Snorri

Kristjansson

I popłynie krew
Blood Will Follow

Przełożył Paweł Laskowicz

Żonie i rodzinie. Dziękuję. Poważnie.

 Prolog

Na wschód od Stenviku, zachodnia Norwegia,

październik roku Pańskiego 996

Ulfar szedł, a świat wokół niego się zmieniał. Z każdym krokiem kolory przechodziły z zielonych w
żółtawe, z żółtawych w czerwone, z czerwonych w brązowe. Natura obumierała. Co dzień rano
obserwował, jak to samo blade słońce wznosi się nad coraz bardziej szare drzewa. Był zziębnięty, kiedy
się budził, i przemoczony, kiedy spał. Podrywał się, gdy słyszał trzask gałęzi lub trzepot ptasich skrzydeł.
Za każdym przemykającym cieniem czaiła się groźba, że z lasu wypadnie na niego oddział ludzi króla
Olafa z uniesionymi mieczami. Żebra wciąż bolały potwornie po upadku, ale nie było innego sposobu na
wydostanie się ze Stenviku. Ukryli się w stosie trupów pod wałami, przeczekali do zmroku, a potem
minęli krwawe strzępy Sigmara na krzyżu i ruszyli w milczeniu na wschód, w gęste lasy Stenviku, między
dziesiątkami ciał zarżniętych włóczęgów, po tym jak zagony Olafa przeciągnęły po leśnych ludziach,
zabijając każdego, kto stawał im na drodze.
Audun szedł obok niego, niemal się nie odzywając. Jasnowłosy kowal niewiarygodnie szybko
odzyskał siły po walce na wałach. Pozostało jedynie rozdarcie w szacie, z tyłu i z przodu, w miejscach,
gdzie miecz Haralda przeszył go na wylot.
Tam, na wałach, Audun zginął. Obaj to wiedzieli.
Mimo to szedł obok Ulfara z kamienną twarzą, z potężnym młotem kowalskim uwiązanym do pasa.
Żaden nie wspomniał słowem o szalonej kobiecie na statku - pięknej, złej i spokojnej w ostatniej chwili.
Czy rzeczywiście rzuciła na nich klątwę? Będą włóczyć się po ziemi przez całą wieczność? Nigdy nie
zaznają pokoju w śmierci? Audun nie chciał o tym rozmawiać, jakby słowa mogły przypieczętować ich
los, uczynić go rzeczywistością. Jednak na samą myśl o tym Ulfarowi zimne ciarki biegły po plecach.
Pierwszej nocy zapadł w niespokojny, płytki sen. Zbudził się bez tchu, widząc w myślach spadającą
Lilię. Audun, który pierwszy trzymał wartę, przemówił do niego. W jakiś sposób domyślał się, że coś jest
nie w porządku. Powiedział Ulfarowi, że ona pozostanie już z nim na zawsze, że bez względu na to, jak
będzie się starał, nie będzie w stanie ani wyrzucić jej z pamięci, ani ożywić, zatem powinien ją
zaakceptować, przyjąć do duszy, a potem wypuścić. Ulfar zastanawiał się, ile osób odwiedziło Auduna w
jego snach.
Silny wiatr targał postrzępionym płaszczem Ulfara, nogi wiodły go własnym rytmem, wybierając
przejścia po kamieniach, gałęziach drzew i uschniętych liściach. Gdy wyprawili się w drogę, obrali
kierunek na wschód, potem na północ, a potem znowu na wschód, przyjmując jeden cel: przede
wszystkim znaleźć się jak najdalej od króla Olafa. Uciekali. Uciekali jak zwierzyna z pożaru. Jak tchórze
z pola bitwy. Z tyłu gonił ich odór zwłok Stenviku, płonących na gigantycznym stosie króla Olafa. Wśród
nich musiało być ciało Geiriego. Ulfar przystanął.
Poszukał słońca na niebie. Spojrzał na północ, potem na południe. Odwrócił głowę w stronę, skąd
przyszli.
Audun zatrzymał się. Spojrzał na towarzysza.
- Co?
Ulfar przełknął ślinę i zamrugał.
- Idę do domu - powiedział. - Mam tam coś do zrobienia.
Po tych słowach skierował się na wschód. Kiedy odchodził, czuł na plecach wzrok Auduna.
 Rozdział 1

Stenvik, zachodnia Norwegia, październik roku Pańskiego 996

- Czy przyjmujesz wiarę w Chrystusa, Pana naszego i zbawcę? - warknął wściekle Finn, naprężając
przedramiona.
Valgard westchnął.
- On cię nie słyszy, Finnie. Unieś mu głowę.
Masywny wojownik prychnął wzgardliwie, chwycił więźnia pełną garścią za włosy i wyciągnął mu
głowę z koryta z wodą. Skrępowany jeniec kasłał i łapał oddech jednocześnie, rzucając się w panice, nie
czując powietrza w płucach.
- Przytrzymaj go - polecił Valgard.
Finn chwycił silniej włosy mężczyzny i wepchnął mu kolano w lędźwie. Chudy, blady zielarz ukląkł,
pochylił się tak, by jeniec mógł go zobaczyć, i położył mu na piersi ciężką dłoń.
- Nie umierasz - powiedział. - Masz wystarczająco dużo powietrza, żeby oddychać. Oddychaj -
dodał, uciskając mu kościstym palcem mostek. - Wdech, wydech... Wdech, wydech... Dobrze.
Człowiek przestał się rzucać i leżał w bezruchu na podłodze. Finn podniósł kolano, którym przyciskał
jego plecy, ale nie puścił włosów.
- Mój przyjaciel zadał ci pytanie. Wierzysz?
Mężczyzna splunął i znów zakasłał. Próbował coś powiedzieć, ale z jego ust wydobył się świszczący
charkot. Po twarzy Valgarda przemknął lekki uśmiech.
- Zobaczymy, czy uda mi się wszystko tobie wyjaśnić - powiedział. - Król Olaf uczył nas, że jeśli
człowiek pragnie przyjąć wiarę, musi być... Jak to było?
- Ochrzczony - dokończył Finn.
- Właśnie. Ochrzczony. To wiąże się z polaniem głowy wodą. Zastanawialiśmy się nad tym i
stwierdziliśmy, że im więcej w człowieku pogaństwa, tym więcej trzeba mu wody, więc mamy to... -
Valgard wskazał koryto. - I mamy ciebie, i będziemy cię chrzcić, dopóki nie przyjmiesz wiary. Czy
wierzysz w Chrystusa Pana?
Spodziewał się, że twardy najeźdźca splunie i wybuchnie złością, jak wielu jego poprzedników -
albo pogodzi się z okolicznościami i skłamie, żeby uratować życie. Niektórzy wykazywali w obliczu
śmierci odrobinę rozsądku, jednak trzeba przyznać, że takie zachowanie nie należało do szczególnie
cenionych wśród pojmanych najeźdźców.
Tymczasem nie nastąpiło ani jedno, ani drugie. Ku swojemu zaskoczeniu Valgard spostrzegł, że wargi
mężczyzny drżą. Płakał cicho, starał się coś powiedzieć.
- Zostaw go, sprawdź więzy.
Finn położył więźnia na podłodze i zrobił, co kazał mu Valgard. Dokładnie przyjrzał się pętom na
nogach i nadgarstkach, a potem uspokojony skinął głową w stronę medyka.
- Dobrze. Przyniósłbyś nam coś do jedzenia? On nigdzie nie ucieknie, a ty możesz trochę odsapnąć.
Finn stanął na nogi, wyraźnie odciążając jedną z nich.
- Będziesz tutaj z nim?
Valgard wstał i położył rękę na ramieniu potężnego żołnierza.
 - Uważam, że nie powinniśmy zostawiać go samego. Dam sobie radę. Sprawdziłeś więzy.
Na widok niepewności w oczach wychodzącego porucznika króla Olafa Valgard musiał stłumić
cisnący się na usta uśmiech. Wystarczyły niespełna cztery dni od upadku Stenviku, by całkowicie zjednać
sobie Finna. Niewątpliwie pomogła w tym mikstura łagodząca bóle, od której wielki żołnierz czuł się już
uzależniony. Pomny lekcji wyniesionych z historii Haralda, który popadł w obłęd, Valgard tym razem
podawał w ograniczonych dawkach ekstrakt z korzonków gnijącej trawy.
Wciąż czuł w kościach ostatnie dni. Chwile po zdobyciu grodu były pełne napięcia - ku zdumieniu
wszystkich król Olaf nie zgodził się, aby wziętych do niewoli najeźdźców potraktować mieczem. Swoją
łaską objął też mieszkańców Stenviku, wyjaśniając Valgardowi, że przede wszystkim chce pokazać, jak
postąpiłby Biały Chrystus. Valgard uśmiechnął się, kiwnął głową i wrócił do opatrywania ludzi, którzy
mieli największe szanse przeżycia - w tym również tego przyniesionego mu biedaka.
Leżący mężczyzna wyglądał na czterdziestolatka, miał rzednące włosy koloru jesiennych pól. Mocne,
zrogowaciałe, wioślarskie dłonie i szeroka pierś wskazywały, że większość życia spędził na morzu;
szorstka i pobielała od soli cera zdawała się to potwierdzać. Z pewnością zabił wielu ludzi, pomyślał
Valgard. Wilk Morza Północnego, niczym tobołek rzucony teraz na podłogę w dawnym domu Haralda,
najprawdopodobniej gwałcił, zabijał, dręczył i torturował z armią swoich śmierdzących, zarośniętych
braci, tak jak wszyscy najeźdźcy. Podobno służył pod rozkazami niejakiego Thrainna, jednego z
najdzielniejszych i najszlachetniejszych wodzów. Jednak większość najdzielniejszych i
najszlachetniejszych wodzów, których imiona obiły się Valgardowi o uszy, dzieliła ten sam los - wszyscy
nie żyli.
Znowu ukląkł przy pojmanym, wsłuchując się w jego krótki, nierówny oddech.
- Ona mnie... zabije - szepnął związany mężczyzna.
Valgard poczuł lekkie mrowienie w tyle głowy, na moment wstrzymał oddech. To jest to? Starał się
zachować spokój.
- Kto? - zapytał.
- Ona jest... ona jest nocą.
Valgard ostrożnie pomógł usiąść spętanemu żeglarzowi. Serce waliło mu jak młotem. Uważnie
dobierał słowa.
- Ona była... ze Skargrimem, prawda?
Żeglarz wzdrygnął się i pokiwał głową.
- I ona cię zabije?
Żeglarz znowu przytaknął, a kiedy próbował się rozejrzeć, Valgard powiedział:
- Nikogo tutaj nie ma. Jesteś bezpieczny. Pod wałami Stenviku obozuje pięć tysięcy żołnierzy króla.
Nikt nas nie zaatakuje.
To jednak w żadnym stopniu nie rozwiało obaw mężczyzny.
- Ona może zrobić wszystko. Wszyscy jesteśmy poddani jej mocy.
Próbując opanować kolejną falę podekscytowania, Valgard zapytał:
- Kim ona jest? Skąd przychodzi?
- Ona wskrzesiła zmarłego - wymamrotał żeglarz. - Jest piękna...
- Przypłynęła z wami?
- Nie z nami. Ze Skargrimem. Ktoś mi powiedział, że zamordowała Ormara nożem, który on sam
trzymał w ręku. Jest magią północy. Znajdzie mnie. Nie mogę. Nie mogę porzucić bogów. Ona mnie
znajdzie. - Słowa wypływały z jego ust, a łzy ciekły po policzkach. - Nie mogę - szepnął jeszcze i
zamilkł.
Po chwili namysłu Valgard wstał i podszedł do warsztatu. Wrócił z małą skórzaną buteleczką.
- Masz. Wypij. To na gardło. Będzie ci się lepiej oddychało.
Więzień uniósł lekko związane ręce. Valgard zaśmiał się krótko.
 - Och, wybacz. Zupełnie nie myślę. Proszę.
Pochylił się, dotknął dzióbkiem warg więźnia i wolno, ostrożnie przechylił buteleczkę.
- Pij pomału.
Żeglarz chciwie pił małymi łyczkami i wciągnął głośno powietrze, gdy Valgard odjął
mu buteleczkę od ust.
- Dziękuję... - szepnął, zapadając w sen.
- Nie ma za co. To ja dziękuję - odpowiedział Valgard.
Patrzył na śpiącego i obserwował jego słabnący oddech. Gdy stał się płytszy i cięższy, powieki
żeglarza zaczęły trzepotać. Przerwa między kolejnymi oddechami stawała się coraz dłuższa. W końcu
mężczyzna znieruchomiał.
Wypuszczając wolno powietrze z płuc, Valgard sięgnął pamięcią do dnia, w którym po raz pierwszy
zobaczył śmierć człowieka. Miał wtedy niewiele ponad jedenaście lat. To była kobieta, stara kobieta;
irytował go jej suchy, niesłabnący kaszel. Spała niespokojnie w chacie, w której Sven objaśniał mu
działanie ziół i uczył go sztuki uzdrawiania. W końcu zbudziła się, zaczęła wykrzykiwać imię męża,
przestraszona i zdezorientowana. Potem nagle ucichła. Valgard widział, jak kobieta powoli opada na
siennik, a życie... po prostu z niej uchodzi. Wyszedł z chaty i zwymiotował. Wówczas każda rzecz mogła
nim wstrząsnąć - słaby, chorowity, chuderlawy chłopiec.
Od tamtego czasu minęło siedemnaście lat, a Valgard widział niejedną śmierć. Jak narodziny
pociągała za sobą krew, kleiste wydzieliny i krzyk. Jak narodziny ważniejsza była dla ludzi, którym się
przytrafia, niż dla reszty świata. Cykl, który będzie trwał, będzie się powtarzał w nieskończoność.
Tak w każdym razie sądził.
Jeszcze raz przypomniał sobie ostatnie wydarzenia. Gdy armia króla Olafa wkroczyła do Stenviku,
Valgard postanowił ocaleć za wszelką cenę, ale nie potrafił oderwać oczu od Haralda, kiedy ten stanął na
wałach i zaczął wrzeszczeć, trzymając w ramionach wyrywającą się i wierzgającą żonę, Lilię. Ze zgrozą
patrzył, jak Harald ciska gromy na przywódców Stenviku, jak drwi z króla Olafa, a wreszcie kawałkiem
wyszczerbionego, drewnianego sztyletu rozrywa Lilii gardło, poświęcając ją starym bogom, i zrzuca ją
bezwładną z wałów niczym worek zboża. Valgard chciał się odwrócić, gdy zobaczył, jak schodami
wbiega na wały Ulfar i rzuca się z rykiem na potężnego kapitana, by natychmiast dać się odrzucić jego
jednym ciosem. Ulfar zatoczył się daleko, a do walki z kapitanem stanął Audun, który dopadłszy wroga,
sam nadział się na jego miecz.
Valgard widział, jak Audun umiera w ramionach Ulfara, gdy Harald dogorywał obok nich. Mimo
prześmiewczych kpin najeźdźców wiedział, jak wygląda śmierć. Doskonale widział, jak z szerokich
pleców kowala wynurza się czubek miecza. Widział, jak wiotczeją mu mięśnie i uchodzi z niego życie,
tak jak wcześniej uszło z niezliczonych innych ludzi.
Ale chwilę później dostrzegł na wałach drobny, ledwie zauważalny ruch. To Audun się
poruszył. Szok na twarzy Ulfara dopowiedział resztę.
Valgard patrzył jeszcze, jak Ulfar skacze przez mur i zsuwa się z wałów na drugą stronę, ciągnąc za
sobą Auduna - właśnie wtedy odezwał się w nim instynkt przetrwania, oderwał go z miejsca i przegnał
spod wałów. Paniczny strach zapędził go do chaty, gdzie niemal w ostatniej chwili odnalazł stary,
obtłuczony krzyż, kupiony potajemnie od jakiegoś wędrownego kupca, gdy dochodziły ich słuchy o
rosnącej sile króla Olafa. Rzucił się szybko na kolana i zaczął odmawiać po łacinie modlitwę, a
dosłownie parę oddechów później do chaty wpadli królewscy żołnierze.
Od tamtej chwili robi wszystko, by jak najlepiej zadowolić nowego pana, ale nie potrafił zapomnieć
o tym, co widział na wałach. Audun wywiódł w pole śmierć. Niewątpliwie musiało to mieć coś
wspólnego z ludźmi atakującymi gród. Albo z nimi, albo z Ulfarem.
Postanowiwszy zdobyć dokładniejsze informacje, Valgard zgłosił się na ochotnika do pomocy
Finnowi przy chrzczeniu pojmanych najeźdźców z północy, ale większość albo topiła się w korycie, albo
Finn skręcał im kark, gdy odmawiali nawrócenia. Tylko garstka przeszła na stronę króla Olafa, tym
jednak Valgard nie ufał. Była to pierwsza wiarygodna informacja, jaką udało mu się zdobyć na temat
tajemnicy okrętu Skargrima; krążyły wprawdzie pogłoski o jakiejś drobnej kobiecie na jego pokładzie,
która miała magiczną władzę nad sztyletami, ale Valgard, który spędził całe życie wśród najeźdźców, a
ostatnio wiele czasu obok Haralda, kładł takie opowieści między bajki. Słyszał różne historie, kiedy
Audun zabił Egilla Jotuna, ale wszystkie historie z pola walki należało brać z przymrużeniem oka. Zresztą
na stosie całopalnym nie było zwłok żadnej kobiety.
Oczywiście poza ciałem Lilii.
Teraz wydaje się, że rzeczy nareszcie zaczęły się toczyć po jego myśli. W słowach tego
nieszczęsnego żeglarza wyczuwał prawdę. Człowiek był śmiertelnie przerażony. Valgard zawsze
pozostawał sceptyczny wobec opowieści z północy, które zdawały się opierać na magii czy koneksjach z
bogami. Teraz będzie miał okazję sprawdzić, czy jest w nich choć ziarno prawdy. Pragnął tego. Musiał
wybrać się na północ. Ale jak?
- Wzywają cię. - Głos Finna wyrwał go z zamyślenia. Potężny żołnierz potrafił się poruszać
bezszelestnie. - Do długiego domu.
- Dlaczego? Co się stało? - zapytał Valgard.
- Jarl Haakon przesłał odpowiedź, jak sądzę - powiedział Finn.
Jego twarz zdradzała, że nie mówi wszystkiego.
Valgard podniósł brwi.
- Naprawdę? Cóż. Chodźmy zatem.

Finn nie spytał o leżące na podłodze ciało.

Gdy weszli do długiego domu, Jorn siedział już po prawej ręce króla. Valgard usłyszał bardzo ciche,
szydercze prychnięcie Finna. Wnętrze długiego domu nie biło takim blaskiem jak w czasach Sigurda. Z
głównej ściany znikły trofea wojenne, miecze, topory i tarcze. W ich miejscu wisiał duży krzyż, który król
Olaf kazał odlać ze zdobytej broni, aby zaznaczyć, że wiara może przezwyciężyć wojnę. Padały na niego
promyki słońca, łamiąc się na nierównościach. Valgardowi mimowolnie przyszła do głowy myśl, że
wystarczyłaby garść najeźdźców Haralda, żeby elementy krzyża na powrót przekuć w narzędzia bólu i
śmierci.
Król dostrzegł ich i gestem zaprosił do podwyższenia. Po drodze minęli chłopa, co najmniej
sześćdziesięcioletniego, ubranego w umazane błotem łachy i trzymającego w ręku ciężką sakwę. Drżał z
zimna, po jego bokach stali dwaj strażnicy. Król nie interesował się nim, jego uwagę przykuwała sakwa.
- Siadaj, Finnie - rozkazał król, wskazując miejsce po lewej stronie.
Valgard usiadł na ławie pod ścianą. Król skinął lekko głową, zauważając jego obecność, a potem
zwrócił się do starego chłopa:
- Przynosisz zatem wiadomość od Haakona.
- T-tak - zająknął się chłop.
- W częściach?
- Tak powiedzieli mi najeźdźcy.
Stary chłop mówił drżącym głosem i ani na moment nie odważył się spojrzeć królowi Olafowi w
oczy. Valgard przyznał w duchu, że zapewne był to niegłupi pomysł.
- Powiadasz więc, że z północy nadeszli najeźdźcy i wręczyli ci sakwę? - odezwał się Jorn.
Samozwańczy książę Dalarny, siedzący po prawej ręce króla, zdawał się dobrze bawić. Dość
szczęśliwe trafienie strzałą w jednego z wodzów wikingów, Thrainna, podczas ostatniego, jak się
okazało, starcia z mieszkańcami Stenviku, przyniosło mu rozgłos i autorytet wśród ludzi. Nieudana walka
z Sigurdem nie zdołała zepsuć tej opinii w takim stopniu, w jakim spodziewał się Valgard. Jorn, zawsze
dobrze ubrany, zawsze zadbany, czuł się po królewskiej prawicy jak ryba w wodzie. Stanowczo naciskał
na chłopa:
- Dlaczego nie powiedziałeś im, aby sami przynieśli wiadomość?
- Grozili, panie - wykrztusił stary człowiek. - Powiedzieli, że albo zaniosę to do... króla... albo
nadzieją mnie na pal.
- Dobrze już - przerwał Olaf. - Co masz w sakwie?
Chłop zadrżał, przełknął dwa razy ślinę i wziął głęboki oddech. Potem chwycił dolne narożniki
sakwy i wyrzucił jej zawartość.
Na podłogę spadły głucho dwa zawiniątka.
- O, do diab... - szepnął Finn, ale w porę ugryzł się w język.
Jorn wpatrywał się tępo w zawiniątka.
- Czy to... należy do niego?
Lewa ręka i prawa stopa królewskiego posłańca zostały odrąbane. Chłop potrząsnął sakwą, wypadły
z niej dwa dalsze zawiniątka i poturlały się po podłodze.
- Powiedzieli... Ci ludzie powiedzieli, że jarl Haakon mówi, że możesz, panie, przybyć do Trondheim
i odebrać resztę, kiedy tylko zechcesz.
Valgard, podobnie jak Jorn i Finn, wstrzymał oddech. Pełną napięcia ciszę przerwało uderzenie o
poręcz wysokiego krzesła królewskiej pięści osłoniętej rękawem kolczugi.
- Dlaczego nie chce mnie posłuchać? - rzucił król Olaf. - Przynoszę pokój. Przynoszę dostatek.
Przynoszę lepsze życie jemu i jego śmierdzącemu stadu wynędzniałych owiec!
- Możnowładcy północy nigdy nie słynęli z dbałości o swój inwentarz, mój królu - zauważył Jorn. -
Jarl Haakon zawsze był bezwzględnym panem. Nie sądzę, aby spodobał mu się pomysł zostania
poddanym. - Po krótkiej pauzie dodał: - Szkoda, że nie rozumie, co jest najlepsze dla niego i jego ludu.
Latem pokażemy mu, kto tutaj rządzi. Może nawet na wiosnę. Zanim jeszcze będzie się nas spodziewał.
- Już ja się postaram, żeby zrozumiał - warknął król Olaf. - Nie mogę spokojnie rządzić krajem i
czekać, aż jarl zgromadzi większe wojska.
Valgard poczuł falę gorąca na twarzy, serce mu nagle zabiło. Oto nadarza się okazja. Teraz albo
nigdy. Chrząknął.
- Po cóż czekać wiosny, królu?
Nogi się pod nim ugięły, gdy król Olaf skierował wzrok jego stronę. W królewskich oczach płonął
gniew.
- Co masz na myśli?
- Haakon to okrutny dzikus. Wszyscy to wiemy. Na północy włada dłużej, niż sięga moja pamięć, a w
zgodnej opinii jest silnym wodzem.
Jorn zmarszczył brwi.
- Po co nam o tym przypominasz? Wiemy o tym...
- Gdzie jest jednak twoje miejsce, Wasza Wysokość, w świecie jarla Haakona? Kim ty dla niego
jesteś? - ciągnął Valgard, patrząc na króla i ignorując surowe spojrzenie Jorna. - Nuworyszem? Jednym z
wielu rywali? Kimś, kogo należy zgnieść? Czy też kimś, kogo
należy się bać?
- Idzie za mną ponad pięć tysięcy wojów. I słowo Boże - odparł król Olaf.
- Jak sądzisz więc, dlaczego postanowił poćwiartować twojego posłańca? - zapytał Valgard.
W długim domu zapadła niezręczna cisza.
- Wiedziałeś, królu, że jarl nie ustąpi. On z pewnością o tym wie. Wie również, że nastała jesień,
nadciąga zima, więc ryzykuje. Zabijając posłańca, postanowił zademonstrować ci swoją nieustępliwość,
wyszydzić cię, ale zarazem zlikwidować jedynego człowieka, który mógłby ci powiedzieć, jakie
naprawdę są jego siły. Podczas gdy ty będziesz się tutaj zadręczał, panie, on zgromadzi armię. Niebawem
wszędzie rozejdzie się wieść, że stawia ci opór, a gdy minie zima, jego śmierdzące stado owiec może
osiągnąć zbyt znaczące rozmiary.
Król Olaf patrzył przenikliwie na Valgarda.
- Zatem?
- Przyjmij jego wyzwanie. Ale przyjmij je teraz.
Jorn niemal zerwał się z krzesła.
- Co za głupota! Nigdy nie moglibyśmy...
- Milczeć. - Spokojny głos króla uciął słowa Jorna. - Słuchaj. Powinieneś więcej słuchać, Jorn.
Książę Dalarny zapadł się bez słowa w krześle, a król Olaf czekał dłuższą chwilę w milczeniu. Kiedy
znowu się odezwał, w jego głosie słychać było zaciekawienie.
- Ruszyć jesienią na północ, powiadasz. - Słowa te kierował do Valgarda, ale spoglądał w niebo. -
Zastanowię się nad tym... Teraz zostaw nas samych.
Valgard ruszył za Finnem w stronę wyjścia. Zauważył, jaką minę miał Jorn, kiedy odchodzili.

- A p-p-potem? - pytał Runar.

- Po prostu siedział. Nie powiedział ani słowa. Wreszcie wstał, podszedł do stolika modlitewnego z
Biblią, ukląkł i zaczął coś mamrotać. Raz po raz spoglądał w sufit. Po jakimś czasie wyszedłem. Nie
sądzę, aby to zauważył. - Jorn skończył opowiadać, strugając kij.
- T-to nie wygląda dobrze - stwierdził Runar.
Krążył po chacie, w której zmuszeni byli razem zamieszkać. W Stenviku i pod wałami tłoczyło się z
górą pięć tysięcy ludzi, z każdym dniem coraz głodniejszych, coraz bardziej niespokojnych.
- Ale m-musimy to pprzemyśleć. Mogą się otworzyć możliwości.
Ktoś ich pozdrowił głośno z zewnątrz, przechodząc obok chaty, nie doczekał się jednak odpowiedzi.
- Ale kiedy? Kiedy wreszcie coś zrobimy? Cokolwiek? - Nóż wbił się głęboko w kij, rozsiewając
wióry na rosnący u stóp Jorna stos. - Robi mi się już niedobrze od udawania potulnej myszki. Zatrucie
żywności nic nie dało, a...
- N-n-nieprawda - wyjąkał Runar. - Zatrucie żywności p-p-przyniosło efekt. Mają mmniej j-
jedzenia... - Runar wziął głębszy wdech, żeby łatwiej wypowiedzieć słowa. - Nikt nas nie p-podejrzewa
- dodał z uśmiechem. - R-ruszymy, gdy pprzyjdzie pora. Będziesz to wiedział, b-będziesz wiedział...
- To brzmi mało bohatersko - stwierdził Jorn. - Nic nie robię. Moi ludzie widzą, że nic nie robię.
- Ale t-t-to d-d-dobrze. Bo teraz kkról Olaf popełnia b-błąd, a w każdym razie myśli o tym.
Jorn westchnął ciężko i wstał. Chata, którą im przydzielono, była drewniana, solidnie zrobiona, ale
prosta i biedna, z paroma zaledwie trofeami zawieszonymi na ścianie. Pozbyli się sukien i dziwnej
kolekcji skórzanych buteleczek. Pod łóżkiem znaleźli kufer, a w nim niezwykły zbiór ostrzy, toporków i
groźnie wyglądające groty włóczni - narzędzia zabijania. Te sobie zatrzymali.
- Zapomniałeś, że również dla nas jest mniej żywności - burknął Jorn.
Runar wzruszył ramionami.
- To nie problem. I tak z-z-zaczynasz tyć. - Wyszczerzył zęby w uśmiechu. - Teraz wwystarczy nam
cz-czekać, aż król podejmie d-decyzję, jak dalej p-p-postąpić.
Rozległo się pukanie do drzwi.
- Kto tam? - zapytał Jorn.
- Król żąda waszej obecności - odezwał się piskliwy, chłopięcy głos. - Na wałach. Natychmiast.
Obaj.
Runar znowu się uśmiechnął. Mrugnął do Jorna i ruszył w stronę drzwi.
 Król Olaf stał nad północną bramą, patrząc poza wały. Przed nim rozpościerał się las Stenviku,
ściana czerwieni, żółcieni i rudawego brązu, z rzadka muskana smużką zieloności.
- Radziłem się w naszej sprawie. Wyślemy poselstwo do jarla Haakona.
- Poselstwo, panie? - zapytał zaskoczony Jorn. - Ależ posłów Haakon...
Król Olaf odwrócił się i spojrzał im w oczy. Uśmiechnął się.
- Jornie, jesteś wiernym sługą i Chrystus pochwala twoje uczynki. Jednak mówisz zbyt
wiele, a odzywasz się zbyt szybko. Mówiłem, żebyś więcej słuchał. Wyprawiamy się na północ na
rozmowy z jarlem. Nasze poselstwo będzie liczyć trzy tysiące ludzi.
Jorn wziął głęboki oddech, odzyskując wewnętrzną równowagę i rozważając usłyszaną wiadomość.
- Jak sobie życzysz, Wasza Wysokość. Kogo zabierasz, panie, a kogo zostawiasz w grodzie?
- Obaj pojedziecie ze mną. W Stenviku pozostanie Finn, będzie dowodził w moim imieniu.
Król odwrócił głowę i Jorn rzucił szybkie spojrzenie na Runara; zobaczył uśmiech i mrugnięcie
okiem.
- Dobrze, panie - powiedział Jorn. - Jakich ludzi chcesz zabrać?
- Chcę co najmniej ośmiuset łuczników, ośmiuset pieszych z pikami i tyle doświadczonych koni, ile
tylko zdołamy ze sobą zabrać. Co do reszty daję ci wolną rękę. Masz głowę do takich spraw.
- Dziękuję, Wasza Wysokość - odparł Jorn.
- To wszystko.
- Tak. Dziękuję.
Runar szedł już w stronę schodów.
Kiedy zeszli z wałów, Runar odwrócił się do Jorna. Jego oczy iskrzyły radośnie.
- M-m-musimy pporozmawiać... - wyjąkał.
Jorn spokojnie skinął ręką w stronę chaty.
Kiedy weszli do środka, Runar zaczął chodzić od ściany do ściany.
- Doskonale! Doskonale! - wykrzyknął. - Już teraz masz po swojej stronie ludzi z Dalarny. R-
rrozmawiałem z kilkoma chłopakami z południowego wschodu. Niektórych da się przeciągnąć... Skeggi,
B-bbotolf i jego brat Ingimar mogą się przyłączyć, a to już, jak sądzę, czterysta głów. Ważne, żeby z-z-
znaleźli się na właściwych okrętach. Weź k-króla Olafa na nasz pokład, z nami trzydziestu ludzi, okręt się
zagubi, a nasz miłościwy król spotka się wreszcie ze swym s-s-stwórcą. - Runar uśmiechnął się od ucha
do ucha.
Jorn zmarszczył brwi.
- Mów pół tonu ciszej. Nie podoba mi się to. Wcale mi się nie podoba. To wydaje się potwornie
głupie, a król Olaf do głupich nie należy.
- Nawet mmądrzy popełniają błędy - odparł Runar, wciąż się uśmiechając. - Czasami widzą b-błąd
dopiero wtedy, gdy jest już za późno.
Valgard drżał z zimna, wciskając się mocniej w krzesło. Można było odnieść wrażenie, że w długim
domu króla Olafa nigdy nie będzie ciepło. Gdy przybiegł chłopiec z wezwaniem do króla, zajmowali się
właśnie nawracaniem na nową wiarę kolejnego najeźdźcy. Mężczyzna nie chciał... współpracować. Cóż,
jeszcze jedna biedna dusza, której nie będzie dane połączyć się w niebie z Chrystusem. Valgardowi
przyszło na myśl, że jeśli dalej tak pójdzie, to po drugiej stronie będą piekielnie mocne hufce wojenne.
Król Olaf skinął, aby się zbliżyli.
- Zasięgnąłem porad mocy niebieskich. Miałeś wczoraj słuszność, Valgardzie. Powinniśmy uderzyć, i
uderzymy teraz. Czekanie nie jest dobrym rozwiązaniem. Wyprawimy się na północ z trzema tysiącami
ludzi. Finnie, ty zostaniesz w Stenviku i będziesz w moim imieniu sprawował władzę w grodzie.
Również ty zostaniesz, Valgardzie, by negocjować z mieszkańcami Stenviku. Jesteś jednym z nich. Będą
ci ufać.
 Valgard musiał się mocno starać, żeby jego twarz nie zdradziła oznak panicznego strachu. Po
wczorajszym spotkaniu z królem nie potrafił od razu wrócić do chaty. Włóczył się po ścieżkach, którymi
nie chodził od czasu bitwy, dając odpocząć myślom, wsłuchując się w dźwięki miasta, w głosy płynące z
domów. Niemal czuł ten smak: w wyobraźni wyprawiał się już na północ, na poszukiwania źródła magii.
Na poszukiwanie władzy. Teraz w jednej chwili mu to zabrano. Musiał jak najszybciej coś wymyślić.
- Tak, hm, Wasza Wysokość, nie wiem, czy rzeczywiście mi ufają. Nigdy mi nie wybaczą, że
zdradziłem starych bogów.
- Boisz się? - W głosie króla zabrzmiało lekkie zaciekawienie.
- Nie jestem wojownikiem - odparł Valgard. - Mieszkałem w tym mieście całe życie, znosiłem obelgi
mieszkańców, nienawidzili mnie, ponieważ nie umiem walczyć, gardzili mną, ponieważ znam się na
rzeczach, o których oni nie mają pojęcia, a teraz boją się mnie, ponieważ wierzę w jedynego
prawdziwego Boga. Nie wątpię, panie, że jeśli mnie wśród nich zostawisz, szybko znajdzie się ktoś, kto
zechce dać mi nauczkę.
- Zostanie z tobą Finn, jako mój głos. Wiele czasu spędziłem wśród dzikusów, ale z Finnem u boku
nie spotkało mnie nic złego. Będziesz pełnił rolę jego doradcy. Finn będzie wodzem Stenviku.
Valgard zakaszlał, przełknął ślinę i jeszcze raz zakaszlał.
- Jeśli... jeśli taka jest twoja wola, Wasza Wysokość...
- Taka jest moja wola. Ufam ci, Finnie, a Valgard dopilnuje, aby wpływy Svena i Sigurda nie
mieszały ludziom w głowach. Teraz idźcie. Jest dużo do zrobienia.
Bardzo dużo - pomyślał Valgard, odchodząc. - Jest bardzo dużo do zrobienia.
- Czego chcesz?
Strażnik pełniący wartę przed chatą Svena i Sigurda był wielki, brzydki i gotowy na wszystko.
Valgard od razu pomyślał, że postawiono go tutaj właśnie dlatego, że trudno go usunąć z drogi. Na grubej,
czerwonej szyi osiłka wisiał na rzemyku duży, ręcznie strugany krucyfiks.
Valgard uczynił znak krzyża i skłonił głowę.
- Chwała Bogu naszemu, amen. - W odpowiedzi strażnik wymamrotał coś niezrozumiałego. -
Przyszedłem sprawdzić stan zdrowia naszych... gości. - Strażnik wciąż się nie ruszał. - Jeśli któryś z nich
zapadnie na zdrowiu, król Olaf będzie wyjątkowo zagniewany.
Strażnik zrobił drobny krok w lewo.
- Dziękuję - powiedział Valgard.
Strażnik nie odpowiedział. Ignorował go zupełnie, patrząc cały czas przed siebie. Drzwi do chaty
były wzmocnione. Ryglująca je sztaba zdawała się ważyć co najmniej połowę tego, ile ważył Valgard. Po
długim mocowaniu się z nią zdołał dźwignąć ją ledwie tyle, że spadła z hukiem na ziemię. Strażnik rzucił
mu pogardliwe spojrzenie, ale nie kiwnął nawet palcem. Dusząc w gardle stek przekleństw, Valgard
posłał strażnikowi głupi uśmiech i otworzył drzwi najszerzej, jak się dało.
Wnętrze było ciemne i zakurzone. Sigurd siedział przy przeciwległej ścianie; Sven zaczął się zbierać
na nogi. Pozwolono mu zachować mieszek z ziołami, by mógł leczyć swoje rany, ale bez miecza wyglądał
jak nagi człowiek. Valgard postąpił krok w stronę swojego przybranego ojca i pomógł mu wstać. Spojrzał
w stronę Sigurda; Sven potrząsnął głową.
- Staram się, jak mogę - szepnął pod nosem Valgard. - Jednak trudno o rozumną rozmowę z królem.
Zachowuje się, jakby postradał zmysły. Jezus to, Jezus tamto...
- Mógłbyś zdobyć dla nas jakąś broń? Z chęcią...
Valgard chwycił starego człowieka za rękę z siłą, jakiej nie spodziewał się posiadać.
- Nie - syknął. Wyraz zaskoczenia na twarzy Svena przyniósł mu satysfakcję. - Nie uda się wam. W
grodzie jest pięć tysięcy zbrojnych.
- Nie takie rzeczy się udawały.
Valgard zwolnił uścisk.
 - Wiem, ojcze. Znam te historie. Jednak w tej chwili najcenniejsza jest cierpliwość. Trzeba zobaczyć,
co będzie się działo. Daj mi kilka dni. Rozmawiałem z ludźmi. Stoją za tobą murem. Musimy tylko
znaleźć odpowiedni moment. - Zerknął w stronę wejścia i stojącego przed chatą strażnika. - Nie
powinienem ci tego dawać. Król Olaf chce mieć kontrolę nad waszym jedzeniem, abyście nie wrócili do
pełni sił. - Valgard zanurzył dłoń w fałdach tuniki, wydobył skórzaną buteleczkę i podał ją Svenowi. - To
dla was obu.
- Dziękuję, synu.
Trudno było rozszyfrować wyraz jego twarzy.
- Proszę, ojcze - odpowiedział Valgard; głos uwiązł mu w gardle. - Muszę iść. Mam coś do zrobienia.
Król nie lubi zbyt długo czekać.
Sven zerknął na Sigurda i po raz pierwszy, odkąd przekroczył próg chaty, Valgard dojrzał w jego
starych szelmowskich oczach błysk.
- Tego nie musisz mi mówić, synu.
Valgard uśmiechał się, dopóki nie odwrócił się do wyjścia. Strażnik czekał na zewnątrz, trzymając w
rękach ciężką sztabę.

Król Olaf usiadł na wysokim krześle, ale po chwili znowu wstał. Nie mógł znaleźć sobie wygodnego
miejsca, więc zaczął się przechadzać po długim domu, dotykając zawieszonego u szyi srebrnego krzyża.
- Ile mamy okrętów?
- Sześćdziesiąt - odpowiedział Jorn. - Sześćdziesiąt gotowych do wyjścia w morze, potrzeba tylko
niewielkich napraw.
- Sześćdziesiąt. Ile wioseł?
- W większości dwadzieścia. W największych trzydzieści sześć.
- Zdecydowałeś już, kogo zabieramy?
- Sporządziliśmy listę, Wasza Wysokość - odpowiedział Jorn, wskazując Runara.
- Dobrze - powiedział król. - Jak wyglądają zapasy ziarna?
Runar spojrzał na drewnianą tabliczkę z naciętymi karbami.
- M-mamy ttrzydzieści worków ziarna, czterdzieści sz-sztuk owiec, po uwędzeniu... To, co Sigurd
kazał w-wyrżnąć, w większości udało się z-zaprawić i uratować. Zioła na zupy, sześćdziesiąt worków
rzepy...
- Weźcie, co trzeba - przerwał król Olaf. - Dowodzisz swej przydatności, Runarze. Jestem pewien, że
podsuwasz Jornowi wiele pomysłów. Jutro rano rozpoczynamy przygotowania. Wyruszamy, gdy tylko
będziemy gotowi.
- Dzdziękuję, Wasza W-wwy...
Machnięcie dłonią przerwało wypowiedź Runara.
- Dość. Idźcie. Róbcie swoje. Nie mam więcej czasu.
Jorn i Runar wstali bez słowa i wyszli z długiego domu. Kiedy zamknęły się za nimi
drzwi, król Olaf podszedł do prowizorycznego ołtarza i ukląkł.
- Ojcze - wyszeptał. - Ojcze, powiedz, czy słusznie postępuję. Narażam życie setek ludzi, wojów z
północy, którzy nauczyli się czcić Ciebie i Jezusa Chrystusa. Daj mi znak, że doceniasz czyny wiernego
sługi.
W długim domu zapadła długa, niezmącona niczym cisza. Jesienny dzień miał się ku końcowi, światło
późnego popołudnia ustępowało szarej zorzy wieczoru. Uchyliły się drzwi do długiego domu. Do środka
wsunął się Finn, tuż za nim Valgard. Stali dłuższą chwilę. W końcu Finn chrząknął.
Król Olaf wstał bez słowa, podszedł do podwyższenia i dał znak, aby się zbliżyli.
- Dobrze, że jesteś, Finnie. Musimy porozmawiać o twoich rządach w Stenviku. - Uśmiechnął się. -
Nie ma powodu do obaw, mój przyjacielu. Wszystko się uda. Valgard zostanie twoim doradcą. Będzie
pilnował, abyś nie nadepnął nikomu na odcisk.
Valgard chrząknął.
- Jeśli można, Wasza Wysokość. O jednej rzeczy muszę koniecznie wspomnieć. To bardzo istotne.
Uważam, że powinieneś się mieć na baczności, panie...
Nagle do długiego domu wpadł jeden ze strażników króla Olafa.
- Królu! Królu!
- Gdzie twoje pozdrowienie! - ofuknął go Finn. - Czego chcesz?
- Chodzi o... chodzi o Svena i Sigurda! Strażnik powiedział, że mam natychmiast powiadomić króla!
- Co z nimi? - zapytał król Olaf.
- Obaj nie oddychają!

Rozdział 2

W pobliżu Byglandu, zachodnia Norwegia, październik roku Pańskiego 996

Poranne słońce prześwitywało przez żółknące baldachimy drzew. Pod stopami Auduna chrzęściły
kruche po nocnym przymrozku liście. Nie wiedział, jak ten las się nazywa; znajdował się gdzieś na
południu, szedł w stronę morza. Tyle wystarczyło.
Musiał uciec za wszelką cenę. Uciec z tego kraju, uciec od tych ludzi, od każdego, kto mógłby
wiedzieć, co się wydarzyło w Stenviku.
Nieważne dokąd.
Wzgórze było strome, ale nie aż tak, żeby nie można było się na nie wspiąć. Uważnie wybierał drogę
między połamanymi gałęziami, z ostrożnością stawiając kroki na mokrych, omszałych kamieniach. Las
spowalniał marsz, ale był bezpieczniejszy od drogi. Dotychczas nie widział ani jednego żołnierza wojsk
króla Olafa i wolał, żeby tak już zostało.
Znowu zaczął myśleć o Stenviku.
O gorącym, metalicznym powietrzu w kuźni.
O szczęku uderzających mieczy, odgłosach krzyczących ludzi, miażdżonych czaszek.
O odorze krwi.
Audun uderzył się w ramię z całej siły.
- Przestań - powiedział chrapliwym szeptem.
Krtań zapiekła potwornie od wysiłku wypowiedzenia słów. Przełknął z bólem ślinę. Spróbował
jeszcze raz.
- Przestań.
Lepiej.
Od dłuższego czasu nic nie mówił. Zresztą nie miał nic do powiedzenia, nie miał do kogo mówić.
Ulfar odszedł na wschód. Postanowił nie iść jego śladem - może postąpił słusznie, może nie. Splunął,
odchrząknął.
 - Dokąd więc mam pójść? - zapytał drzew. - Na południe? - Nikt nie odpowiadał. - Dlaczego nie. - W
jego głosie zabrzmiała dziwna nuta. Coś ostrego. - Tylko starcy i półgłówki mówią do siebie... - prychnął
ze wzgardą, wychodząc na grań.
Podczas zejścia poślizgnął się na mokrym mchu i musiał złapać gałąź, żeby nie stracić równowagi.
Gdy stanął mocniej na nogach, zatrzymał się, wziął parę głębszych oddechów i
podrapał się po piersi przez dziurę w tunice.
- Ja pier...
W błyskawicznym odruchu odjął dłoń, jakby dotknął ognia.
Od czasu Stenviku... od kilku dni po opuszczeniu Stenviku, od kiedy doszedł do pełni sił, wciąż
próbował nie drapać się w miejscu, gdzie...
Nie. Odpędził wspomnienia.
Teren przed nim opadał stromo, korony drzew miał jak na dłoni. U podnóża wzgórza las wyraźnie się
przerzedzał, a za nim, jak okiem sięgnąć, rozpościerały się pagórkowate pola uprawne. Najbliższe
wzniesienia przecinała meandrami wąziutka dróżka, a dalej, na horyzoncie, widniał długi, siny pas -
morze.
- Byle na południe - mruknął do siebie.
Nagle, gdzieś nad jego głową i tuż za nim, stanowczo za blisko, trzasnęły gałązki.
Audun obrócił się na pięcie.
Było ich czterech. Jakimś sposobem weszli za nim na grań wzgórza, nie wydając jednego dźwięku, i
podeszli go niepostrzeżenie. Wyglądali jak on. Obdarci, brudni i głodni. Najwyższy z nich, dosłownie
skóra i kości, posklejane od brudu włosy, wystąpił krok naprzód i oparł się na długim, sękatym kiju.
- Oddawaj jedzenie - warknął ostro.
Dwaj jego kompani zaczęli przechodzić na boki Auduna.
- Buty. Wszystko, co masz. Wtedy ujdziesz z życiem.
- Proszę was - odparł Audun. - Nie szukam kłopotów. Nie mam nic do oddania, a jeśli zostawicie
mnie nago w lesie, niedługo przyjdzie mi cieszyć się darowanym życiem.
Opadające zbocze za plecami podsuwało kuszące rozwiązanie, ale odwrócenie się tyłem do czwórki
włóczęgów wydawało się nie najlepszym pomysłem.
- Wokół jest wiele gospodarstw - odparł wysoki mężczyzna, starając się, aby w jego głosie
zabrzmiała nuta rozsądku. - Poza tym zawsze możesz poszukać jakiegoś głupca, który samotnie wędruje
przez las. W dzisiejszych czasach każdy poluje.
Audun przyjrzał się wysokiemu mężczyźnie. Przebarwione, mocne zęby. W brodzie grudki zakrzepłej
krwi. Gdzie pozostali? Głowa kowala obróciła się w prawo, w lewo.
- Ja nie mam ochoty na polowanie. Dziękuję - wymamrotał. - Proszę, odejdźcie. Nie zaczynajcie...
W tym momencie na jego barki spadła ciężka gałąź drzewa, gruba jak ludzkie ramię. Zachwiał się, o
mały włos upadł, w ostatniej chwili chwycił się jakiegoś konaru. Natychmiast odezwał się w nim instynkt
walki, szybko przerzucił ciężar ciała na lewą nogę i cios drugiego
napastnika chybił celu.
Wysoki mężczyzna, z morderstwem w oczach, zrobił krok naprzód.
- Trzymajcie go! - warknął.
Audun poczuł w dolnej części pleców przeszywający ból.
Obrócił głowę i zobaczył, jak napastnik z dzikim spojrzeniem zamachuje się odłamaną gałęzią,
przygotowując się do kolejnego uderzenia. Audun cofnął się gwałtownie, poślizgnął i upadł. Coś
twardego gruchnęło w jego biodro, poczuł mrowienie w nodze. Przekręcił się niezdarnie, uchylił przed
uderzeniem gałęzią, ręką trafił na coś ostrego.
Kamień wielkości pięści. Kanciasty, z wyszczerbioną krawędzią.
Bez namysłu napiął mięśnie i cisnął kamieniem w następny ruszający w jego stronę cel.
 Chrzęst miażdżonej czaszki, mężczyzna z gałęzią pada na ziemię, głowa ma dziwnie zmieniony kształt.
Jego kompani ryknęli ze wściekłością, dla Auduna jednak to wycie było jakieś odległe. Uderzyła go
silna, metaliczna woń puszczonej krwi, przywabiła go, przywołała do siebie.
- Och, nie... - mruknął.
Dziki, nienaturalny uśmiech pojawił się na twarzy jasnowłosego kowala, gdy stanął mocno na nogi.
Napastnik ruszył na niego, również uzbrojony w kamień. W pędzie zamachnął się nad głową i zawył z
bólu, gdy jego dłoń natrafiła na ramię blokujące uderzenie. Wycie ucichło niemal natychmiast, gdy szybki
prawy prosty krępego kowala dosłownie wgniótł mu nos w czaszkę.
Wysoki, wychudzony przywódca zbliżał się ostrożnie. W ręku miał zaostrzony, długi kij. Atak był
nagły i niespodziewanie szybki. Kowal widział, jak drewno wbija się w jego bok, czuł, jak rozszarpuje
ciało, ale nie dbał o to. Drewno to nie metal.
Przerażony wysoki mężczyzna zerknął ponad jego głową, moment za wcześnie.
Jasnowłosy kowal chwycił drewnianą włócznię, przytrzymał ją i zrobił gwałtowny krok wstecz,
wprost na trzeciego z napastników. Wysunięty, twardy łokieć złamał z trzaskiem mostek skradającego się
wychudłego typa, wgniótł mu żebra w płuca i zwalił na ziemię, kaszlącego, świszczącego, plującego
krwią z pęcherzykami. Na twarzy wysokiego mężczyzny pojawił się autentyczny strach, rzucił się do
ucieczki, ale na śliskiej ściółce nogi odmówiły mu posłuszeństwa. Gdy padł na ziemię, poczuł na karku
żelazny chwyt wielkiej dłoni. Druga dłoń zacisnęła się na jego kroczu. Moment później Audun, zaciskając
bezlitośnie ręce, stękając z wysiłku, uniósł wrzeszczącego chudzielca.
Zrzucił go z ogromną siłą po stromym stoku. Patrzył, jak krzyczący człowiek turla się i obija po
kamieniach, jak wzlatuje na nierówności i uderza z impetem w drzewo. Bezwładne ciało osunęło się na
ziemię, potoczyło jeszcze po poszyciu leśnym, a w końcu zatrzymało w bezruchu u podnóża wzniesienia.
Audun rozejrzał się, ale nie dostrzegł już wokół siebie ruchu. Powoli, niemal łagodnie ustąpił pomruk
w jego głowie, powrócił ból. Poczuł skurcz w prawej nodze, która ugięła się pod nim, i przewrócił się
na ziemię. W jego boku tkwiła włócznia, rana pulsowała bólem. Duszące poczucie gromadzącej się żółci,
eksplodującej z żołądka, zdawało się pozbawiać go przytomności, ale zdołał się przekręcić na bok i
zwymiotował.
Po pierwszej konwulsji sięgnął do włóczni, wyciągnął ją szarpnięciem, krzyknął i zemdlał.

Kiedy się ocknął, był przemoczony i zziębnięty. W suchych ustach czuł kwaśny smak, głowa huczała
mu z bólu. Przez kilka pierwszych chwil pozwolił się zwodzić starym snom. Jednak dreszcze z zimna i
przeszywający ból wkrótce przywróciły go do rzeczywistości.
Wzgórze.
Bójka.
Audun rozejrzał się dookoła. W powietrzu wciąż wisiał deszcz. Poruszył się, a wtedy jakiś lis
poderwał się spłoszony i odbiegł od ciała ze zgruchotaną czaszką. Podpierając się i chwiejąc, Audun
wstał powoli, otrząsnął się energiczniej i pożałował tej decyzji, bo poczuł w plecach rwące erupcje
bólu. Znów musiał walczyć o utrzymanie równowagi, z trudem oddychając.
Zakaszlał, zakrztusił się i splunął. Smak żółci przywołał mu z pamięci inne dni, inne bójki. Przez
krótką, ulotną chwilę przypomniało mu się, o czym śnił i gdzie przebywał, ale to minęło szybko.
Walcząc z mdłościami, ruszył znów przed siebie. Krok. Drugi krok. Robił, co mógł, aby nie zwracać
uwagi na trzy trupy, gdy schodził ostrożnie w dół zbocza. Po mokrej po deszczu ziemi szło się jeszcze
gorzej. Potknął się, stracił równowagę, w ostatniej chwili chwycił się drzewa. Stanął na chwilę, by
złapać oddech, zagryzł wargi, próbował ignorować piekący ból w biodrze, w plecach. Znowu ruszył.
Noga znów ugięła się pod nim i świat przechylił się przed jego oczami. Fala palącego gorąca
przeszła po jego plecach, gdy zwalił się na ziemię, ześlizgnął i stoczył na dół. Drzewa biły go po głowie,
widnokrąg to kołysał się przed nim, to uchodził w bok. Audun w jednej chwili spoglądał w niebo, by w
następnej sunąć twarzą do ziemi. Golenią trzasnął o pieniek drzewa, młócił rękami o ziemię, próbował
coś chwycić, kępę trawy, korzeń, coś, co powstrzymałoby pęd upadku. Wreszcie gruchnął o jakieś duże
drzewo, po czym przeturlał się z otwartymi szeroko ustami, próbując złapać powietrze. Otaczające go w
lesie czerwone, żółte i złociste barwy zlały się niewyraźnie w rozmazane kolory kuźni. Na granatowym
niebie zapaliły się malutkie gwiazdy. W nagłej panice Audun zaczął się szczypać w pierś, coraz mocniej.
Czuł, jak nabrzmiewają mu żyły i tętnice w szyi, jak rozpala się do czerwoności jego twarz.
Naraz coś w nim jakby się poddało, ustąpiło i jego płuca zalała chłodna, słodka fala życia. Zakaszlał
gwałtownie, gdy próbował wciągnąć całe powietrze świata. Serce przestało kołatać bezładnie i
odnalazło rytm. Podniósł się wolno na nogi. Plecy znów zawyły z bólu, zlał się zimnym potem, ale stanął.
Wówczas zobaczył tego wysokiego mężczyznę, przywódcę bandy. Leżał na pobliskiej łączce niczym
zepsuta dziecięca zabawka. Jego skroń była wielką, otwartą raną.
- Prosiłem, żebyście zostawili mnie w spokoju - powiedział Audun. - Prosiłem.
Chwiejnym krokiem powlókł się dalej, jak najdalej od śmierci i krwi, na południe.

Szedł bardzo powoli. Znalazł kawałek grubej, sękatej gałęzi, która posłużyła mu jako kostur, noga
jednak wciąż go bolała, plecy ściągał skurcz, miał wrażenie, jakby ktoś skrobał jego gardło szorstką
szczotką. Zakaszlał i zdobył się na lekki uśmiech.
- Niech to szlag, poszło cholernie dobrze, co?
Nie powinien był włączać się do bitwy o gród, nie powinien był wchodzić za Ulfarem na wały.
Słońce z wolna chowało się za wzniesienia. Wkrótce zapadnie ciemność. Nadciąga zima. Audun
zlustrował horyzont, ale nie zauważył nic - żadnych zabudowań, żadnego wzgórza z jaskinią. Jedynie
ciągnące się połacie pól.
Nie bardzo podobała mu się perspektywa spędzenia kolejnej nocy pod gołym niebem, bycia zdanym
na łaskę wszystkiego i wszystkich, nie w takim stanie. Przełknął gorzką ślinę i ruszył w stronę drogi,
którą widział jeszcze ze szczytu wzgórza.
Była zarośnięta, rzadko wykorzystywana. Zacisnął zęby i z trudem posuwał się naprzód, nie zważając
na obolałe plecy, barki i nogi. Droga wyprowadziła go na łagodne wzniesienie. Tutejszy chłop nie zebrał
jeszcze plonów, a kiedy się patrzyło na uprawy, można było odnieść wrażenie, że jest już na to za późno.
Za polem stały zabudowania gospodarstwa, gotowe runąć w każdej chwili, jak się zdawało. Droga
prowadziła łagodnym łukiem wzdłuż pola kukurydzy i kończyła się w obejściu gospodarstwa. Zobaczył
walącą się szopę, obok niej główny dom, a za nim jakąś ruderę, jednak żaden budynek nie wyglądał
dobrze. Drewno było sine od starości. Jakieś pięćset metrów za gospodarstwem podnosiła się ściana lasu
niczym obrośnięty zielonością mur.
Zacinający, zimny wiatr uderzył go w plecy i Audun poczuł, że ma wszystkiego dość, włóczęgi,
walki, samotności. Zgarbił plecy, skrzywił się z bólu i ruszył w stronę zabudowań, zaciskając palce na
kosturze niczym na drzewcu broni. Na wszelki wypadek.
Gdy znajdował się dobrych czterysta metrów od gospodarstwa, otworzyły się drzwi do głównego
domostwa. Drgnął, ale kroczył dalej. Z domu wyszedł stary mężczyzna. Audunowi serce zabiło żywiej,
gdy w środku dostrzegł delikatny blask paleniska.
- Witaj, wędrowcze! - krzyknął z daleka mężczyzna.
Włosy miał siwiuteńkie, ale głos donośny.
- Witaj...
Reszta słów powitania utonęła w chrapliwym kaszlu; w plecach znowu zdjął go skurcz, kolana się
pod nim ugięły i musiał z całych sił oprzeć się na kiju, aby nie upaść.
Chłop stał przed progiem i obserwował go uważnie.
- Witaj, dobry człowieku - wycharczał w końcu Audun.
- Dokąd zmierzasz? - zapytał chłop.
 - Na południe - odparł Audun. - Szukam dachu nad głową na noc.
- W to nie wątpię - powiedział starzec. - Nie mam go wiele, ale czym chata bogata, tym rada. - Kiedy
Audun podszedł zupełnie blisko, mężczyzna dodał: - Wygląda na to, że nie tylko dach bardzo ci
potrzebny. Mocno jesteś poraniony?
- Nie - skłamał Audun. - Ciepły ogień i miska rosołu powinny mi pomóc.
- Tyle się chyba znajdzie - stwierdził chłop.
Choć z daleka dom nie robił dobrego wrażenia, to okazał się dobrze utrzymany, a dla zmęczonego
wędrówką Auduna był to pałac. W narożniku mieściły się swobodnie trzy łóżka, dwa były
niewykorzystywane. Przy jedynym w domu oknie, które wychodziło na pole, na małym stoliku leżały dłuta
i nożyki do cyzelowania drewna. Pod stojącym przy stoliku taboretem leżał wiklinowy koszyk, z którego
sterczały różnej długości i grubości patyki. Całe wnętrze ogrzewał mały ogień w palenisku; z
bulgoczącego kociołka unosił się zapach, od którego zaburczało Audunowi w brzuchu.
- Rozgość się, przybyszu. Nosisz jakieś imię?
Gospodarz poprowadził Auduna do jednego z wolnych łóżek i kładąc mu rękę na ramieniu, dał znak,
by usiadł. Następnie sięgnął do wiszącej u pasa torebki i wyjął z niej coś owiniętego w kawałek płótna
oraz mały nożyk.
- Audun - powiedział kowal słabym głosem, siadając i opierając się plecami o ścianę.
Rozejrzał się, dostrzegł jakieś rzeźbienia na drewnianych ścianach, większość z nich wydawała się
mieć coś wspólnego z bitwami. Próbował skupić na nich uwagę, ale poczuł ogromny zamęt w głowie.
- Audun, powiadasz.
Starzec wypowiedział te słowa z pewnym namysłem, jakby dotąd nic podobnego nie słyszał.
- Audun. Witaj, Audunie, w moim domu. Nazywam się Fjolnir.
Mężczyzna rozsupłał wreszcie płótno i wydobył z zawiniątka kawałek mięsa z kością. Stwardniałe,
suche usta kowala wypełniły się śliną. Przełknął głośno.
Fjolnir dostrzegł to i uśmiechnął się.
- Nie obiecuj sobie zbyt wiele. To tylko koza. Do tego stara i łykowata. Co cię sprowadza do doliny
Setr?
Audunowi nie przychodziła do głowy żadna rozumna odpowiedź, więc milczał.
Starzec spojrzał na niego, uśmiechnął się, a potem pokiwał głową i odkroił plasterek mięsa.
- Smacznego - powiedział, podając jedzenie.
Fjolnir położył mięso i nożyk na stoliku obok Auduna, sięgnął pod fałdy tuniki i w jego ręku pojawił
się jeszcze jeden nóż, tym razem większy. Potem wyjął z wiklinowego koszyka jeden z patyków i
pieczołowicie zaczął go strugać.
Siedzieli tak przez jakiś czas, wsłuchując się w delikatny trzask płomieni. Audun gryzł mięso,
delektując się każdym kęsem. Spokojne, regularne ruchy dłoni Fjolnira, ściągającej pasemka drewna,
których nie powinno być tam, gdzie były, zdające się żłobić kształt głowy na szerokich barkach, działały
usypiająco. Mimo bólu Audun czuł, jak uchodzą z jego piersi trudy i udręki ostatnich dwóch tygodni.
Po dłuższym czasie Fjolnir odłożył nóż i pogrzebaczem przemieszał w palenisku węgielki
rozżarzonych polan. Zerknął na Auduna i powiedział:
- Ogień to dziwna rzecz. Jest jak zwierzę. Jeśli go dobrze traktujesz, przyniesie ci pożytek, jeśli
jednak zanadto nakarmisz, spali ci dom. Jeśli się go pozbędziesz, zaznasz zimna i ciemności. Dziwna to
rzecz, ogień.
Znowu spojrzał na Auduna. Jedno oko starca, prawe, wydawało się lekko kaprawe, ale lewe się
iskrzyło, a na ustach mężczyzny pojawił się uśmiech. Chciał coś powiedzieć, jednak powstrzymał się w
ostatniej chwili i wrócił do strugania drewna.
Audun zmarszczył brwi, jednak był zbyt zmęczony, żeby nad czymkolwiek teraz się zastanawiać.
Ogień... Przypomniały mu się cienie płomieni na ścianach, żar kuźni. Chwilę
później, przy mruczanej przez Fjolnira starej melodii, zasnął kamiennym snem.

Zbudziły go uderzenia młotka. Okiennice były otwarte, do wnętrza wpadały słabe promyki jesiennego
słońca. Audun wyczuwał wilgotną woń porannej mgły. W półśnie wstał z łóżka, odruchowo kładąc ciężar
ciała na zranioną nogę. Mózg zareagował natychmiast, szok spodziewanego bólu kazał mu wstrzymać
oddech; jednak bólu nie było. Ostrożnie odciągnął sznurek startych, brudnych spodni i sprawdził biodro.
Tylko zanikający, żółtawy siniak na skórze pozostał po wczorajszej walce na stoku. Rana od włóczni
wydawała się kilkudniowa, niemal zagojona. Sięgnął dłonią, aby podrapać się po nieistniejącym
rozcięciu na piersi. Grubym, stwardniałym palcem dotknął rozdarcia w tunice, szukając swędzącego
punktu, ale wyczuł tylko starą bliznę. Gdzieś w tyle jego głowy wyło wspomnienie wałów, ciemności i
zadawanego ciosu, jakby usiłowało się wyrwać z pęt.
Bezlitosne parcie na pęcherz przywróciło go do rzeczywistości, przypominając w mało wybredny
sposób, co przede wszystkim należy uczynić.
- Dobrze, dobrze - mruknął.
Nie ma co pakować; pójdzie się pożegnać z Fjolnirem, podziękuje mu za gościnę i ruszy w swoją
drogę, a gdy będzie już daleko od gospodarstwa, wysika się w lesie.
Starzec był czymś zajęty na podwórzu. Miał tam ustawiony warsztat, przy którym rzeźbił w kłodzie
drewna coś, co prawdopodobnie miało być posągiem. Podniósł oczy, uśmiechnął się, skinął na powitanie
głową i wrócił do pracy. Po krótkiej chwili znowu na niego spojrzał i uśmiechnął się szeroko.
- Chcesz zarobić na miskę rosołu? W szopie jest siekiera. Jeśli z jakiegoś powodu człowiek czuje
potrzebę wyjścia do lasu, nie powinien wracać bez kawałka drewna. Półtora wysokości człowieka,
grube jak ty. Coś takiego jak to.
- To spore drzewo - wyrwało się Audunowi.
- Właśnie. Proszę, jaki bystry, i to z samego rana. Sosnę, jeśli można prosić.
W oku Fjolnira błysnęła wesoła iskra i Audun dałby głowę, że kiedy starzec wrócił do dłubania w
drewnie, na jego ustach pojawił się kpiarski uśmieszek.
Audun stał w progu dłuższą chwilę. Potem, klnąc w duchu, ruszył w stronę szopy.
Jak na gospodarstwo, które dożywa swych dni, Fjolnir utrzymywał imponujący zbiór sprawnych i
naostrzonych narzędzi. Audun wziął do ręki siekierę do rąbania drewna. Była znakomicie wyważona.
Gładka rękojeść aż świeciła od częstego używania.
Gdy wyszedł z szopy, popatrzył na Fjolnira, który znowu się uśmiechnął. Skinął ręką na wschód i
Audun skierował kroki w stronę rosnącego tam skąpego lasu. Brzozy wyciągały ku niemu wątłe gałęzie,
ale nie zwracał na nie uwagi. Parę dni temu w konturach ciemnych, mokrych drzew widziałby może
szpony zimnej śmierci, ale teraz było mu dużo łatwiej. Miał do wykonania zadanie.
Gdy wpadło mu w oko drzewo, którego szukał, uśmiechnął się po raz pierwszy od dłuższego czasu.
Dotknął dłonią kory, poczuł jej szorstkość.
- Dam ci fory, możesz wystartować pierwsze - powiedział, klepiąc pieszczotliwie drzewo niczym
płochliwego konia. - No, jazda.
Drzewo się nie poruszyło.
- Dobrze, niech ci będzie. Tylko nie mów potem, że nie ostrzegałem.
Napiął wszystkie mięśnie, pochylił kark i podniósł siekierę.
Rękojeść zawibrowała od siły uderzenia. Zaparł się nogami, wyrywając ostrze z pnia. Znów uderzył.
Wymierzył precyzyjnie, z drzewa odłupała się gruba drzazga. Zimne, wilgotne powietrze działało jak
balsam na płuca. Czuł, jak z każdym wściekłym zamachem wracają mu siły. Mokra bluza przylgnęła do
pleców, Audun bez reszty oddał się pracy. Niedługo potem po kolejnym uderzeniu ciężką siekierą drzewo
się zakołysało. Pchnięcie, trzask i sosna leżała na ziemi.
Pracując bez wytchnienia, bez namysłu, metodycznie usunął gałęzie, ociosał pień i skrócił go do
żądanych rozmiarów. Kiedy skończył, wyprostował się i zrobił krok wstecz. Odłożył siekierę i podrapał
się po głowie.
- Jak to teraz...
W gospodarstwie Fjolnira nie było konia, więc odpowiedź mogła być tylko jedna.
Audun pochylił się i oplótł ręką pień ściętego drzewa. Zebrawszy wszystkie siły, zdołał unieść go i
położyć na pozostałym w ziemi pieńku.
- W imię bogini Hel, jak ten starzec...?
Audun znowu objął pień. Podniósł brwi i puścił go po chwili. Wziął siekierę i z dwu stron pnia
wyciął szczerby na wielkość dłoni. Potem odchylił się i jednym zamachem zatopił ostrze siekiery w
drzewie, daleko za punktem ciężkości.
Ugiął kolana, sapnął chrapliwie i wciągnął pień na barki, wolną dłonią chwytając rękojeść siekiery
dla równowagi. Odwrócił się ostrożnie i wolno ruszył w stronę gospodarstwa.
Gdy dotarł do zabudowań, Fjolnir czekał na niego przy stosie wiórów.
- Świetnie! - krzyknął z daleka. - Potrzebujesz pomocy?
- Z pewnością nie twojej, starcze - odpowiedział Audun.
Normalnie w ogóle nie odezwałby się, ale w tym siwobrodym było coś, co pozwalało
mu się czuć swobodniej.
- Dziękuję ci - powiedział Fjolnir. - Mógłbyś je tam położyć?
Starzec wskazał ruderę, której fragment wystawał zza domu. Audun nie zauważył jej wieczorem
poprzedniego dnia. W istocie gospodarstwo tego człowieka było w o wiele lepszym stanie, niż mu się
początkowo wydawało.
Gdy wrócił, Fjolnir zdążył przyciągnąć stary, wysłużony wózek, zapełniony po brzegi wąskimi
deseczkami. Mężczyzna odwrócił się do Auduna.
- Jeśli nie goni cię czas, drogi wędrowcze, wdzięczny byłbym za pomoc przy tych sztachetach.
Audun wzruszył ramionami.
- Oczywiście.
Ku własnemu zdziwieniu zauważył, że odpowiada mu towarzystwo Fjolnira.
Dzień pogrążył się w rytmie pracy; stawianie chropowatej sztachety, młotek, gwóźdź i następna
sztacheta. Audun musiał przyznać, że stary pracuje znakomicie. Żadnego gderania, żadnej czczej
rozmowy, żadnej głupoty. Robił, co miał do zrobienia, i nie wchodził Audunowi w drogę. Dzięki wam,
bogowie, za każdego człowieka, który nie jest idiotą... - pomyślał Audun. Potem się uśmiechnął. Coś
takiego szepnąłby do siebie dawno temu, na placu w Stenviku, zanim...
- Co się stało?
Pytanie spadło znienacka, przerywając długą ciszę.
- Ja... Słucham?
- Mnie możesz powiedzieć.
Audun spojrzał na starego człowieka, który patrzył na niego spokojnie jednym, zdrowym okiem.
- Hm... była... bitwa. Oblężenie Stenviku. Gród oblegał człowiek, którego zwano Skargrimem. -
Fjolnir pokiwał głową, słysząc to imię. - Wielu dobrych ludzi straciło życie.
Audun zdał sobie sprawę, że zaciska palce na młocie z wielką siłą. Z kłykci odpłynęła krew, pokryła
je białość. Najwyższym wysiłkiem woli rozluźnił palce i wypuścił młot z ręki.
- I...?
- I pokonaliśmy go. Właściwie ich. Było więcej wodzów ze swoimi wojskami.
 - To wszystko?
- Nie. Nadciągnął król Olaf z armią i przejął gród.
Fjolnir zmarszczył brwi.
- Jak ocalałeś?
Audun poczuł naraz suchość w gardle. W piersi czuł wielką ochotę, ale słowa uwięzły w krtani.
Zdawało się, że Fjolnir przeszywa go na wylot spojrzeniem. Kowal zarumienił się i chwycił młot.
- Ocalałem, i już.
Zbyt potężne uderzenie młotkiem rozszczepiło sztachetę na dwie części.
Fjolnir podał mu drugą. Audun wbił ją w ziemię.
Pracowali przez cały dzień, aż ich cienie stały się bardzo długie. Wreszcie Fjolnir powiedział:
- Czas na dom i na posiłek.
Audun rzucił młot na wózek. Czuł mięśnie, ale było to przyjemne wrażenie; mrowienie, które
wskazywało, że solidnie przepracował dzień. Ból w plecach w ogóle ustąpił, a rana w boku po prostu
zniknęła. Po tym, jak pogruchotał sztachetę, Fjolnir nie pytał więcej o Stenvik. Audun się nachmurzył.
Jakaś część jego umysłu usiłowała zrozumieć i zaakceptować jego bieżącą sytuację, ale pozostała część
aż za dobrze zachowała w pamięci wszystko, co się wydarzyło. Wolał nie myśleć o tym, jak zimna stal
wbiła się w jego skórę, przeszyła mięśnie, przebiła serce i wyszła z drugiej strony, gdy Harald
przyszpilił go mieczem do muru.
Myśl podziałała jak kubeł zimnej wody wylany na głowę. Ranny. Był ranny, ciężko ranny. Ale
wszystko skończyło się dobrze, bo doskoczył Ulfar i udało im się uciec.
Ranny. Był po prostu ranny.
- Co masz ochotę zjeść? - zapytał Fjolnir, gdy szli do domu wzdłuż postawionego przez nich
ogrodzenia.
- Wystarczy po prostu zjeść - burknął Audun.
- O, więc jednak potrafisz mówić - stwierdził stary mężczyzna. - Zaczynałem się już martwić, że
zawiązałem ci język. Więc w Stenviku było źle, tak?
- Było źle - odpowiedział Audun.
- Oglądałeś rzeczy, których wolałbyś nie oglądać?
- Oglądałem.
- I robiłeś rzeczy, których wolałbyś nie robić - dodał Fjolnir.
Audun zatrzymał się, odwrócił i spojrzał twardym wzrokiem na starego człowieka, który również
patrzył mu w oczy.
- Jednak to wciąż nie daje ci spokoju i boisz się, że jeśli będziesz o tym mówił, jeśli będziesz o tym
choćby myślał, wszystko wróci i znowu to zrobisz.
Audun poczuł, jak jego oddech przyśpiesza, jak dłonie zaciskają się w pięści, lecz stary człowiek nie
ruszał się z miejsca.
- I nieustannie zjada cię gniew.
Dopiero po tych słowach Fjolnir odwrócił się i znowu ruszył w stronę domu.
- Wiem, jak to jest. Chodź, stary byku - rzucił przez ramię. - W domu mi wszystko opowiesz.

Dopóki nie zaszło słońce i nie wrócili na gospodarstwo, nie padło między nimi ani jedno słowo
więcej. Najpierw Fjolnir rozpalił palenisko, a potem wyszedł na chwilę i wrócił z koszem pełnym
jedzenia. Audun dostrzegł tam rzepę, korzenie, trochę zieleniny i jakieś mięso.
- Ciężko pracowałeś, to na pewno ci się przyda - powiedział Fjolnir, dając kowalowi znak, żeby nie
wstawał. - Zuch z ciebie - dodał.
Wkrótce coś znów zaczęło bulgotać w kociołku, a nad ogniem piekł się tłusty kawałek wieprzowiny.
Audun chciał coś powiedzieć, ale był zbyt zmęczony.
 - Dobrze. Wszystko mamy. Pójdę jeszcze tylko po... - Głos Fjolnira zanikł gdzieś w powietrzu, a
starzec wyszedł.
Kiedy wrócił, miał ze sobą kufer podróżny, który postawił przy drzwiach.
- Teraz - powiedział - możemy porozmawiać. Najpierw opowiem ci o moim synu. Był podobny do
ciebie. Duży, silny wyrostek. Może mało bystry. Zawsze chciał dobrze, ale coś w nim siedziało. Duma,
gniew, sam nie wiem. Mogłem z nim rozmawiać, nauczyć czegoś, ale tylko do pewnego momentu. Ten
trawiący go ogień ostatecznie brał w nim górę. - Płomienie w palenisku trzaskały wesoło, jakby na
potwierdzenie słów starca, a po ścianach pląsały ich wykrzywione cienie. - Poszedł wreszcie w świat,
szukać czegoś, może przygody, raczej zaszczytów, jak sądzę. Własnego miejsca w świecie. Byłem... Nie
zawsze umiałem być łagodnym ojcem. - Myśli starego człowieka zdawały się błądzić daleko stąd. - Tak
czy owak, musiał iść własną drogą.
- Wiesz, gdzie teraz jest?
Fjolnir zamrugał i przez krótką chwilę Audun był pewny, że starzec go nie poznaje. Potem się
uśmiechnął.
- O, tak. Wiem. Widzisz, mam też drugiego syna, z innej kobiety. Szczerze tego żałuję. Paskudny
stwór. Jak jego matka. Szczwany lis. Potrafił zadbać o to, żeby inni wykonywali za niego brudną robotę.
To on... zatruł umysł mojego syna. Nastawił go przeciwko mnie. Wmówił, że jestem stary, słaby i już do
niczego. - Audunowi zdawało się, że płomienie za plecami Fjolnira poruszają się żywiej, niż powinny. -
Musiałem... musiałem obu im dać nauczkę. Ale mają się dobrze, czekają na dzień, w którym przyjdą
domagać się tego, co
według nich im się należy.
Stary człowiek przestał mówić i we wnętrzu chaty zaległa cisza, przerywana od czasu do czasu
trzaskami płomieni.
- Kolacja - powiedział w końcu Fjolnir. - Musimy coś zjeść.
Sięgnął gdzieś ręką i nie wiadomo skąd wydobył nagle dwa kufle miodu.
- Proszę, napij się - powiedział do Auduna, któremu nie trzeba było dwa razy tego powtarzać.
Był to najwyborniejszy trunek, jaki kiedykolwiek miał w ustach.
- Jedz - zakomenderował Fjolnir.
Gospodarz odkroił kawałek błyszczącej tłuszczem, pieczonej wieprzowiny. Na samą jej woń Audun
poczuł, jak kiszki grają mu marsza.
Jedli i pili w milczeniu.
Po pewnym czasie odezwał się Fjolnir:
- Domyślam się, że nie było ci łatwo z ojcem.
- Nie mylisz się - odparł Audun.
- Co się stało?
- Zabiłem go.
Fjolnir zamilkł na dłuższą chwilę.
- I wtedy to się stało?
Ten ton, ta jasność rozumienia w głosie starca, wywołał dreszcz w ramionach kowala.
- Tak.
- Opowiedz - rzekł Fjolnir.
- Mój ojciec był... Wiem, kim był mój ojciec. Tchórzem i zabijaką. Nigdy nie potrafił stanąć do
otwartej walki. Sądzę, że na samym początku mógł być dla mojej matki dobry, ale jak sięgam pamięcią,
bił ją nieustannie. Bił także mnie. Wystarczyło, że hałasowałem. - Słowa, które dusił w sobie od tak
dawna, wysypywały się bezwolnie. - Bił nas ile wlezie. Matka nie wychodziła potem z domu przez kilka
dni. Pierdolony gnojek. - Audun prychnął z pogardą. - Nie troszczył się o nic i nikogo z wyjątkiem siebie.
Spróbowałem więc znaleźć sobie jakieś zajęcie. W wiosce mieliśmy kowala; zacząłem wykonywać u
niego rozmaite prace. Wymykałem się z domu, gdy stary spał zapijaczony. Nie wiem dlaczego, ale szybko
się uczyłem, wkrótce potrafiłem się posługiwać kowalskim młotem. W dwunastym roku życia miałem
nadzwyczaj dobrze jak na swój wiek rozwinięte mięśnie, ojciec jednak nic nie zauważał. Pewnego dnia
wrócił do domu pijany, stałem blisko drzwi, więc zaraz przy wejściu uderzył mnie pięścią i przeleciałem
przez całą izbę. Potem wziął się do matki. Był wobec niej brutalny, więc wstałem i powiedziałem, żeby
ją zostawił. Zaśmiał się, więc powtórzyłem, a on na to: „A jak nie, to co?". Odpowiedziałem, że go
zmuszę.
Audun pociągnął łyk miodu.
- Posunąłem się krok za daleko. Przyciągnąłem jego uwagę. Rzucił się na mnie ze swoim pasem,
wygarbował mi skórę, a potem chwycił za szyję, zaczął mnie dusić i ja...
- Poczułeś ogień - powiedział Fjolnir. - Był w tobie ogień. Coś, co parzy. Bestia, która chciała się z
ciebie wydostać.
- Tak.
Nastąpiła długa chwila milczenia, podczas której mężczyźni mierzyli się uważnie wzrokiem.
- Jak zginął? - zapytał w końcu Fjolnir.
- Rzuciłem go na podłogę i zmiażdżyłem mu twarz - powiedział Audun. - Biłem bez opamiętania, nie
potrafiłem przestać...
- Co było potem?
- Matka... podeszła i położyła mi rękę na ramieniu, odwróciłem w jej stronę głowę i wyraz jej twarzy
sprawił, że ogień we mnie wygasł. - Audun pociągnął jeszcze jeden, dłuższy łyk miodu; słodycz traciła
swój urok. - Nie mogłem zostać we wsi, przyjaciele ojca dopadliby nas i zabili. Matka błagała, nalegała,
żebym zabrał wszystko, co posiadała, czyli trzy denary. Płakała tak bardzo, że w końcu je wziąłem, potem
włamałem się do kuźni i zabrałem młot, zostawiłem denary. Od tamtego czasu wiecznie uciekam.
Fjolnir przytaknął.
- Dziękuję, że opowiedziałeś mi swoją historię.
Siedzieli znów przez jakiś czas w milczeniu, potem starzec wstał, wziął pogrzebacz i podszedł do
paleniska.
- Popatrz - powiedział i dmuchnął silnie w żar, płomienie strzeliły pod sufit, jak podnoszące się i
rozkwitające niczym kwiaty w słońcu kosmyki włosów. - Ogień jest niebezpieczny. Parzy. Ale to ty
decydujesz, jak wielki ma być płomień. - Starzec spojrzał na Auduna. - Nie jesteśmy jego własnością. To
nie on decyduje, kim jesteśmy. My o tym decydujemy. - Podszedł do kufra stojącego przy drzwiach,
podniósł go i postawił przed Audunem. - Należał do mojego syna. Ale on już nie ma do niego praw.
- Nie mogę tego przyjąć - powiedział Audun. - Bez względu na to, co znajduje się w środku.
- Proszę, żebyś zrobił to dla mnie, żebyś wyświadczył mi tę przysługę. Czeka cię wiele trudów, zanim
dotrzesz do kresu swojej wędrówki, Audunie Arngrimssonie.
Z szerokim uśmiechem na ustach starzec sięgnął do na pozór niewyczerpanych zasobów koszyka z
jedzeniem.
- Teraz będziemy jeść, aż się spasiemy, będziemy pić, aż się upijemy, a ja powiem ci, co się dzieje z
człowiekiem, jeśli spędzi noc w lesie przy pełni księżyca!
Audun przyjął wypełniony po brzegi kufel, który podsunął mu Fjolnir, i pociągnął długi łyk.
- Dziękuję - powiedział. - Dziękuję za jedzenie, za... - Nie umiał znaleźć słów. - Dziękuję za
wszystko.
Stary człowiek uśmiechnął się.
- Zamknij się i pij. Słuchaj, wiele jest miejsc, do których możesz pójść, gdy księżyc jest krągły jak
sutek ladacznicy, ale mój las do nich nie należy. Pozwól, że opowiem ci pewną historię...

