BAB Pola dan Jujukan

1 Patterns and Sequences

1.1 Pola ms.

PBD Patterns
BUKU TEKS 2 - 7

  Modul PdPc
• Pola ialah corak atau aturan tertentu dalam senarai objek atau Tip Penting
nombor. Bagi menentukan pola set objek, kenal
Pattern is a specific design or rule in the list of objects or numbers.

.
pasti perbezaan antara objek-objek

hd
• Pola bagi suatu senarai nombor boleh diperoleh dengan menambah, sebelumnya.
To determine the pattern of set of objects,
menolak, mendarab atau membahagi nombor sebelumnya dengan identify the difference between the previous
berpandukan corak yang tertentu. objects.

.B
Pattern of a list of numbers can be obtained by adding, subtracting, multiplying and
dividing the previous number according to a certain pattern.

dn
1. Lukis satu corak seterusnya bagi setiap yang berikut. Kemudian, nyatakan polanya dengan mengisi tempat
kosong. TP2
Draw the next one pattern of each of the following. Hence, state the pattern by filling in the blanks.

Contoh PdPc

S
gi Menambah satu segi empat sama dan satu
bulatan kepada corak sebelumnya.
an
Adding one square and one circle to
the previous pattern.
l

(a) Menolak satu baris bintang bermula dari

Pe

bawah daripada corak sebelumnya.

Subtracting a row of stars start from below from the
previous pattern.
n

(b) Menambah tiga titik kepada corak sebelumnya.

ta

Adding three dots to the previous pattern.

bi

2. Isi tempat kosong dengan memerihalkan setiap pola berikut. TP2

er

Fill in the blanks by describing each of the following patterns.

Contoh PdPc
n

Pola bentuk bermula dengan segi tiga  , diikuti dengan

heksagon dan berulang seterusnya.
Pe

The shape pattern starts with triangle  , followed by hexagon and then repeats.

(a) Pola bentuk bermula dengan trapezium  , diikuti dengan

segi tiga dan rombus dan berulang seterusnya.
The shape pattern starts with trapezium  , followed by triangle and
rhombus and then repeats.

(b) Pola bermula dengan dua huruf K , diikuti satu huruf L dan
dua huruf M , dan berulang seterusnya.
KKLMMKKLM The pattern starts with two letters K , followed by a letter L and two

letters M , and then repeats.

SP 1.1.1 Mengenal dan memerihalkan pola pelbagai set nombor dan objek dalam kehidupan sebenar, dan seterusnya membuat rumusan tentang pola.

1 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

 Matematik  Tingkatan 2  Bab 1

3. Nyatakan pola bagi set nombor berikut. TP2

State the pattern of the following set of numbers.

Contoh PdPc (a) 247, 234, 221, 208, 195, … (b) 8, 32, 128, 512, 2 048, …
205, 215, 225, 235, 245, … Pola/ Pattern : Pola/ Pattern :
Pola/ Pattern : 247, 234, 221, 208, 195, … 8, 32, 128, 512, 2 048, …
205, 215, 225, 235, 245, … –13 –13 –13 –13 ×4 ×4 ×4 ×4
+10 +10 +10 +10 Menolak 13 daripada nombor Mendarab nombor
Menambah 10 kepada nombor sebelumnya. sebelumnya dengan 4.
sebelumnya. Subtract 13 from the previous number. Multiply the previous number by 4.
Add 10 to the previous number.

.
hd
(c) 81, –27, 9, –3, 1, … (d) 113, 115, 118, 123, 130, … (e) 3 125, 625, 125, 25, …
Pola/ Pattern : Pola/ Pattern : Pola/ Pattern :

.B
81,  –27,  9,  –3,  1, … 113, 115, 118, 123, 130, … 3 125, 625, 125, 25, …
÷ –3 ÷ –3 ÷ –3 ÷ –3 +2 +3 +5 +7 ÷5 ÷5 ÷5

dn
Membahagi nombor Menambah nombor perdana Membahagi nombor
sebelumnya dengan –3. bermula dengan 2 kepada sebelumnya dengan 5.
Divide the previous number by –3. nombor sebelumnya. Divide the previous number by 5.

