Professional Documents
Culture Documents
Teza me përgjigje
2. Njësia merr hua 10 000 €uro nga banka, me afat 5 vjet, interes fiks me pagesë vjetore 6% në fund të
çdo viti. (Kjo është normë tregu). Banka i faturon njësisë komision për aplikim kredie prej 50 €. Njësia
duhet ta masë huanë në njohjen fillestare me:
a) 10 050€
b) 9 384€
c) 9 484€
d) 9 950€
3. Në 1 janar 20X0 një njësi ekonomike hyri si qiramarrës në një kontratë qiraje të zakonshme, 10 vjeçare
dhe të paanullueshme, për një ndërtesë. Sipas kontratës, në 5 vitet e para nuk do të bëhet asnjë pagesë
qiraje dhe për 5 vitet e tjera do të paguhet një shumë vjetore prej 500.000 lekë, e pagueshme në fund të
çdo viti. Në llogaritjen e fitim/humbjes së vitit 20X0, njësia qiramarrëse do të njohë:
1
4. Cila nga alternativat në vijim është e saktë në lidhje me metodën e fazës së përfundimit:
a) Metoda e fazës së përfundimit përdoret për të njohur të ardhurat nga kryerja e shërbimeve dhe
përgatitja e produkteve për t’u hedhur në treg.
b) Kur përdoret kjo metodë, njësia ekonomike mund të rishqyrtojë dhe rishikojë vlerësimet për të
ardhurat transaksioni apo shërbimi është në zbatim e sipër.
c) Një njësi ekonomike duhet të njohë si aktiv çdo shpenzim nga kryerja e shpenzimeve
d) Kur rezultati i një kontrate shërbimi nuk mund të matet në mënyrë të besueshme, njësia
ekonomike nuk njeh asnjë të ardhur.
5. Pasqyrat e para financiare të një njësie ekonomike sipas SNRF-ve duhet të përmbajnë:
a) Të paktën 2 pasqyra të pozicionit financiar, 2 pasqyra të fitimit ose humbjes dhe të ardhurave
të tjera gjithëpërfshirëse, 2 pasqyra të flukseve monetare dhe 2 pasqyra të ndryshimeve të
kapitalit.
b) Të paktën 3 pasqyra të pozicionit financiar, 3 pasqyra të fitimit ose humbjes dhe të ardhurave
të tjera gjithëpërfshirëse, 2 pasqyra të flukseve monetare dhe 2 pasqyra të ndryshimeve të
kapitalit.
c) Të paktën 3 pasqyra të pozicionit financiar, 2 pasqyra të fitimit ose humbjes dhe të ardhurave
të tjera gjithëpërfshirëse, 2 pasqyra të flukseve monetare dhe 2 pasqyra të ndryshimeve të
kapitalit.
2
7. Pohimet e mëposhtme lidhen me paraqitjen e aktiveve dhe detyrimeve të një segmenti shfrytëzimi.
1) Një njësi duhet të paraqesë gjithmonë vlerën e detyrimeve të segmenteve të raportuar.
2) Nëse një segment ka active afatgjata materiale, atëherë duhen paraqitur edhe shtesat e vitit për
këto aktive afatgjata materiale.
Cili nga pohimet është i saktë?
a) vetëm pohimi 1)
b) Vetëm pohimi 2)
c) Të dyja pohimet
d) Asnjë nga pohimet
10. Tatimi mbi fitimin e shoqërise u rrit për 3.000.000 lekë dhe u arkëtuan 12.000.000 lekë llogari të
arkëtueshme. Cili nga të meposhtmet e përshkruan më mirë efektin e këtyre dy transaksioneve?
3
II. STANDARDET KOMBËTARE TË KONTABILITETIT
Përgjigja:
Pasqyrat financiare të mikronjësive ndërtohen mbi bazën e dy parimeve; kontabiliteti mbi bazë cash ose
kontabiliteti rritës. Kontabilitetin e thjeshtuar me regjistrim të njëfishtë në bazë monetare, do ta mbajnë
mikronjësitë me status person fizik dhe që realizojnë xhiro vjetore deri në 2 milion lek. Të gjitha
mikronjësitë e tjera, pavarësisht nga forma juridike, do të mbajnë kontabilitetin rritës.
