Меѓнароден Славјански Универзитет

Гаврило Романович Державин - Битола

Насока: Софтверски технологии, прв циклус на студии

Проектна задача по предметот

АНАЛИЗА НА СОФТВЕРСКИ ПОТРЕБИ

EPLAN

Битола, октомври, 2019

Професор: др - Горан Биџовски
Изработил: Бобан Митревски
Индекс бр.1841016
СОДРЖИНА:

1. ВОВЕД.....................................................................................................................................3
2. СТАРТУВАЊЕ И ПОДЕСУВАЊЕ НА EPLAN..................................................................4
2.1. Кориснички интерфејс – појаснување..........................................................................5
2.2. Елементи на интерфејсот...............................................................................................6
3. ИЗРАБОТКА НА ПРОЕКТ...................................................................................................8
4. КРЕИРАЊЕ И РАБОТЕЊЕ СО СТРАНИЦИТЕ НА ПРОЕКТОТ..................................10
5. ЗАКЛУЧОК...........................................................................................................................12
6. КОРИСТЕНА ЛИТЕРАТУРА.............................................................................................13

2
 1. ВОВЕД
Дизајнот на електрични инсталации, како и дизајнот воопшто, е специфична задача
за дизајнерите каде подразбира поседување широк спектар на знаења од областа на
технологијата, регулативите и стандардите.
За младите инженери и идните дизајнери, во ерата на разни софтверски пакети и
моќна компјутерска поддршка, постои дополнителна задача и проблем, избор на
најпогоден софтвер на кој ќе се реализираат нивните идеи за дизајн. Во овој момент,
математички парадоксално, може да се каже дека горенаведениот проблем нема решение
и дека во исто време има скоро бесконечно многу од нив.
Прелистувањето на веб-страниците и различните форуми на оваа тема остава
впечаток дека луѓето што се рекламираат таму се на некој начин дезориентирани во
морето на понуди и совети за најдобра софтверска поддршка поврзана со дизајнирање на
електрични инсталации. Барани и понудени се софтверски решенија и не е невообичаено
комбинациите на софтверски пакети често да се препорачуваат за комплетен дизајн, со
цел да се комплетираат нацрти и проектна документација.
Трудот конкретно се однесува на примената на софтверскиот пакет EPLAN при
дизајнирање и анализа на документација за електрични инсталации со низок напон.
Првичниот дел од трудот дава преглед на соодветен софтвер и литература за придружба
поврзана со дизајнирање на нисконапонски електрични инсталации и локации на
Интернет, каде што можете да дознаете повеќе за тоа.
По првичните размислувања и прегледи, софтверскиот пакет EPLAN беше
значително обработен. Бидејќи софтверскиот пакет EPLAN содржи неколку модули за
дизајнирање и самата работа се однесува на електрични инсталации, обработен е
инженерски пример за дизајн и анализа за да ги покаже чекор по чекор потребните чекори
во подготовката на проектната документација и целосниот проект. Во заклучокот на
трудот, дадени се податоци за EPLAN од аспект на економска анализа и економичност на
неговата употреба.

3
 2. СТАРТУВАЊЕ И ПОДЕСУВАЊЕ НА EPLAN
Во ова поглавје ќе се зборува за започнувањето на EPLAN и дијалозите што го
придружуваат неговото започнување.
Стартувајте го EPLAN
За време на инсталацијата на EPLAN, на работната површина се креира икона со
нејзино лого. Нормално, со двоен клик на иконата се стартува програмата. При
стартувањето на програмата, пред главниот прозорец на EPLAN се појавува дијалог Tip of
the day. Тоа е информативен дијалог што се појавува при секое започнување на
програмата и содржи корисни информации за функциите на програмата.

Слика бр.1 Главниот прозорец EPLAN при стартување

Овој дијалог може трајно да се исклучи на полето за потврда Show tips at startup или на
дугмето [Clsose] што го спречува да се појави при рестартирањето на EPLAN.

4
EPLAN кориснички интерфејс
Кога првпат се стартува, EPLAN започнува со претходно дефиниран интерфејс.
Покрај другите елементи за интерфејси, навигаторот на страницата е видлив од левата
страна на главниот прозорец. Овој прозорец е празен првиот пат кога ќе го стартувате.
Просторот од десно со сликата во позадина подоцна ќе се користи како работен простор за
отворени страници.

