3.2.

1 Haiwan Vertebrata dan Haiwan Invertebrata

 Terdapat haiwan yang mempunyai tulang belakang dan haiwan yang tidak

mempunyai tulang belakang.

 Haiwan vertebrata ialah haiwan yang mempunyai tulang belakang. Ular ialah

contoh haiwan vetebrata kerana mempunyai tulang belakang.

 Haiwan invertebrata ialah haiwan yang tidak mempunyai tulang belakang.

Cacing ialah contoh haiwan invertebrata kerana tidak mempunyai tulang

belakang.

 Contoh haiwan vertebrata: Kuda, burung, ikan, katak, kura-kura.

 Contoh haiwan invertebrata: Belalang, cacing, udang, lebah, nyamuk. 

Haiwan Vertebrata Haiwan Invertebrata

tulang belakang Tidak mempunyai tulang belakang
Contoh : kuda, burung ikan, katak, kura- Contoh : Belalang, cacing, udang, lebah,

kura nyamuk.
3.2.2 Ciri-ciri Khusus Haiwan Vertebrata
 Selain organ pernafasan, cara pembiakan, litupan badan dan habitat juga ialah
ciri-ciri khusus yang boleh digunakan untuk mengelaskan haiwan.

 Berdasarkan ciri-ciri khusus tersebut, haiwan vertebrata boleh dikelaskan kepada

mamalia, reptelia, amfibia, burung dan ikan.

Mamalia

1. Organ pernafasan: peparu

2. Cara pembiakan: melahirkan anak
3. Litupan badan: berbulu halus
4. Habitat: darat
5. Contoh: rusa, kucing, kelawar, paus, lumba-lumba, platipus

Amfibia

1. Organ pernafasan: peparu dan kulit lembap

2. Cara pembiakan: bertelur
3. Litupan badan: kulit lembap
4. Habitat: darat dan air
5. Contoh: katak, sesilia, nuet, salamander

Burung

1. Organ pernafasan: peparu

2. Cara pembiakan: bertelur
3. Litupan badan: berbulu pelepah
4. Habitat: darat
5. Contoh: ayam, burung bangau

Reptilia

1. Organ pernafasan: peparu

2. Cara pembiakan: bertelur
3. Litupan badan: bersisik atau berkulit keras
4. Habitat: kebanyakannya di darat
5. Contoh: kura-kura, buaya
Ikan

1. Organ pernafasan: Insang

2. Cara pembiakan: bertelur
3. Litupan badan: bersisik
4. Habitat: air
5. Contoh: ikan puyu, ikan emas
LATIHAN 1

1. Nyatakan maksud haiwan vertebrata dan invertebrate:

Haiwan Vertebrata

Haiwan Invertebrata

2. Berikan lima contoh haiwan vertebrata:-

Haiwan
Vertebrata
3. Berikan lima contoh haiwan invertebrata:-

Haiwan
Invertebrata
4. Senaraikan ciri-ciri khusus bagi kelas haiwan dalam jadual.

Kelas Haiwan / Mamalia Amfibia Ikan Burung Reptilia

Ciri-ciri

Organ
Pernafasan

Cara
Pembiakan

Litupan Badan

Habitat

Contoh Haiwan
SOALAN OBJEKTIF

1. Haiwan Vertebrata ialah haiwan yang mempunyai tulang belakang. Haiwan manakah
merupakan haiwan Vertebrata?

A. Cacing
B. Udang
C. Ular
D. Lebah

2. Haiwan Invertebrata ialah haiwan yang tidak mempunyai tulang belakang. Haiwan
manakah merupakan haiwan Invertebrata?
A. Burung
B. Kuda
C. Ikan
D. Nyamuk

3. Kura-kura dan buaya di kelaskan sebagai haiwan...

A. Mamalia
B. Ikan
C. Reptilia
D. Ampibia

4. Ayam, burung dan itik dikelaskan sebagai haiwan...

A. Mamalia
B. Ikan
C. Burung
D. Ampibia

5. Haiwan vertebrata ialah.....

A. Haiwan yang mempunyai tulang belakang

B. Haiwan yang tidak mempunyai tulang belakang
C. cacing tidak mempunyai tulang belakang
D. ular
6. Kuda dan ikan adalah haiwan…

A. Inveretebrata
B. Vertebrata

7. Haiwan di bawah adalah haiwan invertebrata kecuali..

A.

B.

C.

8. Itik dikelaskan dalam kumpulan haiwan yang

A. vertebrata

B. invertebrata
9. Harimau merupakan haiwan yang mempunyai tulang belakang. Haiwan ini
mempunyai ciri khusus yang boleh dikelaskan kepada

A. amfibia
B. reptilia
C. mamalia
D. burung
E. ikan

10. Haiwan amfibia bernafas melalui peparu dan kulit lembap. Haiwan ini hidup di.....

A. darat
B. air
C. angkasa
D. darat dan air