S
Add prime numbers start with 2 to the
previous number.
gi
an
4. Kenal pasti dan nyatakan pola bagi urutan nombor genap dan ganjil berdasarkan senarai nombor berikut.
Identify and state the pattern of the even and odd numbers based on the following list of numbers. TP2
l

8, 13, 18, 23, 28, 33, 38, 43, 48, 53, 58, 63
Pe

Pola/ Pattern
(a) nombor genap/ even numbers Nombor genap diperoleh dengan menambah 10 kepada nombor
n

sebelumnya.
   8, 18, 28, 38, 48, 58,
ta

The even numbers are obtained by adding 10 to the previous number.

bi

(b) nombor ganjil/ odd numbers Nombor ganjil diperoleh dengan menambah 10 kepada nombor
er

sebelumnya.
   13, 23, 33, 43, 53, 63 The odd numbers are obtained by adding 10 to the previous number.
n
Pe

5. Lengkapkan pola bagi setiap yang berikut. TP2

Complete the pattern of each of the following.

Contoh PdPc (a) (b)

1 2
Segi Tiga Pascal/ Pascal’s Triangle
Segi Tiga 1 1
1 3 3
Pascal 1 2 1
+ Pascal’s
1 1 Triangle 1 3 3 1 4 6 4
VIDEO
1 4 6 4 1
+ + 5 10 10 5
1 2 1 1 5 10 10 5 1
1 3 3 1 1 6 15 20 15 6 1 6 15 20 15 6

SP 1.1.1 Mengenal dan memerihalkan pola pelbagai set nombor dan objek dalam kehidupan sebenar, dan seterusnya membuat rumusan tentang pola.

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 2

 Matematik  Tingkatan 2  Bab 1

  Contoh PdPc (c) 1  , 1, 2, 3, 5  , 8, (d) 4, 9, 13  , 22, 35, 57  ,

Nombor Fibonacci
Fibonacci Number 13  , … 92  , 149, …

+ + + (e) 1, 3, 4, 7, 11  , 18  , 29, (f ) 14  , 16, 30, 46  , 76  , 122,

0, 1, 1, 2, 3, 5, 8,
+ + 47  , … 198, …

1.2 Jujukan BUKU TEKS

ms.
PBD Sequences
7 - 10

.
hd
  Modul PdPc
Jujukan ialah suatu set nombor atau objek yang disusun mengikut suatu pola.

.B
Sequence is a set of numbers or objects that arranged according to a pattern.

Pola/ Pattern:

dn
Jujukan/ Sequence:
Menambah 2 kepada nombor sebelumnya.
1, 3, 5, 7, 9, 11 Adding 2 to the previous number.

S
6. Lengkapkan jadual berikut. TP1
Complete the following table.
gi
an
11 12 1 11 12 1 11 12 1 11 12 1 11 12 1
Corak 9
10 2
3 9
10 2
3 9
10 2
3 9
10 2
3 9
10 2
3
Pattern 8 4 8 4 8 4 8 4 8 4
7 6 5 7 6 5 7 6 5 7 6 5 7 6 5
l
Pe

Waktu 10 : 00 12 : 00 2 : 00 4 : 00 6 : 00
Time
n

Berdasarkan corak di atas, / Based on the above patterns,

ta

(a) jujukan nombor bagi waktu itu ialah 10 : 00, 12 : 00, 2 : 00, 4 : 00, 6 : 00 .
the number sequence of the time is 10 : 00, 12 : 00, 2 : 00, 4 : 00, 6 : 00 .
bi

(b) pola bagi waktu itu ialah menambah dua jam kepada waktu sebelumnya.
er

the pattern of the time is adding two hours to the previous time.
n

7. Tentukan sama ada setiap yang berikut adalah jujukan atau bukan. TP1
Pe

Determine whether each of the following is a sequence.

Contoh PdPc (a) (b)

–18, –15, –12, –8, …

Jujukan/ A sequence Jujukan/ A sequence Bukan jujukan/ Not a sequence

(c) (d) (e)

3, 33, 333, 3 333, …

Bukan jujukan/ Not a sequence Jujukan/ A sequence Jujukan/ A sequence

SP 1.2.1 Menerangkan maksud jujukan.

SP 1.2.2 Mengenal pasti dan memerihalkan pola suatu jujukan, dan seterusnya melengkapkan dan melanjutkan jujukan tersebut.

