You are on page 1of 70
MUC LUC PHAN UNG i CAC KHALNIEM CO BAN CUA QUA TRINH CHUYEN HOA HOA HOC Il CACKHAINIEM COBAN 5 Ila — Phan loai hé. 5 IL1.b Phuong trinh ti heong, 5 MLe Bude phan tng (9) 6 M1d — Higu sudt chuyén hod Xi 6 ULLe Dé chon lwa (8) ctia chdt tham gia phéin tong A, chuyén hod thanh sin pham A 7 ILL Higu sudt tink cho tieng séin pham (Ri) 7 1.2 BONG HOAHOC.... nnn se tnnninnnnn wll IL2.a Van téc phin ting hod hoe. u 1.2.6 Phuong trinh déng hoc R 12. Méts6 vidw 2B 13 NHIETDONG HOAHOC......... sssntneensninnense 15 13.a Ning nguyén I eo ban cia nhigt déng hoc 15 3.6 Phuong trinh trang thd Is M13. Nhigt phan ing 16 1L3.d Cain bang hod hoc. 7 PHAN 11: THIET By PHAN UN 1 DAICUONG. Ll PHAN LOAI THIET BJ PHAN UNG 00. csceosenessseees soeeneeneeneene La Theo pha ciia hé. . . son 20 LLb Diéu kign tién hank qué trink. 20 Llc Theo diéw kién thivy déng. 20 12. PHA VIEC 21 12.a Thiét bi phan img gidn doan 1.2.6 Thiét bi phan tong lién tue 1.2.¢ Thiét bi phan ieng bén lién tuc 13 NHIEM VU THIET KE THIET BJ PHAN UNG...........~ 14 CANBANG VAT CHAT VA CAN BANG NHIET TONG QUAT. 14a Cin bing vat cht. 14.6 Céin bang nhigt Los AC THIET B] PHAN UNG THEO PHUONG THUC LAM Il MOTAMOQT SO DANG THIET BI PHAN UNG DONG THE CO BAN evecssenee23 TLL THIET BYPHGN NG LIEN TYC so snnnntsnninsnninninsnnnnnnssnnnnssnnnnne DS ILLa — Thiét bj phan ting dang ong 23 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P IL1.b —Thiét bj phan ting dang khudy trén bj twdng.... ses soeenene 26 Ile Thiés bi phan ting nhiéu ngiin (&tagé) 29 11.2 THIET Bj PHAN @NG GIAN DOW. 30 I.2.a__ Thiét bj phan tong khudy trn hoat déng gidn doan 30 Il AP DYNG PHUONG TRINH THIET KE... It SOSANH CAC THIET BI PHAN UNG DON. Ml.1.a Thiet bj phan ig Khudy trdn hoat dng dn dink va thid Bi phn ing dang dng v6i phn ting bac mot vi bac hat. 33 TILL.b Anh Incdng ctia su bién déi ti 1é néng dp ban du ciia tac chat trong phan ting bac hai 35 . U2 HE NHIEU THIET B] PHAN UNG 38 IIL2.a Thiet bj phan tong dang ong mac noi tiép va / hodc mac song song 38 11.2.6 Thiét bj phan img khuay trén bang nhau mac ndi tiép (thiét bi phan ing nhiéu ngan) 39 IV HIEU UNG NHIET DQ. IV... KHALNIEM VE HEU UNG NHI Tey 42 1V.2. THIET BI PHAN UNG KHUAY TRON HOAT DONG ON DINH...........-...43 IV.3 THIET B] PHAN UNG DANG ONG “ oe Vv V.1 PHAN LOAIHE PHAN UNG D] THI 46 Vila Phan ting khi- rin Vib Phan ting long - rin V.1e Phan ing khi- long - rin Vid Phan iing long - long. Vile Phan ting Bhi 16mg 0, v2. AP DUNG VAO THIET K V3 PHANUNG XUCTACRAN.. V3.a — Khdi niém vé chdt wie tae. V.3.b — Coché ctia phan ting hé khi voi chat xtic tae rén (2 pha), 52 V.3.c — Thiét bj phan ing xiic tate rin mot pha lieu thé (khi hodc long) 54 V3.d_—_ Thiét bj phan ing xiic tac réin nhiéu pha, . . 60 V4 PHN GNG RIN- LUU CHET KHONG XUC TAC Va — Dai cuong. V.4.b M6 hinh phan itng. Vc Van toc phin img theo mé hink loi chwa chuyén héa 65 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P MO DAU Thi 461 héa hoe. Ngudi ta dinh nghia thiét bj phan img 1a thiét bj ma trong d6 xy ra cde phan img héa ‘hoc, nghia Ia cdc thiet bj dé chuyén héa cdc chat tham gia phan img thanh céc sin pham héa hage. bj phan img la céc thidt bj trong tm ca da s6 céc qué trinh bi Ni dung chi yu cia gido trinh nay 1a di su vao co ché cée qua trinh phin img, quy ludt va img dung quy luit 48 giai quyét mot sé vin dé cong nghé, dic bigt 1a céc qué trinh phan img thuong gip trong céng nghé héa hoc cdc hop chat vé co va hitu co. Sau d6, ching ta khao sat cdc logi thiét bj phan img khac nhau duge sit dung trong linh vyc I9c - hod dau cing hu sé nghién ctu nguyén IY hoat dong va phuong phap thiét ké céc loai thiét bi phan img ni (68 dua ra cde traémg hop tinh todn cu thé) Nhimg phan img xay ra trong thiét bj phan tmg_khéng chi la nhimg phan img hoa hoc tuin theo nhimng dinb ludt vé bién déi chat thudn tuy ma cdn bao gom nhigu qui trinh khéc cing xdy ra va tée déng qua Iai lin nhau. Moi qué trinh phan img déu c6 kém theo qué trinh thu nhigt hoc tod nbiét (nbigt héa hoc). Nhigt héa hoc nay lam thay déi nhigt 46 cia phan img, do d6 anh huéng dén te d} phin img va chat lung. sin phim. Do yéu cau vé chét wong sn phim ciing nhur dé trinh sinh ra nhiéu céc phan ‘mg phy tao ra céc sin pham khong mong mudn, méi phan img cn thye hign & m6t ché 46 nhiét nhdt dinh va nhu vay doi hoi phai cé qué trinh trao ddi nhigt, Doi véi nhimg phan img di thé, qué trinh trao ddi vat chdt giita cdc pha cing tuin theo co ché ciia qué trinh chuyén khdi va do d cing anh huémg dn 46 phan img. Ngoai ra, ché 46 thuy déng lye trong thiét bj cing anh hudng dén qué trinh phan tng, ‘Nhu vay, cdc qué trinh xay ra trong thiét bj phan img I qué trinh téng hop bao gém qué trinh thuy lye, trayén nhiét, chuyén khéi va phan ting héa hoc. _ Gio trinh nay duge giang day sau mi ign thie cn thiét cia mén hoe, ching ta = Nhigt dng héa hoc = Dong héa hoc hod ly va hod céng. Vi vay, d8 nim ying cic phai én lai cdc ndi dung c6 Tién quan vé ~ Thuy lye hoe ~ Cféc qué trinh chuyén khéi qué trinh trao d6i nhigt 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P PHAN I :KY THUAT PHAN UNG I PHAN LOAI CAC PHAN UNG HOA HOC Theo cdc tiéu chudin sip xép khdc nhau, cé thé cé cdc loai phan img khéc nhau. Bang] : Cc loai phan img Tigu chun phén loai | Loai phim tng héa hoc Co ché phan img - Sé phan tir tham ‘gia phan img Bac phan img Didu ign thye hhign phan img - Trang thai pha ita he phan img phin img mot chiéu phan img hai chiéu (than nghich) phan img song song phan ing ndi tiép phan img don gian (qué trinh bién déi héa hoc chi xay ra theo miét logi trao d6i nguyén 18) phan img phite tap (dng thai xay ra nhigu phan img) phan img don phan tir phan img hai, da phan tit phan img bac 1, bac 2, phan img bac sé nguyén, bac phan sé phan tng ding tich, ding nbiét, doan nhigt, da bién mhigt (la phan img c6 trao déi nhiét voi moi truog xung quanh mhung khéng dat duge ché dé dang nhiét, nhigt €5 cia hén hop phan img thay di theo théi gian vi khéng gian) phan img gin doan, lién tuc, bin lién tuc an img dong thé: phan img xay ra trong hé déng nhit, cdc cu tir tham gia trong hé cing mét trang thai_pha (Khi, léng) phan img dj thé: phan img xdy ra trong hé khong déng nhit, ‘cde céu tir tham gia phi Kkhi-long, hg 3 pha : Khi-long-rin) ‘KV tht - Thidt By phn ing HS. Lé thi Nhue ¥ m CAC _KHAI NIEM CO’ BAN CUA QUA TRINH CHUYEN HOA HOA HOC 11 CAC KHAI NIEM CO BAN H.La Phan logi hg Diya vio phuong thife trao di nbigt va chit véi méi trudng xung quanh ma ngwdi ta phin bigt hg phan Ging 14 hé kin, hé mé hay hg c6 Ip © HG kin: Wa he trong qué trinh phan img khdng lién tuc trao d6i vat chit voi méi tung xung quan, Qua trinh trao di chit xy ra theo chu ky va la qua trinh phy trong thiét bj phan img (nap nguyén ligu va théo sén phim). Trong qué trinh bién déi chét, khéi hrong phan img cia hé khong 46i > Hé kin gn lién véi qué trinh phan img gidn doan. Trong hé kin ludn lun t6n tai qua trinh trao d6i nhigt gitia hg véi méi truong xung quanh © H@ md: Wi hg trong qua trinh bign déi chat lign tue c6 qua tinh trao d5i chAt v6i moi ‘rung xung quanh, c6 thé la mt hay nhieu dong vat chit theo céc hurémg khdc nhau. Qué trinh trao d6i chat may Iuén luén gin véi qué trinh trao déi nhiet. © He cé lp : 1a bé khéng trao ddi chat va khéng trao 44i nhiét voi méi trong xung quanh. ‘Nhung trong thye 18, khé c6 thé thye hign duge phan img 6 hé c6 lp vi ngudi ta khong ‘thé bdo 6n, céch nhigt mét cach tuyét déi IL1.b Phuong trink ti lugng © Phuong trinh ti long 1a phuong trinh biéu dién quan he twong téc mang tinh dinh Inong gitta céc cdu tir tham gia phan img trong hé. Vi du : Ta c6 phan img don gian GA; +BAr > As Trong d6: As Aa chat tham gia phan img A san phim Phuong trinh ti long duge biéu din theo céng thire chung sau Lv,A,=0 6 tht ty ciia cdc cau tir S;j-1eR 6 thir ty eta cée phan ing S - Tong sé céc cd tir R- Téng sé cde phan tmg ‘vij~ hG s6 ti lugng cia cu tir i 6 phan img th (vy = 4 By Yoo) Neudi ta qui use - Déi véi cdc chét tham gia phan tng. vs éi véi ede sin phim w>0 ~ bi véi cc chit tro, dumg mi, xtc tac: vy 0 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P © Phuong trinh ti lwgng ciing 1a mét dang cla phuong trinh cn bang vat chat Vi dy : Phan img tao NH; xay ra theo co ché 3H + No => 2NHs Ma khéi luong nguyén tir: Mu = 1, My = 14, Myus = 17 Phuong trinh ti rng cho phan tmg nay c6 dang -3H -INo + 2H Trong 6 : Vip = -3, vy2 =-1, ves = 2 Vay 32x 1)-1Qx 14) +22x IN =0 IL.Le Bude phin tong (9 Bude phan img la ti s6 gitra sé mol thay déi ciia cu tir bat ky trong hén hop sin phim cia phan img vi hé s6 ti hromg trong img cla cu tir a6 Mi phan img déu duge dic tng béi buée phan img &, Doi voi hé kin a= (mol) Trong dé: nig 86 mol dau cia cfu tir i, mol nm 86 mol cudi cia cfu tir i, mol D6i voi hg mo g, (mol/h ou kmol/h) Trong 46: Fi: Iuu gng mol du cua edu tiri, mol/h ou kmol/h Iu lugng mol cudi cia edu tri, mot/h ou kmol¢h Vay ta c6 thé biéu dign cn bing mol cho méi cdw tir A; nhu sau non,+Dvyg vis LS va IL1.d Higu sudt chuyén hod Xi * Higu sudt chuyén héa tinh theo mét cdu tir ndo dé - thudng cho nguyén ligu, bang phan trim hong edu tir &6 da tham gia vao phan img héa hoe tao sin phim (so véi Iuong ban dau). © Boi véi hg kin : Ta cb n,—n x100 (%) + Déi voi he ho «100 (%) 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P © Néu la phan img thudn nghich : phan img sé két thite trang théi cin bang héa hoe, khi a5 X= trong dé : ni* - sé mol cdu tir Ai con lai sau khi phan tmg da dat dén cin bing IL.Le B6 chon lua (S) cia chat tham gia phan tong A; chuyén hod think sn phim A; Chinh bing higu sudt chuyén héa cia Ai thanh Ai Lugng Aj tao thinh Lugng A, mat div, voi a: hg sé ti lugng cita cht tham gia phan img Ai a‘ :hé so ti hrgng cia chat tao thanh sau phan img Ai ILLS Higu sudt tinh cho tig sin phim (Ri) Higu suét tinh cho timg sin phim chinh bing ti sé % gia lung sin phim nay thu duge va Iugmg nguyén igu dem xi ly. Ching ta 06 méi lig he Ri=S8ixXi Vidul Xét qué trinh cracking nhigt m6t loai cin 550 °C’ dé sin xuit xing 1- Higu sudt chuyén héa tinh & dau ra cia thiét bi phan img : Luu lugng khéi luong cia nguyén ligu cdn - Lugng cén cén lai trong dong s&n phdm ra Luu lugng kh6i lugng eda nguyéa ligu ein 2-6 chon Iya cia qué trinh 48 tao ra sin phim xing Luu lugng khéi légng xang tao thanh trong ding sin phdm_ ‘Luu lugng khéi lugng cla nguyén ligu c&n - Lugng cn cén Iai trong déng sn phdm ra 3- Higu suat thu xing : Luu lugng khéi lugng ca xing tgo thanh trong dong sin phdm Liu ligng khdi lugng ela nguyen ligu ein Vidu2 Cho2phinimg: © OOS 2c >c, 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P Ning 46 eta ede céu ti 6 dong vio va dong ra cia thit bj phin tmg duge xéc dinh theo bang sau Dang vio (mot) [Dong ra (mol) cr a 100 20 co dA 100 80 Co As 10 40 co