You are on page 1of 208
Se aac) Oe UIA aac cel " plying] Modiil 6 CeCe RelA Sek ADLI-iDARI HAKIMEIK SORU BANKAS! 7” medeni Usul ata 239 El ee eet rae oe re cereal pee Eee ea rien eee) oe en ee ead caesar edna Sern enon eres Eee Perineal) Ska Ged yr Fated KONSENSUS ADLI-iDARi HAKiMLIK Hukuk Soru Bankast MEDENi USUL HUKUKU 239 soru > Anayasada Yapilan Defjsiklklere Uyum Saglanmak Amaciyla Yaklagik 450 Civaninda Kanun ve KHK’y! Defitren ya da Kaldran 2 Temmuz 2018 Tarili 700, 702 ve 703 Sail KHKtar > 9 Temmuz 2018 Tarihinden Sonra Cikanlan 17 Cumburhaskanli Kararnamesi ve 5 (Cuminurbaskanli. Genelgest > 16 Nisan 2017 Referancmuyia Kabul Ellen 6771 Say Anayasa DeBikligi Kanan Goregince 9 Temmuz 2016 Tatihinde Taman Yordrluge Giren Anayasa Deiiliklers > 21 Temmuz 2016'da OHAL ilan Karanndan Sona Cikanlan 667 ila 699 Avasindaki tm OHAL KHKCIan > 25 Temmuz 2018 Tarih ve 7145 Sayil Bazi Kanun ve Kanun Hakmdnde Kararname- lerde Degisiklik Yapalmasina Dair Kanun > 2018 Maze Subat Aylaninda Kabul edilen 2070, 7078, 7079, 2101, 7103 ve 2108 Sayilt Kanunlar > 27 Temmuz 2017 Tach ve 1160 Says TOMIM Kararyla gerceklesen TBMM igtiziga Detisilen, & 24 Avalik 2017 Tatthinde Yapilan Sai Hakimlk ve Saye Sina dil 2018 Vilinda Yapian Kaymnakamli, KESS ve Saystay Smav Sorularinin Uyarlanmast Suretiyle Yeni Eklenmis 200 Sonu ve Dier Tum Gancel Mevzuat DeBfsiklklei Gergevesinde ‘ENILENIP GUNCELLENMis KONULARINA GORE TASNiE EDILMiS ireanta al ‘Yayinevi ve Dagiam Ostin OS.B. 1208. Cad. No: 9 Yenimahalle Ostim / ANKARA Tel:0.312 434 35 97 0.912 432 44 29 Faxc0.912 432 44 28 Sube Cemal Gursel Caddesi Fakalteler Mah. ‘Ankara Uny, Hukuk Fak, Oggenci Girist Gebeci / ANKARA ‘Tels0.$12 319 83 38 www.savaskitap.com KONSENSUS Adli-idari Hakimlik Soru Bankasi Medeni Usul Hukuku ‘Bu Kitabun her hake sak, ‘Tamamen veya herhangi bir balimi yazarin ve ‘yayimevinin yan ani alimmadan baslamaz, kopsa- ‘1 gkanlamaz, fotokopi abnamaz veya kopya an im tagyabileek hichir iglem yap Prof. Dr. Ahmet NOHUTGU ‘Oleay ASLAN Oleay EKSIOGLU Sinan SAKIN Mubhittin AKGABA Bolim Yaar: OLCAY ASLAN Basks Yih Ekim 2018 Baski Sayist 12. Bask, Tah Agen 2004 2 Hak Saat 2015 Hak Nin 205 ak An 206 1 ak Ago 2017 12 Basks Ekim 2018 16x24 £70 gr 1. Hamur Gilt 10 Kitaphk Modder Sayfa Sayisi = 204 ISBN +: 978-605-7963-33-8 Dizgi & Tasarim. : Savas Dizgi Baskt : OrbaranOfet Mit Sa. ve Tid Tee 051235446560 5 ia No: 13264 v 16 Nisan 2017 Referandumuyla Kabul Edilen 6771 Sayili Anayasa Degisikligi Kanunu geregince 9 Temmuz 2018 Tarihinde tamami yrirlge giren Anayasa Defisiklikler, 21 Temmuz 2016'da OHAL ilan kararindan sonra gikanlan 667 ila 699 arasindaki tim OHAL KHK lan, 25 Temmuz 2018 Tarih ve 7145 Sayili Bazi Kenun ve Kanun Hiik- miinde Kararnamelerde Degisiklik Yapilmasina Dair Kanun, 16 Mayss 2018 Tarih ve 7144 Sayilt Bazi Kanunlarda Defisiklik Ya- pilmasi Hakkinda Kanun, 29 Mart 2018 Tarih ve 7104 Sayilt Vergi Kanunlan ile Bazi Kanun ‘Ve Kanun Hiskmiinde Kararnamelerde Degisiklik Yapilmasi Hak- kinda Kanun, 21 Mart 2018 Tarih ve 7103 Sayilt Vergi Kanunlart ile Bazi Kanun ve Kanun Hakmiinde Kararnamelerde Dejisiklik Yapilmasi Hak- kinda Kanun, 28 Subat 2018 Tarih ve 7101 Sayil Iera ve ifiés Kanunu ve Bazi kanunlarda Degisiklik Yapilmasi Hakkinda Kanun, 1 Subat 2018 Tarih ve 7070, 7078 ve 7079 Sayil Olaganiistii Hal Kapsaminda Bazi Dizenlemeler Yapilmasi Hakkinda Kanun Hiuk- miinde Kararnamenin Degistirilerek Kabul Edilmesine Dair Ka~ nunlar, 28 Kasim 2017 Tarih ve 7062 Saytl Bazi Vergi Kanunlant ile Diger Baz! Kanunlarda Degisiklik YapiImasi Hakkinda Kanun, 27 Temmuz 2017 Tarih ve 1160 sayth TBMM Karaniyla gercekle- sen TEMM ictiizugt Dekisiklikler 23 Subat 2017 Tarih ve 6824 Sayil Bazi Alacaklarin Yeniden Yapi- landinimast ile Bazi Kanun Ve Kanun Hakminde Kararnamelerde Deiisiklik Yapilmasina Dair Kanun, 22 Aralik 2016 Tarih ve 6769 Sayili Sinai Malkiyet Kanunu IGINDEKILER 1. GOREV YETKi ve ILKELER ee 3 2. HAKIMIN YASAKUILIGI — REDDI ~ TARAFLAR ve SURELER ... 