'Nederlandse soldaten

deden in 1940 wat ze

konden'

16 mei 2015, 2:00

Majoor J.S. Sas in zijn achtertuin. Op 4 april 1940

waarschuwde Sas minister Dijxhoorn in Den Haag
voor de ophanden zijnde invasie. Hij werd niet
geloofd. Beeld anp

Volkomen geïsoleerd
David Barnouw vraagt zich af waarom
de Belgische en Franse legers het in 1940
zo veel langer uithielden dan het
Nederlandse (Geachte redactie, 13 mei).

Afgezien van het schokeffect van het

bombardement op Rotterdam en de
dreiging van bombardementen op
andere steden, was Nederland op 14 mei
uitgevochten. Het kwalitatief zwakke
leger zat volkomen geïsoleerd in de
kwetsbare westelijke provincies, waar de
Duitsers al via Rotterdam waren
binnengedrongen.

Het Belgische leger was tweemaal zo

groot als het Nederlandse en vocht naast
en met sterke Britse en Franse legers. Het
Franse leger was bijna even groot als de
totale Duitse invasiemacht en had meer
tanks. Dat Belgen en Fransen langer
doorvochten dan de Nederlanders is dus
niet zo gek. Dat Frankrijk het maar zes
weken uithield, is veel opmerkelijker.

Evert van Ginkel, Leiden

advertentie

Niet op aanval gerekend

David Barnouw vraagt zich in zijn
reactie op Rein Bijkerk (O&D, 11 mei) af,
of er misschien eens gekeken kan
worden waarom België en Frankrijk het
zo veel langer uithielden tegen dezelfde
Duitse overmacht dan de Nederlandse
krijgsmacht in de meidagen van 1940.

Een kort antwoord op die vraag zou

kunnen luiden: omdat de Nederlandse
regering (op grond van
inlichtingenwerk) bij een oorlog niet
rekende op een aanval op heel
Nederland. De regering rekende alleen
op een doormars van Duitse troepen
door Noord-Brabant en Limburg. Zij was
ervan overtuigd dat het hart van het
land (de Vesting Holland) van een Duitse
overval gespaard zou blijven.

Op grond van deze overtuiging wilde de

regering een onzinnige militaire
confrontatie tegen 'een overmachtige
vijand' (in Noord-Brabant dus) uit de
weg gaan. Zij trok daarom haar troepen
uit de Peel Raamstelling terug.
Nederland kon zo buiten een oorlog
tussen Duitsland en Frankrijk blijven.

Met deze wijziging in haar

defensiestrategie speelde de regering -
en dat wist zij niet - de Duitse
plannenmakers in de kaart. Die planden
vanaf februari 1940, als 'nevenactie' van
de veldtocht tegen Frankrijk, de
verovering van heel Nederland. De
ongehinderde opmars van een Duitse
tankdivisie (de 9de) volgens dit plan,
dwars door 'open' Brabant, door de
Langstraat over de Moerdijkbruggen
naar het binnenste van de Vesting
Holland, beslechtte het lot van
Nederland in de meidagen van 1940.

De Duitse tanks arriveerden volgens

plan op 13 mei in de Vesting Holland. Na
drie dagen 'vechten' was voor Nederland
de strijd beslist. Alle andere
gevechtshandelingen ('keihard' of niet)
waren bijzaak.

Cor den Ridder, Leidschendam

Gevlucht naar Engeland

David Barnouw schrijft: 'Misschien kan
er eens gekeken worden waarom België
en Frankrijk het zoveel langer uithielden
tegen dezelfde Duitse overmacht, in
plaats van hoerageroep over de dappere
Nederlanders'.

Los van deze vraag doet, 75 jaar later, de

sneer naar de soldaten (die destijds met
inferieur en te weinig materiaal hun
best deden ons land te verdedigen)
onsympathiek aan.

Wellicht geeft Barnouw zonder het zelf

te beseffen zelf een deel van het
antwoord. Hij noemt het 'uitwijken' naar
Engeland van de Nederlandse marine,
het kabinet en de koninklijke familie.

