Pagsulat ng Sulating Teknikal-

Bokasyonal
(Para sa Panlabing-isang Grado)

Batayan at Saligang Aklat

DR. DEMETRIO B. BAUTISTA

PROF. ELEONOR C. MAGADIA
PROF. ALEJANDRO T. ROSALES
 Paunang Salita

Pangunahing layunin ng aklat na ito makapagbahagi ng mga kaalamang may

kaugnayan sa pagsulat ng sulating teknikal - bokasyonal. Ang maunawaan ng mga mag-aaral
ang kahulugan, kalikasan at katangian ng pagsulat. Malinang ang mga kaalaman at kasanayan
sa pagkatuto ng sulating teknikal. Magamit ang mga kaalaman sa pagkatuto ng sulating teknikal
upang magamit sa aktwal at reyalidad na pamamaraan ng pakikipamuhay .

Ang aklat na ito’y magiging patnubay sa pagtataamo ng kaalaman at ipinauubaya sa

mga gurong magtututro ang galing nila sa pamamahagi ng mga kaalamang nakapaloob sa aklat
na ito.

Inaasahan ng mga may-akda na magiging makahulugan, makabuluhan at katanggap-

tanggap para sa mga mag-aaral ang mga gawaing pansilid aralan para sa ganap na pagkatuto.

Ang tanging hangarin ng mga may-akda ay ang kabutihan ng mga mag-aaral upang
magamit sa maunlad na kinabukasan.

Doc Demet

Ellen

Alex
 Pasasalamat at Pagkilala

Taus-pusong pasasalamat at pagkilala ang aming ipinaaabot sa mga sumusunod:

Pangulo ng Pamantasan…

Punong guro…

Mga guro…

Mga mag-aaral…

Mga awtor ng ibang aklat sa Filipino na ginamit bilang lunsaran…

At higit sa lahat ay sa Dakilang Lumikha.

Doc Demet
Ellen
Alex
 Yunit I

Kahulugan, Kalikasan at Katangian ng Sulating Teknikal

Laang Oras: 8

Mga Kasanayang Pampagkatuto

1. Nabibigyang-kahulugan ang teknikal-bokasyunal na pagsulat

2. Nakikilala ang iba’t ibang teknikal-bokasyunal

na sulatin ayon sa:
(a) Layunin
(b) Gamit
(c) Katangian
(d) Anyo
(e) Target na gagamit

3. Nakapagsasagawa ng panimulang pananaliksik

kaugnay ng kahulugan, kalikasan, at katangian ng
iba’t ibang anyo ng sulating teknikal-bokasyunal

Panghikayat na Gawain:

1. Magbigay ng halimbawa ng iba’t ibang uri ng sulatin.

2. Tukuyin ang mga terminong ginagamit sa bawat uri nito.
3. Pangkatin ang mga salita ayon sa uri ng sulatin.

Paglalahad ng Paksa / Nilalaman

TEKNIKAL NA SULATIN

Kinikilala ang teknikal na sulatin bilang isang makapal, mabigat na basahin at

kung minsan ay may kabigatang intindihin dahil marahil sa paggamit ng “jargon”. Lalo’t
kung hindi sumang-ayon sa tamang gramar o may kaukulangan sa kawastuhan.
Karaniwan nang mahirap maintindihan ang sayantipiko o teknikal na papel sapagkat
espesyalido ang gamit ng wika at di konsern ng manunulat ang mga rule at konbensyon
sa pagsulat. Para sa isang ordinaryong tagabasa na di nakarating sa mataas na pag-
aaral ay mahihirapan siyang intindihin ito.

Kailangang mabigyang-pansin ng mga manunulat ng teknikal na papel ang mga

sumusunod: agrimenyt ng sabjek at predikeyt, active at pasiv na boses ng
pangungusap, fragment o pangungusap, gamit ng transisyunal na salita sa pagkonek
ngmga ideya, mga sugnay, gamit ng panghalip, at gamit ng mga bantas.

Karaniwang gamit ang teknikal na sulatin sa mga akademikong papel sa

siyensya, matematika, inhenyera, istatistiks, medisina, at iba pa.

Katangian ng Teknikal na Sulatin

Layunin: Nagbibigay ng mahahalagang impormasyon.

Direktang nagbibigay ng ideya ng manunulat.

Nagbibigay ng instraksyon o direksyon

Naghahawan ng daan para sa pagdedesisyon

Paksa: Nakafokus sa sabjek na may kaugnayan sa industriya, bisnes,

sayans at teknolohiya

Lenggwahe: Gumagamit ng jargon (teknikal at sayantipik)

Punta de vista: Ikatlong panauhan ang ginagamit

Tono: Objectiv, walang pagkiling at impersonal

Ang teknikal na pagsulat ay isang espesyalisadong uri ng pagsusulat na

tumutugon sa mga kognitib at sikolohikal na pangangailangan ng mga mamababasa, at
minsan, maging ng manunulat mismo. Nagsasaad ito ng mga impormasyong maaaring
makatulong sa pagbibigay-solusyon sa isang komplikadong suliranin. Malawak itong uri
ng pagsulat at saklaw nito ang iba pang sub-kategorya tulad ng pagsulat ng feasibility
study at ng mga korespondensyang pangangalakal. Karaniwan ng katangian nito ang
paggamit ng mga teknikal na terminolohiya sa isang partikular na paksa tulad ng agham
at teknolohiya. Samakatuwid, ang pagsulat na ito ay nakatuon sa isang ispesipik na
pangkat ng mga mambabasa.

Mahalagang madedelop ng mga sayantis at inhinyero ang mga kasanayang

pasulat at pasalita para sa mahusay na pagsasakatuparan ng kanilang gawain o
propesyon.
 Madalas silang gumawa ng proyekto, proposal, progress report, technical
deskripsyon, memo at maikling ulat.

Maraming tao sa iba’t-ibang larangan ang bumabasa ng kanilang report.

Kalimitang abala ang mga taong bumabasa ng mga report at walang panahong
magbasa ng pagkahaba-habang report, kaya kailangang kumumpore ang kanilang
sulatin sa panlasa at kailangan ng mga mambabasa. Mula sa manedyer, teknisyan,
analist, ispesyalis at maging ang publiko ay nagbabasa ng kanilang mga ulat.

Sa simula pa lamang ng isang teknikal report ay inooryent na ang mambabasa

kung ano ang laman ng ulat. Sa pamamagitan ng pagtukoy sa suliraning ito sa paunang
salita na madalas na kinakakitaan ng overvyu ng pagtalakay sa paksa. Isang
pasalaysay na istraktura ang ginagamit ditto kung saan sunud-sunod na inihahanay ang
mga bagay na kaugnay ng suliranin. Samantala, sa buod nakalagay ang solidong
paglalahad ng resulta, kongklusyon atrekomendasyon upang matulungan ang mga
manedyer at exekyutib sa paggawa ng desisyon.

Inilalagay sa unang pahina ang mga ito; Paunang Salita at Buod upang
maipakita na agad, ang gusting tukuyin sa kalahatan ng papel, kahit hindi na basahin
ang buong papel, alam na agad ang laman nito.

Ano ang dapat tukuyin ng teknikal report?

1. Ano ang proyekto? Ang halaga nito sa kompanya at lawak o iskop nito.
2. Ano ang gastusin dito?
3. Ano ang mga problemang maaaring magsulputan o maging kaakibat nito?
4. Ano ang mga implikasyon nito sa kompanya? May iba pa bang gagawin bukod
sa proyektiong ito? Ano ang mga resorses na kailangan (tao, pasilidad,
kagamitan)?
Ano ang mga prayoridad na babaguhin o idaragdag?
5. May katakdaan ba ito?
6. May mga rekomendasyon ba ito para sa hinaharap?
Katangian ng Teknikal Report

1. Brief o maikli lamang na naglalaman ng lahat ng impormasyong

kinakailangang ng babasa.
2. Solidong nakapokus sa unang pahina o pangmukhang pahina ang
mahalagang detalye na nasa loob.