38 3. DAVA CESITLERI, DAVA SARTLARI VE ILK ITIRAZLAR 1-80 4, YAZILIYARGILAMA USULO 7 5, iSPAT VE DELILLER : 122 6. HUKUM ve DAVAYA SON VEREN TARAF ISLEMLERI 152 7. KANUN YOLLARI 165 8. BASIT YARGILAMA USULU ILE YARGILAMA GIDERLERI ve ADLI YARDIM. : so 181 9. GEGICI KORUMA TEDBIRLER! LE CGEKISMESIZ YARGI VE TAHKIM ... oe 188 vi MEDENI USUL HUKUKU Olcay ASLAN GOREV YETKi ve iLKELER Fadl Hakimlik Aral Uyarlama) 4. Agagidakilerden hangist Hukuk Muhakemeleri Kanunu kapsaminda rev ile ilgili yanis bir bilgidir? A). Gore kurallan bir davaya konu bakimindan hangi mahkemenin ba- kacagina ligkin kurallardr. B) Gorey kurallan kamu dizeninden olup, mahkemece resen dikkate alin. ©) Sahis varliginailiskin davatarda gorevli mahkeme, aksine bir diizen- Teme bulunmadikga asliye hukuk mahkemesiair 1D) Sulh hukuk mahkemesinin gBrevine giren bir davanin asliye hukuk mahkemesinde gériimus olmasi Kanun yolu agamasinda ileri sOrl- lemez. E) Goreve ilgkin kurallar kanunla dizentenit Gérev kyrallan bir dovaya konu bakimindan hangi mahkemeninfasliye hu kk, sulh hukuk gibi) bakacagin iskin kurllarhr Mohkemelerin gGrevi, oncak kanunla dizenlenie. Greve ilskin kurallor, kamu dize: nindendir, bu sebeple de mahkemelerce resen dikkate olin Dova konusunun degjer ve mikionna balalmakstan malvorig: haklonna ili kin davalorla, sahis varlijina ilgkin devolorda gérevli mahkeme, aksine bir dizenle- me bulunmadikca eslye hukuk mohkemesiir. Hukuk Muhokemeleri kanunu ve diger Kenunlarda aksine dizenleme bulunmadika,eslye hukuk mahkemesi diger dava ve isler bakimindan da géreviir. Gorevsizik iddios,, yarglamanin her ogamasinda ve hata konun yolunda da ileri sordebilr, Sulh hulcuk mahkemesinin gérevine giren bir dovanin asliye hukuk mahkemesinde gorilmis olmasi kanun yolu asamasinda da lei strdlebilir. Dd. 4| Konsensus Adi - idori Hakimlk Hukuk Soru Bankas: EEO ‘Agagidakllerden hangisi Hukuk Muhakemeleri Kanunu kapsami kesin yetki hallerinden biri dedildir? ‘A) Can sigortalarinda, sigorta ettirenin, sigortalmin veya lehtann leh veya aleyhine acilacak davalarda oniann yerlegim yert mahkemesi B) Ozel hukuk tazel Kislerinin, ortakik veya yolk iigkileriyle sini ‘olmak kaydiyia, bir ortagina veya Gyesine karsi agacaklani davalar ici, ig ize! kisinin merkezinin bulundugu yer mahkemesi C) tifa haklanna isin davaler, Uzerinde irtfak hakki Kurulan tagin- mazin bulundugu yer mahkemesi D)_Mirascitk belgesinn iptal ve yeni mirasciik belgesi verimesine ilg- kin davalarda, miraseilann oturdugu yer mahkemesi E) Taginmaz Uzerindeki ayni hakka ilgkin veya ayni hak sahipliginde degisikige yol acabilecek davalarda taginmazin bulundugu yer mahkemesi (CeVap Hokuk Muhokemeleri Kanunu bas: davolar bolomindan kesin yetki Kurolin kabul edetken box davolorda ise bu sel le bir bollemeye giimemigir. Bir dave ger traflarca yk séalegmes ile degigiilemeyecek gekilde ve mahkemece de ye hususu resen dikkate olinacak geiide konunde belifonmis ve bu dava sudece oroda jagimasi mémkin ise burada Kesin yetki kucaindan bahsedlr. Ancak bir dava op sindan genelyetk kuallar: gecediolup yada birden fala mahkemede davasim o¢- ima imkari mevcut ise bu durumda kesin olmoyan yeiki kor séz onusudur. Bu halve bu davalara iiskin aralarca garlan mevcut ise etki slesmesi de gUndeme elebil ‘Con sigortolannda, sigorta etrein, sigoralinn veya lehtonn leh veya aley- hine aglacak davalarda onlann yrlesim yer mahkernsi kes ytkli. Tosinmaz izerindek’ aye hakka ilsfin veya oyni hak schpliinde degisilie yl acabilecek dovolar ie tasnmazin ziyligine yahut alkoyma hakkin ligkin davo- lardo, tasinmazn bulundugu yer mahkemesikesin yatklid.Irfok hoklanna iliskin davolar, Uzerinde irk hakks kurulen tosinmozn bulundugy yer mohkemesinde agli. Burodaki kural da bir kesinyetk koro. Ozel hukvk tel kiglerinin, orakk veya tyelie isles srl olmak kay. dil, bir orogina veya Gyesine kasi veya bir oragin yahut Gyenin bu soll digera- tine kas! agacokion davolor icin, igi tizel kisnin merkeznin bulundugu yer mah keomasi kesin yo