dAG 5 25 1- Phuong trinh ti hrong DvjA\=0 “Ar Ar + As=0 QAy+ Ay =O 2+ Bute phin img é as =20 (mol) 40-10 5, = ST - s0 (mon 3- Higu swat chuyén hoa ftchuyinhéacia cr, 200720 Higu suit chuyén héa eta C - 80% fu sult chuyén h6a cia C ens Higu suit chuyén héa cia Cy “se = 20% 4+ Dé chon Iya . - 40-10 § chon Iya chuyén héa tir Cs" sang Ce 275% 9 enon Tue enue ne se T9920 T bate 25-5 1 D6 chon Iya chuyén héa tit Cy G x7 = 25% chon Iya chy hoa tr Cx" sang Cy: 25S of Vidu3 Xét qué trinh chuyén héa ha hoc mét nguyén liga ning, Has) > M ogra)? Fig) VO 280-48 cong nght sau A. So dé véi qué trinh téch sin pham nhe L va trung binh M truée khi hoi luu phan Jan long nguyén ligu nang khong chuyén héa 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P +] L=45 Thiét bi Thigt bj Phan img TD} tich M=45 H-29 H=39 ¥ © 6 chuyén héa riéng phan cia H Xp, =(129-39V/129 = 10% * Dé chuyén héa toan phin cia H X_ = (100- 10/100 © Dé chon Iya chuyén héa tir H sang M Sune = 45/(129 -29) = 45/(100 - 10) = 50% 90% Dé chon Iya chuyén héa tir H sang L : Su = 451(129 - 29) = 45/(100 - 10) = 50% Hig sudtrigng phin cia M so véi Hz Ry =Xpx Sune 10% x 50% = 35% Hay: Rp = 45/129 =35% © Higu suit toan phin ciia M so voi H: Ry ~XexSum = 90% x 50% = 45% Hay: R, = 45/100 45% © Higu sudt rigng phan cia L so véi H: R, =XpxSun, = 70% x 50% = 35% Hay: Ry = 45/129 35% © Higu sudt toan phn cia L so v6i H Re =XExSun = 90% x 50% = 45% Hay: R, ~45/100 = 45% B. So dé voi qué trinh tich sén phim nhe L truée khi hoi heu phan lén long sin pham trang binh va nang khong chuyén héa 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P H=136 H=100 M-36 po Thiét bi Thiét bj ¥ +} Phin img |—I—+} tach H=36 a Me %6 M=40 — H-4 >| M=4 © Dé chuyén héa riéng phin cia H X, = (136 -40V/136 10.6% * D6 chuyén héa toan phin cia H X, = (100-4)/100 = 96% #6 chon Iya chuyén héa tir H sang L Sun.=92/(100-4) = 95.8% * DO chon Iva chuyén héa tir H sang M Sunc= (40-36) (136-40) = 4/96 = 4,2% © Higu suat riéng phan cita L so véi H Ry =Xpx Sun 10.6% x 95.8%= 67.6% Hay: Ry =92/136 7.6% © Higu suit toan phin cia L so voi H Ry =Xpx Sar 96% x 95.8% = 92% Hay: R, =92/100 =92% 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P 1.2 BONG HOA HOC I1.2.a Vain toc phan teng hod hoc Dinh nghia chung : van tc phan img héa hoc thé hign su thay déi vé lvgng cia mét cdu tir nao dé tham gia phan img theo thoi gian Luu § : Vin téc phan img 1d mét dai hong Iudn Iudn dong hogc bing khong, vi viy - sé mang dau (-) néu 1a chat tham gia phan img (tc chit) ; - sé mang d4u (+) néu [a chat tao thanh sau phan img (sin phim) Ta xét cdc traimg hgp ting quat sau : 11.2.a.1 Tradmg hop phan img tién hanh gién doan = v6i hg déng nhat : van tbc phan img tinh theo edu tir i bing bién thién vé Iugng cia cu tii, trong mot don vi thoi gian, trong mét don vi thé tich / 5 [ uaneuyen kmol | m xh - voi hg khéng déng nhat : (nghia 14 phan img xy ra trén bé mat phin chia pha véi dign tich tigp ate $ hoe v6i khOi lugng W mét edu tir nio d6 tham gia phan ime) vin téc phan tg tinh theo céu tir i bang bién thign vé hrong cia cdu tir i, trong mot don vj théi gian, trén mét don vi dign tich tiép xtc pha : kmol i’) m xh) ce nguyé hoe mét don vi khéi lvgng cua cdu tir dé tham gia phan (mg dn, joan - Kino (-r)=— S| thitnguyen at kgxh 1 Ww 1.2.0.2 Trurémg hop phan img tién hanh trong dong chay lién tue Cling nhur vay, nhung di v6i mot don nguyén thé tich dV, hoe dign tich dS hoc khéi hrong dW trong ding chay. - _véi hg dng nhat : van tée phn img tinh theo cdu tir i bing bién thién vé « tc 46 hr Iugng cia i» Ni img véi mét don nguyén thé tich Ve hé phan img: \_ dN (a. kmol i ) (-1)=—+ thifnguyén i) av, (lhdnguy } - _ v6i hg khéng déng nhit : van téc phan (mg tinh theo cu tir i bing bién thién vé « tc 46 luu lugng cia i» : Ni img véi mét don vi dign tich tiép xtc pha S hode mét don vi Khoi lugng W cla i m'xh) (Cr) aN { ténguyen =) dS \ m’ xh. 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P hoac (-1,)= 11.2.6 Phwong trinh déng hoc © Van téc phan img chju anh hudng cia nhiéu yéu td, c6 thé phan than 2 logi - yéu té néng d6 cia cdc cdu tir tham gia phan img ; - cde yéu té khée nhu : logi chdt tham gia phan img, co ché phan img, nhiét 46 thye hign phan img, * Phuong trinh déng hoc x4c dinh méi lién hé gitta van tée phan img vi ndng d6 cdc cdu han img trong diéu kign céc thong s6 khdc li KhOng doi 6 thai diém xéc dinh in toc phan tmg. Dang ting quit Cr)=k, D(C)" (movm’s) ‘véi: j- 86 thir ty cita phan img (j = 1 + R) R- tong sé phan img 4-86 thir ty cba cdu tir tng sb cbu ti Gy-ndng 49 cia odu tri, mol/m’ B- bac phan img theo cfu titi k- hing s6 van téc phan tmg Theo inh tuat Arrénius : Voi: E-ning hong hogt hod eta phan tmg, J/mol 31 Smol.K R - hang so khi ly tuéng, T., T - tinh bang 46 K + Lun ¥: C5 mhigu thing s6 dic tng cho néng dé cia mot edu tr trong hg. CO nhimg thong dai lugng ti Ié thuan véindng 49 cde edu ti - V6i pha long : c6 thé tinh néng d6 theo = Phan tram khéi fuong : m, % ; < Phan tram thé tich : v,% ; - $6 mol trong mét don vi thé tich : Ci % (kmol/m3). = v6i pha khi : 06 thé tinh ndng d6 theo: 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P = Phan trim thé tich : yi % ; = Phan tram mol : C; % 5 - 4p sudt riéng phan p; ca cfu tir i trong hén hop khi (d6i véi khi ly tuéng) ; ~ fugacité f (fi = y.p)) (46% v6i Khi thy). © Vi dy ta cé mét phan img héa hoe viét duéi dang ting quit vaA +¥eB — vcC + wD phuong trinh dng hgc tinh theo nong 46 mol Cj 6 dang. oCCC “CEC 1 =k. C.CCCS ke, CLCLCEC hoje tinh theo % thé tich yi THK Ye Yea “ky, Yee VeYS Trong dé: a,b, ¢, d, a’, b’, c’, d’ - bac cia phan ting lan lugt theo cdu tir A, B, C, D Déi véi cde phan img thudn va nghich. Ching khong nhat thiét 1a cdc hé sé cia phurong trinh ti lvong va khong nhat thiét phai la sé nguyén. Chi trong trudng hop cdc phan img don gidn, bic phan img méi tring véi hé s6 ti hong. Téng dai sé cdc bac phan tmg theo céc cdu tir chinh 1a bac ting quat cha phan tmg asatbte+d I.2.c Mét sé vi du Vid Ta c6 phan img mét chigu hé khi déng nhat A+4B>C phuong trinh déng hoc e6 dang (ty) =k.Cx2.C3 Biét tc d6 hu lugng cic dong nguyén ligu va san phim : véi A la Fao kmol/h, voi B 14 Fp. kmol/h, Feo 0. Hay viét phuong trinh déng hoc vé dang him cia hiéu suit chuyén héa theo A (xa) néu luu lrgng thé tich ban dau cia dong nguyén ligu la V, m’/h, trong dé nong d6 cia A tinh theo thé tich bang 50% Vidy2: Thye hign phan img hé khi déng nhét: A => B+ C 6 500°C va 10 atm, phuong trinh dong hoc 06 dang: (-™m)=KCq™? néu dong nguyén ligu c6 80% A va 20% khi tro (nong 46 tinh theo % thé tick). Hay Vidy3: Cung cép mét dong nguyé lugng khéc nhau vao mét thiét bj (xem bang) dé thye digu kign ding ap, ding nhigt phuong trinh dng hoc vé dang ham ciia x liga A c6 ndng 46 Cys = 100 mmol/l, dang Khi véi tbc, 4 hru ign phan img hé khi déng nhét trong 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P 2A> RK Thé tich thiét bj la 0,1 lit ; xc dinh nong 46 cia A 6 dau ra thiét bj phan img ta durge bang: Tée d6 luu hong Na, Wh [30 3,6 15 Nong d§ Cae, mmol/l 85,7 50. 33,1 Hay xéc dinh phuong trinh dng hoc rade ~ Tet Bi phn tg TAS, Lé thi Niue ¥ IL3 NHIET DONG HOA HOC Nhigt ding héa hoc dya trén nhimg nguyén Iy co bin ca mhigt dng hoc dé di siu vio hai vn dé = © quan hé giita bién 46i chat va bién 46i ning lugng trong hé phan img. xc dinh chiéu cia phan img va trang thdi cn bing cla hé Tir d6 cho phép x4c dinh 2 vin dé cin thiét cho vige thiét ké la nhigt phan img va mite 46 chuyén héa. I1.3.a Nhiing nguyén If co ban cia nhigt dong hoc M3.a.t Nguyén li + La tnrdng hop riéng cia nguyén ly bao toan va chuyén héa ning lvgng: « Nang lrgng khéng ty nhién sinh ra hay mat di ma chi chuyén héa tir dang nay sang dang khde » AU=Q4W © Déi voi hé kin: Trong dé: U-ndi ning cia hé Q- mhigt sinh ra W- Céng sinh ra + Déi voi he mar AH=Q+W Trong 46: H-Enthalpie cia hé © Chay ring v6i hé kin = sy bién thién ning lrgng duge tinh gitta trang thai thai cudi ; du va trang - Déi véi hé mé = sy bién thién ning lrgng duge tinh gitta trang théi vao va trang théi ra cia hg 13.4.2 Nguvén Ib I bg T V6i: S-Entropie va dS=d8, + dS; Entropie duge coi 1a thude do trang théi trat ty cua hé, hé cing trét ty thi Entropie cing nhé. Trong trang thai vat If ty tuong nhur trang thai vat ran 6 dang tinh thé khong c6 cudmg bite mhigt 6 bat ky diém nao thi Entropie cia hé dat gi tr] oye tigu bang 0. IL.3.b Phuong trink trang thdi 113.b.1 Déi voi khi IS tuéng: © Khily twéng 1a khi ma lye tée dung lién két gitta cde phan tir biing khong. © Phuong trinh don gid duge viét béi Claperon - Mendeleep cho mt mol chat Py=RT Trong dé: P - dp sudt tae dung 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P T-nhigt d6, K v- thé tich cha mét mol khi 6 digu kign P, T R- hing sé khi ly tuéng R= 8,314 Jmol.K = 1,9 Cal/mol.K = 83,145 bar.m’/mol.K = 82,058 atm.cm'/mol.K hop hi I tring ©6 m eft PV =RTYIn Trong dé: V- thé tich ctia hén hop khi ayes © Déi voi mol cia cdu titi 11.3.¢ Nhigt phan ting # Nhigt phan img dirge din nghia fa hagng nbigt tod ra hode thu vao béi phan img khi phan img duge qui vé nhiét 46 cia tic chat ; * Néu dp sudt khong déi, nhiét phan img chinh bing ting 46 bién thién enthalpic rigng phin cia timg cdu tir trong hé. # Gia sir cho phan tmg 06 phuong trinh ti hung Xv,A.=0 Nhigt phan img o mhigt d6 TR: AHA, = Yvylyay hiya.) : enthalpic rigng phan cia cdu tir A; 6 nbigt 6 T ay 7 (QHt), +h he AL ehh (aH), Dé bién thién enthalpic tigu chudn vé cdu tgo 6 nbigt d6 To; hy — Hf, B6 bign thién enthatpietiéu chun vé thay di nhigt 6 tr To dén T; a . Ay Dé bién 1 enthalpie tiéu ch thay 4éi trang thai ; Trong di kign phan img tuong img véi qué trinh ngung ty (hod hoi), néng chay thi ddy chinh la nhigt ngumg tu (nhigt hod hoi) hay nhigt néng chay hy + D6 higu chinh enthalpic theo 4p sudt néu dp sudt khée vi dp sudt khé quyén. hy higt déng gép cia cdc edu tir Ai vio nbigt cia hén hop. Thudug nhiét nay rat bé vva kh xée dinh, vi véy 06 thé bé qua, Vidyl: Tinh nhigt_phin tmg chuyén héa isopropanol thanh acéton (phan img déhyhro hod isopropanol) : CHs-CHOH-CHs, CH:CO-CH; + Hb 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P v7 (Long 6 298K) (Khi 6 433K) (Khi 6 433K) Biét ~ Nhigt hod hoi cia isopropanol 6 298 K, dp suit tuyét d6i 1 bar lé 45396 Jmol; lugt la: 217150 va Nhiét cdu tao cita acétone va isopropanol 6 298 K 14 272295 Nimol Bang gi tri cia C, thay @6i theo mhigt &6 Cy=a+bT +cT? + dT (tinh bing cal/mol K) Cu tit a bx 107 ex 10° dx 10° CHs-CHOH-CHs + 0,794 + 8,502 -5016 — |+1,159 CHs-CO-CHs +1,625 + 6,661 3,737 |+0,831 He + 6,952 - 0,046 +0,096 _|-0,021 Vidy2: Oxyde éthyléne duge san xudt bing cach oxy héa tryc tiép éthyléne véi chit xtc tac (bac va chit mang thich hop) tong dong khong Khi Gia si dong nhdp liga vao tht bi phan mg 6 200 °C va chita 5% mol éthyléne, 95% mol khéng khi, Néu nhigt 46 dong ra khéng vugt qué 260 °C thi higu suét chuyén héa éthyléne thanh oxyde éthyléne la 50% va 40% éthyléne bi chay hodn toan thanh dioxyde carbon. Hoi phai rit bot nhigt ra mdi truémg ngodi 14 bao nhiéu cho méi mol éthyléne dé nhigt 46 khong vugt qué mhigt d6 gigi han ? Biét - Nhigt dung rigng mol trung binh cia éthyléne 1a 18 cal/g mol °C 6 nhiét d6 giita 25 va 200°C la 19 cal/g mol°C 6 nhigt d6 gitta 25 va 260°C, tuong tu cho oxyde éthyléne la 20 va 21 cal/g mol’C ; ~ Nhigt edu tg0 6 25°C cita éthyléne li 12496 cal / mol ; cha oxyde éthyléne 1a 12190 cal / mol ; cia nude 14 -57 798 cal / mol, cita CO; [a - 94 052 eal / mol - Aip suit thye hign phan img bang 4p suat khi quyén. IL3.d Cain bing hot hoe ‘Xét phin img thudn nghich don gin A+BoC+D Van tc phan mg thufn: (ta) = ki Ca Cp Van téc phan img nghich: (ty) = ky CoCo. 6 éu kign can bing (tn) + (ag) = 0 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P 18 k, Coy Hay a k, C.