Pasyrat financiare të kërkuara prej mikronjësive të cilat do të përdorin kontabilitetin rritës janë: (a)
Bilanci Kontabël; (b) Pasqyra e të Ardhurave dhe Shpenzimeve (PASH), dhe, (c) Shënimet
Shpjeguese
Pasqyrat financiare të kërkuara prej mikronjësive të cilat do të përdorin kontabilitetin mbi baza
cash është: (a) Pasqyra e Arkëtimeve
Mikronjësitë të cilat zbatojnë kontabilitetin rritës lejohen të përfshijë edhe pasqyra të tjera me
qëllim përmirësimin e transapencës dhe të cilësisë së informacionit që paraqesin, p.sh mund të
përfshihet pasqyra e mjeteve monetare dhe / ose e lëvizjes së kapitalit
4
2. Duke përdorur informacionin e dhënë më poshtë përgatisni një pasqyrë të ndryshimeve në
kapital për shoqërinë B për vitin që mbyllet më 31 dhjetor 2014(mos merrni parasysh
informacionin krahasues për vitin që mbyllet më 31 dhjetor 2013): (5 pikë)
Përvec kësaj, gjatë përgatitjes së pasqyrave financiare për 31 dhjetor 2014 u identifikuan edhe elementët e
mëposhtëm:
5
Përgjigja:
Pasqyra e Konsoliduar e Ndryshimeve ne Kapitalin Neto
per vitin qe mbaroi me 31 dhjetor 2014
Interesa Jo- Totali
Rezerva nga
kontrolluese
konvertimi i
Kapitali i Primi i lidhur Rezerva monedhës së Fitime të
Zgjidhje nenshkruar me kapitalin Rivleresimi huaj pashpërndara Totali
mln. Lekë mln. Lekë mln. Lekë mln. Lekë mln. Lekë mln. Lekë mln. Lekë mln. Lekë
Rivlerësimi i pasurisë 16 16 16
Transaksione me pronaret:
6
Supozime:
3. Cilat jane kerkesat e SKK 1 ne lidhje me kompensimin e te drejtave dhe detyrimeve si dhe te
ardhurave dhe shpenzimeve. (5 pikë)
Përgjigja:
Aktivet / detyrimet dhe të ardhurat / shpenzimet nuk kompensohen me njëra-tjetrën,me përjashtim të
rasteve kur një gjë e tillë kërkohet ose lejohet nga një standard kombëtar i kontabilitetit. Është e
rëndësishme që aktivet dhe detyrimet, si dhe të ardhurat e shpenzimet të raportohen më vete. Kompensimi
në pasqyrën e performancës financiare ose në pasqyrën e pozicionit financiar, përveç rasteve kur ai e
reflekton më mirë përmbajtjen e transaksionit ose ngjarjes, e pakëson aftësinë e lexuesit si për të kuptuar
transaksionet, ngjarjet dhe kushtet që kanë ndodhur, ashtu edhe për të vlerësuar flukset e ardhshme të
mjeteve monetare. Vlerësimi i aktiveve me vlerën neto, pas zbritjes së shumës së zhvlerësuar, si për
shembull, zhvlerësimi për inventar të vjetruar apo zhvlerësimi për borxhet e këqija në kërkesat e
arkëtueshme, nuk është kompensim.
7
4. Një firmë investimesh ka blerë ndërtesa dhe i mban ato për një sërë qëllimesh si rishitje, dhënie
me qira dhe për përdorim të vetin. Gjatë vitit 2015 ka kryer këto veprime: (4 pikë)
1. Më 1 janar ka blerë një ndërtesë të vjetër për 300 000 lekë. Tarifa e ndërmjetësit ishte 20 000 lekë.
2. Ndërtesa gjithmonë është dhënë me qira. Ajo ndodhej në një zonë periferike të prapambetur ku nuk
ishte bërë asnjë ndryshim. Si rezultat nuk kishte treg për ndërtesat në këtë zonë, ndaj dhe vlera e drejtë
nuk mund të përcaktohej me besueshmëri.
3. Më 31 korrik drejtoria vendosi ta lyejë ndërtesën kundrejt një kostoje 50 000 lekë.
4. Ndërtesa nuk kishte patur asnjëherë sistem ajrimi të kondicionuar. Pas një sërë kërkesash të bëra nga
qiraxhinjtë, firma vendosi të instalojë një sistem të tillë më 1 tetor.
5. Kostot e instalimit në lekë ishin:
a. Rregullime të strukturës së ndërtesës 30 000
b. Pjesët e sistemit të ajrimit 200 000
c. Paga të punëtorit të instalimit 50 000
6. Më 31 dhjetor pati një zhvillim të shpejtë në këtë zonë duke bërë të mundur të përcaktohej vlera e
drejtë në mënyrë të besueshme, pa kosto dhe përpjekje të panevojshme, në baza të vazhdueshme.
Megjithatë firma nuk dëshironte të ndryshonte politikën e saj të matjes së aktivit afatgjatë të investuar
me modelin e kostos.
7. Ndërtesa ka një jetëgjatësi 10 vjet dhe vlerë të mbetur 0.
8. Sistemi i ajrimit ka një jetëgjatësi 10 vjet, vlerë të mbetur 0.
9. Firma gjithashtu kishte dhe aktive afatgjata të investuara të tjera, të gjitha të trajtuara sipas modelit të
vlerës së drejtë. Vlerat ishin si më poshtë:
a. 1 janar 2015 1 000 000 lekë
b. 31 dhjetor 2015 1 250 000 lekë
KËRKOHET:
8
Përgjigja:
a. Tregoni të gjithë artikujt kontabël të nevojshëm për situatën e mësipërme.
Debi Kredi Pikët
1 janar 2015
AAMI-me kosto (300 000 + 20 000) 320 000
Te Mjete monetare 320 000 0.5 pikë
Çmimi i blerjes plus tarifa e ndërmjetësit (të nevojshme për
ta bërë gati për përdorim ndërtesën)
31 korrik 2015
Shpenzime mirëmbajtje 50 000
Te Mjete monetare 50 000 0.5 pikë
Shpenzimet e lyerjes
1 tetor 2015
AAMI-me kosto (200 000 + 30 000 + 50 000) 280 000
Te Mjete monetare 280 000 0.5 pikë
Kapitalizimi i sistemit të ajrimit të kondicionuar
31 dhjetor 2015
Shpenzime amortizimi 39 568
Te Amortizim i akumuluar:AAMI 39 568 1 pikë
(320 000/10vjet + 280 000 / 111 * 3)
Sistemi i ajrimit të kondicionuar ka një jetë të dobishme 10 vjet, por
meqë është pjesë përbërëse e ndërtesës do të thotë se duhet të
amortizohet për jetën e mbetur të ndërtesës. Në kohën e instalimit kanë
mbetur 9 vjet e 3 muaj (9 x 12 + 3 muaj = 111 muaj)
31 dhjetor 2015
AAMI –me vlerën e drejtë 250 000
Te Ndryshime në vlerën e drejtë të AAMI-së 250 000 0.5 pikë
(1 250 000 – 1 000 000)
Ky rregullim i vlerës së drejtë lidhet vetëm me aktivet
afatgjata materiale të tjera dhe jo me ndërtesën. Meqë
9
vlera e drejtë e ndërtesës, siç thuhet në informacion, nuk
mund të përcaktohet, atëhere modeli i vlerës së drejtë nuk
përdoret për këtë ndërtesë.
