Dies Irae

1. Muzyka
a. Wzburzone fale na morzu
b. Wysoki kobiecy i męski śpiew
c. Dynamiczny utwór
d. Czuć wzniosłość i patos
e. Sekwencje wysokiego śpiewu przerywane krótki fragmentami niskiego
2. Obraz
a. Tryptyk tworzy historię
b. Lewa
i. Bunt aniołów
ii. Moment stworzenia Adama i Ewy
iii. Kuszenie Adama i Ewy
iv. Wygnanie z raju
c. Środek
i. Bóg jako sędzia
ii. Poniżej otchłań piekła
iii. Obraz 7 grzechów głównych
iv. Pełno tortur i zła
v. Kary za konkretne przestępstwa
vi. Dużo wyimaginowanych dziwadeł
d. Prawa
i. Diabłe w prawym dolnym rogu, na ukos do Boga w lewym górnym
ii. Piekło
iii. Wymierzanie kar za zbrodnie ludzi
iv. Symbole tortur
v. Płacz i cierpienie
3. Apokalipsa według św. Jana
a. Dużo symboli
i. Czterej jeźdźcy apokalipsy na koniach każdy to symbol pory dnia i części
świata
1. biały – wschód, świt;
2. ognisty – południe;
3. kary – północ;
4. siwy – zachód, zmierzch.
ii. Siedem pieczęci, liczba ta oznacza grzechy główne oraz jest mistyczną
liczbą tajemnic
iii. Siedem trąb, świat zostanie zniszczony przez ogień, wodę, zatrucie rzek i
wód, zaćmienie księżyca, słońca gwiazd
iv. Nawiedzenie ziemi przez siedem różnych plag
v. Symbol walki Mati Bożej ze smokiem symbolizującym szatana, który
zostaje pokonany i zepchany do piekła
vi. Po sądzie ostatecznym i osądzeniu ludzi nastanie nowa niebo i ziemia,
panuje Chrystus i sprawiedliwość. Nie ma zła, grzechu i śmierci
b. Uniwersalizm
 i. Religijny – świat pełen zła i cierpienia. Ludziom się wydaję, że Bóg ich nie
ogląda jednak to błąd. Ludzie otrzymali wolność, za którą kiedyś stwórca
ich rozliczy podczas sądu ostatecznego.
ii. Literacki – odwieczna walka zła i dobra, bez motywów biblijnych. Walka
kolejnych epok następujących po sobie.
c. Apokalipsa dosłownie oznacza odsłonięcie, objawienie. Opisuje tajemnice czasów
ostatecznych (czyli koniec świata).
d. W Młodej Polsce nawiązania do wizyjnego, katastroficznego tonu łatwo dostrzec w
Hymnach Jana Kasprowicza, które w poetycki sposób prognozują koniec świata,
ukazują pochód ludzi zmierzających do otwartego grobu.
4. Hymn Kasprowicz
a. Nawiązanie do apokalipsy, trąby i psalmisty
b. Opis sądu ostatecznego
c. Podmiot liryczny utożsamia się z Adamem
d. Apokaliptyczna wizja końca świata
e. Stwórca ukazany jako srogi ojciec
f. Ludzie pogrążeni w grzechu, cierpieniu i śmierci

Teza: Utwór jest przykładem dzieła katastroficznego.

Argumenty:

 Nawiązania bo biblii
 Przedstawienie końca świata i sądu ostatecznego
 Pesymistyczny wydźwięk dzieła

Teza:

Utwór jest dziełem katastroficznym. Świadczy o tym nawiązani do Biblii i Sądu Ostatecznego,
przedstawienie człowieka jako męczennika oraz ogólny wydźwięk pesymistyczny.

Adam – mówi, ze na swoje barki musiał wziąć grzech pierworodny.

Ewa – kobieta fatalna, przez nią cierpi Adam. Pozostaje w miłosnym uścisku z szatanem, jest pełna
rządz.

Bóg – wszechmogący, sądzi ludzi (pomimo że Chrystus umarł na krzyżu za grzechy ludzkości). Jest
przyczyną i źródłem grzechu i zła, w akcie stworzenia wszczepił każdemu człowiekowi skłonność do
grzechu, jest niesprawiedliwy, jest tyranem, który nie słucha człowieka, jest obojętny na ludzkie
cierpienie. Według Kasprowicza, jego cierpienie jest bezsensowne.

1. Ekspresjonistyczne cechy utworu

Dynamika, natłok, kontrasty