Στην Ερημιά με Χάρι

Η πρώτη επαφή μου με βιβλίο της Ζυράννας Ζατέλη με δίχασε. Από τη μια η γραφή της παραμένει
αριστοτεχνικά ηδονική σε όλο το μήκος των διηγημάτων της «Ερημιάς με χάρι», βαθιά σωματική και
αισθαντική, όλο ανθισμένες σάρκινες περικοκλάδες που σαρώνουν την καθημερινότητα για ανάδειξη
αξιοθαύμαστων δεμάτων.

Το πρώτο μέρος (3 ιστορίες απ' τις αρχές του Αιώνα) αποτελεί την κορυφή του βιβλίου, ένα
καταπληκτικό μπάσιμο που ναρκοθετεί μια παρελθοντική καθημερινότητα με φιάλες παράδοξου σε
ιδανικές και άκρως πειστικές αναλογίες. Το δεύτερο μέρος (6 ιστορίες απ' τους Κήπους των Ηδονών)
διατηρεί την ποιότητα (ειδικά στο δυσοίωνο πρώτο διήγημα «Ιστορίες με παράξενα δάχτυλα») σχεδόν
ακέραιη, παρόλο που καθώς αναπτύσσεται διαφαίνεται μια πεζοποίηση των θεμάτων, μια τάση για
επικέντρωση στις απλές λεπτομέρειες της ζωής των αιθέριων πρωταγωνιστών.

Αυτή η τάση γιγαντώνεται στα διηγήματα των δυο τελευταίων μερών του βιβλίου τα οποία ριζώνονται
σε καθόλα ανθρώπινα γεγονότα και αρώματα της ζωής των πρωταγωνιστών, αφήνοντας στην άκρη την
οποιαδήποτε υπόνοια αλλόκοτου και μαγικού θαυμαστού (η γλώσσα εξακολουθεί να είναι θαυμαστή,
αλλά πλέον περιγράφει κοινοτοπίες). Επίσης εκεί αναδεικνύεται η όρεξη της συγγραφέα να
καταπιάνεται από λεπτομέρειες και να τις αναπτύσσει εις βάρος της ροής - τα διηγήματα μοιάζουν με
δοκούς που παρασύρονται ταυτόχρονα από σχοινιά δεμένα πάνω τους προς διάφορες κατευθύνσεις. Η
πλοκή των περισσότερων είναι υποτυπώδης, μιας και αυτό που γίνεται είναι η μεθυστική περιγραφή
μνημονικών θραυσμάτων.

Το βιβλίο έχει καταπληκτική γραφή, που τη νιώθεις στη γλώσσα και το δέρμα σου, αλλά είναι για μένα
άνισο, όσον αφορά τη σταδιακή εγκατάλειψη του παράδοξου προς όφελος του γνώριμα ανθρώπινου.