AUTOCAD 3 Boyut-Egitim Notlari PDF

AUTOCAD 2004 3 BOYUT EĞİTİM NOTLARI
Revizyon: 02
Revizyon Tarihi: 01.08.2004
Hazırlayan: AutoCAD Beyni
SertanAutocad
TÜRKAN 3 boyut, 3 boyut egitimi, 3d derleri, 3 boyut ders notlari, kati modelleme, persfpektif gorunus, 3
boyutlu tasarim uygulamasi, kati modelleme, surfaces, 3 boyutlu cizim, 3d cizim
I. HAFTA
Dersin içerik ve kaynaklarının tanıtılması.
AutoCAD 2000 (veya 2002,2004)
Ölçme ve değerlendirmede izlenecek yöntem.
• Haftalık Planlar
ÜÇ BOYUTLU ÇİZİME GİRİŞ
YÜZEY VE KATILARIN BİRLEŞTİRİLMESİ, ÇIKARILMASI, ARA KESİTLERİNİN ALINMASI:
WCS : World Coordinate System, Dünya (Absolute) Koordinat Sistemi.
UCS : User Coordinate System, Kullanıcı Koordinat Sistemi.
UCSICON : Koordinat göstericinin On/Off edilmesi veya orijine taşınmasını sağlayan komuttur.
VPOINT : Çizime bakış istikametini değiştirmek için kullanılan bir komuttur.
PLAN : WCS veya UCS sembolünün çakışık olduğu düzlemi display’e çakışık hale getiren komuttur.
http://www.autocadbeyni.com/
autocadbeyni.com | AUTOCAD 2004 3 BOYUT EĞİTİM NOTLARI
Orijin noktasında bulunmayan WCS
Orijin noktasında bulanan WCS
Orijinde bulunmayan kullanıcı koordinat gösterici (UCS)
Orijin noktasında bulunan kullanıcı koordinat gösterici. (UCS)
Orijinde bulunan fakat –Z ekseni istikametinden bakıldığını gösteren (UCS) kullanıcı koordinat
gösterici.
Orijinde olmayan bakış istikametinin –Z ekseni istikametine ayarlandığını gösteren kullanıcı koordinat
sistemi göstericisi (UCS)
Aşağıda sıralanan ve yüzeylere nasıl uygulanacağı örneklenen komutlar aynı zamanda üç boyutlu katı objeler için de
benzeri şekilde uygulanabilir.
REGION : Taşan kısmı olmayan objelerle sınırlanan alanların yüzey olarak tanımlanmasını sağlar. (Taşan kısmı
olanlar için BOUNDARY kullanılır fakat yüzey örmez)
SHADE : Yüzeylerin gölgelendirilmesini sağlar.
UNION : Region ile tanımlanmış örtüşen iki yüzeyi veya iki solid (katı) objeyi birleştirip tek yüzey veya
tek katı obje haline getiren komuttur.
SUBTRACT : Region ile tanımlanmış örtüşen iki yüzeyden ilk seçilenden ikinci seçileni çıkarır. Şayet seçilen
objeler solid ise birinci solidden ikinci solidi çıkararak kalanı tek solid yapar.
INTERSECT : Region ile tanımlanmış örtüşen iki yüzeyin ve katının ortak alan veya hacmini gösterir.
Uygulama:
• Pline, Line, Arc, Spline, Polygon gibi komutları kullanarak şekil a) gibi iki kapalı alan oluşturun.
• SHADE komutu ile gölgelendirmeye çalışın. ( Yüzey olmadığı için gölgelendirilemez ! )
• İki kapalı alanı sağa kopyalayarak REGION komutu ile düzleme çevirip tekrar SHADE ile şekil b) gibi
gölgelendirin.
• REGION ile oluşturup SHADE ile gölgelenen iki boyutlu düzlemlerden şekil c) gibi sağa MOVE komutu ile
örtüşecek şekilde kopyasını alın.
• Örtüşen bu düzlemlerden şekil d) e) ve f) yi oluşturabilmek için 3 tane daha kopyasını alın.
• Şekil d) için UNION (birleştirme) komutu uygulayın.
• Şekil e) için SUBTRACT ( çıkarma ) komutu uygulayın.
• Şekil f) için INTERSECT ( ara kesit ) şekillerin benzerini elde ediniz.
a) b) c) d) e) f)
Line, Polygon, Fillet Region, Shade Copy, Move Union Subtract Intersect
• Bu komutların düzlemlere uygulandığı gibi hacimli katı objeler (SOLIDS) için de uygulanabileceğini
unutmayın. Aşağıda CUBE ve CYLINDER ile örtüşecek şekilde çizilen iki katı objeye sıra ile UNION, SUBTRACT,
INTERSECT uygulanarak sonuçları verilmiştir.
Box,Cylinder Union Subtract Intersect
INTERFERE : Bu komut ile ortak hacimleri bulunan iki solid objenin, örtüşen hacminden üçüncü bir solid oluşturmak
mümkündür. Üç boyutlu çizimde veya katı modellemede iki solid birbirine bindirilerek üçüncü solidi oluşturma yöntemi çok
kullanılmaktadır. Aşağıdaki uygulamada birbirine bindirilen BOX ve WEDGE yardımı ile örtüşen hacimden sağ ortada kalan
üçüncü solid üretilmiştir.
BOX+WEDGE INTERFERE MOVE komutundan sonra 3. SOLID
İki boyutlu x-y düzleminde çalışırken kullanılan Line, Circle vb. komutlarla çizilen objeler x-y düzlemine çakışık
durumdadır. Çizilen objelerin x-y düzleminden yükseltilmesi için ELEV komutu kullanılır. Çizilen objelere THICKNES
komutu ile bir kalınlık kazandırılarak düzlem haline getirilebilmektedir.
Uygulama:
• Start From Scratch ile çizim ortamına girerek yatık A4 kağıdına sınırları ayarlayıp, çizim alanını çerçeveleyin,
grid=snap=10 değerine kurun ve aktif yapın.
• Merkezi 100,150 koordinatlarında yarı çapı 50 birim olan bir çemberi x-y düzleminde siyah renkte çizin.
• ELEV komutu ile çalışma düzlemini 100 birim +Z ekseni istikametinde yükselterek yukarıdaki özellikte bu kez
mavi renkte bir çember daha çizin.
• ELEV komutu ile +Z ekseni istikametinde çizim düzlemini 200 birim yukarıya kaldırıp THICKNES değerini 50
birim değerine kurarak aynı özellikte çemberi kırmızı olarak çizin.
• Bakış istikametiniz x-y düzlemine dik ve Z ekseni istikametinde olduğu için çizilen çemberleri tek çember gibi
göreceksiniz. Bakış istikametini VPOINT komutu ile üç eksene de eşit uzaklıkta bir nokta olarak tanımlayarak
bakacak olursak ELEV ve THICKNES için çembere kazandırılan özellikleri obje renklerinden izleyebilirsiniz.
• Yeni bir çizim ortamına girerek önce VPOINT ile bakış istikametini <1,1,1> olarak kurup yukarıdaki işlemleri
üç boyutlu düzlemde görsel olarak yapınız.
• Standart araç çubuğundan ORBIT komutu ile bakış istikametinizi görsel olarak değiştirin, muhtelif
istikametlerden çizime bakış yapın. Görünmemesi gereken ELEV 200 olan silindirik yüzeyi SHADE ile gölgelendirin
veya RENDER ile yüzeyini örün ve görsel olarak izleyin.
ÜÇ BOYUTLU KORDİNAT TANIMLAMA,UCS KONUMUNU DEĞİŞTİRME, ÇALIŞMA DÜZLEMİ

