Professional Documents
Culture Documents
Araling Panlipunan: Teacher's Guide
Araling Panlipunan: Teacher's Guide
Araling
Panlipunan
Teacher’s Guide
This Teaching Guide is a work in progress. Despite several rounds of
revision and evaluation, this material may still contain some mistakes, errors,
duplications or omissions that can be revised and updated to correct learning.
DepEd Region VIII welcomes corrections, feedback and recommendations to
further improve this Teaching Guide.
We value your feedback and recommendations.
1
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
Aral Pan– Grade 6
Teacher’s Guide
First Edition 2017
ISBN:
Republic Act 8293, section176 states that: No copyright shall subsist in any work
of the Government of the Philippines. However, prior approval of the government agency or
office wherein the work is created shall be necessary for exploitation of such work for profit.
Such agency or office may, among other things, impose as a condition the payment of royalties.
Borrowed materials (i.e., songs, stories, poems, pictures, photos, brand names,
trademarks, etc.) included in this book are owned by their respective copyright holders. DepEd
is represented by the Filipinas Copyright Licensed Society (FILCOLS), Inc. In seeking permission.
To use these materials from their respective copyright owners. The publisher and authors do
not represent not claim ownership over them.
Published by the Department of Education – Regional Office No. 8
Regional Director: Ramir B. Uytico, Ph.D., CESO IV OIC, ARD: Atty.
Rhoan L. Orebia
Pedro T. Escobarte Jr., Ph. D., CESO V – Ormoc City Schools Division Superintendent
Sherlita A. Palma, Ed. D., CESE - Ormoc City Assistant Schools Division Superintendent
Writers: Aniceta Palacio, Marie Christine C. Patcho, Jasmine R. Gomez, Judith L. Roble,
Charina P. Abocejo, Melanny A. Bernaldez, Antonio V. Seronio Jr.
Language Editor:
Reviewers:
Maria Lily N. Quiamco
Charina Aboceja
Judith Roble
Jasmine Gomez
Focal Person:
Henrietta T. Managbanag
LRMDS Education Program Supervisor
2
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
ARALING PANLIPUNAN 6
Aralin 1
I. LAYUNIN
III. PAMAMARAAN
A. Panimulang Gawain:
1. Pagsasanay:
Ipabasa ang nakasulat sa plaskards :
-guhit latitude - digri
-guhit longhitud - ekwador - prime meridian
2. Balik- Aral:
Gamit ang globo, ipaturo sa mga bata ang kinalalagyan ng Pilipinas at magbigay
patunay na ang Pilipinas ay isang bansang Tropikal.
B. Panlinang na Gawain:
1. Pagganyak:
Ipakita ang isang dalandan sa mga bata at magtanong. Nakakain na ba kayo nito?
Anong hugis meron ito? Katulad ba ng hugis ng mundo? Ipakita ang globo at ipasuri ang
mga likhang guhit.
3
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
B. Panlinang na Gawain:
1. Pagganyak:
Suriing mabuti ang mga guhit. Ang pahalang na guhit ng globo ay tinatawag na ekwador. Ito
ang humahati sa globo sa dalawang bahagi. Hatingglobo ang tawag sa dalawang magkasinglaking
bahagi ng mundo. Hilagang hatingglobo ang bahagi mula sa ekwador patungong Polong Hilaga at
Timog Hatingglobo patungong Timog. Guhit Latitud ang kahanay na guhit ng ekwador. Mga guhit
nagmumula sa Pulong Hilaga patungong Timog ay guhit longhitud . Digri ( ) ay ginagamit sa pagsukat
ng layo ng isang lugar sa ekwador. Ang longhitud na may (Ι) ay tinatawag na Prime Meridian.
Dumaraan sa Greenwich, malapit sa lungsod ng London, England. Ang katapat na guhit ng Prime
Meridian ay 180 longhitud na tinatawag na International Date Line. Grid ay nabubuo kung pagsama-
samahin ang mga guhit latitude at guhit longhitud sa mapa o globo .
4
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
1. Pagsasanay:
Gawain 1
Suriin ng mabuti ang larawan tungkol sa globo at sagutin ang mga tanong. Piliin tamang
titik.
5
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics or
mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
1. Anong bansa ang nasa 50:K Latitud at 80:H Latitud at 15:H Longhitud
a. SAM b. BET c. ALA d. BAG
2. Sa anong bansa ang makikita sa pagitan ng 10: at 50:H Latitud at 15:S at 45:S Longhitud?
a. LET b. CAT c. BAG d. ALA
3. Anong bansa ang nasa pagitan ng 2:-25K Latitud at 4:-15:K Longhitud
a. FAT b. BET c. ALA d. CAT
4. Saan matatagpuan ang bansang YES?
a. Pagitan ng 8: at 54:H Latitud at 4: at 57:S Longhitud
b. Pagitan ng 20: at 50:H Latitud at 15: at 60:K Longhitud
c. Pagitan ng 0 at 45:H Latitud at 15: at 45:S Longhitud
d. Pagitan ng 30:S Latitud at 60:S Latitud at 30:S Longhitud at 45:H Longhitud
2. PAGLALAPAT:
Sagutin ang mga tanong at piliin ang tamang titik.
2. Anong lalawigan ang nasa pagitan ng 122ᵒ at 123ᵒ S longhitud at pagitan ng 10 1/2ᵒ at 11 3/4
ᵒ H latitud?
a. Aklan b. Capiz c. Iloilo d. Antique
6
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
3. Anong lalawigan ang nasa 122ᵒ at 122 1/3: S longhitud at 10 1/2ᵒ at 12: H latitud?
a. Aklan b. Capiz c. Iloilo d. Antique
4. Anong lalawigan ang nasa 122 3/4ᵒ at 123 1/2: S longhitud at 9ᵒ at 10 1/2ᵒ H latitud?
a. Aklan b. Palawan c. Negros Oriental d. Negros Occidental
4. PAGLALAHAT:
7
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means –
electronics or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office
VIII.
BANGHAY ARALIN SA ARALING PANLIPUNAN 6
Unang Markahan (Aralin 2)
I. LAYUNIN
PAGKAMAKABANSA
2. Ipakita ang mapa ng daigdig at sabihin kung anong bansa ang tinutukoy sa ibinigay
na lokasyon.
B. Panlinang na Gawain
Ang teritoryo ay isa sa mga sangkap ng istado. Bilang estado ang Pilipinas ay may
sariling hangganan. Ang hangganan ng ating bansa ay itinakda sa pamamagitan ng
sumusunod na dokumento:
1. Kasunduan sa Paris
8
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
bilang kabayaran sa pagpapaunlad ng Pilipinas .Ginamit sa pagtukoy ng tiyak na
hangganan ng bansa ang longhitud at latitud nito.
2. Kasunduan sa Washington
Nilagdaan ito noong Enero 2, 1930. Nagkasundo ang dalawang bansa na ang pulong
Turtle at Kapuluan ng Mangsee sa pagitan ng Borneo at Sulu ay maging bahagi ng Pilipinas.
Gawain 2
Bumuo ng Data Retrieval Chart na nagpapakita ng mga batayan sa paglawak ng
teritoryo ng Pilipino. Punan ang mga kahon ng hinihinging sagot.
ANG PAMBANSANG TERITORYO NG PILIPINAS
Kasunduan/Batas Taon ng Pagpapatibay Probisyon
4. PAGLALAHAT
Ano anong hangganan at lawak ng teritoryong sakop ng Pilipinas?
IV. Pagtataya
Panuto: Anong kasulatan ang nagsasaad ng mga sumusunod? Piliin ang tamang titik sa ibaba.
_______1. Idinagdag ang Mangsee at Turtle.
_______2. Ang pulo ng Batanes na nasa bahagi ng Pilipinas ayon sa Kasunduan sa Paris.
_______3. Kabahagi ng teritoryo ang lahat ng mga pulo at mga karagatang napapaloob.
_______4. May buong lawak na 48 kilometro mula sa baybayin na bumubuo sa teritoryo
ng Pilipinas.
_______5. Kasama sa teritoryo ng Pilipinas ang mga pulo ng Cagayan at Sibutu.
a. Doktrinang Pangkapuluan
b. Kasunduan sa Washington
c. Kasunduan ng Estado sUnidos at Gran Britanya
d. Kasunduan sa Paris
e. Ayon sa Saligang Batas ng 1987
f. Saligang Batas ng 1935
IV. PAGTATAYA
Isulat ang tinutukoy o inilalarawan.
10
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means –
electronics or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office
VIII.
