You are on page 1of 356
ee Ce ic a Perraytctys terol Beier poet PNA Mes ADLI-iDARI HAKIMEIK Se eEL Le el Anayasa OTST 445 Can eet a ee ee pore ee ee et ee eer ey Ee Seen enero eros rer re eRe Fat Toa asl een een Cae EL KONSENSUS ADLI-iDARi HAKIMLIK Hukuk Soru Bankasi ANAYASA HUKUKU 445 soru ‘Anayasads Yapilan Degiiklislere Uyum Saflanmak Amaciyla Yaklasik 450 Chvannda kanun ve KHK'y Defisiven ya da Kaldvan 2 Temmuz 2018 Tashli 200,702 ye 703 Say KHKar 9 Temmuz 2018 Tariinden Sonra Gikanlan 17 Cumburbaskanlii Kararnamesi ve $ CCumburbaskanli. Genelgest 16 Nisan 2017 Referandumuyia Kabul Eden 6771 Sayih Anayasa Defiiligi Kanne Geregince 9 Temmuz 2018 Tarihinle Tamas Yarlige-Giren Anayasa Defisilkle 21 Temmuz 2016'da OHAL ilan Karanndan Sonra Gikanlan 667 ila 699 Arasindaki tim OHAL KHKClaa 25. Tecnu 2018 Tah ve 7145 Sayik Bazi Kanun ve Kanun Hukmiinde Kararname: Tere Degigiik Yapulmasina Dale Kanun 2018 Mart ve Subat Aylarinda Kabul edilen 2070, 7078, 7079, 7101, 7103 ve 7104 Say Kanunlar 27 Temmuz 2017 Tarkh ve 1160 Saylh TMM Karanylagercokleen TBMM ictizi Depisikbei, & 24-Aralik 2017 Taribinde Yapulan Adi Hakimlik ve SavcibkSinays dail 2018 Yiinda Yaplan Kaymakamlk, KPSS ve Saytsay Sinav Sorulaanin Uyarlanmast Sureiyle Yeni Eklenmis.200 Son ve __ Diger Tm Gancel Mevzvat Defisiklikleri Corgevesinde LYENILENIP.GUNCELLENMis KONULARINA GORE TASNiE EDiLMiS BT La Mer ue Ponmunten tenho iensc Ue Yaymevi ve Dagium Osim OSB. 1208. Cad. No: 9 Yenimahalle Ostim / ANKARA, Tel:0.312 434 35 97 0,812 432 4429 Fax-0.312 439 44 98 Sube ‘Comal Gitrsel Caddesi Fakiiteler Mah, Ankara Uny. Hukuk Fak. Ofgrenci Ginisi Gebeci / ANKARA ‘Tel:0.$12 $19.83 33 www-savaskitap.com KONSENSUS Adli-idari Hakimlik Soru Bankast Anayasa Hukuku ‘Bu kicabin her hakks sae Tamamen veya herhangi bir balimi yararin ve yaymevinin yazih ini almmadan basslamz, kopyae 1 qkavlamaz, fotokopi alamaz veya kopya ana rm Cagyabilecek high glem yapalame Prof. Dr. Ahmet NOHUTGU Oleay ASLAN Oleay EKSIOGLU Sinan SAKIN Mubitin AKGABA, Boliim Yaar: AHMET NOHUTQU Basks Yal Ekim 2018 Bask Says, + 12. Baska ns fen 204 2 hat gi a0}8 4 fa Tem 205, 2 as Aes 206 ts apt 2007 12, Baskt Ekim 2018 Ebadi 2 16x24 Kage 270 gr 1. Hamur Gilt + 10 Kitaplik Modtiiler Sec Sayfa Sayist 1 348 ISBN 978-605-7968-33-8 Dizgi & Tasarim : Savas Dizgi Baskt Orbran Of Mat. San ve Tic At Tek 031239445 60 Serta No 15264 v y v 16 Nisan 2017 Referandumuyla Kabul Edilen 6771 Sayil Anayasa Degisikligi Kanunu geregince 9 Temmuz 2018 Tarihinde tamamy yrlirlge giren Anayasa Defisiklikleri 21 Temmuz 2016'da OHAL ilan kararindan sonra gikanlan 667 tla 699 arasindaki tim OHAL KHK’lan, 25 Temmuz 2018 Tarih ve 7145 Sayili Bazi Kanun ve Kanun Huk- miinde Kararnamelerde Degisiklik Yapilmasina Dair Kanun, 16 Mayis 2018 Tarih ve 7144 Sayih Bazt Kanunlarda Degisiklik Ya- pilmasi Hakkinda Kanun, 29 Mart 2018 Tarih ve 7104 Sayih Vergi Kanunlan ile Bazi Kanun \Ve Kanun Hiskmiinde Kararnamelerde Degisiklik Yapiimasi Hak- kinda Kanun, 21 Mart 2018 Tarih ve 7103 Sayih Vergi Kanunlar! ile Bazi Kanun ve Kanun Hukmiinde Kararnamelerde Degisiklik Yapiimasi Hak- kinda Kanun, 28 Subat 2018 Tarih ve 7101 Sayil [cra ve Iflés Kanunu ve Bazi Kanunlarda Degisiklik Yapilmasi Hakkinda Kanun, 1 Subat 2018 Tarih ve 7070, 7078 ve 7079 Sayih Olaganiist Hal Kapsaminda Bazi Diizenlemeler Yapiimasi Hakkinda Kanun Hiik- miinde Kararnamenin Degistirilerek Kabul Edilmesine Dair Ka- nunlar, 28 Kasim 2017 Tarih ve 7061 Sayili Bazi Vergi Kanunlan ile Diger Baz Kanunlarda Degisiklik Yapilmasi Hakkinda Kanun, 27 Temmuz 2017 Tarih ve 1160 sayili TBM Karariyla gercekle- sen TBMM [ctiizdgu Dexisiklikleri, 23 Subat 2017 Tarih ve 6824 Sayili Bazi Alacaklarin Yeniden Yapr- landiniimast ile Bazi Kanun Ve Kanun Hiikmiinde Kararnamelerde Degisiklik Yapiimasina Dair Kanun, 22 Aralik 2016 Tarih ve 6769 Sayil Sinai Malkiyet Kanunu IGINDEKILER 1, TEMEL KAVRAMLAR VE HUKOMET SISTEMLER 2. ANAYASAL TARIHGE. 3. BASLANGIC VE GENEL ESASLAR, 4, TEMEL HAKLAR VE ODEVLER. 5. YASAMA. 6. YORUTME. 7. YARGI 8, ANAYASANIN DEGISTIRILMES! 35 39 130 215 257 333 ANAYASA HUKUKU g6 = eA Aa HUKUMET SISTEMLERI eS rinden biri degildir? A) Anayasanin, halk oylamast ile kabul eciimesi B) Anayasanin, idare makamlarint baglayan temel hukuk kurallarint igermesi C) Anayasanin, kigi ve kurulusiar agisindan baglayrct olmast 1D) Anayasanin, yasama ve yiralme organlanini baglayan temel kurallar igermesi E)_Kanunlarin anayasaya aykin olmamasi Cia! Anayasann “Anayasanin baglayicligi ve dstanlga” bash 11. Maddesine te, Anayosa hékimleri, yasoma, yUrdime ve yorg: organlanns, idore makamlanm ve diger kurulus ve kisileri baglayon temel hukuk kurallandr fynca kanunlar Anayasoya aykn olamez. ‘Anayasanin, halk oylomast ile kabul edilmesi anoyasanin boglayiciigy kes nin degil, enayasanin kot (se) olugunun bir sonucudur Nair hhangisi, bir metne anayasa adi verilebilmest icin liklerden biridir? A) Ozgoriokgd olmast B) _Secim ve halk oylamasina dair dizenlemeler igermesi ©) Degistiiimesinin gag kosullara baglanmrs olmasi D)_Devietin ana erklerinin kuruluguna yer vermesi E) Deviet bigimi olarak cumhuriyeti benimsemest evap: Kurumsallagmis siyasaliktidar olarak ‘animlonabilecek dovie! egemenligini var oldugu tarihten bu gine yasoma, yOrGime ve yargerkleri arocg ile kullanmis in Bu baglomda devietin erkleri ve erkderin ayritilkesiArisloteles'teniiboren siyo 4 Konsensus Adi - dari Hkimlik Hukuk Sorv Bankost scl disincele terihinde ole olmp trigimaa bike, bu key ik ile geen kis 17 yp'da “Hakim! Userne Ii Deneme” ed tara John Locke olmusur Frans dsinirt ve siyse! imei olan Montesquieu (1689-1755), “Yoso Jann Rubo" edit eserinde, ttm nayesalann fomelniousturocak devin ikidann kullanma eroclan yosama, yordime ve yor giclerinin birhitnden bots vo fer ellerde toplanmos: gerekiiligini vurgulayarak gindmizdeki “kuwetler (erkler) aynig” prensibin ikke sistmatic olarak sels ecipkowramsallagiorak kurasal ir tome le oturmustr. By boglamda Mentesquieu’nun, anayasclann olmarsa olmos olen *erkler ayia” kuremes oles hosebile ancyosa bukukunun kuruculomdon cidugu kabul ei Dolayislo anayosolonn olmazea olmoz gam, devin ome kurumlann, oF gorlerm, ana eriern,fesklotlanmasm, yop, iseys ve isin, yoni devetin hull stotosond dizenemesiir Drei 3. Agagidakilerden hangisi, asli kurucu iktidarlann bir Szelligh degildir? A) Cogjunlukla savas, darbe ve rejim dedisikikierinde ortaya gikmasi B) _Yetkisini, kendisinden Gnce var olan pozitif hukuk nomlarindan al- mast ©) Birhukuk boslugu durumu olmasi D) Anayasa yapma yetkisini kullanabilmesi E) Hukuktan ok, siyaset biliminin konusu olmasi Cevap: "Asi Kurvcu (Anoyasay: Yepon} ikidar": Genelikle bak devrimler, savas lor, bagimsizhk hareketle, darbeler yo da rejim degisiklikles’ sonucy ortaya kan, hhukuksol bosluk olan durumlarda highir hukuk kurat ie sinrlandinimadan Anayase. lam ilk kez yo do botdndyle yeniden yopan, hukukan dahe cok siyaset biliminin ko- fnusu olan iktdarde, Yeni Anayasa yopan asi kurucu iktdarlann iradeleri esas, esi asli ve belir leyiciir. Kendilerinden énce var olan portf hukuk normlannin (mevzuahn) onlr iin baglaycig, belreyciligi ya da onlan yetklendirmesi s8z konusu degidir, Ornegin 1961 ve 1982 Anayasclanni hozrlaian darbeciler (Mil Belk Komitsi ve Mili Gu: venlik Konseyi, darbeyi yaparken ya da yeni Anayasay dike elirken mevcut hukuk kurollanndan yetki almok bir yana, kuru poztf hukuk dizenin’ illegal bicimde orc ddan koldinp kendi bellediker'usul ve esasiar cercevesinde Anayaso yopmislard. Bedi Anoyota Hulk # Po. Ahmet NOMUTCU| 5 ores TT femmreculs) Cena rinccl eee} Covrculens) fSohonmh cae nied Cee iach este (elinerinnes 4. Asagidakilerden hangisi, bir anayasayi kati anayasa haline getiren bir dizenleme degildir? |A)_ Dogisikik igin gorekl teklf ve kabul yelersayilarinin yakseltimes! B) Anayasanin baslangig kisminin bulunmast ©) Bazi maddelerin degistiimesinin yasaklanmasi D)_Degisikiigin, onay iin referanduma sunulmast gart: gotirimesi E)_Anayasanin kabul edilmesinden itisaren belli bir sire degistirimesi- nin yasaklanmasi CCevop: Bir onayasoy ser! ya de kali anayosa yopon boa Szllkler sunlardie. > Dagistrilemeyecek maddeler igarmesi, > Dedistiime sirecindeli telif ve kobul soyllarnda ze niteliki cogunluklann > iki kez gordsme gibi degitrimelerinin 6ze yéntemlere boglonmost > Anayosa degisikklerinin Cumhurbaskant torafindan bir kez doha gérgolmek ‘zore TBMMye geri génderilebilmesi > Anayasa degisidiginin Halkoylamas: ile tamomlanmas: > Anayasa dgiidiKlerinin 8 olusturviacak orgonlarco gerceklestieimes| > Bell bir sire veya donem boyunca degislrimesinin yosaklanmost > Anayasa desisitiKerinin yargsal denetimi (Anayasa yargsin vor) 4 Anayasanin baslangic kesminin bulunmast ya da baslangicin Anayasa metnine dahil olmes, ‘> Anayasanin kazuistik (ayrintii) ya da gerceve (kisa) nitelikte olmasi, + Kuvvetler bilgi ya da ayritilkelerinin benimsenmesi, Anayasa dedisikliklerinin Resmi Gazetede yayimlanarak ‘yaar gir | haktimler Anayasalan kati (sert) yapan dazenlemeler olarak kabul ediimes, * ONEMLI 6 Konsensus Ai - dor Hokimlik Hulk Sor Banks! fAvukatlar Igin Adli Hakimlik Ekim 2012 ROT terete} idari Hakimlik GK 2006 5. Asagidakilerden hangisi, parlamenter hakimet sistemi rinden biri degildir? A) Devlet baskani yasama organina kargi sorumludur. B) _Yordtme iktidari yasama iktidarindan kaynakianr. ©) Bagbakan ve bakanlar, yasama organt kargisinda hem bireysol ola- rak hem de birlkte sorumludurar. D) Yardtme, yasamay feshedebilir E) _Aynt kisi nem yordtmede hem de yasamada gbrev alabil. ézellikle- CCevap: Parlamenter Sistemin Orelliker 1. Bu sislom kuwellrin yumugak ayrimina dayoni. Yasama ve yori rin hukuki (de jure) ayn, siyos! ya da uygulamoda (de facto) brig séz konu- sudur. Kuwetler kat bir bicimde ayn degidir,aralannda bir denge, igbiigh ve kontrol mekanizmolan vardi' 2. Yorbtme organs iki kanatlid/bashdhr (dali! yopidadr). Devlet boston yortime organmnin sorumsuz kanadin, bokanlar kurulu (hiktimel) ise sorumly konodin! olugturur. 3, Bagbokan yasama organinin Uyeler arasindan belenir. Dolaysyie bokanlar kurulu (hokiimel) dyeles oy zomande portamenterolabili. 4. Hkdmet yosame organ: igerisinden dogor. 5. Basbakan ve bokaniar hem bireysel hem de bokaniar kuruly olarak (mister ken} siyasal acidan yasama organina karst sorumiududar 6. Bu sistemde yasoma organi yiriime organini (hukimet) govensilik oyu ile ddgirebil. 7. Yortime organ bell kogullarda yasarna orgarini feshedebilr ‘Bu sergevede, yritmenin sorumsuz kanadinr olusturan, sembolik ve trensel yetkilerle donatilmis Devlet baskaninin (Cumhurbaskaminin) siyasal sorurnlulugu bulunmaz. Bu arada Devlet baskaninin yasama organinca secilmesi ya dda vereseten goreve gelmesinin, tek bagina (resen) kullanabi- lecegi yetkilerinin olmasinin parlamenter sistemin bir geregi ya da dzeligiolmadiina dikkat edilm "mutate Erdopan,Tarkye'de Anayasal 2003, #29. ve Siyaset, 4.800, Liberte Yayinin, Ankara, Mat Anayosa Hokuku # ik. Dr. Ame! NOHUTCU| 7 Re Rene er) IKaymakam)ik 2008 fener Federal deviet sistemleriyle ilgili asagidaki ifadelerden hangisi yan- higtr? A) Federal sistemlerde iki ayn yénetim dazeyi vardir. B) Federal devietin yasama organinin git meclsi olmast zorunludur. ©) Federal devietlerde yetki uyusmaziiklanmin gSzimand saglayacak bir yuksek mahkeme olmaliir. D) Federal devietlerde yazih bir anayasanin varligt zorunludr. E) Federal devietlerde yiritme organinin monist yapida olmast zorun- Tudur. ‘Cevap: Federal devietsistemlerinde (federalizmde), hom fadere devielern (eyaetier, kontonlan, states vb.) nlfuslon oraninda temsil edidigi temsitciler meclisi; hem de federal devietin bitindnd temailen Bakanlar Kurulu (kurulmasi, govenoyu almasi, geyic! Bakanlar Kurulu, tasan sunmast, vb.) Bagbakan Tuzuk Gensoru (TBMNThin Bakanlar Kurulu ve Bakanian siyasal denet- leme yetk'si) \Miletvekilerinin Bakanlara s6210 soru sormast Kanun Hakminde Kararame (TBMM'nin KHK gikarma verme yelkisi ve Bakanlar Kurulu’nun KHK gikarmasi, olagandsti) KHK'ar) ‘Cumhurbaskanligi Genel Sekreteti ‘TBMM Baskaninin Cumhurbagkanina vekalet etmesi Sikiyonetim Asker yargt Askeri Yargitay ‘Askeri Yksek Idare Mahkemesi Milletvekillernin Bakan olabilmesi GUNCEL 14 [Konsensus Al - Wo Hime Hukok Sra Bonkos > Milevekil ganel veya ara sogininden Sneek veya soaral bir yl iginde yapiimasi gereken mahal dareler organlanina veya bul or- Ganiann Gyelernetigkin gonel veya ara segimlrin miletekil go- nel veya ara secimloriyo bifkte yapiimast > Yoriitmenin kanun tasarisi sunmasi (Bago ve Kesinhesap Kanu- nu hare) > Jandarma Genel Komutaninin MGK tyelii > Askeri Yargtay ve Askeri Yoksok Idare Mahiemesi dyelor ilo SOSYAL DEVLET > DEMOKRATIK DEVLET, > INSAN HAKLARINA DAYANAN DEVLET, > HUKUK DEVET! kavromian ilk kez 1961 Anoyasosinda yer alms, 1982 Anayasasinda da yer olmoya Anayasa deGisikklerinin dzel olusturulacak organlarca sgergektestirimesi > Dedlstirlme strecindeki teklf ve kabul seyilaninda Sze nite gogunluklarnarenmmast : & iki ker gorugme gibi degistirilmelerinin dzel ySntemlere baglanmast > Camhurbaskani tarafindan bir kez gordsblmek zene TaMM'ye geri gdnderiebilmesi > Anayasa defisikliginin Halkoylamasi ile tamamlanmnas > ell bir sire veya dénem boyunca detistirimesinin yasak- Jenmasi Anayesa Mahkemes! taraindan yargisal denetiminin ya- pilmos ‘Tum bu hususlani mandemi¢ olan 1982 Anayasast, TUrk Anaya: salatginde en sert olan Anavasedi ONEMLI 26 | Konsensus Aali- dari Hakimlik Hukuk Soru Banks! Bu cercevede 1924 Anayasasi: > Dedistirilmek igin dzel bir usul ya da huktim igermemekte- dir. > Ozel nitelikli bir teklif ya da karar yeter sayist ongorme- ‘mektedir. Olagan kanunlar gibi basit cogunlukla degisme- mektedir. > Degismeyecek maddeler igermemektedir. ‘Tam bunlardan dolayt, Turk Anayasalarindaki TEK ESNEK (YU- MUSAK) ANAYASA’clr, 23. A) Anayasa Mahkemesi B) Yoksek Hakimler Kuruly ©). Sosyal deviet ilkesi D)_Insan haklarina dayanan devietilkesi ) Anayasa degisiklkierinin ancak TBMM'nin Ute iki gogunlugu tara~ findan yapilabileced) Cevop: Onceki sorulorin cevabinda srolandi: tzere A, B, C ve D seceneijinde yer clan kurum ve hokimler ilk kez 1961 Anayases: ile dizenlenmiste E secenegindeki “Anayasa dedisikilernin ancak TBMM/in Octe iki cogun ludu torsfindan yoplabileceai" hokmd bir anayasoy: sen (kat kilan hususlardan bis ‘olup, anayasal farihimizin tek yumusok Anayasas: olan 1921 hare diger déxt Anaya sominn do (1876, 1924, 1961, 1982) oriok hakimlerinden brid Edi CSE} 30. Turk Milletini “yetkill organ! zaman Anayasa hukukuna girmistir? A) 1921 Anayasasiinda 8) Cumhuryetiilan eden 29 Ekim 1923 tarihi Anayasa degisikiginde ©) 1924 Anayasasi'nda D) 1961 Anayasasinda E) 1982 Anayasasinda ‘Anayasa Hukuku # Prof. Dr. Ahmet NOHUTCU| 27 Cevap: 1924 Anayasasinda “Mille! egemenliai TMM elie kullanr.” lfedesi yer aliyorken, “millelin bu egemenligi yell orgonlarelivle kullanccagy" yeniligi ik kez 1961 Anayosas ile getiimigic. Artik egemenligin kulanilmasinde yalnaca TBMM gil, yUrdme ve yorgi da vardr. Devlet ikiidon bélagblmagir. Yani, 1961 ve 1982 Anayasalannda, kaynagin mieten alan egemenligin kullanums tek bir makoma brrokilmams, yetkili organlor osomo, yirdime ve yar) erasinda pavlastrlmist ‘Ancak “Egemenlik kayitsiz sartsiz milletindir” hokmii, ilk ker 1921 Anayasasi lle diZzenlenmig, 1924, 1961 ve 1982 Anayasa- lan tarafindan da aynen benimsenmistir. (ELROD 31. |. Gorev sirasinda givenoyu 1, Kamu kurumu niteigindeki meslek kuruluslan Ill, Cumhurbaskanlii Kararnamesi IV. Olagandstt kanun hokmdnde kararname V. Milf; Goveniik Kurulu Vi. Devlet Denetiome Kurulu Vil. YUksek6Qretim Kurulu ‘Vil. Diyanetisleri Baskanligt ‘Yukandakilerden hangileri, 1961 Anayasasi'nda yer almamig olup ilk kez 1982 Anayasasr'nda Gngdriimis bulunmaktadir? A)L.ILVvewl B)1,V, Vive Vil yl, v, Vive vit D)IN,IV,Vve Vil EDI, IV, Vive Vit evap: Daha ance 1961 ve 1982 Anayasosinn illleriniigeren sorvlara iligkin a= oma ve toblolar beraber degerlendiidiginde, |, Il, V ve Vl numarah éncillerde yer ‘lan kurum ve hikiimler ilk kez 1961 Anayatosinda, geri kalanlar ise ilk kez 1982 Anayasasinda duzenlenmis. NOT: Oncillede gegen “yorey srasinda givenoyy” ile *ologandstd kanun hik- ‘inde karomame* miesseselerinin 9 Temmuz 2018 tarhinde yardrlige giren Ano- ‘yoso degisikliker ile kaldinidgina dikkot edilmelicr. Edir 28 | Konsensus Adi - dori Hokimlik. Hukuk Sory Bonkast ‘Tarkiye Cumhuriyeti'nde, kadinlann yasama organt s kullanabilmeleri ve yasama organi tiyesi olabilmeleriyle ilgili agagr aki ifadelerden hangisi dogrudur? A) Kadinlara segme vo secilme haklan ilk kez 1921 Anayasasr'nin ka- bullyle bitikte verimigtie. 8) Kadinlara segme ve segilme haklan ik kez 1924 Anayasasi'nin ka- buldyle birikte veriimistir ©) Kadinlara segme ve segiime haklan ik kez 1961 Anayasasrnin ka- bulayle birikte verilmisti 1D) Kedinlara segme ve seciime haklan ilk kez 1924 Anayasastnda 11934 yilinda yapilan degisiklikle bite veriimist E) Kadinlara segme ve segiime haklan ik kez 1924 Anayasasi'nda 1946 yilinda yapilan dedisiklikie birkte veriimisti. Cevap: 1924 Anayososinda 1934 Yilinda Yapilan Degisilkler ile + Oykkulianma yas! 18'den 22'ye yiksettilmistr Kadinlara, millewekili sage ve seclime hakki tannarak genel oy esos1 benim- senmistr, Kadinlara 1930 yilnda beledive secimlerinde segme secilme, 1933 yilinda mubtar ve ihtiyar heyet seeme saciime hokkt laninmish Didi ik defa 8 Subat 1935 tarihinde yapilan sesimlerde kadinlar bu hakkint kullanmistr’. Secimlerde 17 kadin vekil segilmis olup ayni yasama déneminde yapilan ara sesimle 1 kadin vvekil daha secilmis, nihai olarak TEMM’nin 5. Yasama Déne- inde (1935-1939) 18 kadin milletvekili mecliste yer almistr. IS Secimlerin yargi organlarmin genel yénetim ve denetimi altinda yé pilmast ilkesinin Anayasa metninde ilk kez yer almasiyla ilgll agai daki ifadelerden hangis! dogrudur? A) 1961 Anayasasiinda yer almistt. B) 1924 Anayasasrnin ik metninde yer almistr ©) 1924 Anayasasi'nda 1950 yilinda yapilan bir Anayasa degisikigiyle ‘Anayasa metnine eklenmistr D) 1924 Anayasasi'nda 1946 yilinda yapilan bir Anayasa dedisiligile Anayasa metnino eklenmigtr E) 1982 Anayasasi'nda yor almistr. ign, ai ‘Avoyese Hukuky # Po. Dr. Ahmet NOHUTCU|29 Cevop: 1961 Anayasos: “Secimler yargi orgonlannin genel ydnetim ve denetimi linda yopile” hokmine yer vermis, oypi zamanda 1950 yilinda kurulon Yoksek Secim Kurulu’nw Anayasade dizenlemis, béyelikle IKK DEFA SECIM YARGISI ANA: YASALLASTIRILMISTIR’. Nair HE a 34, Tlirkiye’de halk oylamasi agagidakilerden hangisiyle ik defa diizenli vvo siirekli bir yéntem olarak benimsenmistir? A) 1982 Anayasast'nin ik metniyle B) 1961 Anayasastnin ilk metniyle ©) 1961 Anayasasi'nda 1971 yilinda yapilan Anayasa degisikigiyle 1D) 1982 Anayasast'nda 2001 yilinda yapilan Anayasa dedisikiiyle E) 1982 Anayasasi'nda 1995 yilinda yapilan Anayasa Degisikligive (Covap; Her ne kadar 1961 Anayasasi helkoyuna sunularok kabul edilen ilk Anayosa ‘lse da, halkoylamasina iigkin herhongi bir hukim ve dizenlemeye yer vermemekte- dir Ang isl kanunlanny Cumhurbaskoninca_halkoysna_sunuimos, vsuld ik kez 1982 Anoyasasinn ik metnivle getilmisr, Yoni, 175. Maddesindeki | 1928 yllinda Anayasada laiklesme yoniinde adimlar atilmis- | ow 38. "1024 Anayasasinin bazl maddlet gegen inklép vo yell hart ne pore Slrak digit ‘sedition hanger bu dedisiklierden birt deg? A) Laiklik ikesine aylar hakimlerin kaldirimasi B)_Kadinlara segme ve segiime hakkinin taninmast ©) Ataturk ikelerinin Anayasaya alinmasi D) Seltanatin kaldinimast E)_Milletvekilerinin yemin geklinin degistrimesi Cevap: Soltanat 1921 Anayasas! déneminde 1 Kosi 1922 tarihinde TBMM'in ld bir koraria keldinlrit | TMM, 30 Ekim 1922 ve 1-2 Kosim 1922%de ald iki korarla, Ista bul'un iggalinden itibaren Osmanit Imparatorugu'nun, doloysile padisahligin orto= dn kalkigim, yeni Tarkiye Devlelnin kurukmug oldugunu iin etmis, béyleliKe sol- fonat ve halifelik birbirinden ayrlorak Saltanat kaldinlmistr. Halifelik, Abdblmecit Elendi'ye verilmis. 32 |Konsonsus Adi - ido HOkimlk Hukuk Sory Bankos “Egemenligin nrmni oragu padigah, onoyosal sstemin digina gkanlmsh™.” 1924 Anayosasi kapsaminda soruda yer olan A ve E secenegindeki dozen lemeler 1928 yilinda, 8 seceneGindeki yeni 1934 ylinda, C secenedjindeki dizen- lemeler ise 1937 yilndo yopalmistr. O'dir omer idari Hakimiik GK 2002 39, Agagidakilerdon hangist 1924, 1961 ve 1982 Anayasalannin ortak keurallarindan bie degi ‘A)Egemeniign keytsiz gartsizulusa ait olmast 8) Yasalann Anayasaya aykir lamayacagi ©) Yasama yetksinin devredilemez olmasi D) Baskomutaniigin TBMMcin manevi varigindan ayrlamayacagi ve CCumhurbagkani tarafindan temsil olunacagi E) Olagjandsta hal yonetimi Cova: E segenaginde yer olon “Olaiendstt hal yénetimi” 1924 Anoyasasinde yor clmamis olup ilk kez 1961 Anayasasinda dlzenlenmis, 1982 Anoyasosinda da de- vor etmigir. Ed 2 uA B, C ve D seceneginde yer alan hiikiimlerin 1924, 1961 | ve 1982 Anayasalannin ortak hiikiimlerinden olduguna gok Met | dikkat eciimeliir. ae 40. Kanun hikminde kararnameler Turk Hukukuna ilk kez hangi anaya- sal diizenleme ile girmistir? A) 1921 Anayasasiyla B) 1924 Anayasasivia ©) 1961 Anayasasiyla D) 1961 Anayasasinda 1971 yilnda yapilan degisikiklede £) 1982 Anayasasiyla Anayasalar vo Syaset 4. Bask, Uberte Yaya, Ankara, Mustafa Erdogan, Tardy Mart 2008, 48, Anayosa Hukuky + Prof, Dr. Ahmet NOHUTCU | 33 ‘Cevap: Cumhuriyet doneminde KANUN HUKMUNDE KARARNAME KAVRAMI ILK KEZ 1961 ANAYASASINDA 1971 YILINDA YAPILAN DEGISIKLIKLE HUKUKUMUZA GiRMIsTIR", TBMM yetki kanunu ile Bokonlar Kurulune KHK gkarobilmes ign iin vereceltir. ‘Ologanists yénetim konun hukminde kararamelel ise 1982 Anayosos: ile hukukumuza giemisir. ‘Ancak 16 Nisan 2017 halkoylamasiyla Kabul edilen 6771 Sayih Anaya~ ‘sa Degisikligi Kanunu geredjince bir kismi referandumun yapildigi aynt tarihte, {goguniugu ise 24 Haziran 2018 tarihindo birlikte yapilan ik TBMM ve Cumhur- baskanligi segimleri sonucunda Cumhurbaskannin gdreve basladigi 9 Temmuz 2018 tarihinde yorurldge giren degisiklikler kapsaminda 1982 Anayasasindan 'azi temel hoki ve esasiar kaldirimistr ‘9 TEMMUZ 2018 TARIHINDE TAMAMI KALKTI 2017 ve 2018 yilannda yorurlode iklkler| kapsa- ‘minda kaldinlan hokimier sunlarcir > Bakanlar Kurulu (kurulmasi, glvenoyu almasi, gecici Bakanlar Kurulu, tasan sunmasi, vb.) Bagbakan Tuzok Gensoru (TBMMnin Bakanlar Kurulu ve Bakanlan siyasal denet- ome yetkisi) Miletvekilerinin Bakanlara s6z10 soru sormast Kanun Hukmunde Kerarname (TBMM'nin KHK gikarma verme yetkisi ve Bakanlar Kurulu'nun KHK cikamasi, olagandstt) KHiCiar) ‘Cumhurbaskanligi Genel Sekreterig ‘TBMM Baskaninin Cumhurbagkanina vekalet elmesi Sikiyonetim Askeri yargt ‘Askeri Yaraitay ‘Asker! YOksek Idare Mahkemesi \Milletvekilerinin Bakan olabilmesi \Millevelali genel veya ara segiminden neki veya sonraki bir yi iginde yapiimast gereken mahal idareler organlanna veya bu oF- Yardtmenin kanun tasaris! sunmasi (Blige ve Kesinhesap Kanu- ru tekii aig) > dJandarma Genel Komutaninin MGK Oyeligi > Askeri Yargitay ve Askeri Yoksek Idare Mahkemesi ayelet ile Jandarma Gene! Komutaninin Yace Divanda yarglanmast sa det vy vy GUNCEL VVyVVyYy Didi "4976 Anayasasinds Kenun nokmdnde elm var 34 | Konsensus Adi - idori Hokimlik Hukuk Sory Bankost 41. Asagidakilerden hangisi 1924, 1961 ve 1982 Anayasalannin ortak kurallarindan biri degilair? AA) lilerin yonetiminin yetki genisigiikesine dayali olmast 8) Yasama yetkisinin TBMM’ye ait oldugu ve bu yetkiain devrediieme- yeceai ©) _lhkégretimin deviet okullannda parasiz olmasi D) Yasalant yorumlama yetkisinin TBMM'ye ait olmasi E) Anayasa dedisikligi Onerisini sadece milleveklerinin yapabilmesi Cevop: Konunlon yorumlama (tefsiri kovanin) yelksi sodece 1924 Anoyasas’nda vordi ve bu yetki TBMM indi. O’dir. iI AEE 1. *Cumhuriyet’ hokmd | TBMM segimieri 4 yilda bir yap. IIL. Lalkik tkesi benimsenmistr, ‘Yukanidaki ilkelerden hangisi veya hangileri 1921 ve 1924 Anayas larinin her ikisinde de diizenlenmistir? AyIl By i-th ol byt E) iin CCovap: Secimler 1921 Anoyosasina gore 2 ylda, 1924 Anayasasina gore 4 yilda bir voll Laikik 1927 Anayasusinda bulunmayip 1924 Anoyasasina ilk kez 1937 yl ogisikig ile gris. *Cumhuriyat ibaresi 1921 Anayasosina 29 Ekim 1923 dediiklig ile ek lenmis, sonraki 1924, 1961 ve 1982 Anayasalannda aynen dizenlenmeye. devam etmisir, dir BASLANGIC VE GENEL ESASLAR CSR enn eT rs) Ree aeRO kllerden hangisi Anayasanin lk ic maddesinden yer alan istirilemeyecek hikiimlerden biri degildir? A) Esitik B)Alatirk Millyeteigh ©) oi D)__insan Haklarina Saygit Deviet E) Baslangigta Beliriien ikelore Dayanan Deviet (CaveB! 1982 Anayasosnn ilk 3 Maddesindeki degigmeyecek toplamda 13 hokim sunlardir Madde 1: Devletin sell: 1. Turkiye Devleti bir Cumhuriyet Madde 2: Cumhurietin nites: “Torkiye Cumhuriyet, toplumun huzuru, mili dayonisma ve odolet anlayis inde, 1) inson hellarina saygth, 2) Aoirk miliyegiligine bog, 3} baslangicta belirilen femelikolere dayonan, 4) demokraik, 5) laikve 6) sosyal bie 7) bukuk Devletidir. Modde 3: Devletin bitinlig, resmi al, boyrod, milli marg ve baskent 1) Turkiye Devleti, okesi ve milletiyle balinmer bir bitondor (Uniter Deve}. 2). Dili Térkgedi. 3) Bayrag, sei kanununde belitilen, beyor ay yh ol bayrakt. 4) Milli mar "istiklal Marga. 5) Boskenti Ankara 36 | Konsensus Adi -idari Hdkimlik Hukuk Soru Bankes Dolayisiya, Anayasanin ik ic maddesinde degistirilemeye- ‘sek oniic hilim olduguna; asagidaki anayasal kavramlanin debitremer hiker arasinda yer almadifna cok dtkat imeliir: Parlamenter hukumet sistemi, ~-Hikumet sek, Deviatin amac-ve gbrevler, Milli egementik, Kuwetler aya .e Temel hak ve ozglirliikler, ONEMLI | > Esitk, Yargr bagimsizi, Kenuniidare, Mili para, Hukukun evrensel normlant, Anayasanin bailayicilii ve UstniUgO, idarenin batunlog. Kaw 44, 1982 Anayasasina gére, hhangisi Inkilap Kanunlart- hin_-Korunmest madde Kenar baslnd saylan kanunlardan Bi dogiar? A). Tovt Tei Karunu 8) Turk Harerinn Kabul ve Tatbik Hakkinda Kanun ©}. Halsigin Koldnimas Dai Koran D) Hen Boy, Pos Gib lekop ve Linenlenn Kalin Di Koran )_ Ban Kevelein Gdemeyecegine Dar Kern Cevap: 1982 Anayasosinin 174. Maddesine gore: ‘Anayosonin higbir hdkmd, Tir toplumunu gagdas uygarhkseviyasinin iti ne gikarma ve Térkiye Cumhuriyel‘nin lake nitligini kerma omacini géden, In- kclop Kanunlornin, Arayasonin holkoy ile kabul edildigi torihte yirdokte bulunan hhokomlerinin, Anayosoya aykin oldugu geklinde onlasilamaz ve yorumlanames, Anayosa Hukuku + Prof. Os. Ahmet NOHUTCU| 37 Faced git singer Pl torr grr 1.3 Mar 1340 foil ve 430 sy Tei Teta! Kanunu: 2. 25 Tesinisoni 1341 fri ve 6 sayh Sapko liom Holanda Kann 3. 20 Tegsnsons 1341 tani ve 677 soyh Tele ve, Zacielede Tarbelerin Seddine ve Térbedorl kar ile Bir Tokim Unvanlann Men ve igasina Dair Kanun; 4. 17 Subat 1926 iarhl ve 743 soyll Tork Konunu Madenisile kabul eden, ev- lenme akdinin evlendieme memyru éninde yomlacogina doit medeninikah ile ayn kenunun 110 uncu Maddesi hikmds 5. 20 Mayis 1928 lanl ve 1288 saylh Seyneimilel Erkémn Kabul Halland Ka 6. 1 Testnisani 1928 torihl ve 1353 sayih Tark Horlleinin Kabul ve Tatbiki holla. do Konwn; 7. 26 Tegrinizani 1934 toni ve 2590 say Efendi, Bey, Pasa gibi Lakap ve Unvon: loan Kaldinlésaina daic Kanun; 8, 3 Kenunuewel 1934 farihli ve 26% soylk Ban Kisvelerin Giyilemeyecedine Dair Koaun, ® Goztbuytk, age.,s. 162 38 | Konsensus Adli- idari HAkit Hukuk Sory Bankas A) Sayistay B) Olaganista Hal C)_ Kamu Denetgligi Kurumu D) YOksok Segim Kurumu E) Ekonomik ve Sosyal Konsey (Covap: 1950 ylinda kurlup ile defo 1961 Anayosas: ile onayasal stkiye Kavugon Yoksek Secim Kuru, segimlerin genel yonetin ve denetiminden sorumly bir yara. crgan! olmosina rogmen 1982 Anayasosinda Yara: bashinda deail; “TBMM'in secim dren", “Secimlrin gerye broklmosi ve aro secimler”boshik hkimlerden hhemen sonra gelmek Uzere YASAMA baglginda dizenienmektedi 1010 ylindan beri yapilan sinaviarda anayasal bir kurumun © ya da hikmin 1982 Anayasasinin hangi bélliminde yada fsnda dOzenlenagy sca sorumaya basen. Bu wie | “baglamda, 1982 Anayasasmn made dizinin cikatlice | Ze © gézden gecirlip “icindeldler” bélimiine valat olunmasin —~ ; Israrla tavsiye edlyorum. | Bu baglamda size rehberlik etmest icin Snemll girddgim hususlann | irkagtanesinipaylagiyorum: : "Kamu Denetciligi Kurumu —* Siyasal Haklar ve Odevler { Ekonomik ve Sosyal Konsey — Ekonomik Hakimler | CamhurbaskankgyKararnamesi — Yordtme | Olaganiistii Haller ve Olaganiistii Cumhurbaskanligy Kararnamesi —* farutme ; _Esitk > Genel Esaslar g | Yordme yetiisl ve gérevi —* Genel Esaslar HSK Yargs | Yarg!Yolu —Yordtme (Mal 125) © Savas Hall ilani *Yasama oe “ Vergi Odevi + Siyasal Haklar ve Odevier Anoyase Hukku # Pro. Dr. Ahmet NOHUTGU] 39 arlama) 48, Agatjidakilerden hangis! 1982 Anayasasinda hem yetki hem de gé- rov olarak dlizenlenmektedir? A) Yasama 8) Yaritme C) Yargt D) Cumhurbaskanligi Karamamesi gikarma E) Savas hall lant ve silaht kuvvetlerin kullamimasina izin verme Cevap: Devlet ve ikidann sinlandirimast onlayisiri benimseyen 1961 Anayasas! ‘Yardimeyi sadece bir “g6rev" olarak dizenlemisken;, devlt oloitesini ve dzelkle de vortme erkini pekigtip fahkim elmek anlay ile hazironan 1982 Anayosasi Yoru may! ik defa "yetki ve adrev" olarak dizenlemis; bu baglomda ézelikle Cumhurbas- konin son derece gislendirip yetkilerini arms Diger seceneklerde yer alan hikimler 1982 Anayosasinda sodece “yetki* olorak dizenlenmekiedi Bedi EEE 47, Agagidakilordon hangisi hukuk devietinin olmazsa olmaz gartlann- dan biri deaitar? AA) Adi yargianma hakka 8) Tabii kim gvencesi ©) Kamuniidare 1D) Merkezden yénetim )_Idarenin mali sorumiulogu Cevap: ilerdek’ sorvlarda da gérilecegi dzere diger sogenekler hukuk deveinin clmazsa olmaz gartlanndanken, metkezden yénetim devlet sekline bogl bir ézeliktr. Her ikisi de hukuk devieti olan dniter devlelerde siyasi aidan merkezden yéneti bir esasken, federal devlelerde hem idari hem de siyasi acidan yerinden yénetim ikes! aecerlir. D'dic 40 | Konsensus Adli- idari Hakimlie Hukuk Sor Bankast 2015 (Uyarlama) 48, Asagidakilerden hangisi Anayasanin ilk (ig maddesinden yer alan degistirilemeyecek hikimlerden birisidir? A) Esti 8) Milli egemeniik ©) Kuwwetler ayrign 1D) Devietin amag ve gorevien E) Devietin botanlaga Cevap: Anayasonin 3. Maddesinin madde kenar bash “Devletin botinligo” olup maddenin ilk tkrosinda "Turkiye Devlet, Clkesi ve milltiyle béldnmer bir bitindir." ifadest yer almakio, dotoysiyia bu hakim Anoyasanin ilk Og maddesinden yer alan degigirlemeyecek hokimlerdendir. Diger segeneklerdeki cok énemli kavrom ve kurumlar olan > “Ege” 10. Maddede > “Mili egemenlie’ 6. Maddede > *Kuwrelleraynligi” Baslangie asmnda > "Devlin amag ve gBrevleni” 5. Maddede dizenlenmektedir Pir. jagudakilerden hangisi, 1982 Anayasasi'nin 5. maddesinde sayilan dovletin temel amag ve gérevlerinden birt AA) Insan onurunu korumak B) Cumhuriyet ve demokrasiyi korumak ©) Torkemiletinin bagimsizigini vo batinlgant korumak D) Kinin tame hak ve hyeterin korumak )Toplumun refah, huzur ve mutllugunu saglamek ‘Cevap: Anoyasanin 5. maddesinde Devetin ts tdi: Turk Milleinin bogimstligin: ve bitinligind, dlkenin balnmezligini, Cumhuriyet ve demokrasiyi korumak Kigllerin ve toplumun refoh, huzur ve mutiulugunu saglamak Kisinin teme! hak ve hirivetlerini, sosyal hukuk devleti ve adalet ikeleriyle bog dasmoyacak suretie sinrlayan siyasal, ekonomik ve sosyal engellei kaldrmaya solismak, mel omac ve gbrevier soyle sayimak- Avoyase Hulu # Pil Dr. Ahmet NOHUTCUL 41 Insonin maddt ve manevt varlginin gelismesi icin gerekli gortlan hoavlamaya gelismakt. 1982 Anayasosinda “her Turk votandosirin onurly bir hayat sUrdorme" iboresi sadece Baslangis kisminda gegimektedit Ndr, 50. 1924 Anayasas! ile ilgili agagidaki ifadelerden hangist yanlgtir? A). Katt bir anayasadir 8) Meclisin dsttiniagd ikesini kabul etmigt ©) Baskanlik sistemini éngormostor, D)_Ikil bir yaratme ork’ olusturmustur. E) Negative aki stata haklanina yer vermistir (Cevap: Génamizin tarigmal ve hararetli gindemlorinden birini clusturan Boskonlik sistem Tirk onayasal, syosal ve idol sisteminde gu ana kadar yer alam Ancak, TBMM Genel Kurulu tarafindan 21 Ocak 2017 tarhin- > | de kabul edilen 6771 sayil “Turkiye Cumfuriyeti Anayasa- SNEMLI | sinda Degisikiik Yapiimasina Dair Kenunun” 26 Nisan 2017 Pazar glini halkoyuna sunularak %51.41 “EVET” oy oraniyla Ve —_| kabul edilmesiyle beraber 140 yildan beri uygulanmakta olan. GUNCEL | "Parlamenter Hilkiimet Modelinden’, basKaniik modelinin vor | Bie versivonu olan “Cumhurbaskanliji Hakiimet Sistemine” NOT | geciimesi onaylanmisti. Normal kosullarda 3 Kasim 2019'da yapilmas: SngOrilen ‘TBMM ve Cumhurbaskanhi secimleri erken secim Karariyla tainse., | 24 Haziran 2018 tarininde yap, secimlerden sonra Cum- ceases. | furbaskaninin andigerek géreve basladifi 9 Temmuz 2018 ‘Anavasa | tarihiitibariyle baskanlik modeli eksenli Curmhurbaskanligt Dall | Wma Stenne gsi Yeniligi 21.01.2017 tarih ve 42 [Konsenss Adi at Hakim Hukuk Sor Bonkos i | Oarencl arkadaslanml “Hanglsl yankstr?” dye biten so- ‘ rulara azami dikkat edelim litfen. Bu sorular bir hazine { gibidir. Aday bu soru tarzinda bilmediklerini &grenir, bil- | diklerini tazeler. Hatta bu tarz sorularda yer alan dért | segenekten birinin bir bagka sinavda dogyu cevap olarak | gelme olasihg yiiksektir. Ornegin bu soruda A, B, D ve E ; seceneginde yer alan hiklimlerin 1924 Anayasasinda yer | yor muyelunuz? Blllyorsantz tebrik ederim, Ancak E segenegine dikkat: P-Nega ve_ sei tard haitaa yer vermis.” Vadesinden, | Anayasasinda pozitif stati, yani sosyal ve ekonomik haklar kategorl- © sinin olmadigi sonucunu cikardiniz mi? Bu sizin gireceginiz bir sinav- da "Hangis! 1924 Anayasasinin diizenledigi hikimlerden biri degil- | dir sorusunun dogra yanitim’olusturablr, Ustelik bu soru nisbeten " zorleyic! bit sory olacakt 1. Agafidad ikelerden hanglsl, bitin vatandaglarn, servet,ebltm, ‘erg cinaljo, rk ve berserl enramelara keylanmacan oy ral fa eahip ofmaam fade ader? A) Oy vermenin soi B) Sinith oy ©) Estoy D) Genel oy E) Gizlioy Covop: Genel Oy: Malkive,cinsive, epi, vere &deme gibi hechongi bir koul yo da lestfama orarmakszan tim vetandaslann oy kulanma hakkina sahip olmasi ‘nla O'dir ‘Trklye’de 1924’te yalniz erkekler, 1934'ten itibaren ise ka- din-etkek tiim vatandaslar genel oy hakkint elde etmislerdir. ‘Anayosa Hukuku ¢ Prof. Dr. Ahmet NOHUTCU| 43 Ere Meme eles} 52, AgaGidakilerden hangisi, 1982 Anayasasi tarafindan dizenlenmis ‘secim ilkelerinden biri degildir? A) Egit oy kesi B) Gia oy ikesi ©) Agik sayim ve dokam ikesi D) ki derecel soci ikesi E) Genel oy ikesi Covap: Anayasanin secme, secime ve siyaifaaliette bulurme haklann: dizenloyen 67. Maddesine gére, vatandaglar, kanunda gésterilen garlara uygun olarak secme, secime ve bogimerz olarak vaya bir siyasi part icinde siyosi faoliyette bulunma ve halkoylamasina katiime hokkina sohiptir. ‘Segimler ve halkoylamasi SERBEST, EST, GiZLl,TEK DERECELI, ‘GENEL OY, ACIK SAYIM ve DOKUM esaslarna gore, YARGI ‘YONETiN VE DENETIMI ALTINDA yapiir. + Burada secimlerin “tek dereceli” olacagina, yoni segmenlerin emsililerni dogeu- dn kendilerinin secebilmesiniilade eder. TEK DERECELI DEMEK TEK TURLU SE: CIM DEMEK DEGILDIR, Derecolisocim ve tury secim kavromlan forkidi. Tarkiye’de 1946 yilina kadar, ance ikinc! segmenlerin sein, | sonra bu ikincl secmenlerin temsilcileri sectigi iki dereceti secim ilkes! uygulaniyordu, llk kez 1946 yilinda tek derecel | ‘secim sistemi uygulanmaya baslanmistir. SECIMLERIN iki, Uc, DORT..VB. TURLU OLMASINA ILIsKIN BIR ‘DUZENLEME YA DA SINIRLAMA OLMADIGINA AZAMI DIKKAT EDiumetibin. Dai 44 | Konsensus Adli - idari Hakimlik Hukuk Sor Bankas: Sree (ome euine cern acer nin) Cee) eee) eee IKPSS GK 2007 ierekene iy creche} [eve renaiae) ‘Asagidakllerden hangisi, hukuk devietiilkesinin bir kogulu degildir? A) Devietin siniandinimast B) Yasalann anayasaya uygunlugunun saglanmast C)Parlamenter sisterin kurallaninin benimsenmesi D)_Idarenin karariarinin yargi denetimine tabi olmast E)_Yasa éniinde esitigin sagianmasi Hukuk devietinin doktrin, yargi ictihatlari ve uygulamada genel kabul gormils temel gerekiiik, 8ge ve esaslan s6yle siralanabilie?: > Kuwetier Ayriigi (Deviet Iktidarinin Sinirlandinimasi) ve Demokratik Rejim ® Temel Hak ve Orgdrliklerin Guivence Altina Alinmis Olmasi ‘ve Ancak Kanunla Sinilanabilmesi YYasama islemlerinin Yargisal Denetimi Yairitme ve Idarenin Iglemlerinin Yargisal Denetimi Yargi Sagimsii) ve Yargic Guvencesi Kanuini {dare (Yasal Yonetirn) Hukukun Genel lkelerinin Gecerliligi Kanun Ontinde Esitik ikesinin Benimsenmesi Devlet Faaliyetierinin Beliilig (Oizenli/istikrarh Idare) Idarenin Mali Sorurnlulugu ‘Adil Yargilanmma Hakki, Herkesin Hak Arama Ozgirlégine Sahip Olmast | Geret Giziboyok, Yonetim Hukuku, 24, Bas, Turan Kiabev, Ankara, AQustoe 2008, 5.2530; Metin Ganday Mare Hukuts, 1. Ssah., Anaols Univeral, Eskiete 2000, 824 251 mal Gal, Petew Bigon,Taytn Akgine, Ware Mukul, 2 Bask, Ove Yalan, = {antul, 2008, 5. 6081; Ahmet Nona, Kenunname, Sevag Yaynev, Anka, 213, 8.63. Anoyaso Huluky # Prt Dr, Ane! NOHUTCU] 45 Sinavlarda segeneklere gokea yerlestirien gu asagidaki hu- _idarenin butaniegs. ‘Anayoso Hukuky # Prof. Dr. Ahmet NOHUTGU| 47 meray PANT eo) IKPss 2011 Ovaries RNS Ie etcuc ran acee [ener acs) IKaymakamiik 2004 55. 1982 Anayasasina gore, agaijidakllerden hangisi Anayasanin 2. maddesinde sayilan Cumhuriyetin niteliklerinden bir degildir? A). Atatork miliyetgigine baght 8) Laik deviet C) Sosyal deviet, D)_Insan haklanina saygih E) Oniter deviet Cévap! 1982 Anayasasinin dedisllemeyecek ve dedislrlimesiteliif dohi edilemeye- ek ik og maddesinden *Cumhuryetin Niteliker” boslk 2. Maddesi vyannca: Torkiye Cumhuriyet ‘= Toplumun huzuru, mil dayanismo ve edalet anlayi benimseyen + nson hoklona soya + Atatirk milliyetgligine boa + Baslangicta belrilen tamel kelere doyanan © Demokeatik = Lik = Sosy Hukuk devletiir 1982 Anayasasinda “Uniter Devlet” kavrami yer almamakla beraber, yine degistiniemeyecek ve degistrimesi teklif dahi edilemeyecek 3, Maddesindeki “TUrkiye Devleti'nin tikes! ve tmilletiyle bélinmez bir bUtdn” oldugu ibaresinin “Uniter Dev- Uunutmamalid. 48 | Konsensus Adli- Idori Hékimlik Hukuk Soru Bankast [ELIE 56. Asagidakilerden hangisi, kanun éniind. 1982 Anayasasi'nin 10, Madd yasa dedisikligiyle eklenmistir? ‘A) _Itk, renk, cinsiyet ve benzeri sebeplerle aynm gbzetimeksizin herkes kanun ontinde esit, 1B) Higbir kisiye, aleye, zimroye veya sinifa imtiyaz taninamaz. G)_Devlet organian ve idare makamlan botdn islemlerinde kanun éndn- de esitikilkesine uygun olarak hareket etmek zorundadi. D) Kadin ve erkekler esit haklara sahiptir ve Deviet bu esitigin yagama ‘gegmesini saglarmakia yokimloddr. E)_Kadiniar ve erkekler arasinda, esitigin yagama gegmesini saglamak amaciyla alinacak tedbirler, esitik ikesine aykir olarak yorumlana- maz, sitikilkesini dizenleyen ine ilk kez 2010 yilinda yapilan An: CCovap: Anayasanin 10. Maddesincle esiik kei gu bicimde duzenlenmisti “Herkes, dil, wth, renk, cinsye, siyasi dOsUnce, flsef inanc, din, mechep ve benzeri sebeplerie ayinn gézeilmeksiin kanun &ndnde esi, Kodinlor ve erkekler est hoklara sahiotc. Devt, bu esitigin yasama gegme- sini saglamatla yokumlGdtr. (Bu fikra Anayasaya 2004 ylinda eklenmislr) Bu fikraye 2010 Anayasa depisikifi le “Su maksatla alinacak tedbirler esitikilkesine aykiri olarak yorumlanama2” cimlesi ve asaéidaki fikra eklenmisti (Ek fikra: 12.9.2010-§982/1 md.) Cocuklar, yashlar, ézirlller, harp ve vazife sehitlerinin dul ve yetimleri ile malul ve gaziler icin alinacak tedbirieresitik ilkesine aykin sayilmaz. ONEMLI Hichirkigy, cileye, 2Umreye veya sia imtiyaz toninamaz Devlet organi ve idare makamlan bitin ilemlerinde kanun &ninde egitik ikesine uygun olarck hareket eimek zorundadila.” Edi ‘Anayasa Hukuky # Prof. Dr. Abmet NOHUTCU| 49 Lehi 57. 1962 Anayasasi'nin “Kanun Oniinde esitik” basikli 10. mad 2010 yilinda 5982 sayil Kanunla yapilan degisiklige gbre, agagidaki ‘gruplardan hangisine pozitf aynmeihk yapilamaz? 1A) Kadiniar 8) Cocuiklar ©) Yagitar D) Yoksullar ) Ozurioler evap: MEMURLARIN, YOKSULARIN, OGRENCILERIN Anayasonin 10. Maddesi Kapsaminda haklanads egiik ikesine aykn soylamayacak tedbirer clinacok yoni pen aynm yopllacak groplae arasnde yer almadigina dikkotediimelic 1981 Anayasasrnin “kann Oniinde esitik” basHki 10. Madde- Sine, 2004 Anayasa defisikii le kadinlar, 2010 yilinda ise bes ‘up daha eblenerek su an itbarivle toplam asagidaki 6 arup icin 6zel ayncalikiar getiebilecegi (poztf ayrimaiik) ve bu- hun estlikikesine aykii saylemayacags hake baglanmisir: 1) kadinlar, 2). gocuklar, 3)_yashlar, 4) Ozorioler harp ve vazfe sehitlerinin dul ve yetimiert, malul ve gaziler. | Memurlann, fakierin, dérenclerin, enclerin pozitif aum- i © Glia tabi uinmadigina dikkat edie a {KPSS adaylanmn, hatta sevgii Fenerbahcelilerin pozitif Mae | ayrmaiiga tabi olmamalannin son derece dict ve kaygt | rth veric bir durum oldugu izahtan varestedi. ©) 50]| Konsensus Adi - Idari Hakimlik Hukuk Sory Bankas: RIE crn Rorereneniy POM a Pa Clis mrcciers0 lidari Hakimlik GK 2006 88. 1982 Anayasasina gére, Anayasanin baslangi¢ ve madde kenar bas- liklan ile ilgili agagidaki ifadelerden hangisi dogrudur? A) Anayasanin baslangig kismi Anayasa metnine dahildir, ancak mad- de kenar basiikian Anayasa metninden sayilmaz, 5) Anayasanin baslangig kismi Anayasa metnine dahil degildr, ancak ‘madde kenar bashikian Anayasa metninden sayilir. ©) Anayasanin baslangig kisrm ve madde kenar bashiklari Anayasa metnine dail. D) Anayasanin baslangig kismi ve madde kenar basliklari Anayasa metnine dail desir E) Anayasanin baslangic kismi ve madde kenar basliklaninin Anayasa metnine dahil olup olmadigi Konusunda Anayasada agik bir hUkUm yyoktur. (Cevap: 1982 Anayasosinin 176. Maddesine gore; Anayasanin dayondh temel gd 1g ve ilkeleri belirten Baslanaic kism, Anayosa metnine dahildir Madde kenar bashian, sadece ilgili oldutlan maddelerin konusunu ve maddeler ‘rasindaki salama ve baglanty: géstert. Bu basilar, Anayosa metninden sovlmaz, Ade. sast'nda 2010 yilinda 5982 sayil Kanunla yapilan degisikiiklerden biri deg A) Memurlar ve diger kamu goreviler, toplu sbzlegme yapma hakkina sahiptirie. B)_Yoksek Asker! Suranin batt kerarlani yar denetimine tabidi. ©) Deviet, her tard istismara ve siddte Kars gocuklan koruyucu tedbir- ler air D)_Herkes bilgi edinme hakkina sabiptr. E) Hakimler ve Savoilar Kurulunun meslekten gikarma cezasina iligkin olaniar digindaki kararlanna kari yargi mercilerine bagvuruamaz. Covap: A, C, D vo E seceneginde yer alan ibareler referandumla kobul edilen 2010 Anayase dagisitig ile gelmisken, Yoksok Asker! $Ora (YAS) ile 125. Maddenin cin. ci fkrasinda getiilen degisikik soyledir: “Yoksek Asker! SOranm teri islemlet ile kadrosuzluk nedeniyle emeklye oma haric her tld isk kesme korarlarina kar yorgt yolu agit.” Bir Anayosa Hukuky # Prof, Dr. Ahmet NOHUTGU| 51 2 “Vine cok Snell ve kitaplardla kolay kolay bulunamayacak Bile { agzetici sorulardan bir om Rar IMaliye Bakanligi 2009 eG inthe sea KPSS Hukuk 2007 Lemar ‘60. Agagjdakilerden hangisi 1982 Anayasasr'nin baslangig metninde yer almamistir? 'A) Tork Devletinin bolonmez batdniaga B)Yargi bagimsizigykesi ©) Ataturk miliyeteiigi D) AtatOrk inkalap ve ikeledt E) Millet iradesinin mutlak Ost0nlag0 ‘bolum 412 Fyll mlidahalesinin mesrulugu (1995 Anayasa degisik- ile gkanimistr. §u an 1982 Anayasasinda yer alma- maktadi,) + Ataturk miliyetgigt 4 Atatlir ke ve inkl@plarina balibk = Atatirk medeniveteligt + Tarkiye Cumhuriyetinin ddnya millet allesinn est hake | lara sahip serefli bir Uyesi olmast | | | | | = Cagidas medenlyet dizeyine vlagma azmi = Anayasanin ve hukukun dstunlagi | = Horriyetei demokrast © Kuyvetler ayrilizi (Bunun deviet organlart arasinda distin. ) Turk varlijimn devleti ve Glkesiyle bolinmerifi | + tail usa dn duyglorinn devlet rin ve poiikaya I | kanstinlamayacags) | + Milliezemenik (Millet iradesinin mutlak Gstinligi) | tok siratamasi olmadi 52 | Konsensus Adli- Ideri Hakimlik: Hukuk Soru Bankos! * *Yurtta sulh cihanda sulk” arzu ve inanei * Her Turk vatandasinin Anayasada yer alan temel hak ve ‘zgirldklerden esitik ve sosyal adalet gereklerince ye lanmasi Deon Or TEy IKaymakamlik 2010 61. 1982 Anayasasina gére, agagidakilerden hangisi Anayasanin Ostn- lagdind gésterir? ‘A) Yasama yetkisinin devredilememesi 8) Yargi yetkisinin bagimsiz mahkemelerce kullanimast ©) Kanunlanin Anayasaya aykin olmamasi D) Herkesin kanun éndnde esit olmasi ) Higbir alleye imtiyaz taninmamast Se Cevap: Anoyasonin.normatifdstinlig0, Anayasolarn resmi yazih belgelerbigiminde dizenlenmesiye, olagon yosome sireciye dagisliilemeyecek hale getrilmesi, kanun- ann Anayasoyo aylan olmamas! ve hukuk dizeninde alia yer alan diger hukuk omlann Anayasaye uygunlugunu deneileyen anayasa yargsiin varia saglanr. Cdr, ill kez 1924 Anayasasinda yer alan yasalarin Anayasaya aykt- ‘1 olamayacagi, bu anlamda "Anayasanin Ustiinllgi”, 1961 ve ‘1982 Anayasalarinin da ortak haklimlerinden biridir. Anyets Hukuku ¢ Pr. Ahmet NOHUTCU] 53 eT neta 62, Anayasa hukuku agisindan “Dikey esitlik” kavramiyla ilgili agagidaki ifadelerden hangisi dogrudur? A) Ayn durumda bulunanlara ayni kurallanin uygulanmasiar. B) Kanunlarin kadin ve erkeklere aynt haklan vermesicir C) Ayr! durumda bulunanlanin ayn kurallara bagh olmalandi. 1D) Ayni durumda bulunaniara farkl kurailann uygulanmasidir E)_Anayasanin OstUinl0g0 ilkesiir. CCovap: Eytik kovromy,literairde yotay ve dikey estik olmak Gzere iki bashkeltinda ineelenmektedir: 1) Yotay (Mutlok/Sekli Esti ‘Aviimetikegilik olarak ritelendiilen yotay esitik, ayni durum ve statdde olan herkesin oyn; kurallara tobi olmosim, yoni herkesin bir tragin dislet gibi fom ve tmutlak esiligni anlar. Yotoy esti, Arsto'nun denkleslrici adalet onloyiina fekabtl celmektedi" 2) Dikey (Nis) Esiik Forkli durumlarde olenlare fark kurallorn vygulanmos: demek olan dikey (rishi) estik anlayssna give ise, fork durumda olanlara ayn kurallana uygulanmast esisziklere neden olabili, Dikey egilik bir anlomdo esit olmayanlanin esisiligicir ‘Avion oranli vergileme ya da positf ayramalik dikey esiligin hukuksol ve idari araslo ide Cir. 63. “Herkes dil, irk, renk, cinsiyet, siyasi dugtince, felsefi inane, din, mezhep ve benzeri sboplerle ayrim gSzetiimeksizin kanun Sniinde sit” tlkesi 1982 Anayasasr'nin hangl kisminda yer ali? AA) Kisinin hakian ve 6devieri B) Sosyal ve ekonomik haklar ve Odevier ©) Siyasi haklar ve Odevler D) Gone! esaslar E) Yargi evap: Esilikilkesi 1982 Anayasasinin ik Ug maddesinde olmomakla beraber, Ana: yosanin 10. Maddesinde, birine! kisminin “Genel Esaslar’ boslginda yer al Dir. abt Hat are Hu are, Din Yoon, Slay 204 151 o 54 | Konsensus Adli- Idari Hakim Hukuk Soru Bankos: 2010 sonrasinda OSYM sinaviarinda 1982 Anayasasinda yer ‘alan hdktim ve diizenlemeletin hangi bashik altinda yer aldigi youn olarak sorulmaya baslanmisti. Bundan dolay! bir Anayasa kitapeiginin “cindekiler” kismina dikkatle bakilma- si igtenlikle Gneririm. Oredin: Cumhurba ‘arnamesi, Olaganiisti Cum- ‘husbaskanlgi Kararnamesi, Kamu Denetclifi Kurumu, YSK, Milletlerarasi Antlasmalar, bilgi edinme hakki, vergi bdev, sikliklerini sunulmasy, ikve ‘Sosyal Konsey 1982 Anayasasinin hangi bash altinda diizen- lenmektedieler? s Osenmeyin, Wutfen Anayasaya bakin bi, diger adaylardan farkanrz olsun. none Geo tlesyy kimk 2000. 