3 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

 Matematik  Tingkatan 2  Bab 1

8. Terangkan sama ada setiap set nombor berikut ialah jujukan atau bukan. TP2
Explain whether each of the following is a sequence.

Contoh PdPc
–4 –5 +3 –6 Bukan jujukan kerana tidak mempunyai pola.
8, 4, –1, 2, –4, …
  Not a sequence because it has no pattern.
8,  4,  –1,  2,  –4, …

(a) 5, 12, 19, 26, 33, … +7 +7 +7 +7 Jujukan sebab polanya ialah tambah 7 untuk
memperoleh setiap nombor berikutnya.
5, 12, 19, 26, 33, … A sequence because it follows a pattern by adding 7 to obtain
each subsequent number.

(b) 21, 18, 15, 13, 9, … –3 –3 –2 –4 Bukan jujukan sebab senarai nombor ini tidak
mengikut pola tertentu.

.
21, 18, 15, 13, 9, …

hd
Not a sequence because it does not follow a particular pattern.

(c) 16, 48, 144, 432, ×3 ×3 ×3 ×3 Jujukan sebab polanya ialah darab 3 untuk

.B
1 296, … memperoleh setiap nombor berikutnya.
16, 48, 144, 432, 1 296, … A sequence because it follows a pattern by multiplying 3 to
obtain each subsequent number.

dn
9. Lengkapkan jujukan nombor yang berikut. TP2

S
Complete the following number sequences.

Contoh PdPc
gi
Tip Penting
8, 15 , 22, 29 , 36, 43, 50
an
Langkah 1: Kenal pasti beza bagi dua nombor berturutan yang diberi.
b 8 + 7 = 15 a 43 – 36 = 7 Step 1: Identify the different of two consecutive numbers given.
15 + 7 = 22
Langkah 2: Lakukan kaedah cuba jaya bagi nombor yang tidak diberi
Pola/ Pattern: +7 dan nombor selepasnya menggunakan pola Langkah 1.
l
Pe

Step 2: Perform try and error method for the blank number and the next number
using the pattern in Step 1.
n

(a) –3 , –8 , –13  , –18 , –23  , –28 , –33 (b) 52 , 54 , 56  , 58  , 60 , 62  , 64
ta

–5 –5 –5 –5 –5 –5   +2 +2 +2 +2 +2 +2
bi

(c) 1 024  , 512, 256, 128  , 64 ,  32 , 16 (d) 9, 27, 81  , 243  , 729, 2 187, 6 561  
÷2 ÷2 ÷2 ÷2 ÷2 ÷2 ×3 ×3 ×3 ×3 ×3 ×3
n er

10. Lengkapkan jujukan berikut berdasarkan pola yang diberikan.  TP2

Complete the following sequences based on the given patterns.
Pe

Contoh PdPc (a) Mendarab nombor sebelumnya dengan –4.

Menolak 4 daripada nombor sebelumnya. Multiply the previous number by –4.
Subtract 4 from the previous number.
3, –12  , 48  , –192  , 768  , –3 072  
243,   239  , 235  , 231  , 227  , 223

(b) Menambah 7 kepada nombor sebelumnya. (c) Membahagi nombor sebelumnya dengan 3.
Add 7 to the previous number. Divide the previous number by 3.

2 187,   729  , 243  , 81  , 27  , 9

86, 93  , 100  , 107  , 114

SP 1.2.2 Mengenal pasti dan memerihalkan pola suatu jujukan, dan seterusnya melengkapkan dan melanjutkan jujukan tersebut.

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 4

 Matematik  Tingkatan 2  Bab 1

1.3 Pola dan Jujukan ms.

PBD Patterns and Sequences
BUKU TEKS 10 - 13

11. Buat generalisasi tentang pola bagi jujukan berikut dengan menggunakan nombor, perkataan dan ungkapan
algebra. TP3
Make a generalisation about the pattern of the following sequences by using numbers, words and algebraic expression.

Contoh PdPc
Jujukan nombor/ Number sequence:
43, 38, 33, 28, …
–5 –5 –5

Nombor/ Number: Ungkapan algebra/ Algebraic expression:

Pola ialah –5 .

.
n: 0, 1, 2, 3, …

hd
×(–5)
The pattern is –5 .
–5n: 0, –5, –10, –15, …
Perkataan/ Words: + 43

.B
Menolak 5 daripada nombor sebelumnya. 43 – 5n: 43, 38, 33, 28, …
Subtracting 5 from the previous number.

dn
Maka, 43 – 5n dengan keadaan n = 0, 1, 2, 3, …
Thus, 43 – 5n where n = 0, 1, 2, 3, …

S
(a) Jujukan nombor/ Number sequence: (b) Jujukan nombor/ Number sequence:
1  , 1  , 1  , 1  , …
16, 22, 28, 34, …
gi
4 8 16 32
+6 +6 +6
1 1 1
an
× × ×
2 2 2

Nombor/ Number: Nombor/ Number:

l

Pola ialah +6 . Pola ialah × 1 .

Pe

2
The pattern is +6 .
1
The pattern is × .
2

n

Perkataan/ Words: Perkataan/ Words:

Mendarab nombor sebelumnya dengan 1 .
ta

Menambah 6 kepada nombor sebelumnya. 2

1
Adding 6 to the previous number. Multiplying the previous number by .
2
bi

Ungkapan algebra/ Algebraic expression: Ungkapan algebra/ Algebraic expression:

er

×6
n: 0, 1, 2, 3, …
 12 
n
n

n: 0, 1, 2, 3, …
+ 16 6n: 0, 6, 12, 18, … n

 12  : 1, 12 , 14 , 18 ,…
Pe

6n + 16: 16, 22, 28, 34, … ×1
4
1   1 n: 1 , 1 , 1  , 1  ,…
Maka, 6n + 16 dengan keadaan
 
4 2 4 8 16 32
n = 0, 1, 2, 3, …
n
Thus, 6n + 16 where n = 0, 1, 2, 3, … Maka, 1   1 dengan keadaan
 
4 2
n = 0, 1, 2, 3, …
1 1 n
Thus,    where n = 0, 1, 2, 3, …
4 2

SP 1.3.1 Membuat generalisasi tentang pola suatu jujukan menggunakan nombor, perkataan dan ungkapan algebra.

5 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

 Matematik  Tingkatan 2  Bab 1

  Modul PdPc
• Setiap nombor dalam suatu jujukan dikenali sebagai sebutan ke-n.
Each number in a sequence is known as the nth term.
• Sebutan jujukan ke-n boleh ditulis sebagai Tn dengan T ialah sebutan dan n ialah kedudukan sebutan.
The nth term of a sequence can be written as Tn where T is the term and n is the position of the term.

12. Nyatakan sebutan ke-7 bagi jujukan nombor berikut. TP3

State the 7th term of the following number sequences.

Contoh PdPc (a) –12, –8, –4, 0, …

51, 46, 41, 36, …

.
–5 –5 –5 –5 –5 –5 +4 +4 +4 +4 +4 +4

hd

51,  46,  41,  36,  31,  26,  21 –12,  –8,  –4,  0,  4,  8,  12

Sebutan ke-7 ialah 21 . T7 Sebutan ke-7 ialah 12 .

.B
The 7th term is 21 . The 7th term is 12 .

dn
(b) 1  , 1  , 1  , 1  , … (c) 2 916, 972, 324, 108, …
16 8 4 2
×2 ×2 ×2 ×2 ×2 ×2 ÷3 ÷3 ÷3 ÷3 ÷3 ÷3

S

1  , 1  , 1  , 1  , 1, 2, 4 2 916, 972, 324, 108, 36, 12, 4

gi
16 8 4 2
Sebutan ke-7 ialah 4 . Sebutan ke-7 ialah 4 .
an

The 7th term is 4 . The 7th term is 4 .

l

13. Tentukan nombor dalam kurungan sebagai sebutan keberapa bagi setiap jujukan nombor berikut. TP3
Pe

Determine the number in brackets as which term in each of the following number sequences.

Contoh PdPc (a) 8, 13, 18, 23, … [38]

4, 7, 10, 13, … [16]
n

+5 +5 +5 +5 +5 +5
+3 +3 +3 +3

ta

8,  13,  18,  23,  28,  33,  38

4,  7,  10,  13,  16 T1 T2 T3 T4 T5 T6 T7
T1 T2 T3 T4 T5
bi

Maka, 38 ialah sebutan ke-7.

Maka, 16 ialah sebutan ke-5. Thus, 38 is the 7th term.
er

Thus, 16 is the 5th term.

