You are on page 1of 11

: , .

, . .
,
( ).
( ! )
.
" ! ! .
# $ , !
, ! , .
$ .
% !
.& ! # ! $
$
! ." ,
, # $
.' 1.

1.
!
" , „
“.

1 .1

# ( "
# $ # ), $ #
" " .% " " & $
(c), ' ! (f) ((). ) * " :

c=f•( 1.1.1
+ :
c-$
f -' !
(–
,$ " ( ) $ # # "

C0= 300 000 000 m/s.


,# , " " ,$ (c)
$ # ( c0):
c =c0/n
# n " ," " # , #
# #" $ (µ ) (- ).
, $ * " " $ $
(n=1).
# $ " " #
# " # , $ " , ' -
! ," " .
) *
# * !, „ “ . ! „ “,
.% & $
, " " ( ) )
# , , # # " , & # " $)
. % , " $ 1900. # ,"
# " # # # ( ) )
# # # , ) ! :

)= • = •c/( 1.1.2
+ :
* - 6,6256x 10-34 " %
# " # ' ! , $
# .% # , $ " )
' ! " " " " #
.
" " " ' ! ,
.

. " " * & " " & * , #


" ! . / # ' " " *
" * # * " ! 1 [06][07].
, " ," & , !,0 !, "
, , , $ # " #
* .

1.1.1-

" 10² - 106 $ # (100-400 ), #


400 – 760 ' ! # (760 - 10 6). #
' .

% ' ! , # , " $ " $


# & : ) . ' " , #
" .

1.2

" " ' " , . # . %


" # " , "
" " # * ! ( ). 1$ # #
( ) $ ' " #
.

," $ # ' ! # " : , - 315-400


, , -2 280 – 315 , -3 100 – 280 , 4- 760 -1000 , 4-2 1400 – 3000
4-3 3000- 10 6 .

. , - , #
. ! .1 "
' ! ! * , ' * ! # *. ,
! " $ & " , - ! " #
* $ "
" ! .

, - ' #" .
, -2 , # , ! ,
., ( . " " * ), " ' * *"
# # . ! , " * .5 )
, -2 ( " $
" " ! ), & "
) .
, -3 " " ( $ * * # *
" ) ' ! ( * # *
' ! ). $ $ , !, # , " $), . # "
, # " " ' 1 " $
. , -3 #" ,# !
" " 253,7 ,
' ! .

4 , "
* # " . 4 "
" , " 4. & " ' , " &
# , " , " , ( # , $ " ,
" $ $ ! , # , $ , * ! * ,
$ , , , " " , " ! # ),
/ & " " * ( $ # ). %
# " ' ! # ," # 4- .

" * " # !
) " $ $ , " $ #
" $ $ " $
" $ $ " $. " *"
2919 1999 # .( ! 4% 2919 2004
# .)
. " # # " " , 4
" # .
" & ! " # ..

1.3

%
SRPS ISO10526:2005 - " CIE , [02]
SRPS ISO10527: 2002 - " " CIE, [03]"
:
CIE, " " !
& " ( $ 2560 ),
D65 CIE, " "
" $ " $ 6 500 .
!, " # * 300 830 , $
" $ " " $
" " ) " ) " "
# " .
/! 5 ) (IECC/CIE),
" " $ 75. # " “ # "
" CIE 1931, # ) - CIE,
$ " JUS ISO/CIE 10527:1996- "
" CIE, " $ 2004 SRPS ISO 10527 – "
" CIE. ' $ . 2 " # " !
! $ " # * .% " " " #
CIE 1931 # " $ #
# " . " $ # $
# ' ! CIE # $ [03] - * x((),
y(( ) (( ). ) $ , $ $ ' " .
& # " 1931 $
" # " , $# & ) " .
CIE " "
" # ) 1 4 " # # , $ 1964. # $
$ " " # " 10
" .% ) $ " ," *
" $ ) $ , CIE 1976
" $ CIELUV CIELAB. " $
" $ " & " # ) , ! # $ &
, # " .
!, " # , – .
!, ' ! ! ! ! # " ,
' ! # $ # .
! ' ! , " ,
" " ! ' # ! # . "
„ “, " # # .

2. ! " # "$

% " ! # " ) #
" $ ! "! ! $
: .

2.1 %

% # ! "
# , * *
# : * #
" $ $

2.2 &

% ) $ $ # " # " !
" # # " .
) ! # " $ ,
" ! ! " " * $ " * ' $#
.
" $ " "
, * , &* & *, . *
* .
, $ :
- " #
- "
-' , " , " , ) $ ,
" $ , " # " ,
" , " ) ,
" , # ' .
/ $ # ) &, # "
" , $ # , *" ( ) $ ,
" *" $ $ , & ,' ' ,
& ) # .

