You are on page 1of 70

Σεισμικοί αποσβεστήρες

1. Γενικά
Η ανέγερση υψηλότερων, ελαφρότερων και πιο εύκαμπτων κατασκευών, που με την πάροδο του
χρόνου γίνεται επιτακτικότερη, κατέστη εφικτή με την ανάπτυξη της τεχνολογίας των υλικών, των
μεθόδων παραγωγής και ανέγερσης, αλλά και λόγω της εξαιρετικής βελτίωσης των υπολογιστικών
μεθόδων μέσω των ηλεκτρονικών υπολογιστών.
Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τις συνεχώς αυξανόμενες απαιτήσεις για ασφάλεια, άνεση και
λειτουργικότητα, τόσο έναντι σπανιοτέρων καταστρεπτικών φορτίσεων (π.χ. έντονες σεισμικές
διεγέρσεις), αλλά και συχνότερων, όπως οι ανεμοπιέσεις που δέχονται τα υψηλά κτίρια, οδήγησε
τους μηχανικούς στην ανάπτυξη συστημάτων ελέγχου της απόκρισης των δομημάτων και των
ταλαντώσεων τους (structural control systems).
Σύμφωνα με τις συμβατικές μεθόδους σχεδιασμού, ο έλεγχος της απόκρισης επιτυγχάνεται
επιλέγοντας με κατάλληλο τρόπο την μάζα και την δυσκαμψία του δομήματος, επηρεάζοντας έτσι τα
βασικά δυναμικά χαρακτηριστικά του. Αντίθετα, σχεδιάζοντας μια κατασκευή με συστήματα ελέγχου,
αυτό επιτυγχάνεται κυρίως με την αύξηση της ενέργειας που αποσβένεται από το δόμημα, σε
συνδυασμό ή μη με την μεταβολή της μάζας ή και της δυσκαμψίας. Γι' αυτό τα περισσότερα
συστήματα ελέγχου έχουν ως συνθετικό της ονομασίας τους τον όρο αποσβεστήρας (damper).
Στα συμβατικά δομήματα η απορρόφηση της εισερχόμενης ενέργειας από την δυναμική διέγερση
γίνεται από τα φέροντα στοιχεία (π.χ. δοκοί, υποστυλώματα) αλλά και τα μη φέροντα (π.χ.
τοιχοπληρώσεις). Αποτέλεσμα αυτού, είναι τα καταπονούμενα στοιχεία να υφίστανται βλάβες με
μεγάλο κόστος, τόσο όσον αφορά τα υλικά και τις απαιτούμενες εργασίες, αλλά και την συχνά
απαιτούμενη διακοπή της λειτουργίας του δομήματος κατά την φάση της αποκατάστασης. Αντίθετα,
στα δομήματα που έχουν εγκατασταθεί συστήματα ελέγχου, το μεγαλύτερο ποσοστό της ενέργειας
απορροφάται από τα συστήματα αυτά, με ή χωρίς βλάβες που απαιτούν την αντικατάστασή τους. Οι
βλάβες στα συστήματα ελέγχου έχουν εν γένει πολύ μικρότερο κόστος αποκατάστασης δεδομένου
ότι αυτά δεν συμμετέχουν στην ανάληψη λειτουργικών φορτίων της κατασκευής, οπότε μπορούν να
αφαιρεθούν και να επισκευασθούν ή να αντικατασταθούν χωρίς να απαιτηθεί η διακοπή της χρήσης
του δομήματος.
Πλήρως λειτουργικό Κατοικήσιμο Επισφαλές Ετοιμόρροπο
Στάθμη 1 Στάθμη 2 Στάθμη 3 Στάθμη 4

Συχνοί σεισμοί
(75ετίας) Μη αποδεκτή
επίδοση
Ενδεχόμενοι
σεισμοί (200ετίας)

Σπάνιοι σεισμοί
(500ετίας)
Πολύ σπάνιοι σεισμοί
(1000ετίας)

