You are on page 1of 24

1.

ननिररालरा / निरागरारनि
रर्जु

बराबराल झबरर , दृषषष पपैनिन, फषट लरलुंगन निग्नि तनि

ककिन्तर अन्तरर्दीपत
प थरा आकिराश-सरा उन्मरक्त मनि

उसर मरनिर दरयरा हमनिर, रह गयरा घष


र किर पवनि

अब भलर हट यरार मम किरतर रहम सस-सस हवनि ।

कनणबल गरररार अवहर ललत रहरा रग-भरार बनि

छराछाँह तकि सर सहमतर थर शलुंग


श रालल किर पराण-मनि

निहटलुं अलुंगनकिरार थरा तप-तरर किक निकिलट निमनि

किर दरयरा हपै रकग निर क्यरा खब


ख भव-बराधरा शमनि !

रराख किक रषख षित किरम गर ढलगगयल किर अशरकिण

अषसथ-शरषि-ररलखस किरा हकगरा उधर कफल्मनकिरण

शराररा किर वक पर खरर -सर पडर लक्ष्मन-चरण

शलुंखध्वननि मम समरारकिल किर द्रव्य किरा हपै अपहरण !


रहर तन्द्ररा मम ननिमनललत इन्द्र किर सस-सस नियनि

किरम शरासनि किर महरापभर कनरसरागर मम शयनि

ररारनिननतकि अकिड मम रड हट रहरा सलुंसर-भवनि

निरहर किक क्यरा हरआ, मरख सर नि फखषरा वचनि ?

करपकिल किक बराढ आई, रक रहर हह रत्नि किण

रर ह बराकिक निहटलुं हपै तक पराण मम हलगर नि व्रण ?

नतलमर मम रषव खक गयरा, दरनि लरप्त हपै , बरसरध गगनि

भरारतन लसर पनषतन हपै , लरष गयरा हपै पराणधनि !ल झबरर , दृषषष पपैनिन, फषट ललुंरगन निग्नि
तनि

ककिन्तर अन्तरर्दीपत
प थरा आकिराश-सरा उन्मरक्त मनि

उसर मरनिर दरयरा हमनिर, रह गयरा घष


र किर पवनि

अब भलर हट यरार मम किरतर रहम सस-सस हवनि ।

कनणबल गरररार अवहर ललत रहरा रग-भरार बनि

छराछाँह तकि सर सहमतर थर शलुंग


श रालल किर पराण-मनि
निहटलुं अलुंगनकिरार थरा तप-तरर किक निकिलट निमनि

किर दरयरा हपै रकग निर क्यरा खखब भव-बराधरा शमनि !

रराख किक रषख षित किरम गर ढलगगयल किर अशरकिण

अषसथ-शरषि-रल
र खस किरा हकगरा उधर कफल्मनकिरण

शराररा किर वक पर खरर -सर पडर लक्ष्मन-चरण

शलुंखध्वननि मम समरारकिल किर द्रव्य किरा हपै अपहरण !

रहर तन्द्ररा मम ननिमनललत इन्द्र किर सस-सस नियनि

किरम शरासनि किर महरापभर कनरसरागर मम शयनि

ररारनिननतकि अकिड मम रड हट रहरा सलुंसर-भवनि

निरहर किक क्यरा हरआ, मरख सर नि फखषरा वचनि ?

करपकिल किक बराढ आई, रक रहर हह रत्नि किण

रर ह बराकिक निहटलुं हपै तक पराण मम हलगर नि व्रण ?

नतलमर मम रषव खक गयरा, दरनि लरप्त हपै , बरसरध गगनि


भरारतन लसर पनषतन हपै , लरष गयरा हपै पराणधनि !