Dat zou je ook vluchten kunnen noemen

en het werkte demotiverend, en niet
alleen op de militairen. Overigens
hoeven we niet alleen naar België en
Frankrijk te kijken. Bijvoorbeeld
Denemarken: daar is nauwelijks
gevochten omdat het zinloos was, en
koning Christian bleef op zijn post.

Bert Fakkeldij, Almere Haven

Zeeland vocht door

Misschien was niet iedere Nederlandse
soldaat in de meidagen even dapper.
Maar om nu over de hele linie de
Nederlanders als minder te kwalificeren
dan de Belgen en Fransen die het langer
zouden hebben uitgehouden tegen de
invallende Duitsers is een stap te ver.

Het lijkt wel of na de publicaties van

historicus Loe de Jong met eenzelfde
strekking niets meer daarover bekend
zou zijn geraakt. Dat is zeker niet zo.

Overigens gold de capitulatie niet voor

de troepen die nog actief waren in de
provincie Zeeland. De commandant
aldaar geeft op 15 mei 1940 de order: 'zal
de verdediging van Zeeland tot het
uiterste worden voortgezet, zulks
temeer, nu een groot aantal troepen van
de Geallieerde strijdkrachten onze
gelederen heeft versterkt.'

Hij doelt hiermee op Franse en later ook

Belgische troepen. De gevechten
bijvoorbeeld in Zeeuws Vlaanderen
hielden pas op 22 mei op.

Ten tweede is de bij de brief geplaatste

foto tekenend. Hier zijn gesneuvelde
Nederlandse soldaten op de Mijlweg bij
Dordrecht afgebeeld. Dit was naast
Waalhaven de enige aanval van de Duitse
parachutisten die gelukt is. Alle
landingen rondom Den Haag liepen
voor de Duitsers vast. Een van de
resultaten is dat grote aantallen goed
getrainde parachutisten tijdens de
meidagen nog als krijgsgevangenen zijn
afgevoerd naar Engeland.

Het erkennen van hetgeen wel is

gepresteerd onder de barre
omstandigheden, met geringe
voorbereiding en beperkte middelen,
verdient alle steun!

Arjen Bosman, Dordrecht

MEER OVER CONFLICTEN, OORLOG EN VREDE

NEDERLAND FRANKRIJK DAVID BARNOUW

advertentie

Nieuws & Achtergrond

REPORTA​GE HUISVESTING OUDEREN

Ouderen zijn gelukkig in

Zwols ‘knarrendorpje’

NIEUWS POLEN

Polen ligt op ramkoers met

Brussel over omstreden
tuchtkamer voor rechters

NIEUWS GEOPOLITIEK

China: ‘uiterst negatieve

consequenties’ bij blokkade
verkoop ASML-chipmachine

REPORTA​GE DEN HAAG

Eindelijk heeft Zoulikha weer

het gevoel dat ze meetelt,
dankzij een basisbaan

NIEUWS KWETSBAARHEID CITRIX-SERVERS

Hackers wisten systemen

Medisch Centrum Leeuwarden
binnen te dringen

ENQUÊTE

Geef uw mening en help

onze website en apps te
verbeteren

MEER NIEUWS & ACHTERGROND

Wilt u belangrijke informatie

delen met de Volkskrant?
Tip hier onze journalisten

Algemeen

Contact met de Volkskrant

Privacystatement

Abonnementsvoorwaarden

Gebruiksvoorwaarden

Cookiebeleid

Colofon

Service

Klantenservice

Mijn profiel

Vakantieservice

Adverteren

Losse verkoop

Meer de Volkskrant

Abonneren

Nieuwsbrieven

Digitale krant

Webwinkel

Inclusief

RSS-feeds

Facebook

Twitter

Android apps

iOS apps

Navigeer

Columnisten

Recensies

De Volkskeuken

Archief

Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.

Linken kan altijd, eventueel met de intro van het stuk erboven.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of
illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2019 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden

Dit artikel krijgt u cadeau. Lees UITPROBEREN

deStart
eerste 4Best
weken gratis.Nieuws
gelezen Zoeken Service