Μια Ιστορία Ένα Τραγούδι: Νήσος των Αζόρων

kanali6.com.cy/blog-posts/28008-mia-istoria-ena-tragoydi-nisos-ton-azoron

September 22, 2017

ΝΗΣΟΣ ΤΩΝ ΑΖΟΡΩΝ

ΜΙΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ – ΜΠΟΣΤ – ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΜΠΙΘΙΚΩΤΣΗΣ 1960

H «Νήσος των Αζορών» είναι τραγούδι του 1960 σε στίχους Μποστ, μουσική Μίκη
Θεοδωράκη και αρχική ερμηνεία του Γρηγόρη Μπιθικώτση. Κυκλοφόρησε σε μικρό
δίσκο το 1964, ενώ ακούστηκε στην κινηματογραφική ταινία «Έκλεψα τη γυναίκα μου»
του ίδιου έτους.

Καταρχάς, οι Αζόρες: είναι συστάδα εννέα νησιών της Πορτογαλίας που αποτελούν το
δυτικότερο σημείο της Ευρωπαϊκής ηπείρου. Έχουν έκταση 2.333 τετραγωνικά
χιλιόμετρα και πληθυσμό 246.102 κατοίκους. Τα 9 κυρίως νησιά που αποτελούν το
αρχιπέλαγος των Αζορών βρίσκονται στο βόρειο Ατλαντικό ωκεανό και απέχουν 1300
χλμ. δυτικά της Πορτογαλίας. Πρωτεύουσα των Αζορών είναι η Πόντα Ντελγάδα που
βρίσκεται στο Σάο Μιγκέλ, (πρωτεύουσα του νησιού). Πρόκειται για ηφαιστειογενή
νησιά με συχνούς σεισμούς, κλίμα υγρό και θερμό με μέση ετήσια θερμοκρασία τους
18οC. «Αζόρες» στα πορτογαλικά σημαίνει «Νησιά των γυπών».

Τα νησιά Αζόρες ήταν γνωστά τον 14ο αιώνα και αναφέρονται, έστω και
αποσπασματικά, στον Καταλανικό Άτλαντα (Atlas Catalan) της εποχής. Το 1427, ένας
κυβερνήτης των αποστολών του Ερρίκου του Εξερευνητή της Πορτογαλίας,
πιθανότατα ο Γκονζάλο Βέλιο (Gonçalo Velho) ή ο Ντιάγο Σεβίλα (Diago Sevila),

1/3
ανακάλυψε ξανά τις Αζόρες και έκτοτε τα νησιά τα αποίκισαν Πορτογάλοι, που
προέρχονταν κυρίως από τις επαρχίες Αλγκάρβε (Algarve) και Αλεντέζου (Alentejo) της
Πορτογαλίας.

Έπειτα, ο Χρύσανθος (Μέντης) Μποσταντζόγλου (1918 - 13 Δεκεμβρίου 1995): γνωστός

περισσότερο με το ψευδώνυμο Μποστ, ήταν σκιτσογράφος και γελοιογράφος,
θεατρικός συγγραφέας, στιχουργός και ζωγράφος. Γεννήθηκε το 1918 στην
Κωνσταντινούπολη και πέθανε το 1995.

Ο Μποστ θεωρείται ότι κατάφερε να δημιουργήσει ένα εντελώς προσωπικό και

αναγνωρίσιμο σατιρικό ύφος ως σκιτσογράφος, κειμενογράφος, θεατρικός
συγγραφέας, αλλά και ζωγράφος. Ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά του έργου του
είναι η γλώσσα του και τα επίτηδες ανορθόγραφα κείμενα. Όπως είχε δηλώσει ο ίδιος,
γελοιοποιώντας την καθαρεύουσα πίστευε ότι ίσως μπορέσει να βοηθήσει στην
ταχύτερη καθιέρωση της δημοτικής γλώσσας. Προκειμένου να σατιρίσει την
καθαρεύουσα, ανακάτευε λόγιες εκφράσεις με λαϊκές και έγραφε εντελώς
ανορθόγραφα, διεκτραγωδώντας τον ημιμαθή Έλληνα, που προσπαθούσε να
χρησιμοποιήσει την καθαρεύουσα, καθώς εκείνη την εποχή η δημοτική θεωρούνταν
«ύποπτη», κατά δήλωση του ιδίου του Μποστ.

