Κείμενο

Η φιλία είναι απολύτως απαραίτητη, κυρίως στην περίοδο κατά την οποία αλλάζουν οι σχέσεις
που έχουμε με την οικογένειά μας. Αναζητάμε ένα σωσία για να νιώσουμε πιο δυνατοί, ένα έμπιστο
πρόσωπο για να μοιραστούμε τις δυσκολίες, μια αδελφή ψυχή για να τις καταπραΰνει σε κλίμα
αδελφικότητας, ένα alter ego να μας στηρίζει και να μας βοηθά να προχωρήσουμε. Ψάχνουμε επίσης
ένα ζωντανό καθρέφτη για να έρθουμε σε αντιπαράθεση με τον εαυτό μας, για τον οποίο δεν είμαστε
σίγουροι. Καμιά φορά επιδιώκουμε να ξαναβρούμε ένα συναίσθημα συγχώνευσης, ταυτιζόμαστε με
τους φίλους μας, όπως με τους γονείς μας όταν ήμασταν μικροί, τον καιρό που πιστεύαμε ακόμα ότι
η σχέση αγάπης μαζί τους είναι ακλόνητη.
Στιγμές – στιγμές η εικόνα που η ομάδα, η παρέα, δημιουργεί για μας φαίνεται πολύ σημαντική.
Επιδιώκουμε να ταυτιστούμε, να είμαστε όμοιοι με τους άλλους. Ταυτιζόμαστε με τους φίλους μας,
από φόβο μήπως μας απορρίψουν. Κάτι τέτοιο όμως είναι δύσκολο, γιατί στην πραγματικότητα μια
ομάδα λειτουργεί και παραμένει ζωντανή όταν τα μέλη της αλληλοσυμπληρώνονται.
Φοβόμαστε τις διαφορές, λες κι αυτές απειλούν την ομάδα, ενώ στην πραγματικότητα τη
στηρίζουν. Ο καθένας οφείλει να βρει μια ισορροπία ανάμεσα στο να είναι αρκετά “σαν τους άλλους
της ομάδας”, ώστε ν’ ανήκει ολοκληρωτικά σ’ αυτήν, και στο να κρατά τη μοναδικότητά του, για να
μείνει ο εαυτός του. Η πραγματική φιλία, δηλαδή αυτή που μπορεί να διατηρηθεί, αρχίζει όταν
μπορούμε να πούμε στον άλλο: “Δεν είσαι σαν εμένα, έχεις δίκιο να είσαι όπως είσαι. Αν και είμαστε
διαφορετικοί, εγώ σ’ αγαπώ πολύ”.
Φίλους έχουμε άφθονους. Αληθινούς φίλους όμως πολύ πιο σπάνια. Μερικοί λένε ότι στη ζωή
είναι μετρημένοι οι πραγματικοί φίλοι. Όταν δεν καταφέρνουμε να έχουμε φίλους, τότε πρέπει να
αναρωτηθούμε γιατί συμβαίνει αυτό και ίσως να χρειαστεί να μιλήσουμε με κάποιον μεγαλύτερο που
να είναι της εμπιστοσύνης μας. Είναι ωραίο να έχουμε φιλίες με διάφορους ανθρώπους, κυρίως όταν
μοιραζόμαστε τις ίδιες δραστηριότητες. Πίσω όμως από μια φιλία υπάρχει μια αληθινή συνάντηση
που μας κάνει να μην είμαστε πια οι ίδιοι. Οι ενήλικοι που δεν έχουν φίλους, αλλά μόνο
συνάδελφους ή απλές γνωριμίες, μένουν μόνοι τους την ημέρα που θα σταματήσουν τη δουλειά
τους. (…)
Η πραγματική φιλία μας δίνει τη δύναμη να ξανοιχτούμε, να οραματιστούμε, να δεσμευτούμε. Γι'
αυτό ίσως όλοι οι έφηβοι λένε ότι η φιλία είναι το πιο σημαντικό πράγμα στην ζωή τους. Ίσως επειδή
νιώθουν δυνατοί από αυτοπεποίθηση που τους παρέχει η εμπιστοσύνη ενός άλλου, τον οποίο
σέβονται και στον οποίο μπορούν να πουν τα πάντα, ακόμα και αυτά για τα οποία δεν είναι
περήφανοι, ξέροντας όμως ότι κάτι τέτοιο θα γίνει δεκτό με ανοχή.
(…) Στην καθημερινή ζωή όμως βλέπουμε ότι συμβαίνει το αντίθετο και ότι οι ενήλικοι, δηλαδή
αυτοί που είναι υπεύθυνοι για την εκπαίδευσή μας, είναι οι πρώτοι που προδίδουν την εμπιστοσύνη
μας και που δεν κρατούν το λόγο τους. Κι αυτό που κάνει το όλο θέμα ακόμα πιο συνταρακτικό είναι
το ότι δεν μπορούμε να μιλήσουμε γι’ αυτό. Συνειδητοποιούμε ότι υπάρχει μια διαφορά ανάμεσα σε
αυτό που γράφουν ή λένε οι άνθρωποι και σε αυτό που κάνουν. Το ότι η υπόσχεση που δίνουμε δεν
έχει καμιά αξία θεωρείται από όλους ως κάτι φυσιολογικό! Μπαίνετε στη ζωή με εμπιστοσύνη και
ξαφνικά σκοντάφτετε πάνω σε μια νομιμοποιημένη απάτη μέσα σε μια κοινωνία που αποδίδει
δικαιοσύνη, αλλά της οποίας οι θεσμοί παραβιάζουν πολύ συχνά τους νόμους. Αν και όλοι ξέρουν,
κανείς δε μιλά ανοιχτά, και έτσι το πράγμα συνεχίζεται…
Όλα αυτά θυμίζουν το νόμο της ζούγκλας, ωστόσο «οι άνθρωποι δεν μπορούν να ζήσουν μαζί
χωρίς να εμπιστεύονται ο ένας τον άλλο». Μόνο η εμπιστοσύνη επιτρέπει να συμβούν συναντήσεις
που μας βοηθούν να ζήσουμε. Και το μέλλον είσαστε εσείς…
Γι’ αυτό είναι τόσο σημαντικό να έχει κανείς αληθινούς φίλους με τους οποίους να μοιράζεται τις
ίδιες ιδέες για την τιμιότητα.
(Φρ. Ντολτό και Κατ. Ντολτό-Τόλιτς, Έφηβοι: προβλήματα
και ανησυχίες. μτφρ. Ι. Παπαγιάννη, Εκδόσεις Πατάκη, 1993)
Ε Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Σ
Α1. Γιατί, σύμφωνα με τους συγγραφείς, επιδιώκεται η σύναψη φιλικών δεσμών; (60 – 80 λέξεις)
Μονάδες 15
Α2. «Οι άνθρωποι δεν μπορούν να ζήσουν μαζί χωρίς να εμπιστεύονται ο ένας τον άλλο».
Να αναλύσετε το νόημα του αποσπάσματος σε 60 – 80 λέξεις. Μονάδες 10

