You are on page 1of 79

T ü rkiye'de

D e n e y se l E d e b iy a t
A n to lo jis i
HAZIRLAYAN M U R A T Y A L Ç IN

ARİ F Dİ ND ■ NÂ Z I M Hİ K ME T ■ E R C Ü M E N T
BEHZAT LAV ■ Â S A F HALET ÇELEBİ -
MÜMTAZ ZEKİ TAŞKIN ■ BEHÇET
NECATİGİL ■ İLHAN BERK - NÜVİT
ÜZDDGRU ■ CAN YÜCEL ■ BİLGE
KARASU ■ LEYLÂ ERBİL ■ SEVİM BURAK
■ Y Ü K S E L P A Z A R K A Y A ■ M E T İ N ALTI LI K
■ NECATİ T Ü S U N E R ■ ENİS BATUR •
1A R I K GÜNERSEL ■ Ü. İSKENDER
ÜZTURANLI ■ ATAHAN TÜZEL - FARUK
UL A Y ■ S E Y H A N E R D Z Ç E L İ K ■ Y U R D A K U L
K A V A S - C. H A K A N A R S L A N ■ S İ M R U Y
TÜZÜN ■ CENK KDYUNCU ■ CEM AKAŞ ■
ERSİN TEZCAN ■ LEVENT ŞENTÜRK

OC3G
H A Z IR L A Y A N

Murat Yalçın

K İT A P T A S A R IM I

Yetkin Başarır

D Ü ZELTİ
Fahri Güllüoğlıı

K İT A P - L IK D E R G İ S İN İ N (6 0 . S A Y I) A R M A Ğ A N ID I R

c o Ya p i K r ed İ Kü ltü r

S a n a t Ya y i n c i l i k T i c a r e t v e S a n a y İ A.Ş.
İstiklal Caddesi No. 285 Beyoğlu 5443? İstanbul
Telefon: (o 212) 252 47 00 (pbx) Faks: (o 212) 293 07 2
http://vvww.yapikrediyayinlari.com
http://www.shop.supcronline.com/yky
http://www.teleweb.com.tr
e-posta: ykkultıır(û)ykykultur.com.tr

R a s k i v e C İL T

Fromat
İÇ İN D E K İL E R

Su n u 5

A rİf D İno 7
NÂZIM H İKM ET 8
E r c ü m e n t B e h z a t Lav ı ı
â s a f H a l e t Ç e le b i 12
M ü m ta z Zekİ T a ş k in 13
B e h ç e t N e c a tİg İl 14
İlh a n B erk 15
N ÜV İT Ö Z D O Ğ RU 16
C an Y ücel 17
B ilg e K a ra su ıs
L e y l â E r b İ l 38
S ev İm B u r a k 40
Y ü k s e l P a z a r k a y a 46
M e t İ n A l t i o k 47
NECATİ TOSU NER 48
E n İ s B a t u r 50
T a rik G ü n e rs e l 54
Ö . İ S K E N D E R Ö Z T U R A N L I 57
At a h a n T ü z e l 6 i
F a r u k U lay 63
S e y h a n E r ö z ç e l İ k 64
Y u r d a k u l K avas - C. H a k a n A r s l a n 65
S İ m r u y T ü z ü n 66
E n İ s A k i n 68
C e n k K o y u n c u 69
C e m Akaş 70
E r s İ n T e z c a n 76
Levent Ş e n tü rk ıı
Su n u

B u a n to lo jiyi h a zırla m a y a g iriş irk e n o y lu m lu b ir tartışm a yap tık


k en d i a ra m ız d a .
N e a n lıy o rd u k “ d en eysel e d e b iy at” tan?
T ü rk iy e ’ de “ d en eysel ed e b iy at” v a r m ıydı?

Örneğin elinizdeki antolojiye aldığım ız ürünlerden söz ederek görüşüne


baş vurduğumuz Ferit Edgü, bunlann “avant-garde” olduğunu, ‘T ürkiye’de za­
ten deneysel edebiyat diye bir şey olduğunu sanm adığını” belirtti.
Oysa Enis Batur, ‘T ürkiye’de hiçbir zam an avant-garde edebiyat yapıl­
m adığını, bazı şair ve yazarlarım ızın deneysel denebilecek çalışm aları olduğu­
nu” düşünüyordu...

Peki, h a n g i ü rü n lerd en o lu şa c a k tı, bu a n to lo ji?


“ D e n e y se l” d en eb ilece k ü rü n ler ve rm iş is im le r k im le rd i?
B u d u ru m d a bö yle b ir a n to lo ji h a z ırla y a b ilir m iyd ik?

T ü rk ed eb iyatın d a “ d en eysel ç a lış m a la r’’ın fa z la sıy la g ö z ard ı


e d ild iğ in i d ü şü n d ü ğ ü m ü z d e n , h iç b ir b ah an eye sığ ın m a d a n k en d i a n ­
la y ışım ız d o ğ ru ltu su n d a b ir a n to lo ji h a z ırla m a n ın g e re k li o ld u ğ u n a
in a n d ık . K im ne d e rse d esin , ta rtışm a la r b iz i nereye s ü rü k le rse sü rü k ­
le sin , ya ra rlı b ir ad ım atm a n iyetim izi b o zm a d an bu işe g iriştik .
Ç e şitli ta ra m a la r yaptık, liste le r o lu ştu rd u k , bu işe m erak duyan
a rk a d a şla rın g ö rü şle rin i, ö n erilerin i, y a rd ım la rın ı a ld ık .

E k le d ik , ç ık ard ık , ü st üste, yan yan a koyd u k,


e lin iz d e k i k ita p ç ığ ı ortaya çık ard ık .
D ah a ö n ce h iç d en en m e m işti d e ...

D a h a fa z la sı?
K u şk u su z y a p ıla b ilir...
D ah a iyisi?
O la b ilir...

So n o larak ,
T ü rk iy e ’de d en eysel ed eb iyat b u n lard an ibaret, d em iyo ru z.
G ö z le rd e n ırak d ü şm ü ş, p e k g ö n ü l in d irilm e m iş b ir a la n d a g e ­
zin m eye ç a lıştık - b izim de u z a ğ ım ız d a k a lm ış ü rü n ler v a rd ır m u tlak a,
b ir y e rle rd e ... G ü n ış ığ ın a ç ık m ışla rın a ra sın d a n d erled ik , to p la d ık bu
ü rü n leri.
B iz “ d e n e y se l” e ö n em v e rd iğ im iz i g ö s te rm e k isted ik . Y o k sa,
“ N e k a d a r ö n e m li” o ld u ğ u h er z a m a n ta rtışılır elbet.

M .Y .
A R İF D İ n o (1 8 93 -1 95 7)

D ü ş ve U y k u su z lu k

D
DÜŞ
Ü
K an sız
k asırg ası
unıu
şehvetli
n§np
y d u d a ğ ım ın
•••ıŞıp
çekiyor
paı>| E
e sm er
dıdaeâ
u cu n u
¡[aSuo
U beyaz
uiepXns
Y m em e
uıu
n in
iS jb X u o K
siyah
i U gece
o/ıuD.ıoousd
sine
i[Bd e 5{
U
uep[n|znsm [X n
Jo X i.ijij
ıuı§ L
0J*U U
^ a rz a sa ^ A a
K

(Ç ok Y a şa sın Ö lü le r, 19 8 5 )
N Â Z IM H İK M E T (1 9 01-1963)

I
K ızk a p a n O ğ lu V eh p i ve Ç o c u k M u h ittin e D a ir
B ir gaz la m b a sı...
Ç ivilenm iş d u v a ra ..
Ç ivi, k u y ru ğ u n u kıvıra kıvıra
b ir d e fte r k â a d ın ın
k alb in i d elip g eçm iştir.
K â at bem b ey az,
k âa t sa p sa rı..
Çivi k â ad ın k a n ın ı içm iştir.
L a m b a yağ m u rlu b ir sab ah g üneşi gibi yan ıy o r
ve d e fte r k âad ı sallan ıy o r
asılm ış b ir ad am ın
beyaz göm leği gib i..
B eyaz göm leğ in g ö ğ sü n d e y azılar
var :
C

eJ '4 'T r v o u £ , — 2 2
D ar
y alak ta ap te s alan ih tiy a r
K ızk ap an O ğ lu V eh p id ir.
H in d ista n cev izin d en yüzü
ve u zun k o llarıy la o,
O k a lip tü s d a lın d a n yeni in m iş
kıllı b ir m ay m u n g ib id ir.

K ızk ap an su v u ru y o r
en sesin e..
O m u z u n d a n m en d ili d ü ştü
sid ik te n e k e sin e .
V ehpi şaşırd ı,
a rıy o r sağ ın ı so lu n u .

U z a ttı ko lu n u ..

K alın b ir yılan gibi ten ek ey e g ird i kol.

Ç ık a rd ı m en d ili.

A çıldı K ız k a p a n ın d ili :
— “M e n d il b ir k a rış b e z d ir am m a
beş k a rışı b ir a rşın o lu r.
A rşın a rşın ı d o ğ u ru r...”

K esild i K ız k a p a n ın sesi.
A nlaşıldı V eh p in in k e rra k e siü
c A a / İL ^ T L _ J < 2S l C V L X g d W

M u h itlin ı 3 y a şın d a d ır.


Z o rla çık arılm azsa çıkm az
b ir fare gibi g ird iğ i k ö şesin d en .
S a k la r k en d in i p en ç e sin d e n
yılan gözlü b ir k ed in in ..

C inayetle R izeye sev k ed eeek ler


e ü rm ü b ü y ü k tü r M u h itim in .

