Υδραυλικοί Κινητήρες

Σύμβολο υδραυλικής Σύμβολο υδραυλικού

αντλίας κινητήρα

Συνδυασμός υδραυλικής αντλίας και υδραυλικού κινητήρα σε ένα υδραυλικό

σύστημα μετάδοσης.
Παναγιώτης Ματζινός, Χημικός Μηχανικός, MPhil, PhD
Τμήμα Οχημάτων, ΣΤΕΦ
 Πως λειτουργούν οι υδραυλικοί
κινητήρες;
 Μετατρέπουν την υδραυλική Pump
ενέργεια που παίρνουν από μια
υδροστατική αντλία σε μηχανική
ενέργεια πάνω σε μια άτρακτο.
 Παίρνουν μια παροχή υγρού
ορισμένης πίεσης και δίνουν
περιστροφική κίνηση στην
άτρακτό τους, αναπτύσσοντας
ορισμένη ροπή στρέψης.
 Στους υδραυλικούς κινητήρες,
όπως και στους υδραυλικούς
κυλίνδρους, η ισχύς προέρχεται
από τη δύναμη που ενεργεί
επάνω σε μια μεγάλη επιφάνεια
δημιουργώντας μια μεγάλη
δύναμη.
 Υδραυλικός Κύλινδρος

Cylinder
Piston RAM

Seal

Hydraulic Fluid Supply/Return Ports

Ο υδραυλικός κύλινδρος χρησιμοποιείται όταν η

επιθυμητή κίνηση είναι γραμμική
 Υδραυλικός κινητήρας

Ο υδραυλικός κινητήρας χρησιμοποιείται όταν η

επιθυμητή κίνηση είναι περιστροφική
 Λειτουργία υδραυλικού κινητήρα

 Τα κύρια χαρακτηριστικά ενός υδραυλικού κινητήρα είναι η ροπή, η πίεση και το εκτόπισμα.
 Η ροπή και η πίεση δείχνουν πόσο φορτίο μπορεί να χειριστεί ένας κινητήρας
 Το εκτόπισμα δείχνει πόση ροή υγρού απαιτείται για μια συγκεκριμένη ταχύτητα του άξονα
 Το εκτόπισμα είναι η ποσότητα του λαδιού που πρέπει να δοθεί στον κινητήρα για να κάνει μια πλήρη
περιστροφή (όπως στις αντλίες)
 Τύποι υδραυλικών κινητήρων
(όπως οι αντλίες)

 Κινητήρες οδοντωτών τροχών (Gear

motors)
 Κινητήρες με πτερύγια (Vane motors)
 Εμβολοφόροι κινητήρες αξονικών
εμβόλων και ακτινικών (Piston motors)
 Ταλαντευτικοί κινητήρες (Limited
rotation actuator)
 Κινητήρες οδοντωτών τροχών

 Κινητήρες με εξωτερική
οδόντωση Model 21300 “B1 Series” Gear Motor
Eaton® Heavy Duty Series 1 Variable Motor
 2 περιστρεφόμενοι
οδοντωτοί τροχοί, η πίεση
ενεργεί στην επιφάνεια των
δοντιών και δημιουργεί
δύναμη
 Οι δυο οδοντωτοί τροχοί
περιστρέφονται
ταυτόχρονα
 Ο ένας από τους δυο
οδοντωτούς τροχούς
συνδέεται με τον άξονα
εξαγωγής
Κινητήρες οδοντωτών τροχών
 Κινητήρες οδοντωτών τροχών
 Κινητήρες με εσωτερική οδόντωση
 Δυο κατηγορίες
 Gerotor με άμεση μετάδοση κίνησης, λειτουργεί όπως ένας
περιστροφικός κινητήρας
 Δυο οδοντωτοί τροχοί, περιστρέφονται τόσο ο εσωτερικός, όσο και
ο εξωτερικός.
 Το υπό πίεση υγρό ωθεί τους οδοντωτούς τροχούς γύρω από το
κέντρο, περιστρέφοντας έναν άξονα.
Κινητήρες οδοντωτών τροχών
Κινητήρες οδοντωτών τροχών
 Κινητήρες με πτερύγια