DEĞİŞTİRME, BAKIŞ İSTİKAMETİNİ GÖRSEL OLARAK DEĞİŞTİRME (ORBIT)
Örnek olarak üç boyutlu BOX komutu ile çizilen bir dikdörtgenler prizmasının yüzleri üzerinde aşağıdaki uygulama ile UCS
komutu kullanılarak çalışma düzleminin değiştirilmesi ve bu yüzlerde çalışma açıklanmıştır. ORBIT komutu ve
parametreleri ile çizilen üç boyutlu objelerin görselleştirilmesine dikkat ediniz.
Uygulama:
• Yeni bir çizim ortamına girerek limitleri yatık A4 boyutlarına kurup çerçevesini çiziniz.
• Bakış istikametini VPOINT ile <1,1.5,2> değerine kurunuz.
• BOX komutu ile sol alt köşe koordinatı <50,50,50> karşı köşesi <250,100,50> ve yüksekliği 50 birim olan bir
dikdörtgenler prizmasını çiziniz.
• UCS komutu ile kullanıcı koordinat göstericiyi orthoGraphic parametresi ile RIGHT düzleme paralel hale
getiriniz.
• PLAN komutu ile çalışılan düzlemi ekrana paralel hele getirerek ELEV –40 yapmak sureti ile yaklaşık köşegen
kesişim yerini merkez kabul eden yarıçapı 20, yüksekliği 100 birim olan bir CYLINDER (Silindir) çakınız.
• ORBIT ile sonucu yukarıdaki şekilde gözledikten sonra SUBTRACT ile silindiri dikdörtgenler prizmasından
çıkararak delik açma uygulamasını gerçekleştiriniz.
• RENDER komutunu hiç ayarlama yapmadan uygulayıp son durumu aşağıdaki gibi sonucu görselleştiriniz.
• ORBIT>Shading Modes>Wireframe seçimi ile görüntüyü tekrar üretiniz. UCS>ortoGraphic>back seçimi ile
çalışma yüzünü değiştiriniz.
• Bu yüze ortalayarak aşağıdaki resimde görüldüğü gibi bir SPHERE (küre) gömerek UNION ile birleştiriniz.
• ORBIT>More>Continuous Orbit yolu ile hareketli yüzeyi RENDER ile kaplanmış objeyi sürekli hareketli halde
inceleyiniz.
III. HAFTA
GEOMETRİK YÜZEYLER: (SURFACES)
Yüzey geometrik olarak kalınlığı sıfır kabul edilen düzlemler anlamına gelir. SURFACES araç çubuğu üzerinde bulunan
düğmeler yardımı ile çizilirler. Bazıları ile ilgili çizim örnekleri aşağıda verilmiştir. Yüzeylerin kalitesi SURFTAB1 Ve
SURFTAB2 sistem değişkenleri ile kurulurken SOLID yüzey kalitesi ISOLINES ile ayarlanır ve değer verirken çok büyük
rakamların yüzeylerin ve katıların oluşturulmasını yavaşlatacağı unutulmamalıdır.
Diğer taraftan görünmez ayrıtları gizlenen objeler RENDER veya SHADE edilince yüzeyin düzgünlüğünü kurmak için geçerli
değeri 0,01 ile 10 arasında seçilebilen FACETRES değişkeni kullanılır. Yüksek değerler daha akıcı düzgün görünüşlü
yüzeylere karşılık gelir.
COMMAND:3DFACE : Üç boyutlu kalınlığı sıfır olan yüzeyler oluşturmak için kullanılabilir. Aşağıda ELEV değerleri farklı iki
POLYGON çizilmiş ve bunların arası örülerek çöp kutusuna benzer bir yapı kazandırılmıştır.
3DFACE
COMMAND: BOX : İçi boş kutular çizer. Komut iletileri aşağıdadır.
Command: _ai_box
Initializing... 3D Objects loaded.
Specify corner point of box:
Specify length of box:
Specify width of box or [Cube]:
Specify height of box:
Specify rotation angle of box about the Z axis or [Reference]: 45
Command: render
Using current view.
Default scene selected.
BOX
COMMAND: WEDGE : Takoz çizer. Komut iletileri aşağıdadır.
Command: _wedge
Specify first corner of wedge or [CEnter] <0,0,0>:
Specify corner or [Cube/Length]: <Ortho on>
Wedge of zero width not permitted.
Specify corner or [Cube/Length]:
Specify height: Specify second point:
WEDGE
COMMAND: PYRAMID : Piramit çiziminde kullanılır. Komut iletileri aşağıdadır.
Command: _ai_pyramid
Specify first corner point for base of pyramid:
Specify second corner point for base of pyramid:
Specify third corner point for base of pyramid:
Specify fourth corner point for base of pyramid or [Tetrahedron]:
Specify apex point of pyramid or [Ridge/Top]: 40,30,50
PYRAMID
COMMAND:CONE : Koni çiziminde kullanılır. Komut iletileri aşağıdadır.
Command: _ai_cone
Specify center point for base of cone:
Specify radius for base of cone or [Diameter]: 40
Specify radius for top of cone or [Diameter] <0>:
Specify height of cone: 80
Enter number of segments for surface of cone <16>:
CONE
COMMAND: SPHERE : Küre çizimi için kullanılır. Komut iletileri aşağıdadır.
Command: _ai_sphere
Specify center point of sphere:
Specify radius of sphere or [Diameter]:
Enter number of longitudinal segments for surface of sphere <16>:
Enter number of latitudinal segments for surface of sphere <16>:
SPHERE
COMMAND: DOME : Kubbe çizmek için kullanılır. Yarım SPHERE gibidir.Komut iletileri aşağıdadır.
Command: _ai_dome
Specify center point of dome:
Specify radius of dome or [Diameter]:
Enter number of longitudinal segments for surface of dome <16>:
Enter number of latitudinal segments for surface of dome <8>:
DOME
COMMAND: DISH : Yarım küre şeklinde tabak çizmek için kullanılır. Komut iletileri aşağıdadır.
Command: _ai_dish
Specify center point of dish:
Specify radius of dish or [Diameter]:
Enter number of longitudinal segments for surface of dish <16>:
http://www.autocadbeyni.com/S
Enter number of latitudinal segments for surface of dish <8>:
DISH
COMMAND: TORUS : İçi boş simit şeklinde objeler çizer. Komut iletileri aşağıdadır.
Command: _ai_torus
Specify center point of torus:
Specify radius of torus or [Diameter]:
Specify radius of tube or [Diameter]:
Enter number of segments around tube circumference <16>:
Enter number of segments around torus circumference <16>:
TORUS
Yukarıda belirtilen Primitive objeler haricinde EDGE, 3DMESH, REVSURF, TABSURF, RULESURF, EDGESURF düğmeleri de
bulunmaktadır. Bu düğmeler ile oluşturulacak yüzeylerin şekli çizen tarafından şekillendirilebilir. Bunlardan önem
taşıyanlar için birer örnek verelim.
COMMAND: REVSURF : Line ile çizilen döndürme ekseni etrafında Pline ile oluşturulan profilin döndürülmesi ile oluşturulan
yüzeylerdir. Örnek olarak bir kadeh resmi oluşturulmuştur. Komut iletileri aşağıdadır.
Command: revsurf
Current wire frame density: SURFTAB1=16 SURFTAB2=16
Select object to revolve:
Select object that defines the axis of revolution:
Specify start angle <0>:
Specify included angle (+=ccw, -=cw) <360>:
REVSURF
COMMAND: TABSURF : İki boyutlu bir düzlemi bir bir yönlendirme çizgisi boyunca öteleyerek üçüncü boyut kazandırma
yöntemidir. Aşağıda U profil demiri benzeri 3D YÜZEY obje oluşturulmuştur.
TABSURF
http://www.autocadbeyni.com/S
COMMAND: RULESURF : Aşağıdaki örnekte görüldüğü gibi ELEV değerleri farklı çemberlerin arasına yüzey örme
işlevini yaparak huni benzeri bir yüzey örülmesi sağlanmıştır.
RULESURF
COMMAND: EDGESURF : Örnek olarak aşağıda görüldüğü gibi dört sütunun üzerine şadırvan çatı örtüsü benzeri bir
yüzey oluşturabiliriz.
EDGESURF
KATI (SOLID) OBJELER OLUŞTURMAK
SOLIDS araç çubuğunda da SURFACES araç çubuğunun benzeri olarak aynı adı taşıyan ve benzeri yöntem ile kullanılan
komutlar bulunur ve fark olarak içi dolu (SOLID) objeler çizer. Bunun dışında türetme katılar oluşturmada kullanılan
EXTRUDE ve REVOLVE komutlarından bahsedelim.
COMMAND: EXTRUDE : Kapalı olarak çizilen Pedit>Join ile oluşturulan bir profilin yükseltilerek katılaştırılması komutudur.
Aşağıda görüldüğü gibi, en solda çizilen kapalı profil tepe açısı daraltılarak, aynı açıda veya genişletilerek
yükseltilebilmektedir. Elektrik kablosunu temsil eden bir pline etrafında bir çemberi yürüterek yörüngeye silindirik kalınlık
kazandırılabilir.
EXTRUDE
COMMAND: REVOLVE : Bir eksen etrafında döndürerek katılaştırma komutudur.Aşağıda bir transformatör buşingi için
çizilen kapalı profil 120°,180° ve 360° döndürülerek komut kullanımı açıklanmıştır.
COMMAND: SLICE : Üç boyutlu objeleri istenen yerinden bir düzlem geçirerek dilimlemek demektir. Yukarıda çizilen
buşing resmi üzerinden bir kesme düzlemi geçirilerek aşağıdaki şekilde kesilmek suretiyle komut uygulanmıştır.
SLICE
COMMAND: SECTION : Slice komutunda kesme düzleminin deydiği yüzeyin kesit resmini çizmek için kullanılır.Aşağıda sağ
yandaki katı obje üzerinden geçirilen SECTION düzlemi üzerine çizilen kesit resim elde edilmiştir.
SECTION
ÜÇ BOYUTLU TASARIM UYGULAMASI:
Aşağıda izometrik perspektifi verilen parçanın A-A bakışı için verilen ayrıntılara da dikkat ederek katı modellemesini
oluşturalım. Bu arada bir slayt gösterisi için gerekli slaytları da aşağıda verilecek açıklamalara göre çekelim ve otomatik
slayt gösteri dosyasını da hazırlayalım.
SLAYT HAZIRLAMA İLE İLGİLİ KOMUTLAR VE İŞLEVLERİ
Slayt hazırlamak için aşağıdaki katı modelleme örneğinde görüleceği gibi işlemlerin aşamalarını izleyebilmek amacına
yönelik olarak her aşamada slayt oluşturulacaktır. Slayt oluşturma ile ilgili komutların özeti aşağıdadır. Otomatik olarak
arka arkaya çekilen slaytları göstermek için içinde aşağıda örnekleneceği gibi komutlar bulunan SCRIPT file NOTEPAD veya
DOS EDİTÖRÜ (EDIT) ile yazılır. Otomatik işletim dosyaları .scr uzantılı olmalıdır. Konu sonunda NOTEPAD ile yazılmış
dosyası da verilecektir.
MSLIDE : Ekran görüntüsünün fotoğrafını çekerek slayt haline dönüştürür ve .sld uzantılı dosya oluşur
VSLIDE : Oluşturulan bir slaydı izlemek için bu komuttan sonra izlenecek slayt adı verilir.
DELAY : Otomatik slayt izleme dosyasında slaytlar arasında bekleme süresini yaklaşık olarak
milisaniye cinsinden kurmayı girilen rakam sayesinde sağlar.
RSCRIPT : Yazılan otomatik işletim dosyası içinde en alt satır olup slaytları baştan bir döngü halinde
yeniden gösterme emri anlamına gelir.
ESC tuşu :Bir slayt dosyasının otomatik gösterimi klavyede ESC tuşuna basılarak kesilebilir.
RESUME : Otomatik gösterim dosyasının ESC ile kesildikten sonra kalınan dosyadan devam etmesi için
kullanılan komuttur.
SCRIPT : Hazırlanan otomatik slayt gösterim dosyasının çalıştırılması bu komut ile sağlanır.
PERSPEKTİF GÖRÜNÜŞÜN DİREKT KATI MODELE DÖNÜŞTÜRÜLMESİ VE SLAYT