-C, : k, C.-C, Va hai 6 cn bang Kc duge dinh nghia la: K, =—t = P. ‘a hing s6 can bing Ke duge dinh nghia la: K, ene Khi phan img 6 trang théi_ cn bing, nhigt d6 va dp suét cia hé sé khong thay d6i va su bién déi nang lugng tu do bing khéng. Tir d6, ta c6 méi lig hé gitta sy bién déi nding long ty do chudn AF, va hing s6 cfin bing Ke AF, =-RTInKe Su bién déi nang hrong ty do chudn AF, la higu s6 gitta nang long ty do cia sin phim va ‘téc chat 6 diéu kign chudn. trang thdi chun duge chon sao cho tinh nang lung ty do don gin nbdt Phuong trinh Van't Hoff biéu dién sy bién thién cita hing sé cdn bing theo nhiét 46 (ink) _ AH, av ORT vi: AH, : 49 bién thign enthalpie cia phin img & diéu kign chudin. Qua phyong trinh Van't Hof, ta thdy K gidm theo sy ting nhigt d6 cia phan img toa nhiét, cén déi véi phan img thu nhigt, K gidm khi nhigt €6 gid. Khi AH®, d6c Ip véi nhiét 6 trong khoang nhigt d6 tir T; dén Tp, ta c6 thé viet phuong trinh Van’t Hoff nhur sau ia RAL T Alen Aa , Ab, ‘Hofe tinh theo céng thie: InK, =-—*" + Int bry Rr ROR véi C la cde hing sé va Aa, Ab, Ac la céc hé sé cia biéu thite cia nhiét dung riéng ding ip Cy AC, = Aa+ Ab.T + Ac.T? Vidu = Hing sé cén bing cho phan (mg hydrat hod éthyléne thanh éthanol trong pha hoi & 145°C 1a Ke = 6,8.107 va 6 320°C la Ke = 1,9.10° . Tim bidu thie tang quat tinh Kc theo nhiét 49. Biét gid tr) cia Aa, Ab, Ac trong céng thire tinh Cp cia éthanol, éthyléne va made 1a Aa Ab (107) [Ac (10%) éthanol 6,990 3.9741 {11,926 éthyléne 2,830 28601 {8,726 muée 7,256 0.2298 |0,283 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P cha y R=8,31 J/mol. K = 1,987 cal/mol.K = 0,082 at.mol.K rade ~ Tet Bi phn tg TAS, Lé thi Niue ¥ 20 PHAN II : THIET B] PHAN UNG I DAI CUONG 11 PHAN LOAI THIET BI PHAN UNG Dya vao cdch phan logi ede phin img héa hoc ma ngudi ta phan logi cde thiét sau Lila Theo pha cia hg * Theo ban chit pha : thiét bi phan img pha khi, long hode rin ; © Theo sé pha = thiét bj phan img mét pha (dng thé) : pha kh hoa tong, - thiét bj phan img nhiéu pha (di thé) - thiét bj phn img hai pha : khi-léng, ldng-long, khi-rin, long-rin_ - _thiét bj phan img ba pha : khi-long-rin, * Theo trang thai pha : thiét bj phan tmg pha lién tyc hog pha phan tin LLb Diéu tién hanh qué trinh Theo phuong thite lim vige: - thiét bj phan ing gidn doan ~ Tign tye ~ ban Hign tue * Theo digu kign nhigt ~ thiét bj phan dmg ding nhiét = dogn nhigt LL Theo diéu kign thiy dng © Theo chiéu chuyén déng cia cde pha - thiét bi phan tng xudi ding, nguge dong hoe dong chéo nhau ~ thiét bj phan img dge trac hoge xuyén tim * Theo ché &6 chuyén dong = thiét bi phan mg dang éng ; = thiét bj phan img khudy tron hodn toan = thiét bj phan img nbigu ngain, Theo trang thai ting xite tée ~ thiét bi phan img ting xtc tac c6 dinh ; ~ thigt bj phan img ting xic tac di dong ; 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P ai ~ thiét bj phan img ting sdi ; - thiét bj phan img tang xiic tic kéo theo 12 PHAN LOAI CAC THIET BI PHAN UNG THEO PHUONG THUC LAM VIEC Tuy thuge vo phuong thie lim iéc, ngudi ta chia thiét bi phan img thanh 3 logi 1.2.4 Thiét bj phan teng gidn dogn : © Dinh nghia : 1a thiét bj phan img lam vige theo timg mé, nghia 1d céc thinh phan tham gia phan img va cdc chét ph gia (dung méi, chat tro) hode cdc chat xtte tc dhage dura tit ca ‘vio thiét bi ngay tir théi diém dau. Sau thai gian nhat dinh, khi phan img d& dat duge a6 chuyén héa yéu clu, ngudi ta cho dimg thiét bj va thio sin phim ra. * Uudiem = Tinh Tinh dng cao ; 66 thé ding thiét bj d6 dé thye hign cée phan mg khic nhau tg0 ra cdc sin pham khac nhau Dat dé chuyén héa cao do cé thé khéng ché thei gian phan img theo yéu cdu ~ Chi phi ddu tu thdp do it phai trang bi cde thiét bi digu khién ty dong © Nhuge diém : - Nang suit thdp do thi gian mét chu ky lam vige dai : 40i héi thei gian nap ligu, dét ndng, lim ngudi, théo sin pham va kim sach thiét bi = Mite d6 co gidi héa va ty dong héa thép - Khé diéu chinh va khéng ché qué trinh do tinh bat én dinh cia phuong thite lim vige gién dogn - Mite d6 gy dc hai hode nguy hiém di véi ngudi sin xudt cao hon do mite 6 te dong héa thap, ngudi céng nhan phai tiép xc nhiéu hon véi cdc héa chit + Pham vi img dung ~ Chi thich hop véi ede phan xuéng nang sudt nho = Phuc vy cho mye dich san xuét nhiéu loai sin phdm khéc nhau trong cing mot thiét bi 1.2.6 Thiét bj phan eng lién tue : © Dinh nghia : 1a thiét bj ma trong dé cdc cht tham gia phan (mg durge dua lién tye vao thiét bj va sin phim cing duge My ra lién tuc. Sau thai gian khéi dng thi nhigt 49, dp sudt, hw Iugng va néng a6 cdc chét tham gia phan img khéng thay d6i theo théi gian, thiét bj lam vige 6 trang thai dn dinh + Uudiém = CO khd ning co gi6i héa va tw dong héa cao ~ ning swat cao do khéng tén thai gian nap ligu va thao sin phim - chat hrgng sin phim 6n djnh do tinh 6n dinh cia qué trinh © Nhuge diém : 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P 22 = Chi phi, diu tw cao, trade hét la do ddi hoi phai trang bj cdc thiét bi ty déng diéw khién dé dam bao tinh 6n dinh ciia qué trinh - Tinh Tinh dng thép, it e6 kha nding thy hign ede phan img khée nhau, tao ede sin phim khéc nhau © Pham vi img dung: thiét bj phan img lién tyc duge sit dung thich hop cho cae qué trinh san xudt véi nang suat én, chat long san phim dim bao 1.2.¢ Thiét bj phan ting ban lien tue : * Dinh nghia : 1a thiét bj ma trong dé cé thanh phan chit tham gia phan img dua vao gidn dogn con cée chat khac dua vio lign tue. Sin phém c6 thé léy ra gién doan hay lién tue © Pham vi tmg dung : duge thye hign 46% véi nhimg qua trinh khéng c6 kha ning thye hign theo pong thie Tién te, cén néu hye hig theo phvong thie gién dog Ii cho ning suit thép > = Khi tinh toan thiét ké thiét bj phan img phai dya trén yéu cdu cia sim xudt (ning sudt chat lung sin phim). Trén co sé cc phuong trinh cn bing vat chat va cn bing nhiét nhimg phuong trinh toan hoc mé ta quan hé gitta céc théng s6 dng hoc, mhiét dong va cée diéu kign thye hign qua trinh véi céc thong s6 dc trmg cho kich thuée hinh hoc cia thigt bi nhur thé tich, chigu dai thiét bi, théi gian lr, ... tir 46 6 thé tinh todn cdc kich thuée co ban cia thiét bi. 13 NHIEM VU THIET KE THIET BI PHAN UNG * Thiét ké mét thiét bj phan img la xdc dinh kich thuée cita thiét bj dé dé dat duge higu sudt ‘thu san phdm mong muén, dong thoi xc dinh nhiét 49, 4p suat va thanh phn cua hon hop phan img 6 diéu kign vin hanh tai céc phan khic nhau cia thiét bi, © Cae sé ligu can thiét hay con goi la digu kign thiét ké bao gbm : ~ Ce dit Higu ban du cia dong nguyén ligu nhur: uu Iugng, nbigt 49, dp suit, thanh phan céc chit tham gia phan tig, . - Ché dé van hanh ciia thiét bj : gidn doan hogc lién tuc, dogn nhigt hogc dang nl - Yeu cdu vé ning suit va chét hong sin phim, «© Thigt ké t6i wu dya trén nguyén ligu, chi phi ban ddu, chi phi van hinh va gid tri throng ‘mai cia sin phim cudi cing 14 CAN BANG VAT CHAT VA CAN BANG NHIET TONG QUAT I4.a Can bing vat chat chat duge viét dudi dang Ky mt dang thit bj phan ng nao 1g qué 4p dung cho bat + Trong mét phan té thé tich AV va mét phan t6 thi gian At, can bang vat chit dang ting quit la 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P 23 Lugng tic chit Luong tde chit Lugng tae chat) — Lurgng tie chat nhdp vao phin | —{ rai khéi phan phan img trong | =J cdnlgitrong | GM-1) 16 thé tich (16 thé tich phan 16 thétich ) — { phan t6 thé tich, © Hai sé hang dau tién biéu dién khéi lugng téc chét vao va ra khéi phn t6 thé tich trong Khong thdi gian At; + 86 hang this ba phy thuge vio van tbe phan img trong phan t6 thé tich AV va c6 dang At —_v6i r ~ phwong trinh van téc phan tmg héa hoe khi khong cé tri Iye vat Iy (gradient nhigt a6 hode néng 46) + Sé hang thir tu biéu din lugng tac cht con lai trong phan 16 thé tich AV sau khoang thoi gian At phan ting ; © phuong trinh (5-1) cé thé tinh theo khéi lrgng hodc theo mol. I4.b Can bing nhiét * Cn bang nhigt nhim myc dich xéc dinh nhigt d6 tai mdi diém trong thiét bi, phan img (hay tai mdi théi diém néu thiét bj hoat dng gidn doan) dé x4c dinh ding van t6c tai diém 46. © Trong mot phan t6 thé tich AV va mot phan t6 thei gian At, phyong trinh cin bing nhigt 1g quat cho thiét bi phan img la Nhigt do téc chit, -Nhigt do tdc cht —_Nhigt trao di Nhigt tich ty mang vio phan mangrakhéi | + Jvéiméitruémg | = {lai trong phan | (Al1-2) t6 thé tich phan 16 thé tich [bén ngoai (6 thé tich + Dang cia phyong trinh (III-1) va (IT-2) phu thuge vio logi thiét bj phan img va phuong php van hanh, Trong nhiéu traémg hop, mét hodc mhiéu s6 hang ctia phong trinh trén sé Khong c6. Quan trong hon la kha ning giai cdc phuong trinh con phy thude vio céc gid thiét vé digu kign khudy tron hay khuyéch tin trong thiét bj phan img. Digu nay gidi thich ¥ nghia cia vige phan loai thiét bj phan img thinh 2 dang chinh : dang khudy tron va dang Ht MO TA MOT SO DANG THIET BI PHAN UNG DONG THE CO BAN 11 Thiét bj phan sng lién tuc ‘Déi véi dang thiét bj nay, ta phan thanh 2 loai co ban Illa Thiét bj phan eng dang 6ng : ‘© Trong thiét bj phan img dang éng, nguyén ligu duge nhap vao mot du ci dong san pham ra 6 dau kia ; ng hinh try va 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P 24 . i da 7 khong c6 sy khufy tron theo phuong doc tryc nén tinh chit cia dong chay thay déi tir diém nay dén diém hac chi do qué trinh phan img. Vi vay, ngudi ta gid thiét ring trong thiét bi dang nay, tinh chdt cia cdc phan tir trén cing mét tiét dign 14 nhu nhau va khong thay déi theo théi gian ; * Ching ta o6 so d don gin cia thiét bj phan img dang dng nhur hinh v8 bén di. Tid sit phy thude cia néng d6 tae chit duge xét vio chiéu dai cia thiét bj phan ting 1a m6t duéng cong lin tue va gidm dan tir dau vao dén dau ra cita thiét bi, So dé don gidn cita thiét bi