SPRAWDZIAN UMIEJĘTNOŚCI Z CHEMII

DLA KLASY I GIMNAZJUM

Zakres materiału:

Sprawdzian obejmuje wiadomości i umiejętności z zakresu dwóch działów:

 „Substancje chemiczne i ich przemiany”
 „Atom i cząsteczka”
wg programu autorstwa T. Kulawik i M. Litwin „Program nauczania chemii w
gimnazjum” (Wydawnictwo „Nowa Era”)

Typ sprawdzianu:

Sprawdzian wielopoziomowy zawierający zadania otwarte i zamknięte z

uwzględnieniem poziomu wykraczającego.

Sprawdzian zawiera 15 zadań (5 zadań zamkniętych i 10 zadań otwartych).

Zadanie *15 jest zadaniem dodatkowym na ocenę celującą. Uczniowie rozwiązują
zadania w czasie 45 minut.

Sprawdzian opracowała:
Beata Sokołowska – Publiczne Gimnazjum w Szepietowie
 KARTOTEKA SPRAWDZIANU

Numer Badana umiejętność Poziom Liczba

zadania wymagań punktów
1. Znajomość metod rozdzielania mieszanin na składniki. P 2

2. Identyfikowanie substancji na podstawie ich właściwości. P 3

3. Rozumienie pojęć: zjawisko fizyczne i reakcja PP 3

chemiczna.

4. Obliczanie zawartości składników powietrza w PP 2

pomieszczeniach o podanych wymiarach.
5. Znajomość skutków efektu cieplarnianego i kwaśnych PP 1
deszczy.
6. Rozumienie pozytywnych i negatywnych skutków P 1
wytwarzania i stosowania izotopów promieniotwórczych.
7. Wskazywanie substratów i produktów reakcji P 1
chemicznej.

8. Odczytywanie ilości atomów (cząsteczek) zapisywanych P 1

z użyciem symboliki chemicznej.
9. Obliczanie liczby atomów wchodzących w skład kilku P 1
cząsteczek związku chemicznego.
10. Znajomość budowy atomu i cech cząstek elementarnych. P 7

11. Rozumienie zależności między budową atomu, a jego P + PP 3+2

położeniem w układzie okresowym.
12. Ustalanie wzorów sumarycznych i strukturalnych P 2
związków chemicznych na podstawie nazwy.
13. Uzupełnianie współczynników stechiometrycznych w P 2+2
równaniach reakcji i określanie typu reakcji.
14. Zapisywanie równań reakcji chemicznych na podstawie PP 4+2
zapisu słownego i odczytywanie równań z zastosowaniem
słownictwa chemicznego.
*15. Identyfikowanie substancji chemicznych na podstawie W
informacji cząstkowych.

Razem: 39 punktów

( 25 P + 14 PP )

Punktacja:

0 – 12 pkt. niedostateczny
13 – 19 pkt. dopuszczający
 20 – 28 pkt. dostateczny
29 – 34 pkt. dobry
35 – 39 pkt. bardzo dobry
limit punktów na bdb + zadanie *15 – celujący

SPRAWDZIAN UMIEJĘTNOŚCI Z CHEMII DLA KLASY I GIMNAZJUM

GRUPA 1

Imię i nazwisko Klasa Liczba Ocena

punktów

Przystępujesz do badania umiejętności z chemii z zakresu dwóch działów: „Substancje

chemiczne i ich przemiany” i „Atom i cząsteczka”. Sprawdzian zawiera 15 zadań, na rozwiązanie
których masz 45 minut. W zadaniach 5 – 9 zaznacz tylko jedną prawidłową odpowiedź. Zadanie *15
jest zadaniem dodatkowym na ocenę celującą.
Czytaj bardzo uważnie wszystkie polecenia. Nie używaj korektora.
Powodzenia!

1. Opisz, w jaki sposób rozdzielisz mieszaninę piasku z solą.

2. Jakie gazy można zidentyfikować podanymi metodami?

a) po wprowadzeniu tego gazu do wody wapiennej zaobserwujemy jej zmętnienie -

________________
b) żarzące się łuczywko zapala się w tym gazie jasnym płomieniem - ________________
c) po włożeniu palącego się łuczywka do tego gazu usłyszymy charakterystyczny dźwięk
- __________

3. Postaw znak X przy procesach, które są reakcjami chemicznymi:

 spalanie papieru
rozpuszczanie cukru w wodzie
mielenie orzechów
spalanie magnezu w tlenie
skraplanie pary wodnej
powstawanie wody w wyniku łączenia się wodoru z tlenem

4. Na diagramie kołowym przedstawiono skład procentowy

powietrza.
Ile m3 tlenu znajduje się w klasie o wymiarach
6m x 4m x 2,5m?