UYGULAMASI İÇİN ÖNERİLEN İŞLEM SIRASI
1. Çizimin taban köşesini 0,0,0 WCS orijininde kabul ederek çizime başlayınız.
2. Tabanda bulunan 5x10x145 ölçülerindeki ayağı PLINE ile çiziniz.
3. Yüksekliği 5 birim olacak şekilde EXTRUDE ediniz.
4. Çizimin taban köşesini 0,0,0 WCS orijininde kabul ederek çizime başlayınız.
5. Tabanda bulunan 5x10x145 ölçülerindeki ayağı PLINE ile çiziniz.
6. Yüksekliği 5 birim olacak şekilde EXTRUDE ediniz.
7. 3DORBIT>PRESET PREVIEW>NE bakış istikametini kurunuz.
8. Görünüşten MSLIDE komutu ile A1 slaydını çekiniz.
a1
9. Çizilen ayağın COPY ile 70 birim y eksenine doğru uzağa kopyasını alınız.
10. Görünüşten A2 slaydını MSLIDE komutu ile oluşturunuz.
a2
11. HIDE komutunu kullanarak MSLIDE ile A3 slaydını çekiniz.
a3
12. UCS ile WCS sembolünüzü Z ekseninde 5 birim yukarıya alınız. HIDE komutundan sonra A4 slaydını çekiniz.
a4
13. 125,40 merkez noktalı R90 bir çember CIRCLE çiziniz.Sağ yarısını TRIM ile budayınız.
14. Bu konumda A5 slaydını çekiniz.
a5
15. Ana tabanı LINE ile tamamladıktan sonra PEDIT>Join ile PLINE haline getiriniz.
16. Aynı bakış açısından A6 slaydını oluşturunuz.
a6
17. Bakış istikametinizi değiştirmeden EXTRUDE ile ana tabanı15 birim yükselterek katılaştırınız.
18. Aynı bakış açısından objelere HIDE uygulayarak A7 slaydını oluşturunuz.
a7
19. Üç katı parçayı da UNION ile tek katı parçaya dönüştürünüz.
20. HIDE komutu ile görünmemesi gereken ayrıtları gizleyiniz.
21. Gizlenmiş konumda A8 slaydını çekiniz.
a8
22. UCS>Move ile Z istikametinde 20 koduna yani alt tabanın tam üstüne çıkarınız.
23. Bu bakış açısından A9 slaydını oluşturunuz.
a9
24. PLAN komutu ile çalışma düzleminizi ekrana paralel konuma getiriniz.
25. Ana gövdenin üzerinde 2D olarak elipstik ve dairesel delikleri çizip A10 slaydını çekiniz.
a10
26. Çapı 50 olan delik ile elipstik delik arasındaki 20 birim yükseklik oluşturan parçayı PEDIT edip EXTUDE ile
yükseltiniz.
27. Bakış istikametini 3DORBIT>PRESET VIEWS>NE iken yaparak A11 slaydını çekiniz.
a11
28. Aynı bakış istikametini koruyarak 40 birim yükseklikteki deliği yükseltip A12 slaydını çekiniz.
a12
29. Resme HIDE konutunu uygulayarak 30 birim çapta delik oluşturacak solidin çıkarılması gerektiğini görünüz ve
bu durumda A13 slaydını çekiniz.
a13
30. 30 birim çaplı deliği oluşturmak için SBTRACT uygulayıp A14 slaydını çekiniz.
a14
31. Aynı bakış açısında elipstik deliği oluşturmak için PEDIT>JOIN yaptığınız delik elemanlarını 25 birim
EXTRUDE ettikten sonra, içte deliği oluşturan solidi SUBTRACT edip çıkarınız. HIDE edilmiş görünüşün A15 adı
ile slaydını çekiniz.
a15
32. Bu ana kadar çizilen bütün objeleri UNION ile birleştirip RENDER edince aşağıdaki görünüş elde edilecektir.
33. Yukarıdaki son resimde Z ekseni istikametinde olan yanal tabanı çizmek için öncelikle UCS x-y eksenini yanal
tabana yönlendirmek gerekmektedir. Bu işlemi aşağıdaki komut itlisi ile gerçekleştirebiliriz.
Command: ucs
Current ucs name: *NO NAME*
Enter an option [New/Move/orthoGraphic/Prev/Restore/Save/Del/Apply/?/World]
<World>: z
Specify rotation angle about Z axis <90>:
Command:
UCS
<World>: x
Specify rotation angle about X axis <90>:
Command: ucs
<World>: m
Specify new origin point or [Zdepth]<0,0,0>: 0,0,5
34. PLAN komutu uygulanarak yanal yüzün tabanını aşağıdaki A16 slaydında olduğu gibi tamamlanmalıdır. Tabanda
38 birim çapındaki çemberin merkez koordinatlarının UCS ye göre 40,75 olacağını dikkatten kaçırmayınız.
a16
35. PEDIT>JOIN ile birleştirilen yanal tabana Z ekseni istikametinde 8 birim kalınlık EXTRUDE edilerek
kazandırılır ve A17 slaydı çekilerek aşağıdaki görünüş elde edilir. Izgaranın (grid) x-y düzlemine her zaman çakışık
olacağını hatırlayınız.
a17
36. Izgara UCS Z ekseni 8 birim öne çekilerek yanal tabanın yüzüne çekilip PLAN komutu uygulanarak yanal
tabanın üzerindeki delikleri oluşturmak için uygun orijine çemberleri çizip A18 slaydını çekin.
a18
37. Yanal yüzde çizilen çemberleri 42 birim EXTRUDE edip 20 birim çaplı silindiri SUBTRACT ediniz. Solidler için
yüzey kalite çizgilerinin sayısını artırmamız gerekir. Bu işlem için ISOLINES sistem değişkeni kullanılır, varsayım
değerini 16 değerine yükseltip, A19 slaydını oluşturunuz.
38. Verilen Perspektifte 10 birim kalınlığındaki son delikle elipstik delik arasındaki yamuk destek parçasını da
çizerek çizimi tamamlayacağız. Önce UCS x-y eksenleri çalışmak istediğimiz düzleme yönlendirilir, çakıştırılır.
Sonra R20 ve ∅38 birim çaplı kovanların quadrantlarını bir PLINE ile birleştiriniz. Solidler UNION ile birleştirme
yapılınca sonuca etkisi olmayacağı için mevcut katıların içinden geçen, çizmek istediğimiz profilden daha geniş
kapalı bir PLINE oluşturunuz. Aşağıdaki A20 slaydında oluşturulan PLINE seçili durumda bırakınız.
a20
39. Oluşturulan son PLINE açığa taşınarak, 10 birim kalınlık oluşturacak şekilde EXTRUDE edilmelidir. Daha
sonra A21 slaydını çekiniz.
a21
40. Yukarıdaki slaytta crosshatc sembolünün bulunduğu quadranta gelmesi gereken açıkta oluşturulan parçayı
midpoint noktası ile örtüştürerek taşıyınız. A22 slaydını çekiniz.
a22
41. Son slaytta uygun yere taşınan solid ile diğerlerini UNION ile tek solid haline getiriniz ve A23 slaydını
çekiniz. Böylelikle parçamızın çizimi tamamlanmış olmaktadır.
a23
42. Katı modelimizin yüzeyini RENDER ederek son imaj ile modelimizin çizimini tamamlayalım.
Autocad 3 boyut, 3 boyut eğitimi, 3d dersleri, 3 boyut ders notları, kati modelleme, persfpektif görünüş, 3
boyutlu tasarım uygulaması, katı modelleme, surfaces, 3 boyutlu çizim, 3d çizim
RENDER edilmiş makine parçasının farklı bakış açılarından görünüş örnekleri.
43. Katı modelimizin istenirse izometrik perspektif görünüşü üzerinde UCS ilgili düzlemlere sıra ile taşınarak,
aşağıda örneklendiği gibi ölçülendirme de yapmak mümkün olacaktır.
Hidden ve Wireframe Perspektif Ölçülendirilmiş Görünüşler.