Dochodzące z zewnątrz uderzenia młotów rozbrzmiewały głośnym echem w obolałej głowie Auduna.
W ustach czuł smak jakby starej skarpety, a pęcherz wydawał się tak pełen, że piekł. Cedząc
przekleństwa pod nosem, kowal wstał i zauważył, że uderzenia młotów ustały.
Po gospodarstwie poniósł się donośny głos Fjolnira:
- Witajcie, nieznajomi przybysze! Cóż sprowadza jeźdźców w mój daleki kąt doliny Setr?

Rozdział 3

Valle, zachodnia Norwegia, październik roku Pańskiego 996

Stodoła zalatywała gnijącą słomą i końskim potem. Skręcał się mu żołądek. Skórę miał lepką, na
przemian to gorącą, to zimną, kątem oka widział połysk brudnego potu na czole, pod tłustymi kosmykami
długich, czarnych włosów.
Kobieta pod nim, kimkolwiek była, wierciła się na wszystkie strony, próbując zrobić dobre
przedstawienie.
- Chodź - szeptała. - Chodź, mój nieznajomy. Chodź.
W jej ponagleniach kryła się jakaś dziwna desperacja. Obmacywała go zawzięcie, ale na próżno.
Próbował skoncentrować się na jej twarzy. Błyszczące, błękitne oczy, jasne włosy, drobny, zadarty nos.
Piegi. Była całkiem ładna, na wiejski sposób. Chciał sobie przypomnieć jej imię, ale zaginęło gdzieś w
oparach miodowego trunku. Nic tu do niczego nie pasowało. Czuł tylko szorstkie spodnie ocierające się o
jego obwisłego członka.
Stoczył się z niej. Poczuł, jak drapie go słoma. Nawet nic nie powiedziała, wydobyła tylko z siebie
jakiś gardłowy dźwięk, mieszaninę rozczarowania i niesmaku. Czuł dotyk jej pośladków, jej bioder, gdy
usiłowała szybko poprawić odzienie.
- Pojebany fajfus - rzuciła, powstała i wybiegła ze stodoły.
Ulfar się nie przejął. Nie przejąłby się nawet wtedy, gdyby był mniej pijany. Z drugiej strony, gdyby
tak bardzo nie pochłonęło go przepijanie każdej wygranej, to w ogóle by jej nie dymał, czy też nie
próbował dymać.
Prychnął, wzniósł oczy do nieba i wymamrotał coś, co może było żartem, wiążąc przy tym spodnie i
przyjmując pozycję, którą od biedy można było uznać za stojącą. Kiedy wyszedł, zimne powietrze
uderzyło go w twarz niczym cios wymierzony w policzek. Wszystkie zapachy jesiennej nocy zdawały się
spotęgowane; smród łajna, kwaśny odór końskich sików i mokrego siana, mdła woń gnijących liści za
płotem. Poczuł, jak żołądek podchodzi mu do gardła. Ogarnęły go mdłości. Oparł się ciężko o mur i
próbował powstrzymać napierającą żółć.
Trudno było dłużej temu przeczyć.
- Śmierdzę, kurwa - wybełkotał. - Kurwa, śmierdzę. Muszę znaleźć nowe ubranie. I wziąć kąpiel. -
Uśmiechnął się, wyprostował i spojrzał surowym wzrokiem na pal do uwiązywania koni. - Gdzie balia? -
zapytał władczym tonem. - Hej, ty tam! Mały jesteś, ale dasz sobie radę. Przynieś mi balię. I jakąś
dziewkę do balii. I wsadź ją do tej balii! Ha!
 - Hej! Zwiędły fiucie!
Ktoś wynurzył się zza rogu i zmierzał w jego stronę, ktoś niski, wcale nie chudzina. Ktoś chłopskiej
postury, w chłopskich łachach, ale poruszający się krokiem wojownika. Tuż za nim dreptała dziewczyna,
z którą niedawno leżał na sianie. Ann. Czy jakoś tak.
- Witaj, Zwiędły! Ja natomiast mam na imię Ulfar! - odkrzyknął. - Miło cię poznać. - Zachichotał. -
Czym mogę służyć, królu Zwiędły Fiucie! Tobie i twej pięknej białogłowie, królowej Uwiędłej! -
Pokłonił się nisko, z trudem utrzymując równowagę.
- To on, Torulfie! Chciał mnie zgwałcić! - krzyknęła dziewczyna.
Ulfar roześmiał się.
- Powiedziałbym, że było wręcz przeciwnie, gołąbeczko - rzekł. - Twoja żona, może siostra, może
jedno i drugie, robiła, co mogła, żeby mnie uruchomić, niestety z mizernym skutkiem. Jeśli poczekacie do
rana, będę mógł ją nauczyć paru sztuczek. Nie policzę drogo. - Z niemałym wysiłkiem oderwał się od
ściany i zakołysał na rozstawionych nogach.
- Kłamie! Bij, Torulfie! Uderz go w twarz! - Dziewczyna aż piszczała z furii.
Torulf był już na tyle blisko, że Ulfar mógł mu się lepiej przyjrzeć; młody człowiek okazał się
właściwie chłopcem, a co więcej, chłopcem dużo młodszym, niż Ulfar mógłby się spodziewać. Mógł
mieć najwyżej z czternaście lat, ale wydawał się silny, jak to chłopcy na wsi. W jego oczach czaiło się
morderstwo i gdzieś w tyle głowy Ulfara odezwała się odrobina rozsądku.
- Słuchaj, no... Torulfie? Torulfie, to pomyłka, zaszło jakieś nieporozumienie. Nie chciałem tego
wszystkiego powiedzieć, co powiedziałem. Do niczego nie doszło. Możemy chyba porozmawiać...
Pierwszy cios trafił Ulfara w ramię. Torulf najwyraźniej nie chciał rozmawiać.
- Przestań. Możemy... uuuff...
Drugi cios był dużo mocniejszy, wylądował na podbrzuszu. Ulfar w jednej chwili przegrał pojedynek
z treścią swego żołądka i zwymiotował na napastnika, który, bardzo mało bohatersko, zapiszczał
przerażony. Białogłowa puściła w stronę Ulfara wiązankę soczystych przekleństw.
- Nie powinnaś się tak wyrażać, panienko - wymamrotał Ulfar; z ust wisiały mu wymiociny. - Takim
językiem możesz ukrócić mężczyźnie fiuta. Och, zaraz, przecież już to zrobiłaś.
Dziewczyna wrzasnęła, odepchnęła Torulfa i podniosła z ziemi kamień. Wściekłość na jej twarzy
zbudziła w Ulfarze instynkt przetrwania i chwiejnym krokiem zaczął się oddalać jak najszybciej.
Dziewczyna nie odpuściła, pogoniła za nim aż do lasu, gdzie pocisk przeleciał obok ucha Ulfara ze
świstem i trzasnął w jakiś konar.
Ulfar biegł jeszcze, a w końcu padł jak kłoda, zasapany, mokry od potu, zalatując piwem. Czuł, jakby
kończyny miał miękkie, chlupoczące; w głowie zaczęło mu huczeć.
- Pierdolona suka! - mruknął. - Pierdolona suka, pierdolić wszystko!
Charknął, splunął i obrócił się na plecy. Ziemia pod nim była zimna, wilgotna i twarda. Niebo nad
nim pokrywał gwiezdny pył. Nocne powietrze otrzeźwiało go powoli, pośród huku w głowie doszedł go
niedaleki szmer wody.
Jak przez mgłę przypomniał sobie, że nad ranem przekroczył strumień, krótko przed wejściem do
miasteczka, jeśli można to nazwać miasteczkiem - długi dom i kilka rozpadających się chałup.
Pięćdziesięciu mieszkańców, nie więcej. W pobliżu trochę chłopstwa. Usłyszał, że król Olaf zabrał do
armii najlepszych parobków, ale przezornie wolał nie pytać o szczegóły. Ludzi nie obchodził nowy król.
Dobre chociaż to. Mieli karczmę, piwo i starą planszę do gry w tafla, więc ani się obejrzał, a w kieszeni
zaczęło mu pobrzękiwać coraz więcej monet. Żałował tylko, że wydał to wszystko na trunki, w nadziei,
że pomogą.
Nie pomogły. Bez względu na to, ile pił, ona go nie opuszczała.
Nie pomogło także wczołganie się na tę wiejską dziewczynę i gdzieś w głębi ducha wiedział, że to
mu nie może pomóc. Teraz czuł się zbrukany. Choćby nie wiadomo co robił, jego myśli wędrowały
każdego wieczoru do Lilii, do tajnych schadzek w Stenviku. Miał wrażenie, że niektóre obrazy przylgnęły
mu do oczu; korona rudych włosów, powstała z ognia słonecznego światła; naszyjnik z krwi, który
pociągnął ją z wałów na ziemię niczym kamień w morze. Dzisiaj wieczorem również do niego wróci, nim
zmorzy go sen.
- Może więc lepiej zabawię się do tego czasu - wymamrotał do siebie.
Chwycił się wiszącej nisko, wierzbowej gałęzi, wstał ze stękaniem i wyruszył na poszukiwanie
kolejnych kufli piwa.

- Był straszny. Kompletnie pijany. I śmierdział! - Anneli pociągnęła nosem, wytarła twarz rękawem i
przysunęła się bliżej krawędzi łóżka, gdzie siedział Jaki. - Trzymał mnie mocno i... i... - chlipała -
wziąłby mnie, gdyby twój brat go nie odciągnął i nie zaczął się z nim bić. - Przycisnęła piersi do
ramienia Jakiego. - Ale tamten, zamiast stanąć do walki jak mężczyzna, zwymiotował na biednego
Torulfa!
Śmiech Jakiego był cierpki, nieco wymuszony.
- Szwedzki wymoczek - rzucił ze wzgardą.
- Tak - przytaknęła Anneli. - Nie taki prawdziwy mężczyzna jak ty! - Pochyliła się i położyła dłoń na
udzie Jakiego. - Moi chłopcy. Zawsze mnie bronicie, Jaki, ty i twoi bracia. Przed każdym. Teraz ten...
cudzoziemiec zjawia się w wiosce i...
- Jak wyglądał?
- Wysoki. Chyba wyższy od ciebie. Za to szczupły. Długie, czarne włosy. Jak u dziewczynki. - Anneli
splunęła. - Obrzydliwe. - Znowu pociągnęła nosem. - Nie wiem nawet, jak był ubrany, chyba w niebieski
płaszcz narzucony na szarą tunikę. Nie patrzyłam. Tak się bałam, Jaki. Tak się bałam. Może ukrył się i
czeka na mnie, żeby spróbować jeszcze raz, a was nie będzie w pobliżu i...
Jaki wstał i wypiął pierś.
- Dość biadolenia. Wezmę Jarliego i załatwimy rzecz po męsku. Ty się stąd nie ruszaj. - Złapał długą
tunikę i wcisnął się w nią nie bez trudu.
- Oczywiście. Tylko... - zaczęła Anneli. - Jaki, bądź ostrożny, dobrze?
Młodzieniec wyprostował szerokie, silne ramiona i rzucił spojrzenie pełne gniewu.
- Nie ja powinienem być ostrożny - stwierdził.
Anneli odprowadziła go wzrokiem. Gdy tylko zamknęły się drzwi, wstała i poszła za mężczyzną.
Oczy jej błyszczały.
- Jarli! - Jaki walił pięścią we framugę drzwi do chaty brata. - Wyłaź! Pośpiesz się!
Kilka zbitych desek, które tworzyły prowizoryczne drzwi, uchyliło się i z wnętrza wyjrzał rosły,
mocno zbudowany młody mężczyzna, przecierając zaspane oczy. Miał równie błękitne tęczówki jak brat i
taki sam zarys kącików ust.
- Czego się drzesz? - wybełkotał.
- Ubieraj się. Jakiś obcy usiłował zgwałcić Anneli - powiedział krótko Jaki.
Sen zniknął z twarzy Jarliego w jednej chwili.
- Idę - odparł.
Drzwi się zamknęły, ale już chwilę później mężczyzna znów się pojawił, trzymając w rękach dwa
grube drzewca od siekier. Jedno z nich podał bratu.
- Gdzie on jest?
- Torulf chciał się z nim bić, ale łajdak porzygał się na niego i uciekł do lasu - powiedział Jaki. - Nie
mógł daleko uciec.
Jarli spojrzał na brata z niedowierzaniem.
- Porzygał się? Naprawdę?
- Tak. Anneli mówi, że jest kompletnie pijany.
 - Uhm. - Jarli ściągnął wargi. - Idziemy. Ściągnąć jeszcze kogoś?

- Nie. To robota dla nas. Jarli pokiwał głową i obaj bracia ruszyli pewnym krokiem w ciemność.

W długim domu panował o tej porze spokój. Pozostało jedynie kilku siwobrodych starców. Ulfar zbił
króla swojego przeciwnika.
- Po tobie - stwierdził.
- Łajdak - rzucił stary człowiek.
Stojący za nim trzej kompani kręcili głowami i szemrali coś w gęste brody.
- Następnym razem trzymaj się z dala od narożników, to trochę utrudni sprawę przeciwnikowi -
poradził mu Ulfar. - Teraz płać. - Podniósł kufel, opróżnił go duszkiem, a na koniec oblizał słodkie od
miodu krawędzie. - Albo postaw piwo. Wybór należy do ciebie.
Starzec rzucił na stół dwa miedziaki.
- Zasrani Szwedzi - warknął ze złością.
- Jasne. Zasrani Szwedzi. Okropni Szwedzi. Wszystkiemu winni Szwedzi - mówił Ulfar. - Zawsze tak
było. Również życzę dobrej nocy. Kto jeszcze chętny?
Nikt ze stojących wokół stołu nie przejawiał chęci do gry i Ulfar przeklął się w duchu. Za dużo
wypił, zapomniał o kardynalnej zasadzie; pracuj nad salą, niech poczują się tacy jak ty, nie wzbudzaj
nadmiernego zainteresowania. Sven powiedziałby zapewne coś o konieczności poprowadzenia stada
owiec do rzeźni, a nie na łączkę. Ulfar z trudem zdobył się na coś w rodzaju uśmiechu, co po
wspomnieniu starego szelmy ze Stenviku było o wiele trudniejsze do zrobienia.
- Dalej, zuchy! Który ma ochotę spróbować szczęścia? Stawiam dwa do jednego. - Chwycił pusty
kufel. - Nawet trzy, jeśli ktoś to znowu napełni.
W tym momencie drzwi karczmy otworzyły się z trzaskiem, do środka weszło dwóch rosłych
mężczyzn, rozglądając się dookoła. Ulfar wstał odruchowo, zanim zdał sobie sprawę, na co reaguje.
- Ty! - powiedział niższy, wskazując go palcem.
- Tak? - odezwał się Ulfar.
Ludzie wokół rozpierzchli się pod ściany, szurając nogami. Ulfar poczuł, jak ciepło wypitych trunków
odpływa z niego, a żołądek zdaje się zapadać w brzuchu. Dopadł go ból głowy. Nie wyglądało to dobrze.
- Wyłaź z karczmy! - wrzasnął niższy.
- Ale tu mi jest zupełnie dobrze - odparł Ulfar. - Może partyjkę tafla? Wszyscy świetnie się bawimy.
- Jarli! - powiedział niższy.
Jego kompan, potężny mężczyzna, ruszył w stronę Ulfara, podniósłszy na wysokość piersi coś w
rodzaju masywnego trzonka od topora.
- Z karczmy - warknął głucho.
- Dlaczego? - Ulfar zaczął się cofać, dłonią wyczuł rękojeść miecza za pasem. - Nic do was nie mam.
- Stul gębę! - krzyknął niższy. - Stul tę obszczaną szwedzką mordę! Dobrze wiesz, co zrobiłeś, zasrany
gnoju, i nie wyjdziesz spokojnie z mojego miasta! Chciał zgwałcić Anneli! - krzyknął w stronę
siwobrodych.
Jego umięśniony towarzysz znów postąpił krok naprzód, z przymrużonymi oczami, czujnie, w stylu
karczmowego zawadiaki.
Nie wypuszczając kufla z ręki, Ulfar wskoczył na stół i kopnął w stronę osiłka miskę po zupie. Ten
odtrącił miskę jak muchę i zrobił dwa kroki. Jeszcze chwila i znajdzie się w zasięgu uderzenia.
- Nic nie zrobiłem! - krzyknął Ulfar. - Dziewczyna sama chciała ze mną pójść. Byłem pijany. Prawdę
mówiąc, za bardzo pijany na cokolwiek, więc dziewczyna wybiegła wściekła ze stodoły. Zostawcie mnie
w spokoju!
- Łżesz! - warknął wielki mężczyzna i zamachnął się na Ulfara tak potężnie, że mógłby mu połamać
nogi.
Ulfar wrzasnął rozjuszony, przeskoczył nad sunącym trzonkiem i lądując, zdzielił napastnika kuflem w
głowę. Drągal ryknął straszliwie, zachwiał się i chwycił się za głowę, odchylając ją do tyłu, aby krew
nie zalała oczu. Jego niższy kompan krzyknął i rzucił się w ich stronę, ale w tej samej chwili Ulfar
postawił nogę na piersi drągala, pchnął go z całych sił i przewrócił obu nacierających braci. Impet
pchnięcia sprawił, że musiał zeskoczyć ze stołu, ale zaraz odzyskał równowagę, jednocześnie dobywając
miecza. Zrobił dwa kroki w stronę podnoszących się z podłogi młodzieńców, którzy zdawali się tracić
rezon.
- Powiedziałem: Zostawcie mnie w spokoju, zasrane pętaki! - warknął.
- Zgwałciłeś... - powiedział niższy, umykając przed ostrzem miecza.
- Powtórz to jeszcze, a nadzieję cię na rożen jak świniaka! Nikogo nie zgwałciłem. Wasza mała
rozpustna przyjaciółka sama tego chciała! Ciągnie was za fiuty, żeby w tej zafajdanej dziurze coś się
działo, a ona miała z tego ubaw - powiedział Ulfar. - Teraz spierdalajcie i zastanówcie się nad tym, wy
owcojeby. - Ten wyższy wstał spokojnie, spojrzał na niego z gniewem, ale cofnął się o krok. - I rzuć ten
kij - dodał Ulfar. - Ty też! - warknął w stronę niższego, który niechętnie rozstawał się ze swoim
trzonkiem. - Chłopcy, ochłońcie wreszcie! - Pod falami wściekłości Ulfar odczuł zmęczenie. - Po
prostu... ochłońcie.
Większy napastnik chwycił brata za ramię i odciągnął go na bok. Ulfar wyszedł z karczmy z mieczem
w ręku.
Z jego boku przemknął naraz jakiś cień, Ulfar dostrzegł go, a raczej odgadł jego obecność, dosłownie
kątem oka. Rozpalony bijatyką obrócił się w okamgnieniu, chwycił w nadgarstku rękę trzymającą kamień
i trzasnął nią o kolano, zwalając zdumiewająco lekkiego napastnika z nóg. Usłyszał chrupnięcie kości, a
potem stuk kamienia, który poturlał się po ziemi. Piskliwy krzyk był na tyle głośny, by ocalić Anneli życie
- miecz Ulfara zatrzymał się centymetr przed krtanią dziewczyny.
- Ty łajdaku - załkała w ciemności. - Ty zasrańcu. Złamałeś mi rękę.
- Och, biedactwo - prychnął Ulfar. - Może pocałuję, to przestanie boleć? Chcesz? - Schował miecz do
pochwy i na dokładkę wymierzył dziewczynie kopniaka. - Pierdolona suka - mruknął pod nosem,
oddalając się od łkającej w ciemnościach postaci.
Za jego plecami otworzyły się drzwi karczmy, usłyszał jakieś poruszenie, ktoś za nim krzyknął. Nie
dbał już o to. Charknął, splunął i poszedł dalej.
Skąpy blask bladego księżyca przemienił wkrótce bezimienne miasteczko w jeszcze jeden odcień
mroku. Ulfar szybko pokonał pierwszych parę kilometrów, czekając, aż ostygnie w nim krew. Kilka
kilometrów dalej uświadomił sobie, że zwalnia kroku.
Był głodny, zły na cały świat, a w głowie huczało mu z przepicia.
Wciąż śmierdział.
Skręcił z drogi, wyszukał gęste zarośla i wczołgał się w nie ostrożnie. Przed oczami zaczęły mu się
pojawiać niewyraźne, zamglone obrazy; jak przeszywa Anneli włócznią, jak rozrywa jej krtań i strąca z
wałów na oczach tysiąca bezradnych braci. Po chwili zasnął głęboko, a we śnie pojawiła się Lilia.

Na wschód od Valle, zachodnia Norwegia, październik roku Pańskiego 996

Wschód słońca powitał go niesłabnącym, dalszym bólem głowy, suchością w ustach, przepełnionym
do bólu pęcherzem i pieczeniem pleców pokurczonych od spania na twardej ziemi. Nigdy złego słowa nie
powiem o najgorszym nawet łóżku - pomyślał Ulfar, wyczołgując się z gęstwiny. W takich sytuacjach
Geiri lubił się z niego naigrawać. Po własnych śladach Ulfar wyszedł znów na drogę. Prowadziła na
wschód, co bardzo mu odpowiadało. Ruszył przed siebie.

Przecierając oczy z resztek snu, otworzył usta, aby spróbować coś powiedzieć.
Zamrugał parokrotnie.
Geiriego jednak nie było.
Nigdy go już nie będzie.
Rozejrzał się i wziął głęboki oddech. Potem drugi. Dotknął runicznego znaku, który wisiał na rzemyku
na jego szyi, i poczuł, że zadrżały mu wargi.
- Jak... - zaczął, ale nie miał do kogo się zwrócić.
Nie poprosił Auduna, by poszedł razem z nim. Nikt mu nie powie, co ma robić. Poczuł duszność w
klatce piersiowej, a ból w głowie, tuż za oczami, przemienił się w regularne, tępe, uciskające
pulsowanie.
Nie pozostawało nic innego, jak iść dalej.
Otaczał go świat, ale Ulfar go nie zauważał i nie zależało mu na tym, aby go zauważać. Prawa noga,
lewa. Bardzo proste. Prawa, lewa. Ten rytm go ukołysał, śpiewność wprowadziła w stan odurzenia. Nie
musiał myśleć, wystarczyło, że szedł. Prawa noga, lewa. Prawa, lewa. Starał się nie zastanawiać nad
tym, co będzie, kiedy dotrze do celu wędrówki, ani nad tym, co zostawia za sobą.
- Witaj, wędrowcze!
Na okrzyk Ulfar potknął się i zamrugał gwałtownie. Potem zaklął i odwrócił głowę. Szedł jakby
półprzytomny, niepomny na wszystko, co go otacza.
Na szczęście człowiek, który go wołał, znajdował się dobre sto metrów dalej. Był wysoki, odziany w
szatę z szorstkiej wełny, ale posturę przyjmował żołnierską i wyglądał na kogoś, kogo można by postawić
na straży. Wspierał się na grubym, sękatym kosturze. Obok niego siedział pies, potężny mastif, którego
długi, różowy język z daleka był widoczny na tle białej sierści.
- Witaj! - odkrzyknął Ulfar.
- Pomyślałem, że lepiej ujawnię naszą obecność - powiedział stary człowiek; jego głos niósł się
zdumiewająco donośnie. - Od dłuższego czasu nie oglądasz się za siebie.
Ulfar wzruszył ramionami.
- Dokąd zmierzasz? - spytał starzec.
- Na wschód - odpowiedział Ulfar.
- Co powiesz na małe towarzystwo?
Cóż mu szkodzi? Jedna osoba więcej w czasie wędrówki to zawsze dobry pomysł.
- Jasne - powiedział Ulfar, starając się okazać choć trochę entuzjazmu.
Mężczyzna zadziwiająco szybko do niego dołączył. Długie nogi bez trudu pokonały
dzielący ich dystans. Wielki pies biegł obok truchtem. Zlustrował Ulfara czujnym wzrokiem i uznał go za
obiekt niegodny zainteresowania.
- Witaj. Moje imię brzmi Gestumblindi - przedstawił się stary człowiek.
- Witaj. Nazywam się Ulfar. Idę właśnie z...
- Wiem, skąd idziesz - przerwał mu starzec.
Ulfar zesztywniał, ale Gestumblindi udał, że tego nie zauważa.
- Odwiedziłeś Valle. Jak mniemam, zostawiłeś tam po sobie niezłe wrażenie.
Napięcie odpłynęło równie szybko, jak się pojawiło, i Ulfar mimowolnie wzniósł oczy do nieba.
Stary człowiek rzucił mu porozumiewawcze spojrzenie.
- Cóż, sól tej ziemi bywa niekiedy, że tak powiem, nazbyt opiekuńcza w stosunku do białogłów -
dodał Gestumblindi. - Nazbyt łatwo wierzy młodym, w gorącej wodzie kąpanym dziewojom, które w
zapadłych miasteczkach skarżą się na atrakcyjnych wędrowców. Niejednokrotnie tuż po rzekomym
występku.
Ulfar mimo woli uśmiechnął się ironicznie.
Gestumblindi wskazał drogę i obaj ruszyli przed siebie.
- Jak rozumiem, ty im nie uwierzyłeś? - zapytał Ulfar.
Gestumblindi się uśmiechnął. Była w tym starcu prosta naturalność, coś zdradzającego wrodzoną
władczość.
- Potrafiłem dobrze ocenić obu młodzieńców, którzy o tobie rozprawiali, poza tym w życiu widziałem
niejedno zapadłe miasteczko. Zatem nie, nie uwierzyłem. Ale sądziłem, że będziesz bardziej litościwy.
- Bydlaki - warknął Ulfar. - Zauważ, że sam tam niedawno byłem. W ludziach gotuje się krew, gdy
myślą, że kobiecie dzieje się krzywda.
- Jasne - przyznał Gestumblindi. - O ile są przyzwoici.
- Tak - powiedział Ulfar. - Wydaje się, że ci dwaj chłopcy byli przyzwoici... na swój sposób.
- Chłopcy tak.
- Ale dziewczyna to naprawdę niezły ptaszek. Założę się o każdego miedziaka, którego wydałem
wczoraj na piwo, że za kilka lat zmarnuje życie jakiemuś biednemu mężczyźnie.
- Los tych dwóch młodzieńców wskazuje, że wyprzedziła twe prorocze słowa - powiedział
Gestumblindi i obaj się uśmiechnęli.
Gęste ołowiane chmury rozpłynęły się nad ich głowami. Słońce pieściło promieniami okoliczny
krajobraz i pola pszenicy, które ciągnęły się przed nimi po horyzont. Po północnej stronie pojawiły się
sinoniebieskie góry z białymi czapami szczytów. Cały świat wydawał się
wąskim pasem jesieni rzuconym w morze błękitu.
Dwaj wysocy mężczyźni wpadli w rytm marszu, łatwo połykali kolejne kilometry i szli bez słowa z
truchtającym przy nodze psem, dopóki ten nie wywęszył czegoś podniesionym nosem.
Najpierw rozległo się ciche skomlenie, potem padł szept komendy i pies wyskoczył w pole jak
strzała puszczona z łuku.
Ulfar patrzył, jak mastif mknie przez pole, i gwizdnął z podziwu.
- Co za bestia.
- Wabi się Geraz. Mam go od dnia, w którym mieścił się na mojej dłoni - wyznał Gestumblindi. -
Kocham go jak własnych synów, a szczerze mówiąc, bardziej niż synów. Mam też drugiego psa, wabi się
Frec, ale nie lubi towarzystwa, więc pozwalam mu się włóczyć po okolicy. Wieczorem na pewno do nas
dołączy. Dobrze mieć takich druhów podczas długiej wędrówki.
- Nie wątpię. Właściwie co cię przywiodło na takie bezludzie? - zapytał wreszcie Ulfar.
- Hm... Co mnie tu przywiodło? - Starzec zmierzył Ulfara wzrokiem. - Wyprawiłem się... jak by to
powiedzieć... z misją.
- Misją? Jaką misją?
- Poszukuję czegoś. Raczej kogoś. Przemierzyłem już wiele ziem, widziałem wiele miejsc, właściwie
wszystkie. Miałem przyjaciół nawet w Jomsborgu - dodał, mrugając do Ulfara porozumiewawczo. -
Właściwie wciąż mam.
Ulfar przełknął ciężko ślinę, musiał się mocno powstrzymywać, by nie podnieść dłoni i nie dotknąć
palcami miecza. Oddech uwiązł mu w gardle. Żołnierska postura starca zdawała się teraz mieć oczywiste
wytłumaczenie.
- To dobrze - powiedział. - I...?
- Poczekaj. - Starzec odwrócił się od Ulfara i jakby czegoś nasłuchiwał przez dłuższą chwilę. -
Dobry piesek... - mruknął. - Dobry piesek.
Parę chwil później Ulfar dostrzegł w oddali ruchomy, biały punkt. Pies sadził w ich stronę wielkimi
susami, biegł z największą prędkością. Gestumblindi zatrzymał się i całą uwagę skupił na zwierzęciu,
zupełnie zapominając o obecności Ulfara.
Gdy duże zwierzę było dość blisko, Ulfar zauważył na jego pysku brązową plamę, a niedługo potem
zauważył, że plama się rusza, kołysze na boki w rytm biegu psa.
Jeszcze trochę i Ulfar spostrzegł, że szczęki mastifa zaciskają się wokół szyi zająca.
Dopiero kiedy pies zatrzymał się z lekkim poślizgiem przed nimi, z oczami pałającymi radością z
prędkości i siły, Ulfar zobaczył, że zając mruga oczami i wciąż walczy o życie. Żył
jeszcze.
- Dobry pies, Geraz! - powiedział Gestumblindi, drapiąc pupila za uchem.
Pies zamerdał wesoło ogonem, promieniejąc dumą, nie spuszczając oczu z pana.
Naraz w starcu nastąpiła zmiana.
- Zabij.
Krótki mokry chrzęst. Zając przestał się ruszać.
Jeszcze moment i Ulfar przypomniał sobie, że trzeba oddychać.
Martwy zając wypadł z plaśnięciem z psiego pyska wprost pod nogi Gestumblindiego.
- Zdaje się, że wieczorem będziemy mieli kolację - powiedział starzec z dumą, jaką widać tylko u
nowych rodziców.
Pogłaskał psa po wielkim łbie, podniósł zająca i ruszył w dalszą drogę. Ulfar musiał się otrząsnąć -
ostry zapach posoki, gówna i strachu ofiary kłuł go w nozdrza. Długo pozostawał w miejscu, gdzie zginął
zając.
- O czym to ja mówiłem? Ach, o Jomswikingach - ciągnął Gestumblindi, gdy Ulfar do niego dołączył.
- To było wieki temu - stwierdził starzec. - Tamto życie mam dawno za sobą. Byłem wtedy szczeniakiem,
jak ty. - Pies u jego nogi zaszczekał i wysoki człowiek pochylił się, aby podrapać go za uchem. - Tak, tak.
Ty też byłeś kiedyś szczeniakiem. To było dawno temu, ty beczko tłuszczu. - Geraz wydawał się
zachwycony zwróceniem na siebie uwagi i tonem głosu swego pana, a zupełnie nieprzejęty rzuconą
obelgą.
- Jak ci się udało porzucić Jomswikingów? - zapytał Ulfar.
Starzec mrugnął porozumiewawczo.
- Miałem ważniejsze sprawy do załatwienia.
W głowie Ulfara myśli pędziły jedna za drugą.
- Jak...?
Gestumblindi uśmiechnął się i pomilczał przez chwilę, zanim odpowiedział.
- To rzeczywiście wydaje się nieprawdopodobne, prawda?
- Tak - przyznał Ulfar. - Wiadomo, że Jomswikingowie nigdy nie przegrywają.
- Nigdy nie jesteśmy po stronie tych, co przegrywają - odparł starzec, szczerząc się w uśmiechu. - To
subtelna różnica, ale ponieważ to strona zwycięska rozgłasza zwykle wieści, mało kto nad tą różnicą się
zastanawia.
Mimo obaw Ulfar pokazał ironiczny uśmieszek. Stary człowiek umiał w sposób naturalny sprawić, że
w jego towarzystwie ludzie czuli się odprężeni. Zupełnie jak Sven - pomyślał Ulfar i uśmiech na jego
ustach przygasł. Dzięki starcowi ze Stenviku czuł się w tamtym grodzie jak u siebie w domu,
przynajmniej przez jakiś czas.
- W każdym razie trzeba... znaleźć świeżą krew. Z tego, co słyszałem o wydarzeniach w karczmie -
ciągnął Gestumblindi - dajesz sobie dobrze radę.
Ulfar podniósł brwi.
- Nie tak dobrze jak Jomswiking.
Gestumblindi odwrócił do Ulfara głowę.
- Zbyt nisko się cenisz, Thormodssonie. Coś w tobie... coś w tobie jest, jak sądzę.
Dzień nie należał do zimnych, ale Ulfar poczuł nagle, że powietrze wokół niego wyraźnie się
ochłodziło. Komplement wywołał smak goryczy w ustach.
- Nie cenię siebie zbyt nisko...
- Wobec tego skłonny jestem coś ci zaproponować. Dołącz do mnie, a staniesz do bitwy życia, z
niewyobrażalnymi łupami...
- Nie.
Gestumblindi zatrzymał się i odwrócił, stając twarzą w twarz z Ulfarem. Wyczuwając zmianę w
zachowaniu pana, Geraz zawarczał gardłowo.
Ulfar zrobił wyważony krok w tył.
- Nie?
Stary człowiek mierzył go spojrzeniem pełnym... Zaciekawienia? Gniewu?
- Nie mogę.
Ulfar poczuł zawroty głowy, jakby ziemia zakołysała się pod nim.
- Dlaczego nie? - zapytał Gestumblindi; jego palce zacisnęły się na kosturze.
- Mam coś ważnego do zrobienia.
- Co takiego?
Nagły przypływ determinacji kazał Ulfarowi spojrzeć starcowi prosto w oczy.
- Muszę się wyprawić do Uppsali. Muszę odnaleźć człowieka o nazwisku Alfgeir Bjorne. Muszę mu
powiedzieć, że jego syn nie żyje. Muszę mu też powiedzieć, że nie żyje z mojego powodu.
Przestrzeń między nimi rozciągnęła się nagle na wszystkie strony. Widnokrąg za plecami
Gestumblindiego skręcił się i zwinął do środka, stając się lustrem dla samego siebie. Niebo nad nimi
rozciągnęło się tak daleko, że stało się ziemią, na której stali. Gestumblindi wydał się nagle
nieprawdopodobnie wysoki, a Ulfar poczuł ucisk w klatce piersiowej; jego oddech wydobywał się
płytkimi, nierównymi sapnięciami. Zrobił parę kroków, pragnąc utrzymać równowagę, ale było za późno;
w skroniach poczuł zawroty, gałki oczne uciekły w tył głowy i Ulfar zwalił się ciężko na ziemię.
Śniły mu się nieskończone przestrzenie, pełne gwiazd i przejmująco zimnej czerni, a potem wielka
komnata w gęstym lesie. Nie wszedł do niej. Świat zawirował wokół niego, zmagał się z napływającymi
raptownie wspomnieniami Stenviku, kobiety na okręcie, klątwy - zdumienia, gdy ożył Audun.
Otworzył oczy. Z niebem nad głową nie działo się nic szczególnego. Podniósł łokieć, żeby się
przekręcić na bok - coś warknęło groźnie, coś dużego, blisko. W Ulfarze odezwał się pierwotny strach,
przeszedł go dreszcz. Znowu uniósł łokieć, znowu warczenie, tym razem intensywniejsze. Podciągnięte
wargi, wyszczerzone kły. Ostrzeżenie.
Ulfar ułożył się na plecach i pozostał w bezruchu. Zerkając na obie strony, niemal nie obracając
głowy, dostrzegł, jak mu się zdawało, jakiś cień, jednak było to zbyt duże, aby mógł rozpoznać, co to jest.
Serce waliło mu w piersi i przez krótki moment wydawało mu się, że czuje dotyk kłów i gorący oddech, a
na jego szyi i ramieniu znieruchomiały wilgotne szczęki.
Jednak nic się nie stało, a umysł Ulfara uznał, że gdzieś indziej będzie bezpieczniej.
Kiedy znowu się ocknął, stwierdził, że słońce zdążyło przewędrować przez całe niebo, a unosząca
się w pobliżu woń pieczonego zająca drażni mu soki żołądkowe. Dawał o sobie znać wieczorny chłód,
ale bijące od ogniska ciepło pełzło powoli od stóp ku kolanom, a potem wyżej.
- Witaj ponownie! - Głos Gestumblindiego dobiegł z niewidocznego dla Ulfara miejsca; chciał
odpowiedzieć, ale tylko coś wybełkotał. - Zamknij gębę i spokojnie leż - mówił starzec, wcale nie
nieprzyjemnym tonem. - Karmiłeś się jaką strawą w ostatnim czasie, dzielny wędrowcze?
- Niewiele - wydusił z siebie Ulfar.
- Śmierdzisz, jakbyś się zmoczył - stwierdził starzec i dodał: - Niejeden raz.
Ulfar zrobił, co mógł, aby na leżąco wzruszyć obojętnie ramionami.
- Masz - powiedział Gestumblindi, pojawiając się w polu widzenia Ulfara.
W ręku miał nóż, na którego ostrze nadziany był kawałek chudego zajęczego mięsa. Jedna strona była
nieco spieczona, ale druga miała soczysty, ciemnoróżowy kolor. Ulfarowi napłynęła ślina do ust.
Podniósł się na łokciach.
- Ostrożnie - przestrzegł stary człowiek. - Wiele ostatnio się działo, sporo w siebie wlewałeś,
głównie na pusty żołądek, nie odżywiałeś się odpowiednio. Po prostu zemdlałeś.
- Uhm... tak - wymamrotał Ulfar, chwytając mięso między kciuk oraz palec wskazujący. - Trochę...
trochę też szedłem, jak sądzę.
Gestumblindi wrócił do ogniska i zajął się obracaniem dwóch zajęcy nadzianych na szpikulec.
Siedzący przy ciepłych płomieniach Geraz śledził każdy ruch swojego pana. Coś w
sylwetce psa przykuło uwagę Ulfara, ale niemal natychmiast zniknęło.
- Proszę. - Gestumblindi podsunął mu nietypową, srebrną flaszeczkę, z wyrytym na boku obrazkiem
studni. - Wypij. Poczujesz się lepiej.
- Dzięk...
Słowo uwięzło mu w gardle, poczuł znów smak żółci. Przełknął głośno i podniósł flaszeczkę do ust.
Czuł, jak w jego ciało wnika woda, przenikając je, jak mu się zdawało, po same opuszki palców,
wymywając zalegający w nim brud. We flaszeczce było ledwie kilka kropli, ale odniósł wrażenie, jakby
wypił całą karafkę napoju. Wciągnął głęboko powietrze w płuca i wolno je wypuścił. W głowie mu się
rozjaśniło. Gwiazdy zamrugały do niego na niebie, wskazując dokładną drogę do Uppsali. Ciężar spadł
mu z piersi i po raz pierwszy od chwili podjęcia decyzji poczuł, że będzie w stanie to zrobić, będzie w
stanie stanąć przed Alfgeirem Bjornem i spojrzeć mu w oczy.
- Ciągle im to powtarzam - powiedział Gestumblindi.
Ręce starca zdawały się pracować samodzielnie, niezależnie od jego woli. Obrócił szpikulec, skroił
plastry mięsa na rozłożony obok Geraza kawałek płótna i wrócił do ogniska, gdzie zaczął pracowicie
okrawać czerniejące kości z każdego włókna mięsa. Ulfar zauważył, że pies nie ruszył do mięsa, choć
leżało w jego zasięgu.
- Człowiek jest na tyle silny, na ile mocna jest woda, którą pije. Jeśli oblegasz jakiś gród, to przede
wszystkim zajmij jego źródła wody.
Spalone mięso posmakowało jak popiół.
Szli cztery dni, aby jak najdalej uciec od odoru stosu pogrzebowego, rozpalonego pod wałami
Stenviku; ten zapach przenikał ich odzież, włosy, nozdrza. Ludzki tłuszcz skapujący na płomienie
wielkiego paleniska dawał gryzący, kwaśny dym. Smakowita woń pieczonego mięsa owiała go przy
nieznośnym przekonaniu, że pochodzi z ciał poległych towarzyszy.
Ulfar wypił więcej wody, ale w jego ustach wciąż pozostawał gorzki smak dymu.
Naraz ciszę przerwało rozdzierające wycie, jakby głos z najciemniejszych czeluści ludzkiego umysłu,
krzyk z koszmaru sennego. Włosy na rękach Ulfara się zjeżyły, jednak Gestumblindi i Geraz siedzieli
niewzruszeni.
- Słyszałeś...?
- To Frec - odparł stary człowiek. - Lubi księżyc.
Leżący u jego nóg ogromny biały mastif ogryzał z zajęciem kość. W potężnych szczękach wydawała
się absurdalnie mała.
- Ach, tak - powiedział Ulfar.
Położył się, odchylił głowę i patrzył, jak noc przepędza z nieba ostatnie resztki dnia.
- Chcesz, żebym pierwszy stanął na warcie? - zapytał.
Gestumblindi zaśmiał się cicho.
- Warty nie będą potrzebne. Każdy człowiek, każde zwierzę, które słyszało to samo, co ty przed
chwilą słyszałeś, będzie się trzymać jak najdalej stąd. Nic nam tu nie grozi. Śpij, Ulfarze Thormodssonie.
Żar ogniska, sycące mięso i gwiazdy nad głową tak wyczerpały Ulfara, że niebawem zapadł w
głęboki sen.
 Gestumblindi podszedł wolno do śpiącego mężczyzny. Geraz przechylił łeb i patrzył na swojego
pana, który skinął głową. Biały pies podniósł się i zaczął węszyć.
W krąg bladożółtawego blasku ogniska wszedł szary wilczur. Podszedł prosto do starego człowieka,
dotknął nosem jego uda, a potem przeszedł do Geraza. Psy stanęły obok siebie w wyczekującej postawie,
nie spuszczając oczu z Gestumblindiego.
- Tylko kłopot z wami oboma - mruknął stary człowiek. - Ale zobaczymy w czym rzecz. - Zanurzył
rękę w sakwie, skrzywił się raptem z bólu i złapał za żebra. - Naprawdę niepotrzebnie dałem się tak
pobić - zrzędził pod nosem. - Zobaczymy, czy po tym trzeba będzie dalej przekonywać. - Szperał długo w
sakwie i w końcu znalazł, czego szukał. - Proszę, oto jest - stwierdził, wyciągając małą fiolkę. - Pewnie
to na nic... ale pas był przeznaczony zawsze dla kowala.
Gestumblindi znów się skrzywił, sięgnął po srebrną flaszeczkę, przelał do niej zawartość fiolki i
dokładnie zamknął. Kiedy wstał, wyglądał starzej.
- Dobrze. Chodźmy.
Psy posłusznie ruszyły za nim, nie wyrywając się przed starego człowieka, który szedł ciężko,
wspierając się na kosturze.
Księżyc oświetlał go jasno, ale starzec nie rzucał cienia.
 Rozdział 4

Stenvik, zachodnia Norwegia, październik roku Pańskiego 996

Po grodzie niósł się metaliczny szczęk kowalskich młotów spadających rytmicznie na ostrza stali;
przygotowywano broń, naprawiano kolczugi, wzmacniano tarcze. Ochrypłe głosy wodzów wyrzucały
salwy rozkazów. Plac nowego miasta roił się od ludzi. Stenvik budził się do nowego zadania.
W pobliżu drogi południowej Jorn podszedł do Runara.
- Rozmawiałeś? - syknął pytanie.
- Ttak. Botolf i Skeggi są z nami - odparł Runar. - Idę do portu porozmawiać z nimi i ppowiedzieć,
kogo mają zabrać na p-pokład.
- W porządku. Musimy dopilnować, żeby... - Jorn urwał nagle.
- C-co?
Jorn nie odpowiedział, patrzył na coś ponad ramieniem Runara. Łucznik odwrócił głowę. Grupa ludzi
Finna biegła od strony placu w kierunku północnej części miasta.
- Tto nie wygląda...
- Nie. Nie wygląda, prawda? - powiedział Jorn. - Czy oni biegną do...?
- Tak.
- Oczywiście. Tutaj niczego się nie dowiemy. Ty idź do starego miasta, miej na wszystko oko,
przelicz konie, podziel zapasy. Ja pójdę zobaczyć, co się stało.
Runar ruszył bez słowa.

- Jesteś pewien? - zapytał król Olaf.

Od kiedy dotarła do niego wiadomość, chodził od ściany do ściany po długim domu, jakby nie
potrafił znieść samej myśli o bezruchu.
- Jak najbardziej, Wasza Wysokość - odpowiedział Valgard.
Stojący za nim Finn śledził niespokojne kroki młodego króla. Oczy miał senne, w oddechu czuł wciąż
ciężką woń podanej mu mikstury. W przeciwieństwie do Haralda krzepki żołnierz stawał się pod
wpływem ziół senny i łagodny jak baranek. Przez twarz Valgarda przemknął cień uśmiechu. Jeszcze się
przyda, jeśli tylko dobrze rozegrać kartę.
Król Olaf zatrzymał się przed krzyżem i patrzył na niego tak, jakby dopiero teraz go
zauważył.
- Jak... jak to się rozwinie? - zapytał w końcu.
- Jeśli chodzi o ich śmierć, lud będzie wzburzony - odparł Valgard; już wcześniej zastanawiał się nad
odpowiedzią na to pytanie i słowa gładko popłynęły z jego ust. - Wśród najeźdźców Drakkara Zachodu
znajdą się tacy, którzy przyjmą, że ty ich zabiłeś, Wasza Wysokość...
- Nie ja ich zabiłem.
- Naturalnie. Nie wydałeś takiego rozkazu, panie.
- Właśnie.
Pojawiła się szansa.
- Niezależnie od tego, jak bardzo ta śmierć byłaby ci na rękę, panie. - Valgard zauważył, że król Olaf
zesztywniał przed krzyżem, ale nic nie powiedział, może tylko zwiesił ramiona. - Niemniej to ja się nimi
zajmowałem. Jeśli więc, panie, odpowiada ci to...
- Nic mi nie odpowiada. - Głos króla był zimny.
- ...mogę powiedzieć ludziom o ranach, które Sven i Sigurd odnieśli wcześniej, jeszcze w czasie
obrony grodu. O tym, że wywiązała się gorączka i nic już nie mogłem zrobić.
Cisza.
Król Olaf stał wciąż przed krzyżem, zadzierając wysoko głowę, aby objąć go jednym spojrzeniem.
Jak chłopczyk szukający wzroku ojca - pomyślał Valgard.
- Niech tak będzie - orzekł w końcu król, nie patrząc na niego. - Mimo to jutro wypływamy.
- Ludzie będą oczekiwali uczestnictwa wodzów, Wasza Wysokość, pogrzebu na miarę wielkości
Sigurda. Będą chcieli okrętu - powiedział Valgard.
- Sigurd Aegisson nie dostanie zasranego okrętu! - Król obrócił się nagle i zmierzył ich stalowym
spojrzeniem; jego twarz pałała gniewem. - Mieli... czelność umrzeć w chwili do tego nieodpowiedniej i
żadnego statku dla nich nie będzie. Żadnego. Możesz domagać się innych niezbędnych na tę okazję rzeczy.
Ale tym dwóm nie zezwolę na pogański pochówek. Nie ma mowy. Wówczas oni będą zwycięzcami.
- To nie byłoby słuszne - przyznał Valgard.
- Poganie - odezwał się Finn. - Przeciwni Słowu Bożemu. Nieważne, co sobie ludzie pomyślą.
Valgard milczał przez dłuższą chwilę, żeby wyglądało to tak, jakby się głęboko zastanawiał, i w
końcu powiedział:
- Czy mógłbym zasugerować jedną rzecz, panie?
Kordon opinający chatę Sigurda i Svena liczył trzy rzędy mężczyzn. - Wszyscy wyglądali tak samo;
wielcy, szerocy w barkach i gotowi na wszystko. Na widok Jorna żaden się nie poruszył ani nie zwrócił
na niego uwagi. Próbował się targować, próbował zawoalowanych gróźb, był gotów otwarcie grozić,
gdy naraz mężczyźni się rozstąpili.
- Dziękuję - burknął i sięgnął do sztaby.
- Stój - usłyszał za plecami głos Finna. - Przepuść króla.
Jorn podniósł oczy do nieba, zanim się odwrócił, a potem usłużnie odsunął się od drzwi.
- Oczywiście. Wasza Wysokość - powiedział i skłonił głowę.
Trzej mężczyźni - król Olaf, Finn i ten chuderlawy, obmierzły medyk - wyglądali na wyjątkowo
strapionych, co wydawało się niedorzeczne. Powinni być co najmniej zadowoleni, jeśli nie tańczyć z
radości na głównym placu miasta. To przecież rozwiązuje królowi szereg problemów i umocni jego
panowanie w Stenviku. Tymczasem mieli takie miny, jakby dopiero teraz spadł im kłopot na głowę.
Zanim Jorn zdołał się zastanowić, co go w tym wszystkim tak niepokoi, Finn przepchnął się obok niego i
jednym ruchem zdjął ciężką sztabę. Valgard ruszył za Finnem i natychmiast zbliżył się do leżących ciał.
Ukląkł przy nich i dotknął dwoma palcami szyi każdego wodza.
Do chaty wszedł król Olaf.
- Nie żyją. Ciała są zimne, nie ma pulsu, nie ma oddechu - orzekł Valgard.
- W porządku. Przenieś ciała do swojej chaty, Valgardzie. Weź do pomocy Finna, przygotujcie ich na
morze i spalenie. Jeszcze dziś wieczorem spotkają się ze swoimi bogami. - Król Olaf odwrócił się do
Jorna. - Armia jest gotowa?
- Prawie, Wasza Wysokość - odpowiedział Jorn.
- Weźcie się do pracy - rzucił ostro król. - Jutro rano wypływamy.
Ledwie zdążył ustąpić królowi z drogi, tak szybko i zdecydowanie opuścił on chatę dawnych wodzów
Stenviku. Królewska furia wydawała się wręcz namacalna.

Runar lawirował w drodze do portu między spalonymi domami i szkieletami chat. Największe okręty
cumowały przy pomoście, natomiast po obu stronach drewnianej konstrukcji, z dziobami wrytymi w
piach, stały mniejsze statki, wciąż naprawiane i sprawdzane, ale już ładowane w ostrożny, równomierny
sposób. Mniej wprawnym żeglarzom pomagali bardziej doświadczeni, na tych z kolei pokrzykiwali starzy
weterani, a ci odpowiadali bezpośrednio przed wodzami.
Znalazł sobie dogodny punkt obserwacyjny na krawędzi półkola, które z jednej strony służyło jako
nabrzeże, a z drugiej zamykało plac starego miasta. Niekończący się sznur ludzi znosił na plac
zaopatrzenie potrzebne do przygotowywanej na następny dzień wyprawy. Były tam worki z suszoną
wołowiną, beczki pitnej wody, a także pękate wiązki włóczni, żeby nie zapomnieć o zasadniczym celu
„poselstwa" króla Olafa. Grupa mężczyzn niosących drewno i podpałkę przechodziła na przeciwległy
koniec placu i składała tam wszystko w jedną, niezbyt stabilną pryzmę. Runar nie mógł się oprzeć
wrażeniu, że w tym dziwnie koordynowanym chaosie zmobilizowanie armii jest wręcz niemożliwe. Jak
oni dawali sobie wcześniej radę? Taka masa ludzi pracująca nad jednym wspólnym przedsięwzięciem?
Chociaż fakt, że doszło dotychczas jedynie do czterech swad, dawał wiele do myślenia.
Obok niego usiadł smukły, pokryty bliznami mężczyzna, który pojawił się nagle, jakby znikąd.
- Zatem jutro - powiedział.
- Botolf - powiedział zaskoczony Runar. - Witaj. Będziecie go-gotowi?
- Będziemy.
- Na pokładzie chcemy...
- Wiem, czego chcecie. Ale nie rozmawialiśmy jeszcze o...
- N-n-nagrodzie?
- Właśnie - odparł smukły wojownik; jego oczy zapaliły się iskrą chciwości, gdy odgarniał z czoła
kosmyk czarnych włosów. - Książę Dalarny jest gotów złożyć obietnicę, tak?
Botolf Ornsson, choć był władcą ogromnych połaci ziem na południowym wybrzeżu i ważnym
sprzymierzeńcem, budził w Runarze organiczny wstręt.
- B-b-b... - Runar stłumił zalewającą go wściekłość, wziął głęboki oddech i spojrzał Botolfowi
prosto w oczy. - Będziecie sowicie wygrodzeni.
Wódz uśmiechnął się i pokiwał głową.
- Chciałem tylko być pewien, że się rozumiemy. Dobrze znam mieszkańców Dalarny, to kuzyni ze
strony mojej matki, ale swoich ludzi znam lepiej, a dotąd nie widziałem, aby ktoś wystawiał pierś pod
sztylet w ramach czystej przysługi.
Runar odwzajemnił uśmiech.
- Akty wiary są wynagradzane, Botolfie - powiedział.
Blizny na twarzy Botolfa zatańczyły, gdy skrzywił się w uśmiechu. Przez moment Runarowi
wydawało się, że coś w nich dostrzega, coś w rodzaju jakiejś emocji, ale to wrażenie minęło równie
szybko, jak się pojawiło.
- Miejmy taką nadzieję, Runarze.
- N-nnerwy przed bitwą - mruknął do siebie Runar, gdy Botolf odchodził wolno, nie interesując się
niczym dookoła. - Jasne, że mu z-zależy. W końcu to, co zamierzamy zrobić...
Gdy pomyślał o tej chwili, na jego twarzy pojawił uśmiech. Chwili, w której król Olaf uzmysłowi
sobie, że Runar jednak nie należy do lojalnych wyznawców jego wiary. Chwili, w której ludzie króla
staną się ludźmi Jorna, chwycą dzidy i miecze, nadzieją króla na włócznię jak świnię na rożen, poderżną
mu gardło i wyrzucą za burtę. Ta jego mina...
Z daleka zobaczył, jak Botolf zatrzymuje się przy jednej z chat i zaczyna rozmawiać z kimś, kogo nie
było widać. Moment później wyłonił się Skeggi, w żołnierskim pozdrowieniu położył rękę na ramieniu
Botolfa i ruszył w stronę miejsca, gdzie siedział Runar.
Runar patrzył na zbliżającego się wojownika. O ile na polu walki Botolf odznaczał się zwinnością i
lisim sprytem, o tyle Skeggi stawał do boju jak nierozgarnięty byk. Właśnie dzięki takim jak on król Olaf
zdołał tak wiele osiągnąć - drobnym władcom, którzy rządzili twardą ręką i szczodrze pomagali dzięki
tępemu okrucieństwu. Wyłącznie zwierzęca chytrość sprawiła, że Skeggi stał po stronie króla Olafa.
Szybciej niż inni zauważył, w którą stronę zaczyna wiać wiatr.
Runar uniósł rękę w stronę wojownika.
- Botolf powiada, że obiecujesz nagrodę - powiedział z daleka Skeggi, gdy uznał, że Runar już go
słyszy.
Runar zagryzł wargi, zmusił się do lekkiego skinięcia głową i uśmiechu.
- T-to p-prawda... - odparł. - Ale nie mmożemy teraz wchodzić w szczegóły.
- Jasne - przyznał Skeggi. - Nigdy nie wiadomo, kto słucha.
- Celna uwaga - powiedział Runar, rozejrzał się i mrugnął do potężnego wojownika konspiracyjnie,
co, jak przypuszczał, pozostało niezauważone. - N-nie m-m-musimy chyba mówić, na przykład Botolfowi,
że kto pierwszy usunie z d-drogi dawnego króla, od nowego może się s-spodziewać nnagrody.
Skeggi jeszcze bardziej zmarszczył czoło, próbując pojąć znaczenie usłyszanych słów. Kiedy w końcu
dotarł do celu, ku któremu z mozołem zmierzał jego umysł, uśmiechnął się promiennie.
- Jasne - powiedział i trącił palcem swój trzykrotnie złamany nos. - Jutro rano. Co ma się stać?
- Puścimy ludzi z południowej bramy - mówił Runar, wyciągając rękę - i postaramy się podzielić
wojowników na grupę wschodnią i zachodnią. Dacie nam z Botolfem po dziesięciu ludzi; wejdą na
pokład królewskiego okrętu. To ten duży statek, ze smoczym łbem na dziobie.
- Wspaniały - powiedział Skeggi. - Też nim popłynę. Dla pewności, żeby wszystko
poszło jak z płatka.
W głowie Runara myśl goniła myśl.
- Czy jesteś pewien? B-byłoby l-lepiej, gdybyś...
Potężny wojownik wbił w niego spojrzenie, które nie było ani tępe, ani mało pojętne. Pod jego
koszulą wyraźnie napięły się grube włókna mięśni.
- Wchodzę na okręt. Botolf także. Nie możesz żądać tylko naszych ludzi. Chcę być przy tym. Chcę
widzieć jego zdumienie.
- Tak. Oczywiście.
- Ty chyba również chcesz być blisko wszystkiego - dodał Skeggi wymownie. - W przeciwnym razie
ludzie pomyślą, że jesteś tchórzem. - Krzaczaste brwi uniosły się w stronę nieba. - Albo łucznikiem. -
Runar poczuł, jak oblewa się rumieńcem, a spojrzenie Skeggiego dobitnie wskazywało, że wódz to
zauważył. - Ufam więc, że będziesz z nami?
- Oczywiście - uciął Runar. Oczami wyobraźni zobaczył, jak ze stu kroków trzema strzałami
przeszywa gardło niedźwiedziowatego wojownika, i jego serce trochę się uspokoiło. - Na pewno niczego
nie pprzeoczę...
Skeggi się uśmiechnął. Runar pożałował, że on również to zrobił.
- Świetnie. Lubię cię, jąkało. Wszystko masz dobrze obmyślone.
Po tych słowach barczysty wódz wstał i odszedł sztywnym, długim krokiem.
Runar wypuścił powietrze z płuc.
- P-pierdolony, z-zasrany owcojeb, k-kanciasta morda - wyrzucił z siebie, patrząc na oddalające się
plecy Skeggiego.
Następnym razem niech łaskawy książę sam wybierze się na negocjacje z przyszłymi poddanymi.
Runar zaczął znów myśleć o wyprawie, uzbrojeniu i przygotowaniu trzech tysięcy ludzi, mimowolnie się
zastanawiając, czy nie będzie okazji, aby wyrzucić za burtę parę ciał więcej.

- Gotowe - powiedział Finn.

Valgard spojrzał na swoje dzieło i pozwolił sobie na odrobinę dumy. Oba ciała leżące na podłodze
wyglądały dokładnie tak, jak wyglądaliby Sigurd i Sven w pełnym rynsztunku. Dopiero po zdjęciu
kolczug można było zauważyć, że martwi mężczyźni mają skręcone karki.
 - Nie powinniśmy tego robić - powiedział Finn.
- Wiem, Finnie, wiem. Jednak na pewno rozumiesz, jak zrozumiał to król Olaf, że nie może być
inaczej. Wypełniamy wolę Bożą, ponieważ nie ulegamy wrogom. Nie oddajemy starym bogom dwóch
dusz. Dajemy im tylko - także mieszkańcom grodu - małe...
przedstawienie.
Finn przytaknął. Z opuszczoną głową i zwieszonymi ramionami wyglądał jak nadąsane dziecko.
Podszedł do ciał Svena i Sigurda.
- Co teraz z nimi robimy?
- To, co powiedział król Olaf. Nie pamiętasz?
- Uhm - mruknął Finn. - Pamiętam.
Muszę zmniejszyć mu dawkę ekstraktu z korzonków gnijącej trawy - upomniał się w myślach Valgard.
Ustępliwy, ale użyteczny, taki ma być pożądany rezultat, a nie otumaniony siłacz i idiota. Valgard zebrał
się w sobie i pokazał całą stanowczość, na jaką było go stać.
- Daj mi tu wóz, cztery pledy i trzy konie. Ruszaj! - rzucił.
Finn jakby się ocknął. Wypiął pierś, wyprostował plecy. Oczy wciąż mu się szkliły, ale było w nim
więcej z żołnierza.
- Tak jest - powiedział i wyszedł z chaty.
Valgard odwrócił się do siwobrodych mężczyzn. Na zabłoconej podłodze wyglądali zadziwiająco
spokojnie, jakby pogrążyli się w błogim śnie.
- Dobrze, moi drodzy - powiedział. - Prawie wszystko gotowe. Muszę tylko jeszcze coś załatwić.
Nigdzie stąd nie odchodźcie.
Wymknął się z chaty z uśmiechem na ustach.
Gdy wrócił, przed chatą czekał Finn z wozem, pledami i trzema łagodnymi końmi.
- Co tam niesiesz? - zapytał rosły wojownik, wskazując duży wór, który Valgard miał przewieszony
przez ramię.
- Nieważne. Pomóż mi przenieść ciała.
Finn skinął głową i zabrał się do pracy. Wkrótce mężczyźni w zbroi spoczywali na wozie. Finn
zaprzągł do wozu jednego konia. Valgard wkroczył do chaty, pochylając głowę pod futryną, i dał Finnowi
znak, aby wszedł za nim. Gdy nikt nie mógł ich widzieć, zaczął wydawać szybkie polecenia.
- Owiń ich pledami, o tak, dobrze, zawiąż końcówki, mocno, a teraz objuczmy nimi dwa pozostałe
konie.
Kiedy byli gotowi, Valgard zaczął przemawiać łagodnie do objuczonych koni, jednak niepotrzebnie.
Finn dobrał je znakomicie. Zwierzęta były łagodne i ze spokojem podjęły się nowej roli.
- Weźmiesz wóz. Kiedy ludzie skierują się na południe, ja pojadę drogą północną za gród. Jak król
zacznie przemawiać, przyjedziesz na północ i mnie odszukasz. Zrozumiałeś?
Finn pokiwał głową. Wydawał się nieobecny duchem, ale Valgarda to nie martwiło -
ogromny wojownik doskonale rozumiał polecenia. Ruszył powoli, w najwyższym skupieniu, kierując
zaprzężonego konia w stronę portu.
Valgard poklepał pieszczotliwie pozostałe dwa konie i spoczywające na nich ładunki, owinięte w
pledy, przewieszone przez końskie zady niczym ciężkie sakwy.
- Może nie tak to sobie wyobrażałeś, ojcze - powiedział. - Ale cóż, tak się stało.
Potarł sobie ramiona. Na ile mógł, rozprostował stawy. Pozostawało tylko czekać.

Nikt nie nawoływał do spokoju.

Cisza sama się rozlała, jak krew po kamieniu, gdy padły pierwsze rozkazy. Załoga wioślarzy ruszyła
królewski langskip i odpłynęła od pomostu. W jego miejsce wpłynął duży, szeroki statek; lodołamacz z
północnych krain. Uformowała się kolumna ludzi - część znosiła na jego pokład kłody, część wiązki
chrustu na podpałkę. W miarę jak stos rósł, warstwa po warstwie, coraz więcej ludzi ściągało na skraj
półkola portowego nabrzeża. Wszyscy czuli, że dzieje się coś wyjątkowego, ale nikt nie wznosił
okrzyków, nikt do niczego nie nawoływał; mieszkańcy Stenviku odkładali po prostu narzędzia pracy i szli
do portu.
Finn ich obserwował. Czujne oczy, zatroskane i nieufne. Ludzie widzieli, co się dzieje, i było w nich
napięcie. Napięcie, które należało ukierunkować.
Ciężkie „klap-klap" podkowy stukającej o kamień wydawało się monotonne, niemal nierzeczywiste w
panującej ciszy - a po chwili tłum się rozstąpił, robiąc przejście dla króla Olafa Tryggvasona.
Wprowadził konia w półkole, zatrzymał się i potoczył wzrokiem po zgromadzonych ludziach,
wciśniętych między zgliszcza, zwalone chaty, zniszczone ścieżki. Finn widział, jak przez tłum przeszedł
prąd - teraz wszyscy patrzyli w skupieniu na króla, czekając na wyjaśnienia.
- Musiałem dzisiaj dokonać wyboru - zaczął Olaf głosem łagodnym, ale niosącym się daleko. - Dwaj
dzielni mężowie, których szanowałem i wobec których żywiłem nadzieję, że staną się moimi
sojusznikami, Sigurd Aegisson i Sven Kolfinnsson, przegrali dziś walkę z gorączką wywołaną ranami
odniesionymi w boju ze Skargrimem i jego najeźdźcami. Nie chciałem odprawić im... - król przełknął
ślinę, po czym kontynuował - pogrzebu w imię starych bogów. - Ludzie wymienili między sobą
spojrzenia. - Jednakże - głos króla spotężniał - szukałem porady u Najwyższego! - Spojrzał w niebo i
zrobił znak krzyża; poruszające się dłonie przykuły bystre, żołnierskie oczy i Finn zobaczył, że niektórzy z
mężczyzn odruchowo również się żegnają. - Nasz Pan oznajmił mi, że możemy oddać starym bogom, co
do nich należało.
Finn nie potrzebował sygnału. Przeciągnął wóz w stronę pogrzebowego okrętu i przywołał dwóch
ludzi. Za plecami słyszał, jak król Olaf przemawia dalej:
- ...odtrącił ich! Albowiem Pan nie przyjmuje po prostu każdego! Człowiek musi zostać wybrany, by
móc wstąpić w komnaty Jezusa Białego Chrystusa. Pan wybrał was! - W tłumie rozległ się pojedynczy
okrzyk radości; w tym czasie ludzie Finna wchodzili na pokład, niosąc ciała zmarłych. - Pan wybrał was,
abyście walczyli o Jego królestwo na ziemi! - Znowu radosny okrzyk.
- Szybciej! - syknął cicho Finn z pomostu.
Pierwsze ciało wylądowało bezceremonialnie na szczycie stosu; chwilę później obok spoczęło
drugie. Ludzie Finna zeszli z pokładu, po drodze zabierając ze sobą wiosła. Głos króla rozbrzmiewał
coraz głośniej. Finn sięgnął po krzesiwo.
- Nasz Pan wyśle was...
Trzasnęły iskry, opadły na pokruszone gałązki, suche liście i trawę.
- ...abyście wypełnili Jego polecenie...
Finn ukląkł i dmuchnął na żarzące się miejsca - delikatnie niczym kochanek. Z liści podniósł się ku
niemu mały płomyk.
- ...wyśle was przez morze...
Finn się odsunął. Porzucony płomyk zaczął żarliwie szukać dla siebie strawy.
- ...ze stalą w dłoni... - wybuchały wiwaty - i wiarą w sercu...
Sycząc i trzaskając, białożółte ogienki podpełzły z podmuchem wiatru po trawie i wgryzły się w
drewno.
- Pchać! - rzucił przez zęby Finn.
Pomocnicy naparli na burtę wiosłami. Masywny kadłub drgnął i powolutku, centymetr po
centymetrze, statek odpłynął od pomostu, nabierając prędkości.
- ...wyśle przez morze, żebyście na własne oczy zobaczyli, jak płonie Trondheim!
Stara łajba nabrała rozpędu i wypłynęła z portu w chwili, gdy pierwsze płomienie pokonały zapory
drewna i strzelając iskrami w niebo, zaczęły lizać zimne ciała zmarłych. W tłumie rozległo się ponure,
zwierzęce wycie; ogień jakby się nim pożywił. Podniósł się niczym smocze zębiska, łyknął powietrze i
opadł gorącą chmurą na drewno, na siebie, na świat. Finn i jego ludzie wycofali się w ciemność, jaką
stworzył spektakl tańczących płomieni; tłum na nabrzeżu stał nieruchomo, jakby zaczarowany widokiem
płonącego stosu. Gdzieniegdzie Finn dostrzegał nieznanych mu ludzi, którzy wpatrywali się w płonący
stos, jakby widzieli duchy - twardzi ludzie, część z nich była starsza, jeden, aby lepiej widzieć, osłaniał
dłonią jedyne zdrowe oko - ale zdecydowana większość wydawała się pobudzona

ogniem, rozgrzana płomieniami, podatna na uderzenia niczym rozpalona w kuźni stal. Przemykając między
ludźmi, Finn szedł pośpiesznie w stronę północnej drogi.

Gęsty las Stenviku rzucał drapieżne cienie na północną drogę. Valgard prowadził konie stępa, aby
Finn go dogonił. Przekonanie króla, aby wykorzystać śmierć Svena i Sigurda do przeprowadzenia wiecu
dla żołnierzy, okazało się prostsze, niż to sobie wyobrażał. Teraz musiał jeszcze znaleźć odpowiednie
miejsce...
Posępna ściana drzew nagle się otworzyła przed nim i Valgard zobaczył wąską ścieżkę. Kiwnął
głową, sięgnął do torby i wyjął z niej nóż z zakrzywionym ostrzem.
- Gdybyś wiedział, ojcze, do czego jest używana twoja ulubiona broń... - mruknął, nacinając rosnące
przy ścieżce drzewo.
Konie spokojnie postępowały za nim.
Znalezienie polany nie zajęło mu wiele czasu. Czarnozielone cienie strzelistych sosen kładły się
wokół stawu miękkim łukiem, rysując na tafli wody ciemne kształty sierpów. Resztę powierzchni
przyprószyły jaśniejące punkciki odbijających się w wodzie gwiazd.
Valgard się uśmiechnął.
Gdy znalazł odpowiednie miejsce, niewielki skrawek zieloności nad samym stawem, pociągnął
delikatnie za uzdę i zsiadł z konia. Z torby wyciągnął łopatę i zaczął nią wyznaczać brzegi dołów.
Powietrze było zimne, ale dość przyjemne; czuł, jak otula go las. Zapachy kory, ziemi i gnijących liści
mieszały się, formując pełną woń jesieni. Wokół panowała absolutna cisza - od czasu oblężenia nikt nie
wchodził do lasu Stenviku.
Szybko zaczęły go boleć plecy. Poczuł skurcze mięśni i strzykanie w stawach. Biodra odmówiły
posłuszeństwa. Valgard oparł się o łopatę, zacisnął zęby, jęknął i zaczął znowu kopać.
Finna zobaczył, zanim zdążył go usłyszeć. Nie po raz pierwszy Valgard nie mógł wyjść z podziwu, jak
coś tak wielkiego i pokracznego może się poruszać tak bezgłośnie. Potężny żołnierz kiwał ręką z drugiego
końca polany. Gdy do niego dotarł, tunika Valgarda była przesiąknięta potem.
- Spóźniłeś się - powiedział Valgard.
- Trudno się było wydostać - mruknął Finn.
- Jak poszło?
- Jak się spodziewałeś.
Valgard pozwolił sobie na lekki uśmiech i oddał Finnowi łopatę.
- Dobra robota. Teraz pokaż, czego jesteś wart, olbrzymie. Potrzebny nam najwyżej metr. Nie
będziemy kopali przez całą noc. Byle uchronić ich przed ciekawością lisów i miejscowych chłopów, o
ile odważą się tu jeszcze kiedykolwiek zajrzeć.
Finn kiwnął głową i zabrał się do pracy. Minęła połowa czasu, w którym Valgard zdołał oznaczyć
groby i rozpocząć kopanie, a Finn wszystko skończył.
- Świetnie - powiedział Valgard. - Teraz pomóż mi z tymi...
Nie musiał kończyć zdania. Wspólnymi siłami ułożyli Svena i Sigurda w osobnych grobach. Finn
sięgnął po łopatę.
- Poczekaj - powstrzymał go Valgard.
Podniósł wór i wysypał jego zawartość na ziemię. Zdziwiony Finn podniósł brwi.
- Chcesz...?
- Tak. To wciąż niebezpieczna broń. Pamiętaj, mieszkańcy Stenviku są przekonani, że Sven i Sigurd
spłonęli na statku w całym rynsztunku. Co będzie, jeśli tydzień po naszym wyjeździe któryś z nich wejdzie
do magazynów i znajdzie coś takiego?
Valgard podszedł do zimnego ciała Sigurda Aegissona i ułożył na piersi wodza ciężki topór wojenny.
Finn pokiwał wolno głową, jakby usiłował coś zrozumieć. Kiedy Valgard schylał się, aby włożyć w rękę
Svena zakrzywiony nóż, coś chwyciło go za gardło. Kłykcie zaciśniętych na rękojeści palców zbielały
gwałtownie, mięśnie chwycił nagły skurcz. Na środku stawu za plecami zaczęły się formować kręgi.
Oddychając szybko, Valgard zagryzł jak najmocniej zęby, zmusił mięśnie do posłuszeństwa i sztywnym
ruchem położył nóż na piersi starego człowieka.
- Zakop - powiedział, odwracając się w stronę drzew.
Nie słyszał, jak pierwsze grudy ziemi spadły na Svena pierś, potem na jego nogi, nie widział, jak
pokrywają twarz starca.
Starał się patrzeć na północ, skupić na tym, co tam ma odnaleźć, i wyobrazić sobie życie z góry, nie
od dołu.
Kiedy dosiedli koni i zawrócili na ścieżkę, staw był gładki i spokojny.

Pierwsze promienie porannego słońca wychylały się zza horyzontu, odbijając się od metalowych
ostrzy.
Z brzaskiem dnia uformował się długi rząd żołnierzy, wylewających się strumieniami z domów
nowego miasta i zmierzających w równym szyku w stronę południowej bramy. Jorn zdawał się być
wszędzie w tym samym czasie, wymieniał z dowódcami informacje, przeliczał wory z zaopatrzeniem,
kierował ludzi w odpowiednie strony. Kiedy skręcił za róg, niemal
zderzył się ze zwalistym cielskiem Skeggiego.
- Jak idzie, książę? - zapytał mężczyzna.
Jorn kiwnął głową.
- Mnóstwo pracy. Wszystkiego muszę dopilnować - mruknął w odpowiedzi i zrobił ruch w bok, chcąc
ominąć Skeggiego. Ten jednak przeniósł ciężar ciała na drugą nogę i zastąpił mu drogę.
- Gdzie mają iść moi chłopcy?
- Niech idą do portu. Znajdź Runara. On ci wszystko powie.
- A ty zostaniesz u boku króla? Wierny jak zawsze?
- Oczywiście - odparł Jorn.
- To dobrze - powiedział Skeggi.
Choć wielki żołnierz wyglądał na niezdarnego, poruszał się z wyjątkową gracją. Droga przed Jornem
była wolna.
- W takim razie do zobaczenia, książę Dalarny.
- Oczywiście - odpowiedział Jorn. - Amen - dodał, mrugając do Skeggiego.
Wielki mężczyzna zaśmiał się rubasznie i klepnął go ciężką ręką w plecy.
- Jasne. Amen. - Jorn usłyszał za sobą chichot Skeggiego.

Tymczasem w porcie Runar liczył ludzi, powtarzając pod nosem liczby i wyrzynając kreski na
drewnianej tabliczce. Nie zauważył podchodzącego Botolfa.
- Runar - powiedział chudy wódz.
- T-tak? - odpowiedział niepewnie.
 Walące serce nagle spowolniło.
- Jesteśmy.
Z ciemności za Botolfem wyszła grupa żołnierzy, którzy popatrzyli z napięciem na Runara.
Zapomniawszy języka w gębie, Runar kiwnął tylko głową. To rzeczywiście się działo. Naprawdę to
zrobią. Umieści na królewskim tronie Jorna, swojego najbliższego druha od dwudziestu lat. Ogarnęła go
gwałtowna fala uczuć, z najwyższym trudem powstrzymał uśmiech.
- Ddobrze. Wiedzieliśmy, że możemy na was p-polegać. - Botolf uśmiechnął się i kiwnął uprzejmie
głową. - Możesz ich wysłać na Łaskę Njordura, niech przygotują okręt do rejsu.
- Dzięki - rzekł wódz. - Pójdę z nimi, jeśli nie masz nic przeciwko temu.
- Idź.
Obok nich wciąż toczył się potok wojowników. Na każdy okręt po dwóch konnych, po trzech na
największe statki, wszędzie równomierne wymieszanie łuczników i pieszych, a do tego grupka
oszczepników. Postanowili podzielić siły równo na każdy statek, minimalizując ryzyko utraty na przykład
wszystkich łuczników na jednym pokładzie. Udało się tego dokonać, ponieważ Jorn zdołał rozbić stare
sojusze; nie było już odwiecznych waśni, które trzeba było łagodzić. Wszyscy stali się częścią armii
króla Olafa.
W każdym razie na pewien czas.
Runar z daleka spostrzegł nadchodzącego Skeggiego. Rozległ się krzyk protestu, potem odgłosy kłótni
i stojący przed nim ludzie zostali odepchnięci na bok.
- No, trzęsidupy, możecie iść pospać! My zajmiemy wasze miejsce - powiedział i nikt już się nie
odzywał. Odwrócił się do Runara. - Jesteśmy, dziesięciu.
Ze świty Skeggiego nikt nie odznaczał się jego finezją, ale na pierwszy rzut oka było widać, że
przemoc i okrucieństwo są dla tych ludzi chlebem powszednim. Z zimną, niesioną zwierzęcym strachem
jasnością widzenia Runar poczuł, że prawdopodobnie nigdy jeszcze nie znalazł się tak blisko śmierci.
- Wchodźcie na pokład Łaski Njordura - powiedział. - Witajcie.
- Ha! Mówi nam: Witajcie! - zarżał ze śmiechem Skeggi, a wśród jego kompanów poniósł się rechot.
- Mówisz tak, ale to ty wchodzisz na mój okręt, pamiętasz?
- Na okręt króla - powiedział Runar.
- Okręt króla! - ryknął Skeggi. Tym razem wszyscy jego ludzie zanieśli się śmiechem. - Dalej,
chłopcy! Na pokład! Służmy naszemu królowi! - krzyknął wielki mężczyzna i odepchnął Runara.
Jego żołnierze ruszyli za nim, wykrzykując różne, trudne do zrozumienia obelgi pod nie wiadomo
czyim adresem.
Runar zacisnął dłonie na drewnianej tabliczce, aż krew odeszła mu z palców.
- Niesforne chłopisko, prawda? - usłyszał za plecami znajomy głos.
Runar odwrócił się i stanął twarzą w twarz z Valgardem.
- N-n-niesforne - wyrzucił z siebie. - Do t-tego... tępe b-b-bydlę.
- Może tępe, ale nasze - dokończył Valgard z uśmiechem.
- Taak - stwierdził Runar.
- To rodzaj człowieka, którego chcesz mieć po swojej stronie, gdy rzeczy wymykają się spod kontroli
- powiedział chuderlawy medyk.
- A-a-absolutnie.
Valgard jeszcze raz się uśmiechnął i skłonił głowę z przesadną kurtuazją.
- Za pozwoleniem, dobry człowieku, chciałbym wejść na pokład Łaski Njordura i dopilnować
„przygotowań" czynionych przez naszych zdolnych do wszystkiego towarzyszy.
Runar uśmiechnął się z wyższością.
- Idź. P-postaraj się t-tylko unikać n-n-niepotrzebnych rozmów.
Valgard mrugnął do niego.
 - Postaram się.
Medyk ruszył na pokład największego okrętu stojącego w porcie, Runar odprowadzał go
przenikliwym wzrokiem. Może mylił się co do niego. Może powie Jornowi, żeby ocalić dziś życie
chuderlawemu łajdakowi.
Może nie.
Usta Runara wykrzywiły się w bezwiednym, lekkim uśmiechu. Władza upajała.

Wiatr porywał i wybrzuszał żagle. Chmur było niewiele, a fale siadły za nimi, pchając naprzód okręt.
Jorn stał między masztem i rufą, odwrócił głowę i spojrzał za siebie. Widok zapierał dech w
piersiach.
Sześćdziesiąt statków ciągnęło za nim w formacji wachlarza, kilwater drewna, wiatru i stalowych
ostrzy.
Stenvik został daleko z tyłu, zarys miasta.
O ile podawał w wątpliwość wyruszanie na wyprawę przed samą zimą, o tyle musiał teraz przyznać,
że czuł się na morzu znakomicie. Runar sugerował, że kiedy po załatwieniu sprawy z królem wyciągną
statki na brzeg, powinien natychmiast pozbyć się Skeggiego i Botolfa, a potem pozwolić fanatykom
dokonać reszty dzieła. Jak wszystkie pomysły Runara, również ten miał ręce i nogi.
Tworzyli zespół, dobry i zgrany. Zespół, który będzie rządził tym krajem dużo lepiej niż Olaf, który
stał teraz na dziobie z Finnem i tym chuderlawym doradcą, zapewne chwaląc Białego Chrystusa za jego
szczodrobliwość.
Mknęli pełnym wiatrem. Z podniesionymi wiosłami. Czas działać.
Jorn napotkał wzrok Runara i kiwnął głową. Łucznik spojrzał w lewo, skinął w stronę Skeggiego, dał
znak Botolfowi. Trzej mężczyźni odwrócili się do Jorna, patrząc wyczekująco.
Jorn chrząknął i krzyknął z całych sił:
- Olafie!
Ludzie siedzący na ławach przy wiosłach poruszyli się, spojrzeli w stronę króla. Jorn
spostrzegł, że niektórzy z nich sięgnęli do mieczy. Król się nie odwrócił.
- Olafie Tryggvasonie!
Finn najwyraźniej go słyszał, ale również on się nie odwracał. Kilku ludzi Skeggiego wstało z ław.
- Królu Olafie!!!
Człowiek na dziobie statku powoli się odwrócił. Stanął mocno i spojrzał na Jorna takim wzrokiem,
jakby widział go po raz pierwszy w życiu; jakby zbudził się w środku nocy i zobaczył u swego łoża
obcego człowieka.
- Ta wyprawa na północ to czyste szaleństwo! Twoje królowanie dobiegło końca! Nie nadajesz się na
króla!
Król Olaf uśmiechnął się na te słowa.
- Ty natomiast, jak mniemam, nadajesz się znakomicie, Jornie z Dalarny?
Choć pod wiatr, głos króla niósł się daleko.
- Nadaję się! - odkrzyknął Jorn, po czym załamującym się głosem wydał z siebie niemal pisk. -
Skeggi! Botolf!
Ręka Botolfa poruszyła się tak szybko, że żadne oko nie dostrzegło ruchu. Z gardła Runara trysnęła
krew. Łucznik zachłysnął się i padł na kolana, kaszląc, kopiąc i chwytając jeszcze za rękojeść noża. Jorn
zastygł. W ułamku chwili zapadł się w nim żołądek, opadła mu szczęka; na żebrach, na brzuchu, na
plecach poczuł kłujące dotknięcia napierających włóczni.
Spojrzał w dół i zobaczył okrutne, rozweselone twarze ludzi Skeggiego. Ich dzidy były skierowane ku
górze. Groty łaskotały tylne części jego ud i kolan. Jeden ruch w jakąkolwiek stronę oznaczał śmierć.
Król Olaf patrzył wciąż na niego z uśmiechem. Potem pochylił się do Finna, szepnął mu coś do ucha,
odwrócił się i zajął swoje miejsce na dziobie.
- Czekaj! - krzyknął Jorn. - Posłuchaj! Mogę wszystko... Ja tylko chciałem ich sprawdzić! To
nieporozumienie! Wszystko obmyślił Botolf!
Grot włóczni wpił się boleśnie między jego żebra.
Król ani drgnął.
Finn i Valgard ruszyli w jego stronę. Za ich plecami błysnęły noże; ludzie Botolfa chcieli być pewni,
że Runar nie żyje, zanim wyrzucą go za burtę. Jorn patrzył, jak ciało przyjaciela z lat dziecięcych niknie
pod falami niczym kamień.
Valgard schylił się pod bomem i stanął przed nim z jakby szczerą litością na twarzy.
- Instynkt cię nie zawiódł - powiedział. - Zawsze trzeba mówić pół tonu ciszej. Nigdy nie wiadomo,
kto przechodzi obok domu. Słyszałem wszystko, o czym mówiliście.
- Ty... ty... - Słowa wyrywały się Jornowi przez zaciśnięte zęby.
Jednak czuł tylko straszne sensacje w brzuchu, pod żebrami. Chciał rzucić się na ostrza włóczni, ale
paliło go pragnienie życia, wyło w nim głęboko. Ze łzami w oczach podniósł głowę i spojrzał na medyka.
- Błagam o litość... - szepnął.
Najpierw ujrzał formujące się wąskie zmarszczki na ziemistej cerze, a chwilę później z ust
chuderlawego zielarza wybuchnął raptowny śmiech. Valgard uśmiechnął się jeszcze do niego łagodnie, a
potem kiwnął głową i trącił Finna w łokieć. Wielki żołnierz odwrócił się niechętnie i ruszył przed siebie.
Na odchodnym rzucił Jornowi ostatnie, nienawistne spojrzenie i po chwili jego sylwetka zniknęła za
masztem.
Skeggi spojrzał z dołu, gładząc dłonią długie, metalowe szpikulce; niektóre były gładkie, inne z
zadziorami, jeszcze inne zakończone tępym kwadratem. Jeden miał kształt haka.
- Cóż, książę - powiedział Skeggi. - Właściwie nie ma między nami sporu. Nic do ciebie nie mam.
Może oprócz tego, że pomyślałeś, że można mnie kupić i obrócić przeciw królowi, co jest trochę... sam
rozumiesz. - Odwrócił się do niewielkiego, zawieszonego na trójnogu, metalowego naczynia
wypełnionego suchą trawą, węgielkami i gałązkami; niedbale podpalił je krzesiwem. - Nie ma też sporu
między naszymi ojcami. Jednak twój dziadek... swego czasu ukradł trzy wieprze i zrzucił winę na mojego
dziadka. Sądzę więc, że mogę się czuć usprawiedliwiony.
- Błagam! Przepraszam! Przepraszam! Proszę, wybacz! - wybełkotał Jorn.
- Och, nie... - powiedział Skeggi, ostrożnie kładąc szpikulce na ogniu. - Będziesz musiał gadać dużo
głośniej, mój książę.
Wrzaski Jorna przez długi czas niosły się nad morskimi falami.