Totali i pikëve për kërkesën 1 të pyetjes 4 3 pikë
b. Nëse njësia ekonomike do të kishte vendosur edhe për ndërtesën në fjalë të përdorte modelin
e vlerës së drejtë, cili do të ishte trajtimi kontabël i këtij ndryshimi?
Njësia ekonomike do të kishte vendosur edhe për ndërtesën në fjalë të përdorte modelin e vlerës së drejtë,
nëse vlera e drejtë do të matej në mënyrë të besueshme, pa kosto apo përpjekje të panevojshme. Në këtë
rast :
1. Do ta maste aktivin me vlerën e drejtë në çdo datë raportimi dhe ndryshimet do t’i njihte në fitim
ose humbje.
2. Nuk do të llogaritej amortizimi i ndërtesës. 1 pikë
10
5. Më 3 janar 2014 njësia ekonomike ka blerë lëndë të parë për ta konsumuar në procesin e
prodhimit për 550 000 lekë, duke përfshirë 50 000 lekë taksa të pakthyeshme të blerjes. Çmimi i
blerjes është financuar nga një kredi prej 555 000 lekë (përfshirë 5 000 lekë tarifat për aplikim
për marrje kredie).Kredia sigurohet prej inventarëve. (4 pikë)
Gjatë shkurtit 2014, ekipi i prodhimit të njësisë ekonomike zhvilloi teknikën prodhuese dhe bëri
modifikimet e mëtejshme të nevojshme për të sjellë inventarët në kushtet e përcaktuara në marrëveshje.
Shpenzimet e mëposhtme janë kryer gjatë fazës së testimit:
Materiale, (nga shuma është zbritur paraprakisht 3 000 lekë të arkëtuara nga shitja e prodhimit
skrap) = 21 000 lekë
Paga = 11 000 lekë
Amortizimi i makinerisë së përdorur për të kryer modifikimet = 5 000 lekë
Gjatë shkurtit 2014 njësia ekonomike ka kryer kostot shtesë të mëposhtme në prodhimin e produktit:
Produkti ishte gati për shitje më 1 mars 2014. Nuk ka patur firo jonormale gjatë zhvillimit dhe prodhimit
të produktit.
KËRKOHET:
11
Përgjigja:
a. Cila është kostoja e inventarit në njohjen fillestare?
b. Sipas SKK 4, cili është trajtimi kontabël kur inventarët blihen në kushtet e shlyerjes së
shtyrë?
Diferenca ndërmjet çmimit të blerjes në kushtet e kreditimit normal dhe shumës së shlyerjes së shtyrë do
të njihet si shpenzim interesi, i cili do të shpërndahet përgjatë periudhës së financimit dhe nuk do t’i
shtohet kostos së inventarit. 1 pikë
12
6. Një njësi ekonomike rrit bagëti për industrinë e mishit të freskët. Ajo i therr bagëtitë e saj dhe e
pret mishin në copa para se t’ua shesë atë klientëve me shumicë. Pasqyra e pozicionit financiar
të njësisë ekonomike më 31 dhjetor 2014 i ka raportuar bagëtitë me vlerën e tyre të drejtë minus
kostot e shitjes prej 20 000 lekë.
Më 31 dhjetor 2015, kur vlera e drejtë minus kostot e shitjes së bagëtive të njësisë ekonomike është 30
000 lekë, njësia ekonomike therr 40 përqind të tufës së saj (10 bagëti) duke patur kosto për therrjen prej
100 lekë. Çmimi i tregut i mishit të therrur është 1 400 lekë dhe kostot e shitjes vlerësohen me 4 lekë për
çdo bagëti të therrur.
Më 31 dhjetor 2015 njësia ekonomike ka gjithashtu kosto direkte prej 600 lekë për përpunimin e mishit të
therrur në copa të gatshme për t’ia shitur klientëve e saj. (4 pikë)
KËRKOHET: Cilat janë regjistrimet kontabël bazuar në SKK 13 në datën e raportimit 2015?
13
Përgjigja:
Më 31 dhjetor 2015 njësia ekonomike duhet:
Të masë bagëtitë me 30 000 lekë, duke njohur rritjen prej 10 000 lekë në vlerën e drejtë minus kostot e
shitjes në fitim ose humbje;
Të njohë koston e therrjes prej 100 lekë;
Të riklasifikojë aktivet biologjike prej 12 000 lekë (bagëti) në inventar (mish i therrur);
Të njohë inventarin me 13 960 lekë (vlera e drejtë minus kostot e shitjes) dhe të njohë fitim prej 1 960 lekë
në fitim ose humbje
Të njohë kostot e përpunimit të mishit prej 600 lekë.
Debi Kredi Pikët
31 dhjetor 2015
Aktive biologjike të mbajtura me vlerën e drejtë përmes 10 000
fitimit ose humbjes-bagëti
Te Fitim ose humbje: ndryshim në vlerën e drejtë (aktive 10 000 1 pikë
biologjike)
Njohja e rritjes në vlerën e drejtë
31 dhjetor 2015
Inventar (10 *(1400 -4) 13 960
Te Fitim ose humbje: ndryshim në vlerën e drejtë (kur 1 960 2 pikë
njihet prodhimi bujqësor)
Aktive biologjike të mbajtura me vlerën e drejtë 12 000
përmes fitimit ose humbjes-bagëti
Njohja e riklasifikimit të bagëtisë së therrur në momentin e
therrjes(30 000 * 40%=12 000)
31 dhjetor 2015
Shpenzime therrje 100
Te Mjete monetare 100 0.5 pikë
Njohja e kostove të therrjes
31 dhjetor 2015
Inventar 600
Te Mjete monetare/Llogari e pagueshme 600 0.5 pikë
Njohja e kostove të përpunimit të mishit të therrur në copa të gatshme
për klientët.