64, 1982 Anayasasina gre, agagidakllerden hangisi sosyal devietin hukuki yéntemlerinden biti degildir? A) Vergi adalet! B) Kamulagtrma C) Devtostiome D) Planlama E) Ozellestime CCovap: Sosyal efah devi ile ilgili emag, arag ve hususlor sunlardi: Bireylerin sosyol advenlginin saglanrnast Sosyal adoletin sosyal bangin soglanmast Mil geliin orinimas: ve mil geliin adil doglimn saglanmast Colisma kogullannn iplestriimesi, calganlann korunmasi ve insanca yosamas: Emek-sermaye dengesinia kurulmast ~ Isiligin dnlenmes, yan istthdomin amtinimast = Herkesin insan onuruna yakigirosgari yagam dizeyinin salanmasi = Toplumsol ve ekonomi suf ayrmlanmn yumugatimas:, toplumsal dengenin soglonmesi, first esliginin salanmasi vb. Herkesin insan onuruna yokigr asgari yasam dzeyinin saglanmas icin herkese sosyal hoklonn taninmasi ve ledbirlerin alinmas! Gelir egisicklerini azcltmay: amaclayan bir vergi poliikasinin (aren oranlt vergileme gibi) uygulanmas yan’ adalat vergi alinmos! Kamulashrmma Devletostimme = Piénlame ‘Anayasa Hukuky ¢ Prof, Dr. Ahmet NOHUTGU| 55 INDA Anayasaye giren tein ve TAHKIM’in | del liberal devietin arag ve yéntemlerinden oldugu- ‘na dikkat edilmelidir. So 65. Agadidaki idari birimler ssasi'nda yer almaktadir? A) Radyo ve Televizyon Ost Kurult B) Sermaye Piyasasi Kurulu ©) Emniyel Genel Maddrtaga D) Rekabet Kurumu E)_ Tanm ve Orman Bakanigi hhangisi dogjrudan dogjruya 1982 Anaya: evap: RTUK 2005 Anayaso degjsiligi le enoyasal bir kurum haline gebnistr. én 66, Tiirk Anayasalan'nda “Baslangig” kismina ik kez agagidakilerin hangisinde yer verilmistir? A) 1921 Anayasasrnda B) 1924 Anayasasrnda ©) 1961 Anayasasiinda D) 1982 Anayasasr'nin ik metninde E) 1982 Anayasas'inda 1995 yilinda yapilan anayasa degisikiginde Covap: Anoyosaya baslangic koyma ve bagangicr Anayosa metnine dahil etme 1961 Anayasas"ylo boslamis, Cir. 56 Konsensus Adi - idori Hékimlike Hukuk Soru Bankass ee ere} IKPSS Gk 2007 67. Asai bit A) Segimlerin serbest ve adil bicimde yapiimasi B) _Siyasi rekabet ve cogulculugun bulunmast ©) Temel hak ve ézgarlaklerin glvence altina alinmasi 1D) Yordtme organinin dogrudan halk tarafindan segilerek belirlenmesi ) Fark haber alma kaynaklarinin var olmasi lUkesinin unsurlanindan evap: 1982 Anoyasosinn Cumhuriyetin temel nteliklerini dézenleyen 2, Maddesin de kavram olarak belirilen Demokratk bir devletin sohip olmasi gereken genel ve femel ike ve nitelikler sje sralanabilr Genel ve esi oyilkesine dayanan, dizenli olarok yopslon Bzgtir ve adil secimler + Secimler sonrost olugan Mediste cogunlugun yénelimine saygi ve cogunlugun degisebilir olmast + Aamlik hoklanna soygi ve azilk haklonrin ve gene! olarak stim sivl hak ve ‘ézgdrlallerin koruma alin alinmis elmasi * Fark toplumsal cikar ve garisleri temsil eden siyasal pariler ve sivil toolum kuruluslannin serbesice drgbtlenmes! (cogulculuk) ‘+ Siyasaliktidarin ve tim yénetsel &rgit ve isleyisin ewensel hukuk nonmlann referons clarak kurvlup gérev yepan bagimsz yorgi tarafndan denetlenmesi ‘+ Hukuk devletinin islevselig ve yosalar Gninde esitik © Oxgarkilleiletisim arag ve sirecerinin var ‘Yariitme organinmn, yani Cumhurbaskani veya Basbakanin halk ya da Meclis tarafindan seciimesi demokratik devletin ‘unsuru olmayip, hiiktimet sisterninin bir Szelligidir. ‘Srnekin ikisi de demokratik devletler olan ABD’de ylritme organin bast olan baskan halk tarafindan secilirken, Ingilte- ‘relde basbakan Meclis tarafndan seciimektedir. Hatta de- ‘mokatik bir rejime sahip Ingiltere’de Kralice secim bir yana vveraset yoluyla irs olarak belirlenmektedir. AvoyesaHuluky # rr. Ahmet NOHUTCU | 57 68, |. Radyo ve Televizyon Ust Kurulu 1, Diyanet Igleri Bagkanlgr Il, Bankacilik Dizzenleme ve Denetleme Kurumu |v, Yoksekogretim Kurulu V, Rekabet Kurumu ‘Yukandakilerden hangilerine dogrudan dogruya 1982 Anayasasi'nda yer verilmistir? AyL Ive lv B)Lllvev Cy i ilvelv D) II, llvelv E)Il, Vvev Cevop: Diyonet isleri Bagkanigi 1961 Anoyasasindan beri Anayosolonmzda yer olmekte olup, Yaksekegretim Kurumu (YOX) ilk kez 1982 Anayasos! ile dizenlenmis: fir, RTUK ise ik kez 2005 Anayase degigikis' le onayasol bir kurum statdst kozon. msi. Ade 69. Agagidakilerden hanglsi, kanun Gniinde esitik ilkesini dizenleyen 4982 Anayasasi'nin 10. maddesine, ilk kez 2004 yilinda yapilan Ana- yasa dedisikligiyle eklenmistir? |A)_ Higbirkisiye, alleye, zimreye veya sinifa imtiyaz taninamamast B) rk, renk, cinsiyet ve benzeri sebeplerle ayrim g6zetimeksizin herke- sin kanun 6nunde esit olmasi C) Deviet organian ve idare makamlannin, botun islemlerinde kanun ‘ninde esitik ilkesine uygun olarak hareket etmek zorunda bulun- rmalari D)_Kadin ve erkekler esit haklara sahip bulunmasi ve devletin bu esit- ligin yasama gegmesini saglamakla yokOmid bulunmas! E) Din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayrim gazetilmeksizin herkesin kanun daunde esit olmast evap: Anayasonin “Genel Ezaslor” kisminda kanun &nUnde esti ikesini dozen: yen10. Maddenin 2, Fikrost, yani "Kadinlar ve erkekler est hoklara sohiptir. Devlet, bu esiligin yosomoa gecmesini saglamalda ybkimlédir." tharesi, Anayosaya 7.5.2004 torihinde ellenmist. D'dic: 58 |Konsensus Adi - idart Hokimlik Hoku Sorv Bonkos 70. Agaijdakilerden hangisi, 1982 Anayasasinda say! larindan biti degildir? A) Tehvid-i Tedrisat Kanunu B) Bazi Kisvelerin Giylemeyecegine Dalr Kanun ©) Efendi, Bey, Pasa gibi Lakap ve Unvanianin Kaldinldigina Dair Ka- D)_Hiyanet¥ Vataniye Kanunu E) Beynelmilel Erkamin Kabuld Hakkinda Kanun CCovap: Anayasal givancoye alinms olan inkaldp Kanunlan gunlordi 1, 3-Mart 1340 torili ve 430 soy Tevhidi Tedisot Kanunu; 2.25 Tesrinisani 1341 torihli ve 6 sayit Saka iktisas: Hokdande Kenun; 3.30 Tessnisani 1341 tarihli ve 677 say Tekke ve Zaviyelere TUrbelerin Seddine ve Torbedarlkor ile Bir Tokm Unvanlann Men ve ligasina Doir Kanun, 4,17 Subat 1926 torihli ve 743 say TWrk Kanunu Medenisiyle kabul edilen evlenme okdinin evlendirme memury éntinde yoplacaiine dair medeni nikoh esas ile ayni kanunun 110 uncu Maddesi hoki; 5. 20 Mays 1928 torihli ve 1288 soit Beynelmilel Eskamin_Kobuld Hokkinda Kanun; 6. 1 Tegrnisoni 1928 tarhli ve 1353 sayih Turk Horfernin Kabul ve Tatbiki hake kinda Kany 7. 26 Tesrinisani 1934 tarihi vo 2590 saylh Efendi, Bey, Paso gibi Lakap ve Un: vonlarin Koldinidijne doir Konun; 8. 3 Kanunu ewel 1934 torihli ve 2596 sayil Boz Kisvelerin Giylemeyecedine Daie Kany, Bu kanunlarin Anayasa lle diizenlenip korunmasi, det lemeyecekleri anlamina gelmemektedir, Diger kanunlar gibi Imelerine bir enge) olmayan bu kanunlanin, yalnizca diger kanunlar gibi defi voluvia Anayasaya aylarligt ileristiri- ayasa Mi i karar ver Dei © Gantboyok, age. 6 162. TEMEL HAKLAR VE ODEVLER SIE ete 71, 1982 Anayasasina gére agagidakilerden hangisinin olagan Cumhur- bagkanligi karamamesi ile diizenlenmest ya da sinirlanmas! mom- kan dedildir? A) Galigma ve stzlegme hirriyett B) Derek kurma harriyeti ©) Toprak molkiyeti D)Sendika kurma hakkt E) Grev hakkt ve lokavt Cevap: Yukandeki sorunun agiklamasinda beliriicigi Uzere 1982 Anayososine gére; ‘olegandsta holler sokk kalmok dzere, olagan dénem Cumhurbaskanli. korarname- les ile = temel hakler, = ksi haklon, = sivas’ holler dUzenlenemez, By baglamda, ancak “sosyal ve ekonomik haklar” Cumhurbaskam, yoroime yetksin ilgkin konularda Cumhurbagkanligy kararsamesi le dizenlenebilr. Diger seceneNler sosyal ve ekonomik hoklor ve édevler arasindayken, kis hoklanndan olan “demek kutra hirriyeti" olagjan Cumhurbaskanlig kararmomesi ile dizenlenemer Beir. IKaymakamiik 2 Eylul 2018 (Uyarlama) 72, 1982 Anayasasina gbre, temel hak ve hiiriyetlerin sinirianmasinda, ‘Bclerine dokunulmaksizin sirurianmas\” sinin ilk kez hangi yul Tari Anayasalarina girmistir? A) 1924 8) 1964 ©) 1982 ) 2001 ) 2004 Cevap: 1982 Anayosasinin “temel hak ve hieiylleia sirlanmasi” kenar boshkh 13, Maddesine gore: 60 | Konsensus Adi -Idori Hakim. Hukok Soru Bonkost Temel hok ve horriytler, dzleine dokunulmakszn yalnizca Anayasonin iii maddelerinde belirilen sebeplere baglt olarak ve ancak konunla siniianabilir. By sinirlamoler, Anayasanin s6zine ve ruhuna, demokraik toplum dUzeninin ve lak Cumhuriyet goreklerine ve dlgillak ikesine aylan olame, Bu cergevede temel hok ve hirietlein sirtanmsinda hakkin "OZUNE DOKUNMAMAT-> lk kez 1961 Anayasosinde yer alms, 1982 Anayasasnin ilk halinde yar verimeyen “Ozdne Dokunmama’ algiti Anayasaya 2001 ylinda yopilan Anayosa detishlig ile girmigir Brdi. eee SET) Sayistay 11 Agustos 2018 (Uyarlama) 73. 1982 Anayasasina gore, kamu denets agauidakilerden hangisi yanlisti’? A) Kamu Deneteiigi Kurumu Turkiye Buytk Millet Medisi Baskanligina bagliar. 8) Kamu Deneteilgi Kurumu idarenin isleyisiye iil sikayetler inceler. ©) Sadece vatandaslar dil herkes, kamu denetisne bagvurma hak: ‘na sahiptir. D) Kamu Basdeneteisi Turkiye BoyOk Millet Mecisi tarafindan gizli oyla dort yil igin secil. Ik iki oylamada Uye tamsayisinin igie iki ve ‘Ogdncd oylamada dye tamsayisinin salt cogunlugu aranir. E) Kamu Denetcligi Kurumunun kurulusu, gorevi, galigmasi, inceleme sonucunda yapacagi islemler sadece Anayasada dlizenlenmistir. bagvurma hakkt ile ilgili Cevop: 1982 Anayosasinn *Siyasal Haklar ve Odevler” bélmdndel’ “Dilekce hak |e" baslkh 74. Maddesine “bila edinme ve kamu denetcisine basvurma hakls” ola- rok 2010 yilnda eklenen hukimlere gre, HERKES kamu denetsisine basvurma hak- kana sahiote, Bagvuru icin lide vatandashik sartinin sta iaina, Turkiye Bayok Millet Meclsi Baskanligina bog olarak kurvian Kamu Dene' «lig Kurumu idorenin sles ial skye incelor. Kamu Bosdeneicsi Trkiye Bick Millet Mectisttarafindan giz oyla dt yi icin sec. lk iki olomada dye fomscyisinin 2/3 (en ax 400 milleveklinin oyu) ve ‘gine oylamoda tye tomsoysinin salt coguniugu (en az 301 millvoklinin oyu) ‘rant. Uctncd oylamoda salt cogunluk saglenamaaso, bu oylamada en cok oy alan iki adoy igin dérdinci oylama yapilr; dérdincd oylamada en forla oy alan aday seclimis our. ‘Anayasa Hukuly ¢ Prof. Dr. Ahmet NOHUTGU| 61 74, maddede sayilan haklann kullenilme big, Komu Denetgiligi Kurumy: run kurlugu, gorevi, coligmosi, inceleme sonucunda yopacogp islemler ile Kamu Basdeneicsi ve kamu denetzilernin nlite, segimi ve Szlok haklaana ilgkin usul ve cesaslar KANUNLA dizenlenis: ETE 74, Anayasanin “temel hak ve hirriyetlerin kullani st” Kenar basiklt 15. Maddesinde sert cekirdek haklar kapsaminda dizenlenen “suclulugu mahkeme karan ile saptanincaya kadar kim- ‘se suclu sayilamaz.” hukmi Anayasanin temel hak ve ddevier kis- ‘minda baska hangi bashk altinda da diizenlenmektedir? A) Hak arama hirtiyeti 8) Kanunt hakim givencesi ©) Sugve cezelara iligkin esaslar D) Teme! hak ve harriyetlorin korunmast E) Kis hurriyeti ve goveniigi CCovep: 1982 Anayosonin “temel hak ve hirryellerin kullanimesinin durdurulmosi” enor basikli 15. Maddesinde sert cekirdek haklar kopsaminda dizenlenen “suclu- Jugu mahkeme karan ile soptonincoya kedar kimse suclu saylamor.” hokmd, ayn zamando "Suctulugu hokmen sabi oluncaye kadar, kimse suclu soylamaz.”ibaresiy- le "suc ve cezalora ilin esaslor” kenar baslginda 38. Maddede de dizenlenmek- ter. Cir. SSE 75, 1982 Anayasasina gére, kamu hizmetiniteligi tasiyan 6z0l tegebbils- ler, kamu yaraninin zoruntu kildigr hallerde kamu milkiyetine gect- filmesine ne ad verlir? A) Kamulagtima, B) Deviestime ©) Ozellestinme D)_ Istimval E)_Istimlak ‘Covap: 1982 Anoyasanin “devlestrme ve ézellestirme" kenar baghik 47. maddesine ‘98re, kamu hizmeti riteligi tosian Szel tesebbisler, kamu yororiun zorunly kd hollerde devletlogtirlbil Devieilesirme gercek karsihgr Gzerindon yaptir. Gergek kariigin hesoplan- rma tara ve usulleri kanunla dozenlenir. Bair 62 | Konsensus Adil -Idari Hékimlik Hukuk Soru Bankast ‘segenek yanligtir? A) Siyasi partlerin mali denetimiyle ilgit hususlar Anayasamizda slyasal haklar ve Gdevler bolaminde duzenlenmektedir 8) Siyast partlerin gelir ve giderterinin amaclanina uygun olmasi gerek- lil, ©) Siyasi partierin mal edinimler ile gel ve giderterinin kanuna uygun- |ugunun tespiti ve denetimi Anayasa Mahkemesince yapilr D) Anayasa Mahkemesi, siyast partilerin mal edinimieri le gel ve gi- drlerinin denetim gérevini yerine getirrken Sayistaydan yardim sag- lar. ) Anayasa Mahkemesinin siyasi partiorin mal edinimien ile gelr ve gi- lk makamlaa ve > TEMMye cz ile bagyurme hoktana sch. Dilekge hakki, sadece vatendaslara taninmamistir. KARSILIKUILIK(riitekabiliyet) esas) gézetiimek kaydiyla TOrki- Ye'de tkamet eden yabanelar’ ibaresi 2001 yllinda eklenmigtir ve buna cok dikkat edilmelidi. ‘ ; Yabanailarin bu hakia kullanabilmeleri Edi 64 | Konsensus Adli - idari Hdkimlik Hukuk Soru Bankast EXTER ETETIE 79. 1982 Anayasasina gére, agagidakllerden hangisi “sosyal ve ekono- ik haklar ve édevler” béldmtinde diizenlenmektedir? A) Grev hakka ve lokavt B) Zora caligtirma yasagy ©) Kamu hizmetine girme hakk D) Moikiyet hakks E) Vergi édevi Cevap: Grev hakla ve lokov!, 1982 Anayasasinn sosyal ve ekonomik haklar ve Sdevler bolomannn 54, Meddosince dtpanlenmeliediy I: cnnannaansanoary " SOSYAL VE EKONOMIK HAKLARDAN olan SENDIKA KURMA hokk- ‘nin yo da GREY HAKK! ve LOKAVTIN ik cognsimda siyasi hak gibi SMe | | gbrinse de sist hak olmadigina cok dikkatedImlidir raat 3 ti Sosyal ve ekoromik haldardan olan sendika kurme hallann ik cogrigmd sia hole abi gornse de svi ok olmodigina cok cikatedimeli. Rade. PCNA 80. Siyasal Partiler Kanununa gore, agagidakllerden hangisi siyasal Partilere Gye olabilir? A) Kamu hizmetlerinden yasaklilar 8) Taksiti suglar harig bes yil agir hapis veya bes yil ve daha fazla ha- pis cezasina mahkim olaniar ©) Tetor eyleminden mahkim olanlar D) Yaptikian hizmet bakimindan iggi nteligi tagimayan diger kamu g- reviler E) Yokseksgretim &grenciie ‘Cevep: 2820 soy Siyosal Partler Kanununa give: 18 yoxin' dolduran, medeni ve siyasi haklan kullanma ehlyetine sahip bulunan her Tork votandos: bir sijas! pariye ye olabile. ‘Ancak 2820 sayil Konuna gére siyasi portlere Gye olamayacaklar sunlordi > Hokimler ve savellar, > Soyistay dahil yoksek yorg: organlan mensuplan, > Kamu kurum ve kuruluslarin memur stotUstindeki gSreviler, > Yoptklan hizmet bakimindan isginiteligitasimayan diger kamu gbreviler, >» ‘Silahl: kuwetler mensuplan, Aveyata Hoku # Prof Dr. Ahmet NOHUTCU 65 > Yuksek6gretim éncesi égrencileri, > Kamu hiametlerinden yasakhlor, > Basil ve aielik zimmet, itkép, rosvel, halk, dolandincilk, sohteciik, inane kataye kullanma, dolanl les gibi ye kare sugar ile isimal ve isttlak kacakgt ligt disinda kalon kacakciik suclan, resmiihala ve alm sotmlara fesal kongtmna veya devle! soni ogga vurma suclarndan birile mahkdm olanlar, > Toba sor hr br wl er hpi vee ber ve dhe fozle hopis cezosina mahlcim alaalor, > Teréreyleminden mahkom olanlar E'dir 81. 1962 Anayasasina gre, asaiidakllerden hangisi temel hak ve hirri- yyetlerin yabaneilar igin sinirlandinimasinin sinirianindan birisidir? A) Kanunla sinirlanabilme B) _OlgOldldk ikesinin gereklerine aykin olmadan sinirlanabilme ©) O2lerine dokunmadan siniranabiime D) Ozel sinirama sebepleriyle sinitanabiime E) Demokratik toplum dizeninin gereklerine aykan olmadan sinirana- ‘ime Cevap: 1982 Anoyososinin “Yebanalann durumu" kenar basil 16. maddesine gre, tame hak ve hdriyeller, yoboncilar icin: : 31 hukuko uygun olarak ve ~ kona sinidonobir “Temel hak ve hurryetierin sinirlanmasinda, yabancilar igin 13. Maddedek! siniramanin siirlannm geserli olmadigina, yani 113, Maddede yer alan oziine dokunmamama; soztine ve ruhu- na, demokratik toplum duzeninin gereklerine, dlcUIOIOk ikes| ve lak curnhuriyetin gereklerine aykin olmama gibi glvencele~ rin yabancilar icin sinirlamada yer almadigina; bu cercevede yabanaiarigin temel hak ve hiiryetler Anayasanin igi mad- ‘esinde belrtilen sebeplerin disindaki sebeplerle de sniiand- ilecedine gok dikkat edimelidir. Naw 66 |Konsensus Adl- idori HOkimlik: Hukuk Sory Bonkos A) Yoksektgretim énces! ogrenciler B) Sayistay mensupiant ©) Yoksekégretim elemanlan D) Momurtar E)__Isoiniteligitasimayan kamu gdreviler Covap: 1982 Anayasos'ninsiyasi portilere girmeye iligkin hukiimlerine gre, agai dk’ gruplar sivas portlere tye olamazlar: > Hokimler ve savellar Sayslay dahil yoksek yarg) orgonlan mensuplan > kamu kurum ve kuruluslannin memur statisindeki gBrevileri > yaphian hizret bolumindan ig niteligi tagimayan diger komu géreviler > Silahli Kuwetler mensuplan > yoksokdgretim ancesi Sgrenciler Ayrica 1982 Anayasasi, 1995 yilnda yapilan deBisikikie Kanun- la. dizenlenmek kaydiyla lemanlarmin ve dksekdiretim Ogrencilerinin sivasi partiye Uye olabilmelerine imkan taninmistie. vaksekdéretim elemanlarini, sivasi partilerin ‘merkez organlan disinda kalan parti g8revi almalanna cevaz verilemeveceini ve part] dyes! yikseksGretim elemanianinin vyuksekogretim kurumlannda uyacaklan esaslanin kanunia be- lirlenecedini hilkme baglamaktedir. Anoyate Hukuky # Por. Ahmet NOHUTGU | 67 Padi Hakimlik 3 Haziran 207 83, 1982 Anayasasinin kisi haklan ve ddevieri (negatif statt) hakian) baldmiinde yer alan “Hicbir mahkeme, gérev ve yetkisi igindeki da~ vaya bakmaktan kaginamaz.” hiikmi) agagidaki kenar basliklardan hhangisl altinda dilzenlenmektedir? A) Kanuni hakim govencesi B)_Kiginin madd ve manevi varigh C) Hak arama horriyet D) Sug ve cezalara iliskin esaslar E) Teme! hak ve hdrriyetiern korunmast (Cevep! 1982 Anayosasinin kisi haklan ve ddevler (negotstatd hoklan) baliminde 36. Maddede “hak aramo hiriyti” bagi cltnda gu hoktimier yer olmaktade: “*Herkes, mest vasa ve yollardan faydalanmak suretivle yarg) mercilert Bninde davacr veya daval olarak iddio ve savuame ile odil yaralanma hokkine schipti Highir mohkeme, gdrev ve yetksiiindeki davaye bakmakion kaginamar." 1. Kamu diizeni Kamu giveniigh Ml Kamu yaran IV, Sug ilenmesinin onlenmesi V. Genel saghik 4982 Anayasasina gre, milkiyet ve miras haklan yukandakllerden hangis! ya da hangileriyle sinrandintabilir? A) Sadece | 8) Sadece Il ©) Sadece IV D) Wvev E) Hepsi Cevap: 1982 Ancyosostin *milkiyet hoki” bash 35. Moddesine gore, herkes, rmilkye! ve miras haklonn sahiatr. Bu haklor, ancak: amy yorant amacyla ve kanunla ssnidanabilr Aynca miikiyet hak kullamimas! toplum yaranina ayn olamaz. 68 |Konsensus Adi - ldo H6kimlk Hukuk Sory Bankos | > Milkiyet haklanda, tek bir sinlama nedeni (kamu @ | 3 yaran) olduguna, sae © ® basligin acinin “milkiyet hak” olduguna, Safe | > miras hakkinin igerikte diizenlendigine me $ | tat eciimetiae 1982 Anayasasinda diizenlenen vatandagin yurt disina gikma hisriyetinin 6zol sinirlama nedonlerinden biridir? A) Sug iglenmesini onlemek 8) Sug sorustumasi veya kovusturmasi sebebiyle ©) Sosyal ve ekonomik geligmeyi saglamak D) SaGlikli ve dzenii kentlegmeyi gorgeklesticmek ) Kamu malian korumak ‘Cevop: Yerlesme hiiriyei icin &zel sinioma sebepler Sug islenmesini énlemek > Sosyal ve ekonomik geligmeyi sajlamak > Saglil ve dizeniikentlesmeyi gerceklestirmek > Kamu mallann korumak amaclanyla kanunle sinelanabilr, v Seyahat hdrriyet icin 8zol smurlama sebepler: Suc sorusturma ve kovusturmas sebebile Sug islenmesin Gnlemek amaclanya kanunla sinanabilt Volandasin yurt digna chma hiriyti ise, ancak suc sorusturmas) yeyo ko- wsturmas! sebebiyle hdkim karanna bog olarak siniranabili v 7 2010 Anayasa degisikligi ile vatandasin yurt disina @kma hiirriyetiigin bir smirlama sebebi olan “vatani madideden cikariimis, “ceza sorusturmast” ibares! k olarak degistirilmis ve hakim ararina bagh olarak sinilanabilecegi ibaresi eklenmisti. Daha énce vatandasin yurt disina cikma Szgirldganiin diger bir dzel smirlama sebebi olan “ekonomik durum” ibare: 2001 Anayasa degisikia ile gikariImist, Bair Anoyese Hulu # rl Dr. Ahmet NOMUTCU 69 86. 1982 Anayasasina gro, agatidaki hak ve Gdovierden ce vatandaslara é2g0|olmayip yabancilara da taninmistir? A) Toprak molkiyeti B) Kamu hizmetine giime ©) lhk6gretimin zoruniu oimast D) Gevreyi golistimek, gevre sagligin: korumak ve covre kilenmesini Snlemek E) Mal bildiiminde bulunmak Cevap: 1982 Ancyosasinda yer lan asodgidaki hak ve ddevler sadece volondasloro foninmighi Votandosik hokla (66) Vatandaslar secme, seclme, sis! faoliyete bulunma, halk oylamasina koilma hhokkana sohiptir. (67/1) Vatandaslarsiysi pari kurma, parilere gieme haklane sahiptir. (68/1) — Her Turk kom hizmetlerine girme hakkina sobipti. (70/1) ve mal bildiiminde bulunme (71/1) Yaran hizmet her Turk‘in hokts ve devi. (72/1) — likegretim kz ve erkek bitda vatondoslar iin zonunludur. (42/5) ~ Cevreyi gelistrmek, cevre sagligini korumok ve cevre kirlenmesini Snlemek votandaslann édevidi. (56/2) Kigi hak ve Sdevierinin devietin asia mildahale etmemes| gereken bireye ait ézel alan olmasi hasebiyle sadece vatan- daslara dedil tim insanlara 6zgU olduguna; sosyal ve ekonomik haklardan ise sadece “ilkdgretimin z0- runlu olmasi” ile “evreyl gelistirmek, gevre sagligint koru- mak ve cevre kirlenmesini énlemenin” vatandaslanin ddevi olup digerierinin herkese tanindigina; > | siyasal haklardan ise sadece “vergl Sdevinin” ve “dilekse, ONEML | Bilal edinme ve kamu denetsisine bagvurma hakkimin” herke- se tanindigina dikkat edilmetidi koe haklamin 200% yi dedisiklifi ite *karshikihk liyet) esasi gézetilmek kaydiyla Tirkiye'de ikamet eden yabancilara” da tanindigi unutulmamalic. 70 | Konsensus Adli- lari Hékimiik Hukuk Sor Bonkos CECT 87. een ‘Agagidakilerden hangis! 1982 Anayasasinin kisi haklar bbéliimiinde dizentenen haklardan biri degildir? A) Dazeltme ve cevap hakks B) Toplanti ve gdsteriyartyisi diizenieme hakks ©) Derek kurma harriyet D) Toprak malkiyeti E) Molkiyet hak lama) dev ‘Cevap: Toprok malkiyeti kis! haklon ve édeveri dedi, sosyal ve ekonomik haklar ve devler bélimande dizenlermektedie. D'air 046 (Uyarlama) diizenlenen Kamu Denetgiligi Kuruma ile igi hangi fade yanlistr? 'A) 1982 Anayasasina 2010 degisikgi ile eklenmist 8) 1982 Anayasasinda siyasi haklar ve ddevier boldminde bilgi edinme hakki ve dlekge hak ile ayni maddede dizenlenmektedir. ©) Yasama faalietinin isleyisiyle lal sikayetlerinceter. D)_Tarkiye Bayi Milet Mecisi Baskanligina bagi E) Kamu Basdenetsisi Torkie Baybk Millet Mecis tarefindan giz ola dort yiigin seg 2010 ylinda bilgi edinme hoki ile beraber Anoyasanin sios!holar ve adevler baliminde diege holla lg 74. moddesine etlenen Korw Donel Kurumu, Torkiye Boyik Millet Meclsi Bogkonigna bog olarak idorenin ileyisle igi shel ncaa Kamu Basdenetcisi Turkiye BOyik Millet Meclisi tarafindan gizli oyla dért yil icin secre l oylamada ty tamsayran ae iki ve Ugincd oyamoda dye fomso yisinin salt cogunlugu oranir. Ucinci oylomada salt gogunluk saglanamazsa, bu Oylemeda en ca oy aon iki dy icin ordained ojlame yop; déxdaned cjomado fn fala oy alan adoy secimis Kamu Denetgigi Kurumanun kurlogu, gbrei,golgmos, inceleme son cunde yapacagi islemler ile Kamu Basdenetcisi ve kamu denetcilerinin nitelikleri, secimi ve i hoilanna isin url ve esosarkenunla dazeneni Cir. ‘Anayaio Hukuk # Pro. Dr. Ahmet NOHUTGU| 71 Kes Kamu Yonetimi 29 Mayis 2016 (GUncellenmis & Uyarlanmis) 89, 1982 Anayasasinin Cumhurbagkaninin grev vo yetkilerini diizent yen 104, maddesine gre, Cumhurbagkanhi kararnameloriyle han- gisi diizenlenebilir? A) Anayasanin ikinci kisminin biinci boldmtinde yer alan genel hikam- ler B) Anayasanin ikinci kisminin ikinci b6lominde yer alan kisi haktant ve 6devlen ©) Anayasanin ikinei kisminin Ogincd bolimtnde yer alan sosyal ve ‘ekonomi haklar ve édevler D) Anayasanin ikine! kisminin dérdoncd bolimtinde yer alan siyasal hhaklar ve Gdevier E) Anayasada yer alan mulkiyet hakkt CCovap: 1982 Anoyosasinn 9 Temmuz 2018 tashinde yarelige giren Cumhurbas- kaninin gorev ve yelklerni dizenleyen 104. maddesine gére: “Cumurbaskan, yrme yeksineilskin Konularda Cumbhurboskaniigkoromomesi ckarbili.Anayo- soni iknci kisminin bine! ve iki bolimlerinde yor clan tome! holer, ks) hoklon ve Sdeveryle dérdincd baiomde yer alan sys! haklar ve ddevler Cumhurboskanlgi koromamesivle dizenlenemez.” Dolayisyla Anoyasorin by hokmonén mefhume muhaliinden, Anayasonin skin lusminin Ggdned balmande yer algn SADECE SOSYAL VE EKONOMIK HAKLAR VE CODEVLERIN' CUMHURGASKANUIGI KARARNAMELERIMLE DUZENLENEBILECEGI sonucu gkmaklodir Doloysyla Anayosada yer alan gu konularda CUMHURBASKANLG KARARNAMES| ‘CIKARIAMAZ: 5 Temel hak ve Sdevler ksminda yer alan TEMEL HAK VE HURRIVETLERIN ntl 46. volondoslor ve yaboncior ich snulanmas, katie kulonlomomas ve dur dlrulmosino ign GENEL HUKUMLER > KiSi HAKLARI ve édevleri > SIVASI HAKLAR we édevlor Cai. PAall Hakinlik 21 Aralik 2015 (Uyarlamna) 90. Agadudaki haklardan hangist 1982 Anayasasinda digerlerine gore farkit bir kategoride duzenlenmigtir? A) Kamu hizmetine girme B) Galigma gartlan ve dinlenme hakkt ©). Topluig sdzlegmesi ve toplu s6zlegme hakks D) Ucrette adalet sagianmast E) Galigma hak ve odevi 72 | Konsensus Adli- idari Hakimitk: Hukuk Soru Banks: (Cavap: Diger dé hok sosyal ve ekonomik haklar ve Sdevler(poztif stot haklon) baldminde dizenlenitken *komu hizmetine girme” hakki siyasal hoklar ve édevler (okif statd haklon) kotegorisinde dizenlenmekiedi Nadi A 27 Kasim 2015 (U) 91. Agagidakilerden hangisi 1982 Anayasasinda slyasal haklar ve Sdev- ler bélmiinde yer almaktadir? ‘A)_Toplanti ve gdster yirtiyasa dizenieme hakki B) Derek kurma hurriyet ©) Vergi édevi D) Sendika kurma hakkt E)_ Grev hakkt ve lokavt Covap: A ve B seceneginde yer alan hatlar kisi hoklan beldminde, D ve E secene- inde yer alan haklar sosyal ve ekonomik haklor ve édevier lssminda yer alirken, bireyin siyasol igerili olon bir kurum olan deviete mali sorumlulugu riteligindeki vergi siyazal hallar ve &dever (aksf stat haklan) balimande yer almaktadr. Coir {erin sinirlandinimasiyla ilgili hang ifade yanlistir? 'A)Temel hak ve horriyeter, millet arasi hukuka uygun olarak sintria- abil. B) Teme! hak ve hdrtiyetler, dzlerine dokunuimaksizin sinirlanabilit. ©) Temel hak ve hurryetler, yalnizca Anayasanin ilgili maddelerinde belitilen sebepiere bagh olarak sinianabiir. D) Teme! hak ve harriyetier, ancak kanunia sinirlanabil E) Temel hak ve hiiyetler, demokratk toplum dizeninin gereklerine akin! olmadan sinianabilr Cevap: 1982 Anayasasina 13. Maddesine gre, temel hak ve hUriyetler, Serine dokunulmaksizin yolazca Anayasarin ilgili maddelerinde belie sebeplere bogh dolorok ve oncak kanunla siranabilr. By sirlamoler, Anayasonin séziine ve ruhu- ne, demokratik toplum dizeninin ve lak Cumhuryetin gereklerina ve dlciloldk ilke- sine aykin olamaz, ‘Anayosa Hukuky # Prof, Dr. Ahmet NOHUTGU| 73 lar ign, milletlerros: hukuka uygua olarak kanunia sinlanebilr. Yoni “A” sege 1982 Anayasasinin 13. Maddesine géve, temel hak ve hérriyller, yaboncr Sug islenmesini élemek > Sosyal ve ekonomik gelismeyi sajlomak > Saglicl ve dozen kentlegmeyi gerceblestinmek > Kamu mallann korumok amaclanyla kanunla sinifanobilir Cir Yerlesme hilrriyetinde KAMU DUZENINI SAGLAMAK, GENEL ‘AHLAKI KORUMAK, GENEL SAGLIGI KORUMAK gibi Sze sini Jama sebeplerinin GNGORULMEDIGINE ¢ok dikkat edilmeli- dir. fAdli Hakimlik 30 Mayis 2015 & KPSS.2015 (Uyarlama) 95. Slyasal partilerle ilgili yanlis olan ifade hangisicir? ‘A)__ Sivas! partiler Gnceden izin almadan kurulurlar. B) Temeli kapatilan bir parti baska bir ad altinda kurulabilit ©) Yoksekdgretim elemanianinin ve yoksekdgretim Ogrencilerinin siyast pariilere lye olabilmelarine iiskin esaslar kanunla dizenlenit D)_Siyast parte, ticar fealiyetlere girgemezier E) Anayasa Mahkemesi Sayistay'dan yardim alarak siyast partlerin ge- lir ve giderler le mal ecinimlerini denetler ve bu denetim sonunda verecegi katarlar kesindir Covap: Demokratk siasi hayatin vazgecilmer unsurlon olan siyasi patiler Anayaso- main 68 ve 69. Maddelerinde dizenlenmektedit, ‘Anayosamido siyazol porflere lskin hikimler cokco ve sikeo sonuimokt dir By nedenle Anoyasomizda yer alan siyosol partilere ilskin gy hUkimle ii bilin= meld ‘Anoyaso Hukuku # Prof. Dr. Ahmet NOHUTCU| 75 3, siyasi parti Kurma ve usuliine gore partilere a me ve partlerden ayrima hakkina sehiptic iyesi olabilmek icin 18 yagi doldurmus olmak ai (2015 KPSS'de “18 yosina giren bir Kis siyasi partiere ye ola- ‘lie’ sepened! yoni olan sepenek olarak cevaplordabulun- maktaydl.) Siyast partiler Snceden ian aimadan ‘kurulurlar ve Anayasa ve -kanun hiikiimleri icerisinde faaliyetlerini sirdiirdrler. Yaksakétretim elemanlarinn ve yoksekdfretim dicenilerinin Sivas parilere Gye olabilmelerine ilgkin esaslar Kanunla di- zenlenir. (1995 Anayasa debisKl le, yaksekdretim eleman- Janinin ve yiksekogretim ogrencilerinin siyasi partiye ye ola- bilmelerine imkan taninmistir, Ancak, yiksek Ogretim eleman- Jan siyasi partilerin sadece merker ofganlarinda parti gorevi | alabilit) | Siyasi partilere, Devlet, yeterli dizeyde ve hakca mali yardimn | | vapar. Siyas partileinfaalyettert, pati igi dizenlerneler ve galismo- | fan demokras'ikelerine uygun olur. | ‘Sivasi partiler, ticar! faaliyetlere girisemezler. i ‘Anayass Mahlkemesi Savstay/dan yardim alarak siyas partle- Fin gelr ve giderier ile mal edinimlerini denetler ve bu dene- | tim sonunds verecefl kararlar kesindi | ‘Teielkapatilan bit parti birbaska ad altnda KURULAMAZ, Yebanci devletlesden, uluslrarasi kuruluslardan ve Tork uy- | ‘uklugunda olmayan gercek ve tizelkislerden madd yardim | ‘alan sivas partiler temell olarak kapatli: Sit partilri ‘VE PROGRAMLAA| ile EYLEMLERI, Dev- | letin bagimsiligin, Gikesi ve milletivle bolonmez batinlugi- | ne, insan haklarina, esitlk ve hukuk devletiilkelerine, millet | égemenifine,demolratikc ve ik cumfurytikelrne ayn | lamar sini veya zumre diktat6rlUgund veya herhangi bir tr | aiitatbrigo savunmays ve yetlestimeyi amaclayamey; | iglenmesinitesvik edemer | 76 | Konsensus Adli- idari Hakimltk Hukuk So Bonkas EE 96. Agagidaki hak ve Sdevierden hangisi Igin zel bir sinirama nedeni ‘Sngérilmomistir? A) Ozel hayatin gig BB) Haberlegme hart ©) Duginceyi yayma harriyet D)_ Galigma ve sézlegme hiriyet E) Makiyet Hake ‘Cevap: Caligma ve sézlegme hurrvet, hak arama hiriyti gibi baa huriytler icin hicbir6zel smlama nedeninin Sngérdimedigine dikkat edilmelii Didi 97. Agagidakllerden hangisl, 1982 Anayasast'nin tomel hak ve harriyet- Tere lligkin sinifiancirmas: dikkate alindiginda digerlerindon farkli bir bélimde diizentenmistir? A) Galigma ve Sdziegme Hurriyet 8) Egitim ve Ogrenim Hakki ©) Kamu Hizmetlerine Gimme Hakki D) Konut Hak E) Sosyal Guvenlik Hakkt ‘Covap: Kom hizmetlerine girme hak: 1982 Anoyasosirinsiyosol hoklar ve édevier yeni, ok slatd hakian kisminda duzenlanmistr. Diger dért secenekte yer alan hoklar sesyel ve ekonomik haklar ve édevler, yoni pozitf std hoklor kisrunda diizenlonmig- fir. Cir, Avoyosa Hk # Por. Ahmet NOHUTGU| 77 EEE 98, 1982 Anayasasina gdre, suc ve cezalar ile ilgili asaidaki ifadelerden hhangisi yanlistr? |A)_ Kimse, iglendigi zaman ylrdrlokte bulunan kanunun sug saymadigt bir filden dolayt cezalandiniamaz. B) Coza ve ceza yerine gegen tedbiler Cumhurbaskanligt karamamesi Devletin bagimsiligina _/ |» Ulkesive milletivie boltinmer batunltigine uf | © insanhaklanna 2 | > Bike hukuk deviet itkelerine ~ a; |» Millet egemenligine Onemti | 5 > v ‘Anayasa Hukuky Prof. Dr. Ahmet NOHUTCU| 79 Anayesanin 149, Moddesinde 2010 Anayasa debisikgiylo gefirlen yeni do zenlemeye gre, Anayasa Mehkemesinin, sivas" parilerin kopatimasino ya da Devel yordimindan yoksun biakilmasino karor verlebilmesi icin TOPLANTIYA KATILAN UUYELERIN UICTE iki (2/3) OY COKLUGU sortie. Anoyosa Mohkemesi siyasi pori kapatma koranni bélmler helinde degil GENEL KURUL olarak veri: Bir siyasi parti hakkinde kapatma davast acidikan sonra portinin kendini feshetmesi hélinde, Anayasa Mahkemesinde gBrdlmekte olan dava konusuz kalir ve diser. 4101. 1982 Anayasasina gre, basin hirriyet! ile ilgili agabidaki ifadeler- Cevap: Tedbir you ile dogytim hdkin den hangisi yanlistir? A) Basimevi kurmak, iin alma gartina baglanamaz. B) Tirkiye’de yayimianan streli yayiniarin, mahkeme karan ile gecici olarak kapatiimasi mamkindar. ©) Sureli ve sUresiz yayinlar, sug sorusturmasi sebebiyle zapt ve mo- ssadore edilebil D)_ Yargilama gérevinin amacina uygun olarak yerine getiiimes! icin ka- rnunia belitllecek sintrlar iginde hakim tarafindan olaylar hakkinda yayim yasagn konulabil. ) Tedbir yolu ile dagitim yalrizca hakim karaniyla onlenebiir koronyla, gecikmesinde solanca bulunan hol: lerde de konunun acikca yetkl oldie merciin emriyle énlenebilir. Dotytm Onleyen elk merci, bu koronn 24 saat iinde yetkli hdkime bilder. Yeti hakim bu karan fen gec 48 soot icinde onaylamazsa, dagiim Snleme karan hokomsUz say. 102. ‘Kapatma davasi agimast istemi yyazil olarak yapilmig olmasi gerekir Il. Yargitay Cumhuriyet Bagsavcisinin yeter dell bulunmadigi gerek- ‘gesiyle dava agmayacagini yaz! ile bildidigi tarihten itibaren 30 gin iginde istemde bulunan siyasi partniniirazda bulunma hakkt vardir 3. parti gene! bagkant tarafindan WL. Siyasi partinin iirazs hak gordldrse Cumhuriyet Bassavatlig), Ana yasa Mahkemesine dava agmekia yokumiddar. 1V._ Bir siyasi partinin baska bir part hakkinda kapalma davast aciimasi- 1 isleyebilmest igin sore bakimindan bir kisitiama yoktur. Bir siyasi partinin, Yargitay Cumhuriyet Bagsaversindan bagka bir parti hakkinda kapatma davast acilmasint istemesi durumuyla iil yukaridaki ifadelerden hangilerl yanligtir? A) Yalniz I 8) Yalniz IV C)lvelll Dpilveltt E)illvelv 80 |Konsensus Adi - Ida Hokimlk Hukuk Sory Bankas Covop: Siyast partilerin kapatilmasi Yargitay Cumhuriyet Bassav- cistnin agacagi dava Uzerine Anayasa Mahkemesince kesin olarak karara ba@lanir. 2820 sayih Siyasi Partiler Kanunu Md. 100'e gdre; Cum- hhuriyet Bassaveili tarafindan kapatma davasinin acilma- Re'sen : Cumhurbaskaninin karart Uzerine Adalet Bakant iste- ONEMLI | mivle . Bir siyasi partinin gertel baskaninin istemi dzerine lu. ‘Anca, SiyosalPariler Kanununa gre bir siyosi portnin Cumhuriyet Bassavaligindan Bu partnin son miletekil genel secimlerine katlms ols, > Torkiye Boyok Mille! Meclisinde grubu bulunmasi, > ilk boyok kongresini yapmis olmoss, > porfinin merkez karar ve yénetim kurulunun Gye lamsayinin salt gagunlugunun yu ile dave ogimasininstenmesiyolunda karar alin bulunmost ve isiemin pori odina part gene! baskon! tarandon Cumhuriyet Basscreigna yealt olarak yopiimg olmas gerekir, CComhuriet Bassovolr, dale! Bokaninn veya porinin yon isteminde yete dell bulundudy konisna verrsa_davey agar, Yelerl deli! blunmadist konsina vonrsa dave acmayacagin istemde bulunon Adalet Bokamina veya syosi port genel boskan ligina yo ie bili, ‘Adalet Bakaninin veya siyasi partinin, eurnhuriyet Bassavelii- ‘in bildirim’ tzerine, bu bildirimin teblii tarihinden baslayarak 30 GUN jcinde Yargitay Ceza Daireleri Baskanlarindan olusan ‘SIVAS| PARTILERLE ILGiLl VASAKLARI INCELEME KURULUNA yazi ie iticazda bulunma halk vardir, Kuru tira ivedilile en er itirazs hak ‘gormezse dava apimaz; hak gorUrse, Cumhuriyet Bassavcii A Ef kia yUkOmle Si Bain Anyose Hulaky # Prof, Dr, Ahmet NOHUTCU| 81 103. 2820 jer Kanununa gre, siyasi partilerin kapat masina iligkin isteklerin Yargitay Cumhuriyet Bagsavciliginca recdi hialinde agagidakilerden hangisine itiraz edilebilir? A). Yargitay Genel Kurulu B) Siyasi Partilere igi Yasakian Inceleme Kurulu C) Anayasa Mahkemes! Genel Kurulu D) TBMM Bagkanligr E)_Uyugmaziik Mahkemesi CCevap: Adalet Bokaninin veya siyasi parti, sys parilerin kopotimasina isin iste lerinin Yorgitoy Cumhurye! Bossovcilginca redci hélinde, Yargilay Cexa Deireleri Bagkaniorinden olugan SIYASI PARTILERLE ILGILI YASAKLARI INCELEME KURULUNA, itiraz edebilirer. Bedi 104, 1982 Anayasasina gére asagidakilerden hangisi, haberlesme hiirsi- yetinin sinirlanmasinda bagvurulabllecek sebeplerden biri degildir? 'A)_ Sosyal ve ekonomik geligmenin saglanmast B) Genel sagiigin korunmast C)__Bagkalaninin hak ve 6zgUrlokterinin korunmasi D) Mill gaventigin saglanmasi E) Genel ahlakin korunmast Cevop: Anayosamin 22. Maddesinde haberlegme hriet icin getirlen él srurlama sebepler sunlordi: ‘Mill giveni Kom dizeni, Sus islenmesinin dnlenmesi, Genel saglik ve Genel ahlakin korunmos! voye Baskalaninin hok ve Szgidiklerinin korunmast sebeplerinden biri veya birkogina ba§l: olarak sincanabilir vyvvyy 82 | Konsensus Adi -idari Hdkimlik. Hukok Soru Barkast . Konut Dokunuimazliginin . Haberlesme Hirriyetinin js . Toplanti ve Gésteri Yurdiyiisd Diizenleme Hakkinin Dernek Kurma Hirriyetinin Sendika Kurma Hakkinin zel siniriama sebepleri (MKSSAB): 1) Milli gtiventi, 2) Kamu dizeni, 3), Sucislenmesinin 6nlenmesi, 4) genel Sazik ve 5) genel Ahldkin korunmasi veya 6) Baskalarinin hak ve ézgiirliklerinin korunmast sebeplerinden biri veya bir kagina bagi olarak sinirlana- bili. 105. 1982 Anayasasina gére, kigisel verilerin korunmasini istome hakkt ite ilgili agagidald ifadelerden hangisi yanlistr? A) Kisisel verilerin korunmasina liskin esas ve usuller, Cumhurbagkant tarafindan gikaniacak karamame ile dizenlenit, B) Herkes, kendisiyle ig kisisel verilerin korunmasin!isteme hakkina ssahiotir. 6) Kisisel verter ancak kanunda éngéralen hallerde veya kiginin agik n= zasiylaislenebilr. D) Kisinin, Kendisiyie git kisise! verilerin duzeltimesini veya silinmesini talep etme hakkt vardir, E)_Kisinin, kendisiye ilgili kisisol verlerin, amaglar' dogrultusunda kul- larlip kullarulmadigini 6grenme hakki Vardi. Cevap: 2010 Anayasa dosiskit ile “ézel hayatin gicliigi" bashkli 20 maddeye “ks sol verilerin korunmasina” liskin gu hikimler eklenmisir Herkes, kencisiyle ilgili KISISEL VERILERIN KORUNMASINI ISTEME HAKKINA sohiptir, Bu hak; kiginin kendisive igi kgiel verler hokkindo bilgilendiilme, bu vetilere erigine, bunlann dizelilmesini veya silinmesini talep etme ve omaclan dog rultusunda kullanlip kllonimadigini 6grenmey de kapsor. ‘Anayasa Hukuku # Prof. Dr. Ahmet NOHUTCU | 83 Hetkes, kendisvl lili KISISEL VERILERIN KORUNMASINI STEME HAKKINA sohipir. Bu hok; ksinin kendisivle igi kgisel veriler hokknda bilgilendirilme, bu verlere erisme, bunlann dizeltimesini veya slinmesin tlep ele ve amaclan dog: rultysunda kullanlp kullarulmadigim Sgrenmey de kapsor. Kisiselverier, ancak konunda Sngériilen hollede veya kiginin agk nzasyla islenebiir. Kissel verilerin korunmasina iliskn esos ve usuller KANUNLA dozenlenir’ fikrost eklenmstc. (Ek hkro: 12.9.2010-5982/2 md.) Ad 406. 1982 Anayasasina gre, agagidaki temel hak ve hirriyet! gisinin simirlama sebepleri arasinda “milli givenlik” gerekcesi yer almaz? A) Hak arama hirriyeti B) Derek kurma harriyet ©) Konut dokunulmazligt D)_Haberlegme harriyeti E)_Sendika kurma hakkt (Cavsp! 1982 Ancyosasrnda yer olan tema! hak ve horriyetleden sinlama sebepleri ‘orasinda “mill govenlik” gerekcesi yer olan hablar sunlardir ¥- Ozel hayatin giailgi ¥— Haberlesme hiiriyti ¥ Konut dokunulmazh ¥Disinceyi agiklama ve yayma horryeti ¥-Bosin hieriyeti Y Kamu tizel kisilernin elindeki bosin dig kille hoberlesme araclanndan yorar- lane hakko ¥ — Demek kurma harriyet ¥Toplan ve gésteri yOrdyog0 dozenleme hake ¥Sendika kurma hake Ad in Sngdralmedigine dikkat edilmelidir, | 84 |Konsensus Adl-Idor Hokimlik Hukuk Sorv Bonkos 107. Si iyeligi agagidak! ifadelerden hang yasasinda yer almadigi halde 2820 sayilt yer almaktadir? ‘A) Part dyesi olabilmek igin 18 yagini doldumus olmak gerekir 8) Yoksekégretim elemanian sivas! partilere Gye olabil, C)Siiahii kuvvetler mensuplan siyasi partilere ye olamazla. 1D) Ter6r eylemlerinden mahkam olaniar siyasi partilere Lye olamaziar. ) _Siyasi part Gyesi olabilmek igin Tork vatandasi olmak zoruniudur. inayasava gore kimler part lives! olamaz? > Hakimler ve savolar > Sayistay dail yaksek yaretorganian mensuplan > Kamu Kurum ve kuruluslaninin memur statlistndeki gorev- iter Yaptklar!hizmet bakimindan ise niteligt tagimayan diger kamu gorevileri ONEMLI | > Silabii kuwvetler mensuptar ile Viksek dgretim Gnesi dfrenciler ‘lamayacai” Anayasada yer almayip 2820 say sIVASI PARTILER KANUNU'NDA yer almaktadir. REET Cevarheuiee nec) (Nani ce Re 108. 1982 Anayasasina gére, grev hakki ve lokavt ile ilgili ag lerdon hangisi yanligtir? A) Grev ve lokavtin, kanunia yasaklanmasi veya ertelenmesi mimkin- dir. 8) Toplu ig stzlegmes’ ile ilgili uyugmaziigin her agamasinda, taraflar anlagarak YOksek Hakem Kuruluna bagvurabil ©) Greve katimayan igcilerin, ig yerinde galigmalan mamktinddr. D)Yoksek Hakern Kuruiunun kararlan kesindi. E) Grev esnasinda greve katilan iggilerin ve sendikanin kasith veya ku ssurlu hareketleri sonucu, grev uygulanan isyerinde sebep oldukian 'madai zararden sendika sorumludur. Anoyasa Hukuky ¢ Prof. Dr. Ahmet NOHUTCU| 85 CCovap: Anayasanin “grev hakkr ve lokavt" boslik 54, Maddesinde yer alan dizen- lemeler gunlardi ‘Toplu ig sbzlegmesinin yoprlmasi srasindo, vyugmaztk mas holinde igiler grey holkina sobiptier. Bu hatin kullomimasirin ve igverenin Iokovio basvurmosr- fin usul ve gala ile kapsam ve isisnolan kanunlo dizentenit Grev hak: ve lokav! iyi niyet kurallanna aykin torzdo, toplum zaranna ve mill servtitabrip edecek goilde kullanlamer ‘Grev ve lokavin yasaklanabilecegi veya ertelenebilecedi holler ve isyerer kanunla dizenienit, Grov ve lokavin yasoklandii hallerde veya exelendist durumlorda erele: menin sonundo, uyusmozhk Yiksek Hokem Kurvlonca c6z0lr. Uyuymazligin her falhosinda toraflr da anlogarak Yuksek Hokem Kuruluna bosvurebili ‘Yoksek Hokem Kunuly'nun kararan KESINDIR ve TOPLU Ig SOZLESMES| HOKMUNDEDIR. Greve katimayanlann igyerinde caligmalan, greve katilanlar taraindan hi bir seklde engellenemer. 409. 1982 Anayasasina gdre, toplanti ve gésteri ydrllylsi diizenleme hhakkina iligkin agagidakt fadelerden hangisi yanlistir? |A) Herkes, énceden izin almadan sllahsiz ve saldinsiz toplanti ve gbs- teri yaraylish dazenleme hakkina sahipti. B) Toplanti ve gésteri yarlyls0 dazenleme hak, kamu dizeni sebe- biyle sinitandintabitr ©) Toplanti ve gésteri ydriyiig dozenleme hakkt, sug islenmesinin én- Jenmesi amaci ile Cumhurbagkanligi kararamesi le siniiandirilab- lr 1D Toplanti ve g8steri yordytigt dazenleme hakki, baskalarinin hak ve 6zoiiloklerinin Korunmasi amaciyla kanunia sinianabilit. E) Toplanti ve gosteri yirlysd. ddzenleme hakkinin Kullaniimasinda uygulanacak gekil, gart ve usuller kanunda gosterili 86 |Konsensus Adi - Idi Hokimlik Hulu Sory Bankass (Covop: Toplant ve giser yirdyisb hakks ancak; = Milli given, ~ kamu dizeni, = suc isonmesinin énlenmesi, ~ genel sosigin ve = genel ahlélon korunmas veya ~ boskalannin hak ve Szairldklerinin korunmas: ‘amociyla encok KANUNIA sinilanabili Coir EXNIEMETAREE E m2012 140. 1982 Anayasasina gére, Anayasanin 68'incl maddesinin fikrasina aykin eylemlerin agagidaki parti organlarindan hangisi ta: rafindan kararlilik iginde islenmesi, partiyl bu eylemlerin odagi hali- ne getirmez? A) Boylk kongre B) Gonel baskan ©) Inkongresi D)_TBMM'deki Grup Genel Kurulu ©) Merkez karar ve yonetim organan CCevap: Anayosonin 68. maddesinin dreined fikrasina ayn eylemlerin agagidaki Pari organlan forofindan korarilk iinde ilenmesi, zmnen veya aajkca benimsen. ‘mes! party by eylemlerin odagi haline get: > Boybk kongre > Genel baskan > Merkez karar veya yénetim organlan > _ TBMM‘deki grup genel kurulu veya grup yénetim kuraly Cir, ‘Anayosa Hukuku Prof. Dr. Ahmet NOHUTCU| 87 ea Ce fever Meee) Caren PSE tsmntean seen 111. 1982 Anayasasina gére, kamu denetcisine bagvurma hakia ve Kamu Denetciligi Kurumu ile ligili asagidakt ifadelerden hangist yanlistir? A) Kamu Bagdenetgisinin gérev sOresi dort yllaw. 8) Kamu Denetgiigi Kurumu, Tarkiye Bayi Millet Mecisi Bagkantigina bagi ©) Kamu Denetgiligi Kurumy idarenin isleyiiyle ilgil gikayetler inceler. D) Kamu Bagdeneteisi, Torkiye BuyOk Millet Mecisi tarafindan secil. E) Kamu denetsisine bagvurma hakks yalnizca vatandagtara taninm iw, (Cévet Anoyosann “syasal hoklor" bos alindcki 74. Maddesine 2010 degigiia ile eklonen "kamu denekcisine basvurma hakki” cercevesinde Torkiye BuyOk Mille Meclis Baskanliina bag olarak kurulan Kamu Denetgligi Kurumu idorenin isloysiy Ie ilgili sk6yeleninceler. Amen TBMM Boskon gibi TEMM farahndan gia ola dort turlu bir oylomayle secilen Kamu Basdenetcisi dé yl icin sci. ‘Ancak bilgi edinme ve kamu denatcsine bosvurma hakla sodece votondos lara deg herkese (yoboncilora do} tamnmist. Ed EXMENETAECMEEAL 142, 1982 Anayasasina gore, siyasi partilerin kapatimast daki ifadelorden hangisi yanligtir? A) Kapatma davasi agma yetkisi Yargitay Cumhuriyet Bagsavcisi'na ait. B) Anayasa Mahkemesinin bir siyasi partinin kapatimasina iligkin ver- igi karan kesindir ©) Kapatma kararlart Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu tarafindan ve- sir D) Bir parti hakkindaki kapatma davasinin reddediimesi halinde aynt part hakkinda iki yil sUreyle yeni bir kapatma davasi agilamaz, E) Temeli kapatilan bir parti baska bir ad altinda kurulamaz, evap: Siyasi parler kopotimes: Yergtay Cumhuriyet Bagsoves’nin acacog! dava inerine Anayose Mahkemes’nce kesin olarck karara baglanr ‘Anayoso Mahkemesinin bir sivos! parfinn kapatilmasina ilgkin verdigi Karon kesindi. Kopotme kerarlon Anayosa Mahkemesi Genel Kuruly tarafindan kattlan ‘yelerin ce iki (2/3) oy cokdugu ile vr 88 | Konsensus Ad - [dori Hdkimlik Hulk Soru Bankast Temellikopatlan bir parti bir baska ad altinda kurvlamer. Bir siyosi portnin temelli kapatimasina beyan ve faaliyetleryle sebep olon kurveulan déhil dyelei, Anayasa Mahkemesi'nin temeli kopatmoya ilskin kes ko rannin Resmi Gazetede gerekcali olarak yayrmlamasindan boslayarak § VIL SUREVLE bir boska postnin kurucusu byes! voneticisi denetcis olomezlar. Yaptinmin stresinin 5 yil olduguna, 5 yil sonra bu yasagin kalkacagina, yaptirimin neler olduguna dikkat edilmeliir.. le bu durum son bulmustur: Al »ARTISI ATI INA ivi AV! KEMESININ RESMI GAZETEDE VAVINLAN, GECEN_MILLETVEKILLERINN MiLLETVEKiLL ONEMILI | Finan ‘MILLETVEKILLERI YUKARIDA SAGA T _AYRICA BU Ki YOLMALARINA BiR ENGEL BULUNIAN Bir parti hakkandak’ kopaima davesinn reddedilmesi halinde ayn pati hake kundo ik il soreyle yeni bir kapatma devas: aglamayacag) yéninde hicbie hokim yo do diizenleme bulunmamatiadsr. Doloytsiyla "D” secenegi tamamiyia hayali bit so. enekir Didi. ME 1982 Anayasasina gére; secme, secilme ve siyasi faaliyette bulunma hhakia ile igili agagidaki ifadelerden hangisi yanligtir? ‘A) On sekiz yagi! dolduran her Turk vatandagi kural olarak segme ve halk oylamasina katilma hakkina sabipti. 8) Silahaltinda bulunan er ve erbas ile asker! grenciler oy kullanamaz- lar ©) Secimier; gil oy, acik sayim ve dokim esaslarina gbre yap. D) Taksiri suciardan huktm giyenler secimlerde oy kullanabilter. E) Bu haklann kullaniimasina dair kurallar, dogrudan Yuksek Secim Ku- tulu tarafindan dzenlenit. Cevap: Anayosonin 67. Maddesine gére; secme, soxilme ve siyas foliyete bulunmo haklannin kullamimesinailiskin kurallar YSK forofndan degil kanunla dUzenlenir. e'dir ‘Anayasa Hukuku ¢ Prof. Dr. Ahmet NOHUTGU| 89 “14. 1982 Anayasasi ve slyasal partiler mevzuatina gore, siyasi parti ligili asagidaki ifadelerden hangisi dogrudur? 'A) Valandaslar ve Kargilikliik esasi gozetiimek kaydiyla Torkiye'de ikamet eden yabancilar siyasi parti kurma hakkina sahiptt. 8) Siyasi pariler énceden izin almadan kurulurlar. ©) General ibesndek Slat Kuti ‘mensuplan siyasi partlere dye olabiliter. D) Yaiksekdgretim égrenclieinin siyasi partlere Gye olabilmeterine ills- kin esastan Cumhurbagkan dizenier. E) Yoksekdgretim elemanian, siyasi parilein il ve ige teskilalarinda Kimse, islendigh zoman yorelékte bulunan kanunun sug soymedi bir filden doloy cezolandilamar. > _Kimseye sug isledigt zaman kanunda o sug iin konlmus olan cezodan daho G1 bir coxa verlemes, % Cora ve ceza yerina gacen avenli edbileri ANCAK KANUNLA ken > Sucllugu hokmen sobitoluncaya kadar, kimse suclu saylamar. (Masumiyet Korine) > Hig kimse kendlsini ve konunds géstelen yolelonn suclayan bir beyanda bulunmaya veyo bu yoide deli gdsermeye zorlaname > Kenuna aykin olarak eke edi bulgula deli olarak kabul edilemes. (Bu fo ‘Avovosaye i kex 2001 desis le elenmsit > Ceza sorumivlugu gohsir > Hic kimse, yalngca sozlesmaden dogen bir yokamiGlog0 yerine getirmemesine don dolon dzatagiinden ALKONULAMAZ. Bu fia Ancyosaya 2001 deh lige olden) > Clim cezaa ve genel misadere como velemer, {2004 Anoyasa desis “lm fdam)cezos: fomamen Anayasadan gkarimsi.) > Idore, kisi horretinin kstlanmest sonucunv doguran bir mUeyyide uygulayo. ‘max. Sila kuwellerin ig zen baleminden bu hikme isisnalorgetiflbie > ULUSLARARASL CEZA DNVANI'NA TARAE OLMANIN GEREKTIRDIG! YUKUM. LUUKLER HARIC olmak dzere votandes, suc sebebivle yabonc bir Okeye ver lemes. (2004 Anayaso dedi ie “Ulvslararas: Ceza Divan tara olmarin gerektigiyokOmitlakler havc olmak duere”ibares eklenmigir. Yani votondos Fighir durumd deg, Ulislorarasi Ceza Diva'na torofolmanin gerektrigh yokdmlalsk arse yabana bir dkeyeverlebileceti) ‘Anayosa Hukuku # Prof. Dr. Ahmet NOHUTCU| 91 Devletin, maddi olarak kendini savunamayacak durumda ‘olan saniga, Ueretstz adil yardim yapilmast igin gerekli tedbir- leri almasi; sipheden sanigin yararlanmasi vb. gibi hikiimle- tin Anayasada yer almadusina dikkat edilmelidir. | Arkadaslar: Tim staeiardatemel hak ve Szgholee gen sok sore gh | © gelen alanlardan biri Anayasanin 38. Maddesindeki sug ve at 3 © cezalara iligkin genel esaslarcir, Bunlarin her birinin Anaya~ Tre. sanin bu maddesinde yapilan degisiklitterle birikte bilin- 3 si cok Snel. cor ere PTE Rearend Piugeecn cia (ca Re eae ay jucys 2011 IKaymakamlik 2011 idari Hakimlik 2010 feo etre IMaliye Bakanligi GK 2009 146, Agagidakilerden hangisi, 1982 Anayasasr'nin Kiginin Haklari ve Gdevleri Béliiminde yer almaz? A) Milkiyet hakks B) Dizeltme ve cevap hakki C) Basin horriyett 1D) _Egitim ve 6grenim hakki ve bdevi E) Zotla galigtirma yasagi evap: Asaiidaki Tebloda do gbrilecegi zere egitim ve 6Gretim hakki “sosyal ve ckonomik hok ve ddever” balominde dizerlenmektedir Didi 972 |Konsensus Adi - Ida H6kimlk Hukuk Sory Bankes) 1982 Anayasasinda Temel Hak ve Odevier Kiginin Hak ve Hieiyetlest (Od, 17-40) (Negatif Stati Haat Koruyuen Haller) Ma, 17: Kinin doula, ‘mada ve mane vatih Ma, 38: Zora glist yas ‘Ma, 19 i! hive ve goven 2g Ma, 20% zt hayatin sei Md. 21: Konut Dokuplmaai, Md, 22: Haberesme hart (Md. 23. Yelegme ve seahat hureiye Ma, 24: Din ve vedan hive Ma. 25: Dagunce kannst hii- ve Md, 26: Dogncey aghlemn ve saya horse Ma, 27: Bln ve snat hat Md, 28: Basin haiget Ma, 29: Sire ve sire yagan hake ‘Ma, 30; Basin aralarn ko Ma. 31: Kar zl hgrin ‘lindela basin dete haber lene aragansdan yralanma hae Ma, 32: Dizskime ve eevap sla Md, 33: Dernek hurma et Md, 84: Toplann ve ose sani. dzenleme hala Mai 35; Malkivet able Ma, 36: Hlak som hee Ma. 37: Kanuni hak gtuence ‘Ma, 38 Sug ve cezalare iin cnalar “Ma.30: spt lla Md. 40-Temel hak ve hare rin korunmast ‘Sosyal ve Ekonomik Hak vve Odevler (Md. 41-65) (Positif Stati Halden — fsteme Hakka) [Ma 41:Alenin korsnmas ye Coculhabon Ma, 42: Etim ve ogretim hall ve edt Md. 43: Kularéan yaetan- Me, 4 Tope mist Md. 48: Tanm, hayvanaiik ve bu retin dalanndan gaigan- lar korunrane Md, 46: Kamagra Ma, 47: Devielestime Ma, 48: Cayma ve stcegme ust Md. 49: Gala hak ve ‘Ma, 50: Caigmagartan ve Comey! goliirmek, cowre saQlgin korumak ve ceme kilenmesini Gnlemek votondaslann devi. (56/2) > Vatandoslr sivasi pari kurma, patilere gieme hakkine sahiptr. (68/1) > Her Turk komu hizmetleine girme hakkane sahiptir. (70/1) ve (71/1) > Votan hizmti her Turkn hokka ve Sdevidi. (72/1) > Vatandoslor secme, socilme, siysi faaliyete bulunma, halk oylomosina katlma hokkina sahipi. (67/1) > ikogretim kz ve erkek batdn votondaslar icin zorunludur. (42/5) > Vatandaslr icin getrilecek para, mal ve caligme yikdml6lokler (121/2) Cir. IMaliye Bakanlig Ie Denetcl Yrd. GK 2012 Adli Hakimlik Nisan 2011 (EIN cere Metera cap acer) evan Ceune Rs fee Pures) Reuse ary (esse an ate (Eel eenis nee} 123. 