N asıl sev k e tm e sin le r ki


b ir gece b ir k an ca alıp y anına
d a m ın d a n inm iş
d e d e sin in
d ü k k â n ın a ..
Ç ok sü rece k çok
M u h ittin in acısı.
K u rtu lu ş yok
d ed esi davacısı..
( 8 3 5 S a tır , 19 2 8 )
E r c ü m e n t B e h z a t L a v (1903-1984)

K o rk u lu k

A R
T
I
K
, T S»,
E
L
ö

ü
L
E
R
İ
N
D
E
BAŞ LAR
k o r k u lu k

(A çıl K ilid im A ç ıl, 1 9 4 ° )


â sa f H alet Çelebi (1 9 07-1958)

K ita p la r

k a rg a c ık
b u rg a c ık
y a z ıla r
y a z ıla r d o lu k ita p la r
k ita p la r d o lu y a z ıla r
t ü y lü tü y s ü z k a r g a l a r
y a z ıla r

k ita p la r d o lu m ü re k k e p
m u e r e k k e p te n şe k ille r
F ve H

£ 5
■Î2A
y a r ıa ı k o p m u ş » iç im
y a r ıa ı k o p m u ş k i t a p
c i ld li k i t a p
c ild a iz k i t a p

s a h if e le r d e k İ y a z ıla r b e y n im d e
b e y n im d e k i y a z ı l a r h a v a d a
v e h a r f le r m u a lla k la

y a z ıla r ın d ili y o k
b e n im d i l i m l e a ö y lü y o r y a z ı l a r
y a z ıla r ın d ili y o k

g o tik y a z ı l a r d a ı h l a m u r
ç in c e l e r d e f a m

*
ib ra n id e la f
k a r a s a rg ılı h a h a m
h iy e ro g lifd e
baykuş

I
ayak

ve
D
in c e a d a m

ta lik y a z ıla r d a
y a n d a n b ak an göz
v e m e h ta b d a sa rh o ş a h u la r
(Om Mani Paılme H um , 1953)
v e ta h if e le r b o m b o ş
M üm taz Z e k î T a ş k i n i»»)

H ayti A d aları
B ir istirid y e d ir b izim a d a
D a d a ...
D a d a ...
D a d a ...
B enim istirid y e a d a m ın in c isid ir.
...D a d a m ...
D a d a m ...
D a d a m d e rk e n ç ıld ıra c a k ad am .
D ada
B en im istirid y e a d a m ın in c isid ir.
D ada
N e b ir A rjan tin güzeli
N e b ir A frika zen cisid ir.
O kyanusun
K oyu n efti a d a la rı
H ay ti a d a la rı
A h.. D a ... D a
D a ... D a ...
D a ...
D a ...
(A Ilo, A llo , 1 9 3 4 )
B e h ç e t N e c a tİg İl ^ -1979)

D îv â n e D e r k e n a r

K im in elin d e k asid e
kim in elin d e gazel
kim i ç a ğ ırır z ü lü f
kande yok gön ü l
k an ı hani fincan.

K im in y an ın d a yâri
k im in y an ın d a ağyar
k im e yanar b a ğ rı
a ğ la r b ir kuş kol k a n a d
sah râ d a leylâ k ırılır
m e cn u n g id e r andan.

K im in d ilin d e baki
k im in d ilin d e n ed im
m e rc a n yaş n âle
g ö zleri inci yâre
sap lan m ış ok neye d ü şe r
k u şla r benzer ceylâne.

K im in y o lu n d a servi
kim in y o lu n d a revân
kim bu h ic ra n d a dâim
kim in Şu âteş a h la r
cânı o divân.
Il h a n B e r k u«,«)

g
B ir yerdeyim ceneviz eskim iş
D en iz in so fa la rın d a en u z a k y o su n la rı ara lıy o ru m
G e c e s a fra n la rım ı, s u ik in d ile rim i a ç ıy o ru m . S e n i g ö rm e ­
m iştim işte çıplaktık,
k a ra n lık tı

G ecenin p a n c u rla rın ı açtım .


B ir yerin i d ö n ü y o rd u m , d u rm a o ra n ı y aşıyorum . E sk itiy o -ru m
eskitiyorum k alıy o r n e k a d a r güzel o ld u ğ u N .

(M ısırkalyoııiğn C j 1 9 6 2 )
N Ü V İT Ö z d o ğ r u (1 92 5-2 0 02)

D a k tilik T e r s A ydün ya da K ırd a T ırt


T A T lı b a h a r D İR sizin
çin D IR b e n im çin
D IR b iz im çin D irb a h a r
sev İŞ m ekiçin

B A h ar d aH A y ır yok
EV et v a r T U T d ili N İ
de sev İşe d u r EV
et te n G E Ç ilm e Y O R
n azlı A d a d a B Ü yü k tu r

Y O K böy le G Ö K böy
le S U B öy le S E S b ö y
le A Ş K böy le G Ö K su
d a Kİ S m i m ay D A R
lin g e n d SEY d e t yul
O L veyz bi M AYN

yanlış V U R g u la r
N E d im i H A tırla
T IR T sizin T I R T
b en im T IR T bizim
K IR b izim P I H
(S iğ il T a ; O lsa, 1,966 )
N aat
B ir elim b u lu t
B ir elim to p ra k

D D
Ö Ü D
N Ş Ö
E E N
R N E
E B R
K İ E
R K
Y
A
P
R
A
K

S a n a b in kez söyledim be evladım


D işle rin le tırn a k la rım yiyeceğine
G özlerin le gökyüzünü yesen ya

(R cn gah cn k , 1 9 8 1 )
B İl g e Ka r a s u

Ç e şitle m e )! K o rk u
B eş S es İçin M e tin

‘Bağlaç’ olmakla kalacağım sanan dosta

B ir tü y ,
b ir te le k
b ir d a l­
g ın ku­
şu n a r­
d ın d a
b ır a k ı­
v e r d iğ i
h a v a d a n o-
lu ş m u ş g i ­
bi yum u­
ş a k , d ü şen ,
y e re d o ğ ru ;
b ir t ü y ,
b ir te ­
le k ,
b ir y a p ­
ra k
b ir güz
d a lın ­
dan
kopmuş,
kopu-
v e r m iş
sarartılı
b ir y a p ­
rak , y e ­
re de­
ğ in c e
k im s e ­
n in d u y ­
m a d ığ ı,
y e r i, ta ş ı,
to p ra ğ ı b a ­
ğ ır t m a m ış ,
in c itm e m iş
b ir t ü y , b ir te le k ,
b ir g ü z y a p r a ğ ı
g i b i d ü ş m ü ş y e r le ş m iş t i iç i ­
me
iç e rim e ,
g ö n lü m e ,
e tim e
k o r k u
B İ R Ç lG G İ B İ G E L D İN Ü S T Ü
ME
K a r ın c a ­
la r g i­
b iy d im ,
düş ka­
r ın c a la r ı,
ozan k a ­
r ın c a la r ı
g ib i
ç ıd a m lı k a ­
rın c a la r
g ib iy d im ,
ç ıd a m lı,
düm düz
uzanan
u çsu z
bucak­
sız
e n g e b e s iz b ir d ü z lü k te
Ü S T Ü M E B İ R Ç lG G İ B İ G E L ­
D İN K E N D İ N E K A T T IN B E N İ
g ö z ü , a-
y a ğ ı , b ir
y e r le r e
t a k ıl m a ­
dan
h iç b ir ş e y e
y ö n e lm e ­
d en
düm düz
uzanan
b ir to p ­
ra k ta
ç ıd a m la
y ü r ü y e n
k a r ın c a ­
la r g i­
b iy d im .
d u y d u m s e n i ,
ö l d ü m s e n i !
SENİ SENİ SENİ
SENİ SEN İ
g ö rd ü m duydum
y a ş a d ım ö ld ü m -
y ü rü ­
m e k te n
b aşka
bir şey
bilme­
yen
nereye,
niye, ne­
ye gitti­
ğini bil­
meyen
bir yere
gittiğini ol­
sun bilme­
yen
ozan karıncalan
g i b i y d i m
çıdamla
yürüyen
bu düzlük­
te, engebe-
sizlikte.
S E N İN Y A N IM D A S IZ L IG IN
B İR S İL İK S U S K U Y D U , G Ü N ­
SÜ Z K A R A N L IĞ IM IN K E S E R
A Ç A R D I K A P I S I N I , S E S İN ,
YÜZÜN, YÜRÜM EN
Nereye
gittiğini
gene bil­
meden
bir yere
gittiğini ol­
sun gene
çıdamı bilmeden
da, yü­
rümeği
de unut-
muş
b iı b ö c e ğ i m ş i m d i
çılgınca dönenen
durduğu
yerde.
(îttrün-
nıez en­
gebeler
Örüldü
çepeçev­
re
çevrem­
de
korkudan
BİR ÇlG GİBİ GELDİN ÜSTÜ ­
ME KENDİNE KATTIN BENİ,
YUVARLANDIK BİR SÜRE
Zeytin
gövdele­
ri gibi­
yim
şimdi
topra­
ğım is­
ter al,
ister boz,
ister ka­
ra,
burul­
muş er­
keklik­
ler gibi­
yim
a c ı i ç i n d e
k ı v r a n a n
Düzlükle­
rinde gök­
yüzüne
uzanıp gün
ışığını tit­
reştiren,
dünyayı
düzgün
aralıklara
bölen
kavak duvarlann-
dan s onra

SONRA

suyu ara­
yıp bu­
lan kökle­
riyle, dur­
madan bu­
danan kol­
larıyla
su fışkı­
rır gibi
yeniden
toprağa
dökülen
dallarıyla
yeşil yağ­
murunu
yağdıran
söğütlerden sonra,
SONRA
SONRA
yarık
yarılı
yarılmış
tahtasıyla
kıvra­
nan
buruk
burgun
bir zey­
tin göv­
desi g i­
biyim
kuytularda,
eğimlerde,
suskun,
sessizlikler
içinde, gü­
müş yeşil
bir buğu
altında,
buruk
b ir g ö v d e y i m ş i m d i
yemişi
karar­
mayan.
SONRA SONRA SONRA
YIKTIK KENDİMİZİ DE
Kuru­
yum
göğe baktı­
ğım yerde,
buru­
ğum
yere baktı­
ğım yerde
korkuy­
la besle­
nerek
korku­
dan!
BEN ÇlG OLDUM ŞİM Dİ.SEN,
kar’ımdaki taş, kamım-
ETÎMDEKİ
daki, dokumdaki
KAMA
Oysa korku kendi memesini
e m e r e k büyü r
nasıl
burmalı
bu me­
meyi?
nasıl
kurtul­
malı
nasıl na­
sıl nasü
korku­
nun sü-
dü ol­
mak­
tan?
SENİ SENİ SENİ
SENİ SENİ
yaşadım - - duydum
öldüm
Seni yaşa­
dım, seni
öldüm;
Uçuru­
mun di-
bine
varamadım daha
parçalanıp, parça­
layıp kurtulacağım
yere.
Bir tüy,
bir telek
gibi, bir
güz
yaprağı
gibi
k o p m a 1 ı
kuştan, ağaçtan,
yeğnilikle, incele­
rek,
bağırmadan korkudan.
ANILARIM SENİN GELECE­
ĞİN OLUYOR, GERÇEKLİK
DUYUSUNU YİTİRİP, UZAK­
TAN UZAĞA HEP SENİN SİV ­
RİLDİĞİN BİR PUS İÇİNDE
YAŞAMAĞA BAŞLADIĞIM
ŞU ANDA.
SEN AĞAÇTAN SEN AĞACA
KOŞUYORUM, ARADAKİ P U ­
SARIK BATAKLIKTA AYRI­
ŞIP YIVIŞAN GÜNLERİN
HİÇLİĞİNDE.