Totali i pikëve për pyetjen 6 4 pikë
14
7. Njësia ekonomike ABC ka selinë e saj qendrore në qendër të qytetit. Ajo zotëron një ndërtesë në
periferi që ia ka dhënë me qira një njësie ekonomike tjetër B. Një tërmet më 30 qershor 2015 e
shkatërroi plotësisht këtë ndërtesë. Meqë njësia ABC e ka një klient të rëndësishëm njësinë B,
ka vendosur që t’i japë 60% të ndërtesës të selisë qendrore me qira si “kompensim”. (4 pikë)
KËRKOHET:
Përgjigja:
a. Cili do të ishte trajtimi kontabël i ndërtesës bazuar në SKK 5? Shpjegoni.
Ndërtesa është një pasuri e përzier, ndaj do të ndahet duke patur parasysh dy klasifikimet si AAMI dhe
AAM (paragrafi 49). Meqë vlera e drejtë e ndërtesës mund të matet në mënyrë të besueshme, pa kosto
dhe përpjekje të panevojshme, mbi baza të vazhdueshme, pjesa që përbën 60% të ndërtesës mund të
trajtohet si AAMI me modelin e vlerës së drejtë dhe 40% të vazhdojë të trajtohet si AAM me modelin e
kostos. 0.5 pikë
(Shënim: Nëse ka ndonjë kandidat që në gjykimin e tij, mbështetur dhe në faktin se nuk është e mundur
të shitet ose të jepet me qira pjesa prej 60% e ndërtesës veças nga pjesa tjetër e saj, e konsideron të gjithë
ndërtesën si AAMI, të quhet përgjigje korrekte. Pjesa prej 60% mund të konsiderohet si një pjesë e
rëndësishme e pasurisë dhe e gjithë pasuria mund të klasifikohet si e mbajtur për investim.)
15
b. Paraqitni artikujt kontabël në lidhje me ndërtesën për periudhën 2015.
30 qershor 2015
Shpenzime amortizimi (600 000/10 *6/12 muaj =30 000) 30 000
Te Amortizim i akumuluar 30 000 0.25 pikë
Amortizimi deri në dt. e ndryshimit në përdorim
30 qershor 2015
AAM-me kosto 138 000
Te Rezervë rivlerësimi 138 000 0.5 pikë
Rivlerësimi i ndërtesës(60%) me vlerën e drejtë në dt. e
ndryshimit në përdorim.
60%*[800 000 –(600 000 – 30 000)]
30 qershor 2015
Ndërtesa –AAMI me vlerë të drejtë (800 000 * 60%) 480 000
Te Ndërtesa – me kosto 480 000 0.5 pikë
Transferimi i 60% të ndërtesës në AAMI
31 dhjetor 2015
AAMI –me vlerën e drejtë 12 000
Te Ndryshime në vlerën e drejtë të AAMI-së 12 000 0.5 pikë
(820 000 *60%) – 480 000 =12 000
Matja me vlerën e drejtë e AAMI-së në dt. e raportimit
31 dhjetor 2015
16
Shpenzime amortizimi (240 000/10 *6/12 muaj =12 000) 12 000
Te Amortizim i akumuluar 12 000 0.5 pikë
Amortizimi i 40% të ndërtesës të mbajtur me modelin e kostos
30 qershor 2015
Shpenzime amortizimi (600 000/10 *6/12 muaj =30 000) 30 000
Te Amortizim i akumuluar 30 000 0.25 pikë
Amortizimi deri në dt. e ndryshimit në përdorim
30 qershor 2015
AAM-me kosto 230 000
Te Rezervë rivlerësimi 230 000 1 pikë
Rivlerësimi i ndërtesës me vlerën e drejtë në dt. e ndryshimit
në përdorim.
[800 000 –(600 000 – 30 000)]
30 qershor 2015
Ndërtesa –AAMI me vlerë të drejtë 800 000
Te Ndërtesa – me kosto 800 000 0.5 pikë
Transferimi i ndërtesës në AAMI
31 dhjetor 2015
17
AAMI –me vlerën e drejtë 20 000
Te Ndryshime në vlerën e drejtë të AAMI-së 20 000 0.5 pikë
(820 000 – 820 000)= 20 000
Matja me vlerën e drejtë e AAMI-së në dt. e raportimit
Totali i pikëve për kërkesën 2 të pyetjes 7 2.5 pikë
c. Shpjegoni a ndryshon trajtimi kontabël i një aktivi afatgjatë material i investuar sipas
modelit të vlerës së drejtë nga trajtimi kontabël i një pasurie të zotëruar nga pronari sipas
modelit të rivlerësimit.
Modeli i vlerës së drejtë është krejtësisht i ndryshëm nga modeli i rivlerësimit. Sipas modelit të vlerës
së drejtë :
AAMI mbahet me vlerën e drejtë dhe ndryshimet në vlerën e drejtë pasqyrohen në fitim ose
humbje;
Nuk njihen shpenzime të amortizimit.
Sipas modelit të rivlerësimit:
AAM rivlerësohet rregullisht me vlerën e drejtë dhe ndryshimet në rivlerësim pasqyrohen në
kapital;
Njihen shpenzime të amortizimit. 1 pikë
18
8. Një njësi ekonomike e di se kur të mbylli nje nga aktivitetet e saj pas 5 vjetesh, ajo do duhet të
paguaje kosto për pastrimin dhe kthimin e mjedisit në gjendje e mëparshme prej 5 milion lekë.
Norma e skontimit është 10% (faktori I skontimi 0.6209). (4 pikë)
- Të paraqiten veprimet kontabël në lidhje me provizionin për 5 vitet në vijim.
