Professional Documents
Culture Documents
َص
26 oktober 2012
ِي َا َّ
الذ َن ِْ
ين َا د ْ َلن ِحْل َّ أهم َّ
اللُ
ْ َلن
َا ِحْلَص
َأنا و َِمرَْة أ َُْمِصَ عهوُ
َاَاشُن معها َ َِْي
ِي ف انا َّ
الت َ َني دْ
ُ
ها َِلي
َْ ِيْ إ َا َّ
الت تنََ
َا آخِر ْ َلن ِح َص
ْل َأو KHUTBAH IDUL ADHA
Keteladanan lan keteguhan Nabiyulloh Ibrohim AS
نادَُاُمعَ
ِيَا ف ة َلن دً
ياَ َِة ز َاََيالحِ ْ َل َاج
ْع و ًا ، ْرِيَبُ كَرْبَك
ُ × 9هللا ا َر ْبَك
هللاُ ا
ْ
ِنَا م ة َلن ًَ
َاح َ رْتَو َ ْ
الم ٍ و ْرَيّ خُلك ن هللاَِاَ َسُب
ْح ًا و ْر
ِي َث
د هللِ ك ُْ
ِ َم َ ْ
الح و
َا َاَ
من ِيَّا ص ِنْ م َب
َّل َّ َ
تق هم َّ
اللُ ٍّ شَر
ّ ُل
ِ ك َالَ
ِالَّ هللاُ و
ه إَِلَْالً ،الَ إِيَص َأة و ًَ
ْر ُ
بك
َاتَِك ْ َ
بر ِنَا م ْنليََد ع َع
ِْ َأَا و منَاَِيَقو َ َلُ
ه ْن
ِيِصمخْل
ه ُياُ ِالَّ إ
َِّ د إ ُُ
ْبنعَ
ْم
ِ َو ذا ْ
الي هَ
َ ن ،الَ َُْوِرَاف ه ْ
الك َر
َِ ْ كََلو ُ و ين الّ
ِْ
د
ًاِند آم لَََ ذا ْ
الب هَْ َ َلْعِّ اجَبر دُ
ه ََْعَ ودقَََصه و َْ
دُ ِالَّ هللاُ و
َح ه إَِلَ
إ
َُ
د ْبنعَن ََّا أ ْنِيبنَََا و ْنُب َاج
ْن و دُ
ه ََْحَ و َاب األَح
ْز َ ْ َم ََ
هز ه ودَُْ َبَ ع َر
نصََ
و
َام
َ األَص
ْن
ُ هللا، ُ َرْبَك
َ هللاُ ا ِالَّ هللاُ و
ه إ ََِل الَ إ، mawon kito ruku; lan sujud minongko wujud raos taat kito dateng
Alloh SWT. Kito agungaken asma Alloh, kito kumandangaken takbir
ُْ
د َم ْ َِ هلل
الح ِ ُ
و َرْبَك ا lan tahmid wonten ing musholla-musholla lan masjid-masjid. Takbir
ingkang kito ucapaken boten namung obahe lambe tanpo arti,
ََُل
ه د و ُُ
ْبنعَ هُيا َِّ
د هللِ الذي إ ُْ
ِ َم ْ َ
الح ananing minongko pengakuan ing dalem manah ingkang saget
َُ
د ْفنح َََى و نسْعَ ِ ْه َِلي َإ د و ُُ نسْجََِي و َّ
ل نص ُ gumeteraken dateng manahipun tiyang ingkang sami iman dateng
Alloh SWT. Alloh Moho Besar, Alloh Moho Agung, boten wonten
َِّ
ن ه إ ُبَذاََنخْشَى ع ََ ه و ََُتْم َحْ ر ُوْج نرَ ، ingkang patut dipun sembah sak lintunipun Alloh.
Pramilo lewat mimbar meniko kawulo ngajak dateng diri kulo pribadi
، ٌ َق
لحْمُ َِّار ُف ْ د ب
ِالك ْ ه
ُِّالج ُب َذا ََ ع lan ugi dumateng hadirin sedoyo; monggo kito taat dateng ngarso
َه ال َْ
ُد َحُ وِالَّ هللا
ه إ ََِل ن الَ إ َْد أ ُهََْش أ
dalem Alloh ingkang Moho Agung, kito bucal tebih-tebih raos
gumedhe lan sombong ingkang saget nebihaken kito saking
ُد
ه َُْب دا ع ًَّ
َم ُ ن
مح ََّد أ ُه ََْشَأ ه و ُيكَ َل ِْشَر rohmatipun Alloh SWT.
Nopo mawon jabatan kito, menawi dipun bandingaken kaliyan Alloh
لىََ ْ عِمََّس
ل ّ و َل
ِ َّ ص همُ الل، ه ُُْل َسُوَر و SWT kito meniko alit tur sanget, senahoso kito meniko gagah
prakoso, sak yektosipun kito meniko apes lan ringkih menawi dipun
ِ
ِهَاب ْحَص
َأِ و ِلى آ
له َََع ٍ و َّدَممحُ ِنا َِد سَي
ّ bandingaken kalian Alloh Kang moho kuat. Menawi kito meniko
tiyang ingkang berkuasa, gadah jabatan inggil, gadah pengaruh
ََُاال
ه ْ و من ََو ageng, ananging menawi dipun bandingaken dateng Alloh Ingkang
َُّاس ها الن َي ُّ َ َا أ َي ف: د ُْبعَ ما ََّ
أ Moho Kuwahos kito meniko boten saget menopo-nopo.
Hadirini jamaah ingkang dipun mulyaaken Allah
ًَ ال
ْما يوَ ْا ْشَو َاخ ْ و ُم بكََّ
ْا ر ُواتقَّ Idul Adha ingkang rayaaken saben tanggal sedoso Dzul Hijjah
meniko ugi dipun kenal kanti sebutan Hari Raya Haji, sebab kaum
ٌْ
د ُْلو َ ََال
مو ِ و ِهََلد ْ و َند ع ٌلَِا ِي و ْزيج َ muslimin ingkang nindaaken ibadah haji nembe nglampahi rukun
haji iangkang utami, inggih menko wukuf wonteng Arofah. Sedoyo
َِّ
ن إ، ً ْئاِ شَي ِه لدَِا ْ و َنٍ ع َاز َ ج هو ُ jamaah haji ngagem pakaian ihrom ingkang sarwo pethak lan boten
َُا
ة َي ْ ُ
الح ُم نك ََّّ
ُر تغَ ََال ٌّ ف َقد هللاِ حََْع و jahitan, ingkang disebat pakaian ihrom. Meniko nglambangaken bilih
kaum muslimin meniko sami akidahipun lan anggadhahi derajat
ُ
ْرُوالغر ْ ِِاهللْ ب ُم نك ََّّ
ُر يغَ ََال َا و ني ْالد
ُّ ingkang sami, boten saget dibentenaken, sedoyo ngrumahosi sami
derajatipun, sami-sami ngeparek dateng Alloh ingkang moho kuaos,
Wonten enjing ingkang kebak berkah lan rohmat meniko, kito
kanthi sareng-sareng mahos talbiyah:
kempal keranten badhe jumenengaken sholat Idul Adha. Nembe
َْكَ ال َلب، َْك
َّي َّ َلب
َّي هم َّ
ُالل َْك َلب
َّي ِيٌ فَة ٌ ح
َسَن َة ُسْو
ْ أ ُمْ َلك َ َ
انت د ك َْق
َيكَ َلك
ِْشَر ُ َ
الوا ْ قِذه إَُ َ َ
مع ِين َّ َ
الذ َ و ِيم َاه بر ِْإ
Kejawi dipun wastani riyadin haji ugi disebat ”idul qurban” riyadin
kurban. Keranten Idul adha meniko setungaling riyadin ingkang
َّا
ِمَمْ وُمْك
ِنء م َُآبرُ نا َِّ
ْ إ ِم ِهْمَو ِقل
kangge mangertosi artos berkurban. Arti kurban inggih meniko kito ُم
ْ ِكنا ب ََْرَف َّ ِدون
اَّللِ ك ُ ْ ِنن م َدو ُُْب تعَ
paring peparingan minongko raos remen dan tresno dateng tiyang
sanes sesami tiyang muslim, senahoso kito piyambak kedah َُ
ة داو ََ ْ ُ
الع ُم
َك ْن ََ
بي َا و َنْنبيَ دا َب ََو
sengsoro. Tiyang sanes wau saget putranipun piyambak, tiyang
sepahipun, keluarginipun lan sedoyo tiyang Islam sebangsa setanah ُوا ْم
ِن تؤُ َّٰى
َت دا ح ًبََء أ َُا ْض َغ ْ َ
الب و
air. Wonten malih pengorbanan ingkang dipun tujuaken dateng
agami ingkang ateges kagem Allah SWT, lan menikolah
َ
ِيمَاه ِْ
بر ل إ ََْو
ال قَِّ
ه إ ُدََْح َّ ب
ِاَّللِ و
pengorbanan ingkang inggil derajatipun. Kados ingkang sampun َِكُ َلكملَْ
ما أ ََن َلكَ و ََّ
ِرْفَغِ َألَسْتِيه ِألَب
dipun tuladhaaken dening Kanjeng Nabi Ibrahim as.
Hadirin kaum muslimin muslimat ingkang dipun mulyaaken Allah َْك ََ
لي َا ع ََّ
بن ء ر ٍْْ شَي
ۖ ِن َّ َ
اَّللِ م ِنم
SWT
َْكَِلي
َإَا و ْن
نب ََْكَ أَِليَإَا و لنَّْ
َك توَ
Enjing meniko sedoyo umat Islam sak ngalam donya sami
ngagungaken asmanipun Allah, sedoyo sami ngetingalaken ُ
ِير َصالمْ
kebahagiaanipun, jaler, estri, sepuh enem sedoyo medal saking
dalemipun saperlu badhe jumenengaken sholat Idul Adha, utawi Idul ”Sak temene wis ono suri tauladan kang apik kanggo sliramu ing
Qurban. Kawontenan meniko ngemutaken dateng kito sedoyo, bilih dalem pribadine Ibrohim lan wong-wong kang bareng-bareng melu
kito supados nulodho perjuanganipun Kanjeng Nabi Ibrahim alaihis Ibrohim (Q.S. Al-Mumtahanah: 04)
salam ingkang sampun dipun serat wonten Al-Qur’an. Sejarah Rasul Wonten ini ayat lintu ugi dipun sebataken bilih Nabi Ibrohim meniko
ingkang jejuluk kekasih Allah (Kholilulloh) meniko diserat ndamel dados sebutan apik utowo dados kembang lambe nganti akhir
tinta emas wonten buku-buku sejarah. Sikap tabah lan teguhipun ing zaman.
dalem nglampahi perintah Allah, andadosaken Nabi Ibrohim dados
panutan umat sepanjang zaman.
Dawuhipun Alloh wonten Al-Qur’an : ”Ingsun abadiaken kanggene Ibrohim (sebutan kang apik) ing
kalangane wong-wong kang keri” (Q.S. Ash-Shoffat: 108)
Ing dalem kalih ayat meniko, cetho sanget bilih sak yektosipun Gusti kedah ngorbanaken putranipun ingkang paling dipun sayangi,
Alloh sanget mulyaaken dateng Nabi Ibrohim, sahinggo Nabi inggih meniko Ismail. Ismail kedah dipun dadosaken korban kagem
Ibrohim lah ingkang dipun juluki bapake poro Nabi, ugi bapakipun Alloh kanthi dipun sembelih. Kerelaan lan keikhlasan Nabi Ibrohim
ummatipun kanjeng Nabi Muhammad SAW. mbelih putranipun menikolah ingkang terus kito peringati ngantos
Wonten nopo kok Gusti Alloh ngantos semanten agenge sak mangke ing dalem wulan Idul Adha.
anggenipun mulyaaken kanjeng Nabi Ibrohim ? Nopo keranten Hadirin, jamaah ingkang dipun rahmati Alloh….
bondo?, keturunan ? kekuatan? Utawi keperkasaan ?. Boten niku. Wonten ing zaman sak meniko, pengorbanan Nabi Ibrohom kasebat
Nabi Ibrohim dipun kenang ngantos akhir zaman keranten kedah tetep kito apresiasi aken, kito wujudaken, sahe ing dalem
keteguhanipun nggondheli amanah Alloh lan keikhlasanipun bentuk ubudiyah mahdoh kanthi nglampahi ibadah haji kagem
ngorbanaken sedoyo nopo kemawon demi Alloh SWT. ingkang sampun mampu, lan nyembelih hewan kurban kagem tiyang
Hadirin Rohimakululloh ingkang kagungan kecukupan bondo kagem kurban. Kejawi meniko
Ing dalem sejarahipun, Kanjeng Nabi Ibrohim alaihis salam meniko kito ugi tetep kedah terus menerus menginterprestasikan kisah
piyantun ingkang sukses ing dalem nglampahi titahipun dados keteguhan, ketaatan lan ketabahan Nabi Ibrohim kasebat wonten
menungso. Sukses dakwahipun senahoso kawontenanipun nembe pagesangan kito.
susah, sukses anjagi amanah naliko sampun badhe ngrahosaken Ketabahan Nabi Ibrohim ngorbanaken putranipun saget kito
hasilipun dakwah. wujudaken wonten kerelaan kito ambagi kasenengan kalian tetanggi,
Nabi Ibrohim naliko dakwah manggihi rintangan lan cobaan ingkang lingkungan lan sederek-sederek umat Islam lintunipun. Kados
amrat. Panjenenganipun ngadepi mengsah ingkat kiat, inggih sederek kito ingkang nembe nglampahi ibadah haji ugi sami
meniko penguwaos ingkang dholim. Panjenenganipun kedah ngelaksanaaken nyembelih hewan kurban.
nglampahi hukuman ingkang boten enteng lan boten mungkin saget Kanthi keterangan meniko sampun cetho bilih sayari’atipun Alloh
slamet menawi boten pikantuk izinipun Allah SWT. ingkan sampun kalampahaken awit zaman Nabi Ibrohim meniko
Setia anjagi garwanipun ingkang nembe ngandut putranipun. anggadhahi manfaat ingkang kathah sanget kagem umat Islam.
Ngrencangi garwanipun ngantos dumugi daerah ingkang tebih Manfaat segi ekonomi, sosial utawi kebudayaan. Tiyang Islang
sanget. Sedoyo meniko keranten naderek dhawuhipun gusti Alloh ingkang nglampahi ibadah haji wonten Makkah campur bawur kalian
SWT, senahoso mekaten panjenenganipun Nabi Ibrahim taksih tetep umat Islam sak dunyo malah campur kalian umat non muslim.
dakwah ngajak ummat manusngso supados tetep wonten margi Kagem kito ingkang dereng dipun panggil Alloh nindakaken ibadah
ingkang leres inkang dipun ridloni Alloh SWT. haji wonten tanah suci Makkah wonten tahun meniko, ugi gadhah
Hadiri Rahimakumulloh.. tugas ndugeaken pesan pasedherekan lan persatuan, yakni kanthi
Cobaan kados mekaten meniko dereng sepinten ageng mbagi kasenengan lan kebahagiaan dateng tiang-tiang ingkang
menggahipun kanjeng Nabi Ibrohim. Sebab cobaan ingkang kawontenanipun taksih gesang kanthi sarwo kekirangan, yakni kanthi
langkung amrat inggih meniko naliko nglampahi perintahipun Alloh
mbagi dagingv kurban.Gusti Alloh ngendikan wonten ing Al-Qur’an karunia lan kesyukuran wonten dinten riyadin meniko, kados ingkang
: sampun dipun contoaken deneng poro Nabi lan poro ulama.