1982 Anayasasina gdre agagidakilerden hangisi, siyasi partilerin uyacaklan esaslardan biri dedildir? A) Siyasi parler ticarifaaliyetire girigemezier. B) Temeli kapatilan bir part, bir bagka ad altinda kurulamaz. C) Siyasi partler, yoksekagrenim ogrencilerni ye olarak Kabul ede- mezier. D) Siyasi partlerin faaliyetler, patti igi ddizenlemeteri ve galigmalan de- mokrasiikelerine uygun olmalidi. E) Siyasi partler, yabanct devietierden, uluslararasi kuruluslardan ve ‘Tork uyruklugunda olmayan gergek kigilerden maddi yardim alamaz- lar, Cowan: Mw ONEMLI ‘Anoyote Hoku # Prk r. Ahmet NOMUTCU97 ‘Anayasamizda siyasal partilere llgkin hukuimler gokea ve ‘ikea sorulmaktadir. Bu nedenle Anayasamizda yer alan siya- sal partlere ilgkin gu hikimler yi ilinmel \Vatandaslar, siyasi parti kurma ve usuliine gére partilere firme ve pantlerden aynima hakdana sahipti Parti iyesi olabilmek icin 28 yasimi doldurmus olmak gereki. Siyast partiler dnceden izin almadan kurulurlar ve Anayasa ve anu hiiktimler icersindefaaliyetlerini surdirdrer. Yaksekdifretim elemanlannin ve yilksakifretim Sfrencieri- nin siast partilere diye olabilmelerine iiskin esaslar kanunla diizenlenir. (1995 Anayasa degisikligi ile, yiksekdgretim ele- maniannin ve yiiksekdgretim 6grencilerinin siyasi_ partiye liye olabilmelerine imkan tarunmisti. 2547 sayih Viksek6retim Kurulu Kanununun 59. Maddesine g6re; Yoksek6gretim kurumlarinn diretim elemanlans, sivas! partilere diye olabilier. Ancak siyaslpartlerin merkez on Jan ile onlara bagi arastrma ve danisma birimlerinde gorev alabilrer. ‘Keza ayni dizenlemeye gére, YaksekOgretim kurumtannin @frencileri, siyasi partilere ye olabilirler. ‘Ancak,Siyasi parler liye olan 8gretim clemanlan ve Sgren- 1, yilksekdgretim kurumlanicinde part faliyetinde bulu- ‘namaz ve parti propagandasi yapamazlar.) Siyast partilere, Deviet, yeterli diizeyde ve hakca mali yardim | yapar. Siyast partilerinfaallyetier, part igi ddzenlemeleri ve calis- malan demokrasiikelerine uygun olur. ‘Anayasa Mahkemes! Sayistay'dan yardim alarak siyast part lerin gelir ve giderier! ile mal edinimlerini denetler ve bu denetim sonunda verecegi kararlar kesindir. ‘Teme apatlan bir part bir aska ad altinde kurulamaz. Yabanai_d Jardan_vo_Tirk inda olmavan gercek ll yar- Siyastpartilerin ti20k ve programlan ile eylemleri, Devletin bagimsiligina, Uikesi ve milletiyle bélinmez bitinlagtine, insan haklarina, gitik ve hukuk devietiikelerine, millet 98 |Konsensus Al - dar Holic Hulu Son Boks ‘egemeniigine, demokratik ve laik Cumhuriyet ikelerine ay 11 olamag; sintf veya 2limre diktatérligiind) veya herhangi bir tUr diktatérlaga savunmay! ve yerlestirmeyi amaclayamaz; suc slenmesini tesvik edemez. Cain PEE 424, 1982 Anayasasina gére, Tirk vatandaslarnin siyasi parti dyesi ola- bilmeleri icin kag yagini doldurmus olmalan gerekmektedir? A) 18 8) 20 o2t b) 25 £) 30 ‘Cavep: Tork votandaslonnin siyasi port dyesi olabilmelari icin 18 yosin: dolduemus ‘olmolan gerekir. Uye olabilmenin 18 yasa indirimesi 1995 Anayosa degisikigdir. Keir 425. 1982 Anayasasi'nin 73. maddesinde yer alan “mali glice gre vergi- lendirme” ilkesi agagidakilerden hangisini gercoklostirmoye yénelik bir dazentomedir? A) Sosyal deviet ikesini B)_Laik dovietikesini ©) Oniter deviet ikesini D) Cumhuriyet itkesini E) Milf egemeniik ikesini Covep: = Herkese sosyol haklann tarinmasi ve tedbirlern alinmass, Gelir egitsilitlerini azclimayt amaclayan bir vergi poltikosiun (orton orcnlt vergileme gibi) uygulenmas yani adaleti vergi alimmas! Kamulastirma ve devletlesime Plénloma = Sosyel givenligin soglanmas: = Firsotegiigi = Iethdamin artnmas: vb. ike, arac ve yénterler sosyal dove ilkesinin gerekleindondir. Adie ‘Anayasa Hukuku # Prof. De. Ahmet NOHUTCU| 99 128, 12.09.2010 tarih vo 982 say Kanunla 1962 Anayasasi'nda agagi- dakilerden hangisinde herhangi bir degisikk yapilmamistir? ‘A)_ Senclika kurma hakki 8) Ozel hayatin giailigi ©). Yerlesme ve seyahat huriyet D)_Konut dokunulmazisr E) Ailenin korunmast ‘Cevap! 1. 12.09.2010 torih ve $982 sayll Kanunla yopilen Anoyaso desist ile, “Orel Hoyotn Giziligi” konor boslikli 20. Maddeye su ik eklermistr "Herkes, Kendisyle ilgili KISISEL VERILERIN’ KORUNMASINI ISTEME HAKK NA ship Bu hak; ksinin kendisyle ig kigisel verilerhakkindo bilgilendime, bu ver: lere erigme, bunlarin dizelilmesini veya silinmesin tolep etme ve amaclan dogrultu sunda kullanlip kllorslmadijin: &grenmeyi de kapsar. Kisisel verler, ancok kanunda engérdlen hallerde veya kisnin agk nzasiylo islenebil. Kissel verilerin korunmasinaliskin esas ve usuler KANUNLA dizenlenie.” oko eklenmistir 2, 2010 Anayasa desisitligi ile “Verleyme ve Seyahat Hirryeli” kenar bos- lik 23. Moddede gu degigieik yaplmsh: Votandasin yur disina cikma hUrryati, ancok sug sorusturmast veya kovus. surmass sebebiyle hakim karanna baglt olarak sinrlanabil. 2001 Anayasa defisikligi ile bu 4.fikradan dlkenin “ekonomik durumu sebebiyle” de smurlanabili baresi gkarilmistir, = OnemLi 7010 fnayosa deggie “Alerin Korunmosr Keor bosils 23, Mod dede gu dedighlikler yoodmigh: 2010 Anayasa degisiklii lle daha Once made kenar bash “nilenin Korunmasi” iken “Cocuk Haklar'” tbaresi eklenerek “Ailenin korunmasive cocuk haklart” olmustur, 100 | Konsensus Ad - dari kimk Hukuk Soru Bonkast ‘Aynca ayn moddeye gu hikrolareklenmistr. “Her gocuk, korunma ve bokimdan yararlanma, yiksek yoranna acikga aykin olmadikca, ana ve babasiyla kigsel ve dogrudan ilgki kurma ve sirdirme hakkina sahipti” “Devlet, her trl itsmara ve siddete karsi cocuklan koruycy tedbider oli.” 4, 2010 Anayosa degisidigi ile “Sendika Kurma Hokla" kenor boshikh 51 Maddede “Ayn zamanda ve ayn is kolunda birden faalo sendikoya dye olunamaz"” fikrosi Anayasadan gkanlms. ‘Aynr is kolunda birden fazla sendika kurulabiliyor ancak dye ‘olunamiyordu. 2010 Anayasa degisikiii ile bunlarin ikisi de mimkin hale gelmisti air IKaymakamiik Aralik. 2011 127. 1982 Anayasasina gére, slyasi partilerin kapatilmast ile ilgili agagi- daki ifadelerden hangist yanlistr? A). Siyas!_partlerin kapatimasi, Yargitay Cumhuriyet Bagsavcisinin ‘acacag! dava Gzerine Anayasa Mahkemesince kesin olarak karara baglanir 8) Siyasi partilerin kapatimasina iiskin davalarda, kapatma ve Deviet yardimindan yoksun birakma geklinde iki farkl: yaptrim tra vardi. C) Bir siyasi partinin temelli kapatimasina beyan ve faaliyetieriyie se- bep olan kuruculari dahil yeleri, Anayasa Mahkemesinin kapatmaya dair kesin kararinin Resmi Gazetede gerekgeli olarak yayimlanma- sindan baglayarak 3 yil sireyle bir partinin kurucusu, Jyesi, yonetici- sive deneticisi clamazlar. D) Teme kapatilan bir parti bir baska ad altinda kurulamaz. E) 69, maddede beliilen odak olma halinin gartlan Anayasa tarafindan belirienmistr CCevap: Bir siyosi portnin temelli kapatimosina beyan ve foalyetervle sebep olan kuruculan dahil Gyeleri, Anayasa Mahkemesi’nin temelli kapatmaya ilgkin kesin ko: rarinn Resmi Gazatede gerekcali clarak yayimlomasindan baslayarak 5 YL SUREYLE bir boske parinin = Kurucusy Oyesi Yenetcisi Denetssi olomaxlar Cir. ‘Anoyosa Hukule ¢ Prof. Dr. Ahmet NOHUTGU| 101 ‘Yaptinmin siresinin 5 yil olduguna, 5 yil sonra bu yas tealkacafina, yaptirmin neler oldugune dikkat edilmelci. Aynea 2010 Anayasa deisikliginden Once partsinin kapat ‘masinda ismi gegen milletvekilinin milletvekilighdisiyordu. 2010 Anayasa delsitig ile bu durum son bulmustur: Jyh | samc panrisinin waariovasina iiskin aNAYAsA man: > ir E YAYINLANAN GNEMLI | GECEN MILLETVEKILLERININ MILLETVEKILIGL DUsMEVECEK- TIR. ANCAK BU MILLETVEKILLER: YUKARIDA GECEN 5 YILLIK YASAGA TABI OLACAKLARDIR, AYRICA BU KISILERIN TEKRAR BAGIMSIZ ADAY OLMALARINA BIR ENGEL BULUNMAMAK- TADIR, eo Eerie ior arsngese ou Renn neeaettaMeneN trem) 4128, 1982 Anayasasina gre, agagidakllerden hangisi olagan dénem ‘Cumhurbaskanigi kararnamest ile dizenlenemez? A) Konut hak B)_Dilekge hakkt ©) Sagi hak D) Grey hak: E) Sosyal govenlik hak Cevap: Olagan Cumhurbostanh korarnameleriyle ancak sosyal ve ekonomik hok- lar (poctifstatv hallan} dizenlenebili. Bu cercevede siyosol bic hok (aki sata halk ‘lon “dilekce hakki” ologan Cumhurbagkanligi koramamelerinin konusu clamor. Bear 102 | Konsensus Ad - dor Hakimlk Hukok Soru Banks CCMA EEE 129. Agatidaki tom¢ ve hiirriyetlerin hangisi hakkinda Anay: sinirlama sebebine yor verilmemistir? A). Yeriesme ve soyahathiiriyet 8) Galigma ve sézlegme hirriyet ©) Dosanceyi agikiama horriyeti D)_ Basin hursyet E)__Haberiesme horriyet ‘Cevap: Anyasonin “galigma hakki ve édevi" kenor basliki 49. Maddesinde herhan- gi bir 6zel sindame sebebi bulunmemaktadr. Bidir, Asai ing ‘Anayasasi'nda yé ligili hdkiimlorden biri desir? A) Kamu gorev veya hizmetinde bulunantara karsi, bu orev veya biz metin yerine getitimesiyie igi olarak yapilan isnatiardan dolay! agi- lan hakaret davalannda, samik, isnadin dogrulugunu ispat hakkina sahiptr. B) _Idare, kisi hdrriyetinin kasitanmasi sonucu doguran bir mBeyyide uy- sgulayamaz. ©) Hig kimse kanunen tabi olduju mahkemeden baska bir merci énune sikanamaz. D) Hig kimse kendisini ve kanunda gésterien yakinlanni suclayan bir beyanda bulunmaya veya bu yolda dell géstermaye zorianamaz, E)_ Kisinin, resmi g6reviller tarafindan yapilan haksiz islemler sonucu gradigt zarariar, bu géreviller tarafindan tazmin edi igi haklan i Covap: “E” socenedi yanlistic. Cankt Anayasamizn “kis hirriyeti ve givenli” bos lid 19. Moddesinin son fikrasinin 2001 degisiliginden sonraki son hali syledir: "By ‘esoslor diynda bir isleme 14bi tutulan kiglerin ugrachklan zarar, tozmino! hukukunun genel prensiplerine gore, DEVLETGE ODENIR, Flr Anoyosa Hakuky ¢ Prk r, Ahmet NOHUTCU| 103 EEE 431. 1982 Anayasasina gére, Kamu Bagdenetcisi agagidakilerden hangisi tarafindan secilir? A) Cumhurbagkant B) Kamu Denetgiigi Kurumu c) TBMM D) TBMM Baskani E) Icislori Bakant Covap: 2010 Anoyasa degisikigvle doha ence Anoyasade yer elmayan bilgi edinme hrakki ve kamu denetcisine (ombudsman) basvurma hakla getiriiisir Torkiye Biydk Mille! Mecisi Boskanligina bagi olarak kurulon Kamu Denetei igi Kurumy idorenin igleysivle ilgili siktyelleriinceler, Kamu Bosdenetcisi Tockiye Buydk Mille! Meclisitaraindan gil oyla 4 yl icin sea. Cair neon na. g6ro, agagidakilerden hangisi sosyal v rik haklar ve édevlerdon biri dedi? 1A). Allenin korunmast B) Zora galistima yasagi ©) Egitim hakks D) Galisma has E) Gevre hakkr ‘Covap: Hic kimse zorlo coligtnlamar. Angarya yasokt * Angaryanin yosok olmast mutlok olarak ferunmishr | ‘Zora galgtrma yasoginn galsm ile gl hiker ksminda | sosyel ve ekonomik haklardan olmayip Kissel haklardan | | | elduguna ve gekirdek alan icinde olmadiéina dikkat ediimeli- Yo lai. : ysa ealgma hakkanin sosyal ve ekonomik bir hak olduguna GNEMLI | dikkat editmeliair. |__| 2orla calistirma yasagi ite gaisma hakka konstirimamachr. Bir 104 | Konsensus Ad 133. 1982 Anayasasina gore, tomel hak ve hurriyetlerin sinirlanmast ile ligili agagidaki ifadelerden hangisl yanlistir? ‘A)_Temel hak ve hniyetler kanunla sinirtanabilie. B) Seyahat hamiyeti gene! saglik nedeniyle siniianabilt. ©) Temel nak ve hUrtiyetlerden bazilan kamu dizeni nedeniyle sini fandinlabil D) Teme! hak ve hirriyetier yonetmelikle sinianamaz. E) Teme! hak ve hUrryetiere igi siniriamatar dlgdlOlOk ikesine aykir olamaz Idori HAkimlile Hukuk Sory Bonkas! Cevap: Seyohat hurryet ign iki dzel sinrloma sebebi vardi Suc sorusturma ve kovusturmast sebebiyle > Suc islenmesini énlemek amaclanyla kanunla sinirlanabili: 8dr (EEE 134, 1982 Anayasasina gre, agagidakilerden hangisi siyasi partilere tye ‘olamayacak kigiler arasinda yor almaz? A) Hakimler ve saveilar 8) Sayistay dahil yaksek yargi organlant mensuplari ©) Kamu kurum ve kuruluslannin memur statdstndeki gdreviler D) Silahl kuwetler mensuplart E)Yoksekogretim 6grencileri CCovap: Anayosaya g8re asadido soylonlor poll Uyes! lamer: > 18 yosini doldurmayanior > Hakimler ve soveilar > Saysloy dahil yoksek yargr organlan mensuplan > Kamu kurum ve kurvluslannin memur stotistindeki gBrevlier > Yopiklan hizmet bokimindan igciniteligitogimayan diger kamu gBreviler > Silahl kuwveller mensuplan ile % Yoksok dgrelim ances dzrenciler! Edi. “Terér eylemlerinden mahkGm olanlanin siyasi partilere tye olamayacagi” Anayasada yer almayrp 2820 say SIYASI PAR- TILER KANUNU'NDA yer almaktadi. ‘Anayasa Hukuku ¢ Prof. Dr. Ahmet NOHUTCU| 105 1995 Anayasa degisikligi lle, ydksekégretim elemantannin ve viiksekégretim Sfrencilerinin siyasi partiye dye olabilmeleri- e |__| neimbén taninmistir- ONEMLI 135, Agagidakilerden hangls! 1982 Anayasasi’nda “Sosyal ve Ekonomi Haklar ve Odevler” bash altinda diizenlenmemistir? A) Kamulastirma B)_Kiyllardan yararlanma C)Ekonomik ve Sosyal Konsey D)_Devletlestime ve dzallestimme E) Tarim, hayvaneilk ve bu Gretim dallannda galisanlann korunmast (Covap; A, 8, D ve E seceneKlerinde yer olanlor 1982 Anayasasr nda *Sosyal ve Eko- nomik Hekler ve Odevler” bosliginda dazenlenmis. 2010 anayosa degisikigi ile Anayasada ilk defa dorenlenen "Ekonomik ve Sosyal Konsey’ ise, Ancyasanin sonionnda “Ekonomik Hikimler* bash: altinda 166. Maddesinde dizenlenist Coir. 136, 1982 Anayasasina gére, slyast partilr ile igili agagidaki ifadelerden hangisi yanligtir? A) Yoksekdgretim éncesi Sgrenciler sivas! partilere dye olamaziar. B) Deviet, siyasi partilere yeterli diizeyde ve hakga mali yardim yapar. ©) Parti dyesi olabilmek igin 18 yagimt doldurmus olmak gerekir. D)__Siyasi parilerin gelir ve giderlerinin amaglarina uygun olmasi gere- Kir E) _Ulustararasi bir kurulustan madai yarcum alan bir siyasi partinin Dev- let yardimindan yoksun birakilmasina karar verilebili CCevop: Yabanc: devletlerden, vluslroras: kuruluslrdan ve Tork wyruklugjunda olmo: yon gercak ve tézel ksilerden madd yordim clan sist parler temelli olarak kopat- he & 106 | Konsentus Al - dos Hkimlic Hukuk Son Bones eae Ee Perm reine EE VED ecm M ec con Ane) eee Teor Hern Pemeue crn Adil Hakimilik 2010 Koerner} IKaymakamlik 2009 eT esc) Renner th tiatie een Ccrner Tenia 137. 1982 Anayasasina gére, agauidakilerden hangisi temel hak ve hiirtl- yetlerin sinirlanmasinin gartlanindan biri dedildir? |A) Sadece Anayassnin ilgili maddesinde belidlen sebeplere dayanma B) Ancak kanunla sinirianabilme ©) Acele durumiarda Cumhurbaskanlig kararnames! ile sinirlanablime D) Demokratik toplum dizeninin ve lak Cumhuriyetin gereklerine aykin olmama, E) Olgldldk ikesine aykin olmama Sinirlandirmanin sini olarak da bilinen, temel hak ve huirr- yetlerin smirlandirma kosullar s6yle siralanabilir: 2. Ancak kanunla siniriandinlabilir. 2. Yalnizca Anayasamin ilgili maddelerinde belirtilen ézel sebeplere baglt olarak sinirlandirlabilr, 3. Yapilan simrlamatar Anayasanin sBzline ve ruhuna ay- Jon olamaz. Demokratik toplum diizeninin gereklerine aykir ole- Hak ve Hiiriyetlerin ézlerine dokunulmadan sinitlan- dirdabili. 6. Olgilldk iikesine aykar olamaz, 2. Lai cumhuriyetin gereklerine aykini olamaz, ee eee __Sinilamanin Siruriar, Anayasa Hukuku # Prof. Dr. Ahmet NOHUTCU 107 gus uuewepung <— gunwey, | opis ueweuis }— Isvnnvrainis won (ok ews ac 99 eseheuy zug (60a) et80 i} 108 | Kensensus Adi - dor Hakim Hoku Sos Banks Pavukatlar fein Adil Hakimlik GK 2011 138. 1982 Anayasasina gére agagidakilerden hangisi grev hakkina sahip- tir? A) Igverenier B) Memurlar ©) Iggiter D) Milletvekileri E) Ordu komutaniari (Covap: Grey hokks yolnu igglere, lokavtigverene torunmist, 2010 Anayasa desikligi ile memurlar ve diger kamu gorevii- Ieri, toplu sézlesme yapma hakkina kavusmuslardir. “sireldi ve diizenli (dare” ya da “Devlette temadi esastir” iikeleri geregince memurlarn grev hakkinin bulunmadigi ONEMLI | unutulmamalidir, eae Ce ae Eom ch el IKPSS Hukuk 2010 etetet ens} 139. 1982 Anayasasina gre, agagidakilerden hangisi secimlerde oy kul- Janma hakkint engelleyen bir durum degildir?. A)_Kasit bir uctan dolay eza inf Kuruman kimi larak bu B)_Erveya erbas olarak silah altinda bulunma C) Tork vatandasiigindan cikartilmis olma D) Asker 6grenci ola Tutuklu olma ‘OY KULLANAMAYAN KIMSELER: > 18 yasim doldurmayaniar > Yabancilar (Vatandas olmayanlar) > Silahaltinda bulunan ER ve ERBASLAR, > ASKER] OGRENCILER ve ONEMLI | > Taksirli suclardan hiikim giyenler haric (olmak Uzere) ceza infaz kurumlarinda bulunan HUKOMLOLER oy kullanamazlar. ‘Anayasa Hukuky ¢ Prof. Dr. Ahmet NOHUTCU| 109 ‘Gera infaz kurumunda ve tutukevinde bulunan tutuldular oy kullanabilir. Tutulularin oy Kullanabilmesi 1995 Anayasa ddeBisikligilledir. Ceza infaz kurumunda bulunan hékimldler ile tutuldular ayrimina dikkat edilmetidir. Cera infaz kurumlarmda taksirli suelardan hOkiml0 olantarda oy kullanabilir. Ancak bunun disinda higbir hOktimli, cezass bitesiye kadar oy kullanama: aksirll suglardan hikimid olantarin oy kulla es} 2001, fAvukatlar tgin Adi Hakim 440, 1982 Anayasasina gére, basin hdrriyoti don hangisi yanligtir? lal agagidaki ifadoler- ‘A) Basin hordor, sansor edilemez, BB) Basimevi kurmak igin mali teminat yatirmak gart kogulabilr ©) Devlet, basin ve haber alma hirriyellerni saglayacak tedbirer alr 1D) Kepatilan streli yayinin acikga devami niteligi tagiyan her torld yayin yasaktr E) Stieli veya sUresiz yayinlar, Kanunun gOsterdigi suelanin sorusturma \veya kovusturmasina gegimig olmasi hallerinde hakim karan ile top= latilebiir Cevap: “Bosin Horryeti” bash 28, Maddesine give: "Basin hordor, sansir edilemez, Bosimevi kurmak izin alma ve mali teminat yatema garina badlonamaz.” ‘Anoyosanin by fikrasinda; besinin sansbir edilememesiznle ve mol erin bbasimevi kurulamomas:ibareleryle ek givence getirimeltedir, Ber. aco 1982 Anayasasina gore, ag: girme hakkina sahiptir? A) Yabancilar B) Her Tork ©) Sadece bayanlar D) Sadece yksekokul mezunlan E) Sadece okuma yazma bilenler jakilercen hangisi kamu hizmetlering Covap: Beir. sasina gore, agagidaki yrliytigi dazenleme hakkinin egildir? A) Milt gover 8) Kamu dazeni ©) Genel refah D) Sugiiglenmesinin onlenmesi E) Genel sagliin ve genel ahlakin korunmas! len hangisi foplanti ve gdsteri indinimasi sebeplerinden biri ‘Covap: Toplont ve adster ylriyish dizenleme holanin dzel snvlama sebeples Toplanti ve gsteri yirdyigi hake ancak Mill gGvenlik, ~ Kamu dizeni, = Sugiiglenmesinin énlenmesi + Genel sagligin ve = Gonel chlakin korunmasi veya Baskolonmin hak ve ézgitlaklerinin korunmasi emaaiyle KANUNLA sinilanabi lic Toplants ve gisteri yiriiyiisii yapma hakki “genel refe it inirlama nedenleri wadigina dik- kat edilmelidir. wzdaki HICBIR HAKT/ SEBEBI OLARAK “GENEL REFAH” BULUNMADIGINA cok dikkat | Anayasamuzdald hicbir hakta zel stnurlama sebebi ola. 9 “Tak "GENEL REFAH” BULUNMADIGINA cok dlkkat edil- $4. © melidir. et Cir. Anoyota Hulk # Po. Ahmat NOHUTCU 111 Se 143. 1982 Anayasasina gre, agagidakilerden hangisini izin_sistemine baglanmasi mimkiindiir? A) Derek kurma hakkt B) Sendika kurma hakkt ©) Sirelive stresiz yayin hake D) Radyo ve televizyon yoluyla yayim yapma hakki E) Toplanti ve gOsteri yordygt| dazenleme hakkr ONEMLI Tian sistemine bagjenebimes! Sngérdlen tek hakan bu hi- © kamde yer alan RADYO, TELEVIZYON, SINEMA VEYA .& | BENZERI YOLLARLA YAPILAN YAVIMLAR olduunu vibe | MUTTEN uur waa ‘Ayrica, basimevi kurmak izne baglanamiyorken; ratyo, tele- vvizyon, sinema ve benzerl yayimlarmm izne bajlanabilecegine dikkat edilmelidir. TERE in kétilye kullaniima 444, TUrk Anayasalannda “temel hak ve hilrriy yer verilmistir? mast” Ikesine ilk kez agagjidakilerin hangisi A) 1924 Anayasasi'nda B) 1982 Anayasasr'nin ik metninde ©) 1961 Anayasasrinda 1971 yilinda yapilan anayasa degisikliginde 1D) 1982 Anayasasr'nda 1996 yilinda yapilan anayasa degisikliginde E) 1982 Anayasasi'nda 2001 yilinda yapilan anayasa degisikliginde 112 | Konsensus Adi Idori Hdkimlik Hukuk Sory Bonkast Cevap: Kotdye kulanmama kavromi 1961 Anayases\‘nin ik halinde yer almayip, ilk kez 1971 Anayosa degigilgi ie getnimisr, 1982 Anayasasi'nda temel hak ve hor- riytler kotdye kullanmoma basis yer alist. Ikine’ Dunya Savasrndan sonra bet demokrosilerinden bazlannda demokrasiyi teh dit eden tehlikelere karst hukuki ve cezai énlemler alinarok demokrosinin kendin sovunmasm ifade eden, demokresiyi orladan kaldirmok isteyen akimlara, siyasol Sxgitlenme ézellkle de siyosol pariler icin karst megru siyaset foaliyet alariny kopo: fon milion demokrasi kaveam: ve anlayis TUrkie'nin éenel kogullannda éze bir ‘nem ve icerk tagimaklodir. Bu gorcevede Anayasanin 14. Maddesinde "Temel hale ve hiriyetlerin kGtiye kullaniamamasi” boslgiza dozenlenen hokUmlerin “milton demokrasianloyisinn bir wants! ve gonuey oldugy ile sirvlmektedir” Cir. IAYM Raportor Yrd. 2011 145. 1982 Anayasasina gore, agagidakilerden hangisi yalnizca vatandag- fara tarinmug bir haktir? A). Galigma hak B) Haberlegme hdrriyeti ©) Sosyal goveniik hakkt D) Kamu denetcisine bagvurma hak ) Kamu hizmetierine girme hakki Cover: ‘Anayasomuzda sadece vatandaslara faninen hak ve édevler sunlorde = Gerreyi gelistimek, cevre sagligin korumak ve ewe kifenmesini Gnlemek -vatandoslann Gdeviir. (56/2) = _Votandaslorsivasi pati kurma, partilere gitme hakkina sohipti. (68/1) = Her Tork komu hizmellerine gitme hakkana sahiptir, 70/1) ve (71/1) = Votan hizmeti her Tark’tn hoki ve Sdavidir. (72/1) = Votandaslar secme, secilme, sivas foaliyete bulunma, halk oylamasina ka- ‘lm hakkana sahipsir, (67/1) = kgrotim kee ve erkek butUn valandaslor icin zonunludur, (42/5) = _..Vatandasla gin getrlecek para, mal ve caligma yikimlblokled (121/2) Dolayssivla Anayasamizin 70. Maddesine gére: Her Turk, kamu hiametlerine girme hakkina sahiptir Hizmete alinmada, gérevin gerektirdiginiteliklerden bagka hicbir ayn gBzet- lomez, "Yusuf Sevki Hakyemez, Militan Demokrasi Anlayisi ve 1982 Anayasasi, Sepkin Yayin- lan, Ankara, 2000¢en aktaran, Tande-Vzbasl, age, 8-73; Ozbudun, age. € 88, Anoyese Hulk # Pro. O. Ahmet NOHUTCU 113 Kamy hizmetine girme haklarun siyasi haklardan olup sadece ‘irk vatandaslarina tanmdigina olmadigina cok dikkat edilmetidir. fabancilanin béyle bir hakkt Fain (SUED 146. 1982 Anayasasina gére, agagidakt ifadelerden har riyetinin sinueandinimasi sebeplerinden biri degildir? A) Genel saQ)igt korumak B) Sugislenmesini énlemek ©) Kamu malian: korumak D) Sosyal ve ekonomik gelismeyi saglamak E) Saglikl ve dizenli Kenilosmeyi gercekiestirmek yyerlesme hiir- Cevop: Yerlesme hiiiet icin bz! sinrioma sebepleri > Sug islenmesini onlemek > — Soayal ve ekonomik geligmey soglomok > Soglikh ve ddzenli kentlegmeyi gerceklestirmek > Kamu mollann korumak amaclanyla: kanunla sinelonabili Gerek yerlegme gerekse seyahat hirriyetinin her ikst iin de ‘GENEL AHLAK, GENEL SAGLIGL KORUMAK, KAMU YARAR! gibi bir sebeple siniiama ONGORULMEDIGINE cok dikkat 8 fesnuni tine belUmnd yer alan “Sosyal ve Exonomie Holler ve Odevier” bash altinda dizenlenmemistir? A) Allenin korunmast ve gocuk haklan B)_Egilim ve 6Grenim hakki ve devi ©) Galigma ve sizlegme harriyett D). Galigma hakks ve ddevi E) Dazeltme ve cevap hakki iki hak ve hirrlyetierden hangisi 1982 Anayas: 114 Konsensus Adii- Idori Hakimlik Hukuk Sory Bankast Cevap: Dizelime ve covap hakka, Anayasanin Kisi Haklan ve Hiriyelei, yoni negoti stati hoklan bélminde dizenlenmistr Edie TE 148. 1982 Anayasasi’nda 2010 yilinda 5982 sayih Kanunla yapilan deGj sillikter ile ilgili agagidaki ifadelerden hangisi yanlistir? A) Gocuklar, yasllar ve ézbiidler lehine pozitit ayrmeihk yapilabiimesi- ne imkan taninmstr. 8) _Bilgi edinme hakki anayasal olarak dizenlenmistir. ©) Vatandagin yurt disina gikma hurriyetinin yalnizca sug sorusturmast ve kovustumast sebsbiyle sinirlanabilecegine figkin bir dizenleme vyaplmsi. D) Adil yargilanma hakki anayasal olarak dizenlenmistr, E)__Kigisel verilrin korunmasint isteme hakki Anayasaya eklenmistir. Adil yargilanma hakkt, 1982 Anayasasina Ilk ke2 2001 Anaya- ‘sa degishlii ile girmisti TARE 149. Temel hak vo hdrriyetlerin sinirlandirimasina iliskin asagidaki kural- lardan hangis, ilk defa 1982 Anayasast'nin gecirdigi degisikliklerden ‘nceki ilk metinde acik bir bicimde yer alir? A) Teme! hak ve horriyetir, 6zlerine dokunulmaksizin siniranabil. 8) Temel hak ve horriyetler, yalnizca Anayasanin ilgili maddelerinde belirilen sebeplere bagl olarak sinirlanabilr. ©) Teme! hak ve huriyetlere iligkin sinirlamalar, lak devietin gerekler= ne aykin olamaz, 1D) Teme! hak ve horriyetier ligkin sinirlamalar, dlgUIUIOk ikesine aykin olamaz. E) Teme! hak ve harriyetlereilgkin sinirlamalar, demokratik toplum di- Zeninin gereklerine aykin olamaz, Covap: Temel Hok ve Hiriyetlerin Sinrlandinimasinin sinrianmin ik kez hangi Ano: yosa ya da Anayasa dedisikig le yopldigina ilgkin dizenlemelar asagidoki toblode buluncbilir, Anayota Huy # Po. O.Ahme! NOHUTCU] 115 1961 1971 1982 2001 : itehot _|_Degisiigi_| ikke! | Deaiskig_| Genel snviame “ “ Gre sinlema 7 7 7 z Knunla sina 7 7 7 v ‘Ancok kanunla v 7 v sinvlame ‘Anayasarin séxine | v ra 7 ve ruhune uygun elma Holden Bzine do- v 7 7 leynmama: Oicoloik Fa Lak Cumburivetin v sgerellerine opkin almama Demokrofikoplum wal dizeninin gereke- rine oykin olmama Edi (CMEC 150. |. Insan hakarina aykin eylemde bulunma IL Tork uyruklugunda olmayan gercek ve tizel kislerden madi yardim alma II, Laik Cumhuriyet ikesine aykan eylemde bulunma IV. Demokratik Cumhuriyet ikesine aykin eylemde bulunma 1982 Anayasasina gére, Anayasa Mahkemesi yukandaki fillerin hhangilerinde ilgill slyasi partinin sadece kapatilmasina karar verir A) Yalnuz B) vel ©) hilvelv D) L.lllvelv E) Lib tively 116 | Konsensus Adi - idari Hékimlik Hukuk Soru Bankast ‘Anayasada siyasi parti kapatma sebebi olarak i sebep gun- lard 3) Bir siyasi partinin 8. Maddeni ‘bulun 2) Bir siyasi partinin 68. Maddenin 4, fi\rast haldmlerine ONEMLI ars in islendit haline 3) Bir siyasi partinin YABANCILARDAN MADDi YARDIM Al.- Masi. Anayasa Mahkemesi, yukandoki bir ve iki numaradati nedenlerde, temell ka= ‘potma yerine, dove onus fillein agidigine gére igi siyasi partinin Devlet yard mmindon kismen veya tamamen yoksun biraklmasine da karar verebil 1982 Anayasasi Md. 69/10'a gbre, yukandaki Ug numaralt rnedende, yani: ¥ YABANCI DEVLETLERDEN, 7 ULUSLARARASI KURULUSLARDAN VE “=> _ |v TORK UYRUKLUGUNDA OLMAYAN GERCEK VE TOzeL Ki- Seti | siteRDEN Y MADD! YARDIM ALAN SivASI PARTILER TEMELLI OLARAK KAPATILR, Bu maddede odek hali gibi bir hukmun olmadigina ve sodece temeli kapot- ma koran veridigine dikkat edimeliir. ‘Siyasi partiler yabancilardan maddi yardim alamazlar FAKAT YURT DISINDA TESKILATLANIP FAALIVET GOSTEREBILIRLER, YURT DISINDA PROPAGANDA YAPABILIRLER, YABANCI Isci ‘CAUSTIRABILIRLER, ‘Ayrica siyasi partilerin vakif kurmalari, kendi siyasetlerini Yyairiitmek acisindan dernekler, sendikalar ve valiflara siyasi inde bulunmalan da. Anayoso Hukuky ¢ Prof Or Ahmet NOHUTCU| 117 151, 1982 Anayasasina gro, toplanti ve gdsteri yi aki ifadelerden hangisi yanlistir? A). Toplanti ve gésteri yOrdylg yapmak igin izin alma zorunlulugu yok- wr, B) Toplant ve gésteri yordylga yapma hakki herkese taninmistr. C)Toplantt ve gésteri yarayso yapma hakki kamu yaran amaciyla st- nilanabil. D) Toplanti ve gosteri yaruyiiga yapma hak genel ahlakin korunmast amaciyla sinirlanabil. E} Toplanti ve gosteri ylrayigh dazenleme hakkina iigkin gekil, gart ve usuller kanunla dazenienir, 190 He Hilt a ‘Cevop: Toplant ve qdster yriyist halla ancok; Mili obvi, omy dizeni, suc islenmesinin dnlenmest genel sogliiin ve ‘gene! ahldkin korunmas: veya baskolonnin hok ve ézaidWlerinin korunmast snaciylo KANUNLA strrhanobil Cir 152. 1982 Anayasasina gre, Turk vatandash ile ligili age {orden hangisi yanlistir? |A)_ Tork Devlet'ne vatandagik bag ile baglt herkes Tork. 8) Tork babanin gocugu Tork tor. ©) Turk ananin gocugu Tark’tar. 1D) Higbir Turk vatandas! baghiikla bagdasmayan bir eylemde bulunma- dikga vatandagiktan gikanlamaz. E) Vatandasliktan cikarma ile ilgili Karar ve iglemlere karst yargi yoluna bagvuruiamaz CCevap: Angyasanin siyosal haklar (aklf slot Hoklon) baslgr alinda dizenlenen *vatandaghk hak” kenor bogiginda yer alan hokbmler gunlorde: > Tork Devltine vatandaghik bogr ile bog olan herkes Tank > Tork babanin veya Tirk ananin cocugu Turktor. > Votondashk, kanunun gésterdigigarlarla kezanilr ve ancak kanunde beliilen hallerde koybeeilr. 118 | Konsensus Adi - idori Hékimlike Hukuk Soru Banka! v Higbir Tork, votana boghlikla bagdagmayan bir eylemde bulunmadikca volan. daslikion cikariamar. > Vatandashikion karma il ilgili korar ve islemlere kar yargi yolv kapatlamar. (Ex givence) miimkiin olduguna ve gikarma sebebinin sadece vatana bagilikla bagdasmayan bir eylemde | bulunmak olduguna, buna karsi yargi yolunun agik olup, bu yolun kapatilamayacagina dikkat edilmelidir. 153. 1982 Anayasasina gére, slyasi par hangisi dogrudur? ‘A)_Siyasi partler énceden izin almadan kurulurar. B) Yabancilar siyasi parti kurabilier. ©) Siyasi partir icisleri Bakaninin ini ile kurulabilier, D) _Siyasi partiler kurulus Oncesin Yargitay'dan izin alilar, E)__Siyasi partilerin mali denetimini Sayistay yapar. Cevop: Sivas! porler Bncedenizin almadan {rctandaslor torofindan) hurulurlar ve ‘Anayasa ve kanun hokimn icersinde foalyetlernisurdorler. Anayasada yer almayip, Siyasi Partiler Kanunu’nda yer alan hiikiimlere gére, EN.AZ 30 TURK VATANDASIVLA kurulabilen part, belael Ni dn ize! . ‘Yani, Bakanligin izin verme ya da vermeme gibi bir yetkisi yoktur.izin almadan kurulma herhangi bir anayasa dedisikigi le degildir, 1982 Anayasasi’nin ilk halinden bu yana vardir. Nar Anayosa Hukuky ¢ Prof, Dr, Ahmet NOHUTGU| 119 Lee idari Hakimlik 2010 Adli Hakimllk 2009 eveier ene nee) 454, 1982 Anayasasina gore savas, seferberlik veya olagjaniistii hallerde temel hak ve hiirriyetlerin kismen veya tamamen durdurulmasi du- rumunda dahi ihlal edilemeyecok olan temek hak ve dzgiirlikler lle agaijidaki ifadelerden hangisi yanlistir? 1A) Kimsenin konut dokunulmaziii ve 6zel yagaminin giziigiihlal edi- lomez. 8) _Kimse din, viedan, dligince ve kanaalerin agiklamaya zorlanamaz vve bunlardan dolayt suglanamaz, ©) Sug ve cozalar gegmige yarbtilemez. 1D) Suglulugu mahkeme Karan ile saptanincaya kadar kimse suglu say= lamaz. E) Savas hukukuna uygun filler sonucu meydana gelen oldmler disinda kiginin yagama hakkina, maddi ve manevi variginin batanlogtne Yasama hakkana dokunulamaz, > Maddi ve manevi varligiin biitinligtine dokunula~ ‘maz. . Kimse din, vicdan, diisince ve kanaatlerini ACIKLAMAYA zorlanamaz ve bunlardan dolayr suclanamaz. 3. Sug ve cezalar gecmise yirUtlemer. Sululugu mahkeme karart ile saptanmncaya kadar kimse suclu sayilamaz, (Masumiyet - Sugsuzluk Karines!) Rae unouokons ne ] seston = teres ya eq eunping (o:s0ee/ouy ZonL) eH eMURED ONES doable sige oo erunpnp voweweyvousy, shen wsvavny Iswirinunauna WOH vurano 120 | Konsensus Adi - Idari Hékimlik Hukuk Soru Bankast ‘Anayasa Hukuku # Prof. Dr. Ahmet NOHUTGU| 121 ra 2011 155. 1982 Anayasasina gore, milkiyet hakki tle ilgili agagidakt fax don hangisi yanligtur? A) Herkes milkiyet hakkana sahiptir 8) Molkiyet hakki kamu yaran amaciyla sinilanabiir ©) Molkiyet hakki sosyal haklardandi. D)_ Herkes miras hakkina sahiptr. E) Mulkiyet hakki ancak kanunla sinilanabiir Cevop: 1982 Anayosasian “milkiyet haklr’ madde kenor baslkki 35. Maddesine gare: Herkes, molkiyet ve micas hoklanina sohipti. Bu hakor, oneak kamu yaran amacil, kenuna silane Molkyet haklenin kullanimost toplum yaranna aykin clamoz 1961 anoyasasinda sosyal ve ekonomik hoklar kalegorsinde ddzenlenen milky hhakks, 1982 Anayasoande devleiin midahale edemeyecegi alan olon kisi (negati stati haklan orosinda dizenlenmisir ET 4156. 1982 Anayasasina gore, asagidakilerden hangisi sosyal gli bakimindan ézel olarak Korunmasi gerekenlerden biri degildir? A) Malul ve gaziler B) Sakatlar ©) Yashlar D) Memuriar E) Vazife gohitleinin dul ve yetimilen ik Cevop: Sosyal Guvenlik Bakimindan Ozel Olorak Korunmas: Gerekenler bash 61 Madde uyaninco Devle: + Harp ve vanfe gehilerinin dul ve yetimlerivle © Mal ve gaziler korur ve toplumda kendilrine yarasi bir hayot sevyesi solar Devlel, sakallonn korunmalanni ve Joplum haycina intibaklonn soglayic tedbiren oli, Yasilar, devletze korunur. Yashlora Devet yordim ye sailanacok diger haklar ve kolaylilar konuala dzenienic. Deviel, korunmaya muhloc cocuklonn topluma kazandinimast icin her #0110 tedbiri al, fori Hakimlik Hukuk Sory Bonkas! Sosyal giivenlik bakimindan dzel olarak kimlerin korundugu ile calisma sartlari bakimindan kimlerin korundugu hususu ayrrt edilmelidir. ‘Ayrica sosyal giivenlik bakimindan zel olarak korunanlar ‘olduguna, ancak sosyal gliventik hakkina herkesin sahip ol- Siyost parti gruplan, en ox 20 tyeden meydano gelir. (Md. 95) > Tirkiye Buyik Mille! Meclisindeki siasi parti gruplannca, yasoma jenazhy ie ili gérigme yaplomar ve korar alinomoz. (Md. 83) > Sivas’ port groplan Baskonlk icin aday absteremazler (Md. 24) > TBNIM Boskanlik Divoni, Meclisteki sivas! port qruplanmn dye soy oroninda Divana katimalann saglayacok sold korolur. (Md. 94) > letizbk hoktinleri, sivas porti ruplannin, Meclsin batdn foaliytlerine Gye soy rarinda katimalann sagloyacak yolda dtzenloni. (Md. 95) > Cumhurbaskanl seciminde Cumhurbaskanligina aday gésterebiler (Ma. 101}. (2018 yenilis) > Radyo ve Televiayon Ust Kurulu’nun 9 Gyesi, syos! parti gruplannin dye soy cronnda belilenecek dye soysninikiger kan olarak gbstrecekler adaylar aro sindan, her sivast padi grubuna digen Gye says! esos alinmak suretive Turkiye Biyok Millet Mecisi Genel Kurulunea secili. (Md. 133) 136 | Konsensus Adi -idari Hékimiik Hukuk Soru Bonkos: > Kanunlonn, Cumhurbaskonligi koramomelerinin, TBMM ictiabstinin veye bunla: rin belidi madde ve hokimlerinin SEKIL ve ESAS bolarndan Anoyasoya aykinl iddiosyla Anayasa Mahkemesinde dogeudan dogeuya iptal davas: acabilme hok- , Cumhurbaskanina, TBMM’de EN FAZLA DYEYE SAHIP IKI SIYASI PARTI GRU- BUNA ve dye tamscyisinin en az 1/5’ tutanndaki Gyelere citi, (Md. 150) PRUE PEE ened Eskiden iktidar ve ana muhalefet partisi mecis gruplan, Anayasa Mah- kemesi'nde kanunlann esas, KHK ve TBMM I¢tOziguinin gekil ve esas bbakimindan iptaliistemiyle iptal davasi acabiliyordu. 16 Nisan 2017 Halkoylamasiyla kabul ediip 2018 yilnda yorarlage giren Anayasanin dedisikligi kapsaminda KHKClar tamamen kaldinimig ve Anayasanin 150, Maddesinin yeni hali su gekilde degigmistr Kanunlarin, Cumhurbaskanhg_karamamolerinin, TMM |tuzia0- ‘an veya bunlann beliti madde ve hokumierinin SEKIL ve ESAS ba- kamindan Anayasaya aykirligiddiasiyla Anayasa Mahkemesinde dog- rudan dogruya iptal davasi acabilme, hakki,, Cumhurbaskanina, ‘TBMMide EN FAZLA UYEYE SAHIP Iki SIYASI PARTI GRUBUNA, Ve dye tamsayisinin en az 1/51 tutarindaki dyelere ait. Eskiden gare sivasi par gruplanan, TBMM'nin bOtOn faaliyellerine Oye say «1 oraninda katimalan kuralnin anayasal ‘ek istsnost; 40 Gyeden olugon, ikidar grubuna en az 25 millewokiliveriip kolon dyelitlerin (15 miller, dijer siyosi parti gruplarinn oranlanna gBre daginldis: Batce Komisyonuydu, 9 TEMMUZ 2018 TARIHINDE YURURLUGE GiRDi 16 Nisan 2017 Halkoylamasiyia kabul ediip 2018 yilinda yortrlage giten Anayasanin degisikigi kapsaminda, Anayasanin 161. Maddesin- de “Cumhurbaskaninin mail ylbagindan en az 75 gin énce TBMMye sundugu butge kanun teklfinin Bice Komisvonunda 5 gin icinde ‘g6riguldp kabul edeceGi” belirtimektedir Binaenaleyh, 2018 degisikikierinden sonra Butce Komisyonun Anaya- loce ismi yer almakta, sayisi ve olusumu ise anayasadan karulmis bulunmaktadir eee Reiners ena 2018 degisiklkleri ncesi, Anayasanin 100, maddesinde yer alan siyasi parti gruplannin meclis sorusturmast igin gorisme yapamama ve karar ‘alamama yasaklan sz konusu degisiMikierte Kaldinimistr. Anoyosa Hululy # Po, Dr. Ahmet NOHUTCU| 137 CEMENTED 173. 1982 Anayasasina gore, Tarkiye Biyik Millet Meclisi ye tam sayi- ft ‘genel ve ézel af ildnina karar A) TBMM dye tamsayisinin dortte biinin bir fazlasindan az olamamak kayaiyla toplantiya kalilanlarin salt oGuniugu 8) TBMM aye tamsayisinin salt gogunlugu ©) 3/5 goguntugu D) 2/3 goguntugu E) 3/4 goguntugu evap: 1982 Anoyasasine gore, TBMM yapllacak oylemalarda dzelnitelikli cogun: Tuk aronan sadece iki konun vordr: 1) Anayasonin dedistinlmes: 3/5 veya 2/3 2) Genel ve &zel of lénino koror verre: 3/5 ‘Af kanunun 3/5 oraninda rifeliki coguniukla kabul edilmesi 2001 Anayasa det High ile girmistr. 9 TEMMUZ 2018 TARIHINDE YURURLUGE GIRDI 2018 ill Anayasa dotisikifi ile ik seferinde basit gogunlukla kabul fedilen kanunlann, bitge kanunu diginda Cumhurbaskarinca geri gn- deriimesi halinde arti ritelkli salt gogunlukia kabule tabi olduklanna dikkat edimeliir a ry ° Fe =} [o) Coir. 138 | Konsensus Adli - idari Hakimlik Hukuk Sou Banka! CCU ee 474, 1982 Anayasasinda “secme, socilme ve siyas! faallyette bulunma hhaklari” hOkiimleriyle ilgili hangisi yer almamaktadir? A). Secimier ve halkoyiamasi serbest, esit, gil, tok derecell, genel oy, agik sayim ve dokim esasiarina gore, yarg! yonetim ve denetimi al- funda yapil. 8) Ceza infaz kurumian ve tutukevlerinde oy kultaniimasi ve oylann sa- yim ve dokimUnde secim emniyeti acisindan alinmasi gerekli tedbir- ler Yuksek Segim Kurulu tarafindan tespit edilir ve gorevli hakimin yerinde yénetim ve denetimi altinda yapul ©) Segim kanunian, tomsiide adalet ve yonetimde istikrar Ikelerini batj- dastiracak bigimde dizenienit. D) Segim kanunlannda yapilan degisikikler, yordrloxle girdigitarinten itibaren bir vil iginde yapilacak secimlerde uygulanmaz, E) Genel segimlerde Uke genelinde, gegerl oylann % 10'unu gegme- yen partler miletvekil gikaramaziar. Covap: Gonel secimlerde tlke genelinde, ara secimlerde secim yorslon covrelerin tUmGnde, gecerli oylann % 10unu gecmeyen parler millatvekiligkaramayacagina iliskin hokim, 1982 Anoyasosinda degil, 2839 saylh Milletvekili Segimi Kanunundo yer almaktodr. E'dir EERIE AEE 175. Bir ilcenin il yapilmasina iligkin bir kanunun kabul edilmesine iliskin, son oylamada, 500 dye ile foplanan TBMM'de, 250 milletvekili kabul yéniinde, 235 milletvekili red yéniinde oy kullanms, 15 milletveki de gekimser kalmipbr. SOx konusuy Yann 16.10.2047 tail Resml Gazetede yayinlanmis, kanun motninde 15.12.2017 tarihinde ylrdr- Tige ereced belimtgt 1982 Anayasasina gére, bu kanunun saclece gekil acisindan iptali temiyle acilacak iptal davasiyla ilgili hangist ifade dogrudur? A) Bu davay! 16.10.2017 tarihinden 60 gin iginde 110 milletvekili agabi- lr B) Bu davay! 16.10.2017 tarihinden 10 gan iginde TEMIM'de en gok mil- letvekline sahip siyasi parti grubu acabilr. ©) Bu davay! 15.12.2017 tarihinden 10 gun iginde 110 milltvekili agabi- lr D) Bu davayt 16.10.2017 tarihinden 10 gin iginde Cumhurbaskani aca- bili. E) Bu davayt 15.12.2017 tarihinden 10 gon iginde Cumhurbaskant aca- bili, Anoyaso Huu # rc. . Ahm NOHUTCU| 139 (Cava: 1982 Anayosasinin 148. Moddesine gore: Kanunlann SEKIL bokimindan denetlenmesi, SON OYLAMANIN, ongérilen cogun: lukla yaplip yoprlmacigy hususu ile snr. Sekil bokrmindan denetieme, Cumhurbaskonince veya Turkiye Buyik Millet Meclsi Uyelesinin beste bir torofindan istenebili. Kanunun YAYIMLANDIGI TARIHTEN iTIBAREN 10 GUN gectiken sonra, sekil bozuk- luguna dayaltiptal dovossagilamaz Dir [XERNERSLETE CEOTET 176. Asagjidakilerden hangisi TBMM’nin 1982 Anayasasinda sayilan gé- rev ve yetkilerinden biri degildir? A) Kamu iktisadi tegebbUslerini denetlemek B) Anayasa Mahkemesine aye segmek ©). Mlleterarasi anlasmalan onaylanmak D) Kalkinma planlarini onaylamak E) Olagandsta hal karartarini onaylamak CCevap: Anayasanin 90. Maddesine ge, Turkiye Cumhuriyet adina yabonc: devel lerle ve milletlerarosi kurluslerlo yapilacck anilagmalann enaylenmasi, TBMM'nin ‘onaylomarn bic konunlo wygun bulmasing bagi Burada, TBMM'nin bohsedilen bu gérevi dogre anlogimalidi. TBMM'nin grey ve yetkis millelleraras anllagmalan onaylamok dati, onavlamey. wygun bul mali. Anayass, onaylame ile onaylamayt ugun bulmay! birbirinden ayirmst ‘Once onaylamay uygun bulma, sonra onay agamos: séz konusudr Miletleraros: anilagmalann onaylanmadan énce ontlosmonin onoylonmasi- fun vigun bulunmasi yetkisi > TBMM ye: Milletlerarst antlogmolan onaylamak ve yaymiamck yetkisi + CUMHUR- BASKANI'na ait 140 | Konsensus Adli- Idari Hékimlik Hu Sora Bankast 177. 1982 Anayasasina gére, Cumhurbagkani yayimlanmasini i veya tamamen uygun bulmadig: kanunlan, bir daha gértisiilmek Azar, ne kadar sire inde Torkiye Buk Milt Mecisine gor gn- Xe A) 790n B) 10giin ©) 15gun D) 20giin E) 3000 CCevap: 1982 Anayasasi‘nn 89, Moddesine gre, Cumhurboskany, Turkiye Buytk Millet Medisince kabu! edilen konunlon 15 gin icinde yaymlar. Yayimlonmasin kamen veya tomamen uygun bulmadigi kanunlan, bie dana gérigilmek dzere, bu hususta gdserdigi gerekce ile bitikte yine 15 gin icinde, Turkiye Boytk Millet Mec- sine geri g8nderi. Cumhurbaskoninca kismen uygun bulunmama durumunda, Torki= ye Biydk Millet Meclisi sadece uygun bulunmayan maddeleri grUgebili 1961 Anayosastnin, Cumhurbaskanina kanunlan yayimloma veya geri génderme icin verdigi sire 10 gindd, Cir. (Uyarlama) 178. 1982 Anayasasr'nda, agagidakilerden hangi Sngérilmemektedir? A) Sayistay Baskan ve dyelerinin segimi B) Kamu Bagdeneteisinin segimi ©) Anayasa Mahkemesine dye segimi D) Hakimler ve Saveilar Kurulu'na tye segimi )_TBMM Baskanr'nin segimi oyla yapilmasi Covap: TMM, Soystay Bashan ve dyelerinin secimini de gil oylamayle gercekley Firancak bu Anayasada degil 6085 soyll Saytetay Kanununda yer olmaktodr festa Lomronode deh S085 soy Sons onde canny | Refilerim: i § © Sadece Anayasa Hukukunda degil, gene! olarak tim kamu i& | ukukundar baste, etki ve kaygidan uzak, hat-gnil araya "Ean © girmeden dzgirr bir vicdanla secim yapilabilmest icin, til ‘ae kan ve nin GiZLi OYLAMAYLA & | nun _Sngbrldiigine dikkat eclerseniz; Anayasa Hukuku ve idare Hu { laakunda bu kulvarda gelen sorunun pek cok cevabini rahathikla elemis > © olursunuz. : Anayaso Huuky # Pro Dr. Ahmet NOHUTCUL 141 (SET 1. Cumhurbaskant Ml. Gumhurbagkan’ yardimersi Wl. Bakanlar IV. Bakanlar Kurulu V. Miletvekiller 1982 Anayasasina gore, kanun toklif etmeye yukaridakilerden han- gisi ya da hangileri yethlidir? A) illvev B) Ivev ©) till, Vvev D) Illlvev E) Hepsi CCeiap: Anayasonin 88, Maddesine gro, konun tei etmeye MILLETVEKILLER! yetk lidie. Kenun tekiflerinin Turkiye BuyUk Millet Meclsinde gordgulme usul ve esaslan lctoadkle dozenlenr, 24 HAZIRAN 2018 TARIHINDEN SONRA YURURLUGE GiRDi 24 Haziran 2018 tarihinde yapilan ilk TBMM ve Cumhurbaskanligi se- ‘Gimleri sonucunda Cumhurbaskaninin gdreve bagladitarinte yordrl0- Ge giren Anayasa degisikikleni cetgevesinde, Bakanlar Kurulu. son buldugu icin Bakaniar Kurulu'nun kanun tasansi sunma yetkisi de son bulmustur 24 Haziran 2018 tarihinde gecilen Cumhurbaskanigi Hokimet Siste- minde (CHS) gorece katt kuvvetler aynligi likes! geregince yaratme ‘organi, yani Cumhurbaskant iki kanun diginda TBMMe highir kanun tekiti sunamayacakir. GUNCEL Cumhurbaskaninin TBMM'ye teklif edebilecedi yegane iki kanun sun- lard: 1) Bilge kanunu 2) Kesinhesap kanunu Artik bundan sonra TASARILAR olmayacak sadece milletvekillerinin sundugu kanun énerileri olan TEKLIFLER olacaktr 142 | Konsensus Adi - idari Hékimlik: Hukuk Soru Bankos: | Cevaplarda “Sadece V P° secened olsayd), sorunun cevabi : ‘ artigmal hale gelic. Cinkii 1982 Anayasasinin 88. Mad- ‘Sdesinde "Kanun teldif etmeye milletvekilleri yetkilidir.” | Hakmi meveuttur. Ancak Anayasann 161, Maddesinde | Cumhurbaskanina bite ve kesin hesap kanunu tekiifi 36 : | tev ve yells verlmeteedr. Bu duromda kural olarak miletvekller,§ 1 Istisnal olarak Cumburbaskaninin kanun teklifinde bulunma al olmasi hasebiyle, sorunun clogru cevabi “Cumburbagkant ve milletve “Mller” olan “B" segened) matted Sar CEE 180. 1982 Anayasasi'nin “mali hakiimlor” boldmiindeki hikimler corco- vosinde kamu iktisadi tesebbislerinin dnetimini agagidakilerden hangisi yapar? 1A). Torkiye Bayol Mille! Medi 8) Sayistay ©) Yoksek Denetiome Kurulu D) igi Bakanti ©) Cumhurbaskant Covap: 1982 Anoyasos’nin “kamu iktsad! tegebbislerinin denetimi® boghikh 165. Moddesine gére; sermayesinin yorsindan foalosi dogrudan dogruya veya doloyh olarak Devlele ait olan kamu kurulug ve orfokliklanin Tickiye Buylk Millet Meclsin= ce denetlermesi esaslon kanunla dizenlenit, | pixar b DIKKAT: Ze (en taze 3 yildiza ithafen °. : KiTer ve karou Kurum ve kuruluslariin mall agidan cene- i mint Saystay'n Ira etmeKe bitte, Sayistay'in merkeze _ yr i as lak yet TBM a9 oerine™kallandgn, asl denetim yetklsinin bi | Gal ve onay matam slan TBMMae alt oldutune Pesesvetle dc | [kat eaimeli. i} ‘Anayosa Hukuku # Po. Dr. Ahmet NOHUTCU | 143 181, 1982 Anayasasina gére agagidakilerden hangisinde dzel bir oylama sgoklugu aranmaktadir? A) Bir milletvekilinin yasama dokunulmaziiginin kaldinimast 8B) Secimlerin yerilenmesine karar veriimesi ©) Devamsizik nedeniyle milletvekiliginin dasGrdlmesi D)_ Milletvekiligiyle baddasmayan bir gorev ya da hizsmeli sirdirmekte 'srar eden millelveklinin Gyeliginin digdrblmesi E) Savas hall jlanina karar veriimesi evap: Meclis caligmolanna é20rsiz veya izinsiz olorok 1_ay icersinde toplam 5 bicesim ond katimayan millevekilinin milletekiliginin dOsmesine, devamsiik ‘nca tespit edilmesi dzerine, Genel Kurulco tye tom ees | Sevall arkadaslar | Sadece Anayasa Hukukunda TBMM'de de@il il genel mec- i vya da belediye mec-lisler! Smneklerinde oldugu gibt ge- nel olarak tiim idare hukukunda, DEVAMSIZLIKTAN meclis _ ya da kurul dyeliginin digmesinde basitcoguniuk deg dye © tam sayismun salt cogunlugunun arandigyna diktat eder- 3 ® seniz; Anayasa Hukuku ve idare Hukukunda bu baglamda gelen pek | ‘Asalidaki soruiarn cevaplarinda gorblecedi Uzere, Anayasaya gore ‘ToWiide yapllacak oylamelarda Gz! nitelikh coBuniuk aranan sadece ‘toplam 10 durum bulunmaktadir Bu 10 durumdan yalnuca Anayasa. tun deities 3/5 ve le gene! ve Sze! af ianina karat ver ‘me(3/S) Kanunlayapiin. Bu iki kenun divinda bltce kanunw dahil dig tim kanunlard, cok ‘emi ve kik kararlar olmasina ramen ayagidak oylamalarda nite: id cofunluk gerelmedisine ok cikat edimeliir. Igte Anayasaya gére, TBMM‘de yapilacak oylamalarda Gzel nell ‘cofunluk aranen toplam 10 durum soyle sialanabil 4), Meciis Baskané’nmn secimi: Ik iki oylamad Oye tam sayin 2/3 {400 oy) sogunugu,agtne oylamada tye tam sayisr salt (30% oy) gofunlugu (O8rduned oylamads ntl coduntuk aranmaz.) 2), Anayasann degistinlmest: Uye tam sayssnin 3/5 (360 oy) veya 2,3 (400 oy) gogunlugu 5) Genel veya Szel af lant Uye tam sayin 3/5 (360 oy) codunluss 4) Cumhurbaskam, Cumhurbaskan’ yardmelart ye da bakonlar hak- lands uglier any (2018 dedi ONEMLI 144 | Konsensus Adi - ldori HAkimlik Hukuk Sorv Banks! ‘5 Sozisturma selmmasilstenmesh Uye ansayenin sak Gol oy) otuniuge > Ssorusturma aaimasina karar verlmesi: Uye tamseyssinin 3/5 (60 oy) cogunlugu > Vise Divan’a sevk karan: Uye tam sayisinin 2/3 (400 oy) co- unlugu 5) Devamstzhk nedenivle milletvekiliginin dlsUrilmest: Lye tam sayisnin salt (en az 303 oy) gogunlugu 5) Anayasa Mahkemest'ne Uye secimi (2010 depsikig lle oylama- da Lye tam sayisinin 2/3 (400 ay), ike oylamada dye tam say rin salt (en az 30% oy) go@unlugu (kine! oylamada salt cokuniuk sajlanamazsa, bu oylamada en cok oy alan ikl aday icin dgdned yiama yapilr; Ugtincloylamada en fazla oy alan aday Uye sel mig luc) 7), Kamu Bagdenetclsinin_secim (2010 deficit: (Tip. TBMM ‘Baskani gibi) ik ikl oylamada ye tam Sayinin 2/3 (400 oy) coun Bu, Uetined oylamada dye tam sayisinin salt (301 oy) cogunluu (Dorduned oylamada nitelki ogunluk aranma) 8) HSK’ya Gye seciml (2017 desk: lk oylamads Gye tam sayinin 2/8 (400 oy) coBunlutu,ikine! oylamada Oye tam sayisnin 3/5 (60 oy) cogunlugu (ike! oytamads higbir adayin 3/5 gogunluu sajlayamamasi halinde, bu turda en gok oy alan ik aday arasindan ad gekme usu le HSK'ya dye segiimisolacaktr) 9) Secimlerin_venilenmesine_karar_verilmes| (2018 deficit) ‘TBNIM, Gye tam saysinin 3/5 (360 oy) coBunluguyla secimlerin, ‘nllenmesine erken secime) karar vere. 10) Cumhurbaskaninn_geri_génderdifi bir_kanunda_israr (2018 de@isikigi: TOMI ik seferde katlanlanin salt cofunlugu ile abu ett kanunlart Cumhurbaskaninin geri géndermesi halinde ancak nell salt cogunluk olan dye tam sayisinin salt counluiu (G01 ovla)srar edebliecektr Cai ‘Anayaso Hukuku # Prof. Or. Ahmet NOHUTCU| 145 IKPSS 28 Mayis 2017 (Uyarlama) 482, 1982 Anayasasina gore, kanun tekiifleriyle il lorde yer alan ifadelerden hangisi yanlistir? A) Milletvekiler bitge kanun tekii veremezler, B) _Milletveklied Kesin hesap kanun tekifi veremezler CC). Milletvekller Anayasa dedisiklgi kanun teklfi veremezie. D) Merkezi yonetim batge tasarisi le mil butge tahminlerini gdsteren raporu, mall yil basindan en az yelmighes gin nce, TUrkiye Boyak Millet Meciisine sunulur. )_ Kesinhesap kanunu tasaritan, ilgl olduklan mall yilin sonundan bas- layarak, en geg alt ay sonra, Torkiye BlyUk Millet Mecisine sunulur. sgabjidaki secenek- Cerop: 1982 Anayasosno gore, Cumburbaskan, merked yinetim bilge tasons! le iil Bie tabminlerini gésterenroporu, malt yl bosindan en az 75 gin Snce, TU ye Biyok Millet Mectisine sunor. -Merkes!yénetim kesinhesop kanunu tel igi aldugu mali yn sonundan baslayarak en get 6 ay sonra Curmhurbaskan tarafindan Turkiye BoyLk Millet Mect: sine sunvlu ‘Anayosanin degiilmos tell sadece TBMM dye fom soysinin en oz 1/30 (184 millavelili lerfindon geet ciekcaye icf edie. ‘Anayasa deBlgkigi Onerge yetkisiin yalnica miletveklerine -tanindigina cok dikkat edilmelidir. Cumhurbaskaninin anayasa esl tel smamaacang cht einai foc - 4 > Om olwatnv RICA EDIYORUM sink 3 + Milewekilerinn sunomayacad yeadne 2 kann tel, Anayasaninsodece Cum- | hopono cpl be lam alle ainhsanonun tie, " gergevesinde, a ‘kapsamindakl korumalardan biri olarak sayiImamaktadir? A) Tutulamama B) Sorguya gekiimeme C) Tutuktanamama D). Yargilanamama E)Hukuk mahkemesinde davali olamama 146 | Konsensus Adli- idari H@kimlie Hukuk Soru Bankos! Cevap: Yosoma sorumsuzlugu ve dokunuimazligin dizenleyen 1982 Anayosastnin 83. Maddesi uyarnca, milletvekii olmodan secimden énce veya sesimden sonra (milleveki iken) bir sug igledigi Ene sUrlen milleWekili Meclisin koran olmadikca (dokunulmediy koldirimadn > Tutulamer (gézaltna alinamen), > Sorguya cekilemen, > Tutuklanamoz, > Yorgilanamas, Anayosoyo atire dokunulmazlik SADECE CEZAl TAKIBATA KARSI KORUR ve hhukuk davlornda korums2. Milletekiinin dokunulmadhgy kardinlmadikco ve kis) mileveki oldugu sorece cezci takibotrin ertelenmesi’ saglar. Aynca dokunulmazhk koldinimaso da istisnalan vord. HUKUK_DAVALARINDA DOKUNULMAZUK ISLEMEZ. Ornegin milleWekil hokkinda tazmninat devas agilablmesi icin yasama dakunulmazlginin kaldiimosina sgerek yoktur Ed. 184. 