Balangkas ng Teknikal Report

A. Petsa
Mula kay: Patunguhan
Para kay:
Sabjek o Paksa
Paunang Salita
Buod
Detaye o Ispesifiks
Proseso (Sinopsis ng Proseso)
Talakay sa Disenyo, Iskima, Kagamitang Gagamitin
Gastusin

Konklusyon

Lagda

B. Para kay: Pangalan ng tatanggap o pinatutungkulan, titulo

Departamento o Yunit
Organisasyon, Tanggapan o Kompanya
Adres ng kompanya

Mula kay: Ang pangalan ng sumulat

Departamento
 Kompanya
Adres ng Kompanya
Sabjek: Titulo ng Report
Petsa:
Distribusyon: Listahan ng ibang tao na tatanggap ng report

Engklosyur: Iba pang kaugnay na dokumento na kasama ng report

Reperenses: Reperenses, listahan ng mahahalagang dokumento na

nagiging basehan o balikan

MEMO, IMPORMAL REPORT, MAIKLING ULAT

Magkakapareho ang feature ng tatlong ito.

1. Single-spaced
2. Isinusulat para sa isang kasamahan sa tanggapan
3. Nagsasaad ng problema
4. Proposal sa gagawing aksyon sa problema
5. Nagsasaad ng proseso o hakbang na gagawin
6. Nagsasaad ng resulta ng imbestigasyon

Formal na Memo

Nagsisimula ang memo sa isang heading; karaniwang nagsasaad

bagamat maaring opsyonal ang mga sumusunod:

A. Distribusyon
B. Engklosyur
C. Referens
Paglalapat

Mungkahing Gwain:

1. Pangkatin ang mga mag-aaral sa maliit na grupo. Itakda sa bawat pangkat ng

kanilang sasaliksiking uri ng sulating teknikal.
2. Isa sa mga pangkat ay nakahandang mag-ulat nito sa loob ng silid-aralan sa loob
ng limang minuto.

Pagtataya:

1. Magbibigay ang guro ng mga halimbawa ng sulating teknikal na uuriin ng mga

mag-aara ang mga ito.
2. Maikling paglalahad tungkol sa kahahalgahan sa paglinang ng sulating teknikal.
 Yunit II

Modyul I: Manwal / Deskripsyon ng Produkto

Laang Oras: 12 oras

Mga Kasanayang Pampagkatuto

4. Naisasagawa nang mataman ang mga hakbang sa

pagsasagawa ng mga binasang halimbawang
sulating teknikal-bokasyunal

5. Naililista ang mga katawagang teknikal kaugnay ng

piniling anyo

6. Naipaliliwanag nang pasalita sa paraang

sistematiko at malinaw ang piniling anyo sa
pamamagitan ng paggamit ng angkop na mga
termino

7. Nakasusulat ng sulating batay sa maingat, wasto at

angkop na paggamit ng wika

8. Naisasaalang-alang ang etika sa binubuong teknikal-bokasyunal na sulatin

Panghikayat na Gawain:

1. Magpapakita ang guro ng isang video clip ng mga modernong kagamitang

panteknolohiya na ginagamit sa pakikipagkomunikasyon.

2. Paghambingin ang katangian ng bawat kagamitan sa komunikasyon.

Paglalahad ng Paksa / Nilalaman

Ang HTG Gabay sa Paggamit ng isang Pisikal Keyboard Gamit ang iyong iPad
o iPhone
385 304 367
 iPad dumating na may touch keyboard, ngunit walang tigil sa iyo mula sa

pagkonekta ng isang magandang lumang moderno aktwal na keyboard at pag-type sa

iyon.Kahit Ipinadala Apple isang keyboard dock para sa orihinal na iPad.
iPad at iPhone ay hindi sumusuporta sa Mice, kaya hindi mo makakaya ilang iyong
Bluetooth keyboard na may isang Bluetooth mouse.Kumuha ng stylus para sa mas
tumpak na pag-input kung ang iyong mga daliri ay hindi pagputol ito.
Ano Makikita mo Kailangan mo ng
Kakailanganin mo ng isang Bluetooth wireless na keyboard para sa ito.Maraming
mga tagagawa magbenta Bluetooth keyboard dinisenyo para mismo sa iPad - madalas
bilang bahagi ng "mga kaso" na tangkaing i-on ang iPad sa isang uri ng kapalit laptop -
ngunit anumang Bluetooth na keyboard ang gagawin.(Hindi tulad sa Android, hindi ka
maaaring gumamit ng isang standard na USB keyboard sa pamamagitan ng isang USB
OTG cable.)

Type2Phone at 1Keyboard para sa Mac ay maaaring parehong epektibong i iyong Mac

sa isang Bluetooth na keyboard para sa iyong iPad o iPhone, kaya maaari mong
gamitin ang mga programang ito ng software kasama ang isang Mac sa halip.Makikita
nila ipares tulad ng isang karaniwang Bluetooth keyboard.
Pagpapares ng isang Bluetooth Keyboard
 Ang proseso ng pagpapares ay katulad ng ito ay para sa iba pang mga Bluetooth
peripheral.Buksan ang Mga Setting ng app sa iyong iPad o iPhone at piliin ang mga
kategorya ng Bluetooth.Paganahin ang Bluetooth kung ito ay hindi pinagana.
Power sa iyong Bluetooth keyboard at gawin itong madaling matuklasan.Mayroong
madalas dedikadong button sa keyboard para sa ito - maaaring ito ng label na "mode
pagpapares" o isang bagay na katulad.
Ang iyong keyboard ay lilitaw sa listahan ng mga kalapit na mga Bluetooth
device sa iyong iPad o iPhone.I-tap ito sa listahan upang kumonekta.Kailangan mong
mag-type ng pagkakasunud-sunod ng mga character sa keyboard upang matiyak na
mayroon kang ang keyboard sa harap ng sa iyo.
(Ginamit namin ang Type2Phone software para sa ito, kaya na ang dahilan kung bakit
sinasabi nito kami ng pagpapares sa isang MacBook Air. Hindi mo maaaring lamang
ipares ang iyong iPad o iPhone sa iyong Mac at gamitin ang keyboard nito bilang isang
Bluetooth na keyboard nang walang espesyal na software.)
Ang iyong keyboard at iPad o iPhone ay matandaan ang mga ito ay
pagpaparisin.Ang susunod na oras na nais mong gamitin ang iyong keyboard,
paganahin ng lang ito sa.Hindi mo na kailangang pumunta sa pamamagitan ng proseso
ng pagpapares muli.

Basic na pag-type
I-tap ang isang field ng teksto gamit ang iyong daliri upang ituon ito at
magsimulang mag-type.Tulad ng walang suporta sa mouse, kailangan mong mag-
navigate ang interface gamit ang iyong daliri tulad ng karaniwan mong ginagawa.Ang
pangunahing Tab ay hindi maasahang lumipat sa pagitan ng mga patlang ng teksto.
Ang pagpindot sa keyboard ay hindi lilitaw habang ang Bluetooth keyboard ipinapares,
kaya nagbibigay sa iyo ng isang pisikal na keyboard higit screen real estate habang
nagtatrabaho.Sa lalong madaling mo paganahin ng off ang iyong mga Bluetooth na
keyboard at i-tap sa isa pang field ng teksto, ang touch keyboard ay darating karapatan
likod.

Keyboard Shortcut
iOS 7 may kasamang iba't-ibang mga keyboard shortcut.Mga nag-develop ng App ay
maaaring magdagdag ng suporta para sa kanilang sariling mga tukoy app shortcut sa
keyboard, kaya maaaring magkaroon ng sarili nitong mga shortcut sa iyong mga
paboritong app.

Pag-andar ng System
Ang F key sa tuktok ng iyong keyboard magbigay ng mabilis na access sa ilang
mga pag-andar ng system.
F1 - Dim ang screen
F2 - Sumaya ang screen
F7 - Naunang kanta
F8 - I-play / i-pause
F9 - Susunod na kanta
F10 - I-mute ang volume
F11 - Dami ng pababa
F12 - Dami up
Text Pag-edit
Keyboard shortcut text-e-edit gumana tulad ng kanilang ginagawa sa isang
Mac.Marami sa mga ito ay mga karaniwang pag-edit ng teksto ng mga shortcut na
gumagana sa halos bawat platform.
Ang simbolo Command ay?, Kaya maaari mong makita na naka-print sa iyong
keyboard.Kung mayroon kang isang Windows keyboard, ito ay dapat na sa halip ang
pindutan ng Windows.
Command + C - Kopyahin
Command + X - Cut
Command + V - I-paste
Command + Z - I-undo
Command + Shift + Z - Gawing muli
Command + Pataas na arrow - Home (pumunta sa simula ng dokumento)
Command + Down arrow - Katapusan (pumunta sa dulo ng dokumento)
Command + Kaliwang arrow - Pumunta sa simula ng linya
Command + right arrow - Pumunta sa dulo ng linya
Ang pagpindot nang matagal ang Shift at pagpindot sa arrow key upang piliin
ang teksto o mga may hawak Alt at pagpindot sa arrow key upang lumipat sa pagitan
ng mga salita ring gagana.Ang mga shortcut ay maaaring pinagsama upang mabilis na
piliin ang mga salita, mga linya, o mga talata.

Ekspedisyon ng pamamaril
May maliit na bilang ng mga shortcut sa keyboard karamihan ng mga web
browser na mayroon sa karaniwan Safari.
Command + L - Tumuon ang lokasyon bar sa gayon maaari mong simulan ang pag-
type ng isang search o web address
Command + T - Magbukas ng bagong tab
Command + W - Isara ang kasalukuyang tab
Command + R - I-refresh
Command +. - Stop (Humihinto paglo-load ng kasalukuyang pahina)
Koreo
Ang Mail app ay may ilang mga shortcut sa keyboard na maaaring mapabilis ang iyong
email processing.
Command + N - Lumikha ng isang bagong mensaheng email
Command + Shift + D - Ipadala ang kasalukuyang e-mail
Backspace - Tanggalin ang kasalukuyang mensahe
Up arrow o Pababa na arrow - Lumipat sa pagitan ng mga iminungkahing mga email
address kapag pinupunan ang Upang, CC, at BCC mga patlang.
Ang iyong keyboard ay maaaring hindi normal gamitin upang mag-navigate sa
operating system at lumipat sa pagitan ng mga app.Kung nais mong gawin ito,
kakailanganin mo upang paganahin ang tampok Voiceover accessibility mula sa Mga
Setting> Pangkalahatan> Accessibility> Voiceover.Magagawa mong gamitin ang mga
arrow key upang mag-navigate elemento interface.Maaari mo ring gamitin ang
Command + Tab at Command + Shift + Tab upang lumipat sa pagitan ng mga app.
Ang tampok na ito ay isang tampok sa pagiging naa-access at ito nagpapakita.Ikaw
marahil ay hindi nais na mag-iwan pinagana Voiceover maliban kung iyong nais na
aktwal na gamitin ang isang keyboard para sa mga layuning pang-access.Ito ay hindi
mainam para sa pag-navigate ng iyong interface sa iPad ng mas mabilis.
Ang yunit ng System, minsan naiuri bilang ang kaso, maaaring inisip ng halos
tulad ng utak ng computer. Ang yunit ng sistema ay karaniwang sa isang bakal at
plastic hugis-parihaba kahon na lays alinman sa flat sa iyong desk, bilang isang tore na
nakaupo sa tabi ng iyong monitor, o sa ilalim ng iyong desk. Binubuo ito ng CPU
(gitnang processing unit), na ginagamit upang iproseso impormasyon, ang RAM
(random access memory), na ginagamit upang pansamantalang mag-imbak ng
impormasyon, pati na rin ang hard drive, motherboard, kapangyarihan supply at higit
pa. Ang anumang hardware para sa computer na iyon ay nasa labas ng yunit ng
sistema ay nauuri bilang "paligid."

Storage ng Computer

Computer Disk Drives

Dahil nag-iimbak lamang ang RAM impormasyon para sa iyong computer

habang ito ay naka-on, Dapat gamitin ang computer disk drive upang i-save ang iyong
impormasyon para sa kapag ang makina ay off. Ang pangunahing disk drive na ginamit
upang mag-imbak ng karamihan ng mga impormasyon sa iyong computer ay ang hard
drive at ito ay matatagpuan din sa yunit ng sistema. Ito ay kung saan maaari mong
mahanap ang karamihan ng mga file at mga programa na matatagpuan sa iyong
device.

CD at DVD DrivSa labas ng unit system sa karamihan ng mga computer may

mga CD at DVD drive din. CD drive ay maaaring gamitin upang magpatakbo ng mga
programa, -play ang mga media file, o sumunog(i-save ang data) impormasyon sa
isang CD. Ang isang DVD drive ay katulad sa CD humimok sa maaari itong basahin at
isulat ang impormasyon sa isang DVD.

Computer Power kurdon?

Ang iyong kapangyarihan kurdon ay nagbibigay ... nahulaan mo, ang

kapangyarihan sa iyong computer! Nang hindi na kinakailangang device na ito naka-
plug in sa iyong desktop computer ay hindi gagana. Ang kapangyarihan kurdon ay
karaniwang naka-plug in sa likod ng unit system at pagkatapos ay plug sa isang outlet
kapangyarihan o kapangyarihan strip.

Ang Keyboard
Computer Keyboard

Ang keyboard ay isang device ng input na kumikilos bilang isang tool sa

komunikasyon sa pagitan mo at ang computer. Karamihan tulad ng isang makinilya,
Tumatakbo ang keyboard sa pamamagitan ng pagpindot key na pagkatapos maghatid
ng impormasyon sa iyong computer at lumilitaw sa iyong monitor. Sa ibaba makikita mo
ang isang larawan ng keyboard at kung paano ang mga key ay inilatag nang. Ang key
sa hilera sa itaas ay kilala bilang ang function ng key. Upang gamitin ang mga key mo
munang dapat pindutin ang pindutan ng “fn” pindutan at pagkatapos ay kung ano ang
ginagawa nila ay naiiba batay sa mga operating system na gumagana sa iyong
computer.

Ang numero sa hilera sa ibaba ang function key ay maaaring magamit upang
pag-input ng mga numero o simbolo. Ang mga arrow key na set-up ng isang pyramid
tulad ng fashion-daan sa iyo upang mag-navigate sa computer nang hindi ang paggamit
ng isang mouse. Ang hanay ng mga pindutan sa kanang ibaba ng mga numero ng
display keyboard sa isang pad na ginamit upang ipasok ang numero ng mas mabilis at
mahusay na.

Mga Uri ng Keyboard

Wired maraming iba't ibang mga uri ng, walang kable, kumportableng, at multimedia

Wired at Wireless Keyboard

Tulad ng pangalan ay nilalagay ang naka-wire na keyboard, na siya ay

karaniwang may pinaka-desktop, May wire na plug sa yunit ng sistema. Ang wireless na
keyboard ay karaniwang ay may sensor na plug sa USB port na Pick up ang signal para
sa keyboard na nagbibigay-daan para dito upang pa ring maglipat ng impormasyon
nang walang pisikal na kurdon.

Kumportableng keyboard ay ginagamit upang makatulong na puksain ang

anumang strain o hindi mabuting samahan na maaari kang makaranas habang nagta-
type. Upang gawin ito ang keyboard ay karaniwang hugis sa isang anggulo upang
magbayad para sa anumang mga pag-abot o hindi likas na mga paggalaw na maaaring
sanhi ng normal sa pamamagitan ng regular na keyboard.

Ang isang multimedia na keyboard mga function sa parehong bilang isang

standard na keyboard gayunpaman, naglalaman ito ng mga pindutan para sa mga
karaniwang mga proseso tulad ng pagbubukas up ng isang bagong web browser
window. Ang mga keyboard ay ginagamit upang makatulong na gawing mas functional
at madaling gamitin ang keyboard.

Monitor ang

Computer Monitor

Monitor ay ang aparato na nagpapakita ng mga nilalaman na iyong nakikita sa

harap ng sa iyo sa anyo ng mga teksto at mga graphics na nalikha sa pamamagitan ng
iyong computer. Mas lumang mga monitor ng computer ay kilala bilang CRT (katod ray
tube) nagpapakita na ginawa sa kanila mas malaki kaysa sa modernong monitor.

Mga Uri ng Monitor ng Computer

Ngayon karamihan ng mga computer na paggamit LCD (kristal display likido)

monitor na flat-panel ay nagpapakita na kilala sa pagiging higit pa payat at mas magaan
kaysa sa tradisyonal na mga monitor. Sa halip na gamitin ray tubes tulad ng CRT, ang
LCD monitor gamitin ang mga compact na mailaw tubes na magreresulta sa isang mas
malinaw at maliwanag na mga larawan. Ang isa pang uri ng modernong monitor ay ang
LED (liwanag na nagpapalabas ng display). Ito ay isang uri ng LCD monitor, ngunit
gumagamit ng teknolohiya backlighting upang mapataas ang kalinawan at liwanag ng
larawan.

Ang Mouse

Computer Mouse

Ang mouse ay isang paligid aparato na nakakonekta sa iyong unit system na

kumikilos bilang isang pointer sa iyong monitor na nagbibigay-daan sa iyo upang mag-
click at manipulahin ang mga bagay sa iyong computer. Sa iyong mouse karaniwan
mong magkaroon ng dalawang mga pindutan pati na rin ang isang manipis na gulong o
bola na makikita sa pagitan ng dalawang mga pindutan mga. Ang pindutan sa kaliwa ay
ang pangunahing button kung saan mo i-click upang piliin ang isang bagay sa iyong
screen. Ang pindutan sa kaliwa, o ang pangalawang pindutan, ay ginagamit upang
ilabas ang iba pang mga pagpipilian kapag ng pag-click sa isang object tulad ng
kopyahin at i-paste.

Mga Uri ng Computer Mouse

Mayroong dalawang pangunahing uri ng isang mouse na gagamitin mo, isang

optical mouse at pinakikilos ng makina mouse. Ang pinakamalaking pagkakaiba sa
pagitan ng dalawang ay ang tungkol sa makina mouse ay may rodilyong bola sa ibaba
para sa kilusan samantalang ang optical mouse ay gumagamit ng isang elektronikong
mata (maliit na pulang ilaw).

Sa halip na gamitin ang isang mouse maaari mo ring gamitin ang isang trackball o isang
touchpad. Trackballs ay karaniwang natagpuan para sa mas lumang mga computer at
ang bola na maaari mong i-roll sa halip na gamitin ang mouse lamang upang ilipat ang
pointer sa iyong screen. Ang touchpad ay isang mas modernong bersyon ng mouse na
nagbibigay ng isang katulad na karanasan gamit ang isang pad na maaari mong i-drag
ang iyong daliri sa buong upang ilipat ang pointer sa screen.

Bukod sa mga piraso ng kagamitan sa itaas, doon ay karaniwang iba pang mga device
na maaaring matagpuan sa karamihan ng mga setup ng computer.

Higit pang mga Bahagi ng Computer

Ang unang bahagi ng isang computer na dapat mong sa sa iyong desk setup ay
isang printer.

Computer Printer

Tumatagal lang ang printer sa impormasyon mula sa iyong computer at lumikha

ng isang pisikal na kopya nito. Ang printer maaaring mag-print ng teksto at mga
larawan. Higit pang mga kamakailan lamang nagkaroon ng isang paglitaw ng 3D printer
na matagpuan mas madalas bilang oras napupunta sa, ngunit hindi namin kailangan
upang masakop ang mga dito.

Mga Uri ng Printer Computer

Ang dalawang pinaka-karaniwang uri ng printer ay inkjet at laser printer. Paano

sa dalawang-iba technically ngayon ay hindi mahalaga, ngunit alam ang pagkakaiba sa
kung ano ang kanilang makagawa ng key ay. Laser printer ay mas mahusay sa
pagbibigay ng kalidad ng itim at puti na produkto at i-print sa isang mas mabilis na tulin
ng lakad kaysa Inkjet printer. Gayunman, para sa mga produkto ng kulay, kahit na
maaari itong tumagal nang mas matagal, Inkjet printer ay ang paraan upang pumunta!

Speaker ng Computer?

Mga desktop computer ay karaniwang dumating standard na may dalawang mga

nagsasalita upang magbigay ng audio para sa iyong computer. Sa ilang mga computer
ang mga nagsasalita ay built-in at matatagpuan sa yunit ng sistema. Ang mga
nagsasalita para sa isang function computer na tulad ng ginagawa ng mga nagsasalita
para sa isang stereo at kung ang mga ito ay panlabas, plugin sa likod ng yunit ng
sistema. Kung gusto mong manood ng mga DVD, makinig ng musika, o maglaro sa
iyong computer, ng maraming mga tao ay kalakalan ang kanilang mga nagsasalita ng
stock at mag-upgrade sa isang mas mahusay na sound system para sa isang
pangkalahatang mas mahusay na karanasan ng pakikinig.

Computer modem

Ang huling device na kailangan mong malaman upang masaklawan ang iyong
mga pangunahing kaalaman sa computer ay ang computer na modem. Ito ang aparato
na nag-uugnay sa iyo sa internet ay karaniwang sa iyong linya ng telepono o cable. Ito
ay karaniwang isang hiwalay na aparato na Hook sa iyong unit ng sistema, ngunit ang
ilang mga computer na built-in na pangunahing modem.

Paglalapat

Mungkahing Gawain:
 1. Pangkatin ang mga mag-aaral sa maliit na grupo.
2. Pag-aralan ang alinmang gamit pangkomunikasyon na mayroon ang grupo.
3. Ilarawan ang gamit ninyo sa pakikipagkomunikasyon ayon sa pangkalahatang
katangian ayon sa paraan ng paggamit nito.

Pagtataya

1. Gumawa ng isang disenyo ng isang produkto.

2. Ipakita ang mga features nito.
3. Ilahad ang tamang paraan kung paano ito gamitin.
Modyul II: Liham Pangnegosyo

Laang Oras : 6 na oras

Panghikayat na Gawain:

1. Pagkilala sa iba’t ibang uri ng liham

2. Pagtukoy sa kahalagahan nito.

Paglalahad ng Paksa / Nilalaman

Ang liham pagnenegosyo ay mahalaga buhay ng bawat mamamayan. Ang

maunlad na kinabukasan ng mga tao ay nakasalalay rito.

Mga Katangian nhg Liham Pangnegosyo

1. Kalinawan. Ang minsang pagbasa ng naunawaan at nagaganap sa

pamamagitan ng pagbigay sa kaliit-liitang mga bagay.

2. Kabuuan. Ang pagbibigay ng mga kaalaman na dapat lamang malaman ng

mga mambabasa.

3. Kaiklian. Ang pagsasaad ng diwa ng pananalita na may nagaganap na

pagkukulang sa kalinawan, kaabuuan at paggalang.

4. Paggalang. May pamitagang pakitunguhan ang sinusulatan. May

pagsasaalang-alang sa kahalagahan.

Mga Bahagi ng Liham Pangnegosyo

May anim (6) na bahagi ang liham pangnegosyo

1. Pamuhatan. Ang liham kung saan nagmula, ang pook at ang petsa kung
kailan sinulat.
2. Patunguhang-sulat. Isinussulat ang lugaar ng taong sinusulatan.
3. Bating Panimula. Magalang na pagsulat ng pangalan ng tao.
4. Katawan ng liham. Ang nilalaman ng sulat.
5. Bating Pangwakas. Ang buong galang na pamamaalaam.
6. Lagda. Ang pangalan ng taong sumulat.

Mga Uri ng Liham Pangnegosyo

 1. Liham pamimili. Ang uri ng liham pangnegosyo na kinapapaalooban ng iba’t
ibang bahagi ng liham tulad ng patunguhang sulat, bating panimula, katawan
ng liham, bating pangwakas at lagda. May malinaw na paaglalarawan ng
iyong binibili. Tala ng mga kagamitan at bawat kaagamitan ay may katumbas
na halaga, kulay , pirasso at iba pa.

2. Liham pagtatanong

Mga dapat isaalang-alang sa pagsulat ng liham pagtatanong:

1. Dapat maikli at malinaw ang tanong.
2. May paggalang.
3. Ilahad kung bakit nagtatanong.

3.Liham humuhiling ng mapapasukan.

Ang kaanyuan ay walang ipinagkaiba sa ibang uri ng liham. Ang

pagsasaad ng mga karanasan, pinag-aralan, mga katangian, panariling
kasaysayan at iba pang mga detalye.

4. Liham sumasagot sa isang anunsyo

Tungkol ito sa anunsyo na nabasa sa dyaryo. Ang taong may nais

malaman ang mga detalye tungkol sa nabasa. . Makapangalap ng mga
impormasyon batay sa hangad na malaman.

5. Liham Suskripsyon.

Suskripsyon ng anumaang aklat o anumang babasahin. Mayroong halaga

ng dapat bayara. Kadalasan ito ay “Cash On Delivery” (COD).

6. Liham Pangungulekta

Ito ay koleksyon ng anumang bagay. Maging kagalang-galang. Maging

mahinahon at maging maingat sa paggamit ng mga salita.

7. Liham Pagpapasalamat

Ang madaliang pagsulat upang maging makahulugan. Dapat nagsasaad

ng paggalang, tapat at tiyak na damdamin.

Paglalapat
Mungkahing Gawain:

1. Gumawa ng mga halimbawa ng lham pangnegosyo.

2. Pagpapawasto ng ginawang liham sa kapwa mag-aaral. Hayaang sila ang
magbigay ng katumbas na marka batay sa pamantayang ipinakita ng guro.
3. Magdala ng halimbawa ng sipi ng anunsyo na nanawagan sa mga
nangangailangan ng trabaho.

Pagtataya

Sumulat ng isang halimbawa ng liham sa pag-aaplay ng trabaho batay sa mga

katangiang nakasaad sa anunsyo.
Modyul III : Flyers / Leaflets / Promo Materials

Laang Oras: 8 oras

Panghikayat na Gawain:

Magpakita ng mga halimbawa ng mga pangkaraniwang polyeto sa iba’t ibang

larang.

Hayaang ang mag-aaral ang magbigay ng paliwanag tungkol sa polyetong

ginamit bilang halimbawa.

Paglalahad ng Paksa / Nilalaman

1. Kumuha / humingi ng “application form” sa tauhan ng LPU na bumibisita sa

inyong paaralan o sa LPU Counselling and Testing Center (CATC)
2. Sagutan ang mga nasabing impormasyon na hinihingi sa nasabing “application
form” at maglakip ng isang larawan na may sukat na 1 x 1.
3. Magbayad sa kahera ng karampatang halaga bilang bayad sa pagkuha ng unang
pagsusulit na matatagpuan sa gusaling Jose P. Laurel, batay sa uri ng kurso na
iyong kukuhanin.
4. Isumite ang natapos nga “form”, resibo at isang puting envelop sa gurong
tagapamatnubay sa Counselling and Testing Center.
5. Maghintay nang oras na pagtatalaga sa pagkuha ng pagsusulit.
6. Ang resulta / kinalabasan ng pagsusulit aynipinapakita / ipinaalam pagkatapos
ng isang oras.
7. Kunuha / humingi ng talaan / eskedyul ng pagsusulit ISHIHARA sa CATC kung
kursong pang – marino ang kukuhanin mo.

Mga Kinakailangan ng mga magpapatala para sa Unang Taon / Antas sa Kolehiyo

1. Report Card ng hayskul (Form 137)

2. Liham ng Pagtanggap
3. Sertip ikasyon ng Pangkagandahang – asal mula sa principal / punong-guro sa
hayskul na iyong pinagtapusan ng pag-aaral.
 4. Ang resulta ng ISHIHARA na pagsusulit kung ang kurso mo ay BSMIT / MSMarE
/ SRC galling sa CATC ng paaralang papasukan mo.

Iskolarsyip na ipinagkakaloob ng LPU

Ang LPU ay nagbibigay /naglalan ng edukasyong may kalidad at kayang-kaya.

Ang nasabing paaralan ay malugod na tumutulong sa mga mag-aaral na
nangangailangan ng tulong pinansyal.

Iskolarsip na pang-institusyunal (with competitive exam)

 Jose P. Laurel iskolarsip

 Sotero H. Laurel Isklarsip
 Sotero H. Laurel

Benipisyo:

 Libreng matrikula at iba pang bayarin

 Buwanang alawans na Php 1 000 sa loob ng 10 buwan (Hunyo – Marso)
 Alawans para sa pambili ng mga aklat Php 1 000 kada semester

Pangangailangang dapat panatilihin habang sakop ng nasabing iskolarsip

 Kabuuang marka na 1.75 o katumbas na 90 na bahagdan

 Walang marka na bababa sa 2.0 o katumbas na 87 – 89 na bahagdan
sa lahat ng sabjek
 Dapat pumasa sa NROTC / CWTS

Iskolarsip na Pang-akademiko

 Nagkamit ng Unang Karangalan noong High School – ipinanagkakaloob

ang 100 na bahagdan na diskwento sa matrikula at iba pang kagastusan
sa loob ng 2 magkaunod na semester.
  Nagkamit ng Ikalawang Karangalan noong High School – ipinagkakaloob
ang 50 bahagdan na diskwento sa matrikula at iba pang kagastusan sa
loob ng 2 magkasunod na semester.
 Unang Karangalang – banggit – (kung ang mga nagsipagtapos ay
binubuo lamang ng 100 o higit pang bilang ng mag-aaral )
ipinagkakaloob ang 50 bahagdan na diskwento at iba pang kagastusan
sa loob ng 2 magkasunod ng semester.
 Unang Karangalang – banggit (kung ang mga nagaipagtapos ay binbuo
ng 100 lamang na mag-aaral ) ipinagkakaloob ang 25 bahagdan na
diskwento sa matrikula at iba pang kagastusan sa loob ng 2
magkasunod na semester.

Pang-unang Iskolarsyip

Ipinagkakaloob ito sa mga nakapagtapos ng hayskul kung may:

 Pangkalahatang marka na 91 na pataas at ipinagkakaloob ng LPU

ang 100 bahagdan na diskwento sa matrikula sa loob ng isang
semester (optional)
 Pangkalahatang marka na 88 – 90, ipinagkakaloob ang 50 bahagdan
na diskwento sa matrikula sa loob ng isang semester (optional)

Pagpapanatili ng Iskolarsyip ng Mag-aaral

 Resident Schoolarship (dating mag-aaral na) ipinagkakaloob ang

nasabing iskolarsip kung ang:

 Pangkalahatang marka ay 1.75 o katumbas na 90 – 92 at walang

marka na bababa pa sa 1.75 sa lahat ng sabjek – ipinagkakaloob
ang 100 bahagdan na diskwento sa matrikula.
  Pangkalahatang marka na 1.75 o katumbas na 90 – 92 at walang
marka na bababa pa sa 2.0 o katumbas na 87 – 89 sa ibang
sabjek – ipinagkakaloob ang 50 bahagdan sa diskwento sa
matrikula.

Suportang Pinansyal

 50 bahagdan na diskwento sa matrikula para sa mag-aaral na anak ng

AFP / PNP
 10 bhagdan na diskwento sa matrikula para s mga anak ng LPU alumni.
 15 bahagdan na diskwento sa matrikula para sa isa kung sila ay 3 o higit
pang magkakapatid ng nag-aaral sa LPU.
 50 bahagdan na diskwento sa matrikula para sa anak ng regular na
empleyado at nakapaglingkod nan g 3 taon sa LPU

Promo Materilas

 Doorknob na hindi kinakapitan ng mikrobyo, naimbento ng 2 teenagers sa

Hong Kong
 DALAWANG teenagers sa Hong Kong ang nakaimbento ng isang
makabagong doorknob na pinapatay ang 99.8 porsiyento ng mikrobyong
kumakapit dito kaya naman mananatili itong malinis kahit hindi pa ito
punasan o linisan.

 Ang dalawang teenager ay sina Simon Wong, 17 at Michael Li, 18, na

pawang mga estudyante ng Tam Lee Lai Fun Memorial Secondary School
sa Hong Kong. Naisip nilang ang mga pang araw-araw na kagamitan ang
madalas na kapitan ng mga mikrobyo kaya nag-isip sila kung paano
gawing self-disinfecting ang mga ito.

 Matapos ang kanilang ginawang pagsasaliksik, napag-alaman nilang ang

titanium dioxide ay mainam na pamatay ng bacteria. Kaya ito ang ginawa
nilang pangunahing materyales sa door knob na kanilang nilikha.
  Napag-alaman din nilang mas epektibo ang titanium dioxide kapag ito ay
nasisinagan ng araw. Naging problema ito para sa dalawa dahil madalas
na nasa loob ng bahay ang mga door knob. Nasolusyunan nila ito sa
pamamagitan ng paglalagay ng LED na bombilya sa loob ng door knob
kaya kahit nasa loob ito ng bahay ay palagi itong masisinagan ng
ultraviolet na ilaw. Hindi kailangan ng LED ng kuryente o ng kahit anong
baterya dahil kumukuha ito ng enerhiya mula paggalaw ng pinto na dulot
ng pagbukas at pagsara nito.

 Tinesting ang imbensyon nina Simon at Michael at nakumpirma ngang

99.8 porsiyento ng mga mikrobyo na nasa door knob ay namamatay dahil
sa materyales nitong titanium dioxide at sa ultraviolet na liwanag mula sa
LED.

 Bukod sa pagiging epektibo ay mura lang din ang nagastos ng dalawang

estudyante sa paggawa ng kanilang doorknob. Umabot lamang ng $13
(katumbas ng P465) ang kabuuang gastos dito kaya naman lubos na
hinangaan ang kanilang likha sa science fair na isinagawa ng
kompanyang Intel para sa taong ito.

Paglalapat:

Mungkahing Gawain:

1. Pangkatin ang mga mag-aaral.

2. Mag-isip o magplano tungkol sa isang produkto o serbisyo ng inyong kompanya.
3. Gumawa ng polyeto tungkol sa produkto para ipakilala ito.
4. Iulat sa klase ang inyong ginawang halimbawa ng polyeto.
Modyul IV : Paunawa / Babala / Anunsyo

Laang oras: 6 na oras

Panghikayat na Gawain:

1. Magpakita ng mga bagong anunsyo sa telebisyon.

2. Magpakita rin ng mga simbolo na may kaugnayan sa pag-unawa sa mga
nakikitang babala sa paligid.
3. Hikayating maglahad ang mga ng mga paliwanag tungkol sa ipnakitang mga
halimbawa ng mga anunsyo at babala.

Paglalahad ng Paksa / Nilalaman

Paggawa ng isang ANUNSYO / PATALASTAS

Ang pagpapatalastas o pag-aanunsyo ay isang uri ng komunikasyon o

pakikipagtalastasan para sa pag-aanunsyo at ginagamit upang mahikayat ang madla na
magpatuloy o gumawa ng isang bagong kilos.

Ang pag-aanunsyo bilang uri ng komunikasyon ay may layuning na pumukaw ng

atensyon ng mga tao sa isang bagay o serbisyo na nais i-endorso. Bilang promodyunal
na uri ng komunikasyon ito ay naglalayon upang makapagbigay alam at pagtibayin ang
umiiral na pagkaunawa sa isang produkto, ipaalaala ang mga ipinapangakong produkto
at ipinaninindigan ng brand, produkto at impluwensyahan ang pagbili ng mga consumer.

Ang pagpapatalastas o pag-aanunsiyo (Ingles: advertising) ay isang uri o

anyo ng komunikasyon o pakikipagtalastasan para sa pagmemerkado o pagmamarket
(marketing) at ginagamit upang mahikayat o mahimok ang mga madla (mga manonood,
mga mambabasa, o mga tagapakinig; na kung minsan ay isang tiyak na pangkat) na
magpatuloy o gumawa ng ilang bagong kilos. Sa pinaka karaniwan, ang inadhikang
resulta ay ang maimpluwensiyahan ang ugali ng tagakonsumo o mamimili alinsunod sa
isang alok na pangkalakalan (commercial) o kalakal, bagaman karaniwan din ang
pagpapatalastas na pampolitika at pang-ideyolohiya. Sa wikang Latin, ang pariralang ad
vertere, na pinaghanguan ng salitang Ingles na advertising, ay may kahulugang "ibaling
ang isipan papunta sa [isang bagay]". Maaaring maging layunin din ng pagpapatalastas
ang paasahin ang mga empleyado at mga "kasalo" (mga shareholder) na matatag o
matagumpay ang isang kompanya. Ang mga mensaheng pampatalastas ay karaniwang
binabayaran ng mga isponsor at nakikita sa pamamagitan ng samu't saring midyang
tradisyunal (miyang nakaugalian); kabilang na ang midyang pangmasa na katulad
ngpahayagan, magasin, patalastas sa telebisyon, patalastas sa radyo, patalastas na
nasa labas ng gusali o panlasangan, o tuwirang pagpapadala sa pamamagitan ng
koreo; o kaya sa pamamagitan ng bagong midya na katulad ng mga blog,
mga websayt, o mga mensaheng teksto.