Rozdział 5

W pobliżu Byglandu, zachodnia Norwegia, październik roku Pańskiego 996

- Przybywamy w imię króla!

 Audun przełknął ślinę i zamrugał. Odgłosy dobiegały z daleka, z dwustu, może trzystu metrów. Tętent
kopyt odbijał się echem od murów. Jedynym wyjściem były drzwi - wprost na coś, co na niego czyha.
Chwycił go zimny strach. Dowiedzieli się. Powiedział za dużo i teraz już wiedzą. Jakoś go znaleźli.
Przyjechali po niego. Audun próbował się poruszyć, ale nogi odmawiały mu posłuszeństwa. Pamiętał
tylko, że trzeba oddychać.
- Witajcie, nieznajomi - krzyknął Fjolnir. - Obawiam się, że niewiele mogę wam pomóc. Króla tutaj
nie ma. - Jego głos brzmiał nieco drwiąco.
- Zabawne - odpowiedział po krótkim czasie głos jakby z bliższej odległości, już z podwórza. -
Witaj, stary człowieku. Nie przybywamy do króla Olafa, lecz w jego imieniu.
- Zapraszam w moje progi - odpowiedział stary człowiek. - Nazywam się Fjolnir. Moje domostwo,
jak widzicie, jest nad wyraz skromne. Czym mogę wam służyć?
Jak we śnie Audun dojrzał blade, jesienne światło przenikające szparami między okiennicami i
między belkami w ścianie, tańczące z kłębami podnoszącego się kurzu. Muszę przed zimą naprawić te
dziury - pomyślał wpółzamroczony. Z otępienia wyrwał go tętent kopyt na twardej ziemi. Coraz
wyraźniejszy. Bliższy. Dwa konie? Cztery? Echo tak dziwnie odbijało się od ścian, że trudno było
odgadnąć właściwą liczbę. Jednak było ich dużo. Za dużo. Audun poczuł ciężar w piersi, serce mu
stężało. Na zewnątrz konie zwolniły biegu.
- Każdą parę rąk na swej farmie powinieneś oddać na potrzeby królestwa, by mogły walczyć w imię
Naszego Zbawiciela, Jezusa Białego Chrystusa - przemówił przybysz ostrym głosem.
Chwila milczenia.
- Bardzo bym tego pragnął - odezwał się w końcu Fjolnir. - Jednak, jak widzisz panie, w tej części
doliny Setr czas młodych ludzi dawno już minął. - W głosie starca pobrzmiewał żal.
Jeźdźcy zeskoczyli z koni.
- Wielka szkoda - odparł głos. - Więc mieszkasz sam? - zapytał, rzucając rozkazy kompanom. -
Zajrzyjcie do stodoły. Przeszukajcie dom.
- Szukacie noclegu, panie?
W głosie Fjolnira dał się słyszeć chłodny, oficjalny ton. Było to trochę pytanie, trochę żądanie, po
którym rozległ się odgłos uderzenia i stęknięcie.
- Gówno mnie obchodzi zasrany nocleg, staruchu - rzucił opryskliwie przybysz. - Zobaczcie, co może
nam się tutaj przydać!
Odgłos łamiącego się drewna; wyważone drzwi spadły na podłogę.
- Tutaj! - krzyknął ktoś inny.
Nagłe poruszenie za ścianą. Niewyraźne głosy, nawoływania. Fala dźwięków walki i gniewu zalała
Auduna i nagle wróciła mu pamięć, pochwyciła go i ścisnęła tak mocno, że z trudem złapał oddech.
Stenvik powracał mknącymi obrazami, zapachem, odgłosami; przypomniał sobie, jak jego ciało stało się
zimne, sczerniało od czubków palców, jak znikło powoli, niemal całkowicie. Jak odniósł wrażenie, że
jego wnętrze sinieje, robi się zimne i twarde jak diament wielkości pięści; i te słowa:

Silni, żyjący,
Wciągnięci w walkę,
Obrońcy słabych.
Żyją, umierając,
Ciągle tracą
Duszę i ducha,
Zmieniają, poruszają,
Bracia Starkada.
 Przypomniał sobie, jak ktoś odciąga go od śmierci, jak wrzeszczy w niknącą czerń. Łzy potoczyły się
po jego twarzy, spowalniając na starym zaroście. Oddech przemienił się w płytkie sapnięcia. Warknął i
uderzył się po udach.
- Rusz się! - rzucił. - Bydlaku! Rusz się!
- Narzędzia! - krzyknął ktoś na podwórzu. - Znajdźcie mi jakieś zasrane narzędzia! - Głos zabrzmiał
bliżej. - Ty pierdolony... - Uderzenie i stęknięcie, po chwili to samo jeszcze raz. - Dalej. Wstawaj. -
Cisza. - Podnieś go. - Cisza. - Masz szczęście, stary pierdzielu! Nasz król powiada, że nie wolno
zabijać... - znowu uderzenie - jeżeli nie jest to absolutnie konieczne. Masz pierdolone... - Znowu
uderzenie, jedno i drugie, potem kaszel i splunięcie - szczęście! - W głosie brakowało już tchu. - Ale
widać, że spędziłeś nad tym wiele czasu, więc będziesz musiał patrzeć.
Coś ciągną po ziemi, potem odgłos rzucanego drewna.
Znaleźli posążki.
Audun wpatrywał się w drzwi. Wydawały się nieskończenie daleko. Ściany zwijały się na jego
oczach, skręcały, rozciągały na wszystkie strony.
- Przeszukajcie dom!
Czas spowolnił. Audun patrzył na siebie, widział, jak pada na podłogę, wciska się pod pryczę w
kącie najbardziej oddalonym od drzwi, chwyta stojący przed łóżkiem kufer Fjolnira, przyciąga go do
siebie w chwili, gdy ściany zatrzęsły się od łoskotu padających drzwi. Kroki, potem cisza. Stęknięcie z
wysiłku i stojący przed nim kufer unosi się w górę, znika mu z oczu; dziesięć centymetrów przed jego
nosem grube, skórzane buty. Auduna oblewa woń końskiego potu i mokrej ziemi.
- Lepiej, żeby było tu coś dobrego - ktoś mamrocze.
Buty się odwracają, mężczyzna odchodzi, idzie po zwalonych drzwiach w blade poranne światło
dnia.
- Patrzcie, co mam - krzyczy do kompanów.
Audun próbował się ruszyć, ale nie mógł. Miał wrażenie, że jego ciało już nie należy do niego.
- Co to jest?
Odgłos upuszczanego na ziemię ciężaru.
- Co tu trzymasz, staruchu? Zostaw pas. Arngrim, weź młot. Wygląda na solidny. Zobacz, czy uda ci
się nim poprawić wygląd tych posążków.
Echo pierwszego uderzenia żelaza o drewno zlało się z odgłosem drugiego i trzeciego, aż w końcu
Audun słyszał tylko jedną przeciągłą melodię bólu i niszczenia.
Potem rozległy się słowa. Wykrzykiwane. Znowu odgłos bólu.
Kiedy konie odjechały, zaległa cisza.
Po długim czasie zachrzęściła ziemia pod czyimiś krokami.
- Możesz już wyjść - powiedział Fjolnir. - Już... - Zakaszlał. - Już odjechali.
Szorstka podłoga obtarła Audunowi łokcie, gdy wyczołgiwał się spod pryczy. Powstał na nogi i
spojrzał na człowieka stojącego w drzwiach.
Prawe oka Fjolnira było spuchnięte i nabierało już ciemnofioletowej barwy. Usta miał pęknięte i
różowe, z dziąseł sączyła się zmieszana ze śliną krew. Stał w progu, oddychał ciężko i ze świstem, zgięty
w biodrach, zaciskał coś w ręce. Audun przełknął głośno ślinę, chciał coś powiedzieć, ale zanim zdążył
się odezwać, nowa fala kaszlu wstrząsnęła ciałem starca.
Audun ruszył w jego stronę, aby mu pomóc, ale stary człowiek pokręcił głową, nie
patrząc na niego, podniósł rękę i na ile tylko mógł, wyprostował plecy.
- Miałem zamiar, kowalu, podarować ci dobry młot - powiedział. - Nie wiedzieli... nie wiedzą, co
robią, a to będzie ich koniec. - Twarz ścinał mu grymas bólu, ale lewe oko pozostawało chłodne i
twarde. - Zostawili to. - Wyciągnął do niego pas.
Płonąc ze wstydu, Audun jeszcze raz przełknął głośno ślinę. Znowu chciał coś powiedzieć, jednak
stary człowiek spojrzał na niego łagodnie, niemal życzliwie, i potrząsnął głową.
- Weź - powiedział.
Audun dotknął pasa. Był szeroki - niemal na pięć centymetrów - w palcach wydawał się giętki i
miękki, ale skóra była gruba. Wzrok Auduna przyciągnęła klamra. Była utkana z czegoś, co wyglądało jak
wąskie paski metalu, a końcowe sprzączki zrobiono z dwóch sczepiających się dłoni, nad wyraz
delikatnych, a jednocześnie dużych w stosunku do reszty. Kawał świetnej rzemieślniczej roboty. Z
nawyku odwrócił pas i spojrzał na tył klamry, na płaskiej powierzchni wyryte były znajome mu znaki
runiczne: „kontrola" i „siła".
- Z czego jest zrobiona klamra? - zapytał Audun.
- Nie uwierzyłbyś, gdybym powiedział - odparł Fjolnir, a w jego zdrowym oku błysnął ognik
uśmiechu. - Załóż - dodał, wskazując ręką na pas; ruch wywołał skurcz na jego twarzy, starzec przycisnął
dłoń do żebra, ale nadal mierzył Auduna mocnym spojrzeniem. - Ten pas da ci siłę, Audunie
Arngrimssonie. Pomoże ci trzymać ogień z dala od siebie. Wolałbym powiedzieć coś innego, ale słowa,
które ona wypowiedziała, będą przysparzać ci kłopotów, gdziekolwiek się pojawisz. Im szybciej je
zaakceptujesz, tym lepiej. Bądź silny, bądź żywy.
Pas leżał na nim idealnie. Gdy klamra zapięła się z delikatnym trzaskiem, Audun poczuł, jakby coś w
nim się rozwarło. Uczucie gwałtownego opadania odebrało mu oddech i raptem poczuł, że... żyje.
Kontroluje. Coś urosło w jego piersi, uniosło go i przez chwilę czuł się, jakby przynależał do gwiazd na
niebie.
Stary człowiek wpatrywał się w niego z najwyższą uwagą. Kiedy zobaczył, że Audun na powrót
otwiera oczy, uśmiechnął się.
- Pasuje doskonale. Teraz już musisz iść. - Fjolnir przeszedł wolno do jednego z łóżek, nie przestając
mówić. - Te bydlaki mogą tutaj wrócić w każdej chwili. Jeśli zostaniesz, będzie tylko więcej kłopotów,
same cię wynajdą. Musisz iść, nie wolno ci się zatrzymywać. - Sięgnął pod łóżko i szukał tam czegoś
przez chwilę. - Weź także to - powiedział, podając Audunowi zawinięte w tłumok ubranie. - Twoje
spodnie śmierdzą jak końskie łajno, a tunika jest cała podarta.
Oszołomiony Audun przyjął dar. Stary człowiek podszedł do niego i niemal wypchnął
go z domu.
- Idź, kowalu - powiedział. - Idź i znajdź, czego szukasz. I zapamiętaj, ogień nie jest ci obcy.
Pracowałeś w kuźni. Idź.
- Ale... jesteś ranny - powiedział Audun.
- Jestem. Wszystko się zagoi - odparł Fjolnir. - I to szybciej, jeśli nie będzie tutaj ciebie, bo
ściągniesz mi na głowę więcej kłopotów i objesz ze wszystkich zapasów - powiedział z uśmiechem. -
Przysięgnij, że odejdziesz.
- Przysięgam - mruknął Audun, a Fjolnir machnął niecierpliwie ręką, aby już szedł.
Audun wyszedł tyłem przez zwalone drzwi. Na dworze odwrócił się, łapiąc oddech.
Drzwi stodoły i obu szop były rozbite. Sześć posągów, mierzących półtora wysokości dorosłego
człowieka, zostało wyciągniętych na podwórze i zniszczonych. Audun pochylił się i wziął do ręki jeden z
drewnianych odłamków. Wyryty na nim detal przedstawiał postać kobiety z rozwianymi włosami. Jej
popękana twarz ze smutkiem odwracała się do tyłu.
Za plecami zaskrzypiało drewno. Odwrócił głowę, ale zdążył tylko zobaczyć, jak resztki drzwi do
starego domu osiadły z powrotem w ościeżnicy.
Brzemię samotności opadło mu na barki niczym jarzmo na kark wołu. Bez słowa zebrał siły i ruszył
na południe.
Po długim czasie, gdy odszedł bardzo daleko, drzwi do domu zwaliły się na zewnątrz i na podwórze
wyszedł Fjolnir, wspierając się na sękatym kiju. Wsadził do ust dwa palce i gwizdnął przeciągle. Z lasu
wybiegły dwa psy. Mniejszy, biały mastif, usiadł u jego boku. Większy, szary wilczur, obchodził go
dookoła. Obwąchując rany starego człowieka, zwierzę zawarczało groźnie.
- Cicho, Frec. To nic. Nie ma po co rzucać się w pogoń. Tam, dokąd poszli, grasuje mnóstwo wilków.
- Starzec uśmiechnął się i wyprostował, zdając się nagle o parę centymetrów wyższy i dziesięć lat
młodszy; jego oblicze nabrało żołnierskiej aury. - Dostaną, na co zasłużyli - powiedział. - Chodźmy.
Czeka nas sporo pracy.
Strzelił palcami i odszedł w stronę lasu, na wschód. Psy posłusznie ruszyły za nim.

Audun szedł na południe, zupełnie sam na długiej, krętej drodze doliny Setr, robiąc wszystko, co w
jego mocy, aby myśli nie zaczęły wędrować własnymi ścieżkami. Niebo nad jego głową było jasne i
błękitne, z rzadkimi smużkami szarawych, rozciągniętych chmur. Po włożeniu starych rzeczy Fjolnira
bardziej przypominał wędrownego robotnika niż zdziczałego włóczęgę, nadal jednak obawiał się
spotkania z jakimś przypadkowym wędrowcem. Szedł więc przed siebie.

Lewa noga, prawa noga, lewa, prawa.

Jak to możliwe, że nie potrafił włączyć się do bójki i ustrzec Fjolnira przed dotkliwym pobiciem?
Lewa, prawa. Lewa, prawa.
Czy wtedy na wałach... umarł?
Lewa, prawa. Lewa.
Czym była ta czerń w piersi?
Prawa, lewa.
Serce zaczęło szybciej bić. Wypełniło go energią, przyśpieszyło krok.
Audun zaczął biec, jak najdalej od farmy, jak najdalej od wstydu, jak najdalej od pytań kotłujących
się w głowie.

Słońce w połowie schowało się już za horyzont, a krocząca za nim ciemność coraz ciaśniej spowijała
okoliczne pola. Audun biegł. Cienie wokół niego wydłużały się niemal w oczach, a gdy zobaczył ogień,
był już bardzo zmęczony i brakowało mu tchu. Ledwie jasny punkcik, ale jakże wyraźny, na środku drogi.
Dysząc ciężko, Audun dostrzegł białe obłoczki pary wydobywające się z ust i nosa.
Nie będzie przyjemnie spać tej nocy pod gołym niebem.
Stopy bolały go od długiego biegu. Bolały go też nogi i plecy. Naprawdę dał z siebie wszystko,
cieszył się tym zmęczeniem nóg, tym surowym uczuciem chłodu, które zalewało płuca. Kiedy złapał
właściwy rytm, uznał, że już nie wolno mu się zatrzymywać; potem zaczął liczyć różne rzeczy po drodze,
cokolwiek, byle zająć głowę. Zwalniając teraz tempo, usiłował zebrać rozbiegane, wirujące myśli.
Czekał, aż go porwą. Ale nie robiły tego. Po prostu... były, jak ogień w kuźni, ogień, który mógł być
podsycany lub tłumiony. Palce jego dłoni mimowolnie przeciągnęły po wierzchu paska. Zdawał się lekko
ciepły w dotyku. Odsunął wszystkie myśli i próbował przypomnieć sobie, jak powinien rozmawiać z
ludźmi.
Panował już zmrok, kiedy zbliżył się do obozowiska. Znajdowała się w nim niewielka grupa
wędrowców, mężczyzn i kobiet. Wziął to za dobry znak i podszedł bliżej, starając się być z daleka
widoczny.
- Witajcie! - zawołał.
Własny głos wydał mu się chrypliwy.
Dwóch mężczyzn wstało znad trzaskających płomieni i wbiło wzrok w ciemność.
- Witaj, wędrowcze - powiedział niższy.
- Szukam schronienia na noc i trochę ciepła z waszego ogniska - powiedział Audun. -
Robi się coraz zimniej - dodał nieprzekonującym tonem.
- Podejdź bliżej, pozwól, że ci się przyjrzymy - powiedział niższy mężczyzna.
Audun wszedł w poświatę skaczących płomieni i pokazał puste ręce.
Mężczyźni wymienili między sobą spojrzenia, a potem niższy powiedział:
- Przysiądź się, wędrowcze, do naszego ogniska. Masz jakieś imię?
- Audun... Fjolnisson.
- Witaj, Audunie, synu Fjolnira. Jestem Breki, a to mój brat Bjorn.
- Witajcie, bracia - powiedział Audun.
Podchodząc bliżej, poczuł na skórze muśnięcia ciepła bijącego od płomieni.
- Bjorn pierwszy obejmuje wartę. Zostaniesz z nim i będziesz pilnował, żeby nie zgasł ogień.
Audun przytaknął. Wokół ogniska siedziało dwanaścioro kobiet i mężczyzn; niektórzy powitali go
tylko spojrzeniem, inni wymamrotali słowa powitania, a jeszcze inni zdawali się pozostawać obojętnymi
na jego przybycie. Tuż poza kręgiem rzucanego przez ogień blasku dostrzegł cztery pasące się konie i
ledwie widoczne ciemne zarysy dwóch wozów.
- Dokąd zmierzacie? - zapytał Bjorna, który z bliska okazał się dużo młodszy, niż Audun początkowo
sądził.
Wysoki mężczyzna pogładził podbródek, skubiąc żałośnie rzadką brodę.
- Na południe, jak sądzę. A ty?
- Również na południe.
W obozowisku zaległa cisza. Breki, starszy od Bjorna o dobre dziesięć lat, spojrzał na Auduna, a
potem podał mu kawałek mięsa. Audun przyjął poczęstunek, krzywiąc w ciemności usta w uśmiechu.
Minęło sporo czasu, odkąd na tym świecie zapłacił za strawę.
Z wolna obozowicze zasypiali wokół ogniska twardym snem. Bjorn spotkał się wzrokiem z Audunem
i krótkim gestem dał znak, że zaczyna obchód. Wstał, oddalił się od ogniska i jego tyczkowata sylwetka
wkrótce niemal zlała się z ciemnością. Myśli Auduna podążyły ku początkowi jego wędrówki. Gdzie jest
teraz Ulfar? Na pewno radzi sobie lepiej niż on. Audun zastanawiał się, czy kiedykolwiek jeszcze ujrzy
wygadanego Szweda. Ciche rżenie sprowadziło jego zmysły z powrotem do ogniska. Sylwetka Bjorna
była ledwie widoczna, czarny kształt na tle ciemnogranatowego nieba usianego białymi punkcikami
gwiazd. Młody mężczyzna głaskał konia i przemawiał mu czule do ucha.
Audun poruszył nogami i skrzywił się z bólu. Powinien rozprostować kości. Gdy wstał, koń poderwał
łeb. Parsknął nagle i zrobił dwa kroki w tył.
Przeciągłe, przenikające do szpiku kości wycie przecięło powietrze. Konie prychnęły trwożliwie i
zaczęły uderzać kopytami o ziemię. Bjorn, klnąc siarczyście, zdołał chwycić wodze trzech koni, ale
czwarty cofał się ciągle, rżał dziko, a w końcu odwrócił się i zaczął biec. Jednak Audun był na miejscu,
dosłownie parę kroków dalej. Złapał szorstkie wodze i przytrzymał je mocno. Koń wciąż był spłoszony.
Z szeroko rozwartymi ślepiami stawał dęba, wierzgał i szarpał łbem do tyłu - ale daremnie. Trudno
powiedzieć, kto był tym bardziej zaskoczony, kowal czy koń. Audun zebrał wszystkie siły na okiełznanie
zwierzęcia. Nieraz widział, jak czynili to wytrawni ujeżdżacze. Całym ciężarem uwiesił się na uździe
przerażonego konia, jakby zależało od tego ich życie. Jednak siła, z jaką ciągnął go silny koń juczny, nie
wydawała się większa od siły młodego kotka. Pod tuniką Audun czuł emanujący z klamry żar. Koń znowu
szarpnął i stanął dęba, ale z mniejszym przekonaniem. Po jeszcze paru próbach zwierzę się poddało i
pogodziło z losem. Tymczasem Bjornowi udało się uspokoić pozostałe trzy konie. Wciąż szeptał do nich,
przemykając od jednego do drugiego niczym cień.
Audun przyprowadził Bjornowi uciekiniera.
- To wyglądało na wilka - mruknął do Bjorna.
- Taak, choć na mój gust, jesteśmy zbyt daleko na południu, żeby były tu wilki - odpowiedział Bjorn.
- Wilki też muszą jeść. Może zima na północy nie zapewnia im jadła.
- Może - stwierdził Bjorn. - Zobaczymy, czy będą gonić za nami przez cieśninę.
 Nad ich głowami cienka zielona linia przecięła wielkim łukiem niebo i przemieniła się w rzekę
światła, toczącą się cicho przez czarną, niezmierzoną przestrzeń.
Audun i Bjorn zostali przy koniach, czekając na następne wycie, które jednak nie nastąpiło.
Cokolwiek to było, zniknęło, polowało już gdzieś indziej.

Droga przed nimi przemieniała się z rozjeżdżonego szerokiego traktu w wydeptaną ścieżkę, a potem
z powrotem w trakt, wijąc się raz między pagórkami, raz wśród pól. Audun maszerował obok jednego z
wozów z tyłu skromnej karawany. Przed nim, przy drugim wozie, szedł Bjorn, oszczędnie pożytkując siły,
z wprawą urodzonego wędrowca. Od czasu do czasu przechodzili przez las, między królami jesieni z ich
złocistymi koronami i pochodniami o zastygłych płomieniach. Przez większość czasu szli po prostu
naprzód, stawiając równo nogę za nogą, jakby egzystując w tym niepowstrzymanym stanie płynnego,
wolnego ruchu. Bjorn i Breki okazali się rzeczywiście sympatyczni, ale pozostała część grupy
komunikowała się z Audunem wyłącznie za pomocą chrząknięć, burknięć i potakiwań. Ze spojrzeń
rzucanych w jego stronę mógł się łatwo domyślić, że decyzja o zaproszeniu go do wspólnej drogi nie

każdemu przypadła do gustu.

Niewiele go to obchodziło.
Po pierwszej nocy wstał w nie najlepszej formie, ale nie zwracał na to uwagi i zgłosił się do
pilnowania koni. W przeszłości nie doceniał zwierząt; po prostu istniały, służyły jakiemuś celowi, ktoś
dbał, żeby nie zdechły, i tyle. Raz po raz podkuł jakiegoś konia, ale nie musiał robić tego zbyt często.
Teraz zdawały się najlepszymi, milczącymi towarzyszami wędrówki.
Ponadto pewności siebie dodawało obserwowanie kogoś, kto dobrze znał się na rzeczy, i Audun
uważnie śledził ruchy Bjorna, kiedy ten zajmował się końmi. W ciągu pierwszych paru dni zaczął się
uczyć porządku, w jakim należało oporządzać konie; kiedy szczotkować, a kiedy wycierać z pyłu, jak
mocno dociskać grzebień i jak zmienić głos o pół tonu, gdy coś je płoszy. Było z tym niemało roboty,
więc pozwalało to Audunowi odciągnąć myśli od innych rzeczy.
Jadący przed nim wóz zwolnił.
- Patrz - powiedział Bjorn.
- Co takiego? - zapytał Audun.
- Otra.
Audun pociągnął delikatnie za lejce i koń się zatrzymał. Przeszedł obok zwierzęcia i zatrzymał się
przy Bjornie.
- Co...? Och...
Stali na niewielkim wzniesieniu. Droga przed nimi schodziła krętym szlakiem ku stojącej przy
niewielkim mostku chatce przewoźnika. Rzeka miała co najmniej sześćdziesiąt metrów szerokości.
Przeciwległy brzeg, gęsto zarośnięty posępną ścianą sosen, wznosił się prawie dwa metry ponad poziom
wody.
Audun gwizdnął cicho.
- Właśnie - stwierdził Bjorn. - Umiesz pływać?
- Chyba tak - odparł Audun. - Nigdy nie sądziłem, że będę musiał pływać.
- Może nie będziesz musiał pływać, ale skoro umiesz, to będę mógł ustawić cię na samej krawędzi,
jeśli zajdzie potrzeba.
- Krawędzi czego?
Zza załomu wyłoniła się wielka, rozkołysana na fali, płynąca w górę rzeki, nieforemna tratwa. Na jej
pokładzie stało czterech flisaków, każdy w jednym narożniku, i odpychając się od dna długimi tykami,
przesuwali się w stronę mostka.
 - Na krawędzi tego - dokończył Bjorn. - To nasza droga do Sands. Dopiero teraz się
dowiesz, co znaczy okiełznać konia, Audunie Fjolnissonie.
Audun nie był tego pewny, ale wydawało mu się, że Bjorn był lekko ubawiony.
- Nigdy więcej nie wejdę na coś takiego - wymamrotał Audun.
- Co się stało, wielkoludzie? - parsknął Breki ze śmiechem, klepiąc go po plecach.
Audun rzucił mu gniewne spojrzenie, ale Breki tego nie zauważył. Starszy brat Bjorna zdawał się
niezbyt przejmować innymi ludźmi.
- Za delikatny żołądek na kołysanie fal?
- Można tak powiedzieć - odparł Audun, ocierając usta grzbietem dłoni. - Za dużo ruchu.
Pod nimi kłębiły się rzeczne wiry.
- To samo mówiła mi twoja matka - rzucił Breki, zaśmiewając się z własnego dowcipu.
Audun spostrzegł jeszcze parę innych uśmiechających się drwiąco twarzy.
Barka kołysała się pod ich nogami. Była ledwie na tyle duża, by pomieścić oba wozy. Ludzie musieli
się stłoczyć tuż za nimi. Właściciel barki i trzech jego kuzynów, krzepkich mężczyzn o płaskich twarzach i
grubych karkach, zajęli stanowiska w narożnikach i wykrzykiwali do siebie nawzajem krótkie komendy w
dziwnym, rzecznym żargonie; czasem jedno czy drugie słowo wydawało się zrozumiałe. Audun zerknął na
flisaka stojącego najbliżej. Wbił się w narożnik dwóch niewysokich burt, do białości zaciskając palce
obu rąk na masywnej, grubej tyczce. Mężczyźni płynęli w dół rzeki, sterując barką dzięki serii
pieczołowicie harmonizowanych pchnięć. Audun domyślał się, że znają każdą łachę w tym nurcie i każdą
dziurę w dnie.
- Długo jeszcze? - krzyknął do Bjorna.
- Będziemy przed zmrokiem - odparł nad końskimi grzbietami wysoki mężczyzna.
- W lewo! - wrzasnął stojący obok barczysty flisak; jego oczy nagle się rozszerzyły. - Skały! W lewo!
Najwyraźniej nie zdążyli skręcić.
Czas przemienił się w kapiący ociężale wosk ze świecy, gdy barka zaczęła się obracać wokół osi,
najpierw powoli, ledwie siłą własnego rozpędu. Okrzyki strachu z pozostałych narożników mieszały się z
rykiem gulgoczącej rzeki. Stojący obok Auduna flisak naparł całymi siłami na tyczkę, to ją ciągnął, to
pchał, ale coś ją pochwyciło na dnie i ani drgnęła. Żyły w jego rękach nabrzmiały z wysiłku. Audun
patrzył, jak wyjący mężczyzna ciągnie za tyczkę, bezskutecznie. Uczepiony tyczki, powoli zaczynał się
unosić w powietrze, a pokład barki przesuwał się pod jego nogami.
Jak we śnie Audun zobaczył, że jego ręka chwyta za tyczkę.
Obie dłonie zacisnęły się na chropowatym drewnie.
Pociągnął.
Każde włókno w każdym mięśniu jego ciała poderwało się do życia, napełniając go siłą - niespożytą
siłą, niespożytą mocą. Wyczuwał w drewnie energię, pulsujący wigor rzeki, dokładnie wyczuł punkt
między kamieniami, w którym tkwiła tyczka. Znów poczuł żar bijący z utkanej ze stali klamry paska.
Drewno w jego rękach zaskrzypiało płaczliwie.
Coś ciężkiego uniosło się z dna rzeki i tyczka został uwolniona.
Siła odrzutu pociągnęła flisaka w tył, ale mężczyzna szybko złapał równowagę i zaczął wykrzykiwać
rozkazy do trójki towarzyszy w pozostałych narożnikach.
Auduna ogarnęły mdłości. Skurcze chwyciły żołądek. Zwymiotował za burtę, plując żółcią.
- Oho! Sporo będziemy musieli go jeszcze nauczyć, zanim stanie się wędrowcem z prawdziwego
zdarzenia - krzyknął Breki. - Nie łam się, Audunie! To jak miłość z kobietą! Albo po prostu pierwsze koty
za płoty!
Okrzyki strachu na barce przerodziły się w salwy śmiechu.
- Ależ z ciebie idiota, Breki - żachnął się Bjorn. - Audunie? Jak się czujesz?
Audun wyprostował z wysiłkiem plecy.
 - Nic mi nie jest - odpowiedział przez zaciśnięte zęby. - Po prostu nie przepadam za rzekami.
Miał wrażenie, jakby ktoś wyciskał mu wszystkie wnętrzności przez gardło, a wzdłuż kręgosłupa czuł
piekący ból, pędzący jak strzała aż po korzenie zębów. Klamra zdawała się przypiekać mu skórę.
- Teraz będzie lepiej - pocieszał Bjorn. - Najgorszy odcinek prawie za nami.
- Mam nadzieję - powiedział Audun.
Juczny koń pochylił łeb, trącił go pyskiem w pierś i parsknął cicho. Audun wyciągnął rękę i poklepał
zwierzę po szyi.
- Spokojnie - szepnął. - Spokojnie.
Barka płynęła łagodnie dalej, koń powtórzył gest i Audun nie wiedział już, kto kogo pociesza.

Sands, południowa Norwegia,

październik roku Pańskiego 996
W żadnym razie Sands nie może się równać ze Stenvikiem, stwierdził Audun.
Minąwszy kaskady, Otra mknęła wartko przez las, a potem pod napierającymi groźnie klifami, by w
końcu ujść w morze wąską deltą, która nieco dalej rozlewała się w zatokę. Zmierzchało, gdy podpływali
do brzegu, i nad niektórymi domami blado świeciły zatknięte na tykach pochodnie. Nie było tu widać ani
długiego domu, ani miejskich murów, ani bramy.
Dalej było morze. Po nieustającym widoku drzew i klifów bezkres nieba i rozpiętość horyzontu
zaparły na moment Audunowi dech w piersiach. W ten pejzaż wkradał się gdzieś w tle pomruk
szumiących fal; zawsze obecny, jak puls.
Gdy podpłynęli bliżej brzegu, Audun zobaczył niewielki pomost, na którym czekał na nich niski,
zażywny człowiek z rękami opartymi o biodra.
- Witajcie, żeglarze! - krzyknął z daleka.
Przywódca flisaków zamienił szybko parę słów z Brekim, który nie miał szczęśliwej miny, gdy
odwracał się w stronę lądu.
- Witaj! - zawołał. - Chcemy pozostać na noc. Szukamy noclegu.
- Jak wielu, przyjacielu - odparł wesoło grubas, gdy flisacy sterowali wolno barką w jego stronę.
Gdy tratwa dobiła do pomostu, grubas zrobił od niechcenia krok, w taki sposób, aby stanąć na drodze
podróżnych.
- Jak mniemam, ludzie dawno odkryli, że sama moneta nie jest jeszcze dachem nad głową.
Audun spostrzegł, jak Bjorn kładzie dłoń na ramieniu brata. Słowa zamarły na wargach Brekiego, a
zamiast nich pojawił się wymuszony, kwaśny uśmiech.
- Mądre słowa z ust dobrego człowieka - stwierdził Breki. - Co więc proponujesz? Parę naszych
monet za odrobinę twojego noclegu?
Grubas uśmiechnął się i ustąpił z drogi. Bjorn szturchnął łokciem Auduna, który wrócił do pracy i
zaczął przemawiać uspokajająco do koni, gdy pierwszy wóz zjechał na brzeg.

To stało się trzeciej nocy.

Pozostali w Sands, biwakując przy wozach, gdzie przez dwa dni jedli, pili i rozgrywali z
miejscowymi partie kości. Audun zarobił parę denarów przy naprawie wozów, ale zapotrzebowania było
tak mało, że nie miał co myśleć o założeniu tu warsztatu, nawet gdyby tego chciał. Patrzył z zazdrością na
zachód, w stronę chowającego się za widnokrąg słońca. Raz na dzień słońce może przynajmniej opuścić
tę zapadłą dziurę.
Breki, Bjorn i paru ich współtowarzyszy podróży rozpalili ognisko. Dołączyła do nich grupka
miejscowych; Audun siedział i przysłuchiwał się w milczeniu. Przy ognisku rozprawiano o królu Olafie -
temperatura rosła, zanosiło się na awanturę. Ktoś powiedział, że król Olaf wyprawił się statkami na
północ w sile sześciu tysięcy ludzi; ktoś stwierdził, że taka kampania późną jesienią to samobójstwo.
Niedawno, w dolinie na północy, ktoś z miejscowych natknął się na karawanę ciągnącą do Stenviku z
zaopatrzeniem i ludźmi, których najwyraźniej tam brakowało. Wszyscy byli zgodni co do jednego: król
postradał zmysły, ale nikt nie miał zamiaru osobiście wyprowadzać go z błędu.
Krótko przed północą jakiś żeglarz o byczym karku odwrócił się do Brekiego opowiadającego od
dłuższego czasu historyjkę o mleczarce i trzech parobkach, która nie mogła się dobrze skończyć.
- Hej, gaduło. Co wy tu jeszcze robicie? - rzucił zaczepnie.
Audun rzucił okiem na mężczyznę i natychmiast poczuł na karku znajome łaskotanie.
- Czekamy na statek - odparł spokojnie Breki.
- To sobie poczekacie - powiedział żeglarz. - W cieśninie roi się teraz od piratów. Z czterech
statków, które miały dopłynąć, dotarł jeden, w dodatku z ciężko rannymi na pokładzie. Coś mi się zdaje,
że utkniecie tu na dobre, i prędzej czy później ogołocimy was w kości ze wszystkiego, co macie - zapiał,
szczerząc się w uśmiechu.
- Kto chciałby siedzieć w takiej zasranej dziurze, zwłaszcza w środku? - warknął Breki.
To wystarczyło.
Żeglarz pchnął Brekiego, a kiedy ten upadł, rzucił się na niego jak dziki kot. Dwaj jego kompani
poderwali się i rzucili na pomoc, skacząc nad ogniskiem. Nie zdając sobie jeszcze sprawy, co się tak
naprawdę dzieje, Bjorn podnosił się na nogi, gdy Audun pociągnął go z powrotem na dół i pokręcił
głową.
- Jeśli się wmieszasz, też ci przyłożą - powiedział.
Wściekłość w oczach Bjorna wydawała się boleśniejsza, niż gdyby wymierzył mu policzek.
- To mój brat - syknął wysoki mężczyzna.
Po tych słowach wstał i ruszył przed siebie, w ciemność i kłębiące się po ziemi postacie.
Minęło kilka długich chwil, nim oślepiony iskrami Audun oprzytomniał.
- Fenrirze, zbieraj kości - mruknął. - Wszystkie.
Wstał i wolnym krokiem ruszył w stronę splątanych w bójce postaci.

Bjorn nie odzywał się do niego przez dwa dni. Breki miał posiniaczoną szczękę i podbite, spuchnięte
oczy; wciąż jednak mógł spoglądać na Auduna spode łba. Miejscowi

omijali ich wszystkich szerokim łukiem

Audun westchnął ciężko. Naprawdę nie umiał postępować z ludźmi.
Zajął się końmi; nie miał nic lepszego do roboty. Nie mógł wędrować dalej na południe bez moczenia
się w wodzie. Morze zdawało się go otaczać, wypełniać mu całe pole widzenia, drwić sobie z niego
swoją błogą nieskończonością. Same proste linie...
I jeden żagiel.
W stronę Sands zmierzał jakiś statek.
Nie myśląc wiele, Audun pobiegł na przystań. Gdy dotarł na miejsce, spostrzegł, że wielu innych
również zauważyło okręt. Grupa zatwardziałych żeglarzy zajęła miejsca blisko brzegu w oczekiwaniu na
gości z morza. Niektórzy trzymali w rękach maczugi, inni wspierali się na włóczniach, a jeszcze inni
mieli zatknięte za pasem miecze bądź topory.
Chwile ciągnęły się w nieskończoność. Można było odnieść wrażenie, że statek nigdy nie dopłynie do
brzegu. Ludzie wokół Auduna zacisnęli palce na rękojeściach broni.
Przez ciżbę zaczął się przebijać ten sam grubas, który parę dni wcześniej witał ich na pomoście.
- Kto płynie? - ryknął w stronę okrętu.
- Och, zamknij gębę, Ivarze! - odkrzyknął ktoś z rufy. - I powiedz swoim, żeby się uspokoili.
Ivar odwrócił się z uśmiechem.
 - Wszystko w porządku. To Hrutur.
Fala ulgi przetoczyła się po zebranych ludziach. Rzucane pod nosem przekleństwa zastąpił
podniesiony gwar, a niektórzy, w dobrej intencji, rzucali w stronę kapitana okrętu rubaszne obelgi.
Wyrykiwane krótko komendy gładko podprowadziły statek do pomostu. Była to solidna knara z pięcioma
ławami dla wioślarzy. Audun zauważył, że nie wszystkie miejsca przy wiosłach są zajęte.
- Wyskakuj z łajby, stary draniu! - wrzasnął Ivar.
Kapitan wyszczekał jeszcze parę rozkazów i statek łagodnie zacumował. Na brzeg wyskoczył
szczupły, umięśniony mężczyzna i jowialnie przygarnął do siebie zażywnego wodza Sands, który na
powitanie uderzył go pięścią w ramię.
- Witaj, bracie, z powrotem wśród przyjaciół!
- Dzięki! - rzucił ogorzały kapitan. - Niestety, nie mogę się zatrzymać na dłużej. Na morzu jest coraz
trudniej, brakuje nam ludzi, żywności, wszystkiego.
- Jasne! - powiedział Ivar, rozejrzał się i strzelił palcami w stronę Auduna. - Hej, ty! - Przyprowadź
tu tego swojego przyjaciela gadułę. Tylko szybko, jeśli chce trochę
pohandlować.
Kiedy Audun wrócił z Brekim i jego wozami, ludzie w porcie kończyli już rozładunek statku. Na
brzegu rosły stosy futer i worków z mąką, a obok stały rzędy beczek z rybami. Mieszkańcy miasteczka
znosili do portu różne beczułki, worki i skrzynie - drewniane rzeźby, biżuterię z bursztynu i kawałki rudy
darniowej. Ivar i Hrutur stali z boku, zajęci gorączkową rozmową.
- To ten kapitan? - zapytał Breki.
Audun skinął głową.
Breki podszedł wolno do Hrutura. Opuchlizna pod oczami prawie zeszła, jednak twarz niskiego
mężczyzny wciąż się barwiła na ciemnofioletowo.
- Witam, kapitanie - powiedział.
- Witam - odparł kapitan i odwrócił się do grubasa. - To jest Breki? - Kiedy wódz przytaknął, zwrócił
się znów do Brekiego: - Brat mówi, że masz coś na sprzedaż.
- Bursztyny, sukno, wełnę i futra.
- Na tych wozach?
- Tak.
- Świetnie. Ile chcesz?
- Pięćdziesiąt denarów za cały zestaw.
- Hm. Czterdzieści.
- Niech będzie. Poza tym potrzebne mi miejsce dla sześciu ludzi.
Śmiech Hrutura był krótki i ostry.
- Nie jestem przewoźnikiem. Nie mogę wam pomóc.
Zdrowe miejsca na twarzy Brekiego, które zachowały naturalną, białą barwę, teraz stały się czerwone
jak burak.
- Ale... ale...
- Muszę się poruszać szybko, poza tym Duńczycy nie chcą u siebie więcej ludzi. Wciąż czterdzieści?
Z Brekiego jakby uszło powietrze.
- Czterdzieści pięć - burknął.
- W porządku.
Kapitan splunął na rękę i wyciągnął ją w stronę Brekiego. Ten uścisnął ją mocno i odszedł, nie
oglądając się na Auduna.
- Biedny człowiek - powiedział Ivar.
- Widziałem większych biedaków - odparł Hrutur. - Nie potrzebuję pasażerów. Potrzeba
mi wioślarzy. Audun chrząknął znacząco.

Knara była załadowana, ludzie najedzeni i wypoczęci. Audun znalazł wolne miejsce na ławie i
chwycił za wiosło.
- Odpływajcie! Niechaj łaskawy Njordur czuwa nad wami i waszą przeprawą! - krzyknął z brzegu
Ivar.
- Niechaj pod moją nieobecność Frejr trzyma cię z dala od łóż wielu żon - odkrzyknął kapitan.
Na brzegu zebrał się niewielki tłum, aby pożegnać żeglarzy. Nie było wśród nich braci z karawany.
Audun westchnął i próbował opanować narastającą w nim nerwowość. Jeśli król Olaf rzeczywiście
podąża jego tropem, to przynajmniej zmusi łajdaka do przeprawy przez morze.
- Sporo ich dzisiaj wyległo - odezwał się za jego plecami jakiś krzepki wioślarz.
- Byliśmy pierwsi od dwóch tygodni - odparł inny.
- Od dwóch tygodni?
- Na cycki Hel!
- Tak jest, chłopcy, i nie zapominajcie, komu możecie za to podziękować - warknął Hrutur. - Nie
myślcie o tym wiele, bo posracie się w gacie. Wiosłować!
Audun zawiesił się na wiośle i pociągnął z całej siły, napinając mięśnie na przekór bezmiarowi
morza. Siedzący za nim wioślarz gwizdnął z wyrazem aprobaty. Audun wszedł w rytm wiosłowania i
knara rozpoczęła powolny rejs w kierunku pustego horyzontu.
Jakiś czas później Hrutur polecił podnieść wiosła i rozwinąć żagle. Załoga rzuciła się do wykonania
zadania bez chwili zwłoki. Odpłynęli już daleko od Sands, które było teraz grubą czarną linią na
horyzoncie za rufą. Audun starał się nie wadzić nikomu, jeśli nie potrzebowano pary dodatkowych rąk do
wiosłowania pod wiatr.
Statek kołysał się i parł naprzód, delikatnie łamiąc niewysokie fale. Morskie powietrze wypełniało
Audunowi nos i płuca, wyciskało z oczu słone łzy, rozjaśniało umysł. Mdłości, których doznawał na
tratwie, tutaj go nie dopadły. Nie straszyły również wdzierające się nad wodę klify i posępna ściana
sosen. Oto życie - pomyślał. To była prawdziwa wolność.
Pozwolił sobie na uśmiech.
- Żagiel! Do wioseł! - wrzasnął nagle Hrutur, napierając na ster. - Wiosłować, zasrańcy, bo obedrą
nas ze skóry!
Wioślarze rzucili się do ławek i chwycili za wiosła.

Audun odwrócił lekko głowę i kątem oka dostrzegł dwa zbliżające się z przerażającą szybkością
langskipy.
 Rozdział 6

Valle, zachodnia Norwegia, późny październik roku Pańskiego 996

Świat wokół głowy Ulfara nabierał nowych kształtów. Bryza, która go zbudziła, kłuła rześkim,
przenikliwym zimnem, ale nie szczypała, jeszcze nie. Podniósł się ciężko na łokciu i rozejrzał wokół. Nie
było śladu ani po Gestumblindim, ani po Gerazie, ani po zjawie Freca, słońce świeciło jasno, a
wczorajsze chmury się rozproszyły. Długo szukał oczami miejsca po ognisku; pozostał tylko niewielki
krąg wypalonej trawy.
Ukląkł przy nim i przeciągnął ręką po źdźbłach; na dłoniach poczuł końcówki traw. Był jakiś...
lżejszy. Miał wrażenie, że od wielu tygodni nie czuł się tak dobrze na duchu i ciele.
Tylko w ustach utrzymywał się wciąż smak popiołu.
W słońcu odbił się jakiś metalowy przedmiot. Kilka kroków dalej leżała w trawie srebrna flaszeczka.
Ulfar pochylił głowę, aby lepiej się jej przyjrzeć, i wstrzymał oddech. Była mała, delikatna, misternie
wykonana - na boku wyrzeźbiono scenkę ukazującą dwóch mężczyzn stojących przy studni. Z wolna, w
bezładnie przemykających obrazach, zaczęły mu się przypominać wydarzenia poprzedniego wieczoru.
Podniósł flaszeczkę i potrząsnął nią ostrożnie. Wewnątrz coś zachlupotało. Dotknął zatyczki, ale namyślił
się, zmienił zdanie i schował flaszeczkę do małej torby wiszącej u pasa.
Bez słowa wstał i ruszył w stronę wschodzącego słońca.

Telemark, południowa Norwegia,

wczesny listopad roku Pańskiego 996

Pola znikły, pojawiły się lasy, potem znikły lasy i znów pojawiły się pola, później zaczęły go
otaczać wzgórza, a Ulfar wciąż szedł. Krokiem spokojnym, swobodnym; w jakiś sposób wciąż nie mógł
pojąć, dokąd zmierza. To musiało mieć coś wspólnego z gwiazdami. Tego ranka wszyscy wędrowcy
świata szli chyba zupełnie innymi traktami, ponieważ przez znakomitą większość dnia mógł się cieszyć
samotnym marszem. Dotyk jesieni był już mocno wyczuwalny; mieniące się rudo drzewa, złociste gałęzie
i wielobarwne liście przemieniały połacie lasu w jaskrawy pejzaż śmierci. Pola brzemienne były w łany
pszenicy, jęczmienia i kukurydzy, czekając na żniwiarza, który nie nadchodził.

Nie po raz pierwszy Ulfar zastanawiał się, czy król Olaf zdawał sobie sprawę, jakie szkody przyniósł
krajowi, który tak bardzo pragnął zjednoczyć.
Ścieżka pod stopami wyprostowała się, ale po chwil zaczęła prowadzić w dół. Po tej stronie
wzgórza las gęściej porastał zbocze; sosny stały ramię w ramię obok siebie, tworząc zielonobrązowe
sklepienie nad chudymi pniami, przesłaniające widok ciągnącej się poniżej doliny. Ulfar próbował sobie
wyobrazić, że jest orłem, który unosi się wysoko ponad czubkami drzew, szybując w stronę... czegoś tam,
ale łagodne pofałdowania zieleni w dolinie z wolna przemieniały się w jego głowie w granat morza i oto
znowu stał na tamtym statku twarzą w twarz z kobietą w bieli, jeszcze raz przeżywając koszmar.
Z zamyślenia wyrwały go raptem jakieś podniesione głosy i przywróciły do rzeczywistości.
Dobiegały od przodu, z niższej części zbocza, zaraz zza załomu. Najwyraźniej toczyła się tam żywa
kłótnia. Gdy zbliżył się nieco, z hałaśliwego gwaru zaczęły się wyłaniać słowa.
- ...a ty, gdybyś nie zawiązał rzemieni jak stara baba...
 - Stara baba? Kto to mówi! Gdybyś nie wypełniał worka po brzegi...
- Przecież ty kazałeś mi ładować jak najwięcej! Ty mi kazałeś!
Z każdym krokiem Ulfara rozmowa stawała się głośniejsza.
- Idiota z ciebie, i tyle! Matka zawsze to mówiła. Mówiła mi, że jesteś idiotą, że w dzieciństwie
upadłeś na głowę i że nigdy nie powinienem ci ufać!
- Bzdura! Najbardziej mnie kochała! Ty masz za to gębę konia i dupę niedźwiedzia, nienawidzę
ciebie!
- Och, zamknij się, chory robaku, namolny miłośniku mleczarek! Ja cię nienawidzę jeszcze bardziej.
Twój ojciec był beznadziejnym fajtłapą! Zawsze zepsujesz wszystko, co zrobię! Och, gdyby Erik z nami
był! Mam już ciebie tak dosyć, że mógłbym...
Pierwszą rzeczą, którą Ulfar zauważył, gdy wyszedł z zakrętu, był leżący na drodze wór, otwarty, a
obok rozsypane rzepy.
Kolejną był koń na skraju drogi, spokojnie skubiący trawę.
W końcu dojrzał dwóch mężczyzn, nie pierwszej już młodości, którzy stali na środku drogi i
wpatrywali się w niego z otwartymi ustami. Obaj odziani w nędzne, niedopasowane rzeczy. Jeden z nich
miał na głowie szopę rudych, siwiejących włosów, sterczących sztywno na wszystkie strony, drugi
natomiast rzadkie jasnowłose kępki, za których sprawą wyglądał jak źle ostrzyżona owca.
- O... e... - zająknął się jeden z nich.
I nagle, jak gdyby nigdy nic, Ulfar wiedział już, co się wydarzy. Uśmiechnął się,
podszedł do worka, pozgarniał leżące wokół rzepy, włożył je z powrotem do środka, zawiązał mocno i
ułożył worek z powrotem na grzbiecie konia, który zdawał się protestować tylko z obowiązku.
- Mmm... - bąknął drugi z mężczyzn.
- Witajcie, wędrowcy - powiedział Ulfar, przerywając niezręczną ciszę.
- Witaj! - odpowiedział blondyn o wiele głośniej niż trzeba.
- Tak! Witaj! - powiedział rudy mężczyzna, głośniej niż ten pierwszy. - Nazywam się Gisli, to mój
przyrodni brat.
- Nazywam się Helgi! - wrzasnął blondyn. - Jesteśmy kuzynami!
- Półbraćmi, półgłówku! - warknął Gisli.
- Naprawdę? - powiedział Ulfar. - Nigdy nie przyszłoby mi to do głowy.
Mężczyźni roześmiali się na cały głos.
- Każdy się dziwi! Jesteśmy zupełnie niepodobni - powiedział Helgi. Gisli miał już coś na końcu
języka, ale zagryzł wargi. - Dokąd zmierzasz? My po zejściu ze wzgórza chcemy kierować się na
południe - ciągnął Helgi.
- Co za zbieg okoliczności. Ja również - odpowiedział Ulfar.
- Zechcesz do nas dołączyć? - zapytał Gisli.
- O proszę, więc teraz ty składasz propozycję, tak? - odezwał się Helgi.
Gisli natychmiast się nastroszył.
- A dlaczego nie?
- Jestem starszy!
- Och, nie zaczynaj - uciął Helgi. - Obaj wiemy, że mama bardziej kochała mnie. Jestem pewien, że
ciebie zamieniono po porodzie z innym dzieckiem! Trolle cię podrzuciły! Ja...
Ulfar chrząknął głośno.
- Helgi, nie miałbyś nic przeciwko temu, abym do was dołączył?
- Oczywiście, że nie - odparł Helgi. - Widzisz, to jest grzeczność, nie to co ty! - zwrócił się
podniesionym głosem do przyrodniego brata. - Jesteś głupek i bęcwał! Wierzyć się nie chce, że mamy
jedną matkę. Myślę, że gdybym tylko zostawił cię samego, to...
- Hej, gdzie on idzie z naszym koniem? To wszystko twoja wina! - Gisli potrząsnął gwałtownie
głową, rozrzucając na boki dzikie, rude włosy.
Ruszyli pośpiesznie za Ulfarem, który trzymając konia za uzdę, spokojnie sprowadzał go ze zbocza.
- Czekaj! Czekaj! - sapał Helgi. - Idziemy!
Ulfar, idący na czele tej dziwnej procesji, westchnął ciężko.
- Rozbijmy tu obóz! Musimy odpocząć! - powiedział Helgi.
- Co ty wiesz o obozowaniu? - rzucił urągliwie Gisli. - Kiedy ostatnim razem pozwoliłem ci wybrać
miejsce, o mały włos pożarł nas niedźwiedź.
- To... był... łoś! - wycedził Helgi. - Widziałeś ślady następnego ranka, tak?
- W każdym razie wielkie zwierzę - burknął Gisli. - Łosie są bardzo niebezpieczne.
- Tylko dla idiotów! - odpalił Helgi. - Więc w twoim przypadku to by się zgadzało. Przepraszam, że o
mały włos nie straciłeś przeze mnie życia. - Gisli parsknął, a Helgi odwzajemnił się drwiącym
uśmiechem. - Ulfarze, skoro zeszliśmy już ze wzgórza, jakie jest twoje zdanie w kwestii obozowiska?
Ulfar wskazał niewielką polanę, ledwie widoczną w zapadającym zmroku.
- Dobry wybór - stwierdził Helgi. - Miło wędrować z kimś, kto na czymś się zna.
Gisli szedł nadąsany parę kroków z tyłu.
Ulfar poprowadził konia na polanę, gdzie zaczęli przygotowywać obozowisko. Gisli zabrał się do
rozpalania ogniska, a Helgi pomagał mu, krytykując wszystko, co ten robił. Nieustające sprzeczki
przestały już obchodzić Ulfara - ich rozmowa przypominała bardziej szum morza niż wymianę zdań.
W końcu jednak nawet bracia się uspokoili i kiedy zapadały ciemności, powiedzieli sobie dobranoc.
Ulfar, pamiętając o swoich zamiarach, nie spał długo.

Dopiero w południe następnego dnia mógł odetchnąć pełną piersią. Minęło dużo, bardzo dużo czasu,
odkąd dosiadł wierzchowca, i w skrytości ducha dziękował zwierzęciu, że tak spokojnie się
zachowywało. Przed świtem zbudził się, wstał, przeszedł bezszelestnie obok śpiących jak kamień braci i
wyprowadził konia na drogę. Nad ranem wzgórze mieli za sobą, a w południe Helgi i Gisli byli już
daleko za nim. Teren był płaski, a wokół niewiele drzew dobrych na kryjówkę, ale wiedział, dokąd
jechać. Poklepał konia przyjaźnie po szyi, „Dobry chłopak, dobry...". W odpowiedzi usłyszał protestujące
rżenie, koń jednak posłusznie biegł dalej. Ulfar zauważył, że po kradzieży nie czuje żadnych wyrzutów
sumienia. Jakoś sobie poradzą we dwójkę z jednym worem rzepy. Poza tym będą mieli nowy powód do
swarów.
W krzakach po lewej stronie coś raptem zaszeleściło i zaskrzeczał jakiś ptak. Koń zarżał tylko,
potrząsnął łbem i szedł dalej. Może właśnie tego w życiu mi trzeba, myślał Ulfar. Wzruszyć ramionami i
iść dalej. Choć istota w krzakach z pewnością wpadła w poważne tarapaty. Krzyki były coraz głośniejsze
i coraz bardziej piskliwe. Koń przyśpieszył kroku, jakby chciał szybko się oddalić od tych pełnych
cierpienia odgłosów. Ulfara ogarnęła w
końcu fala rozdrażnienia.
- Gińże już! - krzyknął i zeskoczył z siodła.
Koń spojrzał na niego z wyrzutem, stanął i całą uwagę skierował na skraj drogi, gdzie Ulfar
przedzierał się przez gęste zarośla z dobytym mieczem, puszczając wiązankę niewybrednych przekleństw.
Gałęzie smagały go po twarzy, ale nie dbał o to. Za wszelką cenę chciał przerwać ten pisk. Naraz
skrzeczenie wzmogło się i ustało. Najwyraźniej czyjeś szczęki zacisnęły się wreszcie na gardle ofiary.
Ulfar przybył w momencie, gdy spory lis umykał w gęstwinę z bażantem w pysku.
Krew uderzyła mu do głowy, ugięło się pod nim jedno kolano. Usiłując utrzymać równowagę,
zatoczył się pod najbliższe drzewo. Poczuł, jak żołądek podchodzi mu do gardła, a serce bije jak szalone.
Spojrzał na drzewa. Potem przeniósł wzrok na obnażony miecz, uniósł go, wycelował w pień drzewa
i zawołał:
- Broń się! Jam jest Ulfar, Obrońca Bażantów!
 Nogi nie wytrzymały w końcu i przysiadł ciężko na pokrytej suchymi liśćmi ściółce, roniąc potok łez,
a zarazem śmiejąc się spazmatycznie, aż do bólu brzucha.

Zapach morza uderzył go na długo przedtem, zanim wypatrzył na horyzoncie siną bliznę; ciepła sól w
słońcu, wilgotne wodorosty na kamieniach. Przed nim krążyły wysoko mewy, wykrzykując do siebie
skrzekliwe skargi. Ulfar popędził konia, który niechętnie zaczął biec kłusem.
- Dalej, chłopcze, dalej! Pomóż mi wrócić do domu! - szeptał mu w uszy Ulfar.
Kiedy wyjechali z lasu, policzył domy. Nie mogło mu to zająć wiele czasu. Było ich dwadzieścia,
niektóre nawet duże. Z dachów podnosiły się smużki dymu, pochwytywane przez rześki, morski wiatr.
- To wystarczy - powiedział Ulfar. - To musi wystarczyć.
Gdy wjeżdżał między zabudowania, z naprzeciwka wybiegł duży pies, ujadając dziko i szczerząc
zęby. Ulfar chwycił mocniej cugle, ale koń najwyraźniej widział już niejednego wiejskiego psa, bo
wystarczyło, że wierzgnął mu kopytem blisko pyska, a pies czmychnął z podkulonym ogonem. Ulfar
potarmosił skąpą grzywę konia; ten pochylił łeb, parsknął i szedł wolno dalej.
Ulfar czuł na sobie wzrok ludzi; stali w mroku drzwi, w cieniach zaułków. Jednak nic sobie z tego nie
robił. Niech sobie patrzą. Niech patrzą na obcego przybysza, niech sobie kalkulują, ile mogą z niego
zedrzeć. Niech tylko spróbują. Choć musiał przyznać, że sam jego wygląd nie mógł już budzić w nikim
łupieżczej żądzy. Odzież miał rozdartą i zniszczoną w wędrówce, a do tego ani grosza przy duszy. Miał
jedynie miecz.... Ulfar pomyślał o Audunie i zaczął się zastanawiać, co w tej chwili szalony kowal może
robić. Zapewne nie wjeżdża do obcego miasteczka na kradzionym koniu.
Zagryzł usta, by nie wybuchnąć śmiechem, i jechał dalej.
W porcie pachniało patroszonymi rybami i zimnym powietrzem. W blednącym świetle dnia siedział
na kamieniu starszy, dobrze zbudowany mężczyzna, pochylając się nad czymś z wyciągniętymi rękami.
Ulfar zsiadł z konia i podszedł bliżej.
- Dobry wieczór - powiedział.
- Dobry - odpowiedział mężczyzna.
Twarz miał pomarszczoną i ogorzałą, brodę niechlujną, z siwymi pasemkami, a kąciki ust ściągnięte
ku dołowi. Mógł liczyć trzydzieści pięć lat, choć równie dobrze pięćdziesiąt. W dłoniach trzymał linkę z
haczykami, którą zwijał uważnie do kubła.
- Udany połów?
- Jak zawsze. - Mężczyzna splunął, podniósł głowę i po raz pierwszy spojrzał na Ulfara. - Kim
jesteś?
- Nazywam się Geiri - powiedział Ulfar; kłamstwo gładko przeszło mu przez gardło. - Chcę się
przedostać do Szwecji.
- Cóż, Geiri - powiedział rybak, spluwając znów przez ramię. - Jutro rano wypływa tam pewien
kupiec. Powiedzmy, że go znam. Ile możesz zapłacić?
Ulfar uśmiechnął się protekcjonalnie i machnął ręką.
- Niechaj mój ubiór cię nie zwodzi. Jestem człowiekiem majętnym.
- Byle nie majętnym w słowa, który jednak nie płaci - stwierdził rybak.
- Zwykle wpadamy w wielkie kłopoty, jeśli jesteśmy majętni w słowa, które nic nie znaczą.
- Rozejrzałeś się trochę, majętny człowieku? - Mężczyzna podniósł się z trudem i kulejąc, podszedł
do Ulfara. - Kłopotów nam tu nie brak. Mamy ich aż nadto. Cóż, porozmawiam o tobie z Hedinem.
- Dziękuję - powiedział Ulfar. - Bardzo dziękuję.
Rybak wzruszył ramionami.
- Nic nie obiecuję. Zobaczymy - odparł i pokuśtykał w stronę zabudowań.
Ulfar odprowadził go wzrokiem. Pozostał sam na pomoście.
Sam, nieprzydatny.
 Zresztą do czego w ogóle się nadawał? Do dziewek, gry w tafla, zabijania. Czasem
wyjdzie mu jakiś żart. Poczuł, jak narasta w nim potężne ciśnienie. Miał wrażenie, że lada moment
wybuchnie. Próbował przełknąć ślinę parę razy, ale nie mógł. Zdjęła go panika. Jednak to uczucie
zniknęło tak szybko, jak się pojawiło.
Musiał napiąć wszystkie mięśnie, aby poruszyć szczęką i otworzyć usta. Rozejrzał się. Jego wzrok
spoczął na kuble. Linka rybaka była poplątana. Przypomniało mu się, jak obserwował kiedyś w Uppsali
starych mężczyzn, którzy uwiązywali do linek haczyki: to byli bardzo odpowiedni, bardzo przydatni
ludzie. Usiadł na kamieniu i sięgnął do kubła.
- Au! Cholera! - krzyknął, gdy haczyk wbił mu się w palec.
- Zostaw linkę - warknął z końca pomostu rybak. - Jej układanie zabrało mi dużo czasu.
Kaczym chodem szedł za rybakiem niski, brzuchaty mężczyzna. Ulfar długo próbował wyciągnąć z
palca zadzior haczyka, a gdy mu się wreszcie udało, poczuł zaraz, jak krwawiącą ranę owiewa zimne
powietrze.
- To Hedin - powiedział oschle rybak.
Mężczyźni powoli zbliżali się do Ulfara, konia i rybackiego siedziska.
- Witaj, Hedinie - powiedział Ulfar, wstając i czując, jak pulsuje mu z bólu palec i płoną policzki.
Hedin ogarnął go zapadniętymi, ponurymi oczami.
- Czego chcesz?
- Przeprawy - powiedział Ulfar.
- Nie stać cię - stwierdził krótko Hedin, mierząc go fachowym spojrzeniem.
Ulfar zademonstrował swój najbardziej ujmujący uśmiech. Taką grę znał doskonale.
- Nie tylko stać mnie na przeprawę, ale mój ojciec, Alfgeir Bjorne, z pewnością okaże wdzięczność
każdemu, kto pomoże mi przeprawić się przez morze.
Rybak za plecami Hedina usiadł na kamieniu, wymrukując pod nosem przekleństwo. Natomiast twarz
kupca zmieniła się natychmiast i teraz z kolei on spróbował pokazać swoją, jak uznał Ulfar, najbardziej
ujmującą minę. Wrażenie nie było przyjemne.
- Oczywiście, a zapłacisz mi... kiedy?
- Po przeprawie. Mój ojciec nie wychował idioty.
- Oczywiście. Oczywiście.
Hedin złączył dłonie i nieznacznie się uśmiechnął. Ulfara coś szarpnęło w środku. Przez chwilę miał
wrażenie, jakby pływał w mule, jakby wyszedł z siebie, i oczami wyobraźni widział, jak podchodzi do
kupca, chwyta go pełną garścią za włosy, podcina mu kopniakiem nogi, roztrzaskuje mu nos o pomost i
wali jego głową o deski raz za razem, aż ten przestaje wrzeszczeć, przestaje się ruszać, tylko broczy
krwią, leżąc nieruchomo. Wrażenie było tak dojmujące, że musiał zdławić i połknąć podchodzące mu z
żołądka treści. Wydawało mu się, że coś straszliwie drażni jego wnętrzności, coś twardego i zimnego.
- ...możemy o to jednak zadbać. Jakaś narzuta czy coś, czym mógłbyś się okryć. Oczywiście również
nie za darmo. W dzisiejszych czasach nic nie ma za darmo, ma się rozumieć. Kiedy chcesz wyruszyć?
Ulfar zamrugał.
- Co?
- Pytam, kiedy chcesz wyruszyć.
- Jutro wczesnym ranem - wykrztusił Ulfar.
- Oczywiście. Świetnie. Spotkamy się tutaj - powiedział Hedin. - Tam stoi moja knara - dodał,
pokazując palcem mocno sfatygowaną łajbę kupiecką.
Ulfar przypomniał sobie zimne podróże morskie i zdobył się na uśmiech.
- Zatem jutro rano. Do zobaczenia, Hedinie.
- Oczywiście. Tak. - Hedin podniósł rękę do czoła i odszedł.
Minęło kilka chwil.
 - Chcesz, żebym się zajął twoim królewskim rumakiem? - zapytał rybak.
Ulfar odwrócił się i spojrzał na niego podejrzliwie, ale ogorzała twarz pozostawała znakomicie
obojętna.
- Do czasu, kiedy będziesz tędy wracał.
- Tak... Tak, proszę. To dobra szkapa, nadaje się do przyzwoitej pracy - powiedział Ulfar.
Rybak skupił się znów na lince z haczykami.
- Przywiąż go przy szopie. Rano go nakarmię.
Ulfar wrócił na drogę. Bez słowa uwiązał konia, poklepał go pieszczotliwie po szyi i odszedł szukać
jakiegoś miejsca do spania.

Zachodnie wybrzeże Szwecji,

późny październik roku Pańskiego 996

- Gdzie zatem mój denar? - zapytał Hedin.

Po nużącym dniu żeglugi wylądowali przy piaszczystym brzegu, a Ulfar poczuł, jak serce zabiło mu na
widok swojskich drobiazgów - drzewa były grubsze i niższe, gleba żyźniejsza. Byli w Szwecji, bez
dwóch zdań. W domu, choć droga przed nim jeszcze daleka. Słońce było już w połowie drogi na niebie,
ale przejmujący chłód w powietrzu zdawał się
zwiastować surową zimę.
- Mówiłeś, że jesteś człowiekiem majętnym, ale jak daleko sięga władza twojego ojca?
Reguły gry się zmieniły, teraz był we własnym kraju.
- Och, widzisz... - Ulfar się uśmiechnął. - Zapomniałem powiedzieć, że mój ojciec może już nie
przejawiać takich ojcowskich uczuć jak dawniej. Właściwie, jeśli się dobrze zastanowić, on w ogóle
chyba nie jest moim ojcem, a cały dobytek pozostawiłem na brzegu, z którego przypłynęliśmy.
Twarz kupca spurpurowiała, przełknął ciężko i coś wybełkotał, próbując dobrać odpowiednie
przekleństwa.
- Koń, którego zostawiłem u rybaka, powinien wystarczyć za zapłatę.
- Ta stara chabeta nie jest warta dziennej racji.
- Kochany Hedinie, nieładnie tak mówić o żonie - upomniał go Ulfar, zeskakując z burty na brzeg.
Gruby kupiec zrobił ruch, jakby rozważał rzucenie się w pogoń, ale Ulfar położył dłoń na rękojeści
miecza i delikatnie, ledwo zauważalnie, pokręcił głową.
Z Hedina uszło powietrze.
- Jesteś śmierdzącym łajnem - warknął.
Ulfar wzruszył ramionami, odwrócił się plecami do kupca i ruszył w głąb lądu, odprowadzany
krwistymi, gasnącymi w oddali przekleństwami.
Słońce zaszło i kierunek marszu wskazywały mu zawieszone gdzieś wysoko gwiazdy.
Rozwścieczona twarz Hedina szybko stała się tylko wspomnieniem. Wkrótce Ulfar natrafił na coś, co
przy pewnej dozie dobrej woli można było nazwać drogą czy ścieżką, prowadzącą we właściwym
kierunku, więc ruszył tą trasą. W brzuchu mu burczało, ale nie zważał na to, a gdy głód zaczął mu
naprawdę dokuczać, gryzł liście. Jakiś strumyk przecinający drogę pozwolił ugasić pragnienie. Dał się
nieść własnym nogom i próbował już o niczym nie myśleć.
Kiedy jakiś czas później zobaczył w oddali światła domostw, zaczął się poważnie zastanawiać, czy
nie powinien unikać ludzi, ze względu na to, jak do tej pory kończyły się takie spotkania. Ostatecznie
decyzję podjęły za niego skręcające się z głodu kiszki. Wziął głęboki oddech i ruszył w stronę osady.

Ekartstad, zachodnia Szwecja,

późny październik roku Pańskiego 996
 Zadbaj o to, aby cię polubili. Ta myśl kołatała się w głowie Ulfara razem z wybuchami ochrypłego
śmiechu, fałszującym śpiewem i ogólnym harmiderem panującym w sali. Zadbaj o to, aby te bydlaki cię
polubiły. Poprowadź owieczki na rzeź. Coś się w nim odezwało, ale stłumił to siłą woli, przytrzymał i
nie pozwolił wydobyć się na zewnątrz. Zamiast tego przybrał taki wyraz twarzy, jakby siedzący
naprzeciwko rywal speszył go swoim kolejnym ruchem.
To również podziałało. Kątem oka dostrzegł, jak kompani kupca triumfalnie do niego mrugają. Jeden
posunął się nawet do tego, by krzepkiego mężczyznę ostentacyjnie klepnąć w plecy. Odgrywając dalej
swoją rolę, Ulfar cmoknął z niezadowoleniem, podniósł brwi i pokręcił głową.
- Mam za swoje - mamrotał tak, aby go usłyszano. - Nie powinienem był godzić się na szansę
rewanżu z podwojoną stawką. Wiedziałem, że pierwszą partię wygrałem przez przypadek.
Mężczyzna o szerokiej, ospowatej twarzy, Szwed z północnej części kraju, kiwnął głową i
uśmiechnął się szeroko, pokazując rząd zepsutych zębów.
- Może miałeś szczęście - powiedział. - A może wodziłem cię za nos.
Ulfar mógł jedynie ukryć drwiący uśmieszek cisnący się na usta. Jeżeli to prawda, to jesteś dwa razy
tak bystry jak brzydki - pomyślał. Zaniechawszy na razie szybkiej wygranej, wykonał drugi z
najdogodniejszych dla siebie ruchów. Ospowaty nie mógł już uniknąć sromotnej porażki, ale było to
widoczne tylko dla wytrawnego gracza. Ulfar westchnął, odsuwając pionka od króla przeciwnika.
- Nic innego nie mogę chyba zrobić - powiedział.
Po krótkim namyśle rywal wykonał z uśmiechem następny ruch, dając się wciągnąć w pułapkę.
- Ech, mięczaki z południa, to was nauczy, żeby nigdy nie siadać do umysłowej gry z ludźmi północy -
zapiał zadowolony.
Ulfar pokiwał głową przepraszająco. Następne dwa ruchy były oczywiste, ale należało je wykonać z
odpowiednim rytuałem. Z rozmysłem sięgnął po kufel i popijał miód drobnymi łyczkami, by zachować
jasność myśli.
- Wiem, wiem - powiedział. - Ci z Uppsali ciągle się chełpią, jacy to są bystrzejsi od tłustych łosi z
północy, ale obaj wiemy, że to tylko czcze przechwałki.
Ospowaty charknął i splunął na podłogę.
- Nie inaczej, młokosie. Nie inaczej - burknął, przesuwając króla dokładnie tam, gdzie chciał tego
Ulfar. - Kiedy przybywamy na południe z futrami, widzimy, jak z nas drwicie,
sądząc, że patrzymy akurat w drugą stronę.
- Och, ja nigdy z was nie drwiłem - zaprotestował słabo Ulfar, wykonując kolejny ruch. - Szczerze
mówiąc, zawsze się bałem ludzi z północy. Wyglądają tak, jakby mogli powalić dorosłego niedźwiedzia.
- Chyba masz na myśli kobiety z północy - zażartował jeden z widzów, co wywołało ogólną salwę
śmiechu.
Nawet ospowaty wydawał się rozweselony i szybko zrobił następny ruch. Wokół zaczęły uderzać o
siebie kufle z miodem.
- No, chłopcze, to koniec, poddaj się i dawaj denara!
Ostrożnie - pomyślał Ulfar. - Zanim wydobędziesz sztylet, popieść zwierzaka za uchem.
- Możemy jeszcze zrobić kilka ruchów? - zapytał nieśmiało. - Chciałbym jak najwięcej się od ciebie
nauczyć.
Mężczyzna z bruzdami na twarzy przewrócił oczami.
- Nie bardzo wiem, czego miałbym cię jeszcze uczyć, południowcu. Przecież ty tylko - Ulfar wykonał
ruch - odsuwasz w czasie to, co jest - głos ospowatego ucichł nagle, a ostatnie słowo było ledwie
słyszalnym szeptem - nieuniknione...
Wokół stołu zaległa martwa cisza, widzowie wreszcie pojęli położenie przybysza z północy. Piony
Ulfara, pozornie wycofujące się w popłochu, tak naprawdę zajmowały pola odcinające drogi ucieczki
królowi przeciwnika. Gra się skończyła.
 - Ty...
- Och! Co za szczęście! Loki dziś nade mną czuwa! Byłem pewien, że już po mnie!
Ulfar zdławił w sobie drwiący uśmiech i odruch, by wyciągnąć dłoń po denara. Zrobił za to
wszystko, żeby wyglądać na szczerze zaskoczonego.
Ospowaty spoglądał na niego z żądzą mordu w oczach.
- Ty... ty oszuście!
Jego brudna ręka spadła ciężko na leżącego na stole denara.
Gdy Ulfar zobaczył, jak znika jego pieniądz przeznaczony na jedzenie i picie, poczuł w sobie zimny,
nieprzyjemny dotyk głodnej nocy pod gołym niebem i coś w nim pękło. Krawędź jego kufla grzmotnęła w
nadgarstek przeciwnika i wszystko pociemniało mu przed oczami. Wyrzucił z siebie coś o honorze i
śmierci, chwycił garść monet i błyskawicznym ruchem uchylił się przed niezdarnym ciosem ospowatego.
Wstając, zahaczył nogą o stół. Wtedy pchnął. Stół uniósł się, potem opadł, a ospowaty zniknął gdzieś pod
nim. Wokół widniały przestraszone oczy, ludzie cofali się o krok, ale Ulfara to nie obchodziło. Przebrała
się miara. Stał już nad przerażonym handlarzem futrami i okładał go pięścią zamkniętą na monetach.
Rozległ się trzask i mokre, przyprawiające o mdłości chrupnięcie; twarz kupca jakby pękła, chlusnęła
krew, podniosły się krzyki, coraz większe krzyki, również wrzaski kupca. Wierzgnął nogami, raz udało
mu się trafić Ulfara. Zamłócił w powietrzu rękami, ale daleko od przeciwnika. Ulfar poczuł, jak coś staje
mu w gardle, niemal je zatyka; policzki pulsowały mu dziko.
Sięgnął po miecz i w oczach człowieka, którego miał zabić, zobaczył odbicie tego, co sam teraz
odczuwał.
Z dłonią na rękojeści rozejrzał się dookoła.
Ludzie wbijali w niego struchlałe oczy, na twarzach malowały się strach i niesmak.
- Nie... nie pozwolę szargać mojego honoru - wychrypiał i puścił miecz, czując, jak twarz oblewa mu
gorąca fala. - Ani tobie - skierował palec w drżącego mieszkańca północy - ani nikomu innemu. -
Potoczył wokół wzrokiem. - Jasne?
Ospowaty przytaknął i powolutku, nie wstając, zaczął się przesuwać w tył, jakby się wycofywał
przed rozjuszonym psem.
- Jasne. Pomyliłem się.
- T-ty... Ja bym cię...
Słowa uwięzły w gardle. Ulfar spojrzał jeszcze spode łba i wybiegł na dwór.

Łzy popłynęły później. Skręcił z drogi w las i włóczył się przez dłuższy czas bez celu; w końcu
przysiadł pod potężną sosną. Był daleko od miasta, wciąż głodny, wciąż zły. Pięść rwała bólem, kostki
palców bolały od ciosów, dłoń piekła od zaciskania monet.
Wszystko działo się bardzo powoli: łagodny podmuch wiatru na ustach, zapach zimna w powietrzu.
Oparty plecami o sosnę zaczął sobie przypominać Stenvik i wydarzenia po śmierci Geiriego. Jakaś
twarda gruda zebrała mu się w gardle. Usiłował ją przełknąć, ale ona rosła wbrew niemu, aż zaczęły mu
dygotać wargi... Zamrugał raz i drugi, w końcu na twarz wypłynął obraz rozpaczy. Trzęsąc w płaczu
ramionami, chwytał łapczywie powietrze, a potem zgiął się wpół, jakby chciał osłonić serce przed
światem. Zaczął kaszleć przez łzy; krótkie, ochrypłe spazmy, jakby chciał podważyć i wyrzucić z siebie
ból i rany, wszystko, co wydarzyło się od tamtego dnia w porcie Stenviku.
Jej imię kładło się na jego usta, ale te nie potrafiły go wypowiedzieć; dopadła go za to następna fala
rozpaczy, cięższa, większa i szybsza, płakał rzewnie, nad ojcem, nad Geirim, nad wszystkim, co widział i
znał.
Jego ciało nie należało do niego. Padł na ziemię zdjęty konwulsjami, rzucając się to w jedną, to drugą
stronę. Krzyczał na cały świat, otworzył szeroko usta i po raz pierwszy uwolnił duszące go żale.
Rozdzierający serce płacz poderwał z drzew wystraszone gawrony. Ale nie trwał długo; Ulfarem
wstrząsnął nowy atak kaszlu, zdusił wnętrzności, spętał żołądek, ścisnął szyję i tył głowy.
Kiedy wszystko z niego uleciało, zapadł w głęboki sen.

