Professional Documents
Culture Documents
oparte na Programie nauczania geografii w szkole podstawowej – Planeta Nowa autorstwa Ewy Marii Tuz i Barbary Dziedzic
2. Krajobrazy Polski
Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
•wyjaśnia znaczenie terminu podaje różnicę między krajobrazem charakteryzuje pasy rzeźby terenu w dokonuje oceny krajobrazu proponuje zmiany w
krajobraz naturalnym a krajobrazem Polsce najbliższego otoczenia szkoły pod zagospodarowaniu terenu
•wymienia składniki krajobrazu kulturowym opisuje krajobraz najbliższej okolicy względem jego piękna oraz ładu i najbliższej okolicy
1
•wymienia elementy krajobrazu określa położenie najbliższej okolicy w odniesieniu do pasów rzeźby estetyki zagospodarowania prezentuje projekt planu
najbliższej okolicy na mapie Polski terenu porównuje na podstawie mapy zagospodarowania terenu wokół
•wymienia pasy rzeźby terenu Polski przedstawia główne cechy opisuje wpływ wody i wiatru na Polski i ilustracji rzeźbę terenu w szkoły
•wskazuje na mapie Wybrzeże krajobrazu nadmorskiego na nadmorski krajobraz poszczególnych pasach przygotowuje prezentację
Słowińskie podstawie ilustracji przedstawia sposoby wyjaśnia na podstawie ilustracji, jak multimedialną na temat
•wymienia elementy krajobrazu omawia cechy krajobrazu Pojezierza gospodarowania w krajobrazie powstaje jezioro przybrzeżne Wybrzeża Słowińskiego z
uwzględnieniem elementów
nadmorskiego Mazurskiego nadmorskim wymienia obiekty dziedzictwa
krajobrazu naturalnego i
•wymienia główne miasta leżące na wymienia atrakcje turystyczne opisuje zajęcia mieszkańców przyrodniczego i kulturowego kulturowego
Wybrzeżu Słowińskim Pojezierza Mazurskiego regionu nadmorskiego Wybrzeża Słowińskiego oraz przedstawia zróżnicowanie
•wymienia po jednym przykładzie przedstawia cechy krajobrazu Niziny przedstawia wpływ lądolodu na wskazuje je na mapie krajobrazu krain geograficznych
rośliny i zwierzęcia Mazowieckiej krajobraz pojezierzy wyjaśnia znaczenie turystyki na
w pasie pojezierzy na podstawie
charakterystycznych dla Wybrzeża wymienia atrakcje turystyczne omawia cechy krajobrazu Wybrzeżu Słowińskim mapy
Słowińskiego Niziny Mazowieckiej przekształconego przez człowieka charakteryzuje najważniejsze
analizuje na podstawie
•wskazuje na mapie Pojezierze opisuje cechy krajobrazu na Nizinie Mazowieckiej obiekty dziedzictwa przyrodniczego dodatkowych źródeł informacji
Mazurskie wielkomiejskiego przedstawia najważniejsze obiekty i kulturowego na Nizinie oraz map tematycznych warunki
•odczytuje z mapy nazwy wymienia główne cechy krajobrazu dziedzictwa kulturowego w stolicy Mazowieckiej rozwoju rolnictwa na Nizinie
największych jezior na Pojezierzu miejsko-przemysłowego Wyżyny omawia znaczenie węgla opisuje zabudowę i sieć
Mazowieckiej
Mazurskim Śląskiej kamiennego na Wyżynie Śląskiej komunikacyjną Warszawy planuje na podstawie planu
•wskazuje na mapie pas Nizin przedstawia cechy krajobrazu charakteryzuje życie i zwyczaje omawia atrakcje turystyczne na
miasta wycieczkę po Warszawie
Środkowopolskich ora z Nizinę rolniczego Wyżyny Lubelskiej mieszkańców Wyżyny Śląskiej Szlaku Zabytków Techniki przedstawia pozytywne i
Mazowiecką omawia cechy krajobrazu Wyżyny omawia na podstawie ilustracji opisuje za pomocą przykładów
negatywne zmiany w krajobrazie
•wskazuje na mapie największe rzeki Krakowsko-Częstochowskiej na powstawanie wąwozów lessowych rolnictwo na Wyżynie Lubelskiej Wyżyny Śląskiej wynikające z
przecinające Nizinę Mazowiecką podstawie ilustracji charakteryzuje czynniki wpływające opisuje najważniejsze obiekty
działalności człowieka