(b) 96, 92, 88, 84, … [68]
Kaedah Alternatif
n

–4 –4 –4 –4 –4 –4 –4
Ungkapan algebra
96,  92,  88,  84,  80,  76,  72,  68
Pe

Algebraic expression
Pastikan nilai n bermula dengan 1. T1 T2 T3 T4 T5 T6 T7 T8
1, 2, 3, 4, …, n Make sure the value of n starts with 1.
3, 6, 9, 12, …, 3n Maka, 68 ialah sebutan ke-8.
4, 7, 10, 13, …, 3n + 1 Thus, 68 is the 8th term.
∴ Tn = 3n + 1
Tn = 16
(c) 35, 27, 19, 11, … [–37]
3n + 1 = 16 –8 –8 –8 –8 –8 –8 –8 –8 –8
3n = 15
n = 5 35, 27, 19, 11, 3, –5, –13, –21, –29, –37
Kaedah ini sesuai digunakan apabila mencari nilai n yang T1 T2 T3 T4 T5 T6 T7 T8 T9 T10
besar. Maka, –37 ialah sebutan ke-10.
This method is suitable when finding the larger value of n.
Thus, –37 is the 10th term.

SP 1.3.2 Menentukan sebutan tertentu bagi suatu jujukan.

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 6

 Matematik  Tingkatan 2  Bab 1

14. Selesaikan setiap yang berikut.

Solve each of the following.

(a) Cari nilai p dan q dalam jujukan nombor berikut. (b) Pada setiap minggu, Hasan akan bersenam
Find the value of p and q in the following number sequence. di sebuah gim dengan keadaan pada setiap
TP3 minggu berikutnya, dia akan menambah
15, p, 3.75, q, 0.9375, 0.46875, … masa senamannya sebanyak 15 minit. Pada
minggu ketiga, Hasan telah bersenam
0.9375 ÷ 0.46875 selama 50 minit. Nyatakan masa bersenam
=2 pada minggu kelima, dalam jam dan
minit. TP4
÷2 ÷2 ÷2 ÷2 ÷2 Every week, Hasan will exercise in a gym where each
consecutive week, he will increase his exercise time by
15, 7.5, 3.75, 1.875, 0.9375, 0.46875, … 15 minutes. In the third week, Hasan has spent for 50 minutes.

.
State the time spent in the fifth week, in hour and minute.

hd
Maka, p = 7.5 dan q = 1.875. –15 –15 +15 +15
Thus, p = 7.5 and q = 1.875.
20 , 35 , 50 , 65 , 80

.B
Minggu kelima / The fifth week
= 80 minit / minutes
= 1 jam 20 minit / 1 hour 20 minutes

dn
(c) Rajah di sebelah menunjukkan titik-titik yang

S
disusun dalam bentuk segi tiga. Berapakah bilangan
titik pada segi tiga yang ke-8? TP4
The diagram shows the dots arranged in triangular shapes. How
gi
many dots are there in the 8th triangle?
an
+2 +3 +4 +5 +6 +7 +8
Bilangan titik dalam setiap segi tiga.
1, 3, 6, 10, 15, 21, 28, 36 Number of dots in each triangle.
l

T1 T2 T3 T4 T5 T6 T7 T8
Pe

Bilangan titik dalam segi tiga ke-8 = 36

Number of dots in the 8th triangle = 36
n
ta

(d) Rajah di sebelah menunjukkan sebuah perhiasan

bi

gantung yang disusun oleh Atilia. TP5 Baris pertama

The diagram shows a hanging decoration arranged by Atilia. First row
er

(i) Pada baris ke berapakah mempunyai susunan

Baris kedua
tiga bentuk?
n

Second row
Which row will have an arrangement of three shapes?
Pe

(ii) Berapakah jumlah bentuk yang diperlukan oleh Baris ketiga

Third row
Atilia untuk menyusun sehingga baris terakhir?
How many shapes are needed by Atilia to arrange until the last row?

Baris/ Row 1 2 3 4 5 6 7
Bilangan bentuk/ Number of shapes 7 6 5 4 3 2 1
(i) Baris kelima (ii) Jumlah bentuk yang diperlukan
Fifth row Total shapes needed
=7+6+5+4+3+2+1
= 28

SP 1.3.3 Menyelesaikan masalah yang melibatkan jujukan.