Obudził się, niebo nie było niebem. On nie był sobą. Nic nie było takie, jakie powinno być. Usiłował
sobie przypomnieć, co ostatnio robił, ale nie przychodziło mu to łatwo.
Zasnął w środku nocy, teraz był ranek. W gardle czuł suchość, a kiedy wstał, zachwiał się na nogach.
Bolały go plecy. Coś wbijało mu się w żebra. Gdy pomacał w tym miejscu ręką, poczuł pod tuniką
srebrną flaszeczkę. Otworzył ją i opróżnił chciwymi łykami.
Nagle ocknął się, jakby wpadł do lodowatego oceanu. Już wszystko wiedział.
Las natarł na niego, wdarł się w niego, to on był lasem. Był zimnem i ciepłem, był ściółką i trawą.
Znał to wszystko, znał wszystkich. Pierś mu się wytężyła, jakby lada chwila miała pęknąć. Znał światy.
Powstał ze swojego tronu i jednym okiem zobaczył wojowników, swoich wojowników. Szedł przez
komnatę w świetle połyskujących tarcz - swoją komnatę, swoich tarcz - silnym pchnięciem otworzył
wielkie drzwi i wkroczył w wir walki. Toczył bój z Jotunami, zmagał się z Hel, wszystko nadaremno,
ponieważ gdziekolwiek przeszedł, peleryna Lokiego nikła przed nim w ciemnościach. Przeszedł
barwnym mostem i wówczas...
Zobaczył Stenvik.
Zobaczył Lilię.
Ulfar chciał się zatrzymać przy każdym okruchu, jaki tam pozostał. Zamigotała mu twarz Geiriego, a
ciemna peleryna z szelestem zniknęła znów za rogiem.
Zobaczył Lilię w ramionach Haralda, zobaczył, poczuł, jak kawałek drewna rozdziera jej gardło, był
krwią, która chlusta z jej ciała, był ziemią, która pochwyciła ją, gdy spadała.
Ulfar krzyknął, wyrwał z pochwy miecz i przeszył nim swoje serce. Obraz Stenviku zadrżał
gwałtownie i wybuchł, rozpadając się na kawałeczki, które odsłoniły gwiazdy wokół niego, gwiazdy w
jego oczach. Pręgi bólu uchwyciły się czarnego nieba, odkrywając je, odsłaniając rozpościerający się za
nim błękit, którego sięgały czubki drzew. Świat zadrżał, Ulfar znowu zakaszlał, raz tylko, krew
zabulgotała i wytrysnęła z jego ust. Teraz gwiazdy były tylko punkcikami jasnego światła na niebie,
dziurkami w obrazie, który na brzegach już płowiał.
Spuścił głowę i spojrzał na swoją pierś.
Krew zbierała się wokół tych kilku centymetrów zatopionej w ciele stali, pompowana z wnętrza
wypływała coraz słabszymi strużkami. Chłód przeszył jego ciało niczym zimowy, mroźny wiatr; ręce mu
zdrętwiały. Po zimnym dygocie owładnęła nim nagle mdła fala ciepła, jakby spowito go w wełniane
koce, i na twarzy Ulfara pojawił się pusty, zmęczony uśmiech. Mógłby teraz zasnąć; mógłby po prostu
leżeć i czekać, aż nadejdzie sen.
Upadł na ziemię twarzą w dół.
Miecz uderzył w ziemię i wepchnął się w ciało. Ból był nie do zniesienia; był większy niż on,
większy niż świat. Przytłoczył go i w końcu zrozumiał: to koniec. To śmierć. Spazmy wstrząsnęły jego
ciałem. Zostanie zrównany z ziemią tą potężną tarczą bólu, zmiażdżony, starty, unicestwiony. Czuł, jak
niknie, czuł, jak uchodzi z niego życie.
Oczy Ulfara zamknęły się po raz ostatni - i zaraz rozwarły się szeroko.
Było mu zimno do szpiku kości, do samego rdzenia, który był twardy, który był niewłaściwy i który
nigdy nie umrze.
Ulfar krzyknął.

W drodze na północ od jeziora Wener,

środkowa Szwecja,
późny październik roku Pańskiego 996
 Goran ziewnął przeciągle, podrapał się po siwym zaroście i zaczął się zastanawiać, nie po raz
pierwszy, czy lata temu nie powinien był pozostać jednak w domu. Jako środkowy brat nie
odziedziczyłby po ojcu gospodarstwa, ale może nauczyłby się kowalstwa albo rzeźbienia w drewnie.
Może. Jednak nie, uznał wtedy, że życie wikinga będzie pełne przygód i bogactw.
Jakoś nikomu nie przyszło do głowy, żeby wspomnieć mu o czymś takim jak choroba morska.
Dał za wygraną po trzech kompromitujących próbach, każdej okraszanej obfitszymi wymiocinami niż
poprzednia. Ciągnęło go do walki i umiał się bić, ale przepłynięcie na pole bitwy, a potem powrót z
niego, przekraczało jego możliwości. Pozostała służba przy karawanach, ale to mu się podobało. Nie
musiał wiele myśleć, wystarczyło, że stoi i groźnie wygląda - albo idzie, jak teraz. Nie narzekał, chociaż
musiał się przyzwyczaić do marszu z kosturem i drwin ze strony idących żwawo młodszych strażników.
Niech sobie szydzą, niech go przezywają „chodzącym kijem". Nigdy nie wiadomo, kiedy taki sękaty,
gruby kostur może się człowiekowi przydać.
Niewielka grupa składała się z czterech wozów, sześciu kupców i czterech strażników. Szli bez
przeszkód, w dobrym czasie, więc kupcy sowicie ich opłacili: zważywszy na to, co i dokąd wieźli, było
ich stać. Przy odrobinie szczęścia za dziesięć dni dotrą na miejsce. Młodsi rozprawiali już o dziewkach i
trunkach, jakich zakosztują u celu podróży, ale Goran widział ich parę razy w akcji i wiedział, że szanse
mają co najwyżej skromne.
Chciał właśnie włączyć się do rozmowy, krzyknąć coś do Heidreka, gdy nagle poczuł, że coś... jest
nie tak. Instynktownie się obrócił i zobaczył, jak przez zarośla przedziera się jakaś zakrwawiona zjawa, a
potem wychodzi na drogę, wrzeszcząc i wymachując mieczem ledwie metr od kupców. Nawet spokojne
konie zaprzęgnięte do wozów zaryły kopytami w miejscu i zarżały ze strachu.
Goran bez namysłu uniósł kostur i grzmotnął nim w skroń podchodzącego człowieka. Ten padł na
kolana, a potem zwalił się na ziemię.
W ułamku chwili śmiertelne zagrożenie na powrót przerodziło się w cichą sielankę. Miecze wróciły
do pochew, konie się uspokoiły; nawet nerwowe rozmowy szybko ustały. Ingimar, który w kosztownym,
za to źle dobranym odzieniu wyglądał na głupszego, niż w rzeczywistości był, wycelował w leżące ciało
krótki palec i zaczął mówić piskliwym głosem:
- Kto to jest? Co to znaczy? Dlaczego podszedł tak blisko? Kim jest ten człowiek? Dlaczego go nie
zatrzymaliście?
- Wydaje mi się, że go zatrzymaliśmy - przerwał mu Heidrek.
Goran powstrzymał cisnący się na usta ironiczny uśmiech.
- Ach... tak. Kim on jest?
- Tego nie wiem - odparł Goran. - Wygląda na poważnie rannego.
Pochylił się, aby uważniej obejrzeć leżącą brzuchem do dołu postać.
- Uważaj! - zapiszczał Ingimar, ale Goran nie zwracał na niego uwagi.
- Och, paskudnie wygląda - rzucił zaglądający mu przez ramię Heidrek; rana była świeża, czysta,
wydawała się śmiertelna. - Ma drań szczęście!
- W rzeczy samej - stwierdził Goran i odwrócił się do Ingimara. - Co chcecie robić?
Kupiec spojrzał na leżącego.
- Pokaż mi jego miecz - powiedział wyraźnie spokojniejszym głosem, gdy nabrał pewności, że
człowiek jest nieprzytomny. - Dobrze. Teraz rozepnij mu tunikę. Co on ma zawieszone na szyi?
- Jakiś znak runiczny. Na rzemyku.
- Na pewno jest nieprzytomny?
- Leży bez ducha, jak matka Regina - odpowiedział Goran.
- Ee... nie ma szeroko rozłożonych nóg - wtrącił Heidrek.
- Zamknijcie się! - warknął stojący za nim Regin. - Bo każdemu dam po gębie.
 Ingimar zszedł ostrożnie z wozu i ukląkł obok Gorana.
- Ach - powiedział, taksując uważnym wzrokiem wędrowca. - Zwiążcie go. - Po co? - zapytał Heidrek.
- Zwiążcie - rzucił krótko Ingimar. - Zwiążcie i rzućcie na wóz z futrem. Ma żyć.
- Co?
- Zabieramy go do Uppsali.

Rozdział 7

Północny Atlantyk, w pobliżu Nord-Leksy, wczesny listopad roku Pańskiego 996

- Za dawnych dni mówiło się, że żeglarz, który wyprawia się w morze o tak późnej porze roku,
ciągnie w kilwaterze boginię Hel - mruknął Skeggi. - W tym wypadku powiem, że suka jest tuż za naszymi
plecami i podchodzi krok po kroczku.
- Trudno zaprzeczyć - powiedział Finn i przeżegnał się.
W tym momencie, jakby uznając rację tych słów, żaglami szarpnął od północy ostry powiew zimnego
wiatru. Król Olaf kazał ludziom wiosłować tylko po to, żeby nie zmarzli. Valgard siedział pod masztem
opatulony w trzy futra, a mimo to dygotał i szczękał zębami. Z powodu zimna stracili już dwóch ludzi -
obaj doznali nagłego skurczu mięśni i wypadli za burtę. Morze zabrało, co do niego należało. Król Olaf
odmówił modlitwę za ich dusze.
Podszedł do nich Botolf, jak zwykle niepostrzeżenie. Podniósł brwi i spojrzał z zainteresowaniem w
stronę lądu.
- Ciekawe... - powiedział.
Finn podążył wzrokiem za jego spojrzeniem. Niebieskoszare i ciemnozielone pasmo po prawej
stronie dawno już rozmyło się w szerokim, lądowym krajobrazie, a niezliczone wyspy i wysepki po
lewej ustąpiły niezmierzonej przestrzeni otwartego morza. Kiedy wreszcie się zorientował, na co patrzy
wysmukły wojownik, zaparło mu dech.
- Ogień! Sygnały! Łańcuch sygnałów! Musimy...
- Wszystko zgodnie z planem, Finnie. Wszystko zgodnie z planem. - Król Olaf stał na dziobie, nie
ruszając się z miejsca; jego słowa niósł wiejący od przodu wiatr, on sam nawet się nie odwrócił. - Jest z
nami nasz Pan, a nie przybywamy tutaj, aby czynić krzywdę i niesprawiedliwość. Haakon nie ma
wystarczających sił. Wiemy, że wszystko będzie pracowało na naszą korzyść. Przekazywane sygnały
oznaczają tylko tyle, że garstka ludzi będzie miała więcej czasu na rozmyślania, co się stanie, gdy do ich
brzegu dobije niezwyciężona armia.
- Jeżeli Valgard ma słuszność - mruknął pod nosem Botolf.
Finn znowu się przeżegnał i spojrzał na fale z wąskimi, małymi grzywami. Odwracając się, zauważył,
że Valgard wstał. Chuderlawy zielarz, sinozielony na twarzy, opierał się o maszt, dygocząc na całym
ciele.
- Dobrze się czujesz? - zapytał Finn.
Valgard posłał mu zabójcze spojrzenie.
- Nienawidzę okrętów. Ile widziałeś ognisk?
- Trzy...?
- Siedem - powiedział Botolf nad samym uchem Finna, który aż podskoczył, niemile zaskoczony.
Ten ciemnowłosy południowiec przyprawiał go czasem o gęsią skórkę. Po prawej stronie mijali
wzgórza z ostrymi szczytami, na których wysoko dymiły rozpalone ogniska; po lewej, jak okiem sięgnąć,
ciągnęło się morze.
- Dziękuję - odpowiedział Valgard. - To oznacza, że zostało nam nie więcej niż pół dnia żeglugi.
- Zgadza się - przyznał Botolf. - Zmierzasz do Thorgrimsstrand?
Finn usłyszał nutę drwiny w jego głosie i naraz nabrał ochoty, by wpakować mu pięść w usta.
Odwrócił się i spojrzał w twarz wodzowi z południa. Była chuda, pociągła i skryta w cieniu. Nie była to
szczera chrześcijańska twarz.
Valgard uśmiechnął się i pokręcił głową.
- Do Bjornevik. Do Zęba Lokiego.
- Świetnie. To nam...
- Potem do Trondheim.
Dotychczas Finn nie słyszał śmiechu Botolfa. Przypominał warczenie wilka tuż przed skokiem na
ofiarę.
- Jeśli kiedyś będę musiał z tobą walczyć, chwaściarzu, wolałbym, aby było to na morzu. Na morzu i
jeden na jednego - powiedział z uśmiechem.
- W takim razie postarajmy się, aby nigdy do tego nie doszło. Trudno dziś znaleźć tak wielki talent jak
twój, Botolfie. Skoro o talencie mowa - podobno mógłbyś wyznaczyć dodatkową grupę ludzi?
- Już z nimi rozmawiałem. Są twoi.
- Dziękuję. Teraz zajmij dobre miejsce, zaraz zacznie się taniec.
- Na rozkaz - odparł Botolf z drwiącym uśmiechem na ustach.
Zdawał się płynąć po pokładzie, gdy przechodził na stanowisko obok Skeggiego przy rufie.
Przez głowę Finna przetoczyła się masa pytań.
- Co...? Jak nam się...? Ale przecież...? - wyjąkał.
Valgard uciszył go ruchem dłoni i odezwał się cicho:
- Nic nie mów. Patrz. Niedługo będziemy robić zwrot.
- Ale kiedy...?
- Nie miałeś do tego głowy, musiałeś dopilnować, żeby z tymi dwoma szczurami wszystko poszło
zgodnie z planem. Porozmawiałem z naszymi przyjaciółmi na rufie. Król... - Valgard przeżegnał się i
skłonił głowę w stronę dziobu - król rozmawiał z wodzami, którym mógł bez reszty zaufać, i ujawnił
nasze zamiary. Posłuchaj...
Valgard podniósł głowę. Cień uśmiechu zamajaczył na jego ustach, gdy nad wodą poniosły się
wykrzykiwane komendy. Wioślarze unieśli wiosła, zaczepili je i siedzieli w bezruchu, czekając, aż reszta
floty do nich dołączy.
- Tutaj skręcamy - powiedział Valgard, pokazując ogromną górę wcinającą się w morze pięć
kilometrów przed nimi. - Stamtąd prowadzi prosta droga do legowiska Haakona.
Według Finna medyk wyglądał na zmęczonego, a jednocześnie bardziej ożywionego niż kiedykolwiek.
Okręty opłynęły ich z obu stron, wyszły naprzód i zaczęły formować szyk. Pierwsze wyrwały się już
do przodu, pieniąc morze pod uderzeniami wioseł; grupa statków za nimi dotrzymywała tempa, ale
zachowywała dystans. Wkrótce obie grupy znikły za wysuniętym przylądkiem.
Król Olaf podniósł rękę, rozprostowując płasko dłoń.
Niczym kręgi wodne poniosła się na wszystkie strony pełna wyczekiwania cisza.
Ta chwila zdawała się ciągnąć w nieskończoność - w końcu król zacisnął wyciągniętą dłoń w pięść i
wolnym ruchem opuścił ramię, wskazując kierunek przed siebie.
Wiosła jak jedno uderzyły z pluskiem o taflę wody, a wioślarze z nowym wigorem zabrali się do
pracy. Łaska Njordura skoczyła do przodu, żagiel wydął się na wietrze, a za nim pomknęło w szyku
dwadzieścia dalszych okrętów.
Gdy zostawili przylądek z tyłu, Finn zauważył, jak twarz Valgarda rozjaśnia nieczęsty uśmiech. W
pierwszym miejscu, do którego mogli przybić, szerokim pasie piaszczystego brzegu, pośpiesznie
wzniesione fortyfikacje obronne zostały równie pośpiesznie opuszczone. Sześć kilometrów dalej trzecia
część ich okrętów dobiła bez trudu do brzegu i obezwładniła symboliczne siły przeciwnika, gdy wyszła
im na spotkanie grupa obrońców. Rozproszone posiłki przybyłe w ostatniej chwili z Trondheim związały
się walką z najeźdźcami z drugiej fali statków, którzy zeskoczywszy zza burt i przeszedłszy przez skalisty
cypel Zęba Lokiego, łatwo odcięli ich od miasta. Odgłosy bitwy szybko przemieniły się w krzyki
mordowanych.
Finn dostrzegł, jak Skeggi i Botolf wymieniają pełne uznania spojrzenia.
Wybrani przez króla wojownicy żeglowali dalej, do serca Trondheim.

Trondheim, północna Norwegia, wczesny listopad roku Pańskiego 996

Najsilniejszych wojowników Haakon wysłał na spotkanie najeźdźcy; w mieście pozostały grupy

gołowąsów i siwobrodych obrońców, z którymi oddziały Skeggiego i Botolfa poradziły sobie bez trudu,
zdobywając przystań. Wylali się na ląd jak mordercza szarańcza, torując drogę królowi Olafowi, który
wkroczył do Trondheim, zabijając każdego, kto stanął mu na drodze. Posuwający się za królem Finn
rozglądał się dookoła. W powietrzu unosił się zapach krwi, widział krew w oczach wojowników. Wokół
siekano na kawałki chłopców i starców - Botolf robił to błyskawicznie, Skeggi z okrucieństwem.
Jednak w chwili gdy złamali ducha obrońców Trondheim, król Olaf ryknął do ludzi, aby w imię
Białego Chrystusa wstrzymali rzeź. Rozkaz rozniósł się w okamgnieniu i wkrótce szczęk mieczy ucichł.
Najeźdźcy stanęli w szyku za królem. Zamiast odgłosów bitwy zewsząd dochodziły teraz cichnące jęki i
nawoływania rannych.
Instynktownie Finn rozkazał czterem ludziom oczyścić miejsce przed królem, który się odwrócił, i
gdy czwórka wojowników usuwała spod jego stóp potwornie pokaleczone ciała, krzyknął donośnie
ponad dachami chat i domów:
- Haakonie!
Nikt nie odpowiedział.
- Haakonie!
Mieszkańcy Trondheim uformowali przed nimi bezkształtny mur matowych oczu, które spoglądały na
nich z wrogością, w całkowitym milczeniu.
- Jarlu Haakonie! Wyjdź do mnie albo ogłoszę cię tchórzem i mieczem potraktuję twoich krewnych! -
krzyknął król Olaf.
Odwróciły się głowy, ludzie się rozstąpili i utworzyło się przejście. Z tłumu wyszedł wolnym
krokiem wielki mężczyzna o gęstych srebrnych włosach i siwiejącej brodzie. Stanął na środku placu.
Miał kolczugę, a na niej falujące futro ze skóry białego niedźwiedzia; pod pachą trzymał mocny hełm, u
pasa wisiał bitewny topór. Jego ostrze nie było zakrwawione, Finn jednak odruchowo sięgnął do miecza.
Okrutny grymas pojawił się na ustach mężczyzny, kiedy spojrzał pogardliwie na króla Olafa i skinął
w stronę zabitych i umierających.
- To nakazuje ci czynić twój Bóg? Mordować chłopców i starców? - zapytał niskim, gardłowym
głosem.
- Będę postępował z nimi wedle tego, jak będą się prowadzić, a sądzić ich będę wedle twych
własnych zasad - odparł król Olaf.
Jego słowa odbijały się echem od glinianych, okrytych deskami ścian.
- Za nic mam twoje słowa, Olafie - stwierdził Haakon. - Jednak powiedziałeś, co chciałeś
powiedzieć. Cóż dalej?
- Klęknij przede mną i złóż hołd - powiedział król Olaf.
Haakon przełknął głośno, charknął i splunął. Sięgnął po wiszący u pasa topór, ale w tej samej chwili
za plecami króla Olafa rozległ się ogłuszający brzęk metalu, gdy czterystu hardych najeźdźców wydobyło
miecze. Stary wódz z najwyższym wysiłkiem powstrzymał rękę i powoli postąpił parę kroków naprzód.
Król ruszył w jego stronę.
Finn miał wrażenie, że w oczach dumnych mieszkańców północy dostrzega błysk niesmaku, kiedy ich
wódz przedłożył życie ponad śmierć i ukląkł w milczeniu przed swoim królem - ich królem.
Valgard bez większych trudności odszukał miejscowych zielarzy. Jednym z nich był chłopiec o
zielonkawej cerze, który dopiero terminował i przydać mógł się najwyżej do zbierania łajna. Drugi był
zgrzybiałym staruchem, który znał się na rzeczy, ale najprostsze nawet czynności wykonywał potwornie
powoli. Było oczywiste, że w Trondheim od dawna nie oglądano naprawdę poważnych ran. Zapytał o
głównego medyka miasta, ale jak się okazało, choć człowiek ten potrafił wiele w swoim fachu, nie był w
stanie przytwierdzić sobie głowy z powrotem na kark. Valgard westchnął ciężko, kazał im
przygotowywać gorące okłady i zgromadzić zapas wody, a potem poszedł opatrywać rannych.
Pracował bez wytchnienia do zachodu słońca, a później kazał sobie świecić. Smród idący od świecy
z foczego tłuszczu był trudny do zniesienia, ale przynajmniej tłumił odór krwi. Valgard skupił wszystkie
myśli na pracy, opatrując rany zarówno własnych ludzi, jak i wrogów, wypuszczając ich z rąk w lepszym
stanie, aniżeli zastał. Siłą rzeczy spostrzegł, że więcej do opatrywania miał wrogów. Niektórzy potrafili
okazać podły charakter i domagali się szczególnego traktowania - jeśli któryś nazbyt mu się nie spodobał,
medyk prosił Skeggiego, aby zajęli się nim jego ludzie. Większość walczących, z obu stron, przyjmowała
swój los ze znużeniem - nie pierwszy raz byli ranni. Niektórzy byli wdzięczni za jego umiejętności, a
Valgard nie omieszkał zapamiętać sobie ich twarzy.
Król Olaf surowo zabronił brać łupy i większość mężczyzn stosowała się do zakazu. Jednak po
zmroku zjawiło się u Valgarda kilka kobiet z typowymi, nadto dobrze mu znanymi ranami i jego myśli
zaczęły krążyć bezwiednie wokół Haralda. Olbrzym wart byłby każdych pięciu najlepszych wojowników
Olafa, ale o tej porze grasowałby już po mieście, rozkoszując się zadawaniem bólu i wzbudzaniem
strachu, pozostawiając w kobietach nasienie nienawiści i uchodząc, zanim zacznie ono kiełkować. Stare
czasy.
Jakiś nieśmiały chłopiec stanął przed nim, a Valgard zdobył się na uśmiech.
- Co jest? - zapytał.
- To... to... - Chłopiec zaczerwienił się jak burak.
- Wprowadź ją - polecił Valgard.
Chłopiec wyskoczył jak strzała, a chwilę później wrócił z uwieszoną na ramieniu dziewczyną,
szczupłą, młodą, słaniającą się na nogach. Odzienie miała w strzępach, jej twarz zakrywały gęste czarne
włosy. Valgard nie musiał patrzeć jej w oczy, by wiedzieć, jaki cierpi ból - nogi jej się trzęsły, skręcała
tułów, jakby chciała ulżyć ugiętym pod jakimś ciężarem ramionom, a w miejscu, gdzie stała, na podłogę
kapała krew. Dwa palce na każdej z dłoni sterczały wygięte w przeciwnych kierunkach.
- Przynieś gorącą wodę - rzucił ostro Valgard.
Chłopak spojrzał na dziewczynę, potem na Valgarda, by w końcu wybiec pośpiesznie. Dziewczyna się
zachwiała, upadłaby o mały włos, ale Valgard zrobił trzy szybkie kroki i ją podtrzymał. Plecy zapiekły go
z bólu, ale nie zważał na to. Delikatnie odgarnął włosy z twarzy dziewczyny i palcem podniósł jej głowę.
 Oczy miała podbite, zsiniałe, z przodu brakowało jej zęba. Za włosy ciągnięto ją tak mocno, że w
kilku miejscach miała rozdartą skórę na głowie i po wpółzakrzepłych strupach sączyły się wąskie strużki
różowawej krwi.
Oczy miała otwarte, ale puste.
Valgard podniósł brwi. Nigdy nie potrafił zrozumieć, dlaczego rośli, silni mężczyźni muszą uderzyć
kobietę, żeby stanął im kutas. Widział w życiu wystarczająco wiele, aby wiedzieć, co się stało:
dziewczyna może zacząć krzyczeć, ale jeszcze nie teraz, więc najlepiej jak najszybciej skończyć robotę.
Położył jej dłoń na zdrowym ramieniu i podprowadził do stołu, ułożył ją ostrożnie i zaczął opatrywać
rany.
Wówczas przyszła mu do głowy pewna myśl i podczas gdy ręce pracowały wytrwale, kojąc ból
dziewczyny, na jego twarzy pojawił się uśmiech. Może jednak jest drobne światło w tej panującej
ciemności, nawet tutaj, na północy.

Sala jarla Haakona była tak wielka, jak żałosne były rudery mieszkańców jego miasta. Każdą ławę
przykrywały grube, gęste futra, a na ścianach jaśniały miedziane, srebrne bądź złote zdobienia. Na jednej
z dwu dłuższych ścian pysznił się dumnie wielki irlandzki gobelin przedstawiający chudego człowieka
atakowanego przez skrzydlate bestie; na ścianie przeciwnej wisiał gobelin z nieprawdopodobnie długim
okrętem bojowym, na którego dziobie stała postać barczystego mężczyzny mającego na głowie łeb
białego niedźwiedzia z rozwartą paszczą.

Tronowe podwyższenie na końcu sali miało wysokość człowieka solidnej postury. Prowadziły na nie
usytuowane z boku schody, przy których znajdowało się jeszcze jedno, nieduże pomieszczenie. Przed
podwyższeniem stały trzy krzesła, ustawione tak, aby siedzący mieli przed sobą stopy wodza. Król Olaf
siedział na wysokim krześle i z pogardą patrzył na salę.
- Dzikusy - mówił pod nosem. - Sroki i dzikusy. Tylko kradną i mordują. Skarby zdobyte w sposób
nikczemny nic nie są warte.
Uczynił znak krzyża, patrząc na gobelin ze statkiem wikingów.
W drzwiach w drugim końcu stanął Finn. Przestrzeń sali i jej wystrój sprawiały, że wojownik
wyglądał na małego człowieka. Pozdrowił króla, stojąc w progu, i skłonił głowę.
- Wejdź, Finnie - zawołał król Olaf. - Przynieś tu krzesło. - Wskazał wolne miejsce obok siebie.
Finn podszedł do podwyższenia i zadarł głowę.
- Jesteś pewny, królu? - zapytał.
- Jest dla mnie jasne, że jarl Haakon chciał się postawić ponad wszystkimi innymi i bliżej tych... -
Król skrzywił się z obrzydzeniem. - Bliżej tych swoich bogów. Ja nie mogę być uznany za winnego takiej
próżności. - Powstał z wysokiego krzesła i spojrzał z góry na Finna. - Gdybym miał czas, wszystko bym
wyrównał. Podaj mi krzesło. - Finn podniósł krzesło, a król chwycił je bez najmniejszego wysiłku. -
Dobrze. Teraz wejdź i usiądź przy mnie. - Gdy potężny mężczyzna przechodził do schodów, król zajął
znów swoje miejsce. - Jesteś moją prawą ręką w czasie wojny i w czasie pokoju. Chciałbym zatem,
żebyś opowiedział mi, co tutaj widziałeś i słyszałeś. Ilu zabitych?
Finn z trudem dopasowywał swoją zwalistą postać do wąskiego siedziska.
- Jak do tej pory naliczyłem, straciliśmy sześciu ludzi. Hargrim na Zębie Lokiego stracił dwunastu, a
Orlygr w Bjornevik siedemnastu.
- Hm - odezwał się król Olaf. - To mnie smuci, ale pójdą oni do niebios z Chrystusem. Jak
przedstawiają się straty po stronie Haakona?
- Mniej więcej od trzystu do czterystu trupów.
Król podniósł brwi.
 - Czyli zostało mu...
- Około sześciuset sprawnych mężczyzn.
- Ile liczą nasze szeregi?
- Dwa tysiące ośmiuset ludzi.
- Ha! - Król Olaf oparł się wygodniej. - Ten nasz szczwany zielarz dobrze to wykalkulował. Ale
możemy zrobić jeszcze więcej.
- Więcej, mój panie?
- Tak. Wolę Chrystusa należy wypełnić.

Valgard patrzył na Finna okrągłymi oczami, nie wierząc własnym uszom.

- Co on chce zrobić?
- Otoczyć wszystkich i wybić do nogi - powiedział Finn. - Zanim nastanie świt. Mówi, że musimy być
pewni.
- Musimy być pewni - powtórzył Valgard i zwiesił bezwiednie ramiona. - Ale przecież Haakon złożył
hołd, prawda? Cóż... dziękuję, że mi o tym powiedziałeś, Finnie. Masz słuszność, to nie będzie łatwe.
Myślisz, że mógłbym iść z tobą?
- Byłoby dobrze - powiedział Finn.
Valgard spojrzał przez ramię w daleki kraniec namiotu, gdzie starzec i terminujący u niego chłopiec
krzątali się bez szczególnego celu, obaj równie nieporadni. Valgard podniósł oczy do nieba, westchnął i
podszedł do nich.
- Słuchajcie, muszę wyjść. Odpowiadacie za wszystko, co tu się dzieje. Ty... - Skierował palec na
chłopca, który spojrzał na niego jak wół na malowane wrota. - Nieważne. Róbcie, co w waszej mocy.
Aha, nikomu nie wolno dotykać dziewczyny, tylko ja mogę ją leczyć - dodał, patrząc na chłopca spode
łba. - Nikomu. Jasne?
Obaj pokiwali głowami, patrząc wciąż na niego szeroko otwartymi oczami.
Kiedy odszedł, objął się ramionami z zimna.
- Postarajcie się nikogo nie zabić - mruknął pod nosem.

Na wschodzie było już widać mlecznoszary brzask. Przy pomocy ludzi Botolfa i Skeggiego otoczyli
żołnierzy Haakona, związali ich w grupach po dziesięciu i ustawili przy nich wartowników.
Finn i Valgard znaleźli króla w komnacie za podwyższeniem. Leżał na stosie futer i spał kamiennym
snem. Finn chrząknął.
- Wasza Wysokość - powiedział i jeszcze raz chrząknął.
Valgard zrobił krok i położył dłoń na ramieniu króla.
- Wasza Wys...
Lewa ręka króla Olafa wystrzeliła w górę i zacisnęła się stalowymi kleszczami na szyi Valgarda. Z
błyszczącymi oczami król przekręcił się na futrach, powstał, przycisnął Valgarda do ziemi i podniósł
okrytą kolczugą pięść, gotów roztrzaskać napastnikowi twarz.
- Panie! - krzyknął Finn i chwycił króla za prawe ramię.
Przez duszącą mgłę Valgard zobaczył, jak król mruga oczami, jeszcze raz mruga, a potem potrząsa
głową. Kiedy Olaf spojrzał w dół i zauważył, że jego własna lewa ręka dusi tchawicę zielarza, cofnął
dłoń i zrobił krok w tył.
- Valgardzie! Ja... ja...
Valgard, zaniósłszy się ochrypłym kaszlem, podniósł rękę, aby król nie mówił więcej. Kiedy odzyskał
głos, zachrypiał cicho:
- Nie martw się, królu. Każdy byłby szczęśliwy, gdyby mógł służyć u człowieka, który we śnie jest
dwukrotnie groźniejszym wojownikiem aniżeli ja w pełni przebudzony.
 Po tych słowach zdobył się na grymas, który, jak miał głęboką nadzieję, zostanie wzięty za uśmiech.
Król Olaf był wyraźnie wstrząśnięty, ale szybko odzyskał równowagę.
- Jesteś nader uprzejmy, Valgardzie. Co was tu sprowadza?
- Hm - mruknął Valgard, rozcierając kark. - Chciałem ci powiedzieć coś ważnego, panie. Chodzi o
pewną dziewczynę.

Nad ranem ludzie króla Olafa przeszli przez Trondheim, waląc w tarcze i rozkazując każdemu
mężczyźnie, każdej kobiecie i każdemu dziecku wyjść na ulice miasta. Tłum wyległ powoli na największe
pole za miastem i zgromadził się przed zbudowaną pośpiesznie platformą, otoczoną pierścieniem
królewskich żołnierzy.
Pomruk zaniepokojenia przetoczył się wśród tłumu, gdy Botolf i Skeggi wprowadzili sześciuset
pozostałych żołnierzy Haakona, rozbrojonych i spętanych, ustawili ich w szeregach przed platformą i
otoczyli murem tarcz.
Jarla Haakona zauważono dopiero wtedy, gdy wchodził już po schodach na platformę. Podniosło się
kilka okrzyków na jego cześć, jednak szybko ucichły. Za Haakonem szedł król Olaf. Nikt nie wiwatował.
Finn, stojąc w cieniu oddalonej, starej stodoły, pochylił się do Valgarda.
- Naprawdę mam nadzieję, że to się uda - szepnął.
- Uda się - odparł z przekonaniem Valgard. - Oczywiście, że tak.
Finn wziął głęboki oddech, odwrócił się i dał znak wybranym przez siebie ludziom.
Stojący na platformie król Olaf podniósł ręce. Tłum zamilkł. Na polu zebrało się, jak
ocenił Valgard, około dwóch i pół tysiąca mieszkańców miasta. Może za mało, aby pokonać najeźdźców,
ale jeśli coś pójdzie niezgodnie z planem... Nadszedł czas, żeby wreszcie się przekonać, czy król Olaf
zasługuje za uwielbienie, którym obdarza go Finn. Jeśli król nie porwie ludzi, to naprawdę może się
skończyć źle. Będą w stanie opierać się przez najwyżej...
- Mieszkańcy Trondheim! - krzyknął król Olaf i Valgard mimowolnie skupił na nim uwagę. - Jarl
Haakon - wykonał gest w stronę jarla - podjął trudną, ale ważną decyzję. Wejrzał w waszą przyszłość i
zrobił to, co najlepsze dla Trondheim. Najlepsze dla was wszystkich.
Jarl Haakon wydawał się bardziej rozjątrzony niż dzień wcześniej.
Zza platformy wyszło sześciu rosłych żeglarzy, niosąc w stronę schodów wyrzeźbione w drewnie
figury starych bożków. Zaczęli wciągać ciężkie posągi po schodach, a król Olaf kontynuował przemowę:
- Oto bogowie z prywatnej kapliczki waszego jarla. Haakon wydał mi te figury, aby pomóc mi
pokazać wam wszystkim, co tak naprawdę potrafią starzy bogowie. Są to ci sami bogowie, których
obłaskawialiście ofiarami i krwią.
Król zaczął się przechadzać po platformie przy samej krawędzi. Żeglarze zdążyli już wnieść cztery
figury bożków i ustawić je tuż za królem. Za każdym z posągów stanął jeden z żeglarzy i przytrzymywał
go za głowę. Nawet z odległości stu metrów Valgard mógł docenić misterność i autentyczne piękno rzeźb,
skażone jedynie dziwnymi wieczkami przybitymi do otwartych szeroko ust, w które podczas rytuałów
ofiarnych wkładano jedzenie. Nie był jednak zaskoczony tymi wieczkami, ponieważ to właśnie on kazał
je przybić krótko przed świtem.
Za królem podniesiono już ostatnią, szóstą figurę. Olaf stał obok Frejra, Frei, Thora, Lokiego,
Njordura i Odyna.
- Podaj mi topór, Haakonie - powiedział król, a jarl posłusznie oddał mu broń.
- Jam jest wojownikiem Białego Chrystusa! Stanie on w mojej obronie, kiedy wasi starzy bogowie
ruszą na mnie, a z pewnością spróbują na mnie ruszyć, albowiem - król stanął mocniej na nogach -
zobaczymy teraz... - król wziął zamach toporem - z czego naprawdę są zrobieni!
Topór uderzył głucho o kawałek drewna. Z ust Frei odpadło wieczko, a wydrążona w środku figura
rozłupała się na dwoje. Król zrobił krok w stronę następnej figury, a żeglarz trzymający pierwszą pchnął
ją na krawędź platformy. Kolejne uderzenie topora zmieszało się z okrzykami grozy wśród tłumu, gdy z
pierwszej figury wysypały się na ziemię przegniłe owoce i kawałki rozkładającego się mięsa, a wraz z
nimi szczury, myszy i armie rozmaitych owadów - wszystko to opadło na głowy sześciuset spętanych
ludzi Haakona. Posążki opróżniały się jeden po drugim na stłoczonych poniżej żołnierzy, którzy usiłowali
umknąć przed ostrzałem śmierdzących, obrzydliwych pocisków, ale ze związanymi na plecach rękami
niewiele mogli zrobić, więc napierali tylko na siebie, uchylając się przed pełzającym robactwem, które
rozbiegało się na wszystkie strony i kąsało gdzie popadnie; niektóre owady kończyły pod butami. Kilku
wojowników natarło bykiem na zamykający się wokół nich pierścień najeźdźców, ale zaraz zostali
skarceni, a mur tarcz stał niewzruszony.
Tymczasem na platformie usunięto resztki potrzaskanych figur. Król Olaf stał ciągle na krawędzi i
przyglądał się widowisku. Kiedy gorączka opadła, wyciągnął znowu ręce, jakby prosił o ciszę. Powoli w
tłumie zaległo milczenie.
- Czy widzieliście, co ja widziałem? - zawołał król. - Widzieliście? - Złowieszcza cisza wcale go nie
odstraszyła. - Wasi bogowie są starzy, próżni i pełni zgnilizny. Czyż nie powinni mnie zabić? - Król
odwrócił się do Haakona. - Czy widziałeś, by któryś z nich mnie uderzył, jarlu Haakonie?
Stary człowiek stał nieruchomo z tyłu platformy.
- Nie - powiedział zwykłym głosem, a po chwili powtórzył głośniej: - Nie. Nie widziałem.
- Chroni mnie Biały Chrystus! - krzyknął król Olaf. - Podobnie was ochronił przed gniewem starych
bogów! Biały Chrystus nie opuszcza swego ludu!
Na dany sygnał jeden z żeglarzy przeniósł pod schody chudą dziewczynę i pomógł jej wejść na
platformę. Stojący za tłumem Valgard pokiwał głową z zachwytem. Przyodzianie jej w biel dało
wspaniały efekt.
Dwóch żołnierzy Finna zawlokło pod schody jednego ze związanych wojowników, z kapturem
narzuconym na głowę. Więzień szamotał się, wyrywał i krzyczał, jednak na próżno. Ciągnąc i popychając,
żołnierze wprowadzili go na platformę.
- Ta istota Boża - zaintonował król Olaf, wskazując dziewczynę - ta istota została napadnięta
minionej nocy. Pochodzi z Trondheim. Jest czyjąś córką, czyjąś wnuczką. Biały Chrystus żywi
przekonanie, że ludzie północy mają prawo żyć bezpiecznie i zasługują na takie życie! Myśli inaczej, niż
myślano w starych czasach. Powiedziałem żołnierzom, że nie wolno im brać łupów wojennych, gdyż
mieszkańcy Trondheim to mężni ludzie, nasi bracia i siostry; pochodzą z północy, jak ja! Mimo to
dziewczyna została napadnięta, brutalnie, trzykrotnie, a prawo naszego Pana pozostaje w tej mierze
surowe i precyzyjne.
Związanemu mężczyźnie zdarto kaptur z głowy. Był to jeden z ludzi Orlygra. Valgard nie znał go
wcześniej; rozpytywał po prostu innych. Może on to zrobił, może nie, ale to nie miało znaczenia. Ważne,
że mieszkańcy Trondheim wsłuchiwali się w każde słowo króla
Olafa.
- Prawo to powiada - ciągnął król Olaf - że nie wolno wam czynić nic, czego nie chcielibyście, aby
inni wobec was czynili. - Na platformę weszło kilku kolejnych żeglarzy, ostatni z nich miał w ręku długi
na trzydzieści centymetrów kołek do mocowania liny okrętowej. - Czyńcie to, co chcielibyście, aby inni
wobec was czynili. Dlatego powiadam wam, chociaż Biały Chrystus jest dla was obcy i nowy, to nie
okazuje on większej łaski aniżeli sam Odyn! - Za plecami króla rzucono związanego więźnia twarzą do
dołu, a dwóch silnych żeglarzy przygwoździło go swoimi cielskami. - Podobnie jak ja, Biały Chrystus
jest dla przyjaciół szczodrobliwy.
Błysnęło ostrze noża. Z platformy poleciały rozcięte spodnie związanego wojownika i trzepotały
chwilę w porannej bryzie, zanim upadły w błoto. Jego trupio blada twarz niemal lśniła w ostrym słońcu.
Tłum milczał.
- Jednak dla tych, którzy okazują nieposłuszeństwo, nie ma litości.
 Wierzgające nogi mężczyzny rozciągnięto na boki i przytrzymano. Żeglarz z kołkiem w ręku, siłacz o
surowym, okrutnym obliczu, ukląkł za wojownikiem przesłoniętym przez trzymających go ludzi.
- Zatem powiadam wam, mieszkańcy Trondheim! - Głos króla, donośny i wyraźny, niósł się daleko. -
Podążajcie za mną! Podążajcie za jarlem Haakonem! Bo w przeciwnym razie...
Krzyk był ludzki tylko na początku. Niebawem przemienił się w coś zgoła innego, coś zwierzęcego,
torturowanego z najwyższym okrucieństwem; w podnoszącą się, zawodzącą falę bólu, która rozpływa się
w spazmatyczne łkania. Król Olaf spojrzał na żeglarza z tyłu i dał znak. Ten ściągnął wargi i przekręcił
kołek.
Valgard miał wrażenie, że słyszy, jak pękają struny głosowe nieszczęśnika. Ale to nie uciszyło głosu:
z krtani wydobywał się strumień zniekształconych, łzawych inwektyw, za którymi poszły bełkotliwe
usprawiedliwienia i błagania o wybaczenie, ale żaden z trzymających go żeglarzy ani drgnął. Każde
słowo porywały podmuchy bryzy. Valgard wyczuł odór śmierci. Już przestał mu przeszkadzać; od bardzo
dawna mu nie przeszkadzał.
Siłacz wpychał kołek i kręcił nim we wszystkie strony.
Wojownik zadławił się własnymi plwocinami. Próbował uderzyć głową o platformę, ale żeglarz
siedzący na jego lewej ręce chwycił go garścią za włosy, zanim nieszczęśnik zdążył się ogłuszyć.
- Trzykrotnie napastowałeś, trzykrotnie napastowany będziesz! - powiedział król Olaf. - Podnieście
go!
Żeglarze wstali jak jeden mąż i wspólnymi siłami postawili mężczyznę na nogi. Z trudem utrzymywał
równowagę. Twarz miał spopielałą. Spomiędzy jego nóg płynęła obficie krew.
Oczy Valgarda pozostawały zimne. Wszystko przebiegało zgodnie z planem. Stojący obok niego Finn
pobladł jak kreda.
- Oto zebrałeś owoce tego, co sam posiałeś! - wykrzyknął król Olaf. - Jak czynić będziesz innym, tak
inni czynić będą tobie!
Król wymienił z żeglarzami jakieś niesłyszalne słowa i żeglarze puścili mężczyznę. Ten upadł na
kolana.
- To jednak nie wszystko! Nie posłuchałeś mojego rozkazu! Zdradziłeś również mnie! Dlatego nie
mogę ci więcej ufać - powiedział król.
Przeszedł za słaniającego się człowieka płynnym, sprężystym krokiem, chwycił jedną ręką jego
szczękę, a drugą zagarnął włosy.
Przekręcił.
Trzask.
Pozbawione życia ciało runęło na platformę.
Król Olaf potoczył wzrokiem po zebranym tłumie. Spokojnym głosem powiedział:
- Teraz, gdy jarl Haakon oddał nam hołd, taki los spotka każdego wroga Trondheim.
W tłumie rozbrzmiały wiwaty, z każdą chwilą rosły i stawały się coraz głośniejsze, odbijały się
echem od zimnych, brudnych ciał spętanych mężczyzn. Podniosły się jeszcze, gdy król Olaf rzucił krótką
komendę i mur tarcz się rozstąpił, a między jeńców wstąpili najeźdźcy i zaczęli przecinać więzy. Nagle
mieszkańcy Trondheim odwrócili się i spojrzeli w stronę wjazdu do miasta.
Ludzie Hargrima, wysłani o świcie do okolicznych gospodarstw, zjawili się w bramie ze świeżo
oprawionymi baranami i krowami. Wkrótce rozpalono wzdłuż drogi ogniska i zaczęto rozdawać kawałki
wyśmienitego, krwistego, wpółsurowego mięsa. Z ziemianki Haakona Skeggi wytoczył kilka beczek
miodu i ludzie króla Olafa poprowadzili mieszkańców z powrotem do domów i zadbali o to, aby każdy
otrzymał przynajmniej kęs mięsa, przynajmniej łyk dobrego trunku. Król stał przy jarlu i patrzył z góry,
jak ludzie odchodzą w stronę miasta. Na ich twarzach, oprócz miodu i mięsnych soków, rozlewała się
głęboka ulga.
Patrząc na to wszystko, Valgard nachylił się do Finna.
 - Mówiłem ci, że się uda, prawda?

Trzy dni później pojawiła się szansa Valgarda. Życie w mieście mniej więcej wróciło do

normy. Ostatecznie nie miało już znaczenia, kto władał mieczem: ktoś przecież musiał łowić ryby, ktoś
musiał zbierać plony. Król Olaf zajął salę Haakona, nie odprawił jednak jarla. Kiedy do miasta dotarła
wiadomość, że w dolinach grasują trzy rodziny, które wspólnie napadają i rabują sąsiadów, król
wyznaczył do zaprowadzenia porządku właśnie jarla Haakona.
Valgard przyglądał się, jak jego oddziały wyjeżdżają z miasta: grupa Haakona, mały oddział z Łaski
Njordura i Botolf, wszyscy zaprawieni w bojach, przyzwyczajeni do mokrej roboty.
W powietrzu wisiał od rana deszcz, kiedy Valgard ostrożnie uchylał drzwi do sali królewskiej.
Podobnie jak Haakon, ciężkie drewno, nieraz smagane północnymi wiatrami i morską solą, ustąpiło pod
naporem.
- Witaj - powiedział król.
Na podwyższeniu, na tym absurdalnie wielkim krześle, król wyglądał z daleka jak karzeł, ktoś błahy,
niemal zwykły śmiertelnik.
- Wasza Wysokość - powiedział medyk, skłaniając głowę.
- Podejdź, Valgardzie - rzucił król Olaf zapraszającym tonem. - Przywiodłeś mnie tutaj, ocaliłeś życie
niezliczonych żołnierzy i rzuciłeś mi Trondheim do stóp. Jestem twoim dłużnikiem.
- Wasza Wysokość jest nazbyt łaskawy.
- Bynajmniej - odparł król. - Tak powiedzą wieśniacy, których napotykaliśmy po drodze.
- Prawda - przytaknął Valgard. - Jak zachowuje się Haakon?
- Dokładnie tak, jak się tego spodziewałeś - powiedział król Olaf. - Utratę pozycji przełknął nie
łatwiej niż każdy inny na jego miejscu, ale potraktowanie go jako człowieka godnego i pozostawienie mu
pewnego zakresu władzy pozwoliło mi wyprawić go do Dalarny i pokazać, że mam do niego zaufanie.
Rzecz jasna, towarzyszy mu Botolf.
- Aby go chronić.
- Naturalnie - zgodził się król Olaf. Obaj uśmiechnęli się szyderczo. - Tak. Cóż więc sprowadza cię
do mnie, Valgardzie?
- Ja... - W pierwszej chwili słowa uwięzły mu w gardle. - Czy pamiętasz, królu, nasze rozmowy w
Stenviku? - Król podniósł brwi. - Hm... kiedy podsłuchałem Jorna i Runara, przyszedłem zdradzić ci
spisek i prosiłem cię o... poprosiłem...
- Poprosiłeś mnie o ludzi.
- Tych nieprzydatnych.
- Wiem. Dałem ci dziewczynę i tych bydlaków. Dlaczego pytasz?
- Potrzeba mi więcej.
Ściany sali królewskiej zdawały się naraz zwężać. Valgard uświadomił sobie z przestrachem, że król
ma przy sobie miecz.
- Po co? - zapytał oschle król.
- Mała grupa dobrze przeszkolonych ludzi, działająca niezależnie i informująca wyłącznie mnie, może
zauważyć rzeczy, których twoi ludzie nie będą w stanie zauważyć, może dotrzeć tam, gdzie twoi ludzie
nie będą potrafili dotrzeć, i może wrócić z informacją, której twoi ludzie nigdy nie mogliby zdobyć.
Informacja może uratować życie... Również twoje, królu.
- Chcesz, abym oddał ci wojowników?
- Niekoniecznie.
Król Olaf znowu podniósł brwi.
 - Powinni sobie radzić samodzielnie, ale nie muszą być tacy jak Finn.
- Dobrze - powiedział król.
W brzmieniu tego słowa było coś, co Valgarda lekko zaniepokoiło, niemniej ciągnął dalej:
- Mam na myśli konkretne osoby, niektórym już złożyłem propozycję. Możemy mówić, że zbieramy
podatki.
Olaf przyglądał mu się przez długi czas. Przedłużająca się cisza zaczęła niemiło ciążyć Valgardowi,
gdy król wreszcie przemówił:
- Dowiodłeś, że można ci ufać. Weź tych ludzi. Rozporządzaj nimi wedle własnego uznania. Ale nie
wolno ci brać Finna.
- Rozumiem - powiedział szybko Valgard. - Nigdy tego nie pożałujesz, królu.
- Oby tak było. Teraz idź, poszukaj Finna i powiedz, żeby do mnie przyszedł.
Król odprawił go machnięciem ręki i Valgard ruszył w stronę drzwi. Czuł, jak serce mu kołacze,
rozsadzając klatkę piersiową.
Dostał ich. Naprawdę ich dostał.
Teraz wystarczyło zadecydować, jak najlepiej ich wykorzystać.

Większość wojowników, którzy mogli znów chodzić o własnych siłach, wyszła już z namiotu
Valgarda, więc nie pozostawało wiele do roboty. Dziewczyna, która przyszła dzień wcześniej,
nieustannie płakała; chłopak skakał wokół niej, przynosił jej rosół, pocieszał, gdy trzeba było ją
pocieszać. Stara kobieta wzruszała tylko ramionami; podobnie jak Valgard, nie

takie rzeczy widziała.

Finn wrócił pośpiesznym krokiem z sali królewskiej. Kiedy dotarł do namiotu, musiał się zatrzymać
na moment, żeby uspokoić oddech.
- On... on... Wypływam... - powiedział.
- Co? - Valgard nie zrozumiał.
- Do Stenviku. Wracam do Stenviku. Z trzecią częścią wszystkich sił. Tutaj brakuje ludziom
zaopatrzenia. Tam brakuje ludzi.
Valgard zmarszczył czoło. Trudno zaprzeczyć, że była to w miarę rozsądna decyzja, ale nie jego, a co
więcej, nie była to decyzja po jego myśli.
- Cóż, będziesz znakomitym dowódcą, Finnie.
- Nie drwij ze mnie - powiedział Finn; potężny wojownik wyglądał na wręcz przestraszonego. - Jak
będę dowodził ludźmi? Nigdy nie miałem przywódczych zdolności.
- Och, na pewno je masz, Finnie. Wyobraź sobie tylko... - Valgard wziął głęboki wdech, żeby
powstrzymać wybuch śmiechu. Gdy odnalazł powagę głosu, podjął: - Wyobraź sobie, że król Olaf mówi
do ciebie, co trzeba zrobić, powiedz to do siebie jego głosem, a potem powiedz głośno innym.
Finn gapił się na niego w milczeniu, ale po chwili niezrozumienie w jego głowie ustąpiło niczym
chmury odsłaniające słońce i wszystko pojął.
- Dziękuję!
Niedźwiedzia ręka wylądowała na ramieniu zielarza i ścisnęła je z wdzięcznością. Wielki wojownik
promieniał.
- Dziękuję. Jesteś prawdziwym przyjacielem. Będzie mi ciebie brakowało.
Valgard skrzywił się z bólu, bojąc się, że lada moment pęknie mu obojczyk, ale Finn zwolnił uścisk i
zaczął się przechadzać tam i z powrotem.
- Będę musiał dopilnować, żeby były rotacje i odpowiednie racje żywnościowe, chłopaków z
południa muszę prowadzić daleko od chłopaków z Dalarny, a...
 - Dasz sobie radę - przerwał mu Valgard przez zaciśnięte zęby. - Idź już i zacznij przygotowania.
Bądź przywódcą. Bądź najlepszym przywódcą, jakim możesz być. Pamiętaj o głosie.
Finn uśmiechnął się szeroko, zasalutował i odszedł.
Valgard zachmurzył się po jego wyjściu. Obrócił się na pięcie, wszedł z powrotem do namiotu i
skierował się prosto do narożnika, gdzie leżała dziewczyna.
- Wstawaj! - rzucił krótko.
Chłopiec, który machinalnie czesał jej włosy, zerwał się na równe nogi.
- Co robisz?
Chłopak chciał coś powiedzieć, ale tylko zaczął się jąkać.
- Zamknij się, najlepiej w ogóle nie otwieraj gęby, dopóki nie poznasz choć kilku dorzecznych słów,
ty półgłówku. Przynieś zioła.
- J-jjakie zioła?
- Wszystkie - warknął Valgard. - I nie wracaj bez pełnego worka.
- A-a-ale...
- Idź. Natychmiast.
Coś uciskało go straszliwie z tyłu oczu. Miał ochotę coś uderzyć, zmiażdżyć, rozerwać, połamać na
kawałki. Nagła potrzeba sprawienia komuś bólu była przemożna. W głowie czuł wibrujące ciśnienie.
Chciał po prostu...
Głos rozległ się tuż za plecami.
- Daj sobie spokój z tym chłopakiem. - Ironiczny uśmiech bodaj nigdy nie znikał z twarzy Botolfa. -
Na pewno już rżnął dziewczynę, jak ciebie nie było. A ty lepiej bądź ostrożny. - Potężny żołnierz
odwrócił się do przerażonego chłopca, który zamarł, wpół wstając, wpół siedząc. - Dopilnuj, żeby nie
pisnęła słówka, bo król Olaf może wziąć kołek i... - Gest, jaki zrobił Botolf, nie pozostawił cienia
wątpliwości w wyobraźni chłopca, który pobladł jeszcze bardziej.
Valgard opanował się, złapał oddech i odwrócił się do Botolfa.
- W czym mogę pomóc?
- W niczym - odparł Botolf. - Ale coś dla ciebie mam.
- Cóż takiego?
- Musisz pójść ze mną. Jest w moim domu.

Valgard widział już w życiu więcej jeńców niż trzeba, ale gdy jego oczy przywykły do bladego
półmroku bocznej izby chaty Botolfa, zaczął się zastanawiać, czy kiedykolwiek miał przed nimi tak
potraktowanego więźnia. Na podłodze leżała koścista kobieta, nieprzytomna, jej głowa przedstawiała
jeden oślizgły kołtun włosów i brudu.
- Przywiązałeś jej stopy do szyi?
- Musiałem - odparł Botolf. - Załatwiła dwóch ludzi Skeggiego, odgryzła wargę jednemu z moich i
ogłuszyła głową jednego z żołnierzy Hargrima, łamiąc mu kość oczodołową. Jeśli teraz suka się ruszy,
sama się udusi.
- Również dlatego trzykrotnie zawiązałeś jej knebel?
- Niezupełnie. Sam wkrótce zobaczysz dlaczego. W każdym razie ta kobieta dużo wie o
północy.
Valgard przełknął ślinę.
- Nie rozumiem. Nie wiem, o co ci chodzi... - Słowa same z niego ulatywały i przeklął się za to w
duchu.
- Nie udawaj niemoty, chwaściarzu. Jest tam coś, co bardzo ciebie interesuje i co koniecznie chcesz
odnaleźć.
- Skąd ty...?
 - Z jakiego innego powodu miałbyś się wyprawiać do Trondheim? Dlaczego zadałeś sobie tyle trudu,
żeby się tutaj znaleźć? - Gdy Valgard nie odpowiadał, Botolf ciągnął dalej: - Nikomu nie powiem. Chcę
tylko wiedzieć. Również słyszałem opowieści o tamtej kobiecie na statku. Moja matka była lapońską
wiedźmą i jeśli coś się szykuje, chcę o tym wiedzieć. Chcę znać plany. Bez obaw, nie zabiję cię w czasie
snu, a tobie na pewno będzie potrzebny ktoś, kto lepiej zna się na władaniu mieczem.
Valgard podjął decyzję. Zapowiada się długa podróż, trzeba przygotować mnóstwo jedzenia.
Problemy czasem rozwiązują się same.
- W porządku. Obudź ją. Zobaczymy, co ma do powiedzenia.
Botolf z wielką ostrożnością podszedł do leżącej na brzuchu postaci, co w Valgardzie wywołało
uczucie pewnego zaniepokojenia. Nigdy nie widział dotąd, by potężny nożownik bał się czegokolwiek,
ale tym razem, choć z pewnością nie wyglądał na przestraszonego, podchodził do kobiety z... respektem.
Zanim opuścił rękę, by dotknąć jej twarzy, nagle kobieta otworzyła jedno oko, a po chwili drugie.
Wbiła wzrok w Valgarda, ale się nie poruszyła. Odniósł wrażenie, że kobieta obudziła się wyjątkowo
łatwo.
- Witam ponownie - powiedział Botolf. - Przyprowadziłem przyjaciela. Uważaj teraz, wyjmę ci
knebel, chcemy porozmawiać. Zrozumiałaś?
Kobieta bardzo wolno kiwnęła głową. Botolf sięgnął za jej głowę i odwiązał knebel. Postępował
powoli i ostrożnie, jakby poskramiał dzikie psy.
Kiedy szmata wypadła jej wreszcie z ust, kobieta zakaszlała.
- Wody - powiedziała cichym, świszczącym głosem.
- Oczywiście - powiedział Botolf, napełniając skórzany kubek wodą z bukłaka zawieszonego u pasa.
Ukląkł przy niej i wolno podsunął kubek do jej ust. Valgard spodziewał się, że kobieta odgryzie mu
palce, ale nie, po prostu zaczęła chciwie pić. Kiedy wypiła do dna, przymknęła oczy i zdawała się
odprężać. W odpowiednim świetle ma w sobie coś z surowego piękna -
pomyślał Valgard. Ale z drugiej strony, to samo można dostrzec u wilków.
Znów otworzyła oczy.
- Co za dzielna parka obesranych, pozbawionych jaj wymoczków, we dwóch udało wam się związać
małą dziewczynkę. - Uśmiechnęła się do nich słodko i Valgard znowu pomyślał o wilku.
- Witaj. Mam na imię Valgard - powiedział odruchowo, bez zastanowienia. - A to jest Botolf.
- Och, gratu-kurwaluję, Valgardzie! Wiesz, jak się nazywasz.
- A ty jak się nazywasz?
- Jestem Thora, i jeśli wydobędziesz mnie z tego ociekającego rybią spermą grajdołu, to powiem ci
wszystko, co wiem o północy.

Rozdział 8

W pobliżu północno-zachodnich wybrzeży Danii,

wczesny listopad roku Pańskiego 996

Fale uderzały o burty, biły o wcinające się w wodę wiosła. Żagle łopotały na wietrze. Za rufą
krzyczały dziko mewy, zataczając ciasne kręgi nad oboma langskipami.
Nikt nic nie mówił.
Mężczyźni wiosłowali ile sił w ramionach, jakby wierzyli, że im bardziej się oddalą od tego miejsca,
tym szybciej zapomną, jakby usilne wpatrywanie się w plecy wioślarza siedzącego z przodu mogło
przegonić z ich głów okrutne obrazy.
Audun siedział oparty plecami o maszt, dygocząc z zimna, mimo pulsującego wciąż w żyłach gorąca.
Od brzucha w górę pokryty był krzepnącą krwią, szarym osadem rozbitych czaszek i wymiocinami. W
nieruchomych odsłonach wspominał walkę - skręcone ze wściekłości, brodate twarze obcych ludzi,
obnażone zęby, dzikie oczy. Skok. Zaskoczenie na twarzach, gdy wylądował między nimi. Krzyki i
odgłosy łamanych kości. Smak ich strachu i krwi. Przeszedł go znów dreszcz, myślał, że dalej będzie
wymiotował, ale nie miał już czym. Otulił się szczelniej rozdartą tuniką i próbował zwinąć się w jak
najmniejszy kłębek.
Hrutur stał przy sterze w milczeniu, ze zmarszczonym czołem, patrzył, jak knara pruje fale, sunąc ku
majaczącemu w dali duńskiemu wybrzeżu. Ludzie w ogóle się nie odzywali, nawet gdy sine pasmo
horyzontu przemieniło się w wyraźnie widoczny pas trawy i piasku.
Burknięcie, szturchnięcie, i bosman Hrutura wziął w ręce rumpel. Kapitan odwrócił się plecami do
Auduna, ukląkł i zaczął grzebać w sakwie u swoich stóp. Za pasem kapitana, bez widocznego powodu,
znalazł się podręczny toporek. Żaden z wioślarzy nie spojrzał na niego, gdy przeszedł pokładem pod
maszt, przy którym siedział Audun.
Przykucnął przy nim na tyle blisko, aby Audun słyszał go na wiejącym wietrze.
- Słuchaj. Dziękujemy za to, co dla nas... zrobiłeś. Myślę jednak, że ściągasz kłopoty, a ja nie chcę
kłopotów na pokładzie. Zostawimy cię na lądzie na północ od Skaer. W sakwie masz jedzenie, trochę
pieniędzy i nową tunikę.
Audun podniósł głowę na ogorzałą twarz kapitana.
- Dziękuję - wymamrotał.
Dziwny wyraz twarzy pojawił się na ułamek chwili u Hrutura. Wstyd? Litość?
- To nie jest wiele - powiedział cicho kapitan. - Rutynowa zapłata dla wioślarza. Z plaży
kieruj się na południe; do Skaer będziesz miał dzień marszu. Wieś leży parę kilometrów w głąb lądu.
Wstał, przeszedł szybko na rufę i przejął od bosmana ster. Knara zrobiła ostry zwrot, kierując się na
piaszczystą plażę.
Statek powoli dobił do brzegu, wciąż nikt nic nie mówił. Audun wstał z trudem, potem z wielkim
wysiłkiem zdołał się obrócić i ruszył w stronę dziobu. Gdy wdrapywał się na burtę, za plecami usłyszał
ponure pomruki.
- Bestia...
- Potwór...
- Berserk...
Lodowata woda wyrwała go z odrętwienia. Brodząc po płyciźnie, przeszedł na suchy ląd najszybciej,
jak tylko potrafił. Z tyłu usłyszał plusk nóg wskakujących do wody żeglarzy, potem miotane przekleństwa,
głośniejsze niż zwykle, dopingujące do mocniejszego pchania. Raz i drugi padło coś pod adresem tej czy
innej matki; poleciały wyzwiska i obelgi.
Audun oddalał się od statku, aż wyszedł na plażę, z każdym krokiem zapadając się stopami w zimny,
drobny piach. Żółtawe kępy przed oczami układały mu się w coraz wyraźniejszą linię i wkrótce stanął na
obumierającej, jesiennej trawie. Zerwał z siebie zakrwawioną, poszarpaną tunikę i przez dłuższy czas
pozwolił się owiewać przenikliwie zimnemu wichrowi. Do głowy zaczęło mu powracać coraz więcej
obrazów walki stoczonej na knarze; rozkołysany pokład, połyskujące ostrza, które to ukłuły, to drasnęły,
ale poważnie nie zraniły, chrzęst pękających kości twarzy. Uświadomił sobie jak blisko był znowu
śmierci, a fantomowa rana na piersi znowu zaczęła ćmić i swędzieć. Miał ochotę ją podrapać, drapać
długo, rozdrapać i wydrapać w niej dziurę, a potem wyrwać sobie serce i wyrzucić daleko.
Nowa tunika była prostym solidnym okryciem, żeglarskim długim podkoszulkiem tkanym ciasnym
ściegiem. Audun wciągnął ją i przeszedł go dreszcz. Wełna przylgnęła do zimnej skóry niczym sierść i
poczuł się śmiesznie. Berserk? Odziany w futro dzikiego zwierza, aby przejąć jego siłę? Prychnął pod
nosem.
- Bójcie się potwora! Bójcie się bestii! - powiedział.
Stojąc tak na pustej plaży, o własnych siłach, czując, jak wiatr chłodzi jego zimną, mokrą skórę,
absolutnie nie czuł się bestią. Rozprostował ramiona, przekręcił szyję w prawo i lewo. Jeśli w boju
doznał jakichś ran, to już się zagoiły. Teraz potrzebował tylko jednego; uciec od wszelkich kłopotów.
Droga ciągnęła się przed nim krętą linią przez łąki i pola. W dali widział wyrastające nad równinę
wzgórza; po lewej stronie krajobraz zamykał żółtaworudawy las.

Westchnął i ruszył przed siebie.

Jutlandia, północne wybrzeże Danii, wczesny listopad roku Pańskiego 996

Równina ciągnęła się jak okiem sięgnąć. Szybko odnalazł ścieżkę, ale poza nią nie było o czym
mówić. Wokół nie było nic - raz wydawało mu się, że dostrzega wąską smużkę dymu z komina, jednak
była ona tak daleko, że zaraz przestał o niej myśleć. W każdej drodze dobre jest przynajmniej to -
pomyślał - że dokądś prowadzi. Również ta gdzieś go zawiedzie.
Wtedy zobaczył psa.
Najpierw rozmazana plama, biało-czarna, sunąca ze wzniesienia w jego stronę i głośno szczekająca.
Nie minęło parę chwil, a zatrzymał się dwa metry przed nim, warcząc groźnie z obnażonymi kłami,
opuszczonym łbem, ale podniesionymi ślepiami. Myśląc szybko, Audun spuścił wzrok w ziemię i zerkał
na zwierzę tylko kątem oka: w ten sposób nocą psy warczały na wilki, a w ciągu dnia na wszystko, co
chodzi i co można capnąć za goleń, jeśli tylko jest tego warte.
Powolnym ruchem Audun sięgnął do sakwy i wyszukał palcami tłusty kawałek mięsa od Hrutura.
Oderwał długie włókno i machnął nim w powietrzu. Pies odskoczył na bok i zaczął szczekać jeszcze
głośniej. Audun przykucnął i wyciągnął rękę z przysmakiem.
- Chodź, piesku, no chodź - rzekł pieszczotliwym tonem. - Masz.
Pies szczekał na niego z furią, ale Audun nie patrzył mu w oczy; wpatrywał się cały czas w ziemię,
trzymał rękę przed sobą, choć przyciągnął ją, niemal niezauważalnie, bliżej ciała.
Pies przestał skakać i zbliżył się, warcząc i pokazując zęby. Audun powolutku jeszcze bardziej
przyciągnął rękę, ciągle przemawiając uspokajającym tonem.
Pies znowu podszedł bliżej, szczeknął raz i drugi, jakby chciał podkreślić, że doszło do różnicy zdań i
on ten spór wygrał.
Audun uśmiechnął się i rzucił kawałek mięsa nad zwierzaka.
Z nieprawdopodobną prędkością pies podskoczył i złapał mięso w locie, ale Audun był już na nogach
i mijał go na ścieżce. Moment później pies szedł tuż za jego łydkami, skacząc i szczekając.
Przez pewien czas Audun nie zwracał na niego uwagi, ale w końcu odwrócił się i powiedział do
zwierzęcia:
- Chciałbyś jeszcze?
 Pies szczeknął głośniej, wyrzucił z pyska język i machnął ogonem. Audun podniósł rękę, upewnił się,
że pies ją widzi, i sięgnął do sakwy.
- Siad! - powiedział.
Pies zignorował polecenie, więc Audun wyciągnął rękę. Pies szczeknął. Audun znów sięgnął ręką do
sakwy i spróbował jeszcze raz.
- Siad! - powiedział najbardziej autorytatywnym głosem, na jaki mógł się zdobyć.
Pies szczeknął znowu, bardzo głośno. I usiadł.
- Dobry piesek - powiedział Audun i szybko oderwał z kości nowy kawałek mięsa.
Pies uderzył ogonem, gdy pojawiła się dłoń, i znowu złapał w locie swój przysmak.
Audun zaczął iść w kierunku, z którego nadbiegł pies.
Chwilę później zwierzak znowu biegł za nim, ujadając na cały świat. Audun stanął i opuścił luźno
rękę przy ciele. Kiedy pies trącił go pyskiem, pochylił się lekko i podrapał go za uchem. Wkrótce szli
razem, on swobodnym, zamaszystym krokiem, a pies, skacząc lub biegnąc obok niego.
Smużki dymów z komina był tak cienkie, że zanim je zauważył, najpierw wyczuł ich zapach.
Wychodząc na grzbiet wzgórza, zobaczył wreszcie Skaer. Przypomniały mu się słowa Hrutura i pomyślał,
jak niewiele dziś trzeba, by coś mogło uchodzić za wieś. Przed sobą miał ledwie garść chat z lichym
ogniem w paleniskach, a dalej coś, co z oddalenia przypominało prymitywną przystań; pomost długości
ledwie jednego statku, zbudowany wzdłuż naturalnie wysuniętego cypla.
Pies szczeknął jeszcze raz i puścił się biegiem w stronę zabudowań.
- I skończyło się towarzystwo - mruknął Audun.
Podrapał się po ramionach. Może da się jeszcze nimi popracować. Nie zostawało nic innego, jak
sprawdzić.

Skaer, Jutlandia,
wczesny listopad roku Pańskiego 996

- Nic tu dla ciebie nie ma - powiedział mężczyzna, drapiąc ospowaty podbródek. - Sam ledwie
zarabiam na chleb, więc nie bardzo wiem, co mielibyśmy robić z drugim kowalem.
Audun rozejrzał się po żałosnej ruderze, która miała być kuźnią, i pomyślał, że łatwo wskazałby
niejedną przyczynę braku zleceń, ale postanowił milczeć.
- Rozumiem. Mógłbyś coś poradzić?
- Spróbuj u Helgi w Ovregardzie. Nasza Helga to wdowa, może potrzebować pomocy,
choć na pewno zaprzeczy - powiedział mężczyzna i dodał z uśmiechem: - Radzę tylko się pośpieszyć.
- To znaczy?
- Och, nic takiego - powiedział mężczyzna i skrzywił się.
Próbował połknąć coś, co jakby cały czas tkwiło mu w ustach, poruszał intensywnie językiem i
wreszcie mu się udało. Audun zrozumiał, że nic więcej od niego nie wyciągnie na ten temat, więc
poprosił tylko o wskazanie drogi i małe zapasy. Kowal wziął od Auduna monety, przeliczył i w zamian
dał mu krzesiwo, chudy udziec jagnięcy, mały nóż i młotek, który był przeznaczony na złom. Obaj
wiedzieli, że Audun na tym stracił, ale tak już było na świecie. W Stenviku nazwałby to zapewne
„frycowym wędrowca". Na pożegnanie kowal powiedział, gdzie leży Ovregard, chociaż „na południu"
trudno było uznać za w miarę precyzyjne wskazówki.
Długi czas później, zanim słońce po jego prawej stronie schowało się za horyzont, Audun dostrzegł
gęsty zagajnik, który mógł zapewnić przyzwoitą osłonę przed wiatrem, deszczem i nieproszonymi gośćmi.
Rozpalił ognisko i usiadł, żeby się posilić.
Szedł spać w nowym dla siebie kraju, ale z ciepłymi nogami i pełnym brzuchem. Jego myśli krążyły
wokół następnego dnia, kiedy pójdzie szukać Helgi i najmie się jako pomocnik na farmie. Tutaj nic dla
nikogo nie ma. Trudno będzie wpaść w kłopoty.

- Sam popatrz. - Johan uśmiechnął się drwiąco, pociągnął cugle i zatrzymał konia. - Wszystko to zaraz
się zesra.
Tęgi rolnik zeskoczył zwinnie z konia, podszedł do ogrodzenia i kopnął od niechcenia w
przekrzywiony słupek. Potem wielkimi szorstkimi rękami sięgnął po zawieszony u siodła młot kowalski.
- Trzymaj swój młot z dala od mojego płotu, Johanie Aagardzie! - W porannym, zimnym powietrzu
głos strzelił ze świstem niczym bicz.
Szerokim łukiem rolnik spuścił z ramienia młot, którego bijak wrył się w ziemię u jego stóp. Oparł
się swobodnie na długim trzonku, jakby od początku to właśnie zamierzał zrobić.
- Helga! Słońce, które wschodzi nad ranem! - krzyknął.
Kobieta zatrzymała konia dwadzieścia metrów dalej i bynajmniej nie wydawała się oczarowana
komplementem. Gęste czarne włosy, znaczone już srebrnymi pasemkami, miała uwiązane z tyłu, co
odsłaniało niepokorne usta, wydatne kości policzkowe i wąskie szparki oczu znaczonych kurzymi
łapkami.
- Och, Helgo, nie bądź taka - powiedział Johan z uśmiechem. - Zobaczyłem to... ogrodzenie i
pomyślałem, że pomogę je naprawić, zanim ucieknie ci krowa czy stanie się inne nieszczęście. - Wciąż
się uśmiechał.
- W nadziei, że kiedy naprawisz płot, zaproszę cię do domu, żebyś mógł jeszcze wypróbować swego
młota w moim łóżku? - wypaliła kobieta.
- Dlaczego nie? Nasze ziemie ze sobą sąsiadują, oboje mamy do wykonania tę samą, podwójną
robotę, a mego łóżka nikt nie grzeje. Co tu się może nie podobać?
- Na dobry początek choćby ty - ucięła Helga. - Nie byłeś mi potrzebny, kiedy żył mój mąż, i nie
jesteś mi potrzebny teraz. Z całą więc sąsiedzką miłością, jaką mogę ci zaoferować, umówmy się, że
zostawię sobie swoje włości takimi, jakie są. Nie przeszkadza mi ciężka praca, a ty, jeśli ci zimno w
łóżku, rżnij swoje owce.
Uśmiech nie znikał z twarzy Johana, gdy podniósł młot i wsiadł na konia, ale w jego oczach dawno
już wygasł.
 - Zobaczymy, Helgo, zobaczymy. Jesteś kobietą o nieczułym sercu, ale jeszcze cię zdobędę.
Kiedy odjechał, kobieta odetchnęła z ulgą. Jej klacz zaprotestowała cichym rżeniem i dopiero wtedy
zauważyła, że cugle ściska tak mocno, iż z zagiętych palców odeszła jej krew. Zwolniła uścisk i zwierzę
prychnęło zadowolone.
- Wybacz, Smugo. On... on jest... taki... nie wiem, do czego jest zdolny. - Jej twarz stwardniała. - Ale
dopóki ma między nogami kutasa, pod poduszką będę trzymała nóż.
Spięła kolanami klacz, która pokłusowała lekko i zatrzymała się przed samym płotem. Kobieta
zeskoczyła z siodła.
- Poza tym niepotrzebny mi chłop...
Uklękła przy pochylonym słupie i wydobyła spod fałd tuniki szpikulec. Zaczęła nim wzruszać ziemię
wokół podstawy słupa, posapując z wysiłku.
- ...do naprawy płotu.
Zadowolona wstała, położyła ręce na czubku słupa, ugięła kolana, zaparła się nogami i pchnęła z
całej siły. Płot zaskrzypiał przeciągle, słup się wyprostował powoli, a sztachety wróciły na swoje
miejsce. Trzymając wciąż słup, zaczęła kopać i udeptywać wokół niego ziemię, osadzając go mocniej, aż
w końcu przestał się chybotać.
- I co? Młot? Co za bzdura. Ziemia jest już zmrożona. Roztrzaskałby słup na dwie części. Choć
szkoda, że mu nie pozwoliłam, bo na pewno zrobiłby sobie krzywdę. - Helga wskoczyła na konia i
poklepała zwierzę po szyi. - No, wracamy do domu, stara, leniwa panienko.
Klacz parsknęła krótko, odwróciła się i ruszyła kłusem wzdłuż ogrodzenia.
Zobaczyła go z odległości pół kilometra i żołądek podskoczył jej do gardła. Nie mogła się mylić, na
podwórzu przed jej domem stał mężczyzna, tuż przed drzwiami. W pierwszym odruchu miała ochotę
zawrócić i uciekać, do Skaer albo dalej. Oddychając głęboko, powiedziała cicho do siebie:
- Nie możesz uciekać, Helgo. Nie możesz uciekać.
Chłodnym umysłem oceniła sytuację. Nie był to Johan. Nie był to... żaden z nich. Ten obcy był - lub
zdawał się być - zupełnie sam. Nie miał konia, więc do Ovregardu musiał dojść piechotą; osada leżała w
głębi lądu, co wykluczało najeźdźców. Nikt z dawnych znajomych nie wiedział, gdzie Helga mieszka, a
przed rokiem werbownicy Widłobrodego wyłapali w okolicy wszystkich włóczęgów. Któż więc to jest?
Na poły rozzłoszczona, na poły zaciekawiona ruszyła w stronę domu.

Smuga pomknęła galopem przez otwarte pola, szczęśliwa, że zaraz będzie mogła się schronić w
domu. Helga ciągnęła cugle, przeklinając w duchu własną niepewność, ale klacz zwolniła wkrótce,
przeszła w kłus, a potem poszła stępa.
Usłyszawszy końskie kopyta, mężczyzna odwrócił się i stał teraz dokładnie naprzeciw niej,
przestępując z nogi na nogę i utrzymując kurtuazyjny dystans. Był młodszy, niż początkowo sądziła. Choć
może to ona była starsza niż kiedyś.
- Witaj, wędrowcze! - powiedział, ciągnąc cugle Smugi i zatrzymując ją.
Drgnęła, słysząc własny głos. Jakim cudem stał się nagle taki głośny i przenikliwy?
Mężczyzna podniósł oczy i spojrzał na nią tak, jakby usiłował zapamiętać każde jej słowo. Czyżby
był mało pojętny?
- Witaj - powiedział w końcu spokojnym głosem. - Nazywam się Audun. Umiem dobrze pracować i
wiele potrafię. W Skaer powiedzieli mi, że możesz potrzebować pomocnika na farmie.
Och, tak powiedzieli?
- Kto powiedział? Skakki? - Wędrowiec spojrzał na nią pytająco. - Kowal? Brzydka pokraka o
skórze jak zad wołu? Zawsze grzebie językiem między zębami?
Błysk uśmiechu przemknął przez usta wędrowca, ale tylko na moment.
- Tak, to chyba on.
 - Cóż, na poradach zna się tak samo źle jak na kowalstwie.
Znowu uśmiech, szeroki, ale zaraz gasnący pod zmarszczonymi brwiami.
- Więc to znaczy, że... nie potrzebujesz pomocnika? Żadnej pomocy?
Helga uśmiechnęła się z wyższością. Wyczuwała, że jest w tym człowieku coś dobrego.
Szybko podjęła decyzję.
- Może nie, może tak. Dobrze znasz się na koniach?
Audun wzruszył ramionami.
- Nie wiem. Przyzwoicie. Dopiero niedawno miałem z nimi więcej do czynienia... - Ostatnie zdanie
wycichło bezgłośnie.
- Cóż, w takim razie zobaczymy, co potrafisz - stwierdziła Helga.
Zeskoczyła z siodła, nie przyznając się przed sobą otwarcie, jak bardzo jej się podoba gracja, z jaką
wciąż potrafi to uczynić.
- To Smuga. - Klacz cicho zarżała w odpowiedzi. - Stara marudna szkapa, jak ja. Zaprowadź ją do
stajni.
Audun przytaknął i Helga spostrzegła, że cała jego uwaga przeniosła się natychmiast na konia. Nagle
mężczyzna wydał się o wiele bardziej pewny siebie. Zaczął coś szeptać pod nosem i zrobił krok w
kierunku Smugi. Helga poczuła się wciągnięta w grę - tu i tam słyszała jakieś dziwne słowo, choć
bardziej przypominało to strumień cichych dźwięków.
Potem spojrzała na Smugę, która nigdy nie dopuszczała do siebie obcego, w Skaer kąsała biegające
dzieciaki, kiedy odważyły się zbyt blisko podejść.
Klacz podrzuciła łeb i odsunęła się krok w lewo. Uszy miała położone po sobie, głowę lekko
przechyloną, jakby usiłowała sobie przypomnieć, gdzie wcześniej słyszała tę melodię.
Audun znowu zrobił krok naprzód, potem jeszcze jeden.
Z ziemi mężczyzna wydawał się większy i lepiej zbudowany, niż gdy się patrzyło na niego z siodła.
Byli mniej więcej tego samego wzrostu, a Helga jakby mimowolnie zauważyła, że na ramionach i klatce
piersiowej tunika opina go ciasno, za to na brzuchu luźno zwisa.
Wtedy Smuga zrobiła krok w jego stronę, wyciągnęła łeb i trąciła go nosem.
- Dobra dziewczynka - mruczał pieszczotliwie Audun. - Dobra dziewczynka.
Duże szorstkie ręce gładziły sierść na końskiej szyi zniewalającymi, pewnymi, ciepłymi ruchami.
- Masz szczotkę?
Patrzył na nią.
Policzki Helgi nabrały kolorów; o wiele bardziej intensywnych, niż powodowałby to zimny poranek.
- Tak. W stajni. - Wskazała ręką.
- Dziękuję - powiedział Audun.
Spojrzała na niego uważniej, wypatrując złośliwego uśmiechu, błysku w oczach, ale on
już prowadził Smugę, która szła za nim jak posłuszny pies.
Helga przypomniała sobie o oddychaniu.
- Hm... rzeczywiście może przyda się pomocnik, żeby się przygotować do zimy - mruknęła do siebie.
- Tylko na zimę, pamiętaj. Nic na stałe.
Zacisnęła mocno powieki, potrząsnęła głową i spojrzała w stronę stajni.
- Tak. Może tak. - Wzięła głęboki oddech. - Wyżywienie, dach nad głową, nic poza tym. Tylko na
zimę. Spać może w stajni - dodała z niepotrzebną determinacją w głosie, a potem obróciła się na pięcie i
próbując przypomnieć sobie, co miała teraz robić, wróciła do domu.

Audun wycierał Smugę, która stała spokojnie z nisko zwieszoną głową. Przez pierwszych parę dni nie
wiedział, o czym rozmawiać z Helgą, ale teraz było już lepiej. Podczas pierwszego spotkania na
podwórzu przypomniał sobie, jak opornie przychodziły mu zawsze rozmowy z kobietami.
 - Na szczęście byłaś obok - powiedział do Smugi, która dotknęła go pyskiem. - Dzięki tobie nie
zesrałem się w gacie.
Klacz parsknęła zgodliwie.
Sprawy wydawały się prostsze, gdy mieli ręce pełne pracy. Kobieta była wymagająca, znała się na
rzeczy i dobrze wiedziała, co należy zrobić. Większość rzeczy potrafiłaby zrobić sama, niemniej nie
mogła oderwać od niego oczu, kiedy przenosił pęknięty młyński kamień. Był cholernie ciężki, bez dwóch
zdań, ale mężczyzna, nie wiadomo skąd, wykrzesał z siebie dodatkowe siły. A tę szopę naprawdę trzeba
było opróżnić.
- Audun!
- W stodole! - zawołał.
Chwilę później zaskrzypiały drzwi. Miał wrażenie, że za plecami czuje jej zapach, ale zapewne była
to tylko jego wyobraźnia. Smudze nie podobała się przerwa w szczotkowaniu, więc z trudem zmusił się
do skupienia na pracy.
- Tak, pomyślałam, że... - zająknęła się, stojąc wciąż w progu drzwi; lata życia w samotności,
pomyślała, sprawiły, że w komunikowaniu się z ludźmi wcale nie była lepsza od niego. - Czym twoim
zdaniem powinniśmy się zająć, kiedy skończysz oporządzać Smugę?
- Dach wymaga naprawy.
- Tak... Na szopie...
- Właśnie. Dach szopy.
- To prawda. Przyniosę drabinę i gwoździe.
Odwróciła się i odeszła. Kątem oka Audun zdążył tylko zobaczyć kruczoczarne włosy znikające z
szelestem za drzwiami.
Smuga znów się upomniała, że to jeszcze nie koniec szczotkowania, i Audun wrócił do obowiązków,
nie całkiem pewny, co się przed chwilą wydarzyło.

