Professional Documents
Culture Documents
पंचकर्म निरुक्ति
पंचानाम कमाानाम समाहारः |
पञ्च प्रकार शारीररक चचचकत्सा चिशे ष:
यथा- िमनं रे चनं नस्यं नीरूह अनुिासनम| श.क.द्रु.
पंचकर्म परिभाषा
स्नेह्वेदाचद द्वारा शरीरस्य उत्क्लिष्ट दोषानाम यथासन्नमार्गेन
बचहचनाहारण कर्ुा ल्म संसंमनं कर्ुा ल्म च पच्कमाल्म - मुकुंदीलाल चद्विेदी
शोधि निरुक्ति
स्नेह्वेदाचद द्वारा शरीरस्य उत्क्लिष्ट दोषानाम यथासन्नमार्गेन सु.सु.१/३८
शोधनं यटी कुचपर्ान दोषान चनःसाया बचहः रोर्गेप शमनं करोचर्-
अ.सं.सु.१/३७
शर्ि निरुक्ति
न शोधयचर् यद्दोषान् समान्नोदीरयत्यचप|
समीकरोचर् चिषमान् शमनं अ.सं.सु.१४/६
शोधनं शमनं चेचर् चद्वधा र्त्राचप लङ्घनम्|| अ.सं.सु.१४/४||
पंचनवध शोधि
अमाशयस्थे िमनं चहर्ं, पक्वाशयाचिर्े |
चिरे चनं चनरूहं च चनःस्ने होष्णै चिाशोधनैः| | अ.ह.उ२६/३८
||
चर्ु ष्प्रकारा संशुत्क्धः चपपासा मारुर्ार्पौ|
पाचनान्यु पिासश्च व्यायामश्चेचर् लङ्घनम्||च.सु.२२/१८||