TUNGO SA PANANALIKSIK ELYNILYN BANTILAN Guro sa Pananaliksik Ano ang malilinang ng pagbasa sa mambabasa?
PAGKILALA SA MGA NAKALIMBAG NA SIMBOLO NG
ISANG TEKSTO PAGBIBIGAY NG INTERPRETASYON SA MGA KAISIPAN AT IMPORMASYONG NAKASAAD SA AKDA PAGIGING MAPANURI NA HAHANTONG SA PAGBIBIGAY NG SARILING REAKSYON PAG-UUGNAY NG MGA SARILING KARANASAN SA KAGNAPAN SA TEKSTONG BINASA PAGPAPAHAYAG NG MGA DAMDAMIN O EMOSYON AYON SA PAMAMARAAN PAANO NATIN BIBIGYANG PAKAHULUGAN ANG PAGBASA? PAGBASA Proseso ng pagkuha at pag-unawa sa ilang anyo ng inimbak o nakasulat na impormasyon o ideya. Kinakatawan ito ng ilang uri ng wika na maaaring bilang simbolo na sinusuri ng paningin o simbolong hinihipo. Maaari ring di nakasalig sa wika katulad ng notasyon sa musika o pictogram. Sa Agham pangkompyuter, tinatawag na pagbasa ang pagkuha ng datos mula sa ilang uri ng imbakan ng kompyuter. 4 na Teorya ng Pagbasa 1. TEORYANG BOTTOM-UP Bunga ng behaviorist na higit na nagbibigay pokus sa kapaligiran sa paglinang ng komprehensiyon. Ang pagbasa ay pagkilala ng serye ng nakasulat na mga simbolo upang maibigay ang katumbas nitong tugon. Ang pagkatuto ng pagbasa ay nagsisimula sa pagkilala sa mga titik, salita, parirala at pangungusap bago malaman ang kahulugan ng teksto. 4 na Teorya ng Pagbasa TEORYANG BOTTOM-UP Ang pagbasa ay pagkilala ng mga salita at ang teksto ang pinakamahalagang elemento. Ang proseso ng pag-unawa ay nagsisimula sa teksto (bottom), patungo sa mambabasa (up), kaya tinawag itong bottoms-up. Ang mambabasa ay isang pasib na participant lamang dahil ang tanging tungkulin niya ay ulitin ang lahat ng mga detalyeng nakasaad sa teksto. 4 na Teorya ng Pagbasa 2. TEORYANG TOP-DOWN Impluwensiya ng sikolohiyang Gestalt na naniniwalang ang pagbasa ay isang prosesong holistik, bilang reaksiyon sa naunang teorya na nagpapatunay na ang pag-unawa ay hindi nagsisimula sa teksto kundi sa mambabassa tungo sa teksto. Ayon dito, ANG MAMBABASA ay NAPAKAAKTIB na participant sa proseso ng pagbasa dahil nagtataglay siya ng dating kaalaman nakaimbak sa isipan at may sariling kakayanan sa wika na kanyang ginagamit habang nakikipagtalastasan sa may-akda sa pamamagitan ng teksto. 4 na Teorya ng Pagbasa TEORYANG TOP-DOWN Tinatawag din itong INSIDE OUT o CONCEPTUALLY DRIVEN dahil ang kahulugan o impormasyon ay nagsisimula sa mambabasa patungo sa teksto. Gamit ang mga dating kaalaman at ng mga konseptong nabuo sa kanyang isip buhat sa kanyang karanasan at pananaw sa paligid ay nakabubuo siya ng palagay at hinuha na kanyang iuugnay sa mgA IDEYANG INILAHAD NG AWTOR SA TEKSTO. 4 na Teorya ng Pagbasa 3. TEORYANG INTERAKTIB Bunga naman ito ng pambabatikos ng mga dalubhasa sa ikalawang teorya. Ayon dito, ang top-down ay maaaring akma lamang sa mga bihasa nang bumasa at hindi sa mga baguhan pa lamang. Higit na angkop (ayon sa teorya) ang kombinasyon ng top- down at bottom up na nagpapahiwatigg ng dalawang direksiyon ng komprehensiyon, itaas-pababa at ibaba – pataas. Ito ay isang pagbibigay diin sa pag-unawa sa pagbasa bilang isang proseso at hindi bilang isang produkto. 4 na Teorya ng Pagbasa 4. TEORYANG ISKIMA Ang proseso ng pag-uugnay ng mga kaalaman sa paksa at kaalaman sa pagkakabuo ng mahalagang salik sa pag-unawa. Ang lahat ng ating naranasan at natutuhan ay nakalagak sa isipan at maayos na nakalahas sa kategorya. Ang iskemang ito ay nadaragdagan, nililinang, nababago at napapaunlad. Lahat ng bagong impormasyon ay nakadaragdag sa dating iskema. Ang tekto ay lunsaran lamang sa pagbuo ng kahulugan, hindi ang sentrong iniikutan ng pang-unawa kundi ang tekstong nabubuo sa isipan ng mambabasa. BAKIT NAGBABASA ANG TAO? KADAHILANAN KUNG BAKIT NAGBABASA ANG TAO:
- Upang kumuha ng dagdag kaalaman o karunungan.
