Katarzyna Javaheri-Szpak

PERSKIE TABLICE
26 tablic gramatycznych
z ćwiczeniami

Kraków 2019
Tytuł: Perskie tablice. 26 tablic gramatycznych z ćwiczeniami.
Autor: Katarzyna Javaheri-Szpak
Wydawca: Katarzyna Javaheri-Szpak
katarzyna.javaheri@gmail.com
Ilustracje: Pixabay Licence

© Copyright by Katarzyna Javaheri-Szpak, Kraków 2019

E-book bezpłatny
ISBN 978-83-954051-0-5

2
WSTĘP
Niniejsze “Tablice” powstały jako część większego, nieukończonego
projektu – stu zagadnień gramatycznych języka perskiego w formie stu
jednostronicowych tablic.
Zmiana branży nie pozwoliła (i zapewne już nie pozwoli) mi ukończyć
tego projektu. Oddaję więc w ręce Czytelników trochę ponad ¼
założonej całości, w formie bezpłatnego e-booka.
Do “Tablic” dołączam również klucz do ćwiczeń.
Mam nadzieję, że choć publikacja jest nieukończona, znajdzie
entuzjastów oraz będzie pomocą w nauce języka perskiego.
Chciałabym w tym miejscu podziękować moim gdańskim uczniom
(Karolinie, Natalii i Maćkowi), którzy testowali na sobie materiały
edukacyjne z niniejszej publikacji.

Katarzyna Javaheri-Szpak
jezykperski.edu.pl
katarzyna.javaheri@gmail.com

3
 TABLICA 1 - POWITANIE

- Dzień dobry, jak się pani czuje? ‫ حال شما چطور است؟‬،‫ سﻼم‬-
- Dzień dobry, nieźle. A pan?
- Też dobrze. Dziękuję.
‫ شما چطوريد؟‬.‫ بد نيستم‬،‫ سﻼم‬-
.‫ مرسی‬.‫ من هم خوبم‬-

‫سﻼم‬ [salām] dzień dobry (uniwersalne powitanie)

‫حال‬ [hāl] stan, nastrój
‫شما‬ [szomā] wy (2 os. l.mn.), także: pan, pani
‫چطور‬ [czetour] jak !‫سﻼم‬
‫است‬ [ast] jest (‘być’ w 3 os. l. poj.)
‫چطوريد؟‬
‫بد‬ [bad] źle, zły
‫نيستم‬ [nistam] nie jestem (1 os. l. poj.)
‫چطوريد‬ [czetourid] jak się pan/i ma? ‫[ چطور‬czetour] jak
+ ‫يد‬- [-id] jesteście | jest pan/pani
‫من‬ [man] ja (zaimek osobowy 1 os. l. poj)
‫هم‬ [ham] też, także
‫خوبم‬ [chubam] dobrze się czuję → ‫[ خوب‬chub] dobrze, dobry + ‫م‬- [-am] jestem
‫مرسی‬ [mersi] dziękuję

Powitanie po persku
Przy pierwszym kontakcie Irańczycy zwracają się do siebie na „pan/pani” (‫)شما‬. Grzeczności są bardzo
mile widziane, a często wręcz mogą się wydawać Europejczykom przesadnie długie i sztuczne.
Zbyt wczesne skracanie dystansu może zostać uznane za brak ogłady.

Zadanie 1.1. Przepisz kilka razy następujące zwroty oraz dopasuj do nich polskie odpowiedniki: [mam
się dobrze, dziękuję, dzień dobry].

.......................................................................
‫مر مر مر‬
.......................................................................
‫سﻼم سﻼم سﻼم‬
.......................................................................
‫خو م خو م خو م‬

Zadanie 1.2. Wiedząc, że ‫[ خوبم‬chubam] to „Czuję się dobrze.”, a ‫[ بد نيستم‬bad nistam] to „Czuję się
nieźle./Nie czuję się źle.” ułóż zdania:
Czuję się źle. ………………………………………….............................………….
Nie czuję się dobrze. ………………………………………….............................………….

4
 TABLICA 2 – JESTEM POLAKIEM

- Skąd pan pochodzi? ‫ شما کجايی هستيد؟‬-

- Jestem Irańczykiem. A pan?
- Jestem Polakiem. ‫ شما چی؟‬.‫ ايرانی هستم‬-
.‫ من لهستانی هستم‬-
‫کجا‬ [kodżā] gdzie
‫کجايی‬ [kodżāi] skąd
‫هستيد‬ [hastid] jesteście | jest pan/pani (‘być’ w 2 os. l. mn.)
‫چی‬ [czi] co
‫هستم‬ [hastam] jestem (‘być’ w 1 os. l. poj.)

‫ايرانی‬ [irāni] Irańczyk, Iranka

‫لهستانی‬ [lahestāni] Polak, Polka
.‫من لهستانی هستم‬
‫انگليسی‬ [englisi] Anglik, Angielka
‫آمريکايی‬ [āmrikāi] Amerykanin, Amerykanka
‫آلمانی‬ [ālmāni] Niemiec, Niemka
‫فرانسوی‬ [farānsawi] Francuz, Francuzka
‫روس‬ [rus] Rosjanin, Rosjanka
‫ترک‬ [tork] Turek, Turczynka
‫عرب‬ [arab] Arab, Arabka

Nie licząc wyjątków i zapożyczeń, w języku perskim nie ma kategorii rodzaju. Określenie narodowości
może odnosić się zarówno do kobiety, jak i mężczyzny, np. ‫[ ايرانی‬irāni] = Irańczyk lub Iranka.

Zadanie 2.1. Ułóż zdania z rozsypanych wyrazów i przetłumacz.

................................................................................................ ‫من | نيستم | عرب‬ 1

................................................................................................ ‫هستيد | آلمانی | شما‬ 2
................................................................................................ ‫است | انگليسی‬ 3

Zadanie 2.2. Zaznacz czy tłumaczenie jest prawdziwe (P) czy fałszywe (F).

1 Jestem Polką. .‫لهستانی هستم‬ P F

2 Jest pan Turkiem? ‫شما ترک هستيد؟‬ P F
3 Skąd jest (pochodzi) Dariusz? ‫داريوش کجا است؟‬ P F

5
 TABLICA 3 – ZAIMKI OSOBOWE

- Jestem Irańczykiem. .‫ من ايرانی هستم‬-

- Wow! Ja jestem Turkiem.
- Więc jesteśmy sąsiadami! .‫ چه جالب! من ترک هستم‬-
!‫ پس ما همسايه هستيم‬-

‫من‬ [man] ja
‫چه جالب‬ [cze dżāleb] Wow! A to dopiero! (dosł. ale to ciekawe!)
‫هستم‬ [hastam] jestem (‘być’ w 1 os. l. poj.)
‫پس‬ [pas] więc
‫ما‬ [mā] my
‫همسايه‬ [hamsāje] sąsiad
‫هستيم‬ [hastim] jesteśmy (‘być’ w 1 os. l. mn.)

Zaimki osobowe:

‫من‬ [man] ja ‫ما‬ [mā] my

‫تو‬ [to] ty ‫شما‬ [szomā] wy

‫او‬ [u] on / ona ‫آنها‬ [ānhā] oni / one

Zaimki osobowe mogą być pomijane w zdaniu, tak jak ma to miejsce w języku polskim. Stosuje się je
często jedynie dla podkreślenia danej osoby. Zaimki są nieodmienne.

Zaimek ‫[ شما‬szomā] stosuje się jako zwrot grzecznościowy “Pan/Pani”.

Jest to forma używana bardzo często.

Zadanie 3.1. Popraw błędy w tłumaczeniach zaimków osobowych (jeśli występują):

1 ja ‫مان‬ ………………………………………………………
2 oni ‫انها‬ ………………………………………………………
3 wy ‫سما‬ ………………………………………………………
4 ty ‫تو‬ ………………………………………………………
5 ona ‫و‬ ………………………………………………………

Zadanie 3.2. Jakimi zaimkami zastąpisz następujące wyrazy?

1 ‫داريوش‬ [dāriusz] – Dariusz ………………………………………………………

2 ‫من و تو‬ [man wa to] – ja i ty ………………………………………………………
3 ‫ايرانی و ترک‬ [irāni wa tork] – Irańczyk i Turek ………………………………………………………

6
 TABLICA 4 – CZASOWNIK “BYĆ”

- Jesteś studentem? ‫ دانشجو هستی؟‬-

- Nie, jestem uczniem. A ty?
- Ja jestem studentem. ‫ و تو؟‬.‫ شاگرد هستم‬،‫ نه‬-
.‫ من دانشجو هستم‬-
‫دانشجو‬ [dāneszdżu] student

‫هستی‬ [hasti] jesteś (‘być’ w 2 os. l. poj.)

‫نه‬ [na] nie

‫هستم‬ [hastam] jestem (‘być’ w 1 os. l.poj.)

‫شاگرد‬ [szāgerd] uczeń

‫و‬ [wa] i (spójnik)

Odmiana czasownika ‫[ بودن‬budan] „być” w czasie teraźniejszym:

liczba pojedyncza liczba mnoga

‫هستم‬ [hastam] jestem ‫هستيم‬ [hastim] jesteśmy
‫هستی‬ [hasti] jesteś ‫هستيد‬ [hastid] jesteście
‫ است‬/ ‫هست‬ [hast/ast] jest ‫هستند‬ [hastand] są

Różnica między ‫[ است‬ast] (uniwersalne) i ‫[ هست‬hast] (3 os. l.mn.):

znaczenie
‫[ است‬ast] cecha, stan, fizyczne . ‫گربه سياه است‬ [gorbe sijāh ast] – Kot jest czarny.
umiejscowienie
‫[ هست‬hast] fizyczne umiejscowienie .‫خانه در تهران هست‬ [chāne dar Tehrān hast]
Dom jest w Teheranie.