7 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

 Matematik  Tingkatan 2  Bab 1

(e) Putri ingin membeli sebuah komputer riba yang berharga RM3 500 untuk kegunaannya di universiti
kelak. Oleh itu, dia menyimpan setiap bulan dengan keadaan pada bulan pertama dia menyimpan
sebanyak RM30, bulan kedua sebanyak RM40, dan bulan ketiga sebanyak RM50. Jika Putri menyimpan
secara tetap dan wang simpanannya setiap bulan membentuk suatu jujukan, adakah dia dapat
membeli komputer riba tersebut dalam tempoh 2 tahun? Berikan sebab anda. TP6   KBAT Menganalisis
Putri wants to buy a laptop that costs RM3 500 for her own use in the university. Hence, she saves every month such that she saves
RM30 in the first month, RM40 in the second month and RM50 in the third month. If Putri saved constantly and her savings every
month forming a sequence, does she will be able to buy the laptop in 2 years? State your reason.

Wang yang disimpan oleh Putri setiap bulan (RM) selama 24 bulan
The money saved by Putri every month (RM) for 24 months

30, 40, 50, 60, 70, 80, 90, 100, 110, 120, 130, 140, 150, 160, 170, 180, 190, 200, 210, 220, 230, 240, 250, 260
Jumlah wang yang disimpan oleh Putri setiap bulan/ The total money saved by Putri every month

.
= 30 + 40 + 50 + 60 + … + 260

hd
= RM3 480
Maka, Putri tidak dapat membeli komputer riba itu kerana dia masih kekurangan RM20 (RM3 500 – RM3 480).

.B
Thus, Putri is not able to buy the laptop because she still short for RM20(RM3 500 – RM3 480).

S dn
15. Lakukan aktiviti di bawah.  TP6 Pembelajaran Penyelesaian Masalah
gi
Carry out the following activity.

Aktiviti
an
 
Suatu sebatian hidrokarbon mengandungi Formula struktur Formula molekul
unsur karbon, C, dan hidrogen, H. Jadual berikut Structural formula Molecular formula
l

menunjukkan formula struktur dan formula molekul

Pe

bagi setiap hidrokarbon.   H

A hydrocarbon compound has the elements of carbon, C, and

hydrogen, H. The following table shows the structural formula and H C H CH4  
n

the molecular formula for each of the hydrocarbon.

ta

(a) Lukis formula struktur bagi 3 sebatian hidrokarbon H

yang seterusnya.
H H
Draw the structural formula for the next 3 hydrocarbon
bi

compounds.
H H H H
H C C H C2H6
er

H C C C C H H H
n

H H H H
H H H
Pe

H H H H H
H C C C H C3H8
H C C C C C H

H H H H H H H H

H H H H H H

H C C C C C C H

H H H H H H

(b) Buat satu generalisasi tentang pola bagi formula molekul tersebut.
Make a generalisation of pattern for the molecular formula.

Cn H2n + 2 ,   n = 1, 2, 3, …

SP 1.3.3 Menyelesaikan masalah yang melibatkan jujukan.

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 8

 Matematik  Tingkatan 2  Bab 1

Mastery PT3 Pentaksiran Sumatif

5. Rajah di bawah menunjukkan suatu urutan

Bahagian A
bentuk.
The diagram below shows a sequence of shapes.
1. –21, –19, g, –9, –1, 9, ...

Dalam urutan nombor di atas, nilai bagi g ialah
In the above number sequence, the value of g is
Berapakah bilangan heksagon yang ada pada
A –12 C –15 bentuk ke-12?

.
B –14 D –16 How many hexagons are there in the 12th shape?

hd
2. Rajah di bawah menunjukkan suatu jujukan A 23 C 25
nombor. B 24 D 26

.B
The diagram below shows a number sequence.
6. Pola yang manakah tepat bagi ungkapan algebra
117 649, 16 807, 2 401, 343, 49, ... 5n – 9 dengan keadaan n = 1, 2, 3, 4, …?
Which pattern is the accurate for algebraic expression 5n – 9

dn
where n = 1, 2, 3, 4, …?
Apakah pola bagi jujukan tersebut? A –4, 1, 6, 11, … C 11, 6, 1, –4, …
What is the pattern of the sequence?
B –4, –1, 6, 11, … D 14, 19, 24, 29, …
A + 7 C × 7