Βασικός στόχος
Πιθανότητα

Ουσιώδης στόχος
50ετίας

Κρίσιμος στόχος
ασφαλείας
Συνολική πλευρική
διατμητική δύναμη

Απαιτήσεις απόκρισης
των δομημάτων στον
σεισμό

Πλευρική μετακίνηση
στο δώμα
2. Κατηγοριοποίηση Συστημάτων Ελέγχου Απόκρισης
Η βασική κατηγοριοποίηση των συστημάτων ελέγχου είναι η εξής:
i. Συστήματα παθητικού ελέγχου (Passive Control Devices)
Λειτουργούν χωρίς εξωτερική πηγή ενεργείας και είναι σχετικά χαμηλού κόστους.
ii. Συστήματα ενεργητικού ή ημιενεργητικού ελέγχου (Active or Semi-active Control Devices).
Για την λειτουργία τους απαιτείται εξωτερική πηγή ενεργείας. Χαρακτηρίζονται ως "έξυπνα"
συστήματα και η λειτουργία τους βασίζεται σε ηλεκτρονικά μέσα υψηλής τεχνολογίας.
iii. Υβριδικά συστήματα (Hybrid Control Devices).
Τα συστήματα αυτά αποτελούν συνδυασμό των παραπάνω. Η εξωτερική τροφοδοσία ενέργειας
δεν είναι απαραίτητη για την λειτουργία τους, αλλά ενισχύει την αποδοτικότητα τους.

Διάγραμμα 1
Διάκριση Συστημάτων
Ελέγχου Απόκρισης ως προς
την τροφοδότησή τους
Ανάλογα με την θέση εγκατάστασής τους, τα συστήματα ελέγχου διακρίνονται ως εξής:
i. Συστήματα εξωτερικού τύπου (External Insulation Type)
Τα συστήματα τοποθετούνται εξωτερικά της κατασκευής, με συνηθέστερη την περίπτωση
της σεισμικής μόνωσης, που τα συστήματα τοποθετούνται στην βάση του δομήματος.
ii. Συστήματα εσωτερικού τύπου (Internal - non- Insulation Type)
Τοποθετούνται στο εσωτερικό του δομήματος. Αντιπροσωπευτικότερο παράδειγμα αυτών
είναι τα συστήματα απορρόφησης ενέργειας (Energy Dissipation Devices).

Διάγραμμα 2
Διάκριση των Συστημάτων
Ελέγχου Απόκρισης με βάση
την θέση τους στο δόμημα.

Ανάλογα δε με τα δυναμικά τους χαρακτηριστικά και τον τρόπο δράσης τους τα συστήματα
αποσβέσεως διακρίνονται στις ακόλουθες κατηγορίες:
i. Συστήματα που επιφέρουν μεταβολή της ακαμψίας της κατασκευής, με στόχο η
ιδιοπερίοδος του δομήματος να απομακρυνθεί από τις δεσπόζουσες περιόδους της
εξωτερικής φόρτισης. Τέτοια είναι τα συστήματα σεισμικής μόνωσης των κατασκευών.
ii. Συστήματα που βασίζονται στην αύξηση της απόσβεσης του δομήματος, ώστε να
επιτευχθεί ο έλεγχος των μετακινήσεων και των επιταχύνσεων αυτού.
iii. Συστήματα που επιδιώκουν την ανακατανομή της μάζας της κατασκευής, των οποίων
η αρχή λειτουργίας είναι ανάλογη μ' αυτήν της πρώτης κατηγορίας, δοθέντος ότι και
αυτά αποσκοπούν κυρίως στην μεταβολή των ιδιοπεριόδων του δομήματος.
Διάγραμμα 3
Διάκριση Συστημάτων Ελέγχου
Απόκρισης με βάση την αρχή
λειτουργίας τους

3.1 Συστήματα Παθητικού Ελέγχου


Τα συστήματα παθητικού ελέγχου είναι αδρανή συστήματα και δεν απαιτούν εξωτερική τροφοδοσία
για την λειτουργία τους. Διακρίνονται στις ακόλουθες τρεις κατηγορίες:
i. Συστήματα σεισμικής μόνωσης (Base Isolation Systems).
ii. Συστήματα απορρόφησης ενέργειας (Energy Dissipation Devices).
iii. Αποσβεστήρες μάζας (Mass Dampers).
3.1.1 Συστήματα σεισμικής μόνωσης
Η σεισμική μόνωση επιτυγχάνεται με την χρήση ειδικών συσκευών, οι οποίες ονομάζονται
μονωτήρες και τοποθετούνται μεταξύ καταστρώματος και βάθρων στην περίπτωση γεφυρών και
στην διεπιφάνεια θεμελίωσης και ανωδομής, στην περίπτωση των κτιριακών έργων (Εικόνα 1).
Οι μονωτήρες λόγω της μικρής οριζόντιας ακαμψίας τους παραλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος
των μετακινήσεων, ενώ η ανωδομή παρουσιάζει πολύ μικρές σχετικές μετακινήσεις (inter-story
drifts), άρα μικρή καταπόνηση. Επιπρόσθετα, επειδή η κατακόρυφη ακαμψία των μονωτήρων είναι
πολύ μεγάλη, βελτιώνεται και η ευστάθεια του δομήματος έναντι λικνισμού (rocking) (Εικόνα 2).
Τα χαρακτηριστικότερα είδη μονωτήρων είναι τα ακόλουθα:
i. Μονωτήρες με βάση το ελαστομερές (Εικόνα 3). Στην κατηγορία αυτή ανήκουν τα κοινά
εφέδρανα από φυσικά ή συνθετικά υλικά χαμηλής απόσβεσης (ΕΙΒ - Elastomeric
Bearings).
ii. Μονωτήρες ολίσθησης (Εικόνα 4). Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα είναι τα συστήματα
τριβής που βασίζονται στην αρχή του εκκρεμούς (FPS - Friction Pendulum System).
Σημειώνεται ότι τα συστήματα αυτά δεν αυξάνουν σημαντικά την απόσβεση του
δομήματος όποτε, από την άποψη αυτή, δεν θεωρούνται ιδιαιτέρως αποδοτικά.
iii. Μονωτήρες με σημαντική απόσβεση (Εικόνα 5). Στους μονωτήρες αυτούς ανήκουν τα
ελαστομερή εφέδρανα με πυρήνα μολύβδου για την αύξηση του λόγου απόσβεσης (LRB -
Lead Rubber Bearings). Τα συστήματα αυτά συνδυάζουν την μείωση της ακαμψίας με την
αύξηση της απόσβεσης του δομήματος της ανωδομής κατά 10% έως 20%.
Απόκριση συμβατικού και σεισμικά μονωμένου κτιρίου με εφαρμογή ελαστομερών εφεδράνων
Εγκατάσταση μονωτήρα ολίσθησης
Συνήθης λειτουργία Συνήθης λειτουργία

Σεισμική φόρτιση Σεισμική φόρτιση

Λειτουργικά χαρακτηριστικά εφεδράνων ολίσθησης απλής και διπλής λειτουργίας


Το τρισδιάστατο
σύστημα σεισμικής
απομόνωσης του
πύργου Chisuikan στο
Τόκυο.
Η απομόνωση κατά την
κατακόρυφο
επιτυγχάνεται με
αερόσουστες
τοποθετημένες επάνω
στους μπλε κυλίνδρους
και τους ασημί
αποσβεστήρες.
Η οριζόντια απομόνωση
επιτυγχάνεται με το
εφέδρανο που είναι
τοποθετημένο επάνω
από τις κόκκινες
δοκούς.
Σύνθετο σύστημα σεισμικής απομόνωσης
Διαγώνιος σύνδεσμος με Σύνδεσμος σχήματος "Λ" με Σύνδεσμος σχήματος "Λ" με
βισκοελαστικό αποσβεστήρα ιξώδεις αποσβεστήρες ιξωδοελαστικούς αποσβεστήρες