Zadanie 4.1. Mając do dyspozycji słowniczek, przetłumacz zdania:

1 Jestem kobietą. .................................................... ‫زن‬ [zan] – kobieta

2 Oni są młodzi. .................................................... ‫جوان‬ [dżawān] – młody
3 On jest Irańczykiem. .................................................... ‫ايرانی‬ [irāni] – Irańczyk
4 Jesteście .................................................... ‫مرد‬ [mard] –
mężczyznami. mężczyzna

Zadanie 4.2. Dopasuj zaimki osobowe do odpowiednich form czasownika „być”.

‫هستی‬ ‫من‬
‫هستم‬ ‫شما‬
‫هستيد‬ ‫تو‬
7
 TABLICA 5 – SZYK WYRAZÓW W ZDANIU

- Gdzie jest Wieża Milad? ‫ برج ميﻼد کجاست؟‬-

- Wieża Milad jest w Teheranie.
.‫ برج ميﻼد در تهران هست‬-

‫برج‬ [bordż] wieża

‫ميﻼد‬ [milād] czas narodzin (kogoś), stosowane w znaczeniu narodzin Jezusa Chrystusa

‫برج ميﻼد‬ [bordż-e milād] Wieża Milad (najwyższa wieża w Iranie, ma 435 metrów)

‫در‬ [dar] w (przyimek)

‫تهران‬ [tehrān] Teheran

Struktura zdania w języku perskim jest następująca:

Wieża Milad jest w Teheranie.

[bordż-e milād dar tehrān hast]
3. orzeczenie 2. okolicznik miejsca 1. podmiot

‫هست‬ ‫در تهران‬ ‫برج ميﻼد‬

jest w Teheranie Wieża Milad

Orzeczenie zawsze występuje na końcu zdania, wyjątkiem jest język potoczny.

W miejsce okolicznika miejsca (pozycja 2) mogą pojawiać się inne części zdania (dopełnienia,
okoliczniki).

Zadanie 5.1. Ponumeruj części zdania w odpowiedniej kolejności:

1
‫من‬ ‫هستم‬ ‫در ايران‬
2
‫فرانسوی‬ ‫هستند‬ ‫آنها‬
3
‫کجا‬ ‫تو‬ ‫هستی‬

Zadanie 5.2. Spróbuj przetłumaczyć zdania z ćwiczenia 5.1. na język polski

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

8
 TABLICA 6 – KATEGORIA RODZAJU

- Jest pan Niemcem? ‫ آلمانی هستيد؟‬-

- Tak jestem Niemcem. Z Berlina. A pan?
- Ja też jestem Niemcem. ‫ و شما؟‬.‫ اهل برلين‬.‫ آلمانی هستم‬،‫ بله‬-
.‫ من هم آلمانی هستم‬-

‫آلمانی‬ [ālmāni] Niemiec, Niemka

‫بله‬ [bale] tak

‫اهل‬ [ahl] mieszkaniec, tubylec

‫اهل برلين هستم‬ [ahl-e Berlin hastam] Pochodzę z Berlina.

‫هم‬ [ham] także, też

W języku perskim nie występuje kategoria rodzaju. Wyjątkiem są zapożyczenia arabskie, np.
‫[ ملﮏ‬malek] król, ‫[ ملکه‬maleke] królowa.
Rodzaj można wyrazić opisowo, dodając do rzeczownika inny, nacechowany rodzajowo rzeczownik,
np.

‫بچه‬ [baczcze] dziecko ‫دختر بچه‬ [dochtar baczcze] dziewczynka

‫پسر بچه‬ [pesar baczcze] chłopczyk

gdzie ‫دختر‬ [dochtar] to córka, dziewczyna, a ‫[ پسر‬pesar] to syn, chłopak

Pochodzę z…. (miejsca, miasta, państwa)

.‫اهل لهستان هستم‬ .‫اهل کوهستان هستيم‬

[ahl-e lahestān hastam] [ahl-e kuhestān hastim]
Pochodzę z Polski. Pochodzimy z gór. / Jesteśmy góralami.

Zadanie 6.1. Biorąc pod uwagę informacje o braku kategorii rodzaju w język perskim, zastanów się w
jaki inny sposób można przetłumaczyć dialog z niniejszej lekcji. Zapisz swoją wersję:

………………………………………………………………….

………………………………………………………………….

………………………………………………………………….

Zadanie 6.2. Przetłumacz zdania:

1 Pochodzisz z Iranu. …………………………………………………………………. ‫ايران‬ [irān]

2 Pochodzicie z Francji. …………………………………………………………………. ‫فرانسه‬ [farānse]
3 Nie pochodzę z USA. …………………………………………………………………. ‫آمريکا‬ [āmrikā]

9
 TABLICA 7 – LICZBA MNOGA

- Gdzie są dzieci? ‫ بچه ها کجا هستند؟‬-

- Są w ogrodzie.
- Bardzo dobrze. .‫ در باغ هستند‬-
.‫ خيلی خوب‬-
‫بچه‬ [baczcze] dziecko

‫بچه ها‬ [baczcze hā] dzieci, potocznie: kumple, ziomki

‫باغ‬ [bāq] ogród

‫در باغ‬ [dar bāq] w ogrodzie

‫خيلی‬ [chejli] bardzo

‫خيلی خوب‬ [chejli chub] bardzo dobrze

Liczbę mnogą tworzymy dodając do rzeczownika sufiksy [-hā ] lub [-ān].

‫ها‬- [-hā ] sufiks uniwersalny, dodawany do rzeczowników, przymiotników, ‫بچه ها‬

imiesłowów ‫باغها‬
zapis: razem lub osobno, obowiązkowo osobno, gdy wyraz kończy się
na samogłoskę ‫خانه ها‬

‫ان‬- [-ān] sufiks używany głównie w stosunku do rzeczowników osobowych, ‫دختران‬

ożywionych lub parzystych części ciała ‫پرندگان‬
zapis: razem, w przypadku, gdy wyraz kończy się na:
samogłoskę -e, sufiks ma postać ‫گان‬- [-gān],
‫ايرانيان‬
samogłoski -ā, -u, -i, sufiks ma postać ‫يان‬- [-jān]
W język perskim występuje także tzw. łamana liczba mnoga, liczba podwójna oraz sufiksy arabskie.
Wszystkie te zjawiska dotyczą zapożyczeń z języka arabskiego.

Niekiedy dodanie uniwersalnego sufiksu [-hā] w stosunku do osób ważnych lub szanowanych, może
zostać odebrane jako obraźliwe.

Uwaga! Popularne wyrażenie ‫[ آقايان و خانم ها‬āqājān wa chānomhā] Panie i Panowie nie obraża
kobiet!

Zadanie 7.1. Utwórz liczbę mnogą od rzeczowników:

1 ‫کتاب‬ ........................................... 5 *‫برج‬ ...........................................

2 ‫لهستانی‬ ........................................... 6 ‫جوان‬ ...........................................
3 ‫دختر‬ ........................................... 7 ‫ايرانی‬ ...........................................
4 ‫گربه‬ ........................................... 8 ‫مرد‬ ...........................................

Zadanie 7.2. Przetłumacz:

1 Koty są w domu. ............................................................. *‫[ برج‬bordż] posiada również
2 Teheran jest w Iranie. ............................................................. łamaną l. mnogą ‫[ بروج‬borudż]

10
 TABLICA 8 – ZAIMKI WSKAZUJĄCE

- Co to jest? ‫ اين چيست؟‬-

- To jest książka.
- A tamto co to jest? .‫ اين کتاب است‬-
- Tamto to jest samochód. ‫ و آن چيست؟‬-
.‫ آن ماشين است‬-
‫اين‬ [in] to

‫چی‬ [czi] co

‫چيست‬ [czist] co jest, ‫[ چی‬czi] + ‫[ است‬ast]

‫کتاب‬ [ketāb] książka

‫آن‬ [ān] tamto

‫ماشين‬ [māszin] samochód

Zaimki wskazujące i przykłady ich użycia:

‫اين‬ [in] to ‫آن‬ [ān] tamto

‫اين چيست؟‬ [in czist] Co to jest? ‫آن چيست؟‬ [ān czist] Co to jest tamto?
.‫اين خانه است‬ [in chāne ast] To jest dom. .‫آن برج است‬ [ān bordż ast] Tamto to jest wieża.

Uwaga! Nie należy mylić zaimka osobowego ‫[ آنها‬ānhā] oni, one z zaimkiem wskazującym ‫[ آن‬ān]
tamten, tamta.
Dosłownie zaimek osobowy ‫[ آنها‬ānhā] oznacza tamci, tamte.

Zadanie 8.1. Ułóż zdanie z rozsypanych wyrazów i przetłumacz:

......................................................................
.....................................................................
‫خيلی‬
Zadanie 8.2. Odpowiedź na pytania:

1 ...................................................................... ‫آن چيست؟‬

2 ...................................................................... ‫اين چيست؟‬
3 ...................................................................... ‫آنها کجا هستند؟‬
1 2 3

11
 TABLICA 9 – SPÓJNIK “I”

- Czy ten film jest dobry? ‫ آيا اين فيلم خوب است؟‬-
- Tak, ale jest czarno-biały.
- Nie szkodzi! .‫ ولی سياه و سفيد است‬،‫ بله‬-
!‫ عيبی ندارد‬-

‫آيا‬ [ājā] czy (partykuła pytająca)

‫فيلم‬ [film] film

‫بله‬ [bale] tak

‫ولی‬ [wali] ale, jednakże

‫سياه و سفيد‬ [sijāh-o-sefid] czarno-biały (dosł. czarny i biały)

‫عيبی ندارد‬ [ejbi nadārad] Nic nie szkodzi. (dosł. Nie ma żadnej straty).

Spójnik „i” zapisywany jest przez literę ‫[ و‬wāw] i czytany jako [wa]. Czasami, w zależności od kontekstu,
tłumaczy się go jako „a”. Jest to spójnik współrzędny łączny czyli wskazuje na współrzędny stosunek
między wyrazami lub zdaniami.

‫سگ و گربه‬ [sag wa gorbe] pies i kot

‫احمد و ندا‬ [Ahmad wa Nedā] Ahmad i Neda
.‫گاهی هيستی و گاهی نيستی‬ [gāhi hasti wa gāhi nisti] Czasem jesteś a czasem cię nie ma.
.‫می روم و می خورم‬ [mi-rawam wa mi-choram] Idę i jem.

W wielu przypadkach [wa] wymawiane jest jako nieakcentowane [-o-]. Wynika to z ekonomii
języka.

‫[ سياه و سفيد‬sijāh-o-sefid] czarno-biały (dosł. czarny i biały)

‫[ من و تو‬man-o-to] ja i ty
‫[ بيست و يﮏ‬bist-o-jek] dwadzieścia jeden (dosł. dwadzieścia
i jeden)

Element łączący [-o-], pochodzący od ‫[ و‬wa] występuje w perskim słowotwórstwie

w zestawieniach, np.
‫[ آب و هوا‬āb-o-hawā] klimat (dosł. woda i powietrze)

Zadanie 9.1. Przetłumacz:

1 Tamta książka jest bardzo dobra i ciekawa. ..............................................................
2 Ten kot jest czarno-biały. ..............................................................
3 Teheran jest w Iranie, a Wieża Milad jest ..............................................................
w Teheranie.

12
 TABLICA 10 – PYTANIE PRZEZ INTONACJĘ

- Czy ta książka jest dobra? ‫ اين کتاب خوب است؟‬-

- Tak, bardzo dobra.
.‫ خيلی خوب است‬،‫ بله‬-

- Czy tamten samochód jest biały? ‫ آن ماشين سفيد است؟‬-

- Nie, nie jest biały. Jest czarny. .‫ سياه است‬،‫ سفيد نيست‬،‫ نه‬-

W języku perskim pytania można zadawać bez użycia zaimków lub partykuł pytających.
Wystarczy zastosować intonację wznoszącą. Szyk zdania nie zmienia się i pozostaje taki sam
jak w zdaniu twierdzącym.

‫[ آن برج بلند است؟‬ān bordż boland ast?] (Czy) tamta wieża jest wysoka?
‫[ احمد پسر است؟‬Ahmad pesar ast?] (Czy) Ahmad jest chłopcem?

Aby podkreślić charakter pytania, można użyć partykuły pytającej ‫[ آيا‬ājā] „czy”.

‫[ آيا سگ اينجاست؟‬ājā sag indżāst?] Czy pies jest tutaj?

.‫ سگ اينجاست‬،‫[ بله‬bale, sag indżāst] Tak, pies jest tutaj.

Zadanie 10.1. Odpowiedz na pytania:

1 .................................................................... ‫آيا ندا دختر است؟‬

2 .................................................................... ‫اهل لهستان هستيد؟‬
3 .................................................................... ‫تهران در ايران هست؟‬

Zadanie 10.2. Ułóż pytania do obrazków (np. pytając o cechy, kolory itp.):

1 2 3

…………………………………………………… …………………………………………………… ……………………………………………………

…………………………………………………… …………………………………………………… ……………………………………………………

13
 TABLICA 11 – NEGACJA CZASOWNIKA “BYĆ”

- Czy ten dom jest duży? ‫ آيا اين خانه بزرگ است؟‬-
- Nie, ten dom nie jest duży.
Wręcz przeciwnie, jest bardzo mały. .‫ اين خانه بزرگ نيست‬،‫ نه‬-
.‫ خيلی کوچﮏ است‬،‫بر عکس‬

‫بزرگ‬ [bozorg] duży

‫نيست‬ [nist] nie jest (3. os. l. poj. negacja „być”)

‫بر عکس‬ [bar aks] (wręcz) przeciwnie

‫کوچﮏ‬ [kuczek] mały

Negacja czasownika ‫[ بودن‬budan] „być” w czasie teraźniejszym.

liczba pojedyncza liczba mnoga
‫نيستم‬ [nistam] nie jestem ‫نيستيم‬ [nistim] nie jesteśmy
‫نيستی‬ [nisti] nie jesteś ‫نيستيد‬ [nistid] nie jesteście
‫نيست‬ [nist] nie jest ‫نيستند‬ [nistand] nie są

Negacja czasownika „być” w języku perskim oddaje popularną polską konstrukcję

bezosobową „nie ma” + podmiot logiczny w dopełniaczu.

.‫[ او اينجا نيست‬u indżā nist] Nie ma go tutaj.

.‫[ آنها در ايران نيستند‬ānhā dar Irān nistand] Nie ma ich w Iranie.

Zadanie 11.1. Przetłumacz:

1 Irańczycy nie są Arabami. ..............................................................
2 Nie jesteśmy młodzi. ..............................................................
3 Nie ma go w domu. ..............................................................

Zadanie 11.2. Dopisz odpowiednie końcówki osobowe:

‫نيست‬ ‫من خوب‬ 4 ‫من و تو ايرانی نيست‬ 1

‫آن ماشين کوچﮏ نيست‬ 5 ‫اين زن جوان نيست‬ 2

‫نيست‬ ‫تو دانشجو‬ 6 ‫بچه ها در خانه نيست‬ 3

14
 TABLICA 12 – NAZYWAM SIĘ…

- Jak się pani nazywa? ‫ اسم شما چيست؟‬-

- Nazywam się Mariam. A pan?
- Jestem Arasz. ‫ و شما؟‬.‫ اسم من مريم است‬-
.‫ من آرش هستم‬-

‫اسم‬ [esm] imię

‫اسم شما‬ [esm-e szomā] wasze imię / pana imię / pani imię

‫اسم من‬ [esm-e man] moje imię

‫مريم‬ [mariam] Mariam (imię żeńskie)

‫آرش‬ [ārasz] Arasz (imię męskie)

Po persku pytamy „Jakie jest twoje/pana/pani imię?”.

Odpowiadamy: „Moje imię to …” lub „Jestem …”.

.‫[ اسم من احمد است‬esm-e man Ahmad ast] Nazywam się Ahmad.
dosł. Moje imię to Ahmad.
.‫[ اسم او مريم است‬esm-e u Mariam ast] (Ona) nazywa się Mariam.
‫[ اسم اين گربه چيست؟‬esm-e in gorbe czist?] Jak nazywa się ten kot?
.‫[ اسم اين گربه پشمالو است‬esm-e in gorbe Paszmālu ast] Ten kot nazywa się Paszmalu.

W wyrażeniach ‫[ اسم من‬esm-e man], ‫[ اسم او‬esm-e u] występuje konstrukcja izafetowa. Więcej o
izafecie w Tablicy 13.

Zadanie 12.1. Przetłumacz:

1 Ten Irańczyk nazywa się Arasz. ..............................................................
2 Jak on się nazywa? ..............................................................
3 Jak nazywa się to miasto? ..............................................................

Zadanie 12.2. Z rozsypanych zdań ułóż dialog i

przetłumacz.

…………………………. ………………………….
…………………………. ………………………….
…………………………. ………………………….
…………………………. ………………………….

15
 TABLICA 13 – IZAFET (WSTĘP)

- Jak nazywa się ta wieża? ‫ اسم اين برج چيست؟‬-

- To jest Wieża Milad.
- Jest bardzo wysoka i piękna! .‫ اين برج ميﻼد است‬-
!‫ خيلی بلند و زيباست‬-
‫بلند‬ [boland] wysoki

‫زيبا‬ [zibā] ładny, piękny

Izafet ‫[ اضافه‬ezāfe] to łącznik występujący w konstrukcji izafetowej – najważniejszej konstrukcji

składniowej w języku perskim. Ma postać nieakcentowanego [-e], które pojawia się pomiędzy członami
konstrukcji izafetowej.

Konstrukcja izafetowa służy do sygnalizowania i wyrażania związków między wyrazami, np. cechy danej
rzeczy, nazwy osób i miejsc, przynależność.

Konstrukcja izafetowa składa się z co najmniej dwóch członów (określanego i określającego).

Nie ma ograniczenia co do liczby członów, może być ich wiele.

‫سگ سياه‬ [sag-e sijāh] czarny pies

‫فيلم جالب‬ [film-e dżāleb] ciekawy film
‫اسم من‬ [esm-e man] moje imię
‫برج ميﻼد‬ [bordż-e milād] wieża Milad
Izafet nie jest zapisywany po wyrazach kończących się na spółgłoskę. Zapisuje się go tylko po wyrazach
zakończonych samogłoską za pomocą litery ‫[ ی‬-je] lub znaku hamzy nad ‫[ ۀ‬he].

Zadanie 13.1. Wskaż wyrazy określane i określające w poniższych konstrukcjach i

przetłumacz.
tłumaczenie
1 ............................
2 ............................
3 ............................
określający określany
‫اسم دختر‬ ............................ ................................
‫برج بلند‬ ............................ ................................
‫خانۀ بزرگ‬ ............................ ................................

