Professional Documents
Culture Documents
ใบเนื้อหา
หนวยการเรียนที่8: เรียว _1_/_199_
เรียว
สาระการเรียนรู
1. ชนิดของเรียว
2. การหาสวนตาง ๆของเรียว
3. การคํานวณการกลึงเรียวโดยวิธีเบื้องศูนยทา ยแทน
4. การคํานวณการกลึงเรียวโดยวิธีเอียงปอมมีด
5. การคํานวณการกลึงเรียวโดยวิธีใชอุปกรณพิเศษ
วัตถุประสงคเชิงพฤติกรรม
1. บอกลักษณะของเรียวได
2. บอกชนิดของเรียวได
3. บอกสวนตาง ๆของเรียวได
4. คํานวณหาอัตราเรียวได
5. คํานวณหาอัตราลาดหนาเรียวได
6. คํานวณหามุมเรียวได
7. คํานวณหาระยะเยื้องได
8. คํานวณหามุมตั้งมีดได
9. คํานวณหามุมตั้งอุปกรณพิเศษได
วิชา : คณิตศาสตรเครื่องกล รหัส 2102-2105
ใบเนื้อหา
หนวยการเรียนที่8: เรียว _2_/_199_
หนวยที่ 8
เรียว (TAPER)
8.1 ชนิดและมาตรฐานของเรียว
1. Morse Standard Tapers เปนเรียวมาตรฐานที่ใชกับเครื่องกลึง เครื่องเจาะ เชน รู
ใน Spindle ของเครื่องเจาะ ที่ศูนยทายแทนของเครื่องกลึง กานเรียวของดอกสวาน ที่กานเรียวของหัวจับดอก
สวาน มีอัตราเรียว 0.625 นิ้วตอฟุต มีอยู 8 ขนาด ตั่งแต No. 0 – 7 เริ่มจากขนาดเล็กไปหาขนาดใหญ
2. Brown and Sharpe Tapers สวนใหญใชกบั เครื่องกัด มีอยู 18 ขนาด ตัง่ แต No. 1 –
18 เรียงจากเล็ก ไปจนถึงขนาดใหญสุด มีอัตราเรียว 0.500 นิ้วตอฟุต ยกเวน No. 10 ซึ่งมีอัตราเรียว ประมาณ
0.5161 นิ้วตอฟุต
3. Jacobs Tapers ใชในการประกอบหัวจับดอกสวานเขากับกานเรียว อัตราเรียวจะ
เปลี่ยนไปแลวแต No. เรียวชนิดนี้จะมีทั้งหมด 10 ขนาด คือ No. 0 , 1 , 2 , 2 short, 3 ,4,5,6,33 และ E ขนาด
ความโตจะมีขนาดสลับไปมา ซึ่งเรียงตามขนาดจากใหญไปหาเล็กดังนี้ No. 5, 4, 3E, 6, 33, 2 ,2 short , 1 และ 0
4. Jarno Tapers ใชกับเครื่องกลึง เครื่องเจาะบางอยางในสมัยกอน มีอัตราเรียว
0.600 นิ้วตอฟุต มีอยู 20 ขนาด คือตั่งแต No. 1 – 20 เรียงจากเล็กไปหาใหญ
5. Standard Taper Pins ใชกับสลักเพลาที่มีอัตราเรียว 0.250 นิ้วตอฟุต มีตั่งแต
No. 8/0 No. 14 ดังตอไปนี้ 8/0 ,7/0,6/0,5/0,4/0,2/0,0,1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,
12,13,14 มีขนาดตั่งแตเล็กไปหาใหญ
วิชา : คณิตศาสตรเครื่องกล รหัส 2102-2105
ใบเนื้อหา
หนวยการเรียนที่8: เรียว _3_/_199_
D = ความยาวเสนผาศูนยกลางดานใหญของเรียว (มม.)
d = ความยาวเสนผาศูนยกลางดานเล็กของเรียว (มม.)
l = ความยาวเรียว (มม.)
L = ความยาวทั้งหมดของงาน (มม.)
1 : X หรือ 1 : K = อัตราเรียว
α = มุมเรียว
α
= ครึ่งหนึ่งของมุมเรียว คือมุมที่จะตั้งกลึงเรียวดวย Compound Rest และกลึง
2
ดวย Taper Attachment
1 : X หรือ 1 : K เปนการบอกอัตราเรียวที่มีความแตกตางกันระหวาง
D – d ที่มีคา 1 มม. ทุก ๆ ความยาว X หรือ K
วิชา : คณิตศาสตรเครื่องกล รหัส 2102-2105
ใบเนื้อหา
หนวยการเรียนที่8: เรียว _4_/_199_
8.2.1 อัตราเรียว
อัตราเรียว หมายถึง อัตราสวนของความแตกตางระหวางความโตเรียวสองขางตอความยาว
เรียว คํานวณไดจาก
อัตราเรียว = Φ เรียวดานโต - Φ เรียวดานเล็ก
ความยาวเรียว
1 D−d
นั่นคือ =
K l
ตัวอยางที่ 8.1 เรียวตัวหนึ่งมีความยาว 600 มิลลิเมตร โคนเรียวขางเล็กวัดได φ 60 มิลลิเมตร ถาเรียว
ตัวขนาดของโคนเรียวขางเล็กเทากับ 80 มิลลิเมตร จงคํานวณหาอัตราเรียว
วิธีทํา โจทยกําหนด ;
- ความยาวเรียว l = 600 mm
- ขนาด φD = 80 mm
- ขนาด φd = 60 mm
1
¾ หาอัตราเรียว
k
D−d
จาก อัตราเรียว =
l
80 − 60 1
แทนคา = =
600 30
∴ อัตราเรียวของชิ้นงาน = 1
ตอบ
30
จากสูตร
1 D−d
อัตราเรียว =
k l
75 − d
แทนคา 1:15 = 105
⎛ 105 ⎞
d = 75 − ⎜ ⎟
⎝ 15 ⎠
∴ ขนาดความโตโคนเรียวดานเล็กเทากับ 68 มิลลิเมตร ตอบ
8.2.2 อัตราลาดของหนาเรียว
อัตราลาดของหนาเรียวเปนคาที่บอกความลาดของผิวโดยเฉพาะ ซึ่งมีความลาดของผิววัดคา
ออกมาเปน tangent ของมุมที่ลาด หรือ α ดังรูป 8.3
2
จากรูปจะไดวา
α
ดานตรงขามมุม
α 2
tan =
2 α
ดานประชิดมุม
2
D−d
= 2
l
∴ tan α =
D−d
2 2l
วิชา : คณิตศาสตรเครื่องกล รหัส 2102-2105
ใบเนื้อหา
หนวยการเรียนที่8: เรียว _6_/_199_
และจาก 1 D−d
= ∴ tan α =
1
k l 2 2k
สรุปไดวา อัตราลาดของหนาเรียว ⎛⎜ 1 ⎞⎟ = D − d = tan α
⎝ 2K ⎠ 2l 2
1 2 3
D (mm) 30 ? 80
D (mm) ? 75 60
l (mm) 300 250 ?
1
1:3 ? ?
k
1 ? 1:80 1:5
2k
1 D − 75
แทนคา =
80 2 × 250
D = 75 +
(2 × 250 ) = 75 + 6.25 = 81.25 mm
80
∴ ขนาด φ D = 81.25 มิลลิเมตร
¾ หาอัตราเรียว ⎛⎜ 1 ⎞⎟
⎝K⎠
1 D−d
จาก =
k l
81.25 − 75 6.25 1
แทนคา = = =
250 250 40
⎛1⎞ 1
∴ อัตราเรียว ⎜ ⎟=
⎝ K ⎠ 40
3. จากตาราง กําหนดให ; φ D = 80 mm , φ d = 60 mm , 1
= 1 : 50
2k
¾ หาความยาวเรียว (l)
1 D−d
จาก =
2k 2l
1 80 − 60
แทนคา =
50 2 ×1
20 50 1000
l = × = = 500 mm
2 1 2
∴ ความยาวของเรียว l = 500 มิลลิเมตร
¾ หาความยาวเรียว ⎛⎜ 1 ⎞⎟
⎝K⎠
1 D−d
จาก =
K l
80 − 60 20 1
แทนคา = = =
500 500 25
∴ อัตราเรียว 1
=
1
K 25
ตอบ