Слика бр.2 Прв пат стартуван EPLAN – кориснички интерфејс

2.1. Кориснички интерфејс – појаснување

Главен прозорец на EPLAN
Главниот прозорец е целиот работен простор на програмата чија големина и
позиција можат да се променат. За многу други елементи за интерфејси (како што се
лентата со мени, лентата со алатки, прозорци за „прицврстување“, како што е страницата
5
за навигатор), главниот прозорец е повеќе или помалку „рамка“. Наведените елементи
можат да бидат нацртани и прикачени на рабовите на главниот прозорец.
Навигатор на страници (Page navigator)
Навигаторот на страници е прозорец во кој EPLAN ги прикажува страниците на сите
отворени проекти. Може да се избере помеѓу два вида Tree (Дрво) и List (листа на
дисплеи). Во погледот на дрвото, страниците се прикажани хиерархиски според типот на
страницата и идентификаторот. Во приказот на списокот, овие информации се прикажани
распоредени во табела. Може да се префрлате помеѓу овие два вида погледи со
кликнување на соодветните јазичиња. Навигаторот на страници може да уредува страници
на еден проект, на пример, копирање или бришење страници или промена на својствата на
страницата. Повеќе страници, од повеќе различни проекти, не можат да се уредуваат во
исто време.

2.2. Елементи на интерфејсот

Лента за наслови (Title bar)
Насловната лента се наоѓа на горниот раб на апликацијата и ја содржи иконата за
програмата со системското мени, името на програмата и копчињата за контролирање на

големината на прозорецот.
Слика бр.3 Линија на насловот
Доколку е отворен некој проект, неговиот наслов исто така ќе биде прикажан на линијата
на налови.

Мени лента (Menu bar)

Мени лентата е под лентата со наслов и ги содржи најважните команди и дијалог повици.

Слика бр.4 Линија на мени

6
Popup menu
Помошното мени, се отвара со кликање на десен клик, на пример, на отворена страница,
во полето на прозорецот или на некој дијалог. Помошното мени ги покажува најчесто
користените опции за објектот за кој станува збор во моментот кога се работи на истиот.

Слика бр.5 Помошно мени за навигаторот на страницата

Лента со алатки (Toolbars)

Лента со алатки се наоѓа стандардно под лентата со мени и се состои од копчиња што ви
овозможуваат директно да ги повикувате најважните функции во EPLAN. Првично, сите
копчиња не се достапни за употреба.

7
 Слика бр.6 Основна линија со алатки
3. ИЗРАБОТКА НА ПРОЕКТ
Во претходниот дел објаснив за користењето на операциите на корисничкиот
интерфејс, а во продолжение ќе биде прикажано како брзо и едноставно да се изработи
проект со помош на Project Wizard.
Важни напомени за изработка на проектот
Што е проект ? Во EPLAN, шематските и дополнителните документи како што се
списоците и општите прегледи се изработени како страници во внатрешноста на проектот.
Проектот се состои од различни типови на документи. Проектите се сместени и
организирани во посебна база на податоци – Рroject management.
Што е содржина на проектот ? Во EPLAN, под содржина на проектот се
подразбира комбинација на сите идентификатори на содржината користени во проектите
за објекти, страници, нацрти и функции. Сите објекти во проектот (страници, нацрти,
функции) мора да бидат означени и поставени во хиерархиска структура во проектот. Во
хиерархиски подредена структура на проектот, може многу полесно да се сместат и да се
пронаоѓаат страници и нацрти. Ознаките во содржината (структурата) на проектот се
нарекуваат „идентификатори на содржината“.
Што е проектен шаблон ? За да се изработи нов проект потребно е да се користи
еден од поректните шаблони. Кога се користи проектен шблон, значи дека се изработива
проект во кој некои од подесувањата се претходно дефинирани. На пример, содржината на
идентификаторите на страницата и ознаките на нацртот се сместени во проектниот
шаблон. Екстензијата на фајлот за проектниот шаблон е .ерt.

Изработка на проект со помош на project wizard

EPLAN предвидува неколку можности за изработка на проект. Користејќи го project
wizard, многу брзо и едноставно може да се изработи проект. Во дијалогот на wizard,
Create project
дијалогот, можат
чекор по чекор да се внесат сите најважни податоци за проектот.

8
Постапката е следната:
 Се избира ставката од менито Project>New (Wizard).
 Во полето Project name на првиот таб, се внесува името на проектот. На пример име
на проектот ПОСТАВУВА проект_IEC.
 Се избира Template (шаблон) за проектот. За тоа да се направи, се кликнува
дугмето [...] на крајот на полето со исто име. Ако не се одбере проектниот шаблон
овде, нема да може да се направи ни еден чекор во Project wizard.
 Во дијалогот Open, се избира шаблон. На пример IEC_tpl001.ept.
 Се кликнува Open.
 Следно се избира мемориска локација за проектот. За ова да се направи, се клика на
дугмето на крајот од полето со име storage location.
 По претпоставка, сите проекти се водат во Project директориумот. Се избира Home
folder и се клика на Make New Folder. (Новиот фолдер е направен во Home
фолдерот).
 Овде се внесува името ПОСТАВУВА_проект и се клика ОК.
 За крај, кликаме Finish.

