ICS 77.140.

60 TÜRK STANDARDI TS 708/Mart 1996

ÖN SÖZ
- Bu Standard, Türk Standardlarõ Enstitüsü'nün inşaat Hazõrlõk Grubu'nca revizyonu yapõlmõş ve
sonra, TSE Teknik Kurulu'nun 19 Mart 1996 tarihli toplantõsõnda kabul edilerek yayõmõna karar
verilmiştir.

- Teknik kurul, ayrõca bu standardõn mecburi yürürlüğe konulmasõnõ uygun bularak ilgili Bakanlõğa
önerilmesini kabul etmiştir.

- Bu standardõn daha önce yayõmlanmõş bulunan baskõlan geçersizdir.

- Bu Standard, 14/7/1982 gün ve 17754 sayõlõ Resmi Gazete' de yayõmlanan ilgili Bakanlõk Tebliği ile
mecburi yürürlükte bulunduğundan, bu yeni metne ilişkin Bakanlõk Tebliği Resmi Gazete' de
yayõmlandõktan ve bu kararda verilen geçiş süresi son bulduktan sonra eski baskõlan geçersizdir.

- Bu standardõn hazõrlanmasõnda, milli ihtiyaç ve imkanlarõmõz ön planda olmak üzere, milletlerarasõ

standardlar ve ekonomik ilişkilerimiz bulunan yabancõ ülkelerin standartlarõndaki esaslar da
gözönünde bulundurularak; yarar görülen hallerde, olabilen yakõnlõk ve benzerliklerin sağlanmasõna ve
bu esaslarõn, ülkemiz şartlan ile bağdaştõrõlmasõna çalõşõlmõştõr.

- Bu standard son şeklini almadan önce; bilimsel kuruluşlar, üretici, imalatçõ ve tüketici durumundaki
konunun ilgilileri ile gerekli işbirliği yapõlmõş ve alõnan görüşlere göre olgunlaştõrõlmõştõr.
ICS 77.140.60 TÜRK STANDARDI TS 708/Mart 1996

İÇİNDEKİLER
0 - KONU, TARİF, KAPSAM...................................................................................... 1
0.1 - KONU........................................................................................................................ 1
0.2 - TARİFLER................................................................................................................. 1
0.3 - KAPSAM ................................................................................................................... 1
1 - SINIFLANDIRMA VE ÖZELLİKLERİ .................................................................... 2
1.1 -SINIFLANDIRMA........................................................................................................ 2
1.1.1 - Sõnõflar ................................................................................................................................. 2
1.1.2 - Tipler.................................................................................................................................... 2
1.2 - ÖZELLİKLER............................................................................................................. 2
1.2.1 - Görünüş Özellikleri .............................................................................................................. 2
1.2.2 - Fiziksel ve Mekanik Özellikler.............................................................................................. 2
1.2.3 - Kimyasal Özellikler .............................................................................................................. 4
1.3 - BOYUT VE TOLERANSLAR ..................................................................................... 5
1.3.1 - Çaplar .................................................................................................................................. 5
1.3.2 - Uzunluk................................................................................................................................ 5
1.3.3 - Nervür Boyutlarõ................................................................................................................... 5
1.4 – ÖZELLİK , MUAYENE VE DENEY MADDE NUMARALARI...................................... 5
2 - NUMUNE ALMA, MUAYENE VE DENEYLER ..................................................... 6
2.1 - NUMUNE ALMA ........................................................................................................ 6
2.2 - MUAYENELER.......................................................................................................... 8
2.2.1 - Gözle Muayene ................................................................................................................... 8
2.2.2 - Boyut Muayenesi ................................................................................................................. 8
2.2.3 - Nervür Alan Muayenesi ....................................................................................................... 8
2.2.4 - Nervür Açõsõ Muayenesi ...................................................................................................... 8
2.2.5 - Kütle Muayenesi .................................................................................................................. 9
2.3 - DENEYLER ............................................................................................................... 9
2.3.1 - Deney Numunelerinin Hazõrlanmasõ.................................................................................... 9
2.3.2 - Çekme Deneyi ..................................................................................................................... 9
2.3.3 - Düz Profilli ve Nervürlü Çelik Çubuklar İçin Eğme Deneyi .................................................. 9
2.3.4 - Nervürlü ve Profilli Çelik Çubuklar İçin İleri Geri Eğme Deneyi........................................... 9
2.3.5 - Nervürlü veya Profilli Çubuklarda Aderans Katsayõsõ (η1) Deneyi .................................... 10
2.3.6 - Nervürlü ve Profilli Çubuklarda Çatlak Katsayõsõ (õ\z) Deneyi ........................................... 11
2.3.7 - Kaynaklanabildik Deneyleri ............................................................................................... 12
2.3.8 - Kimsayal Analiz Deneyi ..................................................................................................... 12
2.4 - DEĞERLENDİRME ..................................................................................................12
2.5 - MUAYENE VE DENEY RAPORU.............................................................................13
3 – PİYASAYA ARZ ................................................................................................. 13
3.1 - AMBALAJ.................................................................................................................13
3.2 - İŞARETLEME...........................................................................................................13
3.3 - SAKLAMA - TAŞIMA ................................................................................................13
4 - ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER ......................................................................................... 14
EK A......................................................................................................................... 22
EK B......................................................................................................................... 23
ATIF YAPILAN STANDARDLAR ............................................................................ 24
ICS 77.140.60 TÜRK STANDARDI TS 708/Mart 1996

BETON ÇELİK ÇUBUKLARI

0 - KONU, TARİF, KAPSAM

0.1 - KONU
Bu standard, beton çelik çubuklarõnõn tarifine, sõnõflandõrma ve özelliklerine, numune alma, muayene
ve deneyleri ile piyasayla arz şekline dairdir.

0.2 - TARİFLER
0.2.1 - Beton Çelik Çubuğu
Beton çelik çubuğu, betonarme yapõlarda beton teçhizatõ olarak kullanõlan, dairesel kesitli, düz yüzeyli
veya yüzeyi nervürlü veya profilli olan çelik çubuklardõr.

0.2.2 - Düz Yüzeyli Çelik Çubuk

Düz yüzeyli çelik çubuk, yüzeyinde betonla aderansõ (kenetlemeyi) arttõrõcõ nervürler veya profiller
bulunmayan yüzeyi düz, daire kesitli beton çelik çubuğudur (Föy-1).

0.2.3 - Yüzeyi Profilli Çelik Çubuk

Yüzeyi profilli çelik çubuk, haddeleme sõrasõnda, yüzeyinde betonla aderansõ arttõrõcõ çeşitli şekilli
girintiler oluşturulmuş beton çelik çubuğudur (Föy -2).

0.2.4 - Nervürlü Çelik Çubuk

Nervürlü çelik çubuk, haddelenme sõrasõnda, yüzeyinde Madde 0.2.5'de tarif edilen betonla aderansõnõ
arttõrõcõ nervürler oluşturulmuş beton çelik çubuğudur (Föy-2).

0.2.5 - Nervür
Nervür, çubuğun betonla aderansõnõ arttõrmak amacõyla, çubuğun yüzeyinde oluşturulmuş, çubuk
eksenine belirli bir açõyla (P)veya açõlarla yer alan ve çubuk boyunca devam eden çõkõntõlardõr (Föy-2).

0.2.6 - Fitil (Boyuna nervür)

Fitil (boyuna nervür), nervürlü beton çelik çubuklarda çubuk eksenine paralel olarak kesintisiz çift
taraflõ devam eden çõkõntõlardõr (Föy-2).

0.2.7 - Nervür Yüksekliği

Nervür yüksekliği, nervür tepe noktasõnõn çubuk gövdesine olan uzaklõğõdõr (Föy-2).

0.2.8 - Nervür Genişliği

Nervür genişliği, nervür kesitinin ortalama genişliğidir (Föy-2).

0.2.9 - Nervürlü veya Yüzeyi Profilli Çelik Çubuğun Anma Çapõ

Nervürlü veya yüzeyi profilli çelik çubuğun anma çapõ, aynõ uzunluk ve kütledeki düz yüzeyli beton
çelik çubuğunun anma çapõna eşittir.

0.2.10 - Nervür Aralõğõ

Nervür aralõğõ, birbirini izleyen iki nervürün tepe noktalarõnõn, çubuk eksenine paralel olarak ölçülen
mesafesidir.

