Κειμενικά είδη:

Το άρθρο

Το άρθρο είναι δημοσιευμένο κείμενο σε εφημερίδα ή περιοδικό. Αναφέρεται σε ένα ειδικό και
επίκαιρο θέμα γενικού ενδιαφέροντος (πολιτικό, κοινωνικό, επιστημονικό, εκπαιδευτικό,
οικονομικό κ.α.) που απασχολεί την κοινή γνώμη και απευθύνεται σε ευρύ κοινό.
Κατηγορίες:
Άρθρα γενικού ενδιαφέροντος: Επιστημονικά άρθρα
 κύρια άρθρα: δημοσιεύονται στην πρώτη παρακολουθούν τις εξελίξεις της επιστήμης σε
σελίδα και αφορούν το γεγονός της διάφορους τομείς και απευθύνονται σε
ημέρας εξειδικευμένο κοινό
 άρθρα ποικίλου ενδιαφέροντος:
οικονομικού, πολιτικού, κοινωνικού
 άρθρα ενταγμένα σε θεματικές στήλες
σχετικά με ποικίλα θέματα

Βασικά χαρακτηριστικά άρθρου

Κειμενικά Εξωκειμενικά
1. Έχει ειδησεογραφικό, πληροφοριακό, 1. Δέκτης είναι το ευρύ κοινό.
επικαιρικό χαρακτήρα. 2. Δημοσιεύεται σε εφημερίδα, σε περιοδικό,
2. Θέματα ευρύτερου, ποικίλου ή και στο διαδίκτυο κλπ.
συγκεκριμένου περιεχομένου 3. Είναι περιορισμένης έκτασης.
ενδιαφέροντος. 4. Έχει απαραιτήτως τίτλο.
3. Είναι ενταγμένο σε ένα επικοινωνιακό
γλωσσικό περιβάλλον.
4. Έκφραση γνώμης πομπού και
προβληματισμός πομπού και
δέκτη/αναγνώστη.
5. Έχει ως βασικό σκοπό την πειθώ.
6. Αναφορική λειτουργία της γλώσσας.
7. Πραγματεύεται θέματα της πρώτης γραμμής
της επικαιρότητας, αλλά και ζητήματα
 ευρύτερου επιστημονικού, εγκυκλοπαιδικού,
καλλιτεχνικού ενδιαφέροντος, που σε
κάποια στιγμή αποτέλεσαν θέμα
επικαιρότητας και εξακολουθούν να
απασχολούν την κοινή γνώμη.
8. Ο αρθρογράφος προσεγγίζει το θέμα του
τεκμηριωμένα, χρησιμοποιεί πολλές φορές
ειδικό λεξιλόγιο και υιοθετεί το δικό του
ύφος. (σοβαρό, ουδέτερο, αυστηρό).
9. Συνήθως δεν έχει προσωπικό, οικείο ύφος.

Δομή του άρθρου

 Πρόλογος ► Εκτίθεται το θέμα ή η προβληματική του

 Κύριο μέρος ► Παράθεση επαρκούς αποδεικτικού υλικού για (α) διασαφήνιση της κυρίαρχης
ιδέας, (β) τεκμηρίωση της θέσης-ισχυρισμού που διατυπώθηκε στην εισαγωγική παράγραφο,
(γ) ανασκευή θέσης
 Επίλογος ► Συμπυκνωμένη θεώρηση των θέσεων του κύριου θέματος
 ΕΡΓΑΣΙΑ

Κείμενο 1
Xάρτα κατά των μεταλλαγμένων

Με μια χάρτα η οποία υιοθετήθηκε στη Φλωρεντία, 20 περιφέρειες της Ευρωπαϊκής

Ένωσης διεκδικούν το δικαίωμά τους να προστατευθούν από τη διαγονιδιακή
μόλυνση και ζητούν να επιβληθούν κυρώσεις κατά των υπευθύνων για τη γενετική
ρύπανση. Τη χάρτα υπογράφουν περιφέρειες της Γαλλίας, της Ιταλίας, της
Αυστρίας, της Ισπανίας, της Βρετανίας, της Γερμανίας και της Ελλάδας (Δράμα,
Καβάλα, Ξάνθη). Οι ευρωπαϊκές περιφέρειες περνούν στην επίθεση. Στη σύνοδό τους στη
Φλωρεντία, οι εκπρόσωποι είκοσι περιοχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης πέταξαν το γάντι στην
Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τους γενετικώς τροποποιημένους οργανισμούς, προκειμένου
να προστατέψουν την ποιοτική γεωργία, η οποία εκτιμούν ότι απειλείται από τους
διαγονιδιακούς οργανισμούς.
Πρόκειται για μία σημαντική εξέλιξη στη σύγκρουση γύρω από
τους γενετικώς τροποποιημένους οργανισμούς και δείχνει ότι η αμφισβήτησή τους
δεν γίνεται πια μόνο από οργανώσεις οικολόγων, αγροτών και καταναλωτών, αλλά
και από αιρετές αρχές που διαθέτουν, άλλες σε μικρότερο και άλλες σε
μεγαλύτερο βαθμό, εκτελεστικές εξουσίες. H Χάρτα της Φλωρεντίας είναι εξαιρετικά επικριτική
για την πολιτική που ακολουθούν οι Βρυξέλλες. Επισημαίνει ότι η οδηγία 2001/18 - το βασικό
κείμενο το οποίο ρυθμίζει την καλλιέργεια γενετικώς τροποποιημένων οργανισμών στην
Ευρώπη - «δεν ενδιαφέρεται για τα δικαιώματα των γεωργών που έχουν επιλέξει
την παραδοσιακή γεωργία προκειμένου να προστατέψουν τις καλλιέργειές τους από
τη γενετική ρύπανση». Οι εκπρόσωποι των είκοσι περιφερειών που υπέγραψαν τη
χάρτα τονίζουν ότι οι γεωργοί που έχουν επιλέξει να μην καλλιεργούν γενετικώς
τροποποιημένους οργανισμούς δεν προστατεύονται επαρκώς από τη μόλυνση της
γύρης των γειτονικών καλλιεργητών οι οποίοι έχουν επιλέξει αυτή την
τεχνολογία.
Herve Kempf, Le monde/εφημ. Τα Νέα, 19/02/2005

