Bab 7

Asid dan Bes

1. Memahami takrifan asid

..................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................

Peranan ion H+ :..……………………………………………………………………………………………………………………………………………

Peranan air : ………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Asid hidroklorik di Asid hidroklorik di dalam

dalam air propanon/metilbenzena

Tabung Uji A Tabung Uji B

Apakah yang dapat diperhatikan jika kertas litmus biru dimasukkan ke dalam kedua dua tabung uji di atas,
terangkan jawapan anda
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. Sifat kimia asid

Bina Peta Buih bagi mencirikan sifat kimia bagi asid, bagi setiap sifat kimia sertakan 2 contoh persamaan
kimia

3. Kebesan asid – bilangan ion ................. yang terion di dalam akues/air.

Asid Pengionan asid di dalam air Bilangan ion hidrogen Kebesan asid
 yang terion
Asid Nitrik
Asid Sulfurik
Asid Hidroklorik
Asid Ethanoik
Asid Phosphorik

4. Memahami maksud alkali

..................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................

Peranan ion OH- :..……………………………………………………………………………………………………………………………………………

Peranan air : ………………………………………………………………………………………………………………………………………………

5. Bina Peta Buih bagi mencirikan sifat kimia bagi asid, bagi setiap sifat kimia sertakan 2 contoh persamaan
kimia
6. Kekuatan asid dan alkali (bukan berdasarkan pHnya tapi darjah pengionannya..../bilangan ion H+ atau OH-
terionl)
Asid Kuat:
..................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
Asid Lemah:
..................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
Alkali kuat
..................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
Alkali lemah
..................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................

6. Konsep pH
a. pH merupakan pengukuran terhadap: ………………………………………………………………………………………………………….

Nilai pH Kaitan dengan Jumlah ion Hidrogen

7
1-6.99
6.99-14

b. Semakin banyak ……………………………………………….semakin ………………………………………………. nilai pH

c. Semakin tinggi nilai pH semakin ………………………………………………………………………………………..

KEPEKATAN

Bagaimana larutan terbentuk:

Contoh Larutan gula
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Larutan garam
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
Larutan Kuprum (II)sulfat
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Apa persamaan bagi ketiga –tiga larutan
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Rajah di sebelah menunjukkan dua bikar yang mengandungi masing-

masing 50cm3 larutan X.
i) Nyatakan bikar yang mengandungi larutan yang
berkepekatan tinggi.
…………………………………………………………………………………………………….
ii) Terangkan mengapa anda memilih bikar tersebut.
……………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………
iii) Apakah kuantiti yang diperlukan untuk menyatakan kepekatan?
……………………………………………………………………………………………….
iii) Berapakah nilai kepekatan larutan x di dalam Bikar A dan Bikar B
……………………………………………………………………………………………….

Takrifkan Kepekatan:

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Nyatakan kepekatan bagi setiap larutan dibawah

Kuantiti zat terlarut Isipadu larutan Kepekatan

10g 100cm3
5 unit 20ml
6 sudu 100 ml
0.5mol 150 cm3
200kg 2000 l

Kemolaran, M
Kemolaran ialah cara untuk mennyatakan kepekatan dengan menggunakan unit mol bagi mewakili kuantiti zat
terlarut dan dm3 bagi mewakili isipadu dan unitnya ialah mol dm3
Eg. 2gcm-3 – bukan kemolaran
2 moldm-3 – kemolaran.

Terangkan maksud bagi setiap yang berikut

a. 0.5 moldm-3 natrium klorida
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

b. 0.001 mol dm-3 kuprum(II)nitrat

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Lengkapkan jadual dibawah

𝑀𝑉
Formula yang berguna n = n=bil mol ; M = kemolaran; V= isipadu dalam unit cm3
1000

Kemolaran Isipadu(cm3) Kuantiti zat terlarut Kuantiti zat terlarut dalam

dalam mol jisim(g)
argentum nitrat 1000 0.5

1.0 mol dm-3 Kuprum(II)sulfat 100

0.05 mol dm-3 Natrium nitrat 50

2 mol dm-3 asid sulfurik asid 250

kalsium sulfat 200 50

zink klorida 400 0.5

ammonium 25 80
karbonat
0.5 mol dm-3 plumbum(II)nitrat 500

0.02 mol dm-3 kalium iodida 0.015

1.5 mol dm-3 asid nitrik 0.5

Natrium klorida 500 100

Magnesium sulfat
250 200
1.5 mol dm-3 Zink klorida 100

1.0 mol dm-3 asid nitrik 50

Jisim atom relatif: Ag,108;Cu,64;S,32;O,16;N,14;Na,23;H,1;Ca,40;C,12;Pb,207;K,39;I,127;Cl,35.5; Mg,24;Zn,64

Penyediaan Larutan Piawai

Takrifan “Larutan Piawai”

..................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................

Bagaimana hendak menyediakannya...!