0.2.11-Nervür Alanõ
Nervür alanõ, birim uzunluktaki çubuk çekirdeği üzerinde çubuk eksenine dik bir düzlem üzerine
izdüşümü alõnmõş olan nervürlerin alanõdõr.

NOT - Nervür alanõ beton çelik çubuklarõnõn beton ile aderans performansõnõ belirlemek için kullanõlan
bir kriterdir.

0.3 - KAPSAM
Bu standard, dairesel kesitli ve düz yüzeyli, nervürlü veya yüzeyi profilli beton çelik çubuklarõnõ kapsar.
Ön gerilmeli betonda kullanõlan yüksek dayanõmlõ beton çelik çubuklarõ ve tellerini kapsamaz.

1
ICS 77.140.60 TÜRK STANDARDI TS 708/Mart 1996

NOT - Bu standard metninde "beton çelik çubuğu" yerine "çelik çubuk" veya "çubuk" deyimleri de
kullanõlmõştõr.

1 - SINIFLANDIRMA VE ÖZELLİKLERİ
1.1 -SINIFLANDIRMA

1.1.1 - Sõnõflar
Beton çelik çubuklarõ imalat metoduna göre:
-Sõcak haddeleme işlemi ile üretilen (a).
-Sõcak haddeleme esnasõnda õsõl işlem uygulanarak imal edilen (a),
-Soğuk mekanik işlem (soğuk haddeleme, burma) uygulanarak imal edilen (b)
olmak üzere uç sõnõftõr.

En küçük akma sõnõrõ gerilmelerine göre:

2
- En küçük akma sõnõrõ 220N/mm , (I)
2
- En küçük akma sõnõn 420 N/mm , (II)
2
- En küçük akma sõnõn 500 N/mm , (IV) olmak üzere üç sõnõfa ayrõlõr.

1.1.2 - Tipler
Beton çelik çubuklarõ yüzey özelliklerine göre:
-Düz yüzeyli (D)
-Nervürlü (N)
-Yüzeyi profilli (P)
olmak üzere üç tiptir.

1.2 - ÖZELLİKLER

1.2.1 - Görünüş Özellikleri

Madde 2.2.1'de belirtilen şekilde muayene edildiğinde, beton çelik çubuklarõnõn yüzeylerinde, çatlak,
fitil (düz yüzeyli çelik çubuklarda) çapak, çizik, katlama, çatlak, yüzeyden ayrõlabilen oksit kabuğu,
yüzey pürüzü gibi kusurlar, gözle görülebilir çap değişiklikleri, nervür bozukluklarõ ve eksiklikleri
bulunmamalõdõr. Nervürler hilal şeklinde olmalõdõr.

1.2.2 - Fiziksel ve Mekanik Özellikler

1.2.2.1 -Kütle
Beton çelik çubuklarõnõn Madde 2 2.5'e göre yapõlan kütle muayenesi sonucunda bulunacak kütle Föy-
1 ve Föy- 2'de belirtilen anma kütlelerinin %6'sõndan daha küçük ve %4'ünden daha büyük
olmamalõdõr

1.2.2.2 - Akma Mukavemeti, Çekme Mukavemeti ve Kopma Uzamasõ

Çelik çubuklarda Madde 2.3.2'de belirtilen çekme deneyleri uygulandõğõnda elde edilecek değerler
Çizelge-1'õn 2,3,4 ve 6 satõrlarõnda verilen değerlere uygun olmalõdõr.

1.2.2.3 - Eğiiebilirlik (Katlanabilirlik)

Çelik çubuk tipine bağlõ olarak Madde 2.3 3'de belirtilen eğme deneyi veya Madde 2.3.4'de belirtilen
ileri gen eğme deneyi uygulandõğõnda, çelik çubuklarda çõplak gözle görülebilir kõrõlma veya çatlama
olmamalõdõr

1.2.2.4 - Aderans Katsayõsõ (İmalatçõ veya alõcõ gerek gördüğünde aranõr.»

Nervürlü ve profilli celi!- çubuklara Madde 2.3.5'de belirtilen aderans katsayõsõ deneyi uygulandõğõnda
bulunacak aderans katsayõsõnõn değeri (111) en az 1,4 olmalõdõr.

1.2.2.5 - Çatlak Katsayõsõ (500 tondan büyük partilerde imalatçõ veya alõcõ gerek gördüğünde
aranõr.)

2
ICS 77.140.60 TÜRK STANDARDI TS 708/Mart 1996

Anma çapõ 14 mm ve daha büyük nervürlü veya profilli çelik çubuklara Madde 2.3.6'da belirtilen çatlak
katsayõsõ deneyi uygulandõğõnda, bulunacak çatlak katsayõsõ değeri (112) en az 1,3 olmalõdõr. 500 ton
dan küçük plan partilerde, çatlak katsayõsõ deneyinin yapõlmasõ mecburi değildir.
ÇİZELGE 1 - Beton Çelik Çubuklarõ Mekanik Özellikleri

Tipler Düz Yüzeyli Nervürlü (N)

(D) Profilli (P)
Sõcak
Sõcak Haddeleme işlemi ile imal haddeleme Soğuk mekanik işlem uygulanarak
Sõnõflar edilen (a) esnasõnda õsõl imal edilen (b)
işlem
uygulanmõş(a)
Sembol l-a lll-a IV-a lll-b IV-bs IV-bk
1. Anma çapõ (d) (mm) 6-50 6-50 6-50 6-12 14-28 4-16

2.Minimum (1)(3) akma

mukavemeti Re veya 220 420 500 420 500
2
Rp0,2 (N/mm )

3.Minimum çekme
2 340 500 550 500 550
mukavemeti (N/mm )

4.Çekme/Akma min.
mukavemeti oranõ 1,20 1,10 1,08 - -
Rm/Re

A,E A,E
A -A(4) (4)
5.Kaynaklama(2) şekli A A GP ND ND
ND . ND -
MAG
GP
6.Minimum kopma 18 12 12
uzamasõ 6≤d≤28(σ)% 10,8 8 5
32≤d≤50 Lo=10xd 18 10 10

7. Eğme deneyi için

mandrel çapõ (eğme 2d 5d 4d - -
açõsõ 180°)

8.İleri geri d≤12 - 5d 5d 5d 4d

eğme
deneyi de 14≤d≤20 - 6d 6d 6d 6d
dmm
anma
çaplarõna
göre
kullanõ- 20≤d≤50 - 8d 8d 8d -
lacak
mandrel
çapõ

NOT 1 - Akma mukavemeti, deney cihazõnda uzamanõn sürmesine rağmen yükün artmadõğõ veya
azaldõğõ ilk gerilme değeridir. (Re). Soğukta işlem görmüş çubuklarda, bu sõnõrõn belirtilen şekilde
belirlenme imkanõ bulunmadõğõndan, %0,2 kalõcõ uzamaya karşõlõk olarak tespit edilecek gerilme değeri
(Rp 0,2) olarak belirlenmesi yeterlidir. Çizelge-1'de belirtilen akma mukavemeti, akma üst noktasõdõr,.
Gerilmelerin hesaplanmasõnda, anma çapõndan hesap edilen ve Föy 1 ve Föy 2'de verilen kesit
alanlarõ kullanõlmalõdõr.

3
ICS 77.140.60 TÜRK STANDARDI TS 708/Mart 1996

NOT 2 - A Direnç alõn kaynağõ, E bindirmeli elektrik ark kaynağõ, ND nokta direnç kaynağõ, GP gaz
pres kaynağõ. MAG Metal Aktif Gaz Kaynağõ. Nokta direnç kaynağõ yalnõz gerekli denetim ve kalite
kontrolünün sağlandõğõ işletmelerde yapõlmalõdõr.
NOT 3 - Çekme deneylerinde minimum kopma uzamasõnõn tayini deney numunesi üzerinde TS 138'de
belirtildiği şekilde yapõlmalõdõr (Madde 2.3.2) Akma sõnõrõ belirgin olmayan soğukta işlem görmüş
deney numunelerinde en az enine veya eğimli 10 nervür kapsayan serbest uzunluklar üzerinde deney
yapõlmalõdõr.

NOT 4 - IVb çubuklarõnda d 14 mm ve daha büyük çaplarda kaynaklama uygulanmaz.

NOT 5 - III-a çeliği aynõ zamanda sõcak haddeleme esnasõnda õsõl işlem uygulanarak da imal
edilebilir. IV-a çelik çubuklarõ ise mikroalaşõmlandõrma işlemi uygulanarak sõcak haddeleme ile imal
edilebilir.

