w

w
w
.fr
e eli
သူကေမး၍ ေျဖခဲ့ရသည္

br
a
ry
စာေရးသူ။ ။ေဒါက္တာဓမၼပိယ (ITMBU)

on
lin
ေမလ (၉)ရက္ (9-5-2015) ေန႔က စစ္ကိုင္းၿမဳိ႔၊ စစ္ကိုင္းေတာင္ရိုးမွာရွိတ့ဲ ဗုဒၶဘာသာ ပညာေရးစင္တာ

e.c
om
(IBEC)၌ က်င္းပျပဳလုပ္တ့ဲ ̏ဗုဒၶနည္းက် စီမံခန္႔ခမ
ဲြ ႈနည္းပညာသင္တန္း̋ (Buddhist Civil Society
Managemnet Ceminar) သို႔ ေဟာေျပာသူတစ္ပါးအေနႏွင့္ ပါ၀င္တက္ေရာက္ခြင့္ရခဲ့တယ္။ ေဟာေျပာေပးရမဲ့
ေခါင္းစဥ္က ဗုဒၶစ္စ္ အက္ဒ်ဴေကးရွင္း (Buddhist education) အမည္ႏွင့္ ေဟာေျပာေပးရတယ္။

ျမန္မာျပည္ အနယ္နယ္အရပ္ရပ္မွာ ေနထုိင္ေတာ္မူၾကေသာ ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ား၊ ေက်ာင္းထိုင္

ဘုန္းႀကီးသင္တန္းေက်ာင္းမ်ားမွ သံဃာေတာ္မ်ား၊ တကၠသိုလ္ ကထိကမ်ား၊ ေက်ာင္းဆရာ၊ ဆရာမမ်ားႏွင့္
အဖြ႔အ
ဲ စည္းအသီးသီးမွ ပညာရွင္မ်ားပါ၀င္ တက္ေရာက္ေနၾက၍ ထိုသင္တန္း၏ ေအာင္ျမင္မႈအတြက္
ၾကည္းႏူးမႈေတြ၊ ၀မ္းသာမႈေတြ ျဖစ္ခ့မ
ဲ ိတယ္။ ထိုသင္တန္းမွာ ဗုဒၶညႊန္းၾကားခဲ့ေသာ ပညာသင္ၾကားနည္းစနစ္ကို
ေခတ္ႏွင့္ေလွ်ာ္ညီေအာင္ သုံးသပ္တင္ျပခြင့္ရခဲ့တယ္။

သင္တန္းမ်ားရဲ့ ထုံးစံအတိုင္း မိနစ္ေလးဆယ္ခန္႔ ေဟာေျပာၿပီးတဲ့အခါ အေမးအေျဖက႑ကို

ဖြင့္လွစ္ေပးခဲ့တယ္။ ထိုက႑၌ အဖြ႔အ
ဲ စည္းတစ္ခုမွ သင္တန္းသားတစ္ဦးက ေမးခြန္းတစ္ခုေမးလာတယ္။
သူ႔ေမးခြန္းက စိတ္၀င္စားစရာလည္းေကာင္းတယ္။ ကိုင္တယ
ြ ္ေျဖရွင္းဖို႔ ခက္ခတ
ဲ ့ေ
ဲ မးခြန္းမ်ဳိးလည္း ျဖစ္ေန
တာကို ေတြ႔ရတယ္။ ေမးသူရ့ဲ အေမးက - ̏မဘသ ရဟန္းေတာ္မ်ားဟာ ျမတ္စာြ ဘုရားမေဟာၾကား၊
မပညတ္ခ့တ
ဲ ့ဲ တစ္လင္တစ္မယားစနစ္ က်င့္သုံးျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒကို ျပ႒ာန္းႏုိင္ရန္ ဘာေၾကာင့္
အားထုတ္ေနၾကသလဲ̋ ဆိုတ့အ
ဲ ေမးပါ။