วิชา : คณิตศาสตรเครื่องกล รหัส 2102-2105
ใบเนื้อหา
หนวยการเรียนที่8: เรียว _9_/_199_
8.3 การคํานวณในงานกลึงเรียว
ในการกลึงเรียวสามารถกระทําได 3 วิธี คือ
8.3.1 งานกลึงเรียวดวย Compound Rest จะเปนการกลึงโดยการปรับมุมปอมมีด (Tool Post )
ใหเอียงไปตามองศาที่ตองการ ดังรูปที่ 8.5
4.เรียวที่มีอัตราลาดหนาเรียว 1: 30
1 α 1
จาก = tan =
2K 2 30
นั่นคือ tan α = 1
2 30
∴ มุมตั้งมีด = 3°50’
5.โจทยกําหนด φ D = 75 mm , φ d = 60 mm. l + 90 mm
จาก tan α = D − d 75 − 60 15 1
= =
2 2l 2 × 90 180 12
α
∴ =4° 46’
2
7. กําหนดความยาวเรียว 3 1 ฟุต , อัตราเรียว 3
นิ้ว/ฟุต
2 8
3"
3 1
อัตราเรียว = 8 = ×
12" 8 12
∴ 1
= 1
K 32
จาก tan α = 1
2 2K
1
=
2 × 32
1
=
6α
α
= tan 1
2 6α
1 2 3
D (mm) 90 36 64
อัตราเรียว l : k 1:40 1 : 25 1 : 30
ความยาว L mm. 100 90 120
ความยาว l1 mm. 100 90 120
α
วิธีทํา 1. หามุมตั้งมีด
2
โจทยกําหนด φ D = 90 mm , 1
= 1:40 , l1 = 100 mm
K
1 D−d
จากอัตราเรียว =
K l
1 90 − d
แทนคา =
40 100
100
d = 90 − = 87.5 mm
40
แตเราทราบวา tan α = D − d 90 − 87.5 2.5
= = = 0.0125
2 2l 2 × 100 200
∴ มุมตั้งมีด = tan ∝ = 0 o 43'
2
1
= 1 : 25, l1 = 90mm
2.โจทยกําหนด φ D = 36 mm , อัตราเรียว K
¾ หามุมตั้งมีด α
2
D−d
จากอัตราเรียว 1 =
K l
1 36 − d
แทนคา =
25 90
วิชา : คณิตศาสตรเครื่องกล รหัส 2102-2105
ใบเนื้อหา
หนวยการเรียนที่8: เรียว _13_/_199_
36 −
(90) = 32.4mm
d = 25
แตเราทราบวา
tan α = D − d 36 − 32.4 3.6
= = = 0.02
2 2l 2 × 90 180
∴มุมตั้งมีด tan α =1° 8’
2
3.โจทยกําหนด ; φ D = 64 mm , อัตราเรียว 1
= 1:30 , l1 = 120 mm
K
¾ หามุมตั้งมีด α
2
D−d
จากอัตราเรียว 1 =
K l
1 64 − d
แทนคา =
30 120
d = 64 −
(120 ) = 60mm
30
แตเราทราบวา tan α = D − d = 64 − 60 = 4 = 0.017
2 2l 2 × 120 120
α
∴ มุมตั้งมีด tan = 0° 58’
2
8.3.2 งานกลึงเรียวดวยการเลื่อนศูนยทายแทน (Offsetting The Tail Stock) เปนวิธที ี่เหมาะ
กับงานกลึงเรียวที่มีขนาดยาว ๆ แตมีอัตราเรียวนอย ๆ ดังรูปที่ 8.8
วิชา : คณิตศาสตรเครื่องกล รหัส 2102-2105
ใบเนื้อหา
หนวยการเรียนที่8: เรียว _14_/_199_
1
ระยะศูนยที่ตอ งเลื่อน จะตองเยื้องไมเกิน ของระยะหางระหวางศูนยหนาถึงศูนยหลังโดยเด็ดขาด เพราะถา
50
เกินจะทําใหงานหลุดออกจากรูเจาะยันศูนย ผิวสัมผัสของยันศูนยกับรูเจาะจะยึดประคองไดไมแนพอที่จะทํางาน
ได