__________3. Isang sangkap ng estado na tumutukoy sa hangganan ng isang bansa.
__________4. Ayon dito, ang hangganan ng teritoryo ng bansa ay tiyak at eksakto.
__________5. Isinasama sa kasunduang ito ang mga pulo ng Cagayan, Sulu, at Sibutu bilang bahagi
ng teritoryo ng Pilipinas.
V. TAKDANG ARALIN
Tingnan ninyo ang layo ng Palawan sa Spratly Islands. Bakit dapat angkinin ng Pilipinas
ang Spratly Islands?
Gamitin ang “Discussion Web” sa pagsagot ng tanong. Kung ang sagot ko ay Oo isulat ang
suporta ng iyong sagot sa ilalim ng Oo, kung ang sagot mo ay hindi, isulat ang suporta ng
inyong sagot sa ilalim ng Hindi.
OO HINDI
Dapat bang
angkinin ng
Pilipinasang
Spratly
Island?
11
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
BANGHAY ARALIN PANLIPUNAN 6
Unang Markahan 6 (Aralin 3)
I. LAYUNIN
Naipapaliwanag ang kahalagahan ng lokasyon ng Pilipinas sa ekonomiya at pulitiko
ng Asya at mundo. (APGMK-I9-3)
PAGKAMAKABANSA
II. PAKSANG-ARALIN
Paksa: Kahalagahan ng Lokasyon sa Pilipinas
Kagamitan: Mapa, Globo
Sanggunian: LRMDS Portal (MISOSA p.14 Aralin Panlipunan 6 p. 45-46)
III. PAMAMARAAN
A. Panimulang Gawain:
1. Pagsasanay:
Basahin ang nakasulat sa plaskards
VIETNAM
LAOS
BURMA
BASHI CHANNEL
CELEBES SEA
BRUNEI
INDONESIA
CHINA
KARAGATANG PASIPIKO
2. Balik Aral:
Ano-anong mga anyong tubig na nakapaligid sa ating bansa?
B. Panlinang na Gawain:
1. Pagganyak:
Ipakita ang mapa.
Anong napansin ninyo sa mapa? May sarili ba tayong lupang sinasakop
na hindi maaring angkinin ng ibang bansa? Ano-ano ang kalapit na bansa ng
Pilipinas? Mahalaga ba ang lokasyon ng Pilipinas?
2. Paglalahad Basahin
mo ito.
12
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
Kung higit pang susuriin, matatagpuan an gating bansa sa timog-silingang
Asya, sa dakong itaas ng Ekwador. Nasa pagitan ito ng latitud na 4:- 21: Hilagang
latitud at 116:-127: Silagang longhitud.
Mga karatig bansa natin ang Taiwan, China, at Japan sa hilaga, ang Micronesia
at Marianas sa Silangan, Brunei at Indonesia sa timog at ang Vietnam, Laos, Cambodia
at Thailand sa Kanluran.
Ang mabuting lokasyon ng ating bansa ay nakakatulong upang maging sentro
ito ng mga kalakalan sa rehiyon ng Asya. Nagsisilbing daanan ito ng mga kalakal na
iniluluwas sa mga barko at eroplano mula sa iba’t ibang kultura ng mga nagsasariling
bansa.
Ano ang eksaktong lokasyon ng Pilipinas sa digri latitude at digri longhitud?
Ibigay ang mga bansang nakapaligid sa Pilipinas?
Mahalaga ba ng pagkakaroon ng hangganan ng teritoryo?
3. PAGSASANAY:
A. Punan ng krokis ng tamang impormasyon
Lokasyong Bisinal H
K S
Lokasyong Insular H
K S
T
B. Lagyan ng tsek (/) ang patlang kung tama ang isinasaad sa pangungusap at ekis
(x) kung hindi.
_____1. Lokasyong bisinal ang tawag sa pagtukoy sa kinalalagyan ng bansa sa
13
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
pamamagitan ng mga karatig bansa nito.
_____2. Ang Australia, Marianas, Guam, at Hawaii ay nasa gawing Silangan
ng Pilipinas.
_____3. Nagsilbing daanan ito ng mga kalakal na iniluluhan sa mga barko at
eroplano.
_____4. Ang Pilipinas ay hindi angkop para sa tanggulang lakas
panghimpapawid at pandagat.
_____5. Maraming mga dayuhan ang nais makarating sa Pilipinas.
4. PAGLALAHAT
Ano-ano ang mga kahalagahan ng lokasyon ng Pilipinas?
C. PANGWAKAS NA GAWAIN
1. Paglalapat
IV. PAGTATAYA
V. TAKDANG - ARALIN
14
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
Banghay Aralin sa Aralin Panlipunan 6
Unang Markahan (Aralin 4.1)
I. Layunin:
Natatalakay ang epekto ng pagbubukas ng mga daungan ng bansa sa pandaigdigang kalakalan.
(AP6PMK-Ib-4)
III. Pamamaraan:
A. Panimulang Gawain:
1. Magbalitaan
Tatawag ng dalawang bata ang guro para magbabahagi ng mga balitaan napakinggan
mula sa telebisyon o radyo.
2. Balik- aralan ang nakaraang aralin
2. Pagtatalakay:
15
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
Karagdagang Kaalaman:
Gawain A.
1.
2.
3.
4.
5.
16
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
IV. Pagtataya
1.
2.
3.
4.
5.
V. Takdang Aralin
Gumupit ng mga larawan na nagpapakita ng pangangalakal.
17
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
Banghay Aralin sa Aralin Panlipunan 6
Unang Markahan (Aralin 4.2)
I. Layunin
Naipaliliwanag ang ambag ng pag-usbong ng uring mestizo at pagpapatibay ng
dekretong edukasyon ng 1863. (AP6PMK-Ib-4)
B. Paglinang
1. Pagganyak
Ipaayos ang titik para mabuo ang tamang salita. Mag unahan ang
mga bata sa pagbuo ng tamang salita. Bigyan ng gabay o clue.
18
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
Karagdagang Kaalaman.
19
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
4. Paglalahat
Ipabuod sa mga bata ang pagpapatibay ng dekretong edukasyon ng 1863.
IV. Pagtataya
Isulat ang salitang Tama sa patlang kung ang pangungusap ay tama at salitang
Mali kung ang pangungusap ay mali.
20
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
Banghay Aralin sa Aralin Panlipunan 6
Unang Markahan (Aralin 5.1)
I. Layunin
Natatalakay ang kilusan para sa sekularisasyon ng mga parokya at ang Cavite Mutiny 1872.
(AP6PMK-Ic-5)
II. Paksang Aralin
Paksa: Cavite Mutiny 1872
Kagamitan: Mga larawan, cartolina, tsart
Sanggunian:
III. Pamamaraan
A. Panimula:
1. Magbalitaan
Tatawag ang guro ng mga batang mag volunteer para magbigay ng ulat.
Bahagyang pag usapan ang ulat at ipabigay ang kahalagahan ng
pakikinig ng balita sa araw-araw.
2. Balik aralan ang nakaraang aralin.
Anu-ano ang impluwensyang naibigay ng dekretong edukasyon 1863
sa mga Pilipino?
B. Panlinang na Gawain:
P A Y A P A B B K C
A G H L H M U A A A
D R O A G T R N L V
R G M M L P G T A I
E N G I E J O O K T
F I B P L Z Z G A E
V D Z A M O R A L B
S I M B A H A N G L
Gawain A.
Hatiin ang mga mag-aaral sa dalawang pangkat para sa isang “debate” na ang
paksa ay kampanya sa sekularisasyon.
Unang pangkat- mga paring Espanyol.
Ikalawang pangkat- mga paring katutubo.
Bigyan ang bawat grupo ng isang activity card bilang gabay sa kanilang gagawin.
Bawat pangkat ay bibigyan ng tiglilimang minuto upang talakayin ang pagkakaiba
ng dalawang grupo ng mga pari tungkol sa sekularisasyon.
IV. Pagtataya
22
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
V. Takdang Aralin
23
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
Banghay Aralin sa Araling Panlipunan 6
UnangMarkahan (Aralin 5.2)
Takdang Panahon: 1-5 araw
I. Pangkalahatang Layunin:
II. Nilalaman
A. Paksa
kilusang Propaganda
B. Kagamitan
CG AP6, meta strips, cartolina o manila paper, photo copies ng mga aralin, larawan ng mga
propagandista
C. Sanggunian
Yaman ng Pilipinas 6, BA PP. 136-137, Pilipinas: Bansang Papaunlad 6, BA pp.180-181, Ang
Pilipinas sa Ibat ibang Panahon 5, pp. 115-117, Ang Bayan Kong Mahal 6, BA pp. 199-202,
Kasayasayang Pilipino 5, BA pp.109-111.
III. Pamamaraan
A. Pagsasanay
Ipabigay ang mga salitang may kasingkahulugan sa salitang Propaganda. Ipasulat sa
metastrips at ipabasa. Hal. Pahayagan
B. Balik-aral
Tanungin: May kinalaman ba ang kilusan para Sekularisasyon at Cavite Mutiny sa pag-
alsa ng mga Pilipino?
C. Paglalahad
Sabihin sa mga bata napag-aaralan nila ang tungkol sa Kilusang Propaganda upang
maipaliwanag nila ang ambag ng kilusan sa pagpukaw ng damdaming makabayan ng mga
Pilipino.
24
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
D. Pagtatalakay
Panlinang na Gawain
1. Pagganyak
Tanungin: Ano ang ibig sabihin ng Propaganda? Gusto niyo bang malaman kung ano ang
naiambag ng Kilusang Propaganda sa pagpukaw ng damdaming makabayan ng mga Pilipino?
Ipakita ang larawan nina Jose Rizal, Marcelo H. Del Pilar, Graciano Lopez Jaena, Mariano
Ponce, Juan at Antonio Luna.
Tanungin: Kilala niyo ba siya?
2. Gawain
a. Patnubayan maibigay ang mga pamantayan sa pangkatang pagsasagawa o
gawain. Hal. - tumulong, - iwasan ang mag-ingay kung hindi kailangan,
- maging isang mabuting tagapakinig, - igalang ang kapwa.
b. Patnubayan sa gagawin
Ipabasa sa unang pangkat ang “Kilusang Propaganda“
Ang kilusang Propaganda ay isang mapayapang kilusan tungo sa pagbabago na
itinatag noong 1892. Ang mga pangunahing pinuno ng Kilusang Propaganda ay sina
Marcelo H. Del Pilar, Jose Rizal, Graciano Lopez Jaena, at iba pang mga pilipinong may
pinag-aralan na nagtungo sa Spain. Ang ilan sa mga layunin ay ang sumusunod:
1. Gawing palagiang lalawigan ng Spain ang Pilipinas.
2. Ibalik ang pagpapadala ng kinatawang Pilipino sa Cortes, ang Batasa nng Spain.
3. Magkaroon ng pantay-pantay na pagtingin sa Pilipino sa harap ng batas.
4. Ilagay ang mga paring Pilipino sa mga parokya at
5. Bigyan ng kalayaan ang mga Pilipino na magpahayag ng saloobin.
Ang nais ng mga kasapi nito ay pagbabago upang guminhawa ang pamumuhay
ng mga Pilipino. Nakatulong ito sapagkakaroon ng kalayaan.
Ipasagot ang mga sumusunod na tanong:
1. Ano ang kilusang Propaganda?
2. Sino ang mga kasapi nito?
3. Ibigay ang mga layunin nito at ipaliwanag ang bawat isa.
4. Ano ang kabuuang mithiin nito?
5. May naiambag ba ito sa pagpukaw ng damdaming makabayan? Ipaliwanag.
25
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
Ipabasa sa Ikalawang Pangkat
Propagandista
Si Marcelo H. del Pilar ay tumulisa sa mga prayleng espanyol sa kanyang kauna-
unahang pahayag ang tagalog, ang “Diyaryong Tagalog“. Naging patnugot siya ng “ La
Solidaridad “, ang pahayagang itinatag ng mga propagandista.
Si Jose Rizal ay nanguna sa paglaban sa di makatarungang pamamahala ng mga
espanyol. Nakilala ang kanyang dalawang nobela, ang “Noli Me Tangere “ at “ El filibusterismo“.
Dito niya inilarawan ang mga kamaliang ginawang mga espanyol sa mga Pilipino upang
magkaroon ng higit na maayos na pamumuhay.
Sagutin sa pamamagitan ng pag-unawa sa binasa.
Ang La Liga Filipina ay isa ring samahan itinatag ng mga Pilipino. Nanguna sa pagtatag
nito si Jose Rizal. Layunin ng samahan na humiling ng mga pagbabago, matamo ang pagkakaisa
ng buong bansa, proteksyon, mapaunlad ang edukasyon, agrikultura at kalakalan, at pag-aaral.
Ito ay nabuwag dahil sa pagkadakip ni Rizal. Siya ay ipinatapon sa Dapitan, Zamboanga.
Maraming kasapi nito ang naghangad na pag-ibayuhin ang pakikipaglaban sa mga Espanyol.
Ipasagot:
1. Anu-ano ang layunin ng La liga Filipina?
2. Bakit dinakip si Rizal?
3. May naiambag ba ang samahang ito sa pagpukaw ng damdaming makabansa ng mga
Pilipino? Papaano?
C. Pag-uulat ng bawat pangkat
D. Hikayating magtanong ang mga taga ulat sa mga taga-pakinig o ang mga tagapakinig sa mga taga-
ulat.
KaragdagangKaalaman:
Ang La Solidaridad- Ito ang pahayag ang kilusang propaganda. Malaki ang nagawa nito
sa layunin ng mga propagandista. Ngunit dahil sa kakulangan ng pondo, hindi ito nagtagal.
26
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
Ang asociacion Hispano-Filipino - Ito ay itinatag upang humingi ng reporma para sa
mga Pilipino.
Ang La Liga Filipina – kapisanan pansibiko para sa mga Pilipino. Binuo ng mga Pilipinong
maykaya sa buhay, may mataas na pinag-aralan. Ayon kay Rizal, nagtutuos sa kasaping mahirap,
ngunit may kakayahang mag-aral ngunit na paghinalaang ng sedisyon kaya dinakip at itinapon si Rizal
sa Dapitan.
e. Suriin ng guro ang ulat ng bawat pangkat.
f. Patnubayan para sa ganap na kaalaman sa pamamagitan ng karagdagang kaalaman.
Hal:
-Ang nobela ni Rizal ay gumising sa isipan ng mga Pilipino upang magkaroon ng higit na maayos
na pamumuhay.
-Ang La Liga Filipina ay nagbigay daan makapag-aral at may matutunan.
g. Tanungin:
Kung kayo ang nasa lugar ng mga propagandista ano ang inyong gagawin? Bakit?
h. Tanungin:
Paano ninyo ito gagamitin sa tunay na buhay?
i. Paglalahat
Anu-ano ang naiambag ng Kilusang Propaganda sa pagpukaw ng damdamin ng makabayang
Pilipino?
Hal. Ito ay nagbigay ng inspirasyon na kumilos upang makamit ang kalayaan, makaiwas sa mga
pang-aabuso at pang-aapi.
IV. Pagtataya
V. Takdan Aralin:
27
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
Mga larawan ng propagandista
28
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
29
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
BanghayAralinsaAralingPanlipunan 6
UnangMarkahan (Aralin 5.3)
I. Layunin
Pangkalahatang Layunin:
Natatalakayang pagtatag at paglaganap ng katipunan. Code: AP6 PMK-IC-5
Pagmamahal sa Bayan
Tiyak na Layunin:
1. Nakikilala ang mga pinunong katipunan.
2. Natatalakay ang mga layunin ng KKK.
3. Naipaliwanag kung bakit itinatag at ipinalaganap ang kilusang katipunan.
II. Nilalaman
a. Paksa
Kilusang Katipunan
b. Kagamitan
CG AP6, Manila paper, larawanniBonifacio
c. Sanggunian
Yaman ng Pilipinas 6, BA pp.138-139, Pilipinas: Bansang Papaunlad 6, BA pp. 181-184,
Ang Pilipinas sa ibat-ibang Panahon 5, pp.117-119, Ang Bayan Kong Mahal 6, pp.202-204
III. Pamamaraan
a. Pagsasanay
Hal. Ang maipagtanggol ang anumang pang-aabuso at pang-aapi lalo na ng mga dayuhang
espanyol.
- Paglalakasngloobmakapagpahayag para
sakalayaan. C. Paglalahad
Sabihin na tatalakayin nila ang tungkol sa pagtatag at paglaganap ng katipunan o
ng kilusang katipunan.
30
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
d. Pagtatalakay
31
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
7. Bigyan ng karagdagang kaalaman
- Dahil hindi nagtagumpay ang reporma sa mapayapang paraan ( LaLiga Filipina ) itinatag
ang katipunan na makamasa, madugo para sa kalayaan.
- Mabilis dumami o lumaganap ang mga kasapi, simula sa Maynila hanggang umabot sa
Visayas.
8. Ipatalakay kung paano magagamit ang kaalaman na nakuha nila mula sa aralin.
9. Tanungin:
Kung kayo si Andres Bonifacio, ano ang inyong gagawin?
IV. Ipatalakay sa bawat pangkat ang buong kaalaman na may kinalaman sa nilalaman ng aralin sa
loob ng isang minuto. (Rubrics Learning)
V. Talakayin sa sunod na pagkikita ang sinabi ni Bonifacio,” Aling pag-ibig pa ang hihigit kaya sa
pagkadalisay at pagkadakila gaya ng pag-ibig sa sariling lupa, aling pag-ibig pa? Wala na nga, wala”,.
32
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
Banghay Aralin sa Araling Panlipunan 6
Unang Markahan (Aral. 5.4)
I. Layunin
2. Paglalahad
UnangPangkat
A. Ipahinuha ang implikasyon ng kawalan ng pagkakaisa sa himagsikan.
Ano ang implikasyon nito?
Himagsikan
Sa gitna ng mga namumuno ng pangkat na sina Bonifacio at Aguinaldo kung saan
nagdulot ito ng di pagkakaunawaan.
IkalawangPangkat
Ipahinuha ang implikasyon ng kawalan ng pagkakaisa sa kilusan.
Ano ang implikasyon ng sitwasyon?
Kilusan
Noong matuklasan ng mga espanyol ang lihim ng kilusan kung saan ibinunyag ni Teodoro
Patinio kay Padre Mariano Gil naging dahilan ng kaguluhan at madugong labanan.
IkatlongPangkat
34
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
ARALING PANLIPUNAN 6
Unang Markahan (Aralin 6.1)
I. LAYUNIN
Pagkamakabayan
III. PAMAMARAAN
A. Panimulang Gawain
1. Ipaawit nang may damdaming makabayan ang “Pilipinas Kong Mahal”.
PILIPINAS KONG MAHAL
Ang bayan ko’y tanging ikaw
Pilipinas kong mahal
Ang puso ko at buhay man
Sa iyo’y ibibigay.
Tungkulin ko’y gagampanan
Na lagi kang paglingkuran
Ang laya mo’y babantayan
Pilipinas kong hirang.
35
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
Itanong:
a. Ano ang mensaheng ipinararating sa atin ng awiting ito?
b. Handa ka bang ilagay sa panganib ang iyong buhay para lang makapaglingkod sa
ating bayan? Bakit?
2. Balik-aral
1. Pagganyak
Itanong:
Sa inyong palagay, bakit mahalaga ang Himagsikang Pilipino? Gusto ba
ninyong malaman ang iba’t ibang pangyayari sa Rebolusyong Pilipino ng 1896 laban sa
kolonyalismong Espanyol?
2. Paglalahad
Pangkatin ang klase sa tatlo (3). Bigyan ng tig-isang puzzle ang bawat pangkat. Ipaayos
sa mga bata upang makabuo ng larawan. Idikit ang mga larawan sa manila paper at
ipaskil sa pisara. Kikilalanin nila ang nabuong larawan. (Refer to attached puzzle)
Itanong: Anong larawan ang inyong nabuo? (Inaasahan na may sasagot ng Sigaw sa
Pugad Lawin.)
3. Pagtatalakay
Gawain 1:
a. Hatiin ang klase sa tatlong (3) pangkat. Tatalakayin ng bawat pangkat ang paksa tungkol
sa “Ang Sigaw sa Pugad Lawin” gamit ang iba’t ibang sanggunian na bigay ng guro.
Aalamin at susuriin ng bawat pangkat ang mga pangyayari sa Sigaw sa Pugad Lawin.
b. Gagamitin ng bawat pangkat ang mga sumusunod na gabay na tanong para sa kanilang
pangkatang talakayan.
1. Bakit nag-aklas ang mga Pilipino laban sa kolonyang Espanyol?
2. Kailan at saan naganap ang Sigaw sa Pugad-Lawin?
3. Ano ang mga pangyayari na naganap sa Sigaw sa Pugad-Lawin?
4. Ano ang kahalagahan ng mga pangyayari sa Pugad-Lawin? Ano ang epekto nito sa
kaisipan at damdamin ng mga kapwa Pilipino?
c. Bibigyan ang bawat pangkat ng manila paper at pentel pen para maisulat nila ang
mahahalagang ideya na nakuha nila mula sa binasang teksto.
d. Pipili ang bawat grupo ng isang miyembro na siyang maglalahad at mag-uulat ng
kanilang output sa buong klase.
36
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
e. Pagkatapos ng pag-uulat, pwedeng tanungin ng mga kamag-aral ang taga-ulat para sa
karagdagang impormasyon. Pwede ring tanungin ng taga-ulat ang kanyang mga kamag-
aral para malaman niya kung nakinig ba sa kanyang ulat.
f. Magbibigay ang guro ng karagdagang impormasyon para lalong malinang ang aralin.
Gawain 2
Panuto:
Sa tulong ng iyong katabi, sumulat ng isang maikling sanaysay na sumusuri sa
mga pangyayari sa Sigaw sa Pugad-Lawin laban sa kolonyalismong Espanyol. Ang
makukuhang puntos ay batay sa sumusunod na rubrik.
Rubrik sa Pagsulat ng Sanaysay
5 4 3
Kabuuang Puntos:15
4. Paglalahat
Itanong:
1. Ano ang hakbang na ginawa ng mga Pilipino sa Sigaw sa Pugad Lawin laban sa
kolonyalismong Espanyol?
2. Makatwiran ba ang kanilang mga ginawa?
C. Pangwakas na Gawain
1. Paglalapat
Pangkatin ang klase sa dalawa (2). Bubuo ang bawat grupo ng pagsasadula sa mga
pangyayari sa Sigaw sa Pugad Lawin. Gamiting gabay ang sumusunod na rubrik.
37
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
Rubrik para sa Dula-Dulaan
Ang kilos ng katawan at Ang kilos ng katawan Ang kilos ng katawan Walang kabuhay-buhay
ekspresyon sa mukha at ekspresyon sa at ekspresyon sa ang kilos ng katawan at
ay lubos na mukha ay mukha ay hindi ekspresyon sa mukha
nakatutulong sa nakatutulong sa gaanong nakatutulong
pagpapahayag ng pagpapahayag ng sa pagpapahayag ng
damdamin ng dayalogo damdamin ng damdamin ng
dayalogo dayalogo
Lubos na wasto ang May ilang mali sa Maraming mali ang Mali lahat ang mga
mga datos at datos at mga datos at datos at impormasyong
impormasyong impormasyong impormasyong ipinarating ng dula-
ipinarating ng dula- ipinarating ng dula- ipinarating ng dula- dulaan
dulaan dulaan dulaan
Kabuuan: 25 na puntos
2. Pagpapahalaga
Itanong: Kung ikaw ay makikipaglaban para sa ating bayan, anong paraan ang iyong
gagamitin? Pakikipaglaban gamit ang lakas ng katawan o pakikipaglaban sa
mapayapang paraan? Bakit?
38
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
IV. PAGTATAYA
Panuto: Isulat ang titik ng tamang sagot.
1. Kailan nangyari ang Sigaw sa Pugad Lawin?
A. Agosto 19, 1896
B. Agosto 22, 1896
C. Agosto 23, 1896
D. Agosto 29, 1896
2. Ano ang sabay-sabay na isinigaw ng mga Katipunero pagkatapos nilang punitin ang
kanilang sedula?
A. Mabuhay ang Pilipinas!
B. Mabuhay Tayong Lahat!
C. Para sa Pagbabago!
D. Para sa Kalayaan!
3. Kasama sa walong lalawigan na nag-alsa noong panahon ng himagsikan ang
Cavite, Laguna, Maynila, Bulakan, Tarlac, Nueva Ecija, Pampanga at:
A.Romblon
B.Quezon
C. Batangas
D. Mindoro Oriental
3. Hiningan ni Andres Bonifacio ng payo kung dapat ituloy ang himagsikan:
A. Jose Rizal
B. Emilio Aguinaldo
C. Pio Valenzuela
D. Emilio Jacinto
4. Nagdesisyon ang mga katipunero na ituloy ang himagsikan sa kabila
ng maraming kakulangan nila nang __________________>
A. mabulgar ang samahang ito
B. matantong wala silang magagawa
C. matuklasang mananalo sila sa laban
D. magbigay ng suporta ang ibang lalawigan
V. TAKDANG –ARALIN
Sagutin:
Batay sa mga impormasyong tinalakay natin sa araling ito, ano ba ang kahalagahan ng
mga pangyayari sa Sigaw sa Pugad Lawin para sa ating mga Pilipino sa kasalukuyang panahon?
Isulat ang iyong saloobin tungkol dito sa iyong kuwaderno.
39
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
KARAGDAGANG KAGAMITAN SA ARALIN
PUZZLE
40
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
41
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
42
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
Unang Sigaw sa Pugadlawin
Ang Unang Sigaw sa Pugad Lawin ay isang natatatanging pangyayari sa kasaysayan ng Pilipinas
na binubuo ng mahigit limandaang Katipunero na sabay-sabay na pinunit ang kani-kanilang sedula
bilang pagpapatunay ng kanilang tuluyang pagtiwalag sa pamumuno ng mga Espanyol sa Pilipinas. Ito
ay naganap noong Agosto 23, 1896 sa pamumuno ni Andres Bonifacio, ang Supremo ng Katipunan.
Noong Hulyo 5, 1896 nang matuklasan ng pamahalaang Espanya ang samahang Katipunan.
Isang liham ang ipinadala ni Tenyente Manuel Sityar, isang opisyal ng Pasig, sa Gobernador Sibil ng
Maynila upang ipaabot ang kaniyang kaalaman sa samahang kubling binubuo sa kabisera. Ayon sa
kaniyang balita, ang samahan ay buong-tapang na nagsisiwalat ng mga kamalian ng pamahalaan at ang
puwersa nito ay umabot na maging sa kalapit na sakop ng Maynila gaya ng Mandaluyong at San Juan.
Ayon rin kay Sityar, may nalikom na laang-salapi ang samahan na sapat upang matustusan ang mga
kasapi ng mga armas na kanilang gagamitin sa napipintong pag-aaklas nila.
Dahil sa pagkatuklas ng Katipunan, pinasabihan ni Andres Bonifacio ang iba't iba pang pinuno
ng samahan na isang pagtitipon ang kanilang pasisinayaan sa Balintawak at dito ay pag-uusapan kung
ano ang pinakamainam na hakbangin na kanilang gagawin. Noong Agosto 19, kasama ang kapatid na si
Procopio, at ilang kasapi gaya nina Emilio Jacinto, Teodoro Plata at Aguedo del Rosario, ay tumulak si
Andres Bonifacio sa Balintawak at sinapit ito dakong madaling-araw. Nang sumunod na araw naman ay
natunton ito ng grupo ni Pio Valenzuela. Kinabukasan muli ay binago ni Bonifacio ang kodigo ng
Katipunan matapos mapag-alamang nababatid na ito ng mga Espanyol. Matapos magtipon ang may
limandaang Katipunero, ay binagtas nila ang Kangkong, Kalookan at dito ay pinaunlakan silang
patuluyin at pakainin ni Apolonio Samson. Hapon ng Agosto 22 ay tinungo naman nila ang Pugadlawin.
Agosto 23, 1896 nang marating nila ang tahanan ni Juan A. Ramos, anak ng kinikilalang “Ina ng
Katipunan” na si Melchora Aquino. Sa kabila ng pilit pagtanggi ng kaniyang bayaw na si Teodoro Plata
ay sumang-ayon naman ang lahat na simulan na ang pakikipaglaban. Sa utos ni Bonifacio, sabay-sabay
inilabas ng mga Katipunero ang kanilang sedula at pinunit ito ng buong pagmamalaki at katapangan.
Dito napagkasunduan na ang unang yugto ng himagsikan ay gaganapin sa Agosto 29, kabibilangan ng
lahat ng kasapi ng Katipunan.
http://fil.wikipilipinas.org/index.php?title=Unang_Sigaw_sa_Pugadlawin
43
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
ARALING PANLIPUNAN 6
Unang Markahan (Aralin 6.2)
I. LAYUNIN
Pagiging Makabansa
44
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
Ipabigay ang kahulugan o ipinahihiwatig nito.
2. Paglalahad
Tingnan ang sumusunod na larawan.
Itanong:
Ano ang masasabi ninyo tungkol dito? Alam ba ninyo kung anong pangyayari
ito sa ating kasaysayan?
3. Pagtatalakay
a. Hatiin ang klase sa tatlong pangkat. Ipabasa at ipasuri ang teksto tungkol sa Tejeros
Convention na mababasa sa sumusunod na batayang aklat.
Pangkat I – Ang Bayan Kong Mahal 5, mga pahina 83-84
Pangkat II – Kasaysayang Pilipino 5, mga pahina 115-116
Pangkat III - Kultura,Kasaysayan at Kabuhayan 5, pahina 97
45
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
Rubrik para sa Storytelling
Ang kilos ng katawan Ang kilos ng katawan at Ang kilos ng Walang kabuhay-
at ekspresyon sa ekspresyon sa mukha ay katawan at buhay ang kilos ng
mukha ay lubos na nakatutulong sa ekspresyon sa katawan at
nakatutulong sa pagpapahayag ng mukha ay hindi ekspresyon sa
pagpapahayag ng damdamin ng dayalogo gaanong mukha
damdamin ng nakatutulong sa
dayalogo pagpapahayag ng
damdamin ng
dayalogo
Kabuuan
d. Bago magsimula ang storytelling, ipapa-alam muna sa mga bata ang mga pamantayan
sa pakikinig para masiguro na makikinig nang maigi ang mga mga-aaral.
e. Pipili ang bawat grupo ng isang storyteller na siyang magkukuwento sa malikhaing
paraan tungkol sa mga pangyayari sa Tejeros Convention. Pwedeng tanungin ng mga
kamag-aral ang storyteller o ibang kasapi ng grupo para sa karagdagang impormasyon.
Pwede ding tanungin ng storyteller ang kanyang mga kamag-aral para malaman niya
kung nakinig ba sa kanya.
f. Magbibigay ang guro ng karagdagang impormasyon para lalong malinang ang aralin.
4. Paglalahat
Itanong:
1. Batay sa katatapos lamang natin na pagsusuri sa aralin, ano-anong pangyayari ang
naganap sa Tejeros Convention?
46
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
2. Nakatulong ba ang mga pangyayaring ito laban sa kolonyalismong Espanyol? Kung
nakatulong, sa anong paraan? Kung hindi, bakit?
C. Pangwakas na Gawain
1. Paglalapat
Panuto: Sa tulong ng iyong katabi, sagutin ang sumusunod na tanong.
Sa iyong opinyon, ang pagpapawalang-bisa ba ni Bonofacio sa halalan noong
Marso 1897 ay nagpapakita ng pagiging pikon niya o ng mas malalim na dahilan? Kung
ikaw ang nasa katayuan ni Bonifacio, ano sa palagay mo ang gagawin mo sa sitwasyong
iyon? Ipaliwanag.
2. Pagpapahalaga
Itanong: Para sa iyo, mahalaga ba ang mga pangyayari sa Tejeros Convention? Bakit?
Kung oo, paano mo ipagmamalaki ang mga naganap dito?
IV. PAGTATAYA
Panuto:
Hatiin sa tatlong (3) pangkat ang klase. Isadula ang mga mahahalagang pangyayari na naganap
sa Tejeros Convention. Ang makukuhang puntos ay batay sa sumusunod na rubrik.
Rubrik para sa Dula-Dulaan
Ang kilos ng katawan at Ang kilos ng katawan at Ang kilos ng katawan at Walang kabuhay-buhay
ekspresyon sa mukha ekspresyon sa mukha ekspresyon sa mukha ang kilos ng katawan at
ay lubos na ay nakatutulong sa ay hindi gaanong ekspresyon sa mukha
nakatutulong sa pagpapahayag ng nakatutulong sa
pagpapahayag ng damdamin ng dayalogo pagpapahayag ng
damdamin ng dayalogo damdamin ng dayalogo
Lubos na wasto ang May ilang mali sa datos Maraming mali ang Mali lahat ang mga
mga datos at at impormasyong mga datos at datos at impormasyong
impormasyong ipinarating ng dula- impormasyong ipinarating ng dula-
ipinarating ng dula- dulaan ipinarating ng dula- dulaan
dulaan dulaan
Kabuuan: 25 na puntos
V. TAKDANG –ARALIN
Gawin:
Isulat sa iyong kuwaderno ang mga bahaging ginampanan ng mga makabayang
Pilipino sa Tejeros Convention.
48
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
49
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
50
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
51
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
Kultura,Kasaysayan at Kabuhayan 5, pahina 97
52
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
ARALING PANLIPUNAN 6
Unang Markahan (Aralin 6.3)
I. LAYUNIN
Pagmamahal sa Bayan
II. PAKSANG ARALIN
A. Paksa : Rebolusyong Pilipino ng 1896
B. Sanggunian: Gabay Pangkurikulum sa Araling Panlipunan 6, pahina 122
Teaching Guide sa Araling Panlipunan Grade 5, mga pahina 16, 93, 97
Ang Bayan Kong Mahal 5 (Batayang Aklat), mga pahina 84-85
Kasaysayang Pilipino 5 (Batayang Aklat), mga pahina 117-118, 145
Kultura, Kasaysayan at Kabuhayan 5 (Batayang Aklat), mga pahina 98-99
Ang Pilipino sa Pagbuo ng Bansa 6 (Batayang Aklat), mga pahina 211-212
Ang Bayan Kong Mahal 6 (Batayang Aklat) mga pahina 205-206
C. Kagamitan: larawan ng Kasunduan sa Biak-na-Bato: Retrieved on May 18, 2017 from
https://xiaochua.net/2013/03/26/xiao-time-21-march-2013-ang-mga-pamana-ni-
emilio-aguinaldo/
cartolina, pentel pen, pangkulay, Word puzzle
III. PAMAMARAAN
A. Panimulang Gawain
1. Word Hunt
53
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
S Q E M I L I O J A C I N T O S G R F J
MA R C E L O D E L P I L A R P R M I O
D F G M H J K L T E N Q W E R T E A S S
E K H A D O R T M M A L I N S A G R A E
A R T I A N T O N I O L U N A Y O I I R
N E D N E F W S W L I Q W E R T R A I I
D D A I D R S F S I S A S R T I I N U Z
R C N T R T E D A O I A A D F T O O T A
E F I T O M A S M A S C A R D O D A A L
S T E T E M A Y M G G S Y R D P E L G B
B R L S R R T K G U T W E A A S L V A J
O W T R V C I V B I A S A E E P P A R U
N Q I T M A R I A N O T R I A S I R A A
I Q R L O K A S Y A N E R S R N L E W N
F Q O R E R T Y U L O P E R T A A Z D L
A Q N F G T H Y J D I K I L O H R S R U
C B A L D O M E R O A G U I N A L D O N
I A A A D F G H J T L O I Y T N I T S A
O A S A R T E M I O R I C A R T E A I D
2. Balik-aral
Anu-ano ang mga dahilan ng pag-aalsa ng mga Pilipino laban sa mga Espanyol?
Nakatulong ba ito para makamit ang inaasam-asam na kalayaan mula sa kamay ng mga
mananakop? Bakit?
B. Panlinang na Gawain
1. Pagganyak
Hatiin sa apat (4) na pangkat ang klase. Tingnan ang larawan ng isang kawal na Pilipino
na nakipaglaban sa mga Espanyol. Lagyan siya ng wastong kasuotan sa pamamagitan ng
pagguhit nito sa malikhaing paraan. Ipaskil ang gawa sa pisara. (Refer to attached
picture)
2. Paglalahad
Tingnan ang sumusunod na larawan.
54
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
Itanong: Anong makasaysayang pangyayari ito? Magbigay ng maikling
paglalahad tungkol sa mahalagang kaganapang ito sa ating kasaysayan.
3. Pagtatalakay
a. Hatiin ang klase sa tatlong pangkat. Ipabasa at ipasuri ang teksto tungkol sa mga
pangyayari sa Kasunduan sa Biak-na-Bato na mababasa sa sumusunod na mga batayang
aklat.
Pangkat I – Ang Republika ng Biak-na-Bato, Ang Bayan Kong Mahal 6, mga
pahina
205-206; Kasaysayang Pilipino 5, mga pahina 117-118
Pangkat II – Ang Kasunduan sa Biak-na-Bato, Ang Pilipino sa Pagbuo ng Bansa 6,
pahina 211; Ang Bayan Kong Mahal 5, mga pahina 84-85; Kultura,
Kasaysayan at Kabuhayan 5 (Batayang Aklat), mga pahina 98-99
Pangkat III - Ang Paglabag sa Kasunduan sa Biak-na-Bato, Ang Pilipino sa Pagbuo
ng Bansa 6, pahina 211-212
b. Hayaang mag-brainstorming ang mga bata tungkol sa paksa habang sinusubaybayan ng
guro ang bawat pangkat. Bubuo sila ng pagbubuod sa binasang teksto para mailahad
nila sa buong klase ang mga pangyayari sa Kasunduan sa Biak-na-Bato sa pamamagitan
ng pag-uulat sa paraang T.V. News Reporting.
c. Gamiting gabay ang sumusunod na rubrik sa gagawing paghahanda para sa pag-uulat.
55
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
Rubrik para sa Pag-uulat
5 3 1
d. Bago magsimula ang T.V. News Reporting, ibibigay muna sa mga bata ang mga
pamantayan sa pakikinig para masiguro na makikinig nang maigi ang mga mga-
aaral.
e. Pipili ang bawat grupo ng isang taga-ulat na siyang gagawa ng isag malikhaing pag-
uulat tungkol sa mga pangyayari sa Kasunduan sa Biak-na-Bato. Pwedeng tanungin
ng mga kamag-aral ang taga-ulat o ibang kasapi ng grupo para sa karagdagang
impormasyon. Pwede ding tanungin ng storyteller ang kanyang mga kamag-aral
para malaman niya kung nakinig ba sa kanya.
f. Magbibigay ang guro ng karagdagang impormasyon para lalong malinang ang aralin.
4. Paglalahat
C. Pangwakas na
Gawain 1. Paglalapat
Panuto: Hatiin sa apat (4) na pangkat ang klase. Gumawa ng poster na nagpapakita sa
mga pangyayaring naganap sa Kasunduan sa Biak-na-Bato. Ipaskil ang output sa pisara. Ang
puntos na makukuha ay batay sa sumusunod na Rubrik.
56
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
Rubrik sa Pangkatang Gawain
Pamantayan 10 7 3 Puntos
2. Pagpapahalaga
Itanong: Naging makabuluhan ba ang mga pangyayari sa Kasunduan sa Biak-na-Bato sa
pagkakamit ng kasarinlan ng Pilipinas? Ipaliwanag ang iyong sagot.
IV. PAGTATAYA
Panuto: Piliin at isulat ang titik ng tamang sagot.
1. Ang tunay na dahilan ng pagkabigo ng Kasunduan sa Biak-na-Bato:
A. pagkamatay ni Andres Bonifacio
B. pagkabulgar ng Katipunan
C. pagsikat ni Emilio Aguinaldo
D. pag-aalinlangan ng mga Kastila at Pilipino sa isa’t isa
2. Sino ang tumutol na bigyan ng pwesto si Andres bonifacio sa
Pamahalaang Rebolusyunaryo?
A. Candido Tirona
B. Daniel Tirona
C. Mariano Trias
D. Emilio Aguinaldo
3. Layunin ng Kasunduan sa Biak-na-Bato na:
A. itigil ang labanan para sa ikatatahimik ng bansa
B. ibigay na ang kalayaang hinihingi ng Pilipinas
C. itago sa lahat ang mga anomalya sa pamahalaan
D. ituloy ang labanan kahit may Kasunduan
4. Ang Kasunduan sa Biak-na-Bato ay nagsasaad na ang mga
rebeldeng Pilipino ay:
A. papatawan ng parusa
B. patatawarin sa kasalanan
C. papaalisin lahat sa Pilipinas
D. pagtatrabahuhin sa tanggapan
57
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
5. Namagitan sa Kasunduan sa Biak-na-Bato si:
A. Gobernador Heneral Primo de Rivera
B. Emilio Aguinaldo
C. Cayetano Arellano
D. Pedro Paterno
V. TAKDANG –ARALIN
Itanong:
58
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
KARAGDAGANG KAGAMITAN SA ARALIN
Kinuha ang larawan mula sa Kasaysayang Pilipino 5 (Batayang Aklat), pahina 145
59
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
Ang Bayan Kong Mahal 6 (Batayang Aklat), mga pahina 205-206
60
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
61
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
Kasaysayang Pilipino 5 (Batayang Aklat), mga pahina 117-118
62
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
Ang Pilipino sa Pagbuo ng Bansa 6, pahina 211
63
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
64
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
Ang Bayan Kong Mahal 5 (Batayang Aklat), mga pahina 84-85
65
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
Kultura, Kasaysayan at Kabuhayan 5 (Batayang Aklat), mga pahina 98-99
66
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
Ang Pilipino sa Pagbuo ng Bansa 6 (Batayang Aklat), pahina 211-212
67
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
BANGHAY ARALIN SA ARALING PANLIPUNAN 6
Unang Markahan (Aralin 7)
I. Layunin:
Natatalakay ang mga ambag ni Andres Bonifacio, ang Katipunan at Himagsikanng 1896 sa
pagbubuo ng Pilipinas bilang isang bansa. (AP6PMK-Ie-7)
KBI: Pagiging Matapang sa Lahat ng Hamon ng Buhay
II. Paksang Aralin
A. Paksa: Kilusang Propaganda, Katipunan at Himagsikan (1815-1901)
B. Mga Sanggunian:
K-12 Curriculum Guide (AP6PMK-Ie-7)
www.google.com.ph, schoolquipper.com
C. Kagamitan: Charts, laptop, projector, activity cards, mga larawan
A. Panimulang Gawain:
Balitaan.
