Κείμενα για την Περίληψη Β΄ και Γ΄ Λυκείου

Άρης Γιαβρής 25

Κείμενο 9

Η προτίμηση στην τηλεόραση και η ανάγνωση

9 Η σύγκριση ανάμεσα στην ανάγνωση και στην παρακολούθηση της τηλεόρασης

είναι ιδιαίτερα χρήσιμη, γιατί, αναντίρρητα, η τηλεοπτική παρακολούθηση
επηρεάζει σοβαρά την αναγνωστική δραστηριότητα των παιδιών και ως προς την
ποσότητα και ως προς την ποιότητα αυτών που διαβάζουν και ως προς τις
εμπειρίες που αποκομίζουν. Και αφού η γραφή είναι στενά δεμένη με την
ανάγνωση, επηρεάζεται και το τι γράφουν και πώς το γράφουν.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα παιδιά διαβάζουν πολύ λιγότερα βιβλία από τη
στιγμή που η τηλεόραση είναι στη διάθεσή τους. Για να γεμίσει τις ώρες του, το
παιδί είναι πιο εύκολο να ανοίξει την τηλεόραση παρά να πάρει ένα βιβλίο στα
χέρια του. Σε μια έρευνα σε 500 παιδιά 9 έως 10 χρόνων, όλα δήλωσαν ότι
προτιμούν την τηλεόραση από το βιβλίο. Αυτό συμβαίνει, κατά ένα μεγάλο
μέρος, επειδή η ανάγνωση απαιτεί εντονότερη διανοητική ενέργεια. Είναι
χαρακτηριστικό της ανθρώπινης φύσης να διαλέγει την απασχόληση που απαιτεί
τη λιγότερη προσπάθεια. Άρης Γιαβρής

Τα παιδιά με ειλικρίνεια ομολογούν την προτίμησή τους για την τηλεόραση. Η

12χρονη κόρη ενός καθηγητή λέει: «Με την τηλεόραση δεν υπάρχει περίπτωση
να πλήξεις, γιατί πάντα υπάρχει κάτι ενδιαφέρον να δεις χωρίς να κάνεις ιδιαίτερη
προσπάθεια, πράγμα που χρειάζεται για το διάβασμα. Σίγουρα διασκεδάζεις μ'
ένα καλό βιβλίο, αλλά πώς να ξέρεις αν είναι καλό; Πάντως, εγώ θα προτιμούσα
ακόμα και αυτό να το δω προσαρμοσμένο για την τηλεόραση».

Και οι γονείς βεβαιώνουν αυτή την τάση των παιδιών. Η μητέρα δύο αγοριών 10
και 12 χρόνων και ενός κοριτσιού 9 χρόνων, λέει: «Τα παιδιά μου δεν βρίσκουν
στη βιβλιοθήκη βιβλία που να τα ευχαριστούν. Δείχνουν συστηματικά μια
αντίσταση στα βιβλία παρ' όλο που ο άντρας μου κι εγώ είμαστε καλοί και
τακτικοί αναγνώστες. Πιστεύω ότι αν δεν είχαν τηλεόραση θα περνούσαν
περισσότερο χρόνο ψάχνοντας για κάτι ενδιαφέρον στη βιβλιοθήκη».

Τα παιδιά που έχουν δυσκολία στην ανάγνωση καταφεύγουν πολύ περισσότερο

στην τηλεόραση για να πνίξουν την πλήξη τους. Αυτή η τάση παίζει βαθιά
αρνητικό ρόλο στην διανοητική ανάπτυξή τους, αφού μόνο με πολύ διάβασμα -
που το αποφεύγουν- θα μπορούσαν να ξεπεράσουν την αδυναμία τους στην
ανάγνωση. Επίσης πολύ συχνά οι δάσκαλοι και οι ειδικοί συζητούν για τα
αποτελέσματα της τηλεόρασης στην αναγνωστική ικανότητα των παιδιών.

Η παρακολούθηση της τηλεόρασης δεν εμποδίζει τα κανονικά παιδιά να

κατακτήσουν την αναγνωστική τεχνική, αν και τα αναγκάζει να διαβάζουν
λιγότερο. Περιπλέκει όμως τα προβλήματα των παιδιών που έχουν δυσκολία στην
 Κείμενα για την Περίληψη Β΄ και Γ΄ Λυκείου
Άρης Γιαβρής 26

ανάγνωση, γιατί η τηλεόραση προσφέρει μια ευχάριστη εναλλακτική λύση, μη

λεκτική, και [γιατί] μειώνει έτσι την επιθυμία τους να προσπαθήσουν, αφού
βρίσκουν αλλού ευχαρίστηση, που αντικαθιστά τη χαρά του διαβάσματος.
[425] Άρης Γιαβρής

Μαρί Γουίν, Τηλεόραση: Ένας ξένος στο σπίτι,

εκδόσεις ΑΚΡΙΤΑΣ, δεύτερη έκδοση, 1991
(διασκευασμένο κείμενο)

Επιστροφή στην
Ταυτότητα των
κειμένων