- To dzisiaj będzie ta noc? - zapytała Helga, wyciągając się leniwie na swoich futrach.
W misie paleniska żarzyły się jasno węgielki drewna, a wnętrze wypełniała przyjemna woń
uchodzącego dymu.
Audun zamrugał. Po zjedzeniu porcji potrawki zasypiał już w swoim narożniku głównego domu
gospodarstwa.
- Jaka noc? - zapytał Audun.
Kiedy ustalali warunki jego przemieszkiwania w domu, zapowiedziała mu, że będą na przemian
przygotowywać posiłki, a jeść będą wspólnie. Mieszkało im się zupełnie dobrze i musiał też przyznać, że
z przyjemnością słucha jej opowieści. Myśl o powrocie do legowiska w stajni wydawała mu się nieraz
trudniejsza, niżby chciał.
Pochyliła się w jego stronę. Delikatny blask ognia kładł się na jej policzkach i pieścił twarz; czarne
włosy nikły w półmroku.
- Noc, w której uchylisz wreszcie rąbka tajemnicy i powiesz, skąd przybywasz, Audunie, miłośniku
koni.
Oczy jej błyszczały.
- Och, ja nie...
- Daj spokój! Nie bawiłeś się nigdy w dzieciństwie w zabawę „teraz pokaż ty"?
Może rzuciła mu nadto ironiczne spojrzenie, kiedy Audun się zarumienił.
- Ja... nie.
- Cóż, nasza zabawa będzie polegała na tym, że najpierw ty opowiesz mi o swojej straszliwej
przeszłości, a potem ja opowiem tobie o swojej.
- O co ci chodzi? - Milczenie. - Co było w mojej... O co ci chodzi?
 - Chodzi dokładnie o to, o czym mówię. Jeśli ty opowiesz mi, ja opowiem tobie o tym, kiedy... -
Podniosła brwi na powracające w jej głowie wspomnienia.
Jej twarz złagodził odległy, niemal nieobecny uśmiech. Potem jej oczy zwróciły się na niego;
błyszczące nad ogniem bursztyny.
- Chyba że się boisz?
- Nie - odpowiedział Audun. - Nie w tym rzecz.
- Więc w czym?
- Chodzi o to, że w mojej przeszłości... - Odwrócił głowę, miał ochotę wymamrotać sobie wszystko
w brodę, zmusił się, aby każde słowo wypowiedzieć głośno i wyraźnie. - W mojej przeszłości wydarzyło
się wiele złego.
Parsknęła krótkim i przyjaznym śmiechem.
- Och, chłopcze. Sympatyczny chłopczyku! - Rzucił jej zabójcze spojrzenie, ale ona nie odwróciła
wzroku. - Mam prawie tyle lat, że mogłabym być twą matką. - Sposób, w jaki na niego patrzyła, zdawał
się jednak sugerować coś zgoła innego. - Chętnie dam ci coś za darmo; jeśli chodzi o złe rzeczy, to twoja
przeszłość nie może dorównać mojej, chyba że jakieś wieści tu do mnie nie dotarły. Opowiedz mi więc
dziś w nocy swoją historię... a potem ja opowiem ci moją.
Audun nie mógł dłużej znieść wirujących w jego głowie myśli, więc postanowił zaufać instynktowi.
Zaczął mówić.

Dwukrotnie rozpalali na nowo ogień. Było mu ciepło, żołądek miał pełen, jej napięta uwaga i
zainteresowanie podsycały w nim płomień, więc opowiedział jej historię swojego życia. No, prawie
całą. O ojcu, o życiu w tułaczce, o rzeczach, o których sądził, że już zapomniał. Niektóre rzeczy miał już
na końcu języka, ale uświadamiał sobie, że zabrzmią po prostu jak kłamstwa obłąkanego człowieka. Nie
podzielił się z nią również tym, co wydarzyło się na wałach Stenviku. Ale poza tym powiedział tej nocy
więcej, niż wydawało mu się, że pamięta.
Helga pochyliła się i oparła brodę na złożonych dłoniach.
- Niech sprawdzę, czy dobrze rozumiem. Ten starzec, ten...
- Fjolnir.
- ...znał twoje imię i wiedział, skąd przybywasz?
- Tak.
- Potem pobiło go kilku drabów i przestał widzieć na jedno oko, tak? A potem prawił ci różne
mądrości?
- Tak. - Audun zmarszczył czoło.
Ziewając, Helga uśmiechnęła się do niego.
- Pozwól, że będę zgadywać. Sprawił ci jakiś podarunek? - Audun przytaknął. - Co to było? Nie,
zaraz, poczekaj.
Nachyliła się i wyciągnęła spomiędzy futer drewnianą tabliczkę, potem wyjęła spod poduszki nóż i
zaczęła coś na niej skrobać.
Audun przyglądał się jej ze ściągniętymi w skupieniu brwiami. Kiedy skończyła, położyła tabliczkę
na kolanach rycinami do dołu, a nóż włożyła z powrotem pod poduszkę.
- Teraz powiedz, co ci dał.
Jej oczy pałały jeszcze intensywniej.
- To był... pas. Szeroki, z dużą klamrą.
W domu zaległa taka cisza, że przez dłuższą chwilę słyszał jedynie bicie własnego serca. Helga się
nie uśmiechała. Siedziała naprzeciw niego i nie patrzyła mu w oczy. Podała mu tylko w milczeniu
tabliczkę. Widniały na niej trzy wyryte w pośpiechu obrazki. Jeden przypominał flaszeczkę. Drugi mógł
od biedy uchodzić za wizerunek młotka.
 Na trzecim obrazku, bez wątpienia, widać było pas z klamrą w kształcie zaplecionych dłoni.
Audun spojrzał na nią, absolutnie zbity z tropu. Doskonale wiedział, gdzie jest pas; leżał ukryty w
tobołku pod jego legowiskiem z siana. Dotykał go palcami każdego ranka i każdego wieczoru. Nikt nie
ruszał go z miejsca. Poczuł, jak żołądek podchodzi mu do gardła na samą myśl o tym, jak go zakłada.
- Ale jak...?
- Pas. Kiedy go zakładasz, robi cię się niedobrze, prawda?
Audun pokiwał bezwiednie głową.
Spojrzała na niego, mając w oczach coś bardzo bliskiego smutkowi.
- Wciąż nie wiesz?
- Nie wiem o czym?
- O starcu, z którym rozmawiałeś. On nie nazywa się Fjolnir.
Audun spojrzał na nią jakby ożywiony.
- Nie? W takim razie jak?
- Jego imię brzmi... - Wzięła głęboki oddech. - Jego imię... Cóż, on nie ma imienia. To Odyn. Ojciec
wszystkich. Wotan, Wodin, Valtam, Gestumblindi. Ma sto różnych imion. Przybył do nas i z jakiegoś
powodu obdarzył cię Megingjardem, pasem, który daje siłę Thora. Ale ty nie jesteś bogiem, więc pas
rozerwie ci wnętrzności. Wiesz, że tak się stanie, prawda? Widzę to w twoich oczach. Czułeś to już.
Musisz się mądrze zastanowić, kiedy zechcesz go użyć.
Audun wstał. Kręciło mu się w głowie.
- Muszę... iść... Przepraszam. Ja... Muszę iść.
Czuł jej wzrok na plecach, gdy potykając się, wyszedł w ciemną, gwiaździstą noc.
Nie spała zbyt dobrze. Kiedy wyszła na dwór w mlecznoszary poranek, nigdzie nie było
śladu Auduna. Może gdzieś poszedł - pomyślała. Wstał wcześnie i wybrał się narąbać drewno.
Przypomniał się jej poprzedni wieczór.
- Czy nauczysz się wreszcie trzymać język za zębami, kobieto?! - powiedziała do siebie i zajrzała do
narożnika Auduna w stajni.
Nie spał tu tej nocy.
Smuga parsknęła na powitanie, machnęła ogonem i trąciła ją delikatnie nosem. Była zadbana i
nakarmiona. Helga uspokoiła się przy codziennych czynnościach; swojskimi, prostymi ruchami osiodłała
klacz i wyprowadziła ją w blady poranek dnia.
Kiedy wróciła z przedpołudniowego objazdu, czekał na podwórzu. Zauważyła, że ma na sobie
szykowne odzienie, skrojone z bardzo dobrej tkaniny, choć niepasujące do ciężko pracującego człowieka.
- Witaj, Johanie - powiedziała, cedząc każdą sylabę.
- Witaj, Helgo - odpowiedział rolnik. - Przyjechałem się z tobą zobaczyć.
- Tego się mogę domyślać, ponieważ stoisz na moim podwórzu - stwierdziła Helga.
Jeśli się zorientował, że z niego drwi, to nie dał tego po sobie poznać.
- Pragnę się starać o ciebie. Rozmawiałem już z wodzem. Zgodził się ze mną, że będziemy dobraną
parą.
Chciała być zła. Pomyślała, że kiedyś dostałby więcej, niżby chciał, ale teraz wolała, żeby po prostu
odszedł. Zsiadła spokojnie z siodła i uwiązała Smugę do słupka.
- Posłuchaj, Johanie - powiedziała. - Nie. Już ci to raz powiedziałam. Nie chcę być twoją żoną, nie
zostanę twoją żoną i nie ma takiego prawa ani zwyczaju, które by mnie do tego zmusiły, bez względu na
to, co mówi nasz napuszony stary zrzęda.
- Ale nie możesz żyć sama - powiedział Johan.
Wyglądał prawie na urażonego, ale niewiele ją to obchodziło.
- Dotąd żyłam sama, chcę tak żyć i będę tak żyła - oświadczyła Helga, szczotkując Smugę. - Jeśli nie
masz nic więcej...
 - Nie odwracaj się ode mnie, kobieto - powiedział Johan.
W jego ton wkradła się ostrzegawcza nuta.
Helga odwróciła się do niego gwałtownie.
- Nie waż mi się mówić, co mam robić, gdy stoisz na mojej własnej ziemi, Johanie Aagardzie!
Żądam, abyś odjechał!
Zrobiła dwa kroki w jego stronę i zaraz tego pożałowała. Johan był silnym rolnikiem, pracował na
roli przez większą część swoich czterdziestu lat. Był od niej wyższy o półtora głowy, pierś miał szeroką,
barki mocne.
Nie poruszył się, lecz tylko spojrzał na nią z góry.
- Powiedziałem już: Będę się o ciebie starał. Zostaniesz moją żoną.
- Prędzej zobaczę jaja Lokiego - ucięła. - Odejdź.
- Nie.
- Odejdź! - krzyknęła mu w twarz, a on pchnął ją w pierś.
Przewróciła się i zamrugała, łapiąc z trudem oddech. Miała wrażenie, że coś dostrzega kątem oka.
- Powiedziała, żebyś odszedł.
Audun. Stał przy ogrodzeniu. Nieruchomo.
- Och! Więc o to chodzi, tak? - Johan stanął nad nią, niewiarygodnie wysoki. - Ktoś zdążył mnie
uprzedzić? - Trawił tę myśl przez parę chwil. - W porządku. Jesteś kobietą. Tego można się było
spodziewać. - Odwrócił się do Auduna. - Ty jednak, mój chłopcze, spierdalaj stąd, pókim dobry.
Audun nic nie powiedział, ale nastąpiła w nim jakaś ledwie wyczuwalna... zmiana. Helga poczuła,
jak robi się jej zimno.
- Nie słyszysz? Powiedziałem, żebyś spierdalał! - Johan zrobił krok w kierunku stojącego przy płocie
blondyna i Helga poczuła ukłucie strachu. - Głuchy jesteś? Pierdolony włóczęga! Z północy, co? Na
pewno.
Jeszcze dwa kroki.
- Prosiła, żebyś odszedł - powiedział Audun.
Nie podniósł głosu, ale wyraził swoje zdanie wystarczająco głośno dla wszystkich, którzy chcieliby
je usłyszeć.
Johan do nich nie należał.
- Ty zasrany...
Ruszył zdecydowanym mocnym krokiem, gotów spaść na niższego przeciwnika, chwycić go żelaznym
uściskiem i rzucić na ziemię.
Zanim to się stało, jednym niewidocznym ruchem Audun złamał mu rękę.
Johan wrzasnął i padł na kolana.
- Audunie!
Okrzyk wymknął się Heldze z ust i zaraz zobaczyła, jak z Auduna uchodzi powietrze. Odsunął się od
krzyczącego mężczyzny i wziął parę głębokich wdechów. Johan wstał z wysiłkiem, wyrzucając z siebie
lawinę przekleństw, zaśliniony, czerwony na twarzy. Wdrapał się na swojego konia i odjechał, trzymając
się cały czas za ramię.
Helga wstała, zanim Audun zdążył do niej podejść.
- Nic ci nie jest? - zapytał.
Otrzepała się z ziemi.
- Będziesz musiał się przyzwyczaić do spania z nożem pod poduszką - powiedziała. - On tu wróci.
Audun westchnął i potrząsnął głową.
Widząc, jak odchodzi, miała ochotę coś mu powiedzieć.
Kiedy wrócił z szopy z narzędziami, w ręku trzymał młot.
 Rozdział 9

W drodze na północ od jeziora Wener,

środkowa Szwecja,
wczesny listopad roku Pańskiego 996

Ulfara zbudziły krople zimnej wody na wargach. Chciał coś powiedzieć, ale z jego ust wydobył się
jedynie jęk.
- Spokojnie, spokojnie - usłyszał męski głos za swoją głową.
Oczy wolno przystosowywały się do światła: późny wieczór, niebo przebarwia się z purpury w
czerń. Gdzieś nieopodal delikatny, pomarańczowy blask obozowego ogniska. Ramiona miał sztywne,
pleców w ogóle nie czuł. Próbował poruszyć rękami, ale nie mógł. Piekły go odparzenia po pętach. W
brzuchu uczucie nabrzmiałego odrętwienia rozpływało się w rozgrzany do białości, palący ból. Oddech
uwiązł mu w gardle.
- Jesteś ciężko ranny, przyjacielu - powiedział głos.
Mrużąc oczy, Ulfar odwrócił głowę, żeby spojrzeć, kto mówi, ale ten, kto go pojmał, pozostawał poza
polem widzenia. Widział tylko silną rękę trzymającą butelkę z wodą. Kark również go bolał.
- Pamiętasz coś?
- N-nie... - wymamrotał Ulfar.
Próbował się skoncentrować. Wóz. Związali go i rzucili na jakiś wóz.
- Tak myślałem - burknął mężczyzna.
Zrobił parę kroków i stanął teraz przed Ulfarem. Był średniego wzrostu, siwiejący na skroniach.
- Nazywam się Goran. Strzegę kilku kupców wiozących futra. Jedziesz w naszej karawanie.
- Dokąd...?
- Zmierzamy do Uppsali - powiedział Goran. - Pojedziesz tam z nami.
Słowa uwięzły Ulfarowi w krtani. Położył znów głowę, zamknął oczy, czekał na sen.

Kiedy znowu się zbudził, stało się tak z powodu wstrząsów i podskoków na wyboistej drodze.
Wciąż leżał wciśnięty w tył wozu; ręce wciąż miał związane. Niebo miało kolor błękitu w środku dnia.
Do jego uszu dobiegały niewyraźne odgłosy rozmowy mężczyzn.

- ...ale dokąd on pójdzie?

- Widłobrody ruszył na południe. My jesteśmy na północ od wszelkich dróg, jakie mogą mu przyjść
do głowy. On wybierze sobie prostą i płaską, jak zawsze.
- Cóż, żeby taką żonę sobie wybierać, dziwne.
Kiedy mężczyźni zaczęli rechotać, Ulfar przekręcił się, szukając lepszej pozycji do słuchania. Tuż za
nim ktoś wciągnął ze świstem powietrze i zapiszczał:
- Ruszył się! Szybko!
Wóz zwolnił i zatrzymał się po chwili, padło parę komend, co zdawało się wskazywać, że karawana
nie jest długa.
W pole jego widzenia wszedł człowiek wspierający się na kosturze.
- Dzień dobry, przyjacielu - powiedział mężczyzna, który poprzedniego wieczoru przedstawił się jako
Goran.
- Dobry - mruknął Ulfar.
Wóz zachybotał, gdy mężczyzna z niego schodził; Ulfar nie mógł go dostrzec.
- To mówi! - powiedział wysoki młodzieniec o zaspanych oczach.
- Zamknij gębę, Regin - rzucił Goran.
- Spokojnie, stary człowieku. Mówię tylko...
- Mów mniej.
Regin prychnął i przeszedł na przód karawany. Goran spojrzał znów na Ulfara.
- Powiedz coś o sobie.
Ulfar zamrugał i zaczął dukać:
- Powiedz... Co? Ja? No... napadli na mnie w lesie. Jakiś sukinkot wbił mi w kiszki coś ostrego i
uciekł z moim złotem. Goniłem go... potem pamiętam już tylko, jak zostałem rzucony na wasz wóz.
- Ciekawe - zauważył inny mężczyzna, po czym podszedł kaczym chodem i stanął przed Ulfarem,
wwiercając się w niego wzrokiem. - I chcesz, żebyśmy w to uwierzyli? Gdzie twoi przyjaciele?
Człowiek wyglądał komicznie, ale ostry błysk w jego oczach wskazywał, że w sporze jest
nieprzyjemnym przeciwnikiem.
Ulfar przymknął oczy i zastanowił się. Przyjaciele?
- Jeden poszedł... na południe, jak sądzę. Drugi nie żyje.
- Coś mi się zdaje, że nie przynosisz szczęścia kompanom - powiedział Goran nie bez pewnej
sympatii w głosie.
- Może - odpowiedział Ulfar. - W każdym razie zmierzałem do Uppsali, jak wy.
- Hm - odezwał się tęgi kupiec. - A z kim chcesz się zobaczyć w Uppsali, człowieku bez przyjaciół?
- Z wujem. Nazywa się Alfgeir Bjorne.
Goran rzucił wymowne spojrzenie kupcowi, a ten pokiwał głową. Ulfar spostrzegł błysk ostrza,
próbował się poruszyć, ale nie miał siły. Silna dłoń chwyciła jego ramię i w jednej chwili, za sprawą
szybkiego ruchu nożem, pęta z niego opadły.
- Wybacz te środki ostrożności - powiedział kupiec. - Wyszedłeś z leśnej gęstwiny, słaniając się na
nogach i wymachując mieczem. Heidrek! - Strzelił palcami i zaraz pojawił się jeszcze jeden strażnik,
młody, o jasnej twarzy, trzymający w ręku miecz Ulfara.
- Sam chciałbym taki mieć - powiedział, podając Ulfarowi broń; uśmiech na jego twarzy był jak
najbardziej szczery. - Skąd go masz?
- Przyjaciel mi go wykuł - odparł Ulfar.
- Mam nadzieję, że nie ten martwy - powiedział Heidrek.
- Wątpię - powiedział Ulfar; gdy wygramolił się z wozu i zaczął przypinać sobie pas z mieczem,
poczuł, jak na usta wraca mu słabo wyczuwalny cień uśmiechu. - Naprawdę wątpię - dodał.
Jak dobrze mieć znowu miecz u pasa.
Kupiec zlustrował go uważnym wzrokiem. Albo miał poważne wątpliwości wobec tego, co mówił
Ulfar, albo był z natury człowiekiem podejrzliwym. W nadziei, że w grę wchodzi to drugie, Ulfar
przybrał jak najbardziej przyjazny wyraz twarzy.
- Nazywam się Ingimar - przedstawił się kupiec. - To moja karawana. Zabierzemy cię jako
dodatkowego strażnika. Dla pasażerów nie ma już miejsca. Będziesz szedł pieszo.
Pierwszy z wozów drgnął i potoczył się wolno naprzód.

Minął dzień i Ulfar, wpadłszy w rytm życia karawany, powoli zaczynał poznawać współpodróżnych.
Kupcy trzymali się razem z wyjątkiem Ingimara, który kontaktował się z Goranem trzy razy w ciągu dnia,
nad ranem, w południe oraz po rozbiciu obozowiska. Poza Goranem było trzech innych strażników;
nadąsany Regin, wesoły Heidrek oraz Arnar, cichy, poważny mężczyzna o niskim, tubalnym głosie i
gęstej, czarnej brodzie, który ledwie coś burknął, gdy Ulfar zagadał do niego na powitanie, a potem w
ogóle się nie odzywał. Wszyscy słuchali rozkazów Gorana, siwiejącego mężczyzny z kosturem.
Las stopniowo się przerzedzał, a krajobraz zaczął się wydawać coraz bardziej znajomy. Niemniej
czekało ich jeszcze parę dni podróży, jeszcze parę dni, zanim Ulfar będzie mógł się wyrwać i uciec.
Zachód pozostawał za nim, na północy nie było już nic, tylko zamarznięta śmierć. Mógł iść na południe,
ale tam podobno szedł Widłobrody. Ulfar odpędził zmartwienia i zaczął się zastanawiać nad tym, co
rzeczywiście może zrobić. W tej chwili oznaczało to jedynie stawianie kolejnych kroków.
Słońce przesuwało się powoli ku środkowi dnia. Ingimar, regularny niczym noc i dzień, zszedł z
siedziska wozu i podszedł do Gorana.
- Coś ciekawego? - zapytał.
- Żadnych powodów do obaw - odparł Goran. - Wszystko w porządku. Przed nami jeszcze parę dni
marszu.
- Drogę znam nie gorzej od ciebie - rzucił Ingimar, ale Goran kiwnął tylko głową i szedł dalej.
Gdy tylko Ingimar wrócił na miejsce, Heidrek zaczął dokazywać. Jego ulubioną rozrywką było
dokuczanie Reginowi i wszystko wskazywało na to, że przedstawienie miało się właśnie zacząć.
- Regin? - zagadnął Heidrek.
- Co? - odpowiedział z westchnieniem Regin z drugiej strony karawany. - Czego znów chcesz?
- Słuchaj, jesteś bystrzejszy ode mnie. - Regin przewrócił oczami i czekał. - Jeśli przepołowisz
barana na dwie części wzdłuż ciała, to ile będziesz miał nóg?
- Dwie - odpowiedział Regin.
- Gdybym więc miał barana i sprzedał ci połowę, zapłaciłbyś mi za dwie nogi?
- Oczywiście, że nie - warknął Regin.
- Przecież przed chwilą powiedziałeś! Dwie nogi! Oszukałbyś mnie o nogę tylko dlatego, że jesteś
bystrzejszy? - spytał Heidrek z urażoną miną. - Myślałem, że jesteś moim przyjacielem.
Ulfar szedł miarowym krokiem, wsłuchując się w powolny, rytmiczny stukot końskich kopyt i
turkotanie wozów.
Regin, czując zastawioną pułapkę, zastanowił się przed odpowiedzią.
- Na drugiej nodze nie ma mięsa.
- Więc po co mu w ogóle przednie nogi? - zapytał Heidrek.
- Gdyby baran również przednie nogi miał umięśnione, to jednocześnie biegłby do przodu i do tyłu -
wtrącił się do rozmowy Ulfar.
Zapadło milczenie. Dopiero po dłuższej chwili Arnar z tyłu karawany wybuchł nagle tak głośnym
śmiechem, że niemal spłoszył konie.
- Ha! Jednocześnie do przodu i do tyłu! - Brodacz trzasnął się dłonią po udzie. - W życiu nie
słyszałem niczego śmieszniejszego! - dodał, nie mogąc złapać tchu. - Do przodu i do tyłu!
Heidrek uśmiechnął się od ucha do ucha. Nawet Regin, kręcąc głową, wykrzywił usta w drwiącym
uśmieszku. Kiedy Ulfar odwrócił się do Gorana, zobaczył, że stary patrzy na niego w zamyśleniu.
- Do przodu i do tyłu - powtarzał wciąż rozbawiony Arnar.

Ulfar dobrze znał drogę, a mimo to zaparło mu dech w piersi, gdy po dwóch ostrych zakrętach
przerzedziły się drzewa i otworzyły się przed nim szerokie pola. W dali podnosiło się łagodne wzgórze,
a za nim pokazały się trzy kurhany. Domy wyglądały jak zabawki rozrzucone wokół najpotężniejszej
budowli, jaką Ulfar widział w życiu.
Hof, największa świątynia świata, niezwykłe osiągnięcie architektoniczne: wysoka na cztery
kondygnacje, a szersza od czterech ustawionych obok siebie długich domów. Za plecami usłyszał
przekleństwo rzucone z niedowierzaniem przez Regina.
- Uppsala - mruknął Goran. - Dojechaliśmy.
W tym momencie słońce wyszło zza chmur. Na otwierających się przed nimi polach zatańczyły jasne
smugi, przemknęły między domami i osiadły leniwie na szczycie wzgórza. Gdy słoneczny blask uderzył w
dach olbrzymiej budowli, oślepieni wędrowcy musieli odwrócić wzrok.
- Co, do...? - wykrzyknął Heidrek.
Dach rozbłysnął jasną, nieprawdopodobnie lśniącą bielą, jakby trafił w niego piorun.
- Robi wrażenie, prawda? - powiedział Goran. - Świątynia jest kryta dachówką ze złota. Mówią, że
w ten sposób sam Thor wyraża swoją aprobatę dla świątyni.
- Byłoby dobrze - powiedział Heidrek. - To jednak było co innego.

Im bliżej byli miasta, tym mocniej Ulfar odczuwał dziwny skurcz w brzuchu. Wkrótce na spotkanie
wybiegły im rozkrzyczane dzieci i ujadające psy; kupcy nie zwracali na nich najmniejszej uwagi, ale
dzieci szybko otoczyły Heidreka. Ulfara wcale to nie dziwiło; z nich wszystkich właściwie tylko ten
pogodny młodzieniec wyglądał na takiego, który będzie umiał rozbawić dziatwę.
Ulfar, choć próbował, nie potrafił się do nich uśmiechnąć - i wtedy na krętej drodze omijającej
wzgórze zauważył jadących im naprzeciw czterech mężczyzn. Kiedy słońce padło na płaszcz z białych
soboli, Ulfar schował się za wozem.
- Goran? - syknął. - Ja muszę...
- Policz do trzech i pryskaj w lewo - powiedział wysoki strażnik, nie patrząc w jego stronę.
Raz... dwa...
Po lewej stronie zamajaczyła szopa na magazyny. Kiedy Ulfar poczuł, jak wóz zbacza lekko z drogi w
stronę szopy, z uznaniem i wdzięcznością pomyślał o Goranie.
- Hej, uważaj, gdzie leziesz! - krzyknął z wozu Ingimar.
- Przepraszam - mruknął niewidoczny Goran.
Kiedy wóz wrócił na trakt, Ulfara w karawanie już nie było.

Uppsala, wschodnia Szwecja, wczesny listopad roku Pańskiego 996

- Witajcie w Uppsali, wędrowcy!

Mężczyzna był wysoki, o jasnej cerze i bardzo jasnych włosach, ubrany w tak jasną biel, że niemal
trudno było zatrzymać na nim wzrok na dłużej. Ukłonił się nisko.
- Ingimar!
Goran patrzył, jak tłusty podbródek Ingimara znika w jego piersi.
- Książę Karle - odparł na powitanie.
- Wróciłeś, stary szelmo - powiedział książę. - Bałem się, że moje oczy już cię więcej nie zobaczą.
- Znasz mnie - powiedział Ingimar. - Jak wędrują pory roku, tak Ingimar wróci do grodu.
- Co prawda, to prawda - przyznał książę. - Jednak czasy niepewne. Pojawił się Widłobrody,
łajdaczy niemiłosiernie.
- Słyszałem, że wciąż jest na południu - powiedział Ingimar. - My jesteśmy cali i zdrowi, moi zacni
towarzysze i moja... - odwrócił głowę - straż.
Goran się uśmiechnął. Stary Ingimar może nie włada dobrze mieczem, ale głowę ma zawsze na karku.
 Nogi Ulfara same odnajdywały drogę, bez niczyjej pomocy. Ścieżka dla owiec wciąż biegła tym
samym zboczem i prowadziła prosto do stojącego na wzniesieniu długiego domu. Drzwi otworzyły się
bezgłośnie, ale przestronne, wysokie wnętrze było puste. Ulfar wszedł z bijącym sercem. Coś wydawało
mu się nie w porządku. Jakby się skradał niczym złodziej. Swojskość pomieszczenia tylko pogarszała to
wrażenie. Coś tu drażniło, nie pasowało -

jak fałszywa nuta w ukochanej melodii. Był w połowie drogi do podwyższenia, gdy naraz uświadomił
sobie, co tutaj było nie na miejscu.
Jego osoba.
Wszystko inne było takie samo, jak tamtego dnia, kiedy stąd wychodził - parę lat starsze, rzecz jasna,
gdzieniegdzie spłowiałe i obwisłe, gdzieniegdzie wciąż świeże, jednak generalnie takie samo. Tylko on
był inny.
- Opowiedz, co się stało.
Głos dobiegł go z mroku w dalekim końcu wnętrza domu, skąd wyszedł do niego Alfgeir Bjorne,
zrobił parę kroków i stanął w smudze światła wpadającej przez okiennice. W wieku pięćdziesięciu
pięciu lat wciąż budził respekt i strach.
Ulfar przełknął ślinę, zamrugał w przyćmionym świetle i rozejrzał się powoli.
- To może trochę potrwać - odpowiedział wreszcie.
Nie mówiąc słowa, Alfgeir Bjorne przeszedł do ławy stojącej przy podwyższeniu i usiadł. Spojrzał
na Ulfara, a potem gestem ręki zaprosił go, aby usiadł obok niego.
- Mówisz prawdę, Galti? - Książę Karle uśmiechnął się, nie spuszczając wzroku z młodego
szlachcica.
- Mówię prawdę, panie. Dam głowę, że na własne oczy widziałem, jak niedawno szedł ścieżką po
zboczu do długiego domu. Kiedy ty witałeś kupców.
- Do długiego domu, powiadasz. Hm. Zatem wrócił Ulfar. - Książę bezwiednie chwycił się za
przedramię. - Sam? Jesteś tego pewny?
- Absolutnie - odparł Galti.
- No cóż. Hrodgeir!
Zarumieniony młodzieniec przestał wpatrywać się w podłogę i wychylił głowę zza pleców Galtiego.
- E... tak, Wasza Wysokość?
- Greta jest w mieście?
- Nie, razem z Ivarem poszła na pola, o ile wiem. Może do domu.
- Znajdź ich. Wymyśl coś, żeby tu przyszli. Powiedz, że żądam ich obecności.
Oczy Hrodgeira otworzyły się szeroko. Chłopak zerknął pytająco na Galtiego, który rzucił krótko:
- Rób, co ci kazano!
- Oczywiście - odpowiedział chłopak i wybiegł pośpiesznie.
Kiedy zniknął, Galti spojrzał na księcia.
- Greta... i Ivar? Myślisz, że to się może udać?

Książę Karle uśmiechnął się, poruszył ramionami i przeciągnął się z westchnieniem. - Zobaczymy -
powiedział.

Alfgeir Bjorne siedział w milczeniu i patrzył na Ulfara. W jego oczach nie było blasku.
- Przykro mi - mruknął Ulfar.
 - Nic nie mogłeś zrobić - powiedział stary człowiek głosem ściśniętym z żalu. - Nic nie mogłeś
zrobić.
- Ja...
- Milcz.
Ulfar posłuchał i siedział dalej w półmroku, czując się niepewnie i niezręcznie.
- Lubił cię. Mam nadzieję, że dobrze spędziliście ten czas.
- Możesz być z niego dumny, Alfgeirze.
Stary człowiek uśmiechnął się, słysząc te słowa.
- Zawsze wiedziałeś, co powiedzieć - stwierdził. - Obaj wiedzieliśmy, do czego jest zdolny, a do
czego nie. Za kilka lat mogłoby coś z niego być. Teraz chłopak już nie ma tych lat. - Westchnął ciężko i
spojrzał w górę, jakby poprzez sufit chciał wejrzeć w niebo. - W każdym razie nie tutaj.
Ulfar zaczął się wiercić, nie wiedząc, co robić, i zaraz znienawidził siebie za to. Co teraz? Czuł się
trochę tak, jakby stanął na klifie, zrobił krok naprzód i leciał teraz w powietrzu z rozłożonymi rękami, nie
wiedząc, co się wydarzy.
- Najlepiej zostań i poczekaj na Jolawera - powiedział cicho Alfgeir. - Musi wysłuchać opowieści o
Stenviku.
- Na Jolawera? Ale... - Ulfar zamilkł, nie dokończywszy zdania.
Alfgeir spojrzał na niego.
- Nie wychowywałem przez dwadzieścia lat bratanka na idiotę. Oczywiście Eryk umarł. Tak czasem
robią starzy ludzie. Od półtora roku królem jest Jolawer. Czas pokoju.
- Więc Swen...
- Tak, Swen wystarczająco odpoczął, aby zebrać wojska, i miał dość czasu, aby znienawidzić tej
swojej jędzy, więc nadciąga, pojawi się niebawem. Nie wiem, czy wieści o Olafie Tryggvasonie
bardziej zaniepokoją naszego młodego króla niż stukający do naszych bram Swen Widłobrody, ale
niezależnie od tego moim obowiązkiem jest mieć baczenie na młodzieńca, i będę to czynił.
Siedzieli przez jakiś czas w milczeniu, aż w końcu Alfgeir westchnął i powiedział:
- Powiedz coś jeszcze. Opowiedz, jakie wiódł życie.
To Ulfar mógł zrobić. Opowiedział. Opowiedział, co się działo od chwili, gdy statek z Geirim
podniósł żagiel i odbił od brzegów, opowiedział o przygodach na Rusi, o wizycie w Hedeby, o
niekończących się traktach i niezmierzonych morzach. Ulfar dwoił się i troił, snując historie, przędąc
wątki, wyciągając postaci jak z kapelusza, Gotów i Maurów, wszelkich hulaków i miejscowych łajdaków
- no i dziewczęta. Wiele ładnych dziewcząt. Większość czci oddawał w swojej opowieści Geiriemu,
budując obraz zapalczywego młodzieńca, który w każdym aspekcie uczył się dorosłego życia. W miarę
jak mówił, czoło Alfgeira zdawało się podnosić coraz wyżej, aż w końcu mężczyzna zaczął chichotać, a
potem otwarcie się śmiać z beztroski i głupoty dwóch nieopierzonych szczeniaków zdających się
popełniać każdy z błędów, przed którymi ich tak przestrzegano. W połowie opowieści o tym, jak obaj
młodzieńcy uciekali z opuszczonymi do kolan spodniami przed wściekłym rolnikiem i jego dwiema
napraszającymi się córkami, Alfgeir powstał, podpalił przygotowane w palenisku szczapy i bierwiona, a
potem nalał dwa kufle piwa.
Przy zachodzącym słońcu poprawił się nastrój w zimnym wnętrzu długiego domu.
Gdy zapadł zmrok, pojawił się król Jolawer.
- Mój królu - odezwał się Alfgeir.
- Alfgeirze - powiedział król.
Ulfar zamrugał i potrząsnął głową. Chłopczyk, którego pamiętał jako Małego Jolawerka, miał teraz
dziewiętnaście wiosen i był takiego samego wzrostu jak Ulfar. Wciąż był szczupły, wciąż wyglądał na
zatroskaną ptaszynę, ale było w nim już coś innego.
Wówczas Ulfar sobie przypomniał: to król.
 Król Jolawer Scot przyglądał mu się długo.
- Ulfar?
- Nie inny, królu - powiedział Ulfar, skłaniając nisko głowę.
- Bynajmniej - odparł Jolawer głośno i wyraźnie. - Pamiętam wszystko, Ulfarze. Choć to było
nieuchronne, ze smutkiem patrzyłem, jak odpływasz.
Król rozejrzał się po sali, a potem przeniósł spojrzenie na Alfgeira. Zrozumiał bez słów i wbił oczy
w podłogę.
- Taki już jest ten świat - wymamrotał Alfgeir.
- Taki jest świat - rzekł król Jolawer.
- Musisz wysłuchać, co Ulfar ma nam do powiedzenia - dodał Alfgeir. - Wygląda na to, że ten rok
obrodził w wiele armii.

Goran kazał Heidrekowi i Reginowi zająć się końmi. Ściana stajni była dość mocna,

żeby oprzeć się o nią całym ciałem, więc czekał, aż trudy drogi spłyną z jego zmęczonych kości.
Z domu po lewej stronie wyszedł Ingimar, pokiwał do kogoś w środku i dźwignął na ramię sakwę
sporych rozmiarów. Pewnie bursztyny - pomyślał Goran. Może coś innego. Nigdy do końca nie rozumiał
ludzi, którym chciało się brać jakieś rzeczy z jednego miejsca i przewozić w inne, zwykle odległe, tylko
po to, żeby znowu coś tam zabrać i przewieźć gdzieś indziej. Widział w tym zamysł, owszem, ale
wszystko to wydawało się jakieś... bezcelowe.
Kupiec podszedł do niego, pokasłując i sapiąc pod ciężarem swojego towaru.
- Prawie jesteśmy gotowi - powiedział. - Szybka sprzedaż, dobra cena. Doskonała wyprawa.
Doskonała wyprawa byłaby krótsza, cieplejsza i lepiej zaopatrzona w prowiant - pomyślał Goran, ale
zatrzymał dla siebie tę refleksję.
- Gdzie chłopcy?
- Doglądają koni - wyjaśnił Goran.
- Hm - zastanowił się Ingimar. - Byłoby dobrze, gdybyśmy dzisiaj wieczorem ruszyli dalej.
- Nie możemy - powiedział szybko Goran. - Konie muszą wypocząć, a poza tym...
- Wiem, wiem. - Ingimar machnął ręką. - Oczywiście, że wiem. Chłopcy potrzebują trochę gnata z
mięsem i trochę ciepłego mięska na własnego gnata. Ha! - Zarechotał i odszedł. - Zobaczymy się w
karczmie, gdy przyjdzie czas na posiłek, stary człowieku - rzucił jeszcze przez ramię. - Zostajemy na noc,
więc też się zabaw!
Kiedy Ingimar odszedł z sakwą na ramieniu, Goran potoczył dookoła wzrokiem, patrząc, jak jesień
coraz silniej zaciska kleszcze; czarne, gołe, wilgotne drzewa, matowy połysk więdnących liści, gubiących
czerwone barwy i wpadających w ciemny brąz. Wdychał zapach zimnego powietrza, patrzył, jak skrawek
słonecznej obręczy niknie za horyzontem. Domy Uppsali wyglądały z bliska jak domy w każdym innym
zwykłym mieście. W cieniu górującej nad wszystkim świątyni panowało przenikliwe zimno. Poczuł
łamanie w kościach.
Zabawić się?
Chyba jednak nie dzisiaj.

W paleniskach komnaty króla Jolawera buzował ogień, zanim jeszcze zapadła noc. Tępe, duszne,
nieprzyjemne ciepło było lepsze od jedynej alternatywy; lodowate szpony Króla Śniegów pukały już do
drzwi i okien. Zapowiadała się surowa zima.
- Goran! Przestań smęcić! - zawołał Heidrek. - Wypij jeszcze!
- Ta ni możesz pedzieć - wybełkotał za jego plecami Regin. - On ni jest z tych...
 - Potwarz! - Heidrek wykrzywił twarz, przybierając poważną minę. - Tak nie może być! Przynosisz
wstyd naszym hrabstwom!
Goran przewrócił oczami i zdobył się na uśmiech.
- Z natury nie piję, chłopcy - powiedział.
- Jak to? - Regin spojrzał na niego podejrzliwie.
- Stawiam wam jeszcze po kuflu! - zawołał Goran.
Heidrek i Regin krzyknęli na wiwat, wznieśli kufle i opróżnili je do dna jednym haustem. Piwo
szwedzkiego króla miało całkiem znośny zapach, ale Goran postanowił zachować tego wieczoru
trzeźwość umysłu. Choćby po to, żeby podczas jutrzejszego marszu nogi były lżejsze.
Zimny powiew powietrza kazał mu odwrócić głowę w stronę drzwi. Do środka wszedł jeden z
członków ich komitetu powitalnego, ten wysoki ze spiczastym nosem. Chłopak otrzepał ubranie, rozejrzał
się po wnętrzu uważnie. Powtórzył to trzykrotnie i Goran mimowolnie się uśmiechnął. Dlaczego po
prostu nie wykrzyczysz ich imion? - miał ochotę powiedzieć. - Nie wygląda na to, żeby tutaj byli.
Przybysz powiódł wzrokiem w stronę podwyższenia. Trzy krzesła stały puste.
Naraz trzasnęły jakieś drzwi i zza ścianki za podwyższeniem wyszedł krępy, duży mężczyzna,
nieznacznie tylko młodszy od Ingimara. Miał barki kogoś, kto lubi swoją pracę, brzuszysko kogoś, kto
lubi dobre wino, a z jego oblicza biła czytelna dla wszystkich władczość. Spokojnie zmierzył wzrokiem
wszystkich ludzi. Gwar ucichł szybko, a Goranowi przyszła do głowy sarna wietrząca wilka. Alfgeir
Bjorne może nie był już pierwszej młodości, ale nie był jeszcze martwy.
Kulejąc lekko na lewą nogę, mężczyzna zrobił parę kroków i zajął miejsce po prawej stronie od
wysokiego krzesła.
Kiedy z tych samych drzwi wyszedł Ulfar i usiadł po lewej stronie wysokiego krzesła, Heidrek
zadławił się z wrażenia piwem.
- On nie żartuał - wymamrotał Regin, którego głowa słaniała się coraz bliżej stołu.
Z tej samej izby obok podwyższenia wyszedł szczupły młodzieniec, który bez słowa usiadł na
wysokim krześle. Między dwoma rosłymi mężczyznami król Jolawer Scot wyglądał na bardzo młodego, a
zarazem strasznie wątłego i delikatnego.
- Z pewnością nie żartował - powiedział wolno Goran, nie spuszczając wzroku z podwyższenia.
Coś było nie tak z trzema siedzącymi mężczyznami. Ulfar zdawał się niechętnie patrzeć na
pozostałych dwóch. Ramiona młodego króla były wyraźnie sztywne i nawet w dalekim końcu komnaty
widać było, że jest onieśmielony.
- Niech żyje król Jolawer! - zawołał Alfgeir, a ludzie odpowiedzieli podniosłym krzykiem, ale nic
poza tym.
- Wygląda na to, że nie mają wiele do powiedzenia swojemu królowi - stwierdził Ingimar. - Cóż,
przerywa im popijawę.
Kupiec usadowił się niezauważenie obok Gorana. Postawił na stole dwa kufle miodu. W blasku
płomieni wydawał się dziwnie chudszy. Ten szarawy odcień w jego włosach, czy to siwizna?
- Jolawer dowiedział się o postępach Olafa na północy. Mówią, że tamten zajął Trondheim.
- Hm - mruknął Goran; tańczące światło czyniło dziwne sztuczki przed jego oczami. - Przynajmniej
nie umrzemy znudzeni życiem.
- Ha! - Ingimar roześmiał się i wzniósł toast na jego cześć. - Wypij, Goran. Za jutrzejszy dzień, za
podróż.
Ciepły posiłek obudził w nim pragnienie. Goran sięgnął po kufel. Tylko jeden tym razem.

Król Jolawer jadł szybko, nie delektując się strawą, potem wstał, powiedział gościom dobranoc i ze
schyloną głową przeszedł przez drzwi za podwyższeniem do swych prywatnych komnat.
Ulfar zobaczył, że patrzy na niego Alfgeir Bjorne. Potężny mężczyzna wyraźnie się dzisiaj postarzał,
ale przynajmniej w jego oczach błysnęły znów iskry.
- Jakie jest twoje zdanie? - zagrzmiał.
- Jest dobry - powiedział Ulfar. - Zadawał trafne pytania. Myślę, że da sobie radę.
- Jeżeli przeżyje - stwierdził Alfgeir. - Jeśli będzie chodził po ziemi wystarczająco długo, aby
wszystko zobaczyć. Aby zobaczyć rzeczy, które ty widziałeś.
Ulfar nie odpowiedział.
- No, chłopcze... - Alfgeir wstał z pewnym trudem, a Ulfar poczuł się, jakby znowu miał dziewięć lat
- upij się. Pogadaj z kimś. Opowiedz parę dowcipów. Zagraj w coś. Mój syn jest martwy, a półmartwy
bratanek na nic mi się nie zda.
Ulfar odniósł wrażenie, że zaraz zadławi go grudka, którą poczuł w gardle, ale zachował
niewzruszony wyraz twarzy. Obdarzył Alfgeira lekkim uśmiechem.
- Nie mogę być nieposłuszny - powiedział.
Usłyszawszy tę obietnicę, doradca króla wstał. Zszedł z podwyższenia i ruszył w stronę wyjścia
przez tłum, który rozstąpił się nagle przed nim. Zdumiewające, jak każdy tłum rozpraszał się zawsze
przed nogami postępującego Alfgeira Bjorne'a. Można było pomyśleć, że zdrowy rozsądek wciąż
powszechnie się utrzymywał.
Ulfar oddał się władaniu nocy. Dosiadał się do ludzi, których znał, choć nie było ich tylu, ilu mógłby
się spodziewać. Wszyscy coś mówili, choć nie mieli wiele do powiedzenia. Wałęsał się po komnacie i w
końcu znalazł się przy kuchennych kociołkach. Jakże swojsko smakował miód, a potrawka przywracała
siły. Uprzejmie podziękował za trzecią dokładkę i oddał miskę kucharzowi, ale pozwolił jeszcze napełnić
kufel ślicznej, drobnej blondynce.
Jej twarz wydawała mu się znajoma, ale, z drugiej strony, w każdym mieście była taka twarz.
Pociągnął łyk i skrzywił się; miód smakował dziwnie, choć był wystarczająco słodki. Coś głęboko w
nim, po raz pierwszy od bardzo dawna, zdawało się mówić, że świat jest w porządku.
Odwrócił się wolno od szynkwasu w stronę sali i nagle ktoś mu wymierzył głośny i siarczysty
policzek.
- Ty zagubiony kutasie! Kanalio! Zafajdany krzywoprzysięzco!
Kobieta przed nim, choć delikatnej postury, wpadła w prawdziwą furię. Nozdrza jej się rozszerzały
przy każdym sapnięciu, oczy pałały dzikością.
- G-Greta? - wyjąkał Ulfar, zupełnie zszokowany.
Zewsząd dobiegły śmiechy i okrzyki.
- Greta? Ty jeszcze pytasz? Nie jesteś pewny, czy pamiętasz moje imię? Ty mały... Aaach! -
zapiszczała i rzuciła się na niego, uderzając go pięściami w pierś, kopiąc, plując i młócąc dziko
ramionami.
Ulfar skrzyżował przed twarzą ręce, osłaniając się przed ciosami.
- Hej! Poczekaj! Możemy...
Rozcapierzone palce mignęły mu przed oczami i odruchowo, szybkim ruchem, złapał rękę za
nadgarstek. W tej chwili otworzyły się z hukiem drzwi.
- Puść moją siostrę! - ryknął ktoś. Do komnaty wszedł pewnym krokiem rosły mężczyzna. - Hej! Cóż
to za miła buźka ma czelność się tutaj pokazywać?
Greta wciąż okładała Ulfara wolną piąstką, próbując się uwolnić z uchwytu.
- Trzymaj się z daleka, Ivar! - wrzasnęła. - Ja go kocham!
Nagle rozpłakała się histerycznie, co jednak w niczym nie osłabiło jej ataków.
- Dlaczego wyjechałeś? Powiedziałeś, że będziemy razem! Powiedziałeś, że mnie pragniesz!
Zaczęła kopać na oślep i trafiła go w kolano. Ulfar syknął z bólu i wreszcie zdołał odepchnąć
krzyczącą wciąż wniebogłosy kobietę.
Ivar uchylił się przed młócącymi w powietrzu rękami siostry i sam natarł na Ulfara.
 - Wyrżnę ci z kiszek gówno i wypcham nim twoją brudną gębę! - ryknął.
Ulfar był oszołomiony, ale zdążył stanąć mocniej na nogach i osłonić się przed niezdarnymi ciosami
Ivara.
- Ivar! Przestań! - krzyknął, ale rozjuszony mężczyzna zdawał się go nie słyszeć, wyrzucając z siebie
stek wyzwisk i obrazowo opisując, co się stanie z genitaliami Ulfara.
Zaparty plecami o słup wspierający strop Ulfar uchylił się przed wściekłym prawym sierpowym i
wpadł na Gretę, która natychmiast zdwoiła wysiłki. Chlipała, z nosa jej ciekło, policzki czerwieniły się z
furii, a słowa nie składały w sensowne zdania. Oplotła ręce wokół jego szyi w mocnym uścisku,
wykrzykując coś w klatkę piersiową.
- Błagam, ja... Mmm!
Powietrze wyrwało się z płuc Ulfara, gdy wreszcie dosięgnął go jeden z ciosów napastnika. Zachwiał
się, stracił równowagę i runął na upadającą razem z nim Gretę.
- Patrzcie, znów zaczynają to robić! - ryknął ktoś w tłumie z pijackim zaśpiewem.
W komnacie rozległ się ordynarny rechot.
Ivar zawył, jeszcze bardziej rozjątrzony. Ulfar poczuł na głowie jakiś ucisk, a potem szarpnięcie i
ostry ból, gdy ręka Ivara podniosła go za włosy do góry. Kobieta na podłodze się nie poruszyła.
- Co jej zrobiłeś, bydlaku? - wrzasnął Ivar i jeszcze mocniej pociągnął za włosy.
Ulfar poczuł, jak w jego kręgosłup wbija się twarde kolano, koszmarnie mocno. Pojawiło się
gwałtowne mrowienie w palcach lewej ręki, po czym nagle ustąpiło i przestał w nich cokolwiek czuć -
co było jeszcze gorsze.
- Jest tylko ogłuszona - syknął Ulfar przez zaciśnięte zęby. - A teraz... - zamachnął się prawą ręką i
zaciśniętą pięścią uderzył w nadgarstek Ivara, który wrzasnął i puścił włosy - mam już tego... - powstał
na nogi i zwarł się z przeciwnikiem, który trzymał go za prawą dłoń, a jednym okiem łypał wściekle w
stronę leżącej siostry - dosyć! - Ulfar zrobił daleki zamach lewą ręką, wciąż niezbyt wprawną, wciąż
odrętwiałą, ale całkiem dobrze pełniącą rolę pałki.
Ivar podniósł odruchowo ręce, żeby osłonić się przed ciosem, a Ulfar wykorzystał ten ruch ciała, by
wpakować mu prawą pięść prosto w brzuch.
Blondyn zgiął się w półobrocie, kaszląc i łapiąc oddech, a Ulfar, nie tracąc ułamka chwili, kopnął go
w tył kolan. Gdy Ivar padł na podłogę z głuchym jękiem, Ulfar warknął w
jego stronę:
- Nie radzę ci wstawać, jeśli wiesz, co dobre dla ciebie!
Popierdoleni miejscowi, wszędzie są tacy sami! - pomyślał Ulfar. Rozejrzał się po czerwonych,
spoconych twarzach, w których tliła się nadzieja na dalszą bójkę. Jakaś jego część paliła się do tego,
żeby wziąć na siebie kilku z nich, może trzech, niewielu, tylu, żeby czymś się jeszcze zająć.
Nikt na niego nie ruszył.
Popatrzył kolejno każdemu w oczy.
- Ja tego nie chciałem - powiedział. - Sami widzieliście. Minęło wiele lat.
Kilka osób ponuro pokiwało głową.
Na jednej twarzy spostrzegł strach. Para oczu wbiła się w okolice jego nóg, gdzieś na wysokości
kolan.
W tym samym momencie przeszył go nagły piekący ból, a przed oczami stanęła mu sinobiała mgła.
Spojrzał w dół.
W jego nodze tkwił zatopiony po rękojeść krótki nóż do zdejmowania skóry. Z rany wyciekała krew,
tworząc małe pęcherzyki. Ivar leżał na podłodze u jego nóg i patrzył na niego z uśmiechem szaleńca na
twarzy.
Ulfar, zanim się zastanowił, co robi, runął na podłogę. Wymierzył precyzyjnie; jego rzepki kolanowe
gruchnęły w pierś Ivara i poczuł, jak żebra ustępują z chrzęstem. Po krótkiej chwili sturlał się z Ivara,
wziął głęboki wdech i krzyknął. Słyszał tylko charkot w płucach Ivara i ogłuszające wibrowanie w
uszach. Nikt się nie ruszył, żeby pomóc, więc sięgnął w fałdy bluzy i złapał materiał w okolicy ramienia.
Rękaw oderwał się za pierwszym pociągnięciem, choć nie tak łatwo, jak Ulfar by tego sobie życzył.
Obwiązał ciasno nogę nad raną, jak nieraz robili to Sven czy Valgard.
Oddychając szybko, sięgnął do rękojeści i wyciągnął z rany nóż. Ostrze wyszło bez trudu, oblepione
jego własną, gęstą krwią.
- Pierdolony sukinsyn - syknął.
Krew przestała płynąć, a kiedy zacisnął węzeł na udzie, sączyła się już tylko wąską strużką. Ulfar
odciął jeszcze trochę tkaniny z obszycia i wcisnął ją w ranę. Jej usunięcie będzie go bolało jak cholera,
ale przynajmniej nie wykrwawi się na śmierć. Nie dzisiaj.
Pozostał jeszcze przez jakiś czas na podłodze, a potem wstał, wspierając się na łokciu.
- Dzięki za pomoc - burknął opryskliwie do stojącego najbliżej mężczyzny i spostrzegł, że coś jest nie
w porządku.
Twarze w komnacie ostentacyjnie zwracały się w kierunku podwyższenia.
Ulfar się odwrócił.
- Witaj w domu, kuzynie - powiedział książę Karle.
Odziany w białe sobole i lnianą koszulę, wyglądał jak kryształek śniegu. Stał na końcu komnaty w
towarzystwie trzech młodzieńców, których Ulfar rozpoznawał. Ich imiona uciekły mu jednak z głowy.
- Znowu sprawiasz kłopoty - powiedział książę.
- To on... - rzekł Ulfar; przeszedł go zimny dreszcz. - To on zaczął tę... - spróbował znowu, ale słowa
nie chciały się ułożyć w zdanie.
Szarpnął nim skurcz, musiał się podeprzeć stołu, żeby nie upaść.
- Oczywiście, że on - zgodził się Karle. - Nasz Ivar próbował bez powodu zabić cudzoziemca -
wolno wycedził to ostatnie słowo. - Jesteś winny napaści na mieszkańca Uppsali w sali królewskiej! -
wykrzyknął książę. - Jesteś winny pobicia kobiety! Powinieneś się wstydzić - dodał. - To może się
skończyć tylko w jeden sposób. - Książę podszedł do Ulfara. - Ponieważ król jest nieobecny, podobnie
jak nasz kochany przyjaciel, Alfgeir Bjorne, to ja muszę zadecydować o twoim losie.
Ulfar znowu próbował coś powiedzieć, ale nie mógł już w ogóle mówić. Coś było nie w porządku.
- Słucham? Nie rozumiem - warknął książę Karle.
Ulfar poczuł w żołądku skurcze, na czoło wystąpił mu zimny, kroplisty pot.
- Przemów, jeśli masz coś na swoją obronę...
- Prawo gościa - zabrzmiał nagle tubalny głos.
Między księcia a Ulfara wstąpił Arnar. Z bliska wydawał się silniejszym i bardziej postawnym
mężczyzną,
- Domagamy się uznania prawa gości, o którym mowa w Pieśni Najwyższego, a które stanowi
Wieszczba Wölwy i którym obdarza przybyszów każdy szanujący się gospodarz. Spożywaliśmy waszą
strawę, popijaliśmy wasz miód, a powiedzieć muszę, że miód to jest przedni! - zawołał do zebranych
ludzi, wśród których podniosły się pojedyncze, ale coraz głośniejsze okrzyki aprobaty. - Wznosiliśmy
toast za zdrowie mieszkańców Uppsali, a w zamian nie prosimy o nic poza traktowaniem nas jak ludzi
wolnych i uczciwych.
Ulfar chciał krzyczeć, wrzeszczeć i skakać jednocześnie, ale ciało nie było mu posłuszne. W ustach
czuł mocny, cierpki posmak.
Trucizna.
Książę Karle miał skwaszoną minę.
- Zabieraj ten wór łajna z sali królewskiej i niech jego cień nie spocznie już nigdy na naszej ziemi.
Król tego zabrania!
Po tych słowach książę odwrócił się i odszedł ze swoimi towarzyszami.
 - Nie biegnij jednocześnie do przodu i do tyłu, Ulfarze Thormodssonie - powiedział głośno Arnar,
patrząc, jak siniejący na twarzy mężczyzna trzyma się kurczowo stołu, żeby nie stracić równowagi. -
Musisz wyjść na świeże powietrze.
- Przepraszam - odezwał się za ich plecami łagodny kobiecy głos. - Pomógłbyś mi go przenieść do
mojego domu?
Ulfar chciał się odwrócić, ale nie mógł się ruszyć. Zimne szpony strachu przeciągnęły po jego
kościach.
- Masz zamiar się nim zaopiekować? Takim chuchrem jak ty sama? - zapytał Arnar.
- Mam taki zamiar - odparła kobieta.
- Jasne, pomogę. Chłopak ma nieliche szczęście, muszę powiedzieć.
Brodacz zrobił krok naprzód, ujął Ulfara pod plecy i chwycił go z całej siły. Ulfar znów chciał się
odezwać, ale miał wrażenie, jakby w ustach miał kłębek suchej wełny. Kolory komnaty zaczęły blaknąć
w jego oczach.
- To twój przyjaciel?
- Trochę więcej - odparł głos; wyczuwało się w nim delikatną nutę radości.
- Tak? - rzucił Arnar, prowadząc Ulfara w stronę wyjścia.
Twarz kobiety pojawiła się na skraju pola widzenia Ulfara: jasnowłosa, drobna. Było w niej coś
swojskiego. Coś bardzo bolesnego.
Kobieta spojrzała na niego oczami pełnymi troski.
- To mój mąż.
Ulfar stracił przytomność.

Rozdział 10

W pobliżu Stenviku, wczesny listopad roku Pańskiego 996

Okręty opływały Muninsfjell. Znad lasu Stenviku wypełzły im na powitanie ciężkie ciemnoszare
chmury. Finn stał na dziobie, wyprostowany i nieruchomy, jak nieraz król Olaf. Ludzie zaakceptowali
jego dowództwo, choć nieustannie wydawało mu się, że słyszy szepty za plecami. Nie musiał się
odwracać, żeby to sprawdzić; wiedział, że dziesięć kolejnych statków płynie za jego kilwaterem.
Gdy w oddali zarysowały się zabudowania Stenviku, z piersi wioślarzy wyrwały się niezdecydowane
okrzyki na wiwat. Nikt nie chciał tego głośno przyznać, ale w dniu, kiedy nad ranem wypływali w morze,
ziemię pokrywał biały aksamit szronu i Finn podejrzewał, że ludzie po prostu chcieli jak najdalej uciec
od lodowatego zimna Trondheim. W porcie nie było statków. Finn wydał rozkazy; połowa jego floty
odbiła w lewo, kierując się na łagodne, piaszczyste wybrzeże na zachód od grodu.
- Żagiel!
Żagle za Finnem zatrzepotały jednym głosem. Za jego przykładem statki z tyłu zwolniły.
- Wiosła!
 Zazgrzytało drewno o drewno, żeglarze opuścili w wodę wiosła i po chwili wpadli w powolny,
regularny rytm.
Szarobura masa na brzegu zaczęła się z wolna przemieniać w wyniszczone, w dużej mierze
odnawiane domy starego miasta, ale nie dochodziły stamtąd żadne odgłosy życia.
- Gdzie są wszyscy? - zapytał stojący u boku Finna bosman.
Finn nie odpowiedział, patrzył na ścieżki i ulice, podcienie i wolne miejsca między chatami. Słońce
odbiło się od czegoś metalowego na wałach i po trzech dalszych uderzeniach wiosłami podjął decyzję.
- Broń! - krzyknął.
Z zakamarków starego miasta wyszli żołnierze w kolczugach, uzbrojeni w długie włócznie.
Przemaszerowali na przystań i zajęli pozycje obronne. Zza starego długiego domu wynurzyli się łucznicy,
którzy uklękli na jedno kolano, gotowi do strzału.
Finn podniósł rękę i dał flocie znak do zatrzymania się. Rozkaz poniósł się za jego
plecami, przekazywany z ust do ust.
- Wracamy z Trondheim z wieściami o wielkich zwycięstwach króla Olafa i żądamy, abyście się
wycofali z przystani! - zawołał w stronę brzegu.
Nie ruszył się żaden z wojowników, jednak dwóch czy trzech zerknęło za siebie.
- W imię Jezusa, naszego Chrystusa i Zbawcy! Cofnijcie się! - krzyknął Finn.
- Cofnąć się! - zawołał ktoś z plaży.
Wojownicy z włóczniami rozluźnili szyki, łucznicy skierowali strzały w ziemię, a na przystani zrobiło
się więcej miejsca. Przed zgromadzone na brzegu oddziały obronne wyszedł niski, krępy mężczyzna o
siwych włosach: Gunnar Hovde. Dobry dowódca, na którym zawsze można polegać, choć człowiek
niemający szlachetnego pochodzenia.
Gdy tylko statki dobiły do pomostu, Finn zeskoczył na ląd i ruszył przed siebie wielkimi krokami.
- Co to ma znaczyć, Gunnarze? - warknął. - Czy musimy trochę... - chwycił za rękojeść miecza -
porozmawiać.
- Uspokój się - odparł Gunnar. - Chodzi wyłącznie o bezpieczeństwo.
- Bezpieczeństwo? - Finn potoczył wzrokiem po złowrogich twarzach żołnierzy króla Olafa; były ich
setki. - Przed kim się zabezpieczacie?
- Lepiej chodź ze mną - powiedział Gunnar.
- Co się dzieje? - zapytał Finn, ale dowódca już był odwrócony plecami i szedł w stronę nowego
miasta.
Wkrótce rozległy się przed nimi okrzyki: „Brama! Otwierać bramę!", a po nich ostry, przeciągły
zgrzyt ciężkiego drewna trącego o kamień.
- Kto zamknął bramy? - wybuchnął Finn. - W imię nieśmiertelnej Hel, co tutaj się dzieje?
Gunnar jednak nie odpowiadał; zatrzymał się w tunelu bramy prowadzącej przez wały Stenviku do
grodu.
- Zapach - powiedział krótko.
Kiedy Finn wciągnął powietrze, wyczuł to od razu: zapach świeżej krwi.

- Nie wiemy, co to jest - powiedział Gunnar, poprawiając się niepewnie na ławie. - Dzień po
waszym odpłynięciu trzej miejscowi wyszli od północnej strony do lasu. Wrócił tylko jeden. Mówił, że
w pewnym momencie stracił tamtą dwójkę z oczu. Już nie powrócili. Następnego dnia dziesięciu
mężczyzn wybrało się do lasu na poszukiwania. Do miasta wróciło dwóch. Ludzie uzbroili się po zęby, z
trudem powstrzymałem ich przed szturmem na

las. Od tamtego czasu... cóż, dzieją się dziwne rzeczy.

Cienie w długim domu wydały się nagle ciemniejsze.
- Na przykład jakie? - zapytał Finn.
- Na przykład tunel - powiedział Gunnar. - Pierdolony tunel. Pamiętasz Hildimara?
Finn skrzywił się.
- To wielkie bydlę z południowego wybrzeża?
Gunnar miał posępną minę.
- Nie inaczej. Wiesz, jak niektórzy żołnierze lubią czasem podokazywać, czasem za bardzo. - Tym
razem to on się skrzywił. - Tajemnicą poliszynela było, że gdzie pojawił się Hildimar, tam nieraz
dochodziło do dziwnych wypadków. Ten czy drugi kończył ze złamaną ręką, jakaś dziewczyna została...
skrzywdzona, wiesz, o czym mówię? Sam, rzecz jasna, przedstawiał się jako czysty obraz niewinności, a
że w walce mało kto mu dorównywał, to król Olaf albo tego nie zauważał, albo nie chciał zauważać.
Jednak krótko po tym, jak ci ludzie zniknęli w lesie... - Gunnar wziął głęboki wdech, zanim zaczął mówić
dalej. - Znaleźliśmy go któregoś ranka w tunelu, poszatkowanego na kawałki. Oderżnęli mu nawet
jebanego...
- Ilu ludzi to zrobiło?
Gunnar uderzył ręką w stół i pochylił się z błyszczącymi oczami.
- Finnie, czy ty słyszysz, co mówię? Zmasakrowali go w bramie do miasta, w środku pierdolonego
tunelu. W środku! Wrota z obu stron były zamknięte. Powinieneś raczej pytać, jak skurwiel tam się dostał,
kto wlazł tam razem z nim i jak potem uciekł.
Niewzruszony Finn spokojnie zareagował na złość Gunnara.
- Czy ktoś widział, jak wchodzi w bramę?
- Nie.
- Czy ktoś słyszał otwierane wrota?
- Nie wiem. Od czasu morderstwa są zamknięte. Otwieramy tylko tym, których znam i którym ufam.
- Jak wrota są otwierane?
- Linami z dołu albo od góry.
- Straże?
- Po trzech wartowników na każdej bramie.
- Przyprowadź ich.
Gunnar rzucił za siebie rozkaz; drzwi za jego plecami otworzyły się i zaraz zamknęły. Finn nie
zwracał uwagi na innych w długim domu, skupił się na rozwiązaniu zagadki. Jak to
ugryźć?
Zastanowił się nad odpowiedzią na to pytanie, ale po chwili uśmiechnął się i rzucił je w wyobraźni
w dół z szambem. Potem próbował odgadnąć, jak król Olaf zachowałby się w takiej sytuacji. To drugie
rozwiązanie było raczej oczywiste.
- Wiesz, kiedy to się stało? - zapytał.
- Długo po porze kruka - odparł lakonicznie Gunnar. - Przed brzaskiem.
Zatem rozwiązanie króla Olafa byłoby błędne.
Otworzyły się drzwi, weszło trzech ludzi. Finn pamiętał ich twarze jak przez mgłę, chyba pochodzili
gdzieś z Górnej Dalarny. Wstał i patrzył, jak podchodzą, a kiedy stanęli i go rozpoznali, nisko się
ukłonili. Finn uczynił znak krzyża i kazał im usiąść.
- Słyszeliście coś tej nocy, po której nad ranem znaleziono Hildimara? - zapytał najłagodniejszym
głosem, na jaki było go stać.
- Nic - usłyszał w odpowiedzi, niemal równocześnie ze wszystkich trojga ust.
- Widzieliście coś?
- Nic.
- Spojrzał na pierwszego z lewej strony.
 - Jaka była pogoda?
- Świecił księżyc, na niebie było tylko parę chmur.
Zwrócił się do mężczyzny z prawej strony:
- Gdzie trzymaliście beczkę miodu?
- Pod murem... - odpowiedział strażnik i skulił się nagle, gdy ten w środku wpakował mu łokieć pod
żebro.
Finn poczekał, aż zapadnie zupełna cisza. Miał już trzecie rozwiązanie.

- Zatem widziałeś go tej nocy? - zapytał Finn.

Mężczyzna został odciągnięty przez Gunnara od jakiejś piszczącej dziewki i stał teraz na ścieżce
przed domem, dygocząc z zimna, ubrany jedynie w długą koszulę.
- Taak, z dwoma miejscowymi - mruknął. - Tymi samymi, którzy wrócili z lasu.
- Jak wyglądali?
- Jednego wcześniej widziałem, ale drugiego nie umiałem rozpoznać. Chudy jak szczapa, starszy, z
postrzępioną brodą, wyglądała, jakby posiekano ją w czasie jakiejś walki. Na głowie miał kaptur.
Finn uśmiechnął się niewyraźnie, w nadziei, że ukryje w ten sposób opadające go uczucie strachu.
Dał znak Gunnarowi, a ten ostro pchnął mężczyznę do chaty, z której został
wyciągnięty.
- Co się dzieje? - zapytał Gunnar. - Po co te wszystkie pytania?
- Lepiej chodź za mną - odparł Finn i ruszył w stronę schodów prowadzących do południowej bramy.
- I pośpiesz się. Zaraz będzie ciemno.
Kiedy znaleźli się na wałach, zaczął szukać zadrapań po beczce z miodem, które zdradzały
zachowanie strażników, i zgodnie z przewidywaniem szybko je odnalazł.
- Idioci - mruknął i odwrócił się do Gunnara. - Podejdź - rzucił. - Zobacz, tu stała beczka. - Pokazał
deski oparte o zewnętrzny mur, a potem wychylił się nad nim. - Widzisz? Ślady po wspinaczce. - Kępy
traw były wyrwane dokładnie tam, gdzie ktoś wspiął się na wały i ukrył pod obmurowaniem. - Ktoś nad
murem dosypał do beczki z miodem sproszkowanej psianki i twoi wartownicy posnęli jak dzidzie.
- Co potem? - zapytał krótko Gunnar.
Finn wskazał ręką karczmę w starym długim domu.
- Z karczmy wychodzi trzech ludzi. Jeden zalany, a dwóch tylko udaje pijanych. Jeden z nich mówi
zalanemu, że na starym mieście zna gorącą dziewuchę, która lubi ostrą jazdę. Takich rzeczy Hildimarowi
nie trzeba dwa razy powtarzać; pewnie stanął mu na samą wzmiankę o dziewczynie. Otwierają się jedne
wrota, wchodzą w tunel, ale drugie wrota pozostają zamknięte, Hildimar wpada w pułapkę. Najpierw
odcinają mu język, a potem boleśnie spłacają resztę długu.
Nawet w półmroku Gunnar wydawał się blady jak kreda.
- Ale... ale... jak oni potem...?
Finn podszedł do okrągłej pokrywy skrywającej ciągnący się w wałach korytarz.
- Morderczą dziurą rozwaloną w czasie oblężenia. Jak byłeś w tunelu, powinieneś był uważnie
przyjrzeć się stropowi.
- Zaraz - powiedział Gunnar. - Twierdzisz, że jeden człowiek odurzył moich wartowników, a potem
mordercy zwabili Hildimara do tunelu, ale kto otworzył im wrota?
Finn to wiedział. Zrobił starszemu człowiekowi grzeczność i rozejrzał się dookoła, chcąc być
pewnym, że nikt nie usłyszy jego pytania.
- Ilu starych mieszkańców Stenviku wolałbyś się wystrzegać w walce?
Gunnar uśmiechnął się drwiąco.
- W tej dziurze wystrzegałbym się każdego... Z wojowników, którzy pozostali? Nie licząc tych, którzy
zniknęli w lesie? Powiedziałbym, że może pięćdziesięciu, mniej więcej.
 - To wystarczy, aby podnieść wrota?
Prawda zawisła ciężko nad nimi. Żaden z nich już się nie uśmiechał.
- Gdzie teraz jest tych pięćdziesięciu? - zapytał Finn.
- Oni... - Twarz Gunnara straciła raptownie kolor, jak szarość ustępowała wokół czerni. - Zgłosili się
na ochotnika, by wyjść ci na spotkanie.
Z dachu starego długiego domu przy przystani buchnęły w niebo pierwsze czerwonożółte płomienie,
gdy ogień sięgnął stropu i strzelał coraz wyżej. W zapadającej nocy była to istna eksplozja światła i
kolorów. Po paru chwilach dach stał w płomieniach, które najpierw go oświetliły, a potem wgryzły się w
potężny drewniany krzyż, przytwierdzony do frontu długiego domu. Na czubek krzyża ktoś nadział koński
łeb, skierowany pyskiem w stronę nowego miasta.
Finn i Gunnar w milczeniu przypatrywali się pożodze. W migoczących płomieniach widzieli ciemne
zarysy postaci przemykających niczym duchy i kierujących się w stronę lasu.
Ostatni opuścił morze ognia człowiek, który zdawał się zaledwie smugą ciemności, a mimo to Finn
miał wrażenie, że czuje na sobie jego wzrok. Było w tej posturze coś z czarnej przepowiedni.
Stojący obok Gunnar ocknął się z transu wywołanego ognistym spektaklem.
- Poderwę natychmiast ludzi! Dopadniemy ich! Wszyscy będą...
- Nie - powiedział bezbarwnym głosem Finn. - To ich teren. Wyrżną was jak pluskwy. Musisz
podwoić straże, na dzień i noc, nie wysyłaj nikogo za mury bez zbrojnego oddziału.
- Ale...
- Ale co? - rzucił Finn.
- Dlaczego? Dokąd oni idą? Co... co zrobią?
Finn westchnął.
- Podwój straże. Na całych wałach. Dzień i noc. Niech nikt nie wychodzi do lasu. W ogóle.
Zrozumiałeś? Nikt.
Już się domyślał, co zaszło w Stenviku pod jego nieobecność, ale miał nadzieję, i modlił się o to w
duchu, że jednak się myli.

Na szczycie Huginshoyde, nad Stenvikiem, wysoki, siwowłosy mężczyzna poprawił kapelusz z

szerokim rondem i uśmiechnął się do siebie. U jego nóg leżały dwa psy. Poniżej ciągnęły się szerokie
pola, po sam las.
- Nie mylisz się, Finnie Szczere Serce - mruknął. - Zdecydowanie nie wychodziłbym do lasu. Nigdy
nie wiadomo, co cię tam spotka.
Psy wyczuły zapach w tym samym momencie. Wstały, szczerząc kły, ale ich gardłowe warczenie
szybko przemieniło się w wysoki skowyt, w piskliwe skamlanie, i po chwili oba
schowały się za nogi starca, kuląc ogony i spuszczając łby do ziemi.
Stary człowiek nie ruszył się z miejsca.
- Tak myślałem, że możesz się pojawić - powiedział.
- Postanowiłeś się wtrącić do moich gier. Jestem zaskoczony, że... nie dostrzegłeś, na co się zanosi. -
Samozadowolenie biło od każdego słowa.
Stary człowiek odwrócił się i zamknął swoje zdrowe oko. Drugim, mlecznobiałym, tak dużym, że
niemal niemieszczącym się w oczodole, spojrzał bez ruszania powieką na czarnego lisa rozłożonego na
występie skalnym nad jego głową. Lis był nieprawdopodobnie smukły, a jego postać zdawała się mieć
więcej kształtów, niż mogłoby dojrzeć oko jakiejkolwiek istoty.
- Gry? - powiedział z westchnieniem. - Czy to dla ciebie tylko tyle? Gra?
- Nie - odparł lis - choć znajduję w tym również sporo uciechy. - Tym razem uśmiech odsłonił zęby. -
Głównie dlatego, że wiem, jak ta gra się zakończy.
- A jak się zakończy? - zapytał starzec, wzdychając.
 - Więcej bitew. Więcej śmierci. Więcej dusz dla Walhalli. Więcej wiary. Więcej władzy. Więcej
wszystkiego. W końcu rządzić będę ja, ponieważ w ciebie nikt już tak naprawdę nie wierzy. Widzisz, ile
uciechy?
Teraz również starzec się uśmiechnął.
- Zazwyczaj to ja zwyciężam w grach - powiedział. - Jeszcze mnie nie pokonałeś. Powstrzymam cię,
diabelskie nasienie. Naprawię swoje błędy.
- Zobaczymy - powiedział lis. - Choć przyznać muszę, że sztuczka, którą właśnie się popisałeś, jest
całkiem dobrze pomyślana. Ale tych dwóch nie wystarczy. Są już starzy, tak jak ty.
- Ano zobaczymy - powiedział starzec. - Zobaczymy.
Nie spojrzał już na lisa, tylko odszedł, wspierając się na kosturze. Lis odprowadzał go wzrokiem,
patrzył, jak schodzi wolno ze zbocza, a za nim idą oba psy, blisko nóg, wciąż z podkulonymi ogonami.
Gdy stary człowiek zniknął z pola widzenia, lis ugiął tylne łapy i skoczył z występu. W locie rozciągnął
się jak struna, wepchnął się w nieistniejące przestrzenie, rozpłynął i uległ metamorfozie. Gdy wylądował
na ziemi, był wysokim młodzieńcem o jedwabistych czarnych włosach sięgających ramion, ze
zmarszczkami uśmiechu wokół zielonych oczu, w których błyskały psotne iskierki.
- Jak w ogóle zamierzasz tam dojść, starcze? Pieszo? Ech, rodzice, ależ oni są... nudni.
Zielonooki młodzieniec, śmiejąc się wesoło, odwrócił się nagle i skoczył z krawędzi klifu. Moment
później ciszę przerwały uderzenia ogromnych, wykształconych w ułamku chwili skrzydeł. W powietrze
wzbił się nienaturalnie wielki, czarny kruk, niesiony wiatrem ku

północy.

Rozdział 11

Trondheim, północna Norwegia, wczesny listopad roku Pańskiego 996

Valgard wypuścił z płuc powietrze i patrzył, jak jego oddech wzlatuje pod krokwie stodoły w
bladoszarym obłoku. W piersi ściskało go z niepokoju; było tak od chwili, kiedy się obudził. Ze swojego
miejsca przy drzwiach zobaczył, jak mężczyźni juczą konie i układają worki; w piersi poczuł jeszcze
większy ucisk. Więc to już. Nareszcie wyprawia się odnaleźć źródło tego, co niemal rzuciło Stenvik na
kolana.
Wewnątrz ludzie pracowali w milczeniu. Nikt o nic nie pytał, nikt nie wydawał rozkazów; każdy
wiedział, co ma robić, i sprawnie wykonywał swoje zadanie. Zgromadzenie grupy zajęło trzy dni.
Niektórych wcześniej wypatrzył, niektórych podesłał Botolf, niektórych przysłał Finn. Byli wśród nich
ludzie gotowi natychmiast opuścić Trondheim, ale byli też tacy, których trzeba było do tego przekonać.
 Kątem oka dostrzegł postać w półmroku.
- Dzień dobry - powiedział Valgard.
- Hm - mruknął Botolf, wychodząc z ciemności.
- Nie należysz do przyjaciół jutrzenki?
- Głupia pora dnia - burknął Botolf.
- To zależy - odparł Valgard.
Botolf splunął i zrobił krok naprzód.
- Będziemy potrzebować więcej ludzi - powiedział.
- Tych dał mi król. Po co nam więcej? Wyglądają na zaprawionych w trudach.
- Niejednego stracimy - mruknął Botolf.
- Stracimy? Dlaczego?
- Północ ich zabije. - Chudy dowódca zmierzył Valgarda ulotnym spojrzeniem, a potem odwrócił
głowę. - Wciąż zapominam. Niewiele masz doświadczenia.
Valgard ściągnął usta i przełknął gorzko trzy pierwsze rzeczy, które miał ochotę zaraz powiedzieć. Na
pierwszy rzut oka on i Botolf nie różnili się posturą, ale Valgard widział w życiu wystarczająco dużo
morderców, aby wiedzieć, że kiedy ludzie dobywają mieczy, wygląd się nie liczy.
- Tak, masz rację. Potrzeba nam więcej ludzi. Pójdę zobaczyć, co uda mi się jeszcze zrobić. Może
zapytamy jego - powiedział Valgard, wskazując ręką przez otwarte drzwi w stronę wychudzonego
chłopaka, który przykładał twarz do ściany, łypiąc jednym okiem przez szparę między deskami.
Botolf zerknął w tę stronę i podniósł brwi.
- Sługus Skeggiego. Hm. - Napiął kark i poruszył ramionami. - Jeśli musisz gdzieś pójść, masz coś do
roboty czy chcesz z kimś porozmawiać, to teraz jest dobry moment.
Kiedy Valgard wyjrzał na zewnątrz, chłopaka już nie było.

- Dlaczego?
Król Olaf zmrużył oczy. Poprawił się na wysokim krześle, próbując, na próżno, znaleźć dla siebie
wygodniejszą pozycję.
Valgard chrząknął.
- Muszę zdobyć pewne informacje, panie, na temat miejsc, gdzie najlepiej zbierać podatki. - Mrugnął
znacząco, z wyrazem przebiegłości, zarazem jednak nie spuszczając z oczu królewskiego miecza
spoczywającego wciąż w pochwie przy tronie. Jeden krok za daleko, jedno słowo za dużo i... - Lepiej,
żebym do niego poszedł. Może powiedzieć coś ciekawego.
- Rozumiem. Podatki. Tak. - Przez twarz króla przemknął uśmiech.
Wygląda na zmęczonego - pomyślał Valgard. Wręcz wyczerpanego.
- Rób więc, co trzeba, by zebrać królewski podatek. Niezbyt wielki. Unikaj niepotrzebnego zabijania.
Zdobądź tylko informacje.
- Oczywiście, królu. Gdzie on jest?
- Schronił się w komnatach starej nałożnicy. Mówi, że to pozwala mu jaśniej myśleć.
- Jeśli tam myśli, to zaczynam rozumieć, dlaczego nie dostrzegł nadejścia naszych sił.
Król uśmiechnął się kpiąco, wskazał drzwi z tyłu sali i chwilę później przestał na niego zwracać
uwagę.
Nie czekając na dalsze pozwolenia, Valgard opuścił króla Olafa.
Na razie wszystko idzie dobrze - pomyślał.
Schody za drzwiami prowadziły do długiego, wydrążonego w glinie korytarza, który zdążył już
popaść w ruinę. Wyszczerbione rozpory i pokrzywione listwy przywodziły na myśl próchniejące kości
żuchwy. Podłoże usłane było drobnymi kamieniami.
- W paszczę bestii - mruknął Valgard, ostrożnie stąpając przed siebie.
 Korytarz kończył się schodami prowadzącymi w górę, do grubej niedźwiedziej skóry, która zasłaniała
wejście do komnat jarla. Valgard odepchnął ciężką skórę. Owiało go ciepłe,
duszne powietrze, niosące ze sobą zapach starego wygi i ludzkich waśni.
Haakon stał na środku izby i patrzył na wchodzącego, trzymając dłoń na rękojeści długiego topora.
Wciąż odznaczał się potężną posturą, ramiona jednak miał zwieszone, jego ręce trzęsły się lekko, a broda
przyprószona była widoczną siwizną.
- Sądziłem, że naśle ich nocą. Sądziłem też, że będą silniejsi. I głośniejsi. Czego chcesz? - warknął
stary wódz.
Valgard zatrzymał się, trzymając rękę na niedźwiedziej skórze.
- Nic nie chcę - odpowiedział. - No, prawie nic.
Haakon uśmiechnął się szyderczo.
- Nie zaproponujesz mi nic do zjedzenia ani picia, zielarzu, tego możesz być pewien.
- Nie. Ponieważ nie jesteś półgłówkiem ani oseskiem - odparł Valgard.
Poczuł, jak żołądek się w nim zapada, gdy usłyszał własne słowa. Ale nie ma innego wyjścia. Tak to
należy rozegrać. Patrzył na nogi Haakona, wyczekując ruchu, pierwszej oznaki zamachu.
Nic jednak się nie stało.
Podniósł wzrok, spojrzał Haakonowi w twarz; w oczach starego wojownika dostrzegł iskrę.
- Hm. Może nie jesteś taki zły, jak by się wydawało. - Haakon przeszedł do stołu pod ścianą, chwycił
dwa kufle i zanurzył je w beczce z miodem, a potem odwrócił się z uśmiechem i ostentacyjnie upił łyk z
każdego kufla. Postawił je z trzaskiem na stole i usiadł. - Zatem mów. Czego chcesz?
Valgard nie poruszył się.
- Czego chcę? - Uśmiechnął się nieznacznie. - Tego tylko, co się należy...
- Wielkie słowa nic nie znaczą. Gdybym był...
- ...starym bogom.
Jarl Haakon zmarszczył czoło.
- Co? - Valgard wytrzymał jego spojrzenie. - Co masz na myśli?
- Tylko tyle, co mówię.
Chwile dłużyły się jak zimowe noce.
- Zamieniam się w słuch - powiedział w końcu Haakon.
- Król Olaf oddał mi pięćdziesięciu ludzi, żebyśmy pojechali „zbierać podatki". Powiedział, że mamy
odszukać każdego, kto oddaje jeszcze cześć starym bogom, i patroszyć na miejscu za niepłacenie datków.
- Dłoń Haakona zacisnęła się na toporze, ale nie powiedział ani słowa. - Chcę, żeby poszło ze mną
kolejnych pięćdziesięciu ludzi. Twoich. Najbardziej zaufanych. Chcę, żeby nocą pozbyli się żołnierzy
króla, a potem przeszli dolinami i górami, by zebrać ludzi do twojej nowej armii. Będę przekazywał im
wieści od ciebie. Jesteś władcą, na którego zasługuje Trondheim, i uważam, że powinieneś otrzymać
wszelką pomoc, jaką zdolny jestem ci ofiarować.
- Hmm - mruknął jarl. - A cóż chcesz zrobić z armią zebraną pod moim imieniem?
Valgard spojrzał prosto w zimnobłękitne oczy starego wodza.
- Chcę zabić króla Olafa - powiedział.