yang artinya : (untuk teks al-Qur’annya tolong dibuka sendiri dari Al- Mugi-mugi wonten ing dinten riyadin ingkang agung meniko kito
Qur’an) saget sareng-sareng menikmati karunia Alloh kanthi suka cita lan
Daging-daging unta dan darahnya itu sekali-kali tidak dapat raos kasih sayang minongko wujud syukur kito dateng Alloh. Ugi
mencapai (keridhaan) Allah, tetapi ketakwaan dari kamulah yang poro tetanggi saget nderek ngraosaken kebahagiaan kito wonten
dapat mencapainya. Demikianlah Allah Telah menundukkannya margi ingkang dipun ridloni deneng Alloh SWT.
untuk kamu supaya kamu mengagungkan Allah terhadap hidayah- Mugi-mugi Alloh paring pangapunten dateng sedoyo dosa lan
Nya kepada kamu. dan berilah kabar gembira kepada orang-orang kesalahan kito ugi maringi sedoyo kasih sayangipun dateng kito
yang berbuat baik. (Q.S. Al-Hajj : 37) sedoyo, sahinggo sedoyo hajat kito dipun cekapi deneng Alloh,
Pesen ingkang saget kito pahami saking ayat meniko inggih meniko, supados kito saget ngabdi lan ngibadah dateng Alloh kanthi
kito supados langkung aktif lan giat ugi tanggung jawab ndadosaken langkung sampurno. Amin allohumma amin.
lingkungan kito dados lingkungan ingkang ngremenaken, الرجيم الشيطان من باهلل اعوذ
lingkungan ketingal pasedherekanipun sarto gesang kanthi kasih
sayang dateng sesami.
Kecintaan lan ketaatan meniko kalih perkawis ingkang boten saget
dipun pisah. Imam Al-baidlowi ngendiko : “Cinta, inggih meniko
kepinginan nglampahi taat”. Lajeng Syekh Az-Zujaj ugi ngendiko :
Cinto manungso dateng Alloh lan rosulipun inggih meniko manut ت َوال ِذِّك ِر ال َح ِكي ِم َوت َ َقبَّل ِم ِِّني
ِ آن العَ ِظي ِم َونَ َف َع ِني َو ِإيَّا ُكم ِب َما ِفي ِه ِمنَ اآل َيا ِ ارك للاَ ِلي َولَ ُكم ِفي القُر
َ َب
lan nderek dateng perintah-perintahipun Allah lan ridlo dateng َّ فَاست َغ ِف ُروا للاَ ال َع ِظي ِم ِإنَّهُ ه َُو الغَفُو ُر، َو ِمن ُكم ِتالَ َوتَهُ ِإنَّهُ ه َُو الس َِّمي ُع ال َع ِلي ِم
الر ِحي ِم
sedoyo perintahipun Alloh lan ajaran ingkang dipun asto rosululloh.
Artosipun, kecintaan lan ketaatan dateng Alloh boten mungkin dipun
wujudaken tanpo pengorbanan. Dados boten wonten cinta tanpo
ketaatan, lan boten wonten taat tanpo pengorbanan.
Menikolah pesan agung ingkang saget kito pendhet saking kisah
perintah nyembelih Islamil putranipun Ibrohim alaihis salam.
Pramilo, menawi kito ngakeni cinta Allah lan rosulipun serto nderek
ajaran-ajaran Islam, temtu kito boten badhe nyia-nyiaaken
kesempatan ing wulan Idul Adha meniko namun kangge seneng-
seneng piyambakan. Sebab Alloh merintahaken dateng kito andum