phan img dang éng ese ( \San phim aura Chigu dai thiet bi © Thiét bj phan img dang nay thudmg sir dung 1 trong 3 loai ting xi téc sau : ting xite tic 6 dinh, di dng va kéo theo. * Vé phuong dign dong hoc, ching ta cé thé mé ta thiét bj phan img dang dng theo so dd sau 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P 25 © Phuong trinh (III-1) va (I1I-2) cé thé duge viét cho m6t don nguyén thé tich AV Lugng tie chét —- Lugg tae chat Luong téc chit. -Lugng tie cl hip vio phan | — J roi khéi phan phan img trong |, =J edn Iai trong | (III-1) 16 thé tich (16 thé tich phan t8 thé tich ) | phan t6 thé tich © Béi véi phuong trinh (III-1) = Shang thir nhat la Fag(1 = xq).Ats - Néu d6 chuyén héa khi ra khéi phan to Fhoi(1 = Xa~ Axa).Ats tich 1a xq + Axa thi - SO hang thir ba la (- ra). AV. At; - SShang thir tu bing 0 vi qua trinh 6 trang thai Sn dinh, Vay phuong trinh (5-1) duge viét 1a Fao(L = Xq).At ~ Fao(1 = 4~ Axa). At (tq). AV. At = 0 Hay Fao. Axa ~ (Cra). AV =0 Chia 2 vé cho AV va lay giéi han khi cho AV — 0, ta c6 dx, Gr) wR, Vi Fao 1a hu lugng ban dau cita tac chat nén khong dai, lay tich phan theo xq tir x4) dén xz tacé VAP Be Fy int) (vI-1) Vidul: Phan tmg phan hiiy pha khi dng thé 6 650°C APH; (k) => Pa (k) + 6H: (k) mét véi phuong trinh van tc 1a: (~ tens) = 10") Cras Day Ia phan img Tim thé tich binh phan img dang éng hoat dng 6 650°C va 4,6 at 48 dat 46 chuyén héa li 80% véi hau hagng ding nguyén ligu phosphin tinh chat ban dau la 2 kmol/h. Vidu2: ‘Xie dinh thé tich thiét bj phan img dang éng dé sin xudt 30 000 tin éthyléne/ ndm tir qué trinh nhigt phan (pyrolyse) étane nguyén chat. Biét 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P 26 ~ Phan img bic mét, khong thun nghich ; - Dé chuyén héa dat 80% ; - Thigt bi phan ting ding nhigt vn hinh & 1100°C va 6 at ; 6 1000K, hing sé van téc k = 0,072 s'! va nang lung hoat hod cia phan img 1a 82 keal/gmol. ILL.b Thiét bj phan teng dang khudy tron ly tuong © C63 cach van hanh : lign tue (6n dink) , gidm dogn va ban lién tue. aog a Lién tue b- Gidn doan c- Ban lién tue * Duge dic trmg bing qué trinh khudy trdn 18 hodn toin, do 46 hén hop phan img ding nat vé nhigt d va thanh phan trong tit ca céc phan cia thiét bj va gidng dong ra cla san phim, Digu nay c6 ¥ nghia Ta phan t6 thé tich AV trong céc phuong trinh can bang o6 thé duge My 1a thé tich V cia toan thiét bi © Neudi ta gid thiét ring 6 dau vao cia thiét bi phin img, nong 49 cia te chét gidm mot cach dét ng6t va dime bang néng d cia moi diém trong toain thé tich eva thiét bj v 449 ciia dong sin phim ra, Ta c6 thé biéu dién su thay di néng d6 ca tac chat tir diu den diu ra cia thiét bj la m6t duéng gap khiic nhu sau Dau vio Daura The tich thiét bi 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P 7 IL1.b.1 Thiét bi phan img khuay trn hoat dong 6n dinh © Xét trudng hgp don gidn chi c6 mot dong nhap ligu va mot dong sin phim va tinh chat ciia cde déng nay khéng thay déi theo thir gian, nhu vay - Hai sé hang dau trong phuong trinh can bing 1a khéng adi: Lugng tic chit nhép vio thé tich V cita thiét bj phan dmg 1a Fao(1-X40).At va lugng téc chat ra khoi thiét bj phan tig la Fao (I-xai.At; - Vihdn hgp phan img trong binh c6 nhiét d6 va thanh phén a phan img la khéng déi va duge xée dinh véi nbigt 46 va thinh phan cia dong sin pham va bing (-r4 ).V.At; = Vithiés trong thi phan img hoat dong lién tue va én dinh nén khdng cé su tich tu tée chi bj, vi vay 86 hang thr tu bing 0 ; © Vay phuong trinh vat chat viét cho thiét bj phan img khudy trén hoat ding én dinh trong Khoang thoi gian At li Fao(1-Xao).At = Fao (I-xaa.At = (ta )-V.At = 0 Hay (Iv -2) trong dé Xao Va Xar - DO chuyén héa cita tée chdt truée khi vao thiét bi va sau khi ra Khoi thiét bi ; ‘v- hnu hrgng cia dong nguyén ligu (V>h) ‘Néu dong nguyén ligu chia cau tir A hoan toan chua chuyén héa, nghia la x40 = 0 thi vx Bo Cx), * Dé xéc dinh nhigt d6 cia dong sin phim nhim tinh vn téc phan tng, ta tinh phuong trinh, cn bing nhigt cho ton thé tich hén hgp phan img V. Muén vay, trude hét ta chon trang ‘thai. chun (nhigt €6, 4p sudt, thanh phan) dé tinh enthalpic. (Iv -3) - Gia sit enthalpie (J/kg) so v6i trang thai chudn cia dong nguyén ligu 1a H, va cia dong sin phim li He Goi m la tng lu Irong cha dong nguyén Tigu (kg/s) (cing chinh bing tong luu lugng ciia dong sin phim). Do vay, sO hang thir nhat va thir hai ciia phwrong trinh cn bang nhigt sé 1 m.Ho.At va mH, At ; - Sé hang thir ba ld nhiét trao di véi mdi trudng bén ngoai duge biéu dién theo nhiét 4 méi truémg ngoai Ty, nhiét 6 cia hén hgp phan img Ty, hé sO truyén nhiét tong quat K va dign tich bé mat truyén nhigt $ véi bieu thite KS(T,~T). At ~ Sé hang thir tu bing 0. © Vay phuong trinh can bing nhigt la : m.Ho.At~ m.HeAt+ K.S (T,~T). At = 0 Hay: m (Ho He) + KS (Ty T) = 0 av-4) 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P 28 * Nhiét phan img AHg va van téc phan img (- rs) khéng xudt hign trye tiép trong (IV-4) hung anh huéng ciia cdc dai Iwong ndy duge phn énh trong su sai bigt vé enthalpic gita dong nguyén ligu vi dng sin phim theo céng thite Hy~Ho = Cp (Tr—Ts) + (ar ~Xno) AHR. Fao/m —,kW/kg (IV-5) Thay (xar — Xao) tit phuong trinh (IV-2 ) vao (IV-5 ), ta duge He—Ho = Cy(Te~ Ta) + Ca). AHR, Vm av-6) + Két hgp (IV-4) va (IV-5), ta duge m (To Tp) Cp — (Kar ~ Xao)- AH. Fao + K.S (Ta T) = 0 avr © Kéthgp (IV-4) va (IV-6), ta duge : m (Ty- Tr) Cy — Gta). AHe. V+K.S (T,-T) = 0 avs) Vidy 1: Xét phan img pha l6ng, thudn nghich : 2,8 mol A/I A+BSR+S v6i k; = 7 livmol.ph va k; = 3 litmolph __16 mol duge thye hign trong binh phan img dang ~ BM Khudy tron hoat ding én dinh c6 thé tich 120 lit. Hai dong nguyén ligu: mét dong chita 2,8mol A/l, mot dong chita 1,6mol B/I xa duge dia vao binh phan img véi hru rong FS thé tich bing nhau dé dat dé chuyén héa cha B gi6i han 1a 75%. Xéc dinh hu luong cita moi ding. Vidy2: Tir s6 ligu thy nghigm sau day, tim phuong trinh vin tée phi hop cho phan tng phan hi pha khi: A = R + S xay ra ding nhiét, ding dp trong thiét bi phan img khudy tron hoat dong én dinh Thi nghigm s6 1 2. 3 4 5 0,423 5,10 135/440 [192 x4 (v6i Cay = 0,002 mol) [0,22 0,63 075 [oss |0,96 v6i t la thd gian phan img 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P 29 Ile Thiét bj phan teng nhiéu ngin (étagé) © ge diém = vn han Tign tye ; - gém nhiéu ngin, mdi ngin c6 lip cénh khudy dé khudy tron lién tue va hén hop phan img sé chuyén déng. tir ngin dau dén ngan cudi nhi chiy trim, Vi vy c6 thé xem day lé hg nhigu binh phan img Khudy tron lign tue mae néi tigp va néng d6 cia tic chét trong méi ngén la nhu nhaw va gidm din tir ngdn dau dén nga cui, Hoy di mét céch Khée 6 chuyén héa cia tée chét trong méi ngan 1d nh nhau nhung ting din tirngdn dau dén ngin cudi, sao cho ‘v6 eye thi thé tich v; ciia méi ngin sé gidm dén t6i thi ‘tong thé tich 1a khéng déi. Lic dé, sy bién thién néng d6 cia tac chat gitta hai ngan lié tip nhau 1a rit bé va ta c6 thé vé mt dudng lién tue thay cho dudng gip khic dé biéu dién sy bién thién nong 49 cita tac cht tir ngan dau dén ngin cudi, Do dd, dang thiét bi phan img nay durge xem la dang trung gian gitta thiét bj phan mg dang éng va dang khudy ‘ron lign tye. © Sedo Cro Cao fk : : : : Car Nein 1 Ngdn2 Ngin3 Ngan 4 Ta sé xét dang thiét bj phan img nay trong phan nhiéu binh phan img khudy trén lién tue. 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P 30 11.2. Thiét bj phan eng gidn dogn IL.2.a Thiét bj phan teng khudy tr6n hoat déng gidn doan : + Dac diém: Trong qua trinh hoat déng gidn doan khéng c6 dong vio va ding ra; - Cie tinh chat cia hén hgp phan img sé thay d6i : néng 46 cita tée chit gidm dan va 49 chayén da ting din theo thai gian Néng d6 tac chat Xa f Xar Thai gian phan img © Viviy, trong phuong trinh cén bing vat chit - Hai sé hang dau tién bing khong ; Lugng chat tham gia phan img trong khoang thdi gian At la (-ra).V.At; = Goi AN, la s6 mol A tich Iuy trong hn hgp phan tmg trong khodng thai gian At ; «Vay phuong trinh cn bing vat chit duge viét la = (ta).V.At = ANg «Ta chia ca hai vé cho At va Hy giéi han khi At —> 0 -Cr)V= kt ( pv ainda] Nn, oe at at dx, Cr )V=N, oe (Iv-9) Sip xép lai va ly tich phan, ta durge en [Be (tv -10) Day la phuong trinh tong quat xdc dinh théi gian can thiét dé dat 46 chuyén héa cha tae chit ld xq trong qué trinh dang mhigt hoc khéng ding nhiét, Thé tich cia hon hop phan 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P 31 ‘img va van t5e phan img vin nim trong dau tich phan béi vi néi chung ca hai dai hugng nay thay d6i theo théi gian. ‘u thé tich cia hn hgp phan ting khéng d6i ta c6 Na >, [ea “1 IV -11 Wee les les ©" Cén déi véi cde phan img trong dé hén hgp phan tg thay déi thé tich ti I¢ voi 46 chuyén héa thi t=N, | can ACR )Vd+a, x) {v-12) iets Cr Mlra, x4) Cie phuong trinh (LY-9), (IV-10), (IV-11), (IV-12) Bu e6 thé ép dung cho ea traimg hop ding nhigt va khdng ding nhigt. Trong truéng hyp khéng ding nhigt, ta phai thiét 1p phuong trinh cén bing nhigt Trong truémg hop nay : * Hai sé hang dau cita phwong trinh bing khéng ; ‘© Nhiét trao d6i véi méi trudng bén ngoai : K.S.(T, — 1). At ; © Nhiét tich ty trong hén hop phan img duoc biéu dién bing sy bién déi nang Iuong theo ‘thai gian do syrbién d6i thanh phin va mhigt d6 cia hon hop ‘Nhiét tich ty tir sy bién déi thanh phan 1a do nhiét phan img va duge tinh bing (AH")).Cra).V.At; Nhigt tich ty ti sw bin 45% nhigt 49 AT (trong khong thai gian At) la m.C,.AT véi ‘m - khdi rong cia hén hgp phan img nhigt dung riéng cia hén hyp phan img © Vay phuong trinh can bing nhiét duge viét la KS.(Ty—T).At = (AHS).Cta).V.At + m.Cp.AT Ta chia ca hai vé cho At va My gi6i han khi At > 0, ta duge me, of (1, JAHS.V+KS(T, -7,) (Iv -13) Vidy: Ong CE. Lees va D.F.Othmer da nghién ciru phan img tg0 ester acetat butyl trong mét binh phan img hoat déng gidn doan 6 100°C véi chit xic tic la acide sulfuric, Dang nguyén ligu bban ddu chita 4,97 mol butanol / mol acide acetic. Phuong trinh vn téec & digu kign trén duge xéedinh : (ta)=k Ca? Oi: (tx) - van téc phn img , mol/ml.ph Cy -ndng d@ cita acide acetic, mol/ml Hing sé van tc phan img 6 didu kign trén 1a k 7,4 ml/mol ph ; Khdi hugng rigng 6 100°C cia 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P 32 Acide acetic = 0,958 giml Butanol 0,742 g/ml Ester acetat butyl = 0,796 g/ml Mac dau khdi lugng riéng ciia hén hop phan img thay déi theo 49 chuyén hoa nhumg do sit dung long thira butanol nén sy thay déi nay bé, Do dé, gid sir khoi lung riéng cia hén hop phan img khéng 46i va bing 0,75 g/m. a- Tinh thai gian cin thiét 4é dat 46 chuyén héa cita tic chit giéi han 14 50% ; b+ Xée dinh khéi rong hén hop nguyén Tigu ban diu cin nap vdo binh phan img dé dat ning, suit trung binh thu ester 1d 100 kg/h va xde dinh thé tich binh phan img. Biét ring thoi gian gidn doan gitta hai mé 1a 30 phit. 