Ang mga Teotihuacan (200 BCE - 750 CE)

• Teotihuacan - Nangangahulugang tirahan ng diyos.

• Sa pagsapit ng 200 B. C. E., ang ilan sa mga lugar sa Valley of Mexico ay naging mas
maunlad dahil sa ugnayang kalakalan at pagyabong ng ekonomiya. Isa sa pinakadakila at
pinakamalaking lungsod sa panahong ito ay ang Teotihuacan.
• Ang mga piramide, liwasan at lansangan ay nagbigay ng karangyaan, kadakilaan at
kapangyarihan sa lungsod.
• Matatagpuan sa dakong hilagang-silangan sa layong 30 milya (48km) sa ilan sa mga lugar
sa Valley of Mexico
• Ang mga pinuno nito ay nagawang makontrol ang malaking bahagi ng Valley of Mexico.
• Naging sentrong pagawaan ang lungsod at nagkaroon ng monopolyo sa mahahalagang
produkto tulad ng cacao, goma, balahibo, at obsidian.
• Ang obsidian ay isang maitim at makintab na bato na nabuo mula sa tumigas na lava.
• Ginamit ito ng mga Teotihuacan sa paggawa ng kagamitan, salamin, at talim ng mga
kutsilyo.
• Matagumpay na pinamunuan ng nobilidad ang malaking bahagdan ng populasyon.
• Ito ay naganapsa pamamagitan ng pagkontrol sa ekonomiya, pag-angkop sa relihiyon, at
pagpapasunod ng puwersahan.
• Quetzalcoatl - kilala rin bilang ang Feathered Serpent God, ang pinakamahalagang diyos
ng mga Teotihuacan.
- Tinawag na diyos ng kabihasnan dahil pinaniniwalaang sa kanya nagmula ang iba’t ibang
elemento ng kanilang kabihasnan.
- Kumakatawan ng puwersa ng kabutihan at liwanag.
- Siya rin ang diyos ng hangin.
• Noong 600 C. E., ang ilang mga tribo sa hilaga ay sumalakay sa lungsod at sinunog ang
Teotihuacan. Mabilis na bumagsak ang lungsod matapos ang 650 C. E. Ang paghina ng
lugar ay maaaring dulot ng mga banta mula sa karatig-lugar, tagtuyot at pagkasira ng
kalikasan.
• PIRAMIDE NG ARAW
Ang pinakamalaking gusali sa Teotihuacan at isa sa mga pinakamalaki sa Mesoamerica.
May taas itong 71 m.
• PIRAMIDE NG BUWAN
May taas na 40 metro hanggang sa taluktok nito. Noon ay may mga templo sa tuktok ng
dalawang pangunahing mga piramideng ito.
• TEMPLO NG QUETZALCOATL
Hindi gaanong malaki gaya ng Piramide ng Araw at Buwan, ngunit tinatangkilik ito dahil ito
ay sentro ng atraksyon, masaganang mga handog, at magagandang palamuti.
Sa ibabaw nito ay may piramide, na mas kilala bilang "Feathered Serpent Pyramid."
• PALASYO NG QUETZALPAPALOTI
-Quetzal-Mariposa (Quetzal-Butterfly)
-Nasa Timog Kanlurang sulok ng 'Plaza ng Buwan'.
-Pinaniniwalaang binuo noong 250 AD.
-Ito'y isang magandang istraktura na may mga kuwadro, inukit na bato at pininturahang
bubong na may geomitrikong disenyo.
Ang mga TEOTIHUACAN (250 B.C.E.-650 C.E.)