2.2.1 '

, " &* ) *
! SI ! $ # !
ISO(5 ) # ! ! ),
, " !, " * * ' ! ' 4%
ISO 31: !, . 6 4% ISO 31-6 1998 [04],: .(
ISO CIE GUIDE ISO 31 ! ), " ' ! ,
" $ ! :
Luminous intensity, [H] -
6 ! : candela, [cd]
Luminous flux, [ ] -
6 ! : [lumen], lm; 1 lm = 1 cd/sr
Illuminance, -
6 ! : lux, [lx]; 1 lx = 1 lm/m2 = 1 cd/(sr · m2)
Light exposure, [H] - I
x ! , x · ; 1 x · = 1 · ! /( · 2)
lux second, lx · s; 1 lx · s = 1 s · cd/(sr · m2)
Conversion factors -
1 lx · * = 3,6 klx ·

2.2.2 &

% , # $ : " , # (" & , $ $


" " ), ! " " " : ,
:
- " " , *" # * ,
- ! # ! # &
,
- " $ # ,
" " * !,
- # " $ "
& $ . ) $ :" , $ " , !
. " " ) " .
# $ $ # * " $
" &, " & # " " # .2 $ *
" $ " &, " , " $ .
% & # "
" $! " . ( # # ) 2/ (
$ " # " ) " " "
.
% " ( ) , ), #
" " $! " & " ( $
) " & " $ .

2.3 ( &

* $ $ # ' #
$ $ " & " " .
" , * ) $ .,
! , #" " # ) $ &*
12 " " :

1) % ( " . *
" ).

2) % " &# .

3) & & ( " ).

4) & & " & .

5) & " - *, # " # .

6) " # $ !, ,"
.

7) " $ $ .

8) $ $ # " $ .

9) " .

10) & " # & # .

11) & " " .

12) ," " .

4 , $
,$ " #" # ," "
! .

2.4 ) '

, $ $ " „ ' ! “
SRPS N.A0.845::1995 [01], SRPS U.C9.100 [01]:
$ * ( # , ! ) $ #
2 # 1996: „.5 ) * IEC 4 " “
# ! .
4 " " . & ' !
$ & !:

1) " " ( ) (¯ L)
" "
6 ! [cd/m2]

2) " ( $ & " ) (Ul)


) " " $ &

3) " ( ) (Ui)
/ $ " * $ & *

4) " " # " (TI)


5 # $ " $ - # &
! "
5) ( ) (SR)
* !
! .

6) (" )E
* ! " "
6 ! „lx“.

7) (" ) (Emin)
/ * ! " "
6 ! „lx“

8)" ' (" ) ( E s)


7 " ' * * "
" " " ' .
6 ! „lx“

9) " ' (" ) ( E hs)


" ' ! " "
6 ! „lx“

10) " ( " " , "


" ' ) (Uo)
)

11) ( " " ,


" , " ' , " ! ,
)
/ " # " " .

12) " ! ( ) (Esc)


, " ' " " ! * ,"
" " ! .
6 ! „lx“

13) " ! " (Esc,min)


/ $ " ! 1,5 " .
6 ! „lx“

14) ( ) (Ev)
.
6 ! „lx“

15) ( " ) (Ev,min)


/ # " !' ! "
" .
6 ! „lx“

, " ,' ! $ # & $ $ )


,$ $ $ # ! $ . #
$ $ "* ' ! .

3 PROJEKTOVANJE OSVETLJENJA

1 " $ " # " " )


(CIE), $# " " " ,
" ) , " * $ 5 )
# ! ! - ISO, i 5 ) * – IEC, "
% $ ! ISO/CIE (npr. JUSISO/CIE10526:1996) i IEC ( pr (IEC IEV60
050(845 [] 1987 CIE 17.4:1987), " # *,
ISO (npr.ISO 10527), odnosno IEC. (Videti Prilog 1- Tabela 1)

/ " " /! # # 5 )
(IECC/CIE), , ( ) 6 -17 2006., $
$ 75. # " „ #" " CIE 1931, #
) # !- CIE, $ " JUS ISO/CIE 10527:1996,
" $ 2004 JUS ISO 10527 – " " „
" " CIE. ' $ .
2 " # " ! ! $ " # *
. % " " " # CIE je 1931 #
" $ „ " “.
" $ # $ # ' ! CIE
# $ –* x((), y(() i z(().
) $ , $ $ ' " .
& # " 1931 $
" " # " , $# & )
" . CIE " "
" # ) 1 4 " # # , $ 1964. # $
$ " " " " 10 " .
% ) $ " , " *
" $ ) $ . CIE 1976
" $ CIELUV ii CIELAB. " $
" $ " & " # ) , ! # $ , &
$ " ., , # " . ( ISO 11 664-1:2007[16] JUS
ISO 11 664-2:2007[15])