•wskazuje na mapie największe wymienia dwa przykłady roślin na krajobraz rolniczy Wyżyny dziedzictwa kulturowego Wyżyny analizuje na podstawie
miasta Niziny Mazowieckiej charakterystycznych dla Wyżyny Lubelskiej Lubelskiej dodatkowych źródeł informacji
• podaje nazwę parku narodowego Krakowsko-Częstochowskiej charakteryzuje na podstawie charakteryzuje na podstawie mapy
oraz map tematycznych warunki
leżącego w pobliżu Warszawy wskazuje na mapie najwyższe ilustracji rzeźbę krasową i formy atrakcje turystyczne Szlaku Orlich sprzyjające rozwojowi rolnictwa
•określa położenie Warszawy na szczyty Tatr krasowe Wyżyny Krakowsko- Gniazd na Wyżynie Lubelskiej
mapie Polski wymienia cechy krajobrazu Częstochowskiej przedstawia argumenty
przedstawia historię zamków
•wymienia najważniejsze obiekty wysokogórskiego opisuje na podstawie ilustracji potwierdzające różnicę w znajdujących się na Szlaku Orlich
turystyczne Warszawy omawia cechy pogody w górach piętra roślinności w Tatrach krajobrazie Tatr Wysokich i Tatr Gniazd
•wskazuje na mapie pas Wyżyn wymienia atrakcje turystyczne Tatr opisuje zajęcia i zwyczaje Zachodnich wyjaśnia negatywny wpływ
Polskich i Wyżynę Śląską mieszkańców Podhala opisuje dziedzictwo przyrodnicze
turystyki na środowisko Tatr
•wskazuje na mapie największe Tatr
miasta na Wyżynie Śląskiej
2
•wskazuje na mapie Polski Wyżynę
Lubelską
•wymienia gleby i główne uprawy
Wyżyny Lubelskiej
•określa na podstawie mapy Polski
położenie Wyżyny Krakowsko-
Częstochowskiej
•podaje nazwę parku narodowego
leżącego na Wyżynie Krakowsko-
Częstochowskiej
•podaje nazwy zwierząt żyjących w
jaskiniach na Wyżynie Krakowsko-
Częstochowskiej
•określa na podstawie mapy
położenie Tatr
•wskazuje na mapie Tatry Wysokie i
Tatry Zachodnie
3. Lądy i oceany
Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
wskazuje na globusie i mapie świata wyjaśnia, co to są siatka podaje przyczyny odkryć określa na globusie i mapie oblicza różnicę wysokości między
bieguny, równik, południk zerowy i geograficzna i siatka kartograficzna geograficznych położenie punktów, kontynentów i najwyższym szczytem na Ziemi a
o
180 , półkule, zwrotniki i koła wskazuje główne kierunki •wskazuje na mapie wielkie formy oceanów na kuli ziemskiej największą głębią w oceanach
podbiegunowe geograficzne na globusie ukształtowania powierzchni Ziemi i opisuje podróże odkrywcze w przedstawia znaczenie odkryć
wymienia nazwy kontynentów i porównuje powierzchnię akweny morskie na trasie wyprawy okresie od XVII w. do XX w. geograficznych
oceanów oraz wskazuje ich kontynentów i oceanów na geograficznej Marca Polo
położenie na globusie i mapie podstawie diagramów •opisuje na podstawie mapy szlaki
wymienia największych wskazuje akweny morskie na wypraw Ferdynanda Magellana i
podróżników biorących udział w trasach pierwszych wypraw Krzysztofa Kolumba
odkryciach geograficznych geograficznych
4. Krajobrazy świata
Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
wyjaśnia znaczenie terminu pogoda wyjaśnia różnicę między pogodą a • wskazuje na mapie klimatycznej •oblicza średnią roczną temperaturę •przedstawia zróżnicowanie
wymienia składniki pogody klimatem obszary o najwyższej oraz powietrza temperatury powietrza i opadów
wyjaśnia znaczenie terminu klimat odczytuje z klimatogramu najniższej średniej rocznej •oblicza różnicę między średnią atmosferycznych na Ziemi na
3
wymienia na podstawie mapy t temperaturę powietrza i wielkość temperaturze powietrza temperatura powietrza w podstawie map tematycznych
tematycznej strefy klimatyczne opadów atmosferycznych w danym • wskazuje na mapie klimatycznej najcieplejszym miesiącu i •omawia wpływ człowieka na