IMirasciik belgsinin ipa ve yeni mirasiik belges verlmesine iligin dave lardo, élen kimsenin son yerlesim yet mahkemesi veya mirosglorn her bitnin ot dugu yer mahkemesiyetlidr. Dolayiyla burada kesin yeti kurolindon bahseimek rmimkin degilr. Didi Medeni Usul Hukule # Oleay ASLAN | 5 ore rs (uyariama) 3. Asagidakilerden hangisi, 6100 sayil Hukuk Muhakemeleri Kanu- nu’nda sayilan ilkelerden biti dedi A) Aleniyet ilkesi 8) Hukukidinfenilme hakks ©) [sci lehine yorum ikesi D) Tasarrufikesi E)Taleple baghik ikesi SSPE CCovap: Hukuk Mubokemeleri Kanuny kopsominda yer clon ilkeler ve bu ilkelerin igerigi soyledir: Tasorru ilkesi: Hakimin, iki torofian birinin tolebi olmakszn, kendiiginden bir dovay inceleyemeyecegini ve karara baglayamayscogin; kanunda acikco belir flmecikce, hig kimsenin kendi lehine olan davay: agmaya veya haldan talep etmeye zorlanameyacodin; forflanin Gerinde serbesice lasarrul edebilecelleri dave konusy hkkindo, dave aciidiktan sonra da fosarrut yetkisnin devam edecegin’ ifode eden ike Taratlarca getiiime ilkes!: Konunde &ngérilen istsnolor digindo, hkim, iki taratinbirinin soylemedigi seyi veya valialan kendiliginden dikkate alamaz ve onlan hotttabilecek devranislarda dahi bulunamo2, Kanunla belirilen durumlar disindo, hakim, kendiiginden dell toplayomaz. Toraflar vokialan ve delilerini bizzat mohke: meye sunorlar. Bu husus usul hukukunda tarallarca getiime ikesi olarak ritelendri- li Toleple bodhiik ilkesi: Hokim, toraflann tolep sonuclanyla bog; endon faxlosina veya boske bir seye karar veremez. Duruma gére,folep sonucundan daha ‘ana karar verebil Hukuk’dinlenlme tikes: Davonin tareflan, midhiller ve yargilomanin digjer ilgili, kendi haklan ile boglantlr olarak hukukidinlerilme haklane sahiptier. Bu hak; «@} Yorgtlama ile igi olorok bilgi sohibi olunmasiy, b} Agiklama ve ispot haklas, Mohkemenin, ogklamalan dikkate olorak degerlendirmesini ve kararlann somut ve agk olarak gerekcslendiimesin icv ‘Aleniyet ilkesi: Usul hukuku bokrmindon oleniytikesi geregince durusna ve kararionn bldilmesiolendir. Durugmalann bir smn veya temaminin gilt olarak yoplmasina ancak genel chlékin veya kamu givenliginin kesin olarak gerel cig hillerde, torflardon birinintolebi Gzerine yohut reson mahkemoce korar verlekilr Darst davranma ve dogruyy sbyleme yOkOmiGlegd: Toraflann, dist ku- rolina wygun davranmak zorunda oldugu: davanin doyanag olan vakalara likin agklamalanm gergege uygun bir bigimde yoprakle yikiimlG oldugunu ifode eden ikedi Usul ekonomisikesi: Hakim, yorolamanin makul sire icinde ve dtzenl bir bisimde yirbtilmesini ve gereksz gider yapimemasin saglamakie yokdmid oldvgu ied: 6 Konsensus Adi -Idar Hokie Hukuk Sorv Bonkos Hékimin dovay aydiniotma Sdev: Hakim, vyusmozligin aydhnlotimasinin 20- runlu kaldii durumlarda, maddi veye hukuki aciden belirsiz yohut coli gdrdug hususlor hakkinda, taraflara agklama yophrabilir; sory sorabilr; dll gosteriimesini isteyebilr igi lehine yorum ilkes! ie icthatloria gelisiiimis, ig hukukune iligkin dava- larda zayf tarch temsil eden igcilere yénelik olarak adoleti soglamak adin pox ‘eynmali esas alan bir yorum yéntemi igoren ilkedi. Agkkga Hukuk Muhakemeler Kanunundo dizenlenmemigtr Cdr Re ey (uyartama) le igi agagidak! ifadelerden hangisi yanhistir? |A)_ Yetki sozlegmesinin gecerll olabilmes!igin yazil olarak yapiimasi ge- rekir B)Yetki s6zlegmesinin gegerl olabilmes! igin uyugmazigin kaynaklan- dit hukuikiligkinin belidi veya belitenebilr olmast gorekmez. ©) Yeiki s6zlesmesini ancak tacirier veya kamu tizel kgileri yapabli D) Yetki stzlesmesinde aksi belirtimedikge, diger mahkemelerin yetki- sini ortadan kaldinr. E) Taraflar kesin yetki héllerinin meveut oldugu davelara iliskin olarak yetki sézlesmesi yapamaz. evap: Taciler veya kamu t0zel Kiger, cralannde dogmus veye dogobilecek bir ‘uyusmazhk hakkanda, bir veya birden fazlo mahkemey sézlegmeyle yeti hlbilier. Taraflarca aksi karorlasinimadikca dave sadece sézlegmeyle belirenen bu mohke- melerde ag, Gér0ldigi Gzere yetki sézlegmesini oncok taciler ve kamu tze kg ler yapobilic. Gergek kiglerin ve facie olmayan ézel hukuk tUze kigllernin yet soz lesmesi yapma imkéni yoltur. Aynca yetki sézlesmesi yopan taroflar aksini belie: dikce diger mahkemelerininyetksini oradan kaldilar, Taraflann dzerinde serbestce tosarruf edemeyecekleri konular ile kesin yetki hallerinde, yetki séalesmesi yapilamoz. Yelki sézlegmesinin gecedi olabilmes! icin yaa olarak yapilmasi, uyusmad- ‘gn koynaklandgy hukultiliskinia belidi veya belenebilir olmos: ve yetkl nan ‘mahkeme veya mahkemelerin gésterilmesi gor. Bir. Medeni Usul Hukuky # Oleay ASLAN | 7 ny See eS 6100 sayili Hukuk Muhakemeleri Kanunu'na gre, agagidakllerden hhangisi adil tatlde gbrilecek dava ve islerden birl detildir? A) _Ihtiyati haciz talebi 8) Ticari deftererin kaybindan dolayt kayip belgesi verimesi talepleri ©) Boganma davas: D) Gekigmesiz yargr ister E) Nofus kaydinin dizettimesi davast ‘CeVap! 6100 soy Hukuk Muhokemeleri Kenunu‘na gare adi tatilde, ancak ago doki dova ve isler gorclor: ¥- Ityotitedbir, ihyati haciz ve delillern tespiti gibi gacici hukuki koruma, deniz roporlannin alinmest ve dispecci otanmost tolepler ile bunlara kar yapilacak iirazlor ve diger basvurvlar hakkanda karar vesiles Her cesit nafako davolon ile soybo6h, velayet ve vesayete liskin dovo yo do ile. ¥ _Nofus koyttaninin dozelimesislri ve dovolo. ¥ Hizmet akci veya is sézlegmesi sebebiyle igcilerin aghklon davolor. -Ticati defterlerin kaybindan dolay kayp belgesi verilmesi tolepler ile kyl ‘evrakin kaybindan doen iptl ser ¥ las ve konkordalo ile sermaye sirkelleri ve kooperatillrin urlogma suretiyle yeniden yopslandinlmasina ilskin isler ve dovalar. ¥- Adi ailde yopimasina karar verilen Kesler. ¥-Tahkim hikimlerine gére, mahkemenin girev alanine giren dave ve isle ¥ Gehigmesiz yor ise Kanunlarda ivedi oldugu belirilen veya toraflardan birinin tolebi Gzerine, mah: emece ivedi gordlmesine karorverilen dava ve iger. Toreflann enlagmasi hélinde veya dava bir tarafin yoklugunda géxLlmekte ise hozr olen tarafin tlebi Gzerine, yukardak ig ve davolara bakilmas, adi ttiden sonraya birollobilr Ali tailde, yukondoki fvlarda gésterlenler diginda kolan dova ve islerle ilgili olarak verlen dava, kar dava, istinaf ve temyie dilekceleri ile bunlora karst verlen cevop dilekcelerinin ve dosyas! islemden keldinlan davalan yenileme dilekge lerinin alinmas, ilam verimesi, her tH6 tebligat, dosyanin bogka bir mahkemeye, bilge adliye mahkemesine veye Yargitaya génderiimes islemleri de yop. Boganma davalan adi tatilde gértlecek dava ve igler arasinda sayimamshr. Cai 8 | Konsnsus Ai - do Hk Hstok Son Bonk (IIA IEE “Medeni usul hukukunda gorev ile ilgili agagidaki ifadelerden hangisi vvanlistir? A). Sahus varigina iliskin davalarda g6revli mahkeme, kanunda aksine bir dazenleme bulunmadikea asiye hukuk mahkemesicir B) Gekigmesiz yarg\ islerine, kanunda aksine hokim bulunmadikca sulh hukuk mahkemeleri bakar. ©) Sulh hukuk mahkemesinin gbrevine giren bir davanin asliye hukuk ‘mahkemesinde gorolmds olmast, hokmOn esasint etkilemedigi stire- ce temyiz incelemesinde bozma Sebebi olusturmaz. D) Tasinir ve tasinmaz mallarda sadece zilyetigin korunmasina yénelik davalara sulh hukuk mahkemesi bakar. E) Tasinir ve taginmaz mal veya hakkin paylastirimasina ve ortakligin Yelkiin kesin oldugu davalardo, mahkeme yetkili op olmadin, davonin so: una kadar kenlliginden aroshirnak zocundadk. Yetkininkesin oldu davelrda toraflar da mahkemenin yetkisz oldugunu her zomen ile sire. > Yelkininkesin olmadigi dovolord, yelk iraznin, cop dlekcesinde ie sor mesi gerakic Cevap dlekgesnin verimesinden sonra cevop sires! sono erinceye kadar oynca varlecek dike ile yet tvaznda bulunulmasi mimkn dedi Yelk tande bulunan fora, yeikii mahkemeyi; birden faz ytkl mohke: ime varsa sects mahkemeybildrr. Aki tokdde yeh ira cikkoteclinmaz.