4 *" + ,# -,

% # " "$ & # &*" "


" ' * , .' ! !
* * * " # ) , " "
, " ) " , #
" $ $ * * ) * * " " , ! #
" " ! " ! # " $ $)
# ! $ , $ # ,
# ! , " $ " #
, " , # & ' #" " ! ! .
! , " "
( ! [09], [010]" " ) [011], $ "
" [02]) ! * " .
! " " , " " #
' ! " * " ' *
! , " "
! .. , ! :
4.1 ," " ' *
4.2 " # , " ' ! * "
$ $ * ! ( " # ).
% * " , " ,
$ $) " ) " / " ! " .

, " " # # $
! .3 # $ & ) *" #
" ) * " " $
. " $ , #
" & , " ! # & ! )
& ) . % # 1.
%4 + 1- " &* ! * " ! *

$ 1-," 4% ISO, IEC, CIE I EN

Red JUS Naziv ISO/CIE; IEC/CIE;


ni CIE EN ili DIN
broj standardi

1 JUS ISO/CIE Standardne kolorimetrijske ISO 10 526:2004, Ed 2


10526:2004 vrste svetlosti prema CIE (revidiran u ISO-u i
CIE standard colorimetric dobio je oznaku ISO
illuminants 11664-1 :2007 [16])
2 JUS ISO Standardni posmatra8 ISO 10527:2004,
10527:2004 prema CIE Ed 1.2
CIE Standard Colorimetric (revidiran u ISO-u i
Observers dobio je oznaku ISO
11664-2:2007, [15] )
3 SRPS ISO/CIE Prostorna raspodela dnevne ISO/CIE 15469:1997, Ed
15 469: 1998 svetlosti. Standardno 1
obla8no i vedro nebo prema
CIE ( :
ISO 15 469:2004,
Spatial distribution of Ed.2)
daylight-CIE standard general
sky

4 SRPS ISO Veli8ine i jedinice. Svetlost i ISO 60 031-6:1990


60031-6: 1998 jedinice za elektromagnetsko (Revizijom dobio oznaku
zra8enje serje
Quantities and units-Part 6 ISO 80 000)
Light and related
electromagnetic radiations
5 SRPS N.A0.845: Osvetljenje.Termini i IEC IEV
1995 definicije. Sekcija I:Zra8enje 60050(845):1987
Sl.list SRJ .Veli8ine i jedinice (tj.CIE 17.4:1987 )
br.32/95 International electrotechnical
Vocabulary.Lighting,Section
I,
* " ! *% +,- ).- .1-2 2004
(/ )

**ISO/CIE 8995-1:2002 - Lighting of work places -- Part 3: Lighting


requirements for safety and security of outdoor work places
**ISO 11664-4:2008 - Colorimetry -- Part 4: CIE 1976 L*a*b* Colour
space
". .

01 " ! . . / 1: .' ,
0 .. 0.845:1995
02 CIE, 4% ISO 10526:2005
03 CIE, 4% ISO10527:2004
04 ' ." ! , 4% ISO 31-6:1998
05 / ! , SRPS U.C9.100:1962
06 ' ! ,. .5 &,
07 " ! ,. . 9 &,
08 *% +,- ). .1-2 2004-/

09 T. Marjanovi1 Zbornik radova DOS Osvetljenje 2006 - " -


10 T. Marjanovi1 Zbornik radova DOS Osvetljenje 2007 - " - !
11 T. Marjanovi1 Zbornik radova DOS Osvetljenje 2008 - " ! -
! $
12. / IEC 3/853/NP: Preparation of instructions - Structuring, content and
presentation – application to consumer products
13 ISO/CIE 8995-1:2002 - Lighting of work places -- Part 3: Lighting requirements for
safety and security of outdoor work places
14 ISO 11664-4:2008 - Colorimetry -- Part 4: CIE 1976 L*a*b* Colour space
15 ISO 11664-2:2007 - Colorimetry -- Part 2: CIE standard illuminants
16 ISO 11664-1:2007 - Colorimetry -- Part 1: CIE standard colorimetric observers

Autor : Tatjana Marjanovi:, dipl.el.inž.


Adresa: 11070 Novi Beograd,
Jurija Gagarina 271
Tel/faks 011/3017697
Mob. 063/230 156
Mail: melektro@EUnet.yu

You might also like