Viseći transporter (Overhead conveyor, trolleys) je sredstvo kontinualnog dejstva kojim se

materijal transportuje neprekidnim tokom, konstantnom brzinom ili u određenom taktu. Po

obliku staze, mogu biti: otvoreni jednolinijski, U ─ linijski i/ili postavljeni u više paralelnih
linija sa kojih materijal izlazi na jednu zajedničku liniju, postavljeni horizontalno, koso,
vertikalno i kombinovano. Po obliku izgradnje, mogu biti postavljeni u dva osnovna oblika:

 jednošinski sa fiksnom vezom nosaĉa tereta, vuĉnog lanca i vešaljke, slika 1 i

 dvošinski (Power-and Free-System) kod koga se kaĉaljka za nošenje vuĉnog lanca i
kolica za nošenje tereta kreću slobodno i nema fiksne veze između susednih kolica, što
daje veliki stepen autonomije, uz mogućnost spajanja i razdvajanja na bilo kom mjestu
trase.

Grade se viseći transporteri sa zatvorenom konturom staze (recirkulacioni) koji se koriste

za transport komadnih materijala u industrijskim pogonima sa velikoserijskom i masovnom
proizvodnjom. Viseći transporter u pogledu mogućnosti voĊenja trase, ima veliku
fleksibilnost i veoma se lako prilagođava stvarnim potreba proizvodnih procesa.

Slika 1. Oblici izvođenja staza visećeg jednošinskog transportera

Osnovni element visećeg transportera je transportna staza koja nosi sve pokretne elemente
sistema i materijal. Kod visećeg transportera materijal se transportuje kontinualno (rijetko u
ciklusima) na nosačima (obrtna kuka, alka, vrtuljak, kolica), koji je raspoređen duž
transportne staze (pruge) na jednakom rastojanju.

Zbog već neravnomjernosti koje se pojavljuju pri kretanju lanca preko zvijezde, u sistemu
se pojavljuju dinamički udari i oscilacije tereta zbog ĉega se brzina ograničava na maksimalnu
vrijednost 0,84 m/s, što važi za lake terete. Brzina visećeg transportera, od v=0,5 m/s u
normalnim uslovima smatra se već velikom brzinom, a kod transportera kod kojih je utovar i
istovar manuelan, brzina ne treba da bude veća od v=0,35 m/s.

Dužina visećeg transportera zavisi od:

 zatezne ĉvrstoće vučnog elementa i

 broja pogonskih stanica,

što znači da njegova dužina principijelno nije ograniĉena. Na osnovu izgrađenih postrojenja
dužina se najčešće kreće 100 m i 600 m, dok su dužine veće od 800 m rijetke. Najveća
poznata dužina kod visećeg transportera je 6000 m. Zbog dobre fleksibilnosti sastavnih
dijelova i trase, mogu se formirati različiti oblici trasa čime se formira više nezavisnih
transportera funcionalno povezanih u jednu tehnološku cjelinu.

Mogu biti

 mehanički
 manuelni
 gravitacioni ili
 sa elektropogonom.