B. Balik-aral
Itambal ang Hanay A sa Hanay B
Hanay A Hanay B
1. Emilio Aguinaldo a. Pangalawang Pangulo
2. Antonio Montenegro b. Pangulo
3. Mariano Trias c. Kalihim ng ugnayang panlabas
4. Baldomero Aguinaldo d. Kalihim ng pandigma
5. Emiliano Riego de Dios e. Kalihim ng Pananalapi
C. Panlinang na Gawain
1. Pagganyak
Ipakita ang larawan gamit ang powerpoint presentation.
68
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means –
electronics or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office
VIII.
1. Ano ang nakikita ninyo sa larawan?
2. Kilala nyo ba ang nasa larawan?
3. Ano ang masasabi ninyo sa larawan?
2. Paglalahad
MgaTanong
1. Kilala nyo ba si Andres Bonifacio?
2. Sino si Andres Bonifacio?
3. Pagtatalakay
69
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
b. Parisang gawain
5. Paglalahat
Iulat ang mga naiambag ni Andres Bonifacio at ang kanyang papel na ginampanan noong
Himagsikan sa pagbuong Pilipinas bilang isang bansa.
7. Pagpapahalaga
Kung si Andres Bonifacio buong tapang niyang hinarap ang himagsikan para sa Kasarinlan ng
Pilipinas.Kayo paano nyo hinarap ang hamon ng inyong buhay?
IV. Pagtataya o Ebalwasyon
Sa malinis na papel isulat ang mga naiambag ni Andres Bonifacio ang Katipunan
at Himagsikan ng 1896 sa pagbuo ng Pilipinas bilang isang bansa.
V. GawaingBahay
Iguhit ang mga naiambag ni Andres Bonifacio para sa ating bansang Pilipinas.
70
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
BANGHAY ARALIN SA ARALING PANLIPUNAN 6
Unang Markahan (Aralin 8)
I. Layunin:
B. MgaSanggunian:
K to 12 Curriculum Guide,AP6PMK-Ie-8pahina124
www.google.com.ph
71
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
2. Paglalahad
3. Pagtatalakayan
Ipakita uli sa klase ang mga larawan gamit ang Digital Flash Card
Itanong sa klase. Lahat ba ng mga bayani ay mga lalaki? Sa panahon ng digmaan ano kaya ang
nagging papel ng mga kababaihan? Ano ang kanilang naiambag? Nakatulong ba sila sa rebolusyon?
Napapahalagahan ba ang kanilang partisipasyon sa rebolusyon Pilipino?
4. Pagpayamang Gawain
Gawain 1
Ano ang naiambag ng mga kababaihan sa rebolusyon Pilipino?
Kung meron man silang partisipasyon sa rebolusyon Pilipino ano ang mga ito?
72
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
Gawain 2
Magbigay ng mga pangalan ng mga kababaihan na kilala dahil sa kanilang buwis-
buhay na partisipasyon sa rebolusyon Pilipino?
Gawain 3
Idikit sa pisara ang mga larawan ng mga kababihan na may malaking partisipasyon
sa rebolusyon Pilipino.
5. Paglalahat
Ano ang inyong masasabi sa mga kababaihang lumahok sa rebolusyon Pilipino?
6. Karagdagang Pagsasanay
Sino-sino ang mga kilalang kababaihan na may partisipasyon sa rebolusyon Pilipino?
7. Pagpappahalaga
Paano ginagalang ang mga kababaihan noon? Pinapahalagahan ba ang mga kababaihan
noon at ngayon? Meron bang kaibahan sa paggalang sa mga kababaihan noon sa ngayon?
IV. Pagtataya
Ano-anoangmga nagging partisipasyonngmgakababaihannoongrebolusyon Pilipino?
V. GawaingBahay
Ihambingangkababaihan noon at ngayon.
73
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
BANGHAY ARALIN SA ARALING PANLIPUNAN 6
Unang Markahan (Aralin 9)
I. Layunin:
2. Itanong:
Ano kaya ang naging dahilan ng pag-aalsa ng mga sinaunang Pilipino?
Ano kaya ang sitwasyon natin ngayon kung hindi nagkaroon ng mga pag-aalsa?
Sa palagay ninyo, ano kaya ang naidulot ng hindi mabilang na pag-aalsa ng mga sinaunang Pilipino?
PaanonaitatagangunangKongresosaPilipinas?
1. Magdaos ng brainstorming kaugnay ng mga tanong. Tanggapin lahat an gsagot ng mga mag-aaral.
2. TalakayinangPaksa
74
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
3. Ipagawa ang mga Gawain
Isadula ang masidhing labanan ng mga Amerikano at Pilipino sa Malolos noong Marso 31,
1899.
Ang pagkatatag ng Kongreso sa Malolos
Ang Kasarinlan ng mga sinaunang Pilipino mula sa mga Dayuhang bansa.
IV. Pagtataya
75
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
ARALING PANLIPUNAN 6
UnangMarkahan (Aralin 10.2)
I. Layunin
Napapahalagahan ang pangyayari sa Digmaang Pilipino-Amerikano.
(AP6PMK-Ig-10.2)
Pagpapahalaga
III. Pamamaraan
A. Panimulang Gawain
1. Pagsasanay
Ipamasid sa mga bata ang mga sumusunod na larawan: tubig, mga kagamitan sa
bahay, ibat-ibang uri ng pagkain.
Ano ang kahalagahan ng mga ito sa ating pang araw-araw na pangangailangan?
Bakit kailangang bigyan natin ng halaga ang mga ito?
2. Balik-aral
Ano ano ang pangyayaring nagbigay daan ng pagsiklab ng digmaang
Pilipino-Amerikano?
B. Panlinang na Gawain
1. Pagganyak
Magpakita ng mga larawan ng pamilya ( pamilya ng nagbibigay halaga sa bawat kasapi
at pamilyang walang pagkakaisa )
76
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
Itanong: Ano ang masasabi ninyo sa larawan?
Bakit dapat na pahalagahan ng bawat kasapi ng pamilya ang bawat isa?
Sabihin: Base sa mga larawan na ipinakita, naipakita ang pagpapahalaga ng bawat isa.
2. Paglalahad
Hatiin ang klase sa tatlong pangkat. Magpalabunutan sa alinman sa
sumusunod na mga paksang tatalakayin ng pangkat.
77
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
Pagpapahalaga: Karapat-dapat bang tularan ang mga ginawa ng ating mga bayaning Pilipino?
Bakit?
Sumulat ng isang slogan na naglalahad ng iyong damdamin sa
bawat pangyayaring naganap.
IV. Pagtataya
Mula sa pagsusuri tungkol sa ginawang pagpapahalaga sa mga bayaning Pilipino, gawin ang
mga sumusunod:
1. Sumulat ng maikling deskripsyon tungkol sa mga sumusunod na pangyayari.
a. Ang Unang Putok sa Panulukan ng Silencio at Sociego, Sta Mesa
b. Labanan sa Tirad Pass
c. Ang Balangiga Massacre
2. Ibigay ang mga pagpapahalagang ipinapapakita sa bawat pangyayari
V. Takdang Aralin
Gumuhit ng isang pangyayari na magpapakita ng pagpapahalaga sa kapwa tao at sa kapaligiran.
Ilagay ito sa isang buong bond paper at kulayan ito pagkatapos.
78
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
ARALING PANLIPUNAN 6
Unang Markahan (Aralin 10.1)
I. Layunin:
Natutukoy ang mga pangyayaring nagbigay daan sa digmaan ng mga Pilipino laban
sa Estados Unidos. (AP6PMK-Ig-10.1)
II. Nilalaman:
Paksa : Mga Pangyayaring Nagbigay Daan sa Digmaan ng mga Pilipino Laban
Sa Estados Unidos
Sanggunian : Curriculum Guide sa Araling Panlipunan 6 ( CGAP6PMK-Ig-10.1) pahina 125 ng
240 Pilipinas Bansang Malaya ( Batayang Aklat 5 ) mga pahina 118-120
Pilipinas Bansang Papaunlad (Batayang Aklat 6) mga pahina 189-190
Pilipino Ako, Pilipinas ang Bayan Ko (Batayang Aklat 4) mga pahina 203-205
Kagamitan : Larawan ng sundalong Pilipinong binaril habang tumawid sa tulay ng San Juan
Del Monte,Labanansa Pasong Tiradmga strip ng cartolina,tsart ng awit
79
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
B. Panlinangna Gawain:
1. Pagganyak:
Pangkatin ng lima (5) angmgabata.Bigyan ng tig-iisang puzzle.
