VLSM

Variable-Length Subnet Masks ( VLSM )

เป็นการออกแบบ Subnet Mask ให้เหมาะสมกับ Host ทีม่ อี ยูจ่ ริงๆ (การทา Subnet ภายใน
Subnet อีกที) วิธกี ารคือเรานา IP Address 1 ชุดใหญ่ มาแบ่งย่อยๆเป็ นชุดเล็กๆ โดยชุดเล็กๆแต่ละชุดมี
Subnet Mask เท่ากันบ้างไม่เท่ากันบ้าง แล้วแต่การออกแบบให้เหมาะสมกับHostทีม่ อี ยู่

30 IP Address

3
200 IP
IP 192.168.0.0/24 (
120 IP Address
254 IP)

3
Network

50 IP Address

ถ้าหากเราไม่นาเอาการทา VLSM มาใช้งานในการออกแบบระบบ IP Address ลองคิดดูนะครับ

บางแผนกมี Computer รวมแล้วต้องการแค่ 30 IP Address เราออกแบบให้ม ี Subnet Mask /24 แต่ละวง
Network (ซึง่ บรรจุ Host ได้ 254 IP) กลับกลายเป็ นว่า IP ทีเ่ หลืออยู่ 254-30 = 224 IP Address ไม่ได้
นามาใช้งานเลย แทนทีจ่ ะเอามาออกแบบให้แผนกอื่น กลายเป็ นเสียเปล่า ยิง่ ถ้าเป็ น Network ทีเ่ ป็ น WAN
LINK เชื่อมต่อ Point-to-Point ระหว่าง Router 2 ตัว 1วงNetwork ของ WAN LINKนี้ตอ้ งการแค่ 2 IP
อนุญาตให้เผยแพร่ได้ แต่มิใช่เพื่อการค้านะคร้าบบบบ..^^
www.ninehua.com
facebook fanpage : NineHua.Com (http://www.facebook.com/NineHuaIT) 1
Addressเท่านัน้ (ไม่รวม Network และ Broadcast IP) แต่เราจัดให้ Subnet Mask /24 ไปให้ อันนี้กย็ งิ่ ไปกัน
ใหญ่

10 (
90 )

1
1
- A 02-000001 100 50 (
- B 02-000101 200 50 )
- C 02-000201 300

90 (
10 )

ภาพด้ านบนเป็ นการยกตัวอย่างเปรี ยบเทียบ ถ้ ามีการแจกเบอร์ โทรศัพท์ให้ หมูบ่ ้ านละร้ อยเบอร์ แต่พอดีแต่ละหมูบ่ ้ าน
มีจานวนลูกบ้ านน้ อยบ้ างมากบ้ าง ทาให้ มีเบอร์ ทีไมม่ถกู ใ้้ งาน เสียมปเปล่าๆ การออกแบบ IP Address ก็เป็ นมปในลักษณะ
คล้ ายๆกันครับ เราเลยต้ องมีการออกแบบ IP Address แบบ VLSM ขึ ้นมา้่วยให้ เกิดความเหมาะสมกับจานวน Host ทีไใ้้
งานจริงๆ

อนุญาตให้เผยแพร่ได้ แต่มิใช่เพื่อการค้านะคร้าบบบบ..^^
www.ninehua.com
facebook fanpage : NineHua.Com (http://www.facebook.com/NineHuaIT) 2
ตัวอย่ างที่ 1) จงออกแบบ IP Address โดยใช้ หลักการ VLSM จาก Network IP ที่กาหนดให้ คือ
192.168.10.0/24

Router 1
192.168.10.0/24
Gi 0/0 Gi 0/2
?? C .C .
XX ? C.C/
A.A/ X X ??
A.A. Gi 0/1 ?

Gi 0/0 Gi 0/0
B.B.B.B/XX ???
O M Gi 0/0

Router 2 Router 3 . C Router 4

UA
Gi 0/1

EH
Gi 0/1 Gi 0/1
D.D.D.D/XX ???