1982 Anayasasina gére hangisi TBMM Baskanik Divanini olugturan fiyolerden birisi degildir? A) TBMM Bagkani 8) TBMM Bashan Velden ©). Katip Oyelor D) Idare Amireri —) TBMM Genel Sekreteri Core Aroysorn 94, Maesne Br; TBM Boston Dron, Macks oper sresindan seclen Mac Basten > Boskanvekileri, > Katip Uyelerve > idoce Amislerinden luge. Er. Anayono Hokuky # rl Or. Ahmet NOHUTCU| 147 SSE Mayis 2016 (Uyarlama) 185. 1982 Anayasasina gore, secimlere iliskin yanlts olan ifade hangisi ir? A) Mahal idare segimler 5 yilda bir yap B) Savag sebebiyle yeni segimlerin yapiimasina imkan gordimezse, TTarkiye BoyOk Milet Mecisi, segimlerin bir yil geriye birakiimasina karar verebilit. ©) Turklye BuyOk Millet Meclis! Gyelitierinde bogaima olmast halinde, ara segime gid. D) Genel sagimlere bir yil kala, ara secimi yapilamez. E) Birilin veya segim gevresinin, Torkiye BuyUk Millet Meciisinde Oyesi- rin kelmamast halinde, bosalmay! takip eden 90 gin iginde bir Pazar ghnd ara segim yap ‘Cevap: Mahal idare sogimler 5 ya bir yopil Savas sebebiyle yeni secimlerin yopilmasina imkan gdrOlmezse, Turkiye BO- Uk Millet Meclisi, secimlerin bir yl geriye braklmasina karor verebili Geri birokma sebebi ortadan kalkramsso, ereleme karonndaki vsule gre bu isle feksorlonabilr Torkiye Biydk Mille! Meclisi yeltlerinde bogalma olmos:hlinde, ora sec: ime gidilir. Ara secim, her secim déneminde bir defo yaniv ve genel secimden 30 oy ‘gecmedikce ara secime gidilemez. Ancok, bosolan dyelilerin says, ye tomsoysinn yuzde besini buldugu hallerde, ara secimlerinin Uc ay icinde yopsimasina karar velit. Genel segimlare bir yl kalo, ara secimi yapilamar. YYukorda yal) hallerden ayn olarak, bir iin veya secim cevresiin, Torkiye Boyik Millet Mecisinde dyesinin kalmamosi halinde, bogolmayt tokip eden 90 gun icinds degil, 90 GUNDEN SONRAKI ILK PAZAR gOnd ora secim yapal edi. 148 | Konsensus Ad (CET 186. 1982 Anayasasina gre yasama dokunulmazligt ile igill hangi ifade yanligtir? A) Secimden énce veya sonra bir sug islodiileri siren bir milletveki- li, Mecisin karan olmadikca tutulamaz, sorguya gekilemez, tutukia- namaz ve yargilanamaz. 8) Dokunulmazii kaldirlan ve hakkindaki adi islemler devam ederken tekrar segilen bir millelvekili hakkinda soruslurma ve kovustumaya devam edilebilmesi, Mecisin ‘igi milletveklinin dokunulmazigini yeniden kaldirmasina baghiar ©) Bakanlar da milletvekili clmamalanina ramen yasama dokunulmaz~ Iugina sahiptier. D)_ Bir milletvekiinin bir ceza davasinda yargilanabilmesi, TBMM tara- findan dye tam sayisinin salt cogunlugu ile dokunulmazliginin kaldl- rilmasina baglidi. E) Torklye BayOk Millet Meclisi dyesi hakkinda, segiminden Snoe veya sonra verimis bir ceza hokmdndn yerine getirimesi, Uyelik sifatinin ‘sona ermesine birakilir yeti sbresince zamanagimi islemez, Idori Hokimlik Hukuk Soru Bankes! Cevop: Dokunulmazlii TMM kaldirabilir. TBMMnin dokunulmazligi kaldinimasinda nitelik salt gounluk yanl lye tam sayssinin ‘salt goguniugu aranmaz, Binaenaleyh, Meclis toplantiya katie i (151/0EN AZ OLMAVAN Basit ‘COGUNIUKLA) karar verir. Milletvelili_bizzat_dokunulmazigindan_vazgeceme2. Kendisi dokunulmaziginin kaldinimasiny Istese bile, fu istegi doku- ‘oulmazligin kaldinimas icin yeterli degildir, buna ancak Meclis karar verir. Dokunulmazligin kaldirimasi ve hang’ iglenen sug- tan kaldirilacag hususunda Meclisin takdir yetkisi var Dir. Avoyase Hulu # Po. Dr. Ahmet NOHUTCU| 149 187. Agagidakilerden hangisi TEM! zenlenen gdrev ve yetkilerinden biri dedi A) Anayasa Mahkemesine Gye segmok B) Para basilmasina karar vermek C) Bice ve kesin hesap kanun tasanlanni gorliginek ve kabul etmek D) Milletierarasi antlagmalanin onaylanmasini uygun bulmak E) Savag ilanina karar vermek ONEMLI ONEMLI ‘Anayasanin 87. Maddesine gore TBMIM'nin grev ve yetklert gene! olarak sunlerd Kenun koymak, degistimek ve kaldrmak, Bitge ve kesin hesap Kanun tekiflerini gbrtismek ve ka- bul etmek, Para basiImasina korar vermek, ‘Savas ilnina karar vermek, Milletieraras:anlagmalarin onaylanmasin uygun bulmak, TBMIM aye tam sayisinin 3/5 golunlugunun karan ile agenel ve bze af lsnina kararvermek, Anayasanin diger meddelerinde éngérlen yetkileri kul lanmak ve gérevler rine getirmek, ‘Anayasanin 87. Maddesi digindaki diger _maddelerinde TBMIM’ye asaiiidakl gorev ve yetkiler verilmistir: Tgtdzdk yapmak, Anayasay degistirmek, Xalkinma planlarini onaylamak, ‘Kamu iktisedi teyebbislerini denetlemek, Olagandstt hal kararlarini onaylamak, ‘Olagandistl ha) Cumhurbaskanligi kararnamelerini cnayla- mak Radyo ve Televizyon Ust Kurulu'na 9 lye seemek, ‘Anayasa Mahkemesi’ne 3 dye secmek (2010 yenilit, Kamu Basdenetcisini segmek (2010 yenilii), 0. Hakimler ve Savalar Kurulu'na 7 Gye seemek (2047 ye ai). TBMM'nin An: mayan, Sayist snuna gore Sayistay’a baskan me gOrev ve rd, er ldari HAkimltk: Hukuk Soru Bankes: 150 | Konsensus Adli Dolayisnla TAMMnin Anayasa Mchkemesi'ne ye secmesi, Anoyasanin “TBMMnin grey ve yetkiler" modde kenar bosliki 87. Maddesinde detil, Anayasa Mahkemesinin “Kurulusu’ kenar baslki 146, Maddesinde dizenlenmeltedir Aer 9 TEMMUZ 2018 TARIHINDE YORURLUKTEN KALKTI Yukarida anlatidigi dzere, 16 Nisan 2017 tarihindeki referandumla kabul edilen 24 Haziran 2018 segimieri sonrasi tamami yarorlage giren ‘Anayasa dedisiklikieri kapsaminda hem Bakanlar Kurulu hem de tz0k Toke BOyok Milt Meclsnin Boskanik Diva, Macs Gyeler arasndan segien Meck Bashan, Bogkanveilri, Kap Uyeer ve idre Amitrinden oles > Boskanlik Divon, Meclslli sjos! port gruplannin Gye say oranda Divane Ketimolanosodloyoccksellde kurulr. Sos por gruplon Boxkonik icin aday gfsteremete. > Turkiye Btyik Millet Mec Boskani: Divan ii, bir yosoma déneminde ik se im yop ik seglerlerin ire sores ik’ yd, ke’ deve icin secenern grey Sire geo yosama déneminin sonuna kadr davor ede > Turkiye Biyik Millet MocisiBoskonvekilerinin, Kap Uyeleinin ve idore Amer nin aed, sec nab, ylama soy ve usullei, Meck iztgunde belifeic > Torkge Boyck Milt Meclsi Bogtory, Baskonekile, desi bulundllon sios! porinin yoy port grubunun Meeks icinde veya dindokifolytlerine; goeven- fin gored clan haler diindo, Mec torkamalarna katlomeor;Basken ve ol ture yonelen Boskanvet oy kllonamedar. “TBMM ltzgunde TBNIM Bogkonik Divon ile igi nem hikimier ise syle svo- lanabilir > Yosama déneminin bras bidesiminin ik otvrumundan besloyerak Boskon sexi Tncaye kadar, en yosh mill, Gegc Bagkaile geviniyopor. lin derece- de en yasl ye, Baskanvekilligi g6revini yerine getirir. En genc alh milletvekili de, gece olarak katip ek yoparlor > oskanik Diva, bir Bogkan; don baskenvelil yeh kip Oye dare mii mn burl Gerekiginde, Gena! Kuru, Deniyna Kurlumun felt Gzarine kip ayelrin veya idore omen says orirabir. > Trkiye BayGk Mile Meclsi Bogkor, syst por grplannin pari grplan toplom soys indo yizde ranlann’ ve bu oraniara gre her ses! pat grvbuno sen Baghonit Divanindat grey yer soy expt eder ve Dangma Kurluna bi. > Bagkriik Dvorindoki grey yerlri,baskonveilitle iin iki ode Toke Boy Milt Mecisi yo fomseysn sat coGunluginasahipsyos pr grubune cit el- ‘mak zor orom en yksekolandon balayerok ara ile dog. Kai else ‘dare amir icin gore yerleri dag), Darga Kurlunun garish alinditon sonra Genel Kurvicakorotaghni > ‘iyi pri gruplan kencilerine digen yer icin odoylanm geste. Bu adovlon agésleren listenin Genel Kruleo igaret opus olanmas suave scim taro Janmis olur. 182 |Konsonus Al - Ko Hokimik Hulok Sow Bork > Baskaniikta bogalma halinde, yeni Baskan secilinceye kadar, en yash Baskanvek: li, Gecici Baskanhk gérovini yerine getiir. Baskanik Divaninin diger Gyeltleinde bbosalma holinde, noksan Gyelik tamamlanncaya kadar Divanin gérev ve yetkis ‘oynen devam eder. Noksan tyelik en kise zamenda tamamlontr Mensup olduau sivas! port ile Gyelik bagi sona eren veya Turkiye Biyik Mile Meclisinde grup kuma hakkini kaybeden bir siyos! parti mensubu dyenin, Bog kanlk Divarindaki gérevi kendiliginden sona ever > Genel Kurulda sivas’ port gruplannin oranlonnde degiglik olmasy sonveundo, bunlonn Baskaniik Divaninda sahip olduklon dyeliclerin says: ve gérev yerleri de {igen oranlora uymuyorsa, Baskan, bu durumu tespit eder. Bunun dzerine, yoko: rida belirtilen usul uyannce gereken lem yapslr, > Genel Kuruldaki oylomolarda ve secimlerde Snemli bir yonlighk oldugy ideo cedilrse, Baskan usul gérigmesi acobllirve gerekirse oye bagvurarak dUzelne yo- por. Yonlisik bilesimden sonra anlasiisa Meclis Baskans, Divan toplayarak ta- kip edilecek yolu karorlagh > Boskan, kendisine ait gérevlerin yerine gelrlmesi bakimindan gereki gorse, Divanin gorisind alabir > Boskonik Divaninin toplant: yoter soyisi Gye tamsoyisinin, karar yeter says ise haz bulunan dyelerin sol cogunlugudur; ancok Baskarihk Divany dyelerinin tek bslanina Gzerlerine aldiklan islerden dolay yopilacck gikdyetler icin toplont yeter soyis, hakkinda gikdyetle bulunulan Gyenin disindaki baton dyelerin tomamidr > Boskan voyo vekil olarck gérevlendirdifi Baskanvekil hazir bulunmodan Divan toplanamar ve karor olamas, ar CCE E AEE 189. TBMM'de yapilan agagidaki oylamalardan hangisinde &zel_bir ogunluk aranir? A) Miletvekilig ile bagdagmayan bir gorevi sordlimekte israr eden mil- letveklinin, milletvekiliginin daghrdimesine karar verimesi B) Meclis sorusturmasi agilmasinin karara baglanmasi ©) Savag hal lant D) Devamsizik nedeniyle milletvekiliginin dUsirelmesi E) Olagandst0 hal kararinin onaylanmasi Cevap: Anoyasaya gore, TEMM'de yopilocak oylamalarda ézel riteliki coguniuk toranan foplam 10 durum daha &ncel! sorvlann cavabinda sayilmish. Binaenoleyh: Milletveliiligi in ir gorevi std milletvekilinin, milletvekiliginin_dilsiiriil sine karar verilmesinde dzel cogunluk aranmadigina, ancak bu oylamanin GIZLI OYLAMAYLA olduguna dikkat edilmelidir, ° >) 5) ‘Anoyosa Hukuky # Prof, Dr, Ahmet NOHUTCU| 153 PEON sgagjidakt ifadelerden hangisi yank ‘Anayasamiza gére, secim kanunlant temsiide adalet ve yonetimde is- UikrarTkelerini bagdagtiracak bigimde dizenleni. ‘Anayasamiza gore, segim kanunlarinda yapilan degisikikler, yUror- lige gircigi tarinten itisaren bir yi iginde yepilacak secimlerde uygu- lanmaz. Anayasamiza gore, ceza infaz Kurumlani ve tutukevlerinde oy Kula nilmast ve oylann sayim ve dokimunde seeim emniyeti agisindan ‘alinmasi gerekli tedbirier YUksek Secim Kurulu tarafindan tespit edi- lir ve g6revli hakimin yerinde yonetim ve denetimi altinda yap. ‘Anayasamiza gére, secimlerin yenilenmesine karar veriimesi halinde bu karar kirksekiz saat iginde Resmi Gazelede yayimlanarak ilan olunur. Anayasamiza gre, yurt disinda bulunan TOrk vatandaslarinin oy hakkin kullanabilmeleri amaciyia kanun, uygulanabilr tedbirlei beir- ler. Cevop: Diger dart secenekle yer olan ifadeler 1982 Anayasasinin 67. Maddesin (A, B, Cve E seceneGi) yer alan hikimlerken, “D” secenedindeki "Secimlerin yenilenme- sine korar verlmesi hélinde bu korar 48 saoticinde Resmi Gazetede yaymlonarok ‘Nin olunur.” hikmd Anayosamada degil 6271 soy Cumhurbaskam Secim Konu: n'aun 3, Maddesinde yer almoktadt. Burada yer alan “48 saat" ibaresinin ézellkle 6271 soyih Kanuna 8290 olduguna dikkst edilmalii. Didir ESE EES 491. 1982 Anayasasina gére milletvekill olma gartlanyla ilgili yankis olan ifade hangisidir? Ay 8) ° 1) 5) En az ilkokul mezunu olmak. 25 yasina girmis olmak “Taksidl suclar harig toplam bir yil veya daha fazla hapis cezasi al- mamak Terdr eylemlerine kalilma ve bu gibi eylemleri tanrik ve tegvik sugla- rindan biriyle hakim giymemis olmak Kamu hizmetinden yasaklt olmamak Cevap: Anayasanin 78. Maddesine gére millanelili seqilebilme sarlan syle sira- lanmaktodw: 1, Turk vatondog: olmak 2.18 yogim: dolduemug olmak 3. Ena ilkokyl mezuny olmak 154 | Konsensus Adii- dari Hokimlik Hukuk Soru Bonkast ‘Asker iigigtolmamak Ks olmamok Kamu hizmetinden yasalholmamok Tekst suclo hori toplam bir yl veya doha foul hops cezatclimornak ‘ji hapis cezasina hiktim giyemis olmak Zimmet, ils, irkdp,ragve, halk, dlandinaib, sabteciik, inane Kotiye flr, dln os bye kere sslanndon bile ktm gman 10. Kagokgiik, rm hole ve alim solos fesot kanstrmak,devlt sian ogo vyrma suclanndon bite hakdm giymemig nok 11, TesGcevlemlerns katie ve bu gibi eylemle obik ve tepiksuclanndan bile Hokdm giymemig olmak 1982 Anaycsosinin il halide millevekil segime yas 30 yosin doldurmus olmak iken, 2006 Anoyasa degisikig) 25'e, 16 Nisan 2017 Halkoylamas: deg lle ‘ym gin yorkrlage giren degiskliver kopsornde Avrypede pek cok dlkedek sci. ‘me you olan 18%e indirlmigh. Sinov vapid zamanda da dogru cevop yine "25 yosina gimis olmak’ olmok Uzere 8 segenediydi. CUnkd millovekiliolma sort 2017 esgisikiginden énce 25 foldurmus olmak i. ibaresinin yine milletvekili secilme sarti olarak yanlis olacagina, clinkti *girmig” degil “doldurmus” ibaresi- Aynica, daha énce milletvekili secilemeyecek olanlar arasinda fs a oe ‘esi 16 Nisan 2017 halkoylamasiyla aymi giin yirrlie giren defisieikler kapsaminda kaldinhip yerine “% isiGi GLANLAR milletvekili secilemezter,” hiikmii getirilmistir. Anoyota Hub # Por. Ahme! NOHUTCU| 155 9. TEMMnin olaganisti toplantiya cagiimasiy hangisidir? A) TBMM'nin, tall ve ara verme sirasinda bir davet (gagn) dzerine top- anmasina olagandsti toplanti deni. B) _Cumhurbagkani TBMMyi dogrudan olagandst0 toplantiya gagirabil. C)_TBMM Baskan TBMM'yi dogrudan olagandsta toplantiya cagirabi. D) 120 milletvekili TBMM'yi dogrudan olagjandstu toplantiya gagirabilr. ) TMM Baskani TBMM aye tam sayisinin beste birinin yazil istemi Azerine TBMM yi en gee 7 gin iginde olagandsti toplantiya gag. evap: TMM, fat ve ora vere sirasinda bir davet (cag) Gzerine foplanmas no olagjandsttoplant deni. ‘Anayasaye give TBMMyi clogondsti toplantya (Md. 93): CCumhurboskonr-> dogrudan dogruya cogil. Meclis Baskan-» dogrudan dogruye veya TBMM dye tar sayisiin beste bi Finin (120) yeah istemi Gzerine cagwabilr ‘Aynca TBMM ictcziginin 7. Maddesine gre, TBMM Boskani, Oyelerin bes te birnin imzasini opyan gerekceli Gnergedeki cog istemini ise en ges 7 gin icinde vetine get. ‘Ancok TBMM Gye tam sayin beste bis (120) utanndoki millevekili dog. rudan degil, ancak TBMM Baskonindan talep ederek, TBMM Baskaninin karonyla TTBMM nin toplantiya cadinimasin: sagloyabitr Dir PEt arn eaace meas ee Yukarida anlatidigi Gzere, 16 Nisan 2017 tarhindeki referandumia kabul edilen 24 Haziran 2018 sogimleri sonrasi tamami yurarlige giren ‘Anayasa dedigikikieri kapsaminda hem Bakaniar Kurulu hem de tuzik ‘dahil Bakaniar Kurulunun tim islem, Karar ve karamameleriilga ediigi fell igin 1982 Anayasasinin 87. maddesindeki TBMM'ye ait asatudal iki ‘gbrev do son bulmustur: 4) -Blakanlar Kurulu-ve bakanlar:-donetlemek 2} Bakanlar_Kurulu’na-bell-konularde-kanun-hikmninde-kararna- me-gikarmna-yottisivermek 156] Konsensus Adit - dor Hakimlik: Hukvk Soru Bankos: I OE 193. 1982 Anayasasina gére milletierarasi antlagmalan hangisi onaylar? A) Cumhurbagkan! 8) gli Bakaniar ©) TEMM D) TMM Baskan E) Disisleri Bakani Covap: 1982 Anayasasinda “Yasama” boslgi alinde dizenlenen milleleraras! ont logmalar, Cumhorbagkan» torafindan onaylanie ve yaymlani. Ancak, Torkiye Cum: huriyetiadina yabanet devietiee ve milleeraras: kuruluslarle yapslan ontlagmalann Cumhurbaskaninca onaylanmasi, kural olarak TBMM'nin onaylamay. bir kanunla uuygun bulmasina bogldir. TBMM millelerarasi anilagmay (geki) KANUNLA uygun bulur. Kenunun kabul edilmesi ritelili coguniuk geraliemes. Miletlercras: ertlagmalon onaylamak ve yayimlamak yetkisi ise > Cumhur- bogkomna ait War EXT EAT 194. 580 milletvekili ile toplanan TEMM Genel Kurulunda bir adayin ilk turda Kamu Bagdenetcisi secilebilmesi icin en az milletvekilinin ‘oyunu almasi gerekmektedir?. A) 181 8) 276 ©) 291 D) 367 ) 400 ‘Covep: Tarkiye Bayok Millet Medi tarafindan giz oyla diet yil icin secilen Komu Bosdenetcisinin seciminde, tipka TBMM Baskaninin seciminde oldugu gibi, ilk ik ‘oylamada dye tamsuytsinin Ucie iki ve Ugtincd oylamade ye tamsayisinn sal! cogjun- lugu aronir. Uconci oylamada salt gogunluk saglaname2so, bu oylamada en gok oy ‘lan iki aday icin dedéned oylama yapil dérdined oflamada en fazla oy alan day seclmis alu Doleyrsivla bir adayin ik yo da ikinet tarda sagilebilmesi icin, TBMM Baska rnin seciminde oldugu gibi TBMM dye tam soyisiin 2/3'tne tekabil eden en oz 400 milletvailinin oyuny alms olmas grt. Edi. Anoyata Hulk # Po. Dr met NOHUTGU| 157 1195. 500 bye lle foplanan TBMM Genel Kurulunda Anayasa Mahkemesi iyel ‘tigin segim yapilacakti, 1982 Anayasasina gre, bir adayin ilk ovlamada secilebilmesi igin aranan gogunluk agagidakilerden hangisidir? ay 151 B) 251 ©)301 1D) 360 ) 400 Cevap: 2010 Anayasa de6isikigi sonrasi Turkiye BOyik Millet Meclisi Anayaso Mal kemesine sececegi Ug Oyeden iki Gyeyi Soyslay Genel Kurulunun kendi boskan ve iyeleri orasindon, her bos yer icin dsterecekleri er adey icinden, bir Gyey ise baro baskonlarinin serbest avukatlar orasindan gisterecelderi U¢ aday icinden yopacody ial oylomaylo secer. TTorkye Buyik Mille Meclsinde yopilacak bu secimde, her bos Oyeik ign > Ikovlomada dye tom saytsiin Ucte iki (400) ve > ikinci oylamada tye tar soytsiin salt coyunlugu (301) aranv. ikine! oylamada solt coguniuk saglanamcasa, bu oylamada en cok oy olan iki aday icin Getined oyloma yopili > Ucancd ovlamada en fazla oy alon oday dye soclmis ol. E'dir 196. 1982 Anayasasina gére agagidakilerden hangisi, Tarkiye Biyik Mi let Meclisinin faaliyetter ilo ligili hiktimlerden biri degildir? A) Meclis, yapacagi segimler dahil bitin islerinde dye tam sayrsinin en az Ugte bin ile toptant. B)Meclisin, kapalt olurum yapabilmesi mimkandor. C) Bakanlar Mecisin katlamadiklan oturumlannda kendiletl yerine oy kullanmak Gzere bir bagka bakan yetki verebitirer. D) Meelis, bir yasama yiinda en cok Ug ay tail yapabil. E) Meals, her yil Ekim ayinun ilk gand kendiiginden toplanir. Coven: 158 | Konsensus Adi -Idori Hékimlik. Hukuk Soru Bankes rs RE Gaetan netic) 2018 Anayasa degisikikeri Sncesi, bakanlann tamami ya da gogunlu- {Qu milletvekil oidugu icin, bakanlarFBMMnin-kablamadikiar-oturumia- ‘Rada kendileryerine oy kulanmak-Uzere-bir bakana yetki vorebilyoriar ve bir bakan kendi-oyuyia bitikte-en-gok 2 oy kullanabliyord, 2018 te yoraninjo gron Cumnutbaseant Fokomet Sisemde (CHS) ‘ayni kiginin hem yasama hem de yurdtme gorev almast mimkan ola mamasi, milletvekilerinin Cumhurbaskani yardimeisi veya bakan ola- rak atanmalan halinde Uyeliklerinin sona ermesi hOkUmleri gered) yuka- ridaki hOkOmler yararidkten kaldinimstr. es my ° Fe =) c} Millewekillernin highir durumda birbileryerine dahi vekéleten oy Kullanamadiklan Uunutulmemelidir Ci 197. 1982 Anayasasina gére, Tarkiye Bdyik Millet Meclisi Bagkanligt lle ligill asagidak' ifadelerden hangisi yanlistir? A) Meclis Baskanlig! ign bir yasama déneminde iki defa segim yap. B) Baskan secimi gil oyla yapuli ©) _Siyasi parti gruplan Baskanlik igin aday gosteremezier D) Basan, bizzat yénetmedigi oturumtarda oy kullanablir. E) Baskan, dyes! oldugu siyasi partinin Mecis igindeki veya digindaki faaliyetiorine katlamaz, Covap: TBMM Baskon! hicbir 2amon, Baskanvekllei olurumu yénetcken oy kullo amar. Bu corgavede TBMM Baskaninin yénetigi bir otvrumda en fazka 599 oy, Baskanvealinin yénetigi bir turumda ise en fazlo 598 oy kullamlobili Didir. 198, AgaGidakilerden hangist, 1982 Anayesasinda dizenienen yasama bagipitikianna iigkin yanls bir Vader? AA). Yesama sorumsuzugu, yaa caligmalan ie sinandiimitr 8) Dokunuimazk, her durumda ancak Tarkve Bath Milt Mec Ko- ravi kaka. ©) Bakanlar, orev yaptkan sire iginde dokunuimaziiktan yaralan. 1) Yasama dokunuimazig, Karun kargisinda esiikikesinden kamu Yerar geregi vermis 8d0nd0r E) Dokunulmaziigin kaldinimasina iligkin Genel Kurul kararinin Igtizt- 0 aykinii eciaila Anayasa ManKemesine bag rab Anoyasa Hukuky ¢ Prof. Dr. Ahmet NOHUTCU| 159 (Cove: Dokunulmanin iki istisnos! var. Bu iki durumda milletvelinin wtlmas., sorguye celiimesi, ttuklanmast, yorglanmast ign TBMM'nin dokvnulmozlgy kold inasina gerek your. Zia bu isisno hollede millavelli dokunvlmostkion foydalo nomad iin kaldnlmas gereken bir dokunvimaztk da yoktur niki ard 1 Ai cezayt gereltiren sucisti hall, Burada dokunuimazit- {in uygulanmamas:igin “aBir ceza” le suctsto rai” sartian birlite aramvr, A@ir coxay: gerektiren bir sug islenmis ofsa bile milletveklinin sucistd yakalanmasi gerekir. ‘ince na baslanih a ‘Anayasanin 14, Maddesindeki durumlar, Burada Uc sart bir- likte aranwr. ® Hem 14, Maddedek (temel haklanin yok edilmesin, cum- hhuriyetin ortadan Kaldinimasim amaciayan faaliyetler. eylemlerislonmelidr % Hom miletvekil olmadan ifenmeliir > Hem de milletvekil olmadan islenmis bu eylemlerin soruy- turmasina yine milletvekli olmadan baslaniimis olmalicr, Milletvekliiken bu eylemlerin islenmest dokunulmazlik kapsamina girecoktir. ‘Ancak, bu iki halde yetkil makam, durumu hemen ve dogru- dan dogruya TBMM'ye bildirmek zorundadir. oe DIKKAT, 16 Nison 2017 Halkoylomosifo kabul ediip 2018 ylindo yororije giren Anayasanin 108. maddesine gre, Cumhurbaskanligy HOkimet Sisteminin (CHS) bir geredi olarak millet clamavacak Cumburbaskan: yardiman ve bokonlor do, ‘GOREVIERIVLE ILGiLi OOMAYAN SUCLARDA yosome dokunuimariginailiskin hi kimlerden yororondiina dikkat edilmelii Bi 199. 1982 Anayasasina gére, Tdrklye Boydk Millet Meclis seci ilgill agagudaki ifadelerden hangis! yanlistir? ‘A) Kural olarak beg yilda bir yap B) Savag sebebiyle secimlerin bir yl geriye birakilmasina karar veriteilr. ©) Bir kigiin Og dénemden fazia milltvekil segimesi mamktin deGilir. 1D) Cumhurbaskaninin karan ile sagimler yenitenebilr. E) Yerilenmesine karar vorilen Meciisin yetkileri yeni Mecisin segimesi- ne kadar ser. evap: 1982 Anoyosasinin ilk halinde Turkiye Blyak Millet Meclsi secimleinin bes vide yopilmes: Sngdrdlmisken, 2007 dediskigi ile dért yilda bir yapiimes: kabul codilmis, 2018 degisikikleryle tekrar bes ylda yopilmosi hidkme baglanmistr 160] Konsensus Adi - Idori Hdkimlik: Hukuk Sore Bonkost Anayosaya gore sadece savas sebebiyle yeni secimlerin yapilmasina imkein gordlmezse, Torkiye Bdydk Millet Mecisi, secimlerin bir yl geriye brakimasina karar verebilr. Geri brokma sebebi ortadan kalkmamissa, ereleme karanndoki usule gore bu islem tokrorlanabilr 1982 Anayososinin 2017 degisikligi ile ilga olan 116. maddesinde “45 ‘Onde Bokanlar Kuruly kurulamamas: ye da kuruldugu halde givenoyu alamamas hallerinde Cumhurbaskaninin TBMM Bogkaninin da géristind alarak secimlerin yeni lenmesine karar verebilmesi" hikmd yer almaltaydh. Eee OER mau csu mt (cl-aellio)f ‘Ancak 16 Nisan 2017 tarihinde yapilan halkoylamasiyia kabul edilen Cumhurbaskanligi Hoktimet sisteminde, Anayasanin 116. Maddesinde yapilan degisiklikle, Cumhurbagkanina highir garta ve kisitlamaya ‘tabi olmaksizin serbestce segimlerin yenilenmesine karar verme yyetkisi veriimistr: Cumhurbaskaninin_socimierin_yenilenmesine karar vermesi halinde, ‘TBMM gene! secimi le Cumhurbaskanligi secimi BIRLIKTE yapilr. GUNCEL Botun Anayasalanmizda yer olan “parlamentonun sirekiigi ikesi cerceve sinde, yenilenmesine karar verilen Meclsin yetkilel, yeni Macisin segilmesine kodor Anayasomizda “bir kginin bg dénemden fozlo milleNekil seilemamesi yé- nde bir kural ya da yasok bulunmamaktadir. Sinaya hoatrlanan edaylar arkadosle min Anayasa hukuku sorulonin yanillarken kamuoyunde tartilan Anayasa toslaklan ‘sergevesindeki Snerileri ya da mevcut siyasol parler tUziklerindekt ilkelen’ ayid dip 1982 Anayososindaki hoktimlerle konshrmamaye cok dikkat emelert gerekmek- tedir. di. ‘Tarkiye BOyik Mil- let Meciisinin gbrev veya yetkilerinden biri degildir? A) Miilletlerarasi antiagmatanin onaylanmasini uygun bulmak 8) Ozelaf lanina karar vermek ©) Para basilmasina karar vermek D) _Kesin hesap kanun teklfirini gbragmek ve kabul etmek E) _Botgo kanunu tekiif etmek Anoyese Hukuku # Prof. Dr. Ahmet NOHUTGU 161 ‘Anayasanin 87. Maddesine gre TEM nin gérev ve yetkler sgenel olarak gunlard 1. Kanun koymak, defistiemek ve kaldiremak, 2. Biitge ve kesin hesap Kanu tekiiflerini gérismek ve ka- bul etmek, . Para hasiimasina karar vermek, 4, Savas iénina karar vermek, illetlerarasi anlagmalarin onaylanmasint uygun bullmak, 6. TEMM tiye tam sayisinin 3/5 cogunlugunun karan le genel ve de! af iinina karar vermek, 7. Anayasanin diger maddelerinde Sngériilen yetkileri kul- fanmal ve gérevlerl yerine getirmek. PTS armel e) sp ALU Uae dau Yukanida anlatildigi Gzere, 16 Nisan 2017 tarihindeki referandumla kabul edilen 24 Haziran 2018 segimleri sonrasi tamami yorUrlage giren ‘Anayasa degisikikieri kapsaminda hem Bakanlar Kuruly hem de tizik dahil Bakaniar Kurulunun tm islem, karar ve kararnamelen ilga edtici- Giicin 1982 Anayasasinin 87. maddesindeki TBMMye alt agagidald ile ‘gorev de son bulmustur 4}--Bakanlar Kurult-ve-bakanlar: donetlomek 2}._Bakanlar-Kurulurna-belii-konularda-kanur-hakmande-kararne- m-gikarma yelkisiverrnek oa) my 3} F i} (0) 24 Hosiran 2018 toribinde gecilen Cumburboskanlige Hoktimet Sisteminde (CHS) gdrece kat: kawetler aynlghilkesi geregince yirtime organi, yoni Cumhur- bogkon ki kanun disinda TBMM'ye hicbir konun fektfi sinamoyacaktr ‘Cumburbaskaninin TBMM ye teklfedebilecegi yegéne iki kanun sunlordir 1) Bite kann 2) Kesinhesop kenunw Dolayisyla TEMM'nin gérevi bttce ya do kesinhesap kanunu tekiff etmek ‘olmayip bunlan 96ris0p onaylamak E'dir 162|Konsenau A - or Hokinlkc Huluk Sor Bones 201, 1982 Anayasasina gdre agagidaki suglardan hangisinin mahkiimiye- 4i milletvekili secilmeye engel degilair? A). Dolandincik 8) Inanci kote kulanma ©) _Resmtinaleye fesatkangtima D) Kagakeilik E) Taksit suglar Covep: 1982 Ancyasasinin 76, Maddesine gére agogdaki gruplann birine girenler rilletvekii segilemezer: >_18 yosin doldurmayanlar, ONEMLI > Turk Vatandos olmayanior, > En ar ilkokl mezunu clmayonlor, > Kisthir, > Asker iliggiolanlor, 16 Nisan 2017 Halkoylamasi Yenilig: Daha dnce milletvekil secilemeyecek olanlar arasinda “Yi- Kila: oldugu askerlik hizmetini yapmamis olantar” ibaresi > 26 Nisan 2017 halkoylamasiyla kaldiriip yerine "ASKERLIKLE ONEMLI | iLisisi OLANLAR” milletvetili secilemezler.” Hikmi getinl- mistir. Kamo hizmetinden yosokilcr, > Toksiti sucar harigtoplam bir yl veyo daha fazla hapis ile air hopis cezosino hokim giymis olanior; > Alla ugromis olsolar bile zimmet,ihilés, iikép, rivet, husk, dolandmchk, sahil, inane kétye kllanma, dolanl las gibi yoz kart suclorla, kagakey Uk, res thale ve aim sofimlarafesat Konstirma, Devet selanm agiga vurmo, te ‘Sr elemlerine kohlma ve by gibi eyemer ahr ve tegiksuclonndan bine ho kim gimi olanar. Dolaysya sires ne kadar olurse olsun trafik kazas gibi kas ve istome- verek gerceklestilenfoksi suclardon hapis cezos.alon kimse miltvelil olabil. Fakot tabs olmayan suctan‘oplam bir yl veya daho faxlo haps cezust (pa- ro cezosino veya boska bir cezoye dénisiirleblen haps cezalan hori) olan kimse millevekl olomaz. Omegin, 12 ay hopis cezas elon kins millevel olamazken, 11 oy hopis cezas olon kimse olebili. Ancak bir de “toplam" ibaresi vardi; megin, Anayosa Hukuku # Prof. Dr. Ahmet NOHUTCU| 163 bir suctan 7 ay, baka bir suclon 5 ay hapis cezos: alan kimse toplornda bir yl hapis e208 ald ign milena clamax. ir 202, 1982 Anayasasina gére, milletvekilliginin diigirdlmesine nel Kurul kararinin anayasa, kanun ve i¢ tziige aykinigi iptall icin Anayasa Mahkemesine bagvurulmast durumunda Anayasa Mahkemesi hangi siire iginde kesin karanm vermelidir? A) 18.9un 8) 30 gan D) 60 gan ©) 45 gun E)6ay Cevapi Anayosanin 85. Maddesine give, yosoma dokunvlmadiinin kaldriasina veya miletvekligiin dogmasine Genel Kurulforofndan karar verimes holleinde, Meclis Gene! Kurulu karan alncigttaribten baslayorak 7 an icerisinde iil rile [etek vero bie diger milevelii,korann Anayasayo, konuna veya iiixige oy iddlasyio pol icin Ancyase Mahkemest'ne basvurabilr. Anayoso Mobkemes, ital istemini 15 ain icerisnde kesin karora bodlor Buna gore; durumlannda Gyeligin dismesinin iptall icin Anayasa Mahkemesi’ne basvurulabilir. Bosvorvyu, hem Gyeligi disbnilen millovakil, hem de bosko bir milleveli yapabilir, Sadece igi millewekilinin basvurma gor olmadigina Gok dikkat edilmel- dir Wai 164 | Konsensus Adi -idori Hokimlike Hukuk Soru Bonkost SEE ‘Asagidaki 2 soruyu agagidaki olaya gére cevaplayiniz ‘Turkiye Bayik Millet Meclsinin 260 milletvekil ile toplanan bir birlesiminde ‘muhalefet parts! miletvekilerinden 1Q'unun imzas! ile Ceza Muhakemesi Ka- inunu'nda "Bireysel bir sug isleme idclasi ile yakalanan veya tutuklanan kisi, tutulma yerine en yakin mahkemeye gdnderiimesi icin gerekii stire harig en ‘ge¢ 4 gin igerisinde hakim 6ndne gikari.” geklinde yapilan kanun dedisikligi {oki 150 oy ile kabul edimistr 2 203. 1982 Anayasasina gére, bu olay ill agagidakt ifadelerdien hangisi dogrudur? A) Toplanti yeter sayisi saglanamadigt icin toplanti yapilmasi mamktn debi B) Béyle bir kanun teklifi milletvekileri tarafindan bireysel tek edile- ‘mez, muhalefet partis! meclis grubu tarafindan teklf edimeliir ©) Anayasada hikme bagianan karar yeter sayisi saglanmadigindan, bu kanun Anayasaya gekil agisindan aykindi D) Bu kanun esas agisindan Anayasaya uygundur. E) Bu hukman yardrloge girmesi halinde, esas agisindan Anayasaya aykiri oldugu gerekgesiyle somut norm denetimi yolunun isltilebi- ‘mesi mimkon degildir ‘Cevop: Anoyasoya gére, Turkiye Biydk Mille! Mecli, yapacogs secimler déhil bitin islerinde Oye tomsayssinn en az Ge bir ile toplanir. 2018 yli Anayasa degigikkler sonrasi TBMM Gye tom sayis: 600 milletvekii oldugu icin, Meclis EN AZ 200 Mil LETVEKIL LE TOPLANIR Yine Anayasayo gére; TEMM, Anayasada boskaca bir hakim yokso toplon ‘ya katlanlann salt cogunlugu ile karar veri. Ancak karar yeter soysthicbir sekide ‘ye fom sayisinin dite birinin bir fealasindan yani 151 milleweliinden az ols. Dolaysnla soruda kanunun kabulinde yer olan 150 milleNekil, esgari kararyeter soyisnin alinda kaldi gin, konun Anoyasonin éngéediQi gekil (usul) gartina ayn olacakte Coir. Anayasa Hukuku # Prof. Or, Ahmet NOHUTCU| 165 204, Ceza Muhakemes! Kanunu'ndaki bu degisikiigin yirdrlige girmesi halinde Anayasaya ekil bakimindan aykin oldugu Iddiasi lle Anaya- ‘sa Mahkemesine bagvuru yapma yetkisine agagidakilerden hangisi sahiptir? 'A)_Meclis dye tam sayisinin onda bil oranindaki milletveki 8) Cumhurbaskant ©) Turkiye Buydk Millet Meclsinde en fazia Uyeye sahip siyasi part grubu D) Turkiye BuyOk Millet Meciisinde en fazia ikinci dyeye sahip siyasi parti grubu )_Hokmdn uygulandigh bir davaya bakmakta olan mahkeme evap: Kenuniar ve anayasa degisiikler icin geil bolumindan ipial davas: ecobil- ime hoki sadece gu iki makoma ait: 1, Cumburbaskont 2. TBMIM dye tam sayssrin beste bir (en az 120 millebveal) Bir. 205. Turkiye Buylk Milt Mecisiin Kanun ciindaki butun iglomler Tak ade edilon paramento karate! le ill apagidak! adelerden mga {A)_ Tike BOyOk Mile Mects! secimerininyerilenmesi Karan, yasama ergernin bgUlonmesine ve clgma dozenine igh bi kara 8) Tlrk Siaht Kuwoterin yabon: kere gonderimesine veya ye- Dane alah inven Trkye'de buurmasina an vorme Kara gimiedo kabul ea ©) Savas iam karan, noi ibanya yasama orgeinin yortme ili niteignde Kvainncan bia 1). Pavlamorto karla hua lrak yar denetimine tabi )_Kalknma olalan Tarkiye Bty0k Milt ects farindan kare bi imine oreten evap: Anayasa Mahkemesi kanun, kenun hikminde kararname ve Meclisictiz0 {d'nd Anayasaya gekl ve esos bakimindan vygunlugunu denetleyebilmekte, KURAL (OLARAK PARLAMENTO KARARLARINI DENETLEYEMEMEKTEDIR D'di 166 | Konsensus Ad 206. TUrkiye BuyOk Millet Meclisi lc Tazligii'ne gére, Tarkiye Biyiik Millet Meclisi Genel Kurulunda kanun teklifinin timi dzerinde gériigme Yaplcitan wonra hangl spamaye goolir? [dori HAkimlik Hukuk Soru Bankes! A) Teklfin maddelerine gegiimesi oylantr. 8) Sor-cevap iglemi yap. ©) Maddeterin tek tek goragtimesine gegiir. D) Tekin tum oylanir. E) _Degisiklk énergeleri gértshlerek oylantr Cevop: TAVIM Genel Kurulu'nda kanun &nersinin gérgdlmesinds gu sra tokip el- lr } Once teklfn tid szerinde gérdsilme acl. b)Soru covap islemi tarnamlorr )__Teklfin maddelerine gecilmesi oylanir ye kabul edilee tek tek modeler gr s0ldr, degiglk Enexgoleri, Anayosaya aykiniik Snergeleriverebil. dd) En son teklfin timid ovlonie. Maddelerine gegilmesi veya en son yarn oylo ‘mada timd kobul edilmeyen konun teklfleri Genel Kurulea reddedilmis ol. Br 207. 1962 Anayasasina g6re,millelloraras\ andagmalar le igll agaGidal delerdon angie yanigur? A) Tork anurlerda dell getren her td antlopmenn, enaya- mney uygun bu Karuna Geyermast zone B) Antlasmalar, Cumhurbagkani tarafindan onaylanmak suretiyle bag- fay Raza ©) Kura olarak yabanc devller ve millrarastkurulslara yapiacak anagmolarih oeylanmas, Turkiye BUyGK Miler Meciinie caja: mmay bl kerunlacygun balmasine bog D) Usuldine gore yiirarlage kKonulmus milletlerarasi antlasmalar kanun raked —) Anayasaya gore, onaylanan ancak acikca Anayasa’ ya aykin olan miletrarest enagnaar Aneyesa Mehkemes!tarfndan pil es. evap Usulne gore yore konvlnos milelerere antegrelr, nrmlar Mea gaindekomun holtededt, yon fonunlo ap ve ey util be ve deberdod cok benlorhebande Anoesaye ej idSeayiaArayso Mebkerresne gol ve esos bolmndan pol doves came ve meeelrttaknden Anayesoy ey iddos le srlemer.Ancok, millers onlamaion uygen bulma Koni ih Anoyeto Mahkemenpe bapvrlobleceine Site eel Par ‘Anayasa Hukuku ¢ Prof. Dr. Ahmet NOHUTGU] 167 208. Tlrklye BuyOk Millet Meclisi gene! segimlerinden 20 ay gegtikten sonra ‘mecis Gyeliklerinde bosaima olmus ve 30 milletvekilinin miletvekiligt co- siti sebeplerte sona ermistr. Ancak bir lin veya secim gevresinin Tarkiye Buyok Millet Mecisinde Gyesinin kalmamesi gb bir durum s6z konusu der 1982 Anayasasina gore, bu olay ile ilgil agagidaki ifadelerden han- gisi dogrudur? 'A) Genel segimlerin tizerinden 30 ay gegmedi igin ara segim yapila- B) Botan iller ve segim cevreleri TBMM'de tomsil edildig igin ara segim yapilmasina gerek yoktur. 6) Genel secimlere bir yildan az kaldigt iin ara segim yapilamaz D) Ara secimlerin Ug ay iginde yapiimasina karar veil. E) Ara sesim, bogalmay! takip eden doksan ginden sonraki ilk pazar ‘a0 yapilmalir. evap: Anayosanin 78. Maddesine gre, TBMM'de bosolon ayeliklerin says, Gye tam sayisinn (600) %5'ni fen oz 30 MILLETVEKIL) buldugu hallerde, TBMM'ce ara secimlerin 3 oy icinde yapiimasina karar veil. Ancak bu durumda, eger genel se- cimlere 1 yilkalmss0, ara secime gidilemez Didir. 209, 1982 Anayasasina gore, milletvekilliginin devamsizik sebebiyle diigmesi ie Iigill agagidaki ifadelerden hangisi yanlistir? A) Mecls galigmalarina 6zirsiz veya izinsiz olarak bir ay igerisinde top- lam be§ birlesim gun katimayan milletveklinin millevekiligi dosO- rolebilir B) Devamsizik dururunun Meclis Baskanlik Divaninca tespit ediimesi gerekir, ©) Milletvekitiginin digmesi karan, Genel Kurul tarafindan Gye tam sa- yisinin salt gogunlugunun oyu ile vere. D) Genel Kurul tarafindan verilen karara karsi Anayasa Mahkemesine basvurulabilr E) Genel Kuruida giz oylama yapilmasi zorunludur. evap: Meclis caligmolanne éz0rsiz veya izinsiz olorak bir ay icerisinde toplam § biresin qin katlmayan milletvekiinin rilleNeklliginin digmesine durumun Bog- kanhk Divan'nca tespit ediimesi devine, Genel Kurulca dye tam soyisiin salt coun: Iuaunun (en e2 301 milleiekinin) oyvvlo, oncak gia oylemays gorek olmoksan ‘ack oylamoylo kararverlbilr, 168 | Konsensus Adi - idori Hékimlik Hukuk Soru Bankost ‘Anayasanin 82. Maddesine gére, Anayoso ve kanunlarda millewekilig ile bagdesmayacod: belirilen bir revi veya hiamet sirdirmelte iscat eden milletvekili- nin_millewvekliginin dsmesine, yeti komisyonun bu durum tespit eden rapory Uzerine, Genel Kurul gla ovl ve best cogunlua karar vei Edi, dari Hakimlik 2012 (Guncellenmis) 210. 1982 Anayasasina gre, yasama dokunulmaziig tle Higill agagidaki ifadelerden hangisl yanligtir? A) Yasama dokunuimazlig), Turkiye BayOk Millet Mectis tarafindan kal- TEMM > Cumhurbagkant Cir ISOGH 220. 1982 Anayasasina gdre, yasama dokunulma: ifadelerden hangisi yanligtir? A). Yasama dokunulmaziigi TBMM tarafindan kaldinlabil. B)Milletvekii olmamasina ragmen bakanlar da yasama dokunuimazit- @indan fayéalanir ©) Agir cezay! gerektiren sugdst0 hall, yasama dokunulmazliginin kap- sami digindadir D)_ Milletvekiller hakkinda segimlerden Once veya sonra veriimis bir ce za hUkmlinin yerine getirimesi icin milletvekiliginin sonra’ ermesi ‘gerekir. E)_ Milletvekili hakkinda tazminat davasi agilabilmes! ign yasama doku- rnulmaziiginin kaldirimasi gerekit ile ilgili agagidaki Anayasa Hukuku ¢ Prof. Dr. Ahmet NOHUTCU| 175, Cevop: Yosama dokunulmozligi millevekilerii SADECE CEZAl TAKIBATA KARSI KORUR ve hukuk davlannda korumaz, MilleWekilinin dokunulmediji kardinimedikca ve kisi millewekili oldugu sUrece cezai takibatinn erielenmesini sada. Aynca doku rulmazlk koldilmasa da isisnalan vard. HUKUK DAVALARINDA DOKUNULMAZ- UK ISLEMEZ. Ornagin milletveali hakkinda tozminat davast aglabilmes icin yosama dokunulmoziginin kaldinlmasina gerek yoktur E'di SSE 221. 1982 Anayasasina giro, yasama dokunulmazhigi i i ifadelercien hangisi yanlistr? A) Bakanlar millelvekll olmadiklarindan dolayi yasama dokunulmazit- gindan faydalanamazier. 8) Yasama dokunulmaziiginin kaldinimast millotvekiligini sona ordi mez. ©) Yasama dokunulmazliginin kaldinlmasina ilikin karara kargi Anaya- sa Mahkomesine bagvurulabilr D)Yasama dokunulmazigi kaldinlan bir milletvekil tekrar segilrse yar- gilanabilmesiigin dokunulmaziginin yeniden kaldinimast gereki. £)Siyasi parti gruplan, yasama dokunuimazig ile lgil gorlgme ya- pamaz, karar alama2. Cavap: 2018 yilnda yorurlige giren Anayasa degisitliklerinden sonra, Anayasonin 106. Moddesine gére, millevekili olmolan yosoklanan Curshurbaskan yardimalan ve bokanlar, gérevieryle ilgili olmayon suclarda yasoma dokunulmazhina ilgkin hhokomlerden yararlone, Ade CGSounre nary ikaymakamlik Ocak 2011 222, 1982 Anayasasina gére, Tarkiye Biyilk Millet Meclisinde yapilan agagidaki oylamalarin hangisinde nitelikii cojunluk aranmamakta du? A) Kamu Bagdenetgisinin segimi 8) Secimlerin yerilenmesi karan! ©) Devamsizik sebebiyle millelvekiliginin dgirtilmest karan D) Yice Divan'a sovk karan E) Anayasa Mahkemesine Gye segme karart 176 | Konsensus Adi -idori Hokimlik: Hukuk Soru Bankas evap: Doha énceki sorulann cevaplannda Anayosaya gre, TMM yopllacak oy- lomolarda ze ritelik salt cogueluk aranon 10 durum stralenmigt Porlamento karen geklinde clinan asagidaki oylomalarda sitelikli coguniuk gerek- medigine cok dikkat adiimelidir yasoma dokunulmazhginin koldinlmas, secimlerin yenilenmesi karan (erken sec), 005 hai jlo, colagandsta hel karannin oneylonmas), bilge konunlannin kebuld, TSk'nin yabane: dlkelere ginderlmesine veya yabana silohh kuwetlerin Tork ye'de bulunmosina isk tezkerelerin kabul ecilmesi. Bair vvvyyy Serer (Beminenarttce004 223. Milletvekili sorumsuzlugu ve dokunulmaziikia ilgili agagidaki ifade- lorden hangisi yankigtir? 'A)_Dokunulmazikkaldiridiginda miletvekiligi sona erdiginden kisi yar- aillanabir. 8) Sorumsuzluk; milletvekllernin oy, 62 ve digincelerini serbestgo ifade edebilmelerni sadlamaya yonelikt. (©). Milletvekiligi sorumsuziugunun diger adi kursd dokunulmacigiir D)_Dokunuimazikla amaglanan kamu yararit. E) KUics0 dokunuimaziigi, milletvokilrnin parlamentoya hesap vere- bilmelerine engol degli ‘Cevap: Dokunumazis aldinlon_eilleveklinin, milenetiligi fan sone ermes Milletvekiligi sf koldiimaz, miletvekitolarok yarglonmasinn yolu agit. Doku- nulmoshgi kaldmian milli mecliscoligmalanng katabil, haKlande od islemler devam ederkentekrarsacimlare katlobl Ride. ‘Anoyosa Hukuky ¢ Prof. Dr. Ahmet NOHUTGU| 177 [GSS rover Cetera ees) 224. 1982 Anayasasina gére, ara verme ve tatil sirasinda Tlirkiye BuyOk Millet Mectisinin toplantiya cagniimasi ile iglli agagidaki ifadelerden hangisi yanlistir? ‘A) Meclis tyelerinin beste birinin yazilistemi Gzerine Meclis Baskam, ‘Mecisi toplantiya cag. B) Meclis Baskant, dogrudan dogruya kendisi Meclisi toplantiya gagira bili. ©) Cumhurbagkam, dogrudan dogruya kencisi Meclisi toplantiya gag rabili: D) Meciis tyelerinin beste biri, dogrudan dogruya Meclisi toplantiya ga- gurabil E) Ara verre veya tall sirasinda toplanan Tarkiye BayOk Millet Mect- sinde, Sncelikle bu toplantiyi gerektiren konu gérigolmeden ara verme veya tatile devam ecilemez, evap: Anayosanin 93. Maddesine gére TBMM'y olagands toplantya sadece: CCumhurbaskont > degrudan dodruya ¢o Meelis Boskant > odrudan dosjrwya veyo TBMM iye fam soyisinn beste bi- rinin (120) yaa ister’ Gzerine cagurabilit. abil. Dir 225. 1982 Anayasasina gore, asagidakilerden hangisi milletvekilliginin digmest sebeplerinden biri degildir? A). Milletveklinin, miletvekili olmaya engel bir sugtan kesin hoki gly- mest B) Millotvekiinin ksitianmasina iliskin kesinlegmig mahkeme karannin olmast ©) Milletveklinin, meclis galigmatanna 6ziretiz ve izinsiz olarak bir ay igetisinde toplam bes biriesim gona katimamast D)_Milletvekiinin dyes! oldugu siyasi partnin temell kapatimasi E)_ Milletvekiinin, milletvekiigi lle bagdagmayan bir gbrev veya hizmeti sUrddrmekte israr etmesi (Cova: Milletvekiliginin dastbgi durumlordan biti clon “partisinintemeli kapatiime: sna heyan ve eylemleryle sabap olay" dizenleyen Anayosanin 64. Maddesinn 5. Filrasi, 2010 Anayazo degisilgl ile ilga edilmisic Parisinin temelli kapatimasina 178 | Konsensus Ali - Idari Hakimiik Hukuk Soru Bankos: beyan ve eylemlerivie sebep oldugu Anayasa Mahkemesinin temeli kapotmaya isin keesin koraninda belirilen millevekilnin milletvekiligi, by karann Resmi Gazeted ‘gerekceli olarok yayimlandiatarihte sona ever, Torkiye BOydk Millt Meclsi Bogkan. ligt bu katarin geregjini derhal rine getiip Genel Kurula bilgi sun D'eir [Avukatlar igin Adli Hakimlik GK Mayis 2012 228. 1982 Anayasasina gére Cumhurbagkani, merkozi yénetim bitce tasansini mali yilbagindan en az kag giin énce Tiirkiye Biiyak Millet ‘Meclisine sunar? A)30 8) 55 60 0) 75 £)90 Covap: Anayasanin 161. Maddesine gore; Cumhurbaskant bdtge kanun kif, ‘malt yilbagindan en az 75 gUn ence, Turkiye BuyUk Mille! Meclisine sunar. D'éir 227. 1982 Anayasasina gére Cumhurbaskam, agagidakilerden hangisini bir daha gdrigilmek tizore TBMM'ye geri génderemez? A) Bilge kanunu B) Anayasa degisikikier ©) Olagandsti hal kanunu 1D) Milletierarast antiagmalann onaylanmasin’ uygun bulma kanunu E) Afkanunian CCovop: itge Kanunlon Cumhuiboslannca meclve tekor giiglnsk Tare oe sbedatlome 1924, 1961 ve 1982 Anayosolanna ge, Bake Kanunw Cumhudboskannin ger enderemedi ek konuvr 1924 ve 1961 Ancyassanna gre, Curhurbaskon Bake Kanuny yond Anoyoso degen igkn konunlonm de gor gonceremior ‘ncyeso deishiKleri kanunlornin geri génderlebimes! 1962 Anayosou‘an bi yenligide. Bu cergevede, 1982 Anayososma gre Cumburbosean: SADECE BUTCE KANN. NUNU GéRl GONDEREMEZ Nate ‘Anayosa Hukuku # Pro. Dr. Ahmet NOHUTGU| 179 Serer Ere Bene fesshenthcneimes) 228. 1982 Anayasasina gore agagidakilerden hi let Meclisinin g6rev ve yetkilerinden biri degildir? A) _|etazgond kabul etmek B) Uluslararasi andiagmalan onaytamak C) Genel ve dzel af lanina karar vermek D) Para basilmasina karar vermek E) Anayasay! degistirmek Turkiye Bayak Mil- ‘Cevop: 1982 Anayasasinn 87. ve 90, Moddeleri uyannca, TBMM'nin gérev ve yelklerinden birinin “vluslororosi ondlagmalan onaylamok” degil, “luslororas: end- lagmaiann ONAYLANMASINL UYGUN BULMAK" olduguna cok dikkat odilmelidic 1982 Anayasasinin 104. Maddesi uyornca, vluslararos: andlagmalan “onaylamak ye yonmlomak” yelkisi Cumhurboskannindir. Bedi RCI gore, milletvekiliginin digmest ile gil agagidak ifadelerden hangisi yanhigtr? |A) Milletvellinin istfa etmesi durumunda, istitanin gegerli oldugunun TBMM Baskanik Divaninca tespit edilmesi ve Genel Kurulun karan ile milletvekiligi dager. 8) Milletvekiliginin hakGm giyme halinde dugmesi, bu husustaki kesin- legmig mahkeme kararinin Genel Kurula bildiimesiyie olur. ©) Meclis galigmalanna 6zorstz veya izinsiz olarak iki ay igerisinde top- lam bes birlesim gUnd katimayan milletvekiinin miletvekiligl, duru- ‘mun Bagkanlik Divaninca tespit ediimesi ile dager. D) Miletvekiligiyle bagdagmayan bir gorev veya hizmeti sordarmekte israr eden milletvekilinin milletvekliginin dagmesine Genel Kurul giz- Ioyta karar vert. E) Mocis tarafindan milletvekiliginin digmesine karar verlen durumiar- da, karara karg! Anayasa Mahkemesine bagvuruibil. Covop: Mecis caligmalanina é20rsU2 veya iinsiz olarck 1 ay igersinde toplam § birlesim gind katimayan millavekilnin mileveklliginin dugmesine durumun Bos kanlik Divani'nce tespt ediimes! dzerine, Genel Kunulco dye tam sovisinin salt coaun- lugunun oyuvle korar verileblir. Miletvekiliginin dustigii an, Baskanlik Divant tes ‘inden sonre oylama yapiorak korarverigigi andi Cedi 180 | Konsensus Adi - idori Hokimlik Hukuk Sonu Bonkoss 230. 1982 Anayasasina gére, Turkiye BUydk Millet Meclis ile git agagj- dali fadolerden hangial yanisgur? A) Galigmalanini, kendi yaptigy Igtdzik hoktimlerine gére yarutor. B) Genel Kuruldaki bitin gértigmeler gizlidir. C) Meclis Bagkani, TBMM Gyeleri arasindan segilir. D)Siesi pat gruplan en az 20 dyeden meydana gai ) Her yl Ekim ayn Ik gond Kendiginden toplenr Cevap: TBMM Genel Kurulundaki gérdgmeler, gia! oturum yoplimasina korar veri- medigi sirece kural olarak igaret oylamosiyiad. Beir. DEEL 231. 1982 Anayasasina gre, Biitce Kanunu tasani ‘nunda kag giin igerisinde kabul edilmesi gerekir? A) 85 8) 60 70 D)75 £90 in Btge Komisyo~ ‘Cevap: Botce tosanlan ve ropor, Bice Komisyonu'nda incelenir. Bitge Komisyonu tasany: 55 gin icinde kabul eder Weir 232. 1982 Anayasasina gore, TEMM'nin toplant ve kararan ile igi ola- rakagatldaltadolorden hanglal yartgtr? A) TBMM, yapacag! socimlerde Uye tam sayisinin en az Ute bid lle toplanir. B) Karar yeter sayisi, Oye tam sayisinin dérte birinin bir foxlosindan az ‘olmaz, ©) Milletvekiller, katlamadiklan TBMM oturumlannda kendileri yerine ‘oy kullanmak Uzere bir milletvekiine yetki verebilirer. 1D) TBMM Baskan Vekil, yonetmis oldugu oturumda oy kullanamaz. E) Batge Kanunu tekiifinin gorisilmesi ve kabul ediimes! icin dzel top- lant ve karar yeter sayisina intiyag yoktur. Covop: Anoyasaya gére; Turkiye BOyCk Mlle! Meclisi, yapacagr sogimler dahil bukin islerinde UYE TAMSAYISININ EN AZ 1/3'0 ile toplonie. TBMM Gye tom says: 600 milletekll oldugu igin, Meclis en 02 200 milletvekll ile toplonr ‘Anayasa Hukuku ¢ Prof. Dr. Ahmet NOHUTGU| 181 ‘TBMM, Anoyasada baskaca bir hiktim yokso foplantya kailantonn salt cogunlugy ile korar verr. Ancak karar yelersayisthicbir ekilde Gye lam soyisiin dort birnin bir fozlasindon (151 millewekilinden) oz olmar. IMilletvekllerinin mozerelleri ne olursa Kablamadiklan TMM oturumlaninda kenci- lerl yerine oy kullanmak Uzere bir milletvekiline yetki verebilmeleri momkon de- dil. CURE Gh aceite eat ee ah 2018 Anayasa dagisikikler! Onces!, bakanlann tamami ya da gogjuniu- {u milletvekil oldugu ign, bakanlar TBMMnie-kablamadiklan-oturursla- ‘ada-kendlles yerine oy kullanmak-Uzere bie bakana-yetkiverebilyoriar \ve-bir bakan-kendi-oyuyle bitikte-on gok 2-0y kul 2016 ile yururiuge giren Cumhurbaskant Hukimet Sisteminde (CHS) ‘ayni kiginin hem yasama hem de yoruime gorev almast momktn ola- mamasi, milletvekilerinin Cumhurbaskan yardimcist veya bakan ola- rak atanmalan halinde Gyelklerinin sona ermesi hakGmleri geregi yuka- ridaki hokdrler yordrlokten kaldinistr. A) i ° Fe = fo) Cai Maliye Bakanligi Ic Donetci Yrd. Gk 2012 233. 1982 Anayasasina gére, secimle isi yankistir? ssagidakl (fadelercien han- |A) Segimler, yargi organlerinin genel yOnetim ve denetimi altinda yapr- hr B) _Secimler, tek derecel olarak yapitr. C) Sesim kanuniannda yapilan degisikikler, yronl0Ge girdigi tarihten itibaren bir yl iginde yaptlacak segimlerde uygulanmaz. D)_Secim sistomi, nispi temsil esasina dayali olarak kanunla dizentenir. E) Taksiti bir sug nedeniyle coza infaz kurumlarinda bulunanlann oy kullanmasi memkdnddr, CCevap: Anoyasada secim sistemi ile igi (nispi teri, yizde on barajt, ’hont gibi bir hdktm yoktur. Anayaso benimsenecek secim sistemini yasamo organina birokm ‘it yoni takdir yosomonindir, Dolaytsivle secim silemi ve barajirin Anayosada deg Kanunda beliiendigine, doloysivia Anayosa degisikigi olmadan kanunlo degigiie bilecegine dikkat edilmeliie Didir 182 [Konsensus Ad - dar Hakimlik Hukok Soru Bankast ine 234, 1982 Anayasasina géro, TBMM bir yasama yilinda en gok kag ay tatil vyapabilir? Ay B)2 os D4 5 (Covap: Meclis bir yasoma yilinda en cok 3 ay tall femmuz-agjustos-eyal) yopobili, fAdli Hakimlik Aralik 2011 235. |. -Yasama sorumsuzlugu cezai sorumlulugu ortadan kalditmaz, |, TBMM ayeleri, Mecis caligmatarindaki oy ve sdzlerinden dolayt so- rumlu tutulamaz. IIL Yasama sorumsuzlugu Meciis tarafindan kaldinlabilr. IV. Yasama sorumsuzlugu surekli. V. TBMM Baskan ve Baskan vokiller! de yasama sorumsuziugundan yararlanir 1982 Anayasasina gére, yasama sorumsuzluguyla ilgili yukandaki ifadelerden hangileri dogrudur? A)L ILveV) B)L illvelv pi ilvelv Dj, lve v Il IVvev Covap: Kirst) dokunulmazligy, mullak dokunulmaztk,sirekli dokunulmazhk da deni- len yasomo sorumsualugunu dizenlayen Anoyasanin 83. Maddesinin ilk fkras) wy rinca, TBMM Uyeleri mecliscalgmalanndaki oy ve sbzlerinden, Meclist ier: sordtk- leri dogincelerden, o oturumdaki Baskaniik Divani'ninteklfi Urerine Mecisce bagka bir karer alinmadikca bunian Meclis diginda tekrarlamak ve acige vurmaktan sorum- ly tutlomazlar. Yasama sorumsvzlugy, milleteklini cezai takibata karst mutlak olarak ko: Aynca yosama sorumsuzlugu Meclis farefindan KALDIRILAMAZ, Sorumev- lugun kaldinimasi yondnde bir istsna ya da hoktim bulunmamaktodk Fir, ‘Anayasa Hukuky @ Prof. Dr. Ahmet NOHUTCU| 183 EL 236, 1982 Anayasasina gére, TBMM Bagkanli ifadelerden hangisi yantisti A) TBMM Baskanvekiler, dyesi bulunduklan siyasl partinin Mecls igin- de veya digindaki faalyetlerine katilamazlar. B) TBMM Baskaninin, bizzat yonetmedigi oturumlarda oy kullanmast momkandor. C)__Bagkanlik Divan igin bir yasama déneminde iki defa segim yapali. 