1.2.2.6 - Kaynak!anabilirlik(İmalatçõ veya alõcõ gerek gördüğünde aranõr.)

Beton çelik çubuklarõnõn kaynaklanmasõnda uygulanabilecek metotlar çubuk sõnõf, tõp ve çaplarõna
göre Çizelge-1 satõr 5 te belirtilmiştir

Bu çizelgeye göre, direnç alõn kaynağõ yapõlabilecek çubuklar üzerinde Madde 2.3.7'de belirtilen
deneyler uygulandõğõnda;
Eğme deneyinde 60°'lik bir katlama açõsõna kadar, çubuklarda herhangi bir çatlak veya çatlak
başlangõcõ görülmemelidir.

Çekme deneyinde, kaynaklõ deney numunesinin kopmadaki çekme gerilmesi, Çizelge-1, satõr 3'te
belirtilen minimum çekme mukavemetinin altõnda olmamalõdõr. Ayrõca, direnç alõn kaynaklõ deney
numunelerinden elde edilecek konmadaki çekme gerilmesi değeri, aynõ çubuktan alõnmõş kaynaksõz
çekme deney numunesinden elde edilmiş bulunan kopmadaki çekme gerilmesi değerinin %90'õndan
küçük olmamalõdõr.

Elektrik ark kaynağõ yapõlabilecek çubuklar üzerinde belirtilen deneyler uygulandõğõnda:

Çekme deneyinde kaynaklõ deney numunesi kaynaklõ bölgenin dõşõndaki bir kesitten kopmalõ ve
kopmadaki çekme gerilmesi Çizelge-1 satõr 3'te belirtilen minimum çekme mukavemetinin altõnda
olmamalõdõr. Ayrõca, elektrik ark kaynağõyla birleştirilmiş deney numunelerinden elde edilecek
kopmadaki çekme gerilmesi değeri, aynõ çubuktan alõnmõş kaynaksõz çekme deney numunesinden
elde edilmiş bulunan kopmadaki çekme gerilmesi değerinin %90 õndan küçük olmamalõdõr.

Eğme deneyinde, 60°C'lik bir eğme açõsõna kadar kaynak bölgesinde gevrek kõrõlma olmamalõ,
kaynakta oluşabilecek çatlak başlangõçlarõ ana metale işlememelidir.

1.2.3 - Kimyasal Özellikler

la, lIla ve IVa kalite beton çeliklerinin pota analizleri Çizelge-2'de verilen değerlere uygun olmalõdõr

ÇİZELGE 2 - Çelik Çubuklarõn Kimyasal Özellikleri

%Kütlece (maks)
Sembol
C P S N C* Eşdeğeri

I-a 0,25 0,050 0,050 - -

III-a 0,40 0,050 0,050 - -
IV-a 0,22 0,050 0,050 0,012 0,50
(1) Yeterli oranda azot bağlayõcõ elementler bulunduğu takdirde, Çizelge-2'de belirtilen %N
değerlerinden daha yüksek değerler kabul edilebilir.

Mn Cr + Mo + V Ni + Cu
* C Eşşdeğşd = C + + +
6 5 15

4
ICS 77.140.60 TÜRK STANDARDI TS 708/Mart 1996

Mamul analiz değerleri, pota analiz değerlerinden, döküm ve soğumadan kaynaklanan heterojenlik
nedeni ile farklõ olabilir. Mamul analizi ile pota analizi arasõndaki maksimum sapma toleranstan
Çizelge-3'de verilmiştir.

ÇİZELGE 3 - Mamul Analizi İle Pota Analizi Arasõndaki Maksimum Sapma Toleranslarõ

Element Maksimum %Sapma

Karbon +0,02
Fosfor +0,005
Kükürt +0,005
Toplam Azot +0,001
Karbon Eşdeğer +0,02

NOT - IV-a kalitesi için Çizelge-2 ve 3'te belirtilen değerler aşõlmadõğõ takdirde malzeme
kaynaklanabilirliği garanti altõna alõnmaktadõr.

1.3 - BOYUT VE TOLERANSLAR

1.3.1 - Çaplar
Düz yüzeyli çelik çubuklarõn çaplan, çap toleranslarõ ve ovallik toleranslarõ Föy-1'de, nervürlü ve profilli
çelik çubuklarõn anma çaplan ve nervür ölçüleri Föy-2'de verilen değerlere uygun olmalõdõr.

1.3.2 - Uzunluk
Çelik çubuklarõn imalat boylarõ, üreticinin belirttiği boylardan en çok ±100 mm farklõ,olmalõdõr. Önceden
belirtildiği takdirde soğuk kesme ile elde edilen boylar en çok ±5 mm farklõ olabilir (TS 1291).

1.3.3 - Nervür Boyutlarõ

- Nervürlü çubuklarda nervür boyutlarõ ve nervür aralõklarõ ile nervürlerin çubuk ekseni ile yapacaklarõ
açõ (p) Föy-2'de gösterilen değerlere uygun olmalõdõr.
-16 mm çapa kadar olan nervürlü çubuklarda 600 mm, daha büyük çaptakiler için 1200 mm
uzunluktaki bir çubuk numunesi üzerinde her yüzdeki, bütün nervürlerin ölçülen yükseklikleri (as) ile
bütün nervürlerin ölçülen (bs) genişliklerinin ortalamasõ Föy -2'de verilen sõnõrlara uygun olmalõdõr.

1.3.3.1 - Nervürlerin boyutlarõ ve birbirlerine olan mesafeleri (c), Föy-2'de belirtilmiştir. Çubuğun iki
veya daha fazla yüzünde yer alan nervürlerin uç kõsõmlarõ arasõndaki mesafe (e) yaklaşõk 0,3 x d
olmalõdõr.
2
1.3.3.2 - Nervür alanõ 0,15 d mm /mm den daha küçük olmamalõdõr. Nervür alanõ hesaplama metodu
Ek-A'da belirtilmiştir.

1.3.3.3 - Fitillerin (boyuna nervür) her birinin yüksekliği (a1) 0,10 d' yi geçmemelidir.

1.3.3.4-Fitil (boyuna nervür) kalõnlõğõ (b1) 0,1 d±0,04d olmalõdõr.

1.3.3.5 - Nervürlü çubuklarda çekirdeğin kesiti mümkün olduğu kadar dairesel olmalõdõr.

1.4 – ÖZELLİK , MUAYENE VE DENEY MADDE NUMARALARI

Bu standardda belirtilen özellikler ile bunlarõn muayene ve deney madde numaralarõ Çizelge-4'de
verilmiştir

5
ICS 77.140.60 TÜRK STANDARDI TS 708/Mart 1996

ÇİZELGE 4 - Özellik. Muayene ve Deney Madde Numaralarõ

Özellik Özellik Muayene ve Muayene ve Deneyler

Madde Deney
No. Madde No.
1.2.1 Görünüş özelliklen '2.1 1 Gözle muayene
1.2.2.1 Kütle 2.2.5 Kütle Muayenesi
1.2.2.2 Akma Mukavemeti, Çekme 2.3.2 Çekme deneyi
Mukavemeti ve Kopma Uzamasõ
1 2.2.3 Eğilebilirlik 2.3.3 Düz profilli ve nervürlü çubuklar için eğme
deneyi

2.3.4 Nervürlü ve profilli çubuklar için ileri geri

eğme deneyi
1.2.2.4 Aderans Katsayõsõ 2.3.5 Adesans kat sayõsõ deneyi
1.2.2.5 Çatlak Katsayõsõ 2.3.6 Nervürlü ve profilli çubuklarda çatlak
katsayõsõ deneyi
1.2.2.6 Kaynaklanabilirlik 2.3.7 Kaynaklanabildik deneyi
1.2.3 Kimyasal özellikler 2.3.8 Kimyasal Analõz Deneyi
1.3 Boyut ve toleranslar 2.2.2 Boyut Muayenesi
2.2.3 Nervür alan muayenesi
2.2.4 Nervür açõsõ muayenesi
3.1 Ambalaj 2.2.1 Gözle muayene
3.2 işaretleme 2.2.1 Gözle muayene

2 - NUMUNE ALMA, MUAYENE VE DENEYLER

2.1 - NUMUNE ALMA
Aynõ sõnõf, ve tipte olan aynõ anma çaplõ ve bir seferde muayeneye sunulan beton çelik çubuklarõ bir
parti sayõlõr Her partiden Çizelge-5'e göre numune alõnõr

Numune almada, parti büyüklüğüne göre Çizelge-5'de belirtilmiş bulunan numune takõmõ partideki
1)
çelik çubuklar arasõndan gelişigüzel alõnarak ayrõlõr. Bunu sağlamak için TS 2756-0 ISO 2859-01 da
açõklanan "Numune almada Rastgele Sayõlar Çizelgesinin Uygulamasõ ile Numune Alma Metodu"
kullanõlmalõdõr. Bunun mümkün olmamasõ durumunda aşağõdaki metot uygulanõr.