Κείμενο 2

Μητρικής γλώσσης εγκώμιον

Η Διεθνής Ημέρα για τη μητρική γλώσσα που θα εορτασθεί σε λίγες μέρες δίνει ευκαιρία για
μερικές σκέψεις πάνω σ' αυτό το καίριο θέμα. Κάθε άνθρωπος όπου γης διαθέτει ένα κοινό
γνώρισμα: μαθαίνει εξ απαλών ονύχων τη μητρική του γλώσσα. Πρόκειται για ένα προνόμιο τού
ανθρώπινου είδους που συμβαδίζει και ανατροφοδοτείται από το έτερο μεγάλο χάρισμα τού
ανθρώπου, τον νου. Αυτό το διπλό χαρακτηριστικό γνώρισμα, νόηση και μητρική γλώσσα, είναι
που τον διαφοροποιεί ποιοτικά από όλα τα λοιπά έμβια όντα και μέσα από τη συγκρότηση
κοινωνιών τού εξασφαλίζει «ποιότητα ζωής». Γιατί με τη μητρική του γλώσσα ο άνθρωπος
μπορεί να εκφράσει τον κόσμο, αφού πρώτα τον συλλάβει με τον νου του. Το υπαρξιακό τρίπτυχο
όντα τού κόσμου, έννοιες τού νου (με τις οποίες υπάρχουν για μας τα όντα) και σημασίες / λέξεις
τής μητρικής γλώσσας (με τις οποίες δηλώνονται οι έννοιες) περιλαμβάνει ως αναπόσπαστο
συστατικό τη γλώσσα.
Μιλώντας για γλώσσα αναφερόμαστε πρωτίστως στη μητρική γλώσσα που είναι κτήμα όλων.
Αυτό δε που διακρίνει τη μητρική γλώσσα από οποιαδήποτε άλλη, από μία ή περισσότερες ξένες
γλώσσες που μαθαίνει κανείς, είναι ότι μόνο τη μητρική γλώσσα κατακτά εις βάθος, τόσο σε
λογικό επίπεδο (γραμματική και συντακτική δομή, λεξιλόγιο) όσο και σε βιωματικό (συνθήκες
πραγματικής χρήσης στη χώρα όπου ομιλείται μια γλώσσα). Γι' αυτό οι γλωσσολόγοι
επιφυλάσσουν για τη μητρική γλώσσα τον όρο κατάκτηση (acquisition), ενώ για τη γνώση μιας
ξένης γλώσσας χρησιμοποιούν σκόπιμα έναν πιο «ήπιο» όρο, τον όρο (εκ) μάθηση (learning).
Κατακτάς μόνο τη μητρική σου γλώσσα, ενώ κάθε άλλη απλώς την μαθαίνεις, περισσότερο ή
λιγότερο καλά. Πρέπει να τονιστεί, επίσης, ότι για κάθε φυσικό ομιλητή η γνώση τής μητρικής
γλώσσας δεν είναι ένα απλό εργαλείο συνεννόησης («εργαλειακή αντίληψη»), αλλά είναι κύριο
συστατικό τής ταυτότητάς του, είναι ο πολιτισμός του μέσα από το ιστορικό εννοιολογικό φορτίο
των λέξεων που χρησιμοποιεί, είναι η ψυχοσύνθεσή του και η νοοτροπία τού λαού του, είναι ο
τρόπος που βλέπει και εκφράζει τον κόσμο του, είναι η σκέψη του, είναι η πατρίδα του. Είναι δηλ.
όλα τα στοιχεία που συνιστούν την «αξιακή αντίληψη» τής γλώσσας, μια έννοια που υπερβαίνει
κάθε απλή χρηστική αντίληψη.

Εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ, Γνώμες 02/02/2014,http://www.babiniotis.gr

Εργασία:
«Τα πιο πάνω κείμενα ανήκουν και τα δύο στο κειμενικό είδος του άρθρου».

Να τεκμηριώσετε την πιο πάνω άποψη, αναφερόμενοι σε

στοιχεία/χαρακτηριστικά του κειμενικού είδους του άρθρου που εντοπίζετε
μέσα στα κείμενα. (κειμενικά ή εξωκειμενικά).

Η εργασία να παραδοθεί σε φύλλο Α4,

στην οποία να είναι σημειωμένο το
ονοματεπώνυμο και το τμήμα.