-Mah- keme, yelkisaik korannda yelili mohtemey de gsr. Yetkinin kesin olmadig: dovolorde, daval sires icinde ve usuline uygun olarak elk irazinda bulunmazsa davanin agicig: mahkeme yeti hale golc Bi. 10| Konsensus Adi - dari Heke Hukuk Soru Bankas anne |8. A, B’nin Istanbu'dak taginmazin’ tapuda satis ve tesclisemi yapimast | uretivle devraimisi. Ancak A, bir ay sonra Gdemek Ozere $6z verdig | satis bedetinin get Kalan kimin:Sdememisi B’ hin satis bedelinin.tahsill icin agacagi davada yetkill mahkeme ‘asagidakilerden hangisidir? A) Sadece davalinin yeriesim yeri mahkemesi 8B) Sadece taginmazin bulundugu yer mahkemesi ©) Soziegmenin yapildigi yer mahkemesi D)__Davalinin yerlesim yeri veya stiziogmenin ifa yer mahkemesi E)__Davalinin yerlesim yeri veya tasinmazin bulundugu yer ya da séz- legmenin yapildii yer yahut s6ziegmenin fa yeri mahkemesi (Cevp: Hukuk Muhakemeleri Kanunu geregince genel yetkili mahkeme, doval gor: ek veya teal ksinin davanin acildigi tarihieki yerlesim yeri mahkemesidir. Sozles- ‘eden dogan davolor bokimindan ise Kanun genel yetkikuralina ek olarak sézlog eden dogian davalarda sézlesmenin fa edilecegi yer mahkemesinin de yetkil old unu beliamisi. Buna gére sézlegmeden dotjon davolarda hem genel yeki kurah hem ézel yetki ural bidikte uygulanacak ve séz konusu bu davalar Davalinin yerle- sim yeri veya sézlegmenin ifo yer mahkemesinde gérblebilecektir Olayda 8 ve A arosindaki igh’ sézlegmesel bir igh! olup, bundon kaynakla~ nan hukuki ihflofin gid icin aglacak davolar davalinin ikometgdh veya sSzles- -menin fa edilecagi yer mahkemesinde gril Aynca olayda tosinmoza iliskin bir sézlegmeden keynaklanan yani sBzlegme- sel uyugmazlitan kaynaklanan bir dova olduguna ve bu durumun taginmazn ayrina iligkin olmodigina dikkat etmek gerekr. Olay er tosinmazin oyninailskin bi dava- ddan kaynaklansa ‘di; "Taginmaz Wzerindeld cyni hakka ilikin veya ayni hak sohpli. inde degisikige yol acobilecek dovolar ile taginmazn ziyetigine yohut alkoyma hakkina ‘likin dovalarda, tasinmazn bulundugy yer mahkemesi Kesin yotkilidi.* ‘ural uygulama alam bulurdu D'dir: ‘Agaijidakilerden hangisl, 6100 sayilt Hukuk Muhakemeleri Kanu- nu'nda agikca diizenlenmemistir? A) Kismi dava 8) Kesfe katlanma yokimiolaga ©) sulh D) Usui kazaniimis hak E) Hakem kararlannin tavzihi aden! Usl Hula ¢ Oley ASLAN |T1 ‘Cov: Hukuk MuhokemeleriKenunv igeriginde 109. madde bash lism: davayi; 291. madde boslg keslekatlanme zorunla lugung; 313. madde basi suh dizenlemesini, 437. modde basi hokem koro tin tava dzenlemesine yer vermis. Usul kezomims hak Hukuk Mohakemelen Kanununda aaikca dGzealenmemis,ithallorla geist bir kawamdi. D'dir nn 10, 6100 sayilt Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na gore, yetKt itirazinin ileri ilgili agagidaki ifadelerden hangisi yanlisti’? A) Tasinmaz mallarda zilyetigin korunmasina iigkin davalarda, mah- kemenin yetkisiz oldugu her zaman iler strdlebii. B)_Sozlegmeden kaynaklanan alacak davalannda, mahkemenin yelkisiz ‘ldugu en ge¢ cevap dilekcesinde ileri siralmelidir. ©) Davada birden fazla mahkeme yelkll ise mahkemenin yetkisiz oldu- Gunu iler siren tara, sectigi mahkemeyi yelki lrazinda bilditmelit, D)Yetkinin kesin olmadiai davalarda davai, siresi iginde mahkemenin yetkisiz oldugunu ileri sirmezse davanin agidigi mahkeme yetkil hale gelir E)_Davanin tacir olan taraflan arasinda yetki sbzlesmesi yapulmis olma- sina ragmen dava, sozlegmede yetkii kilinmayan bir mahkemede agilirsa mahkemenin yetkisiz oldugu her zaman ile sUrblebil evap: Yelk trax durumunda gérbmekte olan davonin yekisinin kesin olup olme: digi hususu Gnem tosimaktodi. S6yle kis > Yetkinin kesin oldugu davalardo, mahkeme yetkli clup clmadigini, davanin so: rune kadar kendliginden araslrmek zorundadi. Yetkinin kesin oldugu davalarda toraflar de mahkemenin yelks olduguny her zaman iler sirebil. Toginmaz mallarda zilytligin korunmasina ilgkin davalordo, mahkemenin yet kisi kesin yetki kurali olup, bu davalarda mahkemenin yetkisz oldugu her zamon ier sirdlebil > Yetkinin kesin olmadigi davalardo, yelk irauinn, cevap dilekgesinde ile sil. esi gerekr. Cevap dilekcesinin verimesinden sonra cevap sitesi sone erincaye kadar aynca verilecek dllekce ile yek’itrazinda bulunulmosi mimktin degidi. ‘Sérlegmeden kaynaklanan alacak davalarinda, mahkemenin yetksi kesin yet kuralt olmayip bu mahkemenin yelkisz olduju en gec cevap dilekcesinde ileri sori rmelidir. Aksi holde yelkinin kesin olmadi) bu davolarda doval, sUresticinde mab kemenin yekisia oldugunu ileri sUimezse davanin ocldijt mahkere yeti hale gel. Yelk’ irazinde bulunon feral, yelkli mahkemeyi; biden foal yelkili mahkeme vvarsa secigi: mohkemeyi bildrr. Aksi takditde yetki iran dikkate olinmaz. Mokke ‘me, yetksiaik koroninda yet mahkemeyi de gdsteri. 12] Konsensus Adi - kari Hakimlik Hukok Soru Banka Tacirer veyo kamu tizel Kiger, aralannda dogimus veye. dogbilecek bir uyugmezlk hakkanda, bir veya birden fasla mohkemeyi sBzlegmeyle yeti kicbiler. Toraflarce oksi kararlasinimadikge dova sadece séalegmeyie beltenen by mahke~ melerde agiir. Davanin tacr olan taraflon orasinda yetki sBzlegmesi yopilmis olmas na ragmen sézlogmede yetkli llinmayan bir mahkemede dava aglirsa yani yet sézlegmes ile belilenen mahkemede acilmazsa diger taraf en ge ceva sires ier sinde mahkemenin yetkisi2 oldugunu ile sUrebilir. Burado bahsi gecen yetki kesin yetki kural degildir ve bu sebeple taraflar her zaman yerkisiak dios lr sUremez- lee Edi OEE mn 11. Mirastan kaynaklanan agagidaki davalann hangisinde mahkemeni yetkisi kesin dedildir? A) Otume bagi tasarruflann iptali ve tenkisi davalan B) Terekenin kesin paylasimina kadar mirascilar aleyhine agilan tim devalar ©) Terekenin paylagiimasina liskin davalar D) Terekenin paylagiimasiyla igi sézlegmenin gegersiiifne lskin da- valar E) _Mirasgihk belgesininiptaline ligkin davalar Cevop: Hukuk Mubokemelet Koruny geregince baz: davalarkesin yelki kuraline tobidi. Boa davolar da ise kesn etki kira: mevcut dei. Eger bir davado dava- rin sadece gene! yeti mohkemede yodo sadece dzl yeti mahkemed g6xtleco- inden bahsedimigse bu durumda kein yeti kro gecerolvp, kesinyotye isk kerollar vygulama alan bulur. Ancak bos: davolarde davanin hem genel yeti hem de 8a yell mohkemede gérilebilecaginden bohsediimisse oni Kesin yelki kuralt sz konusv olay, birden fozlo mahkemenin yelkisinin bulundugy anlagimakl kesn olmoyon ytk kuralon wygulor Hukuk Muhokemeled Kanunw 11. madd! mirstan dogon davolarda yk kurllann: dizenlemekedi. Séyle ki; ago8idak’hallewe miraion dogan davalorda len kimsenin son yeresim eri mohkemes kes yl 6) Terekenin poylagimasina, yapian paylogma s6ziegmesinin gecersiaigne, slime boglttosorfinn iptal ve Tenksine, miros sebebipe isthkokatlgkin dovelar ie rirasgior aasinda terekein yénetiminden keynaklonen davalor. 8) Terokenin kesin payiagmine kadar mirasclara kar! agilacak tim davalar Buniardigindo; terekede bulunan bir mel holdanda aglmak istenen isthkok doves, teekenin yazmi ve tespiti zomoninda mal nerede bulunujorse, erada da ‘lili. Bu sabeple bu davolarde kesin ylki kurl 8 konusu dedi. Arce mirasgiikbelgesnin ipa ve yeni mirosgiik belgesi verlmesine ilskin dovalardo, mirasglann her brn olurdugu yer mahkemesi de yeti. Bu durum- lade da ben fezla mahkemenin ytksnin bulundugu dikkate olarak kesin ye kur 82 konusu dedi Ei Nader UulHukaky 6 Oley ASIAN | 13 SE 42. |. Davacinin davas! olmadan mahkemenin kendiiginden davaya bak- ‘mast yasaktir. 11, Hakim, taraflenn bidimedigi vakialan kendiiginden inceleyemez. Ill, Mahkemelerin her tara kararlan gerekceli oimalici. Yukanda belirtilen durumlar sirasiyla Hukuk Muhakemeleri Kanu rnu’nda yer alan yargilamaya hakim olan hang] ilkelerin geregjidir? A) Tasarruf ilkesi ~ Reson aragtima ilkesi ~ Hukuki dinfeniime haka B)_Taleple bagiiik ilkesi ~ Taraftarca getirime ikesi ~ Hukuki dinlenitme aks (©) Tasarrufilkesi ~ Taraflarca getirime ikesi ~ Hukuki dinlerilme hake D) Tasarruf ikesi ~ Tarallarca getirime ikesi~ Aleniyetikesi )Tasarruf ikest ~ Usul ekonomis! ikesi ~ Hukuki dinlerilme hak Covop: Hukvk Muhokemeleri Kanununda yargilomayo hékim olan ilkeler tek tek dizonlonmitic. Buna gére: TTasarref ilkesi: Hakim, iki forafton birnin talebi olmaksmn, kendlliginden bir ava inceleyemez ve karare badayame2. Kenunda acikco belitimedikce, hig kim se kendiIchine olan davay! o¢maya veya haklan: taleo etmeye zorlanamaz. Torafla- nin Uzerinde serbesice tasarruf edebilecelleri dava konusu hokkindo, dava agidikian sonra do tasarrufyetkisi devam eder. TTaraflarca getirime ilkes: Kanunda &ngdrilen isisnalardisinda, hak, ik to- raftan birinin sSylemedigi sey veya vakialan kendiliginden dikkote clamaz ve onlan hatilatobilecek davranislorda dahi bulunamaz. Kenunla belirtilen durumiar disindo, kim, kondilginden dell ployer “ve isle tesen arastima ilkesi de kabul ediimektedir. Grnegin lk davas gibi TTleple boghiikilkesi: Hakim, torllann tolep sonucloryla bodliir; ondon fazlosina veya baska bir seye karar veremez. Duruma gére, tolep sonucundan daha zina karor verebilir. Hékimin, taraflann talebile bag olmadigina tliskin konun hakomler sokldr. Hukukt dinlenilme hak: Dovanintarclan, madchiler ve yarglamanin dijer iin, keendi heklan ile baglanth olarak hulu dinlenilme hakkina sahiptier. Bu hak; ¥ Yorgiloma ile ilgili olarak bilgi sahibi lunmasin, ¥ Aciklama ve ispat hakkan, ¥ Mahkemenia ociklomalan dikkote olarak de: ve ack olarak gerekcelendinlmesin’ ico ‘Alenyet ilkesi: Durusma ve kararlann bildirimesi olenilr, Durvgmalonn bir ksminin veya tamaminin gil olorak yopilmasina ancok genel ablékin veya kamu ndmesini ve kararlonn somut 14 Konsensus Ad - Wo Hokie Hulk So Banko alvenliginin kesin olorak gerel ley hile, toralladan bitnin tlebi Grerine yohutresen mahkemece korarverllebil. Taraflann gil alebi Sn soruniar hokkan- ddokihikiimler cercevesinde gil durusmada incelenir ve karara baglant. Hakim, bu karan gorekclerii, esos hallandoki koran ile bike ackar. Durdst dovranma ve dogruyu sbyleme yikimluligd: Taralar, dias kur tina uygun davranmak zorundodilar. Terefar, devanin doyanost olan vakiolar iliskin agilomalann gercede wygun bir bicimde yopmalla yekimlidier Usul ekonomi ilkesi: Hakim, yorglomanin mkul site cinde ve dozen bir biginde yorittlmesini ve gereksizgider yoplimamasin soglomekle yokimlddtr. Hokimin dovay apdinlaina &dev: Hakim, vyusmazigin aydiniomosinn 20 rvoly kd durumlarda, madd! veya hukulé aciden blisis yahut cols gogo hususlar halla, taraflara agklema yoptvabil; sou sora del géserimesini isteebii. Dovacinn davas: olmadan mahkemenin kenlliginden davaya bokmasinn yo sok olmos tesoru ilkesinin bir sonucudur. Hakimin,terafann bildemedigi volaolon kendiiginden incsleyememesi ise torflorca getrime ileesinin bir sonucudir, Mah- keemelerin her tir kararonrin gerekcei olmo zorunlulugu ise kanunun age hakms geregi hukuki dinlenlme hoki bir sonucudur Cie 18. Agaijidaki davalardan hangisinde mahkemenin yetkisi kesin dedil- die? ‘A) Tasinmazteta ilgliifek haklanna iiskin dave B) Terekede bulunan birmal hakkinda agian istnkak davasi ©) Ozel hukuk tizel kgilerinin oraklanindan veya tyelerinden birinin, or- ‘takik veya Uyelkligkilervie sini olmak kaydiyia digecerine karst agacagi dava D) Can sigortalanndsa, sigortainin [eh veya aleyhine agilacak dava E) Tasinmazin zlyetigine ligkin dava Cevop: Hukuk Muhakemeleri Kanunu 11. meddes! miostan dogan davelrda yeth kurallanni dizenlemektedir. S8yle ki oga%doli halerde mirastan dogon dovalarda len kimsenin son yeresim yeri mahkemesikesin etki: 4} Terekenin paylagimasina, yaplan paylagma sézlesmesinn gecersiligine, lime bog tasorrfian ipl ve tenkisne, mos sebsbiyeistihkcka iliskin davaar ile mirasglar arasinda terekenin yénetiminden kaynaklonan davaler. b) Terekenin kesin poylosimina kodar mirascllare kare aglacak tim dovalar Bumnlardisinda; ferekede bulunan bir mol hokienda agimak itenen isthkok doves, erekenin yazmi ve fest zomeninda mal nerede bulunuyorsa, orada do ccilabili. Bu sebeple bu davalarde kesin yeki ural 62 konusu defi. ‘Medeni Usul Hukuku # Olcay ASLAN | 15 Ayrica mirascihk belgesinin