Zadanie 13.2. Przetłumacz:

1 czarno-biały film ..................................................
2 twój kot ..................................................
3 duży samochód ..................................................

16
 TABLICA 14 – “BYĆ” W SKRÓCONEJ FORMIE

- Jestem Polakiem. A wy? ‫ و شما؟‬.‫ من لهستانی ام‬-

- Pochodzę z Iranu a on jest Turkiem.
.‫ اهل ايرانم و او ترک است‬-

Czasownik „być” posiada niesamodzielną, nieakcentowaną formę skróconą. Jest ona bardzo
często używana, zwłaszcza w języku mówionym. W 3 osobie liczby pojedynczej skrócona forma
nie zmienia się i pozostaje taka jak w formie pełnej.

liczba pojedyncza liczba mnoga

‫م‬- [-am] jestem ‫يم‬- [-im] jesteśmy
‫ی‬- [-i] jesteś ‫يد‬- [-id] jesteście
‫است‬ [ast] jest ‫ند‬- [-and] są

Formy skrócone zapisuje się razem z poprzedzającym jest wyrazem. Wyjątkiem są wyrazy
zakończone na samogłoskę; po ‫[ ه‬e] i ‫[ ی‬i] dodajemy alef (przykład 2), po ‫[ و‬u] i ‫[ ا‬ā] dodajemy
je (przykład 3).

Przykłady:
wersja skrócona wersja pełna
1. (Oni) są duzi. [bozorgand] ‫[ بزرگند‬bozorg hastand] ‫بزرگ هستند‬
2. Jesteś Irańczykiem. [irāni i] ‫[ ايرانی ای‬irāni hasti] ‫ايرانی هستی‬
3. Jestem mądry. [dānājam] ‫[ دانايم‬dānā hastam] ‫دانا هستم‬

Zadanie 14.1. Zamień wersję pełną czasownika „być” na wersję skróconą i przetłumacz.
tłumaczenie wersja skrócona wersja pełna
1 ............................ ............................ .‫آرش ايرانی است‬
2 ............................ ............................ .‫بچه ها در باغ هستند‬
3 ............................ ............................ .‫من و تو آلمانی هستيم‬

Zadanie 14.2. W poniższych zdaniach zaznacz miejsca, w których pojawia się czasownik „być”
w formie skróconej.
1 .‫زن فرانسوی ام‬
2 .‫احمد و مريم در خانه اند‬
3 ‫آيا در تهرانيد؟‬

17
 TABLICA 15 – ZAIMEK PYTAJĄCY “KTO” ‫کی‬

- Kim jest ta dziewczyna? ‫ اين دختر کيست؟‬-

- Ta dziewczyna jest moją siostrą.
- A kim jest ten chłopak? .‫ اين دختر خواهر من است‬-
- Jest naszym bratem. ‫ و اين پسر کيست؟‬-
.‫ برادر ماست‬-
‫کيست‬ [kist] kim jest

‫خواهر‬ [chāhar] siostra

‫برادر‬ [barādar] brat

Zaimek pytający ‫[ کی‬ki] kto, łączy się z czasownikiem „być” na zasadzie aferezy (zaniku
głoski/głosek na początku wyrazu). Przykład: ‫[ کی هستم‬ki hastam] = ‫[ کيستم‬kistam].
Najpopularniejsze jest połączenie zaimka z 3 os. l.poj., ale prawidłowe są wszystkie poniższe
formy:

liczba pojedyncza liczba mnoga

‫کيستم‬ [kistam] kim jestem? ‫کيستيم‬ [kistim] kim jesteśmy?
‫کيستی‬ [kisti] kim jesteś ‫کيستيد‬ [kistid] kim jesteście?
‫کيست‬ [kist] kim jest? ‫کيستند‬ [kistand] kim są?
Powyższa zasada dotyczy także zaimka ‫[ چی‬czi] co.
Patrz również Tablica 8 – Zaimki wskazujące.

Przykłady:
Kim jesteś? Jestem siostrą Lejli. [chāhar-e lejlā .‫خواهر ليﻼ هستم‬ [kisti?] ‫کيستی؟‬
hastam] Kim jesteś?
Jesteśmy twoimi przyjaciółmi. [dust-e to hastim] .‫دوست تو هستيم‬ [kistid?] ‫کيستيد؟‬
Kim jesteście?
Są braćmi Dariusza. [barādarān-e dāriusz ‫برادران داريوش‬ [kistand?] ‫کيستند؟‬
hastand] .‫هستند‬ Kim oni są?

Zadanie 15.1. Zamień podane pytania według wzoru:

wersja skrócona wersja pełna z aferezą wersja pełna
1. ‫کی ام؟‬ ‫کيستم؟‬ ‫کی هستم؟‬
2. ............................ ............................ ‫چی است؟‬
3. ............................ ............................ ‫کی هستيم؟‬
4. ............................ ............................ ‫کی هستيد؟‬
Zadanie 14.2. Przetłumacz powyższe pytania:
1................................... 3. ..................................
2. .................................. 4. ..................................
18
 TABLICA 16 – IZAFET POSESYWNY

- Ojej! Co to jest?* ‫ ای بابا! آن چيست؟‬-

- Tamto? To mój nowy samochód!
!‫ آن؟ آن ماشين جديد من است‬-
*dosł. Co to jest tamto?

!‫ای بابا‬ [ej bābā] ojej! (wyrażenie zdziwienia lub rozczarowania)

‫جديد‬ [dżadid] nowy

Jedną z głównych funkcji konstrukcji izafetowej (obok wyrażania cech) jest wyrażanie przynależności
lub posiadania.

‫سگ همسايه‬ [sag-e hamsāje] pies sąsiada

‫کتابهای اين بچه‬ [ketābhā-je in baczcze] książki tego dziecka
W przypadku, gdy posiadanej rzeczy towarzyszy przymiotnik, stoi on w konstrukcji izafetowej zawsze
bezpośrednio po niej, a dopiero później wyraz określający posiadacza. Szyk ten jest stały i pozwala
prawidłowo zrozumieć zależności pomiędzy wyrazami.

wyraz określający posiadacz wyraz określający posiadana rzecz

posiadacza posiadaną rzecz
‫ما‬ ‫همسايه‬ ‫بزرگ‬ ‫خانه‬
[chane-je bozorg-e hamsāje-je mā] – Duży dom naszego sąsiada.
‫خوب‬ ‫شاگرد‬ ‫جديد‬ ‫مداد‬
[medād-e dżadid-e szāgerd-e chub] – Nowy ołówek dobrego ucznia.

Zadanie 16.1. Przetłumacz zdania na język perski:

1 Nowy dom naszego przyjaciela. ..........................................
2 Ciekawa książka małego dziecka. ..........................................
3 Piękny ogród mojej matki. ..........................................

Zadanie 16.2. Przetłumaczone wyżej zdania rozpisz w tabelce:

wyraz określający posiadacz wyraz określający posiadana rzecz
posiadacza posiadaną rzecz
1
2
3

19
 TABLICA 17 – BEZOKOLICZNIK

Chcieć to móc ‫خواستن توانستن است‬

‫[ خواستن‬chāstan] chcieć
‫[ توانستن‬tawānestan] móc

Perski bezokolicznik jest zakończony akcentowanym sufiksem ‫ن‬- [-an]. W przeciwieństwie do

języka polskiego, nie nosi w sobie cech aspektu (dokonanego lub niedokonanego). Aspekt
pojawia się dopiero przy odmianie przez odpowiednie czasy.

‫بودن‬ [budan] być

‫داشتن‬ [dāsztan] mieć
‫نوشتن‬ [newesztan] pisać (ale także: napisać)
Perski bezokolicznik może być używany także w znaczeniu polskiego rzeczownika
odczasownikowego (tzw. gerundium).

‫بودن‬ [budan] bycie

‫داشتن‬ [dāsztan] posiadanie
‫نوشتن‬ [newesztan] pisanie
Moim hobby jest bieganie. [sargarmi-je man dawidan ast] .‫سرگرمی من دويدن است‬
Posiadanie więcej niż [dāsztan-e bisz az noh ‫ سيم‬٩ ‫داشتن بيش از‬
9 kart SIM jest zabronione. sim kārt mamnu’ ast] .‫کارت ممنوع است‬

Zadanie 17.1. Uzupełnij poniższe zdania:

1 Być albo nie być oto jest pytanie. .‫ مسئله اين است‬..................... ‫ يا‬..................
2 Posiadanie kota jest dobre dla zdrowia. .‫ گربه برای سﻼمتی خوب است‬..................
3 Pisanie książki jest ciekawe. .‫ کتاب جالب است‬..................

‫[ برای سﻼمتی‬barā-je salāmati] – dla zdrowia ‫[ مسئله‬mas’ale] – problem, zagadnienie

Zadanie 17.2. Korzystając z podanych wyrazów oraz konstrukcji izafetowej, przetłumacz

wyrażenia na język perski:
1 Budowanie domu ………………………………………………………… [sāchtan] budować ‫ساختن‬
2 Kupowanie samochodu ………………………………………………………… [charidan] kupować ‫خريدن‬
3 Czytanie książki ………………………………………………………… [chāndan] czytać ‫خواندن‬
20
 TABLICA 18 – TEMAT CZASU TERAŹNIEJSZEGO (TT)

- Gdzie idziesz? ‫ کجا می روی؟‬-

- Idę do szkoły.
- Dlaczego? Dziś jest piątek! .‫ به مدرسه می روم‬-
!‫ چرا؟ امروز جمعه است‬-
‫می روی‬ [mi-rawi] idziesz (2 os. l.poj.)