Partide bulunan çelik çubuklar 1,2,3,......,N olmak üzere numaralanõr veya numaralandõğõ varsayõlõr
Burada. N, partideki çelik çubuk birimi sayõsõdõr. Numune takõmõnda bulunmasõ gerekli çelik çubuk
sayõsõ (n) olmak üzere, N/n=r sayõsõ hesaplanõr, tam sayõ esas alõnarak, partinin gelişigüzel bir
noktasõndan sayõma başlanõp (r õ inci (2r) inci, (3r) inci (nr) inci çelik çubuk ayrõlõr.

Çizelge-5'de belirtilen numune sayõsõna ulaşõlana kadar numune ayrõmõ sürdürülüp, numune takõmõ
oluşturulur.

Üreticilerin beton çelik çubuk üretimi esnasõnda yapmalarõ gereken numune alma işlemleri ve deney
Ek-B' de belirtilmiştir

1)Bu Standard metninde atõf yapõlan standardlarõn numaralarõ, yayõm tarihleri, Türkçe ve İngilizce
isimleri kapak arkasõnda verilmiştir.

6
ICS 77.140.60 TÜRK STANDARDI TS 708/Mart 1996

ÇİZELGE 5 - Çelik Çubuklarda Partiden Alõnacak Numune Sayõlarõ ve Kabul Edilebilir Kusurlu Sayõlan

Partideki Alõnacak Yapõlacak Muayeneler Yapõlacak Deneyler Kabul Edilebilir Kusurlu Sayõlarõ Toplam
Miktar Numune Kusurlu
(Ton) Sayõsõ Sayõsõ
(Adet)
Gözle Boyut Kütle .Çekme Eğme ileri Geri Kimyasal Muayene Çekme Eğme ileri Geri Kimyasal
Mua. Mua. Mua. Deneyi Deneyi Eğme Analiz - Eğme
Deneyi Deneyi
50 tona 4 4 2 2 2 1 1 1 1 - - - - 1
kadar
51-100 6 6 3 3 4 1 1 2 1 - - - - 1

101-200 10 10 5 5 6 2 2 3 1 1 - - - 2

201-500 15 15 7 7 11 2 2 4 1 2 1 1 1 6

500'den 20 20 10 10 14 3 3 5 1 3 1 1 1 7
fazla

7
ICS 77.140.60 TÜRK STANDARDI TS 708/Mart 1996

2.2 - MUAYENELER

2.2.1 - Gözle Muayene

Beton çelik çubuklarõ gözle muayene edilerek Madde 1.2.1 ve 3.1'de belirtilenlere uygun olup
olmadõğõna vs Madde 3.2'de belirtilen işaretlerin bulunup bulunmadõğõna bakõlmalõdõr.

2.2.2 - Boyut Muayenesi

2.2.2.1 - Uzunluk Muayenesi

Numune olarak alõnan nervürlü, profilli veya düz yüzeyli kangal halinde olmayan çelik çubuklarõn
boylarõ 0,5 cm duyarlõkla ölçülmeli ve sonuçlarõn Madde 1 3.2'ye uygun olup olmadõğõna bakõlõr.

2.2.2.2 - Düz Yüzeyli Çelik Çubuklarda Çap ve Ovallik Muayenesi

Numune olarak alõnan çelik çubuklarõn iki ucundan en az 150 cm uzaklõkta olmak üzere dört yerden ve
0,1 mm' ye duyarlõ bir kumpasla çap ölçümü yapõlõr. Aynõ şekilde çubuğun aynõ kesitinde birbirine dik
olarak ölçülen çap farklõlõğõndan ovallik ölçülür. Çap ve ovallik ölçümlerinin Madde 1.3.1'e uygun olup
olmadõğõna bakõlõr

2.2.2.3 - Nervürlü Çelik Çubuklarda Boyut Muayenesi

Nervürlü çelik çubuklarda nervürlerin birbirlerine olan mesafelerinin tayini için nervürlü çelik çubuklarõn
iki uçtan en az 150 mm içerde olan bir bölümünde en az 11 enine nervürün merkezlen arasõndaki
uzaklõk, 0,1 mm' ye duyarlõ bir kumpasla ölçülür ve elde edilen değerlerin ortalamasõnõn (c) Madde
1.3.3.1'e uygun olup olmadõğõna bakõlõr. Soğukta burulmayla sertleştirilmiş (mesela tor) çubuklarda,
aralõklarõ ölçülen nervürlerin bükme sõrasõnda oluşan deformasyonla paralelliklerini kaybetmemiş
nervürler olmasõna dikkat edilir.

Nervürlü çelik çubuklarõn her iki uçtan en az 150 mm içeride olan bir bölümünde en az 7 nervürün ve 2
fitilin yükseklikleri ve tepe orta genişlikleri ( a ve b) 0,05 mm duyarlõklõ bir kumpasla ölçüldüğünde, elde
edilecek değerlerin ortalamasõnõn Madde 1.3.3.3, 1 3.3.4'e uygun olup olmadõğõna bakõlõr

Nervürlü veya profilli çelik çubuklarõn çaplarõnõ bulmak için numune olarak alõnan çubuklardan yaklaşõk
1000 mm uzunlukta kesilen parçalar en az 0,5 g duyarlõkta tartõldõktan sonra aşağõdaki formülle çaplarõ
hesaplanõr.

ds = 12,74 G/l

Burada.
ds = Çubuk anma çapõ (mm),
l = Çubuk boyu (mm).
G = Çubuk kütlesi (g)'dir.

Sonucun Föy 1 ve Föy 2'ye uygun olmasõ gereklidir.

NOT - Benzeri şekilde, tespit edilen kütle kullanõlmak suretiyle, kesit alanõ (A) da aşağõdaki formül ile
hesaplanabilir.

G
A = 1,274
l
Sonucun Föy 1 ve Föy 2'ye uygun olmasõ gereklidir

2.2.3 - Nervür Alan Muayenesi

Ek-A' da verilen metoda göre hesaplanan değerlerin Madde 1.3.3.2'ye uygun olup olmadõğõna bakõlõr.

2.2.4 - Nervür Açõsõ Muayenesi

Nervür açõsõ (p) açõ ölçer kullanõlarak ölçülür. Sonucun Föy-2'ye uygun olup olmadõğõna bakõlõr.

8
ICS 77.140.60 TÜRK STANDARDI TS 708/Mart 1996

2.2.5 - Kütle Muayenesi

Çelik çubuklarõn en az 1000 mm uzunluktaki boylarõ 1g duyarlõkla tartõldõklarõnda bulunacak değerlerin
ayrõ ayrõ, Madde 1.2 2 1'de belirtilenlere uygun olup olmadõğõna bakõlõr.

2.3 - DENEYLER
Deneyler yapõlmadan önce aksi belirtilmedikçe numuneler hiçbir õsõl işlemden geçirilmemeli,nervürlü
numunelerde, nervürler örselenmemen, kesit biçimini ve kesit alanõnõ değiştirecek tornalama, dövme
veya haddeleme gibi işlemler uygulanmamalõdõr.

2.3.1 - Deney Numunelerinin Hazõrlanmasõ

Deneyler, çelik çubuklara haddeleme işlemi sonrasõnda herhangi bir tornalama işlemi yapõlmadan
uygulanmalõdõr. Yalnõzca d = 32 mm ve üzerindeki çaplarda, sõcak haddeleme işlemi yapõlmõş çubuklar
için (Illa, IVa) çekme cihazõnõn kapasitesi yetersiz ise numuneler d = 28 mm den daha küçük olmamak
üzere cihaz kapasitesinin izin verdiği en büyük çapta tornalanarak deneye tabi tutulur. Tornalama
işleminde malzemenin aşõrõ derecede õsõnmasõ önlenmelidir (Föy-2).