5. Skutkiem efektu cieplarnianego jest:

a) zwiększona zawartość pyłów w powietrzu,

b) stopniowy wzrost średniej temperatury powietrza,
c) niszczenie roślinności,
d) obecność w atmosferze Ziemi zwiększonej ilości ozonu.

6. Pozytywnym skutkiem wytwarzania i stosowania izotopów promieniotwórczych jest:

a) produkcja energii elektrycznej,

b) produkcja bomb atomowych,
c) choroba popromienna,
d) zmiany genetyczne.

7. Przebieg pewnej reakcji jest następujący: magnez + dwutlenek węgla  tlenek

magnezu + węgiel.
Produktami tej reakcji są:

a) magnez i tlenek magnezu,

b) dwutlenek węgla i węgiel,
c) magnez i dwutlenek węgla,
d) tlenek magnezu i węgiel.

8. Zapis 4Cl2 oznacza:

a) cztery atomy chloru,

b) cztery dwuatomowe cząsteczki chloru,
 c) dwie czteroatomowe cząsteczki chloru,
d) osiem cząsteczek chloru.

9. Która odpowiedź poprawnie podaje liczbę i rodzaj atomów wchodzących w skład trzech
cząsteczek wody – 3H2O?
a) sześć atomów wodoru i jeden atom tlenu,
b) dwa atomy wodoru i jeden atom tlenu,
c) sześć atomów wodoru i trzy atomy tlenu,
d) dwa atomy wodoru i trzy atomy tlenu.

10. Atom to najmniejsza część pierwiastka zachowująca jego właściwości chemiczne. Wiemy,
że atom składa się z jeszcze mniejszych cząstek. Uzupełnij poniższe zdania dotyczące
budowy atomów.

Atom zbudowany jest z ............................................... oraz krążących wokół

niego ........................................ W skład jądra atomowego wchodzą ................................. i
................................. Ładunek ................................... jest ujemny,
ładunek ....................................... jest dodatni, natomiast......................................... jest
elektrycznie obojętny (ładunek zerowy).

11. Korzystając z układu okresowego uzupełnij tabelkę:

Nazwa Liczba Liczba Liczba Liczba Liczba Nr Liczba Nr Liczba

pierwiastka Symbol atomowa protonów elektronów masowa neutronów okresu powłok grupy elektronów
elektronowych walencyjnych

glin

12. Napisz wzór sumaryczny i strukturalny tlenku fosforu (V).

13. Dobierz współczynniki w równaniach. Określ typ reakcji.

HgO  Hg + O2 ................................

Al + Cl2  AlCl3 .................................

14. Napisz i uzgodnij równania reakcji chemicznych.

 a) glin + tlen  tlenek glinu

b) tlenek srebra (I)  srebro + tlen

Odczytaj równanie, które zapisałeś (-aś) w podpunkcie a):

.......................................................................................................................................................
...................
.......................................................................................................................................................
...................

*15. Odgadnij nazwy substancji, jeżeli wiadomo, że:

 gdy działamy substancją 2 na 1 w podwyższonej temperaturze, to powstaje tlenek
metalu i wydziela się substancja 3,
 substancja 2 łączy się z substancją 4 w reakcji spalania, której produktem jest biały
proszek,
 z połączenia substancji 3 i 4 powstaje substancja 1,
 człowiek nie mógłby żyć bez substancji 1 i 4,
 substancja 1 to związek chemiczny, a 2, 3 i 4 to pierwiastki chemiczne.

1- .............................. 2 - .............................. 3 - .............................. 4

- ..............................

SPRAWDZIAN UMIEJĘTNOŚCI Z CHEMII DLA KLASY I GIMNAZJUM

GRUPA 2

Imię i nazwisko Klasa Liczba Ocena

punktów

Przystępujesz do badania umiejętności z chemii z zakresu dwóch działów: „Substancje

chemiczne i ich przemiany” i „Atom i cząsteczka”. Sprawdzian zawiera 15 zadań, na rozwiązanie
których masz 45 minut. W zadaniach 5 – 9 zaznacz tylko jedną prawidłową odpowiedź. Zadanie *15
jest zadaniem dodatkowym na ocenę celującą.
Czytaj bardzo uważnie wszystkie polecenia. Nie używaj korektora.
Powodzenia!
1. Opisz, w jaki sposób rozdzielisz mieszaninę cukru z piaskiem.