ေမးလာေတာ့လဲ သူဘာကို ဆိုလိုခ်င္တယ္ဆိုတာကို တိတိက်က် သိလို၍ - တစ္လင္တစ္မယား

စနစ္ကို ဘုရားရွင္မပညတ္ခ့ဲဘူးလို႔ ဘာကိုေထာက္ထားၿပီး ဆိုခ်င္ပါသလဲ̋ လို႔ သူ႔ကိုျပန္ေမးေတာ့ သိဒၶတၳဘုရား
ေလာင္းမွာ ေမာင္းမေပါင္း ေလးေသာငး္္ရွိေနတာကို ေထာက္ထား၍ ေျပာဆိုျခင္းျဖစ္တယ္လို႔ သူကျပန္
ေျဖတယ္။ ဒီေတာ့မွ သူအေျဖက သဲကလ
ဲြ ာတယ္။ ဘာ့ေၾကာင့္ သူက ဒီေမးခြန္းကို ေမးလာတယ္ ဆိုတာကို
နားလည္သေဘာေပါက္မိတယ္။

ဘုရားေလာင္းဟာ တရား၀င္ ဇနီးမယားဆိုလို႔ ယေသာ္ဓယာမင္းသမီး တစ္ပါးတည္းသာ ရွိခ့ေ

ဲ ၾကာင္း
ဖတ္ဖူးသမွ် စာေပေတြကို ေထာက္ထား၍ သိရတယ္။ သို႔ေသာ္ ေမာင္းမေပါင္း ေလးေသာင္း ဆိုသည္မွာ
သိဒၶတၳမင္းသားဟာ ဘုရင့္သားေတာ္တစ္ပါးျဖစ္၍ ေျခဆုပ္လက္နယ္ျပဳသူ၊ ယပ္ခတ္ေပးသူ၊ လိုအပ္ရာရာကို
အလုပ္အေကၽြးျပဳေပးသူမ်ားအေနႏွင့္ မ်ားစြာရွိေနမယ္ဆုိတာ မွန္းဆလို႔ ရႏုိင္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ထိုက့သ
ဲ ုိ႔ေသာ
အပ်ုိေတာ္မ်ားကို တရား၀င္ ဇနီးမယားျဖစ္တယ္ဟူ၍ သတ္မွတ္၍မရပါ။ အဘယ္ေၾကာင့္ ဆိုေသာ္ ယေသာ္
ဓယာအေပၚမွာ စစ္မွန္တ့ဲ ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏုိးမႈမ်ဳိးႏွင့္ ခ်စ္ခင္ခ့တ
ဲ ့ဲ သိဒၶတၳမင္းသားဟာ ယေသာ္ဓယာဆိုတ့ဲ

1
 w
w
w
.fr
e eli
မင္းသမီးေလးကို တရား၀င္ဇနီးမယားအျဖစ္ႏွင့္ တစ္ဦးတည္းသာ ထားရွိၿပီး၊ သူရ့ေ
ဲ မတၱာကို သက္ေသအျဖစ္

br
ျပခဲ့တာကို သူအား ေျပာျပခဲ့ရတယ္။

a ry
on
ဘုရားပညတ္ေတာ္၌ တစ္လင္တစ္မယားစနစ္ႏွင့္ပတ္သက္၍ ေျပာဆိုလာတဲ့သူကို ဓမၼလမ္း

lin
e.c
ေၾကာင္းႏွင့္ ေလာကလမ္းေၾကာင္းတုိ႔ကို အနည္းငယ္ခ်ဲ႔ထြင္၍ ေျပာျပမွ သင့္ေတာ္ေပလိမ့္မည္ဟု အထင္ရွိခ့၍
ဲ