Përgjigja:
Vlera sot e provizionit prej 5 milion lekë do të jetë: 5 milion * 0.62092 = 3,104,600 lekë
Regjistrimi kontabël do të jete:
Njohja e provizionit
D. Shpenzime për provizione 3,104,600 lekë
K. Detyrim për provizione 3,104,600 lekë
Shtesa prej 310,450 lekë regjistrohet si shtesë në provision në pasqyrat financiare të vitit të parë.
19
9. Një njësi ekonomike, që merret me prodhime qumështi, ka lidhur një marrëveshje afatgjatë
me furnitorët për blerjen e qumështit të papërpunuar me çmim 4 lekë për litër. Në fund të
vitit 2010, çmimi i tregut për qumështin e papërpunuar (gjithashtu, çmimi i shitjes së
qumështit) kishte rënë ndjeshëm. Më 31 dhjetor 2010, sipas kontratës, njësia duhet të blinte
100,000 litra të tjera me çmim 4 lekë për litër, ndonëse drejtuesit kishin verifikuar që çmimi i
blerjes së qumështit të papërpunuar në atë kohë ishte 3 lekë. Njësia mund të ndërpresë
kontratën dhe ta blejë qumshtin në treg Për ndërprerjen e marrëveshjes / kontratës, duhet
paguar një gjobë prej 50,000 lekë. (5 pikë)
- Pasi të jetë shpjeguar transaksioni kontabël, të jepet vlera për regjistrimin e tij.
Përgjigja:
a) Kontrata është një kontratë me kushte rënduese, pasi kostot e pashmangshme të kontratës i tejkalojnë
të ardhurat prej saj.
b) Njësia ekonomike do të krijojë një provizion në një shumë që është më e vogla mes kostove, që
lidhen me përmbushjen e kontratës (1 lekë/litër x 100 000 litra = 100 000 lekë) dhe gjobës (50,000 lekë),
pra një provizion në shumën 50,000 lekë.
20
10. (rasti kur çmimi i shitjes ≠ vlera e drejtë < vlera kontabël)
Shoqëria A ka një pajisje, e cila ka një vlerë kontabël prej 100,000 lekë. Shoqëria A ia shet atë
Shoqërisë B dhe dhe e rimerr me qira menjëherë për 4 vjet dhe arkëton 90,000 lekë, që është e
ndryshme nga vlera e drejtë e pajisjes. Shoqëria A do të paguajë shuma qiraje më të ulta për shkak
të këtij primi ne shitje. (4 pikë)
Përgjigja:
a) Njohja e transaksionit të shitjes
21
11. Shoqëria e Inxhinierëve është duke punuar me një kontratë gjatë vitit 2014. Shifrat në vijim
lidhen me projektin në fjalë: (5 pikë)
Projekti Z
Në mijë Lekë
Çmimi i kontratës 8,000
Kostot deri tani 2,900
Kostot deri në përfundim 5,200
Vlera e punës së certifikuar nga
3,000
inxhinierët deri tani
Faturimet 3,400
Disa probleme janë identifikuar gjatë zabtimit të projektit, kosto e rregullimit të të cilave është përfshirë
në llogaritjen e kostove deri në përfundim. Sipas juristëve të shoqërisë, kostot shtesë do to mbulohen nga
klienti dhe pritet që kjo gjë të reflektohet në koston e kontratës me një rritje prej 2,000,000 Lekë shtesë.
Kërkohet: Llogarisni të ardhurat që duhet të njihen gjatë vitit 2014, kostot e mundshme të kësaj shitjeje
dhe detyrimet e shoqërisë/apo të drejtat në lidhje me këtë kontratë në datën e raportimit.
Përgjigja:
Nga të dhënat e ushtrimit, kontrata e ndërtimit për momentin rezulton me humbje:
Çmimi aktual i kontratës – Kostot e vlerësuara deri në përfundim: 8,000 – (2,900+5200) = (100).
Rishikimi i çmimit i vlerësuar nuk do të merret ende parasysh duke qenë se sipas Skk8.38, këto kërkesa
përfshihen në të ardhura kur:
(a) negociatat me klientët, në lidhje me kërkesën, kanë arritur në atë pikë që pranimi është i
mundshëm;
(b) shuma që pritet të pranohet nga klienti mund të matet me besueshmëri.
22
Përllogaritje
Projekti Z
Në mijë Lekë
Të ardhurat % e përfundimit
2,900/(2900+5,200):
35.8% 2,864
x 8,000
Kostot deri në datën e raportimit (2,900)
Humbje nga kontrata në periudhën
(36)
e raportimit
Humbje deri në përfundim të
(64)
kontratës
(100)
Veprimet kontabël
23
12. Shoqëria C shet pajisje mjekësore të veçantë. Vlera e pajisjes mjekësore është 500,000 Lekë. Në
kontratën e shitjes përfshihet edhe mirëmbajtja për 5 vitet e para duke filluar nga vitit tjetër.
Vlera e mirëmbajtjes e ndarë nga pajisja është 20,000 Lekë. (4 pikë)
Përgjigja:
Shoqëria duhet ti trajtojë dy shërbimet si të ndara nga njëri tjetri duke qenë se janë të identifikueshme.
Si rrjedhim, shoqëria do të njohë 20,000 x 5 vite = 100,000 Lekë si të ardhura nga shërbimi i
mirëmbajtjes kur shërbimi vjetor të kryhet.
Kjo do të thotë që në vitin 1 shoqëria do të njohë të ardhura nga shitja e pajisjes prej 400,000 Lekë (500-
100) dhe më pas do të njohë çdo vit 20,000 Lekë pasi të kryejë shërbimin e mirëmbajtjes.