44. Yukarıda çizim anında çekilen slaytların otomatik olarak gösterilebilmesini sağlayan ve her slayt için yaklaşık 10
saniye bekletme yapan dosyanın açılan not defterine yazılım satırları aşağıdadır.
Command:NOTEPAD
File to edit : show.scr (Not defterinde yazılacak dosyaya verilen isimdir !)
vslide a1
delay 10000
vslide a2
delay 10000
vslide a3
delay 10000
vslide a4
delay 10000
vslide a5
delay 10000
vslide a6
delay 10000
vslide a7
delay 10000
vslide a8
delay 10000
vslide a9
delay 10000
vslide a10
delay 10000
vslide a11
delay 10000
vslide a12
delay 10000
vslide a13
delay 10000
vslide a14
delay 10000
vslide a15
delay 10000
vslide a16
delay 10000
vslide a17
delay 10000
vslide a18
delay 10000
vslide a19
delay 10000
vslide a20
delay 10000
vslide a21
delay 10000
vslide a22
delay 10000
vslide a23
delay 10000
rscript
45. ÖDEV:1
● Katı modelimizin iki boyutlu 3 görünüşünü daha önceki bilgilerinize göre 1/1 ölçeğinde A3 antetli kağıdına CAD ile
çizip çıktısını alın. Çizim kopyasını diskete kaydedin. (Yalnız Elektrik Prg için.)
● Yukarıdaki işlem basamaklarına göre çizeceğiniz ölçülendirilmiş perspektif görünüşünü HIDDEN formatında 1/1
ölçekli çıktısını alın.En az 20 slaytlık Script File oluşturup otomatik işletim dosyasını yazarak resimle birlikte
diskete kaydediniz.
●
AUTOCAD KOMUT KISAYOLLARI VE ÖZELEŞTİRİLMESİ
Bu ana kadar yapılan anlatımlarımızda komut satırından komutları girerken komutların öğrenilmesine yönelik olarak tam
adlarını yazmayı tercih etmiştik. Fakat komut satırına komutların bir, iki veya üç harften oluşan kısa yollarını da yazarak
komutları çalıştırmak mümkün olur.
AutoCAD paketinde çok kullanılan komutlar için kısa yollarının neler olduğu acad.pgp dosyasının içinde yazılıdır. İhtiyaca
göre bu dosya düzenlenerek kısa yollar görülebilir, değiştirilebilir veya yenileri eklenebilir. Bunun için aşağıdaki işlem
sırasına göre hareket edilmelidir.
1. Kısayolların kayıtlı olduğu dosya C:\Program Files\ACAD2000\SUPPORT altında bulunur. Bu nedenle bu kısma
aşağıdaki satırlar ile ulaşılır ve NOTEPAD ile ilgili dosya açılıp içeriği görülür.
Command: SHELL ¿
OS command ¿
C:\Program Files\ACAD200\CD SUPPORT¿
C:\Program Files\ACAD200\SUPPORT\NOTEPAD acad.pgp¿
2. Dosyanın içindeki metinlerin arasında komut kısa yollarını gösteren kısım aşağıda görüldüğü gibi yazılıdır. (Yer
kaplamaması için büyük çoğunlu aradan çıkarılmıştı ! )
3A, *3DARRAY
3DO, *3DORBIT
3F, *3DFACE
3P, *3DPOLY
A, *ARC
AA, *AREA AL,
*ALIGN
AR, *ARRAY
ATT, *ATTDEF
-ATT, *-ATTDEF
B, *BLOCK
-B, *-BLOCK
BH, *BHATCH
BO, *BOUNDARY
-BO, *-BOUNDARY
BR, *BREAK
C, *CIRCLE
CH, *PROPERTIES
-CH, *CHANGE
CHA, *CHAMFER
COL, *COLOR
COLOUR, *COLOR
CO, *COPY
D, *DIMSTYLE
…………
…………
…………
X, *EXPLODE
XL, *XLINE
XR, *XREF
-XR, *-XREF
Z, *ZOOM
3. Kısa yol satırlarından görüldüğü gibi komutların kısa yolu kısaltma harflerinden sonra bir virgül ve tab
boşluğundan sonra * ve komutun adı formatındadır. Buna göre dosyada bulunmayan (genellikle az kullanılan)
komutlar için benzeri format ile kısa yol tanımlaması yapılabilir. Ayrıca tanımlı kısa yollar değiştirilebilir yada bir
komut için birkaç ayrı kısa yol tanımlaması yapılabilir. Unutulmaması gereken başka komut için kullanılan bir kısa
yolun yeniden kullanılmamasıdır. Örnek olarak COPY komutunun CO kısaltmasına ilave olarak CP kısaltmasını da
atamayı düşünelim. Bunu gerçekleştiren altı çizili satırı aşağıda olduğu gibi araya girip dosyayı aynı isimle
kaydedip çıkın.
…………
COLOUR, *COLOR
CO, *COPY
CP, *COPY
D, *DIMSTYLE
…………
4. Bu ayarlamadan sonra CAD ortamına EXIT ile dönünce, CP kısaltmasının çalışmadığını görürseniz, çalışmasını
sağlamak için, resminizi SAVE edip çıkmanız ve CAD ortamına yeniden giriniz. Çünkü bu dosyanın içeriği çizim
ortamına girerken yeniden okunur.
KATI MODELLERDEN İKİ BOYUTLU GÖRÜNÜŞLERİ ÜRETMEK
Katı modeli çizilen bir objenin bize sağladığı avantajlar görsellik yanında parçanın iki boyutlu görünüşlerini de birkaç
dakika içinde çizilmesini sağlamasıdır. Bunun için gerekli işlemleri sıra ile inceleyelim.
1. Öncelikle yukarıda çizdiğimiz ve solid2004.dwg adını verdiğimiz dosyayı kaydederek çıkınız.