Botolf patrzył, jak ludzie w milczeniu kończą pakować worki i przygotowują do drogi ostatnie konie.
Przewodnik, szpetny mężczyzna o rybich oczach imieniem Ormslev, machnął do niego ręką, a potem
odszedł ze swoimi ludźmi.
Kiedy wreszcie pojawił się Skeggi, Botolf był sam.
- Co to jest? - burknął potężny najeźdźca.
- Co takiego?
- To. - Skeggi wskazał objuczone workami konie.
 - Wygląda na konie - odparł Botolf.
- Bo się sfajdam ze śmiechu. Dokąd się wybierasz? - Wojownik podszedł wolnym krokiem do koni
uwiązanych do pali.
Botolf ustąpił na bok.
- Wycieczka. Pomyślałem, że obejrzę okolice, skoro już jestem na północy.
- Nie łżyj, chudy capie. - Skeggi obszedł konie, zaglądając do worków. - Do tego, żeby się przejechać
i obejrzeć widoki, nie trzeba tylu stalowych ostrzy. Chyba że chcesz kogoś zabić.
- Nie płosz klaczy - powiedział Botolf.
- Pierdol się. Będę płoszył, kogo mi się podoba. Zawsze taki byłem.
Skeggi wszedł między zwierzęta i szarpnął za pierwsze lepsze siodło; koń parsknął i próbował
ustąpić z drogi. Inne konie poruszyły się i uderzyły kopytami o ziemię.
- Wiem - powiedział Botolf.
Przeszedł w stronę zwierząt. Kiedy doszedł do koni, przy których stał Skeggi, sięgnął po uzdy.
- Więc co się dzieje? - rzucił Skeggi przez ramię, otwierając nagłym ruchem torbę przy siodle i
warcząc na przestraszone zwierzę. - Cokolwiek zamierzasz, beze mnie nie pojedziesz, gnido. Coś
knujesz. Masz jakiś plan. Szykujesz jakieś podstępne machinacje. Widzę, że wybierasz się po łatwe łupy.
O co chodzi? Gadaj!
Skeggi nie dostrzegł pętli, dopóki nie spadły mu na głowę.
Konie zarżały i cofnęły się o krok, reagując gwałtownie na ból w pyskach, gdy Botolf szarpnął za
uzdy. Twarz Skeggiego poczerwieniała, potem spurpurowiała, gdy ciągnięte z obu stron cugle
zadzierzgnęły się na jego szyi. Kopał na oślep, syczał i pluł, chwytał palcami za wpijający się w niego
sznur, szarpał, próbując rozluźnić pętlę, ale to jeszcze bardziej płoszyło konie, które gwałtownie
podrywały łby. Z miażdżonej tchawicy wydobywały się coraz słabsze świsty. Oczy przekręciły się nagle,
pokazując białka, a z ciała uszło ostatnie tchnienie życia.
Konie nadal rżały trwożliwie i rzucały głowami, tarmosząc bezwładne ciało. Dopiero dwa krótkie,
precyzyjne cięcia mieczem uwolniły je od zwierząt. Kiedy runęło na ziemię, Botolf zaczął przemawiać
do przestraszonych koni i gładzić je łagodnie po sierści.
Uspokoiły się w końcu, kiedy odciągnął od nich ciężkie ciało, i żaden nie zareagował, gdy chwilę
później przyniósł ze stodoły drewniany młot i dużą podkowę.

Na północ od Trondheim, północna Norwegia

listopad roku Pańskiego 996

Smugi dymu stały się ledwie widoczne, gdy szaroniebieskie morze pozostawiali coraz dalej z tyłu.
Trondheim nikło w dali, przemieniając się w brązowe i zielone punkciki na rozłożystym, białym dywanie
mieniącym się promykami porannego słońca.
- Zasrana dziura - mruknęła Thora.
Potknęła się, ale złapała równowagę, zwinnie balansując związanymi z przodu rękami.
- Skąd jesteś? - zapytał Valgard.
- Z innej takiej zasranej dziury - odparła Thora.
Śnieg wisiał nad nimi, oblepiał zielone gałęzie sosen, kładł się białymi czapami na wybojach i
większych kamieniach, tłumiąc wszelkie dźwięki, rzucając na nich nikły refleks światła. Grupa
maszerowała w nabrzmiałej, niczym niezmąconej ciszy.
Słońce podnosiło się coraz wyżej. Mroźne powietrze paliło Valgardowi płuca, ale postanowił znieść
wszystko, ponieważ stawał przed największą szansą. Jeśli uda mu się to odnaleźć, jeśli uda mu się to
okiełznać...
- Proszę.
 Tuż obok niego zjawił się nagle przewodnik, człowiek osobliwej urody, opasły, z grubą dolną wargą i
wyłupiastymi, okrągłymi oczami. Podsuwał coś Valgardowi na palcach, jakąś rozmazaną grudę, która
wyglądała jak kilkudniowe smarki z nosa.
- Och, tak. Dziękuję.
- Rozetrzyj na twarzy.
Mężczyzna chwycił jego dłoń i roztarł na niej maź. Potem wzruszył ramionami i odszedł. Valgard
poczuł, jak go skręca. Smród był niemiłosierny.
- Tłuszcz. Stary foczy tłuszcz - mruknął do siebie. - Rzeczywiście tego mi brakowało.
Wziął głęboki oddech i zaczął rozprowadzać tłuszcz po wystawionej na działanie mrozu skórze. Gdy
tylko się wysmarował, od razu poczuł, jak wraca ciepło. Kiedy weszli na grzbiet wzgórza, zobaczyli
przed sobą szerokie wody zatoki; statki już czekały, by przewieźć ich na drugą stronę.

- Teraz dokąd? - zapytał Botolf.

Żołnierze szli za nimi mozolnie, opatuleni futrami, przepychając się nawzajem i próbując zająć
najbardziej pożądane miejsca między końmi. Dawno już stracili z oczu zatokę i zmierzali wciąż na
północ, jak najciaśniejszą grupą, trzymając się z dala od zasp i widoku innych ludzi. Trudno się pozbyć
starych nawyków.
- Rozwiąż mnie - powiedziała Thora, odwracając się do Botolfa. - Rozwiąż mnie, a nie pożałujesz,
wielkoludzie.
- Niepotrzebnie się wysilasz, suko. Zębiska wciąż masz ostre. Dobrze wiesz, że jeśli cię rozwiążę,
wpadniemy w kłopoty po uszy. Teraz gadaj.
- A jak nie, to co? Spotka mnie wypadek? Jak tego tłustego bydlaka przy koniach?
Botolf zmierzył ją spokojnym wzrokiem.
- Nie wiem, o czym mówisz. Skeggiego kopnął w głowę koń, to dlatego biedak miał tak potwornie
wgniecioną twarz.
- Przyniosłeś drewniany młot?
- Dowiesz się, jeśli będziesz mówić - odparł Botolf.
Valgard patrzył, jak na ustach Thory pojawia się szeroki uśmiech.
- Lubię cię, chudzielcu. Ciebie zabiję na końcu.
Botolf odwzajemnił uśmiech.
- Nie mogę się doczekać. Dokąd zatem zmierzamy, moja królowo?
Thora zatrzymała się i zadarła głowę, patrząc w niebo.
- Myślę, że idziemy w dobrym kierunku, ale w połowie drogi trudno powiedzieć. Zapytajcie znowu,
kiedy pokażą się gwiazdy.
- Niech będzie.
Thora okręciła się, aby spojrzeć na Valgarda. Ten spostrzegł, że tym razem nie miała
problemu z utrzymaniem równowagi.
- A ty, mały oblechu, masz tu coś do roboty?
Valgard spojrzał na nią ze wzgardą, największą, na jaką było go stać.
- Opowiedz nam coś o flocie Skargrima i kobiecie, która była na jego okręcie.
- To ja zadałam pytanie, karaluchu - rzuciła Thora. - Zapominasz...
Valgard zrobił w jej kierunku dwa kroki i wepchnął jej w krtań kłykcie zaciśniętej ręki, nad
mostkiem. Czuł dziwny spokój, gdy patrzył, jak kobieta próbuje zapanować nad zadławionymi płucami.
- Ciężko się oddycha, prawda? - zapytał i przyszpilił ją jeszcze mocniej, jej oczy krzyczały do niego,
ale twarz zaczęła nabiegać krwią; nie zważał na to. - Och, przepraszam, zapomniałem.
Próbowała odsunąć głowę, gdy sięgnął ręką do jej włosów, ale był szybszy; powalił ją na kolana i
wcisnął twarzą w śnieg.
 - Masz dość powietrza - powiedział, wciskając jej kolano w plecy. - Nie umrzesz. - Obrócił jej
głowę do siebie, by mogła go widzieć. - Chyba że dalej będziesz mielić jęzorem, ale wówczas, jeśli to
mi się, suko, spodoba, poderżnę ci gardło. Zrozumiałaś?
- Valgardzie... - powiedział Botolf.
Thora kaszlnęła i splunęła.
- Zrozumiałam - zaświstała, mrugając załzawionymi oczami.
- To dobrze - powiedział Valgard, po czym pociągnął ją w górę i postawił na nogi.
Znowu zakaszlała, potem odchrząknęła, odwróciła ostrożnie głowę i splunęła daleko od niego.
- Chciałam tylko sprawdzić - powiedziała, patrząc znów na niego.
- Co sprawdzić? - zapytał Valgard.
- Czy masz fiuta. - Wyszczerzyła się w uśmiechu. - Takich bardziej lubię. - Botolf prychnął. - Jeśli
więc, chłopcy, skończyliście zabawę, to czas ruszać dalej. Przed nami daleka droga, a noce są tu
piekielnie zimne.
- Prosto na północ? - zapytał Botolf.
- Prosto na północ - odpowiedziała Thora.

Z biegiem dnia cienie wokół nich stawały się coraz dłuższe, a na twarzy Valgarda coraz częściej
pojawiał się grymas bólu. Bolała go każda cząstka ciała. Marsz był ciężki, ale postój i ponowne ruszanie
w drogę byłyby jeszcze gorsze. W oddali wynurzyły się spomiędzy chmur postrzępione szczyty głaskane
skąpymi promieniami zachodzącego słońca, a po obu stronach ich drogi pięły się klify. Powoli
wychodzili z dolin na pogórze. Valgard zauważył, że niektórzy zaczynają mówić coś do siebie tłumionym
szeptem.

- Sądzę, że nadszedł czas na postój - mruknął Botolf przez warstwy tkanin, którymi był okutany.
Skinął w stronę cienia pod klifem po prawej stronie.
Valgard wzruszył ramionami. Wziąwszy to za zgodę, Botolf podniósł rękę. Obok niego pojawił się
Ormslev, przewodnik o rybich oczach. Valgard nie słyszał ich rozmowy, ale widział, jak Rybiooki
potakuje krótko i zaczyna rzucać krótkie rozkazy. Formacja rozproszyła się w odrębne skupiska futer i
odzienia. Jedna grupa mężczyzn wyszła z toporami na obrzeża obozu i płaskimi ostrzami zaczęła
odgarniać śnieg. Wkrótce pryzmy śniegu przemieniły się w bloki, a bloki w ściany.
Dopiero kiedy do tak urządzonej zagrody wprowadzono konie, Valgard zrozumiał, czym kierował się
Botolf: zacienione miejsce pod klifem miało twardą, zmrożoną ziemię, było osłonięte od wiatru i śniegu,
a reszty dokonają wzniesione właśnie ściany.
Blade światło zachodzącego słońca padało na owiniętych futrami żołnierzy cisnących się wokół
mizernych ognisk. Na osadzonych w ziemi włóczniach rozciągnięto płachty tkanin pod takim kątem, żeby
rozbijały podmuchy wiatru w razie załamania się pogody; natychmiast pokrył je cichy puch szronu.
- Ach, życie - powiedział Botolf. - Tylko my i dzika natura. Cudownie, prawda?
Valgard sięgnął po buteleczkę, którą podał mu Botolf. Napój był kwaśny, palił przełyk, ale Valgard
zagryzł wargi i popatrzył w twarz Botolfowi, który uśmiechnął się z ironią. W drugim końcu obozowiska
ktoś do kogoś coś krzyknął; rozległy się śmiechy. Ognisty napój osiadł szybko w żołądku.
- Ucieszysz się, kiedy zobaczysz wschodzące słońce, chwaściarzu - powiedział Botolf, wstając, a
kiedy Valgard, drżąc z zimna, owinął się szczelniej futrami, dodał: - Och, nie bądź zgorzkniały. Chodź.
Czas odebrać nagrodę.
- O czym mówisz? Jaką nagrodę? - wymamrotał Valgard, zaciskając zęby, aby zapanować nad nagłym
bólem kręgosłupa.
- Na niebie pojawiły się gwiazdy. - Botolf z uśmiechem wyciągnął do niego rękę; gdy Valgard ją
chwycił, dowódca postawił go na nogi z siłą, jakiej trudno byłoby się spodziewać u tak szczupłego
człowieka. - Chodźmy, zerwijmy nasz słodki mały kwiat, dobrze?
Thora siedziała w kręgu ludzi Botolfa i opowiadała sprośne dowcipy. Z niewielkiego rozcięcia na
czole, obłożonego przez kogoś śniegiem, spływały jej na brwi różowe, krwawe strużki.
U jednego z mężczyzn przy ognisku rzucał się w oczy rozbity na miazgę nos, pokryty skorupą
krzepnącej krwi, najwyraźniej złamany całkiem niedawno.
- Kverulf! Co się porobiło z twoją twarzą? - zapytał Botolf.
Thora umilkła. Siedzący wokół ogniska zatwardziali wojownicy patrzyli w każdym kierunku, byle nie
na dowódcę. Niektórzy się uśmiechali ironicznie, inni z trudem powstrzymywali wybuch śmiechu.
- Bardzo mi przykro, Wasza Chudość - odezwała się Thora. - Kverulf pomyślał, że skoro mam
związane ręce, to uda mu się mnie wykorzystać, małą staruchę. Tyle że chłopaczyna nie umie rachować,
prawda? Ja jestem jedna, a on jest tylko jeden. - Przy ognisku rozległy się chichoty; nawet Kverulf
pokazał w uśmiechu szczerby. - Poza tym powiedziałam mu oczywiście o naszej dozgonnej miłości, o
tym, jak błagałeś mnie, żebym za ciebie wyszła. Och, mój kochany.
- Pierdol się - burknął Botolf, choć nie umiał stłumić uśmiechu w swoim głosie. - Pójdziesz z nami. -
Szarpnięciem postawił Thorę na nogi i zabrał ją ze sobą, wpół pchając, wpół ciągnąc.
- Pamiętaj, wodzu, żeby spętać jej nogi i obrócić na brzuszek! - krzyknął za nimi Kverulf, a reszta
mężczyzn również zaczęła rzucać dobre rady. - I uważaj na zęby! Jej i swoje!
Ryki dzikiego śmiechu odbiły się od ich pleców, gdy Thora szła swobodnym krokiem tuż za Botolfem,
szybko łapiąc rytm.
- Jak daleko? - zapytał Botolf.
- Byle dalej od płomieni ognisk - odpowiedziała.
Valgard ruszył za nimi, przypatrując się parze z uwagą. Coś było w ich krokach... Botolf ją lubił.
To może skomplikować sprawę.
Ale z drugiej strony, jeżeli przeczucie go nie myli, nie będą mu potrzebne mięśnie Botolfa - ani
niczyje inne.
- Moment - powiedziała Thora. - Czekaj. - Odwróciła się, powiodła wokół oczami, a chwilę później
mruknęła do siebie: - Tak, to będzie to. Idziemy - wskazała ręką zbocze i góry w oddali - tędy.
- Na pewno? - zapytał Botolf.
- Wypchaj się - warknęła.
Botolf spojrzał na nią z kpiącym uśmiechem.
Valgard odwrócił się i kuśtykając, odszedł w stronę swego prowizorycznego szałasu.
Po pewnym czasie światło zaczęło zmieniać ton z ciemnego w mlecznoszary. Valgard, otrzepując
ubranie ze świeżego śniegu, zobaczył, jak Botolf przegląda obozowisko; Rybiooki, przewodnik wyprawy,
nie odstępował go na krok. Coś niepokojącego w postawie smukłego dowódcy wybudziło go z porannej
drzemki i przy ćmiącym nieznośnie bólu skierowało jego uwagę na budzący się wokół świat. Choć
wytężał słuch, nie mógł usłyszeć ani słowa z prowadzonej przez nich szeptem rozmowy. Chwiejnie wstał
i nie musiał wcale udawać, że wygląda na słabego i bezradnego. Przez chwilę myślał, że może powinien
się zająć obolałymi miejscami, ale kiedy zliczył je wszystkie, szybko porzucił ten pomysł. Bolało go
właściwie wszystko i zapewne tak już będzie.
Obozowisko budziło się do życia. W powietrzu płynęły zewsząd przekleństwa i zaklinania na
wszystkie moce o choć trochę ciepła; konie parskały, biły kopytami i strząsały z siebie pled śnieżnego
puchu. Nagle Valgarda przeszył strach. Przełknął ciężko ślinę: jeniec! Gdzie ona jest? Rozejrzał się i
zobaczył, jak Thora wychodzi na czworakach z szałasu Botolfa, wciąż ze związanymi rękami.
- Ruszamy - usłyszał za plecami znajomy głos.
Za nim stanął Botolf.
Przez ułamek chwili walczył z odruchem, by uskoczyć na bok.
 - Dzień dobry, tobie też życzę miłego dnia - powiedział cierpko. - Tak wcześnie?
- Odpierdol się, stary. Wysraj się, wysikaj i w drogę. Zjesz w marszu. Oczy i uszy miej otwarte.
Po tych słowach wysoki dowódca odszedł dużymi krokami.
Valgard odprowadzał go wzrokiem. Coś było nie w porządku. Tego mógł być pewien.

- Tam - szepnął Rybiooki i trącił łokciem Botolfa, pokazując miejsce.

Dowódca zlustrował powoli horyzont na północy i nieco dłużej spoglądał na linię drzew, którą
wskazywał przewodnik. Las ciągnął się wzdłuż szlaku, gęsta masa zamrożonych gałęzi i śniegu.
- Widzę - mruknął. - Kto? Od kiedy?
- Nie wiem kto. Myślę, że obserwowali nas już wczoraj wieczorem.
- Jak blisko?
- Wystarczająco, żeby się lepiej przyjrzeć, jak sądzę, choć przy porannym śniegu trudno określić
odległość.
- Ktoś jeszcze wie?
Rybiooki spojrzał na Botolfa i wzruszył ramionami.
- Może wie, może nie. Nie pytałem.
- I nie pytaj - rzucił wysoki dowódca. - Nie spuszczaj tylko z oka naszego jeńca. To... to mi się nie
podoba. Muszę się temu przyjrzeć.
Valgard patrzył, jak Botolf odwraca się, przygląda się szeregom ludzi za ich plecami i bierze
pierwszy cel; zwaliste chłopisko o surowym spojrzeniu. Rybiooki wzruszył ramionami i zaciągnął Thorę
z powrotem na jej miejsce. Był niewzruszony jak nigdy, ale Thora zdawała się ożywiona swoimi nocnymi
zajęciami. Spojrzała na plecy Botolfa i wyszczerzyła się w uśmiechu, gdy ten zaczął wymieniać z
wojownikiem krótkie, szeptane zdania. Po rozmowie obaj ruszyli wzdłuż szeregu, a kiedy dotarli do
końca, było ich już pięciu. Chwilę później Botolf poprowadził swoją małą grupę do lasu.
Valgard długo szedł w milczeniu. Thora i Rybiooki zdawali się komunikować między sobą w
naturalny sposób, w jakimś tajemnym języku szturchnięć, chrząknięć i przytaknięć, po których przewodnik
raz po raz korygował kierunek marszu. Krajobraz wokół zmieniał się powoli; wyszli z osłaniających ich
dolin, przecięli pas sosen i jodeł rosnących wokół pól uprawnych i zaczęli wchodzić w obszar
niewysokich gór. Przed nimi, falując łagodnie, ciągnęły się pokryte śniegiem wzgórza i wrzosowiska.
Teren był zdradliwy. Miękki świeży śnieg przykrywał dziury, szczeliny i kamienie, na których łatwo
można było skręcić kostkę, złamać nogę czy nadwerężyć plecy.
Botolf wrócił dopiero pod koniec dnia, gdy słońce zniknęło za horyzontem. Za nim dwóch jego
wojowników wlokło jakiegoś człowieka ze spętanymi nogami i rękami. Dwóch dalszych szło wolno z
tyłu, wyraźnie kulejąc.
Rybiooki dał znak i wszyscy się zatrzymali. Bez zbędnych rozkazów ludzie zaczęli się dzielić na
grupy, zajmować końmi i wydzielać racje żywnościowe.
Moment później do nóg Valgarda został rzucony obcy człowiek. Straszne chuchro, do tego zapewne
młodszy, niż to się wydawało na pierwszy rzut oka. Odzienie i buty miał stare, ale dobrze utrzymane.
- Kto to jest? - zapytał Valgard.
- Śledziło nas kilku jego kompanów - wyjaśnił Botolf. - Cwane bydlaki, trzeba przyznać. - Uwagi
Valgarda nie uszły gniewne spojrzenia żołnierzy. - Straciliśmy jednego człowieka, dwóch niewiele już
będzie widzieć, a tego udało mi się złapać żywcem. - Chwycił jeńca garścią za włosy i podrywając mu
głowę, postawił na nogi. - Prawda, chłopcze? - Chłopak syknął z bólu, ale nic nie powiedział.
Może mieć czternaście lat - pomyślał Valgard. Co za paskudna blizna na szyi.
- Och, patrzcie - krzyknął Botolf. - Mamy tu małego twardziela. Powiedz, chłopcze, bo wyglądasz mi
na osobnika, który nie stracił jeszcze całego rozumu, dlaczego za nami łaziliście.
Valgard patrzył, jak chłopak zaciska z pogardą wargi i wbija wzrok w jakiś niewidoczny punkt w
oddali.
- Kto was nasłał? - Botolf pociągnął chłopaka silniej za włosy, ale w nagrodę zyskał jedynie krótki
syk jeńca i krew na jego głowie. - Jasne. - Botolf sięgnął po nóż.
Thora, z rękami związanymi na plecach, zrobiła krok naprzód i odwróciła się do Botolfa.
- Może po prostu trzeba mu kobiecej ręki.
Od razu wymierzyła chłopakowi potężnego kopniaka w żebra, a ten padł na kolana jak ścięty,
zanosząc się kaszlem.
- No, gówniarzu - warknęła. - Gadaj. Następne w kolejce są jaja. Kto was nasłał? Czy to był...?
Chłopak zakaszlał w odpowiedzi i splunął krwią na śnieg.
- Och, to naszej niuni nie wystarczy. - Thora uklękła przy chłopcu. - Posłuchaj mnie dobrze, powiem
ci, co z tobą zrobię.
Valgard przypatrywał się, jak Thora szepcze coś chłopcu, a jej usta niemal muskają jego ucho. Nagle,
w okamgnieniu, zacisnęła zęby na małżowinie.
- Przestań! - jęknął chłopak. - To Haakon! On chciał... chciał, żebyśmy sprawdzili, czy idziecie tam,
dokąd mówiliście! Wybaczcie!
- Hm - powiedział Botolf. - W porządku. Puść ucho.
Thora powstała na nogi.
- Nie możesz go puścić. Daj mi nóż, wypruję z niego flaki.
- Ze związanymi rękami?
Rzuciła mu zmęczone spojrzenie.
- Nie. Najpierw przetnę sobie węzły, potem wpakuję ci nóż w oko, w pojedynkę zatłukę wszystkich
twoich ludzi, zjem konie, których nie zerżnę, a na ostatnim odjadę do Walhalli. Dawaj nóż.
Botolf bez słowa dał jej swój nóż i odwrócił się do Rybiookiego.
- Musimy...
Jego dalsze słowa utonęły w straszliwym krzyku. Botolf obrócił się i zobaczył, jak Thora podnosi się
znad ciała chłopaka, trzymając w związanych rękach zakrwawiony nóż.
- Załatwione - powiedziała, przechodząc na czoło grupy. - Wy, ciężkie fiuty, jak już
macie na sobie rynsztunek bojowy, to moglibyście gadać z człowiekiem do usranej śmierci. Do
patroszenia potrzebna jest baba. A teraz równać, wy skamlące ściery z obfajdanej dupy! I jazda naprzód!
Zręcznym ruchem nadgarstka przecięła sobie więzy.
Efekt był niesamowity. Stojący wokół niej mężczyźni albo stanęli na baczność, albo usunęli się jej
szybko z drogi. Valgard zerknął na Botolfa, który nie spuszczał Thory z oczu.
- Idziemy? - zaryzykował pytanie Rybiooki.
- Na to wygląda - mruknął Botolf.
Odwrócili się wszyscy jak jeden mąż i ruszyli, pozostawiając za sobą leżącego na śniegu chłopca.

Valgard dygotał z zimna i jeszcze ciaśniej otulił się skórami, ale to na niewiele się zdało. Im wyżej
się wspinali, tym dotkliwiej odczuwali przejmujący mróz, przed którym nic ich nie osłaniało. Zza
jednego ze szczytów promienie kryjącego się za widnokręgiem słońca rzucały słaby blask. Chłód wnikał
wszędzie; gryzł w kostki i uszy, wcinał się w nos i oczy. Ludzie za plecami Valgarda robili dokładnie to
samo co on, nie musiał odwracać głowy, żeby to wiedzieć; skuleni, z opuszczonymi głowami, brnęli za
dowódcą, starając się włożyć jak najmniej wysiłku w każdy krok.
Najpierw krzyki były słabe, bardzo odległe, ale już po chwili stały się wyraźne i głośne, aż w końcu
doskonale usłyszał podnoszące się zewsząd wrzaski:
- Wilk!
Zanim Rybiooki zdążył dać znak do zatrzymania się, ich uszu dobiegł gardłowy dziki warkot,
zmieszany ze zduszonym ludzkim krzykiem. Botolf rzucił się biegiem w tę stronę, a Thora zaraz obok
niego. Valgard ruszył za nimi najszybciej, jak potrafił.
Dwaj ludzie Botolfa klęczeli nad leżącym wojownikiem.
Valgard odepchnął ich, ale zaraz pożałował. Nie było na co patrzeć. Bestia zaatakowała jednego z
żołnierzy tylnej straży i skoczyła mu wściekle na twarz, zostawiając z niej nierozpoznawalną, krwawą
miazgę.
Odwróciwszy głowę, spostrzegł wilcze trupy.
- To wszystko?
- Wystarczy - mruknął Botolf.
- Tylko trzy wilki - stwierdził Valgard.
- Nie może być - wymamrotał ktoś z tyłu.
- Dlaczego na nas napadły? - odezwał się inny nieznajomy głos.
- Może jest ich dużo więcej - zauważył kolejny żołnierz.
- Zamknijcie gęby, wy posiurane dzieci! - ryknęła Thora. - Witajcie na północy! Jeśli sami nie zjecie,
inni was zjedzą.
Podeszła do najbliższego wilka, padła na kolana i energicznie zaczęła ściągać z niego skórę. Kiedy
nikt się nie ruszał, warknęła:
- Jak chcecie, ale mojego nie dostaniecie przez dwa dni.
Mężczyźni spojrzeli pytająco na Botolfa, a ten zmarszczył czoło, ale w końcu skinął przyzwalająco
głową.
Podszedł do nich Rybiooki.
- Patrz. - Wskazał ręką na południe, gdzie nisko nad ziemią krążyła para kruków.
- To ten chłopak z lasu - powiedział Botolf, a potem odwrócił się i spojrzał na martwego strażnika. -
Dopilnuj, żeby go dobrze pochować. Nie obchodzi mnie, że ziemia jest zamarznięta jak skała. Weź tylu
ludzi, ile trzeba. Przykryjcie go kamieniami.
Rybiooki kiwnął głową i odszedł w stronę szeregu, wybierając odpowiednich żołnierzy.
Botolf spojrzał na Valgarda.
- Módl się, żeby ta gra była warta świeczki, chwaściarzu. Jeżeli się mylisz, z dziką przyjemnością
będę cię obdzierał ze skóry. Przez parę tygodni.
Przez moment Valgard nie był pewien, czy zimniej jest na zewnątrz, czy głęboko w jego wnętrzu.
- Nie mylę się - powiedział. - Znajdziemy to.
- A właściwie to czego szukamy? - zapytał Botolf.
Valgard patrzył na niego, formułując w głowie odpowiedź: To źródło największej władzy, jaką
możesz sobie wyobrazić. To klucz do życia wiecznego. To bezpośrednie połączenie z bogami.
Głośno powiedział:
- To skarb, jakiego w życiu nie widziałeś.
Co mniej więcej było zgodne z prawdą.
Niebawem pierwszy szereg ruszył, a za nim reszta ludzi. Dopiero po pewnym czasie Valgard poczuł
wreszcie, że nie spoczywa już na nim podejrzliwy wzrok Botolfa.
Wkrótce zaszło słońce i ogarnęła ich nieprzejrzana ciemność, upstrzona u góry światłem bogów.
Dotąd ścieżka prowadziła wzdłuż zbocza, wijąc się poprzez koszmarną, drapiącą gęstwinę zarośli, ale
teraz wyszli z lasu i znowu pięli się mozolnie na wzgórze, a nad nimi i przed nimi falowały po czarnym
niebie łagodne fale zieleni i purpury. Od ataku wilków wszyscy szli w napięciu, ale bestie już nie dawały
o sobie znać, jeśli nie liczyć pojedynczego wycia gdzieś w dali. Nikt już nic nie mówił - było za zimno,
aby otwierać usta. Valgardowi dawno już odechciało się myśleć; toczyli się po prostu przed siebie w
milczeniu, aż Botolf dał znak i zatrzymał całą kolumnę. Ludzie, jeden po drugim, ostrożnie podchodzili na
skraj wzgórza.
Patrzyli w dół, na dolinę osłoniętą z trzech stron górami, a z czwartej zamkniętą morzem. Na brzegu
wcinał się w fale solidny pomost, wystarczająco duży, by zacumowały przy nim dwa okręty najeźdźców.
Wszystko pokrywała gruba warstwa śniegu. Serce Valgarda zaczęło bić szybciej. Niewyraźne kopce na
dnie doliny musiały być zabudowaniami.
Thora również milczała od długiego czasu. Teraz odwróciła się do Botolfa.
- Jesteśmy na miejscu - powiedziała.

Rozdział 12

Na wschód od Skaer, Jutlandia,

gospodarstwo Helgi,
listopad roku Pańskiego 996

Gdy Johan odjechał, przez podwórze przeciągnął zimny, jesienny wicher, podnosząc roztańczone wiry
pomarańczowych i złotych liści. Helga stała przez moment bez słowa, z dłońmi na ustach, patrząc, jak
wielki rolnik sunie przez wzgórze, pochylony w siodle, uczepiony końskiej grzywy.
Kiedy w końcu odezwała się do Auduna, nie patrzyła w jego stronę.
- Wracaj do szopy - powiedziała. - Zajrzyj pod wielką skrzynię. Kiedy odgarniesz ziemię, znajdziesz
parę mocnych ostrzy owiniętych w natłuszczoną tkaninę. - Dopiero teraz odwróciła się do niego, twarz
miała stężałą. - Będziesz miał z nich większy pożytek niż... z tego. - Wskazała palcem młot.
Audun wzruszył ramionami.
- Nie lubię ostrzy. Łatwo się łamią. Z młotem dobrze sobie radzę.
Helga podniosła brwi. Sylwetka odjeżdżającego Johana zniknęła za wzgórzem, ale przed jej domem
wciąż się unosiło napięcie. Szczypiące, jesienne, zimne powietrze pachniało korą i wilgotnymi liśćmi.
- Gdzie byłeś? Wczoraj?
- Nigdzie - odpowiedział Audun. - Musiałem się przejść.
- Słuchaj, ja... mówiłam za szybko i za wiele. Nie powinnam...
- Nie - powiedział Audun i spojrzał jej w oczy. - Nic się nie stało. Po prostu nie nawykłem do
długich rozmów. Ja...
- Zatem w porządku - ucięła Helga. - Lepiej zaprzęgnij swoją bezrobotną dupę do pracy, zanim na
dobre się rozgadasz. - Mrugnęła do niego, a w odpowiedzi dostała słaby uśmiech.
- Tak pewnie będzie lepiej - powiedział. - Opowiadaniem bajek nie zarobię na swoje utrzymanie.
Odszedł, trzymając wciąż w ręku młot, a chwilę później zaciągał na podwórze kłody drewna i sięgał
po siekierę. Helga zauważyła, że rąbał drewno, stojąc twarzą ku prowadzącej do gospodarstwa drodze, z
młotem niemal pod ręką.
Krótko po południu jeźdźcy wjechali na grzbiet wzgórza.
Na czele Johan, szary na twarzy, z ręką na prostym temblaku. Za nim ośmiu pomocników z jego
gospodarstwa. Zjechali po zboczu, zbliżyli się galopem do podwórza, ale stanęli w bezpiecznej
odległości od Auduna. Kowal przerąbał duży kloc drewna na pół, powoli odłożył siekierę i odwrócił się
do nich twarzą.
Helga wyszła z szopy z narzędziami w chwili, gdy Johan się odezwał.
 - Ty! - wrzasnął, wskazując ręką do Auduna. - Jedziesz z nami do Skaer, będziesz sądzony za napaść!
Zaatakowałeś mnie znienacka, jak tchórz, teraz za to zapłacisz. Jedziesz z nami!
Helga zawołała od progu szopy:
- Co? Śmiesz sobie żartować? Psia mać! Gdyby nie on, byłabym już...
Audun podniósł rękę i Heldze głos uwiązł w gardle.
- Nie pojadę - powiedział Audun.
Johan spojrzał na niego ze źle skrywaną radością.
- W takim razie weźmiemy cię siłą.
Na jego znak kompani zsiedli z koni i ruszyli w stronę Auduna. Wszyscy rośli, mocno zbudowani, od
dziecka wychowani na czerwonym mięsie i pracy na roli. Każdy trzymał w ręku ciężką, grubą maczugę.
Audun sięgnął wolno po młot, zbyt wolno.
Helga zdążyła stanąć między nim a podchodzącą grupą. Mężczyźni zatrzymali się i otoczyli ją
półkolem. Zmierzyła ich wzrokiem.
- Musicie wiedzieć, że każdy z was, jak tu stoicie, znajduje się w tej chwili bliżej śmierci niż
kiedykolwiek w życiu - powiedziała ostrzegawczym tonem.
- Zejdź z drogi, kobieto - rzucił Johan. - Zabieramy ci parobka.
Helga nie zwróciła na niego uwagi. Odezwała się do jego pomocników:
- Ilu z was widziało, jak wasz Johan Aagard spuszcza lanie wielkim zawadiakom? Jak bije tak, że nic
z nich nie zostaje? Jak łamie ich ducha? Jak kopie ich, gdy leżą, skacze po nich, aż zaczynają kwilić i srać
pod siebie? Otóż mój parobek złamał mu rękę, ot tak. - Strzeliła palcami. - Mój parobek złamałby mu
kark, gdybym tego chciała. Jednak nie chciałam, uważałam bowiem, że Johan Aagard będzie miał dość
rozumu w głowie, żeby tutaj nie wracać. Powiedziałam parobkowi, żeby na wszelki wypadek wziął noże,
ale on wolał młot. Wiecie dlaczego?
Mężczyźni wymienili spojrzenia. Helga milczała przez chwilę, aby mieć pewność, że dobrze pojmą
każde jej słowo.
- Ponieważ powiedział, że większe zadowolenie daje uczucie miażdżonej kości, uczucie
rozstępującego się mięsa. Oto przeciwko komu stoicie. Mówią na niego Audun Krwawy Kowal. -
Spojrzała na nich, czekając na reakcję, a kiedy żaden się nie poruszył, pokiwała smętnie głową. - Nawet
go nie znacie, prawda? Zapewne od miesięcy nie widzieliście żadnego wędrowca z wieściami ze
świata? Potrafię to sobie wyobrazić. I wy chcecie się na niego rzucić? Ledwie ośmiu? Knara, którą tu
przybył, została zaatakowana przez dwa statki najeźdźców. Znacie te historie, grasują wzdłuż całego
wybrzeża. Cóż, musicie wiedzieć, że ci z tych dwóch statków już nie grasują, ponieważ mój parobek ich
załatwił. Zabił wszystkich.
- Pewnie - odezwał się z powątpiewaniem w głosie jeden z roślejszych mężczyzn. - Pewnie, że zabił.
Helga spojrzała mu w oczy.
- Chcesz się przekonać, rzucając na szalę własne życie? - Mężczyzna patrzył na nią milcząco. -
Chcesz mieć pogruchotaną szczękę? Chcesz usłyszeć chrzęst miażdżenia twoich kolan? Poczuć odpryski
kości przeszywających ci ramię? Naprawdę chcesz?
Odwróciła głowę do wszystkich i omiotła ich przenikliwym wzrokiem; królowa na własnym dworze.
Najmłodszy przestąpił niepewnie z nogi na nogę
- Spójrzcie sami na siebie. Zobaczcie, czy jesteście na to... gotowi. Macie te małe maczugi, macie
wypięte piersi, myślicie, że możecie ruszać do bójki. Owszem, chłopaki z was na schwał, umiecie
dokonać zniszczeń, bez dwóch zdań. Ale ilu z was zabiło człowieka? Wiem, że niejeden z was rozbił
komuś głowę, ale czy kiedykolwiek złamał komuś kark? Ilu z was odebrało innemu człowiekowi życie? I
powtórzyło to chwilę później? - Zrobiła efektowną pauzę. - Popatrzcie na niego.
Spojrzeli wszyscy - i wiedziała już, że ma ich w garści.
Audun stał obok niej swobodnie. Nie było w nim cienia emocji, żadnego błysku ognia. Po prostu stał
z młotem w jednej ręce i siekierą w drugiej, przed piętrzącym się stosem porąbanego drewna. Mierzył
przeciwników chłodnym wzrokiem, jak człowiek, który ma do wykonania robotę - i w końcu, jeden po
drugim, wszyscy pomocnicy Johana zaczęli sobie uświadamiać, co może ich czekać. Powoli zaczęli się
wycofywać w stronę koni, jak ludzie, którzy zobaczyli przed sobą wściekłego, toczącego pianę psa.
- Bierzcie go! - wrzasnął Johan głosem załamującym się ze złości. - Jest was ośmiu!
Nie odpowiedział mu jednak żaden z mężczyzn, żaden też nie spuszczał Auduna z oczu, gdy wsiadali
na konie i odjeżdżali. Johan obrzucił Helgę morderczym spojrzeniem i burcząc pod nosem, poszedł w
ślad swoich towarzyszy.
Helga wreszcie mogła głęboko odetchnąć. Za plecami usłyszała odgłos odkładanego na kloce młota. -
Dziękuję - powiedział cicho Audun.
Helga przełknęła głośno ślinę, czując, że serce wali jej jak oszalałe.
- Ja... To nic takiego.
Nie odwróciła się do niego.
Następną rzeczą, jaką usłyszała, był trzask uderzającej w pień siekiery.

Przez resztę dnia nie rozmawiali o Johanie. Kiedy zaszło słońce, Audun przeprowadził codzienny
obchód, sprawdzając okiennice i poprawiając zasuwy w drzwiach. Jego żołądek przerażająco szybko
przywykł do regularnego odżywiania i już teraz burczał niemiłosiernie, ponaglając go, żeby się
pośpieszył i wrócił do domu.
Tego wieczoru przypadała jego kolej w kuchni. Skosztował potrawki, dodał posiekany dziki
szczypior, zamieszał i jeszcze raz spróbował. Kiedy smak był odpowiedni, spojrzał na Helgę.
- Dobrze go znasz. Myślisz, że wróci?
Skrzywiła się.
- Nie wróci. Został ośmieszony na oczach swoich parobków; nie może już wrócić. Nawet gdyby
dopadł mnie samą i zdobył... to, na czym mu tak zależy, będzie już na zawsze potępiony. Zresztą nie
pokazałam mu jeszcze wszystkich swoich sztuczek - dodała z chłodnym uśmiechem.
- To dobrze - powiedział Audun, zaglądając do kociołka.
Gotował coraz lepiej i musiał stwierdzić ku własnemu zdziwieniu, że bardzo mu się to podoba. W
izbie panowało ciepło, Helga była dobrą towarzyszką. Opowiedział jej o sobie więcej niż komukolwiek
do tej pory, zapewne więcej, niż w ogóle komukolwiek jeszcze opowie, choć wciąż nie potrafił mówić o
tym, co wydarzyło się na wałach. Jednak wcale mu to tutaj nie przeszkadzało; kiedy był przy niej, nie
myślał o tym tak wiele.
Był to bardzo dziwny stan. Audun nie pamiętał, by kiedykolwiek czegoś podobnego zaznał.
Po raz pierwszy w życiu Audun... czuł się szczęśliwy.

Na wschód od Skaer, Jutlandia,

gospodarstwo Johana Aagarda,
listopad roku Pańskiego 996
Na zmrożonej ziemi dał się słyszeć nierówny stukot kopyt zmęczonego długą drogą konia. Jeździec
miał zaciągnięty na twarz kaptur, który chronił go przed wiejącym z przodu nieprzyjemnym nocnym
wiatrem.
- Kto jedzie? - zapytał parobek, stojąc przed wejściem w blasku pochodni.
Gdy jeździec zeskoczył z siodła, zadźwięczała stal. Przybysz ściągnął z głowy kaptur. Parobek zbladł.
- Ja... już... już idę po niego.
Chyląc głowę pod futryną, zniknął czym prędzej w domu, a kiedy wrócił po niedługiej chwili, szedł
za nim Johan Aagard.
- Ustain! Witaj!
 Twarz gospodarza była szara, ściągnięta z bólu. Jego zabandażowana ręka wisiała na temblaku
zrobionym z kawałka skóry.
- Witaj, Johanie - odpowiedział gość.
Na jego twarzy zatańczyły cienie płomieni z buzującej pochodni. Lekki uśmiech znikł natychmiast.
- Nie cieszy cię mój widok, Johanie? Co ci się stało w rękę?
Rolnik zignorował pytanie.
- Nie najlepiej u mnie z pomocnikami - powiedział. - Jego Wysokość zrozumie, że po prostu nie mam
zbędnych ludzi.
- Jak zawsze - stwierdził z uśmiechem Ustain.
- Jak zawsze - powiedział Johan, rzucając mu sakiewkę.
Barczysty mężczyzna złapał ją bez trudu. W sakiewce zadźwięczały monety.
- Mam tylko nadzieję, że wytrzymasz do wiosny, nie tracąc żadnego z synów - powiedział Ustain, a
Johan przełknął ślinę i się skrzywił. - No jak? Nie zaprosisz mnie do środka?
- Oczywiście - powiedział szybko Johan. - Dla królewskiego werbunku zawsze znajdzie się dach nad
głową. Ja... - Zastanowił się przez krótką chwilę. - Mógłbym chyba zaproponować ci coś więcej niż tylko
nocleg.
Ustain zaciekawiony uniósł brwi.
- Naprawdę? To mi pachnie nie lada przyjemnością - powiedział i schyliwszy głowę, wszedł w
ciemne wnętrze domu Johana Aagarda.

Na wschód od Skaer, Jutlandia,

gospodarstwo Helgi,

listopad roku Pańskiego 996

Audun lubił wschód słońca. W uchodzącej zimnej ciemności można było wyczuć szczególny smak.
Czekał na nieuchronne wzejście złotej tarczy, a ciemnogranatowe niebo nabierało bladej poświaty. Tego
dnia poranek przyniósł pogodne, czyste i jasne niebo, na którego tle żywo się iskrzyły jesienne liście w
lesie Helgi. Tak w każdym razie nazywała te drzewa, gdy o nie zapytał. „Mój las" - mówiła. „Mój koń,
moja ziemia, mój parobek".
Uśmiechał się, gdy to usłyszał. Uśmiechał się i przytakiwał głową.
Audun napełnił płuca powietrzem i wstrzymał oddech. Kiedy je wypuszczał powoli, na wzgórzu
zauważył konnego i jego mięśnie napięły się mimowolnie.
Jeździec stał i obserwował z daleka farmę.
- Helga! Jakiś jeździec! - zawołał Audun.
Wybiegła z domu.
- Och, do cholery, byłam pewna, że... To nie jest Johan.
- Ktoś, kogo znasz?
- Nie... - odpowiedziała i zaczęła lustrować cały horyzont.
Jeździec uderzył lekko piętami i koń zaczął powoli iść w ich kierunku. Patrzyli, jak się zbliża.
Czterdzieści metrów przed nimi mężczyzna podniósł rękę w pozdrowieniu.
- Witaj, przybyszu! - krzyknęła Helga.
- Witajcie! - zawołał mężczyzna.
Zsiadł z konia, uwiązał go i podszedł bliżej. Nieznacznie kulał na lewą nogę i lekko się garbił, ale
wyraźnie było słychać szelest i pobrzękiwanie metalowej kolczugi. Szeroki płaszcz podróżny niemal
zakrywał miecz i wciśnięty za pas nóż o długim grubym ostrzu. Na plecach miał zawiązaną tarczę, a
połowę twarzy skrywał zarzucony kaptur. Kiedy zbliżył się na dwadzieścia metrów, stanął.
- Helga Alfrithsdottir?
Helga uśmiechnęła się do niego, bez wyraźnej serdeczności.
- Musisz o to pytać, żołnierzu?
Mężczyzna wyprostował się i zdjął z głowy kaptur. Skórę miał czerwoną, łuszczącą się, suchą, ciasno
opinającą kościstą twarz. Uśmiechnął się, odsłaniając żółknące zęby.
- Nie, droga pani, nie muszę. Jestem Ustain i przyjechałem, aby...
- Wiem, po co przyjechałeś, i moja odpowiedź brzmi „nie" - przerwała mu Helga. - Odpowiedź brzmi
„nie" i jest ostateczna.
Ustain spoglądał na nią, przekrzywiając głowę.
- Naprawdę? - zapytał. - Jesteś tego absolutnie pewna? Ostatnim razem mówiłaś, że jesteś sama i
świetnie sobie radzisz.
Helga patrzyła na niego spode łba.
- Nie dostaniesz go. On tu zostaje. Nie obchodzi mnie, co masz mi do powiedzenia.
- Cóż, myślę, że króla będzie interesować, co ty masz mu do powiedzenia. Postaram się wrócić na
wiosnę, a wówczas możemy inaczej rozmawiać. Co o tym sądzisz? Albo... pomożesz w wysiłku
czcigodnego króla Swena Widłobrodego i wyślesz mu... - uśmiechnął się - swego parobka.
Helga pobladła z wściekłości.
- To... to... ten łajdak. Wszystko ci powiedział, prawda? On cię tutaj wysłał! Wypruję z niego flaki!
Posiekam mu kolana! Tak go zaprawię, że...
Audun położył na ramieniu Helgi dłoń, ciepłą, silną i ciężką.
- Helgo - powiedział i słowa uwięzły jej w gardle. - Wiesz... wiesz przecież, że nie mogę zostać. -
Spojrzała mu w szczere uczciwe oczy; uśmiechał się smutno. - Oboje wiedzieliśmy, że dojdzie do tego.
Prędzej czy później.
- Nie... - mruknęła. - Nie myśl tak. Będziemy walczyć. - Chwyciła go za ramię. - Albo pójdziemy
razem? Co ty na to? Razem powędrujemy na południe. Tam znajdziemy dla siebie miejsce.
Wtedy objął ją, przygarnął do siebie tak mocno, że czuła drżenie jego serca. Zatopił twarz w jej
włosach.
Jego szept był tak delikatny, że ledwie go słyszała:
- Nie zabiorę cię ze sobą. Gdziekolwiek pójdę, popłynie krew.
Stali tak przez dłuższy moment, sprzymierzeni przeciwko całemu światu. Potem Audun puścił ją i
odszedł do szopy po swoje rzeczy.
Helga odwróciła się do królewskiego werbownika. Jego uśmiech zbladł, gdy zobaczył jej twarz.
Cofnął się odruchowo o krok.
- Powiedz mi prawdę - odezwała się do niego Helga. - To Johan Aagard powiedział ci o moim
parobku, prawda?
- Nie mogę temu zaprzeczyć - odpowiedział Ustain.
Helga pokiwała wolno głową.
- Dziękuję.
Zaczęła czegoś szukać i po chwili wyciągnęła spomiędzy fałd swojej sukni mały szpikulec.
Rozejrzała się, jej wzrok spoczął na niedużym, płaskim kawałku drewna, leżącym na ziemi. Wzięła go do
ręki i pewnymi szybkimi cięciami wyryła na nim trzy znaki runiczne.
- Daj to Audunowi. Będę wiedziała, jeśli tego nie zrobisz - powiedziała, podając tabliczkę
Ustainowi.
Nie patrzyła, jak Audun odjeżdża.
Ujechali z górą kilometr, gdy Ustain zatrzymał Auduna.
- Masz. Powiedziała, że mam ci to dać - oznajmił, wręczając mu tabliczkę ze znakami.
Audun wziął ją do ręki, ale się nie odezwał.
- W porządku. Nic nie szkodzi. I tak nie wyglądasz na gawędziarza. Powiem ci, co zrobimy.
Dołączysz do armii Widłobrodego. Król ciągnie na wschód na bój ze Szwedem. Brakuje mu zbrojnych z
włóczniami. Będziemy do niego jechać około dziesięciu dni, podczas których zgarniemy do armii, kogo
się da. Większość stąd już zwerbowałem, więc zostają tylko dzieciaki, stuknięci i opryszki.
Audun wzruszył ramionami.
- To dobrze. - Ustain spojrzał na niego uważniej. - Słuchaj... nie sądzę, żebyś miał zamiar uciekać,
prawda? - Audun nie odpowiadał; na twarzy werbownika pojawił się uśmiech, który powoli
przekształcał mu rysy w rozkwitający wyraz zachwytu. - Nie... Wiem, że nie będziesz uciekał. Prawdę
mówiąc, sądzę, że król cię polubi. No, chodźmy szybciej, szkoda czasu - powiedział, przyśpieszając
kroku.
Przeszli dalsze sześć, siedem kilometrów, gdy długotrwałą ciszę przerwało wściekłe ujadanie. Coś
pędziło na nich z naprzeciwka z największą prędkością.
- Pierdolone wiejskie kundle - burknął Ustain. - Powinienem wszystkim przetrącić karki.
Idący obok niego koń parsknął bojaźliwie.
Wielki czarnobiały pies zatrzymał się dobre trzydzieści metrów przed nimi i zaczął głucho warczeć,
ale już się nie zbliżył. Węszył tylko intensywnie w powietrzu.
Kiedy wyczuł zapach Auduna, zaskomlał przenikliwie, zawrócił szybko i puścił się przed siebie
pełnym biegiem.
- Co...? Nigdy nie widziałem, żeby tak się zachowywały...
Ustain zamilkł i spojrzał na Auduna, który nie przerywał marszu na południe.
Królewski werbownik otulił się ciaśniej płaszczem i ruszył w dalszą drogę, odciągając konia parę
kroków od barczystego, milczącego kowala.
Trzy dni później było ich pięciu; stary, szczerbaty koniokrad, chudy dzieciak, który nie mówił, tylko
bełkotał niezrozumiale, i nerwowy młodzieniec, który nieustannie zadawał Ustainowi pytania.
Audun szedł w milczeniu, usiłując o niczym nie myśleć i nie zwracając uwagi na zalewającego ich
pytaniami chłopaka, którego nazywał Piszczałką.
- ...a prawda to, że król mierzy dwa i pół metra?
- Tak. I ma trzy ręce - odpowiedział Ustain.
- Naprawdę?
- Naprawdę. I przemawia językiem Jedynego Boga. Jednak ci, którzy czczą starych, fałszywych
bogów, widzą go jako zwykłego człowieka. Wyobrażasz to sobie?
- Nie - powiedział rozdrażniony Piszczałka. - Nie wolno wątpić w króla!
- Nie wolno - powiedział Ustain. - Oczywiście, że nie.
Stary koniokrad charknął i splunął.
- Nie wiem, po co im nowi bogowie - burknął. - Było nam dobrze z tymi, których mieliśmy. Tego
nowego jeszcze nigdzie nie widziałem.
- Zobaczysz - powiedział Ustain. - Na pewno zobaczysz.
Szli dalej na południe, popychani napierającą zimą.

Wicher kąsał ich po piętach, bił po twarzach, wciskał się w stare zniszczone łachy, niosąc ze sobą
zapach morza i soli. Przed nimi rozpościerały się równiny. Na południu horyzont malował się nieco
grubszą linią.
Ustain wskazał go ręką.
 - Tam - powiedział. - Gorąca potrawka, koce i Słowo Pana. Czego więcej trzeba?
Odwrócił się i naparł na wiatr.
Audun poczuł ukłucie tęsknoty za Helgą i zagryzł wargi, aby zdławić narastający pomruk. Czuł ciepło
furii, ale tym razem było w niej coś innego niż wcześniej. Miał przed oczami swoją kuźnię w Stenviku,
ale ogień nie trawił wszystkiego, czego tknął. Przeciwnie, był obsypany kręgiem piasku, był pod kontrolą,
gotowy do wykorzystania. Audun warknął pod nosem za plecami Ustaina, ale panował nad sobą.
Próbował wyobrazić sobie, jak dokłada do paleniska więcej drewna.
Nozdrza mu się wypełniły i poczuł zawrót głowy; krew pędziła w jego żyłach, uderzała w uszy,
przyśpieszała bicie serca. Czuł, jak napinają się mięśnie, ale to poczucie bezradności, poczucie zmycia
przez wielką falę... zniknęło.
Ściągnął wargi w uśmiechu.

Obóz króla Swena Widłobrodego, południowo-wschodnia Jutlandia,

listopad roku Pańskiego 996

Gdy podeszli pod obóz, Ustain zamilkł w pół słowa.

- Co, do...? Kurwa, gdzie oni są?
Potężne siły króla Widłobrodego składały się zaledwie z paru namiotów i garstki poranionych
żołnierzy, ścieśnionych wokół ogniska. Audun naliczył ich ledwie dwudziestu. Kiedy się zbliżyli,
wyszedł im naprzeciw mężczyzna o szerokiej twarzy i rumianych policzkach.
- Ustain! Ty pierdzielu! - krzyknął na powitanie. - Już z powrotem? Nie mieli żadnej owcy w twoim
guście?
- Co to wszystko znaczy? - odkrzyknął w odpowiedzi Ustain.
- Kilka dni temu wyprawili się do Szwecji. Miałem czekać na was i świeży narybek.
Mężczyzna spokojnie wziął grzejące się przy ognisku kolczugowe rękawice i je założył. Był wysoki,
ale chodził lekko pochylony. Na głowie widać było pasma rzadkich długich włosów w kolorze blond.
- No to, kurwa, jestem, i co? - rzucił Ustain. - Gdzie reszta?
- Najwłaściwszą odpowiedzią byłoby „nie tutaj" - odparł mężczyzna, szczerząc się w uśmiechu, co
wzbudziło wesołość wśród jego kompanów przy ognisku, a potem obrzucił powątpiewającym
spojrzeniem rekrutów Ustaina, stojących z tyłu w nierównym szeregu. - To wszystko? Niewiele. Do tego
małe fiuty. Powinieneś sprowadzić nam coś lepszego na nasze kłopoty - powiedział. - Coś, co wie, jak
się odgryźć w walce.
- To wszystko, co było - powiedział Ustain z westchnieniem i zsiadł z konia. - Niczego więcej nie da
się znaleźć.
- To prawda - zgodził się mężczyzna o szerokiej twarzy. - Choć szkoda.
- Gdybym sprowadził choć jednego z tych, co tam jeszcze zostali, nie byłby ze mnie zadowolony. Przy
ostatnim o mały włos nie straciłem głowy - powiedział Ustain, odruchowo gładząc konia.
- Gdzie król? - zakwilił Piszczałka. - Miała być ceremonia.
Mężczyzna o szerokiej twarzy podszedł do niego z uśmiechem i bez słowa uderzył go w szczękę.
Chłopak zwalił się na ziemię jak kamień.
Stojący obok stary koniokrad spuścił głowę i zaczął uważnie się przyglądać swoim stopom. Dzieciak
wbił wzrok w leżącego na ziemi Piszczałkę, z którego kącika ust pociekła strużka krwi.
Mężczyzna o szerokiej twarzy odwrócił się do Auduna.
- A ty? Jaka jest twoja historia, cudzoziemcze? Wyglądasz krzepko. Co tu robisz?
Audun nie odpowiedział.
Oczy żołnierza zaiskrzyły.
- Widzę, że nie jesteś dobrze wychowany - stwierdził. - Kiedy ktoś do ciebie mówi, wypada
odpowiedzieć. Tyle rozumiesz?
- Tak - rzekł Audun.
Rękawice brzęknęły cicho, gdy żołnierz rozprostował i napiął palce. W oczach kompanów za jego
plecami Audun dostrzegł pełen napięcia błysk wyczekiwania.
- Dobrze! Już lepiej. Twardzielek z ciebie, tak? - Żołnierz zaśmiał się szyderczo, podchodząc bliżej.
- Jomar, na twoim miejscu...
- Och, Ustain, stul tę cuchnącą jadaczkę - warknął Jomar, nie odrywając oczu od Auduna. -
Rozmawiam z przyjacielem. No jak, jesteś wystarczająco silny, aby zostać żołnierzem armii króla Swena
Widłobrodego?
Audun nie odpowiadał.
- Jesteś? - krzyknął Jomar, niemal dotykając nosem jego twarzy. - Jesteś gotów zabijać?
Kątem oka Audun zauważył więcej twarzy; ludzie wychodzili z namiotów. Zatem to on ma dzisiaj być
główną rozrywką wieczoru. Z trudem powstrzymał uśmiech. Nie mieli pojęcia, skąd przybył.
Jomar go pchnął, a Audun się temu poddał. Płaską dłonią, w środek klatki piersiowej. Może z połową
siły, na jaką było go stać. Natychmiast jednak zmienił nieznacznie postawę, jakby spodziewał się w
odwecie młócenia na oślep rękami. Audun odzyskał równowagę, stanął prosto i popatrzył przed siebie.
Jomar już doskoczył, znowu pchnął.
- Co jest, zasrańcu? Taka trzęsidupa z ciebie? - wrzasnął Audunowi w twarz.
Audun cofnął się i złapał równowagę.
- Ja ci zaraz...
Jomar naskoczył i pchnął, tym razem dużo silniej. Audun teraz stał mocno na nogach, uchylił się
błyskawicznie, chwycił mężczyznę za nadgarstek, przyciągnął do siebie rękę i z rozmachem podniósł
kolano, uderzając z całej siły. Przyjemne chrupnięcie pękającej kości rozlało się w jego żyłach wraz z
pulsem krwi. Jednak Audun nadal nad sobą panował.
Jomar wciągnął powietrze w płuca z bolesnym świstem, oswobodził rękę z uchwytu i powstał na
nogi.
- Jesteś trupem, ty...
Audun uderzył go na odlew i poczuł, jak pod jego palcami pęka skóra. Silne uderzenie daleko
odrzuciło Jomara, który ledwie ustał na nogach.
- Zamknij gębę - powiedział Audun.
Wojownik o szerokiej twarzy zawył wściekle i rzucił się naprzód, wymachując rękami - ale zbyt
szybko. Audun błyskawicznym ruchem wymierzył nacierającemu kopniaka w kość biodrową, obrócił go
wokół osi i mężczyzna zwalił się ciężko na ziemię.
Audun podszedł do Jomara i ukląkł tuż przy jego głowie. Oszołomiony, przerażony żołnierz, który
miał najlepsze lata za sobą, podniósł na niego bezradny wzrok. Oczy miał wilgotne, wargi mu drżały.
Potężny cios, prawy prosty, zgruchotał Jomarowi nos i wcisnął kość w głąb czaszki.
Krótki spazm, i Jomar znieruchomiał.
Audun wstał i zobaczył, że otacza go krąg zdumionych, czujnych twarzy. Omiótł ich wyczekującym
spojrzeniem, ale nie znalazł się nikt, kto byłby skłonny podjąć wyzwanie.
- Nie stać tak, do cholery - warknął Ustain. - Każdy robi co trzeba. - Nikt się nie poruszył. - Dalej.
Wiedzieliście, na co się zanosi. Dziękujcie Bogu, że ten olbrzym - wskazał Auduna - jest po naszej
stronie.
Ludzie wokół ogniska ruszyli się z miejsca. Nie minęło kilka chwil, a Jomar został ogołocony z
wartościowych rzeczy. Po krótkiej naradzie dwóch siwobrodych chudzielców zawlokło go dalej od
obozowiska i porzuciło bezceremonialnie w jakimś rowie.
Audun odwrócił się od ogniska. Stary koniokrad mierzył go uważnym wzrokiem z bezpiecznej
odległości. W końcu podszedł wolnym krokiem i skinął głową.
- Niezła robota. Ale teraz uważaj na tyły - mruknął i przeszedł do Piszczałki, który wciąż leżał
skulony w śniegu.

W ciągu trzech następnych dni nadciągnęła reszta werbowników króla. Przywieźli ze sobą nowe
wieści, futra, żywność, ale niewielu ludzi. Nad ranem trzeciego dnia Ustain wydał rozkaz i rezerwy
Widłobrodego wyruszyły w drogę. Było ich w sumie czterdziestu, w wieku mniej więcej od osiemnastu
do pięćdziesięciu lat, słabo uzbrojonych i marnie odżywionych. Dowództwo objął Ustain, głównie
dlatego, że Audun nie wykazywał ku temu zainteresowania.
Każdy człowiek w kolumnie szedł w bezpiecznym oddaleniu od Auduna. Właściwie, jak
przypuszczał, gdyby nagle skręcił w lewo i poszedł swoją drogą, nikt nie próbowałby go zatrzymać.
Ale dokąd miałby pójść?
Od kiedy opuścił Helgę, usilnie próbował pojąć świat. Było w nim coś większego; jakiś wyższy cel.
Kiedy Audun i Ulfar zabili tę kobietę na okręcie, rozpoczęli coś nowego w życiu - coś, co przerastało ich
samych. Przestał już być panem swojego losu i miał wrażenie, że w pewnym sensie go to oswobodziło.
Nie musiał już o niczym decydować. Szedł po prostu tam, gdzie była krew.
Dołączenie do armii zdawało się to gwarantować bardziej niż cokolwiek innego.

W oddali krążyły leniwie w powietrzu mewy.

- Czujecie ten zapach? - wybełkotał Piszczałka.
Twarz chłopaka przedstawiała wciąż paletę sinych, żółtych i purpurowych barw, ale szczęka dobrze
się goiła. Stary koniokrad - na imię miał Thormund - nałożył na nią klamrę usztywniającą i obwiązał
szmatami, żeby nie spadała, a potem usiadł przy swoim szarpiącym się, biadolącym pacjencie i trzymał
go mocnymi ramionami, gdy ten cierpiał największy ból. Teraz Piszczałka powoli zaczynał już ruszać
żuchwą, która najwyraźniej nie okazała się złamana.
- Oczywiście, że czujemy - odparł Thormund. - Nie mamy nosów zatkanych skrzepami krwi po
spotkaniu z komitetem powitalnym.
Piszczałka spojrzał na niego srogo, ale Chłopiec się uśmiechnął. Z chwilą gdy zaakceptowali swój
los, trzej mężczyźni zachowywali się tak, jakby znali się od dziecka.
- Nigdy nie lubiłem morza - burknął stary koniokrad.
Ustain rozmawiał z najnowszym z rekrutów, jeźdźcem na pstrokatym koniu, który dołączył do nich,
gdy zbliżali się do wybrzeża. Przez moment Audunowi wydawało się, że mężczyzna mu się przypatruje,
ale szybko wyzbył się tego wrażenia. Znajdował się daleko, bardzo daleko od miejsc, gdzie ludzie mogli
go znać, i wolał, żeby tak zostało. Ten nowy był po prostu jednym z ludzi, których oblicze wydaje się
czasem... znajome; to było odpowiednie słowo.
- Możemy jeszcze złapać statek - krzyknął Ustain nad głowami reszty. - Ivar mówi, że za wzgórzem
stoi przy brzegu stary langskip z dwudziestoma ławami. Czeka tam garstka żeglarzy. Za mną! - zawołał,
ponaglając konia.
Nowy popędził za nim.
Thormund zerknął na Piszczałkę.
- Mamy szczęście. Statek na nas czeka - powiedział.
- Zdarza się - wymamrotał Piszczałka. - Może pogoda ich zmusiła albo co. Zawsze trzeba
przyjmować dary Boga.
- Jak można sądzić po twoim spojrzeniu, mówisz to bez większego przekonania - powiedział
Thormund. - Nie mam racji, Chłopcze?
Chłopiec zachichotał. Od początku szczerze polubił Thormunda, a odkąd Jomar przetrącił szczękę
Piszczałce, niemal nie odstępował starszego kompana. Wciąż jednak nie odezwał się słowem. Nazywali
go Chłopcem - ponieważ reagował na takie zawołania, tak już zostało, w każdym razie do czasu, gdy
może pojawi się coś lepszego. Czasami Audun czuł na sobie wzrok Chłopca, ale nigdy nie przyłapał go
na tym, że na niego patrzy.
Pozostało mu więc tylko iść obok koniokrada, niemego chłopca i papli ze zwichniętą szczęką.
Uśmiechnął się do siebie.
- Powinienem był zostać ze Szwedem - mruknął.
- Jakim Szwedem? - podchwycił Thormund.
Chłopiec zerknął przez ramię z wyraźnym błyskiem w oczach.
Audun rzucił mu ponure spojrzenie.
- Żadnym - odparł krótko.
Powiedział to tonem wskazującym jasno, że nie ma zamiaru dalej rozmawiać, ale stary koniokrad się
nie poddawał. Otaksował Auduna zaciekawionym wzrokiem.
- Zdaje się, że ten „żaden" nie opuszcza cię ani na moment - stwierdził. - Może jednak coś nam
opowiesz?
Audun potrząsnął głową i oddalił się od grupy kilka kroków, utrzymując tempo marszu, ale nie
wchodząc w zasięg prowadzonych rozmów. Nie wydobędą z niego absolutnie nic.
Kiedy weszli na wzgórze, uderzyła w nich morska bryza. Poniżej białe grzywy fal roztrzaskiwały się
o brzeg, na którym rzeczywiście stał wciągnięty na piach podniszczony statek najeźdźców. Smutne resztki
załogi - Audun doliczył się dziesięciu głów - siedziały w ciasnym kręgu wokół tlącego się żałośnie
ogniska. Ustain i Ivar patrzyli z góry, rozmawiając o czymś z barczystym mężczyzną, który pokazywał
ręką na morze.
- Oto i nasz okręt - powiedział Thormund. - Na szczęście nie mieliśmy okazji, żeby się obżerać.
- Uhm - powiedział Piszczałka.
Zeszli po stromym piaszczystym zboczu, stawiając bokiem nogi, a kiedy dotarli na brzeg, ludzie przy
ognisku zdążyli już zrobić miejsce i wydzielić porcje suszonej wołowiny. Chwilę później Ustain wrócił
do grupy spokojnym krokiem, przeżuwając ciemnobrązowy pasek mięsa.
- O świcie podnosimy żagiel - powiedział. - Znajdźcie sobie osłonięte miejsce i idźcie spać. Ci
ludzie wracają z wyprawy łupieskiej, stracili większość załogi. Zgodzili się dołączyć
do nas, by dostąpić zaszczytu przeprawienia nas przez morze - powiedział z uśmiechem.
Wrócił do ogniska, nie przestając żuć mięsa.
Ludzie wokół Auduna zaczęli rozmawiać.
- Coś tu mi się nie podoba...
- ...pewnie zasrani Szwedzi. Powinniśmy ich wyrżnąć w nocy...
- Kto pierwszy stanie na warcie? - ktoś zapytał i zaczęli się rozchodzić, spierając się o miejsce na
nocleg.
Ostatecznie wybrali osłonięty od wiatru, płaski kawałek ubitej ziemi na wydmie, z widokiem na
okręt, ale w wyższej części plaży. Gdy słońce zaczęło zachodzić, stanęły namioty i pojawiło się wkopane
płytko w ziemię palenisko. Audun poszedł oporządzać konie, głównie po to, by nie mieć do czynienia z
ich właścicielami.
Przed oczami wyrósł mu nagle cichy jak duch Chłopiec. Skinął do Auduna głową, a potem wziął do
ręki szczotkę i zaczął czyścić najbliższego konia. Audun zmierzył go spojrzeniem, również skinął głową i
wrócił do szczotkowania pstrokatej klaczy.
Za plecami słyszeli, jak Ustain i Ivar znów zaczęli szeptać do siebie. Chłopiec na moment stracił rytm
szczotkowania, jakby nasłuchiwał, ale już po chwili szczotkował dalej, jak gdyby nigdy nic.
 - Spokojnie - rzekł Audun do klaczy uspokajającym tonem. - Nie bój się, nie popłyniesz po morzu.
Jutro rano poćwiartujemy cię i zjemy na surowo na śniadanie. - Stojący przed nim Chłopiec prychnął
cichym śmiechem; Audun uśmiechnął się do niego. - Gdyby konie rozumiały ludzką mowę, mielibyśmy
teraz poważne kłopoty - powiedział, a Chłopiec przytaknął. - Rozumiesz mnie, tak? - powiedział Audun,
a jego mały towarzysz znowu przytaknął. - Ale nie możesz mówić. - Chłopiec odwrócił głowę, a jego koń
zarżał, czując boleśniejsze pociągnięcia szczotką. - Spokojnie - rzucił Audun. - Nie musisz się wyżywać
na zwierzaku. Powiedziałem nie to, co trzeba. Nie warto zaraz się złościć.
Chłopiec, nieco uspokojony, opuścił ramiona, ale nie spojrzał już na Auduna, nawet kiedy po
zakończeniu pracy chowali szczotki i ścierki.
Kiedy Audun kładł się spać, plażę spowijała ciemność. Za nimi rozległy się okrzyki radości, gdy w
palenisku skoczyły wreszcie mocne płomienie.
Niebawem Audun zasnął kamiennym snem, nie wyczuwając, że jest bacznie obserwowany.

Na wschód od Skaer, Jutlandia, gospodarstwo Johana Aagarda,

listopad roku Pańskiego 996

Przez całe życie Johan Aagard budził się bardzo wcześnie rano, był więc zdumiony, że kiedy tego
dnia podniósł powieki, jesienne słońce, choć blade, stało wysoko na niebie. Przez szczelinę między
kotarami sączyło się słabe światło.
- Chyba jestem chory - wymamrotał.
Tunika przywarła do niego ze wszystkich stron, gdy usiłował zepchnąć z siebie grubo uprzędzony,
szorstki, wełniany pled. W końcu zdołał się zwlec z łóżka.
Przy każdym niewłaściwym poruszeniu ręka rwała potwornym bólem. Pocieszała go jedynie myśl, że
przeciwko tej suce Heldze nastawił szpetnego werbownika. Jeśli o niego chodzi, to mogła sobie zgnić, a
jej przybysz z północy razem z nią. Albo może i nie... Przecież chciał tylko zapewnić jej lepszą
przyszłość, uwolnić ją od znoju życia na tak wielkim gospodarstwie. Może wybierze się do niej znowu
wiosną, zobaczy, czy stara ptaszyna nie zmiękła. Naraz porwał go gwałtowny kaszel. Skrzywił się z bólu.
- Chłopcy! - wrzasnął. - Dlaczego nikt mnie nie zbudził?
Jak na przedpołudnie, panował dziwny spokój.
Odsunął kotarę osłaniającą jego sypialną alkowę i zamarł. Na podłodze, w różnych miejscach, leżały
niczym porzucone zabawki rozciągnięte ciała trzech młodych mężczyzn, z zakrwawionymi rękami i
rozerwanymi twarzami. Na sam ten widok zakłuło go serce. Słowa wzbierały mu w krtani, by nagle
wystrzelić niezrozumiałym potokiem wraz z wczorajszą kolacją. Żółć wylała się z niego, a potem Johan
łapczywie wciągał powietrze.
Przez chwilę machał na oślep ręką wokół siebie, aż w końcu znalazł to, czego szukał - swój topór.
Zaciskając go w lewej dłoni i krzywiąc się z bólu przy każdym ruchu, wyszedł na środek izby.
- Chłopcy! - krzyknął załamującym się głosem.
Gdzieś wewnątrz domu coś stuknęło o mebel.
- Kto tam jest? - krzyknął Johan. - Chłopcy!
Odgłos rozłupywanego drewna zdawał się przybliżać. Z powały sypnął obłok drobnego pyłu.
Niedługo spadnie śnieg - pomyślał mimowolnie Johan Aagard. - Muszę sprawdzić, czy mamy zapas
opału. Coś wielkiego grzmotnęło w pomieszczeniu obok i zrobiło się trochę jaśniej, jakby ktoś wyrąbał
dziurę w ścianie. Nozdrza wypełniła mu ciężka, niemal zwierzęca woń.
 Johan zacisnął w dłoni topór najmocniej, jak potrafił.
- No chodź, zobaczymy - syknął cicho przez zaciśnięte zęby.
Żaden z parobków nie chciał nad ranem budzić Johana. Od kiedy upadł na gospodarstwie Helgi i
złamał sobie rękę, stał się jeszcze bardziej drażliwy niż zwykle, poza tym zawsze wstawał pierwszy.
Kiedy jednak nadeszło południe, potem minęło, a gospodarz wciąż nie wstawał z łóżka, postanowili
ciągnąć słomki. Najkrótsza trafiła się najniższemu. Powoli, krok po kroczku, podchodził do alkowy.
Johan Aagard leżał tam, gdzie wieczorem położył się spać, twarz miał skręconą z bólu, łóżko było
przesiąknięte krwią. Sam wydłubał sobie palcami oczy.
Po długiej dyskusji zwołali starszyznę Skaer, która uznała, że Johanowi Aagardowi należy usypać
kurhan, jak przystało człowiekowi o takiej pozycji, i że zostanie on pochowany na swoim łóżku, aby po
śmierci miał gdzie wypoczywać. Zresztą łóżko musiało być rzeczą bliską jego sercu, skoro zamówił
wykonanie na nim misternych znaków runicznych.
Parobkowie nie znali wcześniej tych znaków i wszyscy się zgodzili, że są całkowicie nowe.
Kiedy nadszedł dzień pogrzebu, zjechali wszyscy sąsiedzi z okolicy, poza jedną tylko osobą.
- Gdzie jest Helga? - zapytali miejscowego kowala parobkowie Aagarda.
- To dziwne, bardzo dziwne - powiedział Skakki. - Pojechaliśmy do Ovregardu, ale tam jej nie ma.
Musieli ją dopaść najeźdźcy czy jakaś banda włóczęgów. Cały dom spłonął, zostały tylko zgliszcza. Koń
został zapewne ukradziony. W szopie coś wykopano. Wszystko wygląda tak, jakby nigdy tam nic nie było.
Pół kilometra dalej, w niewielkim lasku na pagórku, stała Helga. Obserwowała ceremonię,
bezwiednie bawiąc się nożykiem do rycia znaków runicznych. Nieopodal Smuga pogryzała z
zadowoleniem mech.
- Nie mogłeś tego wiedzieć, Johanie Aagardzie - powiedziała w wiejący wiatr - ale widziałam o
wiele gorszych od ciebie, a wciąż żyję.
Dwoma zamaszystymi ruchami wskoczyła na protestującą Smugę i skierowała klacz na północ, jak
najdalej od Skaer, od gospodarstwa, od starego życia.
 Rozdział 13

Uppsala, wschodnia Szwecja, listopad roku Pańskiego 996

Ostrość widzenia zacierał mu tępy ból za gałkami ocznymi. Belki stropowe nad głową zdawały się
znajdować wiele kilometrów dalej. Ból pleców kazał mu się domyślać, że leży na ziemi. Ktoś podłożył
pod niego futra, ledwie tyle, by nie poczuł bijącego z dołu zimna, a z góry owinął kocami tak mocno, że
czuł dyskomfort i był mokry od potu. Głowa pulsowała z bólu, żołądek go skręcał.
Nad Ulfarem pochyliła się jasnowłosa kobieta.
- Ty... ty nie jesteś moją żoną. Nie mam żony.
Dreszcz strachu przebiegł mu po kręgosłupie. Jego głos nie był jego głosem. Słowa były bełkotliwe, a
stać go było jedynie na ledwo słyszalny szept.
- Wiem - powiedziała półgłosem kobieta. - Wypij.
- Nie... eeech...
Starał się, jak mógł, ale był słaby jak niemowlę. Kobieta podtrzymała mu głowę i przychyliła nad
jego ustami mały skórzany bukłaczek. Wyciekły z niego krople płynu. Ulfar robił wszystko, aby z całych
sił zacisnąć wargi.
- Nie opieraj się - powiedziała. - Proszę, nie. Musisz to wypić. - Zacisnęła mu palce na nosie. -
Wypij. Wszystko będzie dobrze.
Ulfar uległ bezwolnie, wcześniej niżby chciał, przełykając, krztusząc się, chwytając łapczywie
oddech. Mikstura miała cierpki smak, maskowany przesłodzonym miodem.
Ostrożnie opuściła mu głowę.
- Teraz odpocznij. Przepraszam za wczoraj, ale inaczej nie chciałbyś ze mną pójść. Wiem, jak ją
kochałeś. Ale teraz będzie już z nami dobrze.
Trucizna.
Podano mu truciznę.
Ulfar poruszył się, chciał przewrócić się na bok i wypluć gorzki napój, ale członki odmawiały mu
posłuszeństwa. Zimny dygot przeszedł jego ciało, gdy poczuł, jak napój gęstnieje w przełyku, przenika do
krwiobiegu i wychładza bezlitośnie organizm poniżej tego, co niezbędne do życia. Serce zaczęło mu
szybciej bić, walcząc z najeźdźcą, ale bez skutku. Z gardła wyrwał mu się jeszcze chrapliwy oddech.
- Co takiego? - zapytała.
- P-pomocy - szepnął Ulfar.
Spojrzała na niego, na jej twarzy odbiła się niepewność.
- Zaśnij - powiedziała. - Jak się zbudzisz, będziesz tylko przez jakiś czas osłabiony. Tak mnie
zapewniał.
W ostatnim akcie oporu Ulfar sczepił się z kobietą spojrzeniami, aż wreszcie serce przestało mu bić.
Gdy z urwiska zaczął spadać w śmierć, poczuł nieprawdopodobny ból promieniujący z jego wnętrza,
z samego środka, z pociemniałej, zimnej głębi, przeszywający na wskroś całe ciało niczym odłamki
roztrzaskanego kamienia. Każdy mięsień jego ciała był napięty, wykręcony, drżący. Szczęki zwarły się w
skurczu, żyły w skroniach pulsowały bólem. Przez moment był jakby zawieszony, ledwie pół kroku od
błogiej czerni... ale nagle coś wyciągnęło go z otchłani. Serce znowu zaczęło bić, słabiutko.
 Kobieta wpatrywała się w niego w przerażeniu.
- Pomocy - jęknął cicho.
Nadal czuł, jak trucizna sączy się jego żyłami.
Ona patrzyła i łzy płynęły jej po twarzy.
- Co... co mam robić?
Ulfar poruszył słabo głową.
- Pić... - wymamrotał słabo, ale było za późno, serce znowu spowolniło.
Zacisnął zęby i czekał na ból.