 Ένας ορισμένος αριθμός πτερυγίων

είναι τοποθετημένος σε ένα
στροφέα
 Ο στροφέας περιστρέφεται μέσα σε
έναν ελλειπτικό κύλινδρο (στάτορας)
 Τα πτερύγια μπορούν να εισέρχονται
και να εξέρχονται από τα λεπτά
ανοίγματα που υπάρχουν στο
στροφέα, έτσι ώστε να έρχονται σε
επαφή με τα τοιχώματα του
κυλίνδρου
 Στο βάθος των ανοιγμάτων του
στροφέα υπάρχουν ελατήρια, έτσι
ώστε να πιέζονται τα πτερύγια στην
εσωτερική επιφάνεια του κελύφους
Κινητήρες με πτερύγια
 Εμβολοφόροι κινητήρες

 Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τύποι

εμβολοφόρων κινητήρων
 Όλοι χρησιμοποιούν τις ίδιες βασικές αρχές
 Έχουν ομοιότητες με ένα κύλινδρο.
Περιστρέφουν μόνο έναν άξονα, όπως οι
κύλινδροι ενός κινητήρα αυτοκινήτου.
 Γενικά παρουσιάζουν τους υψηλότερους
βαθμούς απόδοσης από όλους τους κινητήρες
 Υψηλή ισχύς, υψηλή ταχύτητα, υψηλή πίεση
 Εμβολοφόροι κινητήρες

 Η ισχύς τους ανά μονάδα

βάρους είναι η μεγαλύτερη από
όλους τους κινητήρες
 Για αυτό το λόγο συχνά
χρησιμοποιούνται σε εφαρμογές
αεροναυπηγικής
Εμβολοφόροι κινητήρες αξονικών
εμβόλων

 Απλή κατασκευή
 Χαμηλό κόστος
 Χρησιμοποιούνται σε εφαρμογές
χαμηλής ροπής και υψηλού αριθμού
στροφών (ταχύστροφοι), όπως για
παράδειγμα σε εργαλειομηχανές
Εμβολοφόροι κινητήρες αξονικών
εμβόλων
Εμβολοφόροι κινητήρες ακτινικών
εμβόλων

 Υψηλή ροπή
 Χαμηλή ταχύτητα (βραδύστρφοι)
 Πιθανή εφαρμογή σε οδοστρωτήρες
(rollers)
Εμβολοφόροι κινητήρες ακτινικών
εμβόλων
Εμβολοφόροι κινητήρες αξονικών
εμβόλων με τεθλασμένο άξονα

 Είναι ένα παράδειγμα κινητήρα με

ρυθμιζόμενη ειδική παροχή
 Η γωνία μεταβάλλεται για να αλλάξει ο
όγκος του εκτοπίσματος
Εμβολοφόροι κινητήρες αξονικών εμβόλων με
τεθλασμένο άξονα
Κινητήρες περιορισμένης περιστροφής
(ταλαντευτικοί κινητήρες)

 Μερικές φορές καλούνται ταλαντωτές

 Έχουν περιορισμένη κίνηση, μικρότερη
από μια πλήρη περιστροφή
 Υψηλή ροπή
Ταλαντευτικοί κινητήρες
Σύστημα διεύθυνσης βαρέως
οχήματος
 Σύστημα διεύθυνσης βαρέως
οχήματος Υδραυλικός κινητήρας

Σύνδεση με κιβώτιο ταχυτήτων Σύνδεση με στροφαλοφόρο άξονα

Υδραυλική αντλία
Σύστημα διεύθυνσης βαρέως
οχήματος
Σύστημα διεύθυνσης βαρέως
οχήματος
Σύστημα διεύθυνσης βαρέως
οχήματος

Σύνδεση με στροφαλοφόρο άξονα

 Λειτουργία αντλίας αξονικών εμβόλων
(συστήματος διεύθυνσης)

Ουδέτερη θέση Στροφή βαρέως οχήματος π.χ. δεξιά

(πλάκα παράλληλη) (πλάκα υπό κλίση)

Στροφή βαρέως οχήματος π.χ.