Deney nünüm el eri düz olmalõdõr, kangal halindeki mamullerden alõnacak numuneler düzeltildikten
sonra kullanõlmalõdõr. Numune kangal halinde ise kangaldan 2 spir kesildikten sonra numune
alõnmalõdõr. Çekme numunesinin boyu 600 mm; ileri geri eğme ve katlama numunelerinin boylarõ ise
d<18 mm için 500 mm; d>18 mm için 700 mm olmalõdõr.

2.3.2 - Çekme Deneyi

-Numunelerin akma ve çekme mukavemetleri ve kopma uzamalarõ TS 138 EN 10002-1'e göre yapõlan
deneylerle belirlenmelidir.
-Bütün mukavemetlerin hesaplanmasõnda Föy 1 ve Föy 2'de belirtilen kesitler kullanõlmalõdõr.
-Minimum kopma uzamasõ; çekme numunesinin ilk ölçme uzunluğu L0=10 d olan kõsmõ üzerinde,
deneyden sonra ölçülen uzunluk artõmõnõn L0'a yüzde oranõ olarak belirlenmelidir.

Minimum kopma uzamasõnõn tespit edileceği numuneler, çubuk boyunca, 10 mm aralõklarla işaret
çizgileri çizilir. Ölçme yapõlacak bölge kõrõlmanõn meydana geldiği bölgeye göre mümkün mertebe
simetrik ve makinanõn tutucu çenelerinden uzakta olmalõdõr.

Deney uygulanan numune Madde 1.2.2.2'de belirtilen minimum kopma uzamasõndan düşük ise kopma
uzamasõnõn ölçüldüğü bölgenin, makinanõn tutucu çenelerine olan mesafesinin 2 d veya daha yakõn
olmasõ halinde o numune ile yapõlan deney geçersiz sayõlõr. Yeni numune üzerinde deney tekrar edilir.
-Soğukta işlem görmüş çubuk numuneleri üzerinde yapõlacak çekme deneylerinin "yaşlandõrõlmõş"
numuneler üzerinde yapõlmasõ istendiğinde deney numunesi, 250°C±50°C sõcaklõkta yarõm saat
süreyle tutularak, havada oda sõcaklõğõna getirildikten sonra deney yapõlõr. Deney raporunda, deneyin
bu şekilde yaşlandõrõlmõş deney numuneleri üzerinde yapõlõp yapõlmadõğõ belirtilmelidir.

-Çekme deneylerinden elde edilen sonuçlarõn Madde 1.2.2.2'de belirtilenlere uygun olup olmadõğõna
bakõlõr. '

2.3.3 - Düz Profilli ve Nervürlü Çelik Çubuklar İçin Eğme Deneyi

Düz, profilli ve nervürlü çelik çubuk numunelerinin eğme deneyi, TS 205'e göre ve Çizelge-1 satõr 7'de
belirtilen çaptaki mandreller kullanõlarak oda sõcaklõğõnda (15°C - 25°C) yapõlmalõdõr. Numuneler
mandrel çevresinde 180°C eğildikten sonra göz ile incelenir ve deney sonuçlarõnõn Madde 1.2.2.3'de
belirtilenlere uygun olup olmadõğõna bakõlõr.

2.3.4 - Nervürlü ve Profilli Çelik Çubuklar İçin İleri Geri Eğme Deneyi
Nervürlü veya profilli çubuk numuneleri üzerinde ileri geri eğme deneyi, TS 205'e göre ve Çizelge 1
satõr 8'de belirtilen çaptaki eğme silindirleri kullanõlarak oda sõcaklõğõnda. (15°C-25°C) yapõlmalõdõr.
Numuneler, belirtilen eğme silindirleri çevresinde 90°C±3° açõda büküldükten sonra yarõm saat süreyle
kaynar suda tutulur. Kaynar sudan çõkarõlan numuneler havada, oda sõcaklõğõna kadar soğutulduktan
sonra yeniden ileri geri eğme tezgahõna bağlanarak daha önceki eğmeye aksi yönde 20°C' lik bir açõ
kadar doğrultulur. Deneyden sonra incelenen numuneler üzerinde belirlenen deney sonuçlarõnõn
Madde 1.2.2.3 de belirtilenlere uygun olup olmadõğõna bakõlõr.

9
ICS 77.140.60 TÜRK STANDARDI TS 708/Mart 1996

η1) Deneyi
2.3.5 - Nervürlü veya Profilli Çubuklarda Aderans Katsayõsõ (η
2.3.5.1 - Cihazlar
- Deney kalõplarõ taban iç boyutlarõ 200 mm x 200 mm olan yeterli yükseklikte
- Komperatör 0,001 mm' y e duyarlõ . -Laboratuvarda beton hazõrlamak için gerekli cihazlar (karõştõrõcõ,
titreşimli sõkõştõrõcõ, spatül, mala vb.)
- Çekme presi: yeterli kapasitede ve göstergesi uygun taksimatlõ.

2.3.5.2 - İşlem
Aderans katsayõsõnõn belirlenmesi için üçü denenen nervürlü veya profilin çubuk kullanõlarak, üçü de
aynõ anma çapõndaki düz yüzeyli çubuk kullanõlarak 6 deney numunesi hazõrlanõr.

Deney numunelerinin hazõrlanmasõnda, çelik çubuklar, taban boyutlarõ 200 mm x200 mm olan ve
yüksekliği de 25d olan bir prizma kalõbõn eksenine yerleştirilip (Şekil-1) kalõba mukavemet sõnõfõ BS
202) olan, en büyük agrega tane büyüklüğü yaklaşõk 20 mm olan, tane büyüklüğü dağõlõmõ TS 706'ya
uygun PÇ 32,5 (TS 19) veya KÇ 32,5 (TS 10156) çimentosuyla yapõlmõş beton doldurulur. Deney
numunelerinin hazõrlanmasõ, titreşimle sõkõştõrõlmasõ ve 28 günlük eşit şartlar altõnda bakõmõ TS 3068
göre yapõlõr.

28 gün sonra deney numunelerinin A A.yüzleri (Şekil-1) 3 d çaplõ deliği olan bir çelik mesnede
oturtularak donatõnõn delikten geçirilen ucu çekme deney cihazõnõn çenesine sõkõştõrõlõr. Deney
numunelerinin B-B yüzlerindeki donatõ ucuna 1/1000 mm duyarlõklõ bir komperatör bağlanõr. Çekme
deney cihazõ teçhizat kesitinde dakikada en çok 500 N/mm2 gerilme artõşõ sağlayacak şekilde çelik
çubuk betondan sõyõrmak üzere çalõştõrõlõr ve çelik çubuğun betondan sõyrõlmasõ komperatör ibresinin
hareketi ile belirlenip o anda preste okunan yük kaydedilir (z). Hazõrlanmõş bulunan 6 numunenin
tamamõ üzerinde, deney tekrarlanarak, aynõ günde bitirilir.

2.3.5.3 - Hesaplama ve Sonuçlarõn Gösterilmesi

Elde edilen değerlerden, her numune için aderans mukavemeti aşağõdaki bağõntõyla hesaplanõr.

Z
τa =
πld
Burada:
2
ιa = Aderans mukavemeti, (N/mm )
l = Betona gömülü çubuk boyu (düz yüzeyli çubuklarda 25 d nervürlü çubuklarda 22 d olarak
hesaplanõr)
(mm)
d = Çelik çubuk anma çapõ (mm)
Z = Sõyrõlma kuvveti (N)
dir

Bütün numunelerde aderans mukavemetleri bulunduktan sonra, aderans katsayõsõ aşağõdaki formülle
hesaplanõr

η1 =
∑τ N
a

∑τ D
a

Burada:
η1= Aderans katsayõsõ
τ aN = Nervürlü veya profilli çubuğun aderans mukavemeti
τ aD = Düz yüzeyli çubuğun aderans mukavemeti
dõr.

(2) 28 günlük karakteristik silindir dayanõmõ fck= (20 N/mm-) olan beton (TS 500) 10

10
ICS 77.140.60 TÜRK STANDARDI TS 708/Mart 1996

2.3.5.4 - Deney Sonuçlarõnõn Değerlendirilmesi

Deney sonucunda elde edilen aderans katsayõlarõnõn Madde 1.2.2.4 de belirtilen değere uygun olup
olmadõğõna bakõlõr.