24
13. Më 24 dhjetor 2015 një njësi ekonomike, monedha funksionale e së cilës është Leku, blen lëndë
të parë nga një furnitor me pagesë të mëvonshme për 100,000 Euro. Njësia ekonomike e paguan
furnitorin më 17 janar 2016. Fundi i vitit financiar për njësinë ekonomike është data 31 dhjetor
2015. (4 pikë)
Përgjigja:
Zgjidhje: Debi Kredi
23/12/2015
D Inventar
13,780,000
(me kursin në datë e transaksionit Eur/Lek 137.8)
K Llogari të pagueshme 13,780,000
31/12/2015
D Llogari të pagueshme
52,000
((137.8-137.28)*100,000)
K Të ardhura të parealizuara nga kurset e
këmbimit
52,000
(njihen në rezultat, pasqyrën e performancës për
periudhën)
17/01/2016
D Llogari të pagueshme
(me kursin e datës së raportimit, pas rivlerësimit 13,728,000
137.28)
D Humbje të realizuara nga kurset e këmbimit 92,000
K Banka
(Pagesa e kryer me kursin në datën e transaksionit 13,820,000
Eur/Lek 138.2)
25
14. Rendit 4 pika mbi të cilat mund të thuhet se një Shoqëri ka kontroll mbi një shoqëri tjetër.
( 3 pikë)
Përgjigja:
Kontrolli presupozohet se ekziston kur njësia mëmë zotëron në mënyrë direkte ose të tërthortë më shumë
se gjysmën e të drejtës votuese të njësisë së kontrolluar, përveç rasteve përjashtimore kur mund të
tregohet se ky zotërim nuk përbën kontroll. (1 pikë)
Gjithashtu, kontrolli ekziston kur njësia mëmë (pavarësisht se mund të ketë më pak se gjysmën e të
drejtës votuese):
26
NJOHURI PËR STANDARDET NDËRKOMBETARE TË RAPORTIMIT
FINANCIAR
1. Një njësi ka vendosur të shesë një pjesë të biznesit të saj dhe e ka marketuar aktivisht biznesin
me një çmim të arsyeshëm për tregun. Megjithatë, përpara se pjesa e biznesit të shitet, kërkohet
marrja e aprovimit nga një njësi qeveritare. Meqënëse mund të ketë vonesë në marrjen e këtij
aprovimi, është e vështirë të përcaktohet se kur do të realizohet shitja dhe kjo mund të kërkojë
edhe më shumë se një vit. (3 pikë)
- Përcaktoni, duke dhënë argumentat tuaja bazuar në SNRF 5, nëse kjo pjesë e biznesit do të
klasifikohet apo jo si e mbajtur për shitje.
Përgjigja:
Kjo pjesë e biznesit do të klasifikohet si e mbajtur për shitje në pasqyrat financiare të njësisë në përputhje
me SNRF 5. (1 pikë)
SNRF 5 kërkon që një aktiv ose operacion të klasifikohet si i mbajtur për shitje nëse shitja pritet të
realizohet brenda një viti, por në këtë rast, pavarësisht se shitja mund të ndodhë edhe pas më shumë se një
viti, kjo shtyrje vjen si pasojë e ngjarjeve dhe rrethanave që janë përtej kontrollit të shoqërisë (në këtë rast
në varësi të aprovimit nga një njësi qeveritare). Ndaj njësia mund ta klasifikojë si e mbajtur për shitje.
(1 pikë)
Gjithashtu, të dhënat tregojnë se njësia është e angazhuar (ka një plan konkret) për shitjen e pjesës së
biznesit, meqënëse e ka marketuar aktivisht atë dhe për më tepër me një çmim të arsyeshëm për tregun.
Ky argument (sipas SNRF 5) është në favor të klasifikimit si e mbajtur për shitje. (1 pikë)
27
2. Njësia A drejtohet nga Drejtori i Përgjithshëm, i cili mbikqyr dy Drejtorët Operacional.
Drejtorët Operacional janë përgjegjës secili për nga një divizion (çdo divizion përmban disa
shtete). Çdo shtet gjeneron të ardhura të konsiderueshme dhe përgatit informacion financiar të
veçantë. (4 pikë)
Drejtuesit Operacional rishikojnë rregullisht rezultat e çdo shteti dhe çdo divizioni për të matur
performancën dhe për të përcaktuar se si do të shpërndahen burimet te secili shtet. Ata raportojnë
rregullisht te Drejtori i Përgjithshëm duke paraqitur të dhëna për rezultatin e divizioneve dhe të dhëna të
tjera financiare. Rast pas rasti, ose kur kërkohet nga Drejtori i Përgjithshëm ata raportojnë edhe mbi
rezultatin e çdo shteti. Më pas, Drejtori i Përgjithshëm vendos se si do të shpërdahen burimet.
- Përcaktoni, duke shprehur argumentat tuaja, se cili është në këtë rast “shefi i marrjes së
vendimeve” sipas SNRF 8.
- Cilat janë segmentet e shfrytëzimit që do të raportohen sipas standardit?
Përgjigja:
Në këtë rast, Drejtori i Përgjithshëm është “shefi i marrjes së vendimeve” sipas SNRF 8.
(1 pikë)
Edhe pse Drejtuesit Operacional rishikojnë rregullisht rezultat e çdo shteti dhe çdo divizioni për të matur
performancën dhe për të përcaktuar se si do të shpërndahen burimet te secili shtet, në fund është Drejtori i
Përgjithshëm ai që përcakton se si do të shpërndahen burimet bazuar në performancën e çdo divizioni,
ndaj është ai “shefi i marrjes së vendimeve”.
(1 pikë)
Edhe pse çdo shtet angazhohet në aktivitete biznesi që gjenerojnë të ardhura të konsiderueshme dhe
përgatit informacion financiar të veçantë, bazuar në SNRF 8 segmentet e shfrytëzimit që do të raportohen
janë 2 divizionet dhe jo secili prej shteteve.