S
B – 7 D ÷ 7
Bahagian B
3. Rajah di bawah menunjukkan Segi Tiga Pascal.
gi
The diagram below shows a Pascal’s Triangle.
1. (a) Lengkapkan jujukan berikut.
an
Complete the following sequence.
1
[2 markah/ 2 marks]
l

1 1
Pe

Jawapan/ Answer :
1 x 1
91, 101, 121 , 151, 191 , 241
1 3 y 1

n

(b) Nyatakan pola bagi setiap jujukan nombor

Cari nilai x + y.
ta

berikut.
Find the value of x + y. State the pattern of each of the following number
A 2 C 5 sequences.
bi

B 3 D 6 [2 markah/ 2 marks]
4. Jadual di bawah menunjukkan waktu peperiksaan Jawapan/ Answer :
er

yang dijalankan di SMK Putra.

The table below shows the examination time conducted in SMK Jujukan nombor Pola
Number sequence Pattern
n

Putra.
(i) 425, 400, 375, Tolak 25 daripada
Pe

Mata pelajaran / Subject Masa / Time 350, 325, 300, … nombor

Matematik / Mathematics 8.30 a.m. sebelumnya.
Subtract 25 from the
Sains / Science 10.30 a.m. previous number.
Sejarah / History 12.30 p.m.
Hitung beza waktu peperiksaan bagi setiap mata (ii) –23, 92, –368, Darab nombor
pelajaran. 1 472, –5 888, … sebelumnya
Calculate the difference of examination time for each subject.
dengan – 4.
A 1 jam / 1 hour Multiply the previous
B 2 jam / 2 hours number by – 4.
C 1 jam 30 minit / 1 hour 30 minutes
D 2 jam 30 minit / 2 hours 30 minutes

9 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

 Matematik  Tingkatan 2  Bab 1

2. Lengkapkan Nombor Fibonacci berikut. A cell divides itself by mitosis. A parent cell divides into
Complete the following Fibonacci Number. two daughter cells is known as binary fissions. Shubitaa
[4 markah/ 4 marks] investigated the growth of cells in the laboratory and she
noticed that the cell underwent binary fission a few times.
Jawapan/Answer : She recorded the data as in the table.

0 1 1 2 3 5 8 13

Bahagian C

3. (a) Rajah di bawah menunjukkan suatu pola

nombor.
The diagram below shows a number pattern.

.
hd
43,  49,  55,  a,  67,  73,  79,  b, …
Cari nilai a dan b. (i) Lengkapkan jadual di bawah
Find the values of a and b. berdasarkan pola yang diperhatikan.

.B
[2 markah/ 2 marks] Complete the table below based on the observed
Jawapan/ Answer : pattern.
+6 +6 +6 +6 +6 +6 +6 [2 markah/ 2 marks]

dn
   Jawapan/ Answer :
43,  49,  55,  61,  67,  73,  79,  85
a = 61,  b = 85 Bilangan kali

S
belahan dedua
berlaku, n 1 2 3 4 5 6
gi
The number of times
(b) Rajah di bawah menunjukkan suatu pola. binary fissions occur, n
The diagram below shows a pattern.
Bilangan sel
an

The number of cells

2 4 8 16 32 64

(ii) Bentuk satu generalisasi tentang

l
Pe

bilangan sel belahan dedua kali ke-n

dengan menggunakan ungkapan
algebra.
Form a generalisation for the number of cells at the
n

nth binary fission by using algebraic expression.

Cari hasil tambah sebutan ketujuh dan
ta

[2 markah/ 2 marks]
sebutan kelapan mengikut pola yang diberi.
Find the sum of the seventh term and the eighth term Tip KBAT
bi

according of the given pattern.

Tuliskan satu generalisasi bilangan
[2 markah/ 2 marks] sel belahan dedua dalam bentuk ayat
er

Jawapan/ Answer : matematik.