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P 33, i AP DUNG PHUONG TRINH THIET KE ‘tron hoat dng lign tuc hode gién doan hoge thiét bj phan img song song. \6i tigp hode © Hai thong sé thiét ké anh hung dén tinh kinh 16 cia qua trinh 1a thé tich tia thiét bj phan ‘mg va higu suat thu céc san pham. Véi mot thiét bj phan img cd két cau va thé tich thich hgp sé cho higu suat thu sin phém chinh eye dai, déng théi han ché Ixomg sin pham phy la cue tidy + Trong chuong nay, ta sé so sinh céc phurong én thiét ‘thiét bj don hode cho hé nhiéu thiét bj phan img. 11.1 SO SANH CAC THIET BI PHAN UNG DON thiét bi phan img khée nhau cho HL La Thiét bj phiin tng khudy tr6n hoat déng én dinh va thiét bi phan ting dang dng vii phan teng bie mt va béc hai * Dang phuong trinh van téc tng quét Cr) =kC} va véin bién ddi bat ky tir 0 +3 + Véi hai dang thiét bi phin img nay, 46 chuyén héa la him cita hau haomg nguyén ligu, thé tich, ‘thanh phin nguyén ligu, bac phan img va hé s6 bi © Ta tinh thdi gian wu 3 d4i véi thiét bj phan img khudy tron hoat dong én dinh V Cy¥ Cyx, 1 xplltax,) 5, Saka o Selves) Cr) kOe (=x, © Déi véi thiét bj phan img dang im whe, _ f Weal de ri an) a a =a) Chia hai phuong trinh, vé theo vé ta duge : Néu khdi lugng rigng khong déi, thé tich s@ khong ddi va @ = 0, ta 06: 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P 34 Lay tich phan, véin #1 vdin Phuong trinh (V-1) va (V-2) duge biéu dién bing dO thi trén hinh (4-1), V6i cing nong 46 nguyén ligu ban dau C, va hru hrong nguyén ligu Fao, tung d6 cia gidn dé sé cho ta ‘ruc tigp ti s6 thé tich iia hai dang thiét bj phan img tren. Hinh So snh hoat dong cla TBPU khuy trén hoat dong én dinh va TBPU dang dng cho phan ing bac n, V6i cig diéu kign ngp ligu, truc tung cho gid tri ti sé Vg /Vg 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P 35 Dandy (Cao” V/Fxo rusty Jing (Cao” VIF Aa Ying (Che, oe, HILL Anh huong cia su bién déi ti 2 néng a6 ban dau cia tac chat trong phan ing bic hai ‘V6i phan tmg bac hai loai: A + B => san phim , phuong trinh van téc 1 Crd= Cra) hCr Cy Hinh (4-1) cho phép ta so sdnh thé tich ca hai logi thiét bj khi nong 46 ban dau cia hai téc chat bing nhay. Tuy nhién trong thyc té, néng d6 ban dau cita hai téc chat thre Khong bing nhau. Ti Ig 181 wu phu thude vio cdc yéu 18 nhur: chi phi phan téch sim phim ra khdi téc chit chua phan img, chi phi hdi hu tac chat, ... _ Véi M= Cao / Cao > I vi a = 0, théi gian tru cia téc chat trong thiét bj phan img dang éng 1a ‘KY thugt - Thidr bj phan tinge THS, Lé thi Nhuc ¥ 36 v 1 M » ) kC,(t-1) M(-x,) ” ) a i ) 1 xy Hinh (4-2 ) cho ta so sénh sic hoat déng cia thiét bi phan tmg dang éng véi céc gid tri Khe mhau ciia Cao, Fao, M va Xa oi a= 0. a Migr = 50. 2 0 1 0502) "J (Cae en 2 Bs (ae er yay Khudy gidn doan binh éng 01! ‘oor or — 1-Xjim CalOng Hinh 4.2: TBPU khudy tron hoat dng gidn doan hoic TBPU dang dng. Ap dyng cho phan img bac 2: A+B—San phim; (-ra)-kC4Cp, chju anh huéng béi ti so M-Cp,/Ca,.Véi cig Ca, Naw truc tung cho gid tri ti sé Viget/V=1 hay San phim (rq)-kCACg, 0-0 chiu anh hudng béi ti sé M-Cyo/Cag. Véi cling Cag, Nag true tung cho gid tri ti so Vie y/VM=1 bay saz! *M=1 100 Eee Phan ung | (CFV ding (Cast LFaa) N09 Huy Fh, (Cpo)y Vidu: Phan img pha long : A + B > san phai (4a) = (500 Umol.ph ) Ca. duge thyc hign trong thiét bj phn img dang dng van hanh trong cdc diéu kign sau ~ thé tich thiét bj : V=0,11; - hm hugng thé tich cita nguyén ligu : v = 0,05 Vph ; ~ ndng dé cita tae chat trong nguyén ligu : Cay = Cao = 0,01 mol v6i phurong trinh vn t6e Ta ‘KY thugt - Thidr bj phan tinge THS, Lé thi Nhuc ¥ 38 Hay a- Xéc dinh d@ chuyén héa cia tac chat ? b- Véi cing van téc va dO chuyén héa, tim thé tich cia thiét bi dang khudy tron, hoat dong én din? c+ Véi cing van téc, tinh 46 chuyén héa cé thé dat dugc trong thiét bj bi dang khudy tron c6 cing thé tich véi thiét bj dang éng ? Khi thay dé mol/l va Cao dong ti 18 néng d6 ban ,010 mol/l, hay tinh trong nguyén ligu : Cp, = 0,015 d- Voi cing hau Iugng nguyén ligu nap vao, tim 46 chuyén héa ciia A trong thiét bi dang éng ban dau? e- Véi cing d6 chuyén héa ban dau, tim ti lé tang nang sudt img vai dong nguyén ligu moi? £ Tim hmu lugng nguyén ligu cén thiét nap vao cho thiét bi phan img dang khudy trén, hogt dong én dinh c6 V= 100 1, dé chuyén héa cua téc chat gidi han 1a 99% ? 12 HE NHIEU THIET BI PHAN UNG Ha Thiét bi phan ing dang éng mic ni tiép va / howe mic song song I11.2.a.1 Me néi tiéy ‘Xét j thiét bj phan img dang éng mac néi tiép va goi x;, x2, ...x} 1a dG chuyén héa cia téc cht A khi rdi khéi thiét bj phan tmg 1, 2, ...,j ___ Tired bing vat chat dya trén Iuu Iugng mol cia A vio thiét bj phan img dau tién, ta vviét duge cho thiét bi phan img tht i Nhu vay, v6ij thiét bj phan tmg dang éng mic néi tiép c6 tong thé tich la V sé cho 46 chuyén ‘ha ding bing d6 chuyén héa trong mét thiét bi phan ‘mg dang éng cé thé tich V. 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P 39 IIL.2.a.2Mae song song Déi véi céc thiét bj phan img dang éng mic song song, sy phan phéi nguyén ligu phai dam bao sao cho thanh phan tai méi nhanh la giéng nhau, nghia la ti s6 V/F hay théi gian hw 3.6 méi nhénb 1a bing nhau 3 Nhu vay, véijthiét bj phan tmg dang éng c6 thé tich 1a Vi (i= 1 + j) mic song song sé cho dé chuyén héa ding bing a6 chuyén héa trong mdi thiét bj phan img va hru lugng cia tic chat nap vao hé thiét bi phan tmg sé bing tng hu Iwong dau vao ciia cde téc chit cia j thigt bi phan img. 1.2.6 Thiét bj phan ting khudy tron bing nhau méc néi tiép (thiét bj phan ting nhiéu ngén) ‘Xét j binh phan img khudy tron bing nhau mac ndi tiép. Gia sit a = 0 I11.2.b.1 Doi voi phan ting bac mot Phuong trinh can bing vat chat cho binh phan tng thir i viét cho cfu tik A la 5 Lawl, Vs Cuba ~ Cu > =1445, V6i tha gian tu la gidng nhaw cho tit cd. jbinh phan mg kh nhau. Do dé: tr9n 6 thé tich Vi bing =(1445,)! DOi véi hé thiét bj phan img dang ng 3,-1n Se k Tir ede phuong trinh trén, a c6 thé so sinh higu qua hoat dong cia j binh phan img Khudy tron mic ndi tiép véi mot thiét bi dang éng hodc mot binh khudy tron riéng 1é. Két qua duge trinh bay trén hinh (4-7) cho phan img bac mot va khdi Iuong rigng cita he bién 451 khéng ding ké (a=0) 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P 40 Hinh 4.7: So sdnh sy hoat dong ciia TBPU dang éng véi N binh khudy tron bang nhau, mac ndi tiép cho phan img bic mt: A R, ct = 0. Véi cing diéu kién nap ligu, tung d6 cho Vigghty/V6 30 ] ry Phan une | | |] | | bacmet | | H a a = | | a), | §\ 8 | | Z| 10 cll as it sl = Sl = == ais £ jt 130 x - ae LI a ot 8 1 ae ia 10 t z i 001 Or 1 1-X,= && cos 111.2.b.2 Déi véi phan img bac hai ‘Vi phan img bac hai loai hai phan ti (M = 1), chimg minh tuong ty nhu trén cho j binh Khudy tron mac néi tiép. 1 Cua (1+ 142-142 [AC .15; } Két qua duge biéu dién trén hinh (4-8) Hinh 4.8 : -So sinh siz hoat déng cia TBPU dang éng véi N binh khudy trn bang nhau, mic ndi tiép cho phan img bac hai: 2A + R, A +B +R, Cag = Cig -Véi cing diéu kign nap ligu, tung 45 cho Viyghty'Vo ‘KY thugt - Thidr bj phan tinge THS, Lé thi Nhuc ¥ 4l 100, — —T Fy ti = Pan | COT te johal TE (Cy2V/ Fao) Nin knusy = (eng VPrading (Cww)y, (Cy) 4 10 0.01 Or 10 oy 1-Xa Zt Vidu: Mét binh phan tmg dang khudy trn_cé 46 chuyén héa 1a 90% téc chat A thinh sin pham theo phan img bc hai. Ta dy dinh thay binh nay bing hai binh cé tong thé tich bing thé tich binh trade. a- V6i cing dé chuyén héa 90%, nang sudt sé ting bao nhiéu ? b- Néu gid nguyén ning sudt nhu trudng hop mét binh, 46 chuyén héa sé ting bao nhiéu ? c- Gia sit ta mic néi tip binh thir nhdt véi mt binh thir hai c6 cling thé tich. Véi cing 46 chuyén héa, nang suat sé ting bao nhiéu ? d- Véi cimg ning sudt, 46 chuyén héa ting bao nhiéu ? ‘KY thugt - Thidr bj phan tinge THS, Lé thi Nhuc ¥ 42 IV HIEU UNG NHIET DO Dé xéc dink diéu kign t6i wu cho vige thyc hign mot phan img, ta da xét sy anh huéng cita loai thigt bj va thé tich thiét bj dén 4 chuyén héa, Sau day, ta sé xét anh huéng cia nhigt 46 dén qué trinh phan img. Dau tién, ta cin biét nbiét d6 anh hudng nhu thé nao dén higu suat, vin téc phan ng va sit phn phdi san phdm, Tir d6 gidp ta xdc dinh khoang bién thién nhigt 46 t6i wu = theo thasi gian di v6i thiét bj phan img hoat dong gidn doan ~ theo chigu dai di ~ hojc tir thiét bj phan tmg nay sang thiét bj phan tmg Khdc trong hg théng cfc thiét bi phan ting mic ndi tigp 1V.1 KHAI NIEM VE HIEU UNG NHIET DO © Trong phan img thu nhiét : nhigt 46 gidm khi d6 chuyén héa ting trir khi ta thém vdo h¢ théng mot rong mhigt 1én hon long nhigt do phan img hdp thu, Do vige giim néng 46 tac chat khi d6 chuyén héa ting va gidm mhigt d6 nén khién cho van tc phan img giam ‘hur vay, d6 chuyén héa trong thiét bj phan img hoat d6ng khong dng nhiét sé nhé hon Khi hogt ding ding nhigt, Khi thém ning lugng_ vio s& han ché sy gid nhigt d6 va do a6 han ché sy gidm d6 chuyén héa, véi thiét bi phan img dang éng © Trong phan img toa mhiét : nhigt 46 tang khi d6 chuyén héa ting. Khi d6 chuyén héa con thap, sy tng van téc phan img do tang mhiét 46 16n hon st gidm van téc phan img do gidm ndng 46 tac chit. Thong thudng dd chuyén héa sé lin hon cho qué trinh dang nhigt Tuy nhién, phan ding phy va cdc yéu tO khéc sé gidi han nhigt d6 cho phép. © Sy ting van téc trong qua trinh phan img tod nhigt bj han ché do gi6i han ctia 46 chuy ha. Gidi han ciia d6 chuyén héa cia phin img khéng thudn nghich 1a 100%. Khi gidi han nay dat duge thi ndng d6 tdc chit va van t6c phan ting s& bing khong 6 bat ky nhigt 6 nao, Nhu vay, duémg bidu dién van téc theo dO chuyén héa cho phan img tod nhiét hoat dng dogn mhiét c6 diém oye dai nhur hinh 6-1 dudi day. Hinh 6-1 : Se phu thugc ctia van téc phan ting theo d6 chuyén héa trong diéu kién doan nhigt a- Thu nhigt a- Toa nhigt Téc d6 phan img 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P 1V.2 THIET BI PHAN UNG KHUAY TRON HOAT DONG ON DINH Thiét bi phan tmg Khudy trén_hoat déng én dinh nén nhigt 46 khéng d6i => van téc phan tmg la hing s6. Két hop gidi 3 phuong trinh : van téc phan img, cn bing vat chat va can ‘bang nhiet, ta sé xc dinh duvge mhigt d6 va think phan cia hén hop phin img khi ra khei thiét ‘bj phan img. ¢ Diéu kign hoat dong 6n dinh cho thiét bj phan ing khudy tron Gia sir ta xét mot phn ting khdng thudn nghich, tod nhigt, bie mot xay ra trong mot thiét bj phan img khuay tr6n doan nhigt, Néu khoi lugng riéng cita hon hgp phén ing khong 446i, ti phutong trinh cn bang vat chit ta chimg minh durge ke Xp 6-1 ik oD Y atna ~ ta thai gian fru trang binh Néu biéu dién theo nhigt d6, tac ako" = kee 6-2) a= Take ( v6i E- nang hrong_ hoat hod Cn bing nhigt cho qua trinh doan nhigt d6i voi thiét bj phan tng khudy tron m(T, ~T,)C, Fao AH.) ‘Thuéng thi nhigt phan tig thay d&i rat it theo nhigt 49 nén phuong trinh (6~ ‘méi quan hé tuyén tinh gitta x, va Tr- To. Vi mét thiét bj phan img va phan img cho truée, nhiét d6 lam vie va 46 chuyén hoa ciia dong sin phim ra duge xéc dinh bing cach gidi ding thd ed phuromg trinb (6-2) va (6-3). i tho ciing lic 3 giao diém A, B, C nh trén hinh 6-2 (63) ein nine ig digu kign Tam vige dn dinh khéng thé c6 & nhimg nhiét 45 khéc nhau. Gia sir nbigt 43 dau thép hon nhigt d6 tai A, T; chang han. D6 chuyén héa theo (6-2) duge xdc dinh 1a xa), Nang hugng tod ra tai xq: sé lam tang nhigt 4 dén Tz. D6 chuyén héa turog img véi Ta sé 14 xa2 theo (6-2). Qué trinh dun néng hén hop nay xay ra cho dén khi dat, din diém A. ‘u nhigt d} ban du cao hon diém A va nim gitta A va B, van téc phan img qué nho dé dat dén diéu kign én dinh, do dé hén hop phan img sé ngudi vé diém A. >, qua trinh sé din bién Néu mhigt 46 ban diu cao hon ¢iém B va nim gitta B inh sé hop dat dén diém C. tuong ty nhu truémg hgp nhiét 4 ban dau thap hon diém A dé h ‘Néu nhigt 4 ban dau cao hon diém C, hén hop phan img sé bi lam ngudi dé tro vé diém C. 