9
 Слика бр.7
Дијалог за

изработка на проект

10
 4. КРЕИРАЊЕ И РАБОТЕЊЕ СО СТРАНИЦИТЕ НА ПРОЕКТОТ
Во претходниот дел е користен Project Wizard за креирање на проекти. Овој дел ги
опишува основните постапки за работа со страниците. Ќе биде прикажана изработката на
страниците., уредување на страницата и отварање и затварање на истата.
Во EPLAN, секоја страница е означена со посбен тип на страница (page type).
Проектот генерално се состои од различни типови на страници. Типовите на страници
помагаат во дефинирање на содржината на проектот. Постојат повеќе различни типови на
страници пример: Title page/cover sheet тип на страница, потоа Shematic multi-page и тн.
Типот на страница воглавно се означува кога страницата се изработува но може и
нахнадно да се промени.
Што е насловна станица ? овој тип на страница ги содржи најважните информации
за проектот како што се името на проектот, описот на проектот, бројот на цртежи,
информации за ревизија и тн. Насловната страница е обично прва страница на проектот.
Што е повеќелиниска шематска страница ? повеќелиниска или мултилиниска
шематска страница е страница во која шематската документација има повеќелиниски
симболи. Им посебни уредувачки можности при изработката и анализата на шематските
дијаграми. На пример, вметнатите симболи автоматски се поврзуваат со некој друг.
Што е графички уредувач ? Графички уредувач или графички едитор е дел од
дијаграмот кој се користи за изработка и уредување на шемите и нацртите. Тој се стартува
со самото отварање на страницата. Линијата со менито содржи бројни програмски
функции (како што е на пример, менито Insert) погодни за графичко уредување.
Прозорот може да се приклучува и има свои стандардни типки. Максимизиран,
прозорот на едиторот е вграден во главен прозор на тој начин што линијата на наслови е
вградена во линијата на менија во главниот прозор. Минимизиран, прозорецот има
сопствена линија на наслови.

11
Слика бр.8 Дијалог за
изработка на нова страница

Слика бр.9 Изработка на шематска страница

12
 5. ЗАКЛУЧОК
Според кажувањата на произведувачите и званичните дистрибутери, EPLAN Electric
P8 е софтвер потпрен на базите на податоци и развиен е со идеја да се заштеди на време и
трошоци за елиминација на повеќекратниот внесна податоци. Лајтмотив творецот на
EPLAN било таканаречено автоматско проектирање кое подразбира продуктивност,
квалитет и прецизност во креирањето на електрични шеми и известувања, листи и форми.
Користењето на EPLAN го скратува времето на проектирање и до 60%. Но, секако, и тоа
има своја цена. Пример, фирмата ОМИКО од Хрватска, која е дистрибутер на EPLAN во
Босна и Херцеговина, врши испорака на четири моќни лиценци на EPLAN Electric P8 и
тоа по следните цени:
 Compact – 1100 € + 165 €
 Start Select – 2500 € + 375 €
 Select – 3800 € + 475 €
 Professional – 6000 € + 900 €
Купувачот на лиценцата Compact може да смета на: бази на симболи, бази макроа,
каталози, автоматско спојување на елемнтите, export / import DXF/DWG i Ms Office,
основна работа со PLC , и да има ограничен број на логистички страници на 40 и
неограничен број генерирани страници (насловна страна, содржина, листа на материјали /
ценовник, приклучен план, листа на кабли).
Купецот на лиценцата Smart Select може да смета на : сите функции од Compact,
интелегентна изработка на монтажни плочи, напредна работа со PLC, проширен број на
параметри,ограничен број на логички страници на 80, неограничен број на генерирани
страници (прегледни листи на кабли, прегледни листи на стезалки, листа на уреди).
Купецот на лиценцата Select може да смета на сите функции на Compact,
интелигентна изработка на монтажни плочи, напредна работа со PLC , проширен број на
параметри, неограничен број на логички страни, неограничен број на генерирани страни.
Купецот на лиценцата Professional може да смета на : сите функции на Select,
интегриран модул PLC&BUS, интегриран модул за ревизија, проширен број на параметри,
интелигентна еднополна работа, интелигентно водење, неограничен број на логички
страни, неограничен број на генерирани страни (графички приклучни планови, графички
план за спојување на каблите, графички план за спојување на уредите).

13
 6. КОРИСТЕНА ЛИТЕРАТУРА
[1] Z. Stojković, J. Mikulović, Z. Stojanović: Praktikum iz softverskih alata u elektroenergetici.
Akademska misao, Beograd, 2006.
[2] Predrag Rakić, AutoCAD za početnike. PCknjiga. Više informacija na adresi
http://www.pcknjiga.co.rs/#autocad
[3] http://www.cadtutor.net/ posjećeno 01.10.2009.
[4] D. Vranješ, Upotreba programa ElinstCAD za projektovanje električnih instalacija. diplomski
rad, Visoka škola elektrotehnike i računarstva strukovnih studija, Beograd, 2008.

14