‫می روم‬ [mi-rawam] idę (1 os. l.poj.)

[madrese] szkoła W Iranie szkoły
‫مدرسه‬ są zamknięte
‫چرا‬ [czerā] dlaczego?
w piątki.
‫امروز‬ [emruz] dziś

‫جمعه‬ [dżom’e] piątek

W języku perskim występują czasowniki regularne oraz czasowniki nieregularne.

Nieregularność przejawia się w tym, że temat czasu teraźniejszego (TT) nie może zostać
automatycznie wyodrębniony z bezokolicznika. Tematów nieregularnych należy się nauczyć
na pamięć.
Temat czasu teraźniejszego jest identyczny dla wszystkich osób liczby pojedynczej i mnogiej.
znaczenie TT bezokolicznik
iść, jechać [raw] ‫رو‬ ‫رفتن‬ czasownik nieregularny
kraść [dozd] ‫دزد‬ ‫دزديدن‬ czasownik regularny

Temat czasu teraźniejszego (TT) służy do tworzenia: czasu teraźniejszego (Tablica 20), trybu
rozkazującego i zależnego prostego oraz imiesłowów czasu teraźniejszego.

Wyodrębnianie TT z bezokoliczników czasowników regularnych

bezokolicznik =
TT bezokolicznik znaczenie
‫دزد‬ [dozd] ‫[ دزديدن‬dozdidan] kraść TT + id + an

‫مال‬ [māl] ‫ماليدن‬ [mālidan] smarować

Zadanie 18.1. Mając podany temat czasu teraźniejszego, stwórz bezokolicznik

TT bezokolicznik znaczenie
1. ‫پرس‬ [pors] ............................ pytać

2. ‫رقص‬ [raqs] ............................ tańczyć

3. ‫ترس‬ [tars] ............................ bać się
Zadanie 18.2. Mając podane pary bezokolicznik + TT, określ czy czasownik jest regularny czy
nie:
1 ‫ رو‬/ ‫رفتن‬ [raftan / raw] iść, jechać 3 ‫ تاب‬/ ‫تابيدن‬ [tābidan / tāb] żarzyć się
2 ‫ ده‬/ ‫دادن‬ [dādan / deh] dawać 4 ‫ زن‬/ ‫زدن‬ [zadan / zan] uderzać, bić

21
 TABLICA 19 – TEMAT CZASU PRZESZŁEGO (TP)

- Gdzie wczoraj poszedłeś?

- Poszedłem do szkoły. ‫ ديروز کجا رفتی؟‬-
- Dlaczego? Wczoraj był piątek! .‫ به مدرسه رفتم‬-
!‫ چرا؟ ديروز جمعه بود‬-

‫رفتی‬ [rafti] poszedłeś (2 os. l.poj.)

‫رفتم‬ [raftam] poszedłem (1 os. l.poj.)

‫ديروز‬ [diruz] wczoraj

Temat czasu przeszłego jest nie tylko identyczny dla wszystkich osób liczby pojedynczej i
mnogiej, ale również wyodrębnia się go tak samo z czasowników regularnych, jak i
nieregularnych – odcinając od bezokolicznika końcówkę ‫يدن‬- [-idan].
znaczenie TT bezokolicznik
iść, jechać [raft] ‫رفت‬ ‫رفتن‬ czasownik nieregularny
kraść [dozdid] ‫دزديد‬ ‫دزديدن‬ czasownik regularny

Temat czasu przeszłego (TP) służy do tworzenia: czasów przeszłych prostych oraz imiesłowu
czasu przeszłego.

Wyodrębnianie TP z bezokoliczników
TP bezokolicznik znaczenie bezokolicznik =
‫دزديد‬ [dozdid] ‫[ دزديدن‬dozdidan] kraść
TP + an
‫ماليد‬ [mālid] ‫ماليدن‬ [mālidan] smarować

‫بود‬ [bud] ‫بودن‬ [budan] być

Zadanie 19.1. Mając podany temat czasu przeszłego, stwórz bezokolicznik

TP bezokolicznik znaczenie
1. ‫داشت‬ [dāszt] ............................ mieć

2. ‫ديد‬ [did] ............................ widzieć

3. ‫دانست‬ [dānest] ............................ wiedzieć

Zadanie 19.2. Dopasuj bezokolicznik do TP:

1 ‫رفتن‬ 3 ‫پرسيدن‬ a ‫ترسيد‬ c ‫رفت‬
2 ‫ترسيدن‬ 4 ‫دادن‬ b ‫داد‬ d ‫پرسيد‬

22
 TABLICA 20 – CZAS TERAŹNIEJSZY

- Co robisz? ‫ چه کار می کنی؟‬-

- Tańczę. Dlaczego pytasz?
- Tak sobie. ‫ چرا می پرسی؟‬.‫ می رقصم‬-
.‫ همين جوری‬-

‫کار‬ [kār] praca, czynność

‫چه کار می کنی؟‬ [cze kār mi-koni?] co robisz? (2 os. l.poj.)

‫می رقصم‬ [mi-raqsam] tańczę (1 os. l.poj.)

‫می پرسی‬ [mi-porsi] pytasz (2 os. l.poj.)

‫همين جوری‬ [hamin dżuri] tak sobie

Czas teraźniejszy tworzy się od tematu czasu teraźniejszego (Tablica 18). Przed TT dodajemy
prefiks ‫[ می‬mi-] oznaczający ciągłość (trwanie) czynności, a po TT poniższe końcówki osobowe:
liczba pojedyncza liczba mnoga
‫م‬- [-am] ‫يم‬- [-im]
mi + TT + końcówki osobowe
‫ی‬- [-i] ‫يد‬- [-id]
‫د‬- [-ad] ‫ند‬- [-and]

‫[ پرسيدن‬porsidan] pytać
liczba pojedyncza liczba mnoga
‫پرسم‬ ‫[ می‬mi-pors-am] pytam ‫می پرسيم‬ [mi-pors-im] pytamy
‫می پرسی‬ [mi-pors-i] pytasz ‫می پرسيد‬ [mi-pors-id] pytacie
‫می پرسد‬ [mi-pors-ad] pyta ‫می پرسند‬ [mi-pors-and] pytają

Zadanie 20.1. Odmień czasowniki w czasie teraźniejszym

dawać ‫[ دادن‬dādan] – ‫ ده‬TT [deh], bić ‫[ زدن‬zadan] – ‫ زن‬TT [zan]
‫دادن‬ ‫زدن‬
l.poj. l.mn. l.poj. l.mn.
........................ ........................ ........................ ........................
........................ ........................ ........................ ........................
........................ ........................ ........................ ........................
Zadanie 20.2. Przetłumacz:
1. Tańczysz ........................ 3. Kradną ........................
2. Idzie ........................ 4. Smarujemy ........................

23
 TABLICA 21 – NEGACJA CZASU TERAŹNIEJSZEGO

- Dlaczego dziś nie idziesz do cioci? ‫ چرا امروز پيش خاله نمی روی؟‬-
- Nie mam ochoty.
.‫ ميل ندارم‬-

‫چرا‬ [czerā] dlaczego

‫پيش‬ [pisz] do (osoby), stosuje się z izafetem

‫پيش خاله‬ [pisz-e chāle] do cioci

‫خاله‬ [chāle] ciocia (siostra matki)

‫ميل‬ [mejl] ochota, chęć

Czas teraźniejszy neguje się przed dodanie ‫[ ن‬ne-] do prefiksu ‫[ می‬mi-]. Temat teraźniejszy
i końcówki osobowe pozostają niezmienione.

ne + mi + TT + końcówki osobowe

liczba pojedyncza liczba mnoga

‫نمی دهم‬ [nemi-deh-am] nie daję ‫نمی دهيم‬ [nemi-deh-im] nie dajemy

[dādan]
dawać

‫دادن‬
‫نمی دهی‬ [nemi-deh-i] nie dajesz ‫نمی دهيد‬ [nemi-deh-id] nie dajecie
‫نمی دهد‬ [nemi-deh-ad] nie daje ‫نمی دهند‬ [nemi-deh-and] nie dają

Zadanie 21.1. Zaneguj czasowniki w czasie teraźniejszym

iść ‫[ رفتن‬raftan] – ‫ رو‬TT [raw], bać się ‫[ ترسيدن‬tarsidan] – ‫ ترس‬TT [tars]
‫رفتن‬ ‫ترسيدن‬
l.poj. l.mn. l.poj. l.mn.
........................ ........................ ........................ ........................
........................ ........................ ........................ ........................
........................ ........................ ........................ ........................

Zadanie 21.2. Przetłumacz:

1. Nie pytają ........................ 3. Nie bije ........................
2. Nie kradniesz ........................ 4. Nie wiemy ........................

24
 TABLICA 22 – CZAS PRZESZŁY PROSTY

- Gdzie byłeś wczoraj? ‫ ديروز کجا بودی؟‬-

- Byłem w kinie.
- Jaki był film? .‫ در سينما بودم‬-
- Był ciekawy. ‫ فيلم چطور بود؟‬-
.‫ خيلی جالب بود‬-
‫ بود‬،‫ بودم‬،‫بودی‬ [budi] [budam] [bud] byłeś, byłam, był

‫سينما‬ [sinemā] kino

‫فيلم چطور بود؟‬ [film czetour bud?] dosł. Jaki był film? w znaczeniu: Co sądzisz o filmie?