1D). Meclis Bagkaninin secimine liskin usul, Anayasa ile dazenlenmist E) _Siyasi part gruplan, Meclis Bagkanitgt icin aday gosteremez. Cevop: Boskanvekilleri oturumu yénetmedigi zaman oy kullanobilr, oncak Mectis Boskon oturum yénelsin veya yéneimesin hicbir zaman oy kullanomaz. Baskan ve Boskonvekil, bunlana disinda kanun teklii vermek vb. gibi diger milletvekil hak ve yeikilerini kullanmaya devam ederler. Anayasaya gore, gérevlernin gered} olan hol Ter diginda Boskan veya Baskanvekiler oturumy yéneimese de Mecistarismalanina keatlamazlar. Bid 237. Taksirle Olddime suglamas: ile yasama dokunuimazii keldiian bir mil- letvekli, yapilan yargilama sonucunda 2 yil hapis cezasiyla cezalandini- mist. Bu olaya gre, agagicakt Ifadolerden hangisi dogrudur? |A) Bu durumda milletvekiinin milletvekiligi sona ermez, hakkinda veri= len ceza hikmtndn yerine getirimesi dyelik sifatinin sona ermesine birakilr B)_Kesin mahkeme kararinin Genel Kurula bidirimesiyl, ig milletve- kilinin millevekiligi sona erer ve ceza hUkma bu tarihten sonra yeri- ne get C) Yasama dokunulmaziiginin kaldinimasi, milletvekiligini sona erdire- cag igin ceza hokmd decal yerine getii 1D) Miletvekiinin, milletvekiliginin digmesine TBMM Genel Kuruiunca karar veriirse ceza hukmd bu tarihten sonra yerine get E) Milletvekiliginin sona erip ermedigine bakiimaksrzin ceza hikma derhal yerine getil. Cevop: Sires! ne kador olursa olsun tralik kozos: gibi kosisz ve istemeyerek gergek- leslrlen toksirl suclordan apis cezosi alan kimse millevekiliolobilr. Fokat toksii ‘olmoyon suctan toplam bir yl veya dha foxla hopis cezos! olan kimse milletvekii lamer, Ndi 184 | Konsensus Adi - ldaré Hakim Hokuk Sory Bonkast CIEE 238. i TEE ‘Asasi sn hangisi, milletlerarasi antlagmalar il ‘Anayasada yer alan esaslardan biti degildir? ligili olarak, A) Usullne gére yiirdrlige Konulmus milletiorarasi antiagmatar hakkin- a, Anayasaya aykiriik iddias: ile Anayasa Mahkemesine bagvuru- lamaz, B) Daha Once yapilmis bir milletlerarasi antiagmaya dayanan ve Turk kanunlarinda degisikik yapmayan uygulama antlagmalani igin Me sin onaylamay! uygun bulmast zorunlu dedi ©) Miiletlerarasi antiagmalari yayimlama yetkisi TBMMye ati D) Tork kanunlaninda degisikik yapmayan ve kanunun verdigi yethiye dayanilarak yapilan ekonomik, ticar, teknik veya idari antiagmalanin TBMM tarafindan uygun bulunmasi zorunlulugu yoktur ) Usulune gore yararlage konulmug milletlerarasi antlasmalar kanun hhakmands Cevop: Milloterorasi ontlagmolan onoyiamak ve yayimlamak yetkisi, Cumhurbasko- nine cite Cir. dari Hakimlik Alan 2011 239, Genel segimlerin yapilmasina 10 aylik bir ste varken TBMM Uyeliklerin- de bogalma olmug ve bir iin Meciiste hig dyes! kalmamistir. Ancak boga- lan ayelklerin sayisi TBMM Gye tam sayisinin % S'ni bulmamigti. 1982 Anayasasina gore, bu durum ile ilgili agagidaki ifadelerden hangisi dogrudur? A) TMM dye tam sayisinin % 8 oraninda dyeliginin bogalmasi halinde ara segime gidiebilecedi icin bu durumda ara secim yapilamaz. B) Genel segimiere 1 yildan az bir zaman kaldigtigin ara segim yapila- maz. ©) Bogaimay! takip eden 4 ay iginde ara secim yapilmast gerekir 1D) Bosaimayi takip eden 90 ginden sonraki ik Pazar glind ara secim yap. E) Bu durumda ara secim yapilip yapiimayacagina TEMM karar veri. CCovap: Ara secimin Aralik 2002 Anoyasa dosisikig ile getirlen iki’ istisnos, bir ilin veya secim evresinin TBMM'de Uyesinin kolmamas! halinde bogalmay: tokip eden 90 giinden sonraki ilk Pazar gGnd ara secim yapilacadidi. Aynica bu durumda gene! secime 1 ytlkalma sorh aranmamaktodi Anoyoso Hukuky # Prof. Dr. Ahmet NOHUTGU| 185 3002 init ara sem faratanor,istnesi. Yat Bir Ker ara seg yaplim isa av ge welserinden30"2y" gecmemiy clsa'cm, gene sepmire, Lyin ‘Ssnan bt sce kal din weyn Sein geen mile falas ie sadece Sem sevresiide arn sstim yap zorun- tau ToMt bu hua ara seein yep Karan lame, apr Ibeakara'eyim gunn de Anayesa bana organ biaknadan endl belitemist. CE 240, TMM Ietiizdgi ie ilglll agagidak!ifadelerden hangis| yantistir? A) Meclisin kendi igtz00nd yapmast parlamentonun yéntemsel ba- ‘imsizligrkesinin bie gbstergesicr: 8) TAM igtiztigd, hukuk’riteigitibanyla bir pertamento Karena C). Sekil ve esas bakimindan Anayasaya uyguniugu Anayasa Mahke- mesince denetlenr. 1D) TEMM igtazogu lle Meciis galigmalan dazentenebiir E) TMM Igtzugundn Anayasaya aykinligi somut nor denetimi yo- luyla da edileil Cevap; Anoyasaya gére, bir porlomento karan olen ietatgiin veya Itbzak dedisk- ldlerinin, Anayosoya sekil ve esos bokimindan uygunlugu SADECE SOYUT NORM. DENETIAA yoluyla: mémkiindtr. Iptal dovasi (soyut norm denetimi) aglmast sortyla bu denetimi Anayosa Mohkemesi yapor. Ancok igtizbe irae fsomu! norm denetim’ yoluyle Anoyase Mohkemesine bosyur lamcz, ¢inki itz yolune sadece kanun ve Cumhurboskanji karamameleri esos bolamindan konu olobilier. E'dir 241, 1982 Anayasasina gire, agadidaki gdrevierden hangisine gelebilmek igin TEMM Gyesi olmak zorunlu degilcir? A) TBMM Bagkan vekili 8) Cumhurbaskant C)_ Mecis Bagkans D)__TBMM Baskanhk Divan Kati Oyesi ) TBMM Baskanlik Divani Idare Amiri Covap: 1924 ve 1961 Anayasalon Cumhurboskaninin milleteali olmosint got kos- rmugken, 1982 Anayasasi bu zorunllugu koldiemtr. Bair 186 | Konsensus Adi - idori Hdkimlik Hukuk Soru Bankasi 24 A) Miletvekiliginin kisitanma halinde digmesine Genel Kurul gizlioyla karar veri. B)Milletvekiliginin, kesin hkim giyme halinde dismesi bu husustaki kesin mahkeme kararinin Genel Kurula bildirimesiyie olur ©) Miletvekiligi ile bagdagmayan bir gorev veya hizmeti sirdurmekte 'srar eden milletveklinin miletvekiliginin digmesine, Genel Kurul Giz oyla karar veri. D) Mecls galigmalanna Sztrsiz veya izinsiz 1 ay igerisinde toplam 5 birlesim gang katimayan milletveklinin milletvekligiin dismesine, TBNM Genel Kurulunca dye tam sayisinin salt gogunlugunun oyuyla karar veri E)_Istita eden milletvek rulunca karariastiitr. in milltvekiliginin dagmesi, TBMM Genel Ku- Covop: Millotekiligisin, milleWekiligine sogilmeye engel bir suctan kesia hikim 1987 Anayasa desi ralmistir, > 1995 Anayasa defisiklifi ile 550 milletvekiline cikarimis- tr > 2017'de kabul edilip 2018'de yardrldge giren Anayasa defisKlif ile 600 milletvekiline cikarimistir, ‘Anayosa Hukuky # Prof. Dr. Ahmet NOHUTGU| 191 Cor Kaymakamlik 2009 icra Madurlugu Gk 2009 Coecien ence) Maliye Bakanligy GK 2009 249, 1982 Anayasasina gre, agagidakilerden han; arasinda yer almaz? A) Savas hall ilanina karar vermek B) Cumhurbagkanint segmek CC). Mlleieraras: antagmalarin onaylanmasini uygun bulmak. 1D) Kamu iktisadi tegebbaslerini denetlemek E) Para basiImasina karar vermok ‘TBMM'nin gbrevieri Cevapi Anoyosonin 87. Maddesine gre TBMM'nin g8rev ve yetkileri genel olarak sunlorde 1. Kanun koymak, degigtirmek ve koldrmak, 2. Béice ve kesin hesap kanun tasanloriy gorigmek ve kabul eimek, 3, Para baslmosina karar vermek, 4, Sovasilénina korar vermek, 5. Miletleroras: onlasmelonn onaylanmasin: vygun bulmok, 6. TBMM die tam sayisinn beste Ug cogunlugunun karan ile genel ve &zel of énina ‘Anayosonin 87. Maddesi digindaki diger maddelerinde TAMM'ye asciidaki rev ve yee verilmigi > Ictaxdk yopmok, > Anayasa'y degisirmek, > Kallanma plenlann onaylamak, > Komy iklsadi teyebbaslerini denetlemek, > Ologendsté hol korarlann onaylamok, > RTUK dyelerini segmek, > Anayasa Nchkemesine Ue secmek, > Kamu Bosdeneigsini secmek. > Hakimler ve Savelar Kurulu’na dye secmek (2017 yeniligi ‘TBMM nin bir de Soyistay Kanunune are Saysioy’a Oye secme gorer ve vel isi vordi 2007 Anayasa degiskis le TBMMnin Curnhurbaskani'n segme yetk ve a6: revine son vermis, Cumhurboskaninin helk tarafindan secimesi usuld benimsenmis: fir Bic 192 | Konsensus Adi -idari Hékimlik: Hukuk Soru Bonkost 250. 1982 Anayasasina gére, As B)4 os D6 57 Cevap: Anayosanin 77. Maddesine gére, TBMM ve Cumhurbaskani secimleri 5 YILDA BIR AYNI GUNDE yopal. 1924 ve 1961 Anoyesolonnda 4 y clon socm sr, 1982 Anayoun sn tkholnde 5 lore Kab elim, 2007 Arosa dea hg le bu ste 4 la ndiln, hop! 2017 ytd lao ap 2018 yinda © (> yurtge aren Aros degli fopmomndo tk Slacking t 251. 1982 Anayasasina gore, milletvekilliji statiistnd kazananiann mil- letvekili yetkilerini kullanabilmeleri icin agagidakilerden hangisini yapmis olmalant zorunludur? A) TBMM toplantisina gelmek 8) Mazbatalanin almak ©) Rozetlerini takmak D) Meciis Bagkani olmak E) Anayasanin 81. Maddesine gore ant icmek CCovap: Anayasanin 81. Maddesine gére, TBMM dyeleri géreve boslorken Anayasc- da belirldigi geklde ond icerler. Cumhurbaskan: yardimailan ve bokanlor, 81 inch maddede yan sekilde Turkiye Bayak Mile! Meclisi Gniinde andicerler. (Anoyaso Madde 106}. ‘Miletvekiligi sifati, AND ICILINCE DEGIL, il Secim Kurulu’nes ‘illetvekili secldigine dair TUTANAGIN (MAZBATANIN) 0U- ZENLENDIGI ANDA KAZANIUR (MVK, Ma. 35). illetvekiligi sifatinin and igmeyle veya and icmemeyle gis! vyoktur. ‘And icmeyen bir milletvekli, mozbatosialdikton sonra milltvekil hak ve oy- ricalklanna sohip olur, ayligin almaya hak kazonir. Ancak géreve baslayamadiy iin high yascma fooliyetine, mecliscaligmasina kahlama2, ‘Andigmeyen bir millvekili, mezbotosi'aldikton son milletvekii hok ve oy calilorina sahip olur, eyligni almaya hak kazamir. Ancok géreve boslayamodhh iin higbir yosama faaliytine, meclis calgmasine katlamaz. (Ara secimle millebek sezilenler kothikian ilk bitiegim basinda andicerler.) ‘Anayoso Hukuku ¢ Prof. Dr. Ahmet NOHUTGU| 193 ¥ ‘Ancak, kanun teklifinde bulunamaz, genel kurulda ya- | pilacak oylamalarda oy kullanamaz, meclis prevelant ‘yada baskanlk divaninda gérev alamaz. Turkiye Biyik Millet Meclisi Genel Kurulu, miletvekili «genel secimi kesin sonuciarmin Yaiksek Secim Kuru: lunca ilanint takip eden 3, glin saat 14.00'te cagnsz olarak toplanr. Bu birlesimde, énce milletvekilerinin andigme toreni yapilr. Andigme, her milletvekilinin Anayasadaki metnt Kii- : stiden yiksek sesle aynen okumas' suretiyle olur. ONEMLIVE | miletvekiler; secim cevresi, soyadi ve adlarinn alfa GUNCEL NOT | be sirasina gore andicerler. Andicme t6reninde bulunmayan milletvekilleri veya ara secimde milletvekil seclenler, Katidiklan ik birle simin baginda andicerler. IMiletvekilleri andigerek greve baslarlar. Andigmek- ten imtina eden milletvekiller, MILLETVEKILL SIFA&| TINDAN_KAYNAKLANAN.HAKLARDAN. YARARLANA: MAZLAR. Edi 252, 1982 Anayasasina gore, yasama dokunulmazhgr ile ilgili agagidaki ifadelerden hangis! dogrudur? A) Bakanlann milletvekil dokunulmazhgy yoktur. B) TBMM siyasi parti gruplarinca milletvekli dokunulmazigt ile ig ka- ret alinamaz. ©) TBMM siyasi parti gruplaninca miletvekiligh dokunulmaziig ile igi gbrigme yapilabilr. ©) ‘ilove dokuruimacignn Kaldrinas karan Curhurbaga- itiraz edilebilr )_Milletvekii dokunulmazhikian higbir halde kaldinimaz. 194 | Konsensus Ali - Idan Hékimlk: Hukuk Sorv Bonkoss ‘Cevap: Anyasanin 83. Moddesine gre, siyasi parti gruplan, yasame dokunulmar- Ir ile igi gérogme yopamaz, karar olamoalar. Bu durum Anayasonin siyasi part dgruplarina getirdig iki yasaktan bir tones Bidir 253. TBMM 12.01.2011 tathinde, 240 millotvekiinin katidiG! toplantisinda; 2547 sayllt Kanun'un 38. maddesinin dedistrimes! ile il kanun tekifinin ylanmasi sonucunda 145 evet, 95 hayir oyu kullanilir. ‘Bu durumda agagidakt fadelerden hangisi dogrudur? A) TBMM 8grenc! afl igi Kanun tekifni g6rasemez. 8) _Yapilan toplantida toplantyeter sayisi gergeklegmemisti. C)__Yapilan oylama sonucunda karar yeter saytsi gercoklegmistr 1D) Yapilan oylama Meciis Bagkaninin onayiyla yortilak kazanabilic. ) _Yaptlan oylama sonucunda karar yeter sayisi gereklegmemistr. Cevop: Anayasayo gore; TBMM, Anayasada boskace bir hikim yokso toplantiya kotlonlann salt cogunlugy ile karar verr. Ancak karor yeler says hicbir ekiide dye tam soysinin dérte birinin bir foalosindan {151 milletveklinden)} az olmaz, Dolayisiy- la oylamoda asgori karar yeter says solanamamstr E'dir 254. 1982 Anayasasina gére, TBMM ile ligili agaidakilerden hangisi dog- rudur? A) TBMM Baskanlk Divanini Cumhurbaskani seger. 8) _Siyasi part! gruplar TBMM Baskanlit ign aday gdsteremez. C) Kamu Bagdeneteisini, TBMM Baskant secer. D) TBMM'de toplanti yeter sayisi higbir halde Uye tam sayisinin yan sindan az olamaz. E)_TBMM'de karar yeter sayist higbir zaman 200'den az olamaz. Cevop: Ancyasanin sivas! port gruplonne get yasolorsunlrae: > Yosoma dokunulmedigi ile ilgili gBtme yopamaslar ve karar olamedar (Mal 83), > Mecis Boskanit icin aday gBsteremezlor (Ma. 94) ‘Aynca soruda yall lan ifadelerin dogrulangunlard > TBM Boskonkk Divanin TSMM socer. > Kamu Bogdnelcisini TBMM Genel Kuru soger Anoyase Hukok # rf. O. Ake! NOHUTCU| 195 > Kural olarok karor yeter says hicbir gekilde Gye tor saysinin dérte birnin bic faalosindan (151 millevelilinden) az olmaz Beir Ali 255. Milletvekili sogimlerinde 6 millelvekll gikaracak olan Malalya ili segim ‘gevresinde, kullarvian gegeri oylann partlere gore dagilim: goyledit: K partisi; 160 000 LLpartsi: 90 000 Mpartsi: 70.000 Buna gére, L partisinin Uke barajim agamamis olmasi halinde yiiiir- lakte olan secim sistemine gre, milletvekillerinin partilere gére da- {ilimi agagidakilerin hangisinde dogru olarak verilmistir?, A) K partsi 4 mlletvekil, L partis 2 miletvekili B) Mpartsi 3 milletvekll, K partisi 3 milletvekit )_ K partisi 4 milletvekili, M partisi 2 milletvekit D) L pattisi 6 miletveki E)_K partis 6 milletveki evap: Sorude gecen Molata ili secim govresinden 6 milletekil cikocogina gre, portlrin aldi@y oylon yazip swaxvla 1, 2, 3, 4, 5 ve élya balecegiz. L Parsi Uke ‘gapinda 510 barajim gegemedigi icin onu bu degerlendizmede hesoba katmoyaca- 4a. En nihayet bu alugocak tabloda, en bbydk 6 rokam hangi porilere isabet ediyor- 0, milletell doglim bulmus olacodw K Parisi | 140,000 | 80.000 | 53833 | 40.000 | 32.000 | 26.666 | ‘Ports : ale ; Mortis | 70,000 | Cai 256, 1982 Anayasasina gére, agagidakllerden hangisi bakanlarin cezai sorumiulugjuna yol acabilen bir denetim yoludur? A) Medlis arasurmast B) Sonu ©) Genel gértigne D) Mecis sorusturmasi E) Bilge oylamasi 196 | Konsensus Adli - idari Hékimlik Hukuk Soru Bankas! ‘Cevap: Mecis sorusturmas,, ister halen gdrevde olsun isterse gbrevden yng olsun CCumhurbaskom yardimeilan ve bokanlar hokkinda géreverivle igi suc iledislen iddiasiylo 106. maddenin begin, alinci ve yedine fikralan uyannea yapulan sory ‘urmadan iboretir. Didir (CNET 257. 1982 Anayasasina gére, TBMM'nin yapist ve isleyigi ile daki fadelerden hangist yanlistir? A) TBMM segimleri, kural olarak 5 yilda bir yap. 8) TMM genel oyla segilen 600 milletveklinden olusur. ©) TBMM, Temsiiler Meclisi ve Cumhuriyet Senatosu olmak dzere Iki kanati bir yapiya sahiptr. 1D) TBMM, galigmalann Kenai yaptigIetizak hoktmlerine gore yardtor. ) TBMM Genel Kurulundaki gordigmeler baskaca bir karar alinmadikga agikur ve her tod vasita ile yayimlanabilr Cevap: TBMM'nin, Temsilciler Mecisi ve Cumhuriyet Senotosu olmak dzere ik ko natl bir yopiya sahip olmasi, 1961 Anayasasinin dizenlemesidi Cdr CECE peu rene) Gk 2009 |. Anayasaya aykin olmamak kosuluyla kural olarak her konu bir kanun- la duzenienebil. Il. Yasama organi, bir Konuyu diledigi Sledde ayrinil olarak dizenleyebi- Ii Yasama organinda kabul edilen kanunlara karg! beli sayida yasama organ! Uyesi Anayasa Mahkemesine basvurabiir. |v. Yasama organinin herhangi bir konuyu gérisiip karara baglayabilmest igin dye tam sayisinin en az Ugte birinin toplantida hazir bulunmasi gorekir \V. Cumhurbaskam, yordtme yetkisine likin konularda Cumhurbaskanligr karamamesi gikarabil ‘Yukaridakilerden hangilerinin yasama yetkisinin genelligi llkesi ile bir ilgisi yoktur? A)L Ilvelll B)I,llvelv o)hilvev D)I, IVvev EVI, Vvev. Anayasa Hukuku # Prof. Dr. Ahmet NOHUTCU| 197 (Cévap: Yosama yetksinin genellig ike, yasoma organinin Anayasaya yk: olmo- mak soriyla her Konuda, diledigi kadar ayrinth dizenlome yopma yetksini haiz ol asi, Pir (EEE 259, 1982 Anayasasina gére, milletvekili secilebilmek igin en az kag yagi- rn doldurmug olmak gerekir? Ay 18 8) 25 30 D)35 E)40 Covep: 1982 Anayasosinn il holinde millevekli seqiime yos! 30 yogin doldurmus ‘olmak iken, 2006 Anayasa degisikigi 25’e, 2017 degiskligileyse Avrupade pek cok Olkedeki segiime yogi olan 18%e indiimigti Kaur Pane Hakimlik 2010 260, 1982 Anayasasina gére, agagidaki sebeplerin hangis! lle TBMM se- ‘gimlerinin 4 yil geriye birakilmasina karat verilebilir? A) Dogial afet B) Ekonomi kriz ©) Savas D) Teror E)_Cumhurbaskaninin sogilememesi Cevap: Secimler gerye birollabiir (otlencbilr. Ertoleme karorn: ve tekrar ertele- ime karan Mecls verebilir. Meclis, scimleri dledigi her zoman erkene olobiliken, ‘oncok ve ancok savas sebebiyle secimlerin yoplmast imkénsi hole gelise, secimleri erteleme koronnt alabilr. Savas diginda boska hichir sebeple secimier ertelenomez. Enelemedeki sire ise } yd, bu karar savas devor eligi sirece lekrarlonabilr, Cir. 198 | Konsensus Adli- dari Hakimlike Hukuk Som Bankost War (ECR rr ene ook) 261. 1. Yazal soru 1. Meclis sorusturmast IL Genel gragme 1. Faaliyet raporunun denetlenmesi V. Mecls arastirmasi ‘Yukaridakilerden hangileri TBMM'nin bilgi edinme ve denetim yollant arasinda yor alir? A) Yainiz | B)I, IVvev )IL tllve iv D) Il, Vvev E)I, th llvev Cevop: 2018 Anayosa degisikikier Oncesi, Anayasanin 98, 99 ve 100. Maddelerine gére, TBMM soru, mecis arogtrmasi, genel gorlsme, gensoru ve meclis sorusturmasi o: mak izere bes yolla hikimeti denetlome yetksinikullanmnaktayd) GUNCEL Re eRe a dU US ml elael| iol 46 Nisan 2017 halkoylamasiyla kabul edilen 6771 Sayili Anayasa De- Gisikigh Kanunu geregince 24 Haziran 2018 tarihinde birlkte yapiian ilk TBMM ve Cumhurbagkanligi secimleri sonucunda Cumhurbaskaninin gOreve basladisy tare yOrdrloge giren degigikikier kapsaminda, Ana- yasanin 98. maddesinde TBMMinin bilgi edinme ve denetim yetkisi Siyasi parti grupian veya > £naz20 milletvekili tarafindan, ONEMLI | Baskanbktan bir Snerge ile istenebilir. ‘Anoyesa Hokoku # Prof. Dr. Ahmet NOHUTCU| 209 1982 Anayasasina gre, yasama dokunulmazligi ifadelerden hangisi yantigtr? A) TBMM‘éok siyasi parti gruplarinca yasama dokunulmazligt lle ill Genel oyla yapliacak segimde, GEGERL| OYLARIN en cofunu alan defil SALT COGUNLUGUNU alan aday, Cumhurbasian se- li > ik oylamada bu goguntuk saglenamazsa, bu oylamay!izloyen iking! ‘pazar gid ike oytama yap. Bu oyiamaya, ik oylamada en_cok eg IM aday roll ve GEGERLI OYLARIN COGUNLUGUNU alan aday, Cumhurbagkan secir > Ikinci oyiamaya katlmaya hak kazanan adaylardan birnin heshanai bicnedenle secime katimamasi halinde; ikini oylama, bogalan ‘adayligin bine! oyiamadaki sxaya gore ikame ecilmes| suretyle yapil > Ikinci oylamaya tok adavin_kalmast halinde, bu oylama REFE- [RANDUM geklinde yapul > Kelan tek aday, GECERLI OYLARIN SALT COGUNLUGUNU ald 41 takdirde Cumhurbagkani soci. Oylamada, adayin geged ovla- [in codunjugunu ALAMAMAS! halinde, sadece Cumhurbaskani se- ‘gm YENILENIR. > Secimierin tamamlanamamasi halinde, yenisl abreve baslayincaya kadar MEVCUT CUM! KANININ GOREVI DEVAM EDER > Cumhurbaskant segilen milletvekiinin TBMM dyeligi sona erer. (Bu hoki, 16 Nisan 2017 tarihinde yororge girmistir) Aid nmuz 2018 (Uyarlama) ina gore, agagidakilerden rev ve yetkilerinden birisi degilair? A) Gonel ve 6zel af ilanina karar vermek B) Tork Silahli Kuwetlerinn kullariimasina karar vermek C) Milleflerarasi andlagmalan onoylomok ve yaymmlamak 1D) Anayose degisitlislerine ilgkin korunlan holkoyuna sumac E) Yobanc devetlere Tarkiye Cumhuryetinin temsicilrini gGndermek 1 Cumhurbaskaninin Cevap: 1982 Anayosasinin 104, Maddesine give, Cumhurbaskaninin “sire hasta Ik, sokatik ve kocoma sebebi ile kiglerin cezalonn haffltmek veya kldirmak™ (gorev ve yetkisi verimigtr. Yani Cumhurbaskanimin yetkis! genel of yetkisi olmoyip SADECE OZEL AF YETKISIDIR 218 [Konsenwus Ad - Ko Hk Hulok So Barkan (Oys0 Anayasanin 87. Moddesine gére, genel ve ézel of ilémina korar verme, vets! Oye fom soyisinin 3/5 gogunlugunun karan ile TEMA ye verimisir. de. nuiz2018 (Uyariama) 289. 1982 Anayasasina gore, Cumhurbaskanuna adaylikla orden hangisi yanligtir? A) Cumurbaskami, kirk yasin doldurmus, yaksekégrenim yapmnig, mile letvelli sogilme yeterigine sahip Tork vatandaslan arasindan, dog- rudan halk tarafindan seg 8) Cumburbaskanlgina, TEMMdek sivas! part gruplan aday géstere- bili. ©) Cumhurbagkanligina, en son yapilan genel segimlerde toplam ge- er oylann tek basina veya birlkte en az yOzde begini almig olan si- yysi partler gosterebilir D) Cumurbaskanligina, en az yazbin segmen aday gésterebiir E) Cumhurbaskaniigina, en az yirmi milletvekil aday gésterebil. agagidal Covap: ee aera 16 Nisan 2017 halkoylamasiyla kabul edilen 6771 Sayili Anayasa De- Sisikigi Kanunu geregince birikte yapilacak ilk TBMM ve Cumhurbas- keanligt secimlerine tiskin ik secim takvimin basladiéi 30 Nisan 2018 tachinde Cumhurbaskanina adaviik sUrecine iiskin su yenilikler uygu- ranmaya baslamistr > Cumhurbaskant dogrudan HALK tarafindan seg. > Cumhurbaskan' miletvekii_ socime yeteriligine sahip Turk vac {andaslan!arasindan segilecektir. Ancak milletvekli sartlanndan {ark olarak 18 yasini dedjl 40 vasin. doldumus olmak ve en az ikokul mezunu olmak de@jl yoksekGGrenimini yapmis olmak ge- rekmektedir > Cumhurbaskaninin gorev soresi § wld. Bir Kmse en fazla ik dela Cumhurbaskani segiebili. > Cumhurbagkanligina Og grup aday gBsterebitr 1, TBMM Cumhurbaskan segilen miletvekinin TBMM Gyelig sona erer. (Bu hokim, 16 Nisan 2017 tarihinde yarbrige girmistic) GUNCEL ‘Anayosa Hukuku Prof. Dr. Ahmet NOHUTCU| 219 16 Nisan 2017 holkoylamasiyla kabul edilen 6771 Soyih Anoyasa Degisikigi Konu- hu geredince bide yopilacak ilk TBMM ve Cumhurbogkanigt secimlerine isk ik fokvimin baslodigy 30 Nisan 2018 torihinde, daha Once Anayasomizdo yer ‘CenthorbogkanhigineFirkiye- Biyok-Milet-Melisi-oyeler-icinder-veyar Mecis Aeklirilernaimkndie” hike ‘milga hale gelist EE 290, 1982 Anayasasina gre, Cumhurbagkanligi makaminin herhangl bir nedenle bogalmas: halinde, ne kadar icinde Cumhurbaskant secimi yapilir? A) 30.90n 8) 45qun ©) 60gin D) %gun E) TBMM'nin karor verecegi sre iginde Cevap: 1982 Anayasusinn 106. Maddesine g6re, Cumhurbaskanlgi makeminin herhongi bir nedenle bogalmasi halinde, 45 gin icinde Cumhurbaskant secimi yapr- he, Bid IKPSS Vatandagiik 21 Temmuz 2016 (Uyariama) 291, 1982 Anayasasina gére, Cumhurbaskant yardimeilan ve bakanlar hhaklanda gdrevieriyleIgii suc igledikiel iddiasiyla agagidatdlordon hangisi tarafindan Viice Divan'a sevkedilir? A) Cumhurbaskant 8) TBM ©) TBMM Boskan D) Anayosa Mohkemesi E)Yorgtay Cumhuriyel Bosses. Cevop: 1982 Anayasosinin 106. Maddesine gBre, Cumhurboskan! yordhmalan ve bakonlar, Cumhurbaskanina korg: sorumludur. Cumhurbaskom yardimalan ve ba- anlar hokkinda gSrevleryle ilgili sug isleilder ddiasio, Torkiya Biyik Millet Mec: si larafindan Yoce Divana sevk ediebil Bidir 220 |Konsonsus Adi «ida H6kimik Hukuk Sory Bonkas: SAE 292. 1982 Anayasasina gore, Cumhurbaskant yardimcilani ve bakanlar hhakkinda gérevieriylo ilgit sug isledikleri iddlasiyla agagidakilerden hhangisi tarafindan Yiice Divan’a sevkodilir? A) Mili Gaivenik Kurulu kararlari Cumhurbaskaninca degerlenditl 8) Milf Gavenlik Kurulunun gundemi; Cumhurbaskant yardmeilan ve Genelkurmay Baskaninin éneriler dikkate alinarak Cumhurbaska- rinea diizenienir ©) Cumhurbaskari katlomadigy zamanlar Milt Govenlik Kursly. Cumhur baskon! yardimesnn begkonliginda toplanir. D) Gondemin dzelligine gore Kuru toplantlanne ilgili bokan ve killer cot ‘lip g6risler alnabil. E) Mill! Govenlk Kurulu Genel Selreterlginin tegkilah ve géievleri konunla dizenlenir. Covap: 1982 Anayasasinin 118. Maddesine gore: Mill’ Govenlik Kurulu; Cumhurbaskarinin baskaniginds, Cumhurbaskont yardmalan, Adalt, Mill Savunma, Icisleri, Diggle! Bokanlan, Genellurmay Basko: 1, Kora, Deniz ve Hava kuweter komulanianndan kurulur, Gindemin dzeligine gore Kurul toplantlanna ilgili bokan ve kgiler gaQnlp gérUsler alnabilr ‘Mill Govenlik Kurulu; Devetin mil givenlik siyasetinintayin,tespti ve uy gulanmas ile ilgili clinan tavsiye kararlar ve gerekli koordinasyonun saglanmasi onusundoki g8rtslerini Cumhurbaskanina bildirr. Kurulun, Devltia varkgy ve ba: Gimsalg}, dlkenin botUnldge ve béldnmedlgi, toplumun huzur ve guvenlginin ko runmos: hususunda olinmasin: zorunly gordoQu tedbirlere ait korardor Cumhurbos kaninca degerlendial, ‘Milf Govenlik Kurslunun gindami; Cumhurbaskant yordimcilan ve Genel- kurmay Baskaninin énerlridikkate alinarak Cumhurboskoninca dtizenlenit. Cumhurbaskan’ kohlamadig zamanlar Milt Govenik Kurolu Cumhurbasko jvyordimisinin baskonlginde toplanr Milt Govenlik Kurulu Genel Sekreterliginin teskilah ve géevleri CUMHUR BASKANLIGI KARARNAMESIYLE dzenlenie Edi. GUNCEL Anayasa Hukuky ¢ Prof. Dr. Ahmet NOHUTCU| 221 eee han cst 16 Nisan 2017 alkoyiamasivia kabul edlen 6771 Sayih Anayasa De- digikigh Kanunu goroGinca 24 Haziran 2018 tarhinde brite yamian ik TSM ve Cumhurbaskanligi sopimion sonucunda Cumhuroagkannin goreve basladit 9 Temmuz 2016 tarhinde yrldge gen degigkiklr kapsaminda Milli Gavenlik Kuruluyla ilgili yapilan degigiklikler guntardir: > Bagbakan, Bagbakan yardimolan ve Jendarma: Genel Komutaninin [MGK yeligi son buimustur. ‘Cumhurbaskan:yardimaiian MK dyesi olmustr. Daha nce Cumhurbaskan katlamadigr zamanlar MGK Basbakan baskanliginda toplanirkon, bundan sonra Cumhurbaskant yard. cisinn baskan\inda oplanacaktr Daha once Genelkurmay Baskaninin Mill Gaveniik Kuru dyeler- hin stalanmasinda konumu bakanlardan énce gelrken, Anayasa dediskigi le Cumhubagkam:yardimeian ve bakanlardan sonraya geriemist, Daha once MGKnn gondemi; Basbakan ve Genelkurmay Baska- hinin énetiler'dikkate alinarak Cumhurbagkaninca dzenlenirken, bundan sonra Cumhurbaskan' yardimeilan ve Genelkurmay Bas: kaninin Oneriler dikkate alinarak Cumhurbaskaninca diizenlene- cot Daha énee MGK‘nin kararlani Bekenlar Kurulu tarafindan degerlen- dirlirken, bundan sonra milli guvenligin saglanmasi ve silahl kuy- vellerin yurt savunmasina hazilanmasindan sorumiu olan Cum: ‘hurbaskan! tarafindan degerlendirlecektir. Daha énce MGK Genel Sekreteriginin teskilati ve g6revleri kanunla uzenlenirken, bundan sonra CUMHURBASKANLIGI_KARAR- NAMESIYLE dizenlenecektir. kargi sorumludur? A) Cumhurbaskani TBMM'ye karst B) Cumhurbasiani halka karst ©) Mili Savunma Bakani Cumhurbagkanina karst D) Genelkurmay Baskani Cumhurbaskanina karst E) Mili Guvenlik Kurulu TBMM ye karst 222 | Konsensus Adi [dari HAkimlik Hukuk Soru Bonkas! Cevap: 2018 yiindo yaradage giren degiglkliklerden sonrasi 1982 Anoyasosirin "Boskomutaniik ve Genelkurmay Baskanlgi* kenar bosikli 117. Maddesine gére, mill givenligin saglanmasindan ve Siahl: Kuwvellerin yur savunmasina hozilanma. sindan, Tanke Blyik Mille! Meclisine kors., Cumhurbaskont sorumludur, Ndi. IKPSS 2018 Adi Hakimlik 24 Aralik 2017 (Guncellonmis & Uyarlanmis) 294, 1982 Anayasasina gére, Cumhurbaskanina adaylk ve Cumhurbas- kaninin secimiyle ilgili hang} ifade yanlistir? A) Cumhurbaskanligina Turkiye BoyOk Millet Meclisi digindan aday gOsterilebilmesi 20 milletvekilinin yaziltekifi ile mimkindtr. 8) En son yapilan milletvekili genel secimlerinde gegerli oylar toplamt birlkte hesaplandiginda yazde besi gegen siyast partiler ortak aday gosterebilir. ©) Cumhurbagkant segilenin, Tarkiye Biyik Millet Meciis! Gyeligi sona corer. D) Genel oyia yapilacak secimde, gecerti oylann salt goguniugunu alan aday, Cumhurbagkan: sect. E) 0 Segimlerin tamamlanamamasi halinde, yenis! goreve baslayin- caya kadar mevcut Cumhurbaskaninin gbrevi devam eder. Cevop: 1982 Anayasosinin Cumhurbaskanina edayiik ve Cumhurbaskaninin secin- ne iliskin gu hokUmlere dikkotedilmelidir: ere a Reka eicaai) 16 Nisan 2017 halkoylamasiyia kabul eden 6771 Sayih Anayasa De- aiskigy Kanunu gevegince birikte yapiiacak ilk TBMM ve Cumhurbas- Kani segimerine skin ik secim takvimin basladigi 30 Nisan 2078 tarhinde Gumhurbagkanina adayli sor mpu cimine iligkin su yenilikler uygulanmaya baslamigtir > Cumhurbaskani dodrudan HALK tarafindan seg. > Cumhurbagkant milletvekli secime veterligine sahip Tork va- landaslan arasindan segilecektr. Ancak milletvekii sartlanndan farklt olarak 18 yagini degil 40 yasint doldurmus olmak ve en az ilkokul mezunu olmak degil yUksekégrenimini yapmis olmak ge- rekmektedr > Cumhurbagkaninin grev sores! 5 yl. Bir Kime en fazia iki defa Cumhurbagkani segilebili. > Cumhurbagkanligina Ug grup aday gésterebii: 1, TBMM'dekisivasi part grupla, 2. En son yapilan genel segimlerde toplam gegerl oylain tok bagina veya bike en az %5'Inl amis olan siyasi pater 3. En az 100.000 secmen aday géstereblr. > Cumhurbaskani seglen miletveklirin TBMM Geli sona eer a in 9 F = [o) AnoyosaHokuky # Prof. Or. Ahmet NOHUTCU|223 Pees ae atimidaei ts) 2018 yllinda yorurloge giren degigikikier cergevesinde Cumhurbagkan- Ing segimi s6yle yapitr: > Genel oyla yapilacak sogimde, GECERL| OYLARIN SALT CO- ‘GUNLUGUNU alan aday, Cumhurbaskani seq > lk oylamada bu gogunluk saélanamazsa, bu oylamay ileven ikincl ‘pazar gtind ikinc! oylama yapiir. Bu oylamaya, ik oylamada en cok ‘oy almis iki aday katir ve GECERL| OYLARIN COGUNLUGUNU alan aday, Cumhurbaskani sec. > kine oylamaya katimaya hak kazanan adaylardan birinin herhanai bir_nedenle secime _katimamas! halinde; ikinci oylama, bogalan ‘adayligin bine! ovlamedeki sirava_abre ikame ediimesi suretiyle vypil. Ikinei oylamaya tek adayin kalmasi halinde, bu oylama REFE. RANDUM gektinde yapulr Kalan tek aday, GECERLI OYLARIN SALT GOGUNLUGUNU ali- {1 takdirde Cumhurbaskeni secilir. Oylamada, adayin aecerl oyla- ‘on cofunlugunu ALAMAMAS! halinde, sadece Cumhurbaskant se= ‘simi YENILENIR, Sacimlerin tamamlanamamasi helinde, yenisi goreve bas! kader MEVCUT CUMHURBASKANININ GOREVI DEV/ | 2007 Anayasa desk lle gelen Cumhurbaskaniigna 20 @ “ miletveklinin Tirkiye Biyik Millet Meclsi dyelericinden jgtiv “veya Melis. disindan aday gosterlebilmesi haikmiinin "A 224 | Konsensus Adli-Idari Hakim Hukuk Sonu Benkas Dekanlar U. Rektérler IL. -Yoksekomretim Kurulu dyelen Yukanda tig makamin secilip atanmasinda, 1982 Anayasasina gére, [c} 226 |Konsensus Adi - Idan Hakimlk Hukuk Sorv Bonkast 44, Olagandstd) Cumhurbaskanlgi Kararnameleri de, Kendisinden énoe 1982 Anayasasinin ilk haliyle ik defa golen OHAL KHK‘lan gibi Anayasa Mahkemn lms. 5, Olaandstd Cumhurbagkanligi Karamamelerinin, énceki OHAL KHK'larindan en énemi fark, $ AY iginde TBMM'de g6riigaldp ka rara baglanmamalan durumunda kendiliginden yardlokten kalkma- laid. Edi. CIEE SAN CHE 297, Agagidaki kenar basliklarindan hangisi 1982 Anayasast'nda Yaritme béldimdnde diizenlenmemistir? A) Sevag hall in ve sitahlt kuvvet kullaniimasina izin verme B) Yargt Yolu ©) Olagjandistt) Hal Yénetimi D) Turkiye Buydk Millet Meclisi ve Cumhurbaskan' segimlerinin yeni- lenmesi ©) Kanunsuz Emir Cevap: Anoyasanin Curhuriyetin Teel Organlon boslkli Ucincd Kismin kin Bolominds 101 ila 137. Maddeleriarosinda dizenlenen Yardtme bagi altnda dizenienen kurum ve hikimler sdyiedi: 1. Cumhurbaskan (Madde 101-118) 2) Adaylik ve Secimi b) Andicmest ) Gre ve Yetkiler dd) Cumhurbaskaminin Cezai Sorumiulugu @} Cumhurbagkomi yardimeilan, Cumhurbaskonina vekSlet ve bokanlar f) Deviet Denetlame Kuruly ¢g) Torkiye BuyUk Millet Mecisi ve Cumhurbaskant sogimlerinin yenilenmesi ) Milli Sovunma ha, Boskomutaniik ve Genelkurmey Baskanligt hb. Mili Govenlik Kuruly 2. Ologanisté Hal Yanetimi (Madde 119) (Madde 123-137) } dorenin Esaslon 109) idarenin bvtOnlUGt ve karnu tielkisii 1] Yenetmalikler ) Yargt Yo ¢) Idarenin Kurulogu a) Merkeriidore ‘Anoyasa Hukuky # Prof. Dr. Ahmet NOHUTCU|227 cb) Mohali idreler 4) Kamu Hizmeti Gérevilr (memurlor ve der kamu géreviler) €] Yoksekégretim kurumlan ve ést kurlusior 4) Rodyo ve Televizyon Ust Kurulu (RTUK) (21.06.2005 dedi ile eklend), Rodyo ve Televieyon Kuruluslon ve Kamuyioligkli Heber Ajansion ¢9} Aiatrk Kilt, Dil ve Tarn YoksekeKurumu fh) Kamu kurumyiteligindeki meslek kurulugon i) Diyanet slr Baskanign i) Kanunsu emir "Saves ali ilér ve slahh kuwvet kullanimasina iain verme” madde kenar bash 1982 Anayasasinda Yasoma basi alinds 92. Meddede dizenlenmektedic di IKPSS Kamu Yonetimi 2013 (Guincellenmis & Uyarlanmis) 298. 1982 Anayasasina gre asagidakilerden hangisi, Cumhurbagke g6revieri arasinda yer almaz? A) Ulkenin ig ve dig siyaseli hakkinda Meclise mesaj vermek. B) Milleterarast antlagmaian onaylamak ve yayimlamak C) Mili goventixpoliikalanin belrler ve gereki tedbirleri almak D) Tork Silanli Kuvvetlerinin kullaniimasina karar vermek ) Kanunlan gerekii gérdugu takdirde halkoyuna sunmak inn Cova: DIkKAT: Agogidok lotudo 9 Temmuz 2018 tonhinde yortige gen Ancyass degi- SiKIg ile Cumhurbaskenin torinan yeni yt ve gsrever al ciilip koyu hale you lorak beliimis. Rear mses) Cumhurbaskani Devletin bagidir. Yaritme vetkisi Cumhurbaskanina alti Cumhurbaskan), Devlet baskant sifatiyla Turkiye Cumhuryetini ve Tork Miletinin bitigini temsil eder, Anayasanin uygulanmasint, Deviet organiannin dazenl ve uyumlu galigmasin’ tein eder. 41) Gerekl gorcagG takdirde, yasama yiimin ik gind TBMMde acts konuginasin yapar 2) Dikenin ic ve dig sivaseti hakkinda Mectise mesai vorr. 3) _Kanunlan yayimiar 4) Kanunlan tokrar gorisilmek Azere TBMM ye geri gonderi 5) Kanuniarn, TBMM ietizogindn timandn veya belt hoktmerinin ‘Anayasay@ gekil veya esas bakimindan aykin olduklar gerekosi ile Anayasa Mahkomesindo jptal davasi agar. ui my i} FE = ic} 228 | Konsensus Adli - idari Hakimlik Hukuk Soru Bankasi n 8) 9) 10) 1) 42) 13) 14) 15) 16. 7. ‘Cumhurbaskani yardimeilan lle bakanlan atar ve abrevierine son verir. IST KADEME KAMU YONETICILERINI ATAR, GOREVLERINE ‘SON VERIR ve bunlann atanmalanina iliskin usul ve esasian Cumhurbaskanhgi kararnamesiyle dazenter. Yabanci devietlere Torkiye Cumhuriyetinin tomsilcilerini gonderir, ‘Turkiye Cumhuriyetine gnderilecek yabanci deviet tersiclerini kabul oder. Milletierarasi andlagmatan onaylar ve yayimiar. ‘Anayasa dedisiklikieine iliskin kanunlan gerekli gdrd0g0 takdlirde hhalkoyuna sunar. ‘Milli giiventik politikalariny belirler ve gerekll tedbirior! ali, ‘Turkiye Buyak Millet Mecisi adina Tork Silahli Kuwetlerinin Bag- komnutanligin! temsil eder. ‘Turk Silahli Kuvvetlerinin kullanimasina karar veri. ‘Surekli hastalik, sakatlk ve kocama sebebi ile kislerin cezalarint hafiletir veya kali sumhurbaskan, yiiriitme_yetkisine iligkin_konularda_ CUM: HURBASKANLIGI KARARNAMESI cikarabil a, Anayasanin ikinci kisminin_birincl ve ikinci bélumlerinde ‘yer alan temel hakilar, kisi haklani ve Scevleriyle dorduinco \béllimdlo yer alan siyasi haklar ve 6devier Cumhurbaskan- [ig kararnamesi ile dizzenionernez. b. Anayasada minhasiran kanunla diizenlenmesi énarillen ‘konularda Cumhurbagkanligi kararnamesi cikarilamaz. . Kanunda acikca diizenlenen konularda Cumburbaskantijt kararnamesi cikanlamaz, d. Cumhurbaskanligt_kararnamesi_ile_kan fark hd kimler bulunmasi halinde kanun hukumleri uygulannr, ©. Tirkive Biyiik Millet Meclisinin ayn konuda kanun cikar- ‘masi_durumunda Cumhurbaskanlgi_kararnamosi hUkam- siiz hale gelir, (Cumhurbaskan!, kanunlann_uygulanmasin: sajlamak iizere ve bunlara aykir: olmamé JETMELIKLER cikara- Karamameler_ve_yénet nt ynraki_bir tarih bolirlenmemisse, Resmi diklant glin yUrdr= inde giro Cumhurbaskam,_aynca inlarda_vorilon ‘secme ve atama gdrevieri lle dider gBrevierl yerine gotirir ve Nori kullanw. ‘Anoyoso Hukuky # Prof. Or. Ahmet NOHUTGU| 229 DIKKAT: i defo 1982 Anayososi ile dizenli ve sirekl hale gelen halkoylomes: so dece Anayasa dtisikigi kenunlorina é2qiddr. Dolaysivla Cumhurbogkon her ka nunu dedil sodece Anayasa dedjsikiklerine iigkin kanunlan TBMMde 3/5't bulmus aancok 2/3'e ulagamamistrsa_halkoyune sunmok zorundadi 2/3°6 bulmus veye. gecmislerse gerekl gdrdOgU tokdirde halkoyuna sunar Fr [SSE CGEM CE EET 299. Agagudakilerden hangisi, ydrlitme organina iliskin olarak 1982 Ana- yyasasr'nin "idare" kisminda diizenlenmistir? A) Cumhurbagkaninin, yurdun tamaminda veya bir bélgesinde, stiresi alti ayi gegmemek Gzere olagandsti hal ian edebilmesi B) Bakanlikiann, Kendi gOrev alanlanni iigilendiren Kanunlann uygu- lanmasini saglamak dzere yénetmelik cikarabilmesi C) Kamu Deneteitgi Kurumunun, idarenin isleyisive igi sikayetin i colemesi D) Mill. gaveniigin saglanmasindan ve Silahli Kuvvetlerin yurt savun- masina hazianmasindan, Torkiye Biyok Millet Meclisine kars!, ‘Cumhurbagkaninin sorumlu olmast E)_Yordtme yetkisi ve gorevinin, Cumhurbaskan! tarafindan kullanilmast ‘Covop: Bu cercovede: ‘Anayosonin 119. Maddesinde yer alan, "Cumhurbagkaninin, yurdun tama- minda veye bir balgesinde, sbresi al oy! gegmemek Gzere olagendstd hal lan ede- bilmesi” yoni "OHA", “olagondstd hol yéneti ksmundas Anoyesanin 124. Meddesinde yer alan, *Cumhurboskon, bokanlkiar ve komu tozelkigls, kendi gérevalanlannriilendien kanualor ve Comhurbogkanligt Koramamelerinn uygularmosin saglamak Gzere ve bunira cyl olmamak sortylo, ySaclmeliler ckorablmesi” yoni "yénetmelkier, "dors" lasmindo; ‘Anayosanin 74. Maddesinde yer olan, “Kom Deneiigi Kurumunun, ide renin isleyisile ilgil skéyetlen incelemesi” yoni 2010 ylinds Anayasaye giren “kamu denetisne bosvurma hak", “Siyasi Hoklor ve Odevier”lesrnda; ‘Anayosanin 117. Maddesinde yor alan, “Milt gtvenligin saglonmasindon ve Silohs Kuwellerin yur somamasina hazrlanmasindan, Tvkiye Boyok Milt Mecisine ors, Cumhurbaskaninn sorumly olmas yan "Boskomutanik ve mil savunma", *Cumbhurboskon" ismindo; ‘Anayesanin 8. Maddesinde yer alan, “Vritme gérevinin, Cumhurbaskant torotindan kollamlmas” yo “yartime yokes! ve gore", “Genel Esosar’ kismunda; dlizeniencitr. 8dr 230 | Konsensus Adil - idari HOkimlik Hukuk Sor Bankast © OsyM 2010 yiincan iibaren Anayasada yer alan bazi urum veya hukimlerin Anayasada hang! basic alonda lizenlendigine liskin sorular sormaya baslamistr. Bunla- ‘en kapsamlisi ve zorlyrst bu soru olmustur. Binae- “onaleyh sinva hazilanan aday arkadaslarimin 1982 Ana- | yasasinin“leindeliler”lasmindall madde kenar basitar- “ive hang! lasimda yer alcldany ditkatleincelemelerini Snerrim, 300, 1982 Anayasasina gre, olagiandstil hal siiresini uzatma yetkisi asa- Sidakilerden hangisine aittr? A) Torkiye BuyUk Millet Mecis! 8) Cumburbaskant ©). Milli Govenlik Kurulu D) Milli Savunma Bakant E) TBMM Baskan CCovap: Anayasanin 119. Maddesine gére, OHAL siresini vzaima, ksclima, debi firme yetkisi TBMM'nindir. Anayasalanmian igi maddelerindeki dizenlemeler sro siyla jedi: Turkiye Blyik Millet Meclisifotlde olagondsti halin sGresini kisallabili, uzo tabi veya olagantstd holt kaldirabilr. (Md. 119) de 301. TUrkiye BuyOK Milet Mecisinin fatlde olmasi veya Glkenin ani bir Silaht salarnya ugramast ve fu sebeple silat kuvveterin derhal kaullanimasina karar verllmes| gorektiginde 1982 Anayasasina gore, ‘Tire Sah Kuvvetierinin Kulamimasina hang makam karar vert? A) Genelkumay Basken 8B) Milli Savunma Bakani ©) Cumurbaskan D) Turkiye Bayok Milt Mocts!Baskant E) Turkiye Buybk Millet Mocs Covap: Anoyasanin 92. Maddesine gre, olagan olorak, Milltlerarasthukukun megid soydigi hallerde saves holi ildnina ve Torkiye'nin toraf oldgu millelerarast ‘andlagmelarin veye milleteraras: nezaket kurallannin gerekirdigi halle disinda, Tork AnoyosaHukuky # Prof. Or Ahmet NOHUTGU | 231 Silohl Kuwellerinin yobanc tlkelere génderiimesine veyo yabanc silahli kuwellein Torkye'de bulunmasina izia verme yetkisi Turkiye Biyik Millet Mecisinindir. Torkiye Boyok Millet Mocs totlde vaya ara vermade ikon tlkenin ani bir si- lahlt saldinya ugromast ve bu sebeple slahl Kuve kullamimesine derhel korar ve- rilmesinin kogmlmaz olmost halinde Torkiye Buylk Millet Mecisi adina Tork Sill Kuwelleinin Baskomutonligini temsil eimesi hosebiyle Cumhurbaskant da, Turk Si lahli Kuwellerinin kullarilmasina korar verebil Cir SELENE 302. |. Cumhurbaskanligi kararnamesi I. Yonetmelik Ml Genelge IV, Genel emir V. Yonerge: ‘Yukandakilorden hangileri 1982 Anayas: A) Yalniz | 8) Yalniz ©)lvell Dyillve lv Ell Vvev ‘Cevap: 1982 Anayosasinda, idarenin dizenleyici islemlerinden 104. Maddede Cumburbaskanhjy karernamesi, 124, Moddede yénelmelikler dizenlenmektedir. Genelge, genel emir, yanerge, ézelge, tomim, tebig,sirkiler vb. gibi idarenin diger dizenleyict islemlerinin Anayasoda dizenlenmedigine, hatia isimlerinin Anoyasade bulurmomasi nedeniyle bunlaralteratirde diger adsz dizenleyic\slemler dendigine dikkot edilmelidi. Cir. SEE 303, 1982 Anayasasina gore, bir Cumhurbagkanhi kararnamesi, yayim- dan sonraki bir tarih belirlenmemigse, ne zaman yirirliige girer? A) Resmi Gazetede yayimlandigi gin 8) Resmi Gazetede yayimlandiktan 7 giin sonra ©) Resmi Gazetede yayimlandiktan 15 glin sonra D)_ Resmi Gazetede yayimlandiktan 30 gin sonra E) Resmi Gazetede yaymlandiktan 45 gin sonra Covap: 2018 yihndan sonra yorbrlge given degisiklklerden cercevesinde 1982 Anayasasinin 104. Maddesine gére, Cumhurbaskanigi kararnamelei ve yénetmelik: ler, yajrmdan sonraki bir trih balilenmemigse, Resmi Gozelede yayimlandhklan gin yordrloge girer. Wale. 232 | Konsensus Adli - dari Hékimlik Hukuk Sor Bankast 304. 1982 Anayasasina gore, TBM adina Tark Silat Kuvvetlernin Bap: omutantgiitemell eden makam, apogedaklorder angles? 1A) TBMM Baskary 8) Gumhurbaskam C) Genelkurmay Baskant D) Icisleri Bakant E) Milli Savunma Bakant ‘Covap: Cumhurboskaninin gérev ve yetkilerni dizenleyen 1982 Anayasasinin 117. Maddesi uyannca, Turkiye Boyik Millet Mecisi manev! variindan ayrtamayan Tork Silahl Kuwellerinin Boskomutanigini Cumhurbaskonin temsil eder. Bedr. 305. 1982 Anayasasina gére, agagidakilerden hangisi Cumhurbagkaninin g6rev ve yetkilerinden biri degildir? A) Milli Goveniik Kuruluna baskaniik etmek 8) YOK ayelerini sogmek C) Universite rektérerini seomek 1D) Danistay Baskani ve Bassavcisini seginek £) Genelkurmay Bagkaniniatamak Covap: Anayasaya gore, Cumhurbaskani Danistay dyelerinin ¥4’0nd, Anayasa Niah- emesi Gyeleinin 12'sni, HSK yslerinin dérdOnd secor. Danistay Boskani ve Bas. sovcisini Danistay Genel Kuruly déstyilgina soger Didic. 306. Asagidakilerden hangisi, 1982 Anayasasi'nda “Ydrdtme” bolumande diizenlenmemistir? A) Yoksekdgretim st kuruluslan B) Radyo ve Telovizyon Ust Kurulu ©) Kanunsuz emir D) Yonetmelikier E) Kamu Deneteitigi Kurumu ‘Anayaso Hukuku ¢ Prof. Dr. Ahmet NOHUTCU| 233. Covap: Kamu Denetsiligi Kurumy, 1982 Anayasasinin “siyasal haklar ve &devler” boslgindo dizenlenmisti. TBMM Boskonkgina basil Kamu Denetciligi Kurumunun her ne kodor idarenin isleyiiy igi gikdyetleriinceleyen karnu tzekigigini hair bir yopst do clsa, Anayoseda ne “yasama" ne de “yirdime" bélimlerinde dizenlen: mekiedi. edi, 307. 1982 Anayasasina gére, yénetmelik ile ilgili agagidaki ifadelerden hhangisi yanlistir? A) Cumburbaskani yénetmelik cikarabilr. 8) Kamu tazel kgileri yonetmelik gikarabilr ©) Kamu tUzel kigilerinin cikardigi ttm yénetmelikler Resmi Gazetede yayimlanmak zorundadir D) Bakanlklar yonetmelik cikarabil E) Yonetmelikler kanun ve Cumhurbaskanigi karamamelerine aykan olmamak gariyia gikanlabil Cava: 2018 ylinda yoruHlige giren Anayosa degiskikerinden sonra yénetmeliler dizenleyen 1982 Anayasasinin 124. Maddes! yyarinca; Cumhurbaskent, bakanliklar ve kamu tizelkigileri, kendi garev alanlanny igilendien kanunlonn ve Cumhurbos konlgi karamamelerinin uygulanmasin: saglamak Gzere ve bunlara aykin olmamok sertyla, yinetmelikler glkarabiler, Hong! yénetmeliklerin Resmi Gazetede yayimlanacogi kanunde belirili. 1961 Anayasasina gére tm yénelmeliklerin Resmi Gazetede yayinlanmas: zorunluy- ken, 1982 Anayasas: "hangi ynelmelklerin Resmi Govetede yayimlonacog kanun- da bet” hokmdyle bu zorunlulugy koldiemt. dir [dori Hakimlik Hukuk Sory Bonkos 234 | Konsensus Adl 9 TEMMUZ 2018 TARIHINDE YURURLUGE GIRDi 16 Nisan 2017 halkoylamasivla kabul edilen 6771 Say: Anayasa DeGigi ligi Kanunu goreyince 24 Haziran 2018 tarihinde bitikte yapuan ik TBM. ve Cumhurbaskanki: secimleri sonucunda Cumhurbaskaninin g6reve basladhntarihte virirlage giren dediskikler kapsaminda: > Ynetmeligi daha once Basbakantk, hatta Anayasada dogrudan sayilmamalda beraber Bakanlar Kurulu cikartabilmeldeyken, 2018 vylt Anayasa degisikikleri ile bu makamlar kaldiimss, yerine ilk defa Cumburbaskanina anayasal olarak yénetmelik cikar- ma vetkisi verimigtr. Bir de daha énce Anayasada yénetmelidri kanunlann yam stra ‘ziklerin uygulanmasin saglamak Qzere ve bunlara aykmn olma- mak gartyla ckarabilecegi Gngordimekteyken, tiztikler Kalk igin “kanunlanin ve Cumbhurbaskanliji kararnamelerinin wyculan- ‘masin. sadlamak izere ve bunlara avkm olmamak sartivia” ¢tkan- labilecelder. Son olarak Anayasaya gore Cumhurbaskaninin glkaracagi yonet- melikler, Resmi Gazetede yavimlandsklars alin virisiige aire. a in] iS) z cI (2) IKaymakamlik Aralik 2011 308. 1982 Anayasasina gore, yargi yolu ile ilgili agagidaki ifadelerden hangisi yanligir? A) Kural olarak idarenin her tila islemine Kars yargt yolu agiktr B)_Milletterarasi tahkime her konuda gidiebl. ©) Ide ieee kare! aglecak davalada sre, yezi bri tarhin- den baslar. )_ Ida eylem niteliginde yargi karan verlemez. ) dare, kendi eylem ve islemierinden dotian zara Gdemekle yokim- lor. ‘Cerap: 1982 Anayososina gére, “yargi yolu” ile igi 125. Maddesinin hukimleri sedi > Idarenin her tito eylem ve islemlerine korg yargyolu acikte. Kamu hiameter ile ig imtiyar gorlagma ve sézlegmelerinde bunlardon dogen uyusmoziklann rill veya millellerarasi tahkim yoluyla cBzblmesi Sngérilebili. Milleteroras! tahkime ancok yabanclk unsury fagyan vyusmaziklar icin gill. > Yoksek Askert SOranin ti glemler ile kadrosualuk nedenivle emekle oyirmea hati her tlk kesme kararlanno kars yorg! you agi. > idarfislemlere kar aglocok dovalarde sire, yazi bldirim tarihinden bosar. ‘Anayosa Hukuku # Prof. Dr. Ahmet NOHUTGU| 235 > Yaargs yekisi,idar eylem ve islemlerin hukuka uygualugunun denetimi ile snl ‘olup,hiehir sure yerindelic denetimi seklinde kullarlamez. Yoriime gérevinin konunlarda géserilen gekil ve esosiora uygun olarak yerine getilmesinikasila- yocak, ida eylem ve islem niteliginde veya tokdir yelkisni kaldiracak bicimde yorg koran verlemes, > idar iglemin wygulanmost halinde telafsi ig veya immkéinsiz zororlann dogmas! ve idattislemin acikca hukuke aykin olmast sertlann irlkte gorgeklegmesi du- rumunda gerekse gésterilerek yUruimenin durdurulmosine karorverlbil. > (Konun, elogendsti hollerde, seferberlk ve savas halinde aynca mil giventik, kamu dizeni, genel saglik nedenleri ile yordimenin durdurulmosi karan verilme- sini smloyobil. > idare, kendi eylem ve igemlerinden dogjan zaran &demekle yoktmlir. DIKKAT: 1982 Anayasasina 1999 yllndo, kamu hizmetlri ile ilgili imtiya sortlagma ve sBzlegmelerinden dogon uyusmaziiklonn mill veya milleleroras! tohkim yoluyla ‘qduilmesinin Gngérdlebilmes: hokmd ellenmigt. Ancok yine ayn dozenlemeye gore, milletlerarasi tahkime ancak yobanciik unsury tagiyan uyusmaziklor iin giilebili. Bedi TELE 309, 1982 Anayasasina gre, mi den hangisi dogrudur? ‘A) Mahal idarelerin Karar organtarin kanunda gésteriien igi bakanik soger, B)_Mahallfidarelerin secimieri 4 yilda bir yap. C) Mahailtidarelerin gBrev ve yetkleri merkezden ydnetim ikesine uy- {gun olarak kanunla dozenleni D) Merkezi idare, mahalll idareler dzerinde idari vesayet yelkisine sa- hip. E) Mahalllidarelerin kamu tuizelkgiigi yoKtur. Covap i, belediye veyo kay olarak belie suretyle moholl idaveeri dizenleyen 1982 Anoyasosinin 127. Maddesine gore Mobo idorelerin koror rgonlen kanunde sterilen segmenle toraindon segleek olugtuulr. ‘Mahl idrelein secimler bes ye bir yop Mohali idaelerin kuulug ve gérover ile yell, yerinden yonetim (adem merkexpelilkesine vygun olarak konunla dizenleni Mohali idorelr kamu tOzelkigigi yar idavi, mal ve hukuki Gzerligi olan idor birimlerdi ‘Ancak mohall idoreler Sze oscar do, bu ke, hokuka yin ve sorumsuz avranma Szerligne sohipalduklan anlamina gelmes.. Bu cercevede merkez! idar, mohall idoreler Gzerinde, mohalt hizmellern idarenin bitnldgd ikesine uygun alli idareler ile ilgili agagidaki ifadeler- 236 | Konsensus Adii - idari Hakimlik Hukuk Sory Bankast seklde yaritSlmesi, kemu gdrevieinde bitigin saglanmes,, toplum yorannin korun: ‘asi ve mahal ihtyaclann geregi gibi karglanmasi amdcila, kanunda belrilen e208 ve usuller dairesinde idorl vesoyetyetkisine sah Didi eee (ocr od JAvukatlar igin Adli Hakimlik 2011 (Betierntre cr 310, 1982 Anayasasina gore, agagidakilerden hangis! yargi denetimine tabiair? A) Hakimler ve Savoilar Kurulunun, meslekten gikarma cezasina ilgkin clanlar digindakiKararan 5B) _Yuksek Asker Sirainin kedrosuzluk nedeniyle emeklye ayia ig- lemier ©) Spor Tahkim Kurulu kararan D) Kamu Gérevieri Hakem Kurulu karatar ) Memutiar ve diger kamu gbrevileri hakkinda verlencisipin kararlan CCovop 13.05.2010 tarihinde yoplan ve 12.09.2010 gand yoplan referondumlo YErtote given Anoyaso detisitigindn Snce memurareverlen uyorma ve kinama Eecalanna kar kerun lle yorg yolurun kopatlablecgi hak yer ohyord. Sz Konusy degisiite diger tm displin cezclonyla brite, afk wymo ve kinoma cenolanno ors da yoru: oly ool 1982 Anayasasinin getirdigi yasama lasintisiyla kararlarina kkargi yargi yolunun kapali oldugu/kapatilabilecegi belirtilen ‘dari kurulus ve kararlar suntardir: Yksek Askeri Sdranin terfi islemieri ile kadrosuzluk ne- deniyle emekliye ayirma islemleri (125/2), Hakimler ve Savailar Kurulu kararlan (meslekten cikarma ccezasina iliskin olanlar harig) (159/10), é j |- Silahli Kuwetieri mensuplanina verilen disiplin cezalan Onemui | t/a) Spor Tahkim Kurulu kararlan (59/3) Yoksek Hakem Kurulu kararlan (54/4) Kamu Gérevilleri Hakem Kurulu kararlan (53/6) ein Anayasa Hukuku # Prof. Dr. Ahmet NOHUTGU| 237 9 TEMMUZ 2018 TARIHINDE YURURLUGE GiRDi Daha énce 1982 Anayasasinin ilk halinde 125. Madde uyarinca *Cum- hurbagkaninin tek basina yap islemiere” kargt yargi yolu kapalt olup yyasama kisintilari kapsaminda higbir bigimde dava agilamiyordu. 