Αποσβεστήρες τριβής Αποσβεστήρας συντονισμένων Αποσβεστήρας


σε χιαστί διάταξη στηλών ρευστού συντονισμένου ρευστού

ελατήριο ενεργοποιητής
αποσβεστήρας

Αποσβεστήρας Αποσβεστήρας Υβριδικός


συντονισμένης μάζας ενεργοποιούμενης μάζας αποσβεστήρας μάζας
3.1.2 Συστήματα απορρόφησης ενέργειας
Πρόκειται για μικρές συσκευές οι οποίες χρησιμοποιούνται συνήθως στα χιαστί των υψηλών κτιρίων
και σπανιότερα σε γέφυρες και εδράσεις γεφυρών. Τοποθετούνται στο δόμημα για την μείωση της
καταπόνησης της κατασκευής. Χαρακτηριστικά είδη αυτών είναι τα εξής:
Μεταλλικοί αποσβεστήρες (Metallic Dampers, Εικόνα 6α)
Η λειτουργία τους βασίζεται στην υστέρηση που εμφανίζουν τα μέταλλα κατά την παραμόρφωσή
τους όταν εισέρχονται στην ανελαστική περιοχή (Εικόνα 6β). Επιπρόσθετα συντελούν στην αύξηση
της ακαμψίας της κατασκευής (A.D.A.S. - Added Damping and Stiffness).
Επειδή η κατασκευή αυτών γίνεται από πολλά μεταλλικά ελάσματα τοποθετημένα το ένα δίπλα στο
άλλο, συχνά στη βιβλιογραφία αναφέρονται και ως ''κηρήθρες'' (honeycomb dampers). Στην ίδια
κατηγορία μεταλλικών αποσβεστήρων συγκαταλέγονται και τα συστήματα τα οποία τοποθετούνται
στο διάκενο μεταξύ δύο όμορων κτιρίων έτσι ώστε να αποτρέψουν την πιθανή σύγκρουση τους
λόγω κάποιας δυναμικής τους κίνησης. Η ονομασία τους είναι ανάλογη της μορφή τους: τύπου
καμπάνας, πόμολου, κτλ. (Εικ. 6γ).

Εικόνα 6α : Εικόνα 6β : Εικόνα 6γ :


Μεταλλικός αποσβεστήρας Υστερητική συμπεριφορά Μεταλλικός αποσβεστήρας
μεταλλικών αποσβεστήρων μορφής καμπάνας
Μεταλλικός αποσβεστήρας T-ADAS

Μεταλλικός αποσβεστήρας X-ADAS


Μεταλλικός
αποσβεστήρας
με πλάκες
σχήματος "Χ"
σύνδεσμοι

2όροφο χαλύβδινο πλαίσιο με


μεταλλικούς αποσβεστήρες

Metallic Yielding-Friction Damper (MYFD)

Honeycomb Damper System


Μεταλλικοί αποσβεστήρες (Metallic Yield Dampers)
Μεταλλικός αποσβεστήρας υστέρησης
Scorpion Yielding Connector (SYC)
Αντικαταστάσιμες "ασφάλειες" υστέρησης μετάλλου
Μεταλλικός
αποσβεστήρας
υστέρησης
Αποσβεστήρες τριβής (Εικόνα 7α)

Οι αποσβεστήρες του τύπου αυτού (Friction Dampers) αποσβένουν ενέργεια μέσω της
αναπτυσσόμενης τριβής. Έχουν την δυνατότητα να αυξάνουν την ικανότητα απόσβεσης της
κατασκευής κατά 10% έως 20% χωρίς ιδιαίτερη μεταβολή της ιδιοπεριόδου της. Οι αποσβεστήρες
του τύπου αυτού δίνουν έναν ορθογώνιου τύπου βρόγχο υστέρησης (Εικόνα 7β). Η συνηθέστερη
μορφή φέρει διαμήκεις οπές στις οποίες τοποθετούνται κοχλίες (S.B.S. - Slotted Bolted Connection).
Αποσβεστήρας τριβής για
συνδέσμους εφελκυομένους-
θλιβομένους
Αποσβεστήρες τριβής για συνδέσμους
Friction Damper εφελκυομένους-θλιβομένους
Αποσβεστήρες τριβής σε διάφορες διατάξεις
Στρεφόμενοι
αποσβεστήρες τριβής
Στρεφόμενος αποσβεστήρας τριβής
Στρεφόμενος αποσβεστήρας τριβής
Στρεφόμενος αποσβεστήρας τριβής
Στρεφόμενος αποσβεστήρας τριβής
Ιξώδεις και ιξωδοελαστικοί αποσβεστήρες (Εικόνες 8, 9, 10 και 11)
Η λειτουργία των αποσβεστήρων του τύπου αυτού (Viscous and Viscoelastic Dampers),
στηρίζεται στην ικανότητα διαφόρων πολυμερών, τα οποία βρίσκονται σε ρευστή ή στερεά
κατάσταση, να αποσβένουν ενέργεια κατά την διατμητική παραμόρφωση τους και έτσι μπορούν
να αυξήσουν την ικανότητα απόσβεσης της κατασκευής κατά 10% έως 20%.
Ιξωδοελαστικοί αποσβεστήρες
Συνδυασμός μεταλλικών και ιξωδών αποσβεστήρων στην πρόσοψη κτιρίου
Ιξωδοελαστικοί αποσβεστήρες
Εφαρμογή ιξωδοελαστικών αποσβεστήρων
Εφαρμογή ιξωδοελαστικών αποσβεστήρων
Εφαρμογή ιξωδοελαστικού αποσβεστήρα
Εφαρμογή ιξωδοελαστικών αποσβεστήρων σε γέφυρα
Εφαρμογή ιξωδοελαστικών αποσβεστήρων σε γέφυρα
Αποσβεστήρες μάζας
Οι αποσβεστήρες μάζας (Mass Dampers), που αναφέρονται και ως αποσβεστήρες ταλαντώσεων
(Vibration Absorbers), είναι συσκευές μεγάλης μάζας που συνδέονται ελαστικά (μέσω ελατηρίων ή
ενιότε και ιξωδο-ελαστικών αποσβεστήρων) με τα φέροντα στοιχεία της κατασκευής.
Αρχή λειτουργίας: Οι αδρανειακές δυνάμεις που αναπτύσσονται στον αποσβεστήρα από μια
δυναμική διέγερση αντισταθμίζουν τις αδρανειακές δυνάμεις που αναπτύσσονται στο δόμημα από
την ίδια την διέγερση.
Για να είναι αποτελεσματικοί οι αποσβεστήρες μάζας, θα πρέπει η ιδιοσυχνότητα τους να βρίσκεται
κοντά σε κάποια από τις ιδιοσυχνότητες του δομήματος και γι' αυτό συχνά ονομάζονται
συντονισμένοι αποσβεστήρες μάζας (TMD - Tuned Mass Dampers). Όταν η μάζα του
αποσβεστήρα αποτελείται από ρευστό (συνήθως νερό), οι συσκευές αυτές ονομάζονται
αποσβεστήρες συντονισμένων δεξαμενών ρευστών (TLCD - Tuned Liquid Column Dampers).
Οι αποσβεστήρες μάζας έχουν αποδειχθεί πολύ αποτελεσματικοί, ιδιαίτερα στα υψηλά και εύκαμπτα
δομήματα. ΟΙ συνήθεις διαμορφώσεις των αποσβεστήρων μάζας είναι οι εξής:
TMD τύπου εκκρεμούς

Ολισθαίνοντος τύπου TMD


Κτίριο χωρίς TMD

Κτίριο εξοπλισμένο με TMD


Κινητικώς ισοδύναμη μάζα

Οριζόντια δόνηση Απόσβεση οριζοντίων δονήσεων με TMD


οριζόντιας δράσης

Κατακόρυφη δόνηση Απόσβεση κατακορύφων δονήσεων με TMD


κατακόρυφης δράσης
Αποσβεστήρες συντονισμένης μάζας
Αποσβεστήρας συντονισμένης μάζας
(TMD) σε πεζογέφυρα
Διάταξη αποσβεστήρα συντονισμένης μάζας υγρού
Στερέωση αποσβεστήρα συντονισμένης μάζας με τον φέροντα
οργανισμό του δομήματος με ιξωδοελαστικούς αποσβεστήρες
3.2 Συστήματα Ενεργητικού Ελέγχου - Ημιενεργητικά Συστήματα
Τα συστήματα ενεργητικού ελέγχου παρουσιάζουν τις ακόλουθες βασικές διαφορές σε σχέση με
τα παθητικά συστήματα:
Σε αντίθεση με τα παθητικά συστήματα, που αποτελούν αδρανείς συσκευές. Τα ενεργητικά
συστήματα απαιτούν μεγάλες ποσότητες ενέργειας ώστε να μπορούν να ασκήσουν επίσης
μεγάλες δυνάμεις αντιστάθμισης στο δόμημα.
Μέρος ενός τυπικού συστήματος ενεργητικού ελέγχου αποτελούν οι αισθητήρες (sensors) που
βρίσκονται τοποθετημένοι σε καίριες θέσεις του δομήματος ώστε να μετράν σε πραγματικό χρόνο
τα μεγέθη απόκρισης ή και τις δυνάμεις που αναπτύσσονται.
Τις πληροφορίες που συλλέγονται από τους αισθητήρες τους επεξεργάζεται, επίσης σε
πραγματικό χρόνο, ένας ηλεκτρονικός ελεγκτής (controller), ο οποίος υπολογίζει τις δυνάμεις που
πρέπει να ασκηθούν μέσω ειδικών μηχανισμών ενεργοποίησης (actuators) στο δόμημα για την
βέλτιστη απόκρισή του στην διέγερση.
Τα συστήματα ενεργητικού ελέγχου συνήθως είναι ανατροφοδοτούμενα (feedback). H αρχή
λειτουργίας ενός τέτοιου συστήματος παρουσιάζεται στο Διάγραμμα 4).
Παθητικού τύπου Ημι-ενεργητικού τύπου Ενεργητικού τύπου

Σχηματική παράσταση διαφόρων διατάξεων απόσβεσης αδρανειακού τύπου


Con: controller (ελεγκτής), a: actuator (ενεργοποιητής), Ex: excitation (διέγερση), S: sensor
(αισθητήρας), Μ: structure mass (μάζα δομήματος), m: tuned mass (συντονισμένη μάζα), k:
spring (ελατήριο), C: dumper (αποσβεστήρας)
Τα ημι-ενεργητικά συστήματα (semi-active systems), βασίζονται στην ίδια αρχή λειτουργίας με
τα ενεργητικά, αλλά απαιτούν πολύ λιγότερη ενέργεια. Κατά συνέπεια δεν μπορούν να ασκήσουν
δυνάμεις αρκετά μεγάλες ώστε να διατηρήσουν ακίνητη την κατασκευή, παρά μόνον δυνάμεις
ικανές να περιορίσουν την κίνηση της. Τα συστήματα αυτά μπορούν να αποσβένουν τις δονήσεις,
αλλά αδυνατούν να εισάγουν ενέργεια στην κατασκευή. Είναι πιο απλά, ανθεκτικά, αξιόπιστα και
οικονομικά σε σχέση με τα ενεργητικά, αλλά η αποτελεσματικότητά τους είναι μικρότερη.
Χαρακτηριστικός τύπος ημι-ενεργητικού συστήματος είναι οι αποσβεστήρες ελεγχόμενων
υγρών (semi-active fluid dampers) (Εικόνα 15). H λειτουργία τους στηρίζεται στην ικανότητα που
έχουν ορισμένα ιξώδη ρευστά να αλλάζουν την πυκνότητά τους υπό ορισμένες συνθήκες. Η
διαδικασία αυτή, που μπορεί να πραγματοποιηθεί σε ελάχιστο χρονικό διάστημα, (της τάξεως των
millisec), λαμβάνει χώρα όταν τα ρευστά εκτεθούν σε μαγνητικό πεδίο, στην περίπτωση των
μαγνητορεολογικών ρευστών (magnetoheological ''MR '' fluids), ή σε ηλεκτρικό πεδίο, στην
περίπτωση ηλεκτρορεολογικών ρευστών (electrorheological ''ER'' fluids).

Μαγνητική
ροή

Δοχείο εκτόνωσης
θερμικής διαστολής
ρευστού
Τριβάθμιο
έμβολο
Ρευστό
MR

Εικόνα 15 :
Αποσβεστήρας μαγνητορεολογικού
υγρού βάρους 12 ton
συσσωρευτής
πηνίο
έμβολο ρευστό MR
Υβριδικός αποσβεστήρας
Τύπου HiDAX-u,ο οποίος
λειτουργεί ως μηχανικός
παθητικός αποσβεστήρας υπό
κανονικές συνθήκες, αλλά έχει
την δυνατότητα ηλεκτρονικής
ενεργοποίησης για την
αντιστάθμιση των μικρού
εύρους δονήσεων που
δημιουργούνται από την δράση
του ανέμου.
Υβριδικός αποσβεστήρας
4. Παραδείγματα εφαρμογών Συστήμάτων Ελέγχου Απόκρισης
Σε δύο πεζογέφυρες στο Bellagio του Las Vegas ανοίγματος 46 και 38 m, έχουν εγκατασταθεί
παθητικά συστήματα απόσβεσης. Οι αρχιτεκτονικές απαιτήσεις οδήγησαν στην επιλογή
καταστρωμάτων στατικού ύψους 2,00 m, με αποτέλεσμα να υπάρχει κίνδυνος συντονισμού των
γεφυρών από την κίνηση των πεζών. Για τον λόγο αυτό, αποφασίσθηκε η τοποθέτηση έξι
συντονισμένων αποσβεστήρων μάζας (TMD) των 1.330 kg σε κάθε πεζογέφυρα (Εικόνα 16). Οι
αποσβεστήρες συντονίστηκαν στις ιδιοσυχνότητες των φορέων γεφυρών με βάση τα
αποτελέσματα δυναμικής ανάλυσης αυτών. Διαπιστώθηκε ότι ο λόγος απόσβεσης των γεφυρών
υπερδιπλασιάστηκε χάρις στα συστήματα απόσβεσης. Το συνολικό κόστος τοποθέτησης των
συστημάτων απόσβεσης ήταν μικρότερο από αυτό που θα απαιτούσε η αύξηση της ακαμψίας
των γεφυρών.

Εικόνα 16
Αποσβεστήρες συντονισμένης
μάζας στον φορέα της γέφυρας
Las Vegas Pedestrian Bridge TMD
Οι βάρους 1,2 ton TMD στους οβελίσκους του Emirates Towers Spire
Ουρανοξύστης 111 West 57th Street,
Νέα Υόρκη
Shinjuku Mitsui Building, Τόκυο
Στον πύργο Shinjuku Mitsui
στο Τόκυο έγινε η πρώτη
στην Ιαπωνία εγκατάσταση
υπερμεγέθους συστήματος
σεισμικού ελέγχου στην
οροφή, βάρους περίπου
1400 ton, το οποίο
επιτυγχάνει τον
υποδιπλασιασμό των
μακράς περιόδου
δονήσεων του δομήματος
λόγω σεισμικής δράσης.
Θέσεις τοποθέτησης TMD μάζας 5 ton στον πύργο Burj Al Arab στο Ντουμπάι
Μία από τις πιο εντυπωσιακές εφαρμογές αποσβεστήρα συντονισμένης μάζας σε διάταξη εκκρεμούς
έχει γίνει στο τρίτο υψηλότερο κτίριο του κόσμου, τον ύψους 508 m ουρανοξύστη Taipei 101 στην
Ταϊβάν. Για την αντιμετώπιση των μετακινήσεων των ανωτέρων ορόφων λόγω ανεμοπιέσεων που ήταν
30% με 40% μεγαλύτερες από τις επιτρεπόμενες για χρήση γραφείων, επιλέχθηκε η εγκατάσταση
αποσβεστήρα συντονισμένης μάζας βάρους 728 ton, σε διάταξη εκκρεμούς.Η διάταξη αυτή συνδέεται
μέσω καλωδίων και ιξωδο-ελαστικών αποσβεστήρων στα φέροντα στοιχεία των άνω ορόφων του
κτιρίου. Συνιστά επίσης αρχιτεκτονικό στοιχείο της κατασκευής, ορατό από τρεις εμπορικούς ορόφους.
Ο μεγαλύτερος σφαιρικός
αποσβεστήρας του κόσμου σε διάταξη
εκκρεμούς αποτελείται από 41
κυκλικές χαλύβδινες πλάκες διαφόρων
διαμέτρων από έλασμα πάχους 125
mm, συγκολλημένες μεταξύ τους, οι
οποίες διαμορφώνουν μια συμπαγή
σφαίρα διαμέτρου 5,5 m.
Άποψη του αποσβεστήρα συντονισμένης μάζας σε διάταξη εκκρεμούς
του ουρανοξύστη Taipei 101 στην Ταϊβάν
Βισκοελαστικοί αποσβεστήρες στην πεζογέφυρα Millennium Bridge στο Λονδίνο
Αποσβεστήρες
συντονισμένης μάζας στην
γέφυρα Infinity στο
Ηνωμένο Βασίλειο

You might also like