Ziemi miesiącu obszary o największej najzimniejszym miesiącu roku krajobrazy Ziemi
wymienia na podstawie ilustracji wymienia typy klimatów w strefie i najmniejszej rocznej sumie •oblicza roczną sumę opadów •porównuje wilgotne lasy równikowe
strefy krajobrazowe Ziemi umiarkowanej opadów •prezentuje przykłady budownictwa, z lasami liściastymi i mieszanymi
wskazuje na mapie strefy •omawia na podstawie mapy stref • porównuje temperaturę sposoby gospodarowania i zajęcia strefy umiarkowanej pod względem
wilgotnych lasów równikowych oraz klimatycznych i klimatogramów powietrza i opady atmosferyczne mieszkańców stref wilgotnych lasów klimatu, roślinności i świata zwierząt
lasów liściastych i mieszanych strefy klimat strefy wilgotnych lasów w klimacie morskim i równikowych oraz lasów liściastych i •analizuje strefy sawann i stepów
umiarkowanej równikowych oraz klimat strefy kontynentalnym mieszanych pod względem położenia,
podaje nazwy warstw wilgotnego lasów liściastych i mieszanych wymienia kryteria wydzielania •porównuje cechy krajobrazu warunków klimatycznych i głównych
lasu równikowego i wskazuje te •omawia na podstawie ilustracji stref krajobrazowych sawann i stepów cech krajobrazu
warstwy na ilustracji warstwową budowę lasów strefy • przedstawia na podstawie •omawia przykłady budownictwa i •przedstawia podobieństwa i różnice
rozpoznaje rośliny i zwierzęta umiarkowanej ilustracji układ stref sposoby gospodarowania w strefach między krajobrazami pustyń
typowe dla lasów równikowych oraz wyjaśnia znaczenie terminów: krajobrazowych na półkuli pustyń gorących i pustyń lodowych gorących i pustyń lodowych
lasów liściastych i mieszanych preria, pampa północnej •prezentuje przykłady budownictwa i •opisuje na podstawie dodatkowych
wyjaśnia znaczenie terminów: omawia charakterystyczne cechy • charakteryzuje warstwy sposoby gospodarowania w strefie źródeł informacji zróżnicowanie
sawanna, step klimatu stref sawann i stepów wilgotnego lasu równikowego śródziemnomorskiej przyrodnicze i kulturowe strefy
wskazuje na mapie strefy sawann i •opisuje na podstawie ilustracji świat • charakteryzuje na podstawie •porównuje budownictwo i życie śródziemnomorskiej
stepów roślin i zwierząt pustyń gorących i ilustracji krajobrazy sawann i mieszkańców stref tajgi i tundry •porównuje rozmieszczenie stref
wymienia gatunki roślin i zwierząt pustyń lodowych stepów •analizuje zmienność warunków krajobrazowych na Ziemi i pięter
charakterystyczne dla sawann i wymienia cechy charakterystyczne • omawia klimat stref pustyń klimatycznych w Himalajach i jej roślinności w górach
stepów klimatu śródziemnomorskiego gorących i pustyń lodowych wpływ na życie ludności
wyjaśnia znaczenie terminu wymienia obiekty turystyczne w • omawia rzeźbę terenu pustyń
pustynia basenie Morza Śródziemnego gorących
wskazuje na mapie obszary wymienia charakterystyczne cechy • omawia cechy krajobrazu
występowania pustyń gorących i klimatu stref tajgi i tundry śródziemnomorskiego
pustyń lodowych wskazuje na mapie położenie • charakteryzuje cechy krajobrazu
rozpoznaje rośliny i zwierzęta najwyższych łańcuchów górskich tajgi i tundry
charakterystyczne dla pustyń innych niż Himalaje • charakteryzuje na podstawie
gorących i pustyń lodowych charakteryzuje krajobraz ilustracji piętra roślinne w
wskazuje na mapie położenie strefy wysokogórski w Himalajach Himalajach
krajobrazów śródziemnomorskich opisuje świat roślin i zwierząt w
4
rozpoznaje rośliny i zwierzęta
charakterystyczne dla strefy
śródziemnomorskiej
wymienia gatunki upraw
tajgi i tundry
rozpoznaje gatunki roślin i zwierząt