16 Nisan 2017 helkoylamasiyla kabul ediien 6771 Sayili Anayasa De- isikligi Kanunu geregince 24 Haziran 2018 tarihinde birlikte yapilan ik TEMM ve Cumhurbaskenligi secimlert sonucunda Cumhurbaskaninin goreve basladigy tare yorirlage giren degisiklkler kapsaminda Cum- hhurbaskaniigi HOKOmet Sistemine gecilmesiyle bitte, yoralme yetki ‘ve gOrevini tek basina kullanan CUMHURBASKANININ TUM ISLEM- LERINE KARSI YARGIYOLU ACILMISTIR, 2018 yil deGisikkleni Gncesi Cumhurbaskaninin yarg! yoluna bagvuru- labilecek tek bir islemi bulunmazken, s6z konusu dedisiklitlerden sonra oladaniisti hallerde cikanlabllecek Cumhurbaskanliji Kararname- {ori haric yarn yolu kapalt tek bir ile kalmamugt. GUNCEL 311. 1982 Anayasasina gore, Cumhurbagkaninin secimi ie ilgili agagidaki Hadelerden hangisi yanlistir? 'A). Genel oyla yapilacak secimlerde, ilk oylamada gegeri oylanin salt ‘gogunlugu aranir 8) lik oylamada bu gogunluk saglanamazsa, bu oylamayt izleyen ikinc pazar glindikinc! oylama yapilr. Bu oylamaya, ilk oyiamada en cok fy almig iki aday katlir ve gegeri oylann gogunlugunu alan aday, Cumhurbaskani segii. ©) Cumhurbagkan! gBreve baslayincaya kadar, orev stresi dolan Cumhurbaskaninin gbrevi devam eder. 1D) Cumhurbaskan! seglen kiginin partisiye igi Kesili. E) Cumhurbaskaninin TBMM dyeleri arasindan segiimesi zorunlu de- Gili Cevap: 1924 ve 1961 Anayasalam, Cumhurbaskan secilebilmek icin TBMM Gyeligi- 1i [milletveil olmay) gart kogmusken, 1982 Anayasas: Cumhuroaskaninin Tirkiye 238 |Konsensus Ad - Idan Hola: Hukuk Soru Bonkast Buyak Millet Meclsi Gyeler veya millelekli seclme yeterigine sahip Turk vatandas- lan orasindan segilebilacegi hokmind gotimit Daha &nce Cumhurbaskant secilen kisinin “varsa parti- siyle ilisiginin kesilmesi” de Cumhurbaskaninin tarafsiz- Injim saglayan anayasal diizenlemelerden biriydi. ‘Ancak, 6771 sayih “TUrkiye Cumburiyeti Anayasasinda | Degisiklik Yapilmasina Dair Kanunun” 16 Nisan 2017 Pazar giinti halkoylamasinda kabul edilmesivle bitlikte, bu tarihte viirirliige giren degisikler kapsaminda: (21.01.2017 | Anayasanin 101. Maddesinin son fikrasindaki “Cumhur- tach ve6771 igh ne dah Li ant 1 var {athve6771 | paskani secilenin, varsa partisiyleilsifi Kesilir ve Tirki- 4 ye Biiyik Millet Meciisi éyeligi sona erer.” hiikmiindeki Kanunw | “Partisiyle ilisigi kesiime” ibarest cikariimis, dolayisiyla Yenili) | “PARTILI CUMHURBASKANI” modell yirdrldge girmistir. 312, 1982 Anayasasina gére, agagidakilerden hangis! olagan dno CCumhurbagkanigt kararnamesi ile dUzentenemez? 1) Konut hak B) Dilekge hakki C) Saglik hakki 0). Grev hakks ©) Sosyal givenkik hakks Cevap: 1982 Anayososi, Anayasonin ikinct kisminin birinci ve ikinci bélmilerinde yer clan feme! hoklor, ksi holler ve Sdevled ile d&vdined balaminde yer clan siyast haklor ve édevlerin ologon kanun hikmande karamameler’e dizenlenemeyecesi hikmine yer vermistr Doleysiyla kanun hikminde karamamelede sadece sosyal ve ekonomik hak ve édevler dzenlenebilir. Bu baglamda siyas! bir hak olan dilekce hala, ologjan kanun hokmiinde kararnamelede dizenlenemes. Bedir Anayasa Hukuku # Prof. Dr. Ahmet NOHUTCU| 239 ‘13. 1082 Anayasasina gore, Idarenin r Ill agagrdaliWadelerden Ranglel yong? A). Yorg yeti, yerindelikc dentin geklnde kulanfamaz Bde, bond eylom vo llomernden dojan zara Semele yakir- wear ©) Kenunla,yordimenin durdurumasi Karan verimesinin simian mémkiin degildir. 1) Kamu hizmelerve igi imtyaz sartagme ve sozlemsernde,bun- Tardan dogantyverecitri taiim yeu gozdimes| Ongotiebic E) _Idari eylem veya islem niteliginde yarg karan verilemez. CCevap Anoyasanin 125. Moddesinde, hokezo, ida yoraya Szg0 son derece tekrik ve spesik bir kony olan. “yirdimenin durduruimas” mbessesinin hem gartlan hem de usvid dizenlenmetiedi ‘Buna gore idari yargida acilan bir iptal davasinda bir idari yare! ‘merciinin iptali istenen idar islemin ylrdtmesinin durdurul ‘masina Karar vermesi iin agaGidaki iki sart birllkte gercekles- ‘nis olmalidir 41) idarlislemin uygulanmast halinde telafis ge veya imkénsiz ‘arariarin doimasi ve SEMI | 2) idadislemin apikca hulk ayn olmast ‘Yukaridaki iki sartin birlikte gerceklesmesi durumunda, Ana- vyasaya gore idari yargi merci gerekee gistererel yliritmeyi durdurma karan verebilr. “Ayrica Anayasads, agagida saylan 6 durumda® yukanda aniatian yairdtmenin durduruimast karan veriimesinin kanunla sinitlanabile- egini hikme bagiamakctadir: 1. olagandstd hatter Seferberi savas hall 2 3 ‘4. mill given 5. 6 kamu dizent Cai. 2% 4982 Anayasasinin ik halide yortmenin durduruimast kara verimesinin kanunia sinrlanablseepi durumiardan Di tanesl de "aiiyénetind”. 1882 Anayasasinda 16 Ne ‘an 2017 ternnde reerandimia kabul edlip 2078 yilnda yorriige gion Anayasa ded} ‘kit gergovosinde "eiyonatin” curumu kaldildigy ii, atk yordtmenin durcuru ‘at kara verimesininkanuola sinvlanablecegi ati duran kami 240 Konsensus Adi =a Hakim Hukok So Banko [dari Hakimlik Alan 2011 (Gu 314, 1982 Anayasasina gore, olaganistii hal lerden hangisi yantist A) Olagandsta hal ilan edilebiimesi iin bazi durumlarda Mil Govenii« Kurulunun g6ragdndn alimmast zorunludur 8) Yurdun batandnde olagandst hal ian edimesi momkanlr. ©) Olagandsta hal ilani karari Resmi Gazetede yayimlanur ve hemen TTBIMain onayina sunulur ) Cumhurbaskan: tarafindan bizzat tek baginailan edlebil. ) Tabi afet sobobiye olagandst hal ilan edimesi halinde, vatandaslar igin para, mal ve galigma yokomldlakle! getilebl. agagidaki ifado- ‘Cevap: 16 Nisan 2077 helkoylamasiyla kabul edilen 6771 Saylh Anayosa Degisbliai Kanunu geregince 24 Haziran 2018 tarihinde bitte yooilon ik TMM ve Cumbur- baskanligi secimleri sonucunda Cumhurbaskaninin gézeve basladigi 9 Temmuz 2018 tarihinde yirddoge giten degigtiker kapsaminda Cumhurbaskaminin olag: nUsti hol ilan ederken hicbie geile Mil GOvenlik Kurulunun gérigind alma zorvn- Folugu kelmamstr. Ndi TEENIE 315. 1982 An: gore, Cumhurbaskanliji Kararnameleri lle i agagidali ifadelerden hangisi yanhistr? A) Cumhurbaskani, sadece yaritme yetkisine lliskin konularda Cum- hhurbaskaniigi karamamesi cikarabil B) Anayasada manhasiran kanunia dizenlenmesi 6ngérlllen Konularda CCumhurbaskanigi kararnamesi gikanlamaz C) Kanunda agikga dizenlenen konularda Cumhurbagkanligi karama- ‘mesi gikanlamaz. D) Cumhurbaskanliji kararmamesi ile kanunlarda farklr hOkUmler bu- Tunmast halinde, kanun hokGmler uygulani. E)_Cumhurbaskanligi karamameleri, yayimdan sonraki bir tarih bel lermemisse, Resmi Gazetede yayimlandiktan 45 gun sonra yordrld- de girer. Cevap: 24 Hozican 2018 tarhinde birlikte yopulan bitte yopilan ilk TBMM ve Cumhurbagkanigi_secimleri sonucunde Cumhurbaskaninn gSreve bosladigy 9 Temmuz 2018 tarihinde yoradige giren baskaniksistemi eksenli CHS baglaminda, ‘Anayosa Hukuku @ Prof. Dr. Ahmet NOHUTGU| 241 kapscm ve igor olarak 1982 Anayasasinin ik holindeki biciminin cok ilersinde Cumhurbaskonine kararname karma yetksi verlmisi 9 TEMMUZ 2018 TARIHINDE YURURLUGE GiRD/ 2018 yilinda yurdrlige giren CHS cerrevesinde Cumhurbagkanlig1 karamamelarine iliskin gu hususlara cok dikkat ediimeldir: 1) Cumhurbagkani, sadece YURUTME_yetkisine ilskin_konularda CCumhurbaskanligi karamamesi cikarabllir. Yani yasama ve yargi alanina giren konularda karamame cikatma yeikis! bulunmamakta~ dir 2) Anayasada yer alan su konularda CUMHURBASKANLIG KARAR- NAMES CIKARILAMAZ: > Temel hak ve édevler kisminda yer alan TEMEL HAK VE HOI RIYETLERIN niteligi, vatandaslar ve yabancilar icin sinianma: 1, Kéliye_kullanlarsamasi ve durdurulmasing liskin GENEL HUKOMLER > KISIHAKLARI ve édevleri » SIYAS] HAKLAR ve ddevler > Anayesada MONHASIRAN KANUNLA DUZENLENMESL ON- GORULEN KONULAR 3) Kanunda acikea dizenienen konularda Cumhurbaskaniikarar- names eikantamaz. 4) Cumburbaskanig. Kerarnames! ile kanunlarda fall, hikUmlor bu: lunmasi halinde, KANUN HOKUMLERI UYGULANIR. 5) TBMMoin ayn konuda Kanun_gkarmasi_durumunda, CUMHUR- BASKANLIGI KARARNAMES| HUKUMSUZ HALE GELIR. 6) Cumhurbaskanligi Karernameler, yayimdan sonrak bir tain bel lenmemisse, Resmi Gazetede yavimlandikian in ylrillige a GUNCEL Edi ren degiskltlerle iga_edilen_KHKClardan farkit olarak, NORMLAR HIVERARSISINDE KANUNLARIN ALTINDA yer alagina dikkat edilme- liar. ‘Glinkis kanunlaria ayn normatit mertebede ve gigte yer alan %& —Ktictar ile Kanunlan degistiemele hatta kaldwmak mumkunken, Cumhurbasianigr karamamesi sadece Anayasada kanuniara bira- e Jalmayan ve kanunla da dizenlenmeyen alanlarda ve kanunlaria ‘celismemek kaydiyla gikanlabllmektedir. Ustelik Cumhurbaskanligt kararnamesi le dizenlenen bir ko- huda kanun gikanimast durumunda Cumburbaskanligt kararnames! kenditiginden hikimsiz hate gelmektedir. 242 | Konsensus Adi - kdori Hékimlik Hukuk Soru Benkost idari Hakimlik Alan 2011 316. Agagidakilerden hangis! 1982 Anayasasi'nda “Varlitme” bash al- ‘tinda dizentenmemistir? A). Devlet Denetleme Kurulu B) Hakimlor ve Savoilar Kurulu ©) Diyanet Isler! Baskaniig D) Atatork Kaltur, Dil ve Tarih Yoksek Kurumu ) Kamu kurumu nitelgindeki meslek kurulusiant (Cove: dari bir kurulug olmasina ragmen Hékimlor ve Savellar Kurulu, Aneyasade "ardtme” deail,"Yorg” biluminde 159. Maddede dizenlenmist Bir. (FETE LEI 317. 1982 Anayasasina gore, Millf Gaventik Kurulu ile igi agagidakt ifa delerden hangist yanlistir? A) Mil Govenlik Kurulu, Cumhurbaskaninin bagkanliginda, Cumhur- baskaninin katilmadigi zamaniarda Genelkurmay Baskani baskanli- nda toptant. B) Milli Gavenlik Kurulunun gndemi Cumhurbaskant tarafindan dlizen- lenir ©) Cumhurbaskan! yardimeilan, Adalet, Milf Savunma, Iciglei ve Disis- leri Bakanlan, Mill Gavenlik Kurulu Gyelerl arasinda yer air D) Milt Goveniik Kurulunun kararian tavsiye niteligindedir. E) Genelkurmay Bagkant, Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanlant Milli Givenlik Kurulu Gyeleri arasinda yer alr Covop: lik kez 1961 Anayosas\nda dizenlenen Milli Givenlic Kurvlu, Cumhurbos keninin baskanliginda su Oyelerden olusur: ¥ ——Comhurbaskan: yardimelan ‘Adolet Baker Milf Savunmo icileri Bakar Disisleri Bokan Genelkurmay Boskont Karo Kuwelleri Komutont Deniz Kuwetler Kemutani KAKA 88 Anayoso Hukuku # Prof. Dr. Ahmet NOHUTGU| 243 ¥ Haya Kuwelle Milf Gavenlik Kurulu; Devltin mill venik siyasetnin foyini,fespiti ve uygulanmas, ile igh alinan tovsiye kararlan ve gerekli koordinasyonun soglanmasi konusundaki CGORLSLERIN] CUMHURBASKANINA BILDIRIR. Kurulun, Devlin varligt ve bogims2ig, tlkenin botinlayd ve bolinmedlig, toplu- run huzur ve gbvenliginin koruamasi hususunda olinmasin zorunly gérd0Q0 tedbir- lere ait karorlar Cumhurboskaninca DEGERLENDIRILR, Mili; Govenlik Kervlunun gdndemi; Cumhurboskant yardkmalon ve Genelkurmay Bogkonimin Grenier dikkate alimarak Cumhurboskaninco dozenlenir ‘Cumhurboskon kchlamedigi zamanlor Milli Guvenlik Kuruly CUMHUR-BASKANI YARDIMCISININ boskanlijinda toplanr Milli Givenlik Kurulv Genel Sekreterliginin tesklon ve gérevleri CUM: HURBASKANLIGI KARARNAMESIYLE dizenleni Ade REE 318, Agagidaki idarelerden hangisine ligkin esaslar 1982 Anayasasi'nda yer almaz? A) Mahalli idareler 8) Dizenieyici Deneteyc Kurilar CC) Atatork Kahr, Dil ve Tarn Yoksek Kuru 1D) Yaksekogretim Ost Kurduslan ©) Diyanet Isler Bagkening Covep: 1982 Anoyasasinda dizenleyci dently lau yo da diger bir devine bgimaz dar ofortoler (BIO Kategori yo de bos olarak dzenlenmemisr Pein ‘Anayasada dlizenlenen idari kamu kurum ve kuruluslar syle sralanabili: ‘Cumhurbaskanlii ‘CumhurbasKani yardimeilar ve bakanlar Deviet Denetleme Kurulu Genelkurmay Baskanlift ‘Mili Givenlik Kurulu it (merkex idare) 11 Brel idaresi, Belediye, Ky (Mahall idareer) Devlet ve Vala Gniversiteler (YlksekOgretim Kuruman) ‘YOK (Viksekdretim Ust Kuruluslan) Radyo ve Televizyon Ost Kurulu (RU ONEMLI 244 | Konsenss Adi - Ka Hakim Hukk Sor Banas Radyo ve Televizyon Kuruluslart Kamuylalligkili Haber Ajansiart Atatiirk Kala, Dil ve Tarih Viksek Kurumu Kamu Kurumu Niteligindeki Meslek Kurulusian Diyanet Isleri Baskanligt Kamu Deneteiligi Kurumu (Siyasal Hak ve Odevler BélUmiin- de diizenlenmistr.) HSK (Yargi B6ldimiinde dazenlenmistir.) Ekonomik ve Sosyal Konsey (Ekonomik Hiktimler Béllimlinde diizenlenmistir.) or Etter? 319. |. Bolediye UI. Koy IIL. Mahalle IV. lige Yukandakilerden hangileri 1982 Anayasasi'nin 127. maddesinde gecen mahalli idarelerden biri degildir? A) Yalniz Il 8) Yalniz IV cyilivelv D)IIve ull E)ilvelv Cevap: 1982 Anoyasasmin 127. Moddesinde maholl idoreler il, beladiye veya ky hrallarin mahalli misterek ihtivaclonm karglamak Gzere kurulan komu tUzekigiler olmok dzere tanimlanmaktodir. Dolaysyla zaten bir mahalliidare birimi olmayp rmolki idare birimi olan ilge ya da kendine 8290 bir dori brim olan mahalle Ancyo~ sada dizenlenmemektedi Cir. ‘Anayasa Hukoky # Pro. Dr. Ahmet NOHUTCU| 245 320. 1982 Anayasasina gére, Cumhurbagkaninn katilmadig hallerde Mil Glivelik Kuruluna kim baskanhik eder? A) Cumhurbaskani yardimcist B) MGK Genel Sekroter ©). Mili Savunma Bakant D) Genel Kurmay Bagkant E) TBMM Baskan: ‘Cevap: Cumhurbaskoni katlamadigy zamonlar Milt Gvenlik Kuruly Cumhurbaskons yardimeisinin boskanliginde toplantr. Nid. 321, 1982 Anayasasina gre, gdrev siiresinin dolmasi nedeniyle Cum- hurbaskanligt makaminin bogalmasi halinde, yeni Gumhurbagkan ‘gSreve baglayincaya kadar bu gérevi agagidakilerden hangisi yuru- ‘ir? A) Anayasa Mahkemesi Bagkant B) TBMM Baskant C) En yagi Cumhurbaskan yardimcist 1D) Cumhurbaskaninin gorevlendirecedi Cumhurbaskant yardimetst E) Gérev stiresi dolan mevcut Cumhurbaskant Cevap: 2007 ylinda Anayaseda yopilan yeni dizenlemeye gére, grey siresinin dolmasi nedeniyle Cumhurbaskonlg: makaminin bosolmas hlinde, yeni Cumhur- boskont géreve baslayincaya kadar gérev siresi dolon mevcut Cumhurboskaninin Stevi devam eder Edi [AYM Raportor Yrd. 2011 (Guncellenmi 322. 1982 Anayasasina gre, Cumhurbagkanliji makaminin herhang nedenle bogaimasi halinde, ne kadar sire iginde Cumhurbagkant sogimi yapilit.? A) 45 gin )60 gin ©) 90g0n Dae E)3ay evap: 2018 yilnda yorirlage giren Anayasa degigilliblet kapsominda, Cumhur- baskonli: mokaminin herhangi bir nedenle bosolmasi holinde, kickbes gin iginde CCumhurbagkarn secimi yopalr Kae 246 | Konsensus Adi - dori Hékimlik Hukuk Soru Bankasi NTE 323. ‘Agagidakilerden hangisi 1982 Anayasasi tarafindan Cumhurbaska- ‘nina verilmig gOrov ve yetkllerden biri degildir? A) Devlet organlarinin dzenli ve uyumlu galigmasini temin etmek 8) TBMIM'yi gerektiginde toplantiya gagimak ©) Kanunian onaylamak D) Kanunlann, Torkiye Boyak Millet Mectsi Igtazoguntin tumunan veya belitli htkimierinin Anayasaya gekil veya esas bekimindan aykirt ol dduklari gerekgesiyle Anayasa Mahkemesinde iptal davasi agmak E)_ Milletleraras: antlasmalari onaylamiak evap: Cumhurboskarinin gérevi 15 gin icinde kanunlan onavlamak deal YAYIM- LAMAK yo da tekrar gdrdgilmek Uzere Turkiye Buydk Millet Mecisine geri génder. mek 1982 Anayasasinn Boslong'¢ kismina gére, kuweller ayn ilkesi cercevesinde, Devlet organian arasinda Ostinldk siralamas: elmayip, belli Devet yeti ve gorevled nin kullanimasindon ibaret ve bununi sini meden’ bir ghdlUmd ve ibirigi olmasi esostir. Bu baglamda Cumhurbaskanmin yasamanin iglemlerini ONAYLANASI, y= rimenin yosame dzerinde bir gig olmas: anlamina gelecegi icin, kanunlarto ilgili yetkisisodece YAYIMLAMA veya GERI GONDERMEDEN iboretir. Cir. iksekégretim kurumlan: ile gill agagudaki sn hangisi yanlistir? A) Oniversitoler kanunla kurulur, B) Dekanlar dniversite rektérlerince atanir, ©) Kazang amacina yénelik olmamak gat le vakifiar tarafindan yikse- kogretim kurumiar kurulabilir D) Chiversitelerin tike sathina dengeli bir bicimde yayilmasi gerekir. E) Ghiversite dgretim elemanian, YUksekoQretim Kurulunun veya dni- versitelerin yetkili organiannin diginda kalan makamlarca gGrevlerin- den uzaklastiniamaziar. Cevap: Cogdas editim-gretim esaslanna doyanon bir dizen icinde milletin ve ke nin thiyaglanna uygun insan gcd yetgimek amaci ile; onadxjretime dayah ces SAYISTAY Genel Kurulynyn kendi baskan ve dyeler arasindan, her bos ver icin gdsterecekler’Uger aday icinden, Anayoso Hukuky # Prof. Dr. Ahmet NOHUTCU| 259 | yey > BARO BASKANLARININ serbes! owkatlr arasindon gSsereceklr Og ado inden yopacos Giz odamoxl see CUMHURBASKANI trafindan iyo seci Ayes > o) skademe yénetcle, b) sorbest avukailar, 6) birinc eit hakim ve sovelar ile ohn Sl op aoumu iain Mahler patil rondo Bu 4 ye, Cumhurbaskoninin DOGRUDAN DOGRUYA sectigi vel Sayeyi > YARGITAY, Genel Kurullannca kendi baskan ve 2oyey > DANISTAY, byeleri orasindon her bos yer icin sgéstereceklen 3'¢r aday icinden secon fn ot iki hukukgu clmak dzere 3 Ove ise -» YUKSEK O@GRETIM KURULU'NUN (OK’n) KENDI-UYESI OLMAYAN yoksekjrelim_kurumlannin hukuk, ilaol ve siyasal bilimler dollarinda gérev yopan Sirelim dyeleri orasinden aésterecedi 3’er coday icinden socer. © e771 sayih Anayasa Dopigigi Kanununun 18 Nisan 2017 ind yapllan hakoylamasids kabul edimes! ls bitko, bu tate YORURLUGE GIREN Anayasa dogiitor vapsaminda ‘aha Gnce "Liye Asker Vaca. ve Asker Yoksek ire Mahkmes| cena urulannc ban v0 r sogec0g) oka, Asker Yarptay ve Asker Vakeek dare Mahkeriesfnin yne ayn 2047 Nakane ie Feknimaarindan Or ga edit 260 | Konsensus Adi dari Hékmlile Hukuk Soru Banks! 345, 6216 saylh Anayasa Mahkemesinin Kurulugu ve Yargilama Usuller Hakkinda Kanuna gore, breysel bapvuru suirelertve coza miktarla nla iit hangis!yantistr? |). Bireysel bepvururun, bagvry yoann ket tarnten; otuz gon ignde yapimas gorekr B) Bireysel bagvurunun, bagvuru yolu éngérdlmemigse ihlalin S%renildi- i tarihten itibaren otuz gin iginde yapilmasi gerekir. ©) Hak ir mazeret nedenive tres iginde basvuramayantar, mazerein alk Tarhtonitbaren onbes gon Inde ve mazeretlrn bagel yen delle bitkt bagvuratier. D) Bélumierin tedbire karar vermesi hdlinde, esas hakkindaki kararin en 920 alt ay ignde vormes! gorkr )Bireysol bagvury hakkn!apiga Kotiye kulandtespit edilen bey urcsdar aoytine, yagiama gieranrin digmela, eynca bop. bin ‘Tork Lrasindan taza clmamak Gere dsipln para cezasina hakme- sib. Cevap: 6216 sayh Anoyasa Mahkemesinin Kurulgy ve Yorglama Usilet Holndo Kar unde yer olan bieysel bass koprominda sireler lgknhikomler gy rolana- bir > Biresel bopurunun, bosvry yollaran tefl taht; bosvry yolo Sngdrdl mmemige illin SGrenicg frien isboren 30 GUN icine yoplman geri. > Halt bir mazes nedenile. sires icinde basrramayanlar, mozeretin kell torhln borer 15 ai ide ve mozeraierin belgeleyen delilere brlive bos vurabiier > Bélimler, esas incoleme agamasinds, bosvurucunun tere! haklannin korunmas! igin zorunly gSrdikleri ledbirlere resen veya baswurucunun tolebi dzerine karar verebilr. Tedbire koror verimesi hélinde, esos haklandaki karenn en gec 6 oy iginde verlmesi gorekir. Asi fokdirde tedbir karan. kendiliginden kolkar, > Bireysel bosvury hoklan acikco kétye kullandigi tespit edilen bagvurucularaley- hine, yargilama gidererinin dgindo, ayrica 2.000 Turk Lirasindan fazla olmamak ‘zero disilin para cezosina hukmedilebilr Edin ‘Anayasa Hukuky + Prof, Dr. Ahmet NOHUTCU] 261 ES 346. Agagidakilerden hangisi 16 Nisan 2017 tarihinde yapilan halkoyla- masinin kabul edildigi aym gin yirirldge giren degigikliklerden bi- risi dogildir? |A)_Hakimler ve saveilaraltmisbes yagint bitrinceye kadar hizmet gbrdr- ler. B) _Disiptin mahkemeleri disinda asker! mahkemeler kurulamaz C) Savas halinde, asker kigilerin gdrevleriye ig olarak isledikleri sug- lara ait davalara bakmakla gérevliaskeri mahkemeler kurulabilir. D) Anayasa Mahkemesi onbes tyeden kurulur E) Anayasa Mahkemesi Genel Kuruiy Mahkeme Bagkaninin veya Bas- kanin beliteyecegi baskanveklinin bagkanliginda en az on aye ile toplanr ‘Covap: B ve C secenetlen, ilk kez 16 Nisan 2017 taribinde kabul edilerek yorurlige sirmistr, secenegi, 16 Nison 2017 torihinden énce “Anayasa Mahkemesi onyedi liyeden kurulur.” bicimindeyd E secenegi, 16 Nisan 2017 torihinden énce “Anayasa Mahkemesi Genel Kuruluy Mohkeme Boskaninin veya Baskanin belieyecegi baskanvektinin boskanl: ‘indo en a2 onik’ dye ile toplanir.” bicimindeyd A sseceneti, 1982 Anoyasasinin basindan beri ynen devam elmeltedir Air SEY 2018 (Uyarlama) 347. 1982 Anayasasina gore, Yiice Divan ile ilgili agagidakilerden hangisi yanlistir? A) Yoce Divan gorevini Anayasa Mahkemesi yerine gett. B) 2018 yilinda yororlage giren Anayasa degisiklikler| sonucu Cumhur- bagkani yardimcilani ve bakanlar da gérevleriyle igi suglardan dola- yt YOce Divanda yargilananlar arasina girmisti. ©) Yuce Divanda, savallk gorevini Cumhuriyet Bagsavcist veya Cum- huriyet Bagsavewekli yapar. D) 2010 Anayasa degisiklikleri sonucu Genelkurmay Baskani, Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutaniani da gbrevleryle igi suglardan dolay! Yoce Divanda yargilananlar arasina gitmistr E) Yooe Divan kararlan kesindir. Covap: 1982 Anayososinin 148. Maddesine gore, Anayasa Mohkemesi Cumhur- baskanini, Tarkye Bayi Millet Meclisi Baskamin, Cumburboskan_yardimeorin bokanlon, Anayosa Mohkemesi, Yorgtay, Donisiay Bazkon ve dyeerini, Bassavclan 262 | Konsensus Adi - dari Hokimlik Hukule Sora Banks sis Cumury!Bogsovovelin, Hoknlr ve Sovelor Kul ve Syst Baskon ve Dyer goer ig suardondolay Yee Dien slate yorglor, DIKKAT: Doha dnc Vice Dero yrpfonrlor ros “Bakonlr Kurly Gl" verter, 16 Neon 2017 hololamosye kabul eden 671 So noyosa Deb {) Kenune geredince 24 Hoxton 2018 fring bfte yopicn ilk TBM ve Com: Forbostoniyseylen sonucundo, Cumhurbosaman geree bod 9 Temmuz 2016 frkndeyarbiOge gen deglMorKopsomnde Bskonlor Kurlunun Ll nlmcsndon ve Curhufbakarli Hakim! Seine geclimesiden dlon buedal Thora “Cumburbaian rerdmelanm ve batanar lek Selo. Genelhurmoy Boson, Ker, Deneve Hove Kuwel Komutnlon do reverie igi sugordon delay Yoce Bande yrglonlr YEce Bondo, sovelkgevniCumhurie! Basar veya Cumure!Boscvewe lyeper ‘Vice Divan kararlarina karst 18 GUN icinde YENIDEN INCELE- ‘ME BASVURUSU yapilabilr. Genel Kurulun yeniden inceleme sonucunda verdi Kararlar kesindir 2010 Anayasa deBisthligine kadar Vice Divan kararlan kesindi, yani Yoce Divan kararlarinn aleyhine higbir yere basvurulami- yordu, DeBisiklikle birlkte Yuce Divan kararlarina karsi basvu- ‘tu yolu agilmistir. Basvuru Anayasa Mabkemes! Genel Kuru- lu'na yapilabilir ve Genel Kurulun verdigi karar kesincir. IKPSS Hukuk 28 Temmuz 2018 (Uyarlama) 348. 1982 Anayasasina gore, agagidakilerden hangisi Hakimler ve Savci- lar Kurulu'nun gérev ve yetkilerinden birisi degildir? A) Adit ve idari yargi hakim ve saveilarina gegici yetki verme 8) Adtive ida yarg: hdkim ve savalanna disipin cexasi vere ©) Adlve ida yarg: hdkim ve savelanny gérevden uzaklashvma 1D) Adalet Bokonliginin, bir mohkemenin kaldinimas! veyo yarg! cevresinin debistidlmesi konusundakitekflerini korara baglama E) Adalet Bokanliginda calisinlacak adalet mifetislerini ve ig deneigien cotoma Covop: 1982 Anayasosinin 159. Maddesine gére, Hakimler ve Sovctlar Kurulu 1. Aah ve idart yargi hokim ve sovalonn: > meslede kabul etme, > aiama ve nakletme, > gocicl yetki verma, > yakselme ve brine sinfa ayia, Anayasa Hukuku + Prof, Dr. Ahmet NOHUTGU|263 > kadeo dogitma, > meslekte kalmalan uygun gerdlmeyenler hakkinda karar verme, > disipin cezasi vere, > gérevden vzaklastrme islemlerini yapor; 2, Adolet Bakonliinin, bir mehkemenin koldinilmast veyo yargi cevresinin dedi ‘mesi konusundaki eklfleini karora bodlar. Adolet Bakonljinin merkez, bog ve igi kuruluslannda gecii veya sirekli olarak caliinlacok hakim ve savcilar ile odolet mifetslerini ve hakim ve sve: mesleginden. olan i¢ denetsier, muvofakatlrini olarak alama yelksi Adalet Bokanina air. Pedr. fadli Hakimllk GK 24 Aralik 20 rE 349, 1982 Anayasasina gre, Hakimler ve Saveilar Kuruluyla ilgili agag) daki fadelerden hangisi yanlistir? A) Hakimler ve Savcilar Kurulu ondg dyeden olusur. B) Kurul iki daire halinde galigr (©) Kurul ayeleri dort yil icin socilir,sdresi biten dyeler bir kez daha segi- lebilr. D) Kurulun meslekten gikarma cezasina iliskin olanlar disindaki kararta- rina kari yargi mercilerine basvuruiamaz. E) 16.04.2017 Anayasa degisikiginden dnce Kurulun adi, Yuksek Hakimler ve Savcilar Kurult id Covap: Hakimler ve Sovalar Kurulu,1961 Anayasas: ile Yoksek Hakimler Kuru ism ile onayasal stotd kozanmis, 1982 Anayasasinin 159. Maddesinde Hakimler ve Sov- color Yoksek Kuruly ismiyle dizenlenmis, nibayet 16.04.2017 Anayasa degisikih ile Hokimler ve Savefar Kuruly olarak ism degigmis ee 264 | Konsensus Adi - idari Hakimlik Hukuk Sory Bankast ovens =) soz =] spray = 2 sensu) Cvesevemanny muimyese eet ¥6a fetes (come wouter SH web BY (parson yrahn 0 veal ¥SH asueg toys, spouosuen estkeuy | veng aww | Mae ee a os a "em z) heute, y Lees (wuseure]) AEytue), tof ouspuy “axe eptucatag ateo Ypsop (uoputsre hope us fo Ys pi 2) a ale y=) soon fs be, wo ee _212n99 ed HH UEP JH =K0 soa: soy on wre sey 9 stone « teemery =) MOMO2 ompontoe 6p 29138 + ‘Anoyaso Hukuku # Prof. Dr. Ahmet NOHUTCU| 265 fAali Hakimlik 24 Aralik 2017 (Uyarlama) 350. 1982 Anayasasi ve 6216 sayih Anayasa Mahkomesinin Kurulugu vo ratlama Usulleri Hakkinda Kanuna gbre, Anayasa Mahkemesine bireysel bapvura yoluyla ilgill agagidaki ifadelerden hangs! yanlis- ur? |A)_Bireysel basvuruda, Kanun yolunda gézetimesi gereken hususlarda inceleme yapiamaz 8) Bireysel basvurulann kabul edileblirikincelemesi igi komisyonlar olusturulabilr ©). BBiteysel bagvuru ancak iniale yol agi ier sorlen jglem, eylem ya da ihmal nedeniyle guncel ve kigisel bic hak dogrudan etkilenenier tarafindan yapilabil. D) Bireysel bagvurunun, bagvuru yollarmin tok tarhten; bopvury yolu engectimemisse inlain Sgreniidigi tarihten itibaren oluz gun iginde yapimasi gorokr. E) Ozel hukuktizelkiierbireysel bagvuruda bulunamaz Cevap: 2010 ylindaki degisklkle Anayasonin eklenen hoktmler ve bu corcevede Anayasanin 148, Maddesindeki "Bieysel bosvuryya ilgkin usul ve esaslar kanunla izenlenis.” hokmd mucibince kebul edilen 6216 sayih Angyasa. Mahkemesinin Kurulugu ve Yargilama Usulleri Hakkinde Kanun cercevesinde bireysel bogvuru yolu ile ogcgidaki hikmlerin teredditai bilinmesi halinds, hang} sinaw olursa sony ke: cgima ihtimali kalmayacakt rai ais ® Hletkes, Anayasada glvence atinaalinnistemel hak ve Szgurldk- lerinden, Avrupa Insan Haklar Sozlesmesi kapsamindaki hethan- tf birnin kamu gc tarafindan,ihlal edd idiasiyla Anayasa ‘Mafkemesine bagvurabiir, ‘Baswuruda bulunabilmek icin olagan kenun yollannin taketiimis, ww ‘olmasi sarttir. Bireysel bagvuruda, kanun yolunda gbzetImes! gereken husus | __ latdainceleme vapilama. ONEML | 5 ireysel basvuruarin kabul eilebilrik incelemes cn komisyon- ‘ar olusturulabiir Bireysel bagyurular Anayasa Mahkemesinde bolUmlerce karara bablanir. Bireysel basvurularda durugma yaplimasina karar volley 6216 soy Anoyasa Mahkeresinin Kurulugu ve Yerglama Usulle’ Hokkinde Ka: rund yer alan bireyse! bosvuruya ligkin hokimler: > Yasame islemler ile dizenlevic idariiglemler aleyhine dogrudan bireyeel bagvury yopilamayacag) gibi Anayaso Mohkemesi korarin ile Anayasonin yorat denetim disindo braktiilemler de bireysel bagvurunun konusy olamez. 266 | Konsensus Adli - idari HBkimlik Hukuk Sory Bankast ® Bireysel bosvury ancok ihlale yol acti ileri sOrdlen islem, eylem yo da ihmal nedenivla ginal ve Kise bi halls daGrudan efalenorertorafindan yal. > KAMU TUZEL KISILER BIREYSEL BASVURU YAPAMAZ. > OZEL HUKUK TUZEL KISILERI sadece tizel kigiligie ait haklonnin_ihlal edildigi ive bireysel baswurvda bulunobii. Yalnaca Tork votondoslanna foninan hollola igi olarak yobonolar bireysel bagvor yapomaz > Bireysel basrurular, Kanunda ve ltizckte belirilen sorlora uygun olarok dodjru- dan yo da mahkemeler veya yurt digi temsilcilikler vasitasrylo yopilabili. > Bireysel bagvurular harca tabidir. > Bireysl bagvurunun, bagvuryyollarnn toketicgltahton; baguru yolu angbril- memigse ihlalin Sgrenildigi tarihten itibaren 30 GUN iginde yapilmasi gerekir. > Hoakl bir mazerelinedenivle sires! iinde bagvuromayaniar, mazertin kalktgy torihten itiboren 15 gin icinde ve mozeretlerini belgeleyen delillerle birlikte bas- vworebilier. » Mahkeme, Anoyasanin uygulanmosi ve yorumlanmas: veya temel haklanin kap- saminin ve sinvfannin beltfenmesi againdan nem fosimayon ve bosvurucunun dnemli bir zarara ugromadigi bogvurular ile acikco dayanaktan yoksun bosvurulo- ‘in kabul edilemerigine kororverebir. > Kobul edilebilirlik incelemesi KOMISYONLARCA yaoihe. Kabul edilebilirlik gartlo- ‘nt tagmadigina oy birligi ile karor verilen bagvurvlar hakkinda, kabul edilemezlik karan verili- Oy biti saglonmayen desylar béldmlerehavele edi > Kabul edilemesic koralon kesindic ve igilere teblig edi. > Bolumler, esos incsleme osamasindo, bogvurucunun temel haklannin korunmas ‘gin zorunly gordokler tedbidlere resen veye bosvurvcunun tolebi Gzerne karor verebiir. Tedbire karor verlmes!hélinde, esas hathindaki karann en gee 6 oy ‘cide verimesi geri. Als okie edbickoron kendiigindenkalke. > Esos inceleme sonunda, bopvurucunun hokkinn ihlal edildigine ya do edlmecigi- ‘ne karor veri ihial karan veriimesi halnde hlaln ve sonuclanmin ortadon Kal ‘nlmos icin yapilmast gerekenlere hikmedilir, Ancak yerindelik denetimi yopilo- ‘maz, idari eylem ve islem niteliginde karar verilemez. » Tespit edilen ihlal bir mahkeme karanndan kaynaklanmissa, ihlali ve sonuclanni crtadan kaldimok icin yeniden yorglama yopmak Gzere dorya igi mahkemeye énderlr. Yeniden yorgloma yapiimasinda hukuki yoror bulunmayan héllede bogvurucu lehine tazminata hokmedilebilir veyo genel mahkemelerde dava agil- ‘mas! yolv gésteribil. Yeniden yorglama yapmakla yikimla mohkeme, Anaya- 0 Mahkemesnin ill karonnda agKlad inal ve sonuclanny oradan kaldno- ak gekide mimkinse dosye dzerinden karor vei. > Belomlein esos hokkindaki karorlon gerekceleie bite ‘litera ve Adlet Bokanljio tbl edi ve Mahkemenin internet soyiosida yayimlanr. Bu koro Jordan hangileinin Rest Gazetede yoymlanacogine tiskin hususlarIctnokte gésterili- > Komisyonlar orasindok’ igthot ferlliklan, baglt olduklon balimler; bélimler arasndaki ith orkiidon ise Genel Kuru orafndan korora bog ‘Anoyoua Hokoku # Prot. De. Ahmet NOHUTGU| 267 > Davadan feragat halinde, dime koran veri. > Bireysel bagvury haklan acikca katiye kullanc tespitedilen basvurucular aley- hine, yorgilama giderierinn diginda, aynca 2.000 Tir Lresindan forla olmamek Szere disiplin para cezosina hikmediebil Pdr 361.1802 Aneyaedsina gore Anaiaea Mahtores! yearn g6tey alaal te ivelguin ban srbeivie ll spupnetlordar han gal yanilgar? AA) Anayasa Mabcemes| Geer ony ign sie. B}_Birlimee Mi deta Anayaea Maitre yes seemez ©) yor atrsbes yas doldurunca emetye ayia, 1D) Zorunlu emeklik yasindan doce gOter slres!dlan yelerin boska bi eotevde alge vo Salk ger kanuniaduzoren E) Anayasa Mahkemesi dyeligi, bir dyenin hdkimlik mesleginden gika- fimayr garekiren bit stan lay Rokdm ghost halnde Keel Ginden sona erer. Cevap: 2010 Anoyasa degigihlgi uyannce: ‘Anayasa Mahkemesi yeleri 12 yl iin secilider Bir kimse iki defa Anayasa Mahkemes! ayesi seclemes, ‘Anayaso Mahkemesi yeleri 65 yosin doldurunca emeklye aynlior. Zorunlu emekillk yogindan nce gérev sUresi dolon Gyelerin baska bir gb- rovde caligmolan ve Gzldk isle kanunia ddzenlenir. ‘Aynco, Anayasa Mahkemesi dyeligi, bir Uyenin hdkimltk mesloginden gka- nlmay: gerekren bir sucian dolay: hokim giymesi helinde kendlliginden; gérevini Salk bokimindon yerine getiremeyeceGinin kesin olarck anlosiimas: holinde de, ‘Anayasa Mahkemesi iye fomsayisinin salt cofunlugunun karon ile sone erer. 2010 Anayasa detigitiginden @nce Anayasa Mahkemesitiye- ler ign herhangl bir gBrev sires! SngBrimlyordu. Dell likle beraber dyeler icin gdrev siresi getirilmistir ve bu stire 268 | Konsensus Adl i Anayasa Mahkemest Gyelen' iin 2010 Anayasa dezisiii Sle gérev siresiyle ilgili getirlen 12 yal deg 01.07.2016 tarlh ve 6723 say Kanunla Danistay ve “Yargitay yeleri icin de getiidigine, bundan sonrakl { sinavlarda sorulabilecegine dikkat edilmelidir: cm ve Danistay diyeleri 12 iL icin sec. - Birkimse 2 defa Yargitay ve Damstay desi secilemer. [dari HBkimlik Hukuk Sory Bonkast CSE 352. 1982 Anayasasina gre, Anayasa Mahkemesi Uyeligiyle ligill agagi- dakilorden hangisi yanligtir? A) Turklye BuyOk Millet Medisi; iki dyeyi Sayistay Genel Kurulunun kendi bagkan ve Uyeleri arasindan, her bog yer igin gosterecekleri ‘Oger aday iginden, bir yey ise baro bagkanlannin serbest avukatlar arasindan gésterecekieri Og aday iginden yapacagi gizli oylamayla secer. B) Cumhurbaskant; Ug dyeyi Yargitay, iki dyeyi Danistay, birer Uyey/ ise Askeri Yargitay ve Askeri Yoksek [dare Mahkemesi genel kurullarin- ‘ca kendi bagkan ve Oyeleri arasindan her bog yer icin gosterecekleri ger aday iginden seger. ©) Cumhurbaskani; dért yey Ust kademe yéneticler, serbest avukat- Jar, birinci sinif hakim ve saveilar le en az bes yil raportorlak yapmig Anayasa Mahkemesi raportérleri arasindan seger. D) Turkiye Baydk Millet Mectisinde yapilacak bu secimde, her bos dye- lik ign ik oylamada aye tam sayisinin Octe iki ve ikinci oylamada dye: tam sayisinin salt cogunlugu aranir. Ikinci oylamada salt gofunluk ‘saglanamazsa, bu oylamada en Gok oy alan iki aday icin gine oy- fama yapilir; OgGned oylamada en fazia oy alan aday dye segiimis clur. E) Anayasa Mahkemesi dyeleri arasindan giz oyla ve aye tam sayisi- fin salt gogunlugu ile dort yi icin bir Bagkan ve iki bagkanvekli seg li, Suresi Btenler yeniden segiebiler. ‘Covap: 1982 Anoyasasina gre, Anayosa Mahkemesi 15 Oyeden kuru Tarkio Biyik Millet Mecisi 2 dyeyi Saystay Gene! Kurolunun kendi boskon ve dyolerorosindon, her bos yor icin gSsterecellert Oger adoy icinden, 1 yey! 32 bore boskarlanninserbestavulatlar rasindan géstereceler ag aday iginden yopo- cag gia ojlomaria secer. Térkiye Bayik Millet Meclsinde yoplocok bu secede, her bog deli icin ik oylamada dye tom sayin 2/3 (400 millevekil) ve tkinci oyla- made Gye tam saysnin sat gogunlugu 801 millevekii eran. kin oylomeda Slt ‘Anayasa Hukuku Prof. Dr. Ahmet NOHUTGU| 269 ofunluk saglanamazsa, by oylamoda en gok oy alan iki aday icin Ugdned oylama: volt; UgUncd oylomada en fazla oy alan aday dye secs ol CCumhurbaskani; 3 byeyi Yargttay, 2 Gyeyi Donisay gonel kurullannco kendi boskon ve dyeleri arasindan her bos yer icin gésterecekleniUcer adoy icinden; en az ‘kisi hukukcu olmak zere 3 dyeyi Yoksekagretim Kurulunun kendi Uyesi olmayan yUksekégretim kurumlannin hukuk, iktisot ve sisal bilmler dallannda gérev yapan ‘retin Gyeleri arosindan géstereceai ger aday icinden; 4 dyeyi ist kademe yénet ciler, serest avukalar, brine! inf hakim ve savelr ile en oz bes yl roporexik japms Anayosa Mahkemesi cone Danigtey ve Seyislay genel kurllan ile Yoksekagretim Kurulundan ‘Anoyasa Mahkemesi Gyelgine oday gostermek icin yopllocak secimlerde, her bos dyelk iin, en fla oy clon dg igi ody gésterilmis say. Boro baskanlannin serbes! ‘vukotlar arasindon gésterecekleri dc aday ign yoplacok secimde en fala oy olan tg ksi oday gdsterlmis soy. ‘Anayasa Mahkemesine dye soqlebilmek icin, 45 yosn dolduruimus olmos! kaydiyla; yoksekdgretim kurumlan é@retim dyelernin profesor veye docent unverum kazonms, ovukationn en oz 20 yl filen avoktik yop, dst kademe yBnetclerinin ytksekégrenim g6rmis ve en oz 20 yil kamu hizmetinds file caligmss, biinct sint hakim ve soveilann adoylik déhil en o2 20 yl caligmssolmos: sot ‘Anoyasa Mohkemesi tyeleri orasindon giali ova ve dye tom sayismin salt junlugu ile dé wl icin bir Boskan ve iki baskanvekii sec. Sores bienler yeni den seciebilier. ‘Anoyasa Mchkemesi Uyeleri os gbreveri disinda res veya Sel hichir o6- rev olomazar. Bedi 270 | Konsensus Adi - ldri Hékimlik. Hukuk Sorv Bonkast EAE nn hangisi Anayasa Mahkemesine ye bagvuru yoluna konu olabilir? A) Yasama islemleri B) Dizenleyic\ ida iglemler ©) Anayasa Mahkemes! karariart D) Yargitay kararlant E) Anayasanin yarg! denetimi diginda biraktiuiglemler Covap: Asogidokiislemler breysel bosvurunun konusy lamar: ‘}Yasama iglerleri ) Dizenleyiciidoriglemiler )Anayosa Mahkemesi kararlan 4) Ancyosani yor! denetni dnd bok ilemler feat basvuruda bulunabilmek icin olagan Kanun yollar- g nin iketiimig olmast art olcuguna gore, ig hukukumuzda si. | kanun yollan mercilei olarak éagérilen Yargtay, Danistay, : ‘{balge adliye ve bélge idare mahkemelerinin kararlarina | is", & fag, haa ki uysmasian gre a eh crn, “Tarda Uyugmazilc Mahkemesinin karalerna Anayasa Mabkemesine 2 svurulablecegine dikkat edimelici Didi 384, 1982 Anayasasinda Danistay'in gérevierine ligkin dlzenlemelere gre hangisi yanligtir? A) Kanunla gdsterlen belli davalara ilk ve son derece mahkemesi ola- rak bakmak B)_Idart mahkemelerce verilen ve kanunun baska bir idart yargi merci- re birakmadig Karar ve hGkimlerin son inceleme merci olarak g6- rev yapmak (©) Davalan gérmek D) Idari uyugmaziklan gézmek E) Kamu hizmetier’ ile iigit imtiyaz gariagma ve sézlesmelerini iki ay iginde incelemek Cevap: Donistay' dizenleyen 1982Anoyasasinn 185. Maddesine gre Dania idari mohkemelerce verlen ve kanunun baska bir idartyargi mercine brakmadigi korar ve héktimlein son inceleme merci. Kenunla géstrilen belli davalara da ilk ve son derece mahkemesi olarak bokor. Anoyese Hullo # Prof r. Ahmet NOHUTCU| 271 Aynca Danislay, davalan gérmek, kamu hizmellr ile ilgil imtyor satlasma ve sulesmelert hakkindo iki ay icinde dugUncesini bldirmek, ida? uyugmazttion ccoumek ve kanunla gasterlen der igleri yopmakle gérevldi, Daha énce Danistay’n kamu hizmeti imtiyaz sézlesme- eri hakkinda 2 ay iginde “incelemek” gérevinin, 18,1999 tarihindeki Anayasa degisiklifi ile yine 2 ay inde “géris bildirmek” olarak degistigine cok dikkkat edilmelidir. ONeEMti ai Pere ane ani nary esa 16 Nisan 2017 halkoylamasiyla kabul edilen 6771 Sayilt Anayasa De- isikigi Kanunu geregiince 24 Haziran 2018 tarihinde birlkte yapiian ilk TBMM ve Cumhurbaskanligi secimleri sonucunda Cumurbaskaninin gbreve basladigi 9 Temmuz 2018 tarihinde yordrlage giren degisikikler kapsaminda, 1982 Anayasasinin, 155. Maddesinin bagindan itibaren Danistaya verilen su IKL DARI GOREV son bulmustur: 1. Bagbakan-ve Bakanlar-Kurulunca-gbnderilen-kanun-tasartan-hale GUNCEL 355. 1982 Anayasasina gére Anayasa Mahkemesi'ne acilacak iptal dava- siyla ilgili hangisi yanlistir? A) Kanunlarin sekil bakimindan iptal istemiyle davay! sadece Cumhur- baskani ve TBMM Uye tam sayisinin beste bir tutanndaki dye agabi- li B) Cumburbaskanligi karamamelerinin gekil bakimindan iptall istemiyle CCumhurbaskant 10 ginde dava agabil ©) Anayasa degisiklkler le kanunlann sek yondnden Anayasaya aykt- ‘ikian idgiast ile dogrudan dogruya iptal davasi agma hakki, bunla- ‘in Resmi Gazetede yayimlanmalarindan baslayarak 10 gondor. D) TBMM Ictuztguntn sekil ve esas bakimindan dava agma soresi, Resmi Gazetede yayimlanmasindan baslamak Uzere 60 gonddr. E) TBMM Ictizigindn gekil ve esas, Kanunlann ise sadece esas yénle- rinden Anayasaya aykinliKtan iddiasiyia iptal davasi agma_hakki, bunlanin Resmi Gazetede yayimlanmalanndan bastayarak 60 GUN sonra duser. 272 | Konsensus Adli- Idari Hakimlik Hukuk Sory Bankast Cover: ‘Anayasa Mohkemesi, daho énce kanun hikmtinde karamameler (KHK‘lan} deneti= 2018 ylinda Cumhurboskonlgy HOkimet Sislemine (CHS) geciimesiye yi: rarlage giren Anayasa degjisikleri kapsaminda yeni gelen olagon Cumhurboskanl: bos 1) TBMM'de en fazta iy 2) TBMM uye tam sayisinin 2/5' Pena tiyelere (120 rnilletvekline) alti. se Cumhurbaskanimin Keni cikaraigi Cumburbaskani@r Karama ‘mesine karst jptal davast agmayacagyna dikkat edilmelidir. ¥ ‘CUnki Cumhurbaskanirun kendi kararnamesinde bir hata, yan Fisk ya da eksiiik tespit etmesi durumunda, bu durumu yeni gika- @ > racagt bir Cummurbaskangh karaamesi ile hakimsdz hale getire- eit, jan iptal Davasi Adi a ‘Cumhurbaskaniii Kararnamesi ve Mecis | ‘ianun Resm Gazetede yayimlanmasindan baslamak izere 60 Gi bu GNEMLI | sirede dava aqimazsa iptal davasi agma hakki diiger. Bai ‘Anayaso Hukuku ¢ Prof, Or. Ahmet NOHUTCU| 273 08) sououemy yeyoqrarg Fe ( sea vouruen « yun irs uRDL0D THES te \ tinea estoy « i woumnen way —How CD Tasos THUS “ete et iy usu qeegngang weeping ON _ pes = ppaznt mma Fe Ramm lonwgyauninns —— ee ee) ie Ropers TTA — proasiesa vevavny “neon ~ aeoN 274 |Konsensus Adi -idari Hakim Hukuk Soru Bankes! ee eT OT EGcontirtnesn nera Oe} 356. 1982 Anayasasina gre somut norm donotimiyle ligili yang olan fade hangisidir? A) Somut norm denetimi, 1982 Anayasasinda “Anayasaya aykinligin diger mahkemelerde lier suralmest” baslialtinda dazenienmist. 8) _Vergi Mahkemeleri de somut norm iirazinda bulunabililer. ©) Sadece kanunlar ve Cumhurbaskanligi karamameleri gekil veya esas agisindan somut nom denetimine tabidir. D) Mahkeme, Anayasaya aykiniik iddiasini ciddi gérmezse bu iddia, temyiz merciince esas hokimle bitikte karara bagllanir E) Anayasa Mahkemesi, isin kendisine geliginden baslamak Uzere 5 ay iginde kararini vere ve agikler. Covapi Somut nor denetimi, 1982 Anayasosinda “Ancyasaya aykinigin diger rmahkemelerde ile sirdlmesi” boshgialindo dizenlenmistc. Buna gore: Bir davaya bokmakto olan mahkeme, uygulanacak bir kanun veya Cumhur boskoniigt kararnamesinin hikdmlerini Anayasaye aykin g6rtree veya torflardan birinin len strd’go aykank iddiasinn ciddoldugu kanisina vanrsa, Anayaso Moh- kemesinin bu konuda verece6i koraro kadar dav geri birakr. Mahkeme, Anayasaye oykinik iddiasin ciddi gérmezse bu iddia, tema rmerciince esos hikimle birikte koraro boglanr. ‘Anayasa Mahkemesi, isin kendisine geliginden beslamak tzere 5 oy icinde koronm verrve agar. Bu sre icinde kararveriimezse mahkeme dovayyordvkeki kenun hikimlerine gére sonuclandir. Ancak, Anayasa Mahkemesinin karan, e503 hhaklandoki karar kesinleginceye kad gelirse, mahkeme buna uymak zorundadk ‘Anayosa Mahlemesi‘in igin esasina gierek verdigired keronnin Resmi Ga- zelede yayimlanmasindan sonra 10 gecmedlkce ayes kanun hikminin Anayasaya «ykinigt iddiosya tekrar bagvurud bulunvlamaz Anayosaya gére, konunlann sekil bozuklugu defi yolula ier! sirdlemee 6216 say Anayosa Mahkemes‘rin Kurulgu ve Yargiloma Usulleri Hakkanda Kanu. ru'na gére de, geil bozukluguna deyanan Anayasaye aykinlik iddiast mahkemelerde © holde sadece sekil boluminden denetlenebilen ANAYASA DEGISIKLIGI KANUNLARININ ve gene! mahkemelerde uygulonacak bir norm olmayan MECUS ICTUZUGUNUN somut norm denstim séz konusu dedi. ‘Aynca aleyhlerine Anayaso Mahkemesine yarg! yolu kopaiimis olan olaia- nisti_dénem Cumhurbaskaniigi karamameler de somut norm denetimine konu lamar. ‘Anoyoso Hukuku # Prof. Dr. Ahmet NOHUTGU 275 Dolayisiyla somut norm denetimine konu olan normlar ‘anunlar ve CUMHURBASKANLIGL KARARNAMELERL- sadece ‘bit ve bunlar da sadece ESAS balimindan somut norm denetimine tabidirler. eS Car SEE EEE 357. 1982 Anayasasina gore Yargitay Cumhuriyet Bagsaves lir? nasil secie A). Yargitay Genel Kurulu tarafindan Gye tam sayisinin salt gogunlugu ile B) Yargitay Genel Kurulunun gésterecegi 3 aday arasindan Cumhur- baskan tarafindan ©). Yargitay Genel Kurulunun gosterecegi § aday arasindan Cumbur- baskanu tarafindan 1D) Birincl sinifa aynimis Adli Hakimler ve Savailar arasindan HSK tare- findan E)__Yargitay dyeleri arasindan HSK tarafindan CCevap: Yargtoy Cumhuriyet Bogsaveis! ve Cumhuriyet Bossavervekl, Yargitay Genel Kurulu'nun kend: Gyeleri arasindan iat oyla belideyecegi S'ER ADAY arasindan Cumhurbaskan'tarohindan 4 yl ign secilier. Sdresibitenlor yoniden secileiler. Cir. mis) 358. Anayasa Mahkemesi'nin caligma ve yargilama usuld ile ligill aga aki iadelerden hangist yanlistir? |A) Anayasa Mahkemesi, iki béldm ve Genel Kurul halinde gal. B) Genel Kurul, Mahkeme Baskaninin veya Baskanin_belitleyecegi baskanvekilinin baskanliginda en az onik! dye ile toplant, C) Bolumler, baskanvekil baskanliginda dort dyenin kathmiyia toplanw. 1D) Boldmler ve Genel Kurul, karariann salt goguniukla air. E) _Siyasi partilere iligkin dava ve bagvurulara,iptal ve itraz davalan ile Yace Divan sifatiyla yUrdtdlecek yargtlamalara Genel Kuruica bakalt, bireysel bagvurular ise boldmlerce karara baglanir. evap: Anoyasa Mahkemes'nin caligme ve yorotlama usu ile gli 2010 ve 2017 Anayasa dedisklig ile getiien hakimler s6ylo stalanobil > Anayasa Mchkemesi,iki/bdlm ve Genel Kurul halinde gals > Balle, bagkenvell boskaniginda 4 dyenin katlimyla toplanr. 276 | Konsensus Adii - idari Hakimlik Hukuk Soru Bankast > Genel Kurul, Mahkeme Bogkaninn veyo Baskonin betirleyecedi baskorweklinin bostanliginda en.az 10 bye ile toplan. (2017 desig) > Balmler ve Genel Kuru, karerlann salt goguniuka ol. > Bireysel bosvurviann kabul edilebiliik incelemest icin komsyonlar olusturulabi- fr > Siyos parilee iliskin dava ve basvuruara, iptal ve traz davolan ile Yice Divan sifotyla yGrdtilecek yorgilamalara Gene! Kurvica bob, bireysel baswuruiar ise balmlerce karare baélonie > Anayoso desisikiinde igtale,sivest portlern kapatimasina ya de Devlet yor: dimndan yoksun buolalmasina karor veriebilmesi iin TOPLANTIYA KATILAN JYELERIN 2/3 OY COKLUGU srt > Sekil bozuklugune davaltiptal dovalan Anayasa Mohkemesince Snceldle ince: ienip korora bodlanre > Anayaso Mahkemesinin kurulugu, Genel Kurul ve balmlein yorglama usulle, Bagkan, boskorvekller ve dyelerindisipin slr kanunla; Mahkemenin galmo esaslan, balim ve komisyonlann olugumu ve isbélmd kendi yopaca6sledaakle dlizenieni. > Anayaso. Mohkemesi YECE DIVAN SIFATIYLA BAKTIG! DAVALAR_DISINDA AIAN ISLERI DOSYA UZERINDE INCELER. Ancak, bireysel boswunvlorda dy: ‘usma yopilmasine kara verlbil Mahkeme oynco, geretli gérdigi hellerde sézld agklamalann dinlemek dzere ilgiller' ve kony @zerinde bilasi olonlon cogiobilr ve siyast porter kapoti rmasingiligkin devolorda, Yoratay Cumhuriyet Bossevaisndan sonre kopasimast istenen siyasi partnin genel boskaniignin veya tayin edecegi bir veilin savun- rmasin: dialer. Doha énce 2010 yeniligiolorak Anoyaso Mahkemesi Genel Kuruly, Mahkeme Bas: konimin veya Baskanin belideyecedi baskanveklinin baskanligindo en ar 12 tye ile toplannocda, 7 | 6771 say Anayaso DeBsikigi Kanunu/nun 16 Nisan 2017 ‘glind yapilan halkoylamasinda kabul ediimes! ile birikte, bu tarihte YORURLUGE GIREN Anayasa degisiklikleri kapsaminda | Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu, mahkeme Baskaninin veya bagkanin beliieyeced\ baskanvekiinin| balankginda en a: 30 QYE ile topianir (1410). : He 2 771 aaph Anaya Depth Kanuninun 18 Naso 2017 gid yoplan haoamasinda ate! etme fo bith, bs trite YORURLOGE GIREN anayaca Sogaion fopeams ava Once “Gena! Kurd; Makar Bagkanran veya Baqtarin otoyecd! bay vn Sapanncs on az {2 Gye fo open hima yor amaltayte, ayn akoylmanya Asko ‘atpay wo Asker Yack Ware Maneres!taknnastnan dls bu yOksek ahem legen gelen 2 Syenin yelgiin cgmerinden str, toplant yer syn da 12Son 1. rte ‘Anayasa Hukuku # Prof. Dr. Ahmet NOHUTGU| 277 359. Adit yargidaki lik derece adalet mahkemelerinin kararina arg tist ‘mahkeme olarak bagvurulabilecek yiksek mahkeme hangisidir? A) Anayasa Mahkemesi 8) Yargitay ©) Uyusmazk Mahkemesi D) Danistay E) Bolge Idare Mahkemesi ‘Cevap: Yoksek Mohkemelerden alt ya da ilk derece mahkemeleri olan Yargiay ve Donsloy hem yoksek mahkeme, hem de bir Ust mahkemedir. Bu iki dst mahkeme, alt mohkemeleriqle birikte bie yor dizeni olusturr. ‘Askeri Yargitay da daha nce hem yiiksek hem de Ust mahkemeler arasinda yer alip dolaytsiyla figiincti bir ‘yargt diizeni olustururken, 6771 sayilt Anayasa Degisik- ligi Kanunu’nun 16 Nisan 2017 giinti yapilan halkoyl ‘masinda kabul edilmesi ile birlikte, bu tarihte YURUR- LUGE GIREN Anayasa de@isiklikleri kapsaminda ilga cedildigi icin artik Olkemizde 2 tir yargt diizeni (yargi kolu, yargt cesidi) bulunmaktadir: 1. Adli Yargt Diizeni (Adalet Mahkemeleri > Yargstay) 2+ Idarl Yargi Diizeni (idare ve Vergi Mahkemeleri > Danistay) Bair SSE ENT 360. Agagidaki yargi yerlerinden hangi ve Sayctlar Kurult tarafindan secilir? A) Yargitay B) Danistay ©) Uyusmazitk Mahkemesi D) Yoksek Segim Kurulu E) Anayasa Mahkemesi in dyelerinin tamami Hakimler CCovap: Hkimler ve Savellar Kurulu (HSK), Anoyasoda Yorgi bash altinda dizen- lenmesine ragimen bir yarg yeri yo da mahkeme olmoyan, mahkemelerin bogumst Give hdkimlik teminah esoslanna gére kurulup gérev yapan, hokim ve sovalonn Balok islemlerini dizenleyip otomolann gerceklegtren, kamu tOzelkgligh olmayon 278 | Konsensus Adi - dri Hk Hukuk Sora Bankes ‘Anayaso bir yénetsel kurulus olan HSK, yoksek mohkemelerden SADECE YARGITAY UYELERININ TAMAM! ILE DANISTAY UYELERININ 3/4%n0 SECER Rar 361. 1982 Anayasasina gore Sayistay's yanligtur? A) Mahal idarelerin hesap ve islemierinin denetimi ve kesin hikme baGlanmasi Sayistay tarafindan yapilr. 