Η σάτιρα του στοχεύει κυρίως τον μικροαστό Έλληνα των μεταπολεμικών δεκαετιών,
τον καθωσπρεπισμό, την ημιμάθεια και το νεοπλουτισμό, την ξενομανία, τις έντονες
ταξικές αντιθέσεις της μεταπολεμικής Ελλάδας, καθώς και την ελληνική πολιτική ζωή.
Ο Μποστ σατίρισε ιδιαίτερα την εξάρτηση της Ελλάδας από τον ξένο παράγοντα, την
εθνικοφροσύνη των δεξιών κομμάτων και το θεσμό της Βασιλείας, αλλά και σε πολλά
κείμενα διακωμώδησε και την παράταξη της Αριστεράς, στην οποία ανήκε.

Σε περιόδους χιουμοριστικών αναζητήσεων ο Μποστ έγραψε και στίχους για τρία

ελαφρολαϊκά τραγούδια, πού έγιναν επιτυχίες στις αρχές της δεκαετίας του '60. Αυτά
είναι «Οι Νεκροθάφτες» (μουσική Γιάννη Μαρκόπουλου, ερμηνεία Γιώργου Ζωγράφου)
και τα «Ρομβία» και «Η νήσος των Αζορών» (μουσική Μίκη Θεοδωράκη, ερμηνεία
Γρηγόρη Μπιθικώτση). Όλα αυτά τη χρονιά του 1960.

Ο Θεοδωράκης αφηγείται:«Τα τραγούδια αυτά στην αρχή αρνήθηκε να τα πει ο

Μπιθικώτσης. Οι παλιοί του φίλοι ήσαν «βαρείς» και δεν θα του συγχωρούσαν να βάλει
στο στόμα του «σαχλαμάρες»… Έτσι έβλεπαν οι μάγκες το χιούμορ του Μποστ. Στο
κέντρο «Η Μυρτιά» έγιναν ομηρικοί καυγάδες. Τα πνεύματα άναψαν. Φράσεις σκληρές
εκστομίστηκαν εκατέρωθεν, με αποτέλεσμα να χαλάσουν οι σχέσεις Μποστ-
Μπιθικώτση και ο τελευταίος να μην τα συμπεριλάβει στο πρόγραμμά του. Λίγο
αργότερα κι ύστερα από παρέμβαση της εταιρείας που μπροστά της οι λαϊκοί
τραγουδιστές είχαν δέος, ο Γρηγόρης σχεδόν αναγκάστηκε να ερμηνεύσει σε δίσκο τις
«Αζόρες» και τη «Ρομβία». Για να εκδικηθεί, έβαλε όσο μπορούσε πιο πολύ το σοβαρό
του ύφος συμβάλλοντας άθελά του στην επιτυχία της ερμηνείας που απαιτούσε
σοβαροφάνεια… έτσι «αι τραγικαί ιστορίαι» πήραν όλη τους τη δραματική διάσταση με
την καταγγελία των «Αζορών», σαν υπεύθυνων περίπου για όσα μας συμβαίνουν, από
τον αδιαμφισβήτητο βάρδο του ελληνικού τραγουδιού όπως είχε αναδειχτεί τότε ο
Γρηγόρης Μπιθικώτσης».

2/3
Έρευνα - Παρουσίαση : Κωνσταντίνος Καρεμφύλλης

ΠΗΓΕΣ:
http://www.ogdoo.gr
https://el.wikipedia.org
https://el.wikipedia.org/wiki
https://el.wikipedia.org

3/3