2.3.6 - Nervürlü ve Profilli Çubuklarda Çatlak Katsayõsõ (õ\z) Deneyi

2.3.6.1 - Cihazlar
-Deney kalõplan, denenecek çelik çubuk çapõna göre Şekil-2'de belirtilen boyutlarda kirişlerin
dökümüne uygun
- Eğme presi, yeterli kapasitede ve göstergesi uygun taksimatlõ
-Laboratuvarda beton hazõrlamak için gerekli cihazlar (karõştõrõcõ, titreşimli sõkõştõrõcõ; spatül, mala vb)
-Kaldõrma ve taşõma cihazlarõ yeterli kapasitede
-Kumpas 0,01 mm duyarlõ

2.3.6.2- İşlem
Çatlak katsayõsõnõn belirtilmesi için, denenen nervürlü veya profilli çelik çubuk kullanõlarak üç adet ve
aynõ anma çapõnda düz yüzeyli çelik çubuk kullanõlarak da ayrõca üç adet kiriş hazõrlanõr. Kirişlerin
şekli ve kullanõlan çelik çubuk anma çapõna (d>14 mm) göre boyutlarõ Şekil-2 de gösterilenlere uygun
olmalõdõr.
Kirişlerde kullanõlan deney teçhizatõ (boyuna teçhizatõn) çapõ 14 mm veya daha büyük olmalõdõr. Bu
deney 14 mm den küçük çaplõ çelik çubuklara uygulanmaz.

Kiriş etriyeleri en çok 8 mm çapõnda, basõnç bölgesindeki konstrüktif teçhizat d8 veya d10 çapõnda düz
yüzeyli sõcak haddeleme işlemi ile imal edilen çelik çubuklardan yapõlmõş olmalõ ve etriye aralõktan
kirişteki kesme kuvvetlerinin dağõlõmõna göre hesaplanmalõdõr (Mörsch teorisine göre).

Kirişlerin betonu PÇ 32,5 veya KÇ 32,5 çimentosuyla yapõlmõş, mukavemet sõnõfõ BS 20 ve en büyük
agrega dane büyüklüğü 20 mm olan beton olmalõdõr. Betonun hazõrlanmasõ, dökümü ve sõkõştõrõlmasõ
bütün deney kirişlerinde eşit şartlar altõnda yapõlmalõdõr.

Eşit şartlar altõnda en az 18°C sõcaklõkta ve en az %50 nispi nemli ortamda 28 gün bekletilen kirişler
Şekil 2'de gösterilen şekilde yüklenir. Uygulanan yükler sõfõrdan başlanarak, teçhizatta hesapla
bulunan gerilme Çizelge-1'de belirtilen minimum akma sõnõrõnõn %65'ine ulaşana kadar 10 eşit
aşamada yükseltilir. Her aşamadaki yük artõşõ 2 dakikada uygulanõp yeni aşamaya geçilmeden önce 1
dakika beklenir.

Deney tamamlandõktan ve yük boşaltõldõktan sonra Şekil-2'de belirtilen sabit moment bölgesinde yan
yüzlerde oluşmuş bulunan çatlaklarõn genişlikleri (W), teçhizat hizasõ da en az 1/100 mm'ye duyarlõ
cihazlarla ölçülerek toplanõr ve ∑ Wler hesaplanõr.

Hazõrlanmõş bulunan 6 deney numunesinin tamamõ üzerinde, deney tekrarlanarak, aynõ günde bitirilir.

2.3.6.3 - Hesaplama ve Sonuçlarõn Gösterilmesi

Bütün numunelerde çatlak genişlikleri toplamlarõ (SW) bulunduktan sonra, çatlak katsayõsõ aşağõdaki
formülle hesaplanõr:

WD D
η2 =
WD N

Burada:
η2 = Çatlak katsayõsõ,
W DD = Düz yüzeyli çelik çubuklarla yapõlmõş deney kirişlerinde ölçülen çatlak genişlikleri toplamlarõ
W DD = Nervürlü ve profilli çelik çubuklarla yapõlmõş deney kirişlerinde ölçülen çatlak genişlikleri
toplamlarõ
dõr.

2.3.6.4 - Deney Sonuçlarõnõn Değerlendirilmesi

Madde 2.3.6.3'de belirtilen şekilde bulunan çatlak katsayõsõnõn madde 1.2.2.5'de belirtilen değere
uygun olup olmadõğõna bakõlõr..

11
ICS 77.140.60 TÜRK STANDARDI TS 708/Mart 1996

2.3.7 - Kaynaklanabildik Deneyleri

Bütün kaynaklanabildik deneyleri, daha önce herhangi bir õsõl veya mekanik işlemden geçirilmemiş
deney numuneleri üzerinde yapõlmalõdõr. Oda sõcaklõğõnda yapõlmõş olan kaynaklanabildik deneylerinin
verdiği sonuçlar +5°C' a kadar daha düşük sõcaklõktaki ortamlar için de geçerlidir.

2.3.7.1 - Direnç Alõn Kaynağõ (A) Deneyleri

2.3.7.1.1 - Eğme ve Katlama Deneyi

Direnç alõn kaynağõ ile birleştirilmiş deney numuneleri üzerinde TS 281 uyarõnca çelik çubuk sõnõfõna
göre serbest eğme veya katlama deneyleri uygulanõr. Deneyden önce eğme silindiri veya katlama
mandreli ile temas noktalarõnda bulunabilecek kaynak çapağõ ve fazla kalõnlõk alõnmalõdõr Kullanõlan
eğme silindiri veya mandrel çaplarõ Çizelge-1'de deney numunesi çapõna göre verilmiş bulunan
çaplara uygun olmalõdõr.
Sonucun Madde 1.2.2.6'ya uygun olup olmadõğõna bakõlõr.

2.3.7.1.2 -Çekme Deneyi

Direnç alõn kaynağõ ile birleştirilmiş deney numunelerine TS 287 uyarõnca çekme deneyi uygulanõr.
Kaynaklõ çekme numunelerinin boylarõ Madde 2.3.1 de çekme deneyi numuneleri için belirtilen boylara
uygun olmalõdõr

Direnç alõn kaynağõ deneylerinden elde edilen sonuçlarõn Madde 1.2.2.6'da belirtilenlere uygun olup
olmadõğõna bakõlõr.

2.3.7.2 - Bindirmeli Elektrik Ark Kaynağõ (E) Deneyleri

ÇİZELGE 6 - Çubuk Anma Çaplarõna Göre Kullanõlacak Kaynak Elektrodu Çaplarõ

Ölçüler mm' dir.

1 Çubuk Anma Çapõ (d) Kaynak Elektrodu Çapõ
Tek Katlõ Kaynaklarda Çok Katlõ Kaynaklarda
14ve 16 2,5 -
16-20 3,25 Kok dikiş: 2,5
16<d≤20 Son dikişler3,25
≥22 4 veya 5 Kök dikiş : 2,5 veya
3,25
Son dikişler: 4 veya 5

2.3.7.1.3 - Eğme Deneyi

Bu deney için, deney numunesinin ekseni doğrultusunda ve 5d uzunlukta tek katlõ bir kaynak dikişi
oluşturulur. Kaynaklamada kullanõlacak elektrot çapõ Çizelge 6'ya uygun olarak seçilmelidir.

Havada iyice soğutulmuş kaynaklõ deney numunesine Madde 2 3.3 uyarõnca eğme deneyi uygulanõr.

Katlama deneyinde Çizelge-1'de ileri gen eğme deneyi için belirtilmiş bulunan çaptaki eğme silindiri
kullanõlmalõ eğme deneyi için belirtilen çaptaki mandrel kullanõlmamalõdõr.

Deney sõrasõnda kaynak dikişi, çubuğun çekme bölgesinde bulunmalõ ve kaynak dikişinin bir ucu
bükülmüş bölgenin içinde kalmamalõdõr.

Eğme deneyinde elde edilen sonuçlarõn Madde 1.2 2.6'da belirtilenlere uygun olup olmadõğõna
bakõlmalõdõr

2.3.8 - Kimsayal Analiz Deneyi

Düz, nervürlü ve profilli çelik çubuklardan Çizelge 5'e göre deney numunesi alõnarak.TS 2162'ye göre
kimyasal analizleri yapõlõr ve sonucun Madde 1.2.3'e uygun olup olmadõğõna bakõlõr.

2.4 - DEĞERLENDİRME
Muayene ve deneyler, sayõsõ Çizelge 5'de belirtilmiş bulunan bütün numunelere, bu standardda yazõlõ
sõrayla uygulanmalõdõr.