Czas przeszły prosty tworzy się od tematu czasu przeszłego TP (Tablica 19). Po TP dodajemy
poniższe końcówki osobowe:
liczba pojedyncza liczba mnoga
‫م‬- [-am] ‫يم‬- [-im] TP + końcówki osobowe
‫ی‬- [-i] ‫يد‬- [-id]
Ø Ø ‫ند‬- [-and]
Uwaga! Końcówki czasu przeszłego są identyczne z końcówkami czasu teraźniejszego.
Wyjątkiem jest 3 os. l.poj., w której końcówka czasu przeszłego jest „zerowa”.

liczba pojedyncza liczba mnoga

‫پرسيدم‬ [porsid-am] zapytałem ‫پرسيديم‬ [porsid-im] zapytaliśmy
zapytałam zapytałyśmy

[porsidan]
‫پرسيدن‬
‫پرسيدی‬ [porsid-i] zapytałeś ‫پرسيديد‬ [porsid-id] zapytaliście

pytać
zapytałaś zapytałyście
‫پرسيد‬ [porsid] zapytał ‫پرسيدند‬ [porsid-and] zapytali
zapytała zapytały

Zadanie 22.1. Odmień czasowniki w czasie przeszłym prostym

dawać ‫[ دادن‬dādan] – TP ‫[ داد‬dād], być ‫[ بودن‬budan] - TP ‫[ بود‬bud]

‫دادن‬ ‫بودن‬
l.poj. l.mn. l.poj. l.mn.
........................ ........................ ........................ ........................
........................ ........................ ........................ ........................
........................ ........................ ........................ ........................
Zadanie 22.2. Przetłumacz:
1. Uderzył ........................ 3. Ukradli ........................
2. Poszliśmy ........................ 4. Miałaś ........................

25
 TABLICA 23 – NEGACJA CZASU PRZESZŁEGO PROSTEGO

- Dlaczego przedwczoraj nie ‫ چرا پريروز پيش خاله نرفتی ؟‬-

poszedłeś do cioci?
- Nie miałem ochoty. .‫ ميل نداشتم‬-

‫پريروز‬ [pariruz] przedwczoraj

‫نرفتی‬ [na-rafti] nie poszedłeś / nie poszłaś (3 os. l.poj.)

‫نداشتم‬ [nadāsztam] nie miałem / nie miałam (1 os. l.poj.)

Czas przeszły prosty neguje się przed dodanie ‫[ ن‬na-] do niezmienionego czasownika.

na + TP + końcówki osobowe

liczba pojedyncza liczba mnoga

‫نرفتم‬ [na-raft-am] nie poszedłem ‫نرفتيم‬ [na-raft-im] nie poszliśmy
nie poszłam nie poszłyśmy

iść, jechać
[na-raft-i] nie poszedłeś [na-raft-id] nie poszliście

[raftan]
‫نرفتی‬ ‫نرفتيد‬

‫رفتن‬
nie poszłaś nie poszłyście
‫نرفت‬ [na-raft] nie poszedł ‫نرفتند‬ [na-raft-and] nie poszli
nie poszła nie poszły

Zadanie 23.1. Zaneguj czasowniki w czasie przeszłym prostym

wiedzieć ‫[ دانستن‬dānestan] – ‫ دانست‬TP [dānest], pytać ‫[ پرسيدن‬porsidan] – ‫ پرسيد‬TP
[porsid]
‫دانستن‬ ‫پرسيدن‬
l.poj. l.mn. l.poj. l.mn.
........................ ........................ ........................ ........................
........................ ........................ ........................ ........................
........................ ........................ ........................ ........................

Zadanie 23.2. Przetłumacz:

1. Nie mieli czasu ........................ 3. Nie daliście ........................ słowniczek

2. Nie byłeś tam ........................ 4. Nie wiedziałam ........................ ‫[ وقت‬waqt] czas

26
 TABLICA 24 – CZAS PRZESZŁY DŁUGOTRWAŁY

- Co robiłeś wczoraj? ‫ ديروز چی کار می کردی؟‬-

- Uczyłem się perskiego. A ty?
- Uprawiałam sport. ‫ و تو؟‬.‫ درس فارسی می خواندم‬-
.‫ ورزش می کردم‬-

‫کار می کردی‬ [kār mi-kardi] pracowałeś, robiłeś (2 os. l.poj.), dosł. robić pracę

‫درس می خواندم‬ [dars mi-chāndam] uczyłem się (1 os. l.poj.), dosł. czytałem lekcje

‫ورزش‬ [warzesz] sport

Czas przeszły długotrwały tworzy się od tematu czasu przeszłego (Tablica 19). Przed TP
dodajemy prefiks ‫[ می‬mi-] oznaczający ciągłość (trwanie) czynności oraz poniższe końcówki
osobowe:
mi + TP + końcówki
liczba pojedyncza liczba mnoga
[-am] [-im] Czas przeszły długotrwały to po
‫م‬- ‫يم‬- prostu czas przeszły prosty
‫ی‬- [-i] ‫يد‬- [-id] z prefiksem ‫[ می‬mi-].

Ø Ø ‫ند‬- [-and]
Uwaga! Czasowniki ‫[ بودن‬budan] być oraz ‫[ داشتن‬dāsztan], z reguły nie odmieniają się w czasie
przeszłym długotrwałym. Wyjątkiem jest język literacki lub czasowniki złożone.

liczba pojedyncza liczba mnoga

‫می خواندم‬ [mi-chānd-am] czytałem ‫می خوانديم‬ [mi-chānd-im] czytaliśmy
czytałam czytałyśmy

[chāndan]
‫خواندن‬
czytać
‫می خواندی‬ [mi-chānd-i] czytałeś ‫می خوانديد‬ [mi-chānd-id] czytaliście
czytałaś czytałyście
*‫می خواند‬ [mi-chānd] czytał ‫می خواندند‬ [mi-chānd-and] czytali
czytała czytały
* 3 os. l. poj. czasownika ‫[ خواندن‬chāndan] w czasie przeszłym długotrwałym zapisywana jest
identycznie jak 3 os. l.poj. w czasie teraźniejszym.
Porównaj: ‫[ می خواند‬mi-chānd] – [mi-chānad]
Zadanie 24.1. Odmień czasowniki w czasie przeszłym długotrwałym
robić, pracować ‫[ کار کردن‬kār kardan], bić, uderzać ‫[ زدن‬zadan]
‫کار کردن‬ ‫زدن‬
l.poj. l.mn. l.poj. l.mn.
........................ ........................ ........................ ........................
........................ ........................ ........................ ........................
........................ ........................ ........................ ........................
Zadanie 24.2. Przetłumacz:
1. Szedłem ........................ 4. Poszedłem ........................
2. Czytała ........................ 5. Przeczytała ........................
3. Dał ........................ 6. Dawał ........................
27
 TABLICA 25 – PODSUMOWANIE
CZAS TERAŹNIEJSZY
CZAS PRZESZŁY PROSTY
CZAS PRZESZŁY DŁUGOTRWAŁY

Przykłady zdań w trzech wyżej wymienionych czasach:

iść do domu być Polakiem czytać książkę

‫به خانه رفتن‬ ‫لهستانی بودن‬ ‫کتاب خواندن‬
czas teraźniejszy .‫به خانه می روم‬ .‫لهستانی هستم‬ .‫کتاب می خوانم‬
[be chāne mi- [lahestāni hastam] [ketāb mi-chānam]
rawam] Jestem Polakiem. Czytam książkę.
Idę do domu.
czas przeszły prosty .‫به خانه رفتم‬ .‫لهستانی بودم‬ .‫کتاب خواندم‬
[be chāne raftam] [lahestāni budam] [ketāb chāndam]
Poszedłem do domu. Byłem Polakiem. Przeczytałem
książkę.
czas przeszły .‫به خانه می رفتم‬ .‫کتاب می خواندم‬
długotrwały
[be chāne mi- ̶ [ketāb mi-chāndam]
raftam] Czytałem książkę.
Szedłem do domu.
Zadanie 25.1. Uzupełnij poniższą tabelę zdaniami w odpowiednim czasie.
czas teraźniejszy .‫به خانه می روی‬ …………..……… .‫می رقصد‬
…………………………….. Oni mają czas. ………………………..

czas przeszły prosty ……………………….. .‫وقت داشتند‬ ……………………

Poszedłeś do domu. ……………………….. Zatańczył.

czas przeszły ……………………….. ………………………..

długotrwały ……………………….. ………………………..
̶

Zadanie 25.2. Przetłumacz poniższe zdania na język perski:

1. Uczysz się perskiego? ……………………………………………………………………………………
2. Nie byli w Iranie. ……………………………………………………………………………………
3. Nie wiedzieli. ……………………………………………………………………………………
4. Czy wczoraj byliście tutaj? ……………………………………………………………………………………
5. Jesteś tam? ……………………………………………………………………………………
6. Nie mieliśmy ochoty. ……………………………………………………………………………………
7. Jechała do mamy. ……………………………………………………………………………………
8. Jedziesz do Iranu? ……………………………………………………………………………………
28
 TABLICA 26 – POSTPOZYCJA RĀ - WPROWADZENIE

- Czy przeczytałeś tę książkę? ‫ آيا اين کتاب را خواندی؟‬-

- Jeszcze nie.
.‫ نه هنوز‬-

‫را‬ [rā] postpozycja [rā] – sygnalizuje określone dopełnienie bliższe

‫نه هنوز‬ [na hanuz] jeszcze nie

Podstawową funkcją nieakcentowanej postpozycji ‫ را‬rā jest sygnalizowanie określonego dopełnienia

bliższego. Postpozycję wymawia się razem z poprzedzającym ją wyrazem, natomiast zapisuje się ją
najczęściej samodzielnie. W mowie potocznej zyskuje ona formę nieakcentowanego ‫و‬- [-o].