2. मरायरावतन / निरागरारनि
रर्जु

मरायरावतन मरायरावतन

रललतरन्द्र किक छरायरावतन छरायरावतन

रय रय हर रललतरन्द्र

पभर, आपकिक चराल-ढराल सर

रहशत मम हपै किरन्द्र

रय रय हर रललतरन्द्र

आपसर रहशत खराए किरन्द्र

अगल बगल हह पषणण्डित सरखरराम

षरनिकिर मरख मम रराम

सकनिर किक ईंषल पर बपैठर हह

निरलसलुंह रराव
रराररा हलगर आगर चल किर

षरनिकिर परत पभराकिर रराव

मरायरावतन मरायरावतन

रललतरन्द्र किक लशषियरा


छरायरावतन छरायरावतन

रललतरन्द्र किरालुंशनरराम

भराषिण रर तर धररझराड

सब रहतर हह रलुं ग

बर रहर रललतल किर मर


श लुं ग

रय रय हर रललतरन्द्र

आपसर रहशत खराए किरन्द्र

मरायरावतन आपकिक लशषियरा


किरर चढराई
बराबरा षवशवनिराथ
प पर

पभक, आपसर शलुंककित हपै किरन्द्र

रय रय हर रललतरन्द्र

मरायरावतन मरायरावतन

गरर गनि
र मरायरावतन

मरायरावतन मरायरावतन

गरर गरनि मरायरावतन

मरायरावतन मरायरावतन

3.फसल / निरागरारनि
रर्जु

एकि किर निहटलुं,

रक किर निहटलुं,

ढर र सरारट निदरयल किर परानिन किरा ररार:ख

एकि किर निहटलुं,

रक किर निहटलुं,

लराख-लराख किकदष-किकदष हराथल किर सपशर्जु किक गररमरा:


एकि किर निहटलुं,

रक किर निहटलुं,

हजरार-हजरार खरतल किक लमटन किरा गरण धमर्जु:

फसल क्यरा हपै ?

और तक किरछ निहटलुं हपै वह

निदरयल किर परानिन किरा ररार ख हपै वह

हराथल किर सपशर्जु किक मदहमरा हपै

भरख ट-किरालट-सलुंरलट लमटन किरा गण


र धमर्जु हपै

रपरालुंतर हपै सखरर किक ककिरणल किरा

लसमषरा हरआ सलुंकिकच हपै हवरा किक गथरकिनि किरा!

4.गरलराबन चखडडयराछाँ / निरागरारनि


रर्जु

पराइवरष बस किरा डराइवर हपै तक क्यरा हरआ,

सरात सराल किक बच्चन किरा षपतरा तक हपै !

सरामनिर गगयर सर उपर


हरकि सर लषकिरा रक्खन हह

किराछाँच किक चरार चखडडयराछाँ गरलराबन

बस किक रफ़्तरार किर मरतराबबकि

दहलतन रहतन हह…

झकि
र किर महनिर पछ
ख ललयरा

खरा गयरा मरानिक झषकिरा

अधरड उम किरा मरच्छड रकबनलरा चरहररा

आदहसतर सर बकलरा: हराछाँ सरा’ब

लराख किहतरा हखछाँ निहटलुं मरानितन मरननियरा

षराछाँगर हरए हपै किई दरनिल सर

अपनिन अमरानित

यहराछाँ अब्बरा किक निजरल किर सरामनिर

मह भन सकचतरा हखछाँ

क्यरा बबगराडतन हह चडख डयराछाँ

ककिस जरमर्जु पर हषरा रछाँ ख इनिकिक यहराछाँ सर?

और डराइवर निर एकि निजर मरझर रर खरा


और महनिर एकि निजर उसर रर खरा

छलकि रहरा थरा रगख धयरा वरात्सल्य बडन-बडन आछाँखल मम

तरलतरा हरावन थन सनधर-सराधर पश्नि पर

और अब वर ननिगराहम कफर सर हक गईं सडकि किक ओर

और महनिर झकि
र किर किहरा -

हराछाँ भराई, मह भन षपतरा हखछाँ

वक तक बस यखछाँ हट पखछ ललयरा आपसर

वरनिरा ककिसर निहटलुं भराछाँएगन?

निन्हटलुं किलराइयल किक गरलराबन चखडडयराछाँ!