8) Vergi, benzeri mali yakamidlukler ve Odevler hakkinda Danistay ile Sayistay kararlan arasindeki uyugmaziklarda Danistay Kararlani esas alin, ©) Sayistay, merkezt yénetim biitgesi kapsamnindaki kamu idareler! lle sosyal giveniik kurumiannin butin gelir ve giderler ile mallanin ‘Anayasa Mahkemesi adina denetlr, D) _Sayistay/in kesin hikuimleri hakkinda iigitter yazihbidiim tarihinden iibaren 15 gin iginde bir kereye mahsus olmak Gzere kerar dizelti- ‘mesi isteminde bulunabilirer. E) Sayistay, siyasi parilerin mal edinimleri ile golir ve giderlerinin kanu- "na _uygunlugunun denetim gorevini yerine getirrken Anayasa Mah- kemesine yarcim eder, yaptigi denetimle ilgili hangisi Covap: Saystay’n Ancyosada dézenlenen gBrev ve yotkileri srolonobilis > Saysioy, merker! yénetim botcesi kapsamindaki kamu idareler ile sosyol given. lik kurumlonnia botin gelr ve giderleri ile mallanni Turkiye BayCk Millet Mecl ‘dina denetlemek ve sorumiulann hesop ve islemlerini kesin hokme bodlar > Sayisay, kanunlorla verilen incsleme, denelleme ve hokme boglame islerini yopor. Soyistay’in kesin hikomler’ hakkanda ilgler yazi bildirin tarihinden tiboren 15 ‘in icinde bir kereye mohsus olmak Uzere karor dizeltlmeslisteminde buluca bilrler. By korarlar doloyisyla ida yorg! yoluna bagvurslamer. Yergi, benzeri malt yukimldlakler ve édevler hokdenda Danisty tle Soyisty kararion arasindak! wyugmozliklarde Danistoy kararln esos alin > Moholl idarelerin hesap ve islemlernin denetimi ve kesin hokme bot Sarnslaytarafndan yop ® Sayistay’n kuruugy, isleys, denetim usuller, mensuplanninritelikler, otonma- lan, Sdev ve yetkileri, haklan ve yakimllikle ve dlgjer deck isled, Baskon ve ayolerinin teminat kanunla dizenienir. > Saysioy, siyastparilerin mal edinimler ile galt ve gidererinin kanuna uygunl {Gunun denetim géreviniyerine geirirken Anayaso Mahlemesine yordim eder git hususlar soyle ‘Anayase Hulaku ¢ Prof. Dr. Ahmet NOHUTGU| 279 Sayistay merkeze yardime kurulustur, Dolayisiyla: denetler, > Kamu kurum ve kuruluslanm TMM adina > Siyasal partilerin denetiminde Anayasa Mahkemesi'ne yardim eder. > Kamu iktisadl teyebbiislerini TBMIM yerine denetler. ¥ oem 362, 1982 Anayasasina gre somut norm denetimi gercevesinde bir mah- Kemenin yaptigitirazt Anayasa Mahkemes! isin esasina girorek red- detmigse, ne kadar sire gecmemigse tekrar aymi norm icin itiraz edilmesi miimkin degildir? A)Say B) 1 yil sy D) 10 yi )20 yi) ‘Cevap: Anayasanin 152, Maddesinde “Anoyasoya Aykinigin Diger Mahkemelerde ile Sorelmesi” basi alnnda dGzenlenen somut norm denetimine gére, Bir davaya bakmakta olan mahkeme, uygulanacak bir kanun ‘veya Cumhurbaskanliji kararnamesinin hakimlerini Anaya- saya aykiri goriirse veya taraflardan birinin ileri stirdUgi ay- anc idiasimin eiddi oldugu kanusina vanrsa, Anayasa Mah- kemesi'nin bu konuda verecedi karara kadar davey! geri aka Mahkeme, Anayasaya aykinitk Iddiasini ciddi gormezse bu iddia, temyiz merclince esas hUkimle birlikte karara bagla- ‘Anayasa Mahkemesi, isin kendisine gelisinden baslamak iizere 5 AY iginde kararini verir ve agiklar. Bu sire icinde ka- rat verilmezse mahkeme davay/ ylirirlikteki kanun hikiim- lerine gre sonuslandirir. Ancak, Anayasa Mahkemesi'nin karan, esas hakkindaki karar kesinlesinceye kadar gelirse, ‘mahkeme buna uymek zorundadhir. ‘Anayasa Mahkemesinin isin esasina girerek verdifi red kara- ‘nnin Resmi Gazetede yayimlanmasindan sonra 10 YiL gec- ‘medikge ayni kanun hiikmiiniin Anayasaya aykinli iddiasty- fa tekrar basvuruda bulunulamaz. rc 280 | Konsensus Adli- idori Hakimlik Hkuk Soru Bankass EEE OEE norm denetimi gdreviyl ifadolerden hangisi yanligtir? A) Anayasa degigikiklerinin gekil agisindan Anayasaya aykinlitiddia- siyla iptal davasi agma soresi Resmi Gazetede yayimlandigh tarihten itibaren 10 gUndbr. 8) Kanun, Cumhurbaskanligi kararnamesi ve TBMM Ictuzigdntin gekil agisindan Anayasaya aykiniigt iddiasiylaiptal davasi agma stresi 60 sgandar. ©) _Kanunlar gekil bakimindan siniri denetime tabidir. D)Anayasa degigikikles gekil bakimindan sini denetime tabicr. ©) Seki! bozukluguna dayanan jptal davaiani Mahkeme tarafindan 6nce- like incelenerek karara bagjlanir. igili_ agagidakt Cevap: Anayase dogiskikler ile kanunlanin gekil yéntinden Anayosoya oylaliklan iddias! ile dogrudan dogruye iptal dovast agma hokkt, bunlarin Resmi Gozelede yayimlanmalanndan baglayarak 10 GUN; Cumhurboskonligi kararnamesi le Turkiye Boyik Millet Meclis Itz0guntn veya bunlann belli madde ve hokimlerinin gekll ve esos, kanunlann ise sadece esos yOnlerinden Anayosaye oykinliklan iddiasila dogeudan dogruya iptal doves: agma hhakle, bunlonn Resmi Gazeiede yayimlanmalanndan baslayarak 60 GUN sonra doser. Dolayrsyio Cumhurboskanligh kararnamesinin ve TBMM ickizog0ndn sek ‘agiandan Anayasaya aylaitiddiosylaiptal davas acma suresi 60 génken, kanun. Jona gekil yéntinden Anayasaya aysriklan iddias’ ile iptal davasi agma stiresi 10 indir, Beir. 30 Mayis 2015 (Uyarlama) 364, “Anayasa Mahkemesi Kararlanyla ilgili vanlig olan ifade hangisidir? A) Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararlan geriye yoromez. 8) Anayasa mahkemes!iptal karalannin yorlrldge girecegitarihi ertele- yeti. ©) Anayasa Mahkemes'nin iptal kararlan gerekgesi yazilmadan agikia- namaz. D) Anayasa Mahkemes!nin battn kararlan gerekceli olarak yazir. E) Anayasa Mahkemesi kararlan kural olarak Resmi Gazete ‘de yayt- rmindan itibaren 1 yil sonra yarurluge girer. ‘Anayasa Hukuku ¢ Prof. Dr. Ahmet NOHUTCU| 281 ‘Cevop: Anoyase Mabkemesinin korerlanmn Gzelhikle syle sitolanabiir: ‘Mahkeme kararlan kesin ve baglaycdr. Kararlan herkese korg eli Batin karorlon gerokceli olarak youl iptol karorian gerekcesi youlmadan o¢klanomaz Iptol karorlan Resmi Gozetede yayimlandi trinie yorolige girer. ‘Anayosa mahkemest iptal karalanain yirdeige giracedi tori erteleyebil. iptal kararlan geriye yortmez ‘Anoyoso mahkemesiiptal karonnde kanun koyucy gibi hareketle yeni bir uygu- lamaya yol agacak bicimde hokim tesis edemer Doloysiylo, Anayasa Mahkemesiin, hem iptal davast hem de traz yoluylo denetim sonvcunda verdigi korarian Anoyasaya gore hemen Resmi Gazetede yoy lone ve bu torte yorurlige giver. ‘Ancak yoymlandigi ginden boska, gereken hallerde Anoyosa Mahkemesi iptel hokmandn yordrlige gitecegi tori ayrica karorlashrobili. Anayasa Mahkeme- sifnin iptal karolannin yardlige girecegi torhiniereledigi durumlarda bu tori, kar tin Resmi Gazetede yayimlandigi ginden baslayarak 1 YILI GECEMEZ e'dir vyvvyvyy IKPSS Hukuk 2073 (Guncellenmis) 265, 1982 Anayasasina gore, Hakimler ve Saveilar Kurulu ile ligili agaG1- dak! fadelercien hangist yanlistir? 'A) Kurul, mahkemelerin bagimsizigi ve hakimlik teminati esastarina ‘g6re kurulur ve gorev yapar. 8) Kurul; ondg ast! ayeden olusur. C)_ Stiresibiten Kurul yelerinin yeniden segilebimeleri mimkindar. D) Adalet Bakanligi Mastogan, Kurulun bagkan vekalcir. E) Kurul iki daire halinde caligr 6771 sayih Anayasa Defisikligi Kanunu'nun 16 Nisan 2017 ‘gind yapilan halkoylamasinda kabul edilmesi ile birikte, bu ti RL ‘Anayasa detisilikleri 1982 Ana- yyasasinin Hakimler ve Savalar Yoksek Kurulu. ddzenleyen 158, Maddesi degismis; bu baglamds Kurulun adindaki “YOk- ‘sek ibaresi kaldiriimts, ayrica Kurulun yapisi ve olugumu ciddi olarak degismistir. 282 | Konsensus Adi Idari Hékimlik Hukuk Soru Bankast 2047 defigklitinden nce oldugu gibi Kurulun Bashan; Adalet Bakamu. ‘Adalet Bakanhi Mistesan Kurulun tabiidyesiir 6771 sayilt Anayasa degisikligi Kanununun 16 Nisan 2017 halkoylamasiyl aymi gin yarirlge giren depiikiieri kap- saminda » Hakimler ve Saveilar Kurulu 13 OYEDEN olusur. > HSK 2 DAIRE halinde calisir. (2017 Anayasa degisiktigi Sncesi daire sayist 3’ti). (Kurulun daireler halinde calis- ‘asi ilk kez 2010 Anayasa dedisiklivle getiiimisti) » Dojal tveler disindaki diger tim dyeler 4 YIL icin sei ler, siiresi bitenler bir kez daha veniden secilebilirlet, 2010 Anayoso deaiiiive HSK'nmn 22 asl 12 yodok tye olmok Uzee Gyo soa ola 3 ehin. 16 Non 2017 oloforani lb aon 677 ‘Ebek Drei SSTEMNE SOMERS” sents Kurulun Baskani; Adalet Bokanidir, Adalet Bakani ve Bakanlik Mistesan Ku- rulun tobi poor, HSK’da aynica bir baskan secilmez. Baskan Adalet Baka- nudir, Adalet Bakanlgs milstesarinin BASKAN YARDIM- CIS! DEGII jal liye oldugi likkat edilmelidi Kurul, UVELERI Al DAIRE B/ NL RE BASKANI BiriNi D1 IVEKi- LLOLARAK SECER. Baskan, yetki fen bir kismini bas- kanvekiline devredebilir. air ‘Anoyasa Hokuku # Prof. Dr. Ahmet NOHUTCU| 283 ida Anayasa Mahkeme: ‘366. Agagidakilerden hangisi, 1982 Anayasas ne verilmig bir yetkilgbrev degildir? 'A) Anayasada sayil bell kisleri gdrevleriyle igi sugiardan dolay! Yiice Divan sifatyla yargilamak B) _Bireyse! bagvurulari karara baglamak CC) Kanunlann, Anayasaya gokil ve esas bakimindan uygunlugunu de- rretlemek 1D) TBMMnin tim karartarrin Anayasaya aykinligin'incelemek E)__Siyasi parti kapaima davelanina bakmak evap: Anayosamea gre, Anayasa Mahkemesi’nin baslica gdrev ve yetilri sun lords: > Anayoso debigikklerinin, kanunlonn, Cumburboskonligi karamamelerinin ve Turkiye Boyak Millet Meclsi Ictiz0gUndn Anoyasoya uygunlugunun denetimini yopmak Bireysel bagvurvlon kororo boglamak ‘Yoce Divan sfatile yorgilomok Siyes: partilerin kopotimasina kerar vermek Siyasi postlrin mali danetimini yapmok TBMM oyelerinin dokuaulmozliinin koldiimasi ve Oyeliginin digdrblmes! kara lariun denetimini yopmak > Uyusmarlik Mahkemesinin baskanim secmek ‘Anayasa Mahkemestain temel gBrevi olan norm deneti- mine baktigimada, Anayasanin 148. Maddesine gore, ‘Anayasa Mahkemesi, vyyyy “Ancol Anoyso MahkemesTBMIM Ictzi@9, dolunuimadiinkaldinlmas ve rillevekiliginin disirtlmesidignda TBMM'NIN DIGER_KARARLARINI_YASAMA KISINTIS! BAGLAMINDA KURAL OLARAK DENETLEVEMEMEKTEDIR Odin 284 | Konsensus Adi - Idari Hékimlik Hukuk Sor Bankos: [ENE 367. 1982 Anayasasina gére, yliksek mahkemel lerden hangisi yanlistir? A). Yargitay dyelerinin tamami Hakimiler ve Saveilar Kurulunca segl 8B) Anayasa Mahkemesinin on iki ayesi Cumhurbaskaninca soci ©) Anayasa Mahkemesinin Ug Uyesi Turkiye Buydk Millet Meciisi tara- findan segilir D)_Uyusmaziik Mahkemesi dyeleri Yargitay ve Danistay Genel Kurullan tarafindan seg E) _Danistay dyelerinin tamami Hakimler ve Saveilar Kurulunca segili, ‘agagjidaki ifade- ‘Cevap: Anayosel cercevede Ulkemizde her tld hukuksol uyusmorlijin cSzdmonde gorevli ve yetkli yorg: oxganlan ile HSK'nin dyelerinin secim’ asagidaki Toblo'da gérilmekiedir. Bu gercevede Donisiay dyelerinin tomamin degil sadece 3/43 HSK’ca, ger kalan 1/4 ise Cumhurbagkan tarofindon segimektedi. YARGISAL ORGANLARIN VE HSK’NIN OYELERININ SECIMi "8K = . wae vores | cmnuanrer dorm sitet | oa {Bint een nO fe | aay ea nc coer | Gan tad seme om | Ameer ae (ome | Yat, tn" | aoe | ¥O6.) eee iron endl Spe {Oren | seaman beidyoast ser | sein clersime | Soret batoned fx | free “ert” | Steal Deny (Orton | sy aye eens: | “OP ‘yh Basan, Aja Nihorasce kon Glen pugs snd ot aeoenel Yartay Hk Genel Kut ab Danity (8) Ger Kuo rel dake btn ve On ‘iin Al. yee sh jan ve Ojeen tne TEN Gel pee Kilian gat evans sel. Ojon re ses er olay lta, gan Beste Ser Anayasa Hukuku ¢ Prof. Dr. Ahmet NOHUTCU| 285, ‘ay as 2 yaet ve Dany Gael Yate Sexi ina ( so + 2 yee hn le ule) ‘aso sl ogulojun gel onl gh sea 2 ofa Ove: at Bak» Ads ska itisapa HK near (13) | AONE (sr Ayasa | Sy bis sa a tin ne ee Dapphig) | vests wasn, (Oyen | Le Bin sv a atin caerSiesi4 | Yesneiarwasndin ‘ ‘wean hr Gt gto 3 tt edoy 3: hintaan ok lan 2 wy aan igh wi Edi Ikaymakamiik 201 368. 1982 Anayasasina g6re, Meclis Genel Kurulu tarafindan alinan y. sama dokunulmazliginin kaldinimasi ve milletvekiliginin lism: karartarinin iptall cin Anayasa Mahkemesine yapilacak iptal bagvu- rusunun, Genel Kurul kararinin alindiitarihten itibaren en geg han- i sire iginde yapilmasi gereki A)7 gon 8) 10 gun ) 30 guin ©) 15 gun E) 45 gin Cévap: Millevekiligi dokunulmazhinin koldrimast ve milletveilignin (stfa, de- vamsick, dyelible bagdosmayan gérevi stddrmede israr nedeniyle) TBMM karanyia dismesi durumunda, dali mlletvekil ya do bic diger millevekil, TBMM nin bu kara- nin Angyosoya, kenuna veya Mecls Ité2igGne oyinlgiiddiasyla, karann verlag ‘gunden boslayorak en cok 7 gin icinde iptai icin Anayasa Mahkemesine basvurabi lr, Anayasa Mahkemesi iptalislemini 15 gin icinde kesin kararo badlar (Anayasa Md. 85). Wn. 286 | Konsensus Adi -Idari Hékimiie Hukuk Soru Bankes Rory Ree eee JAYM Raportér Yrd. 2011 2009 (Guincellenmis) 369. 1982 Anayasasina gre agagidakilerden hangisi, gérevi ile ilgili sug- lardan dolay! Anayasa Mahkemesinde yargilanamaz? A) TBMM Baskant 8) Hakimier ve Savetlar Kurulu Baskant ©) Genelkurmay Baskant D) Anayasa Mahkemes! Baskant E)_Jandarma Genel Komutani Covap: Ancyaso Mahkemesi ban kigleri g@revierivle ila suclannden dolon Yi Divan sichya yarglar (Md. 148) ‘Anayasa Mahkemesinin GOREVLERIVLE ILGIL] SUCLARDAN dit kamu gOrevilleri sun- ‘Cumhurbaskant ‘Tarklye BuyUk Millet Mectisi Baskant (2010 yeniligi) CUMHURBASKANI YARDIMCILARINI ve BAKANLARI? ‘Anayasa Mahkemesi, Yargitay ve Danistay baskan ve iiyeleri ‘Yukanda sayilan yiksek mahkemelerin Bassavailan ile ‘Cumhuriyet Bassaveivekii Hakimler ve Savcilar Kurulu (HSK) tyeleri ‘sayistay baskan ve ilyele Genel Kurmay Baskant (2010 yeniligi) Hava, Kara ve Deniz Kuwetleri Komutanlan (2020 yeni- Wii) 4924 Anayaasdoneminds Anayasa Mankemesl omamasina gen Yace Divan dzenion- ne Artes aces Yo On fat urge oF Aran Hoe Burda daha Soe Yace Diva’ éayargianantar arena “Bakantar Karly eter vaken {8 Neen 2017 nakoylamannyaKabut eden 6771 Say Anayasa Ded Kanan ge totnce 24 Hecran 2610 tarde Bike yeplan tk TEMM ve Cunfurbaskantg\ soni ‘Tsonvcunda Cumhuroagkantnin goreve Balas taht yore gen dodaci ap {amnda Bakonlar Kara katrimasinan ve Cunpurbagkanig: HOkometSitemne ‘ezimerinden doly uradatborler“Curfusbaskan vecmclar ve kena” lat desig. ‘Anoyoso Hokoku # Por. Ahmet NOHUTGU|287 ‘Anayasa Mahkemest in Yice Divan sifativa; > milletvekilerini, Gyelerinin hepsi milletvekllerinden olusan ‘TBMM _Baskanlik Divani_tiyelerini, bir ydksek mahkeme ‘olan Uyusmaslik Makemesi ayelerini, yuksek mahkeme clmayan ancak yargisal bir Kurulus olan YSK Gyelerini, Dev: let Denetleme Kurulu tivelerni, valle, buvikelclei, Ka- : mu Basdenetcish it in VARGILAYAMA. Onemui | pigina, > bir yuksek mabkeme olmayan Savistav'in ya da bir idari kurlus olan HS’oin dyer ise YARGILAVABILDIGINE cok | dikkat edilmelicir. os a | 6771 sayih Anayasa DeGisikliai Kanunu'nun 16 Nisan 2017 indi yapilan halkoylamasinde kabul edilnést ile birikte, bu tarihte YURURLUGE GIREN Anayasa degisikikleri kapsaminda ‘Askerl Vargitay ve Askeri Vksek idare Mahkemesi’nin kaldi- rnimasindan dolay, bu iki yaksek mahkemenin baskan ve Ue: | Jeri ile bassavailan z lar arasndan sikaniimistir, Hake, 6771 Sol Aroasa Oeil Kanunnun 16 Ns | 2017 efind yapilan halkoylamasinda kabul edilmesi ile birlikte, iach ve 6771) 1 tarinte YURURLOGE GIREN Anayasa defisiklikleri kansas sminda JAN DIVAN'DA YAR: GGIANANLAR ARASINDAN CIKARILMISTIR, oo 288 | Konsensus Adli-idori Hékimlik: Hukuk Sons Bonkos: ne ere IKPSS Kamu Yénetimi 2010 370, 1982 Anayasasina gére, siyast partilerin kapatilmasi usuld agagida- kilorden hangisinde dogru olarak verilmigtir? A) Yargitay Genel Kurulunun dye tam sayisinin salt cogunlugu karan ile 8) Yartay Cena Dave Datel Kur ye tam says sl gogunl- ©) Anayasa Mahkemesi Genel Kurulunun Uye tamsayisinin en az Ute iki oyuyla alinan kararile D) Anayasa Mahkemesi Genel Kurulunda toplantiya katllanlarin en az (gte iki oyuyia alinan karar ile ) Anayasa Mahkemesi Genel Kurulunun salt gogunlugunun aldigi ka- rar ile ‘Cevop: Siyas! partlerin Anayasanin 69, maddesinde sayilon héllerden tied kapatl= mast hokkindaki dovalara Yargttay Cumhuriyet Bassaveisin ocacagi dave izerine ‘Anayasa Mahkemesi bakar ve bu davalan kesin olarak karara bogler [Anayasa Mid 69}. Anayasa dedisitliginde iptole, sivas partlern kapatimasina yo de Deve! yardimn: ddon yoksun biroklmasina karar verlebilrnes icin toplantya kahlon tyelerin 2/3 oy Tebli yeter sayin (gogunlugunun salonmas:, > Oylamalann her birinde gerekli cogunlugun saglanmas > Hvedtikle gdrdgdlemeyecegi sartine uyulmas: 290 | Konsensus Adi - idari Hékimlik Hukuk Sory Bonkos! Doloyisivla Anayasa degisikliginin Anayasa Komisyonunda g6rbsblmeden Genel Kurulda kabul edilmesi, pial sebebi dead ‘Anayasa dagisklkerinin geil bokamindan denetim’ icin aglan iptal dovalan, Anayasa Mahkemesince &ncelitle incelenip karara boglanir ve Anayasa debisiklike rind iptale karar vorilmes!holinde yeniden incsleme bagrurvsu yopilamaz. ‘Ancak Anoyasa Mahkemesinin Anayasa degisikligi kanunlannin denetimin do, detisikiklern iptaine Gye tom sayisinn salt cogunlugu degil, TOPLANTIVA KAT. LAN UYELERIN 2/3 OY COKLUGU ILE karor vere. Bil peel ‘gre, Anayasa Mahkemesinin caligma vo yargi Jama usull ile iigili agagidaki ifadelerden hangisi yanhistr? A) Bireyse! bagvuruiar bolomlerce karara baglantr. 8) _Siyasi partlorin dovlet yardimindan yoksun birakilabilmesi iin top- lantiya katilan Gyelern salt cogunlugunun oyu aranir ©) Seki! bozukluguna dayaltiptal davalani Anayasa Mahkemesinde 6n- Celikleincetenip karara baglantt D) Béldmler, baskanvekll baskaniginda dort dyenin katlmiyia toplani. E) Yue Divan sifatiyia yapilacak yargilamalara Genel Kurulca bakil Cevep: Anayasa Mohkemes! iki bélim ve Genel Kurul halinde cols. Balmer; Bogkonvekili baskaniginds 4 Gyenin katium (5 kis ile toplonr, Genel Kurul; Meh- keeme Baskarinin veya baskanin belleyecegi baskanvelilinin bagkariiginda en az 10 Ugg ile foplon 671 sayili Anayasa De@isikligi Kanunu'nun 16 Nisan 2017 _gGind yapilan halkoylamasinda kabul edilmesi ile birlikte, bu tarihte YURURLUGE GIREN Anayasa degisiklikleri kapsamin- | da daha dnce “Genel Kurul, Mahkeme Baskaninin veya Gas- ONEMLI | 20m belirleyeceti baskanvekilnin baskanlginda en az 12 {iye ile toplanie” hukmii yer almaktayken, ayni halkoylama- ve | siyia askeri Vargitay ve Askeri YUksek idare Mahkemesik GUNCEL | dinmasindan, doleyssivia bu yiksek mahkemelerden geen 2 Nor _ | ivenin iyelifinin dismesinden dtr, toplant yeter says da 12'den 10'a diigmiis ‘Anayasa Hukuky Prof. Dr. Ahmet NOHUTCU| 291 ‘Anayasa Mahkemesinin ‘béllim ve Genel Kurul halinde calis- ‘ma_usuld ve bireysel basvuru hakla ik kex 2010 Anayasa degisikligi ile getirilmistir. Genel Kunuco ballocok iter Sys! portere isin avo ve bosvurulara, > pal ve irr dovalonna, > Yoce Dian slaty yirdidlecek yarglamalara Genel Kuruea boar. Balimlerce boblocok ils: > Bireysel bosvorular bolimlerce krora baglan. ‘Anayasa ae nes 2/3 OV. COKLUGUYLA | Kararvermesinin: Loe ‘oldugu durumlar suntan: y eas 2), Sivas patilerin kapatimasina 3) Devlet vardimindan yoksun bwalulmasina karar verebil- Bid 374, 1982 Anayasasina gre asagidaki idari Islemlerden hangist icin yargi vyolu kapalicir? A) Olagjan Cumhurbaskanligi kararamelert B) Yenetmetik C)Olagandstd hal Cumhurbaskaniigi karamameleri D) _Hakimler ve Savellar Kurulunun verdigi meslekten cikarma cezasi E)_Uyarma ve kinama cezalart Covop: Anayosaya gére, Anayasa Mahkemesinin, Anayosayo uygunluk denetimin do, yasoma kisints: kapsomunda asagidaki normlan ve yasama islemlerni denetleme yetkis yokiur |. Usuline gore yiridoge konulmug MILLETLERARASI ANTLASMALAR hakando Anayosaya oylinik iddiasyla Anayasa Mahkemesi‘ne gekil ve esos bolimindon iptal davos! agiomaz ve mahkemeler tarafindan Anayosoya oyknlkiddiasi lien sore mez. Ancak, Milltleraros: antagmalan vygun bulma kenunlan icin Anayasa Mah: kemesi'ne bopvurulabil. 292 | Konsensus Adli - idari Hékimlik Hukuk Sory Bankast 1. Ologandetp llerde ve sovas hallernde ckonlan CUMHURBASKANUGL KA- RARNAMELERININ soll ve esas bokimindan Ancyasaya aykinl dase, Anoyasa Mahkemesinde dova aglomor. (Md. 148). (2018 yeni). Doha. Snce OHAL KK'lanne kar Anayosa Mahlemesine dava yolukapalyken, benzer bginde 2018 linda yorulge given Anoyose degisiikled cercevesinde, Olagondstd Cumburbos Konig, karomameler netmine kopatiak yasoma lint, kapsomna olin: music Il Anoyosa Mohkeresi, mile dolunulmaskginn kaldinleaa, meclsin karae ordi hallerde dyeliin dusirdlmes!koron ve Mecls [clio olmak Gree 3 ifsna harg, ural olorak PARLAMENTO KARARLARINI deneleyerer. Omegin, sovs hali ilannaliskinkoror kur olarak denetenemez IV. Konurordan INKIAP KANUNIAR! Anayaso Mohkemestnin denetimi dignda fofulmstur, Anayasanin 174, Maddesinde saplan Inklép Kanunlon Anayasaya ayn ‘oldu jekinde aniaglomar ve yorumlanmat, Dolayisyia bu konunlann Anayosaya tgunlvk danetimi yoploman ¥. ANAYASA DEGISIKLIGI KANUNIARINI ESAS ACISINDAN Anayasayo uygunluy Anayasa Mohkemes forahndan denellenemer, 1961 Anayasasnin ilk holinde Ano- yaso Mahkemesi Anoyasa debixitigi kanunlanm da hem gall hem de eras agsindon Genetleyebliyorken, 1971. Anayasa dedishigh ile esos ogsndan denetmine son veriimis zk deneti de “el ve kabul eter saylon ile Wed gérdlemeyecogi- ne uyulop uyulmadig ile sranmir By cercevede A, B,D ve E segenogindek islemlere icin idri yoraya bosvuulbil. Uyaimo ve kinome cezolanna kargi 2010 Anoyasa debigikigl ie ida yr you agi: unvimomalair Cai McLee TD 375. 1982 Anayasasina gdre agagidakilerden hangisinin dye ‘timi, Yargitay ve Danistay Genel Kurullarinca kendi dyeleri arasindan se- ir? Anayasa Mahkemesi Hakimler ve Saveilar Kurulu ‘Yksek Segim Kurulu Sayigtay UUyusmaziik Mahkemesi Covap: Yoksok Secim Kurulu dyeler, Yorgiay (4 osil + 2 yedek} ve Donistoy Genel Kurulu'nun (3 asil + 2 yedek) kendi Gyeler arasindan solt cogunlugun gilt oyuyla 6 yilicin sei Sayisay baskani ve Soystay Syelerinin tamam TBMM‘ce saci. ‘Anoyosa Hukuly # Pro Dr. Ahmet NOHUTGU| 293 LUyusmealik Mahkemesi’in tim dyeleri, Yorgtay (34-3) ve Donistay (34-3) Genel Kurvlannca kendi baskan ve Gyeleri arosindan secilerek belidenmebtedir Uyugmaalk Mohkemesinin Bagkont ise, Anoyasa Mahkemest nin Uyelerinin orosindan Anayata Mahkemesince gdreviendirlir 671 sayil Anayasa Deisikigi Kenununun 16 Nisan 2017 guna yapilan halkoylamasinda Kabul edilmes| ile birlkte, bu tarihte YURURLUGE GIREN Anayasa deBisklkleri kapsaminda HAKIMLER VE SAVCILAR KURULU'NUN 2 DogaL GvEs! DI. SINDAKi DIGER 11 OVESININ «'0 CUMHURBASKANI, 7's Sy | towne tanatinbaw seciumextepin, f ‘Bu cercevede HSK'nin, ONEMLI | 3 tiyesi bide sim ol finel_sinfa aynimayi gerekti-ren ve | fitelildert vii sindan, i 1 liyesi birine sin olup, birinel sinfa ayrimay gerekt-ren GUNCEL | elke! vttmersidarl vara halim ve savelanarasindan NOT | cumhurbaskan'taratindans 21.01.2017 4 tach ve.677s | Hives|Dansstavivelert Defisikit | 3 tives nitelikler|Kanunda belirlen vk in ‘Kanunu | rin hukuk dallarinda g6rev yapan dgretim tiyeleri ile avukat- Yenilit) | far arasindan ‘TMM tarafinda im deer le avukatlar arasin= dan secien Weler 1 birinin diretim Gyesi ve en az birinin de avukat olmas! zoruntudur. tenen “anayesanin ustinlOga” ikesint gerceklestiecek bir moka nnizma olarak kurulmustur? A) Yargitay B) Anayasa Mahkemesi ©) Uyusmaziik Mahkemest D)Danistay E) Sayistay 294 | Konsensus Adli - Idori Hékimlik Hukuk Soru Bankast ‘Cevap: Anayasa Mahkemesi 1961 Anayasos: jie, 1924 Anayasas: déneminde sade ce de jure olarak hukim duzeyinde kalan “anayasanin dstinlago” ikesini hulcuke dizeyinde hayota gecirmek Uzere kurulmustr. Bir. 377, 1982 Anayasasina gre, Hakimler ve Saveilar Kurulu ile ilgili agagi- daki ifadelerden hangisi yanligtir? A) Kurul iki daire halinde alist. B) Kurul dyeleri4 yi icin seg. ©) Soresi biten ayelerin yeniden segiimesi momktn dejar. D) Kurul baskani, dairelerin galigmalerina katilmaz. ) Kurulun baskani Adalat Bakanidi. (Cevap: 2017 dedisikliter! sonvcy daho énce 3 olan HSK'do doe soys:2'ye dls: ist Kurulun doiteler halinde caligmas ilk kez 2010 Anayosa degisiklle get rise | Tim dyeler 4 Yit icin seer, sores bitenler BIR KEZ DAHA YENIDEN SE- HSK’nin ySnetimi ve temsili Kuro Baskarina (Adolet Bakonina) citi, ADA: LET BAKANI DAIRELERIN CAUSMALARINA KATIAMAZ Kuru, kendi Gyelerorasindon daire boslanlann: ve dare baskonlonndan birni de. baskonveltl olarak secer. Boskon,yellerinden bir kismin: boskonvekline devredebilr. Cir ‘Avoyosa Hukuku # Prof. Dr. Ahmet NOHUTCU| 295 EIDE eerie rucan emcees ENC ctan acre icra Midurlagd Gk 2009 (Guncellenmis) 378, 1982 Anayasasina gre, agagidakllerden hangisinin Anayasa Mah- komesine lye segiminde aday gdsterme yetkisi yoktur? A) Yargitay B) Sayistay C) Baro Baskanlan D)_Hakimier ve Savetlar Kurulu E)Yuksekbgretim Kurulu evap: Anayasa Mahkemesine dye segiminde Cumhurbaskonina aday adsterecekler: > Yargitay (3 Uye) > YOK (3 Uye) > Donisloy (2 Uye} TBMMye adoy gisterecekler: > Sanistoy (2 Uye) > Boro Baskanlar (1 Oye) 671 sayil Anayasa DeBiilgh Kanunu‘nun 16 Nisan 2017 giind yapilan halkoylamasinda kabul edilmesi ile birlikte, bu tarihte YORORLOGE GIREN Anayasa deiisiklkler|Kapsarin- dda daha Gnce "1 dyeyi Asker Yaratay, 1 devi Askerl VUksek [dare Mahkemes! gene! kurularinca Kendi haskan ve Uyeler ndan het bo vi tger aday icing segecegi hiikmii, Askeri Yargitay ve Askeri Vuksek idare “Mahkemesinin yine ayni 2017 halkoylamas ile kaldnimala- tanhve 6772 | rindan étiiri ilga edilmisti. savl Anayasa Deis Kenunw 296 |Konsensus Adi = idan Hékimlk: Hukuk Soru Bankost Anayasa Mahkemesine iiye segiminde HSK, Uyusmazlik ‘Mahkemesi, YSK, TBM, TBM Baskan, vb. aday gésterme yetkis! olmadigina dikkat edilmelidir, 379. 1982 Anayasasina gore agagidakilerd ‘mesinin calisma ve yargilama usuliine iliskin esaslardan biri degil- air? A) Yce Divan sifatyla yartdlecek yargiamalara Genel Kurulca bakilir. B) Iptal ve itiraz davalarina Genel Kurulca bakil. CC) Bireysel bagvurular hakkinda bolUmlorce verilen Kararlara Kars Ge- nol Kurula basvuruiabilir. D) Genel Kuru, bir baskan ve en az on dye le toplanir. E)__Siyasi partlerin devlet yardimindan yoksun birakilmasina karar veri- lebilmesi icin toplantiya katilan Gyelerin Ogle iki oy goklugu sartt. ‘Cevap: Anoyasa Mohkemes! sivas partlereilgkin dava ve basvuruier, ipal ve itiraz dayolanna ve Yace Divan sfatyia yirdtlecek yargilomolara Genel Kurul olarak boar. Bireysel bosvurlar Anayasa Mahkemesinde bélomlerce karara baglan. BS- Tomer boskanvekil-boslankginda 4 Oyenin kati ile Yoplani ve salt goGunlutla kearar veri. Ancak bireysel bogvurviar hoklinda BOLUMUERCE VERILEN KARARLARA KARSI GENEL KURULA YENIDEN INCELEME BASVURUSU YAPILAMAZ. 2010 Anayaso degigklgi le Anayasa Mahkemesnin sodece Yace Divan fotylaverdigi karerora korg 15 ain icindeyeniden inceleme basvura yolu agli. Baswury Anayasa Mahkemesi Genel Kuruly'na yaplabir ve Genel Kurlun verdigi kararkesindi. Bu durum bireysel boswurlarsonvct verlen koralra konshnlmamd: ide. ‘Anoyosa Hukuky# Pot Dr Ahmet NOHUTGU|297 ‘6774. savih Anayosa_Defisii Kanunu‘oun 16 Nisan 2017 SY _| tarihie vontiMLUGE GiNEN Anayasa dedisiilleri Kapsamin. dla Anayasa Mabkemesi Genel Kurulu, mahkeme Baskaninin ONEMLI | veva baskanin belirl i daen ve | #2200YE le toplanit+10), ; 6771. say Anavasa Defisilifi Kanunu'nun 16 Nisz GUNCEL f Defisiklii_ Ka 16 Nisan 2017 Unit yapilan_halkoviamasinda kabul edilmesi ile birlkte, bu NOT | tarihte VORURIUGE GIREN Anayasa dexisiklkeri Kapsaminda “Genel Kuru, Mahkeme Baskaninin veya Baskanin askanvekilinin mi e ile tanh ve 6771 hhukmd yer almaktayken, aynt halkoylamasivia Askeri say Anavasa| Yerpitay ve Asker| Yuksek hkemes|kaldinlmasindan, Yeniit) | dismistin aE een tie Maliye Bakanligi GK 2009 380. Agagidakilerden hangisi, Anayasa Mahkem« finden biri degildir? A) Genelkurmay Bagkanin! Yuce Divan sifatyla yargilamak B) Torkiye BayOk Millet Meclsi Baskanini Yace Divan sifatiyia yargila- mak ©) TBMNM'nin tom karartarin denetlemek D) Meclis Genel Kurulunca alinan milletvekiliginin dosmesi kararlarin denetlemek E) Anayasa dedisikklerinin gokil bakimindan Anayasaya uygunlugunu denetlemek inin gbrev ve yetkile- Cevap: Anayasa Mahkemesi, milletekti dokunulmoalginin kaldinlmast, meclsin koror verdigihallerde Gyelgin digGrolmesi koran ve Mecis itd2igi olmak Gzere 3 istisna harig, kural olarak PARLAMENTO KARARLARINI DENETLEYEMEZ, Omedin, sav hall lamina iligkin karar kural olorak denellenemez Cdr. 298 | Konsensus Adi -Idor Hakimlk, Hukuk Sorw Banks dari Hakimlik GK. 381. 1982 Anayasasina gore Tiirkiye BlyGk Millet Meclisi, Anayasa Mah- kemesine kag dye semektedir? As 55 a7 Da E)10 ‘Cevap: Anoyasa Mahkemesi‘nin 3 Uyesi TAMM torafindan, 12 Oyesi Cumhurboskam ‘erafinden sei, TBMM dogradon dogruo ie segme yen ship desi ‘Terkiye Biydk Milet Meclisi 2 yeyi > Soyistay Genel Kurulunun kendi baskan ve Gyeleri arasindan, her bos yer gn green say fnden 1 byeyi > Baro baskonlormin serbest avukatlar arasindan gésterecekler| gay iinden yopacoty GIZU ovumaya eae. Anoyaso Hulaky # Prof Dr. Ahmet NOHUTCU] 299 sega ste uepmpec ovary magus « ip coy «Fees, 1S 1080 oor ei ee cele conan a PS : = | oer enamel — if _AVASIAVS 340 ¢. a aia — © setavercne =) HOE ae ede mpd emote OB ampoug- ors 1 «lee rae moyock moray eqns <_| “OF [Leven so3Pe woe 300 |Konsensus Adi -idariHakimlik: Hukok Soru Banks Cera nye Ee k Aralik 2011, fot 382, 1982 Anayasasina gére somut norm denetimi (itiraz yolu) agagidaki ifadelerden hangisi yanlistr? A) Sadece kanun veya Cumhurbagkanligi karamameleri somut norm denetimine konu olabiir 8) Budenetimyolu ancak bakimakta olan bir davadotayiya itl ©) Davaya bakan mahkemenin, davada uygulanacak hokmi Anayasa- ya aykn gorerek resen Aneyese Matiemesine gonderme yeti! yoktur D) Anayasa Mahkemesi, isin kendisine gelisinden baslamak Gzere bes ay iginde karar vermezse mahkeme davayt yorlridktek kanun hi- komietine gdre sonuglandinir. E)_Davaya bakan mankeme Anayasaya aykiriik iddiasini clddi gérmez- se bu iddia temyiz merciinde esas hokumle birlkte karara baglanr. CCevap: Somut nor denetimi tiaz you) le denetim, ik yolla bosttlabiir > Davoya bokmokia olan mahkemenin vygulanacak kanun ya da Curhur- baskanigi koraramesinin hiktimlerinie’sen Anoyasaya ayn. armed. Bu durumda mahkeme gerekceli karonyo birikte dosyay: Anoyosa Mahkeme si'ne génderir > Dovoya bokmakia olan mohkemenin taraflardan biininiler stiedigo Anaya- saya oykinik iddiasinn ciddi oldu kansing warms Bu durumlarda davay: gren mahkeme, toraflann bu Konudakliddia ve sa wunmasini ve kendini de bu kanya gitiren gris agklayarok dosyoy Anayase Mahkemesi'ne génderir®* ‘Anayasaya gre, davaya balan mahkeme Anayasaya avlarik iddiasini ciddi gor Esos hikimle birlkte karare baglonmasmin nedeni; davaya bakan mahke menin ciddi olmedign yolundaki korann aro karar oldugu icin tek basin tem ed lememesi, mchkeme esas hakkinds karar verdikten sonra bu kararla bidikte tenia mercine gidileblimesidr. Temyiz mercii bu durumda Anoyasa Mahkemesi‘ne basvu rabilie” Cir % Ozbedun, age, 5403-404 * Ozbudun, age, 5408-405, ‘Anayasa Hukuku Prof, Dr. Ahmet NOHUTCU | 301 383. 4982 Anayasasina gére agagidakilerden hangisi, Anayasa Mahke- ‘mesi denetimi disinda tutulmamistir? A) TEMM Ig Tazog B) Milletlerarasi antlagmalar ©) Yasama dokunuimazigjnn kaldiimasi ve milevekiiginin dOstral- mosi kararfan digincak parlamentokaralon D) Inkilép kanunlart ©) Olagandata hal Cumhurbaskanlig Kararnameleri ‘Ceyap: Anayasa Mchkemesinin yargisl denetimine tobi norm ve yasama islemlri sunlardh: 1, Kenunlor 2. Cumhurboskonligy Kararmameler! 3. TBMM icin 4, Anayaso Degisiklen! 5. Milltveilidokunulmezhginin kaldiimost karan 6. Meclis kararyla milletvealiginin digralmesi karon ‘Anayasa Mahkemesinin, Anayosoye uygualuk denetiminds osagidaki normlan ve yosama islemlerini ise denetieme yetksi yoktur 1. Usulline gére yirbrlige kanulmus milltlerarasi onlosmator 2. Cloganistd hallerde cikanlan olaganisti: Cumhurboskanlg: Kararnameler 3, Parlamento kararlan (Ancak 3 porlamento karan isisna olarak Anayosa Mob: emesince denellenir: 1. milletvekli dokunulmozlijnin koldinlmasi, 2. mecisin korar verdigi hallerde dyeligin digdrdlmesi karan ve 3. Mecls icta20g0 4. Kenunlardan inllép Kanualan EXCITA SELENE 384, 4982 Anayasasina gre, YUksek Segim Kurulu ile ilgili agagidaki ifadolerden hangisi yanisti? A) TBMM dyelerinin secim tutanaklanini ve Cumhurbagkanligt segimi tu- tanaklanini kabul etme gorevl vardir, B) _Kararlan aleyhine Anayasa Mahkemesine bagvurulabili ©) Yedi asil ve dart yedek ayeden olugur D)_Uyeleri, Yargttay ve Danistay Uyoleri arasindan sexilr. E) Oyelerin alts: Vargitay, besi Danistay Genel Kurullaninca kendi dye- levi arasindan dye tamsayilarinin salt gogunlugunun gizli oyu ile seg li 302 | Konsensus Adli- Idari Hakimlik Hukuk Sry Sankas: Cevap: Anoyasonin Yosama basliinda dizenlenen Yoksok Secim Kurulunun karat: 1 aleyhine baska bir mercie basvurvlamaz. Bedi, 385.1982 Anayasasina gore, kamu iktsadltegebblslerinin denetimi aga Gidakilerden hangisi tarafindan yapilir?: A) Cumhurbagkant B) Hazine ve Maliye Bakanligi C) Sayigtay D) Danistay &)TeMM Covap: 1982 Anayasasinn 165. Maddesine gére, sermayesinin yansindan fazlas: dodrudan dogruya veya dolayl olarak Devete ait olan kamu kurulus ve ortakiklan: rin Turkiye Biyik Millet Meclsince denetlenmesi esoslan karunla dizenlenir. Bu baglomdo osl yeti TAMM'ye oir. E'dir ETE IKaymakambik Ocak 2014 386. 1982 Anayas: Anayasa dedigiklikieri st lle Anay ‘gre agagidakilerden hangisinin, kanunlanin ve sgekil acisindan Anayasaya aykanlign iddia~ sa Mahkemesinde iptal davasi agma yethisi vardir? A) Cumhurbaskant B) Torkiye Boyok Millet Meclisinde en fazia Uyeye sahip siyasi parti grubu ©) Torkiye BuyGk Millet Meclisinde ikinci en fazla Uyeye sahip iki siyasi peat grubuna D) TBM oye tam sayisinin onda bir tutarindaki dyeler E)_TBMM oye tam sayisinin yazde besitutanindaki dyeler ‘Cevop: Konrlar ve Anoyaso deGigkier gin geil bolamindon Anoyasoya ayn iddigs le anayase mohkemesinde ipcl davast agabilme halle 1. Comhurbaskonina ve 2. TBMM dye tom says beste bine air Nae ‘Anayaso Hukuku ¢ Prof. Or. Ahmet NOHUTCU| 303 ay (ean 387. 1982 Anayasasi ve 6216 sayil Anayasa Mahkomesinin Kurulugu vo Yargilama Usulleri Hakkinda Kanun'a gre, Anayasa Mahkemesine bireysel basvuru yolu ile ilgili agagidakiifadelerden hangisi yanlis- ir? |A)_Bireysel bagvuruda bulunabilmek ign olagjan Kanun yollannin take timig olmast gerekr. BB) Bireysel bagvuruda, kanun yolunda gézetiimes! gereken hususlarda inceleme yapilamaz. ©) Herkes, Anayasada givence alta alinan temel hak ve Szgdrlkle- Findon herhangibirnin kamu gic tarafindan ihlal edd iddiast ie Anayasa Mahkemesine bagvurabil 1) Yasama item ile dézenteyic ida islemleraleyhine dodrudan bi- reysel basvuru yapilamaz E) Kamu tizel Kgl bireysel basvuru yapamaz CCovap: Herkes, Anayasada guvence altina olinmis temel hak ve ézgurliklerinden, ‘Avrupe lngon Haklan Sézlegmesi kepsomindoki herhangi birnin kamu gic tarahn dan, ihlal edildigiiddiasiylo Anayoso Mohkemesine basvurabilr. Doleysiyia Anayasada givence altina linan temel hak ve Szgirlikleinden herhangi biri ya da Birlemis Milletler Insan Hallan Bildisi veya bir baska vluslarorast sozles: mede gecenler deGil, sadece Aveupa lnson Haklon Sézlesmesi kapsominda korunan bir haklan ihil edildig diosa bogvurabil. air Se 388, 1982 Anayasasina gore, agagidakilerden hangisinin yelerinin sogl- minde Curmhurbaskaninin herhang| bir yetkisi bulunmamaktadir? A) Yargitay BB) Yoksekgretim Kurulu (YOK) ©). Danistay D)_Anayase Mahkemesi ) Hakimler ve Savelar Kurulu (HSK) 1 dyelernin lamam Hokimler ve Savolar Kuru torofndon sexi. Cumhurbaskaninin ye sectigi yargi organlari ve anay kurumilar suntardir: 41) Anayasa Mahkemesi (12 dye) 2) Danistay (1/4 diye) 3) Hakimler ve Saveilar Kurulu (HSK) (4 dye) 304 | Konsensus Adi - dari Hakimlik Hukuk Soru Bankas: 4) YOK (famami) 5) Devlet Denetleme Kurulu (Tamam) Cumhurbaskanmin Yargitay'a diye secme yetkisi olmadi- Hina, sadece Yargitay Genel Kurulunun gosterecegi Ser aday arasindan Yargitay Cumhuriyet Bassaveisi ve Ba ‘saci Vek secebildigine cok dikkat edilmelidir. Bae 389, 1982 Anayasasina g6re, Anayasa Mahkemesinin agagidalt karara- nindan hangisine karsi yeniden inceleme bagvurusu yapilabilir? AA) Mlletvekliginin dgrcimesiin pane igkinkararar B) Yice Divan kararlan_ ©). Bireysl bagvurara ligkin karariar D) Anayasa desisikikere ig veriloniptal Kerri ) _Yasama dokunuimadijnn kalirimasinin iptaine iin Kararar Covap: Anoyasa Mahkemesinin Yuce Divon sfotyle verdigi kororlonna karst 15) GUN icinde yeniden inceleme bosvurusu yaplobil. 2010 Anayasa dedighigine kodar Yoce Divan kararian kesindi, yani Yoce Divan korarlannin aleyhine high yere boswurvlomyordy, Degisklikle birlkte Yoce Divan korarlonna kar bagwry yolu ‘glist. Bagvuru Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu'na yapilabilir ve Genel Kurulun verdigi korar kesingir Bedi lidari Hak 390, 1982 Anayasasina gdre, YUksek Secim Kurulu ile ilgili agagidaki ifadelerden hangisi yanlistir? ‘A)__Dyeleri Cumhurbaskani tarafindan seg, B)_Kararlan aleyhine baska bir merciye bagvurulamaz, ©) Yedi asil ve dért yedek ayeden olusur. D) Secim konulanyla igi sikayet veitrazlant inceleme gorevi vardir. E) Cumhurbaskanligi segim tutanaklarini kabul etme gdrevi vardir. Covap: 1982 Anayasasina gére, secimler, yorgi organlannin genel yénetim ve dene ‘imi alinda yopilr. Segimlerin baslamasindan biimine kedar, segimin dizen iginde neti ve dUrdstlog0 ile igi btn islemleri yapma ve yaptrma, secim sUresince ve secimden sonra sacim konulonyla ilgili batin yolsuzluklan, skayet ve itrazlan ince Anoyasa Hokoku # Prt r. Akl NOHUTCU| 305 leme ve kesin karora baglama ve Turkiye Baydk Millet Meclis Oyelerinin socim tula- rnakloniny ve Cumhurbaskanlii secimi tulanaklann kabul eime gérevi Yoksek Secim Kurulunundur. Anayasada Yargi bosiginds degil Yasoma bosigh altindo dozenlenen Yok sok Secim Kurulunun karorlan aleyhine baska bir mercie bogvurulamaz, ‘Yuksok Secim Kurulu 7 osi ve 4 yedek dyeden olugur. Uyelerin 6'st Yorastay (4 asl, 2 yedek), 5" Donistay (3 osi, 2 yedek} Genel Kurullarince kendi dyeler aro sundan Gye tomsoyllannin solt gogunlugunun giz ory ile secilr. Bu dyeler, salt co- unluk ve gia oyla aralanndan bir baskan ve bir boskarvekili socerler. Yaksek Secim Kuruluna Yargiay ve Denistaydan seclmis dyeler arasindan ‘ad gekme ile ikiger yedek Gye ayn. Yoksek Secim Kuruly Bashan ve Baskanveali od cgekmeye gicmedler Kav IKPSS Hukuk 391. 1982 Anayass j6re, Anayasa Mahkemesi ile ilgili agagidaki ifa- dolerden hangisi yanlistir? A) Yoce Divan sifatiyla yarglama yapma yelksi vari. 8) Kanunlarin Anayasaya uyguniugunu denetleme gorevi vara (©) Yoksek Mahkemelerarasinda yer al. D)_Oyelerinin toma Turkiye Bayok Millet Meciisitarafindan seg. E) Sivas! partierin kapatiimast davalarina bakar. ‘Cevap: 1982 Anayasosinn ilk halinde tm Oyeleri Cumhurbaskon taraindan secili- ken, 2010 Anoyasa degistig ile ilk dela TBMM'ye de Anayasa Mahkeresine tye segme yetksi verilmstr. Ancok Anayasa Miahkemesnin tim dyeleri del sadece 3 ‘yesi TEMM tarafndan, 2017 Anayose dedisiklginden sonra 12 byesi de Curmhur- bazkan tarafindan secimektedic Deir 306 | Konsensus Adi - Idari Hékimli Hukuk Soru Bankas 07 1942 Areyauesina glee’ Anjan” Mahia oahloteysel bef Fin, usuld ile ilgili agagidaki ifadelerden hangisi yanlistr? A) Basvuruda bulunabilmek igin olagan kanun yollaninin tiketimig ol- mae gat, B) Bireyoo! begvurude, Kenun yolunda gozelimesl gereken hususarda Incslome yeplamaz ©) Bieyee! baguruar, Anayesa Mohkomesinde bolomorce Karara bagianir D) Anayasa Mahkemesi, bireysel bagvurularda durusma yapiimasina karar verebii. E)_Bireysel bagvurunun, ihlalin dgrenieigitaihten ibaren Ug ay iginde yapiimasi gerekir ‘Cova: Biroysel basvurunun, bosvury yollaniin toketldigi tahten; bagvury yolu n= gorilmemisse inlalin ogrerildigi torhten itibaren 30_gUn icinde yapilmas: gerekir Hokli bir mazoretinedeniyle sires icinde basvuramoyanlar, mozeretin Kalki tri ten itibaren 15 gin icinde ve mazeretlerini belgelayen delilerle birikte bosvurcbilr ler Edi ERNE SATA EPA 393. 1982 Anayasasina gére, agagidakilorden hangisinin, Hakimler ve Saveilar Kurulu’na dye secme yetkisi vardir? A) Adi ve [dari Hakim ve Savetlar 8) TEMM ©) Yargitay Genel Kurulu D) Danistay Genel Kuruiu E) Torkiye Adalet Akademisi Genel Kurulu Covop: 2017 Anayaso debiiklginden énce,eski adiyla HAkimler ve Sovalar Yoksek Kurulunun (HSYK’nin) tabil Oyelri olan Adolet Bokani ve Mistegan digindoki diger ayeleri Cumhurbaskani [4 dye), Yargitay (343), Danistoy (22), Tirkiye Adolet Aka demisi (1+1), Adli Yorg! hkim ve savellan (7+4}, ldari Yargi hakim ve savetion (8+2) araindan secilyerd. YYukardak sorvlann birnin cevobindo da belrildigi Gzere, 671 sayih Ane yoso Degisiklgi Kanunu'nun 16 Nisan, 2017 gind yopilan holkoylamosind kabul ediimes ile bile, bu torte YURURLUGE GIREN Anayasa degisilikiedkopsomin- do otk, HAKIMLER VE SAVCILAR KURULU'NUN (HSK’run). 2 DOGAL UYESI DISIN- AKI DIGER 11 UYESININ 4'U CUMHURBASKAN, 7'SI TBMM TARAFINDAN SE- CCiuMEKTEDIR Bir ‘Anoyosa Hukuly # Prot De. Ahmet NOHUTGU| 307 PIE a el aT (eortenir ia icnanel etc) EXGnse pent ince EE 384, 1982 Anayasasina gdre agaijidakil mesinin gSrevlerinden biri degildir? A) Siyasi patierin mali denetimini yapmak B) _Bireysel bagvurulan Karara baglamak C)_Siyasi partilerin kapatiimast davalarina bakmak D)_Yace Divan sifatiyia yargilama yapmak E) _Hakimler ve Savctlar Kuruluna dye segmek Covap: Anayasomaa g6re, Anoyasa Mahkemes’nin boslca gorey ve yeikile’ sun- lords > Anoyasa degisikllerinin, kanunlonn, Cumhurbaskanligi kararnamelerinin ve Turkiye Buyik Mile! Medisi Ictiziginin Ancyosaya uygualugunun denetimini yepmak Bireysel basvurulan karara baglamak YYace Divan sifatiyle yorgilamak Siyasi porilein kopatimasina karar vermek Siyasi portilein mali denetimini yapmak TBMM dyelerinin dokunulmaziginin keldinlmas ve Oyeliginin dusUrdlmes) ko rarlarinin denetimini yapmok > Uyugmazhik Mahkemes’nin boskonin: socmek ‘Anayasa Mahkemesi’nin HSK’ya dye secme yetki ve gBrexi bulunmamaktadh Edi vvvyvy 308 | Konsensus Adi - idari Hakimlik Hukuk Soru Bankast IKaymakamlik Aralik 2014 ieee 395. 1982 Anayasasina gére, Hakimler ve Savcilar Kurulu lle ligill agagi- daki fadolerden hangisi yanlistir? A) Kurul, 13 asil dyeden olugur B) Kurul, iki daire halinde caligir. ©) Kurul basa, dairelerin caligmatanina katilamaz. 1D) Kurulun soresi biten dyeleri yenicen socilebilir E) Kurul dyelerinin gérev stiresi bes yi. Covop: HSK'nin doy Oyeler digindoki digjer 11 tyes 4 yl icin sogllider, sires biter ler br kez daha yeniden secilebiler E'dir 396. 1982 Anayasasina gre, agagidakilerden hangisi yargi denetimine tabiair? AA) Hékimier ve Savotlar Kurulunun, meslekten gikarma cezasina ilgkin olanler digindaki karan 8) Yuksek Askerl Stra'nin kadrosuziuk nedeniyle emekliye ayirma ig- temien ©) Spor Takim Kuruly karariar D) Kamu Géreviles Hokem Kuru kararian E)Memuriar ve diger kamu goreviler hakkinda verilen disiplin kararlan Covap: 2010 Anayasa desig ile memurlara verilen uyarma ve kiname cezalan: ra korg yer lan yosama kits kaldiriorak ark memurlar ve diger kamu gbrevile Fi hakkindaki tim disiplin cezalan yargisal denetime tabi klinmis. Pdi Turkiye Cumhuriyeti Anayasasinin 59. maddesinin Kenar basi 17.03.2011 tarihinde kabul edilen ve 29.03.2011 gUnd 27889 sayii Resmi Gazetede yayinlanan 6214 sayih Anayasa defisikigi Kanunu ile “B. Sporun gelistrilmesi ve tahkim” seklinde degistriimis ve maddeye asagidaki fikra eklenmistir: ; , | “Spor federasyonlarnin spor faaliyetlerinin yénetimine ve ONEMLI | disiplinine iliskin kararlarina kersi ancak zoruniu tahkim yo- una basvurulabilir. Tahkim kurulu kararlan kesin olup bu karartara karst HiCBIR YARGIMERCIINE BASVURULAMAZ,” Anayasa Hukoky + Prot Or. Ahmel NOHUTGU| 309 397. 1982 Anayasasina gore, kilerden hangisinde on fazia bir defa secilme veya atanma kurah gogerlidir? A) Cumhurbaskanigt B) Danislay Baskanlig ©) Anayasa Mahkemesi dyeligh D) TBMM Baskanlist E) Hakimlor ve Savotlar Kurulu dyes Cove: = 2007 Anayase degiiklig le br kimse 5 yl gn ve en foal iki de Cumhurbos- kam segleblir, Bunu diindo Donisoy/Yargtay Bashan yo da TBMM Baskan lig, HSK byelgine lekrar segilebsime igin bir ange bulunmomakidr = Ancak, Anayasonin 147. Meddesinin kenor bosigi “Upeligin son ermest ken 2010 Anayosa designe “Uyelerin gbrer siresi ve Oyeligin sono ermes” sellinde degiinimiir. Buna gére Anayasa Mohkemesi Gyelei 12 yl isn slr ve bir imse iki dela Anayasa Mahkemesi Gyesi secilemer. gow vassasosot {Daka once Danstay ve Yargtay dyeleri emeld! okincaya | “kadar seclirken, 1 Temmuz 2016 Tarhinde TBMM‘de Ka- | bul Ellen 6723 Sait Dansay Kanan le Bat Kerunarde_ i ; “Degli Yapimesne Dak Kaun ceceveside, Yaa | ve Danistay iyelerinin de, tpks Anayasa Mahkemest dyeer © gl, 12 yil icin ve bir defa secilebilecegi hikmi kabul edilip yOrtla- ‘ge gimisth. 3 Cer 310 | Konsonsus Adi = lax Hani Hulk Sor Bonkos 398. Agagidakilerden hangisi, 1982 Anayasasi'nda Anayasa Mahkemesi- ne iligkin olarak 2010 yilinda 5982 sayslt Kanunla yapilan dedisiklik- lerden biti degilair? A) Anayasa Mahkemesinin, Hakimler ve Savcilar Kurulu baskan ve ‘yelerini YUce Divan sifatiyla yargilamasi 8) Anayasa Mahkemesinin 3 dyesinin TBMM tarafindan secilmesi ©) Yace Divan kararlanina kargi yeniden inceleme bagvurusu yapilabi D) Siyasi parilerin deviet yardimindan yoksun birakilmasina karar ve- rebilmek igin toplantiya katilan Gyelerin 2/3 oy goklugunun aranmasi ) Anayasa Mahkemesinin bir Genel Kurul ve iki BOldmden olugmast Covop: Anayasa Mahkemesinin HSK Baskan ve Gyslerini Yice Divan sifahyla yarat layobiimesi 1982 Anayasosinin ik halinden ibaren mevcut bir ddzenlemedir Neéie EXTENTS NEUE 399, 1. Kanun I. Cumhurbaskanligi karamiames! Wi. TEM Iotazogo IV. Anayasa degisikikler ‘Yukaridakilerden hangilerinin itiraz yoluyla Anayasaya aykiniiklart iddia edilemez? A) vel! B) Ivell ©) tye ut D) iilveiv E) tillverv Cevap: Somut norm denetimi (tiraz yolu) cergevesinde, Anayasa degigkliier’ ve Meclis ita20@t itr yoly ile denetime konu olomen, Aynica Anayasaya gore, kanunlanin gekil bozuklugu defi yoluyla ile surdlemer. 6216 soytl Anayasa Mchkemesinin Kurulugy ve Yargilama Usulleri Hokkinda Kanunu'no 96re de, sekil bozuklguno dayanan Anayosaya oykanlik dias: mahkemelerde ier strilemes, (Q halde sadece gekil bokimindan denetlonebilen Anayosa degigiklklerinin ve genel rmahkemelerde uygulonacak bir norm olmayan Meclis ieizugiindn somut non de- netimi séz konusu degidir. Olagandstd dénem Cumhurbaskanii: karamameleri de somut norm denetimine konu olamar. D’dir. ‘Anoyosa Hukuku ¢ Prof. Dr. Ahmet NOHUTGU| 311 ] Dolayisiyia norm denetimine konu olan normlar INLAR_ve KANLIG! E RIDIR ve bakim it ONEMLI | Betmdenetimine tabidirler, (CLMCECSISNEELIE 400. 1982 Anayasasina gére, YUksek Secim Kurulu ile ilgili agagidaki Hadelerden hangisi yanlistir? A) Cumhurbaskanligi segim tutanakiarint kabul etme gbrevi Yuksek ‘Segim Kurulunundur. 8) Kararlan aleyhine baska bir mercie bagvurulamaz. ©) 7asil ve 4 yedek Gyeden olugur. D) Anayasada “Yargi" basligtaltinda dizenlenmistt E) Uyeler, Yargitay ve Danistay Genel Kurullaninca kendi dyelen ara- sindan segii. ‘Cevapi YSK yorgial bir organ olmakla beraber “Yorgi” bashginda degil; TBMM secim dénemi, secimlerin gerye biraklmasi ve ora sacime ilgkin dOzenlemelerin hemen sonrasinda Yasama basiginde dizenlenmisir. Diair. EI SIE 401. 1982 Anayasasina gére, bir normun sekil bakimindan Anayasaya aykinligi Iddiasinin soyut norm denetimi yoluyla Anayasa Mahke- Sniine getiriimesiyle ilgili agagidakl ifadelerden hangisi yan- 'A) Kanuniarin gekil bakimindan denetimi, son oylamada Sngorilen go- {untuk le yapiip yapilmadiy hususu ile suru. B)Kanunlar hakkinda sekil bozukluguna dayalliptal davast, kanunun yayimlandigt tarinten iibaren 60 gln iginde agilmalic, C) Kanunlann gekil bakimindan denetimi Cumhurbaskam veya TBMM ye tam sayisinin 1/51 tarafindan istenebiir D)Sekil bozukluguna dayaltiptal davalart, Anayasa Mahkemesince 6n- Golikleincelenip karara baglanir. E) Anayasa dodisiklklernin gekil bakimindan denetimi, tek ve oylama {goSunluguna ve ivedilite gérigdlemeyecesi sartina uyulup uyulma- igi hususlan ile sini 312 |Konsenus Adi - Ida Hokie Hukuk Soru Bankast ‘Covap: Kanurlar ve Anayasa degisikltler ign gekll bakmindon anayasaya aykilig, iddiasyla ptal davas: agabilme siresi, kanunlar ve encyasa dedisidiclerinin Resmi Gazetede yomlandy tarhtenitiboren 10 gindir. Beir 402.1982 Anayasasina gore, bir normun Anayasaya aykinligiiddiasinn ities yoluyla Anayasa Mahkomesinin ontne gates! He igi aga. {idakd adelerde hangisi dogrudur? AA). Anayasa dedisikikier hakkinda lraz you isletlebl. ) Bir kanunun son oyiamada ongorlen cogunlukia kabul edlmedig facial iraz ylununiltimes! momkanet C) ltiraz yoluyla Sntine gelen kanun hikmd hakkinda Anayasa Mahke- resi 5 ay ignde hava vormezse dava mankomos’ jarurtk Ke- run nok your ©) Davaya takmakta cian mahkeme, davanintaralanndan bin Gre surduga aykini kdzasin clea gormeese ig taal Anayasa Mal Kemesine hagvrabi, ©) Anayasa Mahkemesinin ign esasina girrek red karan’ vermesi halinde ayn kanun hukmd hekkinda tekrar Anayesa Mankomesine Bapvuruimasi high sekide mamkcn dit Cevap: Somut norm denetimine (defi ya da iiaz yoluna) konu olan normlar sadece KANUNIAR ve CUMHURBASKANLIG! KARARNAMELERIDIR ve bunlor da ESAS bo- lamindan somut norm denelimine tabidier. Konun ve Cumhurbaskanlgi karaenamelerinin gel bosullugy itraz yoluyla ier sir lemes itraz yolu le denetimde, davaya bakmakta olan mahkemenin wygulanacak kanun yo dda Comhurboskanlig Korarnamesi hikimlerinire'sen Anayasaya ofkin g&rmesi yo da taroflardan birinin ile sUrd03U Anayasaya aykaitk iddiosinin ciddi oldugu kas na varmast durumunda sedece hékim torofindan igetileblli. Tara#lann, hata sovc nin Angyasa Mohkemesi'ne bagvurabilmes! mimkOn degildit ‘Aynca Anoyasa Mahkemestnin isin esasina girerek verdigi ret korarinn Resmi Gaze {ede yayimlanmasindan sonra 10 yil gegmedikge ayni kenun hikmUndn Anayasaya ‘oykiniiddiasya tokrar bagvurude bulunvlamas. Anayasa Mohkemest ign kendisine gelisinden baglamak dzere 5 ay icinde korann verir ve agklar. Bu sire icinde karar verilmezse mahkeme davays yarddukeki kanun haktimlerine gére sonuclandir. ‘Ancck Anayosa Mahkemesinin koran, esos hakkinda karar kesinlesinceye kadar galitse mahkeme buna uymak zorundad Cid. ‘Anoyasa Hukuku ¢ Prof. Dr. Ahmet NOHUTCU| 313 er Ena ern One CclenCosNI) 403. 