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P 44 Nhu vay, ta man théy ring diém B khéc voi diém A va C, M6t sai lgch nho ra khdi B, he thn sé khong tr vé B. Trong Khi d6, mot sai Teh ho ra Khoi A va C, he thing tw didu chinh dé tré vé hai diém d6 = Didu kign tai A va C li didu kign hoat d6ng dn dinh bén, digu kign tai B la digu kign hogt dong khong bén, Dudng cin bing vat chat Dung cn bang mbit Ty 1 NhigagT Hinh 6-2: Sw thay doi a6 chuyén héa vao nhiét dé trong thiét bj phan ting khudy trén hoat dong doan nhigt Vi_du : Cho phin img pha léng ding thé bac mét, thyc hign trong mot thiét bj phin img Khudy tron Iy tong, Nong d@ ctia téc chat trong dong nhép ligu la 3 mol/l, lira hygng [a 60 em’/s. Khéi long riéng va nhigt dung riéng cia hén hop phin tmg xem nhu khong ddi va Tin lugt la Ig/emy’ va leal/g °C. Thé tich thiét bj phan tmg 1a 18 lit. Dong ligu ban dau khong 6 sin phim va thiét bj phan tmg hoat ddng doan nhiét. Nhiét phan tmg va vin tc phan img lin lugt a: AH, =-50000 cal/mol Gr.) =4.48.10%e""C, mol/em?s Voi Ca-néng d6 tic chit, mol/em3 T-nhigt 46, K Néu nhfp ligu ban du & 25 °C, tim d6 chuyén héa va nhigt €6 cia ding sin phim 1a 6 digu kign On dinh V3 THIET BI PHAN UNG DANG ONG bi véi thiét bi phan img dang dng & diéu kign lam vige én dinh, khong c6 gradient nhigt 46 theo phuong bin kinh va sy khuyéch tin nhiét theo phuong truc véi qué trinh doan mhigt. 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P 45 ‘Vi phan tmg toa nhigt thudn nghich xay ra trong thiét bj phan img dang dng : Khi tang nhigt dé sé Tam ting van t6c phan img thufn nhumg ngugc Tai sé lim gidm 46 chuyén héa t6i da cé thé dat duge. Do vay, tai nhiing diém gan dau vao thiét bi phan img, 6 46 46 chuyén hoa ciia téc cht cén rit bé so véi 46 chuyén héa cén bing > dé ting van toc phan img, ta sé tién hhanh nbigt 46 cao. Tai nhimg diém gin dau ra c ‘bj phan img, 46 chuyén héa cia tie chat da gin dat dén gid trj cita d6 chuyén héa can bing —> sir dung nhiét d6 thap dé dat duge 449 chuyén héa cao nhit. Do d6, trong truémg hop nay qué trinh duvge thye hign véi nhiét d6 giam ‘den tir dau vao dén dau ra. Dé giai bai todn trong trudng hop nay, ta két hop gidi phuong trinh cén bing vit chit va phuong trinh cin bang nhigt cho thiet bj phan tng dang ong. Phuong trinh cn bing vat chit v 5 ox, Cr) Phuong trinh cén bing ning lugng thu gon mC, dT =F,,(~ AH, Jd, Neu (AH, va. Cp khing (Cane oc, i, Lay tich phan ta duge T-T, Kao) 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P 46 V THIET KE HE PHAN UNG DI THE v.1 PHAN LOAI HE PHAN UNG DI THE V6i ba trang thai vat chat : khi, long, rin - ta gap day di trong céng nghiép cdc phan img két hop gitta cdc trang thai nay V.La Phan ing khi- rin: © c6 thé xem la logi phan img quan trong nhit trong céng nghigp hod chit ; © Véi pha rin 1a chit xtc tic thing gdp trong cdc qué trinh ché bién dau mé nhu qué trinh cracking xite téc, isomer héa, reforming xic téc, * phan img voi pha rin 1a tac chat nhu phan img nung quiing Fes, V.1.b Phan teng long - rin: ‘Voi pha rin 1a chat xite te, ta c6 phan img alkyle héa véi chit xtc tde 1a AICIs ; © Trong hé phan tng nay, chit xtc tic thudng tao phite véi tic chit va/hay sin phim tao ‘think hén hgp Tong - rin V.Le Phan ing khi-léng-rin © Trong hé phan img nay, m@t tac chit 6 thé khi, mét tc chat 6 thé léng va chat xite thc 1a pha rin ; ‘© Thudng gdp trong céc phan tg khi lu huynh (HDS) cho gasoil, phan img hydrogen héa dau an véi chit xée tée rn, phan tg polymer héa (polymer héa CyHy bing céch cho hoa tan trong mot dung méi ling véi chat xtc téc rn) V.ld Phan ting long - long + La log phan img thong dung trong Ige dau va tng hop hiru co + Vidu nhu phan tmg alkyle héa hydrocarbon véi dung dich HzSO, hode HF lam chit téc tao thinh xing alkylat e6 chi s6 octane cao hode tao céc hydrocarbon mach nhénh. V.Le Phan teng khi- long * La qué trinh hdp thu chit khi vao chit lng c6 kém theo phan img héa hoc trong cdc thép hap thy ; © Thudng g§p trong qué trinh khir acide cho khi thién nhién bang cdch hap thy khi HoS va CO» bang céc dung dich alkanolamine, hoe qué trinh hép thy khi SO, trong Khoi thai bing dung dich KOH v2 AP DUNG VAO THIET KE Khi thiét ké thiét bi phan tng cho hé phan tng di thé, chang ta gap phai hai khé khan chink ‘mi trude day khdng gp trong phan img dng thé a Sw phite tap cia phwong trinh vin tc phan tng : 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P a7 Kh6 c6 mét bigu thite vin tbe nao dé mé ti day dit qué trinh phan img. Vi c6 nhiéu pha trong hén hop phan img nén ta phai dé cap dén sw di chuyén vat chat tir pha nay dén pha Khdc trong biéu thie van toc. Nhu vay, ngoai nhimg yéu t6 dong héa hoe, ta con phai xét dén qua trinh chuyén khéi gitta cdc pha va qué trinh nay thay déi theo s6 pha cé mat trong hé va ban chat cia pha, b- Phwong phap tiép xtc giita cdc pha : Trong hé ding thé, ta da dé cap dén hai mé hinh thiét bi da duge ly tuéng hod : dang dng va khudy tron. Trong hé di thé ly tudmg, mdi luna chat cé thé 1a ding chay khudy trn hode dang éng (lign tuc) hode dang rin, bot (khdng lin tyc). Tir d6, ta c6 mhigu céch tigp xtie pha Khc nhau dé phan img xay ra, Két qua la ta khéng thé cé mét phuong trinh thiét ké tng quat 6 thé 4p dung durge cho tit cé céc eich tip xiie pha khic nhau. __ Vinhiig khé hin trén ma vin dé thiét ké thiét bj phan img hé di thé vin con mang nhiéu tinh kink nghigm dya trén céc két qua tir phng thi nghigm hay cia cde nha méy trong thye 16, . Trong nha may loc dau, da s6 céc thit bj phan tmg déu cé sir dung chit xite téc pha in. Vi vay, ta sé tién hanh nghién ciru cdc hé phan img di thé véi chat xtc tac rin, v.3 PHAN UNG XUC TAC RAN V.3.a Khai nigm vé chat xite the * Chat xiic tac cho vao hé phan img nhim myc dich ting nhanh van téc céc phan tmg mong ‘muén va gidm dén mit t6i thiéu van téc cde phan mg khong mong muén. Hay néi mot cich khic, chit xic tae c6 the dung lim ting chit Iugng va higu sudt thu céc sin phim mong muén. © Thyc chat, theo thuyét trang thai chuyén tiép, chat xtc tac lam gidm hang rao nang hrong lim cho phan ting eiia ede tée chit tgo sin phim xay ra dé ding hon va nhanh hon, * Céc tinh chat co ban cia chat xite tie : 46 host tinh , d6 Iya chon va d6 én dinh cia né. * Ngoai ra, chat xiic tac cn c6 mét sé dc diém sau - Cée chat xite tie c6 céng thire hod hoc giéng nhau khéng dim bao 1a cé tinh chat gidng nhau, ma cdn phy thuée vao cdu tric vat ly hode tinh thé cia ching. 6 dign tich bé mat riéng kha 16n do bé mit chit xtc téc quyét dinh hoat tinh cia nd; Hinh V-1 : Vai tré cia chat xic tae 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P 48. Khéng cé chat xic téc, phan img cd ning Iugng hoat hod cao va tc d6 cham C6 chit xite te lim gidm hing rio ning long va ting nhanh tic 6 \ phan in . Trang thdi eudi Trang thai dw Nang lwong host hod cita phan img Tac chit Hop chat trung gian San phim chit xite tac khOng tham gia trac tiép vio phan img héa hoc ma chi c6 te dung lién kkét mot hoe nhiéu cau ti tgo hop chat trang gian khong bén nung c6 tinh hoat hoa cao, dé phan tmg véi cdc cau tir khac tao sin pham. Sau phan img, chat xitc tac tro Iai trang thai ban dau. Gia sir ta xét phin img: A+B = C v6i chat xi te c6 tm hoat héa la L, ta c6 2 ‘trudng hop : su chat xi tac chi lign két vi mot cdu tr : (chi mét céu tir bj hap phy trén tam . hoat héa) qué trinh phn ting trén xy ra véi sy c6 mat cia chit xiie téc qua 3 giai doan = hogt héa 6 tim hoat héa ATLA - phan tng A+BSC {go sin phim va hodn nguyén xi tée :C” => C+L 4 Néu ci 2 cau tir cing bj hap phy trén chat xtc tic AtL=a B+L>B" A+B CHL Co =ctL V6i A’, B’, C” la cdc hop chit trung gian khéng bén, 6 trang thai hoat héa * Vi vay, cde yéu cau cita mét chit xite tac 1a C6 a6 hoat tinh cao, d6 chon Iya lon va én dinh (bén co, bén nhiét) ; C6 bé mat riéng lon 5 Dé tai sinh ; C6 gid than. ‘KY thugt - Thidr bj phan tinge HS. Lé thi Nhue ¥ 49 Hinh dang va kich thude cita hat xtc te = Hot xtc tae c6 mhiéw hinh dang voi nhigu kich thuée khéc nhau : dang bi cdu, dang ‘ru va dang vign con nhong. - Néuhat xiic tc dang bi cdu thi s? duge dic trung bing dudng kinh © cia né ; - Néu hat xiie tie dang try hoc dang vign nhéng thi s® duge dic trumg bing dung kinh © va chigu cao H cia n6 ; = Néu ding xiic tc véi nhiéu dang va kich cé khdc nhau thi duéng kinh trang binh cita hat xic tac duge dinh nghia nhur sau 6(Téng thé tich cia cde hat xiic te trong mau thi!) _ OV Téng dign tich bé mat cla cdc hat xtic tée trong mau tht = S. 4a, ~ Ngudi ta cing xée dinh duge di tir duong cong phan phdi khdi lugng hat xi ~ f(t), v6i x; la ti 86 gitta khéi lugng cla cic hat xtc téc c6 kich thuée < t; va tong khoi lugng cia cde hat xic tie. Ta c6 bidu thire V6i Ax; la higu 86 tung d6 cia dudmg cong x; = fit) tinh tir. dén fi Bai tap ap dung ‘Ding ray dé xée dinh kich thude cla miu chat xic tac ctia qua trinh FCC cho két qua sau Kich thude nhé hon, um | % Khéi lugng_ t6n; 150 98 100 88 80 "4 m 68 40 ul 30 5 20 Hay xée dinh dung kinh tung binh eda mau het xtie te. Git ti(um) Axi 2 20 (0+20)/2 =10 2 30 (20430)/2 =25 3 40 0+40)/2 =35 6 m4 (40+74)/2_=57 ST KF hud ~ Tide phn tg TH et Nhe P 50 80 (74480)/2 0 =77 6 100 (80 + 100 )/2 0 14 150 (100+ 150)/2 = 125 10 > 150 x 2 Tag con 100 Duong cong phan phi khdi lugng hat 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 x, % 0 30 60 90 120 150 100 (2, 7 q U6 25°35 57° 77 Vay: Néu béqua sé hang cudi cing, ta tinh duge q My ) 90° 125° X) Sum © Bai tip ay dung 2 Hay xéc dinh durémg kinh trung binh cia mau hat xtic tée dang tru sir dung cho qué trinh HDS biét : © = 1,2 mm ; H=3,6 mm. Mi:H=30 > Ky thug Thidt bj phn tng THS, Le thy Nhe ¥ 31 Vay: d= © Xéc dinh khdi lung thé tich