αριστερά (πλάκα υπό κλίση)
 Διαφορές μεταξύ υδραυλικών
αντλιών-κινητήρων

 Κατάλληλος σχεδιασμός των ρουλεμάν έτσι ώστε

να μπορούν να παραλαμβάνουν το φορτίο
 Άσκηση πίεσης στην πίσω πλευρά των πτερυγίων
στις αντλίες με πτερύγια
 Αντιστρεψιμότητα (οι αντλίες γενικά δεν είναι αντιστρέψιμες -
Οι κινητήρες είναι)
 Μέγεθος εισόδου και εξόδου
 Στις αντλίες η είσοδος χρειάζεται να είναι μεγαλύτερη
 Στους κινητήρες η έξοδος χρειάζεται να είναι
μεγαλύτερη
Ρουλεμάν βαρέως τύπου
 Χαρακτηριστικά υδραυλικών κινητήρων
(Παροχή και ογκομετρικός βαθμός απόδοσης)
 Πραγματική παροχή = θεωρητική παροχή + διαφυγή
 Ο ογκομετρικός βαθμός απόδοσης του κινητήρα, ηυm, ορίζεται ως:
Θ ε ω ρ η τ ικ ήπ α ρ ο χ ή
η υm =
Π ρ α γ µ α τ ικ ήπ α ρ ο χ ή
 Αλλά η θεωρητική παροχή, Q0m, δίνεται από τη σχέση:
qm nm
Q0 m = ( lt / min )
1000
όπου qm = η ειδική παροχή του κινητήρα, cm3
nm = ο αριθμός στροφών του κινητήρα, rev/min

 Η πραγματική παροχή, Qm, δίνεται από το συνδυασμό των

σχέσεων: qm nm
Qm = ( lt / min )
1000 η υ m
 Ισχύς και συνολικός βαθμός απόδοσης

 Στον υδροστατικό κινητήρα δίνεται υδραυλική ισχύς (fluid power):

10
P0 m = Qm ∆ pm (W )
6
όπου Qm = η πραγματική παροχή του κινητήρα, lt/min
Δpm = η διαφορά πιέσεων εισόδου και εξόδου του κινητήρα, bar

 Η εξερχόμενη από τον κινητήρα ισχύς (shaft power) είναι:

2π
Pm = M mω m = M m nm (W )
60

όπου Mm = η ροπή στρέψης στην άτρακτο του κινητήρα, Nm

nm = οι στροφές του κινητήρα, rev/min
 Ισχύς και συνολικός βαθμός απόδοσης

 Ο συνολικός βαθμός απόδοσης, ηm, του κινητήρα είναι:

2π
M m nm
Ε ξ ε ρ χ όµ ε ν η ι σ χ ύς Ι σ χ ύς άξ ο ν α
ηm = = = 60
Ε ι σ ε ρ χ όµ ε ν η ι σ χ ύς Ι σ χ ύς υ γ ρ ο ύ 10 Q ∆ p
m m
6
 ή
2π M m nm
ηm =
100Qm ∆ pm
 Ροπή στρέψης και μηχανικός βαθμός απόδοσης
 Από την προηγούμενη σχέση προκύπτει:
100Qm ∆ pmη m
Mm = ( Nm)
2π nm
και με αντικατάσταση της Qm με

qm nm
Q0 m = ( lt / min )
1000
παίρνουμε
0,1qm ∆ pm η m
Mm = ( Nm)
2π η υm
Ο λόγος ηm/ηυm ονομάζεται μηχανικός βαθμός απόδοσης και παριστάνεται με ηmm

Συνεπώς 0,1qm ∆ pmη mm

Mm = ( Nm)
2π

 Ο μηχανικός βαθμός απόδοσης εκφράζει, όπως και στις αντλίες, τις μηχανικές
απώλειες του κινητήρα, οι οποίες είναι απώλειες ροπής
 Βασικοί υπολογισμοί

 Η διαφορά πίεσης σε έναν υδραυλικό κινητήρα είναι

80 bar και η ταχύτητα περιστροφής 400 rev/min. Η
ειδική παροχή 8 cm3/rev. Ο συνολικός βαθμός
απόδοσης είναι 85% και ο ογκομετρικός 90%.
Υπολογίστε:.
 Τη θεωρητική παροχή
 Την πραγματική παροχή
 Την υδραυλική ισχύ (fluid power)
 Την εξερχόμενη ισχύ, ισχύς άξονα (shaft power)
 Τη ροπή στρέψης στον άξονα (shaft torque)
 Το μηχανικό βαθμό απόδοσης