12
ICS 77.140.60 TÜRK STANDARDI TS 708/Mart 1996

Muayene ve deneylerin uygulanmasõ sõrasõnda herhangi bir muayene veya deneyden olumsuz sonuç
alõndõğõnda o numune "kusurlu" olarak ayrõlõp izleyen numune ve deneyler bu numune üzerinde
uygulanmaz

Ancak çekme deneylerinde, kabul edilebilir kusurlularda elde edilmiş bulunan mukavemet değerlen
Çizelge 1'de verilmiş bulunan minimum değerlerin %90' õndan daha düşük olduğunda muayene ve
deneye tabõ tutulan partide Çizelge 5'de belirtilen toplam kusurlu sayõsõna eşit veya daha az kusurlu
bulunmasõ halinde standarda uygun olduğu, daha fazla kusurlu bulunmasõ halinde ise partinin
standarda uygun olmadõğõ kabul edilir. Parti standarda aykõrõ sayõlõr.

2.5 - MUAYENE VE DENEY RAPORU

Muayene ve deney raporunda en az aşağõdaki,bilgiler bulunmalõdõr:
- Muayene ve deneyin yapõldõğõ yerin ve laboratuvarõn adõ,
- Muayene ve deneyi yapanõn ve/veya raporu imzalayan yetkililerin adlarõ görev ve meslekleri,
- Muayene ve deney tarihi,
- Numunenin tanõtõlmasõ,
- Muayene ve deneylerde uygulanan standardlarõn numaralan,
- Sonuçlarõn gösterilmesi,
- Muayene ve deney sonuçlarõnõ değiştirebilecek faktörlerin mahzurlarõnõ gidermek üzere alõnan
tedbirler,
- Uygulanan muayene ve deney metotlarõnda belirtilmeyen veya mecburi görülmeyen, fakat muayene
ve deneyde yer almõş olan işlemler,
- Çekme deneyinin yaşlandõrõlmõş deney numuneleri üzerinde yapõlõp yapõlmadõğõ,
- Standarda uygun olup olmadõğõ,
- Rapor tarih ve numarasõ.

3 – PİYASAYA ARZ
3.1 - AMBALAJ
Ambalajlama şekilleri önceden belirtilmelidir. Beton çelik çubuklarõ imal edilen boylarda bükülmemiş
çubuklar halinde, firkete şeklinde veya kangal şeklinde piyasaya arz edilir. Uygun sayõda düz çubuk
firkete veya kangallar, taşõmada açõlmayacak şekilde bağlõ kümeler olarak da piyasaya arz edilebilir.

Anma çapõ 12 mm 'den büyük olan çubuklar kangal şeklinde soğukta işlem görmüş çubuklar ise
kangal veya firkete şeklinde betonda kullanõlmak üzere satõşa sunulamaz. Bunlar düz çubuk şeklinde
taşõnmalõ ve satõlmalõdõr.

3.2 - İŞARETLEME
Beton çelik çubuklarõnõn bağlarõna takõlacak etiketler üzerine, okunaklõ olarak ve açõkta stoklama
şartlarõ altõnda silinmeyecek ve bozulmayacak şekilde en az aşağõdaki bilgiler yazõlmalõdõr.

-Firmanõn ticari unvanõ kõsa adõ adresi veya varsa tescilli markasõ
-Bu standardõn işaret ve numarasõ (TS 708 şeklinde)
-Sõnõfõnõ, tipini ve anma çapõnõ gösteren semboller (Madde 1.1)'de belirtilen sembol ve işaretlerle
(BÇIIIaN8 gibi)
- Bağdaki kangaldaki veya ambalajdaki çubuk yaklaşõk kütlesi (kg cinsinden)
Ayrõca çelik çubuklar üzerine:
Sõcak haddeleme işlemi uygulanarak imal edilen düz çubuklara işaretleme yapõlmaz.
-Nervüriü ve profilli çubuklar üzerine Föy-3'de belirtildiği şekilde kod işaretler bulunmalõdõr. İşaretler
2m'den çok olmayacak aralõklarla tekrarlanmalõdõr.

3.3 - SAKLAMA - TAŞIMA

Beton çelik çubuktan bir yõlõ geçmeyen bir süre için açõkta stoklanabilir. Ancak mümkün oldukça üstü
kapalõ bir sundurma altõnda saklanmasõ tercih edilmelidir.

Taşõma ve saklama sõrasõnda beton çelik çubuklarõna satõşa sunulduğu şeklin dõşõnda bir şekil
verilmemeli, verilecekse, bu şekil beton donatõsõ olarak kullanõlacağõ şekil olmalõdõr.

13
ICS 77.140.60 TÜRK STANDARDI TS 708/Mart 1996

4 - ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
4.1 -İmalatçõ veya satõcõ bu standarda uygun olarak imal edildiğini beyan ettiği beton çelik çubuklarõ
için istendiğinde standarda uygunluk beyannamesi vermek veya göstermek mecburiyetindedir. Bu
beyannamede satõş konusu beton çelik çubuğun:
-Madde 1'deki özelliklerde olduğunun,
-Madde 2'deki muayene ve deneylerin yapõlmõş ve uygun sonuç alõnmõş bulunduğunun belirtilmesi
gerekir.

4.2 - İmalatçõ firma bu standardda belirtilen kimyasal ve mekanik deneyleri kendi laboratuvarlarõnda
yaptõğõ takdirde gerekli ekipmanlara sahip olmalõdõr.

İmalatçõ deney cihazlarõnõ çalõşõr ve standardlarda belirtilen hassasiyete göre belirli periyotlarda kalibre
edilmiş olarak hazõr bulundurmakla yükümlüdür.

Kendi bünyesinde deney imkanõ olmayan imalatçõ firmalar deneylerin cihazlarõ kalibre edilmiş ve
standardda belirtilen metotlarõ uygulayan laboratuvarlara yaptõrmalõdõrlar

14
ICS 77.140.60 TÜRK STANDARDI TS 708/Mart 1996

15
ICS 77.140.60 TÜRK STANDARDI TS 708/Mart 1996

Föy 1
DÜZ YÜZEYLİ ÇELİK ÇUBUKLAR
Ölçüler mm dir.
Belirtilmeyen hususlarda ve biçimlendirmede yapõmcõ serbesttir.

2
Anma Çapõ d ve Toleranslarõ (mm) Anma Kütlesi(kg/m) Kesit Alanõ (mm )

çap(d) Tolerans
6 0,222 28,3
8 0,395 50,3
±0,4
10 0,617 78,5
12 0,888 113,0
14 1,210 154,0
16 1,580 201,0
18 2,000 254,4
±0,5
20 2,470 314,0
22 2,985 380,0
24 3,550 452,3
25 3,850 491,0
±0,6
26 4,168 531,0
28(3) 4,830 616,0

Çubuğun aynõ kesitinde ölçülen en büyük çap ile en küçük çapõn farkõ olan ovallik, çap toplam
toleransõnõn (belirtilen toleransõn mutlak değerinin iki katõnõn) % 80'ini geçmemelidir.

Anma kütlesi toleransõ -%6, +%4

3
1 - Kütle hesabõnda çeliğin özgül ağõrlõğõ 7,85g/cm olarak alõnmõştõr
2 - Kütle ve kesit alanõ toleranssõz çapa göre hesaplanmõştõr.
3 - Anma çapõ toleranslarõ sadece düz çubuklar için geçerlidir

16
ICS 77.140.60 TÜRK STANDARDI TS 708/Mart 1996

Föy 2
PROFİLLİ VE NERVÜRLÜ ÇELİK ÇUBUKLAR

17
ICS 77.140.60 TÜRK STANDARDI TS 708/Mart 1996

Anma Çapõ (d) IlI-IVa a Illb IVb Anma kütlesi Kesit Alan
2
kg/m mm
4,0 X 0,099 12,6
4,5 X 0,125 15,9
5,0 X 0,154 19,6
5,5 X 0,187 23,8
6,0 X X X 0,222 28,3
6,5 X 0,260 33,2
7,0 X 0,302 38,5
7,5 X 0,347 44,2
8,0 X X X 0,395 50,3
8,5 X 0,445 56,7
9,0 X 0,499 63,3
9,5 X 0,556 70,9
10,0 X X X 0,617 78,5
10,5 X 0,680 86,6
11.0 X 0,746 95,0
11,5 X 0,815 103,0
12,0 X X X 0,888 113,0
14,0 X X X 1,210 154,0
16,0 X X X 1,580 201,0
18,0 X X 2,000 254,4
20,0 X X 2,470 314,0
22,0 X X 2.985 380,0
24,0 X X 3,550 452,3
25,0 X X 3,850 491,0
26,0 X X 4,168 531,0
28,0 X X 4,830 616,0
30 X X 5,550 706,5
32 X X 6,310 804,0
40 X X 9,860 1256,0
50 X X 15,410 1963,5