Sa pagsapit ng 200 B.C.E., ang ilan sa mga lugar sa lambak ng Mexico ay naging mas
maunlad dahil sa ugnayang kalakalan at pagyabong ng ekonomiya
Isa sa mga dakila at pinakamalaking lungsod sa panahong ito ay ang Teotihuacan na
nangangahulugang “tirahan ng diyos”
Pagsapit ng 150 C.E., ito ay naging isang lungsod na may halos 12.95 kilometro kuwadrado
na mahigit sa 20,000 katao
Sa pagitan ng 150 C.E. at 750
C.E., ang populasyon nito ay
minsang umabot sa 120,000

Ang mga piramide, liwasan, at

lansangan ay nagbigay ng
karangyaan, kadakilaan, at
kapangyarihan sa lungsod.
Maliban dito, ang mga pinuno
nito ay nagawang makontrol
ang malaking bahagi ng
lambak ng Mexico.
Naging sentrong pagawaan
ang lungsod samantalang ito
ay nagkarooon ng monopolyo
sa mahahalagang produkto
tulad ng cacao, goma, balahibo, at obsidian.

Ang obsidian ay isang maitim at makintab na bato na nabuo mula sa tumigas na lava.
Ginamit ito ng mga Teotihuacan sa paggawa ng kagamitan, salamin, at talim ng mga
kutsilyo.
Matagumpay na pinamunuan ng mga dugong bughaw o nobility ang malaking bahagdan ng
populasyon.
Ito ay naganap sa pamamagitan ng pagkontrol sa ekonomiya, pag-angkop sa relihiyon, at
pagpapasunod nang puwersahan.

Ang pinakamahalagang diyos ng Teotihuacan ay si Quetzalcoatl, ang Feathered Serpent

God.
Tinawag na diyos ng kabihasnan, pinaniniwalaang sa kaniya nagmula ang iba’t ibang
elemento ng kabihasnan ng Teotihuacan.
Kinatawan din niya ang puwersa ng kabutihan at liwanag. Siya rin ang diyos ng hangin.

Noong 600 C.E., ang ilang mga tribo sa hilaga ay sumalakay sa lungsod at sinunog ang
Teotihuacan.
Mabilis na bumagsak ang lungsod matapos ang 650 C.E.
Ang paghina ng lugar ay maaaring dulot ng mga banta mula sa karatig-lugar, tagtuyot, at
pagkasira ng kalikasan.
KABIHASNANG INCA
"IMPERYO"
Hango ito sa pangalan
ng pamilyang namuno
sa isang pangkat ng tao na
nanirahan sa Andes.
Mga Katangian:
• Mamula mulang kayumanggi ang mga balat
• Kamukha ng mga Quechna Indian
• Maliit, mataba at mahabang itim na buhok
• Children Of The Sun – dahil sumasamba sila sa araw
• Itinuturing nila bilang Huaca o banal ang maraming bagay at lugar
• Mahuhusay na mga inhenyero

• Matatagpuan sa timog na bahagi ng bundok ng Andes sa pinakahilagang hangganan sa Ecuador

• Naging kabisera ang Cuzco na sa kasalukuyan ay ang bansang Peru
• Malamig na klima kaya nagsusuot ng mga telang makakapal
• Hanapbuhay – Pagsasaka
• Beer – Chicha na gawa mula sa mais
• Aqueduct – kanal at daang-tubig na ipinatayo ng Inca
• Manco Capac – Siyudad ng Araw

Heograpiya
KARAGDAGANG
KAALAMAN
Pamumuhay
• Pinangangasiwaan ng pamahalaan ang buhay ng tao at lahat ng industriya
• Dapat gumawa ang lahat ng tao at ipinagbabawal ang paghingi ng limos
•
Alpaca at Llama
– pinagkukunan ng tela para sa
kasuotang pangmalamig

Huayna Capac
Mga
PINUNO
Tupac Amaru
ang huling pinunong pinugutan ng ulo noong
1572 na naging hudyat din ng pagbagsak ng imperyong Inca
Cusi Inca Yupagqui
o
Pachakuti
pinatatag niya ang lipunang Inca sa pamamagitan ng pagkakaroon ng isang sentralisadong estado
Topa Yupanqui
pinalawig ang imperyo hanggang hilagang Argentina, bahagi ng Bolivia at Chile. Napasailalim din sa
kanyang kapangyarihan ang estado ng Chimor o Chimu na pinakamatinding katunggali ng mga Inca sa
baybayin ng Peru.
(1438)
(1471-1493)
nasakop ng
imperyo ang
Ecuador