2. Jakie gazy można zidentyfikować podanymi metodami?

a) po włożeniu palącego się łuczywka do tego gazu usłyszymy charakterystyczny dźwięk

- __________
b) żarzące się łuczywko zapala się w tym gazie jasnym płomieniem - ________________
c) po wprowadzeniu tego gazu do wody wapiennej zaobserwujemy jej zmętnienie -
________________

3. Postaw znak X przy procesach, które są zjawiskami fizycznymi:

spalanie świecy
rozpuszczanie soli w wodzie
cięcie papieru
spalanie magnezu w tlenie
topnienie lodu
rdzewienie metalu

4. Na diagramie kołowym przedstawiono skład procentowy

powietrza.
Ile m3 azotu znajduje się w klasie o wymiarach
2,5m x 3m x 4m?
5. Skutkiem kwaśnych deszczów jest:

a) zatrzymanie energii cieplnej przez ozon,

b) zakwaszanie gleby i wód naturalnych,
c) stopniowy wzrost średniej temperatury powietrza,
d) wzrost ilości dwutlenku węgla w powietrzu.

6. Negatywnym skutkiem wytwarzania i stosowania izotopów promieniotwórczych jest:

a) badanie budowy materii,

b) leczenie nowotworów,
c) choroba popromienna,
d) określanie wieku próbek geologicznych.

7. Przebieg pewnej reakcji jest następujący: magnez + dwutlenek węgla  tlenek

magnezu + węgiel.
Substratami tej reakcji są:

a) magnez i tlenek magnezu,

b) dwutlenek węgla i węgiel,
c) magnez i dwutlenek węgla,
d) tlenek magnezu i węgiel.

8. Zapis 2P4 oznacza:

a) dwa atomy fosforu,

b) cztery dwuatomowe cząsteczki fosforu,
c) dwie czteroatomowe cząsteczki fosforu,
d) osiem cząsteczek fosforu.

9. Która odpowiedź poprawnie podaje liczbę i rodzaj atomów wchodzących w skład trzech
cząsteczek dwutlenku węgla – 3CO2 ?
a) jeden atom węgla i sześć atomów tlenu,
b) trzy atomy węgla i sześć atomów tlenu,
c) jeden atom węgla i dwa atomy tlenu,
d) trzy atomy węgla i trzy atomy tlenu.

10. Atom to najmniejsza część pierwiastka zachowująca jego właściwości chemiczne. Wiemy,
że atom składa się z jeszcze mniejszych cząstek. Uzupełnij poniższe zdania dotyczące
budowy atomów.

Atom zbudowany jest z maleńkiego ......................................., otoczonego

poruszającymi się ........................................ W skład jądra atomowego
wchodzą ................................... i ............................................ Proton posiada elementarny
ładunek ..........................................., elektron - ....................................., a
neutron ................................................................
11. Korzystając z układu okresowego uzupełnij tabelkę:

Nazwa Liczba Liczba Liczba Liczba Liczba Nr Liczba Nr Liczba

pierwiastka Symbol atomowa protonów elektronów masowa neutronów okresu powłok grupy elektronów
elektronowych walencyjnych

fosfor

12. Napisz wzór sumaryczny i strukturalny tlenku azotu (III).

13. Dobierz współczynniki w równaniach. Określ typ reakcji.

N2O5  N2 + O2 ................................

Cu + O2  CuO .................................

14. Napisz i uzgodnij równania reakcji chemicznych.

a) tlenek sodu ® sód + tlen

b) żelazo + tlen  tlenek żelaza (III)

Odczytaj równanie, które zapisałeś (-aś) w podpunkcie b):

.......................................................................................................................................................
...................
.......................................................................................................................................................
...................

*15. Odgadnij nazwy substancji, jeżeli wiadomo, że:

 gdy działamy substancją 2 na 1 w podwyższonej temperaturze, to powstaje tlenek
metalu i wydziela się substancja 3,
 substancja 2 łączy się z substancją 4 w reakcji spalania, której produktem jest biały
proszek,
  z połączenia substancji 3 i 4 powstaje substancja 1,
 człowiek nie mógłby żyć bez substancji 1 i 4,
 substancja 1 to związek chemiczny, a 2, 3 i 4 to pierwiastki chemiczne.

1- .............................. 2 - .............................. 3 - .............................. 4

- ..............................