E.E.E.E/XX ???

F.F.F.F/XX ???
Gi 0/0
N
Gi 0/0 Gi 0/0

NI
Switch 2 Swicth 3
. Swicth 4

W
W
W
23 Host 7 Host 90 Host

วิ ธีการคานวณโดยใช้ตาราง
Step 1. เขียนตาราง

อนุญาตให้เผยแพร่ได้ แต่มิใช่เพื่อการค้านะคร้าบบบบ..^^
www.ninehua.com
facebook fanpage : NineHua.Com (http://www.facebook.com/NineHuaIT) 3
Step 2. เริม่ จากกลุ่มทีต่ อ้ งการ IP Address มากทีส่ ุดก่อน จากภาพคือ 90 Host (มากหรือน้อยสุดก่อนก็ได้)
 Network F.F.F.F /XX จานวน 90 Host เมือ่ ดูจากตารางแล้วพบว่า เราต้องใช้ Subnet Mask ที่
บรรจุ Host ได้ 128 IP (128 IP แต่จะใช้กาหนดให้ Hostได้ 126 IP นะครับ ต้อง ลบ 2 IP ทีเ่ ป็น
Network IP และ Broadcast IP ออก)

 Subnet Mask จะเท่ากับ /25 เพราะว่าจากเดิมเป็น /24 แล้วเพิม่ บิตของ Host มาอีก 1 บิต
11111111.11111111.111111.10000000
 ฉะนัน้ F.F.F.F /XX = 192.168.10.0/25 (Network IP)
 IP ทีใ่ ช้งานอยูใ่ น Network นี้คอื 192.168.10.0 – 192.168.10.127 (กลุ่มนี้ใช้งานไป 128 IP
Address)
ฉะนัน้ F.F.F.F /XX = 192.168.10.0 / 25

 Network D.D.D.D /XX จานวน 23 Host เมือ่ ดูจากตารางแล้วพบว่า เราต้องใช้ Subnet Mask ที่
บรรจุ Host ได้ 32 IP (32 IP แต่จะใช้กาหนดให้ Hostได้ 30 IP นะครับ ต้อง ลบ 2 IP ทีเ่ ป็น
Network IP และ Broadcast IP ออก)

อนุญาตให้เผยแพร่ได้ แต่มิใช่เพื่อการค้านะคร้าบบบบ..^^
www.ninehua.com
facebook fanpage : NineHua.Com (http://www.facebook.com/NineHuaIT) 4
  Subnet Mask จะเท่ากับ /27 เพราะว่าจากเดิมเป็น /24 แล้วเพิม่ บิตของ Host มาอีก 3 บิต
11111111.11111111.111111.11100000
 ฉะนัน้ D.D.D.D /XX = 192.168.10.128/27 (Network IP)
 IP ทีใ่ ช้งานอยูใ่ น Network นี้คอื 192.168.10.128 – 192.168.10.159 (กลุ่มนี้ใช้งานไป 32 IP
Address)
 หมายเหตุ: ทีเ่ ริม่ จาก 192.168.10.128 เพราะว่าก่อนหน้านี้ 192.168.10.0 – 192.168.10.127 ถูก
ใช้ไปแล้ว
ฉะนัน้ D.D.D.D /XX = 192.168.10.128 / 27

 Network E.E.E.E /XX จานวน 7 Host เมือ่ ดูจากตารางแล้วพบว่า เราต้องใช้ Subnet Mask ที่
บรรจุ Host ได้ 16 IP (ใช้ 8 IP ไม่ได้ เพราะว่าถ้าลบ 2 IP ทีเ่ ป็น Network IP และ Broadcast IP
ออก จะเหลือ IP ทีก่ าหนดให้ Host แค่ 6 IP Address ซึง่ ไม่เพียงพอ)