5.आओ ररानिन / निरागरारनि


रर्जु

आओ ररानिन, हम ढकयमगर परालकिक,

यहट हरई हपै रराय रवराहरलराल किक

रफख किरम गर फषर -परर रानिर रराल किक

यहट हरई हपै रराय रवराहरलराल किक

आओ ररानिन, हम ढकयमगर परालकिक!


आओ शराहट बपैणण्डि बररायम,

आओ बन्रनिवरार सररायम,

खरलशयल मम ण्डिखबर उतररायम,

आओ तम
र किक सपैर किररायम--

उषकिमलुंण्डि किक, लशमलरा-निपैनिनतराल किक

आओ ररानिन, हम ढकयमगर परालकिक!

तरम मरसकिरानि लरषरातन आओ,

तम
र वरररानि लष
र रातन रराओ,

आओ रन चराछाँरट किर पथ पर,

आओ रन किलुंचनि किर रथ पर,

निजर बबछछ हपै , एकि-एकि दरक्पराल किक

छ्षरा दरखराओ गनत किक लय किक तराल किक

आओ ररानिन, हम ढकयमगर परालकिक !

सपैननिकि तरम्हम सलरामन रम गर


लकग-बराग बलल-बलल ररायमगर

रग
द -रग
द मम खरलशयरालुं छ्लकिमगन

ओसल मम रब
ख म झलकिमगन

पणनत लमलरगन नियर रराषट किर भराल किक

आओ ररानिन, हम ढकयमगर परालकिक!


बरबस-बरसरध, सखखर-रखण्डिर,

हम ठहरर नतनिकिल किर षरकिण्डिर,

षहनिन हक तम
र भरारट-भरकिम ण्डिराल किक

खकर खबर तक लक अपनिर भक्तल किर खरास महराल किक!

लक किपखर किक लपष

आरतन लक सकनिर किक थराल किक

आओ ररानिन, हम ढकयमगर परालकिक!

भखखन भरारत-मरातरा किर सखखर हराथल किक चम


ख लक

परलसण्डिरन्ष किक ललुंच-डण्डिनिर मम सवरार बरल लक, झखम लक


पद-भखषिणल, भरारत-रत्निल सर उनिकिर उद्गरार लक

परालर्जुमरणष किर पनतननिगधयल सर आरर लक, सत्किरार लक

लमननिसषरल सर शरकिहपै णण्डि लक, रनितरा सर रयकिरार लक

ररायम-बरायम खण्डिर हजरारट आकफसरल सर प्यरार लक

धनिकिरबरर उत्सरकि दरखम गर, उनिकिक जररा रल


र रार लक

हलठल किक किषम्पत किर लक, रह-रह किर किनिखन मरार लक

बबरलट किक यह रटपमराललकिरा कफर-कफर इसर ननिहरार लक

यह तक नियन-नियन दरल्लट हपै , दरल मम इसर उतरार लक

एकि बरात किह रछाँ ख मलकिरा, थकण्डिन-सन लरार उधरार लक

बरापख किक मत छर ण्डिक, अपनिर पररखल सर उपहरार लक

रय बब्रिषर नि किक रय हक इस किललकिराल किक!

आओ ररानिन, हम ढकयमगर परालकिक!

रफख किरम गर फषर -परर रानिर रराल किक

यहट हरई हपै रराय रवराहरलराल किक

आओ ररानिन, हम ढकयमगर परालकिक!


6.बरातम / निरागरारनि
रर्जु

बरातम –

हछाँ सन मम धरलट हरईं

ससरन्य चलुंरनि मम बसन हरई

बरातम –

गचतवनि मम घरलट हरईं

व्यलुंग्य-बलुंधनि मम किसन हरईं

बरातम –

उसराछाँस मम झल
र सनलुं

रकषि किक आछाँच मम तलट हरईं

बरातम –

चरहल मम हरलसनलुं

निरह–सराछाँचर मम ढलट हरईं

बरातम –

षवषि किक फरहरार–सन

बरातम –
अमत
श किक धरार–सन

बरातम –

मसत किक किरालट ण्डिकर–सन

बरातम –

रनवनि किक रगख धयरा दहलकर–सन

बरातम –

अचखकि वरररानि–सन

बरातम –

घणश णत निराबररानि–सन

बरातम –

फलपसख, सरशकभनि, फल–सन

बरातम –

अमलुंगल षवषि–गभर्जु शल
ख –सन

बरातम –

क्य किरछाँ मह इनिकिरा?