om
ျမတ္စာြ ဘုရားေဟာၾကားေတာ္မူခ့ေ
ဲ သာ သိဂါၤ ေလာ၀ါဒသုတ္ေတာ္လာ လင္က်င္၀
့ တ္ငါးပါးကို ထည့္သြင္း၍
ရွင္းျပခဲ့ရတယ္။ သိဂါၤ ေလာ၀ါဒသုတ္မွာ ျမတ္စာြ ဘုရားက လင္က်င့္၀တ္ငါးပါးကို ေဟာၾကားထားခဲ့မႈႏွင့္
ပတ္သက္၍ ေလ့လာသုံးသပ္ဖို႔လိုတယ္။ ̏မေထမဲ့ကင္း၊ အပ္ႏွင္းဥစၥာ၊ မိစၦာမမွား၊ ၀တ္စားဆင္ယဥ္၊ ျမတ္ႏိုးၾကင္၊
ငါးအင္လင္က်င့္ရာ̋ လို႔ ေဟာထားတာရွိပါတယ္။ ဒီသုတၱံအရ ျမတ္စာြ ဘုရားက မယားၿပဳိင္ မထားရဘူးလို႔
တိုက္ရိုက္ေဟာထားတာမ်ဳိး မပါ၀င္ေပမဲ့ မေထမဲ့ကင္းဆိုတ့ဲ အဓိပၸါယ္ကို သိသင့္တယ္။ မိမိမယားအေပၚမွာ
လက္မထပ္ခင္ ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏိုးတဲ့ အေနအထားမ်ဳိးႏွင့္ လက္ထပ္ၿပီး ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏုိးတဲ့ အေနအထားမ်ဳိးကို
ေျပာင္းလဲမႈမရွိေစပဲ မိမိသားမယားအေပၚမွာ ေလးစားျမတ္ႏုိးတဲ့ စိတ္ထားမ်ဳိးနဲ႔ လက္ထပ္ေပါင္းသင္းရမယ္လို႔
ျမတ္စာြ ဘုရားက တိုက္တန
ြ ္းေတာ္မူခ့တ
ဲ ယ္။

မယားတစ္ေယာက္မက မယားမ်ားစြာကုိ လက္ထပ္လိုသူတို႔က ေျပာၾကေပလိမ့္မယ္။ မူလမယားကို

ေက်နပ္ေစၿပီးမွ ေနာက္ထပ္မယားတစ္ေယာက္ကို လက္ထပ္ယူထာမ်ဳိးျဖစ္လို႔ မယားၿပိဳင္စနစ္ကို လက္ခံသင့္
တယ္လို႔ ဆင္ေျခေပးၾကတယ္။ ကိုယ့္ဆင္ေျခကို ကိုယ့္ဟာကိုယ္ေထာက္ခံၿပီး ေနာက္ထပ္ မယား
တစ္ေယာက္ကို မယားၿပဳိင္အျဖစ္န႔ဲ ထားခဲ့ၾကတယ္။ ထိုအေနအထားမ်ဳိးေတြကို ေျဖၾကားသူက ဥပမာေပး၍
ေျပာဆိုခ့တ
ဲ ယ္။ လင္သားအေပၚမွာ ခ်စ္လင္တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ျမတ္ႏုိးတတ္တ့ဲ မိန္းမသားတစ္ေယာက္
အေနႏွင့္ ကိုယ့္ရ့လ
ဲ င္သား ေနာက္ထပ္ မိန္းမတစ္ေယာက္ ထပ္ယူထားတာမ်ဳိးကို ဘယ္မယားမွ
(၉၉%ရာခုိင္းႏႈန္းထိရွိႏုိင္) ေက်နပ္ႏုိင္မည္ မဟုတ္ပါ။ ထိုေၾကာင့္ အေနာက္ႏုိင္ငံ (ဥေရာပ၊ အေမရိကစေသာ
ႏုိင္ငံ) မ်ား၌ ထိုက့သ
ဲ ို႔ ေနာက္မိန္းမတစ္ေယာက္ကို ထပ္ယူလိုလွ်င္ မယားၿပိဳင္ထားျခင္းကို ပညာတတ္
မိန္းမသားမ်ားက လက္မခံႏိုင္ၾက၍ မူလပထမယားကို ျပတ္စဲေပးႏုိင္ဖို႔ ထိုက္တန္ေသာ နစ္နာေၾကးမ်ားကို
ေပးဆပ္ၿပီးမွ ေနာက္မယားတစ္ေယာက္ကို ယူႏုိင္ေၾကာင္းကို အေရွ႔အတိုင္းအမ်ဳိးသမီးမ်ား သိ၏၊ မသိ၏
သံသယမ်ားျဖစ္မိျခင္းပါ။

ေနာက္တစ္ခ်က္က ျမန္မာျပည္တြင္းမွာ ေနထိုင္ၾကသူမ်ားသည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ရွိသည္ျဖစ္ေစ၊