1982 Anayasasina gére, Hakimler ve Savetlar Kurulunun olugumu ile ligill agagidaki ifadelerden hangisi yanlistr? A) Kurulun Bagkant Adalet Bakanidir; Adalet Bakanligi MUstesan, Ku- rulun tabii ayesidi. B) 3 dyes! brine! sinif olup, bitinci sinfa aynimay! gerektiren nitoiker yitinmemig adit yargr hakim ve savcilan arasindan Cumhurbaskani iarafindan segilic ©) 9 oyesi Yargitay Gyeleri arasindan TBMM tarafindan secil D) 3 dyesi Anayasa Mahkemesi Uyeleri arasindan TBMM tarafindan sexi. E) 3 diyesi nitelikieri kanunda belirilen yoksekodjretim kurumlannin hue kuk dallarinda gOrev yapan ogretim Gyeler ile avukatar arasindan ‘TBMM tarafindan secili Cevap: TBMM torafindan 2017 dedisikligi sonresindo yopist, géreveri ve oluyumu yeniden belilenen HSK'da, secilen Gyeler arasinda Anayasa Mahkemesi Gyelen bu: Tunmamoktodu. Agogidaki kuwda HSK'nin 2017 dedigikigh sonucy yenlenen kom. pozisyonu ve yelerinin secim usuld ana hatlanyla gowlebil. G71 say Anayasa OSBIsIKIgi Kenunuinun 16 Nisan 2017 ‘gn yapilan halkoylamasinda kabul edilmesi ile bidikte, bu, tarihte YURURLUGE GIREN Anayasa degisikikleri kapsaminda HAKIMLER VE SAVCILAR KURULU’NUN 2 DOGAL Uves! DI. SINDAKi DIGER 11 Uyesivin a'O CUMHURBASKANI, 7'sI ‘TBMM TARAFINDAN SECILMEKTEDIR. Bu cercevede HSK’nin, ‘lyesi birincl sinif olup, birincl sinifa aynlmay: gerektiren Onemti ve GUNCEL | Hitelkte’vtiomemis adi vara hii ve savolar arasindan, diyesibirinc sn inifa aynlmay gerektiren NOT | pitelikler’yitimemis dari varg: hkim ve savellari arasindan a idan: 23 lyes| Yarastay Uiveleri, Liyesi Danistay Uyelert, 3 lyesi nitelikler kanunda belirtilen yoksekOgretim kurumla- ‘nin hukuk dallannda gorev yapan Siretim Gyeler ile avukat- lararasindan tr findan secilr. Oretim lyeleri lle avukatlar arasin- ddan secilen Uyelerden, en az birinin Sfretim desi ve en a birinin de avukst olmast zorunludur, (21.01.2017, tori ve 6771 sayil Anayasa| Desi Kanunu Yenilisy Dain 314 | Konsensus Adli- idari Hakimlik Hukuk Soru Bonkost idari Hakimlik GK 2011 JAvukatiar igin Adit Hakimlik GK 2011 Kaymakamlik Ocak 2011 Cetera) 404, 1982 Anayasasina gre, Anayasa Mahkemesinin kararlan ile ilgill agagidaki ifadelerden hangisl yanligtir? ‘A)_Iptal karan, gerekcesi yazilmadan aciklanamaz, 8) Yoce Divan karartarina Kars! yeniden inceleme bagvurusu yapllabilir, ©) Anayasa Mahkemesi iptal hdkmondn ydrdrluge girecegi tari, Kare rin Resmi Gazetede yayimlandigi gunden baslayarak 2 yil erteleye- bili. D)_Iptal karastan geriye yartimez E) Anayasa Mahkemes!iptal karan verirken kanun Koyucu gibi hareket- le yeni bir uygulamaya yol agacak bicimde hakim tesis edemez. Cevop: Anoyasa Mohkemes! nin korarlaanin ézellikleri syle siralanabilr Mchkeme korarlan kesin ve bogloyicdr Kororlan herkese karst etki Bon karcrlan gerekgeliolarok yaziir Iptal korarion gerekcasi yoalmadan aciklanamaz Iptel kararion Resmi Gozetede yoymlondigi tarhte yardrlige girer Anayaso mahkemes!iptel karalannin yirbrlige girecedi tarihiertelaebilir; an cak bu tarh, karann Resmi Gozetede yoymlandisi ginden baslayarak 1 yi ge emer iptol kararion geriye yordmez ‘Anayoso mahkemes jptal koronnda kanun koyucu gibi hareketle yeni bie uygu: lamayo yo! agacak bicimde hokm tesis edemes, dir 405, 1982 Anayasasina gbre, Anayasa Mahkomosl taratndan bir slysl periin Kapetimectna lighdn olarak verter karan hull sonacan Hetil agagidat fadelerdon hangll yanigtir? ‘A Kepaton bir prinin mal vari Hazineyegerer. 8) Kapatm kararyia bite pat zl Kl sone ere ©) Temi Kapatien bir part baka bi ad alr kuruamaz D) Bir partrin kaptimasinabayan ve faaivetir ile sebep olan dyeler, ‘nayesa Matiemosrin Kees tarrmin Reem Gozclose gersgat clarekyayimianmasindanbasloyerak 8 sureyle basta br parte SS ee mile mifoloxlcona oe vy Anoyose Hulk # Pro. Dr. Ahmet NOHUTCU| 31 Covap: Milletekiliginin digtégo durumlannden bir olon “porisnin temelli kopatl mazina beyon ve eylemlerivle sebep olmak” bicimindeki Anayasonn 84, Maddesinin 5. Fikrosi, 2010 Anoyasa degisiklig le ilgo edilmigir, Buna gore postsinin temellikopabimasina heyan ve eylemleriyle sebep oldugu Ana- yosa Mohkemesinin temeli kapatmaya iliskn kesin kararinda beliilen milleWkilinin millevekiligi, bu korann Resmi Gazelede gerekceli olarak yaymlandt forte sono eriyordu, Bundan sonra bu millevtiliklerinin eligi dismoyecektic. Edi eMac) 408, 1982 Anayasasina gre, siyasi partilerin mali denetimini yapmakla gbrevii ve yetkili organ asagidakilerden hangisidir? A) Anayasa Mahkemes! B) Deviet Denetiome Kurulu ©) Uyugmaziik Mahkemest D) Danistay E) Yoksek Segim Kurulu CCevap: Anayoso Mahkemesi, Soystoy’don yardim alarak siyos!portierin mal edinim= lerini ile galir ve giderlernin kanuna uyguniugunun denetimi yapar. Denelim sonu: cunda verecegi korarlar kesindir(Anayosa Md. 69). Ker gre, Anayasa Mahkomest, Anayasa deijsiklikle rinin sekil bakimindan denetiminde agagidakilerden hangisini ince- leyebilir? A) Anayasa degisiligindeki tekif ve oylama gogunluguna uyulup uyul- madigin B) Siyasi parti gruplaninea énerge verlip veriimedigin 6) Gortismetere tim siyasi partlerin katiip kabmadigint 1D) S0zI0 tekif veriip verimedigini ) Anayasa komisyonunda gorisOllp gorstimedigini 316 Konsonsus Ad - lax Hokie Hukuk Sor Barks ‘Cevap: Anayoso degisitier sekil bokrmindon sin denetime fabidir. 1961 Anayo sasinda 1971 yinda yopilan degigikile, Anayosa Mahkemesinin Anayoso degisk liklerini esas bakrmindan denellemesinin yolu kapatimss, sedece gekil bokimindon denetlenebilecegi hikmi kabul ediimistr. 1982 Anayasasi da bu sinilamoy! aynen kabul ederek sirdtrmigtir. Ancok gok! bolamindan denefim de Og hususla sinlan- dinlmstr: > Teli yeter sayin (gogjunlugunun) saglanmas), > Orlamalann her biinde gerek cogunlugun saglanmes: > Ivedilkie gdrigilemeyecedi sarina uyulmast Ndi 408, 1982 Anayasasina gore, Sayigtay'm kurulugu agagidakllerden han sisi ie ddzentenit? AA) Cumhurbaskanlig kararmamesi io B) Yénetmelikie ©) Kanunia ‘D) Talimatia E) Genelgoyle Covap: Anoyosann 160. Moddesine gére, Saystayin kurulusu, isles, denetim vsulleri, mensuplannin rifelikler, otonmalan, dev ve yetkiler, haklen ve yilimli lokler ve digjer éalGk isle, Baskan ve dyeleinin terminal konunla dizenleni. Cdr 409, 1982 Anayasasina gore, Anayasa Mahkomest ile igi agagidak fa Gelerden hangistyonistr? ‘A)_Slyastpatlein kapatimasina ya da devietyerdimindan yoksun b- rakimasinakarorverlobmes! i toplantiya Kain dyelerin 2° oy cokiug partir, 8) Sela bozukiojuna dayalt pal davalan Anayasa Mahkemesince 6n- Calc incelenpkarara bagi. ).Yove Divan katetanna kag! yeriden inceleme bagvurusyaplablic D) Anayasa Mahkeriesi, Yuce Divan sativa bektgy davalardignda Kalan islet dosya Uzerinden incoer. Ancakbiteysel bapveruarda rupma yapimesina Kear vere. ) _Kanunun uygulanmasi, telaisi mimkan olmayan sonuclar dogurabi- lecekiteliteyseyorariogn durduruimes! Kaan vert Anayeso Hululy # Prot Dr Amel NOHUTGU| 317 Cevap; Ne 1961 Anayasasr'nda, ne 1982 Anayasos\‘nda, ne de 6216 saylh Anaya: 2 Mahkemesinin Kurulugu ve Yargilama Usuller: Holkando Kanunu'nda Anayoso ‘Mahkemesinin yirdimeyi durdurma karat vermesi yo do verememesi konusunda bir hoki bulunmamakiadi. ‘Anayoso Mahkemesi, 1961 Anayosas) dineminde ve 1993 yilna kadar 1982 Anayazasi déneminde, ylrUimeyi durduma istemlerini, kendisinin boyle bir ystksinin olmad gin beliterek reddetmisi, Edi ‘Ancak, Anayasa Mahkeresi ilk kez 1993 linda bu konudaki igtihadim degistiemistir. 509 sayih Turk Telekomtinikasyon ‘Anonim Sirketinin Kurulmast Hakkinda KHK’nin iptali iin agilan davada dava sonuclanincaya kadar yiiritmenin durdu- rilmasina karar vermistic!. Binaenaleyh, Anayasa Mahke- mesi'nin hala kullanmakta oldugu bu yetkisinin Anayasada ya da mevauatta yer almayip igtihadi mahiyette olduguna aikkat edilmetil 410, 1982 Anayasasina gére, yilksek mahkemeler ile ilgili agagidakiifade- lerden hangisi yanlistir? A) Yargitay Cumhuriyet Bagsavcis, Yargitay Genel Kurulunca segilr ve alan B) Danistay dyeleri, Hakimler ve Saveilar Kurulu ve Cumhurbagkant ta- rafindan seg. ©) Uyusmazik Mahkemesinin bagkanligini, Anayasa Mehkemesincs gorevlendirilen dye yapar. D)_ Danistay Baskani ve Bagsavcist, Danislay Genel Kurulunca segili, E) Yargitay Uyeler, Hakimler ve Saveilar Kurulunca seciir. CCovap: Yorgitay Cumhuriyet Bagsoves: ve Cumhuriyel Bassavewvekil, Yorgtay Genel Kuruly'nun kandi dyeleri arasindon gia oyla belceyecedi Ser aday crasindan Cum hhurbaskani tarafindan dért yi icin sec. SGresibitenler yenidon segilebiiver Baie 2 nayasa Matkemesi Kero Tah: 2110:1983, , 1908/38, 318 [Konsensus Ad - lor Hakim Huh Sou Bonkos Torn Renee eran Reema Cine Kamu ihale Kurumu 2009 411. 1982 Anayasasina gre, agagidakilerden hangisi yilksek mahkeme- lor arasinda yer almaz? A) Yargitay B) Danistay ©) Yoksek Segim Kurulu D) Anayasa Mahkemesi E) Uyusmaziik Mahkemesi CCovop: Anoyasol Yaksek Mahkereler sunlardir: 1. Anayasa Mahkemesi 2. Yargitay 3. Donistoy 4. Uyusmealik Mohkemesi ONEMLI ye : ve | Aeke#-¥areitay ve Asker Mikselcidare-Mahkemesi de daha ‘énce yilksek mahkemeler arasinda yer alirken, 6771 sayilt GUNCEL | anayasa Degisikligi Kanunu’nun 16 Nisan 2017 guint yapilan NOT | halkoylamasinda kabul edilmest ile birlikte, bu tarihte YU- RURLUGE GIREN Anayasa degisiklikleri kapsaminda ilga © dikleri igin artik anavasal vilksek mahkeme savisi 4'e dis- (21.01.2017 | mllstir. ‘Anoyosa Hukuku # Prof, Dr. Ahmet NOHUTCU| 319 Buna gére YOksek Secim Kuruly, Sayistay ile 2004 yilinda Vin bir viksek mah- keme olmadi ve Savola i a 442, 1982 Anayasasina gére, Uyugmazik Mahkemes jogrudur?, A) Uyugmaziik Mankemesi Baskanim Cumhurbaskan atar, B) Uyugmazik Mahkemesi, idare mahkemeler le Danislay kararlannt onaylar. ©) Uyusmaziik Mahkemesi adi ve idari yargr mercileri arasindaki gOrev vuyusmaziikianin kesin olarak gozomler. 1D) Yargitay Bagkani, Uyusmazlik Mahkemesinin de Baskanidir E) _Uyugmaziik Mahkemesi dyelerini Hakimler ve Saveilar Kurulu atar. evap: 671 say Anayaso Degisikigi Kenunu’nun 16 Nison 2017. gond yopilan halkoylamasinda kabul edilmes! ile birlikte, bu torhte YURURLUGE GIREN Anoyasa dotiskikeri 1982 Anayasasiain Uyugmadhik Mahkemes‘ni dizenleyen 158. Maddes| tyoninea, Uyugmarhke Mahkemesi adi ve idari yarg mercilet arasindaki gbrev ve hkdim vyusmoalilannt kesin olarak géxUmlemeye yeti NOT: Séz konusu Anayasa dedisikligi kapsomnda askerl yorgi (Askeri Yargttay ve ‘Asker Yoksek idare Mahkemes) koldildigy icin Uyugmoalik Mahkemasinin gérev ‘laninda “asker yarg\” ibareleri knit. Cidi. 320 |Konsensus Adi «Ida Hokimlik: Hukuk Sony Bonkost Kaymakamlik O 413. 1982 Anayasasina gore, Anayasa Mahkemest ile ilgi delercien hangisi dogrudur? A) Anayasa Mahkemesi Gye sayisi 19'dur. B) Anayasa Mahkemesi yedok dye sayisi 4tr ©) Anayasa Mahkemesi asil ye sayist 17 D) Anayasa Mahkemesi dye sayisi 15% E) Anayasa mahkemesine bireysel basvuru yapilamaz. Cevap: 2010 Anayose dedigikligi ile yapss dedigen Anayasa Mabkemesiain yapist, 6771 soyih Anoyosa Dedisikligi Konunu'nun 16 Nisan 2017 gid yaplan halkoylo ‘masinda kabul edilmes' ile bilikte, bu torinte YURURLUGE GIREN Anayosa degisic liklor kepsaminda tekrar degigmistr. Bu boglomde: ‘Anayoso Mehkemesi 12'si Cumhurboskani, 3/0 de TaMM tarafindan secilen 15 ASIL UYEDEN olugur. Dir enn Gevaert i) IKPSS Kamu Yénetimi 2009 414, 1982 Anayasasina gére, agagidakilerden hangisi bir kanunun esas agisindan Anayasaya aylan oldugu gerekcesiyle iptali icin Anayasa ‘Mahkemesinde iptal davasi acamaz? A) Cumhurbaskant B)TBMM Baskani (C)TBMM oye tam sayisinin 1/5% tutarinda milletvekili 1D) TBMN'de en fazia dyeye sahip sivas’ parti grubu E) TBMN'de en fazla ikinci Gyeye sahip ki siyasi parti grubu Ceovap: Kanunlar icin, ESAS Bakimindan jal Davasi Agabilme Hab 1. Cumhurboskanina, 2. TBMMde en fazla Oyeye sahip ik sivas! port grubu, 3. TBMM ye tam saysiin 1/5'i tutonndak’ dyelere (120 millevekiline) attr Bunlar dignda TBMM Boskani, TBMM Grup Boskanlannin vb, ital davas: agme hake schip olmadilanne cok dikkat edilmelidir. B'dir teminatt kapsaminda dizenlenmemistir? A) Hakimler ve savetlar azlolunamaziar B) Kendiler istemedikge Anayasada gOsterilen yagtan nce emekliye aynilamaziar CC) Kenalleriistemedikge gbrev yerteri degistilemez. D) Kadrolan kaldinimasi sebebiyle de olsa aylk Gdenek ve diger ézluk haklarindan mahrum birakilamazir. E) Meslokte kalmalannin uygun olmadigina karar verilenler hakkinda kanunla istsnalar diizentenebilr (Cevop: Hakimlik ve sovake meslegi ve teminatn dlzenleyen Anayasonin 139 ve 140, Maddelesinia biliamesi gereken énemli hususlon gunlardi > Hakimler ve savalar aalolunamaz, > Kendle istemedikce 65 yasin bitirmeden Gace emekliye aynlamar; Bir mahkemenin veya kadronun kaldinimast sebebidle de olsa, aylik, Sdenek ve diger ézl0k hakdaandan yoksun kilnamar. > Meslekten cikanlmay: gerektren bir suclan doloy hoki giymis olanlar, gérevini saglik bakmindan yerine getiemayecedi kesin olarak anlaglaniar veya meslekle kalmolonnin vygun olmadijine korar verilenlor hakkinda kanundoki isisnalar sokldi, > Hékimlor ve savcllor adit ve idar! yargi hékim ve soveilan olorak gérey yaparlar. Bu gérevler meslekten hékim ve savelar elie yordtlor. > Hokimler, mahkemelerin bagimsiiji ve hdkimlik fersinat esaslanna gore gorev ifo ederter. > Hakimler ve savclar, konunda belitilenterden baska, resmi ve Gzelhicbir gBrev clamazlor. > Hokimler ve savcilar idari gérevleri yénUnden Adalet Bokenligina baglcilar. (Adalet Bakanligina bagiligin adi degilidari gdrevier yindnden olduguna cikkat cedimeliir) > Hakim ve sav olup do adele hizmetindekiidart gorevlerde galisanlar, hdkimler ve savalar hakkindaki hokimlere tabidiler Hakimler ve savalann kanunda beliilen esas vo usuller cercevesinde HSK karonyla grey yerlerinin degigebilecedine dikkat edilmelii Cir 322 | Konsensus Adi - Idi Hokimlik Hukuk Sore Bonkast ey idari Hakimlik 2010 416. 1982 Anayasasina gre, yksek mahkemelerle ilgil agagidaki ifad lerden hangisi yanlistir? A). Danislay ve Yargitay, yoksok mahkemeler arasinda yer ali. B) Uyusmaziik Mahkemesi Baskanligini Yargitay'dan segilen Oye yax par. C) Diger mahkemelerie, Anayasa Mahkemesi arasindaki grev uyus- mazlikiannda, Anayasa Mahkemesinin karan esas alin. D) Anayasa Mahkemesi kararlani kesindl. E) _Sayistay yOksek mahkemelerden biri degidi. ‘Cova Uyugmoalik Mahkemesnin im Gyeler, Yorgtoy ve Donstay Gene! Kumla- ninco kendi boskon ve dyeler arasindan secierek beldenmeltedir. Uyegmarlic Mah kemesinin Boskanlgin ise, Anoyasa Mahemestnin kendi Oyeleorasindan Anayasa Mahkemesi'nce gérevlenitlen Sy yopor. Bi. idari Hakimlik 2010 417. Asagidakilorden hangisi 1982 Anayasa ‘yargh ile ilgili gdrevieri arasinda yor almaz? A) Hakimler ve Savcilar Kuruluna dye segmek B)_Yargitay Cumhuriyet Bagsavcisini segmek C)Danistay dyelerinin dortte birini segmek D) Yargitay Cumhuriyet Bagsavcisini sepmek E) _Yargitay Uyelerini segmek ‘gre, Cumhurbagkaninin Covep: Cumhurboskan: Anoyasoda yargi ile ilgili gérevleri baglaminda osagida sayllon yorgisal kuruluslann dyelerin tk basing ctamovo yell. > Anayosa Mahkemesi Oyeleri(4’and reson olmak izere toplam 12 dye) > Danistay dyeler (1/4 Gye) > Yargitay Genel Kurulu‘nun belreyecedi S’er oday arasindan Yaratoy Cumhuriyet Bassovos ve Yorartay Cumhuriyet Bogsaver veklini secer. (Yarguay Oyelerinin CCumhurbaskoni torofindan degil HSK tarofindan segidigine dikkat edilmalii.) > Hikimler ve Saveslor Kuruly (HSK) (4 dye) ¥ ONEMLI ve Anoyaso Hukuky ¢ Prof, Or. Ahmet NOHUTCU|323 1 | g77a sayin anayasa Dediskligi Kanunu’nun 16 Nisan 2017 tind yoplanhalkoylamasinda kabul ediimest le brite, bu GUNCEL | tarihte YORORLUGE GIREN Aneyasa degisiklkierikapsamin- Not dda Askeri Yargitay ve Askeri Yiksek dare Mahkemesi'nin kaldinimasindan dolayi, Cumhurbaskaninin bu iki yiksek (21.01.2017 eis att {2.042017 | mmahlkemenin yelerin segme yetkis de son bulmustur. sayil Anayasa Desh Kanunu Yeriligy IKPSS Kar Cumhurbaskanimin Yargitay, Uyusmaziik Mahkemesi, YSK ya Su saietay v6, Salta Aiole and et yetkisinin Tee (Geter ties Yargitay Danistay Sayistay ‘Yaksek Segim Kurulu Anayasa Mahkernesi evap: Anayasanin “Secimlerin Genel Yonetim ve Denetimi” bashkli 79. Maddesine gore, secimlerin boslomasindan bitimine kadar, secimin dizen iginde yonetimi ve davsiogn ie igi bata islemeri yopme ve yaphrma, secim sUresince ve secimden ‘sonra secim konulanyla ilgili bikin yolsucluklon, skayet ve trazlan inceleme ve kesin 324 | Konsensus Adi idari Hékimlik Hukuk Sorv Bonkast karara bagloma ve Turkiye Buytk Millet Meclst dyelerinin sacim tutanoklonn ve CCumhurbaskanigy segimi futanaklann: kabul etme gérevi Yoksek Sesim Kurvlonun: Buna karsilk adil ve idari mahkemeler, icra tetkik merci- leri, disiplin mahkemeleri, hikiim uyusmazliklarinda Uyusmazlik Mahkemesi davaya bakan mahkeme olarak sayilirlar ve itraz yetkisine sahipti Anoyosa Hukuku # Prof. Or, Ahmet NOHUTGU| 325 Daha dnce Anayasa Mahkemesi Sayrstay’t bir mahkeme ola- rak gérmeyip kendine dzgii bir idari kurulug olarak nitele- 4 mekte, dolayisiyla Sayistay’in yaptigi somut norm itirazlarint Me reddetmekteydi. ‘Anayasa_Mahkemesii13,11.2014 tarihinde verdigi kararla™, GNEMLI | Savstay 1. Dairesinin yaptigi basvuruda Savistay's davava bakmakta bul etm Ne {avin vaptadssomut norm lirazm kabul etmistir. Odi. IKPSS Onlisans GK 2010 420. |. Bireysel bagvurulan inceleme gorev ve yetkist Il, Uyelerinin gérev stresinin 12 yilla sinilandinimast Ill, TBMMin, dye segme yetkisine sahip olmasi IV. Anayasa degisiklklerinin sadece sekil acisindan denetlenmes| V. Yoce Divan yargilamast yetksi ‘Yukanidakilerden hangileri 1982 Anayasasi'nda $982 sayilt Kanun'la 2010 yilinda yapilan degisiklikle Anayasa Mahkemesi icin getirilmis yenilikier arasinda yer alir? A) Yalniz B)Ivell OL ttve ttl D)LIllvelv E)L Ih Vvev evap: Anayoso Mahkemesinin Anayasa degigiklklerii sodece gekil agisindan de- nelleyebiimes’ ile Yace Divan sfatyla yargilama yetkisi 1982 Anayasasinmn ik holin- don beri yer alan dizenlemolerdendir. ® pnayasa Matkemeel, Tar: 13.11.2014,Esas: 2014/17, Kara: 20181170 326 | Konsonsus Ali dori Hakimli Hukok Sorv Bonkast 42 ist modellerinden hangisi Tirk Anayasa yar- Asagi gisi model ile benzerlik tagimaz? A) Alman Anayasa Mahkemesi 8) Italyan Anayasa Mahkemesi ©) Amerikan Yoksek Mahkemesi D) Avusturya Anayasa Mahkemes! ) Rusya Federasyonu Anayasa Mahkemesi Cevap: Yorgisal denetim sistemini benimseyen dlkeler arasinda de denetimi yopan mahkemenin riteligi, mahkeme koranrin kapsom va sonuclon forkliiklonna bogh olarak iki model bulunmaktadir® Amerikan Model: Kanunlarin genel mahkemeler tarafindan ‘anayesaya uygunlugunun yargisal denetiminin ilk Kez ABD'de cortaya cikmasindan dolayi", bu modele Amerikan modell ya da merkezilesmemis anayasa yargisi denmektedir. Amerika, Japonya, Kanada gibi Ulkelerde bu model gecerlidir Avrupa Modell: Italya, Almanya, Avusturya, Rusya, Fransa, ‘Tiirkiye SrneKlerinde oldugu gibi Kanuniarin anayasaya uygun- lugunun bu isle gdreviendirilmis Sze! bir mahkeme tarafindan denetlenmesine ise Avrupa modell ya da merkezllesmis ana- vyasa yargisi denic™ Cain 968, 2% Oxbudn, age 5.268, % TenorVadbapioti, ag.0, 5. 446-447 Anayoso Hukuku # Prof. Dr. Ahmet NOHUTCU|327 422, 1982 Anayasasina gor in tUzUk, program ve eylemle- inden Stiri Deviet yardimindan kismen veya tamamen yoksun br- rakilmasina kim karar verebilir? A) Sayistay B) Cumhurbagkant C) Anayasa Mahkemesi D) Yargitay Cumhuriyet Bassaversi E) TBMMnin Anayasa ve Adalet Komisyonian dyelerinden olugan Kar- ma komisyon CCevap: Anayasa Mahkemesi, Yargiay Cumhuriyet Bassovcist'nin acacagi dove tne- rine, siyosi parti kopabimosing veye dava konusu filerin aguligina gore Deviel yar: dimndon lismen ya da tomamen yoksun birokilmosina Genel Kurul olarak TOP. LANTIVA KATILAN UYELERIN UCTE Iki OY COKLUGU ile koror verti. Anayasanin 149, Maddesinde 2010 Anayasa dejisikligiyle getirllen yeni dizenlemeye gore, Anayasa Mahkemesinin, siyast partilerin kapatilmasina ya da Deviet yardimindan yok- ‘sun birakiimasina karar verilebilmesi i¢in TOPLANTIYA KATI- LAN OYELERIN Ut iki (2/3) ov coklugu garter. ‘Anayasa Mahkemesi siyasi parti kapatma kararn bélimler ‘halinde degil GENEL KURUL olarak verir. ONEMLI “Anayasa Mahkemesnn sivas! parilerin devletyordhmmdan yoksun bak rmosina Ucle iki oy cokluguvle korar verebilmesi ilk kez 2010 Anayaso desis ile getilmsti, Sivas} parler kapatimosina karor vermede ise 200) Anayaso dedi. Sie geirlen dazenlemeyle yine dzel bir coGunluklo (beste Ue) karar vervordu. Uste iki (2/8) cogunlukla karor vermesi 2010 Anoyasa dedisikii ile getimis Dolayisyi : > Anayasa Mahkemesi’nin siyasal partinin kapatma dava- ‘sinda Deviet yardimindan yoksun birakilmasma karar vverme alternatifi 2001 Anayasa degisikligi gelmistir. > 2010 Anayasa degisikligine gire, Anayasa Mahkemesi devlet yardimindan yoksun birakilmasina da kapatilma- sinda oldugu gibi artik dzel bir oy cofunluguyla (2/3) ka- rarverit. ONEMLI ‘Aynca, Siyasi Partiler Kanunu'na gre, doho Snce goceri ovlonn S67'sinden fozlosin: olan sivas! parilere Devt yard yopliyordy 328 | Konsensus Adli- [dori HAkimlik Hukuk Soru Bankos! 2820_SAYiU_sivASI_pagTILER_KANUNU'NUN _EK_MADDE-1 NDE 2ys/2014TaNDe YAPLAN EGIL SU ONE YENURER GETRUMI- TR: let vel secimlerinde ccerll i falas al ilere de Devlet yardim, ‘api Bu yardim en az Devt yarchmi alan siasi partiinikincl fikra geregince alms oldugu yardim ve genel sesirierde ald toplam gecerli oy esas alinarak kazandiklan oyla orantil olarak yapilr. Bu fikra uyarinca yapulacak vardim BIR MILYON TURK LIRASINDAN AZ OLAMAZ. Bunun icin her yil Maliye Bakani biltcesine yeterli denek konulur. Bu madde uyaninca yapiacek yardimlar SADECE PARTI it YACLARI VEVA PARTI CALISMALARINDA KULLANILIR. Dolayrsiyla,artik Devlet yardimini 2839 sa simi Kanunu'ndaki genel sesimlerinde toplam geserti oylarin % 10/unun agmis bulunan siyas! partilerle, %3'Ginden fazlasin ONEMLI | #l2n3ivasi partite alacaklardir. Yine Ek Modde 1'e gore, Yuksok Sacim Kurulunca son millevelili genel se- simlerine katima hak tanmnan ve 2839 saylh Miletvelili Secimi Konununun 33. maddesindeki genel barait(%10'u) agmis bulunan siyasi parilere her yil Hazineden {denmek izere o yilki gene! botce gli "(B) Celvel toplaminin BESBINDE kisi ‘ranindo Sdenek mali yl icin kon. Cidir 423, 1982 Anayasasina gore, agagidakilerden hangisi Yuksek Secim Ku- rulunun gSrevleri arasinda yer almaz? A) Secimierin baslamasindan bitimine kadar secimin dizen iginde yo= netimi ve dirstidgtyle ilgili baton iglemleri yapmak ve yaptitmak B) Segim siresince ve segimden sonra segim konulanyia lig bain yolsuzluklan, sikayet ve itiazian incelemek ve kesin karara bagla- mak ©) Milletvekiliiken miletvekili segiimeye engel bir sugtan kesin hukim siyen bir milletvekitinin milletvekiliginin dsmesine karar vermek 1D) Cumhurbaskanlit segimi tutanaklanini kabul etmek E)_TBMM oyelerinin secim tutanaktarim kabul etmek ‘Anayasa Hukuku # Prof. Dr. Ahmet NOHUTCU [329 Cevap: Milletekit iken milletveii secilmeye engel bir sugtan adi yarg! karonyla Kesin Rakim giyen bir milletekinin millevekiliginin digmesi mahkeme karornin TBMM Genel Kurvls'na tebligivle gerceklesi. Buroda YSK'nin bir yetki ve gérevi yoktur. Cadi 424, 1982 Anayasasi'mn 152. maddesind iizenlenen “Ana in diger mahkemelerde ler sUrblmesi” (somut norm denetimi) yoluy- la ilgili agagidalt ifadelerden hangisi yanlistir? A) Anayasa Mahkemesi, bu yolla Gndine gelen bagvurularda herkes icin ‘gegerli olacak iptal karan verebileceG) gibi yalnizca o davanin tarat- [art igin gegeri olabilecek iptal karan da verebilr B) Anayasa Mahkemesinin isin esasina girerek verdii jptal istemini ret karannin Resmi Gazetede yayimlanmasindan sonra 10 yil geome- dikge ayot kanun hokmdndn Anayasaya aykiniigi iddiasiyle tekrar bagvuruda bulunulamaz. C) Tataflanin dile getitdkieri Anayasaya aykinitk iirazinin dava mah- kemesince ciddiye alinmamasi durumunda aynt itrazin esas hukim- le birikte temyiz merciinde de tekrarlanmast mamkindér. D) Anayasa Mahkemesinin, Kural olarak isin kendisine gelisinden bas- lamak Uzere 5 ay iginde karanin vermesi ve aciklamasi gerekir E) Anayasaya aykihk iicazinin mullaka davanin taraflarinca iter si rimesi gerekli olmayip davaya bakmakta olan mahkeme de aykir {t kendiiginden dikkate alabi. Cevop: Anayasa Mahkemesi'nin iplal karon, dava konusu olan norm yarulOkten kealdirdg icin herkes icin hokOm ve sonug dogucue ‘Anayasa Mahkemestnin gerek iptal davasinda, gerekse itiraz yolunda ol alle ta ia karar v 1961 Anayasssrinda, Anayasa Mahkemesi som norm denetimindo, herkes fn Ip ya da ly sini Karat versbyexdu, Ozbudun 9.8, 8. 408, 330 |Konsensus Adi -idori Hakimlik Hukuk Soru Bonkst eee ee Ree) 425, 1982 Anayasasina gore, agagidakilerden hangis! Sayistay'n grev- lerinden biri degitair? ‘A) Merkezi yonetim batcesi kapsamindaki kamu idarelerinin bitin gelir ve giderter ile mallarini TBMM adina denetlemek B) Sosyal Gtwveniik Kurumlaninin batdn gelir ve giderleri ile mallann ‘TBMM adina denetlemek (©) Mahall idarelerin hesap ve islemierini denetlomek ve kesin hakme baglamak D)_Siyasi partilerin mali denetimini yapmak ) Merkezi yénetim bitgesi kapsamindaki kamu idarelerindeki sorumlue larin hesap ve islemlerini kesin hkme baglamak Cevap: Sayistay, merkez! yénetim bUtcesi kapsamindaki kamu idareler ile sosyol tvenlik kurumlannin batn gelr ve gidedtes ile mallanni Turkiye Biyik Millet Mecis\ ‘dino denetlemek ve sorumlulonn hesap ve islemlerini kesin hikme baglamak ve kanunloria verilen incoleme, denetleme ve hokme baglama iserini yopmakla gérev. lide. Mohali idarelern hesop ve islemlerinin denetimi ve kesin hikme bolanmas: Sopstay larafindan yopihr Siyasi portierin mal edinimler ile geli ve giderferinin kanuna wygunlugunun denefimini Saystay degil, Soystay’dan yardim alarok Anayaso Michkemesi, yapar. Denetim sonucunda verecegi karerlar kesindi. Dial 426. 1982 Anayasasina gre, kanunlann Anayasaya uygunlugunun dene- ‘timiyle ilgil agagidaki ifadelerden hangisl yanlistir? A) Kanunlann Anayasaya aykin! olmasi nedeniyle iptaline yalnizca ‘Anayasa Mahkemes! karar verir. 8) _Kanunlariptal davasi ve iticaz yoluyla Anayasa Mahkemesinin nine getinlebilr. ©) Anayasa Mahkemesinin yaptigi Anayasaya uygunluk denetimi Snle- yici deg, dazeltici (bastinci) bir denetimadi. D) Kanunlar sekil ve esas acisindan Anayasaya uyguniuk denetimine tabi tutulabii, E) Bir kanunun Anayasaya aykin oldugunu distnen herkesin Anayasa Mahkemesinde iptal davasi agma hakki vardir Cevop: Anayasa Michkemes’nin soyut nor denetimi kapsaminda iptal daves! aco bilecebler: 1. Cumhurboskanina, 2. TBMMde en fazla Gyeye schip ik siyasi parti grub, ‘Anoyosa Hukuku # Prof Dr Ahmet NOHUTCU| 331 3, TBMM aye tam saysinin 1/5/itutonndok’ yelere (120 millevesline) oir. ‘Anayasa Mahkemesi'ne somut norm denetim kopsominda iiraz (defi) yolu na ise sodece davaya bakmakia olan mahkeme bosvurabil. Dolayisivla Anayase Mohkemesine nornlarin Anoyosaye aylinligt iddiosyio basvurabilecebler tahdiden saylmis olup bureda soyllanlardigmdaklerin basvurmast mdmkiin degidi. +2010 Anayasa defisiklitivle Anayasa Mahkemesine bireysel bbaguuru haku getiiimistir. Ancak bireyler Anayasada giiven- ‘ce altina alinmis temel hak ve dzgiidkterinden, Avrupa In- san Haklari Sézlesmesi kapsamindaki herhangi birinin kamu lic tarafindan, thlal edildifiiddiasrya Anayasa Mahkeme- ‘sine bagvurabilir. Dolayisiyla kanunlarin iptall Ign bireylere béyle bir basvuru hake taninmadigina, bu durumun karst: rnimamasina dikkat edilmelidir. Edi (AINSI 427, 1982 Anayasasina gére, Anayasa Mahkemesi Baskanini agagidaki- lerden hangisi secer? A) TBMM Genel Kuruiu B)Uyusmaziik Mahkemesi ©) Anayasa Mahkemesi dyeleri D) Dogrudan dogruya Cumhurbaskant E) Hakimler ve Savcilar Kurulunun gosterecegi adaylar arasindan ‘Cumhurbaskant Cevap: Anayosa Mahkemesi baskan ve baskonvelilini kendi Gyeler secer, Oyeler ‘orasindan gill oyla ve dye tam sayisinn salt cogunlugu ile 4 yl igin 1 boskan ve 2 bbaskan vekili secer, Slresi btenlor yeriden segilebiler. cdi 332 |Konseneus Ad - Idi Hakim Hukuk Sor Bankos 1982 Anayasasina A) TBMM Baskant 8) Yargitay Baskani ©) Cumhurbagkan D) Anayasa Mahkemesi Baskani E)_Yargitay ceza daireleri bagkanlarinin en kidemlisi ‘Yace Divanin bas! Cevap: Yace Divan sfatyla yorglama yetkisi Anayasa Mahkemesine ait oldugu icin ‘Yoce Divan’a da Anayase Mahkemesi boskani baskanlk eder. ‘Yace Divanda, savalhk gérevini Cumburyet Bassavcisi veya Cumhuriyet Bassavewek: li yapor. O'dir ANAYASANIN DEGISTIRILMESi SERTNENE 2016 (Uyarlama) 429. 1982 Anayasasinin 175. maddesine gore, Anaya: segimlore ve halkoylamasina katilma ilgili yanlig olan ifade hangi air? A) TBMM Anayasa detisikklerine liskin kanuniann kabuld sirasinda, bu Kanunun halkoylamasina sunuimasi halinde, Anayasanin degisti- Filen hkimlerinden, angilernin bitikte hangilerinin ayrt ayn oyla- acagini da karara baglat, B) Dogrudan veya Cumhurbaskaninin iadesi dzerine, Meclis aye tam- sayisinin Ute iki gogunlugu ile kabul edilen Anayasa dedisikigine liskin kanun veya gerekii gdrdlen maddeleri Cumhurbaskant tarafin- dan halkoyuna sunulabil C)Cumhurbagkani Anayasa deGisiklklerine iligkin kanunlant, 15 gunde bir daha gérugolmek Uzere Torkiye Baydk Millet Meciisine geri gén- derebilr D) Mecls, geri gonderilen Kanunu, aye tamsayisinin Ute iki cogunlugu ile aynen kabul ederse Cumhurbaskant bu Kanunu halkoyuna suna- bili. E) Halkoyuna sunulan Anayasa degisiklitierine iliskin kanunlarin ylrUr- lage girmesi icin, halkoylamasinda kullanilan oylarin yarisindan Go- {unun kabul oyu olmasi gerek. Cevop: 1982 Anayasasinda "Anoyasanin dedisfirimest, secimilere ve holkoyomasina katlma” modde kenar bosi olindoki 175. moddesine gore: Anayasanin degigrilmesi Turkiye Biylk Millet Mecisi dye tomsoyisinn en oz lle bid tarahindan yaziya tll edilebil Anayosanin degistrimesi hokkondaki tklfler Genel Kurulda iki deta g6rist lar Degigtrme feklifinin kabul Meclsin Oye tomsoyisinn beste Ug cogunlugu- run gi opuyla mimktindur. Anayosorin degistiimesi hokkindaki teklflerin g6rigolmesi ve kabul, bu maddedoki kaytlar diginda, konunlann gérighlmesi ve kabuld hakkandalki hikimlere tabi Cumhurboskan) Anoyasa degisiklitlerineilgkin konunlan, bir daha grog ‘mek Gzere Turkiye Boylk Mille! Meclisine geri ginderebil 334 | Konsensus Ad -idori Hakimlk: Hukuk Soru Bankast Meclis, geri génderilen Kanunu, dye tamsayisinin dete iki gogunlugy ile ay- nen kabul ederse Cumhurbaskoni bu Kenuny halkoyuna sunabilr. TBMM farafindan Gye tamsoysinn beste Uci ile veya Ute iksinden az oyla kabul edilen Anayaso degisikigi haklandoki Kanun, Cumhurboskont terafindan Mec- lise iade ediimeditokdirde halkoyuna sunuimok Uzere Resmi Gazetede yayimlanir, Dogrudan veya Cumhurbogkoninin iadesi Gzorine, Meds Oye tamsaysinin Ute iki gogunlug ile kabul edilen Anayasa deajgikligine iskin kanun veya gerekli drdlen maddeleri Cumhurboskoni tarofindan halkoyuna sunulobili. Hoalkoylamasina sunulmayan Anayosa degisilifine iliskin Kenun veya ilgili rmaddeler Resmi Gazetede yoyimlanit TTBMM Anayasa degiskiklerne igkin kanunlarin kabuld sasinda, bu Kanu run halkoylamasine sunulmes halinde, Anayasonin degislrlen hokdmlerinden, han silerinin brite hangilerinin ayn ayn oylanacogini de karara bagi Holkoylamasina, milletvelli genel ve ara secimlerine ve mahollt genel se cimlere igtral temin ign, konunla para cezast dahil gereli her trl tedbir li. Holkoyuna sunulan Anayasa degigikltlerineilgkin konunlann yoralage gi resi icin, halkoylamosinda kullamion oylann deg, kullanlon gecedi oylenn yansin ddan gogunun kabul oyu olmasi gerekir e'dr. 450._ Anayasanin dogiptinimectyle igh hangl ade yang? A) Anayasanin degistiriimesi Tarkiye Biyik Millet Meclisi Gye tamsayt sunin en az Ug i tartinden yeziya tif edb, 8) Torkiye Boy ist Mec Anayasa dedisikinerine ign Kanunla- fin kabul siresinda, bu Kanunun halkeylamasina sunuimasthalin- de, Anayasanin degistirilen hGkGimlerinden, hangilerinin birlikte han- gilerinin ayri ayri oylanacagini da karara baglar. ©) Anayasa degiikii kanun teifnin kabuid Mecisin ancak Gye tam- sayismn Ogte I! gouniugunun gil oyuyia moma. ) Mecis, Cumhurbaskan tarafindan ger gonderlen Anayasa detigk- Ti) Ratunaru, Gye tartesyern 05 I gopunlugu ie eynon kabul terse Cumhurbagkant bu Kanan haltoyuna sana, ©) Dogradan veya Cumfurbaskanun iadesi Gizerine, Mecls Gye tam sayin Ota Ki gogunogu le Kabul edien Anayesa debigkhgine ign kana veya goal gorlen maddelon Curhurbaskam tart dan halkoyuna Suntali Anayosa Hukuky # Pot. Dr, Ahmet NOHUTCU| 335 Covop: 1982 Anayasosinin 175. Maddes! ujannca, Anayosonin dedistiiimes! Turki ye Biyak Millet Mecisi dye tomsaysin en a2 cle bid yani 200 milli tarafin- don youylo tek edlebilr. Anayosomn degitlmes’ haldandoki teller Genel Ku- rulda iki defa gSrdsiicr Degisirme teklfinin kabul Meclisin ye lomsayisinn base tig gogunlugu- ‘yn yani 330 milleweklinin git oyuyla mime 1876, 1924, 1961 Anayasalarinda ve 1982 Anayasasinin Uk inde tek ir kabul yeter says vordi O da, meds tye tam sin gre iki (2/0) eh. ONEMLI Comhurboskom Anayosa degigkllerineiskin karunln, bir daho geragt- sek Gzere Turkiye Boyak Millet Meclisine geri ginderebiir. Mecls, geri gonderilen Konunv, Oye tamsaysinin Ucte iki cogunlugu ile aynen kabul ederse Cumhurbogkon! bu Kanunu halkoyuna sunobil Meclsce Oye tamsayisinn beste Oc ile veya Ute ikisinden ola kabul edi- lon Anayasa degisitigi hakkindeki Kanun, Cumhurbaskan’ tarafindan Meclise iade ediimedigi takditde hakoyuno sunulmak tere Resmi Gozetede yayimlarit Dogrudan veya Cumhurboskoninin desi derine, Mecis tye tamsaysinin ‘cle iki ogunlugu ile kabul edilen Anayaso dedisilligine lskin kanun veya gerekl Brien maddeleri Cumhurbaskans forafndan halkoyune sunulobilr. Holkoylomas- ta sunvlmayen Anayase dedisiligine lskin Kanun veya ilgili maddeler Resmi Gaze- fede yoyimlant “Totkiye BUyCk Millet Mectist Anayosa degigililerine iiskin konunlann kabu: Io swosinda, bu Kanunun holkoylemesina sunvlmas: hainde, Anayasanin dedisirlen hoktmlerinden, hangileinin birikte hangileinin ayn oyn oylanacogjins da korora bodlor Cai. 336 | Konsensus Adi - dari H@kimie Hukuk Soru Bankes 431, 1982 Anayasasina gre, agagidakllerden hangisi halk oylamalanyla ligili belirlenen ilkeler arasinda yer almaz? A) Egitoy 8) Giziloy ©) Kapali sayim D)_ Setbest segim E)Yargi yénetim ve denetimi Cevap: Anayasanin 67. Maddesi uyannco, secimler ve halkoylamast serbes, esi, di, lek dereceli, genel oy, ocik soyim ve dokim esaslanna gére, yargs yBnetim ve denetimi alinde yopal dir. IER Oe CCE er Kaymakamitk 2010 KPSS Hukuk 2010 432, 1982 Anayasasina gre, Anayasanin dedi ifadelerden hangisi dogrudur? A) En az 1 milletvekil tarafindan tokif eciebil 8) TBMM dye tam sayisinin en az 1/3'0 tarafindan teklf edilebilit ©) En az 50 milletvokil tarafindan tekif edilebilr D) Enz 100 milletvekil tarafindan tekif edilebilir £) En az 120 milletvekiltarafindan tekif edilebilir evap: Ancyosanin detistiiimes! teklfi TBMM Gye tam sayisinin en oz OCTE aiRi torafindan gerekcel dilekcayle teklif edie. TBM dye tam soyst 600 oiduguna dre, anayase dedisiklgi en cz 200 milleneklinin eklli ve telfte bulunan milleve kllernin her birinin imeasiyla miraktindoe Anayasa deBisikligi Gnerge yetkisinin yainizca milletvekilleri- ine tanindhigina cok dikkkat edilmelidir. ‘Cumhurbaskant anayasa degisiklifiteklfi sunamaz, air ‘Anayasa Hukuku ¢ Prof, Dr. Ahmet NOHUTCU| 337 PAY Raportor Vrd.2011 433. 1982 Anayasasina gore, Anayasanin degistirimesi usulll lle asagidaki fadelerden hangisi yanlistir? |A)__Anayasanin dedistirimes! TBMM dye fam sayisinin en az 1/3'0 tara- findan yaziyia tek edlebil. B) Anayasanin dedistiiimesi hakkindak teller Genel Kurulda 2 defa gragoior. ©) Anayasa dedisikikieinin halkoyuna sunuimast halinde, Anayasanin dedigtirien hokimlerinden hangletnin bitikte hanglernin ayn aye oylanacagthakkinda karar verme yeikisi Cumfurbaskanina ait. 1D) _Halkoyuna sunuian anayasa degigikigneilgkin Kanunlarn yardage gitmesi ign, halk oylamasinda kullanilan geged oylann yarssindan Godxinun kabul oyu olmest gereki E) TBM dye tam sayrsinin 2/31 veya daha fazia bir oyla kabul edilen anayasa degisikigne lgkin Kanuniann halkoyuna sunuimast ihtya- vii. Covap: Anayasoyo gare, Anayasa dagigikilerne ilgkin kanunlann kabul edilirken, bu konunun halkoylamasina sunuimasi halinde {ihiyari ya da zorunlu}, Anayasanin dosistilen hikimlerinden, hangilernin bitikie, hangilerinin ayn ayn oylanacegin: TRMM karara baglor. Bu yetkinin Curnhurbaskari’na ait olmadigino cok dikkat edi elie Cer rarer JAvukatlar icin Adli Hakimlik 2008 434, 1982 Anayasasina gore, agadidakilerin hangisinde anayasa dedjigik- ligine iliskin bir kanunun sekil bakimindan Anayasaya uygunlugu- nun Anayasa Mahkemesince denetimi mimkin degildir? A) _[ptal davasinin Cumhurbaskan tarafindan agimasi durumunda B) _Iptal davasinin TBMM aye tamsayisinin 1/51 tarafindan agilmasi du- rumunda ©) Kanunun, son oylamada éngbralen gogunluk ile kabul ecilmediginin {ne sOrlmesi durumunda D) Iptal davasinin, kanunun yayimtandi tarhten iibaren 10 gOn iginde agilmasi durumunda E) Tekin, Anayasa Komisyonunda gordghlmediginin One sirblmes! Tebit, > Ojloma cogunlugu ve > Ivedilkle gordsdlemeyecegi gortianna uyulup uyulmadigr ie sir Dolayravla E secenedinde gecigi Uzere Anayasa Komisyonunda gérisillp gGrt- sulmemesi gibi diger sekil ve usul garlanndald elsikikler Anayasa Mohkemesince incelenemez Kanunlar ve Anayosa degisikiderinin gekil bokamindan Resmi Gezetede yayim- Jondigt tarhten iibaren 10 giindir ve bu yetki Cumhurbaskan ve TEMM dye tom sayisinn beste bitine (120 milletvelaline) citi Edi ees 435. Bir anayasayt yine o anayasada éngbrillen usullerle degjstiren ikt dar agagidakilerden hangisidir? A) Siyasiiktidar B) Yarutme organ ©). Yargi organi D) Tali kurucu iktidar E) Borokratikiktidar Covap: Mevcut yirdrolteki (car) Anayasoy, yine Anoyasada ve ilgili mevzuatta on: g6rdlen kurcl ve usullere uygun bicimde degistren, yeni hikimler ekleyen, bam hi- kumlern igergini degislren yo da bos maddeleri gkaran ikidara “tli (rey) kurucy (onayasai degigiren)itidar” deni Deir. ‘Avaya Hukuky # Prof. Ds. Ahmet NOHUTCU| 339 196.1062 Anayasouma gOre, halkoyuna surulan Anayesn daGilakerine ligkin Kanunlann ylraidge gimee! Ign agagrdaklorden hangelnn chaise A) Kayith segmenierin yarrsindan gogunun kabul oyu ®)_Kulanian gogo evan yrisindan gogunun kabul oy ©) Kulanian eyenn yansidan gogunun Kabul yu A) Kari segmenerin este Ogtnth kabul ou B)_Kullanian oyenn beste Ogindn Kabul oy. Cevap: Halkoylomasila, Anayosa degisikik konununun yirdrlage girmest icin, hal: koylamosinda kullanlan gegeroylann yandan fezlasin kabul oyu olmas gereki. edi (tinted 437. 1982 Anayasasina gére, TEMM'ce 365 oyla Kabul edilen Anayasa deGisikligh hakkindaki kanunu TBMAPye iade etmeyen Cumhurbas- kan agagiidaki yetkilerin hangisini kullanabilir? 'A) Halkoyuna sunuimak izere Resmi Gazetede yayimlatr 8) Anayasa degisikligi kanununu dedistirebil ©) Yoruriage ginmek tzere Resmi Gazetede yayimlatabili. D) Yargitayda dava agabii E) Danistay'da dava acaba. CCavop: Eoer,crayoso dejsklighkorunu, mec Oye Jom saysinin en ex 3/5'Gnin {360} oywyla ancok 2/3’den (400) az oyle (en fozla 399 oyla) kabul edilirse, $340‘dan doha foo oko! 400'den ar bir oy (960 dahil ie 399 dahl oro olor dan bile) kabul edi Cumhurbosian’na gndedise Comburbaskan do konunv mecive kad etmeze halkoyuna sunulmak Gaore Resmi Gazotde yoyrnor Bu, zorunlu (mecburi) halkoylamasi (referandum) usuldddr. Cumhurbaskani,, korunu Maclze iode eters, bu cogunioka kabul eden kanunv enolayomadi ign, lkoyuna sunmok zorundodr, aki hole yok Ret. 340 | Konsensus Adi - idari Hakimlik Hukuk Sorv Bankast 438.1982 Anayasasina gbre, Cumburbagkam blr Anayasa dedighiigine Iighin Karuna bir daha gordgilmek Uzere TBMM'ye geri gonderaigt {atairde, TSMM bu Anayasa’degisikligine lighin kann en az kag milletveiinin“evet” oyu le ymen kabul ede A) 181 8) 200 301 ) 360 ) 400 ‘Cevop: TSMM’ée 360.399 oyla kobul edilen Anayasa degisikk kanunu, Cumhur- boskan tarafindan geri génderildiginde, kanun meclis Gye tem saysinn yine en oz 3/5 oy cogunluguyla (360) aynen ya do en az 2/3 oy cogunluguyia kabul edebilic aha énce Meclisin en az beste dg oyla kabul edilen dedjsiik Cumhurbas kant torafndan geri gdnderiiginde bu kez Ute iki oyla kabul edilmesi gerekir Ancak Anayasa Mahkemesi 2007 yilinda verdigi karanyla, mediste en az 3/5 oy cogunluguyla {yoni 360-399 oy aralgindo) kabul edilen degjgiklk kanunu Cumhur- boskan: tarafindan geri génderidiginde bu kez ilk kabu! edilsinden doha kuvvel bir fy cogunluguyla yani en az 2/3 oy gogunluguyla kabul ediimesi gerekmedigine hokmetmigi. Cumhurbaskerwnin kanunu geri ganderdiginde daha nielikli cogun- lukla kabul ediimesi durumunu onlaton gucestriel orlasinel| veto uygulamas: da sone ermist. 2018 yilinda yUriirlige giren ‘Anayasa dedisikligi sonu- g © cu, Anayasa dedisikligi ve af kanunlari disinda ilk sefe- ia : prinde basit gogunlukla kabul edilen diger tim kanunla- En ‘ “rin Cumhurbaskaninca geri génderilmesi halinde, | {x © TBMM tarafindan yeniden kabuld igin en az dye tam- " sayisinin salt gogunlugunun (301 milletvekilinin) oyu mecburi ‘hale gelmistir. | Yani ismi gegen iki Kanun disindaki diger tam kanunlarin geri fi _ gOnderimesi artk giclestrci veto yetkisine tabi kiimmistr. | Ancak ilk seferinde 3/5 (360 milletvekilinin) oy gerektiren af ka- : nunun Cumhurbaskani tarafindan geri génderilmesi halinde yine ; ilk seferinde oldugu gibi 3/5 gogunlugun yeterli olacagina dikkat g | edilmelidir. ‘Anoyasa Hukuke # Prof. Dr. Ahmet NOHUTCU|341 Olagan Kanunlarla Anayasa Degigikligine iligkin ‘Kanunlarin Kargtlagtirilmast Kanualar ‘Anayasa Deiishigine Dair a Kon Kisun iki etmeye mile ytd. | Anayasa deg te emeye yraca milo ‘ier yet ‘Cumnsbogannn tel edebaceeadece 2 | Cumbusbagian Anayasn Gi tans vere aman ard Bite we Kesrhesap anus | mez En az 1 mlleelii yaa lamum flifinds | En a2 200 mille yaa onavasa dedi nab telnde luna Kanunlr hurl olarak The gg, ‘Arosa dap eller Genel Kuda 2 ta ‘ori. eal goroglemeder anunlann fabul eine veers, 181 den | Anayosa dep kabuledeiines! TDN Gye #2 almamak ora, onan laaniam sa | Yan seus, en e245 gohan en az 360 onl rll) gl oyu mumkondor ‘Bike Kanuna hase Kanuolar Cumburbapa, | Anas deBeili Comurastaninea ge gin- funea Meise ger gine 2018 ys | deli. Melk gulls kab een ‘Anayese daighlllerndn sone otk gai | Anaya delle Hannan git Gnd indrlen kanurun tka xb ems! gn | te hk Habl editnden dao nie be gogurik TMM duc tmeavsian sat coqunha (en az | aremmae. Yori lawl ster gered “degice. 201 milltetcin cus) sznnalinds, (Aynca | Sey hi 360-399 oun tbl edie gen onde ‘ana ve el af Fanunu gett gonderinine | ridge, 2 (40) ola kabul edimevebi. Eger Se ancl tk fabul say lan 45 He hal | tk kabul eke 400 oy veya daa fade opin osc) aul edge, go géndrgnds bu saydan das faa oy area, So re ego e rary ‘LESTIRIC! hem de GECIKTIRIC! vetoss | mutlak ya da gOclegtiricl vetosu sz konusu deg = rian ees ee ‘anunarhafkoyuna sunulmez. “Anasaso dail Honan halkoyana sununb Ie Zorn lorak (1987 yeni) eye ah (1982 yeni) laraksunuldg a var CCimhurbaskam yayelanmasar sme veya | Cumbubagtars Anavase desilern thtivart ‘amamen”uygun’tumadxindaanunun | elarale hoki sunesunda, depen mad ‘nnd Mectae geri gine, Vaymlonmasm | deer epi veya geek gord0gu adder ‘gun buldugu maddse yapmmlayamaz. | hakoyana aunsbir. Yani hokeyuna.sinmadke ofihler Resmi Gazee'de yayrnlanarak yr seater anunlinn fem adil hem esas bahandan | Anajosa depleninsedsce geil balarindon ena vpn. Gell Bakmindan dene | geneity. Sel baka donetine birder son-euamana ongieen goqunill | tet teif coma cogunusu se nde tela. sep vapid rat emacs srtna uyuhip wna est. ‘Anajasa Matkares! lanusla iptine al | Armvase Natemesin, Anajosa degiilginde bie cogil Tarar vemex. Ya eplntyn | ine lo weetimes! iin foplantn katilan atl sal coun kavar vers Alera 29 04 cokluaa sc. 342 | Konsensus Adi - dari Hkimlik Hukuk Sow Bonkos, Lome Kaymakamiik 2001 1439, Agagidaki yari-doijrudan demokrasi yéntomlerinden hangisi 1982 ‘Anayasast'nda yer alir? A) Gori gagima BB) Halk girigimi ©) Halk oylamast 1D) Halkin kanun tek) Halk vetosu CCovap: Helkoylamas: (referondum), halk gigimi, halk vetosu gibi kurumler yan dog. rudan demokrasi oracidir, Cir. CEMENT} ‘440. 1982 Anayasasina gére, Anayasanin degistiriimesi streciyle tigi A) Anayasa degisikliker, TMM Gye tam sayisinin en az Ute bir tara- findan tekif ediebilr. B) Anayasa dedisiklgi tekifler, TBMM Genel Kurulunda iki kez gords0- for. ©) Anayasanin ilk Ug maddesinin dedistiimesi tok dahi edilemez D) Anayasa degisikik tekifierinin kabuld icin normal Kanun tokiifleinin kabuld iin gerekenden daha nite bir gogunluk aranir E) Kabul edilen Anayasa dedigiklik tekier, Kural olarak Resmi Gaze- tede yayimlandigi tarinten 1 ay sonra yorurlOge girer. Cevop: Anoyasanin 175. Maddesine gre, halkoylamasine sunulmayan Anayasa degisikligine igkin Kanun veya ig maddeler Cumhurbaskont torafindan ytrarlge glrmek Uzere Resmi Gazetede yoyimlanir. Doloyisyla burado “I ay sonra yuroroge sgltme” diye bir dizenleme yoktu. E'dir ‘Anayasa Hukuku ¢ Prof. Dr. Ahmet NOHUTCU | 343 (SRST) 441. 1982 Anayasasi'nin hang A) 8) °) D) 5) irilmesi ile ilgili asagidaki ifadelerden vyanligtir? Anayasanin degistrimesi, TBMM dye tam sayisinin en az Octe bir farafindan yaziyla tokifedilebil ‘TBMM Genel Kuru, Anayasa dedisiligine iliskin kanunianin kabul sirasinda, bu kanunun halkoyuna sunuimast halinde, Anayasanin TBMM'ye geri gonderebilr, > Kabul edip yordrage girmek zere Resmi Gazetede yoymlayabilr, > Holkoyuna sunvlmak dzere Resmi Gazetede yaymlayabil. Bu ihtyori holk oylamas: usullidir. Yeni Cummurbaskannin dite iki veya dhe fazla oyla kabul edilen degisikik konununu isterse halkoyuna sunabilir. Cum: hurbaskan: halkoylamasina sunarsa ve holkoyiomasinda kullorilan gecerli oylann yansindan cogu kobul (evel) oy olurso, dedjgikik kanunu kesinlesir ve yorarlige girer. Yeterl oy soglancmarsa, Anayosa degisidi gerceklegemez Er. Anoyaso Hukuky # Prof. Dr. Ahmet NOHUTCU| 345 dari Hakimlik GK 2006 443. 1982 Anayasasr'nda agagidakilorden hangist benimsenmistir? A) Halk vetosu B) Halk girisimi ©) Kurucu referandum D)_Danisma referandumu E)_Temsicilerin azi evap: Anayasanin ya da Anoyasa dedjjklklerinin halkoyuna sunuimasina KURUCU, REFERANDUM deni. Cumhurboskory'nin, Anayasa degisiklik kanununu, iser run. ly olarak ister ihiyari olarak helkoylomosina sunmos, istigori (danigme riteliginde) referandum degildir. Eger degigkik kenunu halkoylamasina sunuimussa, ark kamu run yorurlige gir girmeyecegi halkin verecegj karara boglidie™ Cir 444, ee dedisikliklerlyle ilgili agagidaki ifadelerden hangisi yanlis- A) Anayasanin deGistirimesi TBMM dye tam sayisinin en az Ute biti taratndan yea ark of eciebi B) Anayasa degisikligi tekliflerinin kabul TBMM dye tam sayisinin en az Ogte ikisinin gizli oyuyla olur. ©) Cumhurbapkenmnn TEMMYe bir Arayoca degli tesa sun: si mbm gi D) Cumfurbagkan Anayasa design bi kez daha gbrgmek Uze- re TENINye gor gone E) Anayasa degigikliklerine iligkin teklifler TBMM Genel Kurulunda 2 de- fe gortgoiae Cava Anayosoya g6re (Md. 175/1), deisime telifnin kobuld Mec dye tam sonsinn en az 3/5 cogunlugunun GiZtl oywyla mimkindt. Ictintge cre ie (Ma 94), Anayasada degisidiktelillerinin bin ve ikinei gbrdgmolerinde, maddeleia kabuld ile ikinc g6rdgmenin sonundo Kimdndn kabuld Oye tomsaysinin beste de ogunlugunun gia oy ile momktndi ‘Anoyesomr, Anayaso degistitlernin kabul yler says > Mecls ye tam soysmin 3/5 (360 milleneli) ve Mocs tye tom saysinin UCTE IKI (400 mile) olmole dzere iki fork co gunluge apr % Tea, gon 252-288, 346 | Konsensus Adi - [dart Hokimlik. Hukuk Soru Bonkost ‘Anayasa degisikigi kanunlannin kabuliinde, 1982 Anayasa- st’nin ilk halinde tek bir kabul yeter saytst vardh, O da, meclis fiye tam sayisinin 2/3 (400) ii. ,, | Kabul yeter sayisina 3/5 ov cokunlugu getirilerek sayinin iki ONEMLI | farkl coguniuga ayriimast ve Anayasa degisikliklerinin Gizui ¥ ile oylanmast 1987 ANAYASA DEGISIKLG| iledir. Br 445, |. TBMMIde Uye tamsayisinin 3/51 ile veya 2/3'anden az oyla kabul edilen anayasa degisikikleri halkoyuna sunulmak zorundadi. | TBMMide dye tamsayisinin 2/10 veya daha cok oyla kabul edilmis anayasa dedisikikleri Cumhurbaskan tarafindan halkoyuna sunula- maz. Ill, Anayasanin dedistirimesi hakkinda tekiffer TBMM Genel Kurulunda iki defa gorusuidr. IV. Cumhurbaskan! anayasa dedisikiKierine iligkin kanuinlart bir kez daha gorighlmek Uzere TAMMiye geri génderebil. \V. Halkoyuna sunulan anayasa dedisikiWlerinin Kabul ediletiimes icin kayith segmenlerin yarisindan gogunun kabul oyu Kullanmast gere- ki 1982 Anayasasina gore, anayasanin degistirlmesiyle iigill yukanida- ki ifadelercien hangileri dogrudur? A)I.tlvelv B)I, Ilvelv C)Ii,Illvev D)ILL IVvev E)Ill Vvev CCovap: TMMde Gye tamsoysinin beste ci ile dete ikisi arasindaki bir cobunlukla kabul edilen Anayasa degisieligini, Curmhurbaskam bir kez daha gorisolmesi icin TBMM ye geri gBndermediginde halkoyuna sunmak zorunda olup tye tomsayssinin cle ‘kisi veya daha bayUk bir cogunlukla kabul edilen Anoyasa degisikigini, Curn- hhorbaskan’ dierse halkoyuna sunar, dilerse Resmi Gazelede yoyimloyip yOrirlige sokabilr. Cumhurbaskanvnin Anayasa degisikliklerine Hligkin kanunlan bir kez daha. grisblmek izere TBMMye geri ginderebilmesi 1982 Anayosos yeilgiir Holkoylamasina sunulan Anayasa degisiii konunlannin yirbrlage gitme- i icin, kay segmenleria degil halkoylomasinda kullorilan gecerli oylann yandan fozlesinin kabul oyy olmasi gerekr. Bedi ‘Anayasa Hukuku Prof. Dr. Ahmet NOHUTGU 347. ANAVASANIN DEGISTIRILMES| TEXLIF 2 Mocs dye tam sayin 10% i (G22 200 meena) GORD SME. Genel Kuralia Ii Deta (anaz 48 saat ria) EL (wedi gorsilemes) UL —> Gil oy, Nite gunk (5) (98n]8 « Whetk Gogurbk <2 (00) Nik Ggunhk > 2 460) ‘CUMHURBASKANI ‘CUMHURSASKANI Halk Oftamas, ‘GERI GONDERNE atk ‘eondnts) i ‘hear ela (cos nienaopa <2 408) NE Godunk> 29 0) ‘CUNHUREASKANI —_CUMHURBASKANT Halcoyiamss ZORUNLU) Hak oylamas (HTIVARD Not abn.

You might also like