cia tng xitc tac theo céng thite Voi: pp: khoi lugng thé tich ciia hat xtc tac (kg/m’) Pg: kh6i lugng thé tich ctia pha khi nim gitta cdc hat xtic tée (kg/m*) ¢p : phan thé tich cita cdc hat xii tic 1 ~ep : 46 rong ciia tang xiic téc Ma hat xi tac gdm nhiéu 16 x6p (mao quan), nén khdi lrgng riéng cia hat xii tae durge tinh theo céng thre Pre a) o,4 Xuong hat V6i: ps : khdi hrgng riéng cia xwong hat (kg/m') 4:45 xép cia hat ‘Néu ta bé qua khéi hrgng thé tich cita pha khi nim gita cae hat xtc tac thi: xbp Va: + Bai tap ép dung : ‘Tinh khdi lgng thé tich cia ting xite tac rin cho thiét bj khit hra huynh cho gasoil, c6 thinh phan ta CoO, Mo,O; trén chat mang la Alumine. Biét ~ khéi long rigng cita xvong hat ps = 2231 (kg/m") ; ~ khéi hugng thé tich cia pha khi nim gitta cdc hat xd the : py = 1 (kg/m) = 49 xép cia hat q= 0,5 5 ~ d6 rng cia ting xie tae 1 — Gidi : Khoi lugng thé tich cita hat xe tae Pp = (1-4) ps + ppg = (1 - 0,5) x 2231 + 1 x 0,5 = 1116 (kg/m’) ‘KY thugt - Thidr bj phan tinge THS, Lé thi Nhuc ¥ 92 Khdi Iugng thé tich eta ting xi tie Pe = ney + Pell —e,)=1116x0,6+1%0,4 = 670(be/m?) V.3.6 Co ché cia phan teng h@ khi voi chét xtic tac rin (2 pha) ¢ Qué trinh phan img xay ra trén hat xiic tée theo ede buée sau 1. Qué trinh di chuyén chat tham gia phan mg qua Iép bién thuy Iye do két hop gitta déi lu va khuyéch tin Khuyéch tn vao mao quan cia hat xtc téc dén cdc tm hoat héa Hap phy trén cdc tim hogt héa Phan img héa hoc tao sin phim Nha san phdm Khuyéch tan san phim tir tam hoat héa ra khéi mao quan dén bé mat hat xie tée 2D AwAYN Di chuyén sin phim qua l6p bién thuy lye vio ding khi => Nine vay, 1. Qué trinh di chuyén cht qua Iép bién thuy Iye do két hgp gitta di lu va khuyéch tin (buée 1 va 7), Qua trinh nay durge goi lé qua trinh dp Khoi ngoai trinh phan img hé khi-rin bao gdm cdc qué trinh chinh sau: 2. Qué trinh khuyéch tén vao mao quan (buée 2 va 6). VE nguyén ly durge miéu ti Judt Khuyéch tén (dinh ludt Fick 11) va durge goi la Khuyéch tan trong 3. Qua trinh hap phy va nha hap phy (bude 3 va 5) 4, Qué trinh phan img héa hoc (buée 4) Qué trinh hép phy, nha hép phy va phan img héa hoe déu xay ra 6 tim hoat héa trong mao quin Hinh : Co ché qué trink phan ting véi chét xic tac riin xdp A- Dong khi B- Lép bién ° Het xiie tée D- Mao quan trong hat xtc te ¢ Qua tin khuyéch tin trong tuan theo dinh lust Fick II, néu chi xét sy khuyéch tin. theo ‘truc hoanh x thi bién thién ndng 46 cia cdu tir khuyéch tin j theo théi gian va chiéu dai ec ‘mao quan li = 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P 53 V6i Dy - he 85 khuyéch tin eta ef tj Hinh : Suc thay déi néng dé cia cdu tir A theo chiéu dai mao quan Cro. c My Cy - ndng 46 cita cau tir A trén bé mat xiic tac L - chiéu dai mao quan x - huéng khuyéch tén theo chiéu dai mao quan Qué trinh phan img khi - rin trén goi 14 qua trinh hap phy héa hoc, c6 nhing dic diém sau - Lye hip phy 1a Iye lién két héa hoc ~ Nhiét hap phy tuong duong bing nhiét héa hoc (khoang tir 10* + 10° keal/kmol) va 6 anh hudng Ién dén van toc phan img - Cé tinh mét chiéu ¢> cdu tir bi hap phy trén bé mat xc téc tré thanh chat hoat héa ‘rung gian va tiép tue tham gia vio phan tig héa hoe = Tién két trén bé mat manh - hap phy héa hoe xay ra véi timg cu tir riéng ré - khi nhiét d6 ting thi téc 46 qué trinh hp phy héa hoe ting = chi xdy ra 6 tm hoat héa ¢ Ching ta phan bigt v6i qua trinh hip phu v: 1y, £6 ning die diém sau - Lye hdp phy la lye Van der Walls, chi gitt Iai céc phan tir bi hp phy trén bé mat hat ale téc, cdu trite phan tir cia c&e phan ti bj hép phu khong bi thay d6i _Nhigt hdp phy tuong duong bing mhigt ngung tu va anh huéng khéng ding ké dn téc dé ciia qué trinh ~ C6 tinh thugn nghich - lign két trén bé mat yéu 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P 54 ~ qué trinh hép phy hdu nh khéng phy thuge vao cu trie phin tir ma chi phy thuge vvao d6 én cla phan tr ~ khi nhiét d6 ting thi téc 46 qué trinh hip phy gidm ~ C6 kha nding hip phy trén toan bé m Vi du : Xét qua trinh ting hop amoniac bing phuong phdp hp phu : thrdng duge thye hign 6 nhigt d6 va 4p suat cao cé xiie tae sit. Amoniac e6 ¥ nghia rét In trong cong nghigp hoa chat 4é san xuat phan dam, 4 Neudi ta gid thiét qué trinh trén duge thyc hién trong cdc diéu kign sau - Hp va No bi hap phy duéi dang nguyén tir - Amoniac tao ra do 2 hgp chat trmg gian khong bén 6 trang thai. hap phy Nhu viy, co ché phan img duge miéu ta nhu sau No+2L <> 2N" Hh+2L 2H N'+H' © NH+L NH +H" <9 NH +L NH)’ + H’ > NH + 2L. V.3.c Thiét bj phan teng xtc tic rin mOt pha luu thé (khi hotic long) V.3.c.1 Tang xc tic c6 dinh © Kich thuée cia hat xéc tac khoang | + 5mm; © Thudng la ting xite tée 6 dinh dogn nhit, e6 edu tgo don gin ; © Sods Neguyén ligu Ting xtc tée 6 dinh doan mhigt Ludi d@ ting xtc tae | San phim Hinh V-2 : So do thiét bj phan ing 2 pha, ting xtic téc c6 dinh 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P 55 * Thiét bj phan ting dogn nhigt duge six dung ngay trong traémg hop phan ting ta thu nhigt hoje tod mhigt. Lite d6, ting xéc tic sé duge chia thanh mhiéu doan dé dé dang trong vige digu chinh mhigt & cia hru thé phan tng, * Ching han, d6i véi mt phan img toa nhigt, ngudi ta cé thé 1am gidm nhiét 46 cua dang huru thé ra khoi méi doan xic téc bing céch cho qua m6t thiét bj trao déi nhigt hoe cho phun vao mét déng liu thé lanh. Dong hru thé lanh nay cé thé 1a dong l6ng hodc dong khi, ‘thong thudng ngudi ta sir dung ngay mét trong nhiing téc chat dé lim lan. Néugoi Ty: mhigt d6 cua dong hau thé di vao tng xi tae thir nhdt Ty : mhigt d6 etia dong hau thé ra khoi ting xée tae thir nhdt Tz : mhigt d6 ca dong hru thé di vao tang xic tac thir hai Ts: mhigt 46 ciia ding lau thé ra khdi ting xée tée thir hai Nhu vay, khi dong hru thé di qua ting xtc tac thir nhat thi s8 dat duge 46 chuyén hoa xy va mhigt d6 sé ting ti To lén Ty, Sau 46, ho dong uu thé lanh hode qua mot thiét bj trao 6i nhigt bén ngoai ma nhigt 49 ciia dong hu thé sé gidm tir T; dén Ty va di vao ting xite tic thi hai. Sau khi di qua ting xtic tc thir hai thi sé dat duoc d6 chuyén héa x» va mhigt d6 sé tang tir T lén T3. Nhu vay, sau khi qua hai ting xtc téc, d chuyén héa dat durge sé la: xt: Ding thai d6 chénh nhiét dé gitta déu vio va diu ra & mdi ting xie the bé hon, dim bao cho diéu kign van hanh doan nhiét ciia thiét bi phan img. Hinh V-3 : Hai phueong thite lam nguéi tang mic tée a- Ding hr thé Tan b- Trao di nhigt bén ngodi 1, bh i> Ut ’ Lamu thé lanh jh cde tng * wie tic ~ 1 or Hinh V-4 : Duéng biéu dién su bién thién cia dé chuyén héa theo nhiét dé cia tang xtie tée 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P 56 To Tr Ts T nhigt 46 © Déi véi phan img thu nhiét, ngudi ta phai tigm hanh dét néng lai dong tu thé gitta cde ‘tang xtc tée. Tuy theo mhigt d6 van hanh cia thiét bj phan img ma sé sir dyng thiét bj tra0 mhigt hog 16 dé dét néng lai dong hu thé. Cy thé, trong qua trinh reforming xic téc, ngudi ta thudng bé tri 3 hode 4 thiét bi phan img mac néi tiép, c6 cdc 16 dét xen ke. ng truong hgp phan img thu nhigt hode tod nhigt manh, ngudi ta bit bude phai cp mhigt hode logi bot nhigt ngay trong ting xii t4c. Chat xiic tac sé duge nhdi trong mét hé chim éng song song va hé chim ong nay duge dat trong 16 dét, duge dat tryc tiép bing cdc mé dot (trong truéng hgp phan img thu nhiét manh) hoge ching sé duge nhting chim trong mot ding lu thé lanh (trong trang hop phan img tod nhigt manh). Dé dam bao qué trinh trao 46i nhigt bén ngodi éng va trong long chat xéc tic duge t6t, ngudi ta thurémg ‘thiét ké h@ chim éng c6 ® < 60 mm. © Déi véi phan tng bac 1 (A; = Az ), gid sit hé phan img 1A doan nhiét, phuong trinh can 1g mhigt duge viet nhu sau K,AsSH ) =Cas on(- KiAsV) v vy) Véi: Cao-néng dé cia cdu tir A; & dau vao cia thiét bi phan img (kmol/m’) r Car = Cao exp| — Cac-néng 46 cia cdu tir A; 6 dau ra cia thiét bj phan img (kmol/m’) kK - hat xtie tie 5 1g 86 déng hoc cita qua trinh khuyéch tan cia cu tir A; dén bé mit ngoai cua Ag - dign tich bé mat rigng cla hat xtc tdc, xiie tie trén thé tich ciia ting xite tae (m") v- hi hugng thé tich ca hén hgp phan img (m'/s) ving ti s6 gitta tng dign tich bé mat cia cde he S - tiét dign ngang cia ting xi tic (mm?) H- chiéu cao cita ting xtc tac (m) V - thé tich cia ting xtc tac (m') 1K thud Thide bi phn tg TH. Let Nhe F 37 Trong céng thite trén, thoi gian tigp xitc S cia céu tir Ar v6i chit xéc tae duge tinh bing : S=Vw ) Neuwéi ta dra ra mét khdi niém méi li van téc truyén thé tich VVH hoge van téc truyén khéi Iugng PPH : wat uu lugng thé tich etla nguyén liga (mm/h) (’) thé tich cla tng xtic te [m PPH =VVH x2 Pe V6i: pp -khdi Iugng thé tich cua hén hgp phan img 6 digu kign xe dinh VVH Pc - khoi lurgng thé tich cila tang xtc tac. Théng thudng, ngudi ta xdc dinh VVH 6 diéu kign nhigt d6 va 4p sudt 6 dau vao cba thiét bj phan img. Tuy nhién, trong mét s6 trudng hop ngudi ta xc dinh VVH 6 digu kid chuan 15°C. * Trong thyc té, ti sé gitta chiéu cao H cita ting xitc tac trén duéng kinh ciia hat xitc téc phaii én hon 50 Ls 50 ¢ Trong truimg hop Iuu thé 1a pha long thi ti sé nay rit 1én, khong 10°; * Tén that dp suat cho phép trén mét don vi chiéu dai cita tang xite téc phai < 2500 Pa/ m dé dam bao qué trinh van hanh cita thiét bi phén (mg. Gid tri ca tn that ap suat qua ting hat xiie tie duge xe dinh bing biéu thie cia Ergun V6i: ey: phan thé tich cita cde hat xite tae ; téc bé mat cia hvu thé ; doi véi pha lon, hr : d nhét dong hoc cba hru thé ; A,B : cdc hé s6 ; d5i v6i cdc hat xtc tac dang bi cdu thi : A= 150; B= 1,75 V.3.c.2 Tang xite tie di dong. © Cc hat chat xite téc chuyén dng tinh tién trong thiét bj phan tng dang éng tir trén xuéng dui téc dung cba luc trong trudmg ; * Theo chiéu chuyén dong cita luu thé, ngwoi ta phan biét thiét bj phan img xudi dong : néu hau thé chuyén d6ng tir trén xuéng ; - thiét bj phan mg nguge dong : néu hau thé chuyén dong tir dudi lén ; - thiét bj phan img chéo dong : néu hu thé chuyén d6ng theo phuong ngang. 