18
ICS 77.140.60 TÜRK STANDARDI TS 708/Mart 1996

1 2 3 4 5
Profil Ölçüleri
Çap d Derinlik En Aralõk Girinti Sõralarõ
t b c arasõndaki
±0.05 maks. ±0.5 maks. ±1 ,0 maks. mesafeler
∑e maks.
4,0 2,5
4,5 2,8
5,0 0,20 2,00 6,0 3,1
5,5 3,5
6,0 3,8
6,5 4,1
7,0 4,4
7,5 0,25 2,50 7,0 4,7
8,0 5,0
8,5 5,3
9,0 5,7
9,5 6,0
10,0 0,35 2,75 8,0 6,3
10,5 6,6
11,0 6,9
11,5 0,40 3,00 9,0 7,2
12,0 7,5
14,0 0,45 3,00 11,0 8,8
16,0 10,0

β = 40° - 60°

19
ICS 77.140.60 TÜRK STANDARDI TS 708/Mart 1996

20
ICS 77.140.60 TÜRK STANDARDI TS 708/Mart 1996

-Nervürlü çubuklarda, öncelikle TS kodu nervür aralõklarõna konulacak çizgi ve noktalar ile işaretlenir
(a), (b), (c).
-TS kodundan sonra, bir nervür atlanarak firma kodu işaretlenir. Firma kodu, TS kodu ile kalite kodu
arasõndaki nervürlerin sayõsõ ile işaretlenir. Eğer firma kodu ,10 rakamõndan küçük ise, TS kodundan
sonra bir nervür atlanõr ve bunu izleyen bölümde kalite koduna kadar olan nervürler firma kodunu
oluştururlar. Firma kodunun, 10 rakamõndan büyük olmasõ halinde, işaretleme TS kodunda sonra aynõ
şekilde bir nervür atlanarak ve firma kodunu belirleyen nervürlerin birincisinden sonraki ilk nervür
aralõğõna nokta konularak yapõlõr. Bundan sonraki nervürler ise 10 rakamõna eklenecek sayõlarõ belirler.
Firma kodunun örneğin, 24 olmasõ durumunda ise firma kodunu belirten nervürlerin ikincisinden
sonraki nervür aralõğõna nokta konularak yirmi rakamõ belirlenir, Buna ilave olara 4 nervür aralõğõna
nokta konularak yirmi rakamõ belirlenir Buna ilave olarak 4 nervür daha sayõlarak firma kodu
tamamlanõr, işaretlemeye kalite kodu ile son verilir. Kalite kodu firma kodunu oluşturan nervürlerden
hemen sonra m-a kalitesi için nervür aralõğõna konulacak bir yatay çizgi (a) IV -a için ise birbirini
izleyen nervürün aralõklarõna konulacak yatay iki çizgi (b), IV-b kalitesi için birbirini izleyen nervür
aralarõna konulacak nervürlere paralel 3 kõsa çizgi ile işaretlenmelidir (c).

21
ICS 77.140.60 TÜRK STANDARDI TS 708/Mart 1996

EK A
NERVÜR ALANI HESAPLAMA METODU
Nervür alanõ aşağõda belirtilen formül kullanõlarak hesaplanõr.

(2a s2 + a s1 + 2a s3 ) l sin β
A = kx ×
6 c
Burada:
A = Nervür alanõ
As1 = Nervürün tepe noktasõndan ölçülecek yüksekliği (Föy-2)
AS2 ,aS3 = Çeyrek noktalardan ölçülecek enine nervür yükseklikleri (Föy-2)
c = Nervür aralõğõ
β =Nervürün çubuk ekseni ile yapmakta olduğu açõ
l = Nervürün çubuk çekirdeğine birleştiği bölgedeki nervür uzunluğu (Föy-2)
k = Nervür bulunan yüzeylerin sayõsõ.

22
ICS 77.140.60 TÜRK STANDARDI TS 708/Mart 1996

EK B
İMALATÇILARIN BETON ÇELİK ÇUBUK İMALATI ESNASINDA
YAPACAKLARI DENEYLER
İmalatçõ firmalar beton çelik çubuk üretimi esnasõnda numune alma birimi olarak bir dökümü esas
almalõ ve aşağõda belirtilen oranda muayene ve deney yapmalõdõr.

(l) Döküm kütlesi 100 ton veya daha az ise 3 çekme 1 katlama (la, llla ve IV a kaliteleri için), 1 ileri geri
eğme deneyi (la hariç) için numune alõnõr.

(İİ) Döküm kütlesinin 100 tondan fazla olmasõ halinde 3 çekme, 1 katlama, 1 ileri-geri eğme deneyine
ilave olarak her 20 ton için 1 çekme 1 katlama ve 1 ileri-geri eğme deneyi için numune alõnõr, (l) ve (ü)
ye göre alõnacak numunelerde ayrõca 1 adet boyut ve 1 adet kütle muayenesi ile .1 adet kimyasal
analiz deneyi yapõlõr.

İmalatçõ firmalar, imalatõ esnasõnda yapõlan muayene ve deney sonuçlarõnõ düzenli olarak kaydetmek
ve talep edildiği takdirde ilgili tarafa ibraz etmekle yükümlüdürler.

YARARLANILAN KAYNAKLAR
prENV 10080 71991
DlN 488 Part 1/1984
Part 2/1986
Part 3/1986
Part 4/1986
Part 7/1986

23
ICS 77.140.60 TÜRK STANDARDI TS 708/Mart 1996

ATIF YAPILAN STANDARDLAR

REFERENCES

TS 19/Nisan 1992 "Portland Çimentolarõ"

"Portland Cements"

TS 138 EN 10002-1/Ocak 1996 "Metalik Malzemeler-Çekme

Deneyi Bölüm 1: Ortam
Sõcaklõğõnda Deney Metodu"
"Metallic Materials-Tensile Testing Part 1:
Method of Test (at ambient temperature)"
TS205/Şubat 1977
"Metalik Malzemenin Eğme ve Katlama
Deneyleri"
"Bend Testing ofMetallic Materials"
TS281/Mayõs 1989
"Teknolojik Eğme Deneyi-Ergitme
Kaynağõ ile Kaplanmõş Metalik
Malzeme İçin"
"Testing ofMetallic Maten'als-Technological
Bending Test on weld platings fusion welded
Platings"
TS 287/Eylül 1982
"Çeliklerde Eritme Kaynak Yöntemi ile
Yapõlan Alõn Bağlama Kaynağõnda Çekme
Deneyi"
"Tension Testing O f Steel On Fusion Welded
Butt Joints"
TS 500/Nisan 1984
"Betonarme Yapõlarõn Hesap ve Yapõm
Kurallarõ"
"Building Code Requirements for Reinforced
Concrete"
TS 706/Aralõk 1980
"Beton Agregalarõ"
"Aggregates for concrete"
TS1291/Mart1992
"Çelik Çubuklar Boyut ve Boyut
Muayeneleri (Sõcak Haddelenmiş
Yuvarlak)"
"Steel Bars Dimensions and
Measurements ofDimensions (Hotrolled
Round)"
TS2162/Şubat1986
"Genel Yapõ Çelikleri"
"Steels For General Structural Purpores"
TS 2756-0 ISO 2859-0/Nisan 1995
"Muayene ve Deney İçin Numune Alma
Metodlarõ-Nitel Özelliklere Göre -Bölüm
O - TS 2756 Nitel Özelliklere Göre
Numune Alma Sistemine Giriş"
"Sampling Procedures for Inspection by
attnbutes Part O Instruction to the ISO 2859
Attribûte sampling System"

24
ICS 77.140.60 TÜRK STANDARDI TS 708/Mart 1996

TS 3068/Mart 1978 "Laboratuvarda beton Deney Numunelerinin

Hazõrlanmasõ ve Bakõmõ"
"Making and Curing Concrete Test Specimens
in The Laboratory"

TS4559/Ekim 1985 "Beton çelik Hasõrlan"

"Steel Mesh For Concrete"

TS 10156/Nisan 1992 "Çimento - Katkõlõ Çimento"

"Cement-Blended Cement"

25