Światło się zmieniło. Bolało go wszystko, nawet oczy. Wytężył wzrok, ale zdołał jedynie rozpoznać
kontury stropu. Zatem zapadła noc.
Nadzwyczajnym wysiłkiem przetoczył głowę na bok.
Zobaczył kobietę przykucniętą przy palenisku. Nad ogniem wisiał kociołek; mieszała w nim z
zacięciem. Nie wyczuwał jednak zapachu.
Na ziemi leżał stary, ubity brud, ale nie pokrywał jej całkowicie. To jakaś przybudówka? Jego oczy
powędrowały wzdłuż obrębu światła, które sączyło się skąpo nad paleniskiem, i rozmyte, zatopione w
półmroku kształty zaczęły coraz wyraźniej przemieniać się w zagrody i koryta.
Znajdował się w chlewie.
Łatwo byłoby uciec, gdyby tylko mógł się ruszać. Czuł, że serce jest mocniejsze, choć tylko niewiele.
Odwrócił głowę, aby lepiej się przyjrzeć swojej strażniczce.
Kobieta już nie mieszała w kociołku. Siedziała w bezruchu i patrzyła na niego. Oczy miała opuchnięte
od płaczu, włosy nieuczesane.
- Ja... - Urwała.
W głowie Ulfara coś zajaśniało.
Kobieta wyglądała... znajomo.
Wysiłkiem woli próbował przypomnieć sobie dziewczęta, które znał w Uppsali wiele lat temu.
Pierwsza, nieproszona, stanęła mu przed oczami wrzeszcząca Greta. Za nią przesuwały się dalsze
postacie, ale żadna nie pasowała do kobiety przy palenisku. Nie potrafił jej sobie przypomnieć. Nie była
to również osoba, którą poznałby w czasie podróży, chyba że...
Przyszła mu do głowy jeszcze jedna myśl.
- Przepraszam - mruknęła cicho. - Nigdy nie sądziłam, że to będzie tak...
- Tak bardzo bolało - powiedział Ulfar.
Drobna, jasnowłosa kobieta płakała cichymi łzami.
- Nie rozumiem. Miałeś tylko... On powiedział, że będziesz tylko otumaniony, jak po przebudzeniu, że
będę mogła wciągnąć cię ze sobą na konia. Miałeś być chory, ale tylko pozornie. Nie naprawdę. Nie... aż
tak. - Słowa wysypywały się z niej coraz szybciej. - Dał mi proszek i wsypałam go do twojego piwa.
Mówił, żebym wsypała tylko trochę, i bardzo na to uważałam. Naprawdę uważałam.
Zamilkła. Wargi jej drżały.
- Inga - powiedział świszczącym głosem Ulfar.
Oczy kobiety rozszerzyły się, a słowa uwięzły jej w krtani.
- Jak...?
- To ty - powiedział Ulfar; każde słowo paliło. - Stenvik.
- Tak - szepnęła. - Pamiętasz?
Ulfar przytaknął. Kątem oka zobaczył jeszcze, jak światło nad paleniskiem blednie, i zemdlał.

Kiedy się ocknął, w powietrzu unosiła się woń poranka. Czuł się jak śnięta ryba, której łbem
trzaśnięto kilka razy o kamień, ale żył.
 Inga siedziała w pobliżu i wciąż go obserwowała. Twarz miała bladą i ściągniętą, oczy podkrążone
wyczerpaniem.
- Przepraszam - powiedziała po raz kolejny.
Ulfar przemówił, zanim pomyślał.
- Cicho - szepnął. - Nie bój się. Nic mi nie będzie. - Zadygotał nagle. - No, może nie jestem jeszcze
gotów na zapasy z niedźwiedziem - uśmiechnął się słabo - ale to tylko zmęczenie. Nie widziałem ciebie
od dawna. Co słychać w Stenviku?
Inga patrzyła na niego, drżąc na całym ciele, z mieszaniną smutku, poczucia winy i... Czego jeszcze?
Wszystko w niej zdawało się zwolnić tempo.
- Stenvik jest... był... - Rozejrzała się po chlewie, jakby szukała odpowiednich słów. - Stenvik się
zmienił - powiedziała w końcu.
- Och... - Ulfar starał się wyglądać na zaciekawionego. - Jak?
- Kiedy król Olaf nas... uratował, dowiedzieliśmy się wiele o Jedynym Bogu, Chrystusie. Jest
miłujący, dobry i... i...
Zbierając wszystkie siły, Ulfar położył dłoń na kolanie kobiety i spojrzał jej w oczy.
- Ingo, nie ma ich tutaj. On jest zupełnie bezużyteczny i słaby, a Thor z łatwością roztrzaskałby jego
chudziutką dupę.
Uśmiech, który rozjaśnił usta Ingi, był śliczny, promienny, pełen poczucia winy - i znikł natychmiast.
Rozejrzała się szybciutko, a potem spojrzała na Ulfara surowym wzrokiem.
- Psst - powiedziała, wydymając wargi. - Jak mówiłam - cień uśmiechu krążył znowu w kącikach jej
ust - wszystko się zmieniło. Król uwięził Svena i Sigurda za oddawanie czci starym bogom, ale
pozostałych wojowników puścił wolno.
Ulfar walczył z napierającą falą emocji. Znajdował się wciąż w niebezpieczeństwie i bardzo
potrzebne były mu wszelkie informacje.
- Naprawdę? A co z Haraldem?
W oczach Ingi pojawiły się ogniki wściekłości. Splunęła i nagle nie wydawała się już ani tak słaba,
ani tak łagodna.
- Tego gnoja spotkało to, na co sobie zasłużył - syknęła. - Według mnie to i tak za mało. Z
przyjemnością związałabym go i odcinała mu kutasa plasterek po plasterku.
Przez parę chwil siedzieli w milczeniu, oddając się wspomnieniom. Pierwsza odezwała się Inga:
- Szukałam ciebie, wiesz... po tym. Ale zniknąłeś. Razem z Audunem. Ludzie opowiadali różne
rzeczy.
- Tak? Jakie?
Inga zaczęła bezwolnie rysować coś na ziemi, jakby nieobecna duchem.
- Mówili, że byliście szpiegami, albo króla Olafa, albo tutejszego króla Eryka.
- Cóż, nie wiem, czy to ma znaczenie, w pewnym sensie byłem wysłannikiem, ale nie szpiegiem -
powiedział Ulfar. - Podróżowaliśmy z Geirim w imieniu króla Eryka.
- Mówiono, że działaliście na rzecz Widłobrodego. Dlatego wysłał nas po ciebie.
- To znaczy kto? - Ulfar rzucił pytanie, nie myśląc, właściwie z przekonaniem, że nie musi wiedzieć,
że pyta tylko z ciekawości, z niewinnej...
Inga cofnęła się nagle, jakby zobaczyła wilka.
- Ja... To był...
Spojrzał jej w oczy i uśmiechnął się; to miał być uśmiech dodający otuchy, ale zaraz nabrał
podejrzeń, że takim uśmiechem nikogo nie mógłby uspokoić, tylko...
- To był Valgard.
Na chwilę Ulfar zapomniał o bólu. Zmarszczył czoło i podrapał się w głowę.
- Valgard? Ten medyk?
 - Tak - potwierdziła Inga; usta jej drżały. - Powiedział, że mamy ruszać zaraz w drogę, złapać cię i
sprowadzić do niego, bo możesz coś wiedzieć o Widłobrodym. Ale później, kiedy pewnego razu za dużo
wypił i rozwiązał mu się język, powiedział, że jesteś mu potrzebny... z powodu czegoś, co wydarzyło się
na wałach, gdy do miasta wkroczyły siły Olafa. - Inga była tak pochłonięta tym, co mówi, że Ulfar znalazł
odpowiedni moment, by unieść szczękę, która mu opadła z wrażenia. - Powiedział... powiedział...
Znalazłszy w sobie ostatnie pokłady sił, Ulfar podniósł się na łokciu.
- Co takiego? - zapytał łagodnie.
- Był pijany, ale powiedział, że... mogłabym cię zmiękczyć, a potem, gdy nie będziesz mu potrzebny,
pozbędzie się ciebie, tak samo jak pozbył się twojego beznadziejnego kuzyna - dokończyła Inga.
W tej jednej chwili wszystko zaczęło nagle do siebie pasować.
Ulfar zgiął kolano i powoli, z trudem, podniósł się z legowiska.
- Gdzie on teraz jest?
- Gdzieś na północy, jak sądzę - odpowiedziała Inga.
Podniosła na niego wzrok, a kiedy zobaczyła jego oczy, mimowolnie cofnęła się parę kroków.
- Okłamał cię - powiedział Ulfar. - Wykorzystał cię. On...
Nagle rozległo się stukanie do drzwi.
- Ulfar! - Głos Gorana był tak donośny, że można go było usłyszeć przez grube ściany. - Jesteś tam?
Ulfar zerknął na Ingę, a potem przeszedł chwiejnym krokiem w stronę, skąd dobiegał głos. Mocował
się przez krótki moment z zasuwą; w końcu otworzył drzwi na oścież.
- Och! - powiedział Goran na jego widok, a po krótkiej pauzie dodał: - Dobrze się
czujesz?
- Widziałem trupy w lepszym stanie - powiedział stojący z tyłu Heidrek, a towarzyszący mu Arnar
mruknął na znak zgody.
- Co tu robicie? - zapytał Ulfar.
- Szukamy ciebie, niedojdo - powiedział Heidrek. - Mamy...
- Ingimar wyjechał - przerwał mu Goran. - Wczoraj w nocy zabawiliśmy za długo i urwał nam się
kontakt ze światem. Kupiec zebrał paru osiłków z miasta i nad ranem nawiał. Z pewnością nie wyda na
nich tyle, co na nas.
Arnar odchrząknął głośno z tyłu.
- Pytaliśmy wśród miejscowych o robotę, ale potem Goran stwierdził, że musimy poszukać kogoś
bogatego, głupiego i irytującego, kto wkrótce wyrusza w drogę - dodał Heidrek.
Światło słońca i idący od miasta gwar uderzyły w Ulfara, ból głowy natarł na niego od środka z pełną
mocą, bijąc w skronie i czoło. Ulfar się uśmiechnął. Ból oznaczał, że żyje.
- Czyżby? Cóż, tak się składa, że muszę się wybrać w pewne miejsce i zobaczyć pewnych ludzi.
Spostrzegł, że Goran mierzy go podejrzliwym wzrokiem, jakim jeździec taksowałby okulałego konia.
- Kiedy zamierzasz wyruszyć? - zapytał.
Ulfar spojrzał mu w oczy.
- Teraz - odparł. - Idźcie do stajni.
Po chwili Goran przytaknął i trzej mężczyźni odwrócili się i odeszli w stronę miasta. Kiedy zniknęli,
Inga wyszła z cienia.
- Weźmiesz mnie ze sobą - powiedziała.
- Nie.
Ulfar odwrócił się i ruszył w stronę drzwi. Silna, smukła dłoń chwyciła go za ramię i obróciła do
siebie.
- Czy to zabrzmiało jak pytanie? - zapytała Inga. - Jadę z tobą - rzuciła, patrząc mu w oczy. - Nie
lubię, jak ktoś mnie okłamuje i wykorzystuje.
Ulfar spojrzał z góry na płonące oczy młodej kobiety i westchnął ciężko.
 Kiedy pokazał się w stajniach, nikt nie zadawał żadnych pytań; podano mu po prostu uzdy pięciu
koni - nierobiących dobrego wrażenia klaczy, które miały najlepsze lata za sobą, ale za to świetnie
nadawały się do powziętego celu. Stajenny przyniósł też worki z racjami

żywnościowymi.
- Podziękuj mu w moim imieniu - powiedział Ulfar.
Kiedy wyszedł ze stajni, Heidrek gwizdnął.
- Wchodzi do stajni bez grosza przy duszy, a wychodzi z pięcioma rumakami i prowiantem.
Imponujące.
- Alfgeir chce, żebyśmy wyjechali, zanim narobimy prawdziwych kłopotów - burknął Ulfar.
Goran w milczeniu obejrzał konie.
Inga ostrożnie dosiadła swoją klacz. Ulfar dopasował jej cugle.
- Trzymaj tak. - Dwukrotnie owinął rzemień wokół każdego z jej nadgarstków. - I ściskaj mocno nogi,
bo w przeciwnym razie dupa będzie bolała przez parę dni.
Heidrek otworzył usta, żeby coś powiedzieć, ale spojrzenie Gorana niemal przetrąciło mu szczękę.
- Dziękuję - powiedziała Inga.
Przed nimi podnosiła się z wolna ciemna, nieruchoma fala drzew. Zbliżała się coraz bardziej i
wkrótce ich pochłonęła. Chłód cienistego lasu miał zbawienny wpływ na głowę Ulfara; wreszcie zaczęły
mu się przejaśniać myśli. Dał znak Goranowi, żeby wysforował się na czoło, a sam podjechał do Ingi.
- Co sądzisz o swojej klaczy? - zapytał, a kiedy nie doczekał się odpowiedzi, zadał drugie pytanie: -
Jeździłaś już chyba na koniu, prawda?
Spojrzała na niego jak na idiotę.
- Potrafisz wybrać i oczyścić sieć czterech rybaków w połowę czasu, jaki zajmuje rozładowanie
łodzi?
Na wspomnienie haczyka Ulfar poczuł rwące kłucie w palcu.
- Nie zdążyłbym mrugnąć okiem, a zamieniłbym się w krwawą miazgę.
Uśmiechnęła się.
- Widzisz, a ja w siodle konam ze strachu.
Odwzajemnił uśmiech.
- Straszne bestie, prawda?
Klacz Ingi parsknęła cicho na zgodę.
Przez jakiś czas jechali obok siebie w milczeniu.
- Zapewne chcesz, żebym powiedziała ci coś więcej, prawda? O... nim - zapytała Inga tak cicho, że
niemal trudno było ją usłyszeć.
Ulfar zagryzł wargi i czekał. Delikatny, kołyszący rytm koni i przyjemna cisza lasu
wyręczą go z potrzeby odezwania się.
- On... od razu przeszedł na ich stronę - mówiła dalej. - Nie wiem dlaczego, ale ludzie Olafa go
oszczędzili. Król wyznaczył mu zadanie nawracania niewiernych. Tydzień po oblężeniu zaczął się do
mnie przymilać, pytał, jak się miewam, czy tęsknię za... - Inga umilkła.
Popatrzyła na Ulfara, który odwzajemnił spojrzenie.
- Codziennie - powiedziała cicho. - Kiedy zasypiam. I kiedy się budzę. Codziennie.
Wziął głęboki oddech, zatrzymał go na dłużej w płucach, a potem wolno wypuścił powietrze przez
usta.
- Proszę, mów dalej.
Z ust Ingi wylał się potok słów, jakby czym prędzej chciała skierować rozmowę na inny temat.
 - Był dla mnie bardzo miły, powiedział, że jestem potrzebna, że jestem bardzo ważna. Nigdy
wcześniej nikt mi nic takiego nie mówił. Zasugerował, że mogłabym pomóc mu wykonać polecenia króla.
Wtedy się pogubiłam. Niedługo potem powiedział, żebym cię odnalazła, wraz z czterema mężczyznami.
Opowiedział nam różne historie o tobie; że otrułeś Haralda, że przy pomocy runicznej magii uwiodłeś
Lilię, że w głębi duszy jesteś bardzo złym człowiekiem. Tych czterech miało cię obezwładnić, ja miałam
być... przynętą.
- I dał ci ten proszek - dodał Ulfar.
- Tak... proszek. Sam go sporządził. Powiedział, że cię tylko odurzy, że będziesz wyglądał, jakbyś był
chory, a chodziło o to, żeby bez problemów przewieźć cię z powrotem do grodu. Nie rozumiem. Zawsze
myślałam, że on się świetnie zna na ziołach i leczniczych sprawach.
Ulfar zastanowił się przez chwilę.
- Bo się zna - stwierdził w końcu. - Doskonale się zna na ziołach. - Inga spojrzała na niego. - Czasami
rzeczy wymykają się spod kontroli.
Oczywiście nie miał żadnych wątpliwości, że Valgard zamierzał pozbawić go życia. To byłby
ostateczny dowód jego nieśmiertelności.
- Sęk w tym... - ciągnęła Inga. - Nie sądzę...
Ulfar odwrócił do niej głowę. W jej oczach krył się niepokój.
- Nie sądzę, abyśmy byli jedyną grupą, którą po ciebie wysłał.
W następnej chwili usłyszał świst strzały, a tuż później Heidrek padł na szyję konia, kaszląc i plując
krwią. Grot utkwił głęboko w jego plecach. Druga strzała trafiła go w ramię, obracając go i zrzucając ze
spłoszonej klaczy.
Arnar, z prędkością zadającą kłam jego tuszy, spiął konia piętami i błyskawicznie odwrócił się w
stronę napastnika. Położył się, kryjąc w końskiej grzywie większą część ciała, niemal w chwili gdy
trzecia strzała wbiła się w szyję zwierzęcia. Koń zarżał, szarpnął się, ale Arnar mocno trzymał cugle i
ciągnął je z całej siły.
Minęło ledwie parę chwil.
- Goran! - krzyknął Ulfar.
Coś białego mignęło między drzewami. Rozległ się trzask łamanej kości, wrzask bólu i koń Arnara
padł na ziemię. W ostatnim momencie brodacz zdążył zeskoczyć z siodła i natychmiast złapał cugle
przerażonej klaczy Heidreka.
- Ty zaszczany gnoju... - warknął Ulfar i syknął w stronę Ingi: - Nie ruszaj się stąd! Ukryj się. Polują
na nas.
Zeskoczył z siodła i paroma susami przebiegł za najbliższe drzewo.
- Karle! - wrzasnął. - Walcz jak mężczyzna, ty mała suko! Bo jeśli trzeba, to znowu połamię ci rękę!
W drzewo obok niego wbiła się z łoskotem strzała i zawibrowała w korze od impetu uderzenia. Zaraz
potem rozległ się głos gdzieś z daleka:
- Walczyłbym, ale z mężczyzną, a ty nim nie jesteś, Ulfarze Thormodssonie! Na zwierzęta się poluje.
Czeka mnie dobra zabawa. Tym razem Alfgeir Bjorne nie zdąży znaleźć dla ciebie kryjówki.
Ulfar poczuł ruch powietrza, gdy następna strzała przemknęła obok niego, o włos mijając pień
drzewa.
- Świetnie. Jeżeli chcesz się bawić, to się zabawimy - mruknął Ulfar.
Dotknął palcami miecza zawieszonego u pasa. Potem spojrzał w górę i na ziemię. Ukląkł za drzewem
na jedno kolano, próbując nie wystawiać na cel choćby fragmentu ciała, i zaczął przeciągać ręką po
ściółce, aż znalazł to, o co mu chodziło. Wstał i wyciągnął się jak struna, starając się, aby jego postać
pozostawała przez cały czas jak najwyższa i jak najwęższa... Jest. Dziura po sęku. Na dwa palce. Nieco
powyżej następna.
Ulfar podciągnął się najszybciej jak potrafił. Moment później w zasięgu rąk miał już grube gałęzie, po
obu stronach.
W lewo... nie. W prawo. Wychylił się w prawo i jak się spodziewał, w oddali dojrzał blask białych
soboli, okrążający ich dalekim łukiem. Polujący Karle będzie szukał okazji do idealnego strzału, który
pozwoli mu zacząć odliczanie.
Ulfar wspiął się wyżej. Znalazł się na wysokości dwóch rosłych mężczyzn. Na ziemi Arnar uspokajał
wystraszone konie. Goran kazał Indze położyć się za zwalonym pniem drzewa i oboje obserwowali
nerwowo teren wokół siebie. Ulfar musiał wejść jeszcze wyżej, o półtora wysokości człowieka. Dopiero
tam wypatrzył wystarczająco gruby konar ciągnący się do sąsiedniego drzewa.
Jego plan nie był doskonały, o ile w ogóle można go było nazwać planem. Jednak lepsze to, niż kulić
się ze strachu i rozpaczliwie szukać schronienia na ziemi w oczekiwaniu na zabójczą strzałę. Miał tylko
nadzieję, że bydlakowi nie przyjdzie do głowy, aby spojrzeć w górę.
Choć odziany w połyskującą biel, książę Karle z niezwykłą sprawnością chował się w zaroślach.
Ulfar długo lustrował teren. Jest! Książę był blisko, zbyt blisko. W zasięgu Ulfara.
Ulfar zgrabnie położył się na konarze i uwolnił obie ręce. Wyciągnął zza pasa kawałek niedługiego
rzemyka i obwiązał nim trzy sosnowe szyszki, które wcześniej zebrał na ziemi.
Miał tylko jeden rzut.
Zmrużył oczy, wyrysował sobie w głowie skok, który musiał wykonać, i mimowolnie się skrzywił.
Będzie bolało jak cholera. Jednak czasem zaskoczenie pomaga.
Czasem.
Odciągnął wolno rękę i z całej siły rzucił szyszki daleko nad pozycją Karlego.
Głowa księcia poderwała się w stronę, skąd dobiegł hałas, a moment później jego ciało
zesztywniało. W ułamku chwili książę zerwał się z przysiadu i nie dbając zupełnie o to, że ktoś może go
zobaczyć, rzucił się dzikim biegiem w stronę Uppsali.
Ulfar pozostał na drzewie z buzią otwartą ze zdumienia.
Zmrużył oczy. Ostrożnie zszedł z drzewa. Na dole czekał na niego Goran.
- Jak to zrobiłeś? - zapytał z nutą czegoś więcej niż podziw w głosie. - Co ty, do licha...?
Ulfar nie odpowiedział. Bez słowa poszedł do miejsca, w którym Karle czekał na moment, by zdjąć
ich po kolei swoimi strzałami. Potem, idąc powoli z oczami wbitymi w ziemię, zaczął zataczać coraz
szersze kręgi, aż w końcu znalazł to, czego szukał. Niemal czterdzieści metrów dalej.
Ukląkł, przeciągnął palcami po śladach na ziemi, a potem podniósł szyszki. Chwilę później wrócił na
łączkę. Spojrzał na ciało Heidreka, leżące nieruchomo w kałuży krwi, i odwrócił się do Gorana.
- To nie był twój pomysł, prawda? - zapytał.
Goran spojrzał na Ulfara. Instynktownie strażnik przeniósł ciężar na drugą nogę, jakby spodziewając
się walki.
- Co masz na myśli?
- To, że po mnie przyszliście. To nie był pomysł żadnego z was, prawda?
- Nie pamiętam - odpowiedział wolno Goran; jego oblicze przesłoniła mgła zagubienia. - Nie, zaraz,
przypominam sobie, że w karczmie siedziałem z Ingimarem. Ale on był...
- Był jakiś dziwny. Starszy. Dużo chudszy - dodał Ulfar, rozglądając się dookoła.
- Skąd...?
- Pozwól, że zgadnę - ciągnął Ulfar. - Miał problemy z jednym okiem?
Arnar i Goran wpatrywali się w Ulfara z osłupieniem.
- Co zobaczyłeś w zaroślach? - zapytała Inga.
Ulfar spojrzał na nią, jego oczy pałały gniewem.
- Ślady wilka.
Nagle zaczęło im się wydawać, że ożył w lesie każdy cień. Każdy odgłos był głośniejszy i bardziej
wymowny.
 Arnar przerwał milczenie.
- Hmm - prychnął, chwytając wodze czterech koni.
Wyciągnął rękę i pomógł Indze wsiąść na siodło jej klaczy. Inga poruszała się ospale, jakby się
zbudziła z głębokiego snu. Arnar spojrzał na ciało Heidreka, a potem na własnego konia leżącego na
ziemi i drgającego w spazmach bólu.
- Idź - powiedział Goran.
Kiedy Arnar odszedł, Goran wyciągnął zza pasa nóż i westchnął ciężko.
Jakiś czas później Goran i Ulfar szli znów obok siebie, z ciężkimi worami na plecach, podążając za
Arnarem i Ingą, którzy mieli czekać z końmi. Szli spokojnie, w milczeniu.
- ...o tak. Delikatnie - grzmiał niski głos. - Zobacz. Zobacz, jak opuszcza łeb. Podoba jej się.
Goran podniósł brwi.
Majaczące przed nimi kształty wkrótce nabrały konturów wyraźnych postaci.
Arnar stał przy Indze i prowadził jej dłoń, a ona szczotkowała klacz. Lekkie skinienie głową
dowiodło, że brodacz zauważył ich nadejście, ale wzrok kierował wciąż na młodą kobietę.
- Dobrze, dobrze - powiedział. - Świetnie sobie radzisz. Jeszcze ostatni raz. - Przesunął jej dłoń
wzdłuż boku konia i odciągnął daleko w górę. - Widzisz? Teraz jest zadowolona.
Klacz potrząsnęła łbem i czule trąciła Ingę nosem.
Nawet z daleka Ulfar i Goran zauważyli, jak napięte ramiona młodej kobiety opadają odprężone, a jej
twarz rozjaśnia uśmiech.
Goran zrobił krok w prawo i nastąpił na suchą gałązkę, która złamała się z trzaskiem.

- Arnar! - zawołał. - To my! Już jesteśmy. - Nareszcie - zagrzmiał brodacz. - Czas ruszać w drogę.

Później, kiedy świsty strzał księcia Karlego poszły już w zapomnienie, Ulfar podjechał do Arnara.
- Ocaliłeś nam życie - powiedział.
Brodacz pokiwał głową.
- Taką już mam marną robotę.
- Tak, masz marną robotę - zgodził się Ulfar.
Nie było nic więcej do dodania, Ulfar spiął konia piętami i dołączył do Gorana.
Jechali przodem w przyjacielskim, kojącym milczeniu.
Po jakimś czasie odezwał się Ulfar.
- Opowiedz o nim - powiedział.
- Nie wiem co - rzekł Goran. - Był... starszy.
Ulfar uniósł brwi.
- Nic nie ujdzie twojej uwagi, co?
Goran zmarszczył czoło.
- Naprawdę nie pamiętam. Wszystko, co mówił, wydawało się bardzo rozsądne. Znajdź kogoś, radził,
kogoś, kto ma, no wiesz...
- Kto ma mocne jaja.
Stary strażnik przytaknął z uśmiechem.
- Właśnie. Kogoś takiego jak ty, a potem zobacz, czy będzie gotów zapłacić wam za towarzystwo.
Ulfar starał się zachować uśmiech.
- Niech zgadnę. Postawił wam miód?
Goran wciąż zdawał się szukać w pamięci.
 - Chyba tak, przypuszczam, że musiał postawić, bo moja sakiewka nie jest lżejsza.
- Upiliście się i przespaliście wyjazd karawany - stwierdził Ulfar. - Zabawne.
Goran zwiesił ramiona i zaklął pod nosem.
- Kto...? Kto to mógł być?
- Nie wiem, ale sądzę, że chodzi za mną od dłuższego czasu. Myślę, że również teraz ma nas na oku.
Nie wiem tylko dlaczego.
Z boku przykłusował Arnar.
- Hmm? - mruknął głucho.
- Dobre pytanie - stwierdził Goran. - Dokąd jedziemy?
- Jedziemy odszukać mojego przyjaciela. Jest gdzieś na południu - odpowiedział Ulfar.
- Mamy szukać jednego człowieka? Gdzieś na południu? Po prostu pojawi się nagle na drodze, tak? -
pytał Goran.
- Bez obaw - odparł Ulfar. - Nie sądzę, żebyśmy mieli kłopot z jego znalezieniem.

Wierzchem skóry wyczuli nieodległy zachód słońca. Z powietrza uchodziło ciepło, a wszystko wokół
zaczęła przykrywać wilgoć. Odgłosy kroków cichły na iglastej ściółce w miarę zbliżania się horyzontu.
Po ciemniejącym niebie przetaczały się gęste chmury.
- Spróbujemy dotrzeć na skraj lasu? - zapytał Goran.
- Hm - odparł Ulfar. - Tak. Sądzę, że musimy się stąd wydostać przed zmrokiem.
Wkrótce osiągnęli całkiem dobre tempo. Las wokół nich zaczął się przerzedzać, cienie się wydłużyły.
Z otaczających Uppsalę lasów wyjechali w chwili, gdy tarcza słońca zniknęła nad krawędzią świata.
- Tam. - Ulfar wskazał przełęcz między pagórkami. - Tamtędy wyjedziemy na naszą drogę.
- Dobrze byłoby zostać pod tymi pagórkami i poczekać na świt - zasugerował Goran.
Ulfar odwrócił głowę i spojrzał na oddalający się las. Coś strzeliło delikatnie w tyle jego głowy. Na
języku poczuł metalowy posmak, a w trzewiach twardą stal miecza.
Przez ułamek mrugnięcia powieką wszystko jasno widział i wszystko wiedział - ale to zaraz znikło.
Pozostało jedynie poczucie niebezpieczeństwa.
- Nie wiem, co mi się bardziej nie podoba, las czy droga - mruknął Ulfar. - Nie wyczuwam tego
dobrze.
Arnar zeskoczył z siodła i podprowadził konia pod grube drzewo.
- Tutaj - powiedział. - Miejsce dobre jak każde inne.
Wyjął z torby szczotkę i zaczął metodycznie czyścić sierść swojej klaczy.
Klacz Ingi poszła śladem towarzyszki, a Inga zsunęła się ostrożnie z siodła z głośnym jękiem.
- Nie rozumiem, jak można coś takiego przedkładać nad żeglowanie - powiedziała zbolałym głosem. -
Boli mnie dosłownie wszystko.
- Poczekaj do jutra - powiedział Goran, uśmiechając się i ciągnąc swojego konia w stronę klaczy
Arnara. - Będziesz płakać do południa.
Inga podniosła brwi, ale nic już nie powiedziała. Odwróciła się do Arnara. Brodacz wydobył toporek
i zajął się ociosywaniem z gałązek zwalonego w pobliżu, grubego pnia.
Przerwał pracę tylko na chwilę, aby podać Indze nóż o szerokim ostrzu.
Ulfar patrzył, jak zaczyna ich pochłaniać wspólna praca. Zerknął na Gorana, który szczerzył się w
cichym uśmiechu. Stary strażnik rozłożył już na ziemi swoje leże i kończył teraz oczyszczać miejsce pod
małe ognisko.
Pod stopami Ingi rósł stos małych, niewinnie wyglądających patyków. Wzięła coś od Arnara, zrobiła
w patyczku trzy, cztery nacięcia, a potem położyła go ostrożnie na ziemi.
- To po co? - Ulfar nie mógł powstrzymać pytania.
Inga spojrzała na Arnara, a potem przełożyła patyczek pod nogi Ulfara.
 - Nadepnij - powiedziała, a Ulfar nastąpił na patyk, który pękł z trzaskiem. - Kiedy zapadnie zmrok,
rozłożymy je wokół obozowiska - wyjaśniła. - Wprawdzie każdy nocny gość może je ominąć, ale równie
dobrze może nas zaalarmować o swojej obecności.
Ulfar uśmiechnął się z nieskrywaną aprobatą, a potem poszedł pilnować ognia.

Gwiazdy migotały nad ich głowami. Goran ogryzał pasek na wpół spalonej, na wpół surowej koniny,
zlizując ze smakiem cieknącą po wargach krew.
- Dokąd pojedziemy, gdy odnajdziemy twego przyjaciela? - mruknął skryty w ciemności Arnar.
Ulfar odchylił się wygodnie. Brzuch miał pełen i jedynym jego marzeniem było teraz zasnąć i obudzić
się trzy lata wstecz, kiedy wszystko było prostsze.
- Na północ, a potem na zachód - odpowiedział. - Tam musimy znaleźć jeszcze jednego człowieka i
pomścić mojego kuzyna.
- Niewielką widzę zapłatę za tak daleką wyprawę - powiedział Arnar.
- Mam dziwne podejrzenia, że zanim dostanę tego robaka w swoje ręce, zdąży się obsypać górą złota
- powiedział Ulfar.
- Kto to jest? - zapytał Goran.
- Inga...?
- Nazywa się Valgard - szepnęła Inga; nawet tutaj zerknęła trwożliwie w ciemność, zanim zaczęła
mówić dalej. - Jest... medykiem. A raczej nim był. Kiedyś mieszkał w moim mieście, w Stenviku. Kiedy
król Olaf przejął nasz gród, z dnia na dzień staliśmy się niewolnikami we własnym domu. Wszyscy z
wyjątkiem Valgarda, który przechowywał u siebie księgi i krzyż. Król Olaf pomyślał, że medyk jest
jednym z nich. Wiecie, jednym z tych Pomrukiwaczy.
- Znamy tych Pomrukiwaczy - stwierdził Arnar. - To jeden z powodów, dla których wolę nie mieć nic
z wspólnego z tym całym ich Chrystusem. To niekończące się
pomrukiwanie przed krzyżem.
- Przeszedł na ich stronę - ciągnęła Inga. - I to jak. Nagle stał się prawą ręką króla, a potem, potem... -
Spojrzała na Ulfara i znów zniżyła głos do szeptu. - Przyszedł do mnie. Powiedział, żebym odszukała
Ulfara i sprowadziła go do Stenviku, ponieważ...
- ...ponieważ medyk zabił mojego kuzyna, Geiriego, bał się, że o wszystkim się dowiem i będę
próbował go dopaść, więc wolał, aby Inga najpierw dopadła mnie - dokończył Ulfar.
- Uhm - mruknął głucho Arnar.
- Jesteś mu zatem coś dłużny - stwierdził Goran.
- Jestem - odpowiedział Ulfar, czując w żyłach zimną krew. - Jestem na pewno. Ale o tym
porozmawiamy później. Pierwszy obejmę wartę.
Nad nimi pokazał się pyzaty, srebrzysty księżyc, puszczając po ziemi długie cienie drzew.
Księżycowa poświata zalała resztki gasnących płomieni, a niebawem i trzy śpiące kamiennym snem
postacie.
Ulfar spojrzał na czarną ścianę lasu.
- Wiem, że tam jesteś - szepnął do siebie. - Wiem również, że maczałeś w tym palce. Kiedy załatwię
swoje sprawy... przyjdę i znajdę także ciebie.
Nocne zwierzęta trzymały się z dala od obozowiska wędrowców.
 Rozdział 14

Daleko na północ od Trondheim, północna Norwegia,

listopad roku Pańskiego 996

Podbite kolcami buty z foczej skóry przebijały zmrożoną skorupę po śnieżnej zawiei i zapadały się w
suchy biały puch. Idący na czele kolumny Botolf wybierał ostrożne zejścia w poprzek zbocza. Niżej, choć
jeszcze daleko przed nimi, widać było kontury długiego domu Egilla Jotuna. Konie parsknęły w
proteście, kiedy wjechali na wąską, wydeptaną przez ludzi ścieżkę. Valgard usłyszał dobiegające z tyłu
szeptane przekleństwa.
Skurcze chwytały go w nogach, wpijały się w mięśnie wzdłuż całego kręgosłupa, skręcały barki, z
każdym krokiem rosły o centymetr dalej, coraz ciaśniej, w twardy, bolesny splot. Na górskim grzbiecie
nie znaleźli osłoniętego miejsca na nocleg. Żołnierze rozpalili ogniska, ale to na niewiele się zdało.
Zimno było dojmujące, cierpkie, przenikliwe i osobiste, a ludzie Botolfa byli bardziej opryskliwi niż
zwykle. Ranek był ciężki.
- Powinniśmy zjechać na tyłkach - ktoś krzyknął.
- Skręcę ci kark, a wyjdzie na to samo - odparła Thora.
- Zamknij wreszcie mordę, pierdolona dziwko! - wrzasnął mężczyzna. - Bo zrobię ci w brzuchu drugą
dziurę i wypier...
Twarda śnieżka trafiła go prosto w otwarte usta, mężczyzna zachwiał się i zadławił własną śliną.
Zamachał jeszcze gwałtownie rękami, próbując złapać równowagę, ale moment później poturlał się po
stromiźnie, wzbijając za sobą tuman śnieżnego pyłu. Thora stała nieruchomo, ze wzgardą patrząc na
spadającą postać. Valgard uśmiechnął się mimowolnie. Lecący żołnierz wyglądał naprawdę zabawnie,
odbijając się raz po raz od białego zbocza. Niemal jak dzieciak bawiący się na śniegu.
Ormslev rzucił mu srogie spojrzenie.
- Ten człowiek już nie żyje - powiedział.
- Co mnie to... - Nie zdążył dokończyć zdania.
Spadający wzbił się nagle w powietrze, wyrzucony przez coś dużego i twardego, ukrytego pod
śniegiem, a kiedy spadł, gruchnął całym ciężarem o ziemię, upadł na plecy, a nienaturalnie wykręcona
głowa opadła mu na bok. Chwilę później leżał nieruchomo w połowie stoku; z tej odległości tylko
pryzma ciemnych szmat.
- Jeszcze ktoś ma ochotę na szybką przejażdżkę na tyłku? - warknęła Thora do
żołnierzy.
Nikt nie podniósł głowy. Nawet konie stały w spokoju.
Po tym incydencie szli wolno i ostrożnie, krok po kroku, cały czas patrząc na ścieżkę. Mniej więcej w
połowie zejścia jeden z ludzi Haakona poślizgnął się na zdradliwej tafli lodu przykrytej warstwą śniegu.
Obie nogi wyrzucił w górę i fiknął w powietrzu kozła. Ułamek chwili później lodowatą ciszę przeszył
tępy trzask łamanej kości, kiedy czaszka nieszczęśnika grzmotnęła o ostrą krawędź pokrytego lodem
kamienia.
Valgard patrzył, jak krew wsiąka w śnieg, i przypomniał sobie słowa Botolfa.
„Północ ich zabije".
- Patrzeć pod nogi, wy obsrańcy, wy twardogłowe owcojeby! - ryknęła Thora.
Przez moment Valgard miał wrażenie, że śmierć tego żołnierza Thora odebrała jako osobisty afront i
miała ochotę podejść do niego, by zabić go jeszcze bardziej.
Ludzie przestępowali nad trupem ostrożnie, uważając, aby również ich nie spotkał taki los.
- Postarajcie się nie ginąć, półgłówki! - krzyknęła Thora i odwróciła się do Botolfa. - Skąd
wytrzasnąłeś tych idiotów?
- Czekali w kolejce przed domem twojej matki - odpalił Botolf. - Daj im spokój. Może są zziębnięci,
zmęczeni i przemoczeni, ale nie są idiotami.
- Skąd ta pewność?
- Choćby stąd, że nie pobudowali sobie domów na północy - mruknął Botolf.
Mimo napiętej sytuacji Valgard zauważył wśród ludzi złośliwe uśmiechy.

Dolina, która z góry wyglądała tak zachęcająco, z bliska ani trochę nie wydawała się tak łatwa do
przejścia, jak Valgard miał na to nadzieję. Śnieg był zbyt sypki, żeby po nim stąpać, a zapadniętemu
człowiekowi sięgał piersi. Pod nim kryły się zdradliwe korzenie i kamienie, choć ludzie zdawali się tym
nie przejmować. Zrzędzili, ale pod wykrzykiwanymi żywo komendami Rybiookiego żwawo ruszyli do
pracy. Valgard stanął z boku pochylony. Było mu mokro, zimno i wszystko go bolało nie do wytrzymania.
Nawet nie proponował, że będzie pomagał. Gdyby rzeczywiście dali mu do ręki łopatę, tylko by
przeszkadzał innym.
Podczas gdy ludzie odgarniali śnieg, Botolf naradzał się z Thorą. Wielki dowódca był rozdrażniony;
jak zwierzę w klatce. Pokazywał ręką daleki kraniec doliny i spoglądał gniewnie na boki, ale kobieta
zdawała się nie zwracać na to uwagi. Uśmiechała się od ucha do ucha i potrząsała głową. Botolf
przywołał gestem ręki Rybiookiego i przewodnik stanął przy nich z niezmąconym spokojem jak szpetna
krowa na łące; słuchał i potakiwał od czasu do czasu. Kiedy Botolf skończył wydawać rozkazy, Ormslev
odwrócił się zwinnie i ruszył dużymi krokami w stronę pracujących ludzi, pokazując coś, pokrzykując i
gestykulując. Valgard podążył wzrokiem za spojrzeniem dowódcy. W oko wpadł mu dziwnie
ukształtowany cień na jednym ze zboczy. Czy to... grota? W tej dolinie coś najwyraźniej martwiło
Botolfa. Valgard aż nie chciał się przed sobą przyznać, jak bardzo go to niepokoiło.
Praca nabrała rytmu. Śnieg fruwał nad ich głowami, przesłaniając południowe słońce. Wkopywali się
w iskrzącą, bielutką ścianę i wkrótce nie było nic widać, poza grzbietami zamykających dolinę wzgórz i
połacią błękitnego nieba. Valgard posuwał się naprzód, starając się trzymać jak najbliżej rozgrzanych
koni. Kolumna brnęła powoli, zmierzając w sam środek doliny.
- Wygląda na to, że naszych gospodarzy od dawna tu nie ma - powiedział Botolf, gdy zbliżyli się do
pierwszej zasypanej chaty.
Czterech ludzi na przedzie zdwoiło wysiłki i niebawem spod śniegu wyłoniły się zdobione słupy
furtki, a między nimi pokazała się drewniana płyta.
- Patrzcie! - zawołał pierwszy z grupy kopiących, podnosząc rękę. - Są drzwi!
Walnął w nie łopatą.
Naraz podniosła się biała chmura śniegu, a opadając, odsłoniła cztery bałwany i czysty dach.
Żołnierze zaczęli rechotać i krzyczeć na wiwat. Nawet Rybiooki się zaśmiał.
- Dalej, leniwe cherlaki! - wrzasnął Botolf, pokazując nowe zaspy śniegu. - Dość zabawy!
Stojąca w środku pryzma śniegu drgnęła i wystrzeliła z niej ręka. Zgarniając dłonią powietrze i
machając dziko na wszystkie strony, dokonała tylko tyle, że żołnierze parsknęli jeszcze głośniejszym
śmiechem.
- To się nazywa ostrożne podejście - warknęła Thora.
- Ludzie wiedzą, że idziemy od dawna - powiedział do niej Botolf. - Marsz był wyczerpujący. Nie
zaszkodzi im trochę śmiechu, a tobie nie zaszkodzi popuścić trochę cugle.
Thora rzuciła Botolfowi spojrzenie, który mówiło bardzo wiele, i powiedziała coś do niego szybko i
cicho. Botolf nie odpowiedział, ale na jego ogorzałej twarzy na moment pojawił się ironiczny uśmiech.
Valgard przyglądał się z daleka tej rozmowie i nie mógł wyjść z podziwu nad niezwykłą kobietą o
krótkich, sterczących włosach. Od dawna obserwował, jak wnika w towarzystwo mężczyzn; w jednej
chwili stanowili nieprzenikniony mur wrogich spojrzeń, a w następnej należała do ich grona. Zjednała ich
sobie tak, jak on nigdy nie będzie w stanie tego zrobić. Kiedy jeńcy w Stenviku opowiadali mu o
kobiecie na statku Skargrima, brzmiało to jak wierutne bzdury; nie potrafił wówczas skojarzyć tego z
wrzeszczącym szaleńcem, który z nożem przedarł się przez bramy Stenviku. Teraz z trudem przypominał
sobie, że ona prawdopodobnie chciała jego śmierci i mogła pozbawić go życia ledwie ruchem
nadgarstka.
Nieszczęśni kopacze wynurzyli się wreszcie z zaspy, otrzepując się z resztek śniegu i klnąc na
kompanów, którzy nie pozostawali im dłużni.
- To tylko jakaś rudera. Znajdźcie długi dom! - Botolf przerwał zabawę i zaczął brnąć przez śnieg.
Ludzie umilkli, skupili się i jeden po drugim zaczęli iść śladem dowódcy.
Długi dom Egilla Jotuna był piękny. Odgarnęli śnieg ze schodów i Botolf wyszedł naprzód z Thorą u
boku.
- Ty już tutaj byłaś - powiedział do Thory.
- Co czyni cię moim gościem. Zapraszam, wejdź pierwszy - odpowiedziała, kłaniając się w stronę
domu.
Botolf uśmiechnął się i trzymając jedną rękę na rękojeści miecza, drugą pchnął rzeźbione drzwi.
Z mroku wnętrza wystrzeliły nagle z trzepotem skrzydeł jakieś czarne kule. Botolf z przerażającą
szybkością zrobił unik i przykucnął, próbując przeniknąć wzrokiem wnętrze. Ptaki wyleciały na
powietrze i wkrótce nie było ich widać.
- Kruki? - zapytał.
Thora nie odpowiedziała. Ludzie wymienili między sobą spojrzenia. Za plecami Valgarda jeden z
żołnierzy mruknął z niepokojem:
- Dwa. Odyn nie chce, żebyśmy...
Ktoś obok grzmotnął go w ramię i syknął:
- Zamknij się, idioto.
Nie powiedziawszy nic więcej, Botolf zniknął w środku. Thora poszła za nim jak cień.
Cisza stała się nieprawdopodobnie przeciągła, przytłaczająca, przewalająca się przez doliny niczym
lawiny śniegu. Valgard wstrzymał oddech - i wtedy drzwi otworzyły się z trzaskiem na całą szerokość.
W progu stał Botolf, wyprostowany, z podniesioną głową, niczym pies myśliwski, któremu nie udało
się złowić zwierzyny.
- Pusto - powiedział, patrząc na Valgarda. - Nic... nie... ma.

Gdy zapadła noc, ludzie rozgościli się w długim domu, rozkładając się wygodnie pod

ścianami. Jak się okazało, Botolf zbyt pochopnie ocenił stan domu Egilla Jotuna - wkrótce odkryli
piwnicę pełną suszonego mięsa i serów, beczek z miodem i pryzm dobrze wysuszonego drewna na opał.
Huczące płomienie przepędziły z kości chłód, a stęchły zapach suszących się ubrań uciekał przez otwory
wentylacyjne.
Stojące na podwyższeniu wysokie krzesło Egilla Jotuna Botolf przeznaczył dla siebie. Był to chyba
największy mebel, jaki Valgard widział w życiu, co najmniej półtora raz większy od krzesła w Stenviku.
Siedzący na nim Botolf wyglądał niemal jak chłopiec. Thora zajęła miejsce po jego prawej ręce, więc
Valgardowi pozostawało popędzić do krzesła po lewej, ale teraz, gdy ludzie wokół już się zadomowili,
ogarnęła go obawa, że nie zdobył dla siebie dobrej pozycji.
Gdzie to może być?
I przede wszystkim czego właściwie szukał?
Po raz pierwszy od wielu miesięcy pozwolił sobie na chwilę zadumy. Sądził, że jest przebiegły;
uważał, że wystarczyło jedynie się dowiedzieć, dokąd trzeba się udać, a potem wyprawić się tam i
znaleźć to, co zrodziło tę sinoszarą bestię w Stenviku. Nie przestawał myśleć o tym, czego powinien
szukać. Osobiście obszedł długi dom, nie znalazł jednak nic godnego uwagi. Tu i ówdzie niedźwiedzia
skóra, jakieś oznaki kultu i prosty rysunek pazurów na ścianie, ale nic, co zdawałoby się mieć
jakiekolwiek znaczenie.
Botolf pochylił się ku niemu z wysokiego krzesła.
- A zatem, medyku. Nasz chwaściarzu. Myślicielu, planisto, przyjacielu królów. - Valgard
mimowolnie przełknął ślinę. - Co teraz?
- Nie wiem - odpowiedział Valgard. - Nie wiem, jak długo... zajmie nam odnalezienie tego. Ale
odnajdziemy to na pewno - dodał szybko. - Niebawem. Czuję to.
- Czujesz? - zapytał Botolf. - To byłoby coś... niesamowitego. Bo wiesz, jeżeli nie czujesz, to znaczy,
że ciągnąłeś mnie tutaj na próżno, a wówczas w drodze powrotnej może ci się przytrafić nieszczęśliwy
wypadek. Jestem pewien, że król Olaf nie będzie miał nic przeciwko doradcy z odrobiną... stali w jajach.
Valgard znowu przełknął i uśmiechnął się słabo.
- To tutaj jest. Jestem tego pewny.
- Zobaczymy jutro. W ogóle jutro wiele się okaże.
Kątem oka Valgard dostrzegł poruszenie. Przez komnatę szedł pośpiesznym krokiem przewodnik z
mało zadowolonym wyrazem twarzy.
- Botolfie - powiedział Rybiooki.
- Co jest?
- Lepiej będzie, jeśli zobaczysz to na własne oczy - odparł przewodnik, odwrócił się i odszedł.
Botolf zwrócił głowę w stronę Thory, ale ta już deptała przewodnikowi po piętach.

Po wyjściu z nagrzanego wnętrza nocne powietrze wydawało się zimne niczym stal przytknięta do
obnażonego gardła. Rybiooki poprowadził ich schodami do korytarza wykopanego w śniegu.
- Co mam niby zobaczyć? - burknął Botolf w stronę pleców Rybiookiego, ale nie doczekał się
odpowiedzi.
Przewodnik sadził dużymi krokami, stukając głucho butami o ubity śnieg, ledwie cień w bladej
poświacie księżyca. Thora podążała za nim, wietrząc zapach niebezpieczeństwa, krwi i potrzeby
działania.
Rybiooki zatrzymał się sto metrów dalej, nad hałdą splecionych czarnych tkanin.
W Botolfie odezwał się instynkt. Uważnie rozejrzał się dookoła.
- Co się stało? - burknął.
- Dwóch chłopaków wyszło się wysikać - wyjaśnił przewodnik. - Ktoś roztrzaskał im czaszki.
- Są ślady? - zapytała Thora, zanim Botolf zdążył się odezwać.
- Śnieg jest ubity - odparł Rybiooki. - Zaspy są zbyt wysokie, aby na nie wchodzić. Więcej możemy
sprawdzić dopiero nad ranem.
Botolf przykucnął nad ciałami.
- Nie tylko roztrzaskano im czaszki, jeszcze ich rozpruto - stwierdził. - Dużym ostrzem.
Prawdopodobnie mieczem.
- Po cholerę tyle roboty? - rzuciła Thora.
- Wiesz, jak to jest - odparł Botolf. - Wystarczy włożyć zbroję, a zabawa się zaczyna.
- Myślisz, że ktoś tu jest? - zapytała Thora.
- To jedyne logiczne wytłumaczenie - odpowiedział Botolf.
- Ale czy to... - zaczął Rybiooki.
- Duch? Zjawa? Potwór? Jeśli takie słowa masz na końcu języka, nawet nie otwieraj obsranej gęby -
warknął Botolf. - Nigdy nie widziałem żadnej zjawy ani nic z tych rzeczy, a widziałem niejedno. To
robota trzech, może czterech ludzi. Założę się, że to ma coś wspólnego ze śledzącymi nas wypierdkami,
których złapaliśmy w lesie.
- Wątpię - stwierdziła Thora. - To były gołowąsy, głupiutcy chłopcy, dali się złapać jak dzieci. -
Wydęła wargi. - Nad ranem musimy dokładnie obejrzeć ślady.
- W porządku. - Botolf odwrócił się do Valgarda. - Masz szczęście, łajdaku.
Długie lata spędzone przy Haraldzie doskonale go nauczyły, kiedy najlepiej w ogóle się nie odzywać.
Czekał na następne zdanie dowódcy.
- Żyjesz, chwaściarzu... na razie - dokończył Botolf.
- Dziękuję - odpowiedział Valgard.
- Nie mnie dziękuj. Możesz podziękować sprawcom tego dzieła. Niewątpliwie coś tutaj jest i
niewątpliwie ktoś nie chce, żebyśmy to znaleźli. Już ja zadbam o to, żeby odpieprzyli się od nas na dobre.
Dowódca odwrócił się i ruszył do długiego domu. Valgard mógłby przysiąc, że w jego nogach były
sprężyny.
Za jego plecami Ormslev podszedł do Thory.
- Mówimy ludziom? - zapytał szeptem.
- Nie - odpowiedziała Thora. - Niech wypoczną. Sama wszystkim się zajmę. Mamy za sobą długi
marsz.
- Prawda, że długi - przyznał Rybiooki.
Szeptał do niej coś jeszcze, ale Valgard nie wyłowił już słów i mało go to obchodziło. Obwódka
żółtawego światła bijąca od strony białego domu wydawała mu się teraz o wiele bardziej kusząca.
Jeżeli północ rzeczywiście ma po niego przyjść, to wolałby, aby przyszła, gdy jest sucho i ciepło.

Valgard obudził się w ciemności. Powietrze było tak stężałe od woni wilgotnych, ciepłych ciał, że
równie dobrze mógłby pomyśleć, iż wlazł do psiarni pełnej przemoczonych psów. Przeszedł go dreszcz.
Ostrożnie zsunął z siebie ciężki wełniany koc.
Wciąż czuło się ziąb, wystarczyło wysunąć dłoń. Podniósł głowę i spojrzał dookoła, czekając, aż
wzrok się dostosuje do panującego mroku. Wkrótce zaczęły się rysować postacie śpiących ludzi, plamy
głębszej czerni na tle szarego, zimnego wnętrza.
Niczym wstążka czystego srebra zamigotał promyk księżycowej poświaty, który wciął się przez
szparę w drzwiach, gdy te się nagle uchyliły.
Do wnętrza wślizgnął się jakiś cień i drzwi natychmiast zostały zamknięte; wszystko odbyło się
bezgłośnie.
Valgard powoli położył głowę z powrotem na wezgłowiu. Serce waliło mu tak głośno, że był pewien,
iż lada moment zatopi się w nim jakieś stalowe ostrze; wyjątkowo ostre, pchnięte bez cienia litości.
Cień ciemnej sylwetki, rysujący się w bladym świetle księżyca, wtapiał się w jego oczy. Tylko jedna
osoba w ich grupie była tak niska i szczupła. W jej ruchach było coś...
Powolutku, z wielką ostrożnością Valgard naciągnął na siebie koc, żywiąc nadzieję, że Thora nie
zauważyła, jak na nią patrzył.

- Wstawać! Wstawać!
Ze snu wyrwały go raptowne okrzyki.
W długim domu panowały chaos i strach. Mężczyźni zrywali się na nogi, klnąc na czym świat stoi i
szukając wokół siebie mieczy. Nie myśląc wiele, Valgard przetoczył się z posłania pod najbliższy stół.
Jego świat ograniczył się teraz do walących po podłodze butów i echa ochrypłych wrzasków.
- Są! Są za drzwiami!
Ściany zatrzęsły się, jakby coś ogromnego uderzyło w dom.
- Miecze do wejścia! - rozkazał Botolf.
Nad ogólnym jazgotem dał się słyszeć przenikliwy głos Thory:
 - Stać twardo, obesrańcy mamusi! Nie walić skrzydełkami jak sfajdane ze strachu kurczaczki! Jeszcze
będziecie się do siebie przyklejać, ale w chwilach intymnych!
Śmiech i kilka okrzyków wesołości.
Ściany znowu się zatrzęsły. Po drugiej stronie rozległ się potężny ryk, który zdawał się wyrwać z
gardeł kilku mężczyzn - albo jednego naprawdę wielkiego. Thora zaryczała w odpowiedzi i zaraz
dołączyli do niej żołnierze, waląc mieczami w tarcze, stoły i wszystko, w co tylko się dało.
Napastnikom najwyraźniej nie spodobał się taki hałas. Kiedy wewnątrz ucichło bicie mieczy, zza
drzwi nie docierał już żaden odgłos.
- Hjalmar, Skapti, Einar, do mnie - warknął spod drzwi Botolf. - Każdy z pięcioma ludźmi. Thora!
Rozległy się rozkazy. Ktoś wrzasnął, by podać pochodnię, i wkrótce migotliwy płomień zwiastował
woń palącej się smoły. Drzwi otworzyły się, wytoczyła się przez nie grupa potężnych wojowników,
uzbrojonych i niebezpiecznych. Zaraz potem drzwi się zamknęły z trzaskiem.
Ludzie, którzy pozostali w długim domu, wstrzymali oddech, czekając w napięciu na dziki szczęk
krzyżowanych ostrzy.
Nic takiego nie nastąpiło.
Valgard wyczołgał się ostrożnie spod stołu w chwili, gdy drzwi otwarły się z hukiem i
w progu stanął Botolf. Ludzie stojący najbliżej zrobili dwa kroki w tył.
- Nic tam nie ma - zachrypiał Botolf. - Nic. - Nikt nic nie powiedział. - Żadnych śladów. Nikogo. Nic.
- Postaw ośmiu ludzi wewnątrz przy drzwiach - rzuciła Thora. - Kolejnych ośmiu na zewnątrz przed
wejściem. - Kilku żołnierzy burknęło w proteście, ale jedno srogie spojrzenie szybko ich uciszyło. -
Róbcie, co mówię, tępe ścierwa, bo osobiście poderżnę wam w czasie snu gardła i oszczędzę fatygi
naszym gościnnym przyjaciołom z północy. Jazda na stanowiska. Reszta spać!
Rzuciwszy ostatnią komendę, ruszyła za Botolfem na podwyższenie, gdzie oboje mieli swoje
posłania.
Rozległy się swary o kolejność wart. Ormslev zdawał się być wszędzie w tej samej chwili,
szturchając i popychając ludzi, zmuszając do posłuchu. Rozeźleni żołnierze, burcząc pod nosem, ruszyli
jeden po drugim w stronę drzwi.
Valgard narzucił na siebie płaszcz. Plecy i nogi piekły go z bólu, gdy szedł naprzód, zmuszając się do
niemyślenia o tym, co teraz robi, i mając błogą nadzieję, że dokonuje właściwego ruchu.
- Też pójdę na wartę - powiedział do Ormsleva.
Rybiooki odwrócił się i obrzucił go przeciągłym spojrzeniem, nie kryjąc wzgardy.
- Ty na wartę? - zapytał z powątpiewaniem w głosie.
- Jestem gotów i...
Valgard nie dokończył zdania. Nie zważając na przeszywający ból w plecach, uchylił się przed ciężką
ręką Rybiookiego. Przewodnik otworzył oczy ze zdumienia, gdy zorientował się, że Valgarda nie ma w
miejscu, w którym powinien był się znajdować. Zanim zdążył się zastanowić, chudy zielarz chwycił go za
nadgarstek i pociągnął z całej siły. Trzymając go w żelaznym uścisku, opadł całym ciężarem ciała na
łokieć Rybiookiego i jednocześnie uderzył ramieniem w twarz mężczyzny. Przewodnik zwalił się na
podłogę, straciwszy równowagę. Valgard runął na niego w jednej chwili, wciskając mu w krtań zgięty
łokieć.
- Jestem gotów i wiele umiem. Coś ci się nie podoba?
Opasły, łysy mężczyzna zakaszlał, splunął i zaśmiał się dziko - charkliwym, ryczącym rechotem.
- Pierdolona gadzina, widzieliście taką mendę? Szybki szelma, jak żmija! Widzieliście? - powiedział,
leżąc na plecach. - Weź sobie wszystkie zasrane warty, jakie chcesz. - Zachichotał. - Potrzebny nam ktoś
więcej? - Rybiooki śmiał się, wstając wolno. - Chyba się starzeję. Skubaniec. Widzieliście?
Starcie było zakończone, więc Valgard odszedł, kuśtykając. W głowie kroił mu się nowy plan, ale
potrzebował więcej informacji. Zerknął przez ramię i zobaczył, że Rybiooki chodzi wśród ludzi, znowu
pewny siebie i władczy.
- Tu czy tam? - zapytał żołnierz o kwadratowej szczęce i krótkiej rudej brodzie.
Był to Skapti, który nawet najkrótsze słowa potrafił dzielić na pół. Ludzie wokół stali i patrzyli na
Valgarda, jakby zobaczyli go po raz pierwszy w życiu.
- Tam - odparł Valgard.
- Proszę bardzo - rzucił Skapti i otworzył drzwi.
Valgard opatulił się ciaśniej płaszczem. Zimne powietrze zapachniało krwią, stalą i wielką obietnicą.

Krajobraz przedstawiał osobliwą mieszaninę szarości, nieprzeniknionej czerni oraz rzadkich,

srebrzących się kosmyków księżycowej poświaty, rzuconych na zmrożony śnieg. Front długiego domu
wychodził na morze, za linią brzegu świat otwierał się na nieskończony horyzont. Bliżej domu ciemne
postaci wykonywały na tle białych zasp cichy, wolny taniec.
W takiej scenerii trudno się ukryć - pomyślał Valgard. Krótko po tym, jak wyszedł, przestał sypać
śnieg, a jego genialny plan się zawalił. Nie znajdzie śladów, które miał pokazać Botolfowi. Wciąż nie
wiedział, skąd nadeszli napastnicy, natomiast miał już mokre stopy i bolące nogi, które doskonale
harmonizowały z pijącym bólem w plecach.
Kiedy za plecami dostrzegł Thorę, jeszcze chwila, a do swoich dolegliwości musiałby doliczyć
zatrzymanie bicia serca, tak potwornie zaparło mu dech w piersi.
- Miła noc - powiedziała.
Po kilku próbach wciągnięcia powietrza zdołał zapiszczeć na znak zgody. Valgard obejrzał się przez
ramię, najostrożniej jak potrafił, ale przed domem nie zobaczył żadnego ze strażników.
- Słuchaj - powiedziała Thora, pochylając mu się do ucha. - Nie mam wiele czasu. Wiem, czego
poszukujesz, i wiem, gdzie to się znajduje, ale nie mogę po to iść razem z tobą.
Valgard zamrugał. Wbił w nią wzrok. Czekał, aż da mu do zrozumienia, że sobie żartuje. Ale nic
takiego nie nastąpiło. Jeśli było to kłamstwo, to lepszego nie widział. Z bliska kobieta wydawała się
starsza, dojrzalsza.
- Och, doprawdy? Czego więc szukam?
- Poszukujesz siły, którą Loki obdarzył Skuld - oznajmiła Thora bez zbędnych wstępów. - Chcesz
znaleźć źródło jej magicznej mocy, znaków runicznych, którym zawdzięczała tę siłę. Wiem, gdzie to jest,
popłynęłam tam razem z tą szaloną suką.
Odwróciła się i popatrzyła mu w oczy. Czując na sobie to spojrzenie, Valgard pomyślał, że wolałby,
aby podcięła mu nożem krtań.
- Myślisz, że jesteś wystarczająco silny, zielarzu? - zapytała po chwili.
- Ja... ja... - zaczął się jąkać.
Ku jego zdumieniu twarz Thory nagle złagodniała.
- Jesteś silniejszy, niż ci się wydaje - powiedziała. - Jesteś silniejszy, niż wydaje się wszystkim
innym. I myślę, że zawsze byłeś silny.
Valgard wpatrywał się w nią intensywnie. Głowa próbowała pojąć jej słowa, ale serce zdawało się
wzbijać w powietrze. Rozumiała go. Wypowiedziała słowa, których sam nigdy nie wypowiedział.
Wiedziała, kim jest.
- Jestem... wystarczająco silny.
- Wiem - zamruczała głosem tak kocim i ponętnym, że najwyższym wysiłkiem woli odgonił
rozpraszające go myśli. - Musisz się dostać do groty. - Podniosła dłoń w kierunku górskiego zbocza, tej
czarnej plamy na białym tle, która nagle wydała się oczywista i jasna jak słońce. - Nie pójdę z tobą. Moje
życie zależy od tego, jak bardzo Botolf wierzy w to, że jestem po jego stronie. Będziesz musiał działać na
własną rękę, a ja nie będę mogła cię wesprzeć ani powiedzieć słowa w twojej obronie. Rozumiesz?
Valgard kiwnął głową.
 - Rozumiem. - Wziął Thorę za ręce. - Dziękuję.
Spojrzała na niego. Jej oczy były pełne mądrości i radości.
- Nie, Valgardzie. To ja dziękuję. Pamiętaj tylko, kto jest twoim przyjacielem. Teraz wracaj do domu.
Twoja warta zaraz się kończy, będą cię szukać.
Odwrócił głowę w stronę długiego domu, próbując trzeźwo myśleć. Wizje władzy, siły i triumfu
wirowały mu przed oczami. Ruszył słabym krokiem ku wątłej obręczy światła wokół drzwi i wkrótce
ujrzał ciemne sylwetki strażników. Podniósł dłoń; oni również.
Gdy wszedł do długiego domu, zamrugał i z niedowierzaniem pokręcił głową. Thora zdążyła wrócić
przed nim, właśnie toczyła zażyłą konwersację z Botolfem. Valgard usilnie starał się zrozumieć, jak
szybka musiała być ta kobieta, aby dokonać czegoś takiego, ale poczuł, jak więdnie mu umysł.
- ...twoje stanowisko?
Zdał sobie sprawę, że ktoś przed nim stoi. Mówił do niego jakiś barczysty mężczyzna o grubym karku,
jeden z ludzi Haakona.
- Pytam, gdzie było twoje stanowisko.
- Na dole przy kanale, między dwiema chatami - mruknął Valgard.
Mężczyzna odszedł, burcząc pod nosem mało pochlebne opinie na temat mieszkańców południa.
W głowie Valgarda pojawiła się nagła myśl: odpoczynek. Musi wypocząć. Nazajutrz czeka go wielki
dzień.

Trudno było nazwać to brzaskiem. Po prostu ciemność nocy stała się jakby mniej przytłaczająca,
nieco słabiej zdeterminowana. Tylko przy najlepszych intencjach można było dopatrzyć się paru promieni
światła za górami, nieskończenie wolno pnących się ponad szczyty i wcinających w ponurą czerń
morskiej toni.
Valgard usiłował rozetrzeć bolące miejsca w nodze. Miał wrażenie, że zamiast łydek ma korzenie z
epoki antyku, a uda przemieniły się w sztywną, twardą kość. Nic dziwnego, że najeźdźcy atakują z
obłąkaną furią - pomyślał. Jeszcze parę tygodni, a sam z chęcią rozłupię komuś czaszkę tylko dlatego, że
będzie mi się wydawał jakiś nie taki. Przeniósł ciężar ciała na drugi bok, rozprostował się i rozciągnął
kończyny, w końcu wstał i spróbował rozmasować sobie barki; efekt nie był ani doskonały, ani
przyjemny, ale przynajmniej mógł stać.
Pokuśtykał na zewnątrz i zaraz za wyjściem znalazł zażywającego świeżego powietrza Botolfa. Obok
niego stała Thora. Valgard z ulgą zauważył, że kobieta doskonale odgrywa swoją rolę. Na jego widok
wyraźnie się poirytowała.
- Wilki - powiedział do niego dowódca, nie patrząc w jego stronę. - Dwa. Wczoraj wieczorem.
Spore bydlaki. Ślady znaleźliśmy praktycznie koło twego stanowiska. Szczęście cię nie opuszcza,
chwaściarzu.
Valgard spojrzał powoli w kierunku swojego nocnego stanowiska. W półświetle dnia czerwień
zdawała się aż nadto widoczna, a biel kości jeszcze bardziej rzucała się w oczy. Z grubego karku
niewiele zostało. Valgard poczuł, jak żółć podchodzi mu do gardła, ale zasłonił usta ręką i zdusił odruch
wymioty.
- Myślę, że powinniśmy sprawdzić groty. Jeśli poślesz Rybiookiego, pójdę razem z nim - wyrzucił z
siebie niemal jednym tchem.
- Hm... W porządku - powiedział Botolf. - Ludzie powinni mieć jakieś zajęcie. Weź trzydziestu,
Skapti pójdzie za wami - dodał. - Thora?
- Niech pierdziel idzie, jak chce, gówno mnie to obchodzi - rzuciła i wróciła do kontemplowania
niekończących się połaci śniegu. - Nie widzę ani jednego płatka, który byłby poruszony - mruknęła po
chwili. - Jakby spadły wszystkie naraz.
Botolf odszedł wolnym krokiem, jakby wiedziony instynktem.
 To dobry moment.
- Wrócę - powiedział Valgard do Thory.
Thora spojrzała na niego.
- Co?
- Wrócę - powtórzył.
Patrzyła na niego, jakby postradał rozum.
- Jeśli o mnie chodzi, możesz sprowadzić całą swoją zasraną rodzinkę kalekich koźlątek, ty cienki
wrzodzie z twarzą jak sflaczały kutas.
Po tych słowach odwróciła się i ruszyła dalej oglądać ślady na śniegu.
Valgard uśmiechnął się mimowolnie. Jemu się zdawało, że to on potrafi odpowiednio wcielać się w
różne role, tymczasem proszę, oto aktorka, jakich mało.
„Kalekie koźlątka". Zaśmiał się cicho i poszedł szukać Rybiookiego.

Światło przybrało barwę owczej wełny, szare i zachmurzone. Przed długim domem stali wybrani
przez Skaptiego żołnierze, przestępując z nogi na nogę i szczerze go w tej chwili nienawidząc. Z boku
była garstka ludzi Haakona. Valgard przełknął ślinę i dał znak Rybiookiemu. Nadszedł czas.
- W drogę.

Rozdział 15

Na zachód od jeziora Hjalmaren, środkowa Szwecja,

późny listopad roku Pańskiego 996

Obudzili się spowici całunem grubego, ciężkiego zimna, którego poranne słońce nie potrafiło
rozproszyć. Goran przeciągnął się, skrzywił i znów przeciągnął. Za jego plecami Arnar już był na nogach
i przystąpił do porannych czynności; najpierw zapiął pas z mieczem, a potem zaczął karmić konia,
wyciągnąwszy dla niego z torby najprzedniejszą słomę. Inga poruszyła się we śnie.
Nie odejmując oczu od ściany ciemnego lasu, Ulfar pokręcił głową.
- Niech dziewczyna jeszcze śpi - powiedział. - Potrzebny jej wypoczynek.
- Ma tyle czasu, ile zajmie mi wizyta w krzakach - odparł Goran. - Jeżeli naszym celem jest
rzeczywiście południe, to trzeba ruszać jak najszybciej.
Po tych słowach zniknął między drzewami, rozwiązując po drodze sznurek w spodniach. Ulfar został
sam z Arnarem, który w podejmowaniu luźnej rozmowy wykazał nie większą wolę niż zwykle.
Ulfar dotknął nóg, spodziewając się bólu po wczorajszych przygodach. Jednak nogi go nie bolały,
przez co wcale nie było lepiej. Dochodził teraz do sił pięć razy szybciej niż dawniej, ale czuł, że coś jest
w tym... nie w porządku. Jakby coś skradł. I choć bardzo się starał, nie potrafił się wyzbyć wrażenia, że z
leśnej gęstwiny ktoś ich obserwuje.
Goran wrócił z lasu.
- Obudźcie dziewczynę - powiedział.
Arnar pochylił się i delikatnie dotknął ramienia Ingi, która wymamrotała coś zaspanym głosem. Kiedy
podniosła ołowiane powieki, przez moment wyglądała jak ktoś zagubiony w świecie. W końcu wstała i
spojrzała na nich smętnie, czekając na polecenia. Arnar podał jej wodze, które wzięła do ręki bez słowa.
Kilka chwili później siedzieli w siodłach i wolnym tempem sprowadzali konie wąską ścieżką w dół
zbocza. Zaraz za wzgórzami, jak zapowiadał Ulfar, natrafili na drogę. W miarę jak słońce wspinało się
po niebie, las otaczający Uppsalę z wolna nikł w oddali.
W południe napotkali średniej wielkości wóz eskortowany przez dwóch konnych.
- Witajcie, wędrowcy! - pozdrowił ich Ulfar.
- Witajcie! - krzyknął siedzący na koźle korpulentny mężczyzna.
Mężczyźni po bokach wyglądali jak zwykli najemnicy, których Ulfar naoglądał się przez całe życie;
rośli, milczący, mający wszystko na oku, zaangażowani na tyle tylko, na ile zostali opłaceni. Ich
pracodawca był całkowicie łysy, a jego twarz zdawała się mówić, że jego najbardziej ulubionym
zajęciem jest przyłapywanie innych na kłamstwie.
- Niechaj droga was chroni i osłania w ciemności - odparł Ulfar.
Najemnicy zmierzyli go wzrokiem od stóp do czubka głowy i najwyraźniej uznali, że przygodny
nieznajomy nie stanowi zagrożenia.
- Niesiecie jakieś dobre wieści? - zapytał Ulfar.
- Widłobrody na południu. Miesza wszędzie jak w szambie - odpowiedział kupiec, ściągając wargi. -
Zniszczył mój szlak. Niech sukinsyn idzie jebać kozy.
- Przykro słyszeć - powiedział Ulfar. - Zmierzacie do Uppsali?
- Uhm - przytaknął kupiec.
- Nie najgorzej im tam idzie jak na dzisiejsze czasy - powiedział Ulfar. - Młody król wygląda na
kogoś, na kogo można by stawiać zakłady. Co wieziecie?
- Cały wóz pełen nic ci do tego - rzucił większy strażnik.
Jego kompan po drugiej stronie wozu poprawił się w siodle.
- Cóż - powiedział Ulfar, lustrując załadunek. - Z tego, co widziałem, nic ci do tego, zwłaszcza
upakowane w tak pękate worki, nieźle się sprzedaje w Uppsali. W każdym razie nieźle się sprzedawało
trzy dni temu. Na pewno wam się uda.
Stężała twarz kupca nieco złagodniała na te słowa.
- Miłe słowa, wędrowcze. Spokojnie, chłopcy.
Strażnicy rozluźnili się, ale ręce wciąż trzymali w pobliżu rękojeści swoich mieczy.
- Powiedz coś więcej i będziemy kwita. Gdzie bawi teraz Widłobrody?
- Na południu, daleko na południu, w pobliżu zachodniego wybrzeża, przy traktach na Skanię.
Ulfar kiwnął głową, podniósł dłoń w geście podziękowania i spiął konia kolanami. Zaraz za nim
ruszyło jego troje kompanów.

Namokła ziemia mlaskała pod kopytami klaczy, gdy Arnar zbliżył się do Ingi.
- Jak się miewasz, dziewczyno? - zagrzmiał brodacz.
Wąskie smużki zimnej mgły oplatały nogi zwierząt niczym kłębki puszystej wełny. Jadący na przedzie
Goran wybrał przejście przez mokradła.
- Nie najgorzej, jak myślę - odparła Inga. - Jazda na koniu idzie mi coraz lepiej. - Pochyliła się i
poklepała klacz po szyi. - Moja stara Bursztynka już zadba o to, żebym zginęła
od miecza, a nie od upadku z siodła.
Koń parsknął.
- Sza. - Arnar przyłożył palec do ust. - Nie mów tak. Czeka cię długie i szczęśliwe życie. Długie i
szczęśliwe. Wiem to, bo jestem stary. Więc zamknij się, kruszyno - powiedział, patrząc na nią skrzącymi
się oczami. - Dobrze cię ta kobyła traktuje?
Inga wyprostowała się w siodle.
 - Już dobrze się znamy - odpowiedziała. - Dziękuję. Uda mnie bolą, ale na to nie ma rady.
- Owszem jest. Niedługo się zatrzymamy. Odpoczynek dobrze ci zrobi.
Uśmiechnęła się do niego.
- Bardzo miły z ciebie człowiek.
- Skądże - rzekł brodacz. - Po prostu nie znoszę mazgajowatych, słabych bab.
- Och, zamknij się, stary niedźwiedziu - odpowiedziała Inga, nie bez sympatii w głosie. - Kochasz
mnie, jak piesek kocha swego pana.
- Oho! Żywiej dziś mi wyglądasz niż wczoraj, to pewne. - Arnar uśmiechnął się od ucha do ucha
poprzez gęstą brodę. - Powinienem...
W ich konwersację wdarł się stukot kopyt o twarde podłoże.
- Nareszcie, stokrotne dzięki - dodał Arnar. - Nienawidzę bagien.
- Dlaczego? - zapytała Inga.
- Z powodu zapachu - odpowiedział brodacz. - Bagna pachną rozpaczą.
- Nie - powiedziała z powagą Inga. - Rozpacz ma zapach pustej połowy łóżka, soli w powietrzu i
horyzontu, na którym nigdy się nie pojawi wypatrywany żagiel.
Arnar spojrzał na nią uważnie.
- Jesteś doroślejsza, niż to się może wydawać na pierwszy rzut oka - powiedział.
- A ty jesteś milszy, niż to się może wydawać.
Dalej jechali w milczeniu.

Światło bladło po lewej stronie.

- Mamy towarzystwo - mruknął pod nosem Goran.
Na drodze pojawiło się trzech konnych, jadących spokojnie, stępa, i mających za plecami zachodzące
słońce.
- Witajcie, wędrowcy! - zawołał jeździec z lewej.
- Witajcie - odparł Ulfar. - Dokąd zmierzacie?
- Na wschód - zawołał mężczyzna, ciągle się zbliżając. - Ale z chęcią rozbijemy
wspólne obozowisko.
Ulfar zerknął w kierunku Gorana, który spojrzał na Ingę i pokręcił głową.
- Dziękujemy, ale chcemy zajechać najdalej, jak się da - odpowiedział. - Szczęścia i szerokiej drogi!
- Również dla was!
Od trzech jeźdźców dzieliło ich już tylko dwadzieścia metrów. W Ulfarze odezwały się nagle
wszystkie zmysły i z trudem zwalczył odruch, by sięgnąć po miecz. Twarz Gorana, ściągnięte usta,
zdawały się wyrażać to samo napięcie. Dystans między nimi zamknął się ostatecznie i jeźdźcy po prostu
minęli ich i pojechali dalej, nie rzuciwszy w ich stronę okiem. Ich dowódca skinął głową i już byli z tyłu.
Parę chwil później Arnar podjechał do jadących z przodu towarzyszy.
- Hm - powiedział.
- Miałeś słuszność - przyznał Goran. - Całą noc obawiałbym się, że rano zbudzę się z kawałkiem stali
w krtani.
Po niebie rozlewała się łagodna, czerniejąca szarość.
- Znajdź miejsce na nocleg - powiedział Ulfar. - Dzisiaj w nocy będzie czuwało dwóch ludzi.
- Nic się nie stanie - uspokajał Goran. - To były tylko małe robaki, niedokarmione i niedoczesane.
Konie nie były lepsze. Pewnie jechali do Uppsali w poszukiwaniu roboty. Nie interesowali się nami. Nie
zawrócą.

Ognisko dogasało, pozostawiając kopczyk tlącego się żaru. Niebo było bezchmurne, a malejący
księżyc świecił blado na granatowej kopule, zaprószonej białymi punktami gwiazd.
 Ulfar przyglądał się swoim towarzyszom podróży. Arnar spał spokojnie, chrapiąc w gęstą brodę. Inga
leżała skulona jak dziecko, blisko żaru. W pewnej chwili zadrżała i rzuciła się na bok. Jej powieki
uniosły się w górę, a na ustach zamarło przekleństwo. Okręcając się na drugą stronę, zaczęła szukać
wzrokiem Ulfara.
- Na własny grób przysięgam - powiedziała, podnosząc dłoń. - Znam tych ludzi, którzy nas minęli.
Znam ich.
- Naprawdę? - Ulfar robił wszystko, aby jego głos nie wyrażał zainteresowania.
- Tak. Oni... oni są ze Stenviku - szepnęła, zerkając z lękiem w ciemność. - Myślę, że widziałam ich z
Valgardem. Tuż przed moim wyjazdem z grodu.
- Rozumiem - powiedział Ulfar; powiew wiatru poderwał mały płomyk w ognisku i puścił w górę
garść strzelających iskier. - I sądzisz, że...
- Nie wiem - stwierdziła Inga. - Mam nadzieję, że się mylę. Jednak pomyślałam, że powinnam ci o
tym powiedzieć.
- Dobrze pomyślałaś - powiedział Ulfar. - Teraz postaraj się zasnąć. Wkrótce twoja kolej na wartę.
Wydawało się, że chciała jeszcze coś powiedzieć, ale w ostatniej chwili powstrzymała się i ułożyła
na boku. Wątła poświata ogniska obrysowała jej krągłe kształty; chwilę później Inga zapadła w sen. Gdy
napięcie opadło z jej ciała, ciemność przy Ulfarze poruszyła się i pojawił się Goran. Stary nie byłby
nieodpowiedni do krwawej jatki - pomyślał Ulfar.
- Jest wystraszona - powiedział Goran. - Wokół czysto, prawda?
- Widziałem parę drzew - mruknął Ulfar. - Aha, jeszcze jakiś krzak. Wyglądał potwornie. Zaraz... -
Przyłożył dłoń do czoła. - Hm. Nie, teraz nic nie widzę, ponieważ nie ma światła - mówił pod nosem. -
Również dlatego, że twoje „wokół" jest niezmierzone. Na pewno jest tam tych trzech cherlaków na
koniach. Nie wątpię. Ale nie oni jedni, i nic na to nie poradzimy poza tym, że możemy czuwać i
pilnować, żeby nikt nas nie zarżnął w czasie snu.
- Hm - mruknął Goran. - W porządku. Po prostu nie podobał mi się ich wygląd, i tyle.
- Gdybyś ufał każdemu wrażeniu, że tego lubisz, a tamtego nie lubisz, to nie miałbyś na głowie tych
kłopotów - stwierdził z uśmiechem Ulfar.
Goran kiwnął głową na znak, że przyjmuje takie rozumowanie, i bezszelestnie odszedł na swoje
miejsce.
Ulfar rzucił w ognisko kilka polan grubości nadgarstka i odwrócił się plecami do płomieni, które
rozpełzły się żarłocznie po drewnie. Zapowiadała się długa noc.

Uderzyli na obozowisko w chwili, gdy na wschodzie pojawiła się pierwsza smuga słońca.
Arnarowi ocalił życie jego rzeźbiony kostur. Rzucił się naprzód, podrywając się z pieńka, na którym
siedział, i w tym samym momencie poczuł zimny powiew z tyłu głowy, gdy stalowe ostrze o włos mijało
jego kark.
- Wstać! - zagrzmiał.
Ulfar i Goran odruchowo przekręcili się na bok, natychmiast stanęli na nogi i zobaczyli tańczące
między nimi trzy postacie wymachujące toporami.
Inga uklękła i krzyknęła, gdy jeden z napastników wymierzył jej z całej siły kopniaka w plecy.
Goran wskoczył w lukę i wycelował w żebra jednego z mężczyzn, zmuszając go do cofnięcia się parę
kroków, co zapewniło miejsce Ulfarowi i Goranowi.
Arnar ryknął i zamachnął się potwornie na większą z dwóch pozostałych postaci. Mężczyzna z
najwyższym wysiłkiem zdołał sparować uderzenie, dając się odrzucić w tył pod jego ogromną siłą. Arnar
ruszył za nim, odsuwając walkę jak najdalej od Ulfara i Ingi.
Ostatni z napastników dziko wymachiwał toporem. Padające na niego cienie i blask księżyca
sprawiały, że jego twarz wyglądała niczym szczerząca zęby czaszka.
 - Kto was nasłał? - wrzasnął Ulfar.
- Pojedziecie z nami - odparł mężczyzna.
Głos miał zachrypły, jakby z trudem dobywał z krtani słowa.
- Możemy porozmawiać - syknął Ulfar, uchylając się przed dzikimi machnięciami toporem.
- Powiedział: Żadnych rozmów! - rzekł mężczyzna, wykonując kolejny zamach.
Ulfar zablokował uderzenie i poczuł, jak od impetu zazgrzytały mu zęby. Wymieniali w ciemności
ciosy, metal szczękał o metal.
Nagle jakiś ruch w mroku, pióropusz iskier.
Przeciwnik Ulfara krzyknął z bólu, obrócił się gwałtownie i trzymając się za głowę, próbował
wypatrzyć nowego rywala. Ulfar natarł, przeszył go na wskroś, wpakował mu w bok but, rzucił go na
ziemię i wyswobodził miecz.
Blask księżyca padł na twarz Ingi, stała z rozczapierzonymi palcami, a u jej stóp leżała wyjęta z
ogniska żagiew grubości nadgarstka.
Po lewej dał się słyszeć suchy trzask.
- Kutas - warknął Arnar.
Chwilę później z mroku wyszedł Goran, zakrwawiony i oszołomiony, ale trzymający się na nogach.
Ulfar ukląkł przy ognisku i delikatnie dmuchnął w resztki żaru. Powoli, niechętnie, płomienie zaczęły
znów ożywać. Arnar zniknął, by wrócić moment później z trzema odpowiednimi patykami w ręku.
- Masz - burknął do Ulfara.
Goran usiadł w milczeniu i patrzył, jak Ulfar przywiązuje podpałkę do końca każdego z patyków, a
potem wkłada je w ogień i czeka, aż rozbłysną płomieniami.
Języki ognia rzucały na ziemię nieregularne, tańczące koła. Pod napastnikiem Ulfara krzepła kałuża
krwi. Tam, gdzie walczył Arnar, leżało nieruchomo ciało z bezkształtną miazgą w miejscu głowy.
- Gdzie twój? - zapytał Ulfar Gorana.
- Wpadł do wody - odpowiedział Goran. - Poszedł na dno jak kamień.
- Nie żyje?
- Szybko nie wypłynie.
Ulfar potarł wolną ręką lewe oko.
- Inga?
Palcem u nogi wskazał martwego mężczyznę.
Inga uklękła i przyjrzała się ciału.
- Znam go - stwierdziła w końcu. - Był w Stenviku. Przyjechał na targ krótko przed uderzeniem
najeźdźców. Miał gospodarstwo w pobliżu Mosteru, o ile dobrze pamiętam. A tamten... - Spojrzała w
kierunku powalonego przeciwnika Arnara. - Jestem... - Ruszyła do trupa, ale brodacz powstrzymał ją
ruchem ręki.
- Dostał w twarz - powiedział niemal przepraszającym tonem. - Nie masz po co podchodzić.
- Jeden wystarczy - stwierdził Ulfar. - Musimy ruszać. Nie wiadomo, czy nie mieli w pobliżu
przyjaciół.
Czworo wędrowców zaczęło zwijać posłania i kiedy słońce wzeszło ponad horyzont, byli już w
drodze.