Dopełnienie bliższe to część zdania, która przy zamianie ze strony czynnej na stronę bierną, staje się
podmiotem.

strona bierna strona czynna

[in ketāb chānde szod] ‫اين کتاب خوانده‬ [in ketāb rā chāndam] .‫اين کتاب را خواندم‬
Ta książka została .‫شد‬ Przeczytałem tę książkę.
przeczytana.

Aby zdanie wymagało użycia postpozycji ‫[ را‬rā], dopełnienie bliższe musi być znane odbiorcy, np.:

dopełnienie jest nazwą własną .‫لندن را دوست دارم‬

[landan rā dust dāram] - Lubię Londyn.
rzeczownikowi towarzyszy zaimek osobowy .‫کيفم را پس می دهم‬
lub sufigowany [kifam rā pas mi-deham] - Oddaję moją torbę.
rzeczownikowi towarzyszy zaimek wskazujący .‫اين کتاب را دوست دارم‬
[in ketāb rā mi-chānam] - Czytam tę książkę
dopełnienie bliższe wyrażone jest zaimkiem .‫او را می بينم‬
osobowym [u rā mi-binam] - Widzę go.

Zadanie 26.1. Określ czy poniższe zdania wymagają zastosowania [rā] po przetłumaczeniu
ich na język perski:
[rā] bez [rā]
1 Widziałem ten film.
2 Ten samochód jest zielony.
3 Moja mama poszła do sklepu.
4 Wczoraj czytałem książkę.
5 Nie miałem czasu.
6 Czytam twoją książkę.
Zadanie 26.2. Przetłumacz zdania:
1. Lubisz mojego sąsiada. ............................................................
2. Widzę Wieżę Milad. ............................................................
3. Nie mam twojej torby. ............................................................
29
Notatki:

30
Klucz odpowiedzi do ćwiczeń
1.1.

‫ مرسی‬- dziękuję ‫ سﻼم‬- dzień dobry ‫ – خوبم‬mam się dobrze

1.2.

Czuję się źle – ‫ بدم‬/ ‫بد هستم‬

Nie czuję się dobrze – ‫خوب نيستم‬

2.1.

Nie jestem Arabem ‫من عرب نيستم‬

Pan jest Niemcem/Jesteście Niemcami ‫شما آلمانی هستيد‬
(On/ona) jest Angielką ‫انگليسی است‬
2.2.

1 - P, 2 - P, 3 - F

3.1.

1 – ‫من‬ 4 – ‫تو‬

2 – ‫آنها‬ 5 – ‫او‬

3 – ‫شما‬

3.2.

1 – ‫او‬

2 – ‫ما‬

3 – ‫آنها‬

4.1.

1. ‫من زن هستم‬ 3. ‫او ايرانی است‬

2. ‫آنها جوان هستند‬ 4. ‫شما مرد هستيد‬

4.2.

‫من هستم‬
‫شما هستيد‬
‫تو هستی‬
5.1. i 5.2.

1 1 3 2
‫ﻣﻦ‬ ‫هستم‬ ‫در ايران‬
Jestem w Iranie.
2 2 3 1
‫فرانسوی‬ ‫هستند‬ ‫آنها‬
Oni są Francuzami.

31
 ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪3‬‬
‫ﮐﺠا‬ ‫ﺗو‬ ‫هستی‬
‫?‪Gdzie jesteś‬‬

‫‪6.1.‬‬

‫?‪- Jest pani Niemką‬‬

‫?‪- Tak jestem Niemką. Z Berlina. A pani‬‬

‫‪- Ja też jestem Niemką.‬‬

‫‪6.2.‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪Pochodzisz z Iranu.‬‬ ‫تو اهل ايران هستی‪.‬‬

‫‪2‬‬ ‫‪Pochodzicie z Francji.‬‬ ‫شما اهل فرانسه هستيد‪.‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪Nie pochodzę z USA.‬‬ ‫من اهل آمرينا نيستم‪.‬‬

‫‪7.1.‬‬

‫‪1‬‬ ‫کتابها‬ ‫‪5‬‬ ‫برج ها‬

‫‪2‬‬ ‫لهستانيان ‪ /‬لهستانی ها‬ ‫‪6‬‬ ‫جوانان‬
‫‪3‬‬ ‫دختران‬ ‫‪7‬‬ ‫ايرانيان ‪ /‬ايرانی ها‬
‫‪4‬‬ ‫گربه ها‬ ‫‪8‬‬ ‫مردان ‪ /‬مردها‬

‫‪7.2.‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪Koty są w domu.‬‬ ‫گربه ها در خانه هستند‪.‬‬

‫‪2‬‬ ‫‪Teheran jest w Iranie.‬‬ ‫تهران در ايران است‪.‬‬

‫‪8.1.‬‬

‫‪Tamta dziewczyna jest bardzo młoda.‬‬

‫‪8.2.‬‬

‫‪1‬‬ ‫آن کتاب است‪.‬‬ ‫آن چيست؟‬

‫‪2‬‬ ‫اين گربه است‪.‬‬ ‫اين چيست؟‬
‫‪3‬‬ ‫آنها در باغ هستند‪.‬‬ ‫آنها کجا هستند؟‬

‫‪9.1.‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪Tamta książka jest bardzo dobra i ciekawa.‬‬ ‫آن کتاب خيلی خوب و جالب است‪.‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪Ten kot jest czarno-biały.‬‬ ‫اين گربه سياه و سفيد است‪.‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪Teheran jest w Iranie, a Wieża Milad jest‬‬ ‫تهران در ايران است و برج ميﻼد در تهران است‪.‬‬
‫‪w Teheranie.‬‬
‫‪10.1.‬‬

‫‪1‬‬ ‫بله‪ ،‬ندا دختر است‪.‬‬ ‫آيا ندا دختر است؟‬

‫‪2‬‬ ‫بله‪ ،‬اهل لهستان هستم‪.‬‬ ‫اهل لهستان هستيد؟‬
‫‪3‬‬ ‫بله‪ ،‬تهران در ايران است‪/‬هست‪.‬‬ ‫تهران در ايران هست؟‬

‫‪32‬‬
‫‪10.2.‬‬

‫‪1‬‬ ‫آيا اين برج در فرانسه هست؟‬

‫‪2‬‬ ‫آيا اين سگ سياه است؟‬
‫‪3‬‬ ‫آيا اين فيلم سياه و سفيد است؟‬

‫‪11.1.‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪Irańczycy nie są Arabami.‬‬ ‫ايرانيان عرب نيستند‪.‬‬

‫‪2‬‬ ‫‪Nie jesteśmy młodzi.‬‬ ‫ما جوان نيستيم‪.‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪Nie ma go w domu.‬‬ ‫او در خانه نيست‪.‬‬

‫‪11.2.‬‬

‫نيستم‬ ‫من خوب‬ ‫‪4‬‬ ‫نيستيم‬ ‫‪ 1‬من و تو ايرانی‬

‫نيست‬ ‫آن ماشين کوچک‬ ‫‪5‬‬ ‫نيست‬ ‫‪ 2‬اين زن جوان‬
‫نيستی‬ ‫تو دانشجو‬ ‫‪6‬‬ ‫نيستنﺪ‬ ‫‪ 3‬بچه ها در خانه‬

‫‪12.1.‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪Ten Irańczyk nazywa się Arasz.‬‬ ‫اسم اين ايرانی آرش است‪.‬‬
‫‪2‬‬ ‫?‪Jak on się nazywa‬‬ ‫اسم او چيست؟‬
‫‪3‬‬ ‫?‪Jak nazywa się to miasto‬‬ ‫اسم اين شهر چيست؟‬

‫‪12.2.‬‬
‫‪ -‬اسم اين دختر چيست؟‬
‫‪ -‬اسم او نﺪاست‪.‬‬
‫‪ -‬چه جالب! اين اسم ايرانی است‪.‬‬
‫‪ -‬بله‪ ،‬ايرانی است‪.‬‬
‫?‪- Jak nazywa się ta dziewczyna‬‬
‫‪- Ona nazywa się Neda.‬‬
‫‪- A to ciekawe! To jest irańskie imię.‬‬
‫‪- Tak, irańskie.‬‬

‫‪13.1.‬‬

‫‪tłumaczenie‬‬ ‫‪określający‬‬ ‫‪określany‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪imię dziewczyny‬‬ ‫اسم دختر‬ ‫دختر‬ ‫اسم‬
‫‪2‬‬ ‫‪wysoka wieża‬‬ ‫برج بلنﺪ‬ ‫بلند‬ ‫برج‬
‫‪3‬‬ ‫‪duży dom‬‬ ‫خانۀ بزرگ‬ ‫بزرگ‬ ‫خانه‬

‫‪33‬‬
13.2.

1 czarno-biały film ‫فيلم سياه و سفيد‬ [film-e sjāh-o-sefid]

2 twój kot ‫گربه تو‬ [gorbe-je to]
3 duży samochód ‫ماشين بزرگ‬ [māszin-e bozorg]

14.1.

tłumaczenie wersja skrócona wersja pełna

1 Arasz jest Irańczykiem. .‫آرش ايرانی است‬ .‫آرش ايرانی است‬
2 Dzieci są w ogrodzie. .‫بچه ها در باغنﺪ‬ .‫بچه ها در باغ هستنﺪ‬
3 Ja i ty jesteśmy Niemcami. .‫من و تو آلمانی ايم‬ .‫من و تو آلمانی هستيم‬

14.2.