Β1. Να βρείτε τη δομή και τον/τους τρόπους ανάπτυξης της πέμπτης παραγράφου
(“Η πραγματική φιλία…δεκτό με ανοχή”). Μονάδες 5

Β2. (…) “Η πραγματική…δεσμευτούμε”. Να αναγνωρίσετε το είδος της σύνταξης, να αιτιολογήσετε

τη χρήση της και να τη μετατρέψετε στο αντίθετο είδος.
Μονάδες 6
Β3. Να εντοπίσετε τρεις λέξεις/φράσεις με δηλωτική και τρεις λέξεις/φράσεις με συνυποδηλωτική
λειτουργία της γλώσσας. Μονάδες 6

Β4.α. Να βρείτε τα συνώνυμα των παρακάτω λέξεων: απαραίτητη, αλλάζουν, αντιπαράθεση, ακλόνητη.
Μονάδες 4
Β4.β. Να βρείτε τα αντώνυμα των παρακάτω λέξεων : όμοιοι, απορρίψουν, φιλία, αληθινή.
Μονάδες 4

Γ. Σε μια παρουσίαση/ομιλία που θα εκφωνήσετε στη σχολική σας μονάδα, να αναφερθείτε στην
αξία της γνήσιας φιλίας, ιδιαίτερα στη σύγχρονη εποχή (400 λέξεις).
Μονάδες 50