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P 58 * Ta xét chia yéu thiét bj phan img chéo dang, thudng duge sit dyng trong qué trinh reforming - xtic tic durge tai sinh Tin tue (régénératif) = Trong dé, chit xiie tac chuyén dong gitta 2 lop Iuéi try déng tim. Nguyén ligu sé di qua Ip ludi ngoai, xuyén ngang ting xéc téc va sin phim duge léy ra qua I6p hadi trong. - Tén that ap sudt qua lép xitc tac cing c6 thé duge xéc dinh qua biéu thie cia Ergun. Tuy nhién, trong trudmg hop nay phai xac dinh gié tri (1 — ep) : 46 rong cia ting xiie tc di dng mét cdch chinh xac bang thye nghigm cho méi logi chit xi tac - Sy tudn hodn ciia chat xdc téc thudng duge dim bao bing thiét bj nang khi dng thing dimg. Khi chit xtc tic di xuéng phia duéi cia thiét bj phan tmg hoje thiét bi tai sinh (C6 m§t d6 sit dic : phase dense) sé durge dura vio b6 phn ning khi dong (Hinh 7.11). Lic 46, dang khi thir cip sé ddy cdc hat xiic tée vao éng nang chinh gia, tai day, ching lai duoc dong khi so cp kéo lén (c6 mat 6 loang : phase diluée) dén binh chita chat xite tac 6 phia trén. Tir 46, chimg lai chuyén d6ng xudng ‘thiét bi phin img duéi téc dung cia Iue trong trang. Nhu vay, lau hong chat xite tac tudin hoan lién tue trong hé thong duge diéu khién béi nang sudt cia thiét bi ning khi dong. V.3.0.3 Tang xii téc s6i * Trong trang hop nay, ting xiic téc & trang thai ting s6i do céc hat chit xi tée duge kéo én (boi mGt hay mhigu hu thé chuyén dng tir duéi len trén) ri lai roi xuéng dudi tac dung cha lye trong tnrémg © Theo ban chit cia cdc hru thé, ngudi ta phan biét Tang s6i khi -réa; - Tang sdi long - rin ; ~ Tang sdi khi - léng - rin ; © Chuyén déng ting séi cua céc hat chat xite tac chi dat duge khi vin téc chuyén déng tir dui 1én cia lu thé vugt qua mét gi6i han nio 46 va durge goi la van tbe bé mat 163 th ciia Iuu th (Ve) vuot qué vin tc nay, tang xite te & trang théi tang s6i ; bé hon vn téc nay, ting xite téc tré vé trang thai cé dink, 7g), = 3tHe | 2S =eeletis| ap: \ o * Khi cho mot dong uu thé i ti duéi Ién qua mét ting xée tac rin, ngudi ta do d6 tan that 4p suat phy thud vao van téc bé mat Ver cita hu thé va thu duge m$t duéng cong nh hinh 7.13. © Khi Vsr < (Vere thdt dp sudt © Khi Vsr > (Vsr)m: Tén that dp sudt khéng doi khi Vsr tang. Lie dé, khéi hrong biéu kién cita ting xic tic xem nhu khéng déi ¢ Khi Vay ~ ur: Ton that ép suat gidm khi Vsr ting, v6i uy la van te kéo theo cdc hat xiie tac. Lie dé, luc kéo cita hu thé sé thang luc trong trang va hat chat xiic tée sé bi kéo theo ding liu thé tang khi Var tang. 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P 59 a, + Chun sé Reynolds Re eV )Pe He opr ded? + KhiRe <1: Xée dinh ur theo dinh huft Stokes 1, = Ee poet ie = peed, + KNiRe> 10°: Xie inh uy theo nh ft Newton: a} = 34.22 Pete Pr , 69.43 + Khi 1 2ZnO pw + 2SOr¢6) AF eS,q) + 110n4q) => 2Fe2Osqu) + 88029x) ~ phan tmg digu ché kim loai tir oxyt kim loai FesOsay + 4H) =? 3F eq + 41200, ~ phan tg ma kim loai dé bao vé bé mat kim loi 2e-+ Cua) +My > M+Cu © Nhiing phan img trong d6 kich thudc hat rin thay déi dang ké nhu ~ phan tmg chéy cita than, ci Cay + rex = COrs,) Coy + Ore) => 2COw Cay + COr) => 2COn) phan img sin xudt carbon disulfur 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P 64 Caxy + 28 EOE CS) san xuét cyanur natri tir Natri amid NaNHoq) + Cay —22S-> NaCNay + Hae Hat phan img Hat phan ting Hat ban dw ‘mot phan hoan toan ©) Thdi gian Thai gian Hat ban dau Hot cudi cing kich thude khéng d6i Hat co rit Thai gian Thai gian Théi gian theo thoi gian > >O > © vicubi chug bign mat Tro hoge sin phim hi lam hat co nit V4.6 Mé hinh phan ing 4 Dé thiét lap biéu thite van téc phan img ran - hu chat khéng c6 chat xite tc, ta phai xdc 4dinh r6 m6 hinh phan img xdy ra, Néu d& chon mé hinh thi phai chép nhdn bigu thie vn téc tuong duong va nguge la ¢ C6 2.mé hinh duge ly twong héa don gin 1a © M6 hinh chuyén héa lién tuc : téc chit Khi (hoe long) xim nb§p vio céc hat chét rin va phan ting xdy ra 6 khip hat rn, lién tue v6i vn téc khéc nhau trong hat rin, Nhu viy, téc chat rin tham gia phan img lién tyc trong toan b@ hat * M6 hinh loi chia chuyén héa : tic chit khi ban dau chi xim nhp vao lép v6 ngoai cia hat riin va phan img chi xy ra 6 16p vé ngoai nay. Vang phan img sau dé tién din vao bén trong, bé Iai 6 bén ngoai Iép vat chat 4 hoan toin chuyén héa va nhimg chat tro (tro), Nhu vay, tai thoi bat ky Iudn luén ton tai 16i vat chat chua chuyén héa £6 durimg kinh gidm din theo thoi gian phin img 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P 65 D6 chuyén héa thip D6 chuyén héa cao Nang 46 téc chét rin Hinh : M6 hinh chuyén hoa lién tuc ¢ Thye té cho thay ; m6 hinh 16i cha chuyén héa phan anh duge nhiéu trrimg hop cia Tro Léichwa phan img DO chuyén héa thap DO chuyén héa cao in ‘Nong d6 tac chat ré Hinh : Mé hinh Idi cha chuyén héa phan img liu chat - rin mot cdch khd trang thyc (ta thu’ng quan sat thdy mét lép tro bao boc 1éi téc chit chua phan (mg) —> ding mé hinh nay dé thiét Ip phuong trinh van tbc va sau d6 4p dung vao thiét ké, Dé thun loi, ta xét hru thé xung quanh chat rin 1d cht khi v6i chat l6ng chimg minh hoan toan tuong ty V.4.c Véin téc phan teng theo mé hinh loi chua chuyén héa M6 hinh bao gdm 5 giai doan xdy ra ndi tiép nhau : 1- Tac chat khi A khuyéch tin qua Iép phim khi bao boc xung quanh hat nin (Iép bién thuy uc) dé dén bé mat ngoai hat ran 2- Tc chit khi A tiép tuc khuyéch tin qua lép tro dé dén bé mat Idi chit 3- phan tng gitfa téc chit khi A va in chura phan img it rn xay ra trén bé mat loi chit rin chwa phan img 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P 66 4. Cée sin phim tao thanh 6 thé khi sé khuyéch tin qua lép tro dé dén bé mat ngoai hat rin 5- Cac san phdm tao thanh & thé khi sé tiép tuc khuyéch tan qua lép phim khi dé nh§p vio trong ding Kai ‘M6 hinh trén day 1a mé hinh tong quét, cé nhiéu trudng hop sé thiéu mt hodc nhiéu giai doan trén, ching han sin phim khong sinh ra sn phim khi hoae phan img khong thudn nghich thi giai doan 4 va 5 sé Khéng tgo nén tré Ie nao cho phan img. Ngodi ra, ta cdn c6 thé don gidn héa mé hinh bang khdi nigm giai doan kiém sodt van t6c vi céc giai doan xdy ra lién tip nhau va khong nhdt thiét tré Iyc cia cde giai doan trén déu cé cing dé lén. Xét phan img mgt chigu : A(x) + bByg) San phdm BE don gin vige phn tich mé hinh 16i chua chuyén héa, ta xem hat rin Ia hat don hinh cdu va céc giai doan thanh phan c6 thé duge xem nhu thuge 3 dang tré lye chinh - tr Tye do khuyéch tan qua l6p phim khi - tre Tye do khuyéch tn qua Iép tro tré lye do phan tng V.4.c.1 Giai doan khuyéch tan qua lop phim khi la giai doan kiém sodt Bé mat loi cchua phan img Néng d tic chét khi Cx Goi: R- ban kinh cia hat ran ban dau re - ban kinh 16i chua chuyén héa Caks Cam Cac - mong d6 te chit A trong dong khi, tai bé mat hat ban du va tai bé ‘mit Toi chua chuyén héa 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P or Trong traimg hop nay néng 46 cit ti chit ta mit giao tip gia lop phim kh va lp tro Ian luén bang 0 : Cay - Car = Cay = const tai moi thoi diém V6i phan img khong thudn nghich : Car =Cac=0 Tir phuong trinh ti lung, ta c6 : Np = bdNa, nén biéu thie van t6c c6 thé viét la (erp)=-2 Ne 1 dNp baa Bes, dt 4aR? dt dar? dt = bky (Cay —Car) = bky Cay = const (i) V6i : ky 1a ng sé truyén khéi ca A trong pha khi, mis ‘Néu goi pa ki khéi lugng mol ciia B, ta duge / Nu=PaNVi= pa 2x1] @) rs) V6i Vp la thé tich cita hat rin hin cu, Lay vi phan phurong trinh trén: Ng =bdNg =ppdVy = 4pprre dr, (3) Thay (3) vao (1), ta duge biéu thirc van téc biéu dién sy bién thién cia ban kinh 1éi chua chuyén héa theo thai gian = 2 dt Pate Me ok, C. 4 at RECA &) Tir dé tinh duge thai gian cin thiét dé dat dén 46 chuyén héa nao dé \ paR |, (te) 3bKCay| (RJ ‘Néu goi 0 - théi gian dé hat n phat ng hoan toan <> r.=0, ta 06 PaR _, 3bki Caw Va goi xs d6 chuyén hoa cia hat rim Do dé xa1 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P 68 V.4.c.2 Giai doan khuyéch tén qua lép tro ld giai doan kiém sodt tc kha phite tap vi 16i cha la Trong truémg hop nay, vige phan tich thiét 1gp phurong trinh vi chuyén héa_cang hic céng co Iai lam cho bé day lép tro cing ngay céng tang thém, ngl 1rd luc cia lép tro ting theo thi gian. Ta chia giai doan nay thanh 2 giai doan nhé # Giai dogn 1: trong giai dogn nay, c6 thé xem kich thuée 1éi khéng di, trong Khi A Ikhuyéch tin qua I6p tro 48 vio bén trong. Diéu nay ciing hop ly vi A o6 thé di chuyén qua lap tro véi van t8e gp ca ngan lan vén tdc Idi co rit (tong ime voi ti 36 khdi hogmg riéng ciia chit rén va chat khi). Do dé gradient néng d6 A qua l6p tro khong di theo thai gian. G trang thai én dinh nay, van toc phan tng st tuong img véi van toc khuyéch tin qua bit ky mat clu ndo cia I6p tro. Aip dung dinh ludt Fick IT (3) Trong 46, Da¢ la hé s6 khuyéch tén ciia téc chat khi qua Iép tro, m’/s, Thuéng rat khé xde dinh gid tri cla dai lung nay vi tinh cht cia Iép tro rit nhay véi cdc tap chat khong tinh khiét trong chat rin va sy bién d6i mdi trudng xung quanh hat. Ly tich phan qua lép tro véi r bién thién ti R dén r. % CeO a je AnDye — JdCy a ae Can, Naf 1) -~SAl = | aan DAC 6 = a ee) ¢ Giai doan 2 : trong giai doan nay, ta cho kich thude 101 chua phan img thay déi theo thi ‘gian, Loi cng lic cing gidm din kich thuée trong khi dé bé day cia I6p tro tng én, lim gidm thong lugng khuyéch tén ciia A. Phuong trinh van téc bay gid chia 3 bién $6 :t, Na, tz, do &6 phai khir bét 1 bién theo 2 bién kia truée khi ldy tich phan. Thay phuong trinh (3) vao (6), tich bién s6 va léy tich phan ta duge 1 1) > t FF) 2dr, =bD geCay fat a R}* i = DD scCaucl Hay thdigian thiét dé dat dén 46 chuyén hoa nao dé. PpR (8) of y BD,Cx|| (Rk (3) Théi gian 0 dé hat rin phan img hoan toan <> 1. =0, ta 6:0 Hay tinh theo d6 chuyén héa xg cia hat rin 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P oo ¥.4.c.3 Giai doan phin tong héa hoc la giai doan kiém sodt Trong truéng hgp nay, phan img khéng chiu anh huéng cita 1ép tro ma chi phy thude vao bé mit ngoai ctia Idi: S, = 42. Do 46, bidu thite vin tbc phan img duge cho béi cée phutong ‘rink (1), @) va) aN, b a Pa ke) ane dt are Véi k, la hang s6 van t6c phan img bac mét xy ra trén bé mat I6i, s" A 1 4ppnré dr, dr, Két hop (5) va (3), ta duge : -—, PBs Se 1.=0,tac6:6=—PBR (9) bk, Cay R V.4.c.4 Biéu thitc vén toc trong trudng hop tong quat Céc tré lye trrén xay ra ndi tiép nhau, do dé ta c6 thé két hyp cdc tr lye nay theo 2 cach 4 Thdi gian cin thiét dé dat dén 46 chuyén héa ndo 46 1a ting thdi gian cdn thiét dé vugt qua timg tré'Iwe may: ty = tyhim + tio + ti @ Hay khi chuyén héa hoan todn : Os = 8 phim + 8x0 + Ora: 4 Kéthop cée tré ye rigng 48 cho biéu thire vin téc ting quat bCa 1 R(R-r) _R? +R), RO kk Dae 2k, bCp PB Pa 6 dt (Rene ®) Rk, RD jc Ta thay ring tré yc thay d6i theo re nghia 1 theo sy tién trién cia phan tmg. Tir lic hat rin bt diu phan img cho dén khi phan tmg hodn toan thi tré Iue trung binh cita 3 giai doan 1a 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P 70 1 Ny Sp dt Vidy: Nung quing ZnS 1- Duéi dang céc hat hinh chu dudng kinh 2 mm trong mét ding khi chita 8% oxygen & 900°C. Phan img xay ra theo phurong trinh sau 2Zn$ + 30, => 2Zn0 +280, gid sir phn mg xay ra theo mé hinh Idi chua chuyén héa, tinh théi gian cin thiét dé chuyén ha tod b6 hat 2. Lap Iai qua trinh tinh todn trén v6i duémg kinh hat 1 0,2 mm Biét: - khdi lugng riéng cua hat rin : 4,13 kg/m’ hing 6 van tc phan img : k= 2 emis ap sudt: Lat - hGs6 khuyéch tan : Dae = 0,08 cm’/s 1K thud Thide bi phn tg TH et Nhe P

You might also like