मरानि लछाँ ख किपैसर इन्हम नतनिकिरा?


बरातम –

यहट अपनिन पलुंर


ख न¸ यहट अपनिर औजरार

यहट अपनिर सराधनि¸ यहट अपनिर हगथयरार

बरातम –

सराथ निहटलुं छकडमगन मरररा

बनिरा लछाँ ख वराहनि इन्हम घरषनि किरा, नघनि किरा?

क्यरा किरछाँ मह इनिकिरा?

बरातम –

सराथ निहटलुं छकडमगन मरररा

सतरनत किरछाँ ररात किक, षरक नि किरछाँ दरनि किरा?

क्यरा किरछाँ मह इनिकिरा?

7.अपनिर खरत मम / निरागरारनि


रर्जु

अपनिर खरत मम ....

रनिवरट किरा पथम सप्तराह

खरशग़वरार रप
र हरट धखप मम ...
इत्मननिरानि सर बपैठरा हखछाँ.....

अपनिर खरत मम हल चलरा रहरा हखछाँ

इनि दरनिल बरआई चल रहट हपै

इरर्जु -गगरर्जु किक घषनिराएछाँ हट

मररर ललए बनर रष


र रातन हह

हराछाँ, बनर मम घरनि लगरा हक तक

अलुंकिरर किपैसर ननिकिलम गर !

ररादहर हपै

बराररार बनरल किक

ननिमर्जुम छषराई किरछाँगरा

खरार और उवर्जुरकि और

लसलुंचराई किर सराधनिल मम भन

पहलर सर षरयराररा हट

चसकिसन बरतनिन हपै


मकिबल
ख कफररा हरसपैनि किक

चचौंकिराऊ यरा बराररार षर किनिनकि

हमरारट खरतन किक चसपष

किर रर गन !

रन, आप

अपनिर रमराल मम

गराछाँठ बराछाँध लक ! बबलकिरल !!

सरामनिर, मकिरानि मराललकि किक

बनवन और उसकिक छकररयराछाँ

इशरारर सर इरराजत
ड मराछाँग रहट हह

हमरारर इस छत पर आनिरा चराहतन हह

निरा, बराबरा निरा !

अभन हम हल चलरा रहर हह

आर ढराई बरर तकि हमम

बरआई किरनिन हपै ....