2. Çizdiğimiz üç boyutlu parçamızın içine yerleşebileceği büyüklükte uygun bir şablon dosyası (sheet title block)
seçiniz. Yukarıda çizimi yapılan modelimizin 1/1 ölçekli üç görünüşü en küçük A3 (tercihen A2) ölçüsünde bir sayfa
başlığı bloğu içine sığması mümkündür. Bunun için ;
● AutoCAD ortamına Startup mönüsünden Use a template (şablon dosyası kullan) seçimi ile giriniz.
● Açılan şablon dosyalarından Iso a2–color dependent named plot styles.dwt dosyasını seçerek açınız. Bu
dosya çizimimizin içine sığabileceği A2 formatında antet çizimi hazır bir şablon dosyasıdır.
● Şablon dosyasının görünüş penceresinin iç sınır çizgisini aşağıdaki görünüşte olduğu gibi seçerek
klevyedeki Delete tuşuna basınız. ( Seçilen sınırlar mavi renge dönüşür ! )
Çerceve seçilip Delete tuşuna basılıyor.
● View>Viewports> 1 Viewport seçimini yaptıktan sonra çizim alanı içinde yaklaşık toplam çizim alanının 1/4
ünü içine alacak şekilde çapraz iki nokta arasında açılan pencere içini aşağıda görüldüğü gibi bir görünüş
penceresi yapınız. ( Ekranda henüz değişen hiçbir şey olmayacaktır ! )
View>Viewport> 1 Viewport yolu ile bakış penceresi oluşturuluyor.
● File>Save as ile dosyanızı solid2004_title.dwg adı ile kaydediniz. Artık antedi çizilmiş görünüşü kağıt
düzlemine benzeyen fakat yüzen model düzleminde bir bakış penceresinin içindesiniz. (Floating Model
Space)
2. Sıra son işlemde oluşturulan yüzen bakış penceresine (Floating Viewport) önceden çizdiğimiz solid2004.dwg katı
modelini indirmeye geldi. Katı modelinizi indirmeden ölçülendirme ve eksen çizgilerinin çizildiği katmanları OFF
yapınız. Daha sonra aşağıdaki yolu izleyiniz.
● Yüzen bakış penceresine çift tıklayarak seçili hale getirin ve resminizi Insert>Block File penceresi ile
çağırarak açınız. Yalnız Insert penceresinde Explode onay tiki bulunmalı, Specify On Screen tikleri
bulunmamalıdır.
● Aktif yüzen bakış penceresinin içinde yerleşen görünüş önceden kaydettiğiniz üç boyutlu modelinizin ön
görünüşü olarak, View>3D views>Front seçimini yaparak parçanın görünüşünü ön görünüş olarak
ayarlayınız.
● View>Zoom>Scale seçmini yapın ve bakış pencerenize çizimin 1/1 ölçekli yansıması için Enter a scale
factor iletisine 1xp¿ yazarak uygulayın.