မရွိသည္ျဖစ္ေစ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ရ့စ
ဲ ိတ္ထားႏွင့္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ရ့အ
ဲ ေနအထားကို အားက်အတုယူသင့္ျခင္းပါ။ အကယ္၍သာ
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကို ေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္လိုျဖစ္ေစ၊ ဖခင္တစ္ေယာက္လိုျဖစ္ေစ ဘယ္လိုအေနအထားမ်ဳိးႏွင့္
ျဖစ္ေစ ေလးစားျမတ္ႏုိးတဲ့စိတ္ထားမ်ဳိး ရွိခ့ၾဲ ကမည္ဆိုလွ်င္ တစ္လင္တစ္မယားစနစ္ကို စံထားႏိုင္ဖို႔ ခ်စ္ဇနီး
တစ္ေယာက္တည္းကိုသာ ေသသည္အထိ ေပါင္းသင္းသြားတဲ့ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ရ့ဲ အိမ္ေထာင္ေရးပုံရိပ္ဟာ ျပည္သူ၊
ျပည္သားေတြအတြက္ ေအာက္ေမ့ဖယ
ြ ္ရာအျဖစ္ သမိုင္းမွာထင္က်န္ရစ္ခ့တ
ဲ ယ္။ သို႔ေသာ္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား၏

2
 w
w
w
.fr
eeli
အခြင့္ေရးႏွင့္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား၏ဂုဏ္သိကၡာကို ျမွင့္တင္ေပးႏုိင္ေသာ ထိုတစ္လင္ တစ္မယား စနစ္သည္

br
လူ႔အခြင့္ေရးကို အထူးျပဳေျပာဆိုေနၾကေသာ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ၊ ဥေရာပႏုိင္ငံက့သ
ဲ ို႔ေသာ ႏုိင္ငံမ်ား၌ ယခုလက္ရွိ

a ry
on
က်င့္သုံးေနေသာ ဥပေဒျဖစ္ေၾကာင္း ဒီခိုင္မာေသာအေထာက္အထားကို မည္သူမွ် ျငင္းႏုိင္ မည္မဟုတ္ပါ။

lin
e.c
ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုလိုလားေသာ ႏိုင္ငံတစ္ႏုိင္ငံျဖစ္တယ္။ ထိုၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အေၾကာင္း

om
တစ္ခုတည္း ခ်ဳပ္ၿငိမ္းသြားရုံႏွင့္ စစ္မွန္ေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို မရႏုိငပ
္ ါ။ ဥပမာ၊ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္
မ်ားနွင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲရုံမွ်ႏွင့္ စစ္မွန္ေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို မရႏုိင္။ ဆင္းရဲသား မ်ားလြန္းေနမႈမ်ား၊
ပညာသင္ခြင့္ အခ်ဳိးအစား မညီမွ်မႈမ်ား၊ စီးပြားေရးကို အေျခခံ၍ လူေနမႈဘ၀မ်ားကို ႏုိင္ထက္စီးနင္း ျပဳမူ
ေနမႈမ်ား၊ လူမႈေရးေဖါက္ျပန္မႈမ်ား၊ လူမႈေရး က်ဴးေက်ာ္ေစာ္ကားခံေနရမႈမ်ားသည္လည္း စစ္မွန္ေသာ ၿငိမ္းခ်မ္း
ေရးကို ၿခိမ္းေခ်ာက္ေနတတ္ျခင္းပါ။

ျမန္မာလူမ်ဳိးမ်ား၏ဓေလ့သည္ မိသားစုကို ခ်စ္၏။ သူငယ္ခ်င္း အေပါင္းအသင္းကို ခ်စ္၏။ တုိင္းျပည္ကို