Ipaayos sa mga bata upang makabuo ng mgalarawan at ipadikit ito sa isang manila
paper. Itanong: Anu-ano ang nasa larawan?
Sabihin: Ang mga nasa larawan ay isa sa mga pangyayari ng ating kasaysyan na siyang aralin
Natin ngayon.
2. Aralin:
Ang Aralin natin ngayon ay ang mga pangyayari na nagbibigay daan ng
digmaang Pilipino-Amerikano.
a. Hatiinangklasesadalawa (2) pangkat Magpalabunutan sa alin man sa sumusunod na mga
pangyayari.
b. Bigyana ng bawat pangkat ng handouts at hayaan na talakayin nila ang nilalaman nito.
c. Isa alang-alang ang mga sumusunod na katanungan bilang patnubay sa
pangkatang Gawain.
1. Bakit sumiklab ang digmaang Pilipino-Amerikano?
2. Kailan at saan na ganap ang pangyayari na nagin gugat ng digmaan?
3. Sinongheneralangunangnabigosalabanan?
4. Ang heneral na humarang sa mga Amerikano upang hindi masunda nang pagtakas
ni Aguinaldo/
5. Nagtagumpa yba ang mga Pilipino sanangyaringlabanan? Bakit?
d. Bago mag-ulata ng pangkat ,bigyan ang mga bata ng pamantayan sa pakikinig.
Maghanda sila ng mg tanong upang maunawaan ang inuulat at upang masiguro na
tama ang napakinggang mensahe mula sa nag-uulat.
e. Bigyan ang bawat pangkat ng manila paper at pentel pen para sagutin ang mga tanong.
80
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
f. Ipaulat sa lider ang kanilang sagot sa mga tanong. Ganyaking maging malikhain sila sa
pag-uulat. Hayaaang tanungin ang mga bata angkamag-ara lpagkatapos ng bawat ulat.
3. Pagtatalakay:
a. Ipabasa ang mga pangyayaring nagging daan ng digmaang Pilipinp-Amerikano
sa batayang aklat , Pilipinas Bansang Papaunlad 6 pahina 189-190.
b. Ipasuri ang iba pang detalye sa labanan.
c. Ibigay ang uri ng labanan ng bawat pinuno.
4. Paglalahat:
Magtanong:
a. Sino ang pangulo ng Pilipinas nang sumiklab ang digmaang Pilipino- Amerikano?
b. Anu-ano ang dahilan na naging daan ng labanang Pilipino-Amerikano?
c. Sa mga nagging pangyayari ano kaya angepekto nito sa ating kasalukuyan gpanahon?
d. Sa bawat labanan anong katangian ang ipinamalas ng Pilipino?
IV. Pagtataya:
Ibigay ang mga pangyayaring nagbigay daan sa digmaang Pilipino-Amerikano. Isulat
ang sagot sa ½ crosswise na papel.
IV. Kasunduan:
Gumuhit ng isa sa mga pangyayari na nagbibigay daan ng digmaang Pilipino-Amerikano
at Kulayan ito.
81
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
ARALIN PANLIPUNAN 6
UnangMarkahan (Aralin 11)
I. Layunin
Nabibigyanghalagaangmgakontribusyon ng mga Natatanging Pilipinong
nakipaglaban para sa kalayaan. (AP6PMK-Ih-11)
III. Pamamaraan
A. Panimulang Gawain :
1. Basahin ang mga sumusunod na kataga:
Kartilla
Kataas-taasan, Kagalang-galang na Katipunan ng mga Anak ng
Bayan oKKK
La Liga Filipina
El Filibusterismo
Noli Me Tangere
La Solidaridad
Tunay na Dekalogo
2. Pagtapatin ang mga simbolo sa akmang pangalanna na kalimbag sa strips.
Ipaliwanag ang kahalagahan ng bawat isa sa paksang tatalakayin.
Karagdagang Kaalaman: Ang mga sumusunod na mga kataga ay may kinalaman sa mga
mahahalagang kontribusyon ng mga natatanging Pilipino :
1. KKK – itoang samahan naitatag ni Andres Bonifacio upang makamit ang kalayaan
gamit ang armas sa pakikipaglaban.
2. El Filibusterismo at Noli Me Tangere- mga nobelang isinulat ni Dr.Jose Rizal
na nagpapahayag sa pagmamalabis ng mga Espanyol.
3. Kartilla- naglalaman ng mga ara lna dapat sundin ng mga kasapi ng Katipunan
4. La Liga Filipina- isang kapisanang pansibiko na naglalayong ilahok ang mga tao
sa kilusang pagbabago, ito’y pinamunuan ni Rizal
5. La Solidaridad- isang pahayagan ng kilusang pangreporma n aunang inilabas noong
ika-15 ng Pebrero,1889; si Graciano Lopez Jaena ang unang patnugot na sinundan ni
Marcelo H. del Pilar
6. Tunay na Dekalogo-isang mahalagang sulatin ni Apolinario Mabini
82
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
B. Panlinangna Gawain :
1. Ipakita at isauloa ng mga larawan nina: Padre Burgos, Zamora at Gomez;
Graciano Lopez-Jaena, Jose Rizal, Apolinario Mabini; Macario Sakay,
Andres Bonifacio, Emilio Jacinto at iba pa.
2. Pangkatin ang mga mag-aaral na may tig-5 miyembro.
3. Takpan ang mga larawan. Ibigay ang mga larawang puzzle at buuin sa loob
ng limang minuto.( Ang koponang unang makakabuo ang mananalo.)
4. Talakayan.
Itanong ang mga sumusunod:
Kilalanin ang mga naturang personalidad. Sinu-sino
sila sa ating lipunan? Anu-ano ang mga naiambag
nila sa ating kasaysayan? Dapat ba silang tularan?
Bakit?
Karagdagang Kaalaman
MgaNatatanging Pilipino :
1. Paring GOMBURZA- 3 paring martir, pinaghinalaan silang
nag-alsa sa Cavite, naparusahang ng kamatayan sa
pamamagitan ng paggarote
2. Melchora Aquino- kilala bilang Tandang Sora, siya ang tumulong sa mga
Katipunero
3. Apolinario Mabini-siya ang dakilang lumpo na utak ng himagsikan
4. Lt. Blas Miranda- nanguna sa labanan ng mga gerilya
sa kanlurang bahagi ng Leyte
5. Hen.Gregorio del Pilar- pinakabatang heneral na nagtanggol sa
Pasong Tirad
6. Agueda Kahabagan- magiting na babaeng heneral sa Katagalugan,
tinaguriang Joan of Arc
7. Faustino Ablen- isang Ormocanon na nanguna sa paglaban
noong digmaan Pilipino-Amerikano
8. Cresencia San Agustin de Santos- nagsilbing nars sa Biak-na-Bato
9. Emilio Jacinto- utak ng Katipunan
10. Macario Sakay-nagtatag ng pamahalaan sa Katagalugan
11. Severino Reyes-nagpasikat ng Lola Basyang
12. Hen. Emilio Aguinaldo- nagpahayag ng kasarinlan ng Pilipinas
noong Hunyo 12, 1899
13. Julian Felipe- isang kompositor at
gurosamusika,angpambansangawitangpinakamahalagangkontribusyon
83
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.
5. Pagsasanay
Pagtambalin ang mga natatanging Pilipino sa kanilang mga kontribusyon.
(Pasalita)
IV. PAGTATAYA
Ipaliwanag ang kahalagahan ng mga kontribusyon sa pamamagitan ng
pagsulat ng sanaysay.
a. Naging makabuluhan ba ang mga nagawa ng kilusang propaganda
sa pagkamit ng kasarinlan ng Pilipinas?
b. Ano ang reaksyon mo sa pagbitay ng mga paring martir?
c. Bilang makabagong kabataan, paano mo pahahalagahan ang mga
nagawa ng mga natatanging Pilipino?
V. TAKDANG-ARALIN
Sa isangbuong long coupon bond, magpadikit ng limangiba pang
larawan ngnatatanging Pilipino at lagyan ng kanilangmgakontribusyon.
84
All rights reserved. No part of this materials may be reproduced or transmitted in any form or by means – electronics
or mechanical including photocopying without written permission from DepEd Regional Office VIII.