Poranna mgiełka utrzymywała się długo, rozciągając się nad ziemią przeźroczystym, białym welonem.
Goran chrząknął i zaklął pod nosem.
- To trzeci raz! - powiedział Ulfar.
- Hm - powiedział Arnar. - Myślałem, że już przeszliśmy mokradła.
Siwowłosy strażnik burknął i pociągnął z całej siły cugle. Klacz, zapadnięta po kolana w bagnie, z
ogromnym wysiłkiem wydostała się na twardszy grunt.
 - Wczoraj bez fałszywego kroku, a dzisiaj chcesz chyba płynąć na południe. Co się z tobą dzieje,
stary człowieku? - spytał Ulfar.
Goran nie odpowiedział. Wsiadł na konia i ruszył dalej.
Inga spojrzała na Ulfara, który wzruszył ramionami.
- Daj mu spokój. Może to przez ten poranek.
Stary strażnik jechał przed siebie, milczący, posępny, ze zwieszonymi ramionami.

W południe Ulfar usiadł na przydrożnym kamieniu. Mokradła i błota mieli już prawie za sobą, ale
nad ich głowami zawisły przepychane wiatrem ołowiane chmury, zapowiadając ulewny deszcz i nową
udrękę. Mgiełka nie do końca się rozproszyła. Arnar i Inga siedzieli obok siebie, wciągnięci w zażyłą
rozmowę. Kobieta wydawała się jedyną osobą, którą wielki

brodacz gotów był obdarzyć więcej niż czterema słowami.

Nagle obok pojawił się Goran, irytująco spokojny. Teraz wydawał się jakby bardziej uduchowiony.
W oczach błysnęła mu iskra.
- Zatem, powiadasz, południe. Powiedz jeszcze raz po co.
- Odszukamy mego przyjaciela. Wielkie bydlę z północy, potężny jak pół wołu, ale dwa razy od wołu
silniejszy. Budzi wielki strach. Potem on i ja wybierzemy się na poszukiwania innego człowieka, by
skrócić go o głowę.
- Zatem potem na północ?
- Na północ.
- I jesteś przekonany, że to najlepszy sposób, aby zrealizować plan?
Ulfar spojrzał na niego, podnosząc brwi.
- Dlaczego pytasz? Masz lepszy pomysł?
Goran zdecydowanie był tego ranka jakiś inny. Wydawał się dziwnie pewny siebie.
- Prawdę mówiąc, mam. Dużo o tym myślałem.
- Och, mów zatem, zamieniam się w słuch.
- Nie zastanawiałeś się nigdy nad tym, że Jolawer Scot być może nie jest najbardziej odpowiednim
człowiekiem do tego, aby władać Szwedami?
- Co? Dlaczego nie?
- Jest młody. Zupełnie zielony. Będzie musiał polegać na ludziach, którzy są starzy i ostrożni,
ponieważ nauczyli się cenić długi żywot i ciepłe futra. Nie znajdzie w sobie ani zapału, ani
nieustraszonej odwagi, jaką może posiadać ktoś nieco starszy, ktoś doświadczony w boju, ktoś, kto jest
urodzonym przywódcą.
- Chłopak nie miał okazji się sprawdzić. Ale jest nieodrodnym synem swojego ojca. Na pewno
jeszcze pokaże, że potrafi być twardy jak stal.
- Chyba że wcześniej twarda stal zanurzy się w jego miękkie ciało.
Ulfar dopiero parę chwil później uświadomił sobie, że szczęka opadła mu na piersi.
- Co...?
Goran odwrócił się do Ulfara.
- Pomyśl tylko! Jesteś człowiekiem honoru. Widziałeś niejedną bitwę, nie jak ten piszczący pryszcz.
Jesteś człowiekiem dobrym i uczciwym. Jak nikt nadajesz się do tego, aby poprowadzić silnych i
dumnych Szwedów przeciw temu draniowi Olafowi! Zawróć i weź, co ci się należy!
- Upiłeś się? Alfgeir Bjorne kazałby mnie ściąć, zanim wjechałbym w mury miasta. Zresztą po co
miałbym to robić? Nikt nie jest mi nic dłużny, nic mi się nie należy.
Mgiełka oplotła jego kamień, wślizgnęła się między nogi. Ulfar spojrzał w dół. Potem odwrócił
głowę.
Ingi i Arnara nie było nigdzie widać. Okolica wydawała się jakaś osobliwa, jakby była czyjąś wizją
miejsca, a nie miejscem rzeczywistym.
Odwrócił się z powrotem do Gorana.
- Co się dzieje? Kim... kim ty jesteś?
Goran zmieniał się w jego oczach, niepokojąco, powoli. Mężczyzna w siodle był młody,
ciemnowłosy i przystojny. Nad spiczastym nosem unosiły się czarne krzaczaste brwi. Zielone oczy
błyszczały figlarnie. Kiedy się uśmiechnął, Ulfar pomyślał, że zaraz uderzą w niego ostre szpony.
- Kim jestem? To nieistotne. Przyjacielem.
- Wątpię. Gdzie Goran?
W uśmiechu nieznajomego pojawił się cień smutku, który zdawał się wyglądać jak najbardziej
autentycznie.
- Biedny Goran. Nie był ani tak młody, ani tak szybki, jak mu się wydawało. Zabił tego człowieka z
północy, ale sam dostał cięcie w brzuch. Spotkaliśmy się wczoraj i zawarliśmy ugodę. Nie martw się o
niego. Jestem tutaj, aby otworzyć przed tobą nowe, wielkie możliwości. Chcę, żebyś pojechał ze mną i
zebrał plony, o jakich ci się nie śniło.
Ulfar spojrzał na mężczyznę.
- Ostatnim razem karmił mnie takimi bzdetami stary chudy pierdoła z kaprawym okiem.
Skóra nieznajomego przybrała barwę ciemnego błękitu, gdy syknął nagle i obnażył rząd dużych
ostrych zębów, ale ułamek chwili później znów była normalna.
- To nieporozumienie, Ulfarze Thormodssonie. Pisane ci są wielkie czyny. Jesteś pewien, że już ci to
mówiono?
Na twarzy Ulfara pojawił się uśmiech.
- Tak. Mówiono.
- I...?
- I jeśli chcesz mieć otwarty brzuch, żebyś mógł sobie zobaczyć, jak wyglądasz od środka, powiedz
mi to jeszcze raz.
Nieznajomy zmierzył go wzrokiem z góry do dołu.
- Chyba nie zamierzasz tak nierozsądnie odrzucać mojej propozycji, prawda? Mogę uczynić cię
bogatszym ponad... - Mężczyzna wstrzymał oddech w krtani, patrząc ze zdumieniem na rękojeść miecza
Ulfara, przybliżającą się do mostka jego klatki piersiowej.
- Ostrzegałem, że tak będzie - powiedział Ulfar. - Dość mam igrania ze mną.
Nieznajomy popatrzył na Ulfara i uśmiechnął się. Wąska strużka krwi pociekła mu z kącika ust. Druga
strużka zaczęła się formować wokół rany na piersi, rosnąc bardzo szybko, zdecydowanie za szybko.
- Jeszcze między nami nie wszystko skończone, między tobą i mną - szepnął. - Wcale nie skończone.
Twarz nieznajomego... uwiędła niczym łąka zimową porą. Włosy się przerzedziły, osiwiały, najpierw
na skroniach, potem też na czubku głowy.
Nagle to znów Goran wpatrywał się w Ulfara ze zdumieniem w oczach. Próbował coś powiedzieć,
ale nie mógł. Krew uciekała z niego, pulsując coraz szybciej, zabierając ze sobą życie. Sztych miecza
wystawał obrzydliwie z pleców starego strażnika, oblepiony gęstą krzepnącą krwią. Ulfar puścił
rękojeść, jakby paliła ogniem, i obrócił się na pięcie.
Arnar stał przy Indze z wyciągniętym w kierunku Ulfara mieczem.
- Zrób krok, chłopcze, a wypruję z ciebie flaki - warknął. - Nie wiem, co w ciebie wstąpiło, ale do
nas nie podchodź.
Szepnął coś do Ingi, która nie patrząc na niego, potrząsnęła głową.
Ulfar otworzył usta, ale nie padło żadne słowo. Myślał tylko o jednym, o tym głosie.
„Nie wszystko skończone, między tobą i mną".
 Za jego plecami Goran zakrztusił się i zakaszlał dwa razy. Wiatr przywiał odstręczającą, metaliczną
woń krwi.
Ulfar zamrugał parę razy - tuż przed nim stała Inga z płomieniami w oczach.
Uderzenie otwartą dłonią było szybkie i wystarczająco mocne, by poczuł smak rozciętej wargi.
- Przypomnij sobie, kim jesteś - powiedziała, patrząc mu prosto w oczy. - Niech ci się rozjaśni w
głowie. Kiedy uznasz, że można ci znów zaufać, odnajdź mnie.
Odwróciła się i odeszła do Arnara; lekko wskoczyła na siodło.
Ulfar patrzył, jak odjeżdżają, nie oglądając się na niego. Usłyszał, jak za nim pada na ziemię ciało
Gorana, ale się nie odwrócił.
Mgiełka się ulotniła. Chmury rozpędził wiatr. Z pobliskiego drzewa zaświergotał do niego jakiś ptak,
ale Ulfar tego nie zauważył. Powoli wyciągnął z ciała Gorana miecz i nie dbając o roznoszący się trupi
zapach, długimi pociągnięciami szorstkiej tkaniny zaczął go czyścić.
- Ważne, abyś ostrze utrzymywał w czystości, Ulfarze. Jeśli włożysz je po prostu z powrotem do
pochwy, krew ją oklei od środka, a wówczas jesteś już trupem - wymamrotał.
Zastanawiał się, czy wuj Hrothgar siedział na kamieniu jak on teraz, kiedy pierwszy raz
uczył go, jak postępować z mieczem. Czy zerkał na niego i dostrzegał w dziecięcych oczach iskry
bohaterstwa? Ulfar próbował przypomnieć sobie, ile wuj mógł mieć wtedy lat, ale nie potrafił. To było
już inne życie, inny świat.
Czym jest więc obecne życie?
Spojrzał na ostrze, które gładził pieszczotliwymi ruchami. Było już czyste od jakiegoś czasu.
Wsunął powoli miecz do pochwy i spojrzał na zwłoki Gorana.
- Przepraszam, stary druhu. Odnajdę go jeszcze i wyrównam rachunki.
Onieśmielone konie trzymały się z dala od krwi, ale były zbyt doświadczone, aby odchodzić daleko.
Wskakując na siodło, Ulfar mruknął pod nosem słowa podziękowania dla Alfgeira Bjornego i ruszył na
południe. Obejrzał się jeszcze na ciało Gorana, a potem zmusił klacz do galopu.

- Czujesz ten zapach?

Koń nie odpowiedział, ale Ulfarowi to nie przeszkadzało. Po dwóch dniach wędrówki zaczynał już
myśleć, że jest sam jeden na świecie. Teraz jednak wyczuwał coś w powietrzu; coś świeżego i zimnego,
co wypiera duszącą woń wilgotnych sosen i mokrej ziemi. Każdego dnia dosiadał innego konia i
utrzymywał dobre tempo, ale wciąż miał wrażenie, że las nigdy się nie skończy. Jednak między drzewami
wreszcie zaczęły się pojawiać prześwity i coś przed nim było.
Świat lasu, w którym żył, zdawał się schodzić z pola widzenia i Ulfar tak mocno pociągnął cugle, że
koń zarżał w proteście, widząc szarość przed oczami. Ścieżka schodziła zboczem w dół, ku
piaszczystemu brzegowi nad wielką wodą. Powiew orzeźwiającej bryzy usadził go prosto w siodle.
Zadygotał.
Jezioro było olbrzymie. Słyszał o nim wiele, ale nigdy nie miał okazji go zobaczyć. Jeśli wierzyć
opowieściom, przecinało kraj na dwie części, a przeprawa statkiem zajmowała pół dnia.
Ale było coś jeszcze. Wyczuł to jego żołądek, zanim pojęła głowa.
Ktoś w pobliżu gotował rybę.
Koń, na którym jechał Ulfar, podrzucił łeb i parsknął, przywracając mu zmysły.
- Spokojnie - szepnął do klaczy. - Spokojnie. Trochę wreszcie odpoczniecie.
Zsiadł z konia i poprowadził obie klacze w las, na tyle daleko, by nie widzieć stamtąd drogi.
Przywiązał je do drzewa w pobliżu pasma brązowawej trawy, a one zaaprobowały swój los z rezygnacją
i spokojem i zaczęły skubać to, co jeszcze nadawało się do jedzenia.
Ulfar był zesztywniały i odrętwiały, ale podczas przejścia z powrotem do drogi i jeziora udało mu się
trochę rozprostować kości. Zapach był teraz intensywniejszy, a w oddali widać było smugi dymu snujące
się leniwie ku górze.
Mądry człowiek przeszedłby przez las i obserwowałby dym z osłoniętego miejsca - pomyślał. Mądry
człowiek potrafiłby już wyczuć, kto rozpalił ognisko.
Jednak gdzieś w tyle głowy poczuł to znajome łaskotanie, więc zignorował wszelkie instynkty,
przeszedł nad brzeg jeziora i zaczął wolno iść w kierunku, z którego docierał zapach. Po niedługim czasie
za łukiem linii brzegowej zobaczył postacie skulone wokół unoszącego się dymu. Spojrzał w głąb lądu i
zauważył dwóch strażników, na których niechybnie wpadłby, gdyby postanowił się skradać od strony
lasu. Uśmiechnął się do siebie.
Zbliżał się krok po kroku, pilnując, aby jego ręce były przez cały czas z daleka dobrze widoczne.
Kiedy jednak znalazł się w zasięgu okrzyku, zaczął się zastanawiać, czy wszystkie te środki ostrożności
są potrzebne. Mężczyźni siedzący ciasno wokół przygasającego ogniska wyglądali na zmarzniętych i
wycieńczonych. Było ich dwunastu. Przy samym ogniu siedział wyjątkowo kościsty mężczyzna, który
obracał nad płomieniami przeszyte włócznią ryby i ściągał je na połamane tarcze, najwyraźniej służące
jako talerze.
- Pozdrowienia dla tych, co przy ognisku! - zawołał Ulfar, gdy uznał, że będzie dobrze słyszany.
Parę głów odwróciło się w jego stronę, nikt jednak się nie podniósł na powitanie.
Przyjmując to milczenie za gest przyzwolenia, Ulfar podszedł bliżej. Zapach smażonej ryby był
niemal nie do zniesienia.
Znajdował się na odległość rzutu włócznią, kiedy zauważył rany.
Miał je każdy z mężczyzn; głowy owinięte kawałkami brudnego, nasiąkniętego krwią materiału,
złamane ręce na prymitywnych temblakach, odrąbane u kolana nogi. Wychudły kucharz podniósł głowę w
jego stronę. Niemal niezauważalnie dał strażnikom za plecami Ulfara szybki znak. Ich odpowiedź musiała
go najwyraźniej uspokoić.
- Posuńcie się, psubraty! - warknął do towarzyszy. - Obowiązuje prawo gościa. - Do Ulfara
powiedział: - Witaj na mym dworze, znużony wędrowcze. Jestem lord Alfrith. Mebli trochę nam brakuje,
ale za to mamy rybę.
- Nie znalazłem jeszcze ławy, która smakowałaby wyborniej od dobrze spieczonego pstrąga -
odpowiedział Ulfar. - Cały zaszczyt po mojej stronie, lordzie Alfricie.
Kurtuazja wywołała kilka uśmieszków. Chudy mężczyzna skinął głową i wskazał miejsce między
dwoma przygarbionymi, mocno zarośniętymi wojownikami.
- Skąd przychodzisz? - zapytał Alfrith, zgrabnie nadziewając na włócznię kolejną
surową rybę.
- Z Uppsali - odparł Ulfar.
Po lewej ktoś chrząknął i splunął w płomienie, wzniecając krótki syk ognia.
- Och, jak się miewa nasz król Poduszeczka? - warknął Alfrith. - Wybierze się na Swena
Widłobrodego, kiedy już nauczy się podcierać sobie dupę?
- Boi się - wtrącił się do rozmowy mężczyzna o strasznych bliznach na twarzy. - Może się skaleczyć.
Wycieranie dupy to niebezpieczne zajęcie.
- Ty coś o tym wiesz, Uthgarze! - powiedział Alfrith.
- Poza tym cycki Alfgeira dają dziś miód, więc dobrze mu tam, gdzie jest - dodał jakiś wojownik z
ręką na temblaku.
Wokół ogniska poniósł się śmiech, ale nie było w nim cienia radości.
Ulfar ważył każde słowo.
- Jolawer jest jeszcze młody - powiedział. - Nie zawsze młodego człowieka warto puszczać w bój,
podobnie jak z dziewką, po trzech ruchach będzie po nim.
Nie usłyszał salwy śmiechu, ale u dwóch, trzech ludzi zauważył wesoły grymas na twarzach.
- Bitwę, podobnie jak rżnięcie dziewki, trzeba zostawić prawdziwym mężczyznom. - Niektórzy z
rannych pokiwali głowami. - Alfgeir Bjorne pewnie będzie osłaniał chłopaka, ale nie sądzę, aby go
powstrzymał, gdy nadejdzie czas. A kiedy nadejdzie, będą też widzieli, że w chwilach największej
potrzeby Widłobrodego zatrzymali lord Alfrith i jego ludzie. Znałem króla Eryka i wiem, że nie spłodził
głupca. - Ulfar skupiał już całkowitą uwagę wszystkich; wystarczyło odpowiednio spuentować. - Choć to
prawda, że stary kozioł mógł to zrobić dziesięć lat wcześniej.
Wybuch śmiechu nad ogniskiem był tym razem jak najbardziej szczery i z ludzi uszło całe napięcie i
cały gniew. Nie po raz pierwszy Ulfar pomyślał o starym Svenie. Zadbaj o to, aby cię polubili, mówił.
Naprawdę dobra rada.
- Nie będziemy się chyba spierać, że Widłobrody zrodził się ze smrodliwego pierdnięcia i złego
pomysłu. Co zamierza Stary Pierdoła? - spytał Ulfar.
- Na razie najeżdża ziemie na równinach - odpowiedział mężczyzna z temblakiem. - Ale robi to z
głową.
- Dzieli swoje siły na grupy liczące od piętnastu do dwudziestu ludzi i rozpuszcza ich na jak
największym terytorium - dodał Uthgar. - Napadają znienacka, palą gospodarstwa, zabijają, gwałcą i
uciekają. Żadnego pola bitwy, żadnych większych starć.
- Pozostaje nam tylko ścigać te bandy - powiedział Alfrith. - I martwić się, czy nasze
własne domy nie padły już ich łupem.
- Ale kilka grup przyskrzyniliśmy - powiedział z dumą ten z temblakiem, a wokół ogniska poniosły się
pomruki pełne satysfakcji. - Tak jak trzeba. Tę ostatnią bandę też już prawie mieliśmy. Gdyby nie ten
jeden bydlak - dodał. - Mówiłem wam, że nie patrzy mu dobrze z oczu.
- Och, nie zaczynaj! - rzucił ten z połową twarzy. - Cały tydzień słyszymy tylko: mówiłem, mówiłem,
mówiłem... Powiedz mi o nim jeszcze raz, a podpalę ci tę połamaną łapę.
- Och, spróbuj! A przywalę ci w zdrową część pyska - odpowiedział ten z ręką na temblaku. - Jeszcze
mi podziękujesz.
Ten z połową twarzy wstał.
- Zamknijcie gęby, baranie łby! - rzucił Alfrith, celując to w jednego, to w drugiego patykiem z
niedopieczoną rybą. - Nic się nie da zrobić, jeśli naprzeciw staje jeden z nich.
Ulfar poczuł, jakby zapadła się w nim pierś. Musiał usiąść na dłoniach, zagryzł wargi.
- Pierdolony popierdoleniec - mruknął ten z połową twarzy.
Spojrzał nad ogniskiem na tego z temblakiem i burknął coś po cichu, drugi wojownik przytaknął bez
słowa; spór został zakończony.
- Nigdy czegoś takiego nie widziałem - stwierdził wojownik z kikutem nogi. - Kto dziś walczy
młotem kowalskim?
Alfrith odwrócił się do Ulfara.
- Wybacz, wędrowcze. - Wziął do ręki kawałek tarczy i rzucił na nią porcję usmażonej srebrnej ryby;
poczerniała skóra rozłupała się z cichym trzaskiem, odsłaniając parujące, różowe mięso. - Proszę, częstuj
się. - Ulfar kiwnął w podziękowaniu głową, wciąż zagryzając wargi. - Zostaniesz z nami na nocleg?
- Obawiam się, że nie - odpowiedział Ulfar, starając się nie okazywać podniecenia. - Myślę, że jak
najszybciej muszę ruszać w drogę.

Rozdział 16

Południowo-zachodnie wybrzeże Szwecji, późny listopad roku Pańskiego 996

 Właściwie nie była to plaża, raczej pas piasku znaczony żółknącymi kępami suchej trawy. Morze za
plecami Auduna było intensywnie niebieskie, a gęstniejące na niebie chmury zwiastowały burzę.
- Nienawidzę statków - mruknął Thormund. - Nienawidzę pierdolonych statków. To bez sensu. Mam
nogi, żeby łazić po ziemi, a nie jakieś zasrane skrzela, żeby pływać w wodzie.
- Dlatego ktoś mądry pomyślał, że warto zbudować okręt - stwierdził Piszczałka.
Jego szczęka wciąż była w opłakanym stanie, ale z każdym dniem mówił coraz lepiej i ku udręce jego
kompanów coraz więcej.
- To sobie pływaj - burknął Thormund. - Przetaczaj się po pokładzie, sikaj za burtę, rzygaj co dzień
rybimi bebechami. Wskakuj sobie na statek, ja zostaję na lądzie. Przynajmniej wyrucham ci żonę i
ukradnę konia.
- Chyba odwrotnie, stary pryku! - rzucił z przodu Ustain i ludzie zarechotali. - Chociaż wyjaśniałoby
to istnienie niektórych dzieciaków, które zdarzyło mi się zobaczyć na północy.
Znowu salwa śmiechu.
Na plaży gromadziły się zbłąkane oddziały Swena Widłobrodego. Ustain obejrzał się na nich.
- Hej, zagubione owieczki! - krzyknął. - Idziemy na wschód, potem na północ. Król ma swój plan i
jesteśmy dokładnie w miejscu, które pozwala go wypełniać.
Podczas gdy Ustain krzyczał nad głowami zebranych wojowników, Audun zobaczył, jak Piszczałka
rozgląda się ukradkiem, a potem przysuwa się do niego dyskretnie. Wreszcie chłopak się czegoś nauczył.
- Będę cię ubezpieczał, wielkoludzie - szepnął Piszczałka. - Niektórzy z tych nowych nie spuszczają
nas z oka, odkąd weszliśmy na pokład.
- Nic dziwnego, buźkę masz dość zabawną - powiedział Audun.
- Nie patrzą na mnie - stwierdził Piszczałka.
Audun rozejrzał się, ale wszyscy wyglądali tak samo. Mimo to nie mógł lekceważyć słów Piszczałki.
W czasie przeprawy przez kanał czuł się... niepewnie.
- Dzięki - powiedział.
Piszczałka wzruszył ramionami i odszedł.
- ...niechaj więc każdy dobierze sobie towarzyszy i rusza w drogę! - zakończył Ustain przy
entuzjastycznych okrzykach.
Nie tracąc czasu, żołnierze zaczęli się dzielić na dwie grupy. Audun stał z Piszczałką, Thormundem,
Chłopcem i garstką słabszych wojowników z obozowiska. Pięćdziesiąt metrów dalej załoga starego
okrętu przyglądała się im w milczeniu.
- Chodźcie - krzyknął Thormund. - Będziecie z nami.
Jeden po drugim zaczęli podchodzić do grupy Thormunda, choć żaden nie powiedział słowa.
Piszczałka burknął coś, że to „dziwne" i „podejrzane", ale nikt go nie słuchał.
- Co z wami? Dorsz ugryzł was w język? - zapytał Thormund.
Żeglarze spojrzeli po sobie. Było ich dziewięciu, od niedźwiedziowatego mężczyzny o grubym karku
po dwóch małych chłopców o twarzach łasicy, którzy nie mogli mieć więcej niż czternaście lat. W środku
nich stał człowiek, który Audunowi wydawał się znajomy.
- Olgeir - powiedział ten w środku, a za nim pozostali ludzie zaczęli wyburkiwać imiona.
- Skąd jesteś, Olgeir? - zapytał Thormund.
- Zewsząd - odparł niechętnie Olgeir.
- Hm. Mówisz jak Szwed. Dużo pływałeś?
- Owszem. Szwecję opuściłem dawno temu.
- Świetnie - powiedział Thormund. - Będziesz dowodził swoimi?
Olgeir skinął głową.
- W porządku. - Thormund wskazał Piszczałkę. - Ten nie może ruszyć szczęką, ale gada jak najęty,
kiedy nie powinien. - Zerknął na Auduna. - Ten z kolei powinien gadać, ale nie gada, choć potrafi. Ja, jak
mi się zdaje, dowodzę - dokończył, wodząc oczami pełnymi nadziei.
Nie słysząc głosu protestu, przewrócił oczyma i splunął.
- No to jazda - powiedział. - Wschód, potem północ.
Żeglarze odwrócili się i zaczęli podchodzić spadzistym brzegiem. Grupy bojowe po każdej ze stron
ruszyły już wcześniej.
- Mówię ci jeszcze raz, miej oczy z tyłu głowy - wymamrotał Piszczałka, mijając Auduna. - Nie wiem
dlaczego, ale wygląda mi na to, że niektórzy mają cię za nic.
Audun obserwował wspinających się żeglarzy.
- Jestem przyzwyczajony - powiedział, ruszając przed siebie.
Auduna oblekł kwaśny, duszący dym buchający z mokrej, płonącej strzechy. Wniknął w jego odzienie,
otoczył go kroplistym potem. Za gospodarstwem, gdzie ludzie Olgeira otoczyli ostatnich parobków,
podniosły się rozpaczliwe krzyki.
Thormund stał naprzeciw stodoły, zagradzając drogę dwóm chłopcom o łasicowatych twarzach. Ten
niższy miał ręce pełne roboty, z trudem utrzymując chudą dziewczynę w ubłoconej sukni. Wyrywała się z
uścisku, wierzgała nogami, łzy płynęły jej po policzkach.
Audun powoli uświadamiał sobie, że po walce bolą go kłykcie.
Głos Thormunda docierał do niego jak przez mgłę.
- Nic z tego, siurki zasrane. Ona ma ojca i brata. Jeśli ją teraz weźmiecie, oni nie ustaną, dopóki was
nie dopadną.
- Daj spokój, stary człowieku! Pozwolimy ci patrzeć - powiedział ten większy; wzrostem
dorównywał Thormundowi.
- Nie - powiedział Thormund.
Niższy chłopak, nie puszczając dziewczyny, przysunął się do tego wyższego, który najpewniej był
jego bratem.
- Jeśli się nie odsuniesz, stary pierdzielu, puścimy sukę, ale nasza w tym będzie głowa, żeby spotkał
cię nieszczęśliwy wypadek.
Thormund wskazał Auduna.
- Chcecie mieć z nim do czynienia?
Chłopcy się odwrócili i wlepili w niego wzrok. Nagle Audun poczuł, jak dopadają go zmęczenie i
apatia. Stojący przed nim ludzie wydawali się nierzeczywiści.
Wzruszył ramionami i odszedł, pozostawiając Thormunda z wyrazem zdumienia w oczach. Chłopcy
zawyli triumfalnie, a większy odepchnął starego koniokrada na bok.
Wrzaski dziewczyny niebawem ucichły.
Kiedy później znów byli w drodze, Thormund podjechał do Auduna.
- Nie jesteś mi potrzebny do ratowania kogokolwiek - syknął. - Jednak tam, skąd pochodzę, zawsze
robi się to, czego żąda dowódca.
Zamęt w głowie po walce na pięści, po przelewie krwi, po widoku tych czterech, których powalił na
ziemię, przeistaczał się w tępy, pulsujący ból. Zapanowanie nad nim kosztowało go niemało wysiłku, ale
udało się. Teraz miał ochotę położyć się i odpocząć.
Spojrzał na Thormunda.
- To bez znaczenia - powiedział. - Nic nie zmieni w ich ani jej życiu. - W oczach Thormunda, a może
tak mu się tylko wydawało, zobaczył odrazę. - Los to los - dodał.
- Mam nadzieję, że gdy nadejdzie mój los... nie będę musiał wzywać cię na pomoc -
powiedział Thormund.
Audun pomyślał o wałach, o jasnowłosej kobiecie.
- Każdego z nas czeka ten sam, prędzej czy później.
Stary koniokrad dostrzegł coś w jego spojrzeniu i przezornie odjechał na bok.
- Mówię tylko, że szkoda tej dziewczyny.
Audun odwrócił się i spojrzał przed siebie, na piaszczystą drogę, zachodzące słońce, na plecy
idącego przed nim człowieka.
- Zawsze szkoda - powiedział spokojnie.

Po pewnym czasie Audunowi z trudem przychodziło odróżnić kolejne dni. Zlewały się w jedną
plamę, niczym krew rozmywająca się w kałuży wody.
Gospodarstwa były duże albo małe. Parobkowie władali bronią albo nie. Czasem napotykali opór
ludzi, którzy mieli za sobą niejedną bitwę; silne, wprawne ręce, a w nich rdzawe miecze, które owinięte
w natłuszczony materiał zbyt długo spoczywały w schowkach.
Ginęli jak cała reszta.
Jedna rzecz utkwiła Audunowi w pamięci: braci o łasicowatych twarzach też spotkał pech. Zaciągnęli
w krzaki jakąś dziewczynę, która miała ukryty nóż i obu zdołała nim ugodzić. Piszczałka chciał zapytać,
jak to możliwe, że obaj zostali dźgnięci w plecy, ale Audun go powstrzymał.
Odtąd Thormund miał dobry humor.
Oddział, który tymczasem skurczył się do osiemnastu ludzi, znalazł schronienie w gęstym, dębowym
lesie. Ludzie szli gęsiego wąską ścieżką między drzewami. Naraz z przodu podniosły się głosy.
- ...po prostu przez nie przejdź, ty tłusta dupo! - warknął Thormund.
- Ustąpię chętnie miejsca, jeśli można - odpowiedział oschle Olgeir.
- Bardzo proszę - zniecierpliwił się Thormund.
- Co się dzieje? - wymamrotał Piszczałka.
- Drzewa zawaliły drogę - ktoś powiedział. - Cztery. Dziwne, że wszystkie zwaliły się w tym samym
czasie...
W tej chwili las z przodu ożył bitewnymi okrzykami, zza leżących drzew wyskoczyło dwóch
mężczyzn, ciskając włóczniami. Thormund zniknął z pola widzenia. Olgeir skoczył w zarośla po lewej,
zadźwięczała stal.
Audun obrócił się do Chłopca.
- Leż i udawaj trupa, twarzą do ziemi! - syknął.
Chłopiec padł jak kłoda i leżał z głową schowaną między ramionami.
Gdy pierwszy napastnik natarł z ciągnących się wzdłuż drogi zarośli, Audun sięgnął po młoty i
zanurzył się w inny świat.

Gdzieś resztkami zmysłów wyczuwał odwrót. Było w tych wojownikach coś odmiennego, jakieś
przejście z furii zabijania w walkę o przetrwanie.
Młoty podnosiły się i spadały, kości pękały, krew tryskała. Wokół rozchodził się odór opróżnianych
jelit, ale Audun na to nie zważał. Lubił czuć życie, gdy miał do czynienia ze śmiercią, wyostrzone zmysły,
tętniący w żyłach puls krwi.
Najbardziej jednak lubił kontrolę. Z każdą walką czuł, że coraz bardziej panuje nad buzującym w nim
ogniem; był szybszy, silniejszy i coraz potężniejszy. Mógł uderzyć mocniej niż dotychczas i bez szwanku
przyjąć silniejsze ciosy.
Ranę zauważył dużo później, gdy wszyscy zostali już opatrzeni. Chłopiec podszedł do niego z
niepokojem wypisanym na twarzy i bez słowa wskazał jego lewą nogę. Nie wiedząc, o co chodzi, Audun
spojrzał w dół. Spozierało ku niemu rozcięcie grubości kciuka, oklejone zakrzepłą krwią, ziemią i
poszarpaną brudną tkaniną.
- O, niech to - powiedział.
Z rany zaczął promieniować na całe ciało ból. W udzie złapał go nagły skurcz. Audun słaniał się z
powodu utraty krwi. Jedno z kolan ugięło się i kiedy oparł się na nim mocniej, żeby złapać równowagę,
nogę przeszyła nowa fala bólu.
- Spokojnie, wielki człowieku - powiedział Olgeir, od stóp do głów pokryty krwistą mazią, choć
najwyraźniej sam nie był ranny. - Idź tam, niech obejrzą ranę.
Coś w głosie Olgeira... ale ból w nodze był nie do zniesienia. Audun pokuśtykał w miejsce, gdzie
Piszczałka przydawał się wreszcie na coś, opatrując rannym obrażenia. Trzech żołnierzy z obozowiska
leżało martwych, obok nich siedmiu z grupy atakujących.
- Czekali na nas w zasadzce - mruknął Olgeir.
- Zasrani Szwedzi, tchórzliwe szczury! - krzyknął ktoś od strony ścieżki i spod drzewa wynurzyła się
koścista ręka Thormunda, a za nią jego głowa; na niej, wśród rzadkich, siwych włosów, widniał wielki,
siny, pokryty skrzepami guz. - Pociągnął mnie i zdzielił czymś po łbie. Nawet nie umiał dokończyć dzieła.
Kmiotki - mruknął, wolno się prostując. - Daliśmy się zaskoczyć zwykłym chłopom!
- Gdyby nie moi ludzie, ci chłopi zasadziliby na polu twoją chudą dupę! - zawołał Olgeir. - Lepiej się
już nie odzywaj, starcze!
- To samo mówiła mi twoja matka - odpalił Thormund, wlokąc się powoli w stronę
Piszczałki.
Olgeir uśmiechnął się szyderczo.
- Chyba masz na myśli moją babkę, ale jeśli to była ona, twój kutas został pewnie wyrwany z
korzeniami.
- Mówisz tak z własnego doświadczenia, co? - rzucił Thormund.
Rany i bitwa poszły w zapomnienie, gdy obrzucanie się złośliwościami i inwektywami raz po raz
wyzwalało wśród ludzi wybuchy śmiechu.
- Piszczałka! Świeże szmaty dla mojego dziadka. Przynajmniej tyle mogę dla niego zrobić po tym, jak
zerżnąłem mu żonę!
Thormund wyszczerzył się w uśmiechu przez grymas bólu.
- Co za wesoła rodzinka - sapnął.
- Cóż, jesteśmy w Szwecji - powiedział Olgeir ku ogólnej wesołości. - Tak to się robi tutaj na wsi.
Idź już, niech cię opatrzą. Zobaczymy, co da się zrobić z wielkim wojownikiem.
- Co mu jest? - zapytał Thormund.
Olgeir odpowiedział, ale Audun nie potrafił zrozumieć słów. Świat wokół niego stracił nagle kolory.
Zemdlał.

Zamrugał. W nodze coś go kłuło, dokuczliwie swędziało, ale był zbyt słaby, żeby się podrapać.
- ...nie może z nami kuśtykać - szeptał czyjś głos może pięć, sześć metrów dalej.
- Gdyby nie on, wszyscy bylibyśmy martwi - odparł ktoś inny. Starszy. Thormund.
- Skąd możesz wiedzieć? Leżałeś nieprzytomny w krzakach - powiedział pierwszy głos, ten z
dziwnym akcentem. Olgeir.
- Ale słucham, co mówią ludzie - odparł ze złością Thormund.
- Niech ci będzie. Mimo to nie idzie z nami. Ledwie się rusza.
Audun podniósł się na jednym łokciu.
- Audun - zauważył go Thormund. - Jak noga?
- Boli - odpowiedział Audun.
- Możesz chodzić? - zapytał Olgeir.
- Nie wiem - odparł Audun.
Zacisnął zęby, zgiął nogę, oparł na niej ciężar ciała. Syknął, czując promieniujący ból.
Olgeir spojrzał na Thormunda i podniósł brwi.
- Będziemy musieli go ukryć, a kiedy dojdzie do siebie, po niego wrócimy. Będą szli naszym śladem,
nie jego.
Thormund się nachmurzył.
- W porządku. Audun...
- Wiem - powiedział Audun.
Z cienia wynurzył się Chłopiec i stanął obok leżącego Auduna. Tupnął nogą i wskazał palcem
rannego.
Olgeir odwrócił się do Thormunda.
- Niech będzie. Mały z nim zostanie.
- Mowy nie ma - powiedział Audun.
- Ty nie masz głosu - stwierdził Thormund. - Nie możesz nawet stanąć i jeszcze przez kilka dobrych
dni będziesz leżał. Będzie ci potrzebny ktoś, kto poda ci wodę i pozbiera coś do jedzenia, a może zmyli
pościg, jeśli będzie taka potrzeba.
Chłopiec pokiwał głową entuzjastycznie.
Audun zmarszczył brwi i splunął.
- Głupi baran - mruknął, ale decyzja zapadła.
Olgeir poszedł zebrać ludzi. Thormund ruszył do Piszczałki i wkrótce Audun usłyszał, jak półszeptem
rozmawiają o zaopatrzeniu, bandażach i innych praktycznych sprawach.
Chłopiec usiadł przy nim, spojrzał na ranę i uniósł brwi.
- Wiem, że niedobrze wygląda - powiedział Audun. - Wiem, do cholery.
Chłopiec wzruszył ramionami, potarł piąstkami oczy i zrobił przesadnie smutną minę.
Audun wpatrywał się w niego przez jakiś czas z niedowierzaniem, a w końcu mimo bólu, zimna i
mokrej ziemi roześmiał się na cały głos. Był to ostry, szorstki śmiech.
- Masz rację - powiedział. - Nie ma nad czym płakać. Grunt, że żyję.
Chłopiec się uśmiechnął. Na bezchmurnym niebie migotały gwiazdy.

Oblekł ich zimny, szary poranek. Zeszli ze ścieżki i znaleźli polanę, na której mogli się ukryć.
Thormund zakazał ognisk, a na noc wystawili podwójne warty, napastnicy jednak nie wrócili. Z
brzaskiem rozpalono ogień. Zapach pieczonego mięsa wprawił żołądek Auduna w radosne burczenie.
- Wcinaj, człowieku - powiedział Thormund, podając mu spory kawałek pieczeni. Audun pożerał go z
wilczym apetytem, delektując się ostrym smakiem krwi. - Niebawem ruszamy, niech tylko ludzie trochę
podjedzą. Będziecie zdani jedynie na siebie.
Audun stęknął. Chłopiec siedział nieruchomo, milczący i uważny.
Podszedł do nich Piszczałka.
- Wydawało mi się, że być żołnierzem króla to coś bardziej... honorowego -
wymamrotał. - Nie sądziłem, że zostawia się przyjaciół w biedzie.
- Muszą iść dalej - powiedział Audun. - Kiepsko się trzymam na nogach.
- Lepiej niż ja na swoich - powiedział Piszczałka.
- Ruszamy - zarządził Olgeir.
Ludzie zaczęli się przygotowywać do wymarszu, choć umazanymi krwią ustami wciąż szarpali
kawałki niedopieczonego mięsa. Sprawdzali broń. Kto miał zbroję, ten ją poprawiał. Otrząsali z siebie
ból i odrętwienie po ciężkiej nocy.
- Na nas pora - powiedział Piszczałka. - Zobaczymy się za parę dni. - Wstał i ruszył w stronę
Thormunda.
Zanim wzeszło słońce, ludzi już nie było. Las wypełniła dziwna cisza, jeśli nie liczyć ćwierkającego
wśród gałęzi ptaka. Chłopiec zabawiał się nożem, który zabrał jednemu z zabitych. Zaczął strugać jakiś
patyk, a Audun ułożył się wygodnie i dał się unieść powolnemu upływowi czasu. Ból w łydce nie był już
tak przeszywający, a rana chyba zaczynała się goić.
 Przymknął powieki.
- Prześpię się trochę - powiedział. - Uważaj na niedźwiedzie i wilki.
Czuł wzrok Chłopca na sobie, zapadając w ciemne obrazy snu o zimnej stali, wysokich wałach i
szalejących płomieniach.

Obudził go ból głowy. Słońce nie wzeszło jeszcze na najwyższy punkt nieba, ale ptaki świergotały
nad jego głową. Audun obrócił się tak, żeby plecami móc się wesprzeć o pień drzewa. Usiadł z
grymasem bólu. Nigdzie nie było śladu Chłopca. Jęknął i dotknął dłonią łydki. Wciąż czuł ranę, choć
rozcięcie już się zabliźniło. Zgiął kolano i spróbował oprzeć na nim ciężar nogi, ale ból wciąż
przeszkadzał.
Drgnął nagle, słysząc szelest suchych liści po drugiej stronie polany, i odruchowo sięgnął po młoty.
Kiedy nie wyczuł ich w miejscu, w którym położył dłoń, rozejrzał się dookoła z bijącym coraz szybciej
sercem.
Tobół z młotami i resztą rzeczy dojrzał dosłownie w chwili, gdy na końcu polany poruszyła się
ciemna postać. Nie było mowy, by zdążył chwycić do ręki broń.
Na polanę wyszedł Chłopiec, ostrożnie niosąc kubek pełen wody. Uśmiechnął się i wymownie
wskazał wzrokiem kubek.
Audun uśmiechnął się.
- Dziękuję.
Ledwie wypowiedział to słowo, a Chłopiec potknął się o jakiś korzeń i poderwał ręce, wylewając
porcję wody. Przerażenie w jego oczach wywołało u Auduna serdeczny śmiech,
spotęgowany po chwili gniewnym spojrzeniem, które posłał mu urażony Chłopiec.
- Dobry kompan z ciebie, Chłopcze - stwierdził Audun, gdy opanował wesołość.
Chłopiec, naprawdę zły, podał mu kubek.
- Nie przejmuj się - powiedział Audun. - To tylko woda. Dziękuję. Daleko musiałeś jej szukać?
Wydawało się, że Chłopiec nie zrozumiał pytania. Audun powtórzył je, patrząc mu uważnie w oczy.
Chłopiec jakby wyrwał się z jakiegoś stanu transu, potrząsnął głową i spojrzał w stronę tobołu.
Podszedł do niego i zaczął przeglądać skąpe zapasy.
- Częstuj się - mruknął pod nosem Audun i podniósł kubek do ust.
Ależ był spragniony. Woda była świeża, jakże orzeźwiająca. Wypił ją do dna jednym siorbiącym
haustem.
- Jeszcze raz wielkie dzięki - powiedział do Chłopca, ale ten zdawał się nic nie słyszeć.
W Audunie zapaliła się iskra poirytowania.
- Powiedziałem „dziękuję" - powtórzył. - I przepraszam, że się z ciebie śmiałem.
Chłopiec odwrócił się do niego.
- Nic nie szkodzi - odpowiedział czystym, wyraźnym głosem.
Audun poczuł się tak, jakby ktoś wymierzył mu siarczysty policzek.
- Potrafisz... mówić?
- Oczywiście, że potrafię mówić - odparł Chłopiec.
Auduna oblał nagle zimny dreszcz. Nie sposób pomylić tego akcentu.
- Jesteś ze...
- Tak, ze Stenviku.
Audun naparł plecami na drzewo i spróbował wstać, opierając się na zdrowej nodze, ale mu się nie
udało. Czuł się osłabiony. Osłabiony i chory. Osunął się z powrotem na ziemię.
- Co zrobiłeś?
- Jesteś chory. Potrzebny był ci lek.
- Mały gnojku! Otrułeś mnie?
 Chłopiec wyglądał teraz na mniej pewnego siebie. Wziął tobół i przeszedł na drugą stronę polany.
- Nie, to nie jest trucizna - wyrzucił z siebie szybko. - Mój pan powiedział, że jesteś chory, że jesteś
opętany wojną, że mam ci podać medykament i wtedy będziesz normalny i zdrowy.
- Kto?
Słowa Auduna stawały się bełkotliwe, w jego piersi narastał ból, jakby zanurzał się w czarnej toni
zimowego morza. Chłopiec jeszcze coś mówił, ale Audun nie potrafił zrozumieć słów. Wszystko wokół
zaczęło się zamazywać, a ziemia nagle stała się ciepła, wabiła w głąb siebie. Próbował wyobrazić sobie
kuźnię, ale nie potrafił jej zobaczyć.
- Kto? - wykrztusił jeszcze raz.
Jak przez mgłę dostrzegł, że Chłopiec podchodzi i patrzy na niego tak, jak myśliwy patrzy na
konającego wilka. Audun czuł, jak serce w jego piersi zwalnia bicie, jak wygasa huczący w nim ogień.
- Kto to powiedział? - wymamrotał.
Ostatnim słowem, które usłyszał, zanim umarł, było:
- Valgard.

Czuł, jakby płonęły kłębuszki jego nerwów, jakby ktoś przeciągał po kręgosłupie stalowymi
szponami. Oczy Auduna otworzyły się nagle, ale czarna, skostniała istota życia w jego piersi zdawała się
grudą lodu. Wciągnął powietrze, jak człowiek po dwakroć utopiony. Przez jego ciało przeszedł dygot,
gorący, a potem zimny. Oblał się potem.
Kiedy wrócił mu wzrok, zobaczył Chłopca, który patrzył na niego ze zgrozą w oczach.
- Ty... ty... umarłeś - wyjąkał.
- Pierdolić ten twój medykament - wycharczał Audun.
Jeszcze raz oparł się o drzewo i wsunął pod siebie zdrową nogę. Prawie już stał, gdy poczuł raptem,
jak jego żyły się kurczą, zaciskają, wciągają w siebie jego ramiona, sprawiają, że ciało zapada się w
sobie.
- I pierdolić twojego pana - syknął przez zaciśnięte zęby.
Świat zakręcił mu się przed oczami, zawirował, wzleciał w górę, a on zwalił się ciężko na ziemię,
próbując łapać otwartymi ustami oddech, który nigdy nie napłynął.

Kiedy się ocknął, wąski pas światła przed jego oczami zdawał się wskazywać, że nadszedł poranek.
Czuł się tak, jakby ktoś obił mu młotkiem całe ciało. Bolało go wszystko, od włosów na głowie po palce
u nóg. Zamknął oczy, pragnąc, aby ból natychmiast ustał.
Jednak nie ustawał.
Naraz wstrząsnął nim spazmatyczny kaszel. W gardle poczuł cierpki smak żółci i raptownie zwrócił
całą zawartość żołądka.
- Wcale nie jest taki straszny, prawda?
Ktoś za plecami.
- Zwiążcie go, wrzućcie na konia i wracamy do domu.
To inny głos. Znajomy. Olgeir.
Audun przekręcił się na drugą stronę.
Było ich pięciu. Olgeir, ten wielki mężczyzna ze statku, a za nimi trzech chudych, dobrze
umięśnionych żeglarzy.
- Dzień dobry - powiedział Olgeir. - Jak się czujesz?
Audun zdusił w sobie pierwszą odpowiedź. Nawet nie spojrzał na niego gniewnie. Uśmiechnął się
tylko.
W głowie widział kuźnię.
- Ja? - zapytał. - Dlaczego nie zapytasz o to swojego chłopca? - Zalał swoje ciało ogniem, wyrzucił z
niego ból, a po chwili uniósł się na łokciu. - Dlaczego nie zapytasz chłopca - mówił dalej Audun - jak
świetnie utrzymywał równowagę, kiedy szedł do mnie z kubkiem. - Wsparł się na rękach, podnosił się
centymetr po centymetrze i w końcu usiadł; ból zalewał mu znowu całe ciało, ale nie zwracał na to uwagi.
- Dlaczego nie zapytasz go - mówił, starając się wolno poruszać, jakby w pełni panował nad każdym
ruchem - czy udało mu się podać mi całą dawkę mikstury?
Audun wstał i wyprostował się. Powoli pokręcił głową, w prawo i w lewo, strzykając kręgami
szyjnymi.
Stojący za mężczyznami Chłopiec spopielał na twarzy i umknął między drzewa z tobołem Auduna w
ręku.
Żeglarze wymienili spojrzenia.
- Jeżeli zechcecie odwrócić się i łaskawie spierdalać stąd gdzie pieprz rośnie, to może uda mi się o
wszystkim zapomnieć - powiedział Audun. - Jeżeli nie, to cóż, wojujemy razem od tygodnia,
widzieliście, na co mnie stać.
Olgeir przełknął ślinę.
- Blefujesz - powiedział.
- Blefuję? W takim razie zapraszam - stwierdził Audun.
Nikt się nie ruszył.
- Bjorn - powiedział Olgeir. Wielki mężczyzna spojrzał na niego, a potem na Auduna. - Jest słaby.
Ruszaj.
Brodaty mężczyzna był wyższy od Auduna o głowę. Wyszczerzył się w uśmiechu. Jego usta były
ziejącym otworem pełnym podgniłych pieńków zębowych. Jego chropowate ręce zacisnęły się w twarde
jak kamień pięści.
- Mam go trochę poobijać?
- Rób, co chcesz - odparł Olgeir.
Audun ukradkiem sprawdził siłę rannej nogi. Podtrzymywała ciężar ciała, ale nic poza tym.
Bjorn zebrał się w sobie i ruszył do przodu z lekko uniesionymi potężnymi pięściami.
Audun zrobił dwa kroki naprzód i poczuł, jak zalewa go fala mdłości, kiedy zatruta woda
zachlupotała mu w brzuchu.
- To nieuczciwe! - usłyszał nagle znajomy głos. - Wstyd, Audunie Arngrimssonie!
Żeglarze odwrócili równocześnie głowy, gdy na polanę wkroczył wysoki mężczyzna i stanął w
połowie drogi między nimi a Audunem. Twarz miał ściągniętą, czarne włosy wisiały w bezładnych,
mokrych kosmykach, ale kroczył z widoczną lekkością. W rękach dzierżył dwa kowalskie młoty; przez
ramię miał przewieszony tobół Auduna. Poruszał się swobodnie, jakby wchodził do domu przyjaciela.
Uśmiechnął się od ucha do ucha i skinął na powitanie Olgeirowi i trzem żeglarzom.
- Dlaczego wstyd? - zapytał Audun, również promieniejąc uśmiechem.
- Jesteś sam - powiedział mężczyzna, rzucając Audunowi najpierw jeden, a potem drugi młot. - A ich
jest tylko pięciu.
Napastnicy ocknęli się, gdy Audun złapał w locie oba młoty.
- Nacierać, kurwa mać! - wrzasnął Olgeir.
Bjorn rzucił się na Auduna i ryknął z bólu, gdy prawa pięść trafiła w furkoczący młot. Lewa pięść
dosięgła jednak celu, odrzucając Auduna i obracając go wokół osi.
Trzy duże kroki przeniosły Ulfara na środek polany, tuż przed żeglarzy, a cienka stal u jego biodra
syknęła przenikliwie, opuszczając pochwę. Jedno pociągnięcie jak smagnięcie bicza i stał przed nimi,
mierząc czubkiem miecza w pierś środkowego żeglarza.
Ten po lewej zwalił się na ziemię z bulgotaniem w ustach, gdy jego mózg i jego oddech uwięzły w
poszarpanej tchawicy, a strumień krwi z tętnicy wypełniał otwarte ostrzem gardło.
Zapach krwi porwał do działania dwóch pozostałych żeglarzy, którzy podnieśli długie miecze i
skoczyli na Ulfara.
- Nie złości was, chłopcy, że zapomnieliście zabrać z domu tarcze? - rzucił Ulfar swobodnym tonem.
Cięcie szybkie jak błyskawica odrzuciło jednego z żeglarzy do tyłu, mimo że jednocześnie Ulfar
uchylał się przed lecącym w jego stronę kamieniem wielkości pięści.
Olgeir patrzył na niego spode łba, a potem przeniósł wzrok na Bjorna, który patrzył tępo przed siebie
z niemym przerażeniem na twarzy, jakby nie czuł zakrwawionej prawej ręki.
W końcu olbrzym spojrzał na swoją lewą pięść, a potem na Auduna.
- Nie może być! - zagrzmiał.
Jednak Audun stał.
Mało tego, uśmiechał się, choć szczęka groteskowo napuchła, a z warg i dziąseł poszła krew, co
bynajmniej nie czyniło go bardziej atrakcyjnym.
- Mówiłem - krzyknął Ulfar. - Jak go uderzysz, wścieka się jeszcze bardziej.
Trysnęły iskry, gdy Audun uderzył młotami o siebie nawzajem i ruszył w kierunku Bjorna. Następny
kamienny pocisk Olgeira trafił Auduna w biodro, z dobrze słyszanym chrzęstem, kowal jednak nie
spowolnił kroku.
Młoty zaśpiewały i głowa Bjorna przemieniła się w miazgę krwi, chrząstek i kości. Nie tracąc czasu,
Audun odepchnął ramieniem bezwładne ciało i odwrócił się do Olgeira.
- Powiedz, kto was nasłał, to go powstrzymam - zawołał Ulfar.
Olgeir, cofając się niepewnym krokiem, otworzył szeroko oczy i zaczął poruszać ustami, które
usiłowały dogonić myśli w głowie.
- Valgard! To Valgard! Powiedział, żeby sprowadzić do niego wielkoluda!
- Dokąd?
- Na północ! Na północ! Pojechał na północ z królem Olafem! Do Trondheim! - krzyczał Olgeir.
Było już jednak za późno; cofając się, trafił plecami w drzewo, tunika zaplątała się w gałąź, a Audun
spadł na niego jak jastrząb.
Czysty strach w głosie dowódcy udzielił się pozostałym dwóm żeglarzom, którzy pokazali plecy i
rzucili się do panicznej ucieczki.
Ulfar nie musiał się oglądać, by wiedzieć, że Olgeir nie żyje. Odgłosy chrupnięć i miażdżenia mówiły
same za siebie.
Audun obrócił się i stanął twarzą do Ulfara. Pełzły po nim strużki krzepnącej krwi, ze szczęki, z
podbródka, z barków i piersi; również z obuchów obu młotów. Za jego plecami bezkształtna czerwona
masa, która była przed chwilą Olgeirem, osunęła się na ziemię.
Ulfar zastygł.
Jasnowłosy mieszkaniec północy zamrugał, skrzywił się i potrząsnął głową, puszczając wokół
fontannę kropli krwi i potu.
- Dużo czasu ci to zajęło - wymruczał w końcu.
Potem kowal przewrócił oczami, padł na kolana i zemdlał.

Rozdział 17

Daleko na północ od Trondheim, północna Norwegia,

listopad roku Pańskiego 996

Wejście do groty było szersze, niż to się wcześniej Valgardowi wydawało. Podmuch zimnego wiatru
przywiał kurzawę drobnego, białego puchu, który przesłonił ciemne wnętrze.
Stojący za nim Rybiooki odchrząknął i splunął.
- Co dalej... wodzu?
Valgard zdusił ciętą odpowiedź i wziął głęboki oddech.
- Pochodnie! - rzucił.
Ludzie Skaptiego zaczęli pracować nad szmatami i smołą.
Popatrzył gniewnie na przewodnika, który odwzajemnił spojrzenie ze złośliwością dojonej krowy.
- Pochodnie - rzucił w końcu. - Świetny pomysł.
Migotliwe płomienie zasyczały na zimnym powietrzu i zawiewającym śniegu, a jęzory światła
wcisnęły się w ciemność, ale natychmiast zostały z niej wyparte.
- Chodźmy - powiedział Valgard. - Przynajmniej nie będzie tam hulał wiatr.
Grupa bez większego entuzjazmu zaczęła się przesuwać naprzód.
Zaraz za wejściem grota się rozrastała. Tworząca ją kopuła była trzy razy wyższa od człowieka i
dziesięć razy tak szeroka. Ludzie machali wokół pochodniami, a cienie tańczyły na ścianach, to rosnąc, to
malejąc. Migoczące światło raz po raz padało na jakieś dziwne ślady - nieregularne plamy i dziwne znaki
w kształcie kija. Podłoże było zaskakująco gładkie.
- Oczy - warknął Skapti i Valgard musiał powściągnąć wszystkie nerwy, by nie podskoczyć ze
strachu, gdy żołnierze jednocześnie wyciągnęli miecze.
- Co jest? - zapytał.
Skapti zanurzył włócznię w ciemnym narożniku groty. Stuknęło coś suchego.
Kiedy wyciągnął włócznię, na grocie wisiała ludzka czaszka zaczepiona o oczodół, pozbawiona
żuchwy, z wgniecioną lewą skronią.
Zaciskając zęby, Valgard odwrócił się i przeszedł wolno dalej, w głąb mroku.
W przeciwległym końcu sufit się obniżał, a grota mocno się zwężała, przechodząc w opadający lekko
tunel. Teraz było miejsce dla najwyżej pięciu idących ramię w ramię ludzi, więc uformowały się szeregi
ze Skaptim i jego żołnierzami na czele. Parę kroków za nimi szli Rybiooki z Valgardem. Szelest futer i
brzęk broni pozwalały się Valgardowi domyślać, jak centymetr po centymetrze posuwają się naprzód.
Ciężka lita skała nad ich głowami wygłuszała szepty i niebawem szli do wnętrza góry w zupełnym
milczeniu. Po niedługim czasie doszli do miejsca, w którym tunel się rozwidlał.
- Co teraz? - zapytał Skapti.
W grobowej ciszy jego głos zadudnił jak grzmot.
- Część ludzi wyślij w boczny korytarz. - Valgard wskazał ręką. - Każ im wrócić, jeśli znajdą coś
ciekawego. Jeżeli dalej tunel znowu się rozwidla, niech tu wracają i czekają na nas.
Rudy wojownik rzucił serię szorstkich rozkazów i chwilę później siedmiu wybranych żołnierzy
zniknęło w bocznym korytarzu. Światło ich pochodni dosłownie nikło w oczach i po paru chwilach
można było odnieść wrażenie, że w ogóle ich nie było.
- Naprzód - rzucił Valgard, robiąc wszystko, by w jego głosie nie było słychać nuty niepokoju.
Wokół zapanowała cisza. Wciskała się w kamienie, wnikała w opadający przed nimi tunel. Szli jakiś
czas, aż dotarli do kolejnego rozwidlenia. Skapti tylko spojrzał na Valgarda, a potem wysłał kolejną małą
grupę w boczny korytarz.
Znowu marsz naprzód, znowu cisza. Sześciu pozostałych ludzi posuwało się bardzo wolno,
oświetlając pochodniami każdy ciemny zakamarek. Jednak niebawem ostrza ich mieczy opadały ku ziemi.
Nikt nie utrzymuje długo uwagi w miejscu, gdzie nie grozi żadne niebezpieczeństwo.
- Zatem - zagadnął Rybiooki - czego szukamy?
Nagle rozległ się ryk. Potężny. Wypełnił każdą szczelinę tunelu. Odbijał się od ścian groty i powały,
budząc w Valgardzie gwałtowne uczucie czystego zwierzęcego strachu.
- Miecze! - krzyknął Skapti.
 Olbrzymi cień drgnął i nagle z mroku wyszedł na nich niedźwiedź z nastroszoną sierścią i obnażonymi
kłami, który wzrostem przewyższał najwyższego człowieka. Zajmował niemal całą szerokość tunelu,
zostawiając tylko po bokach wąskie szczeliny.
- Cofać się! W tył! - krzyknęli jeden przez drugiego idący na czele ludzie.
Ale niedźwiedź już zamachnął się łapą i środkowy żołnierz zgiął się raptownie wpół, krzycząc
potwornie, gdy pazury rozerwały mu brzuch i wyszarpnęły wnętrzności. Odór świeżej krwi w ciasnym
tunelu jeszcze bardziej rozjuszył wielką bestię.
Valgard zamarł. Ze zgrozą i wstydem zauważył, że się zmoczył.
Kiedy Rybiooki wreszcie ruszył się z miejsca, zrobił to nieprawdopodobnie szybko jak
na takiego grubasa; mięsista ręka spadła na pierś Valgarda, pochwyciła go pod ramieniem i uniosła nad
ziemię. Stary wojownik odwrócił się i zaczął iść dużymi krokami, wlokąc za sobą zielarza. Z przodu
czterech wojowników rozpierzchło się nieco i cofało powoli, dźgając niedźwiedzia raz po raz
włóczniami, aby utrzymać go w bezpiecznej odległości od siebie.
Przeszywający krzyk kazał się po chwili domyślić, że z czterech zostało tylko trzech.
Kiedy podeszli do pierwszego rozwidlenia, z bocznego korytarza dobiegły ich okrzyki paniki.
Błąkające się migotliwe płomienie szły im na spotkanie, ale zbyt szybko - zdecydowanie zbyt szybko.
Trzech żołnierzy z pierwszej grupy biegło co sił w górę pochyłości, z dzikimi oczami, pianą na ustach,
wymachując pochodniami, gonieni pojedynczymi, trwożliwymi krzykami i plaśnięciami ciężkich łap. Nie
patrząc nawet na nich, popędzili tunelem dalej do wyjścia, a Rybiooki pobiegł za nimi, cały czas niosąc
Valgarda.
Gdy przed wyjściem z groty poziom korytarza zaczynał się wyrównywać, zielarz dotknął wreszcie
stopami ziemi.
Pięciu ludzi stało w półkolu z wyciągniętymi przed siebie pochodniami. Rybiooki i Valgard dołączyli
do nich, a moment później zrobił to Skapti, nieuzbrojony i zakrwawiony.
Na zewnątrz stał przed wejściem niedźwiedź polarny, największy, jakiego Valgard w życiu widział.
Zwierzę potrząsnęło głową z prawa do lewa, węsząc intensywnie powietrze i obnażając zębiska. Na tle
zamarzniętego śniegu jego sierść przybierała odcień lekkiego błękitu.
- Pochodnie - mruknął Rybiooki. - Świetny pomysł.
Grzmiące pomruki zwiastowały zbliżanie się niedźwiedzi z głębi tunelu. Pojawiły się chwilę później,
ich pyski ociekały krwią, w ramieniu jednego z nich tkwił miecz Skaptiego.
Biały niedźwiedź stojący w wejściu zaryczał potwornie, a te w środku odpowiedziały zgodnym
chórem. Gdy bestia weszła do wnętrza, podmuch przydusił słabe płomyki. Wokół potężnej postaci
niedźwiedzia wdarło się do środka światło, odsłaniając kuszący krajobraz pokrytej śniegiem wolności.
- Botolf! - krzyknął Skapti.
W wejściu stanął wysoki mężczyzna, na poły w świetle, na poły w ciemności. Wiatr podnosił na nim
ciemną pelerynę. Widoczny był zarys skórzanej torby przewieszonej przez ramię.
- To nie jest... - Słowa uwięzły Valgardowi w gardle.
Człowiek wszedł do groty. Niedźwiedzie ryknęły, ale żaden się nie zbliżył.
- Nie sądzę, ojcze - warknął człowiek. - On jest mój.
Stal błysnęła w jego dłoni. Niedźwiedzie stanęły na tylnych łapach i ryknęły okropnie,
jakby rzucając przybyszowi ostrzeżenie. Jazgot w grocie był ogłuszający.
Z odgłosem przypominającym wciągane w płuca powietrze pochodnie wygasły nagle, zatapiając
wnętrze w nieprzeniknionych ciemnościach. Ludzie krzyknęli i przywarli do siebie plecami. Owiała ich
fala zwierzęcego odoru, niesiona porywistym wiatrem, który wdarł się do groty, zataczając kręgi, niosąc
cień, piach i podźwięk stali przerzynającej żyły, wykrawającej mięso. Ryki odbijały się od ścian i sufitu.
Chwilę w grocie rozbrzmiewały tylko ochrypłe, słabe krzyki ośmiu mężczyzn.
- Światło - wychrypiał Valgard. - Pochodnie...
 Skapti wyjął krzesiwo i po chwili zapalił pochodnię. Żółtawe światło rozpłynęło się od kopcącej
szmaty i oświetliło twarze; na każdej malowało się niewyobrażalne zdumienie, że wciąż żyją.
Rozejrzeli się.
Światło odbijało się w rosnących plamach aksamitnej ciemności. Niedźwiedzie leżały tam, gdzie je
zarżnięto; z ich rozciętych gardeł buchały strumienie ciemnej gęstniejącej krwi. Nieznajomy wycierał
ostrze kawałkiem materiału. Jego długie czarne włosy lśniły w blasku pochodni niczym krucze skrzydła,
oczy błyszczały złowieszczo.
- Wyjdźcie - rzucił. - I czekajcie.
Rybiooki ruszył pierwszy, potem Skapti ze swoimi ludźmi, a na końcu Valgard.
- Ty nie.
Rozum Valgarda nie pojął jeszcze tych słów i kiedy zielarz postąpił dwa dalsze kroki, nieznajomy je
powtórzył, nie patrząc w jego stronę:
- Powiedziałem: Ty nie.
W jednej chwili plecy Valgarda chwycił potworny skurcz, który zaraz potem rozlał się na nogi i
ramiona. W głowie eksplodował ból, jakiego nigdy jeszcze nie zaznał. Zapiekły go tyły gałek ocznych.
Gardło się zacisnęło. Próbował złapać powietrze, ale na darmo.
- Ty zostajesz.
Naraz zelżał ten ucisk w ciele i Valgard ze wstydem przypomniał sobie, że ma obsikane spodnie.
- W każdym razie na trochę. - Słaby uśmiech zadrżał na ustach nieznajomego. - Musimy zamienić parę
słów, ty i ja.

Ludzie czekali na Valgarda, a kiedy wyszedł z groty, żaden nie śmiał spojrzeć mu w oczy. Nieważne.
Minął ich bez słowa, kierując się do długiego domu.
Bardziej wyczuł, niż usłyszał, że ludzie formują za nim szereg.
Zejście trwało krócej niż poranna wspinaczka do groty. Kiedy zeszli, mała wioska wydawała się
uśpiona, błogo spokojna pod niespodziewanie jasnym, błękitnym niebem.
- Dziwnie cicho - powiedział Skapti.
- Uhm - zaburczał pod nosem Rybiooki.
Pierwsze ciała zobaczyli, gdy wyszli zza zakrętu. Ci ludzie za życia służyli Botolfowi i Haakonowi.
Po śmierci byli tylko mięsem zawiniętym w szmaty.
- Kto to jest? - zapytał Skapti, dotykając czubkiem buta leżącego na ziemi trupa.
Obrócił go na drugą stronę i spojrzały na nich szkliste oczy schowane w ogorzałej, szorstkiej twarzy.
- Nie było go z nami - orzekł Rybiooki.
Nikt nie wątpił w to, co mówił grubas.
- Miecze - powiedział spokojnie Skapti.
Żołnierze podnosili broń, którą znajdywali przy trupach na ziemi - włócznie, miecze, topory - a potem
zaczęli szukać wzrokiem nieprzyjaciela. Udeptany śnieg przesiąknięty był czerwonawymi kryształkami,
ale nigdzie nie było żadnego ruchu. Wioska była tak samo głucha i martwa jak pierwszego dnia, kiedy do
niej przybyli.
Rybiooki trącił łokciem Valgarda i skinął bez słowa. Drzwi do długiego domu były nieznacznie
uchylone.
Skapti dał znak dwóm ludziom i podszedł do wejścia z mieczem wyciągniętym przed siebie,
wycelowanym w panującą we wnętrzu ciemność, przygotowany na to, że w każdej chwili coś może
stamtąd na niego runąć. Dwaj jego żołnierze ubezpieczali boki, gdy rudy dowódca pochylił się do drzwi i
zaczął nasłuchiwać. Moment później zerknął na Rybiookiego i Valgarda, po czym ostrożnie pchnął drzwi.
Odór krwi, potu i strachu wydobył się z wnętrza domu niczym cuchnąca ropa z gnijącej rany. Valgard
patrzył, jak ci, którzy weszli, z trudem powstrzymują odruchy wymiotne.
 Długi dom był pełen trupów. Współtowarzysze ich wędrówki zostali wyrżnięci; część tam, gdzie
spała, a część zdążyła chwycić za broń. Podłoga była lepka od krzepnącej krwi, której zapach wyczuwało
się wszędzie - w powietrzu, na ścianach, na języku.
Przez szczelinę klapy na otworze wentylacyjnym wdarła się smuga światła, oświetlając tron Egilla
Jotuna. Pod masywnym krzesłem leżała znajoma postać, przyciskająca kurczowo ręce do brzucha.
Botolf.
Mimo niechęci i strachu Valgard podszedł pośpiesznie do tronu.
Kiedy od podwyższenia dzieliło go parę kroków, zobaczył, że ramię Botolfa drgnęło, a
zaraz potem jego ciałem wstrząsnął ochrypły, mokry kaszel. Botolf wolno poruszył dłonią, jakby chciał
pochwycić skrzepy krwi, które wypluł z płuc. Błyszczące zwykle spojrzenie jego oczu zmatowił ból.
Rozpoznał Valgarda i uśmiechnął się szeroko. Zęby miał zabarwione wstrętną, różową, krwistą mazią,
zmieszaną ze śliną. Coś tulił w ramionach.
- ...nigdy tego nie zauważyłem... - powiedział świszczącym głosem.
- Słucham? - zapytał Valgard.
- Suka - syknął Botolf, wciąż uśmiechnięty. - Miała mnie w ręku od pierwszego dnia. Chodziło jej
tylko o to, żeby tu się dostać i spotkać z nimi.
Skapti, Rybiooki i reszta żołnierzy patrzyli jak oniemiali, nie bardzo wiedząc, co w ogóle myśleć o
tym, że Botolf leży przed nimi ranny.
- Kto? Z kim miała się spotkać?
- Potężne bydlę. Dwie grube blizny na szyi. Topór. Trzymajcie się z dala od skurwysyna - powiedział
Botolf.
Poruszył ramieniem i z jego rąk wysypały się skręcone jelita. Valgard poczuł zapach śmierci; czuł
ciepło uchodzące z wnętrza brzucha. Dowódca skrzywił się.
- Najeźdźcy przeszli po nas. Twarde dranie, nigdy takich nie widziałem. Jakimś cudem... ten
dzieciak... ten dzieciak z drogi... był z nimi. Musiała to wszystko zaplanować. - Oczy rozszerzyły mu się
nagle, twarz zmiękła. - Potrafisz coś z tym zrobić? Czy już po mnie? Nie chciałbym spotykać się już z
bogami.
Valgard spojrzał na nieustraszonego w boju zabójcę i uśmiechnął się.
- Z bogami się spotkasz, gdy przyjdzie na to czas.
Botolf próbował powiedzieć coś, co utonęło w pęcherzykach wypychanej z ust krwi. Valgard jednak
już przystąpił do działania. Wszedł na podwyższenie, oparł się barkiem o tron i pchnął z całej siły.
Ciężki kloc drewna poruszył się tylko nieznacznie.
Miał wrażenie, że uda mu płoną żywym ogniem, lecz parł dalej, drewno zatrzeszczało i powoli tron
Egilla Jotuna ustąpił pod naporem siły, aż w końcu przewrócił się na bok, odsłaniając pod spodem
głęboką wnękę.
Znajdowała się w niej skrzynka sięgająca wysokością kolan dorosłego człowieka.
Serce waliło mu jak młotem. Jednym ruchem Valgard odrzucił wieko.
Wewnątrz leżał rulon owinięty w jagnięcą skórę.
Schylił się i wziął go do ręki, a potem drżącymi dłońmi rozwinął.
- Co to jest? - zawołał Skapti ze środka długiego domu, wyraźnie zaciekawiony, ale niechętny, by
podejść bliżej.
Valgard nie odpowiedział. Jego drżące palce przeciągnęły po znakach runicznych, po planach, po
jakichś formach. Jego drżące wargi wyszeptały słowa, których nie szeptano już od bardzo dawna.
Leżący za nim Botolf krzyknął. Nie był to ludzki krzyk.
Kiedy Valgard skończył szeptać zaklęcie, odwrócił się, by zobaczyć, co stworzył - i uśmiechnął się.
 Epilog

Skania, południowo-zachodnia Szwecja, grudzień roku Pańskiego 996

Palący się chrust trzaskał i strzelał w środku słabego kręgu światła. Zimna mgiełka płynęła wolno nad
zmrożoną ziemią, nad pryzmami liści, które gromadziły się pod grubymi pniami drzew. Ponad ich
koronami rozciągała swój dywan czarna, nieogarniona, zimowa noc, upstrzona białymi punkcikami, jakby
płatkami śniegu, które nigdy nie spadną.
Audun siedział na kamieniu, owinięty kawałkami różnego rodzaju materiału.
- Udało ci się? - zapytał. - Dotarłeś do domu?
- Tak - powiedział Ulfar, oparty o duży pień, niemal niewidoczny w mroku.
- Jak poszło?
- Żyję - odpowiedział Ulfar.
- Więc chyba nie najgorzej - stwierdził po namyśle Audun.
- Nie najgorzej - przyznał Ulfar.
Przez dłuższą chwilę Audun siedział w milczeniu, wpatrując się w ogień.
- Co teraz zrobimy? - zapytał w końcu.
- Valgard zabił Geiriego. Dołączył do armii króla Olafa. Pójdziemy teraz na północ, żeby go zabić.
Znowu milczenie.
- Uhm. - Po chwili: - Gdzie dokładnie? Ilu ma ludzi? Jak tego dokonamy?
Ulfar wyszedł z ciemności i usiadł przy ognisku.
- Nie mam pojęcia - powiedział.
Audun dostrzegł naraz jakieś poruszenie w mroku; Ulfar poczuł zapach krwi. Obaj podskoczyli, gdy
na obrzeżu świetlnego kręgu runął głucho na ziemię martwy jeleń.
Z ciemności dobiegł znajomy głos:
- Kawałek chudej kostki na twojej ręce to łokieć. Kawałek chudej kostki, na którym siedzisz, to twoja
dupa.
Polana ożyła nagle cichymi, miękkimi ruchami. Spomiędzy otaczających ich drzew wyszli milczący,
hardzi, siwowłosi mężczyźni. Pięciu, dziesięciu, dwudziestu, trzydziestu. Stanęli nieruchomo. Nie
sięgnęli po broń.
Na czoło wyszło dwóch mężczyzn. Jeden z nich trzymał w ręku wielki topór bojowy.
Drugi uśmiechnął się do Ulfara przez gęstą białą brodę i spokojnym ruchem wsunął sobie za pas
zakrzywiony nóż.
- Wygląda na to, że będziesz potrzebował pomocy, synu.
 I popłynie krew Dramatis personae

HISTORIA VALGARDA

Valgard Podstępny zielarz.

Finn Wierny pomocnik króla.
Haakon Zbuntowany tyran Trondheim.
Król Olaf Jego Królewskość.
Jorn Książę Dalarny, prawa ręka króla Olafa.
Runar Pomocnik Jorna, jąkała.
Botolf Wysoki, ciemnowłosy wódz z południa.
Skeggi Brutalny drągal i okrutnik.
Sigurd Wódz Stenviku, uwięziony.
Sven Doradca Sigurda, uwięziony.
Gunnar Komendant Stenviku pod nieobecność Finna.
Ormslev Rybiooki Opasły, brzydki i stoicki przewodnik Botolfa.
Kverulf Jeden z ludzi Botolfa, mało bystry w ocenie sytuacji.
Skapti Pomocnik Botolfa.

HISTORIA AUDUNA

Audun Kowal i berserk, na którym ciąży klątwa.

Fjolnir Starzejący się rolnik z kaprawym okiem.
Breki Dowódca karawany.
Bjorn Brat Brekiego.
Ivar Wódz Sands.
Hrutur Szorstki w obyciu kapitan statku.
Skakki Nierozgarnięty kowal ze Skaer.
Johan Aagard Barczysty, natrętny zalotnik.
Helga z Ovregardu Piękna kobieta o mrocznej przeszłości.
Smuga Jej klacz.
Ustain Werbownik króla Widłobrodego.
Jomar Tępy zabijaka króla Widłobrodego.
Thormund Podstarzały koniokrad, niechętnie rwący się do boju.
Piszczałka Nerwowy, gadatliwy rekrut marzący o żołnierskiej sławie.
Chłopiec Niemy chłopiec.
Olgeir Kapitan o dziwnie znajomym akcencie, dowódca oddziału dziesięciu ludzi.

HISTORIA ULFARA

Ulfar Bohater pełen fantazji, urodzony przywódca, wojownik, na którym może ciążyć klątwa.
Anneli Dziewka z niewielkiego miasteczka.
Torulf Jej szarmancki obrońca.
Jaki i Jarli Bracia Torulfa, starsi i mniej szarmanccy.
Gestumblindi Wędrowny werbownik najemników, z kaprawym okiem.
Gisli Chłop uprawiający rzepę, niezbyt rozumny.
Helgi Jego kuzyn idiota.
Hedin Chciwy kupiec, właściciel starej łajby.
Goran Siwiejący strażnik karawany.
Heidrek Młody, wesoły strażnik karawany.
Regin Gburowaty strażnik karawany.
Ingimar Kupiec, właściciel karawany.
Arnar Barczysty brodacz nielubiący mówić, strażnik karawany.
Książę Karle Biały na zewnątrz, a w środku czarny. Zawdzięcza Ulfarowi złamaną rękę. Kuzyn króla
Jolawera.
Galti Jego prawa ręka.
Hrodgeir Pachołek Galtiego.
Alfgeir Bjorne Doradca króla Jolawera, ojciec Geiriego, wuj Ulfara.
Król Jolawer Scot Syn Eryka Zwycięskiego, król w wieku młodocianym.
Greta Dawna ukochana Ulfara, niezachwycona jego widokiem.
Ivar Brat Grety, jeszcze mniej zachwycony widokiem Ulfara.
Lord Alfrith Dowódca polowy.
Jego wesoła kompania Wcale nie taka wesoła.

Podziękowania

Nie było to oczywiście przedsięwzięcie całkowicie samodzielne. Mało tego, gdyby nie superagentka
Geraldine Cooke, nie byłoby to nawet „przedsięwzięcie". Tym bardziej słowa te odnoszą się do Jo
Fletcher, mojej wszechmocnej heroiny, wydawczyni i redaktorki, która nie tylko publikuje moich
wesołych wikingów, ale jeszcze dba o to, że mój tekst wydaje się mniej więcej w 93 procentach lepszy
(liczby = prawda = nauka). Moja nieopierzona dusza pisarska zostałaby zgnieciona, gdyby nie troskliwa
opieka Nicoli Budd, Tima Kershawa i Andrew Turnera, podstawowych trybów w potężnej i srogiej
machinie wydawniczej, jaką jest Jo Fletcher Books.
Podziękowania winny jestem wspaniałym ludziom z Southbank International School - nadzwyczajnej
Christine Joshi i niezwykłemu Ianowi Herne'owi, znakomitej parze bibliotekarzy, nieszczędzących słów
otuchy i czasu na kwerendy, którym nie podołałaby nawet piłkarska drużyna pisarzy - ale również
każdemu studentowi, który zatrzymywał mnie na korytarzu i pytał, „jak ma się książka", czytał pierwszą
część i chwalił strasznie nieprzyzwoite przekleństwa. Wiecie, co sobie o was myślę. Mam nadzieję, że
żaden z was nie zamierza przeczytać drugiej części, ponieważ pod tym względem jest jeszcze gorsza.
Dziękuję moim najdroższym przyjaciołom, którzy przeczytali pierwszą część i uznali, że im się
podoba - jej dobre przyjęcie wciąż mnie szokuje, i mówię to zupełnie szczerze. Dziękuję, że
wytrwaliście ze mną przed, w trakcie i po. Obiecałbym, że w przyszłości będę się zachowywał
rozsądniej i opowiadał krótsze historie, ale wszyscy wiemy, że to nie będzie możliwe.
Stokrotne podziękowania dla Dagbjört z Nexus Books w Rejkiawiku za start książki - dla mnie w
ogóle pierwszy. Dziękuję królom Viking Metal Skálmöd za uznanie i muzykę.
Dziękuję Nickowi Bainowi, który nauczył mnie pisać. Technicznie rzecz biorąc, to wszystko twoja
wina.
Dziękuję mamie, tacie i bratu - wciąż jesteście najstraszliwszymi czytelnikami, jakich miałem okazję
poznać. Gdyby nie wy, ten wilk byłby ujadającym pudelkiem.
Na koniec - przede wszystkim i zawsze - dziękuję mojej żonie Morag. Jesteś prawdopodobnie
najbardziej cierpliwą kobietą na świecie. Bardzo cię kocham.
Snorri Kristjansson
Hitchin, Hertfordshire
marzec 2014