iptali ve yeni mirasciik belgesi verilmesine iiskin davalardo, mirasglann her birinin oiurdugu yer mahkemesi de yelicir-By durum- lordo da birden fazla mahkemenin yetksinin bulundugy dilate alinarak kesin yelk ural s6z konusu deailir Orelle terekede bulunan bir mal hakkinda oglon isthkak davasinda mab. lkemenin yekisi kesin dedi TTasinmaz dzerindeki ayri hokko iligkn (iifok haklan gibi) veya ayni hak so hipliginde deaisiklige yol acabilecek davalar ile toginmazinzlytigine yohut alkoyma hhakkina igkin davelardo, tasinmozin bulundugu yer mahkemest kesn yeild. uel hukuk tee kigletinin, ortaklk veya Gyelit:ilistlerive sini: olmak key divl, bir ortagina veya dyesine kars! veya bir orlgin yohut Oyenin bu sfotla digerl rine karst agacaklan davalar icin, lig Ize ksinin merkezinin bulundugu yer mab. kkemesi kesin yeti. Can sigertalannd, sigorta etienin, sigoriolin veya lehiann leh veya aley- hine agilacak davalarda onlani yerlesim yeri mohkeres kesin yeti. Bedi 14, 6100 sayili Hukuk Muhakemelerl Kanunu'na gore, yetki sézlesmesi Ile ilgili agagidaki ifadelerden hangisi yanlistr? A) Ancak taciler veya kamu tizel gil, aralarinda dogmus veya do- Gabilecek bir uyusmaziik hakkinda yetki sdzlegmesi yepabililr. B) Taraflarca aks! kararlastinimadikca yetki sBzlegmesi, gonel yetkili mahkemenin yetkisini kaldirmaz. ©) Yetki sozlegmesinin gegeri olablmes! ign, uyusmaziigin kaynaklan- digi hukuki liskinin belii veya belilenebilr olmast gartu. D) Taraflarin, azerinde serbestce tasaruf edemeyecekier| Konularda yetki s8zlesmesi yapilamaz, E)_Yetki sdzlegmesinin gegari olabilmes! icin, yeti kinan mahkeme- nin veya mahkemelerin gbsteriimesi gar. Covap: Tacirler veya kamu 2 kigler, oralarnda dogmus veyo dogabilecek: bir uyugmadik hakkinda, bir veya birden faalo mahkemeyi sézlegmeyie yeti klabilier Bu sebeple sadece (ancal) factler veya kamu tizel Kiger, aralannda dodmus veya, dogabilecek bir uyusmazlk haklanda yeti szlogmesi yopobilier. "Yelk séalesmesi yopan taroflarca cksi korarlastinimadikco dave sodece sé: legmeyle belrlenen bu mankemelerde agiir. Yani kural olarak yetki séalegmesi gene! yelkili mahkemenin yetksini ortadan koldin, TFaraflann Gzerinde serbestce tasarruf edemeyeceklen konular ile kesin yetki hallerinde, yet sdzlegmesi yapsloman ‘Yelk sdzlegmesinin geceri olablmesi icin yor olorak yapilmosi, uyusnazl- {mn kaynaklandir hukuk’iliskinin belie: veya belilenebilir olmosi ve yetklh finan ‘mahkeme veya mahkemelerin g6sterlmes! sort Bel 16 Konsensus Adi - Kor Hakim Holok Sow Bonk 6100 sayilr Hukuk Muhakemeleri Kanunu'na gre, hukuki dinter hak ite ilgili asagidak' ifadelerden hangisi yanlisur? A) Davanin tarafian, mddahiller ve yargilamanin diger iigitier, ken hhaklan ile baglanti olarak hukuki dinleniime hakkina sahiptirier B) Hukuki dinieniime hakki, yargilama ile igi olarak bilgi sahib olun- ‘masini igerir. C)Hukuki dinlenilme hakki nedeniyle taraflar, yargilamayla igi agikla- ‘mada bulunma, bu gercevede iddia ve savunmalarin’ ile sire ve spat hakkina sahiptier, D) Mahkemenin, agikiamalan dikkate alarak degerlendirmesi ve karar- larini somut ve agik olarak gerekcelendirmes gerekir, E)_Hukuki dinlenilme hakki nedeniyle, kanunda Sngbrilen istisnalar dt- sinda, hakim, iki taraftan birinin s6ylemedigi seyi veya vakralan ken- diliginden dikkate alamaz ve onian hatiriatabllecek davranislarda dahi bulunamaz. Covap: Hukuki dinlerilme halle Hikuk Muhokemeleri Konunu madde 27'de su se kilde dizenlenmistir. Davanin taraflon, midahiler ve yargilamanin diger ilgililen, keendi haklan ile baglant olorok hukuki dinlenilme hakkina schiptirer. Hukuki din- lenilme hakks; 9} Yergtlama ile ilgili olarak bilgi sohibi lunmasin, b) Aciklama ve ispot hoki, Mahkemenin, aciklamalon dikkate olarak degerlendimesini ve kararlonn somut ve ack olarak gerekcelendirimesini, igri Kanunda éngérblen isisnolor dignda, hdkimin, iki torfian birinin sByleme- igi sey! veya vakialan Kendilginden dikkote olamamosi ve onlan hatrlatabilecek

You might also like