Write a generalisation for the number of cell in the
+2 +2 +2 +2 +2 +2 +2 form of mathematical sentence.
 
n

5,  7,  9,  11,  13,  15,  17,  19 Jawapan/ Answer :

T1 T2 T3 T4 T5 T6 T7 T8
Pe

2n, n = 1, 2, 3, …
Sebutan ke-7/ 7th term : 17
Sebutan ke-8/ 8th term : 19 (iii) Tentukan bilangan sel bagi belahan
17 + 19 = 36 dedua yang ke-10.
Determine the number of cells at 10th binary
fission.
[2 markah/ 2 marks]
(c) Suatu sel membahagikan diri melalui mitosis. Jawapan/ Answer :
Satu sel induk menjadi dua sel anak dipanggil 210 = 1 024
sebagai belahan dedua. Shubitaa mengkaji
pertumbuhan sel dalam makmal dan dia
mendapati sel tersebut mengalami belahan
dedua beberapa kali. Dia merekodkan data
seperti dalam jadual.   KBAT Menganalisis

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 10

 Matematik  Tingkatan 2  Bab 1

y
Master
KBAT
Dalam keadaan yang tertentu, sejenis populasi serangga dapat membiak
dengan setiap generasi baharu adalah 2 kali lebih besar berbanding dengan
generasi sebelumnya. Jika terdapat 100 ekor serangga dalam generasi
pertama,
Under particular circumstances, an insect population is growing in such a way that each new
generation is 2 times as large as the previous generation. If there were 100 insects in the first
generation,

.
hd
(i) hitung bilangan serangga dalam generasi yang ke-4,
calculate the number of insects in the 4th generation,

×2 ×2 ×2

.B

100, 200, 400, 800, … Tip KBAT

dn
Kenal pasti bilangan serangga bagi setiap
Bilangan serangga dalam generasi ke-4 generasi yang membentuk suatu jujukan.
Number of insects in the 4th generation Kemudian, cari sebutan dalam jujukan
= 800 tersebut yang mewakili bilangan serangga

S
dalam setiap generasi.
Identify the number of insects in each generation that
gi forms a sequence. Then, find the term that represents
the number of insects in each generation.
(ii) hitung jumlah serangga dalam lima generasi,
an
calculate the total number of insects in five generations,

×2 ×2 ×2 ×2
l

Pe

100, 200, 400, 800, 1 600

Jumlah serangga dalam lima generasi
n

Total number of insects in five generations

= 100 + 200 + 400 + 800 + 1 600
ta

= 3 100
bi
er

(iii) berapa kalikah populasi serangga dalam generasi ke-5 berbanding dengan generasi pertama?
how many times is the population of insects in the 5th generation compared to the first generation?
n

Bilangan serangga dalam generasi ke-5

Pe

= 1 600
The number of insects in the 5th generation

Bilangan serangga dalam generasi pertama 100
The number of insects in the first generation
= 16

Maka, populasi serangga dalam generasi ke-5 ialah 16 kali berbanding dengan generasi pertama.
Therefore, the population of insects in the 5th generation is 16 times compared to the first generation.

Praktis TIMSS/PISA
KUIZ 1

11 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

 BAB Pola dan Jujukan
1 Patterns and Sequences

Mastery PT3
Bahagian A

1. –21, –19 , g , –9 , –1 , 9 , … 5. Jujukan bilangan bentuk:

Sequence of number of shapes:
+2 +4 +6 +8 +10
1, 3, 5, 7, …
g = –19 + 4
= –15 Ungkapan algebra / Algebraic expression :
2n – 1, n = 1, 2, 3, 4, …
Jawapan / Answer : C
T12 = 2(12) – 1

.
hd
= 23
Jawapan / Answer : A
2. 117 649 , 16 807 , 2 401, 343 , 49 , ...

.B

÷ 7 ÷ 7 ÷ 7 ÷ 7

Pola / Pattern : ÷ 7 6. n = 1, 5n – 9 = 5(1) – 9

dn
Jawapan / Answer : D = –4
n = 2, 5n – 9 = 5(2) – 9

S
=1
3. x = 1 + 1 n = 3, 5n – 9 = 5(3) – 9
gi
=2 =6
y = 2 + 1 n = 4, 5n – 9 = 5(4) – 9
an

=3 = 11
x + y = 2 + 3 Jawapan / Answer : A
l

=5
Pe

Jawapan / Answer : C
n

4. 8.30 a.m. , 10.30 a.m. , 12.30 p.m.

ta

+2 jam +2 jam
bi

+2 hours +2 hours

Jawapan / Answer : B
n er
Pe

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.