พิจารณาสัญลักษณของคาตาง ๆ ในการคํานวณเกีย่ วกับวิธีกลึงเรียวดวยการเยื้องศูนยทายแทน
ดังรูปที่ 8.9
1
หรือ Vr = × L mm
2k
นั่นคือ ระยะที่ศูนยทายแทนเลื่อน = ความลาดของหนาเรียว×ระยะหางระหวางศูนยหนาถึงศูนยหลัง
ขอควรทราบ (ใชเฉพาะกลึงเรียวดวยการเลื่อนศูนยทายแทน)
1 D−d
1. อัตราเรียว = =
K L
2. อัตราลาดของหนาเรียว = = D−d
1
2K 2L
ตัวอยางที่ 8.7 เพลา ๆหนึ่งลักษณะดังรูปที่ 6.10 จงคํานวณหา
1. ระยะเลื่อนของชุดทายแทน ; Vr (mm)
2. จงพิสูจนวาเรียวนีจ้ ะใชกลึงดวยวิธีนี้ไดหรือไม ⎛⎜ Vr 〈 1
⎞
⎟
⎝ L 50 ⎠
วิธีทํา 1.ระยะเลื่อนของชุดทายแทน(Vr)
D−d
จาก Vr = ×L
2l
50 − 40 1800
แทนคา = = × 180 = =9
2 × 100 200
∴ ระยะเลื่อนศูนยทายแทน = 9 มิลลิเมตร
2. พิสูจนการกลึงเรียว จะใชวิธีนี้ไดหรือไม
Vr 9 1
จาก = =
L 180 20
1 1
นั่นคือ 〉
20 50
นั่นแสดงวา การเยื้องศูนยทายไมสามารถกระทําได
วิชา : คณิตศาสตรเครื่องกล รหัส 2102-2105
ใบเนื้อหา
หนวยการเรียนที่8: เรียว _16_/_199_
เรียวมอส 1:K L D d
1 1 : 20 .048 150 12.415 65.5
2 1 : 20.020 245 18.181 78.5
1 18.181 − d
แทนคา =
20.02 78.5
d = 18.181- ⎛⎜ 1 × 78.5 ⎞⎟ = 18.181 − 3.921
⎝ 20.02 ⎠
∴ขนาดφ d = 14.26 มิลลิเมตร
2.2 ระยะเลื่อนศูนยทายแทน Vr
D−d
จาก Vr = ×L
2l
18.181 − 14.26
= × 245
2 × 78.5
960.645
= = 6.119
157
∴ระยะเลื่อนศูนยทายแทน Vr = 6.119 มิลลิเมตร
ตอบ
8.2.3 วิธีกลึงเรียวโดยใชชุดอุปกรณพิเศษ (Attachment)
การกลึงดวย Attachment ทําไดสะดวกแนนอน โดยการเลือนชุดปอนตัวขวาง (Cross Slide)
และเครื่องมือตัด (Cutting Tool) ไปทางเอียง ขณะที่ชุดแครเลื่อน (Carriage) เลื่อนไปตามยาว
ระยะทางการเคลื่อนที่เอียงจะถูกจํากัดอยูใ นชวงหนึ่ง
ขอดีของการกลึงเรียวดวย Attachment คือ
1. สามารถกลึงเรียวไดทั้งภายในและภายนอก
2. ไมจํากัดวิธีการการจับงานดวยวิธีใดวิธีหนึง่
3. ไมเสียเวลาในการตรวจ และปรับการเยื้องของยันศูนยหวั -ทาย
4. การทํางานทําไดสะดวกและเดินปอนดวยอัตโนมัติ
5. สามารถกลึงงานที่มีอัตราเรียวไดสูงถึง 3 ตอ 10
วิชา : คณิตศาสตรเครื่องกล รหัส 2102-2105
ใบเนื้อหา
หนวยการเรียนที่8: เรียว _18_/_199_
วิธีทํา 1. หามุมที่ตองตั้ง α
2
1 1
จาก =
K 4
แต tan α = 1
2 2K
1 1 1
แทนคา = × =
2 4 8
tan α = 0.01
2
α
∴ มุมตั้งมีด = 0° 34’
2
4. หามุมที่จะตองตั้ง α
2
1 1
จาก =
K 20
แต tan α = 1
2 2K
α 1 1 1
แทนคา = × =
2 2 20 40
= 0.025
∴มุมตั้งมีด = 1° 26’
ตอบ