- Upang malaman ang nangyayari sa paligid, ayaw niyang mapag-iwanan ng takbo ng panahon. - Upang maaliw o malibang, mabawasan ang pagkainip at pagkabagot na nararamdaman. Bakit nangangailangang gawing maunlad ang pagbasa? Layunin ng Maunlad na Pagbasa: - Mapabuti ang pag-unawa at bilis sa pagbasa. - Maihanda ang mga tiyak na kagamitan sa masaklaw at masidhing pagbasa. - Makilala ang mga paksang pinag-aralan upang matamo ang impormasyon hinggil sa iba’t-ibang larangan tulad ng sining, agham at mga bagay na pangkatauhan o humanties. - Makamtan anng kasiyahan na dulot ng pagbabasa. Layunin ng Maunlad na Pagbasa:
- Magamit ang pagbasa sa pagpapabuti ng mga kasanayan
sa pakikinig, pagsasalita at pagsulat. - Matamo ang pagsasarili sa pag-aaral at magkaroon ng mabisang pag-uugali sa pag-aaral sa tahanan, paaralan at aklatan. - Mapadalisay ang mga kasanayan sa kritikal na pag-iisip sa pamamagitan ng pagtataya at pagpapahalaga sa mga binasa. Maaari ba nating iuri ang pagbasa? Paano? Mga Uri ng Pagbasa ayon sa Pamamaraan:
1. MABILISANG PAGBASA (Skimming)
Tinatawag din itong pinaraang pagbasa at pinakamabilis na paraan ng pagbasa. - mabilisang pagtingin sa kabuuaang nilalaman ng teksto. - pagbasa ng mahahalagang datos na kailangan sa pananaliksik. (Key Words) -pagkuha ng pangkalahatang impresyon sa nilalaman. Mga Uri ng Pagbasa ayon sa Pamamaraan:
2. PAHAPYAW NA PAGBASA (Scanning)
Paghahanap ng tiyak na impormasyon sa isang pahina. Hindi na nito hinahangad na makuha ang kaisipan ng sumulat dahil ang layunin nito’y madali at mabilis na mahanap ang isang detalye. Hal. Paghahanap ng telepono sa direktoryo, pagtingin ng resulta sa isang eksamen o numerong nanalo sa lotto. Mga Uri ng Pagbasa ayon sa Pamamaraan:
3. PAGSUSURING PAGBASA (Analytical Reading)
Nakasalalay sa mga meteryales ang gawaing pagsusuri sa pagbasa. Nahahasa rito ang kahusayan ng mag-aaral sa pamamagitan ng kanyang mapanuring pag-iisip. Gumagamit ng malalim at matalinong pag-iisip. Mga Uri ng Pagbasa ayon sa Pamamaraan:
4. PAMUMUNANG PAGBASA (Critical Reading)
Kailangang matiyak na nauunawaan ang buong nilalaman ng akda. Hindi lamang ang nilalaman ng akda ang pinupuna, kasama rin ditong binibigyang pansin ang pamagat, simula, katawan at wakas ng akda. Maging ang istruktura ng pangungusap, ginamit na salita o estilo sa pagsulat at ang kalakasan at kahinaan ng paksa at may-akda ay pinupuna rin. Mga Uri ng Pagbasa ayon sa Pamamaraan:
5. TAHIMIK NA PAGBASA (Silent Reading)
Mata lamang ang gumagalaw sa uri ng pagbasa, hindi gumagamit ng bibig kaya walang tunog ng salita ang nalilikha. Mga Uri ng Pagbasa ayon sa Pamamaraan:
6. PASALITANG PAGBASA (Oral Reading)
Pagbasa na inaangkupan ng wastong pagbigkas sa mga salita at sapat na lakas ng tinig upang sapat na marinig at maunawaan ng tagapakinig. Mga Uri ng Pagbasa ayon sa Pamamaraan:
7. MASINSINANG PAGBASA (Intensive Reading)
Hindi ito “undertime pressure” na pagbasa. Binibigyan ng sapat na panahon ang mambabasa upang maisa-isa at mapagtuunan ng pansin ang mga salitang bumubuo sa teksto. Sa pamamagitan ng pagbasa ay nakabubuo ng isang buod, aral at pananaw ang mambabasa mula sa teksto. Paano maging isang mabisang mambabasa? Mahalagang Kasanayan sa Pagbasa
1. PAGKILALA SA MGA SALITA (Word Perception)
Kakayahang umunawa sa iba’t-ibang kahulugan ng salita, pagpapantig, pagbabaybay at pagbigkas. 2. PAG-UNAWA (Comprehension) Kakayahang umunawa mula sa payak hanggang sa mas mabigat at masalimuot na bahagi ng akda. Mahalagang Kasanayan sa Pagbasa
Kakayahang umunawa at pagkagiliw sa pagpapahalaga ng mga tradisyunal, makabago at napapanahong isyu. 4. PANANALIKSIK AT PANDIKSYUNARYONG KASANAYAN Kakayahang maghanap o magsiyasat sa mga bagay at kaalamang di-Makita o matagpuan. HAKBANG SA PAGBASA: