ΕΥΡΕΣΗ

ΜΕΙΖΟΝΩΝ ΚΛΙΜΑΚΩΝ ΣΤΙΣ ΟΠΟΙΕΣ ΑΝΗΚΕΙ ΔΟΣΜΕΝΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ

Για να βρούμε σε ποιες μείζονες κλίμακες ανήκει ένα δοσμένα διάστημα πρέπει να γνωρίζουμε:
• Τα διαστήματα στις βαθμίδες της μείζονος κλίμακας
• Τις διαστηματικές αποστάσεις κάθε βαθμίδας από την τονική

Α. ΤΑ ΔΙΑΣΤΗΜΑΤΑ ΣΤΙΣ ΒΑΘΜΙΔΕΣ ΤΗΣ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΚΛΙΜΑΚΑΣ

Κάθε μείζων κλίμακα έχει:

1. Δύο μικρές δεύτερες , στις βαθμίδες III - IV και VII - I.

Ολες οι υπόλοιπες δεύτερες (5 συνολικά) είναι δεύτερες μεγάλες (βαθμίδες: I - II, II - III, IV - V, V - VI,
VI - VII)
2. Τρεις μεγάλες τρίτες, στις βαθμίδες I - III, IV - VI και V - VII.
Ολες οι υπόλοιπες τρίτες (4 συνολικά) είναι τρίτες μικρές (βαθμίδες: II - IV, III - V, VI -I, VII - II)
3. Μία αυξημένη τέταρτη, στις βαθμίδες IV - VII.
Ολες οι υπόλοιπες τέταρτες (6 συνολικά) είναι τέταρτες καθαρές (βαθμίδες: I - IV, II - V, III - VI, V - I, VI
- II, VII - III)
ΠΙΝΑΚΑΣ 1
ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΑΡΙΘΜΟΣ ΒΑΘΜΙΔΕΣ

2μ 2 III - IV, VII - I

2Μ 5 I - II, II - III, IV - V, V - VI, VI - VII

3Μ 3 I - III, IV - VI, V - VII

3μ 4 II - IV, III - V, VI - I, VII - II

4Α 1 IV - VII

4Κ 6 I - IV, II - V, III - VI, V- I, VI - II, VII - III

Για να βρούμε σε ποιες βαθμίδες της μείζονος κλίμακας υπάρχουν διαστήματα μεγαλύτερα από 4η
χρησιμοποιούμε την αντιστροφή των διαστημάτων. Ετσι βρίσκουμε ότι μια μείζονα κλίμακα έχει:

4. Μία ελαττωμένη πέμπτη (αντίστροφη της αυξημένης τέταρτης), στις ίδιες βαθμίδες αλλά με
αντίστροφη φορά: VII - IV (αντί IV - VII). Ολες οι υπόλοιπες πέμπτες είναι καθαρές
5. Τρεις μικρές έκτες (αντίστροφες από τις μεγάλες τρίτες). Ολες οι υπόλοιπες έκτες είναι μεγάλες
6. Δύο μεγάλες έβδομες (Αντίστροφες από τις μικρές δεύτερες) και πέντε μικρές

Προσέξτε την αντίστροφη φορά που έχουν οι βαθμίδες στον ΠΙΝΑΚΑ 2 σε σχέση με αυτές του ΠΙΝΑΚΑ 1:

ΠΙΝΑΚΑΣ 2
ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΑΡΙΘΜΟΣ ΒΑΘΜΙΔΕΣ

7Μ 2 IV - III, I - VII

7μ 5 II - I, III - II, V - IV, VI - V, VII - VI

6μ 3 III - I, VI - IV, VII - V

6Μ 4 IV - II, V - III, I - VI, II - VII

5ε 1 VII - IV

5Κ 6 IV - I, V - II, VI - III, I - V, II - VI, III - VII

Β. ΔΙΑΣΤΗΜΑΤΙΚΕΣ ΑΠΟΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΘΕ ΒΑΘΜΙΔΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΟΝΙΚΗ
Στον παρακάτω πίνακα βλέπουμε την απόσταση που έχει η κάθε νότα της κλίμακας από την τονική. Ετσι,
π.χ. αν γνωρίζουμε ότι η IV είναι η νότα ΡΕ μπορούμε, κατεβαίνοντας μια 4Κ προς τα κάτω, να βρούμε ότι
η τονική είναι η νότα ΛΑ και επομένως η κλίμακά μας η ΛΑ μείζων.

ΠΙΝΑΚΑΣ 3

Γ. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΕΥΡΕΣΗΣ ΜΕΙΖΟΝΩΝ ΚΛΙΜΑΚΩΝ ΣΤΙΣ ΟΠΟΙΕΣ ΑΝΗΚΕΙ ΔΟΣΜΕΝΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ

Εστω ότι δίνεται το παρακάτω διάστημα και ζητείται να βρεθεί
α) σε ποιες μείζονες κλίμακες ανήκει και
β) σε ποιες αντίστοιχες βαθμίδες της κάθε κλίμακας

1ο ΒΗΜΑ:
Αναγνωρίζουμε το διάστημα: είναι 3Μ.
2ο ΒΗΜΑ:
Ρωτάμε: σε ποιες βαθμίδες της μείζονος κλίμακας συναντάμε διαστήματα 3ης μεγάλης; Η απάντηση
βρίσκεται στον ΠΙΝΑΚΑ 1: Κάθε μείζονα κλίμακα έχει 3 μεγάλες τρίτες, στις βαθμίδες I - III, IV - VI και
V - VII. Επομένως, οι νότες ΝΤΟ - ΜΙ είναι αντίστοιχα I και III σε μία μείζονα κλίμακα, IV και VI σε μία
δεύτερη και V - VII σε μία τρίτη κλίμακα:

α) I — III
β) IV — VI
γ) V — VII
3ο ΒΗΜΑ:
Με τη βοήθεια του ΠΙΝΑΚΑ 3 βρίσκουμε τις αντίστοιχες τονικές:
α) Οταν η ΝΤΟ είναι I, είναι η τονική της ΝΤΟ μείζονος.
β) Οταν η ΝΤΟ είναι IV για να βρούμε την τονική κατεβαίνουμε 4Κ προς τα κάτω και βρίσκουμε τη νότα
ΣΟΛ (Εναλλακτικά, μπορούμε να ανέβουμε 3μ από τη ΜΙ: βρίσκουμε και πάλι ΣΟΛ)
γ) Οταν η ΝΤΟ είναι V και η ΜΙ VII ο πιο σύντομος δρόμος είναι να ανέβουμε μια 2μ από το ΜΙ και να
φτάσουμε στη νότα ΦΑ

α) I — III στη ΝΤΟ μείζονα
β) IV — VI στη ΣΟΛ μείζονα
γ) V — VII στη ΦΑ μείζονα