ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ : ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΣΗΜΕΙΩΝ ΣΤΙΞΗΣ

NEOEΛΛΗΝΙΚΗ   ΓΛΩΣΣΑ   

ΑΣΚΗΣΕΙΣ    ΣΤΑ  ΣΗΜΕΙΑ    ΣΤΙΞΗΣ 
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ   ΑΣΚΗΣΕΩΝ   ΚΑΙ  ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ :  ΤΣΙΑΧΡΗΣ  ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ

Α.  Να    αναγνωρίσετε   τη  χρήση   των  σημείων  στίξης   στα  ακόλουθα  παραδείγματα

1.       Η τηλεόραση  διαχωρίζει  τους ανθρώπους   , «διαμερισματοποιεί»  τα διάφορα

καλλιτεχνικά είδη  και μας καθηλώνει  στην αμάθεια  ή στην αυταρέσκεια    της
υπερειδίκευσης

2.       Από το καρτέρι  στην πλατεία Ομονοίας  ως το καραούλι  στις αίθουσες  των

δικαστηρίων   και τα ..... τυχερά τηλέφωνα  που λαμβάνει    κάθε
εκπομπή   βρίσκεται  ο   αυριανός   καλεσμένος   των καθημερινών  ριάλιτι  εκπομπών

3.       Πώς να κλείσει   άλλωστε  κάποιος   την τηλεόραση  όταν  κάποιες

κυρίες  αποκαλύπτουν τα προσωπικά   τους δράματα   και ποτήρια γεμάτα
νερό   εκτοξεύονται  στα πρόσωπα  των καλεσμένων ;

4.       Είναι πραγματικά άδικο να φορτώνεις στη ρητορεία - στη ρητορική, σωστότερα - όσα
εκπέμπονται από και τεκταίνονται στα παράθυρα   της μικρής οθόνης

5.       Τι επιχειρήματα, όμως, και τι αποδείξεις (αν υπάρχουν) μπορεί να εισπράξει  ο

δύσμοιρος τηλεθεατής-ακροατής από   τις  τηλεοπτικές  συζητήσεις , πώς και από τι να
πεισθεί, όταν το μόνο που φτάνει στ' αυτιά του είναι φωνασκίες και  υβρεολόγια  (!)

6.       Δεν φταίει, λοιπόν, γι' αυτές τις οικτρότητες η ρητορική αλλά εκείνοι που κάνουν κακή
χρήση της, «οι μη χρώμενοι ορθώς», όπως έλεγε ο μεγάλος σοφιστής και
ρητοροδιδάσκαλος  Γοργίας

7.       Αλλά πέρα απ' αυτή την αξιοθρήνητη κακοποίηση, υπάρχει το βασικό ερώτημα  : όταν

χρησιμοποιείται, κατά κάποιον τρόπο, η ρητορική , ποιος πρέπει να πείθει περισσότερο ;

8.       Βρισκόμαστε σ' ένα σταυροδρόμι  ∙ δεν ήμασταν ποτέ απομονωμένοι ∙ μείναμε πάντα

ανοιχτοί σ' όλα τα ρεύματα
9.       Ένας πρώτος στόχος  των  σημερινών   ελληνόπουλων  είναι μια θέση γραφείου  στον
ασαφή τομέα των υπηρεσιών, λ.χ. «στέλεχος» σε πολυεθνική, που συνήθως είναι πωλητής
τσιχλών σε περίπτερα.

10. Η Ελλάδα διευκολύνει τους κερδοσκόπους και τους διαπλεκόμενους, ό, τι η διάχυτη

θυμοσοφία ονομάζει σήμερα «λαμόγια».

11. Θέλουν -μα δεν μπορούν να λησμονήσουν.

12. Αυτό το πρόβλημα , συνεχίζει η διακήρυξη, πρέπει να βρει σύντομα τη λύση του.

13. Αυτός δεν ήταν άνθρωπος· ήταν θεριό.

Β. Να    χρησιμοποιήσετε  κόμμα   στη  θέση   που  πρέπει   και  να  εξηγήσετε  ,
γιατί    το  χρησιμοποιήσατε

1.       Ο άνθρωπος    δεν έχει  απόλυτη ελευθερία   γιατί δε μπορεί να

αυτοπροσδιορίσει  την ύπαρξή  του 

2.       Εφόσον  δεν ερωτάται  ο άνθρωπος   για να λάβει  το αγαθό   της ζωής  πράγμα  το

οποίο συνιστά  την οντολογική  ελευθερία   σημαίνει   ότι δεν έχει   το δικαίωμα  στη
διακοπή   της με οποιονδήποτε τρόπο

3.       Άλλωστε   και    η σύγχρονη  επιστήμη     της θανατολογίας    έχει εντοπίσει   την

αξία  του θανάτου

Γ. Να    χρησιμοποιήσετε   το  κατάλληλο  σημείο  στίξης  [εκτός  του
κόμματος ]  ,  με  βάση  αυτό  που  πρέπει  κάθε  φορά  να  δηλωθεί 
 

1.       Πρέπει  να  κάνετε   το  παρακάτω ......... να  βάλετε   μέσα  στην   κατσαρόλα  αρκετό

νερό και  ξύδι

2.       Τι   φανταστικός   άνθρωπος  .......

3.       Πρόσφατα αναδημοσιεύθηκε από το TIME  ένα άκρως αποκαλυπτικό άρθρο με τον

τίτλο ...Η νέα επανάσταση στο ωράριο εργασίας....

4.       Ο άνθρωπος   αυτός  δεν  έκανε  έργα  τέχνης ........ έκανε  θαύματα

5.       Αυτή  η  επιλογή ........ η  οποία  μεταξύ  μας  δε μου αρέσει  καθόλου .........

έγινε  τελικά αποδεκτή  από όλους     

Δ. Να   διακρίνετε  το  σχόλιο   [ειρωνεία , απόγνωση , έκπληξη , απορία , αμφιβολία ,

έμφαση , απειλή , περιφρόνηση   , ντροπή  , θαυμασμός , φόβος ,αγανάκτηση ]
που  εκφράζουν  τα  υπογραμμισμένα  σημεία  στίξης

1.       Ισχυριζόταν  ότι   έγραψε   σε  μία  ώρα ......αυτό το  κείμενο  πενήντα  σελίδων

2.       Μα  πόσο  γρήγορα  αλλάζουν οι  εποχές !

3.       Μα  είναι  δυνατόν  να  περικοπεί  το  επίδομα τέκνων ;

4.       Είναι  πραγματικά  απαράδεκτη  συμπεριφορά  για  έναν  Έλληνα ...... το  να
συμπεριφέρεται  ρατσιστικά  απέναντι  στους  μετανάστες
5.       Δεν   αξίζει  να  ασχολούμαστε   με  ένα  τέτοιο......  υποκείμενο

6.       Νομίζω  ότι  το μάθημα  της  «γυμναστικής»  είναι  το  σημαντικότερο  όλων

7.       Ποιος   ακριβώς   διατύπωσε  αυτή την ακραία  άποψη ;

8.       Την  επόμενη  φορά   δε  θα  είμαι  τόσο  επιεικής  μαζί  σας .....

9.       Είναι  πράγματι  πολύ  ωραίο (;)  το   φόρεμα  που  φοράτε  σήμερα 

10.   Πρόκειται  για   ένα  κορυφαίο  έργο  ενός  κορυφαίου  ποιητή  μας  !