Pag-aanunsyo

Ito ay ang pagpapakilala, pagbebenta o tuwirang pag-aalok pa nga ng mga

produkto, paglilingkod (services), tao, lathalain, pelikula atbp. Ito man ay sa
pamamagitan ng telebisyon, radyo, magasin, flier o pampleto, dyaryo, streamer at iba
pang modernong mga pamamaraan.

Ang Industriya ng Advertising sa Pilipinas

Ang buong industriya ng advertising sa Pilipinas ay binubuo ng mga asosasyon
tulad ng

 ADVERTISING SUPPLIERS ASSOCIATION OF THE

PHILIPPINES (ASAP)
 ASSOCIATION OF ACCREDITED ADVERTISING
AGENCIES-PHILS.
 4As, CINEMA ADVERTISING ASSOCIATION OF THE
PHILIPPINES (CAAP)
 INDEPENDENT BLOCKTIMERS ASSOCIATION OF THE
PHILIPPINES (IBA)
 Kapisanan ng mga Brodkaster sa Pilipinas (KBP)
 MARKETING & OPINION RESEARCH SOCIETY OF THE
PHILIPPINES (MORES)
 Outdoor Advertising Association of the Philippines (OAAP)
 PHILIPPINE ASSOCIATION OF NATIONAL
ADVERTISERS (PANA)
 Print Media Organization (PRIMO)
Pag-aanunsyo Bilang Komunikasyon

Ang advertising ay isang uri ng pangmadlang komunikasyon. Ang layunin ng

advertising ay ang pagpukaw ng atensiyon ng mga tao patungo sa isang bagay o
serbisyo na nais iendorso. Ito ay isang bayad na promosyon na tumutukoy sa isang
kompanya, ang mga brand at mga produkto nito. Ang mga impormasyong tungkol sa
produkto ay maaring ipalaganap sa pamamagitan ng magkakaibang midyum tulad ng
telebisyon, radyo, print at internet. Ito ay isinisasagawa upang maparating ng kompanya
ang tungkol sa produkto sa mga target na konsumer nito.

Gumagamit ang mga advertiser ng iba’t-ibang malikhaing pamamaraan upang

makapanghikayat ng mamimili.Nilalagyan ng sari-saring element ang advertisement
tulad ng narrative, endorser/s, jingle, animations/illustrations, atbp.

Ang advertising bilang promosyonal na uri ng komunikasyon ay naglalayon na

makapagbigay alam at pagtibayin ang umiiral na pagkaunawa sa isang produkto,
ipaalala ang mga ipinipangako produkto at ipinipanindigan ng brand, baguhin ang
nararamdaman ukol sa produkto, at impluwensiyahan ang pagbili ng mga konsumer.

Higit pa dito, malaki ang tulong na naibibigay ng mga advertisement sa mga gumagawa
ng iba’t-ibang nilalaman ng midya sapagkat sila ang nagbibigay ng pondo para
maipalabas ang mga ito. Masasabing ang mga advertisement ang bumubuhay sa mga
palabas sa telebisyon, radyo, at sine, at sa mga sulatin sa dyaryo man o sa internet.

Dahil sa laki ng kapangyarihan ng advertising, maraming isyu ang nagsisilabas.

Kaugnay nito ang pag-eksamina kung papaano naapektuhan ng advertisement ang
nilalaman ng midya. Tila naging uso na kasi ang paglalagay ng advertising ng isang
produkto sa kahit anong midya. Sa kabilang banda, kinukwestiyon ng iba ang epekto ng
mga advertisement sa mga mamamayan, partikular sa kanilang pag-iisip at paggawa.

Paglalapat:

Mungakahing Gawain:

1. Pangkatin ang mga mag-aaral at hayaang gumawa ng sariling anunsyo ang

bawat pangkat.
2. Ipakita sa klase ang nabuong anunsyo ng bawat pangkat.
3. Hayaang ang mga kamag-aaral ang magbigay ng puntos o marka sa anunsyong
isinagawa ng bawat pangkat sa klase.
Modyul V: Menu ng Pagkain

Laang oras : 6 na oras

Panghikayat na Gawain:

1. Ano ang paborito mong pagkain?

2. Alam mo ba kung paano ihanda ang paborito mong pagkain?

Paglalahad ng Paksa / Nilalaman

Ang menu ng pagkain ay ang paraan o paghahanda sa pagluluto ng isang

napiling pagkain na nais mong malaman o tikman.

Paksiw na Pata

Sangkap:

1 pata o paa ng baboy

1 puswelong bulaklak ng saging

1 ½ kutsarang pamintang buo

¾ puswelong oregano

Toyo, suka, asin, asukal

Paraan ng Pagluluto:

Palambutin sa kaunting tubig ang pata ng baboy (pinira-piraso). Kapag

malambot na nang bahagya, isama ang bulaklak ng saging, oregano at pamintang buo.
Toimplahan ng suka, toyo, asin at asukal nang naaayon sa panlasa. Pakuluan pa
hanggang sa lumambot na mabuti ang baboy.

Ang Pagluluto ng Sinigang na Hipon

¾ kilong sariwang hipon na may katamtamang laki

4 na kamatis
8 piraso ng sampalok, mahahaba

1 taling kangkong

8 pirasong okra

4 na siling berde (haba)

10 tasang hugas-bigas

1 ¼ kutsarang asin

1 malaking sibuyas

Paraan ng Pagluluto

Hugasan ang mga sampalok, okra at kangkong. Hugasan din ang mga hipon at
alisin ang nguso.

Ilaga ang sampalok, pagkatapos ay pigain ito sa 1-1/2 tasang tubig at salain.
Hiwain ang sibuyas at mga kamatis nang malaki ang hiwa. Pakuluin sa isang palayok o
kaldero ang hugas-bigas kasama ang mga sumusunod: hiwang-hiwang sibuyas at mga
kamatis, isang sili at katas ng sampalok. Ihulog ang mga okra.

Kapag malapit nang maluto ang mga okra, isama ang natirang dalawang sili at
mga hipon. Pakuluin hanggang maluto ang hipon. Tikman kung tama na sa panlasa ang
alat. Kung matabang, dagdagan ng asin ayon sa inyong panlasa.

Ihulog ang putul-putol na mga tangkay at murang dahon ng kangkong sa

kumukulong sabaw. Ilang sandal pang pakuluin at patayin na ang apoy. Ihain ito nang
mainit sapagkat masarap higupin o isabaw sa kanin ang mainit na sabaw.

Paglalapat

Mungkahing Gawain:

1. Pangkatang paggawa ng menu ng pagkain. Maaaring isagawa ito ng aktwal para

sa pagmamarka.
 2. Magsaliksik ng iba pang menu ng pagkain at humanda sa pagtalakay nito sa
klase.
3. Magpalitan ng mga nakuhang menu. Bigyang puna ang nakuhang menu.

Pagtataya:

1. Gumawa ng sariling menu ng pagkain.

2. Ibahagi ito sa buong klase para sa pagmamarka.
Modyul VI : Fisibiliti Report

Laang Oras: 10 oras

Panghikayat na Gawain:

1. Anu –ano ang mga naiisip ninyong pangunahing hakbang na dapat

isagawa sa pagtatayo ng isang negosyo?

Paglalahad ng Paksa / Nilalaman

Mahalagang pag-aaralan ang pagpaplano ng pagtatayo ng isang negosyo.

Nakasalalay sa mabisang pagpapalano ang pagtatagumpay nito. Kalimitang
nangangailangan ng masusing pag-aaral na karaniwang inilalahad sa isang fisibiliti
report.