1 9 7 2 /1 9 7 3 /1 9 7 4
tt, 1* 1* 1* »y Nyt* M
y I*
T *T
i
i'r
0G 1
©E
s I
V
1

, i
4 - Q

4
:
l ©°

II
t
i
© ©
©
0
'T i1
© /
4
i \ I
©
I \ i
e
j t__
/ ' 1 1 !
\
....................

■< 0©
1
t
i■
I
4 i -Ö
- a f ..- .._ J .1
< S
0

I
s
=*
© i...... 4
T - '- y e
*
\kt
4!

*»qttxkr
© i e*

l T
t
*

i
J*
'9
©

I i
». I
t
Ğ) ®'
İ _ ^ L
. «I
TÜRKİYE'DE D EN EY SEL EDEBİYAT ANTDLDJİSİ
i-
i <% _ *
1
L. ri
<>
l-o

\
Ü

i i©
1 ... _ .

i
t.
I I :fc
i °
...a .
© i. s
c

\ f l
/

e i
*•
1 ...
* k _ ®ÍL
A
_A
® A
A_
u » « lb n „„«• •>*f •* « '" H v r tld ijlıı |aja tynda y a ş a -a ja b a « la u .£ a ı


e

e
j

<0
j

i
t

f
e
c

>
s

>
L
M

■*
1

!■
l

i

1
>
■o

e
(yEJİTL E M E Ü *O BK U
LEYLA ERJBİL(1931)

H a lla ç

Betimleme:
B ilin ç yordam ıyla açtığı k afeslerin gü rbüzlüğü E T ’e koklandığı ortam da
yosun una kaygan ISSIZ.

Kişiler:
T o rb ası, tası, sırtta. Sarm ısak çatlağı ağzını astığı satır. N eden sineklerin
B U N ’ ları ortaya ortaya kaçarak pazeni m um su yüzlerin.

Doğa:
Kırı tok m utluluğa sallanan kirli çam aşırları torbada. Ç A Y IR m ektup kır­
pıntıları, -k işile rin saklam ak am acıyla k ırp ılm ış- adaları türkülü, toprağı
a şk nem li, ufakken atlıları donuna kaçırdığı dolu dizgin m avili.

Dialotj:
— Ondan kaçılm az diliyor.
— Ondan kaçılm az yapalım .
— A çm asın çatırdısında kuruluğun torbasını, sakının.

— Foyalara gö z kulak ve el olm ak, kelden ön ce...


— Saldı, korku, ürkü, bastı, yetti, bezdik.

Başkaldırı:
Sürülerim izi od am ak , örm ek ağacım ızı, kam burum uza m ürdüm ortanca­
sıyla k ılıf çekm ek, vergisiz kılarak ve özgü r, gür, gür, gür.

İçtenlik:
N azlılığı ürkütm eyen sineklerin sevisine SU SK U .

Doğaüstü:
Sarnıçlara salınm ış, sarm an gü neşler top top m or, M osm or Tatianalar’ı.
Lastiksiz ışık sesi çıkm az kiraz sokaklara «n» ötesi şarapları içen ölüm süz.
Yuhanna’nın Türküsü:
İpliklerini pazara çıkaran kıvılcım soyuğu yanakların ekildiği suya daldır­
m ıştı gö zlerin i uuuy a! uuuy a! uuuy a! Etli canlı duyarlıklar veren toprak
m ügesiz ovaların sarısı ıslar karasını gece m orunun suya. O ooy a! oooy
a!..

Koro:
Tralala
T ralala
T ralala

Kişinin Saklı Durumu:


Apış aralarının ovalanm ası. A lfa ’dan O m ega’ya.

Hiçlik:
K orkusuyla iğneli fıçıların k işiler sığın d ılar gene salt kişilere. O, m utlulu­
ğu nu kutladı, tutup tek başına kaşık. Şarap b eğen isin e durdu aykırı. ŞİŞ E ­
L E R ÇO Ğ U L KİŞİ T EK İL diye, gezinin tekilim de çoğullanayım yoksa kirli
çam aşırları torbada foyalarla torba...

Gene Yuhanna:
Şarap otları büyüm ez neden diye şaşıp ve gü neşte ve kınalı ellerle ve ilkel
yağm urlarıyla selde cübbesi ad ı düşen foyalarlı torba yere. Yerde başı, ot­
ları şarap o d a n şarap.

Bitim:
K apışm alar.

Ve İPU Ç SU Z K İŞİLE R olarak soğ u ğu n a kürekle yeşil katılm ış m ağru r ya­


şam alara ayrışarak öyle.

(H a lla ç , 1 9 6 0 )
Sevİm B u r a k ^ .ı983)

İk i Ş a rk ı

Y alvarırım B eyefendi saatin iz kaçı gösteriyor?


Saatim i dir- 2 dir- 2 b u çu k tu r
Üçü çeyrek geçiyor
4.30
D örde çeyrek var
5 tir
A ltıdır
7
8
9
10
11
12 dir.

İki sa a t d ah a vaktim iz var


Saatim d u rm u ş
S aatim işlem iyor
Saatim i k u rm am ışım
Saatim i geçici o larak ayar etm işim
D aha bu gü n
Ö ğleden önce
Sonra
Yoldayım
Yarın ben yolcuyum
G idiyorum
Söyliyebilir m isin iz b an a eve saat kaçta gelir?
S ab ah tan - Ö ğle vakti - A kşam üstü - G elir
G ece yarısı - G ü n o rtası - Şafakta gelir
5 ten ö nce gelm ez
6 d a n ö nce b u lu n m az
7 d en so n ra b u lu n u r
Saat 7 yi vurdu m u?
ıo yıl geçti mi?
B abanız sağ m ıdır?
Evet - B abam hâlâ hay attad ır
H en ü z 50 yaşın d ad ır

Bu g ü n ayın kaçıdır?
Bu g ü n aym 9 ud u r
Bu g ü n aym 10 1112 13 14 15 16 17 18 19 20 sidir
A yrılığım ızın tarih i 1930 d u r
7 M art darg ın lığ ın ızı bu g ü n an lad ım
Bu 1930 yılı - A ğ u sto su n a düşü y o r

A caba vakit geçti mi?


H astam ız iyileşm eye yüz tu ttu m u?
Y alvarırım B eyefendi saatin iz kaçı gösteriyor?
V aktim iz kaldı mı?
D aha şim d i g eld in iz - A celeniz ne?
Bir dakika bile d u ram am
S aat yaklaşıyor
Saat geldi
Bu gece gidiyorum
Saat kaç?
Saatten h ab erin iz var mı?
T ren kaçta kalkıyor?
H u d u t dışı 1 F ran k tır
Saatiniz kaç?
Saatim b ir çeyrek - S aatim üç çeyrek - Beş çeyrek - G eri kalıyor
Ö ğle
İkindi
G eçti
Şim di gece
N asıl dü ş görüyor?
Sabah n asıl uyanık?
N eler söylüyor?
D ikkat et
N asıl koşuyor?
Saat yaklaşıyor
D aha erk en
O k ad ar erk en g ö rü n m ü y o r
G eç g ö rü n ü y o r
B ir sa a ttir sizi bekliyorum nerdesiniz?
0 nereye gitti?
Saat kaç?
Kaç yaşındasınız?
O n g ü n oldu 25 yaşım dayım
O n g ü n so n ra 25 yaşım a gireceğim
Ö yleyse b en d en üç yaş bü y ü k sü n ü z
1 yaş bü y ü k sü n ü z
O k ad ar g ö sterm iy o r
D aha g en ç gö steriy o r
D aha gen çsin iz
V akitsiz ih tiy arlam ışım d ır
Y alvarırım Beyefendi saatiniz kaçı gösteriyor?
Kaç yıl geçti?
V akit kaç?
İstasyon nerde?
D oğru ileri g it
Sora sağa
Sora sola
K arşında
D ur
H iç - Bir - Yere - G itm e
D ön
V akit g eçtir
Yarı gecedir
Siz kim siniz?
K orkm ayın ben burdayım sizi tu ta rım d ü şm ezsin iz
Saat yaklaştı mı?
G itm e zam an ı geldi mi?
B eni k im se so rd u m u?
B en dışardayken arayıp so ran o ldu m u?
Evet - İki F renk g eld iler selâm la b irlik te kartvizitlerini b ırak ıp g ittiler
D ediğim i anlıyor m u su n u z?
Yavaş yavaş söylerseniz an larım
Ç abuk söylerseniz şaşırırım
ben tam am iyle ak sam ış b ir k ad ın ım artık
Elinizi b ana u zatm az m ısınız?
B enim yerim e O im za etm eye yetkilidir
B enim ad ım a h e r ne varsa O ’n u n d u r
S aatten h ab erin iz var mı?
Yarın ben yolcuyum
G idiyorum
Y erim e O ’n u bırakıyorum