ခ်စ္၏။ လူမ်ဳိးကို ခ်စ္၏။ ထိုေၾကာင့္ မိသားစုအေရးျဖစ္တ့ဲ တစ္လင္တစ္ယားစနစ္ က်င့္သုံးျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒကို
ျပ႒ာန္းေပးရန္ ေၾကာင့္ၾကစုိက္ အားထုတ္ေနၾကေသာ ပုဂၢဳိ္လ္မ်ားသည္ ဘုရားမပညတ္ခ့ေ
ဲ သာ ပညတ္
ေတာ္မ်ားကို အသစ္ပညတ္ရန္ အားထုတ္ေနျခင္းလည္းမဟုတ္၊ မယားၿပဳိင္စနစ္ကို မုန္းတီး၍ ဖ်က္ဆီးရန္
အားထုတ္ေနၾကျခင္းလည္းမဟုတ္။ အမွန္တကယ္မွာမူ တိုင္းျပည္ႏွင့္လူမ်ဳိးကို ခ်စ္တ့စ
ဲ ိတ္ႏွင့္ ေဆာင္ရက
ြ ္ျခင္း၊
တရားမွ်တမႈကို အားေပးကူညီလို၍ ရဲရင့္တ့စ
ဲ ိတ္ႏွင့္ ေဆာင္ရက
ြ ္ျခင္း၊ အမရွိ၍ အမဆိုတ့စ
ဲ ာနာစိတ္ႏွင့္၊ ညီမရွိ၍
ညီမဆိုတ့စ
ဲ ာနာစိတ္ႏွင့္ အိမ္ေထာင္ေရးကိစၥမ်ား၌ ျပႆနာနည္းႏုိင္သမွ်နည္း၍ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ̏က်ီးကို
ဘုတ္ရိုေသ၊ ဘုတ္ကို က်ီးရိုေသ̋ အေနအထားမ်ဳိးႏွင့္ အတူတကြ ဒီေျမေပၚမွာ အတူေန၍ ဒီေရကို အတူတကြ
ေသာက္ခ်ဳိးႏိုင္ရန္ ျဖဴစင္ေသာ ေစတနာမ်ဳိးႏွင့္ တစ္လင္တစ္မယားစနစ္ က်င့္သုံးျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒကို
အေကာင္အထည္ ေဖၚႏုိင္ရန္ ေဆာင္ရက
ြ ္ေနၾကျခင္းပါ။

ဒီမိုကေရစီစနစ္ဆိုတာ (တိုင္းျပည္ႏွင့္လူမ်ဳိး၏ဂုဏ္သိကၡာကို မထိခိုက္တ့အ

ဲ ေနအထားမ်ဳိးမွာ ရွိေန
လွ်င္) ျပည္သူအမ်ားစု၏ ဆႏၵကို အမ်ားစုကို ေလးစားရေသာ စနစ္မ်ဳိးျဖစ္၍ တစ္လင္တစ္မယား စနစ္
က်င့္သုံးျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒကို ျပ႒ာန္းႏုိင္ေရးသည္ ျပည္သူအမ်ားစု၏ ဆႏၵအတိုင္းသာ ျဖစ္ေစခ်င္ပါတယ္။
ကိုယ္မႀကိဳက္လို႔ တစ္စုိက္မတ္မတ္ ကန္႔ကက
ြ ္ေနျခင္းမ်ဳိးထက္ ျပည္သူေတြကိုယ္စား ျပည္သူလတ
ြ ္ေတာ္
အမတ္မ်ားက တိုင္းျပည္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ အေကာင္းဆုံးျဖစ္ေအာင္ ေဆာင္ရက
ြ ္ေပးႏုိင္ၾကဖို႔ပါ။ ဥပေဒကို
ျပည္သူက အတည္မျပဳႏုိင္ပါ။ ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ားကလည္း အတည္မျပဳႏုိင္ပါ။ ျပည္သူလုထုက
တင္ေျမာက္ထားတဲ့ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားကသာ အတည္ျပဳႏုိင္၍ အမ်ားဆႏၵႏွင့္ မဲခဲြဆုံး
ျဖတ္ၾကမည္ျဖစ္ေသာ တစ္လင္တစ္မယားစနစ္ က်င့္သုံးျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒကို ျပ႒ာန္းႏုိင္၊ မႏုိင္ လြတ္ေတာ္
သတင္းကို နားေထာင္ရင္း ျပည္သူအခ်င္းခ်င္း တစ္စုံတစ္ခုေသာအေၾကာင္းေၾကာင့္ အမ်က္ေဒါသ မထြက္

3
 w
w
w
.fr
eeli
ၾကဘဲ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေနထိုင္ႏုိင္ၾကဖို႔ပါ။ ဒီအေျဖႏွင့္ ေမးသူကို ျပည္လည္ရွင္းျပခဲ့တယ္။ ခ်မ္းသာစြာ အိပ္စက္

br
ႏုိင္ၾကပါေစ။

a ry
on
ေဒါက္တာဓမၼပိယ (ITBMU)

lin
e.c
om