(1 pikë)
Kjo sepse, vlerësimi i rregullt i performancës për qëllimin e shpërndarjes së burimeve bëhet mbi bazën e
të dhënave financiare të raportuara nga Drejtuesit Operacional te Drejtori i Përgjithshëm në nivel
divizioni. Gjithashtu, Drejtori i Përgjithshëm (që është shefi i marrjes së vendimeve) rishikon rregullisht
informacionin mbi divizionet, dhe vetëm në raste të veçanta atë të shteteve.
(1 pikë)
28
3. Për pohimet e mëposhtme përcaktoni nëse janë të sakta apo të gabuara bazuar në kërkesat e
SRNF 9 Instrumentat financiare: (4 pikë)
a) Aktivet financiare që plotësojnë kriteret për mbajtje me kosto të amortizuar mund të klasifikohen
si të mbajtura me vlerën e drejtë nëpërmjet fitimit ose humbjes nëse njësia aplikon një model të
tillë biznesi.
b) Aktivet financiare që plotësojnë kriteret për mbajtje me kosto të amortizuar mund të klasifikohen
si të mbajtura me vlerën e drejtë nëpërmjet fitimit ose humbjes kur aktivi mbahet deri në maturim.
c) Aktivet financiare që plotësojnë kriteret për mbajtje me kosto të amortizuar mund të klasifikohen
si të mbajtura me vlerën e drejtë nëpërmjet fitimit ose humbjes nëse aktivi kalon testin e
karakteristikave kontraktuale të flukseve të parasë.
d) Aktivet financiare që plotësojnë kriteret për mbajtje me kosto të amortizuar mund të klasifikohen
si të mbajtura me vlerën e drejtë nëpërmjet fitimit ose humbjes nëse ky klasifikim shmang ose
redukton “mospërputhjet kontabël”.
e) Aktivet financiare që plotësojnë kriteret për mbajtje me kosto të amortizuar mund të klasifikohen
si të mbajtura me vlerën e drejtë nëpërmjet fitimit ose humbjes kur aktivi mbahet me vlerën e
drejtë.
f) Aktivet financiare që plotësojnë kriteret për mbajtje me kosto të amortizuar mund të klasifikohen
si të mbajtura me vlerën e drejtë nëpërmjet fitimit ose humbjes kur aktivit i ndryshojnë kushtet
kontraktuale.
Përgjigja:
g) Aktivet financiare që plotësojnë kriteret për mbajtje me kosto të amortizuar mund të klasifikohen si të
mbajtura me vlerën e drejtë nëpërmjet fitimit ose humbjes nëse njësia aplikon një model të tillë
biznesi. E GABUAR (0.65 pikë)
h) Aktivet financiare që plotësojnë kriteret për mbajtje me kosto të amortizuar mund të klasifikohen si të
mbajtura me vlerën e drejtë nëpërmjet fitimit ose humbjes kur aktivi mbahet deri në maturim. E
GABUAR (0.65 pikë)
i) Aktivet financiare që plotësojnë kriteret për mbajtje me kosto të amortizuar mund të klasifikohen si të
mbajtura me vlerën e drejtë nëpërmjet fitimit ose humbjes nëse aktivi kalon testin e karakteristikave
kontraktuale të flukseve të parasë. E GABUAR (0.65 pikë)
j) Aktivet financiare që plotësojnë kriteret për mbajtje me kosto të amortizuar mund të klasifikohen si të
mbajtura me vlerën e drejtë nëpërmjet fitimit ose humbjes nëse ky klasifikim shmang ose redukton
“mospërputhjet kontabël”. E SAKTË (0.75 pikë)
k) Aktivet financiare që plotësojnë kriteret për mbajtje me kosto të amortizuar mund të klasifikohen si të
mbajtura me vlerën e drejtë nëpërmjet fitimit ose humbjes kur aktivi mbahet me vlerën e drejtë. E
GABUAR (0.65 pikë)
l) Aktivet financiare që plotësojnë kriteret për mbajtje me kosto të amortizuar mund të klasifikohen si të
mbajtura me vlerën e drejtë nëpërmjet fitimit ose humbjes kur aktivit i ndryshojnë kushtet
kontraktuale. E GABUAR (0.65 pikë)
29
KONTABILITETI I KOSTOS DHE I DREJTIMIT
1. Me poshte jepet buxheti i mjeteve monetare per muajin Maj qershor 2016. Kerkohet te percaktoni te
dhenat qe mungojne duke ditur qe njesia ekonomike A.D.TH. kerkon te mbaje nje minimum arke prej
7000 L ne fillim te cdo muaji. Te gjitha borxhet, ripagesat e tyre dhe investimet jane kryer shpesh ne
vleren 1,000 L. Ne fillim te muajit Maj nuk ka patur borxhe ose investime. (4 pikë)
Pagesat 20,600 ?
Diferencat ? ?
Financimi
Marrje borxh 4,000 ?
Pagesa e principalit 0 0
Pagesa e interesave 0 0
30
Përgjigja:
31
2. Të dhënat e prodhimit për muajin qershor (ne mije leke) në repartin e Përgatitjes të shoqerise
Laurence shpk. janë si më poshtë: (5 pikë)
Kostot
Materialet e përdorura. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 000
Puna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 200
Shpenzimet e përgjithshme të prodhimit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 400
Njesi . përfunduara dhe të transferuara te reparti i Paktimit . . . .