K im seyi g ö rm em - Sokağa çık m am - H iç bir- bild iğ im Yok- Y akında


olu rsa O ’nu g ö rü rü m - K o n u şu rsa O ’n u n la birlikte k o n u şu ru m - Etrafı taş
duvarlı b ir k ö şk içersindeyim - O rda o tu ru y o rsu n - B iliyorum - V aziyetinden
de belli -Ş ensin- -Sevim sin- K aranlıktasın- Sana d o ğ ru bakm aya u ğ raşıyo­
ru m - E lim le arıya arıya m u tfağ ı b u luyorum - Büyük ko cam an b ir balık a l­
m ışlar- M utfakta b alık tan h er türlü şey yapıyorduk. K öpeğim iz de o rta yer­
de çakılı du ru y o rd u - B aktım - k afasın ın u cu n d an çekeyim d ed im - Kafayı
b ıraktı- Sen m isin çeken- A yağım ın ü stü n ü k o p arm ış- K öpek b eni ta n ır
m ı- S onra y atm ışım - D o k to r Zıpçıyan gelm iş O ’nu m uayene etm iş- Ö b ü r
ço cu k lar oynarken O ço cu k p en ceren in ö n ü n d e kalm ış- Az değil- T am
d ö rt ay k aldım yatakta- P encerenin ö n ü n e karyolayı çektiler- N e yattım ya­
takta- N e yattım - N e yattım - O sen e M uhacırlar da g elm iş- B akm ak iste­
m iş M u h acırlara- Yara tam am iyle g eçm em iş- Bir ağrı b aşlam ış O nda-
H em de n e ağrı- A rtık o ağrıya d ayanam adım - H ep bağ ırd ım - H em de n a ­
sıl -D o k to r g elm iş iğ n e yapm ış O na- Bir d ah a da k alk m ad ım - Bir d ah a da
k alk m am ış- o taş duvarlı k ö şk ü n içinde kalm ış- N erdeyim ? - O nereye g it­
ti ?- S onu m u geldi? S argılarım ı çıkarm ışlar- Ç ok b ağ ırm ış- o taş duvarlı
k ö şk te- h ep ken d i sesim i duyuyorum -

Saati yaklaşıyor- Saati gelm iş- O rtalıkta yok- K endi k en d in i çağırı­


yor -Sevim -Sevim -Sevim - D uym uyor m u su n - H em sağ ır h em de ağ zın d a
ılılı dclıııııi'/ Ho yn^m da- K araşoooo- K araşooo- K araşooooo- H ep bağırır-
I hık ım san ız ağlar- D ü şü n m esi zo r b ir ağ lam a- G ittikçe çocuk oluyor- G it­
tikçe zarif-Şeffaf- N erdeyse ru h h aline gelecek- K endisine so rsan ız d ah a
da yok o lu r- O ’n u arıyorum b u rad a- E lbiseciğinin a ltın d a O ’n u bulam ıyo-
rum -
E ğer b an a in a n ırsa n size g ö re değil o çocuk.
B eklediğim sizler d eğ ilsin iz d e r -Isırm ak için ayağım ıza b ak ar- O
g en e fena bakıyorsa- O zam a n b iz g en e tatlı k o n u şalım - G ene sevelim - Fe­
n alık ve iyilikle O ’n u n elini sıkalım - Saat yaklaşıyor- Ah ağ lam a- A ğlam a
da d esen ağlar- G eç kaldım diyor- Saate bakıyor- A caba n erd e olabilir?-
N eler söylüyor?- K onuşm ayın- O çocuk n erd e- Z am anı yok- G eleceği yok-
G eçm işi yok- Bu gece ölüyor- G erçeğe bu k ad ar yak ın laşm ışk en O ’n u kim
tu tab ilir- O ’n u b ırakm ayın- B eni zorluyor- B enim gid işim e bak ın - Siyah
ağ açlard an geçerek- H er ad ım d a batarak - H ele O ’n u çıp lak k en g ö rsen iz
acırsın ız- İşte k en d ik en d in e g id en biri d ersin iz- K en d ik en d in e av o lm u ş
d ersin iz- Öyle b ir hayvan ki k u rn a z - yırtıcı- sin si- Bu m u k a h ra m a n d e rsi­
niz- T esad ü fen a ğ ın içine g irm iş- O da san a d e r ki Ben b ir ço cu k tu m - İçi­
nize d ü ştü m - S izinle çevriliyim - Siz m i b en i k u rtaracak sın ız- G erçeğe bu
k a d a r yakın b ir k ö şk te- G erçeğe bu k ad ar uzak- H em yabani- H em de uy­
sal- K öşem de o tu ru y o ru m - A m a siz siz çok çalışıyorsunuz- F akat artık ye­
ter çalışm an ın da b ir kararı vardır- Bu k adarı fazla- D ü şü n ü n b ir kere- ben
ayakta d urm aya çalışıyorum . İn sa n bazı d ü şer- H ayatta h e r şeyin b ir k ara­
rı vardır- Bu o d alard a p en cerelerd en aşağ ı sa rk m a n ın - A yrılm anın- U n u t­
m a n ın - B ilm iyorum d em en in - Ç ocuğu d ağ lard a tek b aşın a b ırak m an ın -
Bazı m eselelerd e yalnız k alm an ın - Beni anlıyor m u su n u z diye tek rarlam a­
n ın - S ayıklam anın- Baş d ö n m e sin in -
K im se de d in lem ez sen i- B ir kişi bile d in lem ez O nu- O ’n u n la g ez­
m eye g itm ezle r b u n d a n so n ra- G ezm eye b u n d a n so n ra ayrı ayrı g ideriz-
Ben bu evden b ir k ere g id erim - S onra siz Sevim le çık arsın ız- Biri b u rd a
am a öteki n erd e- Y atıyorsa k alk sın - Ben g ü n lerce u yum adım - G ittim - G it­
tim - B urdan b in d irsin le r sen i b ir vapura- D oğru K östenceye g id ersin - G eç
g id ersin - O lsu n - İşler sen in b ild iğ in gibi değil- B iraz b aşka- T am m â n a ­
sıyla b aşk a b ir havadayım - Size söyledim - İstersen b an a bırak - B azan k e n ­
di b ildiklerini bile an lay a m azsın - Şim di g ö ste rirle r san a- Sen bu k öşkte
y an aşm asın - S enin vazifen h e r tü rlü işleri yapm ak- İş y ap m azsan hak k ın ı
alıp g id ersin -
T op oyn arsın - Şarkı söylersin- Bu da sen in vazifen- O g elir gelm ez
söyleyin iki üç kez b an a g elsin - B enim isted iğ im şeyi b an a g etirsin - B enim
isted iğ im b ir u zu n - Bir yuvarlak- T aneli- P aram p arça- -K ülleri büyük p a r­
çalı- K endi k e n d in e yalnız- B aşka- Z or- B am b aşk a b ir iş- Şim di gece- O
ço cu k nerd e- O ’nu k en d i k e n d in e b ırak ın istersen iz- H ep gü ler- O k ad ar
da k u rn az- H ain- T am da h u rm a la rın a ltın d a yatan b ir aslan a lâyık sa n ır­
sın ız- O k ad ar k en d i k en d in e d ü şm a n - K endi k e n d in e d ir O ’n u n işi- K endi
k e n d in e o tu ru r- k en d i k e n d in e d ü şer- K endi k e n d in e k o n u şu r- A ğlar- H o­
m u rd an ır- S abah kahvaltısını b e ra b e r yaparız- Pek efen d id ir- Y em eğini b i­
tird i m i çekilir- Pek çirkin bağ ırır- B alık gibi b ir şey- B ağırm a da d esen ba­
ğ ırır- Balığı sever- N e k ad ar da olsa yer- Yeme d e d esen yer- Y apm a da d e­
sen yapar- B alığa bayılır. Y em ekte ne istiy o ru m biliyor m u su n u z- B A L I K
- İnce ince d o ğ ran m ış- G üzelce d o ğ ra n m ış- G en e ü stü n d e balık-
Bu g ü n ço k ü zg ü n - H ep yatıyor- H ep yatıyor- H iç k alk m az o y erin­
d en b ir d ah a d a- Ç ok ü z g ü n ü m b u g ü n - Bu ak şam b u rd a çok gizli b ir se­
falet - B irçok kara bulu t- Ve çok sıkıntılı b ir hava var- İstersen iz kalın b u r­
da- B urda b u ld u ğ u n u z havayı b aşk a h içb ir yerde b u lam azsın ız- D erin fa­
k at hafif- K aranlık- U zun- F akat ço k ince- B errak- Sinirli- K ızgın biri d e­
ğil o- H em ü zü n tü lü h em de A bus biri- Saati yaklaşıyor- O rtalard a yok- Bi­
ri b u rd a- Ö teki nerde? İkisi de yok.
(Y a n ık S a ra y la r , 19 6 6 )
YÜKSEL PAZARKAYA (1940)

Örgütlenmek

Ö CHHM M )<jt)ÖÖÖ<)()(><>()()(H)()<»()C»(H)<j

<K H M k k k k k k k k k k k k k k k k k k k k İ Ö Ö

Ö Ö (K K K kk'K K H M kH M M M M M M K M M M H H H İ

« K H M H M H M H k H k M M M k M k M M M k k k k jÖ Ö Ö

ö ö o ö ö ö ö ö ö ö ö ö (k k x k x k x k k x k > ö ö ö ö

I M M M M k M M H k k K H M H M H jÖ Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö

ö ö ö o ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö tk iö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö

(M k k k k k k k k k jö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö < k > ö ö ö ö

Ö Ö O Ü Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö <X X X kkkxkk>Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö

Ö Ö < k k # Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö (X X > Ö Ö Ö Ö Ö

Ö Ö Ö Ö () ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö

< k k k k k k x x x x x k k x x )ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö

ö Ö Ö Ö Ö Ö O Ö Ö Ö Ö ÖÖ ÖÖ ÖÖÖ ÖÖ ÖÖ ÖÖÖ <X>Ö ÖÖ ÖÖ

<kkk>Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö ö ö ö ö ö ö ö ö

Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö ÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖ

Ö < k k k )Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö < k x k x k k k > Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ü

Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö ik jÖ Ö Ö Ö

r k k k k k k k k iö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö

Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö < X X > Ö Ö Ü Ö Ö Ö İk X H X X X > Ö Ö Ö Ö

C H M k x k k X X K X X M X k > Ö ()Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö ö

ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö iX > Ö Ö Ö Ö

(HM M M >Ö<M M HXH>ÖÖ<X)Ö<kH>Ö(X)ÖÖ Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö

Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö Ö iH )Ö < k İÖ Ö Ö Ö Ö (jÖ Ö Ö Ö Ö

< H H H k k k k k k k k k k k k k k k k k k )ö ö ö ö ö ö Ö ö ö ö ö ö ö ö ö

(So m u t Ş iir , 1 9 9 6 )
M e t ín A l t io k ( 1941 - 1993)

B ir U y u m s u z R a s tla ş m a

Y angın D e p re m
la rd a n le rd e n
g eliyorum g eliyorum
d ed i d edi
a d am k ad ın

ve

d ep yan
rem gın
le re la ra
g itti g itti
yıkık yanık

(H esap -işi Ş iir le r , 1 9 9 3 )


NECATİ TOSUNER (1944)

S o b a lık Ö y k ü le r

D u r , D î n l e B a k i B İ r ...
D em ek ki, kış. K ar d ışard a du ru y o r h âlâ. Soba da var. Y anan b ir so ­
ba, - bu k âğ ıt k u rtu ld u ğ u n a g ö re so b a yanıyor hâlâ. Yani, sıcak. H iç değ il­
se, ü şü n m ü y o r. C anım , d o n u lm u y o r ya!