Fisibiliti Report

Ito ay isang pag-aaral sa problema at implikasyon, ebalwasyon sa alternatibong

solusyon at rekomendasyon para sa isang partikular na aksyong gagawain. Kailangang
masagot nito ang mga katanungang bumabalot sa isang problema tulad halimbawa ng
problema sa pagtatayo ng tanel.

1. Maari bang ba tayong gumawa ng tanel?

2. Mayroon ba tayong teknologi para ditto?

3. May kakayahan ba tayong gagawa nito?

4. Makakukuha ba tayo ngmga suplay at permiso para magawa ito?

Istraktura ng isang Fisibiliti Report

Paunang Mensahe/Forword Para sa lahat ng babasa, particular ang

mga manedger at mga ispesyalis

Buod

Diskasyon

Introduksyon sa Diskasyon Esensyal at sumusuportang

detalye at argument para sa
 mga teknikal at ispesyalis na
mambabasa

Pruweba at Development ng mga Cleyms

Konklusyon at Rekomendasyon

Apendiks Nan-esensyal ngunit

sumusuportang impormasyon o
kaya mahabang impormasyon

Dinamikong Gawain

Magsaliksik at magsuri hinggil sa isang negosyong maaring itayo. Igawa ito ng

isang fisibiliti .

Magsuri ng isang malaking problema hinggil sa kursong kinukuha.

Paglalapat

Mungkahing Gawain:

1. Magsaliksik ng halimbawang sipi ng fisibiliti sa silid-aklatan.

2. Talakayin ang istraktura at nilalaman ng fisibiliti report sa klase.

Pagtataya:

Bumuo ng pangkat ng mga mag-aaral at magsagawa ng isang fisibiliti.

Humanda sa pasalitang ulat .
Modyul VII: Naratibong Ulat

Laang Oras: 6 na oras

Panghikayat na Gawain:

1. Pagbabalik-tanaw sa isang makabuluhang pangyayari sa inyong pamayanan.

2. Ibahagi ito sa pamamagitan ng pagpapangkat-pangkat na gawain sa loob ng
silid-aralan.

Paglalahad ng Paksa / Nilalaman

Ang naratibong ulat ay isinusulat upang maiparating sa kaalaman ng mga

kinauukulan ang mga impormasyon hinggil sa isang proyekto, gawain o pagsasaliksik na
isinasakatuparan.

Tingnan ang halimbawa ng balangkas ng maikling ulat at kung paano ito bubuuin.

Pagbubukas ng Negosyo

Introduksyon

1. Pangangapital/Pamumuhunan

2. Lokasyon ng Negosyo

3. Pagkuha ng mga Tauhan

4. Pag-aadbertays sa Negosyo

Konklusyon

Ang pagbubuo mula sa balangkas

1. Ang paksang pangungusap ay kailangang may sabjek o paksang pinag-uusapan at

kontroling ideya na nagsasabi tungkol sa paksa.

Sabjek kontroling ideya

Ang pagbubukas ng fast food ay nangangailangan ng maraming hakbang.

2. Kailangan ng kontroling ideya ang mga sumusuportang ideya upang patunayan ito

Mga sumusuportang ideya

Una, ayusin ang pinansya para sa operasyon. Pagkatapos, humanap ng magandang

pwesto na pagtatayuan ng negosyo. Magrekrut, tumanggap ng mga tauhan at ang huli ay mag-
advertays para ipakilala ang produkto.

3. Panghuli, kailangan ang panapos na pangungusap na magbubuod sa paksa.

 Panapos na pangungusap

Kung susundin ang mga hakbang na binanggit, hindi malayong magtatagumpay sa

negosyong bubuksan.

Mula sa nabanggit, makagagawa na ng maikling ulat na ang magiging basehan ay ang

mga detalyadong balangkas na ganito:

Introduksyon

I. Pamumuhunan sa Negosyo

A. Pakikipag-usap sa mga tao at bangkong nagpapautang

B. Maglista ng mga kakailanganing kapital kasama ang iba pang mga bagay

C. Manghiram sa bangko

D. Maghanap ng mga pinansyal “backers” o taong maggagarantiya sa taong

magnenegosyo.

II. Paghahanap ng Pwesto o Lugar

A. Pagkomparahin ang ibat-ibang lokasyon

B. Hanapin ang mga sumusunod:

1. Aksesibiliti ng lugar

2. Parking para sa kostumer

3. Drive-in (espasyo)

4. Lugar na matao

III. Rekruting at Pagtanggap sa Tauhan

A. Kumuha ng may karanasang manedger

B. Kumuha ng tagapagluto at serbis kru

C. Kumuha ng mga estudyante para sa “part-time” na trabaho

IV. Adbertaysing

A. Magtayo ng billboard

B. Mag-advertays sa tv at radio

C. Maggawa ng islogan

D. Magbigay ng diskawnt
Konklusyon

Narito ang ilang puna at kamalian sa teknikal na pagsulat

1. Kapansin-pansin ang malabong pananalita

2. Kakulangan sa isang bokabularyong panlahat

3. Hindi naiikonektang impormasyon sa pinakaisyu o paksang gusting matumbok

4. Maligoy dahil sa masyadong maraming salita.

5. Hindi nabibigyang diin ang mahalagang pakay sa pagsusulat.

6. Lahat ng urii ng lohikal na pangangatwiran ay ibinibigay.

7. Walang organisasyon ang mga ideya.

8. Walang malinaw na daloy.

9. Kakaunti ang konsepto sa pagsulat at para lamang ito sa mga espesyalista.

11. Mali ang gamit ng gramatika.

12. Hindi fleksibol sa lahat ng maaring dumating.

13. Mahinang paggamit ng mga bantas.

14. Walang saysay na introduksyon.

Dinamikong Gawain: Paggawa ng Maikling Ulat

I. Gumawa ng maikling ulat hinggil sa isa sa mga sumusunod na paksa.

A. Actibiti report ng mga komite para sa isang internasyunal na exsibit

B. Accomplishment Report ng tanggapan para sa unang hating taon

C. Report tungkol sa mga bagong kliyente o customer

D. Report sa suplay ng produkto para sa nakaraang buwan

E. Report para sa produktong mabili at di mabili

F. Pinansyal Report sa nakaraang seminar

G. Ulat tungkol sa mga kawaning madalas mahuli at maleyt

H. Iba pang mahahalagang paksa

Paglalapat

Mungkahing Gawain

1. Magmasid sa isang pamayanan na maituturing ninyong isang mahalagang sa nasabing

lugar.
2. Igawa ito ng naratibong ulat alinsunod sa mga pamantayang sinusunod.

Pagtataya

Balikan ang isa sa mga gawain sa klase at igawa ito ng naratibong ulat.
 Talasanggunian

Aklat

Bernales, Rolando A. 2008. Pagbasa, Pagsulat, Pananaliksik. Mutya Publishing House

Inc. Lunsod ng Valenzuela.

Garcia, Lakandupil C. et. al. 2008. Pagbasa at Pagsulat Tungo sa Pananaliksik. Jimcy
Publishing House. Lunsod ng Cabanatuan.

Sauco, Consolacion P. 1998. Pagbasa at Pagsulat sa Iba’t Ibang Disiplina. Katha

Publishing Co. Inc. Lunsod ng Qurzon.

Elektronik Reperens

http://www.philstar.com/punto-mo/2015/06/19/1467563/doorknob-na-hindi-kinakapitan-
ng-mikro

https://tl.wikipedia.org/wiki/Pagpapatalastas

http://www.computertutorialsonline.com/computer-components?lang=tl

http://www.yac.mx/tl/mobile-security/ios/the-htg-guide-to-using-a-physical-keyboard-with-your-ipad-
or-iphone.html