. . . . . . . të 2 400
Njesi te perfunduara dhe te patransferuar te reparti i paketimit 400
Njesi prodhimi në proces në fund të muajit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 500
Faza e përfundimit per 2/ 3 e nje s i ve t e pr o d hi m it ne pr o c e s 3/4
fu nd ejapërfundimit
Faza ne per 1/ 3 e nje s i ve t e pr o d hi m it ne pr o c e s 1/4
fu nd ja ne
Të gjitha materialet hidhen ne fillim te muajit, puna dhe shpenzimet e përgjithshme të prodhimit merren
në mënyrë uniforme gjatë gjithë prodhimit. Nuk kishte njësi në prodhimin në proces në fillim të muajit
qershor. Njësitë e përfunduara në repartin e Përgatitjes transferohen te reparti i Paketimit për përpunim të
mëtejshëm.
Kërkohet:
1. Duke analizuar këtë informacion, përgatisni raportin mbi njesite ekuivalente te prodhimit për repartin e
pare të muajit, me metodën e kostos mesatare.
32
Përgjigja:
1. Njesite ekuivalente te prodhimit
Materiale direkte
3 300 0.3p
3 092 0.3p
Puna direkte 25200/ 3092 = 8.15 mije leke per njesi ekuivalente 0.5p
Kostoja totale e prodhimit per njesi = 22.93 mije leke per njesi ( 9.09+8.15+5.69) 0.5 p
33
ANALIZA E PASQYRAVE FINANCIARE
1. Të dhënat e mëposhtme janë shkëputur nga anekset e pasqyrave financiare të shoqërisë “Alfa
sh.a”
2015 2014
Aktive afatgjata materiale (me vlerën neto) 450.000 326.000
Amortizimi i akumuluar i AAM (242.000) (198.000)
Shpenzime vjetore amortizimi AAM 74.800 32.000
Kërkohet :
- Llogaritni raportin e shkallës së konsumit të aktiveve të kësaj shoqërie për vitin ushtrimor që
mbaron më 31 dhjetor 2015. (2 pikë)
- Gjykoni nëse do ta marrë kredinë nga banka apo jo kjo shoqëri. (2 pikë)
Përgjigja:
1. Shkalla e konsumit te aktiveve afatgjata materiale =
Sikurse rezulton nga ky tregues, shkalla e konsumit te aktiveve afatgjata eshte e ulet, Meqenese ky
tregues paraqet shkallen e vjeterimit te aktiveve te qendrueshme te njesise ekonomike, kjo perqindje na
tregon se aktivet jane te reja.
2. Meqe njesia ekonomike ka kerkuar te marre kredi tek Raifeissen Bank, dhe sipas te dhenave rezulton
nje shkalle e ulet e konsumit te aktiveve AGJM, mendojme se banka do t'ia akordoje kredine shoqerise
Alfa, sepse keto aktive vleresohen si kolateral i pershtatshem prej bankes.
34
2.Shoqëria Ardeno raporton shpenzime interesi 80.000 lekë dhe deklaron se arrin ta mbulojë
afërsisht 8 herë këtë shpenzim.
Kerkohet:
- Nëse norma e tatimit është 10% sa është fitimi neto në dispozicion të aksionerëve që llogarit kjo
shoqëri? (1 pike)
- A mendoni se me këtë madhësi të mbulimit të interesit struktura financiare e kësaj shoqërie është
e ngopur me borxh? (1 pike)
- Derisa borxh shtesë (me interes 5%) mund të marrë shoqëria që të arrijë raportin e mbulimit të
interesit (raporti herë interesi të fituar) 5 herë? (2 pikë)
Përgjigja:
1. Duhet te gjejme Fitimin neto ne dispozicion te aksionereve. Gjejme fillimisht me te dhenat qe disponojme Fitimi
para interesave e tatimit.
Raporti here interesi te fituar = Fitimi para interesave e tatimit / Shpenzime interesi =
(Mbulimi i interesit)
2.Meqe raporti here interesi te fituar eshte 8 here, kjo interepretohet si mundesi e mire e njesise ekonomike per te
mbuluar barren e borxheve, aktualisht aftesia e mbulimit me ane te fitimit para interesave e tatimit eshte 8 here.
Meqenese eshte i larte ky raport, 8 here, do te thote qe njesia ekonomike ka ende mundesi te marre borxhe te reja.
3. Raporti here interesi te fituar = Fitimi para interesave e tatimit / Shpenzime interesi =
(Mbulimi i interesit)
= 5 here = 640.000 / (Borxhi shtese x 5%); Prej nga:
35
3. Pershkruani si justifikohen regjistrimet kontabel dhe cfare duhet te perfshije cdo regjistrim
kontabel. (2 pikë)
Përgjigja:
Regjistrimet kontabel justifikohen me evidence mbeshtetese, ne forme dokumentare ose informatike, qe
sigurojne besueshmerine e tyre.
Evidenca mbeshtetese si dokumentare dhe informatike mbahet si prove dokumentare per 10 vjet, perveç
atyre qe me ligj percaktohet afat me i gjate ruajtje.
Per çdo regjistrim kontabel duhet te shkruhet origjina, natyra, data dhe permbajtja e veprimit ekonomik
apo ngjarjes.
36
4. Cila eshte perberja e Keshillit Kombetar te Kontabilitetit dhe cila eshte kohezgjatja e
mandateve te anetareve te tij. (2 pikë)
Përgjigja:
Keshilli Kombetar i Kontabilitetit perbehet nga 9 anetare, perkatesisht 2 prej tyre propozohen nga
organizatata e profesioneve te lira kontabel, 2 nga Bashkimi i Dhomave te Tregtise, 3 nga Ministri i
Financave dhe 2 nga Fakultetet e Ekonomise. Miratohen me Vendim te Keshillit te Ministrave.
Anetaret e Keshillit Kombetar te Kontabilitetit kane mandat 4 vjeçar dhe mund te rimandatohen.
Per te siguruar vazhdimesine, njeri prej anetareve i percaktuar me short nga institucionet qe i kane
propozuar, ka mandat 3 vjeçar, me te drejte rimandatimi.
37