D ur, d in le bak! Bir g ü n ... Kış. K ar d ışard a du ru y o r hâlâ. Soba da


var. Y anm ayan b ir soba. Bu k âğ ıt da yok. Yine de, ü şünüyor. Belki, d o n u ­
luyor.

VERİM
Pencere ön ü n d ey im . T ül p erd e ardm dayım . B alkon, yerden yalan­
dan yü ksek b ir balk o n . Kış b a lk o n u n d a yaz kalabalığı. S andalyeler m asa-
sız ve ü s t üste. K ovalanm ayan b ir kedi ve kuyruğu çiçeği so lm u ş üç saksı
a rasın d a.
K arşı cam g ö lg esin d e yağm ur.
Ç ocuk sesi yok, y ağ m u r var.

A l e v (A l e v )
«Ot. O dun. O d. O cak.
O cak. M angal. M art. M altız.
T an d ır. K estane. Şöm ine-
siz.»
«Ekvator!»
«İpana!»

E lektrik sobası, elektriksiz.


G az sobası, g azsız.
O d u n so b ası, d ertsiz.
«G az var g azo z var.»
«G az g elm ed i gazo z var.»
«G azoz bitti!»

«Soba soba!»
«Söbe söbe!»

«Tövbe tövbe!»

«N asıl becerdin?»
«Portakal san d ığ ı can ım , p o rtak al san d ığ ı,
- elm aydı.»

Tu tkun

Ö nce E sk işeh ir geçiliyor. Bir d em ir k ö p rü geçiliyor. T ren yarış ediyor k e n ­


di gölgesiyle. T e lg ra f direkleri gitm iy o r M ersin ’e. Ç o b an lar ve sürüleri.
B ozkır. K ar ö rtü sü seyrelm iş yükseltiler en uzakta. 361 sayılı b ir d irek yiti­
yor, - o lm u ş o lm am ış gibi. A nkara yaklaşıyor k u ram sal o larak. Sesleri d u ­
yulm ayan k ö p ek ler saldırm aya kalkışıyor trene. T ren im iz k u rtu lu y o r kızıl-
d erililerd en , - kolaylıkla. B ulutların izleri büyük d ü zlü k ler ü zerin d e,
-k a h v e falları. G eçilen m ak aslar, - m ak as sesleri. H iç tren e b in m em iş
b erb erler ve terziler, - hiç tren e binm eyecek olan ve., h am si iriliğ in d e bir
kuş - b i r a n - b ir tren p en ceresin d e. P ençeleri olm ayan. Ve A nkara, k u ra m ­
sal o larak b iraz d ah a yakında. Ve yaklaşılm ayacak o lan b ir köy g ö rü n tü sü ,
-b e lk i köyden bo zm a b ir kasaba. S ürülerek paylaşılm ış - g i b i - tarlalar.
G ün sayan to p rak . Bir m ak as ve yanda ayrılıp ışıldayan b ir - y e n i- d em ir­
yolu.
Ve koşan çocuklar.
(N ecati T o su n e r S o k a ğ ı, 1 9 8 3 )
ENİS BATUR (1952)

A ra -K ita b / o n d ö r t d e n e y se l m e tin , 1 9 7 4 -19 7 5

Im M em oriam R a y m o n d R o u ssel

B ir

M ery em o ğ lu m ery em k ız
sa b a h a g ü d ü m lü . H a n g i
g ece / g (k ö /şiirin d e ,
M ilto n m u? V sa b a h ta n . B atılı
s ilin ir to p ra k ta n ;
en ince esintiyle. G id erek .

İk i

S ilk in ir to p ra k ta n , saat
a şılm ıştır, h iç b ir ç ın a r k ö k ü n d en
so la ca k tır. G ülce.
S ü zlü k ten k u ru y an b a h ç e le r:
D ışa n !
Y eraltı u z m a n ıd ır,
ço cu k ları dişley erek . B ir ih tiy a r
tu tu y o r k a ld ırım ı. O ysa.

Üç
K aos b irik im li sa la c a k tır k ö k ü n ü .
D e n iz d e n d ir d e n d en iz.
Ayr 1k s
1.
V g ö z ü n d e n g e rile re k o n b in u rla .
D ö rt

B irik im li d u ru rk e n la tin c il
y o n tu lar. B ir an k ıp ırd a y a ra k .
V devinim y o k tu r; v u rg u la n a c a k
söylerken. B ir ete b ü rü n d ü lü rc e s i

B eş

ne k /a la c â k tır ü rü n sü z lü k ten ?
im -a k ı, K u tsa l-a k ı, Söylev-A k
ı. V zam an ı g elirk en O n c ü -în c il’i
k a ra n lık ta n çö zm en in ,
İri

sayd am lığ ın ı)

diiğüm .

A ltı

L ü . S a b a h a . K a n ık sa n ır y in elen m esi
fosilin. T a rih in en etk en silgisi
için d e m i?

E y harf!
Ya yiterse ip , A ria d n e ’n in d ü şsü z lü ğ ü n d e ? Ya
y itirirse a ra m a sın ı, ip, y o lu n u ? Ya
yoksa ip, yoktuysa, y itirilm em işse,
ipse?

Y e ra ltın d ır-
Yedi

K ıyısında b ek le rk e n b o şu n a , iş te çağ rısı


u zağ ın ,
u n u tu lm a z . B ek in g ö z le rin le yelkene. V
(g ö zü n d en . L ü .) o n u rla .
A rtık , y o k tu r.

Sekiz

B ir an b ile. E tim iz i k u şa ta n
d u v arın , ( ip i an m a m ız b itm ey ecek ,
öyle
). C ogito?
g ü lü y o r ya?

D okuz

G ö rü n tü aşacak . D iy e b ile c e k tir. D ış a r


ı! seslen sek de.
H iç b ir an b ile an-
la y a m a m ışım d ır A ğaç’ı. K , g, ö r işte!

H e r b ir şey k alm ay acak tır.

On

M e ro ğ lu m erk ız , s a b a h /ta n . h a v e fín e eyes.


(e.e.). A m a, th a t’s ali. H ad i! V er to rb a n
ı en kıyıdaki b a şd a ş, işeyelim b u ta rih in yanlış
y atağ ın a
O n b ir

K ök. U ğ u rsu z yargıcı a k re b in . S ö z lü k te n


k u ru r m u en eski h a rf? E n p içiz çün
kö; ligim ize in an m ad ığ ım ızd an clır. A h,
iplis!

O n iki

S ö zlü ğ ü n ü , izsizliğ in i. İn a n c ın uyk u su n a


hiç
m i y a tm ıştır, in a n ç sız lık a d ın a m ı bile?
E lb e t, b ir an . L sa da.

Onüç

B irik im li d u ru rk e n la tin c il y o n tu la r.
T o p a ld ı d a, kıyıya ite n onu. O d a m ı
T a rs is ’e k aça rk e n ? A m a tan rık ıy acısı
b u çıkm a, m ız. D ev in im v a rd ır şim d i;
söylerken.

O ndört

K a lm asa d a. K a rta c a k itab


lığı en soğuk y a n g ın d ır yazıya. H â lâ
d a yazıyoruz!
A ynanın iblisi:
k /ö r h â lâ , g /ö r işte , ö r
d a h a , en ö z-g ü ld iirü sü ağlatıy a b ağ lı
o la n la rın . H ad i!
TARIK GUNERSEL (1953)

9 /"

n e w e r y ork
H â fız D iv a n ı’n d a n S ü z ü lü m
kim b ilir h an g i d e fte re sığ a r aşk b ilm ecesi
e fsan elerle yan d ı m u m te n le rin son gecesi

aşk gam ı h ep aynı hikâye d e rle r am a


h a n g i d ild e n duysam y e p y e n id ir d aim a

p e rg e l gibi k e n a rd a y d ım - r a h a t m ı k ald ı
d ev ran b e n i n o k ta g ib i o rtay a aldı

k â in a tın ahvali g ö z ü m d en b elli


b in yıldız b e lle d im h e r b iri b in dilli

yoksun, yoksulum , zek ât v er g ö z le rin d e n


y e ğ d ir z eh irin elin p a n z e h irin d e n

h ız ır’ın h a y at b u ld u ğ u su b u k a d e h te
m elek le r h â fız ’d a n şiir b e lliy o r işte

ş a ra p za m a n ın k an ı, sen in k a n ın değil a
tilk ile şir a rsla n san a aşık o lu rsa
H a fız ı Ş ira zi - T arık Günersel

Hafız Divanı’nı Abdiilbaki Gölptnarlı’mn 600 sayfalık çevirisinden taradım; ilgi­


mi çeken sözleri seçtim, düzenledim. Sekizinci dize dışındakiler büyük ölçüde
Hafız’ın sözlerine dayanarak yazıldı. Sonuçta 6S0 yıl+bir haftada iki şair
tarafından yazılmış bir şiir doğdu. Benzer çalışmayı Tuğrai, Sadi, Nizami, Molla
Cami, Yavuz Selim, Fatih ve Şeyh Galib divanları ile Mevldnanııı Mesnevi’si ve
Kutadgu Bilig ile yaptım. Böylece bir şiirler demeti oluştu: Siizülünıler.
T . G.
fg ğ ıo d rn h p
u ieaiitk m ly ş
jövcçzsb

uiea km ly

f f f ff f

(zam an denen oyu n cak, 19 9 9 )


Ö. İ s k e n d e r Ö z t u r a n l i

Ç o c u k la r N a sıl B ıç a k la n ır (?)