● Ön görünüş açtığınız pencereye sığmıyor ise, görünüş penceresi dışına (paper space) çift tıklayarak oluşan
griplerden tutup pencereyi uygun boyuta aşağıdaki ekran görünüşünde olduğu gibi ayarlayın.
Bakış penceresi dışına çift tıklayarak gripler ile pencerenin uygun boya ayarlanma seçimi.
Ayarlanmış uygun büyüklükteki bakış penceresi
4. Sıra diğer ortoganal görünüşlerin (üst ve yan görünüşlerin) oluşturulmasına geldi. Bunun için aşağıda önerilen yolu
izleyiniz.
● Draw>Solids>Setup>View seçimini yapınız.
● Komut satırında çıkan Ucs/Ortho/Auxiliary/Section/<Exit> iletisine Ortho seçimini yapınız.
● Bakış penceresinin sağ kenar çizgisine yaklaşarak Midpoint seçimi belirince sol tıklayın Specify side of
viewport to project mesajında pencerenin sağ yanında midpoint kenetlenmesi varken tıklayınca beliren
çizgiyi oluşturacağınız görünüş penceresinin yaklaşık merkezine gelecek bir yere sağa sürükleyip tıklayınız.
Aşağıdaki görüntü oluşur.
● İhtiyaç duyarsanız bundan sonra çıkan Specify view center mesajı için muhtelif noktaları tıklayarak
görünüş penceresini yukarıdakine yakın bir konuma getirip ¿ basınız.
● Specify first corner of viewport yeni oluşmasını istediğiniz bakış penceresi çerçevesinin sol alt köşe
yerini, çıkacak Specify opposite corner of viewport iletisine sağ üst köşe hizasını göstererek onay
veriniz.
● Enter view name iletisine rightside diyerek cevap veriniz.
● Bu durumda front view pencersine geri dönülmüş olur. Komut satırında yeniden çıkan Ucs/Ortho/
Auxiliary/Section/<Exit> iletisine Ortho seçimini yaparak devam edip yukarıdaki yolu izleyerek Top yani
üst görünüşü ve penceresinin ayarını tamamlayınız. Böylelikle üç görünüşün çizimi aşağıdaki görünüşte
olduğu gibi tamamlanmış olur.
● Son olarak çıkan Ucs/Ortho/Auxiliary/Section/<Exit> iletisini Exit seçimi ile yani ¿ ile onaylayıp
komuttan çıkınız. Aşağıdaki görünüşü elde etmiş olacaksınız.
5. Şimdi de çizim alanının sağ üst köşesine üç görünüşünü çizdiğimiz parçanın perspektif görünüşünü aşağıdaki işlem
sırasına uyarak ekleyelim.
● Model sekmesini tıklayarak çizim düzlemine geçiniz.
● View>3D Views > SE seçimi ile perspektif objemizde bakış istikametini South East istikametine
ayarlayınız.
● Tools>New UCS>View seçilerek yöneldiğiniz bakış istikametine UCS yi paralelleştiriniz.
Model Space üzerinde SE istikametine UCS paralel hale getirilmiş durumda.
● Tools>Named UCS seçimi ile perspektifte kurduğunuz bakış istikametine SEIsometric adını verdikten
sonra Layout sekmesine basarak geri dönünüz. Bu durumda Model Space için görünüşü kurmuş olmanıza
rağmen bunun Layout sekmesindeki bakış pencerelerinde değişiklik oluşturmadığını göreceksiniz.
● Solids araç çubuğunda Setup View düğmesini seçiniz.
● Ucs/Ortho/Auxiliary/Section/<Exit> iletisine UCS diye cevap veriniz.
● Enter view scale <1.0000> iletisini ¿ ile geçiniz.