8.सत्य / निरागरारनि
रर्जु

सत्य किक लकिवरा मरार गयरा हपै

वह ललुंबर किराठ किक तरह

पडरा रहतरा हपै सराररा दरनि, सरारट ररात

वह फषट–फषट आछाँखल सर

षरकिरर–षरकिरर तराकितरा रहतरा हपै सराररा दरनि, सरारट ररात

किकई भन सरामनिर सर आए–रराए

सत्य किक सखनिन ननिगराहल मम रररा भन फकिर्जु निहटलुं पडतरा

पथरराई निजरल सर वह यल हट रर खतरा रहर गरा

सराररा–सराररा दरनि, सरारट–सरारट ररात

सत्य किक लकिवरा मरार गयरा हपै

गलर सर ऊपरवरालट मशननिरट पखरट तरह बरकिरार हक गई हपै

सकचनिरा बलुंर

समझनिरा बलुंर

यरार किरनिरा बलुंर


यरार रखनिरा बलुंर

दरमराग किक रगल मम जररा भन हरकित निहटलुं हकतन

सत्य किक लकिवरा मरार गयरा हपै

किसर अलुंरर ण्डिरालकिर रबडल किक झषकिरा रर निरा पडतरा हपै

तब रराकिर खरानिरा गलर किर अलुंरर उतरतरा हपै

ऊपरवरालट मशननिरट परख ट तरह बरकिरार हक गई हपै

सत्य किक लकिवरा मरार गयरा हपै

वह ललुंबर किराठ किक तरह पडरा रहतरा हपै

सराररा–सराररा दरनि, सरारट–सरारट ररात

वह आपकिरा हराथ थरामर रहर गरा रर र तकि

वह आपकिक ओर रर खतरा रहर गरा रर र तकि

वह आपकिक बरातम सरनितरा रहर गरा रर र तकि

लरककिनि लगरगरा निहटलुं ककि उसनिर आपकिक पहचरानि ललयरा हपै


रन निहटलुं, सत्य आपकिक बबल्किरल निहटलुं पहचरानिरगरा

पहचरानि किक उसकिक कमतरा हमरशरा किर ललए लरप्त हक चरकिक हपै

रन हराछाँ, सत्य किक लकिवरा मरार गयरा हपै

उसर इमरर्जेंसन किरा शराकि लगरा हपै

लगतरा हपै , अब वह ककिसन किराम किरा नि रहरा

रन हराछाँ, सत्य अब पडरा रहर गरा

लकथ किक तरह, सपलुंरनिशखन्य मरालुंसल रर ह किक तरह!

9.उषिरा किक लरालट / निरागरारनि


रर्जु

उषिरा किक लरालट मम

अभन सर गए ननिखर

दहमगगरर किर किनिकि लशखर

आगर बढरा लशशर रषव

बरलट छषव, बरलट छषव

रर खतरा रह गयरा अपलकि किषव

ण्डिर थरा, पनतपल


अपरप यह ररारईर आभरा

रराए निरा बबखर, रराए निरा बबखर,

उषिरा किक लरालट मम

भलर हक उठर थर ननिखर

दहमगगरट किर किनिकि लशखर

10.उनिकिक पणराम / निरागरारनि


रर्जु

रक निहटलुं हक सकिर पखण–र्जु किराम

मह उनिकिक किरतरा हखछाँ पणराम ।

किरछ किलुंदठत औ' किरछ लक्ष्य–भ्रषष

षरनिकिर अलभमलुंबतत तनर हरए;

रण किक समराषप्त किर पहलर हट

रक वनर ररक्त तण
ख नर हरए !

उनिकिक पणराम !
रक छकषट–सन निपैयरा लरकिर

उतरर किरनिर किक उरगध–परार;

मनि किक मनि मम हट रहट¸ सवयलुं

हक गए उसन मम ननिरराकिरार !

उनिकिक पणराम !

रक उच्च लशखर किक ओर बढर

रह–रह निव–निव उत्सराह भरर ;

पर किरछ निर लर लट दहम–समरागध

किरछ असफल हट निनचर उतरर !

उनिकिक पणराम !

एकिराकिक और अककिलुंचनि हक

रक भख–पररकमरा किक ननिकिलर;

हक गए पलुंगर, पनत–पर षरनिकिर

इतनिर अदृषष किर रराव चलर !


उनिकिक पणराम !

किशत–किशत निहटलुं रक हक पराए;

पत्यरत फराछाँसन पर गए झखल

किरछ हट दरनि बनतर हह¸ कफर भन

यह रनर नियरा षरनिकिक गई भखल !

उनिकिक पणराम !

थन उम सराधनिरा, पर षरनिकिरा

रनवनि निराषकि र:र खरालुंत हरआ;

यरा रन्म–किराल मम लसलुंह लग्नि

पर किरसमय हट रर हरालुंत हरआ !

उनिकिक पणराम !

दृढ व्रत औ' रर


र र्जु म सराहस किर

रक उरराहरण थर मखनतर्जु–मलुंत ?
पर ननिरवगध बलुंरट रनवनि निर

षरनिकिक धरनि किरा किर दरयरा अलुंत !

उनिकिक पणराम !

षरनिकिक सरवराएछाँ अतल


र निनय

पर षवजरापनि सर रहर ररख

पनतकिखल पररषसथनत निर षरनिकिर

किर दरए मनिकरथ चखर–चखर !

उनिकिक पणराम !

You might also like