M etin / OL
“Melali anlam ayan nesle aşina değiliz.” (Haşim)

I
B uğulu g ü n o rta sın a çö k erse sesim iz bizim , o yağm ura b ırak ılan , b ir bı­
çak k eser işte o rta yerinden, kalem lerin virgül çizdiği u zak ülkelere b o şa ­
lırk en , bizi özleyen, k ü çücükken
h e r sab ah ö p ü şlerle uyandırılıp, ö n ü n d e u m u d a d ö n ü k , b ir k üçük gizle
sarsılır istekleri, sarılır k itaba so n rasızlığ ın a a d an m ış, ısrarla b ildirilm iş
am a, bağ ırılm ış çağ rılar d ü şe r ço cu k lu ğ u n d a, b ir k im sesizlik d ü şü n d e
k alabalık ö rg ü ler ö rü lü rk en , ıslak m ıdır(?), saçların d a uzayan sokaklar,
yü zü n d e b ü y ü ttü ğ ü n sırm alar, sevecenlikler, elm a d ü şü n ü r, b o şlu k ta sarı­
lır kuklalara, tutkuyla kavrar, aynada kıtık d ü şerk en yere, saçak lard an yağ­
m u r su ların ın şıpırtısıyla o çocuk b ir k işin in yalnızlığında yatıyor, g ö m ü -
tü n d ek i yazı m erm erd en soyutlansa, sö k ü lse. ya bild iğ im b ir g ö m ü te ka­
palı acılarla, kim d em iş m u d u lu k diye, çok acı işte, küçükler, küçüklükler,
kü çü cü k ler b ir su b aşın d a yağm ayı bekleyen, bizim m ağ araların b irin d e
b iter yolculukları

II
Şim di yerim ize geçelim biz, o tu ralım bize ayrılm ış yerlere, ayakta d u r­
m ak tan yorulm uş/ayaklarım ızı, sürüye/sürüye karan lık ta, yazgım ızı k a­
b u llen m ek b aştan , çünkü bıçaklanm ahydı o n lar, b o m b o ş kald ık ların ı a n ­
ladıkları yeryüzünde, «A m or Fati». b ırakalım g itsin o zam a n en uzaktaki
en kara yalnızlığına, deviniyor zaten ağ açlar ayaktayken bizler, kalkam ıyo­
ruz, y o ru m larım ızı bırakm ayı bilm ed en
k anayan su n ak b aşların d a , «hayratına» ö lü m sü zce, am a b ir so lu k bile al­
m ad an . in sa n la r ço cu k ların ın b ab ala rın ın ö lü m leri itilir, başka ölüm lere,
g ö rüntüyle
A m a, h an g i yel getireb ilir ki; devinim in h alk asın d a, h em h alk a h em zin cir
olm ayı b ilerek , yery ü zü n d e, g ö k y ü z ü n d e , taa P ro m e th e u s’d a n beri,
yaşam ak için değil, ö lm em ek için ateş çalm asın ı da
K am erayı elim izde tu tan larız biz, o tu ralım önce, bıçağın k o ltu k altlarını
sıyırıp, k araciğ erin ü zerin e ak ıttığ ı kanı k ağ ıt yapalım , yırtalım , k ağ ıttır
çü n k ü g eçm iş, gelecek ve an , hem yaşanan hem yırtılan (bildim m i diye
so rarız)
K ından çekip kan oldu bıçak, şark ılar söyleyem eden, tersin e bak ın ırk en
b ir od ad a, geleceğine atlıyor, atılıyor, bıçak

III
B izim yıllarca su g etird iğ im iz d eren in b aşın d a, g ö m ü tlü ğ e g id erk en nasıl
bıçak lan ırd ı çocuklar(?), ağlayarak, k efenlerle in erk en ölü ağırlıklar, b a ş­
ların d an aşağıya kaynar sularla
Z alim b ir m ilis gelip k an attı yarayı, d ah a açılm am ışk en , d ah a yaram
k ap an m a zk en , attım dünyayı böylece b ü tü n bo şlu k lara, çok kişiydiler,
taşıd ık cen azem izi, b ir keçi yo lu n d an sü rü n erek ilerliyorduk, çok yüksek­
ti tep e aşağ ıd a deniz.
Ve b ir k en tin yok o lu şu in san larla birlikte (kim öle kim kala)

IV
G en e aç açm a s u f y aptırm ış o sufı gibi k ap an m alı yeryüzüne, yoksa yağ­
m u r kıraç to p rak ları ıslatırcasın a em er, yeryüzünü, k u m sallard an bile
Ö nce p arıld ar bıçak, ö ld ü rü r, so n ra so rar «hangisi, b en d en k o rk tu ğ u n
m u , y alnızlığının u tk u su m u(?) bellekte b u zlaşm an ın çıtırtıları d u yulur­
ken, içkilerdeyse veryansın çığlık çığlığa (H araretli). ışığı d ü şerk en g ü n
so n ra sın ın , geceye bile k avuşam adan. işte bu iki zam a n arası z am a n d a
kaldı takılıp, b ask ın ın ve ö lü m ü n silkelenişiyle. yaşam a sırtın a sap lan m ış
b ir bıçakla g irm en in ne d em ek o ld u ğ u n u bilerek

V
T epelerden aşağıya, küçüle büyüye savruyan çığ gelip katıyor büyülenm iş
tim sah oyuncaklarını, k ü çü k g özlerle, ağızları açık ve herşeyi
A ğlam ayı yaşıyor ya, istese devrilip kalab ilir o ralard a, öylecene Y ağm ura
bak arak , «Anne», b ir b o m b o şlu k dak ik alarca dövülen duvarlarda, d ü şsel
b ir cüm leyi k u ru p b o zm ad a, b ir a k şa m ü stü b ird en b ire g ü lm en in sıcak­
lığında. «N eden uyandırıldık»
GELDİ ADAM. Ç o cu k uyuyor. UYANDIRDI. A ğladı, ağ lad ılar. PEN ­
CEREYE KOŞTULAR, a n s ız ın . K oca elleriy le. YÜZÜNÜ OKŞUYOR.
B ağırıyorlar; «K eşke k u rtarılsay d ık . KEŞKE SARILSAYDIK. SAATİNE
BAKIYOR. T ik tak lar büyüyor, izler. İZLENİYORLAR
küllüğe b astı cig arasım ADAM, k ü ller dönü y o r, sarılan ele b ir k o r parçası
m ı düşüyor(?)
Ç ocuk u m u tsu z gülü şleri b ırak m ış ço k tan . YILLARDIR GÖRÜŞM EDİK.
D aha d o ğ m azd a n tan ırd ım seni. am a. ÖLÜRKEN NİYE GÖRDÜM (?)
(H iç b ir zam a n im za a tm a sın ı ö ğ ren em ey en b ir ö lü n ü n çocukluğuyla, bir
ö rü m cek b irlik te kayıyor aşağ ılara, odada)
SUSMALISIN
Susm ayı b ilm em ki
EN AZINDAN ŞİMDİLİK
h ep k o n u şa ra k yaşadım , k o n u şa ra k taşıd ım k en d im i am a
SUSTURMAĞA MECBURUM
A m a bu b ir cinaye ı M usiki geçiş
Tİ YASAKLADIM ı
ı
su stu ra ra k mı(?)
??????????????
H ep b ir söz g ib i yaşadım , b ir sö z gibi taşıd ım k en d im i
(Bu sö zü kim in söylediği an laşılam ad ı, çü n k ü dışarıd a, ovalarda, tep eler­
de, h o y r/aü ar geçiyordu)

VI
Şim di, k o n u şu y o rlard ı, araların d ay m ışım gibi, ya da şim d ilik , oysa bir
yanılm ayım b en : h a n i b ir sis b u lu tu g elir, g elir, in s a n ın b o ğ a z ın a
sarılacak m ış gibi o lu r, am a o ld u ğ u yerde kalır ya, tam öyle. Ya da sım sıkı
p erd elerd e duvarlarla k o n u şan
O ysa ben vardım R o ssm a n ’ın ard ın d ak i sessizlikte, Kari R o ssm an k aran ­
lığın en ap tal m avisine yazıldın sen
Koca piç U seppe. şehvetin ve savaşın b ir kalıt gibi bıraktığı.
Külli ö n erm elerin zo ru n lu so n u cu (O kuralı ü stü n e yazıyorum )
Ece A yhan, bu kara m erm erin a ltın d a b ir zavallı çocuk,
W aters b u duvarın ço k ö tesin d e, o duvarın ark asın d a ne vardı(?)
Hey A ttar, cevap ver, asıl b en im böyle b ir g ü n ü yaşayan ve sen
n ered esin bu g ü n d e o çocuk, o ad am nerede.
Q u arelle’n in b ir kız gibi geldiği k en tin resm in i b en çizdim ,
Sarı A rjantin tan g olarıyla...
(H epsi b ir yara g ib i kanıyor, «T arihte bu gün» ö rü m cek yüzeyin sertliğini
an lıyorken bird en b ire)

V II
B İ R G Ü N Y A Ş A M GELECEK D İ Y E BEKLEDİM H E P
(Sırasıyla ö nce tu tk u lu , so n ra boş g özlerle, u m arsız, so n ra yıkılm ış, so n ra
yitik ve yenik, so n ra n efreü e b ağ ırarak söylenebilir, bu so n u n c u d a ölm e
isteği «oyuncunun» g ö zlerin d en fişk ırm alıd ır. A ncak istediği ö lü m biçi­
m in i, k en d in i ö ld ü rm e y ö n tem in i k u llan m ak ta serb esttir, burayı oyuncu
yazacak yani...)

V III
Şim di, d ö n saat, ceviz ağ acın d an yapılm ış büyük sa a t d ö n ve dil d u r Dil
d u r Dil d u r Dil d u r d u r dil d u r dil, ben sessizim ben sessiz
(Ses yavaşça çekilecek)
ADAM Y Ü R Ü Y O R .boğazm da b ir kan; ço cu ğ u n , ço cu k o lm an ın suçluluğu
o k u n u y o r g ö z lerin d en . MASAYI YUMRUKLAYARAK, dolu g ö zler k im in
Şim di ağ ıt so n rası, içerde b ir o b u a sesi, b u ru k , kim seyi ilgilem eyen, rady­
oda b ir başka şarkı, ta ki ru h sal b ir sık ın tı da

(O koca çocuk b ir k ad ın ın ağ zın d a n soruyor, «N erede o şim d i, b ir şark ıd a


mı(?)
Ç o cu k D u r d il A n n e B o m b o şlu k A m a E d ilg in y o lcu lu k A n n e B ir
G ö tü rü lm e k yani B em beyaz b ir g ö tü rü lm e k T ren kayıyor ray lard an
D eviniyor yapraklar, devinen b o şlu k tak in i yakalıyor Ç ocuk ADAM (Birisi
ölü d iğ eri ö lü m sü z) Ç ocuk Ben Dil d u r sessizim A nne
S esler yavaşça kaybolacak, içerideki O bua sesi g id erek h ak im o la­
cak, so n ra o da kaybolacak .........