 Subnet Mask จะเท่ากับ /28 เพราะว่าจากเดิมเป็น /24 แล้วเพิม่ บิตของ Host มาอีก 4 บิต
11111111.11111111.111111.11110000
 ฉะนัน้ E.E.E.E /XX = 192.168.10.160/28 (Network IP)
 IP ทีใ่ ช้งานอยูใ่ น Network นี้คอื 192.168.10.160 – 192.168.10.175 (กลุ่มนี้ใช้งานไป 16 IP
Address)
 หมายเหตุ: ทีเ่ ริม่ จาก 192.168.10.160 เพราะว่าก่อนหน้านี้ 192.168.10.128 – 192.168.10.159
ถูกใช้ไปแล้ว
ฉะนัน้ E.E.E.E /XX = 192.168.10.160 / 28

อนุญาตให้เผยแพร่ได้ แต่มิใช่เพื่อการค้านะคร้าบบบบ..^^
www.ninehua.com
facebook fanpage : NineHua.Com (http://www.facebook.com/NineHuaIT) 5
หมายเหตุ: A.A.A.A/XX, B.B.B.B/XX, C.C.C.C/XX ทัง้ 3 Network นี้ตอ้ งการ IP Address จานวน 2 IP
เท่ากันทัง้ หมด (2IPไม่นบั รวม Network IP และ Broadcast IP) ฉะนัน้ จะเริม่ จาก Network ไหนก่อนก็ได้

 A.A.A.A/XX จานวน 2 Host เมือ่ ดูจากตารางแล้วพบว่า เราต้องใช้ Subnet Mask ทีบ่ รรจุ Host
ได้ 4 IP (4 IP แต่จะใช้กาหนดให้ Hostได้ 2 IP นะครับ ต้อง ลบ 2 IP ทีเ่ ป็น Network IP และ
Broadcast IP ออก)

 Subnet Mask จะเท่ากับ /30 เพราะว่าจากเดิมเป็น /24 แล้วเพิม่ บิตของ Host มาอีก 6 บิต
11111111.11111111.111111.11111100
 ฉะนัน้ A.A.A.A /XX = 192.168.10.176/30 (Network IP)
 IP ทีใ่ ช้งานอยูใ่ น Network นี้คอื 192.168.10.176 – 192.168.10.179 (กลุ่มนี้ใช้งานไป 4 IP
Address)
 หมายเหตุ: ทีเ่ ริม่ จาก 192.168.10.176 เพราะว่าก่อนหน้านี้ 192.168.10.160 – 192.168.10.175
ถูกใช้ไปแล้ว
ฉะนัน้ A.A.A.A /XX = 192.168.10.176 / 30

 B.B.B.B/XX จานวน 2 Host เมือ่ ดูจากตารางแล้วพบว่า เราต้องใช้ Subnet Mask ทีบ่ รรจุ Host
ได้ 4 IP (4 IP แต่จะใช้กาหนดให้ Hostได้ 2 IP นะครับ ต้อง ลบ 2 IP ทีเ่ ป็น Network IP และ
Broadcast IP ออก)

อนุญาตให้เผยแพร่ได้ แต่มิใช่เพื่อการค้านะคร้าบบบบ..^^
www.ninehua.com
facebook fanpage : NineHua.Com (http://www.facebook.com/NineHuaIT) 6
  Subnet Mask จะเท่ากับ /30 เพราะว่าจากเดิมเป็น /24 แล้วเพิม่ บิตของ Host มาอีก 6 บิต
11111111.11111111.111111.11111100
 ฉะนัน้ B.B.B.B /XX = 192.168.10.180/30 (Network IP)
 IP ทีใ่ ช้งานอยูใ่ น Network นี้คอื 192.168.10.180 – 192.168.10.183 (กลุ่มนี้ใช้งานไป 4 IP
Address)
 หมายเหตุ: ทีเ่ ริม่ จาก 192.168.10.180 เพราะว่าก่อนหน้านี้ 192.168.10.176 – 192.168.10.179
ถูกใช้ไปแล้ว
ฉะนัน้ B.B.B.B /XX = 192.168.10.180 / 30