1 .‫زن فرانسوی ام‬

2 .‫احمﺪ و مريم در خانه انﺪ‬
3 ‫آيا در تهرانيﺪ؟‬

15.1.

wersja skrócona wersja pełna z aferezą wersja pełna

1. ‫کی ام؟‬ ‫کيستم؟‬ ‫کی هستم؟‬
2. ‫چی است؟‬ ‫چيست؟‬ ‫چی است؟‬
3. ‫کی ايم؟‬ ‫کيستيم؟‬ ‫کی هستيم؟‬
4. ‫کی ايد؟‬ ‫کيستيد؟‬ ‫کی هستيﺪ؟‬

15.2.

1. Kim jestem? 3. Kim jesteśmy?

2. Co to jest? 4. Kim jesteście?

16.1.

1 Nowy dom naszego przyjaciela. ‫خانه جديد دوست ما‬

2 Ciekawa książka małego dziecka. ‫کتاب جالب بچه کوچک‬
3 Piękny ogród mojej matki. ‫باغ زيبای مادر من‬

16.2.

wyraz określający posiadacz wyraz określający posiadana rzecz

posiadacza posiadaną rzecz
‫ما‬ ‫دوست‬ ‫جديد‬ ‫خانه‬ 1
‫کوچک‬ ‫بچه‬ ‫جالب‬ ‫کتاب‬ 2
‫من‬ ‫مادر‬ ‫زيبا‬ ‫باغ‬ 3

34
17.1.

1 Być albo nie być oto jest pytanie. .‫بودن يا نبودن مسئله اين است‬
2 Posiadanie kota jest dobre dla zdrowia. .‫داشتن گربه برای سﻼمتی خوب است‬
3 Pisanie książki jest ciekawe. .‫نوشتن کتاب جالب است‬

17.2.

1 Budowanie domu ‫ساختن خانه‬

2 Kupowanie samochodu ‫خريﺪن ماشين‬
3 Czytanie książki ‫خوانﺪن کتاب‬

18.1.

TT bezokolicznik znaczenie
1. ‫پرس‬ [pors] ‫پرسيدن‬ pytać
2. ‫رقص‬ [raqs] ‫رقصيدن‬ tańczyć
3. ‫ترس‬ [tars] ‫ترسيدن‬ bać się

18.2.

1 – nieregularny, 2 – nieregularny, 3 – regularny, 4 – nieregularny

19.1.

TP bezokolicznik znaczenie
1. ‫داشت‬ [dāszt] ‫داشتن‬ mieć
2. ‫ديد‬ [did] ‫ديدن‬ widzieć
3. ‫دانست‬ [dānest] ‫دانستن‬ wiedzieć

19.2.

1 – c, 2 – a, 3 – d, 4 – b

20.1.

‫دادن‬ ‫زدن‬
l.poj. l.mn. l.poj. l.mn.
‫می دهم‬ ‫می دهيم‬ ‫می زنم‬ ‫می زنيم‬
‫می دهی‬ ‫می دهيد‬ ‫می زنی‬ ‫می زنيد‬
‫می دهد‬ ‫می دهند‬ ‫می زند‬ ‫می زنند‬

20.2.

1. Tańczysz ‫می رقصی‬ 3. Kradną ‫می دزند‬

2. Idzie ‫می رود‬ 4. Smarujemy ‫می ماليم‬

35
‫‪21.1.‬‬

‫رفتن‬ ‫ترسيدن‬
‫‪l.poj.‬‬ ‫‪l.mn.‬‬ ‫‪l.poj.‬‬ ‫‪l.mn.‬‬
‫نمی روم‬ ‫نمی رويم‬ ‫نمی ترسم‬ ‫نمی ترسيم‬
‫نمی روی‬ ‫نمی رويد‬ ‫نمی ترسی‬ ‫نمی ترسيد‬
‫نمی رود‬ ‫نمی روند‬ ‫نمی ترسد‬ ‫نمی ترسند‬

‫‪21.2.‬‬

‫‪1. Nie pytają‬‬ ‫نمی ﭘرشنﺪ‬ ‫‪3. Nie bije‬‬ ‫نمی زند‬
‫‪2. Nie kradniesz‬‬ ‫نمی دزدی‬ ‫‪4. Nie wiemy‬‬ ‫نمی دانيم‬

‫‪22.1.‬‬

‫دادن‬ ‫بودن‬
‫‪l.poj.‬‬ ‫‪l.mn.‬‬ ‫‪l.poj.‬‬ ‫‪l.mn.‬‬
‫دادم‬ ‫داديم‬ ‫بودم‬ ‫بوديم‬
‫دادی‬ ‫داديد‬ ‫بودی‬ ‫بوديد‬
‫داد‬ ‫دادند‬ ‫بود‬ ‫بودند‬
‫‪22.2.‬‬

‫‪1. Uderzył‬‬ ‫زد‬ ‫‪3. Ukradli‬‬ ‫دزديدند‬

‫‪2. Poszliśmy‬‬ ‫رفتيم‬ ‫‪4. Miałaś‬‬ ‫داشتی‬

‫‪23.1.‬‬

‫دانستن‬ ‫پرسيدن‬
‫‪l.poj.‬‬ ‫‪l.mn.‬‬ ‫‪l.poj.‬‬ ‫‪l.mn.‬‬
‫ندانستم‬ ‫ندانستيم‬ ‫نپرسيدم‬ ‫نپرسيديم‬
‫ندانستی‬ ‫ندانستيد‬ ‫نپرسيدی‬ ‫نپرسيديد‬
‫ندانست‬ ‫ندانستند‬ ‫نپرسيد‬ ‫نپرسيدند‬

‫‪23.2.‬‬

‫‪1. Nie mieli czasu‬‬ ‫وقت نﺪاشتنﺪ‬ ‫‪3. Nie daliście‬‬ ‫نداديد‬
‫‪2. Nie byłeś tam‬‬ ‫آنجا نبودی‬ ‫‪4. Nie wiedziałam‬‬ ‫ندانستم‬

‫‪36‬‬
24.1.

‫کار کردن‬ ‫زدن‬

l.poj. l.mn. l.poj. l.mn.
‫کار می کردم‬ ‫کار می کرديم‬ ‫می زدم‬ ‫می زديم‬
‫کار می کردی‬ ‫کار می کرديد‬ ‫می زدی‬ ‫می زديد‬
‫کار می کرد‬ ‫کار می کردند‬ ‫می زد‬ ‫می زدند‬

24.2.

1. Szedłem ‫می رفتم‬ 4. Poszedłem ‫رفتم‬

2. Czytała ‫می خواند‬ 5. Przeczytała ‫خواند‬
3. Dał ........................ 6. Dawał ........................

25.1.

czas teraźniejszy .‫به خانه می روی‬ ‫آنها وقت دارند‬ .‫می رقصد‬
Idziesz do domu. Oni mają czas. Tańczy.

czas przeszły prosty .‫به خانه رفتی‬ .‫وقت داشتند‬ .‫رقصيد‬

Poszedłeś do domu. Mieli czas. Zatańczył.

czas przeszły .‫به خانه می رفتی‬ .‫می رقصيد‬

długotrwały Szedłeś do domu. ̶ Tańczył.

25.2.

1. Uczysz się perskiego? ‫آيا فارسی می خوانی؟‬

2. Nie byli w Iranie. .‫در ايران نبودند‬
3. Nie wiedzieli. .‫نمی داتستند‬
4. Czy wczoraj byliście tutaj? ‫آيا ديروز اينجا بوديد؟‬
5. Jesteś tam? ‫آنجا هستی؟‬
6. Nie mieliśmy ochoty. ‫ميل نداشتيم‬
7. Jechała do mamy. .‫پيش مادر می رفت‬
8. Jedziesz do Iranu? ‫به ايران می روی؟‬

37
26.1.

[rā] bez [rā]

1 Widziałem ten film. 
2 Ten samochód jest zielony. 
3 Moja mama poszła do sklepu. 
4 Wczoraj czytałem książkę. 
5 Nie miałem czasu. 
6 Czytam twoją książkę. 

26.2.

1. Lubisz mojego sąsiada. .‫همسايه ام را دوست داری‬

2. Widzę Wieżę Milad. .‫برح ميﻼد را می بينم‬
3. Nie mam twojej torby. .‫کيفت را نﺪارم‬

38
Spis treści:

Wstęp

Tablica 1 – Powitanie

Tablica 2 – Jestem Polakiem

Tablica 3 – Zaimki osobowe

Tablica 4 – Czasownik „być”

Tablica 5 – Szyk wyrazów w zdaniu

Tablica 6 – Kategoria rodzaju

Tablica 7 – Liczba mnoga

Tablica 8 – Zaimki wskazujące

Tablica 9 – Spójnik „i”

Tablica 10 – Pytanie przez intonację

Tablica 11 – Negacja czasownika „być”

Tablica 12 – Nazywam się…

Tablica 13 – Izafet (wstęp)

Tablica 14 – „Być” w formie skróconej

Tablica 15 – Zaimek pytający „kto”

Tablica 16 – Izafet posesywny

Tablica 17 – Bezokolicznik

Tablica 18 – Temat czasu teraźniejszego

Tablica 19 – Temat czasu przeszłego

Tablica 20 – Czas teraźniejszy

Tablica 21 – Negacja czasu teraźniejszego

Tablica 22 – Czas przeszły prosty

Tablica 23 – Negacja czasu przeszłego prostego

Tablica 24 – Czas przeszły długotrwały

Tablica 25 – Podsumowanie czasów

Tablica 26 – Postpozycja „rā” – wprowadzenie

Klucz do ćwiczeń

39