IX
Ve b ir g ü n m utezile A l-A şari ye so rd u ki

(U çu ru m K ita b ı -o rtak k it a p - , 1 9 8 4 )
ATAHAN TÜZEL (1958)

38

C 0 K Ö Z E L B 1 R 1 N E A N L A T HAK İ Ç İ N B i R Ş İ İ R

3 4 h e n i p p 1 c n d S V i u e 0 1 0 A e n L > j n m t i e ? l e
b a ? k a R s 0 T u K S 0 r u n U T K U L A F I
N E Y A N L I Ş A N L A MA L I N E DE O L D U Ğ U N DAN AZ
4 3 1c V e n i b p 1 n P e n E 1 1 e n i P h d u n E c o l e A ? A 1 Ş 1 H I
b a ? k a A s c r u N s 0 r j n KOR U E C E R K A Y I R I R S A

X A F A K B UÏ M
D D S 0 0 1
C E E X R
N V V 2 U X
L' 5 G A Y N L l a t t d e BACH ya
Ş 1 1 M0 C
L MR
E M1 N
R E T3 y x n y a 1 b
! Z V BUU u a 1 k a s 1
E EHR 2 r 1 i n 1. 9
Üd s n 1 d r
A t E I Y D k 1 e v g n a
N Y R A 1 n d a k a l
A D 5 R e n m 1 9 « y
I K E 1
MM
t 6 Y
S I o
T L

( A 0 [d .s .], ıg 8 5 )
( □ >i 9 8 6 ) )
F a r u k U l a y a«*«

C HIRO GRAPHUM

' r y ■ t /& >


c Ç D E F G

h
1
( J
1 J
vT
K L M

0
9 P n

s
n %
ş T

W
u
‘ P-
ü
§
V
# Y z Q
;%
X
$
W

’O d t

Şr %
(T; n V“ 1 $ h
s Ş t

Jg -Ş
6
2 q w

^ * £ £> H 1
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ! ’ ( 1

(Yazılmamış Bir T arih Kitabı İçin D ipnotlar, 1996)


Seyh an E r ö z ç e lİk h* #

A y n ay şe
V ./ b ir k a ra d e n iz havası

düş iç re d ir dünya
ayn ada suret bu lu r

diye y azdı kâğ ıd a Ayşe.


K a tla d ı, k a tla d ı, b ir in san
gölgesi biçti.

A çtığı k â ğ ıtta in sa n a
b enzey en su re tle r, ayna
k ırık la rı, d e lta a k ın tıla rı
v ard ı:

ay ay
§e
y a y a
na ya na ;
n n
ü y ü y
d a d
( K ır A ğ ı, 1 9 9 1 )
Y u r d a k u l Kavas
C. Ha k a n A r sl a n

bak
lan
si
lah
it
clc
gel
sin
çek
vur
ölüm
erk
e
si
ker
im
soyun
u
sapını
biç
ak
lan
mak
b
d
değme
yin
cc
(11 at (set

(K ıya)
S İ m r u y T ü z ü n (1962)

30. BAŞLA

şimdi

birCarbon...vebirsürü

- cI - cI - cI - cI - cI - cI - cI - cI - cI - cI - cI - cI - cI - cI - ci - cI - cI - cI - cI-

:-: a y a t

31. BASİT ve öz

bu eklektik

varlık

-C -C -C -C -C -
-C -C -C -C -C -
- c -\ cı - cı - cı -/c -
C-C-C
\ ı/

C 5IS7A L
44. ORM AN

7 fr 7 f-

- t "

45. AĞAÇ

46. KİTAP

hani şiir hangi şiir

(S c rp c n t Y u m u rta sı, 1 9 9 4 )
E n İs A k i n (1964)

kendini karaladı adam


;araladı adam

(beyaz, m anto ı o , 2 0 0 2 )
C e n k Ko yu n cu u**)

A k ış

A y a ğ ı m b o ş l u ğ a t a k ı l ı y o r d ü ş ü y o r u m
a k a n / . a ma n d e ğ i l , b e n i m ; k e n d i n d e n
k e n d i n e g e ç e n ! D o r u ğ u n d a y d ı m u l u
b i r ş a h i n g i b i , ya da k ö s t e b e k
y e r i n a l t ı n d a ! Y ü z ü m e y a n s ı r
y e n i b i r y ü z , a y n a l a r a h e r
b a k ı ş ı m d a A n l a y a m a m h e m
av h e m a v c ı o l m a m ı Ve
g ü n d e n y a r ı n a a k ı ş ı m
ö t e k i n e k a ç ı ş ı m d ı !
G e c e l e r i o y n a n a n
o y u n d u r y a ş a m !
B o ş u n a a r a m a
d ö r t d u v a r
i nsanl ar
var ken
a k m a
yI»
K I
S E N İ
S ENDEN
S O K A K L A R
D A R M A D A Ğ I N
S A V R U L M U Ş K E N
K E N D İ N O L M A N I N
E S R İ K L İ Ğ İ N İ U N U T
VE YI RTI L GÜNDÜZE !
B Ö Y L E D I R Y A Ş A M . G E C E
T A Ş K I N L I Ğ A M E Z A R Y A P A R
G Ü N D Ü Z Ü M Ü . K U M S A A T İ C.IBI
A K M A Y A A L I Ş A C A Ğ I M İ M G E L E R
D A Ğ I N I K , A N L A M L A R I K A Y B O L M U Ş
Ç I R I L Ç I P L A K Bİ R D ÜŞ L E M. G Ü N D Ü Z
I R Z I N A G E Ç İ L E R E K . Z A R I Y I R T I L M I Ş
B İ R Ç O C U K ; K A N L A R İ Ç İ N D E B İ L İ N C İ M !
B A K T I M D Ü Ş / M Ü Ş Ü M A S L I N D A Ç I K I Y O R U M !

(eski'z 2, 1993)
C em A k aş (1968)

skyhed
( 7 37 5 . g ec e gördüğüm düş)

“S özcükler ve d ü şü n celerin yaratılm ası h ep el ele g itm iş­


tir. İn san , n esn eleri ve kavram ları ad lan d ırab ild iğ i için
d ü şü n eb ilir. S özcükler aracılığıyla u laşab ilir yeni a n la ­
yışlara ve o n ların şiirine. Bu an lam d a Skyhed gerçek bir
şa ir ve h as b ir in san d ı. Q u an tu m fiziğinin tem ellerin d en
biri o lan S ch rö d in g er d en k lem in d e p s i’n in (\|/) dalga b ü ­
yüklüğü fonksiyonu d eğ işk en i o larak k u llan ılm ası, bu
d en k lem i bu lan S ch rö d in g er’a o ö n erm iştir. Psikolojinin
de psi ile sim g elen m esi b ir rastlan tı değildir, çünkü
S ch rö d in g er d en k lem in in de b ir an lam d a cisim lerin p si­
kolojisi h ak k ın d a bilgi verdiği an laşılm ıştır. Y alnızca ev­
ren in so n su z lu ğ u n u n (00) sim gesiyle b elirtilm esi g erek ti­
ğ in i b u lan kişi olm ası bile, d o ğ u m ve ö lüm tarih leri a ra ­
sın a kıstırılm ış b ir zavallı o lm ak tan çık m asın a yeter. A n­
cak Skyhed’in b u ld u ğ u sim g ed en so n ra uzayın eğri o la­
bileceği d ü şü n ü le b ilm iştir.”

C u m m in g s’in Playboy’da çıkan b ir yazısıyla tan ıd ım Skyhed’i. Yazı, C um -


m in g s’in çizdiği resim lerle d estek len m işti. Ö rn eğ in S kyhed’in b u ld u ğ u
h e r sim ge, p aran tez içinde k ü çü k b ir yaratık çizim iyle gösteriliyordu.

G enç Skyhed, ü stü n zekalı b ir bilim adam ı ol-


Evin içinde altı tan e a t var. E ğitilm iş. O d alard an

m asın ın yanı sıra, b ir salon delikanlısıydı da-


b irinde. P arm ağım la sağı gö steriy o ru m , sağ ayak-

playboy. K adınlar bayılırdı yaptıklarına: tenis


larını o yöne (k endilerine g ö re sola) uzatıyorlar,
oynar, sah n ed e şarkı söyler, d a n s ed erd i. Yakışık-
so n ra solu gösteriy o ru m , o yöne. Ç ok h o ş. Seyre-

lıydı da. Sonra am an sız b ir h astalığ a yakalan-


d en ler beğeniyor. A ralarından aynı şeyi yapm ak

dığı ortaya çıktı - beyni yavaş yavaş işlevle-


isteyen b ir kız çıkıyor. O lm az. E ğitim soru-

rini yitirecek ve so n u n d a Skyhed, bo ş bir


nu bu. K im den şeker alırlarsa o n u n sö zü n ü

ten ek e kutuya dönecekti. B unu ö ğ ren en Skyhed,


d in lerler, b aşk asın ın değil. “Ben de v eririm ,” diyor

tüm üyle yıkıldı ve girdiği b u n alım d an b ir da-


kız. “Sen b ilm iyorsun, ısırırla r,” diyorum . Bu

ha bilinci yerinde o larak çıkam adı. K endisini


kolay birşey değil. A tlara d ik k at etm ek gere-

içki ve yem eğe verdi. Bir sü re so n ra artık fark-


kir. Ç ok tehlikeli olabilirler. Ya beni d ö rt

lı b ir g ö rü n ü m : şişm an , saçları d ö kük, yü zü n d e iri,


b ir yandan çevreleyip tekm elem eye baş-

k ahverengi lekeler olan itici b ir ad am . Y azının


larsa? Z ıplar, b ir tan esin in ü zerin e o turu-

b u rasm d a, S kyhed’in geçirdiği değ işim i göste-


rum . Bu fikir çok iyi, am a k im se anlatm aya çalış-

ren b ir dizi resim var.


m ıyorum .
Bir z a m a n la r k ad ın ların tap tığ ı Skyhed için evlilik
F o to ğ ra f m ak in esin i elbise d o lab ım ın altına,

büyük b ir sap lan tı h alini alm ıştı - k ad ın lar


k u tu su n a so k m ad an koym uşlar. Bu in sa n la r so-

artık o n u n la ilgilenm iyordu. Skyhed’in


ru m su z. B aşka se rt cisim ler de d u ru y o r dolapta,

yo ru m u : “B eni evli sanıyorlar, o yüzden. Yaklaş-


o b je k tif çizilecek. K utuyu b u lu p m akineyi içi-

tığ ım b ir k adın, beni evli san ıp uzaklaşıyor,


ne koyuyorum . Bir fo to ğ ra f m ak in esi d ah a var

D ü ğ m en in ‘evli’ye takılı o ld u ğ u n u g ö rü n ce u-
b u n u n da kapağı çıkm ış, sin irli b ir şekilde ta-
zaklaşıyor. D üğm eyi indirm eye çalıştım am a
k ıyorum . P olaroid. R esm i h em en veriyor. Ü zerin-

olm uyor. O ysa b ir d in leseler beni, k en d im i anla-


de “ev li/bekar” d ü ğ m esi var ve evli’ye takılı. D üğ-

tab ilsem , n asıl b ir in san o ld u ğ u m u , beynim in kuv-


m eyi k u rta rıp b ek ar’a g etiriyorum . M akineden,

vetini, herşey ne k ad ar farklı o lu rd u .”