Radas yang wajib digunakan : kelalang isipadu

Terdapat dua kaedah.....

a) Kaedah 1
Jika bahan mulanya ialah pepejal
Soalan awal yang perlu dijawab oleh pelajar

1.
Apakah kemolaran larutan yang hendak disediakan
Berapakah isipadu yang dikehendaki..(kalau tak dinyatakan gunakan 1000cm3=1dm3) ini akan
2.
menentukan saiz kelalang isipadu yang hendak dipakai.....
3. Berdasarkan langkah 1 dan2, dua tentukan
i) Berapa banyak bahan yang hendak digunakan.
ii) Saiz kelalang isipadu yang hendak dipakai
𝑀𝑉
Tips.. gunakan formula n = n=bil mol ; M = kemolaran; V= isipadu dalam unit cm 3
1000
Langkah penyediaan

1. Tentukan 2. Timbang 3. Bahan dilarutkan di 4. Masukkan lautan 5. Bilas bikar dan

- Jisim jisim bahan dalam bikar dengan yang terhasil tambahkan air
- isipadu yang menggunakan kedalam kelalang sehingga ke tanda
dikehendaki separuh drp isipadu isipadu sengatandan
yg dikehendaki goncang kelalang
isipadu

Gunakakan Rajah di atas untuk menerangkan bagaimana larutan 250 cm3 0.5 mol dm-3 kuprum(II)sulfat.

Langkah 1

Penerangan
..................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................
b) Kaedah Kedua
Bahan mulanya ialah larutan yang lebih pekat (larutan stok) daripada larutan yang dikehendaki
– kaedah pencairan
- Radas wajib.....
- kelalang isipadu
- pipette atau buret – alatan untuk memindahkan larutan pekat.....

Pertanyaan Awal
1. Apakah kemolaran yang dikehendaki?(pastikan kemolarannya lebih rendah daripada larutan pekat)
2. Berapa isipadu isipadu yang hendak disediakan?
3. Susulan daripada soalan 1 dan 2 ... maka...
i. Tentukan isipadu larutan pekat yang diperlukan dengan menggunakan formula
M1V1=M2V2
M1 = kemolaran larutan pekat
V1= isipadu larutan pekat
M2= kemolaran larutan yang dikehendaki
V2 = isipadu larutan yang dikehendaki.
ii. Tentukan saiz kelalang isipadu yang hendak digunakan
Step of preparation

1. Tentukan isipadu 2. Gunakan buret atau pipet untuk3. Masukkan air kedalam
larutan pekat. mengukur dan memindahkan larutan kelalang isipadu sehingga
pekat kedalam kelalang isipadu.. mencecah tanda sengatan
dan goncangkannya
Gunakan rajah di atas sebagai panduan untuk menerangkan bagaimana larutan 500 cm3 0.05 mol dm-3
kuprum(II)sulfat dapat disediakan daripada larutan yang telah disediakan di dalam latihan terdahulu.

Langkah 1

Penerangan.
..............................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................
Peneutralan(tindakbalasnya.....) aka pentitratan(kaedahnya...)... (H+ and OH-)
Takrifan :
..................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................
Kaedah: Pentitratan
Lukiskan Gambarajah berlabel bagi kaedah pentitratan

Terminologi:
Takat akhir: .................................................................................................................................................

Penunjuk:......................................................................................................................................................

Penunjuk asid bes yang biasa digunakan

Penunjuk Warna di dalam larutan Warna di dalam larutan Warna di dalam larutan
asid neutral alkali
Larutan Litmus Red
Fenolftalein Pink
Penunjuk Universal green Purple

Soalan Pengiraan melibabtkan peneutralan...

1. 50 cm3 asid sulfurik H2SO4, 0.5 mol dm-3 telahbertindakbalas dengan lengkap dengan 25 cm3 natrium
hidroksida, NaOH. Tentukan kemolaran larutan natrium hidroksida yang digunakan.
Langkah 1. Tuliskan persamaan kimia yang seimbang bagi tindakbalas yang berlaku.
Langkah 2: Dapatkan nisbah mol daripada persamaan kimia yang telah ditulis
M1V1 𝑎
Langkah 3: gunakan formula =𝑏
M2V2

[2 mol dm-3]
2. Jika 25 cm3 asid hidroklorik, HCl 0.05 mol dm-3, telah dineutralkan dengan lengkap oleh larutan kalsium
hidroksida Ca(OH)2 0.1 mol dm-3 , nyatakan isipadu kalsium hidroksida yang telah digunakan dalam
tindakbalas peneutralan tersebut.

[6.25 mol dm-3]

3 3
3. Jika 50 cm asid nitrik, HNO3 telah dineutralkan dengan lengkap oleh 75 cm larutan kalium hidroksida
KOH 2.0 mol dm-3 , kirakan kemolaran asid nitrik yang digunakan. [3 mol dm-3]
4. Sebanyak 30 cm3 larutan kalium hidroksida, KOH berkepekatan 28 g dm-3 telah meneutralkan dengan
tepat 15 cm3 asid nitrik. Apakah kepekatan asid nitrik, HNO3 di dalam unit g dm-3?
[Jisim atom relatif H: 1; N: 14, O:16; K: 39]

[63 g dm-3]
5. Hitungkan isipadu larutan natrium hidroksida, NaOH 0.5 mol dm-3 yang bertindkbalas dengan lengkap
dengan 20cm3 asid sulfurik H2SO4 0.1 mol dm-3

[8 cm3]
6. Hitungkan jisim serbuk zink oksida, ZnO yang diperlukan untuk meneutralkan 50 cm3 asid hidroklorik 0.1
mol dm-3 dengan selengkapnya. [Jisim atom relatif: O, 16; Zn, 65]

[0.2025 g]
7. 0.5 g kalsium hidroksida, Ca(OH)2 telah ditambahkan kepada 20cm3 asid nitrik, HNO3 0.5 mol dm-3. Hanya
sebahagian kalsium hidroksida sahaja yang bertindakbalas dengan asid nitrik itu. Hitungkan jisim kalsium
hidroksida yang tidak bertindakbalas. [Jisim atom relatif: H,1; O,16; Ca,40]

[0.13g]
NAMA

TING