 C.C.C.C/XX จานวน 2 Host เมือ่ ดูจากตารางแล้วพบว่า เราต้องใช้ Subnet Mask ทีบ่ รรจุ Host
ได้ 4 IP เช่นกัน (4 IP แต่จะใช้กาหนดให้ Hostได้ 2 IP นะครับ ต้อง ลบ 2 IP ทีเ่ ป็ น Network IP
และ Broadcast IP ออก)

 Subnet Mask จะเท่ากับ /30 เพราะว่าจากเดิมเป็น /24 แล้วเพิม่ บิตของ Host มาอีก 6 บิต
11111111.11111111.111111.11111100
 ฉะนัน้ C.C.C.C /XX = 192.168.10.184/30 (Network IP)

อนุญาตให้เผยแพร่ได้ แต่มิใช่เพื่อการค้านะคร้าบบบบ..^^
www.ninehua.com
facebook fanpage : NineHua.Com (http://www.facebook.com/NineHuaIT) 7
  IP ทีใ่ ช้งานอยูใ่ น Network นี้คอื 192.168.10.184 – 192.168.10.187 (กลุ่มนี้ใช้งานไป 4 IP
Address)
 หมายเหตุ: ทีเ่ ริม่ จาก 192.168.10.184 เพราะว่าก่อนหน้านี้ 192.168.10.180 – 192.168.10.183
ถูกใช้ไปแล้ว
ฉะนัน้ C.C.C.C /XX = 192.168.10.184 / 30

Router 1
192.168.10.0/24
Gi 0/0 Gi 0/2
30 192.
10. 176/ 168.
10.1
168. 84/3
192. Gi 0/1 0
Gi 0/0 Gi 0/0
192.168.10.180/30
O M Gi 0/0

Router 2 Router 3 . C Router 4

UA
H
192.168.10.160/28

Gi 0/1
192.168.10.128/27

Gi 0/1 Gi 0/1

Gi 0/0
NE
Gi 0/0 Gi 0/0 192.168.10.0/25

NI
Switch 2
.
Swicth 3 Swicth 4

W
W
W
23 Host 7 Host 90 Host

อนุญาตให้เผยแพร่ได้ แต่มิใช่เพื่อการค้านะคร้าบบบบ..^^
www.ninehua.com
facebook fanpage : NineHua.Com (http://www.facebook.com/NineHuaIT) 8
LAB การคานวณเกี่ยวกับ VLSM

โจทย์
จงออกแบบ IP Address ให้ มี IP และ Subnet Mask มีความเหมาะสมกับ Host โดยใ้้ หลักการ VLSM

1)
Router 2
120 Host
E.E.E.E/XX

172.16.3.0/24 M
A.A.A.A/XX C O
A. Router 5

29 Host
Router 3
B.B.B.B/XX
HU Router 1
D.D.D.D/XX 20 Host
NE H.H.H.H/XX
F.F.F.F/XX

NI
.
C.C.C.C/XX

W
W
W
16 Host
G.G.G.G/XX

Router 4

อนุญาตให้เผยแพร่ได้ แต่มิใช่เพื่อการค้านะคร้าบบบบ..^^
www.ninehua.com
facebook fanpage : NineHua.Com (http://www.facebook.com/NineHuaIT) 9
2)

192.168.0.0/23

OM
Router 1 Router 2 Router 3 Router 4
A.A.A.A/XX
C
B.B.B.B/XX
.
C.C.C.C/XX

UA
EH
IN
.N
W
230 Host W
110 Host 61 Host 15 Host
D.D.D.D/XX
W E.E.E.E/XX F.F.F.F/XX G.G.G.G/XX

เฉลย

1)

2)

อนุญาตให้เผยแพร่ได้ แต่มิใช่เพื่อการค้านะคร้าบบบบ..^^
www.ninehua.com
facebook fanpage : NineHua.Com (http://www.facebook.com/NineHuaIT) 10