Skyhed’i ağ lark en g ö steren bir resim çıkıyor.

Skyhed aklını yitirm ek üzereydi. H ala bilinç-


Kız, kapıyı yavaşça k ap ad ık tan so n ra , bindiği

li o ld u ğ u so n an d a, şöyle yakarm ışti: “M ektup ya-


d o lm u şu n şo fö rü n e b ir ad res so rar. A dam ad resi
zın bana. K on uşun b en im le m ek tu p ların ızd a. An-
tam olarak b ilm ed iğ in d en , kızı b ir k ad ın a g ötü-

latın. N eler o ld u ğ u n u , n eler o lacağ ın ı y azın .” O-


rür, o n a so rarlar. K adın, ad resi ta r if ed er kıza.

nu bekleyen trajik geleceğin fark ın d a o ld u ğ u an-


Ş oför kıza, k ad ın ın telefo n u n u alm asın ı, gideceği

laşılıyor: “A m a okum ayacağım , okuyam ayacağım


yere v ardığınd a k ad ın a telefon etm esin i rica e-
b u n ları. H ep sin in yırtılm ası gerekecek. Bu d u ru -
d er. S onra k ad ın ad am a telefon edecek. Bu saye-

m a d ü şm ed en önce okuyabilseydim k e şk e .” Ve in ­
de ad am da kızın sağ salim , g itm esi gerek en yere

san ın içini d eşen şu sözleri söyledikten so n ra Sky-


u laştığ ın ı ö ğrenecek. Kız b ir sü re d u rak sar,

h ed b ir d ah a k o n u şm ad ı bilin d iğ i kadarıyla: “N e
so n ra başın ı sallar, şo fö r de d iğ er yolcuların

yapalım , o k u say d ım .”
beklediği arabaya d ö n er.

D aha z am a n ım vardır belki, m ek tu p yırtılm a-


C u m m in g s b u n u n ü zerin e, tu tarlı b ir şekilde

d an yetişebilirim . C u m m in g s n ed en bu k ad ar ac-
a n lam lan d ırılm ası güç d avranışlar sergiler. Ya-

m asız davrandı acaba? T am z am a n ın d a yetişiyo-


zm ın b aşın d a “gerçek b ir şair ve h as b ir in-
ru m - m e k tu p k a d ın ın elinde. S akın yırtm ayın. Ü ze-
s a n ” o larak n itelen d ird iğ i, b ir z a m a n la r d ah i o-

rin d e “y ırtın ” yazıyor. Skyhed’i g ö rm e k istiyorum ,


lan bu h asta in san a b ir m ek tu p yazar. Skyhed ar-
o lm az, uyanınca çok korkuyor. H iç uyanm ıyor m u?
tık tüm üyle yatağa ve b aşk aların ın b ak ım ın a ba-

H ayır, b ü tü n g ü n uyuyor, yalnız ak şam 0 8 .3 0 ’da


ğ ım lıd ır. Evinde b ir h em şire vardır, k en d isin e ba-

Skyhed’i tım a r etm eye geliyorlar, o zam an ; çok k o r­


kan. C u m m in g s’in Skyhed’e m ek tu p yazm ası anlaşı-

kuyor u y andığ ında. H aklı. Ç ok k o rk u n ç. M ektubu


labilir, am a zarfın ü stü n e “Bu m ek tu p o k u n m ad an

k ad ın d an kurtarm ay a çalışıyorum . “Şu şu ru b u için,


yırtılm alıdır. N e yapalım , oku say d ı” diye yazm a-

öyle,” diyor ve beyaz b ir şu ru p d o ld u ru lm u ş ka­


sı, sizce de ço k g arip değil m i? C u m m in g s’in m ek-

şığı ağ zım a uzatıyor. İçersem herşey bitecek,


tu p ta n eler yazdığını h içb ir zam a n bilem eyece-

m ek tu b u k u rtaram ay acağ ım ve belki de Skyhed’e


ğiz. N eden m ek tu b u yazdığı da b ir sır o larak

o ld u ğ u gibi, beynim in kıvrım ları düzelecek. Şu-


kalacak - o k u n m asın ı istem ed iğ in e g ö re, neden?

ru b u içm iyorum , am a uyanırken, içişim i k afam da


C u m m in g s bu soruya, y aşam ının so n u n a d ek yanıt
can lan d ırd ığ ım ı gö rü y o ru m . K ahretsin. Ş urubu iç-
verm edi. D ergideki yazı, zarfın ü stü n e okuyan ve

m iyorum . U yanıyorum . H em en y an ım d ak i duvar,


k afasın a so ru işared eri d o lu şan to m b u l ve sa-

yine de yenildiğim i ve kafam d a c an la n d ırd ığ ım içiş


rışın h e m şire n in kafasını kaşıyışını, o m u z sil-

y üzü n d en kim seyi k u rtaram ad ığ ım ı anlatıyor. Kal-


k işin i ve m ek tu b u yırtışını g ö steren resim le

kam ıyorum .
so n buluyor.

(19 8 9 )
E r s İ n T e z c a n (1968)

şu yazıtı yazdı.
A nasız b ir o g an y aratım lar yu rd u n d a
Başı ağrıy o r b o şu b o şu n a. İn an ç tarlasın d an in san topluyor
C an sık ın tısı an sık ın tısı d a n sın ı tam am layan m u tsu z b ir karasız
D ü ğ ü m lü lib id o n u n yakıtı A rasat b a r’da içiriliyor
F asit b azd a in an cın kızarm ış yüz k ad ar yüzüyor koyunum u
G ül ayında gül yayında ab u s k ab u s su ra t tıraşsız an cak
d ü zg ü n
Ğ ğğğğğğğğğğğğğğğğğğğğğğ
H avari h azırlık o k u lu n d a İsa k u rsta k u rsağ ın d a so lu n d a
kalıyor yaşam ın
Islık çalan ço b an , ıslak çalan ço b an , okuyan usa
İlikli ilgi çöz. k a p a t öz kıyım k asab ın ı
Jo in tih ara yardım cı, ö lü m k o n tro l h ap ları - aşk
K işiliğim ilişkili işkilli
L aboratuvar m ı dünya? kobaybayanlar biz
M utluluk m u tlak m ıdır? m u h ak k ak olm alı mı?
N adasa b ırak ılm ış d im ağ lar m ı yırtılm alı
O yunlarıyla y aşlan an ların ö lü m b urçları olm alı
Ö k sü z o g an ö k sü rü y o r kışın
P rag m atizm yok yok b ırak m atizim
R u h u n u yaşar zam an la çağıran asil şair
su çsu z bucak sız Su İzm ir karışıkyakada-kirli
Şiir an tib iy o tiğ id ir yaşam ın
T akataka takata tak atak a tak ata tak ak atata
Uyuyan m ad am acıkm ış m u tfak o ff
Ü stün canavarlar d işisiz kalm ış
V ahim h icran şarkıları Joy D ivision’dan
Yırtık yaratık iblis an ıların ı yazıyor -b o m b o ş -
Z am an am an m an an n
bu yazıtı o to m a tik yazıyla yazdı, p o stalad ığ ın d a aydınlıktaydı,
karan lık o ld u ğ u n d a odasındaydı.
(e ’siz p o tkal, 1 9 9 7 )
L e v e n t Ş e n t ü r k (1974)

T e k i r D iv a n
1 . a rm a n
K a m a k a m a yavrum ge
K a a rım en en en ka m a el

K a a ım ir ik e d am a ı a ım
a ah a k a a r d a m a oynaya ım

A u u um yo rgunum n e a re
K ir as i in e gön üm ivane!

en e e rim e e ini a e im
ıra en e im i, om u u m , e im!
An a ıy an gü e o n um a r ık niye im i
e e g ir al im a, ay a e im i.

2. e e
k arayım en
a ko n an ü üy üm ön e en

n a iyim h a arıy ım am am
ayak an a ayı en eye ırm a n a n

ayak a rı ı ı n r , a rı yerim
m ak a rn a y a h ay ır, iğ e r o u r erim

h e m en kü e r, h e m e n a n ın m
ır ö n e r, kuy ru ğ u m a y a n ın m

ra h a u rm a m , en e e uyurum
ahi im e ü r r i , ya ağın a o ğ u r um .
3. İri
a u ak an a n ır im aka a ın iyi ini
Yı a r yi ı ya ak a n m a k an ım a ye i

ir u y ara an a o ra m uy u m o an an
a n a n e k a n a ı ko a n d a n , gö ü oyu an an

al ıy ak ne v ar, a m ı ka ay ık?
K a n g a a u uğu k a ır a m ıy ık?

K a am ı o m ayın a a rım irm iğ i


ı ım ı e e m eyin y e r iniz irm iğ i

e ğ irm e n e m i a ğ a r ık i u o u?
Y a an a a o m a İri a re e rin o u.
kitap-lık

K İ T A P - L I K G İ R D İ S İ N İ N A R M A Ğ A N I D I R

You might also like