Pag-unlad/Mahahalagang pangyayari

Unti-unting pinalawig ng mga Inca ang kanilang imperyo hanggang masakop nito ang 3,220 kilometro
kuwadrado sa kahabaan ng baybayin ng Pacific. pinatatag ang lipunang Inca sa pamamagitan ng
pagkakaroon ng isang sentralisadong estado. Pinalawig ang teritoryo hanggang hilagang Argentina,
bahagi ng Bolivia, Chile, at Chimor o Chimu. at, nasakop ng imperyo ang Ecuador. Sila ay naging
makapangyarihan dahil sa pagsakop ng mga lupain. Sila rin ay mahuhusay ring inhenyero. Sila ay
nakagawa ng mga kalsada, tulay, at ilang lagusan sa kabundukan. Mapatutunayan din ito ng Temple of
the Sun na halos nababalot ng gold plate.

PAGBAGSAK
• Humina dahil sa tunggalian ukol sa pamumuno at kawalang kapanatagan sa mga nasakop na bagong
teritoryo
• Pagkamatay ni Huayna Capac na isa sa mga pinuno ng Inca dahil sa epidemya ng smallpox noong 1525
na dala ng mga naunang conquistador o mananakop na Español
• Tunggalian nina Atahuallpa at Huascar na mga anak ni Huayna Capac
• Pinapatay si Atahuallpa noong 1533, at makalipas ang isang taon, sinakop ng mga Española ng Cuzco
gamit lamang ang maliit na hukbo
AMBAG
Magaling na inhinyero at mahusay gumawa ng kalsada at tulay ang mga Inca. Ang mga daan ay gawa sa
bato, at ang mga tulay na nakabitin ay yari sa lubid at baging.
Sa larangan ng relihiyon,Ang paghahandog at pag-aalay ng sakripisyo namay dasal ay isang
malakingbahagi ng seremonyangpanrelihiyon ng mga inca
Bawat tahanan ng mga inca ay may pinaglaanang lugar na para lamang sa mga bagay na maituturing
nilang huaca( banal) sa kanilang pamilya
Mahusay rin ang mga Inca sa pagdidisenyo ng mga palayok,bato,at ginto
Ang mga Inca rin ay nakagawa ng mga piramide, lansangan at mga nakabiting tulay o suspension bridge.
KARAGDAGANG KAALAMAN
KARAGDAGANG KAALAMAN

INCA- ang isa sa mga may sinaunang kabihasnan sa Latin Amerika.

Itinuturing na huaca o banalng mga inca ang maramingbagay at lugar
SAPA INCA- tawag sa mga pinuno ng imperyong inca
Dapat gumawa ang lahat ng tao at ipinagbabawal ang limos.
AYLLU-samahang panlipunan ng mga inca kung saan pinangangalagaan ang isang pangkat ng pamilyang
namumuhay nang magkakasama sa isang lipunan
LABI NG KABIHASNAN:
1) Sa Cuzco (Peru)
2) Tiahuanco (Bolivia)
3) Machu Picchu

Panimula
Noong ika-12 siglo, isang pangkat ng mga taong
naninirahan sa hilagang-kanlurang bahagi ng Lake Titicaca sa matabang lupain ng Lambak ng Cuzco at
bumuo sila ng maliliit na lungsod-estado.
Unti-unting pinalawig ng mga Inca ang
kanilang teritoryo hanggang sa masakop nito ang 3,220 kilometro
kuwadrado sa kahabaan ng baybayin ng Pacific. Saklaw ng
imperyong ito ang kasalukuyang lupain ng Peru, Ecuador, Bolivia,
at Argentina.