● View center iletisini seçtikten sonra perspektifin uygun yerleştiğine karar verene kadar muhtelif yerleri
tıklayarak yerleşimi uygun şekle getiriniz.
Son durumda izometrik perspektif ile birlikte din a2 formatında 1/1 ölçekli görünüşlerin yerleşimi
6. Bu aşamadan sonra sıra görünmemesi gereken ayrıtları gizlenerek kesik çizgili hale getirilmiş teknik resim
kurallarına göre oluşturulacak görünümleri oluşturmaya geldi. Bunun için Setup Profile aracı aşağıdaki yöntemle
uygulanmalıdır.
● Sol alt görünüş penceresinin içini çift tıklayın.

● Solid araç çubuğundan Setup Profile seçimini yapın.
● Pencere içindeki katı modeli tıklayıp seçerek ¿ tuşuna basın.
● Display hidden profile lines on separate layer? [Yes/No] <Y> iletisine ¿ tuşuna basarak olumlu cevap
verin.
● Project profile lines onto a plane ? [Yes/No] <Y> iletisine ¿ tuşuna basarak olumlu cevap verin.
● Delete tangential edges? [Yes/No] <Y> iletisine ¿ tuşuna basarak olumlu cevap verin. Bu durumda
program bir süre çalışır bize yansıyan bir değişim olmamasına rağmen komut satırı yeniden belirir.
Bu aşamada Setup Profile aracının etkisini henüz izleyemezsiniz! İstenilen değişikliklerin yansıması için aşağıdaki
işlemleri de sıra ile yapmanız gerekmektedir.
● Aktif pencerenin dışındaki alana çift tıklayarak bakış penceresinden paper space‛e çıkın
● Sonra bakış penceresine tekrar içe çift tıklayarak girin. Gerekiyorsa önden görünümü bakış pencerenizi
dolduracak şekilde zoom yapın. Katı modelinizi çizdiğiniz katmanı ( 0 katmanında çizmiştik!) kapatın. Ancak
bu durumda ön görünüşün oluşumu ekrana yerleşecektir, Setup Profile aracının etkisi yansımış olacaktır.
Fakat hala görünmemesi gereken ayrıtlar kesik çizgi olarak aşağıda da görüldüğü gibi izlenememektedir!
Setup Profile aracı uygulamasının sonucu.
• Object Properties araç çubuğundan, Layers düğmesine basarak “PH” ile başlayan katmanı seçip
aşağıda görüldüğü gibi çizgi tipini “hidden” olarak ayarlayıp çıkınca bakış penceresindeki görünüş
aşağıdaki sol şekilden görünmezlerin gizlendiği sağ şekle dönüşecektir.
Ön görünüşün görünmemesi gereken ayrıtlarının gizlenmesi öncesinde ve sonrasında bakış penceresi
• Bu durumda Model Space açılırsa aşağıdaki görünüş benzeri bir görünüş ile karşılaşılacaktır.
Model Space görünüşünde perspektifin yanına düşürülen iki boyutlu görünüş.
• Benzeri yolla diğer bakış pencerelerindeki görünüşleri de ön görünüşe benzer şekilde üreterek
aşağıdaki şekli tamamlayınız. İstenirse ölçülendirme de yapılabilir. Daha fazlası için kaynak kitaplardan
faydalanınız.
Bütün bakış pencerelerinde görünmemesi gereken ayrıtlar gizlenip ölçülendirme örneğinden sonra.
Autocad 3 boyut, 3 boyut egitimi, 3d dersleri, 3 boyut ders notlari, kati modelleme, persfpektif gorunus, 3
boyutlu tasarim uygulamasi, kati modelleme, surfaces, 3 boyutlu cizim, 3d cizim

AUTOCAD 3 Boyut-Egitim Notlari PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

AUTOCAD 3 Boyut-Egitim Notlari PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

AUTOCAD 2004 3 BOYUT EĞİTİM NOTLARI

AutoCAD 2000 (veya 2002,2004)

Ölçme ve değerlendirmede izlenecek yöntem.

ÜÇ BOYUTLU ÇİZİME GİRİŞ

YÜZEY VE KATILARIN BİRLEŞTİRİLMESİ, ÇIKARILMASI, ARA KESİTLERİNİN ALINMASI:

WCS : World Coordinate System, Dünya (Absolute) Koordinat Sistemi.

UCS : User Coordinate System, Kullanıcı Koordinat Sistemi.

VPOINT : Çizime bakış istikametini değiştirmek için kullanılan bir komuttur.

Orijin noktasında bulunmayan WCS

Orijin noktasında bulanan WCS

Orijinde bulunmayan kullanıcı koordinat gösterici (UCS)

Orijin noktasında bulunan kullanıcı koordinat gösterici. (UCS)

SHADE : Yüzeylerin gölgelendirilmesini sağlar.

• SHADE komutu ile gölgelendirmeye çalışın. ( Yüzey olmadığı için gölgelendirilemez ! )

• Örtüşen bu düzlemlerden şekil d) e) ve f) yi oluşturabilmek için 3 tane daha kopyasını alın.

• Şekil d) için UNION (birleştirme) komutu uygulayın.

• Şekil e) için SUBTRACT ( çıkarma ) komutu uygulayın.

• Şekil f) için INTERSECT ( ara kesit ) şekillerin benzerini elde ediniz.

Box,Cylinder Union Subtract Intersect

BOX+WEDGE INTERFERE MOVE komutundan sonra 3. SOLID

komutu ile bir kalınlık kazandırılarak düzlem haline getirilebilmektedir.

ÜÇ BOYUTLU KORDİNAT TANIMLAMA,UCS KONUMUNU DEĞİŞTİRME, ÇALIŞMA DÜZLEMİ

• Bakış istikametini VPOINT ile <1,1.5,2> değerine kurunuz.

GEOMETRİK YÜZEYLER: (SURFACES)

COMMAND: BOX : İçi boş kutular çizer. Komut iletileri aşağıdadır.

Initializing... 3D Objects loaded.

Specify corner point of box:

Specify length of box:

Specify width of box or [Cube]:

Specify height of box:

Specify rotation angle of box about the Z axis or [Reference]: 45

Using current view.

Default scene selected.

COMMAND: WEDGE : Takoz çizer. Komut iletileri aşağıdadır.

Specify first corner of wedge or [CEnter] <0,0,0>:

Specify corner or [Cube/Length]: <Ortho on>

Wedge of zero width not permitted.

Specify corner or [Cube/Length]:

Specify height: Specify second point:

COMMAND: PYRAMID : Piramit çiziminde kullanılır. Komut iletileri aşağıdadır.

Specify first corner point for base of pyramid:

Specify second corner point for base of pyramid:

Specify third corner point for base of pyramid:

Specify fourth corner point for base of pyramid or [Tetrahedron]:

Specify apex point of pyramid or [Ridge/Top]: 40,30,50

COMMAND:CONE : Koni çiziminde kullanılır. Komut iletileri aşağıdadır.

Specify center point for base of cone:

Specify radius for base of cone or [Diameter]: 40

Specify radius for top of cone or [Diameter] <0>:

Specify height of cone: 80

Enter number of segments for surface of cone <16>:

COMMAND: SPHERE : Küre çizimi için kullanılır. Komut iletileri aşağıdadır.

Specify center point of sphere:

Specify radius of sphere or [Diameter]:

Enter number of longitudinal segments for surface of sphere <16>:

Enter number of latitudinal segments for surface of sphere <16>:

Specify center point of dome:

Specify radius of dome or [Diameter]:

Enter number of longitudinal segments for surface of dome <16>:

Enter number of latitudinal segments for surface of dome <8>:

Specify center point of dish:

Specify radius of dish or [Diameter]:

Enter number of longitudinal segments for surface of dish <16>: