You are on page 1of 159

ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ

Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Οπλισµένου Σκυροδέµατος

Παραδείγµατα – Αριθµητικές Εφαρµογές

καθ. Σ. Η. ∆ρίτσος

Επιµέλεια: ∆ρ. Σ. ∆έµης

Πάτρα 2018

1
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ

Ευχαριστίες απευθύνονται στον ∆ρ. κ. Σωτήρη ∆έµη για την επιµέλεια του παρόντος
τεύχους.

i
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ.

Περιεχόµενα
Άσκηση 1η Υπολογισµός απαιτούµενου οπλισµού κάµψης χωρίς χρήση έτοιµων τύπων
ή πινάκων........................................................................................................ 1

Άσκηση 2η Πλάκα πρόβολος – Έλεγχος σε κάµψη και διάτµηση (1.35G+1.5Q) …..….. 5

Άσκηση 3η Πλάκα µίας διεύθυνσης δύο ίσων ανοιγµάτων – Έλεγχος σε κάµψη και
διάτµηση (1.35G+1.5Q) ................................................................................. 11

Άσκηση 4η Μονοπροέχουσα δοκός – Έλεγχος σε κάµψη (1.35G+1.5Q), εφαρµογή


κατασκευαστικών διατάξεων για ΚΠ Υ …………………………………… 20

Άσκηση 5η Μονοπροέχουσα δοκός – Έλεγχος σε κάµψη (1.35G+1.5Q), εφαρµογή


κατασκευαστικών διατάξεων για ΚΠ Υ, διπλός οπλισµός ………………… 33

Άσκηση 6η Μονοπροέχουσα δοκός (διατοµή πλακοδοκού) – Έλεγχος σε κάµψη


(1.35G+1.5Q) ................................................................................................. 41

Άσκηση 7η Πλάκα διπλός πρόβολος - Έλεγχος σε κάµψη και διάτµηση, πλάκας και
δοκού (1.35G+1.5Q) ………………………………………………………. 46

Άσκηση 8η Προσδιορισµός ροπής αντοχής ορθογωνικής διατοµής (συνεκτιµώντας την


παρουσία θλιβόµενου οπλισµού)................................……………………… 59

Άσκηση 9η Προσδιορισµός ροπής αντοχής διατοµής πλακοδοκού αγνοώντας την


ύπαρξη θλιβόµενου οπλισµού (εφελκυσµός άνω/κάτω πέλµα) …....………. 61

Άσκηση 10η Προσδιορισµός ροπής αντοχής διατοµής πλακοδοκού συνεκτιµώντας την


παρουσία θλιβόµενου οπλισµού (εφελκυσµός άνω/κάτω πέλµα) …....……. 64

Άσκηση 11η Προσδιορισµός ροπής αντοχής διατοµής πλακοδοκού (εφελκυσµός κάτω


πέλµα) ……………………………………………………………………… 67

Άσκηση 12η Έλεγχος διάτµησης στην δοκό της άσκ. 4 (1.35G+1.5Q), εφαρµογή
κατασκευαστικών διατάξεων για ΚΠΥ. …………….…………………....... 69

Άσκηση 13η Έλεγχος διάτµησης στην δοκό της άσκ. 4 για τη περίπτωση σεισµού
(G+0.3Q±E), εφαρµογή κατασκευαστικών διατάξεων για ΚΠΥ ….............. 79

Άσκηση 14η Έλεγχος διάτµησης στην δοκό της άσκ. 4 για τη περίπτωση σεισµού
(G+0.3Q±E), εφαρµογή κατασκευαστικών διατάξεων για ΚΠΥ,
υπολογισµός δισδιαγώνιου οπλισµού …………………………………….. 87

Άσκηση 15η Έλεγχος διάτµησης υποστυλώµατος για τη περίπτωση σεισµού


(διευθύνσεις Χ, Υ) µε αξονικό φορτίο που µπορεί να λάβει ένα εύρος
τιµών…………………………………………………........................…….. 95

Άσκηση 16η Υπολογισµός οπλισµού περίσφιγξης υποστυλώµατος (όπου ισχύει ο


κανόνας ικανοτικού σχεδιασµού) ………………………………………….. 104

i
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ.

Άσκηση 17η Προσδιορισµός καµπτικής αντοχής υποστυλώµατος για σεισµό κατά Χ και
υπό γωνία 45° – Έλεγχος διάτµησης για σεισµό κατά Χ - Υπολογισµός
οπλισµού περίσφιγξης στη βάση υποστυλώµατος ……...……………….... 110

Άσκηση 18η Έλεγχος σε κάµψη αµφιπροέχουσας πλάκας (1.35G+1.5Q)……...……. 121

Άσκηση 19η Έλεγχος σε κάµψη συνεχούς δοκού απείρων ίσων ανοιγµάτων


(1.35G+1.5Q) ………………………………………………………………. 129

Άσκηση 20η ‘Eλεγχος σε κάµψη στην στάθµη θεµελίωσης υποστυλώµατος


(G+0.6Q+Σεισµός) – Προσδιορισµός ελάχιστων απαιτούµενων
συνδετήρων σύµφωνα µε κατασκευαστικές διατάξεις, καθ’ όλο το ύψος
υποστυλώµατος …………………………………………………………….. 146

Άσκηση 21η Έλεγχος διάτµησης υποστυλώµατος τυπικού ορόφου πολυώροφης


οικοδοµής για την περίπτωση G+0.6Q+Σεισµός............................................ 155

ii
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 1η

ΑΣΚΗΣΗ 1

Να υπολογισθεί ο απαιτούµενος διαµήκης οπλισµός της παρακάτω διατοµής, χωρίς τη χρήση


έτοιµων τύπων ή πινάκων, για ροπή Md = 150 kNm. ∆ίνεται ότι η κατηγορία σκυροδέµατος
είναι C 16/20 και η ποιότητα χάλυβα οπλισµού S500.

h = 75 cm

b = 20 cm

ΕΠΙΛΥΣΗ

Η πορεία που ακολουθείται για την επίλυση της άσκησης είναι η εξής. Από ανάλυση
διατοµής προσδιορίζονται οι παραµορφώσεις σκυροδέµατος και χάλυβα, η συνισταµένη των
θλιπτικών τάσεων σκυροδέµατος και η εφελκυστική δύναµη του χάλυβα. Στη συνέχεια µέσω
εξισώσεων ισορροπίας προσδιορίζεται το ύψος της θλιβόµενης ζώνης του σκυροδέµατος.
Γίνεται έλεγχος του επιθυµητού τρόπου αστοχίας και υπολογίζεται ο απαιτούµενος οπλισµός.

Γενικά σκοπός της διαστασιολόγησης είναι να εξασφαλίσει πως το σκυρόδεµα δεν θα


αστοχήσει υπό τις ορθές θλιπτικές τάσεις και ότι ο χάλυβας µπορεί να παραλάβει το σύνολο
των εφελκυστικών τάσεων της διατοµής χωρίς να φθάσει την οριακή µήκυνση αστοχίας του.

Όσον αφορά το ύψος της θλιβόµενης ζώνης x, αυτό µπορεί να προσδιοριστεί µέσω
κατανοµής θλιπτικών τάσεων σκυροδέµατος είτε αυτή του παραβολικού-ορθογωνικού
διαγράµµατος (β) είτε αυτή του απλοποιηµένου ορθογωνικού διαγράµµατος (α), όπως
απεικονίζεται στο σχήµα 1-2Γ.

[Α] [Β] [Γ] (β)


εc2
Fc
x - 0.8x -
O.A.
h = 75 cm Md
d (α) z
K.A. Nd
ys1 +
εs1
d1 Fs1

b = 20 cm

Σχήµα 1-2. Ανάλυση ορθογωνικής διατοµής, παραµορφώσεις [Β], τάσεις και εσωτερικές
δυνάµεις [Γ].

1
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 1η

Στη γενική περίπτωση όπου ασκούνται στη διατοµή µεγέθη ορθής έντασης (ροπή Md και
αξονική Nd) και θεωρώντας τη συνισταµένη των θλιπτικών τάσεων στο σκυρόδεµα Fc και η
εφελκυστική δύναµη του χάλυβα (πλησιέστερα στο εφελκυόµενο πέλµα) Fs1, από ισορροπία
προκύπτουν οι παρακάτω σχέσεις:

Fs1 - Fc = Nd (1)

Fc·z = Msd = Md - ys1·Nd. (2)

Όπου ys1, είναι η απόσταση του εφελκυόµενου χάλυβα από το κεντροβαρικό άξονα της
διατοµής.

1. Προσδιορισµός ύψους θλιβόµενης ζώνης

Από ανάλυση τάσεων και ισορροπία δυνάµεων στη διατοµή (Σχήµα 1-3) θα υπολογισθεί το
ύψος της θλιβόµενης ζώνης του σκυροδέµατος.

[Α] [Β] [Γ]


εc2
Fc
x - 0.8x -
O.A.
h = 75 cm Md=150kNm
d =71cm z
K.A.
ys1=33.5cm +
εs1
d1=4cm Fs1

b = 20 cm
Σχήµα 1-3. Ανάλυση ορθογωνικής διατοµής

Έστω ότι d1 = 4 cm. Άρα το στατικό ύψος d = h-d1 = 75-4 = 71 cm.

(1) → Fs1 - Fc = Nd = 0 → Fs1 = Fc (3)

(2) → Fc·z = Msd = Md - ys1·Nd → Fc·z = 150 (4)

Fc = fcd · 0.8x·b
z = d – 0.4x
f 16000
fcd = 0.85 ck = 0.85 = 9066.6 kPa
γc 1.5

(4) → fcd·0.8x·b · (d-0.4x) = 150 → 9066.6 · 0.8x · 0.20 · (0.71-0.4x) = 150


→ 580.26x2- 1029.96x+150 = 0
→ x = 0.16 m

2
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 1η

Έλεγχος επιθυµητής αστοχίας


x*lim = ξ*lim · d = 0.493d = 0.493·0.71 = 0.35 m. → x< x*lim

2. Προσδιορισµός οπλισµού Αs1.

(3) → Fs1 = Fc → Fs1 = 0.8x·b·fcd.

Fs1 = 0.8 · 0.16 · 0.20 · 9066.6 = 232.1 kN.

Fs1 = As1·fyd → As1 = Fs1 / fyd

fyd = fyk / γs = 500000 / 1.15

Fs1 232.1
→ As1 = = = 533.83 · 10-6 m2 = 533.83 mm2.
f yd 500000
1.15
Επιλέγω να τοποθετήσω 2Φ12 + 2Φ14 = 226+308 = 534 mm2.

Υπολογισµός x*lim, ξ*lim και µsd*lim

Η χαρακτηριστική τιµή του ορίου διαρροής χάλυβα, fyk για χάλυβα κατηγορίας S500 είναι
500 MPa, (αντίστοιχα, 400 MPa για τον S400).

Αυτή η τιµή είναι η ελάχιστα εγγυηµένη τιµή του ορίου διαρροής. Στη πραγµατικότητα λόγω
µεταβλητότητας της παραγωγής των χαλυβουργείων ως προς την ποιότητα του υλικού και τη
πραγµατική διάµετρο των ράβδων, υπάρχει σηµαντική διασπορά των ιδιοτήτων αντοχής του
χάλυβα από ράβδο σε ράβδο µιας παρτίδας υλικού, από παρτίδα σε παρτίδα και από
χαλυβουργείο σε χαλυβουργείο. Αυτή η διακύµανση µπορεί να εκφραστεί µε µία µέγιστη και
µε µία µέση τιµή του ορίου διαρροής, ως:

Μέγιστη χαρακτηριστική τιµή ορίου διαρροής, max fyk = 1.25 · fyk


Μέση τιµή του ορίου διαρροής fym = 1.15 · fyk.

Οπότε η µέγιστη µέση χαρακτηριστική τιµή του ορίου διαρροής, fym θα ισούται µε:

max fym = 1.15·1.25·fyk = 1.44 · fyk.

1.44 ⋅ f yk 1.44 ⋅ 500


Η αντίστοιχη παραµόρφωση του χάλυβα θα είναι, max εy = = = 3.5 ‰.
Es 200000

Η οριακή θέση της ουδέτερης γραµµής που αντιστοιχεί σε ταυτόχρονη διαρροή του
εφελκυόµενου χάλυβα και αστοχία της περισσότερο θλιβόµενης ίνας του σκυροδέµατος,
προκύπτει από την γραµµική κατανοµή των παραµορφώσεων καθ’ ύψος της διατοµής (Σχήµα
1-2Β), όπου από όµοια τρίγωνα:

x *lim ε c2 3.5‰
ξ * lim = = = = 0.493
d ε c 2 + ε y 3.5‰ + 3.6‰

Οπότε, x*lim = ξ*lim · d = 0.493d

3
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 1η

Από τη σχετική θεωρία, είναι γνωστό ότι

ζ = 1-kξ → ζ*lim = 1-k·ξ*lim = 1 – 0.416·ξ*lim = 1-0.416·0.493 = 0.795 (για S500)


µsd = α·ξ·ζ → µsd*lim = α·ξ*lim·ζ*lim = 0.81·0.493·0.795 = 0.317 (για S500)

Τα παραπάνω οριακά µεγέθη, για τις κατηγορίες χάλυβα καθορίζονται ως εξής:

ξ*lim ζ*lim µsd*lim


S500 0.493 0.795 0.317
S440 0.547 0.772 0.342
S220 0.689 0.713 0.398

4
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 2η

ΑΣΚΗΣΗ 2

1. Η πλάκα πρόβολος του σχήµατος είναι πακτωµένη σε ένα ογκώδες στοιχείο από
οπλισµένο σκυρόδεµα και είναι φορτισµένη στο πάνω πέλµα της µε Φ10/100, S500.
Θεωρείστε ότι το φορτίο επίστρωσης της πλάκας είναι gεπ=1.3 kN/m2.

A. Προσδιορίστε το µέγιστο ωφέλιµο φορτίο (κινητό) που µπορεί να φέρει η πλάκα,


ελέγχοντας την σε κάµψη και διάτµηση για τη φόρτιση 1.35G+1.5Q.
B. Επίσης να υπολογισθεί το ύψος της θλιβόµενης ζώνης x και οι εσωτερικές δυνάµεις
χάλυβα Fs1 και σκυροδέµατος Fc.

∆ίνονται ότι l = 1.70 m, πάχος πλάκας hf = 0.140 m.

2. Στον παραπάνω πρόβολο και για τα φορτία που έχουν προσδιοριστεί, ποιο θα µπορούσε
να ήταν το ελάχιστο πάχος της πλάκας έτσι ώστε να βρίσκεται στο όριο για να µην
απαιτείται θλιβόµενος οπλισµός;

α α

Φ 10/100

l l
κάτοψη τοµή α-α

Σχήµα 2-1. Πλάκα πρόβολος προς επίλυση

5
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 2η

ΕΠΙΛΥΣΗ

1.A Προσδιορισµός µέγιστου ωφέλιµο φορτίου (κινητό) που µπορεί να φέρει η πλάκα
ελέγχοντας την σε κάµψη και διάτµηση για τη φόρτιση 1.35G+1.5Q.

1.Α.1 Υπολογισµός Φόρτισης (λωρίδας)

Έστω µία τυπική λωρίδα πλάτους b = 1m.

qd = 1.35G + 1.5Qmax

[Β] Φ 10/100
[Α]
α α
l
β τοµή α-α

1m
β [Γ] hf

b = 1m
l
κάτοψη

Σχήµα 2-2. [Α] Αντιπροσωπευτική επαναλαµβανόµενη λωρίδας πλάτους 1m στη πλάκα,


[Β] Εξιδανικευµένο µοντέλο της λωρίδας πλάκας µε φορτίο σχεδιασµού,
[Γ] ∆ιατοµή εξιδανικευµένης δοκού και ενδεικτική θέση τοποθέτησης
υπολογιζόµενου οπλισµού (τοµή β-β) στη λωρίδα

G = ίδιο βάρος (Gιβ) + φορτίο επίστρωσης (Gεπ)

Gιβ = γc·hf = 25 kN/m3 · 0.14 m = 3.5 kN/m2


Gεπ = 1.3 kN/m2

Άρα G = 3.5+1.3 = 4.8 kN/m2

Φορτίο Σχεδιασµού qd = 1.35G + 1. 5Qmax = 1.35·4.8 + 1.5Qmax = 6.48 + 1.5 Qmax

1.Α.2. Υπολογισµός Εντατικών Μεγεθών

Από συνθήκες φόρτισης και στήριξης δοκού


q l 2 q 1.70 2
Msd = d = d (2)
2 2

6
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 2η

1.A.3 Έλεγχος σε Κάµψη

Οπλισµός: (Φ10/100, S500)


ΑΦ10 = π·r2≈78.5 mm2 → As1 = Φ 10/100 (άρα σε 1m) = 10 · ΑΦ10 = 785 mm2
S500 → fyd = fyk/γς = 500/1.15

Σκυρόδεµα: Έστω κατηγορία σκυροδέµατος C 20/25


fcd = 0.85 fck/γc = 0.85 · 20/1.5 = 11.33 MPa = 11333.33 kPa (kN/m2)

c d1
Έστω επικάλυψη c = 25 mm

hf → d1 = c + Φ/2 = 25 + 10/2 = 30 mm
d → Στατικό ύψος d = hf – d1 = 140-30 = 110 mm

500
785
→ ω1 = ⋅ 1.15 = 0.274 ≈ 0.28
1000 ⋅ 110 20
0.85
1.5

Από Πίνακα 4.1 (σελ. 73) → µsd = 0.24 < µ*sd,lim (S500) = 0.317
Ή από σχέση 4.20 (σελ. 72) → µsd = (ω1-νd)·(1-0.514(ω1-νd)) = 0.28·(1-0.514·0.28) = 0.24

M sd
→ µsd= 2
→ Μsd=µsd bd2fcd = 0.24 · 1 · 0.112 · 11333.33 = 32.9 kNm
bd f cd

→ Msd = 32.9 kNm Προσοχή στις µονάδες: b,d σε m, fcd σε kN/m2

q d l 2 q d 1.70 2
Από (2) → Msd = = = 32.9 kNm → qd = 22.77 kN/m.
2 2
Από (1) → qd = 6.48 + 1.5 Qmax = 22.77 →Qmax = 10.86 kN/m.

1.Α.4 Έλεγχος σε ∆ιάτµηση

Πρέπει Vsd ≤ VRd,c.

 180 0 .2 1 / 6   0.2  1 / 3 N 
VRd ,c = max  (100ρ L )1 / 3 ,35 1 + f ck  1 + f ck + 0.15 Ed b w d
  c
γ d   d  Ac 

Προσοχή στις µονάδες: bw,d (m), fck (MPa),
VRd,c , NEd (kN)

7
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 2η

Όπου,
ρL είναι το ποσοστό του διαµήκους οπλισµού που διαπερνά τη διατοµή στη θέση που
εξετάζεται η τέµνουσα.

Φ10 / 100 790


ρL = = = 0.0072
bd 1000 ⋅ 110

και NEd είναι το ασκούµενο θλιπτικό φορτίο (θετικό σε θλίψη, 0 στη συγκεκριµένη
περίπτωση).

 180   
→ VRd ,c = max  (100 ⋅ 0.0072 )1 / 3 ,35 1 + 0.2 201 / 6 1 + 0.2 201/ 3 1 ⋅ 0.11
  1.5 0.11   0.11  

→ VRd,c = {max[107.55, 88.22]·6.38} · 0.11 = {107.55 · 6.38} · 0.11 = 75.48 kN


VRd ,c 75.48
→ Vsd = qsd · l ≤ VRd,c = 75.48 kN → qsd ≤ = = 44.4 kN/m2
l 1.70

Από (1) qsd = 1.35G + 1.5Qmax = 1.35·4.8 + 1.5Qmax = 6.48 + 1.5 Qmax ≤ 44.4
→ Qmax = 25.28 kN/m2

Άρα από τους 2 ελέγχους (κάµψης και διάτµησης) προκύπτει ότι το µέγιστο κινητό
φορτίο που µπορεί να φέρει η πλάκα είναι 10.86 kN/m2.

1.Β Υπολογισµός ύψους θλιβόµενης ζώνης και εσωτερικών δυνάµεων

Από Πίνακα 4.1 (σελ. 73), για ω = 0,24 → ξ = 0,346 < ξlim = 0.617 (S500)
, ή από σχέση (σελ. 72) → ξ = (ω1-νd)/0.81 = 0.28/0.81 = 0.346

ξ = x/d → x (ύψος θλιβόµενης ζώνης) = d· ξ = 0.346·110 = 38 mm

Η εσωτερική δύναµη σκυροδέµατος Fc ασκείται σε απόσταση a=k·x = 0.416·38 = 15.8 mm


από τη περισσότερη θλιβόµενη ίνα.

20
Fc = α·b·x·fcd = 0.81·1000·38·0.85 = 348.84 kN
1.5
Το πλάτος είναι 1000 mm γιατί έχει
θεωρηθεί λωρίδα πλάτους 1m.
500
Από πίνακα 4.1 (σελ. 73), για ω=0.28 → εs1(%) = 0.66 > εyd = fyd/Es = 1.15 =0.22%
200000

500
Η εσωτερική δύναµη του χάλυβα Fs1 = As1·fyd = 785 = 341.3 kN
1.15
Πρέπει να ισχύει Fc=Fs

8
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 2η

Η µικρή διαφορά τους (348.84 έναντι 341.3) οφείλεται στις προσεγγίσεις των δεκαδικών στα
µsd, ω, κ.λ.π.

Εναλλακτικά και ταχύτερα


Επειδή µsd < µ*sd,lim ο εφελκυόµενος χάλυβας έχει διαρρεύσει.
500 −3
Εποµένως Fs1 = 785 10 = 341.3kN
1.15

Fc = 0.81× b × x × f cd ⇒ Fs1 = 341.3kN


341.3 ×10−3
x= = 0.037m = 37mm
0.81×1× 0.85(20 /1.5)

c d1
Fs1

hf
d

x
a Fc

Σχήµα 2-3. Εσωτερικές δυνάµεις στη διατοµή

2. Ελάχιστο πάχος της πλάκας έτσι ώστε να βρίσκεται στο όριο για να µην
απαιτείται θλιβόµενος οπλισµός;

Για να µην απαιτείται θλιβόµενος οπλισµός πρέπει να ισχύει: µsd ≤µ*sd/lim = 0.317 (για S500).

M sd M sd
µsd= ≤ µ *sd / lim → ≤ 0.317 (3)
bd 2 f cd bd 2 f cd

Έστω επικάλυψη c = 25 mm → d1 = c + Φ/2 = 25 + 10/2 = 30 mm


hf = d+d1 → d = hf – d1 = hf – 0.03

q sd l 2 q sd 1.70 2
Από συνθήκες φόρτισης και στήριξης δοκού Msd = = (4)
2 2

qsd = 1.35G + 1.5Q


G = Ίδιο βάρος + φορτίο επίστρωσης = γc·hf + 1.3 = 25·hf + 1.3 →
Q = 10.86 kN/m2 (όπως υπολογίστηκε προηγουµένως)

→ qsd=1.35(25·hf+1.3)+1.5·10.86 → qsd = 33.75 hf + 18.05

q sd l 2 (33.75h f + 18.05)1.702 Προσοχή στις µονάδες:


Άρα από (4): Msd = = = 48.77 hf + 26.08 b,d σε m, fcd σε kN/m2
2 2

9
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 2η

M sd 48.77h f + 26.08
Άρα από (3): ≤ 0.317 → ≤ 0.3.17
1 ⋅ (h f − 0.03)2 ⋅ 11333.33
2
bd f cd

→ 3592.66 hf2 – 264.33 hf – 22.85 ≥ 0 → hf = 0.125 m

Άρα το ελάχιστο πάχος της πλάκας έτσι ώστε να βρίσκεται στο όριο και να µην
απαιτείται θλιβόµενος οπλισµός είναι 0.125 m = 12.5 cm.

10
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 3η

ΑΣΚΗΣΗ 3

Ζητείται να γίνει ο υπολογισµός σε κάµψη και ο έλεγχος διάτµησης των πλακών του
σχήµατος για φόρτιση 1.35G+1.5Q.

∆ίνονται: φορτίο επικάλυψης gεπ = 1.30 kN/m2


Ωφέλιµο φορτίο q = 2.0 kN/m2
Επικάλυψη οπλισµού d1 = 2.0 cm
∆1 25/50 Υλικά C16/20, S220

∆2 25/50

∆3 25/50
Π1 Π2
hf = 14 cm hf = 14 cm

l = 4m l = 4m

Σχήµα 3-1. Πλάκες προς επίλυση

ΕΠΙΛΥΣΗ

Η πλάκα είναι επιφανειακό στοιχείο και όχι γραµµικό στα οποία αναφέρεται το µάθηµα
«Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Οπλισµένου Σκυροδέµατος». Παρ’ όλα αυτά οι
αµφιέρειστες πλάκες (και οι πρόβολοι) µπορούν να επιλυθούν στα πλαίσια του µαθήµατος
αυτού, σαν γραµµικά στοιχεία. Προσεγγίζονται έτσι λόγω του ότι επιλέγω να επιλύσω µία
αντιπροσωπευτική-τυπική-επαναλαµβανόµενη λωρίδα.

Έστω τυπική λωρίδα πλάτους b = 1m, όπως απεικονίζεται στη γραµµοσκιασµένη επιφάνεια
του Σχήµατος 3-2A (µε τέτοια διεύθυνση ώστε να “πατάει” στα στηρίγµατα της πλάκας).

11
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 3η

∆1 25/50

∆2 25/50

∆3 25/50
Π1 Π2
[A] hf = 14 cm hf = 14 cm
α α
β

b = 1m

l = 4m l = 4m

[B]
1.0 m

hf = 0.14 m

[Γ] 0.50 m
Τοµή α-α

0.25 m qd
[∆]

[Ε] Τοµή β-β ............ hf = 0.14 m

b = 1m

Σχήµα 3-2. [Α] Πλάκες προς επίλυση,


[Β] Προοπτικό σχεδιάγραµµα αντιπροσωπευτικής λωρίδας
[Γ] Τοµή αντιπροσωπευτικής επαναλαµβανόµενης λωρίδας πλάτους 1m,
[∆] Εξιδανικευµένο µοντέλο της λωρίδας πλάκας µε φορτίο σχεδιασµού –
Στατικό σύστηµα,
[Ε] ∆ιατοµή εξιδανικευµένης δοκού και ενδεικτική θέση τοποθέτησης
υπολογιζόµενου οπλισµού (τοµή β-β) στη λωρίδα

Στην ουσία επιλύεται η δοκός του Σχήµατος 3-2∆ (µε διατοµή αυτή του Σχήµατος 3-2Ε) µε
κατανεµηµένο φορτίο το γραµµικό φορτίο σχεδιασµού qd = 1.35G+1.5Q.

12
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 3η

1. Υπολογισµός Φόρτισης (λωρίδας)

G = ίδιο βάρος (Gιβ) + φορτίο επίστρωσης (Gεπ)


Gιβ = γc·hf = 25 kN/m3 · 0.14 m = 3.5 kN/m2
Gεπ = 1.3 kN/m2

Άρα G = 3.5+1.3 = 4.8 kN/m2

Φορτίο Σχεδιασµού qd = 1.35G + 1.5Q = 1.35·4.8 + 1.5·2 = 9.48 kN/m2


Γραµµικό Φορτίο Σχεδιασµού qd = 9.48 kN/m2 · 1m = 9.48 kN/m

2. Υπολογισµός Εντατικών Μεγεθών

Το στατικό σύστηµα της λωρίδας της πλάκας (Σχήµα 3-3Α), λόγω συµµετρίας γεωµετρίας
και φορτίσεων, µπορεί να απλοποιηθεί περαιτέρω. Λόγω αδυναµίας στροφής στη µεσαία
στήριξη, η στήριξη αυτή (2) µπορεί να θεωρηθεί ως πάκτωση. Άρα για το προσδιορισµό των
ροπών επιλύεται το µονόπακτο στατικό σύστηµα του Σχήµατος 3-3Β.

qd

[Α]

1 2 3

qd
[Β]

Μστ. =

max Μαν. =

Σχήµα 3-3. Στατικό Σύστηµα λωρίδας δοκού

13
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 3η

Εντατικά µεγέθη µονόπακτου

9 q l 2 9.48 ⋅ 4 2
Max M = max M12 = max M23 = qdl2 = d = = 10.67 kNm
128 14 .22 14.22
q dl2 9.48 ⋅ 4 2
M2 = - =− = -18.96 kNm
8 8
3 3
V1 = -V3 = q d l = ⋅ 9.48 ⋅ 4 =14.22 kN
8 8
5 5
V2l = q d l = ⋅ 9.48 ⋅ 4 = 23.7 kN
8 8
b 0.25
V2παρ = 23.7- qd ⋅ στ . = 23.7 − 9.48 = 22.52 kN
2 2
b 0.25
M2παρ = M2 + min V2 ⋅ στ . = −18.96 + 23.7 ⋅ = - 16 kNm
2 2

V2l = - 23.7 kN V3 = - 14.22 kN


[A]
- -
+ +
r παρ.
V2 V2 = 22.52 kN
V1 = 14.22 kN
M2 = - 18.96 kNm
M2 παρ = - 16 kNm
-
[B]
+ +
max M12 = 10.67 kNm max M12 = 10.67 kNm

Σχήµα 3-4. ∆ιαγράµµατα τεµνουσών [Α] και καµπτικών ροπών [Β]

14
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 3η

3. Έλεγχος ∆ιατοµής Ανοίγµατος σε Κάµψη

Στατικό ύψος d = hf – d1 = 0.14 – 0.02 = 0.12 m.

M sd max M 10.67 10.67 ⋅ 1.5


µsd= 2
= = = = 0.082
bd f cd 2 f
b ⋅ d ⋅ 0.85 ck 1 ⋅ 0.12 2 ⋅ 0.85
16000 1 ⋅ 0.12 2 ⋅ 0.85 ⋅ 16000
1.5 1.5

Προσοχή στις µονάδες: b,d σε m, fcd σε kN/m2


N 10 −3 kN 10 3 kN
Υπενθυµίζεται ότι : 1MPa = 1 = =
mm 2 10 −6 m 2 m2

Σηµείωση: το πλάτος b ισούται µε 1 m, λόγω του ότι έγινε η θεώρηση


λωρίδας πλάτους 1m (επιλύεται η διατοµή του Σχήµατος 3-2 Ε).

µsd = 0.082 < µ*sd,lim = 0.398 (για S220)

Σηµειώνεται ότι µ*sd,lim = 0.398 (S220), 0.343 (S400), 0.317 (S500)

Από Πίνακα 5.1 (σελ. 73) ω1 = 0.086

 2µ   2 ⋅ 0.082 
Ή από σχέση 4.21 ω1 = 0.9731 − 1 − sd  + ν d = 0.9731 − 1 −  + 0 =0.086

 0. 973   0 .973 

16
0.85
f
As1 = ω1bd cd = 0.086 ⋅ 1000 ⋅ 120 1.5 = 0.086 ⋅ 1000 ⋅ 120 0.85 ⋅ 16 ⋅1.15 = 489 mm2
f yd 220 220 ⋅ 1.5
1.15

Έλεγχος σύµφωνα µε τις κατασκευαστικές διατάξεις

Για τις πλάκες ισχύουν οι κατασκευαστικές διατάξεις του Πίνακα 5.4 (σελ. 128) για ΚΠ Χ.

f ctm
• Ελάχιστο ποσοστό οπλισµού min ρ1= 0.26 ≥ 0.0013
f yk
Η µέση εφελκυστική αντοχή σκυροδέµατος fctm είναι,

fctm (MPa) = 0.3 (f ck (MPa ) )2 / 3 = 0.3·(16)2/3 = 1.90 MPa

f ctm 1.90
Άρα min ρ1= 0.26 = 0.025 = 0.00225 > 0.0013
f yk 220
2.25
→ min As1= min ρ1·b·d = 1000 ⋅120 = 270 mm2.
1000

15
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 3η

• Μέγιστο ποσοστό οπλισµού max ρ1 = 0.04

As1 489
→ ρ1 = = = 0.0041< max ρ1 = 0.04
bd 1000 ⋅ 120

→ Στο άνοιγµα, As1= 489 mm2 > min As1= 270 mm2.

4. Έλεγχος ∆ιατοµής Στήριξης σε Κάµψη

M sd max M 16 16 ⋅1.5
µsd= = = = = 0.122
bd 2 f cd f ck 16000 1 ⋅ 0.12 ⋅ 0.85 ⋅16000
2
bd 2 ⋅ 0.85 1 ⋅ 0.12 2 ⋅ 0.85
1.5 1.5

µsd = 0.122 < µ*sd,lim = 0.398

Από Πίνακα 5.1 (σελ. 73) ω1 = 0.13

 2µ sd   2 ⋅ 0.122 
Ή από σχέση 4.21 ω1 = 0.9731 − 1 −  + ν d = 0. 9731 − 1 −

 + 0 = 0.13

 0.973   0 . 973 

16
0.85
As1 = ω1·b·d
f cd
= 0.13⋅1000⋅120 1.5 = 0.13⋅ 1000⋅1200.85⋅16 ⋅1.15 = 740 mm2
f yd 220 220⋅1.5
1.15

Προσοχή στις µονάδες: b,d (mm), fcd, fyd ( MPa)

→ Στη Στήριξη, As1= 740 mm2 > min As1= 270 mm2.

Άρα στο άνοιγµα απαιτούνται As1= 489 mm2 και στη µεσαία στήριξη As1= 740 mm2.

Έστω ότι τοποθετούνται Φ8 → As (Φ8) = 50 mm2.

489
Άρα στο άνοιγµα χρειάζονται: n = = 9.8 σίδερα.
50

Στις πλάκες δεν υπολογίζεται πλήθος ράβδων, αλλά ράβδοι ανά αποστάσεις, λόγω του ότι η
λωρίδα πλάτους 1 m είναι ιδεατή.

1000
Σε πλάτος 1m, οι αποστάσεις µεταξύ των ράβδων Φ8 θα είναι, s = = 102 mm.
9.8

Άρα, θεωρητικά τοποθετούνται Φ8/100 (Άρα στο άνοιγµα As1 = 500 mm2).

16
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 3η

Εκµετάλλευση του οπλισµού από το άνοιγµα.

Στο άνοιγµα τα σίδερα είναι απαραίτητα στη διατοµή στο σηµείο 0 (ακριβώς στο 0, όχι γύρω
από το 0) εκεί όπου αναπτύσσεται η µέγιστη ροπή ανοίγµατος. Από το 0 έως το σηµείο 2, η
ροπή µειώνεται και κάπου µηδενίζεται. Άρα θεωρητικά από το 0 έως το σηµείο 2 δεν
χρειάζονται όλα τα σίδερα που υπολογίστηκαν στο άνοιγµα και µπορούν να µειωθούν ή να
τερµατιστούν. Αντ’ αυτού, από κάποιο σηµείο και πέρα σταµατούν τα µισά και στέλνονται
εκεί που πραγµατικά είναι αναγκαία, στο πάνω πέλµα στη στήριξη.

1 0 2

M2 = - 18.96 kNm
M2 παρ = - 16 kNm
-
+ +
max M12 = 10.67 kNm max M12 = 10.67 kNm

∆ιάστηµα στο οποίο


χρειάζοµαι τα σίδερα
στο άνοιγµα

Σχήµα 3-5. ∆ιάγραµµα καµπτικών ροπών

Οπότε, τα µισά σίδερα από το άνοιγµα συνεχίζονται προς τη δοκό και τα άλλα µισά
στέλνονται στη µεσαία στήριξη.

As1 500
Άρα στη µεσαία στήριξη, έρχονται = = 250 mm2 από το κάθε άνοιγµα.
2 2
Εν τέλει στη στήριξη χρειάζονται επιπλέων 740 - 2·250 = 240 mm2.

240 1000
n= = 4.8 σίδερα. , s = = 208.3 mm →
50 4.8

→ Τοποθετούνται Φ8/205 (Άρα στη στήριξη As1 = 244 mm2).

17
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 3η

Φ8/205
[A]

Φ8/100

Φ8/100

Φ8/205

Φ8/100 Φ8/100

[B]

Φ8/205
[Γ]
Φ8/200

Φ8/200
Φ8/200

Φ8/200

Σχήµα 3-6. Απεικόνιση οπλισµού σε κατάκλιση [Α], σχηµατική απεικόνιση [Β] και
ανάπτυγµα οπλισµού [Γ].

5. Έλεγχος ∆ιάτµησης

Πρέπει Vsd ≤ VRd,c, για να µην απαιτείται οπλισµός διάτµησης.

Σηµείωση από τη θεωρία. Σε σεισµικές περιοχές, ο έλεγχος αυτός γίνεται µόνο για τα δοµικά
στοιχεία που δεν «επηρεάζονται» από σεισµό. Άρα ελέγχονται µόνο οι πλάκες.

 180  N Ed 
1/ 6  0.2  1/ 3
VRd ,c = max  (100ρ L )1/ 3 ,35 1 + 0.2 f ck 1 + f + 0. 15 b w d
d 
ck
  γ c d  Ac 

Προσοχή στις µονάδες: bw,d (m), fck (MPa),
VRd,c , NEd (kN)

18
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 3η

Όπου, ρL είναι το ποσοστό του εφελκυόµενου διαµήκους οπλισµού που διαπερνά τη διατοµή
στη θέση που εξετάζεται η τέµνουσα (στην παρειά).

Φ8 / 200 250
ρL = = = 0.0021
bd 1000 ⋅ 120

και NEd είναι το ασκούµενο θλιπτικό φορτίο (θετικό σε θλίψη).

Σηµείωση από τη θεωρία. Αν σε ένα στοιχείο αυξάνεται το θλιπτικό φορτίο τότε αυξάνεται και
η αντοχή σε τέµνουσα (VRd,c), λόγω του ότι το θλιπτικό φορτίο κλείνει τις ρωγµές και αναγκάζει
τις παρειές να έρθουν σε επαφή (να αλληλο-εµπλακούν), δηλαδή να παραλάβουν τέµνουσα.

 180 0.2 1/ 6   0.2  1/ 3 


(100 ⋅ 0.0021) ,35 1 +
1/ 3
→ VRd,c = max  16  1 + 16 1⋅ 0.12
  1.5 0.12   0.12  

→ VRd,c = {max[71.32, 84.1]·5.77} · 0.12 = {84.1 · 5.77} · 0.12 = 58.23 kN

→ Vsd = V2παρ = 22.52 kN < VRd,c = 58.23 kN

→ Άρα ο έλεγχος ικανοποιείται. Εποµένως δεν χρειάζεται οπλισµό διάτµησης.

19
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 4η

ΑΣΚΗΣΗ 4
Να υπολογιστεί σε κάµψη η µονοπροέχουσα δοκός του σχήµατος για συνδυασµό φόρτισης
1.35G+1.5Q. Η δοκός ανήκει σε πολυώροφο, κανονικό καθ’ ύψος κτίριο µε πολύστυλο
πλαισιακό φορέα, που βρίσκεται σε περιβάλλον XC1. Το κτίριο έχει ιδιοπερίοδο T = 0.5 sec
και είναι θεµελιωµένο σε έδαφος κατηγορίας C (βλέπε Βιβλίο µαθήµατος Σχήµα 3.2, Πίνακα
3.3, σελ. 37).

Θα εφαρµοστούν οι κατασκευαστικές διατάξεις για Υψηλή Κατηγορία Πλαστιµότητας


(ΚΠΥ). qd

[Α]

300 mm 300 mm

bef = 1100 mm 100 mm

1
. L1 = 5.0
2
. L2 = 1.8

. V2l
- [Β] Φh
c ΦL 500 mm
+
.+
. V2r
V1
. M2
250 mm
-
+
.
max M1αν

Σχήµα 4-1. Φορέας προς επίλυση [Α] και διατοµή δοκού [Β]

∆ίνονται: Φορτία: g = 30 kN/m (συµπεριλαµβανοµένου ΙΒ), q = 20 kN/m


Υλικά: C 20/25, S500
Πλάτος Υποστυλωµάτων Στήριξης: b = 300 mm

20
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 4η

ΕΠΙΛΥΣΗ

ΜΕΡΟΣ Α - ΈΛΕΓΧΟΣ ΣΕ ΚΑΜΨΗ ΚΑΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΟΠΛΙΣΜΟΥ

Α.1 Υπολογισµός Στατικού Ύψους


Ονοµαστική επικάλυψη ράβδων µε το σκυρόδεµα cnom ≈ c = cmin + 10 mm.
Από Πίνακα 5.2 (σελ. 119) για κατηγορία έκθεσης XC1, cmin = 15 mm.
Άρα c = cnom = cmin + 10 = 15 + 10 = 25 mm.
bef = 1100 mm
100 mm

500 mm
c ΦL Φh

d1

250 mm

Σχήµα 4-2. Υπολογισµός Ονοµαστικής Επικάλυψης.

d1 = c +φh + φL/2.
Έστω φL = 16 mm, φh = 8 mm
→ d1 = 25 + 8 + 8 = 41 ≈ 40 mm
→ d = h – d1 = 500 - 40 = 460 mm

Α.2 Υπολογισµός Φόρτισης

qd = 1.35G + 1.5Q = 1.35·30 + 1.5·20 = 70.5 kN/m

Α.3 Υπολογισµός Εντατικών Μεγεθών

Στον πρόβολο:
q L2 70.5 ⋅ 1.8 2
Μ2 = − d 2 = − = -114.21 kNm
2 2
V2r = qd · l2 = 70.5 · 1.8 = 126.9 kN

MB − MA
Στο υπόλοιπο τµήµα της δοκού V = Vαµφ + VM = V(x)αµφ +
l AB

M 2 − M1 q d ⋅ L1 M 2 − M1 70.5 ⋅ 5 − 114.21 − 0
V1 = V1,αµφ + = + = + = 153.41 kN
L1 2 L1 2 5
M − M1 q ⋅L M − M1 70.5 ⋅ 5 − 114.21 − 0
V2l = V2,αµφ + 2 =− d 1 + 2 =− + = -199.09 kN
L1 2 L1 2 5

21
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 4η

Σε τµήµα δοκού που φορτίζεται µε οµοιόµορφα κατανεµηµένο φορτίο και µε ροπές στα άκρα
της MA, MB, ισχύει ότι:

VA 2 V 2
Μέγιστη ροπή στο άνοιγµα, max Mαν = + MA = B + MB
2q d 2q d
ΜΑ qd ΜΒ

A B

V12 153.412
→ max M1,αν = + M1 = + 0 = 166.9 kNm
2q d 2 ⋅ 70.5

Επαλήθευση: max M1,αν =


(V ) 2
l 2
+ M2 =
− 199.092
+ (−114.21) = 166.9 kNm
2q d 2 ⋅ 70.5

qd

300 mm 300 mm

1
. L1 = 5.0
.
2
L2 = 1.8

. V2l =-199.09 kN
-

+
.+
. V2r =126.90 kN
V1=153.41 kN
. M2 = - 114.21
-
+
.
max M1αν = 166,90 kNm

Σχήµα 4.3. ∆ιαγράµµατα και τιµές εντατικών µεγεθών.

22
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 4η

Α.4 Έλεγχος ∆ιατοµής Ανοίγµατος

Από διάγραµµα καµπτικών ροπών → εφελκυσµός κάτω (στο κορµό)


→ πλάκα στη θλιβόµενη ζώνη (θλίψη στο πέλµα)
→ b = bef (σελ. 111).

Έλεγχος ύψους θλιβόµενης ζώνης

d = h-d1 = 0.5 – 0.04 = 0.46 m.


f 20000
fcd = 0.85 ck = 0.85 = 11333.33 kPa (kN/m2)
1.5 1.5
M sd 166.90
→ µsd = = = 0.063 < µ*sd,lim = 0.317 (για S500).
b ef ⋅ d ⋅ f cd 1.10 ⋅ 0.46 2 ⋅11333.33
2

Από Πίνακα 4.1 (σελ. 73) → ξ = 0.0809 ≈ 0.081


→ x = ξ·d = 0.081 · 460 = 37.26 mm < hf = 100 mm.

Αφού x<hf, άρα το ύψος της θλιβόµενης ζώνης είναι µέσα στη πλάκα.

Εποµένως, η πλακοδοκός θα επιλυθεί ως ορθογωνική διατοµή µε πλάτος αυτό του


πέλµατος bef = 1100 mm (σύµφωνα µε τη θεωρία, σελ. 111).

Από σχέση 4.21β (σελ. 72) ω1 = → ω1 = 0.0651.

20
0.85
f cd 1.5 = 858.65 mm2
Άρα As1 = ω1 ⋅ bef ⋅ d ⋅ = 0.0651 ⋅ 1100 ⋅ 460 ⋅
f yd 500
1.15
Προσοχή στις µονάδες: bef, d σε (mm), fck, fyk (MPa)

Α.5 Έλεγχος ∆ιατοµής Στήριξης

Από διάγραµµα καµπτικών ροπών → εφελκυσµός πάνω


→ πλάκα στη εφελκυόµενη ζώνη
→ b=bw (σελ. 111).

Οι κρίσιµες διατοµές είναι στις παρειές, άρα ο έλεγχος θα γίνει στη παρειά. Οπότε θα πρέπει
να υπολογισθεί η ροπή παρειάς Μπαρειάς.

Είναι γνωστό (βλέπε παρακάτω σχήµα) ότι Μστ. – ∆Μ = Μπαρειάς.

23
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 4η

qd

300 mm 300 mm

1
. L1 = 5.0
2
. L2 = 1.8

. V2l =-199.09 kN
-

+
. V+ r
. 2 =126.90 kN

V1=153.41 kN
..M = - 114.21
2

-
+
.
max M1αν = 166,90 kNm

.
Μστ = Μ2
Κλίση γωνίας = ∆Μ/∆x = V
∆Μ

-
.
Μ2 παρειάς,δεξ.

+ bστ/2
1.65 m

Σχήµα 4-4. Εντατικά µεγέθη στη στήριξη.

Γενικώς από τις ροπές στήριξης µπορούν να υπολογισθούν οι ροπές παρειάς.

dM b στ . b 0 .3
Μ2παρειάς,δεξ. = Μ 2 + ⋅ = Μ 2 + V 2 δεξ . ⋅ στ . = −114 .21 + 126 .90 ⋅ = -95.175 kNm
dx 2 2 2

dM b στ . b 0 .3
Μ2παρειάς,αρ. = Μ 2 + ⋅ = Μ 2 + V 2 αρ . ⋅ στ . = −114 .21 + 199 .09 ⋅ = - 84.35 kNm
dx 2 2 2

Στους υπολογισµούς χρησιµοποιείται η µεγαλύτερη κατά απόλυτη τιµή = 95.175 kNm.

24
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 4η

Ειδικά στη περίπτωση προβόλου, ένας άµεσος ακριβής τρόπος υπολογισµού είναι:

Μ2 παρειάς,προβ.
=− d 2
(
q ⋅ L παρ. )
2
=−
70.5 ⋅ 1.65 2
= -95.97 kNm
2 2

Οπότε µε Msd = 95.175 kNm:

M sd 95.97
µsd = = = 0.16 < µ*sd,lim = 0.317 (για S500).
b w ⋅ d ⋅ f cd 0.25 ⋅ 0.46 2 ⋅ 11333 .33
2

Από σχέση 4.21β (σελ. 72) ω1 = → ω1 = 0.176.

20
0.85
fcd
Άρα As1 = ω1 ⋅ bw ⋅ d ⋅ = 0.176 ⋅ 250 ⋅ 460 ⋅ 5001.5 = 528 mm2
fyd
1.15

Συνολικά οι απαιτήσεις διαµήκους οπλισµού στο άνοιγµα και στις στηρίξεις προέκυψαν από
έλεγχο σε κάµψη, όπως φαίνεται στο σχήµα που ακολουθεί

528 mm2

858,65 mm2

Σχήµα 4-5. Απαιτούµενες ποσότητες διαµήκους οπλισµού (όπως υπολογίσθηκαν).

25
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 4η

ΜΕΡΟΣ Β - ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΟΠΛΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΩΝ


∆ΙΑΤΑΞΕΩΝ

Β.1 Υπολογισµός Ελάχιστου Οπλισµού µε Βάση τον Κανονισµό

α) Ελάχιστο ποσοστό διαµήκους οπλισµού σε κάθε πέλµα (Πίνακας 5.4, σελ. 128, 2η
γραµµή):

f ctm
ρmin = As,min / bd εφελκυόµενου πέλµατος = 0.5
f yk
fctm = 0.3 [fck(MPa)]2/3 = 0.3 · 202/3 = 2.2 MPa

f ctm 2 .2
Άρα ρmin = 0.5 = 0.5 = 0.0022
f yk 500
Σηµειώνεται ότι στο εφελκυόµενο πέλµα µιας οποιασδήποτε δοκού, το ελάχιστο ποσοστό
διαµήκους οπλισµού είναι ανηγµένο στη διατοµή bd του κορµού.

Άρα: As,min = ρmin · bw d = 0.0022 · 250 · 460 = 253 mm2

β) Τουλάχιστον 2Φ14 σε κάθε πέλµα δοκών Κατηγορίας Πλαστιµότητας Υ. (Πίνακας 5.4,


σελ. 128, 4η γραµµή)
Ο έλεγχος αυτός γίνεται, γιατί σύµφωνα µε τις
κατασκευαστικές διατάξεις πρέπει: “Σ’όλο το µήκος
As,2Φ14 = 2 · 154 mm2 = 308 mm2 κάθε πέλµατος δοκών Κατηγορίας Πλαστιµότητας Υ,
πρέπει κατά τον Ευρωκώδικα 8 να τοποθετούνται
τουλάχιστον 2 ράβδοι Φ14.

Άρα από (α) + (β): As,min = 2Φ14 = 308 mm2.

Β.2 Πρώτη Τοποθέτηση Οπλισµού (όπως υπολογίσθηκε)

Άνοιγµα:
Κάτω πέλµα (εφελκυσµός):
As1 = 858.65 mm2. Τοποθετούνται 2Φ16+3Φ14 = 402+462=864 mm2.

Άνω πέλµα (θλίψη):


Τοποθετούνται τα ελάχιστα 2Φ14 = 308 mm2.

Στήριξη/πρόβολος:
Άνω πέλµα (εφελκυσµός):
As1 = 528 mm2. Υπάρχουν είδη 2Φ14 = 308 mm2 (ελάχιστα σύµφωνα µε κανονισµό)
Πρόσθετα = 528-308 = 220 mm2. Τοποθετούνται πρόσθετα 2Φ12 = 226 mm2.

Κάτω πέλµα (θλίψη):


Τοποθετούνται τα ελάχιστα 2Φ14 = 308 mm2.

26
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 4η

Τοποθετώντας τον οπλισµό όπως υπολογίσθηκε προκύπτει:

(4) Στ.Αρ.π.: 308 mm2 (5) Αν.π.: 308 mm2 (6) Στ.∆εξ.π.: 528 mm2
(2 Φ14) (2Φ14) (2Φ14+2Φ12 = 534 mm2)

(1) Στ.Αρ.κ.: 308 mm2 (2) Αν.κ.: 858,65 mm2 (3) Στ.∆εξ.κ.: 308
(2Φ14) (2Φ16+3Φ14 = 864 mm2) mm2
(2Φ14)

Σχήµα 4-6. 1η τοποθέτηση διαµήκους οπλισµού.

Β.3 Έλεγχος Κατασκευαστικών ∆ιατάξεων

Σύµφωνα µε την Ενότητα 5.4.2.3 & Πίνακα 5.4 (σελ. 128)

α) «Σε όλο το µήκος του επάνω πέλµατος της δοκού πρέπει ο οπλισµός να είναι τουλάχιστον
ίσος µε το ¼ του µεγαλύτερου πάνω οπλισµού των δύο ακραίων διατοµών στήριξης.»

As,min,πάνω ράβδοι άνοιγµα = 0.25 Αs,top-supports (Πίνακας 5.4, σελ. 128, 5η γραµµή).

Με άλλα λόγια, ο οπλισµός στο άνοιγµα στο πάνω πέλµα (θέση οπλισµού 5), πρέπει να
είναι τουλάχιστον ίσος µε το ¼ του µεγαλύτερου οπλισµού των στηρίξεων πάνω (θέσεις 4
και 6).

Ο µεγαλύτερος πάνω οπλισµός των ακραίων διατοµών στήριξης είναι 2Φ14 + 2Φ12
(534mm2).

Άρα: As,min,πάνω ράβδοι άνοιγµα = 0.25 · 534 ≈ 134 mm2

Έχουν τοποθετηθεί 2Φ14 = 308 mm2 > 134 mm2 → Άρα ο έλεγχος ικανοποιείται.

β) Για τον οπλισµό στο κάτω πέλµα στις ακραίες περιοχές στήριξης πρέπει

Αs,κάτω ράβδοι κρίσιµων περιοχών ≥ 0.5 As,πάνω (Πίνακας 5.4, σελ. 128, 6η γραµµή).

Με άλλα λόγια, οι κάτω ράβδοι στις στηρίξεις (στις παρειές των κρίσιµων περιοχών)
(θέσεις 1 και 3) πρέπει να είναι τουλάχιστον ίσες µε το ½ των πάνω ράβδων στις στηρίξεις
(θέσεις 4 και 6).

Στην αριστερή στήριξη (θέσεις 1 και 4) ο έλεγχος ισχύει αφού έχουν τοποθετηθεί πάνω
κάτω τα ελάχιστα.

27
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 4η

Στη δεξιά στήριξη στο πάνω πέλµα (θέση 6) έχουν τοποθετηθεί 2Φ14+2Φ12 = 534mm2.

Άρα: As,κάτω = 0.5 · 534 ≈ 267 mm2.

Στο κάτω πέλµα (θέση 3) έχουν τοποθετηθεί 2Φ14 = 308 mm2 > 267 mm2 → Άρα ο
έλεγχος ικανοποιείται.

γ) «Το 25% ράβδων κάτω πέλµατος στο άνοιγµα δοκού Κατηγορίας Πλαστιµότητας Υ
χρειάζεται να επεκτείνεται µέχρι της δύο στηρίξεις της και να αγκυρώνεται εκεί.» Με άλλα
λόγια

As,min,κάτω ράβδοι στηρίξεις = 0.25 Αs,bottom-span (Πίνακας 5.4, σελ. 128, 7η γραµµή)

Με άλλα λόγια, οι κάτω ράβδοι στις στηρίξεις (στις παρειές των κρίσιµων περιοχών)
(θέσεις 1 και 3) πρέπει να είναι τουλάχιστον ίσες µε το ¼ των κάτω ράβδων στο άνοιγµα
(θέση 2).

Στο άνοιγµα στο κάτω πέλµα υπάρχουν 2Φ16 + 3Φ14 = 864 mm2. Άρα:

As,min,κάτω ράβδοι στηρίξεις = 0.25 · 825 = 216 mm2.

Έχουν τοποθετηθεί 2Φ14 = 308 mm2 > 134 mm2 → Άρα ο έλεγχος ικανοποιείται.

Με την ολοκλήρωση των άνω ελέγχων ολοκληρώθηκαν στην ουσία οι έλεγχοι των
κατασκευαστικών διατάξεων που αφορούν τη πλαστιµότητα. Αποµένει να ελεγχθεί το
µέγιστο ποσοστό οπλισµού. Πρώτα όµως θα λάβει χώρα η τελική τοποθέτηση του οπλισµού.

• Αρχικά τοποθετούνται στο άνω και κάτω πέλµα τα ελάχιστα απαιτούµενα από τον
κανονισµό 2Φ14.

• Στη συνέχεια τοποθετούνται στο άνοιγµα στο εφελκυόµενο πέλµα 2Φ16+1Φ14 (άρα
µε τα υπάρχοντα 2Φ14, υπάρχουν συνολικά 3Φ14). Κανονικά τα σίδερα αυτά
(θεωρητικά) θα συνέχιζαν µέχρι το σηµείο µηδενισµού των καµπτικών ροπών στο
άνοιγµα (+/- το µήκος αγκύρωσης τους). Στη πράξη όµως τερµατίζονται τις στηρίξεις.

• Τέλος τοποθετούνται στο εφελκυόµενο πέλµα στη στήριξη δεξιά πρόσθετα 2Φ12

28
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 4η

(4) Στ.Αρ.π.: 308 mm2 (5) Αν.π.: 308 mm2 (6) Στ.∆εξ.π.: 528 mm2
(2 Φ14) (2Φ14) (2Φ14+2Φ12 = 534 mm2)

(1) Στ.Αρ.κ.: 308 mm2 (2) Αν.κ.: 858,65 mm2 (3) Στ.∆εξ.κ.: 308
(2Φ14) (2Φ16+3Φ14 = 864 mm2) mm2
(2Φ14)

(4) Στ.Αρ.κ. 2Φ14 (5) Αν.π.


(6) Στ.∆εξ.π. 2Φ12

(1) Στ.Αρ.κ. (2) Αν.κ. 2Φ16 + 1Φ14 Α (3) Στ.∆εξ.κ.

2Φ14

Σχήµα 4-7. Τελική τοποθέτηση διαµήκους οπλισµού.

Άρα µε βάση τη τελική τοποθέτηση οπλισµού, µετά τον έλεγχο κατασκευαστικών διατάξεων,
οι ποσότητες που έχουν προκύψει έχουν ως εξής:

Άνοιγµα:
Κάτω πέλµα (εφελκυσµός): 2Φ16+3Φ14 = 864 mm2 (αρχικά 858,65 mm2).
Άνω πέλµα (θλίψη): 2Φ14 = 308 mm2.
Στήριξη/πρόβολος:
Άνω πέλµα (εφελκυσµός): 2Φ14 + 2Φ12 = 534 mm2 (αρχικά 528 mm2).
Κάτω πέλµα (θλίψη): 2Φ16+3Φ14 = 864 mm2 (αρχικά 308 mm2).
Προέκυψε λόγω του ότι ενώ αρχικά στο θλιβόµενο πέλµα στη στήριξη τοποθετήθηκαν µόνο τα ελάχιστα
(2Φ14), στη συνέχεια προεκτάθηκε ο οπλισµός από το άνοιγµα (2Φ16+1Φ14). Άρα ο πραγµατικός
θλιβόµενος οπλισµός ρ2 στη στήριξη στο κάτω πέλµα είναι 2Φ16+3Φ14

29
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 4η

δ) Μέγιστο ποσοστό οπλισµού (για ΚΠΥ)

Ειδικά για δοκούς µε Κατηγορία Πλαστιµότητας Μ ή Υ: Το µέγιστο επιτρεπόµενο ποσοστό


εφελκυόµενου χάλυβα κρισίµων περιοχών δοκών µε αυξηµένες απαιτήσεις πλαστιµότητας
δίνεται από τον Ευρωκώδικα 8 από τη σχέση:

0.0018 f cd
ρ1,max = ⋅ + ρ 2 (σελ. 130),
µ Φ ⋅ ε yd f yd

όπου εyd = fyd/Es,


ρ2: ποσοστό θλιβόµενου χάλυβα (υπάρχων οπλισµός).
µΦ: δείκτης πλαστιµότητας καµπυλοτήτων

Υπολογισµός µφ

→ µΦ = 2µδ-1 , (µΦ: δείκτης πλαστιµότητας καµπυλοτήτων) από Σχέση 5.8, σελίδα 130

q, αν T1 ≥ Tc
→ µδ = , (δείκτης πλαστιµότητας µετακινήσεων)
Tc
1 + (q − 1) , αν T1 < Tc από Σχέσεις 3.18, σελίδα 42
T1

µε Τ1: θεµελιώδης ιδιοπερίοδος κτιρίου


Tc: περίοδος στο τέλος περιοχής φασµατικής επιτάχυνσης φάσµατος
q: συντελεστής συµπεριφοράς (σελ. 46-47, Πίνακας 3,7).

Λόγω του ότι, σύµφωνα µε την εκφώνηση, το υποστύλωµα ανήκει σε πολυώροφο, κανονικό
καθ’ ύψος κτίριο µε πολύστυλο πλαισιακό φορέα, από τη σελίδα 46 → αu/α1 = 1.3

Άρα: q0 = 4.5 αu/α1 = 4.5 · 1.3 = 5.85

Λόγω του ότι το κτήριο είναι κανονικό, q = q0. Άρα ο συντελεστής συµπεριφοράς q = 5.85.

Σύµφωνα µε την εκφώνηση το κτίριο έχει ιδιοπερίοδο T = 0.5 sec και είναι θεµελιωµένο σε
έδαφος κατηγορίας C. Από Πίνακα 3.3 (σελ, 37) για κατηγορία εδάφους C → Tc = 0.6 sec.

Άρα T1 = 0.5 s < Tc = 0.6

→ µδ = 1+(q-1)Tc/T1 = 1 + (5.85-1) 0.6/0.5 = 6.82

→ µΦ = 2µδ-1 = 2·6.82-1 = 12.64

0.0018 f cd
Υπολογισµός του ρ1,max = ⋅ + ρ 2 (σελ. 130),
µ Φ ⋅ ε yd f yd

30
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 4η

500
εyd = fyd/Es = 1.15 = 0.00217
200000

Αs2 2Φ16 + 3Φ14 864


ρ2 = = = = 0.0075
bw ⋅ d bw ⋅ d 250 ⋅ 460
20
0.85
0.0018 f cd 0.0018 1.5 + 0.0075 = 0.0092
→ ρ1,max = ⋅ + ρ2 = ⋅
µ Φ ⋅ ε yd f yd 12.64 ⋅ 0.00217 500
1.15

→As1,max = ρ1,max · bw · d = 0.0092 · 250 · 460 = 1058 mm2 > 864 mm2

→ Οπότε δεν χρειάζεται αύξηση των διαστάσεων b ή d του κορµού.

ε) Έλεγχος στις κρίσιµες περιοχές στη στήριξη.

«Πέραν του µέγιστου ποσοστού εφελκυόµενου οπλισµού κρισίµων περιοχών, ο


Ευρωκώδικας επιβάλλει ένα ελάχιστο ποσοστό θλιβόµενου χάλυβα ρ2, στο κάτω πέλµα των
ακραίων κρισίµων περιοχών στις στηρίξεις δοκών Κατηγορίας Πλαστιµότητας Μ ή Υ ίσο µε
το 50% του ποσοστού του εφελκυόµενου οπλισµού ρ1.»

Με άλλα λόγια, στη στήριξη:

ρ2 = 0.5 ρ1
2Φ16 + 3Φ14
ρ2 bw ⋅ d 864
Έλεγχος δεξιάς παρειάς: = = = 1.62 > 0.5
ρ1 2Φ14 + 2Φ12 534
bw ⋅ d

→ Άρα έλεγχος ικανοποιείται

2Φ16 + 3Φ14
ρ2 bw ⋅ d 864
Έλεγχος αριστερής παρειάς: = = = 2.81 > 0.5
ρ1 2Φ14 308
bw ⋅ d

→ Άρα έλεγχος ικανοποιείται

31
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 4η

Β.4 Έλεγχος απόστασης οπλισµών

«Οι ελάχιστες οριζόντιες ch ή κατακόρυφες cv αποστάσεις µεταξύ ράβδων συνίσταται να είναι


από τον Ευρωκώδικα 2:

20 mm 20 mm
cv, ch ≥ max ∆ιάµετρος µεγαλύτερης ράβδου ΦL = max 16 mm
Μέγιστος κόκκος αδρανών + 5mm. 30+5 = 35 mm

Άρα cv, ch ≥ max (20mm, 16mm, 30+5mm) = 35 mm

Στο κάτω πέλµα υπάρχουν συνολικά 2Φ16 + 3Φ14. Έστω συνδετήρα Φ8.

Πλάτος διατοµής = επικαλύψεις + διατοµή συνδετήρα + διατοµές ράβδων + αποστάσεις


ράβδων

Ή αλλιώς 2c+ΣΦL+ΣΦh+Σch = 2·25 + 2·8 + 2·16+3·14 + 4·35 = 280 mm > 250 mm

Άρα οι οπλισµοί δεν µπορούν να µπουν σε µία σειρά. Τοποθετούνται σε δύο σειρές, όπως
φαίνεται στο παρακάτω σχήµα.

ΟΧ
Φh
c
c
Φ14 Φ16
Φ16

Φh
c
ΝΑ
c Φ14
Φ16 Φ16
c

Σχήµα 4-8. Τοποθέτηση οπλισµού σε σειρές.

Με αυτή τη διάταξη αλλάζει ελάχιστα το στατικό ύψος (λόγω κέντρου βάρους του οπλισµού).
Κρίνεται όµως ότι αυτή η αλλαγή είναι ελάχιστη και δεν χρειάζεται να επαναληφθούν οι
υπολογισµοί.

32
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 5η

ΑΣΚΗΣΗ 5

Να υπολογιστεί σε κάµψη η µονοπροέχουσα δοκός της προηγούµενης άσκησης (Άσκηση 4)


για την περίπτωση ορθογωνικής διατοµής 250/500, µε υλικά C16/20 και S400 και µε τα
παρακάτω εντατικά µεγέθη.

qd

300 mm 300 mm

1
. l1 = 5.0
2
. l2 = 1.8

. V2l = -185.97 kN
-

+
.+
. V2r = 54 kN
V1=166.53 kN
.M. = - 114.21
2

-
+ M2παρειάς = - 95.17 kNm
.
max M1αν = 196.68 kNm

Σχήµα 5-1. Φορέας προς επίλυση.

ΕΠΙΛΥΣΗ

ΜΕΡΟΣ Α - ΈΛΕΓΧΟΣ ΣΕ ΚΑΜΨΗ ΚΑΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΟΠΛΙΣΜΟΥ

Α.1 Έλεγχος ∆ιατοµής Ανοίγµατος

f ck 16000
fcd = 0.85 = 0.85 = 9066,7 kPa (kN/m2)
1.5 1.5
M sd 196.68
µsd = = = 0.410 > µ*sd,lim = 0.343 (για S400).
b ⋅ d ⋅ f cd 0.25 ⋅ 0.46 2 ⋅ 9066.7
2

→ άρα τίθεται διπλός οπλισµός.

33
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 5η

µ sd *lim ∆µ sd 0.343 0.410 − 0.343


ω1 = + + νd = + + 0 = 0.518
ζ *lim d2 0.772 0.04
1− 1−
d 0.46
f yd f
ω 1 = ρ1 → ρ1 = ω1 cd
f cd f yd
16
0.85
→ ρ1 = ω1
f cd
= 0.518 1.5 = 0.518 0.85 ⋅ 16 ⋅ 1.15 = 13.5 ‰
f yd 400 400 ⋅ 1.5
1.15

As1 = ρ1·b·d = 0.01350·250·460 = 1552.79 mm2.

Υπολογισµός παραµόρφωσης εs2

x * lim − d 2 d 0.04
ξ *lim − 2 0.549 −
ε c2 d d 0.46 0.0035 → ε ≈ 0.0030 = 3‰
= *
→ ε c2 = *
ε cu = c2
ε cu x lim ξ lim 0.549
d

400
400
εsy = 1.15 = 1.73 ‰ → εc2 > εsy → σs2 = fyd = = 347.8 MPa
200000 1.15

∆µ sd 0.410 − 0.343
ω2 = = = 0.073
d 0.04
1− 2 1−
d 0.46
16
0.85
ρ 2 = ω2
f cd
= 0.073 1.5 = 0.073 0.85 ⋅ 16 ⋅ 1.15 = 1.90 ‰
f yd 400 400 ⋅ 1.5
1.15

As2 = ρ2·b·d = 0.0019·250·460 = 218.8 mm2.

Α.2 Έλεγχος ∆ιατοµής Στήριξης

M sd 95.17
µsd = 2
= = 0.20 < µ*sd,lim = 0.343 (για S400).
b ⋅ d ⋅ f cd 0.25 ⋅ 0.46 2 ⋅ 9066.7

Από Πίνακα 4.1 (σελ. 73) ω1-vd ≈ 0.20 → ω1 = 0.226.

16
0.85
Άρα As1 = ω1 ⋅ b ⋅ d ⋅
f cd
= 0.226 ⋅ 250 ⋅ 460 ⋅ 1.5 = 0.226 ⋅ 250 ⋅ 460 0.85 ⋅ 16 ⋅ 1.15
f yd 400 400 ⋅ 1.5
1.15
As1 = 677.4 mm2

34
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 5η

Συνολικά οι απαιτήσεις διαµήκους οπλισµού στο άνοιγµα και στις στηρίξεις προέκυψαν από
έλεγχο σε κάµψη, όπως φαίνεται στο σχήµα που ακολουθεί

218.8 mm2 677.4 mm2

1552.79 mm2

Σχήµα 5-2. Ποσότητες διαµήκους οπλισµού (όπως υπολογίσθηκαν).

ΜΕΡΟΣ Β - ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΟΠΛΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ


ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΩΝ ∆ΙΑΤΑΞΕΩΝ

Β.1 Υπολογισµός Ελάχιστου Οπλισµού µε Βάση τον Κανονισµό

As,min = 2Φ14 = 308 mm2 (όπως υπολογίσθηκε στη προηγούµενη άσκηση).

Β.2 Πρώτη Τοποθέτηση Οπλισµού (όπως υπολογίσθηκε)

Άνοιγµα:
Κάτω πέλµα (εφελκυσµός):
As1 = 1552.79 mm2. Τοποθετούνται 4Φ20 + 2Φ14 = 1256 + 308 = 1564 mm2.

Άνω πέλµα (θλίψη):


As2 = 218.8 mm2. Τοποθετούνται 2Φ14 = 308 mm2.

Στήριξη/πρόβολος:
Άνω πέλµα (εφελκυσµός):
As1 = 677.4 mm2. Υπάρχουν είδη 2Φ14 = 308 mm2 (ελάχιστα σύµφωνα µε κανονισµό).
Πρόσθετα = 677.4 - 308 = 369.47 mm2. Επιλέγεται να τοποθετηθούν πρόσθετα
4Φ12=452 mm2 (συνολικά 2Φ14+4Φ12 = 760 mm2). [Μία άλλη επιλογή πιθανόν
καλλίτερη θα ήταν να τοποθετηθούν 2Φ16 αντί για 4Φ12].

Κάτω πέλµα (θλίψη):


Τοποθετούνται τα ελάχιστα 2Φ14 = 308 mm2.

35
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 5η

Τοποθετώντας τον οπλισµό όπως υπολογίσθηκε προκύπτει:

(4) Στ.Αρ.π.: 308 mm2 (5) Αν.π.: 308 mm2 (6) Στ.∆εξ.π.: 760 mm2
(2 Φ14) (2Φ14) (2Φ14+4Φ12)

(1) Στ.Αρ.κ.: 308 mm2 (2) Αν.κ.: 1564 mm2 (3) Στ.∆εξ.κ.: 308 mm2
(2Φ14) (4Φ20 + 2Φ14) (2Φ14)

Σχήµα 5-3. 1η τοποθέτηση διαµήκους οπλισµού.

Β.3 Έλεγχος Κατασκευαστικών ∆ιατάξεων

Σύµφωνα µε την Ενότητα 5.4.2.3 & Πίνακα 5.4 (σελ. 128)

α) «Σε όλο το µήκος του επάνω πέλµατος της δοκού πρέπει ο οπλισµός να είναι τουλάχιστον
ίσος µε το ¼ του µεγαλύτερου πάνω οπλισµού των δύο ακραίων διατοµών στήριξης.»

As,min,πάνω ράβδοι άνοιγµα = 0.25 Αs,top-supports (Πίνακας 5.4, σελ. 128, 5η γραµµή).

Ο µεγαλύτερος πάνω οπλισµός των ακραίων διατοµών στήριξης είναι 2Φ14 + 4Φ12 (760
mm2).

Άρα: As,min,πάνω ράβδοι άνοιγµα = 0.25 · 760 = 190 mm2


Έχουν τοποθετηθεί 2Φ14 = 308 mm2 > 190 mm2 → Άρα ο έλεγχος ικανοποιείται.

β) Για τον οπλισµό στο κάτω πέλµα στις ακραίες περιοχές στήριξης πρέπει

Αs,κάτω ράβδοι κρίσιµων περιοχών ≥ 0.5 As,πάνω (Πίνακας 5.4, σελ. 128, 6η γραµµή).

Στην αριστερή στήριξη (θέσεις 1 και 4) ο έλεγχος ισχύει αφού έχουν τοποθετηθεί πάνω
κάτω τα ελάχιστα. Στη δεξιά στήριξη στο πάνω πέλµα (θέση 6) έχουν τοποθετηθεί
2Φ14+4Φ12 = 760 mm2.

Άρα: As,κάτω = 0.5 · 760 = 380 mm2.


Στο κάτω πέλµα (θέση 3) έχουν τοποθετηθεί 2Φ14 = 308 mm2 < 380 mm2 → Άρα ο
έλεγχος ∆ΕΝ ικανοποιείται.

γ) «Το 25% ράβδων κάτω πέλµατος στο άνοιγµα δοκού Κατηγορίας Πλαστιµότητας Υ
χρειάζεται να επεκτείνεται µέχρι της δύο στηρίξεις της και να αγκυρώνεται εκεί.» Με άλλα
λόγια

36
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 5η

As,min,κάτω ράβδοι στηρίξεις = 0.25 Αs,bottom-span (Πίνακας 5.4, σελ. 128, 7η γραµµή)

Με άλλα λόγια, οι κάτω ράβδοι στις στηρίξεις (στις παρειές των κρίσιµων περιοχών)
(θέσεις 1 και 3) πρέπει να είναι τουλάχιστον ίσες µε το ¼ των κάτω ράβδων στο άνοιγµα
(θέση 2).

Στο άνοιγµα στο κάτω πέλµα υπάρχουν 4Φ20 + 2Φ14 = 1564 mm2.
Άρα: As,min,κάτω ράβδοι στηρίξεις = 0.25 · 1564 = 391 mm2.
Έχουν τοποθετηθεί 2Φ14 = 308 mm2 < 391 mm2 → Άρα ο έλεγχος ∆ΕΝ ικανοποιείται.

Τοποθετούνται λοιπόν στα κάτω πέλµατα των στηρίξεων πρόσθετα 1Φ12 (άρα συνολικά
2Φ14+1Φ12 = 421 mm2.)

Ελέγχω εκ νέου.

β) Αs,κάτω ράβδοι κρίσιµων περιοχών ≥ 0.5 As,πάνω.

Αριστερή στήριξη (θέσεις 1 και 4)


Αs,κάτω ράβδοι κρίσιµων περιοχών (2Φ14+1Φ12) = 421 mm2
0.5·As,πάνω (2Φ14) = 0.5·308 mm2 = 154 mm2 → O έλεγχος ισχύει.

∆εξιά στήριξη (θέσεις 5 και 6)


Αs,κάτω ράβδοι κρίσιµων περιοχών (2Φ14+1Φ12) = 421 mm2
0.5·As,πάνω (2Φ14+4Φ12) = 0.5· 760 = 380 mm2 → O έλεγχος ισχύει.

γ) As,min,κάτω ράβδοι στηρίξεις = 0.25 Αs,bottom-span → O έλεγχος ισχύει.

___________________________________________________________________________

Με την ολοκλήρωση των άνω ελέγχων ολοκληρώθηκαν οι έλεγχοι των κατασκευαστικών


διατάξεων που αφορούν τη πλαστιµότητα. Αποµένει να ελεγχθεί το µέγιστο ποσοστό
οπλισµού. Πρώτα όµως θα λάβει χώρα η τελική τοποθέτηση του οπλισµού.

Τελική Τοποθέτηση Οπλισµού

• Αρχικά τοποθετούνται στο άνω και κάτω πέλµα τα ελάχιστα απαιτούµενα από τον
κανονισµό 2Φ14.

• Στη συνέχεια τοποθετούνται στο άνοιγµα στο εφελκυόµενο πέλµα 4Φ20 (συνολικά
στο άνοιγµα 4Φ20+2Φ14). Κανονικά στα σίδερα αυτά (θεωρητικά) θα συνέχιζαν
µέχρι το σηµείο µηδενισµού των καµπτικών ροπών στο άνοιγµα (+/- το µήκος
αγκύρωσης τους). Στη πράξη όµως σταµατούν στις στηρίξεις.

• Τοποθετούνται στο εφελκυόµενο πέλµα στη στήριξη δεξιά πρόσθετα 4Φ12.

• Στα θλιβόµενα πέλµατα των στηρίξεων πρόσθετο 1Φ12 (συνολικά 2Φ14+1Φ12)


37
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 5η

(4) Στ.Αρ.π.: 308 mm2 (5) Αν.π.: 308 mm2 (6) Στ.∆εξ.π.: 760 mm2
(2 Φ14) (2Φ14) (2Φ14+4Φ12)

(1) Στ.Αρ.κ.: 421 mm2 (2) Αν.κ.: 1564 mm2 (3) Στ.∆εξ.κ.: 421
(2Φ14+1Φ12) (4Φ20 + 2Φ14 mm2
(2Φ14+1Φ12)

2Φ14

(4) Στ.Αρ.κ. (5) Αν.π. (6) Στ.∆εξ.π. 4Φ12

(3) Στ.∆εξ.κ.
(1) Στ.Αρ.κ. (2) Αν.κ.
4Φ20
1Φ12

2Φ14

Σχήµα 5-4. Τελική τοποθέτηση διαµήκους οπλισµού.

Άρα µε βάση τη τελική τοποθέτηση οπλισµού, µετά τον έλεγχο κατασκευαστικών διατάξεων,
οι ποσότητες που έχουν προκύψει είναι ως εξής:

Άνοιγµα:
Κάτω πέλµα (εφελκυσµός): 4Φ20+2Φ14 = 1564 mm2 (αρχικά 1552.79 mm2).
Άνω πέλµα (θλίψη): 2Φ14 = 308 mm2.

Στήριξη/πρόβολος:
Άνω πέλµα (εφελκυσµός): 2Φ14 + 4Φ12 = 760 mm2 (αρχικά 677,4 mm2).
Κάτω πέλµα (θλίψη): 4Φ20+2Φ14+1Φ12 = 1677 mm2 (αρχικά 308 mm2).

Προέκυψε λόγω του ότι ενώ αρχικά στο θλιβόµενο πέλµα στη στήριξη τοποθετήθηκαν 2Φ14+1Φ12, στη
συνέχεια προεκτάθηκε ο οπλισµός από το άνοιγµα (4Φ20). Άρα ο πραγµατικός θλιβόµενος οπλισµός ρ2
στη στήριξη στο κάτω πέλµα είναι 4Φ20+2Φ14+1Φ12.

38
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 5η

Μέγιστο ποσοστό οπλισµού (για ΚΠΥ)

Ειδικά για δοκούς µε Κατηγορία Πλαστιµότητας Μ ή Υ: Το µέγιστο επιτρεπόµενο ποσοστό


εφελκυόµενου χάλυβα κρισίµων περιοχών δοκών µε αυξηµένες απαιτήσεις πλαστιµότητας
δίνεται από τον Ευρωκώδικα 8 από τη σχέση:

0.0018 f cd
ρ1,max = ⋅ + ρ 2 (σελ. 130),
µ Φ ⋅ ε yd f yd
400
f yd
όπου, εyd = = 1.15 = 0,00174
E s 200000

ρ2: ποσοστό θλιβόµενου χάλυβα (υπάρχων οπλισµός: 4Φ20+2Φ14+1Φ12).


µΦ: δείκτης πλαστιµότητας καµπυλοτήτων = 12.64 (αναλυτικός υπολογισµός
στην Άσκηση 2)

Α s2 4Φ 20 + 2Φ14 + 1Φ12 1677


ρ2 = = = = 0.015
bw ⋅ d bw ⋅ d 250 ⋅ 460
16
0.85
0.0018 f cd 0.0018 1.5 + 0.015 = 0,0163
→ ρ1,max = ⋅ + ρ2 = ⋅
µ Φ ⋅ ε yd f yd 12.64 ⋅ 0.00174 400
1.15

→As1,max = ρ1,max · bw · d = 0.0163 · 250 · 460 = 1870 mm2 > 1677 mm2

→ Οπότε δεν χρειάζεται αύξηση των διαστάσεων b ή d του κορµού.

ε) Έλεγχος στις κρίσιµες περιοχές στη στήριξη.

«Πέραν του µέγιστου ποσοστού εφελκυόµενου οπλισµού κρισίµων περιοχών, ο


Ευρωκώδικας επιβάλλει ένα ελάχιστο ποσοστό θλιβόµενου χάλυβα ρ2, στο κάτω πέλµα των
ακραίων κρισίµων περιοχών στις στηρίξεις δοκών Κατηγορίας Πλαστιµότητας Μ ή Υ ίσο µε
το 50% του ποσοστού του εφελκυόµενου οπλισµού ρ1.»

Με άλλα λόγια, στη στήριξη:

ρ2 = 0.5 ρ1

4Φ 20 + 2Φ14 + 1Φ12
ρ2 bw ⋅ d 1677
Έλεγχος δεξιάς παρειάς: = = = 2.20 > 0.5
ρ1 2Φ14 + 4Φ12 760
bw ⋅ d

→ Άρα έλεγχος ικανοποιείται

39
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 5η

4Φ20 + 2Φ14 + 1Φ123


ρ2 bw ⋅ d 1677
Έλεγχος αριστερής παρειάς: = = = 5.4 > 0.5
ρ1 2Φ14 308
bw ⋅ d

→ Άρα έλεγχος ικανοποιείται

Έλεγχος απόστασης οπλισµών

Γίνεται µε παρόµοιο τρόπο, όπως στην Άσκηση 4.

40
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 6η

ΑΣΚΗΣΗ 6

Να επαναληφθεί η Άσκηση 4 µε τις τρεις παρακάτω περιπτώσεις διατοµής πλακοδοκού (I -


ΙΙΙ) και να σχεδιαστούν οι οπλισµοί για την περίπτωση III.

bef = 1100 mm bef = 600 mm bef = 500 mm


100 mm

500 mm

250 mm 250 mm 250 mm

Περίπτωση ∆ιατοµής I Περίπτωση ∆ιατοµής II Περίπτωση ∆ιατοµής III

Σχήµα 6-1. Φορείς προς επίλυση.

ΕΠΙΛΥΣΗ

Τα εντατικά µεγέθη υπολογίστηκαν προηγούµενος ως:


qd

300 mm 300 mm

1
. l1 = 5.0
2
. l2 = 1.8

. V2l =-199.09 kN
-

+
. V+ r
. 2 =126.90 kN

V1=153.41 kN
..
M2 = - 114.21
kNm
-
+ Μ2 παρειάς,δεξ. = -95.715 kN
.
max M1αν = 166,90 kNm

Σχήµα 6-2. Εντατικά µεγέθη.

41
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 6η

1. ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ∆ΙΑΤΟΜΗΣ I

1.1 Έλεγχος διατοµής ανοίγµατος (εφελκυσµός κάτω)

Γίνεται η θεώρηση ότι η θλιβόµενη περιοχή είναι στη πλάκα. Έστω ορθογωνική διατοµή
διαστάσεων bef x h.

Msd 166.9
µsd = 2
= = 0.079 ≈ 0,08 < µ*sd,lim = 0.342 (για S400).
b ef d f cd 2 16000
1.10 ⋅ 0.46 ⋅ 0.85
1. 5

Από πίνακα 4.1 (σελ. 73) → ξ = 0.103 → x = ξ·d = 0.103·460 = 47.4 mm → x < hf = 100 mm.

Άρα η ουδέτερη γραµµή είναι µέσα στο πέλµα, οπότε η δοκός θα επιλυθεί σαν
ορθογωνική διατοµή διαστάσεων bef x h.

Από πίνακα 4.1 (σελ. 73) → ω = 0.084

16
0.85
f
As1 = ω1 · bef · d cd = 0.084 ⋅ 1100 ⋅ 460 1.5 = 0.084 ⋅ 1100 ⋅ 460 0.85 ⋅ 16 ⋅ 1.15 = 1108 mm2
f yd 400 400 ⋅ 1.5
1.15

Σύµφωνα µε τις κατασκευαστικές διατάξεις (σελ. 129), για πλακοδοκούς µε θλίψη στη
πλάκα, το µέγιστο ποσοστό οπλισµού 4% αναφέρεται στο σύνολο της διατοµής,
περιλαµβανοµένου και του συνεργαζόµενου πλάτους της πλάκας.

Άρα Asmax = ρmax·Αc = 0.04 · (1100·100+250·400) = 8400 mm2.

Το ελάχιστο ποσοστό οπλισµού, υπολογίζεται ως εξής:


A
ρmin = s min = 0.26 fctm/fyk ≥ 0.13%
bd
fctm (MPa) = 0.3 (f ck (MPa))2 / 3 = 0.3·(16)2/3 = 1.90 MPa

1.90
→ ρmin = 0.26 fctm/fyk = 0.26 = 0.00124 < 0.0013 → ρmin = 0.0013
400

→ Asmin = ρmin·b·d = 0.0013·250·460 = 149.5 mm2.

1.2 Έλεγχος διατοµής στήριξης

Η πλάκα είναι στην εφελκυόµενη ζώνη, εποµένως η επίλυση γίνεται θεωρώντας ορθογωνική
διατοµή διαστάσεων bw x d = 250·500.

Ως εκ τούτου ισχύουν τα αποτελέσµατα της προηγούµενης άσκησης και ο απαιτούµενος


οπλισµός είναι: στο πάνω πέλµα As1 = 677.4 mm2.
στο κάτω πέλµα As = 314 mm2 (ελάχιστα 2Φ14).

42
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 6η

2. ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ∆ΙΑΤΟΜΗΣ II

2.1 Έλεγχος διατοµής ανοίγµατος (εφελκυσµός κάτω)

Γίνεται η θεώρηση ότι η θλιβόµενη περιοχή είναι στη πλάκα. Έστω ορθογωνική διατοµή
διαστάσεων bef x h.

Msd 166.9
µsd = 2
= = 0.145 < µ*sd,lim = 0.342 (για S400).
b ef d f cd 16000
0.60 ⋅ 0.46 2 ⋅ 0.85
1.5

Από πίνακα 4.1 (σελ. 73) → ξ = 0.195 → x = ξ·d = 0.195·460 = 89.7 mm → x < hf = 100 mm.

Άρα η ουδέτερη γραµµή είναι µέσα στο πέλµα, οπότε η δοκός θα επιλυθεί σαν
ορθογωνική διατοµή διαστάσεων bef x h.

Από πίνακα 4.1 (σελ. 73) → ω = 0.158 →


16
0.85
f
As1 = ω1·bef·d cd = 0.158 ⋅ 600 ⋅ 460 1.5 = 0.158 ⋅ 600 ⋅ 460 0.85 ⋅ 16 ⋅ 1.15 = 1136.7 mm2
f yd 400 400 ⋅ 1.5
1.15

2.2 Έλεγχος διατοµής στήριξης

Η πλάκα είναι στην εφελκυόµενη ζώνη, εποµένως η επίλυση γίνεται θεωρώντας ορθογωνική
διατοµή διαστάσεων bw·d = 250·500.

Ως εκ τούτου ισχύουν τα αποτελέσµατα της προηγούµενης άσκησης και ο απαιτούµενος


οπλισµός είναι: στο πάνω πέλµα As1 = 677.4 mm2.
στο κάτω πέλµα As = 314 mm2 (ελάχιστα 2Φ14).

3. ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ∆ΙΑΤΟΜΗΣ III

3.1 Έλεγχος διατοµής ανοίγµατος (εφελκυσµός κάτω)

Γίνεται η θεώρηση ότι η θλιβόµενη περιοχή είναι στη πλάκα. Έστω ορθογωνική διατοµή
διαστάσεων bef x h.

Msd 166.9
µsd = 2
= = 0.174 < µ*sd,lim = 0.342 (για S400).
b ef d f cd 2 16000
0.50 ⋅ 0.46 ⋅ 0.85
1.5

Από πίνακα 4.1 (σελ. 73) → ξ = 0.238 → x=ξ·d=0.238·460 = 109.48 mm → x > hf = 100 mm.
Άρα η ουδέτερη γραµµή επεκτείνεται στο κορµό.

43
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 6η

Σηµείωση από την θεωρία

Όταν η θλίψη επεκτείνεται στο κορµό …

Στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων της πράξης (για hf/d > 0.15) ο υπολογισµός του
οπλισµού µπορεί να γίνεται σαν σε ορθογωνική διατοµή µε b=bef.

Για αναλογίες διαστάσεων διατοµών που συνηθίζονται σε πλακαδοκούς οικοδοµικών έργων


(hf/d µεταξύ 0,2 και 0,3 και bef/bw µεταξύ 3 και 6), η δυνατή συνεισφορά του τµήµατος του
κορµού κάτω από τη πλάκα στην αντοχή της θλιβόµενης ζώνης είναι µικρή, σε σύγκριση µε
αυτή του ενεργού πλάτους της πλάκας.

Αν η ουδέτερη γραµµή τέµνει το κορµό και ο κορµός είναι πολύ λεπτός σε σχέση µε το
συνεργαζόµενο πλάτος bef, (π.χ. bef/bw ≥ 5), µπορεί να ανγοηθεί η συµµετοχή του κορµού στη
θλιπτική δύναµη Fc της θλιβόµενης ζώνης και να θεωρηθεί ότι το σηµείο εφαρµογής της Fc
είναι στο µέσο του πάχους hf της πλάκας. Τότε ο µοχλοβραχίονας εσωτερικών δυνάµεων z
M sd N
ισούται µε d-hf/2 και απαιτείται εφελκυόµενος οπλισµός As1 = + d .
 h  f yd
 d − f f yd
 2 

Επίσης ελέγχεται ότι η µέση τάση θλίψης του σκυροδέµατος δεν ξεπερνά το fcd:
Fc M sd
σc = = ≤ f cd
b ef h f  hf 
d − b ef h f
 2 

Στην προκειµένη περίπτωση, hf/d = 100/460 = 0.22 >0.15


bef/bw = 500/250 = 2.0

Οπότε,

Θεωρώντας ότι οι θλιπτικές τάσεις εφαρµόζονται µόνο στη πλάκα, η δοκός


θα επιλυθεί σαν ορθογωνική διατοµή διαστάσεων bef x h.

Από πίνακα 4.1 (σελ. 73) → ω = 0.193


16
0.85
As1 = ω1·bef·d
f cd
= 0.193 ⋅ 500 ⋅ 460 1.5 = 0.193 ⋅ 500 ⋅ 460 0.85 ⋅ 16 ⋅ 1.15 = 1157 mm2
f yd 400 400 ⋅ 1.5
1.15

3.2 Έλεγχος διατοµής στήριξης

Η πλάκα είναι στην εφελκυόµενη ζώνη, εποµένως η επίλυση γίνεται θεωρώντας ορθογωνική
διατοµή διαστάσεων bw·d = 250·500. Ως εκ τούτου ισχύουν τα αποτελέσµατα της
προηγούµενης άσκησης και ο απαιτούµενος οπλισµός είναι: στο πάνω πέλµα As1 = 677.4
mm2, στο κάτω πέλµα As = 314 mm2 (ελάχιστα 2Φ14).

44
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 6η

Γενικά παρατηρείται ότι το συνεργαζόµενο πλάτος bef έχει µικρή επίδραση στον απαιτούµενο
οπλισµό της διατοµής. Για bef = 1100 mm απαιτήθηκε οπλισµός 1108 mm2, για bef = 600
απαιτήθηκε οπλισµός 1136.7 mm2, και για bef = 500 απαιτήθηκε οπλισµός 1157 mm2. Όµως,
µείωση του bef αυξάνει τη τιµή του µsd και δεν αποκλείεται για πολύ µικρή τιµή του bef να
ξεπεραστεί η τιµή µ*sd,lim, οπότε θα αυξηθεί η απαίτηση σε εφελκυόµενο οπλισµό (λόγω
µικρότερου µοχλοβραχίονα εσωτερικών δυνάµεων) και επιπλέον θα απαιτηθεί θλιβόµενος
οπλισµός. Αυτό µπορεί να παρατηρηθεί συγκρίνοντας τα παραπάνω αποτελέσµατα µε αυτά
της προηγούµενης εφαρµογής όπου εκεί οριακά µπορεί να θεωρηθεί bef = bw = 250 mm.

Συνδυάζοντας τα παραπάνω αποτελέσµατα στις διατοµές ανοίγµατος και στήριξης,


εκλέγονται οι παρακάτω οπλισµοί.

• Στο κάτω πέλµα της δοκού τοποθετούνται 2Φ20+2Φ14 (942+308=1250 mm2) εκ των
οποίων µόνο τα 2Φ14 συνεχίζουν και στο κάτω πέλµα του προβόλου.

• Στο πάνω πέλµα της δοκού τοποθετούνται παντού 2Φ14 (314 mm2) και πρόσθετα στο
πρόβολο 4Φ12, έτσι ώστε ο οπλισµός 2Φ14+4Φ12 (760 mm2) να υπερκαλύπτει την
απαίτηση για 677.7 mm2.
2Φ14

4Φ12

3Φ20

2Φ14

Σχήµα 6-3. ∆ιάταξη διαµήκους οπλισµού διατοµής ΙΙΙ.

Στην συνέχεια ελέγχονται εκ νέου οι κανόνες κατασκευαστικής διαµόρφωσης και όπλισης,


σύµφωνα µε την προηγούµενη άσκηση.

45
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 7η

ΑΣΚΗΣΗ 7

∆ίνεται πλάκα µε κάτοψη αυτή του σχήµατος και υλικά S500, C16/20. Η πλάκα φορτίζεται
µε gεπικ. = 1.5 kN/m2 και q = 3.0 kN/m2. Το δοκάρι είναι οπλισµένο µε 2Φ18+2Φ16.

Ζητείται ο έλεγχος της πλάκας σε κάµψη και διάτµηση και της δοκού, για φόρτιση
1.35G+1.5Q.

0.60 m
β
0.15 m
Π1, hf = 150 mm
1.70 m
α Κ1 40x40 α

∆1 250/600 ∆2 250/600 0.25 m

1.70 m
Τοµή β-β
Π2, hf = 150 mm

β
0.40 m
2.80 m 2.80 m 0.15 m

0.60 m

Τοµή α-α

Σχήµα 7-1. Φορέας προς επίλυση

46
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 7η

ΕΠΙΛΥΣΗ

Α. Έλεγχος Πλάκας

Ελέγχεται πρώτα τη πλάκα. Οι πλάκες Π1 και Π2 είναι συµµετρικές και η κάθε µία έχει ένα
στήριγµα (στη δοκό), άρα µπορούν να θεωρηθούν ως πρόβολοι.

Επιλέγεται λωρίδα πλάτους b = 1m στη διεύθυνση που θα οπλιστεί η πλάκα. Στην ουσία
θεωρείται η λωρίδα σε τέτοια διεύθυνση, ώστε η λωρίδα να «πατάει» στα στηρίγµατα της
πλάκας. Επιλέγεται η λωρίδα του Σχήµατος 7-2Α.

Το στατικό σύστηµα το οποίο θα επιλυθεί (θεωρώντας τη λωρίδα πλάτους 1 m) προκύπτει


κάνοντας τοµή πάνω στη λωρίδα (τοµή γ-γ στο Σχήµα 7-2).

[Α] δ δ Π1, hf = 150 mm


1.70 m
Κ1 40x40

∆1 250/600 ∆2 250/600 0.25 m

1.70 m
Π2, hf = 150 mm

γ
[Β]

0.15 m 1.0 m

0.25 m
1.70 m 1.70 m
[Γ] [∆] Τοµή δ-δ
0.15 m 0.15 m
Τοµή γ-γ 1.0 m

qd
[Ε]

Σχήµα 7-2. [Α] Αντιπροσωπευτική επαναλαµβανόµενη λωρίδας πλάτους 1m στη πλάκα,


[Β] Προοπτικό σχεδιάγραµµα αντιπροσωπευτικής λωρίδας
[Γ] Τοµή (γ-γ) αντιπροσωπευτικής επαναλαµβανόµενης λωρίδας πλάτους 1m,
[∆] ∆ιατοµή εξιδανικευµένης δοκού (τοµή δ-δ)
[Ε] Εξιδανικευµένο µοντέλο της λωρίδας πλάκας µε φορτίο σχεδιασµού

47
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 7η

Α.1 Υπολογισµός Φόρτισης (λωρίδας)

G = ίδιο βάρος (Gιβ) + φορτίο επίστρωσης (Gεπ)


Gιβ = γc·hf = 25 kN/m3 · 0.15 m = 3.75 kN/m2
Gεπ = 1.5 kN/m2

Άρα G = 3.75+1.5 = 5.25 kN/m2

Φορτίο Σχεδιασµού qd = 1.35G + 1.5Q = 1.35·5.25 + 1.5·3 = 11.6 kN/m2

Γραµµικό Φορτίο Σχεδιασµού qd = 11.6 kN/m2 · 1m = 11.6 kN/m

Α.2 Υπολογισµός Εντατικών Μεγεθών

Επειδή στην ουσία επιλύεται πρόβολος, υπολογίζονται τα εντατικά µεγέθη στη παρειά της
στήριξης. Οπότε:
q ⋅L 2 11 .6 ⋅1.7 2
MΠ = − d Π = − = - 16.76 kNm
2 2
VΠ = qsd · lΠ = 11.6 · 1.7 = 19.72 kN

qd = 11.6 kN/m

1.70 m

_ . . _Μ Π = 16.76 kNm
[M]

_
.
[V]
+
. VΠ = 19.72 kN

Σχήµα 7-3. Εντατικά µεγέθη στη παρειά.

Σηµείωση: Στον πρόβολο, είναι αρκετά απλό να υπολογισθεί κατευθείαν η ροπή ή η


τέµνουσα στη παρειά. Στη περίπτωση (π.χ.) συνεχόµενης δοκού θα έπρεπε να υπολογισθεί η
µέγιστη ροπή στη στήριξη, και µετά η ροπή στη παρειά (µέσω της κατάλληλης µείωσης).

Α.3 Έλεγχος Πλάκας σε Κάµψη

Έστω d1 = 3 cm = 0.03 m (εάν το d1 δεν καθορίζεται, θεωρείται αντιπροσωπευτική τιµή για


πλάκες 3 cm).

Στατικό ύψος d = hf – d1 = 0.15 – 0.03 = 0.12 m.


48
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 7η

Υπενθυµίζεται ότι διαστασιολογείται η διατοµή πλάτους 1m και ύψους hf (Σχήµα 3-2∆).

Msd ΜΠ 16.76
µsd= 2
= = = 0.1283 < µ*sd,lim = 0.317 (για S500)
bd fcd 2 fck 2 16000
bd ⋅ 0.85 1⋅ 0.12 ⋅ 0.85
1.5 1.5

→ Άρα δεν απαιτείται θλιβόµενος οπλισµός

 2µ sd   2 ⋅ 0.1283 
Από σχέση 4.21 ω1 = 0.9731 − 1 −  + ν d = 0.9731 − 1 −
 
 + 0 = 0.138, ή

 0. 973   0 . 973 
από Πίνακα 5.1 (σελ. 73) ω1 = 0.138

16
0.85
f
As1 = ω1·b·d cd = 0.138 ⋅ 1000 ⋅ 120 1.5 = 0.138 ⋅ 1000 ⋅ 120 0.85 ⋅ 16 ⋅ 1.15 = 345 mm2
f yd 500 500 ⋅ 1.5
1.15

Προσοχή στις µονάδες: b,d (mm), fcd, fyd ( MPa)

Έλεγχος σύµφωνα µε τις κατασκευαστικές διατάξεις

Για τις πλάκες ισχύουν οι κατασκευαστικές διατάξεις του Πίνακα 5.4 (σελ. 128) για ΚΠ Χ.

f ctm
• Ελάχιστο ποσοστό οπλισµού min ρ1= 0.26 ≥ 0.0013
f yk
Η µέση εφελκυστική αντοχή σκυροδέµατος fctm είναι,

fctm (MPa) = 0.3 (f ck (MPa ) )2 / 3 = 0.3·(16)2/3 = 1.90 MPa

f ctm 1.90
→ min ρ1= 0.26 = 0.26 = 0.00099 < 0.0013 → min ρ1= 0.0013
f yk 500
→ min As1= min ρ1·b·d = 0.0013 · 1000 · 120 = 156 mm2 < As1= 345 mm2

• Μέγιστο ποσοστό οπλισµού max ρ1 = 0.04 (κανονικά όχι κρίσιµες περιοχές στο
πρόβολο)
A 345
→ ρ1 = s1 = = 0.00288 < max ρ1 = 0.04
bd 1000 ⋅120

Έστω ότι τοποθετείται Φ8 → As (Φ8) = 50 mm2.

345
Άρα στο άνοιγµα χρειάζονται: n = = 6.9 σίδερα.
50

Στις πλάκες δεν υπολογίζεται πλήθος ράβδων, αλλά ράβδοι ανά αποστάσεις, λόγω του ότι η
λωρίδα πλάτους 1 m είναι ιδεατή.

49
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 7η

1000
Σε πλάτος 1m, οι αποστάσεις µεταξύ των ράβδων Φ8 θα είναι, s = = 144.9 ≈ 145 mm.
6.9
Άρα τοποθετούνται Φ8/145 στις πλάκες Π1 και Π2 από τη στήριξη µέχρι την άκρη.

Α.4 Έλεγχος Πλάκας σε ∆ιάτµηση

Πρέπει Vsd ≤ VRd,c, για να µην απαιτείται οπλισµός διάτµησης.

Σηµείωση από τη θεωρία. Σε σεισµικές περιοχές, ο έλεγχος αυτός γίνεται µόνο για τα δοµικά
στοιχεία που δεν «επηρεάζονται» από σεισµό. Άρα ελέγχονται µόνο οι πλάκες.

 180  N Ed 
1/ 6  0.2  1 / 3
VRd ,c = max  (100ρ L )1/ 3 ,35 1 + 0.2 f ck 1 + f + 0.15 b w d
d 
ck
  γ c d  Ac 

Προσοχή στις µονάδες: bw,d (m), fck (MPa),
VRd,c , NEd (kN)

Όπου, ρL είναι το ποσοστό του εφελκυόµενου διαµήκους οπλισµού που διαπερνά τη διατοµή
στη θέση που εξετάζεται η τέµνουσα (στην παρειά).

Φ8 / 145 345
ρL = = = 0.002875 = 2.9 ‰
bd 1000 ⋅ 120

και NEd είναι το ασκούµενο θλιπτικό φορτίο, όπου στην περίπτωση αυτή ισούται µε 0.

 180   
→ VRd ,c = max  (100 ⋅ 0.002875)1 / 3 ,35 1 + 0.2 161 / 6 1 + 0.2 161 / 3 1 ⋅ 0.12
  1.5 0.12  0.12  

→ VRd,c = {max[79.2, 84.1] · 5.77} · 0.12 = {84.1 · 5.77} · 0.12 = 58.23 kN

→ Vsd = VΠ = 19.72 kN < VRd,c = 58.23 kN

→ Άρα ο έλεγχος ικανοποιείται. Εποµένως δεν χρειάζεται οπλισµός διάτµησης.

Σηµείωση: Προκειµένου να γίνει ο έλεγχος της πλάκας σε διάτµηση θα πρέπει πρώτα να


έχουν υπολογισθεί τα σίδερα από κάµψη. Αν δεν απαιτείται στην άσκηση έλεγχος σε κάµψη,
µπορούµε να υποθέσουµε τον οπλισµό της πλάκας (πάντα σε λογικά πλαίσια).

Εάν ο παραπάνω έλεγχος σε διάτµηση δεν ικανοποιούταν θα πρέπει να υπολογισθεί ο


οπλισµός διάτµησης (όπως και στα δοκάρια, ακολούθως).

Β. Έλεγχος ∆οκού

Για την επιλογή του στατικού συστήµατος της δοκού, θεωρείται τοµή (α-α) κατά µήκος της
δοκού. Άρα στην ουσία, γίνεται τοµή επάνω στο στοιχείο που ελέγχεται. Οι δύο δοκοί (∆1
και ∆2) στηρίζονται στο υποστύλωµα (40 x 40). Άρα επιλύεται ένα σύστηµα 2 προβόλων,
όπως και στην περίπτωση της πλάκας, µε γραµµικό φορτίο qd∆.
50
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 7η

Π1, hf = 150 mm
1.70 m
α Κ1 40x40 α

∆1 ∆2 250/600 0.25 m

1.70 m
Π2, hf = 150 mm

0.40 m
2.80 m 2.80 m 0.15 m

0.60 m

Τοµή α-α
Κ1

1.70 m 1.70 m

0.15 m
Τοµή γ-γ
∆ιατοµή ∆οκού (πλακοδοκός)

0.25 m

Σχήµα 7-4. Τοµή για τον έλεγχο της δοκού και διατοµή δοκού.

Β.1 Υπολογισµός Φόρτισης (δοκού)

G = ίδιο βάρος (Gιβ) + φορτίο που µεταφέρεται από πλάκες (qπλ.∆)

qπλ.∆ = 11.6 kN/m2 · (1.70+0.25+1.70) = 42.3 kN/m (συµπεριλαµβάνει και το κινητό φορτίο)

Gιβ(κρέµασης) = γc·h∆οκού καθαρό = 25 kN/m3·0.25·(0.60-hf) = 25 kN/m3·0.25·(0.60-0.15)


= 2.81 kN/m

Γραµµικό Φορτίο Σχεδιασµού qd∆ = 42.3 kN/m + 1.35 · 2.81 kN/m = 46.09 kN/m

51
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 7η

Άλλος τρόπος υπολογισµού (1ος) του φορτίου που από την πλάκα µεταφέρεται στη δοκό.

Το γραµµικό φορτίο σχεδιασµού στη λωρίδα της πλάκας είναι 11.6 kN/m. Η δοκός θα
«κουβαλήσει» το φορτίο της πλάκας, όλη τη κάτοψη του σχήµατος σε όγκο. Από το
διάγραµµα τεµνουσών, µε βάση το φορτίο λωρίδας, µπορεί να υπολογισθεί το φορτίο που θα
µεταφέρει το δοκάρι. Από ισορροπία, αθροίζοντας της τέµνουσες δυνάµεις (21.17 kN και
21.17 kN) υπολογίζεται η αντίδραση (σαν συγκεντρωµένο φορτίο) που θα παραλάβει η δοκός
(42.3 kN). Με άλλα λόγια σε κάθε ένα µέτρο κατά µήκος της δοκού ασκήται συγκεντρωµένο
φορτίο 42.3 kN.

Εξετάζεται τι Π1, hf = 150 mm


φορτίο δίνει η 1.70 m
λωρίδα πλάκας α Κ1 40x40 α
πλάτους 1m, πάνω
στη δοκό. ∆1 ∆2 250/600 0.25 m

1.70 m
Π2, hf = 150 mm

1.825 m 1.825 m

0.15 m
Τοµή γ-γ
∆ιατοµή ∆οκού (πλακοδοκός)

1.70 m 0.25 m 1.70 m

11.6 kN/m

1.825 m 1.825 m

11.6 kN/m · 1.825m = 21.17 kN


_
+
11.6 kN/m · 1.825m = 21.17 kN

21.17·2 = 42.3 kN

Σχήµα 7-5. Τοµή για τον έλεγχο της δοκού και διατοµή δοκού.

52
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 7η

Άλλος τρόπος υπολογισµού (2ος) του φορτίου που από την πλάκα µεταφέρεται στη δοκό.

Το φορτίο που µεταφέρεται από τη πλάκα στη δοκό θα υπολογιστεί µέσω επιφανειών
κατανοµής φορτίου, του φορτίου των πλακών στη δοκό. Το εµβαδόν της πλάκας Π1 είναι

EΠ1 = 6 · 1.825 = 10.95 m2 = EΠ2.

Η δοκός (µήκους 6 m) δέχεται όλο το γραµµικό φορτίο σχεδιασµού qsd από τις πλάκες Π1 και
Π2. Άρα το γραµµικό φορτίο σχεδιασµού από πλάκες στη δοκό είναι:

E Π1 + Ε Π 2 10.95 + 10.95
qπλ.∆ = 11.6 kN/m2 · = 11.6 = 42.3 kN/m
L δοκού 6

Π1, hf = 150 mm
1.825 m
Κ1 40x40

1.825 m
Π2, hf = 150 mm

6.0 m

Σχήµα 7-6. Επιφάνειες κατανοµής φορτίων από πλάκες σε δοκό.

Β.2 Υπολογισµός Εντατικών Μεγεθών

Επειδή στην ουσία επιλύεται πρόβολος, υπολογίζονται τα εντατικά µεγέθη στη παρειά της
στήριξης. Οπότε (Σχήµα 7-7):

2
q ∆ ⋅ LΠ∆ 46.09 ⋅ 2.82
MΠ = − d =− = - 180.67 kNm
2 2
VΠ = qd∆· LΠ∆= 46.09 · 2.8 = 129.05 kN

53
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 7η

3.0 m 3.0 m 0.15 m

0.60 m

Κ1

0.40 m
2.80 m 2.80 m

qsd∆ = 46.14 kN/m

_. ._
Μ Π = 180.67 kNm
[M]

_
.
[V]
+
.V Π = 129.05 kN

Σχήµα 7-7. Εντατικά µεγέθη στη παρειά, για τον έλεγχο δοκού.

Β.3 Έλεγχος ∆οκού σε Κάµψη

Επειδή πρόκειται περί πρόβολου, η δοκός έχει εφελκυόµενη ζώνη επάνω.

Έστω d1 = 4 cm = 0.04 m (Εάν το d1 δεν καθορίζεται, θεωρείται αντιπροσωπευτική τιµή για


δοκάρια 4-5 cm).

Στατικό ύψος d = h – d1 = 0.60 – 0.04 = 0.56 m.

Msd ΜΠ 180.67
µsd= 2
= = = 0.254 < µ*sd,lim = 0.317 (για S500)
bd fcd 2 f 2 16000
bd ⋅ 0.85 ck 0.25 ⋅ 0.56 ⋅ 0.85
1.5 1.5

→ Άρα δεν απαιτείται θλιβόµενος οπλισµός

54
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 7η

 2µ sd   
Από σχέση 4.21 ω1 = 0.9731 − 1 −  + ν d = 0.9731 − 1 − 2 ⋅ 0.254  + 0 = 0.300, ή
 0.973   0.973 
 
από Πίνακα 5.1 (σελ. 73)
16
0.85
As1 = ω1·b·d
f cd
= 0.300 ⋅ 250 ⋅ 560 1.5 = 0.300 ⋅ 250 ⋅ 560 0.85 ⋅ 16 ⋅ 1.15 = 875.8 mm2
f yd 500 500 ⋅ 1.5
1.15

Έλεγχος σύµφωνα µε τις κατασκευαστικές διατάξεις

Λόγω του ότι η δοκός είναι πρόβολος ισχύουν οι διατάξεις για ΚΠ Χ. Στους προβόλους,
λόγω του ότι δεν υπάρχει πλαισιακή λειτουργία, δεν υπάρχουν κρίσιµες περιοχές.

Το ελάχιστο ποσοστό οπλισµού min ρ1 υπολογίστηκε προηγουµένως ως 0.0013, το οποίο


αντιστοιχεί σε min As1 = 0.0013x250x560=182 mm2.

Επιλέγονται να τοποθετηθούν 2Φ18 + 2Φ16 = 910 mm2.

Β.4 Έλεγχος ∆οκού σε ∆ιάτµηση

Β.4.1 Έλεγχος λοξής θλίψης (1ος Έλεγχος σε ∆ιάτµηση)

Πρέπει max VED ≤ VRd,max, (όπου max VED η µέγιστη τέµνουσα στις παρειές)

VRd,max = αn·fcdλ·bw·z·(cotθ+cotα) ·sin2θ (1)

1.25
Nd
Όπου αn = min 1+νd = 1+
bdfcd
2.5(1-νd)

 f (MPa )  Προσοχή: στη διάτµηση, το fcd=fck/1.5


fcdλ = 0.61 − ck  ⋅ f cd
 250  (χωρίς α=0.85)

Για θ (γωνία κλίσης ρωγµών) = 45°


α (γωνία κλίσης συνδετήρων) = 90°

1 cos θ cos 45
cotθ = = = =1
tan θ sin θ sin 45

1 cos α cos 90
cotα = = = =0
tan α sin α sin 90

55
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 7η

(1) → VRd,max = 0.5·αn·fcdλ·bw·z (2)

bw (πλάτος κορµού) = 0.25 m


d = h-d1 = 0.6-0.04 = 0.56 m
z = 0.9d = 0.504 m
νd = 0

1.25 1.25
αn = min 1+νd = min 1 =1
2.5(1-νd) 2.5

 16  16000
(2) → VRd,max = 0.5·1· 0.61 − ⋅ ·0.25·0.504 = 378 kN
 250  1.5

max VED = |µέγιστη τέµνουσα στις παρειές| = 129.05 kN ≤ VRd,max = 378 kN

→ Έλεγχος ικανοποιείται. Άρα δεν υπάρχει αδυναµία παραλαβής της θλίψης των
διαγωνίων. Άρα ∆εν απαιτείται αλλαγή διαστάσεων της διατοµής.

Β.4.2 Έλεγχος για λοξό εφελκυσµό

Σύµφωνα µε τη θεωρεία (σελ. 178) «Λαµβάνοντας υπόψη ότι ο υπολογισµός των συνδετήρων
επιτρέπεται να αρχίζει σε απόσταση d από τη παρειά µιας άµεσης στήριξης ….. ο υπολογισµός
της ποσότητας Asw/s των συνδετήρων της κάθε ακραίας περιοχής γίνεται µε βάση τη τέµνουσα
στη διατοµή x=d και να τοποθετείται ο ίδιος οπλισµός συνδετήρων σε όλη τη κρίσιµη περιοχή».

Πρέπει VED ≤ VRd,s ,(όπου VED η τέµνουσα σε απόσταση d από τη παρειά)

Η τέµνουσα σε απόσταση d από τη παρειά, υπολογίζεται ως εξής:

VΠ+d = qsd∆ (2.8 – d) = 46.1 · (2.8-0.56) = 103.3 kN, ή

VΠ+d = VΠ - qsd∆ · d = 129.2 - 46.1·0.56 = 103.3 kN

_ 2.8 m
[V]
+
.. V = 103.3 kN
VΠ = 129.2 kN Π +d

Σχήµα 7-8. Υπολογισµός τέµνουσας σε απόσταση d από τη παρειά.

56
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 7η

Σηµείωση: Γενικά, για τον υπολογισµό των συνδετήρων ακολουθούνται τα εξής βήµατα:

1) Επιλέγεται το είδος των ράβδων που θα τοποθετηθούν. Άρα,

Α) επιλέγεται η κλίση των συνδετήρων, γωνία α = 90⁰

Β) επιλέγεται η διάµετρος των συνδετήρων, έστω Φ8, άρα είναι γνωστό το Asw.
Σηµειώνεται ότι η ποσότητα Asw/s αναφέρεται στο συνολικό εµβαδό της µίας ράβδου
που θα τοποθετηθεί. Αν επιλεγούν συνδετήρες τύπου «κλειστά τσέρκια» τότε έχουν 2
σκέλη που δουλεύουν παράλληλα. Οπότε Asw = Aswσκ. · nσκ. (όπου nσκ. το πλήθος των
σκελών)

Γενικά οι δίτµητοι είναι οι ελάχιστοι συνδετήρες που τοποθετούνται. Σε πιο πλατιά


δοκάρια (b > 300 m) απαιτείται και τρίτο σκέλος.

Γ) επιλέγεται η ποιότητα του υλικού, άρα υπολογίζεται το fywd (∆ίνεται από την
εκφώνηση ότι ο χάλυβας είναι ποιότητας S500).

2) Με γνωστά τα παραπάνω υπολογίζεται η απόσταση s.

A sw
Από σχέση 6.18 (σελ. 164) VRd,s = f ywd z(cot θ + cot α) sin α
s
θ (γωνία κλίσης ρωγµών) = 45°
α (γωνία κλίσης συνδετήρων) = 90°

A sw VRd,s VΠ +d
→ = =
s f ywd ⋅ z(cot θ + cot α) sin α f ywd ⋅ z(cot θ + cot α) sin α

A sw 103.3 103.3
→ = = =
s 500000 500000
⋅ 0.504 ⋅ (cot 45 + cot 90) ⋅ sin 90 ⋅ 0.504 ⋅ (1 + 0) ⋅ 1
1.15 1.15

A sw
= 0.000471 m = 0.471 mm
s

Έστω κλειστούς συνδετήρες Φ8 (δίτµητους). Άρα Asw = Aswσκ · nσκ = 50mm2 · 2 = 100 mm2.
100
→s≤ = 212.3 mm → Άρα αρχικά επιλέγονται Φ8/212
0.471

57
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 7η

Έλεγχος µε βάση Κατασκευαστικές διατάξεις για µη-κρίσιµες περιοχές

∆ιάµετρος, dbw ≥ 8mm

Απόσταση συνδετήρων, sh ≤ 0,75d = 0.75·560 = 420 mm


A f ( MPa )
Ελάχιστο ποσοστό εγκαρσίου οπλισµού ρw,min= sw = 0.08 ck
bwsh f yk ( MPa )
A sw 16
→ρw,min= = 0.08 = 0.00064 = 0.64 ‰
bwsh 500

→ Τελικά τοποθετούνται Φ8/212

A sw 100
ρw = = = 0.0019 > ρw,min = 0.00064
b w s h 250 ⋅ 212

58
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 8η

ΑΣΚΗΣΗ 8

Να προσδιοριστεί η ροπή αντοχής της διατοµής του σχήµατος για τη περίπτωση


εφελκυσµού στο άνω πέλµα. Επίσης να προσδιοριστεί το µέγεθος και η θέση των
εσωτερικών δυνάµεων

Υλικά: Σκυρόδεµα C16/20, Χάλυβας S400

35 mm

4 Φ16

500 mm

3Φ20 + 2Φ16

40 mm

250 mm

Σχήµα 8-1. ∆ιατοµή προς επίλυση.

ΕΠΙΛΥΣΗ

Αγνοώντας αρχικά τον θλιβόµενο οπλισµό προκύπτει ότι:

As1 = As (4Φ16) = 804 mm2


d = h-d1 = 500-35 = 465 mm
400
804 804 400 ⋅ 1.5
→ ω1 = ⋅ 1.15 = ⋅ = 0.265
250 ⋅ 465 16 250 ⋅ 465 1.15 ⋅ 0.85 ⋅ 16
0.85
1.5

Από Πίνακα 4.1 (σελ. 73) → µsd = 0.23 < µ*sd,lim (S500) = 0.317

Ή από σχέση 4.20 (σελ. 72) → µsd = (ω1-νd)·(1-0.514(ω1-νd)) = 0.265·(1-0.514·0.265) = 0.23

Εποµένως, αν αγνοηθεί η ύπαρξη του θλιβόµενου οπλισµού η ροπή αντοχής προκύπτει:

0.85 ⋅ 16000
→ Μsd = µsd·b·d2·fcd = 0.23 · 0.25 · 0.4652 = 112.72 kNm
1.5

→ Msd = 112.72 kNm Προσοχή στις µονάδες: b,d σε m, fcd σε kN/m2

59
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 8η

Από Πίνακα 4.1 (σελ. 73), για ω = 0,265 → ξ = 0.329


→ ζ = 0.863

, ή από σχέση (σελ. 72) → ξ = (ω1-νd)/0.81 = 0.266/0.81 = 0.329


και από σχέση 4.14 (σελ. 71) → ζ = 1-kξ = 1 - 0.416 · 0.329 = 0.863

ξ = x/d → x (ύψος θλιβόµενης ζώνης) = d· ξ = 0.33 · 465 = 153 mm

zc (zσκυρ) = ζ·d = 0.863·465 = 401.3 mm


zθλιβ.οπλ. = d-d2 = 465-40 = 425 mm
→ zc = 401.3 mm < zθλιβ.οπλ. = 425 mm

d1
Fs1

Αs1

zθλ.οπλ.=d-d2 zc = ζ·d
d-d2
d 500 mm

As2
Fc
x
d2 Fs2

250 mm

Σχήµα 8-2. Μοχλοβραχίονες και εσωτερικές δυνάµεις στη διατοµή.

Ως εκ τούτου ο εφελκυόµενος οπλισµός αξιοποιείται καλύτερα όταν συνδυάζεται µε το


θλιβόµενο οπλισµό.

Επειδή µάλιστα ο θλιβόµενος οπλισµός As2 = 1342 mm2 είναι µεγαλύτερος από τον
εφελκυόµενο As1 = 804 mm2, το σύνολο της εφελκυστικής δύναµης θα συνεργαστεί µε το
θλιβόµενο οπλισµό.

400 ⋅ 10 3
Εποµένως Fs1 = Fs2 = As1·fyd = 804·10-6 · = 279.7 kN
1.15

Και τελικά MRd = As1· fyd · (d-d2) = 279.7 · 0.425 = 118.8 kNm.

(Να σχολιαστεί το γεγονός ότι από τη παραπάνω ανάλυση φαίνεται να προκύπτει το


παράδοξο ότι το σκυρόδεµα δεν παραλαµβάνει τάσεις).
60
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 9η

ΑΣΚΗΣΗ 9

Να προσδιοριστεί η ροπή αντοχής της διατοµής του σχήµατος αγνοώντας την ύπαρξη του
θλιβόµενου οπλισµού για τις εξής δύο περιπτώσεις:

1. εφελκυσµός στο κάτω πέλµα 2. εφελκυσµός στο πάνω πέλµα

Προσδιορίστε επίσης για κάθε περίπτωση το µέγεθος και η θέση των εσωτερικών δυνάµεων
Υλικά: Σκυρόδεµα C16/20, Χάλυβας S400

bef = 600
35 mm
120
2Φ16

h = 500

3Φ20+2Φ16

40 mm

250 mm

Σχήµα 9-1. ∆ιατοµή προς επίλυση.

ΕΠΙΛΥΣΗ

1. Εφελκυσµός κάτω

As1 = As (3Φ20+2Φ16) = 1342 mm2


b = bef = 600 mm, d = 500 – 40 = 460

bef = 600 mm

d2=35
mm x=105.8 mm
Fc = 467 kN
As2
2Φ16
d=460
d-d2 500
mm zc = ζd = 415.8
As1
3Φ20+2Φ16

d1 = 40 Fs1 = 467 kN

250 mm
Σχήµα 9-2. Μοχλοβραχίονες και εσωτερικές δυνάµεις στη διατοµή (εφελκυσµός κάτω).

61
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 9η

400
f yd A s1 f yd 1342 1342 400 ⋅ 1.5
ω1 = ρ1 = = → ω1 = ⋅ 1.15 = ⋅ = 0.187 ≈ 0.188
f cd b ef f cd 600 ⋅ 460 16 600 ⋅ 460 1.15 ⋅ 0.85 ⋅ 16
0.85
1.5

Από Πίνακα 4.1 (σελ. 73) → µsd = 0.17 < µ*sd,lim (S400) = 0.343
Ή από σχέση 4.20 (σελ. 72) → µsd = (ω1-νd)·(1-0.514(ω1-νd)) = 0.187·(1-0.514·0.187) = 0.17

0.85 ⋅ 16000
→ Μsd = µsd bef d2fcd = 0.17 · 0.60 · 0.462 · = 195.7 kNm
1.5
Προσοχή στις µονάδες: b,d σε m, fcd σε kN/m2

Οι εσωτερικές δυνάµεις της διατοµής προκύπτουν:


400 ⋅ 10 3
Fc = Fs1 = As1 · fyd = 1342·10-6 · = 466.8 ≈ 467 kN
1.15

Από Πίνακα 4.1 (σελ. 73), για µsd = 0.17 → ξ = 0.232,


ζ = 0,903

, ή από σχέση (σελ. 72) → ξ = (ω1-νd)/0.81 = 0.188/0.81 = 0.232


και από σχέση 4.14 (σελ. 71) → ζ = 1-kξ = 1 - 0.416 · 0.232 = 0.903

x (ύψος θλιβόµενης ζώνης) = d· ξ = 460 · 0.232 = 105.8 mm → z=ζ·d =0.903·460 = 415.8 mm

Επαλήθευση: MRd = 467 · 0.4158 = 194.2 kNm

2. Εφελκυσµός πάνω

As1 = As (2Φ16) = 402 mm2


b = bw = 250 mm
d = 500 – 35 = 465
400
402 402 400 ⋅ 1.5
→ ω1 = ⋅ 1.15 = ⋅ = 0.133
250 ⋅ 465 16 250 ⋅ 465 1.15 ⋅ 0.85 ⋅ 16
0.85
1. 5

Από Πίνακα 4.1 (σελ. 73) → µsd = 0.125 < µ*sd,lim (S400) = 0.343
Ή από σχέση 4.20 (σελ. 72) → µsd=(ω1-νd)·(1-0.514(ω1-νd)) = 0.134·(1-0.514·0.134) = 0.125

0.85 ⋅ 16000
→ Μsd = µsd bd2fcd = 0.125 · 0.250 · 0.462 · = 60 kNm
1.5

Οι εσωτερικές δυνάµεις της διατοµής προκύπτουν:

400 ⋅ 10 3
Fc = Fs1 = As1 · fyd = 402·10-6 · = 140 kN
1.15

Από Πίνακα 4.1 (σελ. 73), για µsd = 0.125 → ξ = 0.166


→ ζ = 0.931

62
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 9η

x (ύψος θλιβόµενης ζώνης) = d· ξ = 460 · 0.166 = 76.4 mm


→ z = ζ·d = 0.904 · 460 = 428.3 mm

bef = 600 mm
d1 = 35 mm Fs1 = 140 kN

As1
2Φ16

d-d2 zc= ζd = 428.3


d=465 mm 500 mm
500 mm
As2
3Φ20+2Φ16 Fc = 140 kN
x = 76.4 mm
d2 = 40 mm

250 mm

Σχήµα 9-3. Μοχλοβραχίονες και εσωτερικές δυνάµεις στη διατοµή (εφελκυσµός επάνω).

Επαλήθευση: MRd = 140 · 0.4283 = 60 kNm

63
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 10η

ΑΣΚΗΣΗ 10

Επαναλάβετε τη προηγούµενη εφαρµογή χωρίς να αγνοηθεί ο θλιβόµενος οπλισµός.


Υλικά: Σκυρόδεµα C16/20, Χάλυβας S400

bef = 600 mm
35 mm
120
2Φ16

h = 500

3Φ20+2Φ16

40 mm

250 mm

Σχήµα 10-1. ∆ιατοµή προς επίλυση.

ΕΠΙΛΥΣΗ

1. Εφελκυσµός κάτω

Έλεγχος µοχλοβραχιόνων zc και zθλιβ.οπλ.

zc (zσκυρ) = ζ·d = 0.903·460 = 415.8 mm


zθλιβ.οπλ. = d-d2 = 460 - 35 = 425 mm

→ zc = 415.8 mm < zθλιβ.οπλ. = 425 mm

bef = 600 mm
d2=35 mm
x=105.8 mm
Fc = 467 kN
As2
2Φ16
d
zθλιβ.οπλ.=
500 mm zc = ζd = 415.8 mm
d-d2 = 425 mm

As1
3Φ20+2Φ16
Fs1 = 467 kN
d1 = 40 mm

250 mm

Σχήµα 10-2. Μοχλοβραχίονες και εσωτερικές δυνάµεις στη διατοµή (εφελκυσµός κάτω).

64
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 10η

Ως εκ τούτου ο εφελκυόµενος χάλυβας αξιοποιείται καλύτερα όταν συνδυάζεται µε το


θλιβόµενο χάλυβα, από ότι αν συνδυάζεται µε το σκυρόδεµα. ∆ηλαδή, ένα µέρος της
εφελκυστικής δύναµης του οπλισµού του As1, που αντιστοιχεί σε εµβαδόν οπλισµού ίσου
προς τον οπλισµό του πάνω πέλµατος 2Φ16 (As2 = 402 mm2) συνδυάζεται µε τη θλιπτική
δύναµη που µπορεί να αναληφθεί από τον οπλισµό As2, αναλαµβάνοντας ροπή MRd,I. Η
εφελκυστική δύναµη που αντιστοιχεί στον υπόλοιπο οπλισµό του As1 (1342-402=940 mm2)
συνδυάζεται µε τη θλιπτική δύναµη του σκυροδέµατος, αναλαµβάνοντας ροπή MRd,II.

Υπολογισµός MRd,I.

As2 = As (2Φ16) = 402 mm2.


400 ⋅ 10 −3
MRd,I = As2·fyd·(d-d2) = 402·10-6· · 0.425 = 59.43 mm2.
1.15

Υπολογισµός MRd,II.
400
(A s1 − A s2 ) f yd 940 940 400 ⋅ 1.5
ω1 = ⋅ , ω1 = ⋅ 1.15 = ⋅ = 0.131
b ef d f cd 600 ⋅ 460 16 600 ⋅ 460 1.15 ⋅ 0.85 ⋅ 16
0.85
1.5

Από Πίνακα 4.1 (σελ. 73) → µsd = 0.122 < µ*sd,lim (S400) = 0.343

Ή από σχέση 4.20 (σελ. 72) → µsd = (ω1-νd)·(1-0.514(ω1-νd))


= 0.131·(1-0.514·0.131) = 0.122

Από Πίνακα 4.1 (σελ. 73), για µsd = 0.122 → ξ = 0.163,


ζ = 0,933

0.85 ⋅ 16000
ΜRd,II = µsd · bef· d2 · fcd = 0.122 · 0.60 · 0.462 = 140.43 kNm
1.5

→ MRd = ΜRd,I + ΜRd,II = 59.43 + 140.43 = 199.9 ≈ 200 kNm

Οι εσωτερικές δυνάµεις της διατοµής προκύπτουν:

400 ⋅ 10 3
Fs1 = As1 · fyd = 1342·10-6 · = 466.8 ≈ 467 kN
1.15

400 ⋅ 10 3
Fs2 = As2 · fyd = 402·10-6 · = 140 kN
1.15

Fc = Fs1-Fs2 = 467 – 140 = 327 kN

x (ύψος θλιβόµενης ζώνης) = d· ξ = 460 · 0.163 = 74.98 ≈ 75 mm

→ z (zc) = ζd = 0.933 · 460 = 429.18 mm

65
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 10η

x Fc = 327 kN
Fs2 = 140 kN

zc= 429.5 mm

zθλιβ.οπλ.= 425 mm

Fs1 = 467 kN
Σχήµα 10-3. Εσωτερικές δυνάµεις στη διατοµή (εφελκυσµός κάτω).

Επαλήθευση: MRd,I = Fs2·(d-d2) = 140 · 0.425 = 59.5 kNm


MRd,II = Fc·zc = 327 · 0,4295 = 140.4 kNm

2. Εφελκυσµός πάνω

Έλεγχος µοχλοβραχιόνων zc και zθλιβ.οπλ.

zc (zσκυρ) = ζ·d = 0.904 · 460 = 428.3 mm


zθλιβ.οπλ. = d-d2 = 465 – 40 = 425 mm

→ zc = 428.3 mm > zθλιβ.οπλ. = 425 mm

Ως εκ τούτου ο εφελκυόµενος οπλισµός αξιοποιείται καλλίτερα όταν συνδυάζεται µε το


σκυρόδεµα. Επειδή µάλιστα µsd = 0.125 < µ*sd,lim = 0.343 το σύνολο της εφελκυστικής
δύναµης θα συνεργαστεί µε το σκυρόδεµα, και εποµένως ισχύουν τα ίδια µε αυτά που
υπολογίστηκαν στη προηγούµενη εφαρµογή αγνοώντας την ύπαρξη του θλιβόµενου
οπλισµού.

66
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 11η

ΑΣΚΗΣΗ 11

Να προσδιοριστεί η ροπή αντοχής της διατοµής του σχήµατος για τη περίπτωση


εφελκυσµού στο κάτω πέλµα. Επίσης να προσδιοριστεί το µέγεθος και η θέση των
εσωτερικών δυνάµεων.

Υλικά: Σκυρόδεµα C16/20, Χάλυβας S400


bef = 1.5 m
35 mm
120 mm
As2
2Φ16

h = 500 mm

As1
3Φ20+2Φ16

40 mm

250 mm

Σχήµα 11-1. ∆ιατοµή προς επίλυση.

ΕΠΙΛΥΣΗ

Αγνοώντας αρχικά το θλιβόµενο οπλισµό προκύπτει:


As1 = As (3Φ20+2Φ16) = 1342 mm2
d = 500 – 40 = 460 mm

bef = 1500 mm
d2=35 mm x=42.3 mm Fc = 467 kN

As2
2Φ16
d=460 mm
500 mm zc = ζd = 442.5 mm
zθλιβ.οπλ.=
d-d2 = 425 mm As1
3Φ20+2Φ16
Fs1 = 467 kN
d1 = 40 mm

250 mm

Σχήµα 11-2. Μοχλοβραχίονες και εσωτερικές δυνάµεις στη διατοµή.

67
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 11η

400
1342 1342 400 ⋅ 1.5
→ ω1 = ⋅ 1.15 = ⋅ = 0.075
1500 ⋅ 460 16 1500 ⋅ 460 1.15 ⋅ 0.85 ⋅ 16
0.85
1.5
Από Πίνακα 4.1 (σελ. 73) → µsd = 0.072 < µ*sd,lim (S400) = 0.343

Ή από σχέση 4.20 (σελ. 72) → µsd = (ω1-νd)·(1-0.514(ω1-νd))


= 0.075·(1-0.514·0.075) = 0.072

0.85 ⋅ 16000
Μsd = µsd bef d2fcd = 0.072 · 1.5 · 0.462 = 207.2 kNm
1.5

Προσοχή στις µονάδες: b,d σε m, fcd σε kN/m2

Από Πίνακα 4.1 (σελ. 73), για µsd = 0.17 → ξ = 0.092,


ζ = 0.962

, ή από σχέση (σελ. 72) → ξ = (ω1-νd)/0.81 = 0.075/0.81 = 0.092


και από σχέση 4.14 (σελ. 71) → ζ = 1-kξ = 1 - 0.416 · 0.092 = 0.962

x (ύψος θλιβόµενης ζώνης) = d· ξ = 460 · 0.092 = 42.32 mm

zc = ζd = 0.962 · 460 = 442.5 mm


zθλιβ.οπλ. = d-d2 = 460-35 = 425 mm

→ zθλιβ.οπλ. = 425 mm < zc = 442.5 mm

Εποµένως ο εφελκυόµενος οπλισµός αξιοποιείται καλύτερα όταν συνδυάζεται µε το


σκυρόδεµα παρά µε το θλιβόµενο οπλισµό.

Επειδή µάλιστα µsd < µsd*lim=0.275, η ύπαρξη θλιβόµενου οπλισµού δεν επηρεάζει το
αποτέλεσµα και εποµένως η ροπή αντοχής είναι MRd = 207.2 kNm.

Οι εσωτερικές δυνάµεις προκύπτουν:

400 ⋅ 10 3
Fc = Fs1 = As1 · fyd = 1342·10-6 · = 466.8 ≈ 467 kN
1.15

Επαλήθευση: MRd = 467 · 0.4425 = 206.7 kNm

(Να σχολιαστεί το γεγονός ότι από την παραπάνω ανάλυση φαίνεται να προκύπτει ότι ο
χάλυβας στη θλιβόµενη ζώνη δεν παραλαµβάνει δυνάµεις).

68
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 12η

ΑΣΚΗΣΗ 12

Να γίνει έλεγχος διάτµησης, στη δοκό της Άσκησης 4, για συνδυασµό 1.35G+1.5Q.

Θα εφαρµοστούν οι κατασκευαστικές διατάξεις για Υψηλή Κατηγορία Πλαστιµότητας


(ΚΠΥ).
qd

bef = 1100 mm
100 mm

300 mm 300 mm

1
. L1 = 5.0
2
. L2 = 1.8 c ΦL Φh 500 mm

. V2l
-
250 mm
+
.+
. V2r
V1
. M2
-
+
.
max M1αν

Σχήµα 12-1. Φορέας προς επίλυση.

∆ίνονται: Φορτία: g = 30 kN/m (συµπεριλαµβανοµένου ΙΒ), q = 20 kN/m


Υλικά: C 20/25, S500
Πλάτος Υποστυλωµάτων Στήριξης: bυπ. = 300 mm

69
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 12η

ΕΠΙΛΥΣΗ

1. Υπολογισµός Στατικού Ύψους

Ονοµαστική επικάλυψη ράβδων µε το σκυρόδεµα cnom ≈ c = cmin + 10 mm.


Από Πίνακα 5.2 (σελ. 119) για κατηγορία έκθεσης XC1, cmin = 15 mm.
Άρα c = cmin + 10 = 15 + 10 = 25 mm.
bef = 1100 mm 100 mm

ΦL 500 mm
c Φh

c d1

250 mm

Σχήµα 12-2. ∆ιατοµή φορέα και στατικό ύψος.

d1 = c +φh + φL/2
Έστω φL = 16 mm, φh = 8 mm
→ d1 = 25 + 8 + 8 = 41 ≈ 40 mm
→ d = h – d1 = 500 - 40 = 460 mm

2. Υπολογισµός Φόρτισης

qd = 1.35G + 1.5Q = 1.35·30 + 1.5·20 = 70.5 kN/m

3. Υπολογισµός Εντατικών Μεγεθών

Στον πρόβολο:

q d l 22 70.5 ⋅1.8 2
Μ2 = − =− = -114.21 kNm
2 2
V2r = qd · l2 = 70.5 · 1.8 = 126.9 kN

MB − MA
Στο υπόλοιπο τµήµα της δοκού V = Vαµφ + VM = V(x)αµφ +
l AB
M 2 − M 1 q d ⋅ l1 M 2 − M 1 70.5 ⋅ 5 − 114.21 − 0
V1 = V1,αµφ + = + = + = 153.41 kNm
l1 2 l1 2 5
M − M1 q ⋅ l M − M1 70.5 ⋅ 5 − 114.21 − 0
V2l = V2,αµφ + 2 =− d 1 + 2 =− + = -199.09 kNm
l1 2 l1 2 5

70
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 12η
Είναι γνωστό ότι σε τµήµα δοκού που φορτίζεται µε οµοιόµορφα κατανεµηµένο φορτίο και
µε ροπές στα άκρα της MA, MB, ισχύει ότι:
VA 2 V 2
Μέγιστη ροπή στο άνοιγµα, max Mαν = + MA = B + MB
2q 2q
ΜΑ ΜΒ
q

V12 153.412
→ max M1,αν = + M1 = + 0 = 166.9 kNm
2q d 2 ⋅ 70.5

Επαλήθευση: max M1,αν =


(V ) 2
l 2
+ M2 =
− 199.092
+ (−114.21) = 166.9 kNm
2q d 2 ⋅ 70.5

qd = 70.5 kN/m

300 mm 300 mm

lAB = 4.7m

..A l1 = 5.0 B . . . Γ l = 1.8


2

1 2

. V2l =-199.09 kN

-
+ .+
. V2r =126.90 kN
V1=153.41 kN
. M = - 114.21 kNm
2

-
+
.
max M1αν = 166,90 kNm

Σχήµα 12-3. ∆ιαγράµµατα εντατικών µεγεθών.

71
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 12η
Σύµφωνα µε τη θεωρία:

1) (σελ. 177) «είναι πρακτικός ο χωρισµός του όλου µήκους της δοκού σε τρία τµήµατα,
δηλ. σε δύο ακραίες περιοχές µήκους η κάθε µία όσο η κρίσιµη περιοχή (1.5hb για ΚΠ Υ,
hb για ΚΠ Μ) και στην ενδιάµεση».

2) (σελ. 178) «Λαµβάνοντας υπόψη ότι ο υπολογισµός των συνδετήρων επιτρέπεται να


αρχίζει σε απόσταση d από τη παρειά µιας άµεσης στήριξης ….. ο υπολογισµός της
ποσότητας Asw/s των συνδετήρων της κάθε ακραίας περιοχής γίνεται µε βάση τη τέµνουσα
στη διατοµή x=d και να τοποθετείται ο ίδιος οπλισµός συνδετήρων σε όλη τη κρίσιµη
περιοχή».

3) (σελ. 178) «ο υπολογισµός των συνδετήρων της ενδιάµεσης, µεταξύ των ακραίων,
περιοχής της δοκού, γίνεται µε τη µεγαλύτερη από τις τέµνουσες δυνάµεις σε απόσταση
zcotθ από τη τελευταία διατοµή της κρίσιµης περιοχής».

Άρα χωρίζεται η δοκός σε κρίσιµες και µη κρίσιµες περιοχές (µήκους 1.5h από παρειά
στήριξης).

Υπολογίζεται η Τέµνουσα σε απόσταση


• d από τη κάθε παρειά στήριξης
• 1.5h από τη κάθε παρειά στήριξης
• zcotθ = 0.9d, από το τέλος της κάθε κρίσιµης περιοχής,

όπως φαίνεται στο παρακάτω σχήµα.

VΒ+d
. .
VΒ. V2l =-199.09 kN

..
VΕ = VΒ+1.5h
VΕ+0,9d
1.5

- d
1
.. .
A ∆
. ... B
2 Γ
d
+ Ε

.
d

. . V∆+0,9
. . VΓ+d

.. . V∆ = VA+1.5h VΓ
r
VA+d V2 =126.90
VA kN
V1=153.41 kN
lAB

l12

Σχήµα 12-4. Κρίσιµες και µη κρίσιµες περιοχές κατά µήκος δοκού.

72
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 12η
Οπότε:

Στήριξη 1 V1 = 153.41 kN
VA = V1 – (qd·bυπ.)/2 = 153.41 – (70.5·0.3)/2 = 142.8 kN
VA+d = VA - qd·d = 142.8 – 70.5 · 0.46 = 110.4 kN
VA+1.5h = V∆ = VA - qd·(1.5h) = 142.8 – 70.5·1.5·0.5 = 90 kN
V∆+0.9d = V∆ - qd·(0.9d) = 90 – 70.5·0.9·0.46 = 60.8 kN

Στήριξη 2 V2l = -199.09 kN


VB = V2 + (qd·bυπ.)/2 = -199.09 + (70.5·0.3)/2 = -188.52 kN
VB+d = VB + qd·d = -188.52 + 70.5·0.46 = -156.09 kN
VB+1.5h = VE =VB + qd·(1.5h) = -188.52 + 70.5·1.5·0.5 = -135.64 kN
VE+0.9d = VE + qd·(0.9d) = -135.64 + 70.5·0.9·0.46 = -106.45 kN

Πρόβολος V2r = 126.9 kN


VΓ = V2r - (qd·bυπ.)/2 = 126.9 - (70.5·0.3)/2 = 116.32 kN
VΓ+d = VΓ - qd·d = 116.32 - 70.5·0.46 = 83.89 kN

Άρα τα διαγράµµατα τεµνουσών δυνάµεων προσδιορίστηκαν ως ακολούθως:

. ..
- 188.52 kN
- 156.09 kN -199.09 kN

..
- 135.64 kN
- 106.45 kN
Παρειά A 1.5h

- 0.9d d
1
.. .
A ∆

1.5h 0.9d
. ... B
2 Γ
d
+ Ε

.
d

..
Παρειά Β
60.8 kN
. . 83.89 kN

.. . 90 kN 116.32 kN
126.90 kN
110.4 kN
153.41 kN 142.8 kN
lAB

l12

Σχήµα 12-5. ∆ιάγραµµα τεµνουσών σε κρίσιµες και µη κρίσιµες περιοχές.

73
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 12η

4. Έλεγχος λοξής θλίψης (1ος Έλεγχος σε ∆ιάτµηση)

Πρέπει max VED ≤ VRd,max, (όπου max VED η µέγιστη τέµνουσα στις παρειές)

VRd,max = αn·fcdλ·bw·z·(cotθ+cotα) ·sin2θ (1)

1.25
Nd
Όπου αn = min 1+νd = 1+ bdfcd

2.5(1-νd)

 f (MPa)  Προσοχή: στη διάτµηση, το


fcdλ = 0.61 − ck  ⋅ f cd fcd=fck/1.5 (χωρίς α=0.85)
 250 

Για θ (γωνία κλίσης ρωγµών) = 45°, για δοκούς ΚΠΥ


α (γωνία κλίσης συνδετήρων) = 90°

1 cos θ cos 45
cotθ = = = =1
tan θ sin θ sin 45

1 cos α cos 90
cotα = = = =0
tan α sin α sin 90

(3) → VRd,max = 0.5·αn·fcdλ·bw·z (2)

bw (πλάτος κορµού) = 0.25m


d = h-d1 = 0.5-0.04 = 0.46m
z = 0.9d = 0.414m
νd = 0

1.25 1.25
αn = min 1+νd = min 1 =1
2.5(1-νd) 2.5

→ VRd,max = 0.5·1· 0.61 −


20  20000
(4) ⋅ ·0.25·0.414 = 381 kN
 250  1.5

max VED = |µέγιστη τέµνουσα στις παρειές| = 188.52 kN ≤ VRd,max = 381 kN

→ Έλεγχος ικανοποιείται. Άρα δεν υπάρχει αδυναµία παραλαβής της θλίψης των
διαγωνίων. Άρα ∆εν απαιτείται αλλαγή διαστάσεων της διατοµής.

74
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 12η

5. Υπολογισµός Οπλισµού ∆ιάτµησης (συνδετήρων)

Σηµείωση: Γενικά, για τον υπολογισµό των συνδετήρων ακολουθούνται τα εξής βήµατα:

1) Επιλέγεται το είδος των ράβδων. Άρα,

Α) επιλέγεται η κλίση των συνδετήρων, γωνία α = 90⁰

Β) επιλέγεται η διάµετρος των συνδετήρων, έστω Φ8, άρα είναι γνωστό το Asw.
Σηµειώνεται ότι η ποσότητα Asw/s αναφέρεται στο συνολικό εµβαδό της µίας ράβδου
που θα τοποθετηθεί. Αν επιλεγούν συνδετήρες τύπου «κλειστά τσέρκια» τότε έχουν 2
σκέλη που δουλεύουν παράλληλα. Οπότε Asw = Aswσκ. · nσκ. (όπου nσκ. το πλήθος των
σκελών)

Γενικά οι δίτµητοι είναι οι ελάχιστοι συνδετήρες που τοποθετούνται. Σε πιο πλατιά


δοκάρια (b > 300 m) απαιτείται και τρίτο σκέλος.

Γ) επιλέγεται η ποιότητα του υλικού, άρα υπολογίζεται το fywd (∆ίνεται από την
εκφώνηση ότι ο χάλυβας είναι ποιότητας S500).

2) Με γνωστά τα παραπάνω υπολογίζω την απόσταση s.

5.1 Κρίσιµη περιοχή στήριξης 1


A sw
Από σχέση 6.18 (σελ. 164) VRd,s = f ywd z(cot θ + cot α) sin α
s
θ (γωνία κλίσης ρωγµών) = 45°, για δοκούς ΚΠ Υ
α (γωνία κλίσης συνδετήρων) = 90°
z = 0.9d = 0.9 · 0.46 = 0.414 mm

Asw V Rd , s max V
→ = =
s f ywd ⋅ z (cot θ + cot α ) sin α f ywd ⋅ z (cot θ + cot α ) sin α

Γίνεται έλεγχος µε τέµνουσα (max V) τη µέγιστη τέµνουσα σε απόσταση d από τη παρειά Α.

Άρα Vmax = 110.4 kN.

Asw 110 .4 110 .4


→ = = =
s 500000 500000
⋅ 0.414 ⋅ (cot 45 + cot 90) ⋅ sin 90 ⋅ 0.414 ⋅ (1 + 0) ⋅ 1
1.15 1.15

A sw
= 0.000613 m = 0.613 mm
s

Έστω κλειστούς συνδετήρες Φ8. Άρα Asw = Aswσκ · nσκ = 50mm2 · 2 = 100 mm2.
100
→s≤ =163.1 mm → Άρα αρχικά επιλέγονται Φ8/160
0.613

75
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 12η

Έλεγχος µε βάση Κατασκευαστικές διατάξεις για κρίσιµες περιοχές

∆ιάµετρος, dbw ≥ 8mm


Απόσταση συνδετήρων, sh ≤ (6dbL, h/4, 24dbw, 175mm)
→ sh ≤ (6·14, 500/4, 24·8, 175)
→ sh ≤ (84, 125, 192, 175)
→ sh ≤ 84 mm.

Σηµείωση: Στην στήριξη 1 το dbL είναι 14 mm, λόγω του ότι (σύµφωνα µε την Άσκηση 4) η πιο
µικρή διάµετρος όλων των ράβδων πάνω ή κάτω που τοποθετήθηκε εκεί ήταν 14 mm.
Ο πρώτος συνδετήρας δεν πρέπει να απέχει από παρειά στήριξης δοκού περισσότερο από
50mm.
A f ( MPa )
Ελάχιστο ποσοστό εγκαρσίου οπλισµού ρw,min= sw = 0.08 ck
bwsh f yk ( MPa )
A sw 20
→ρw,min= = 0.08 =0.00072 = 0.72‰
bwsh 500

→ Τελικά επιλέγονται Φ8/85

A sw 100
ρw = = = 0.0047 > ρw,min = 0.00072
b w s h 250 ⋅ 85

5.2 Κρίσιµη περιοχή στήριξης 2

Γίνεται έλεγχος µε τέµνουσα (max V) τη µέγιστη τέµνουσα σε απόσταση d από τη παρειά B.

Άρα Vmax = 156.09 kN.

Asw 156 .09


→ = = 0.000867 m = 0.87 mm
s 500000
⋅ 0.414 ⋅ (1 + 0) ⋅ 1
1.15

Έστω κλειστούς συνδετήρες Φ8. Άρα Asw = Aswσκ · nσκ = 50mm2 · 2 = 100 mm2.

100
→s≤ = 114.9 mm → Άρα αρχικά επιλέγονται Φ8/110.
0.87

Κατασκευαστικές ∆ιατάξεις
Στην στήριξη 2 η πιο µικρή διάµετρος των ράβδων είναι Φ12. Εποµένως ακολουθώντας τους
παραπάνω περιορισµούς, που αναφέρθηκαν για τις κατασκευαστικές διατάξεις για την
κρίσιµη περιοχή 1, προκύπτει sh≤6.12=72mm.

Έτσι για την κρίσιµη περιοχή 2 επιλέγονται Φ8/70.

76
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 12η

5.3 Μη Κρίσιµες περιοχές

5.3.1 Εντός του πλαισιώµατος

Γίνεται έλεγχος µε τέµνουσα (max V) τη µέγιστη τέµνουσα σε απόσταση z·cotθ (= 0.9·d)


µετά τη κρίσιµη περιοχή. Άρα Vmax = max (60.8, 106.45) = 106.45 kN

A sw 106 .45
→ = = 0.00059 m = 0.59 mm
s 500000
⋅ 0.414 ⋅ (1 + 0) ⋅ 1
1.15

Έστω κλειστούς συνδετήρες Φ8. Άρα Asw = Aswσκ · nσκ = 50mm2·2 = 100 mm2.

100
→s≤ = 169.5 2 mm → Άρα αρχικά επιλέγονται Φ8/170.
0.59

Έλεγχος µε βάση Κατασκευαστικές διατάξεις για µη-κρίσιµες περιοχές

∆ιάµετρος, dbw ≥ 8mm

Απόσταση συνδετήρων, sh ≤ 0,75d = 0.75·414 = 310.5 mm


A f ( MPa )
Ελάχιστο ποσοστό εγκαρσίου οπλισµού ρw,min= sw = 0.08 ck
bwsh f yk ( MPa )
A sw 20
→ρw,min= = 0.08 =0.00072 = 0.72‰
bwsh 500

→ Τελικά τοποθετούνται Φ8/170

A sw 100
ρw = = = 0.0024 > ρw,min = 0.00072
b w s h 250 ⋅ 150

5.3.2 Πρόβολος

A sw 83.89
= = 0.000466 m = 0.466 mm
s 500000
⋅ 0.414
1.15

Έστω κλειστούς συνδετήρες Φ8. Άρα Asw = Aswσκ · nσκ = 50mm2·2 = 100 mm2.

100
→s≤ = 214.6 mm → Άρα αρχικά επιλέγονται Φ8/215.
0.466

77
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 12η

Έλεγχος µε βάση Κατασκευαστικές διατάξεις για µη-κρίσιµες περιοχές

∆ιάµετρος, dbw ≥ 8mm

Απόσταση συνδετήρων, sh = 215 ≤ 310.5 mm

→ Τελικά τοποθετούνται Φ8/215

A sw 100
ρw = = = 0.0019 > ρw,min = 0.00072
b w s h 250 ⋅ 215

Εποµένως η τελική τοποθέτηση συνδετήρων είναι:

1.5h=750 mm 1.5h=750 mm

Φ8/85 Φ8/170 Φ8/70 Φ8/215

1 2
Σχήµα 12-6. Τοποθέτηση οπλισµού διάτµησης

78
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 13

ΑΣΚΗΣΗ 13

Να γίνει έλεγχος διάτµησης, στη δοκό της Άσκησης 4, για την περίπτωση σεισµού
G+0.3Q±E.
Θα εφαρµοστούν οι κατασκευαστικές διατάξεις για Υψηλή Κατηγορία Πλαστιµότητας
(ΚΠΥ).

qd
bef = 1100 mm
100
mm

300 300
mm mm 500
c ΦL Φh
mm

1
. L1 =
5.0
.
2
L2 =
1.8

250
mm

2Φ14
2Φ16 + 1Φ14 2Φ12

2Φ14

Σχήµα 13-1. Φορέας προς επίλυση.

∆ίνονται: Φορτία: g = 30 kN/m (συµπεριλαµβανοµένου ΙΒ), q = 20 kN/m


Υλικά: C 20/25, S500
Πλάτος Υποστυλωµάτων Στήριξης: bυπ. = 300 mm

Θεωρείστε ότι στις διατοµής παρειάς Α και Β εφαρµόζονται οι ροπές:

MA+ = 198.22 kNm και MΒ- = -106.19 kNm

MA- = -60.42 kNm και MΒ+ = 199.87 kNm

79
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 13

ΕΠΙΛΥΣΗ

1. Υπολογισµός Φόρτισης

qd = G + 0.3Q = 30 + 0.3·20 = 36 kN/m

2. Εντατικά Μεγέθη (Υπολογισµός Τέµνουσας V).

Τέµνουσα Αµφιέριστης δοκού (Vαµφιέριστης)


q ⋅l 36 ⋅ 4.7
VAαµφ. = d AB = = 84.6 kN = - VBαµφ.
2 2

Τέµνουσα λόγω ροπών (Vροπών)


M B + − M A − 199.87 − (−60.42)
VM + = = = 55.38 kN
l AB 4.7
- M B − − M A + − 106.19 − 198.22
VM = = = - 64.77 kN
l AB 4. 7

Επαλληλία Vαµφ + VM+: VA = 84.6 + 55.38 = 140 kN


VB = - 84.6 + 55.38 = -29.2 kN

Vαµφ + VM-: VA = 84.6 – 64.77 = 19.83 kN


VB = - 84.6 – 64.77 = - 149.4 kN

lAB = 4.7m
. -149.4

.. A . .2
1 qd = 36kN/m B

..
Α
- .. -29.2

l12 = 5m 19.83 Β

-
. +
A
.V =84.6 kN
+
A
B
140 .
+
55.38 kN

-
-64.77 kN
Σχήµα 13-2. ∆ιάγραµµα τεµνουσών δυνάµεων

80
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 13
Η δοκός χωρίζεται σε κρίσιµες (µήκους 1.5h από παρειά στήριξης) και µη κρίσιµες περιοχές.
Υπολογίζεται η Τέµνουσα σε απόσταση

• d από τη κάθε παρειά στήριξης


• 1.5h από τη κάθε παρειά στήριξης
• zcotθ = 0.9d, από το τέλος της κάθε κρίσιµης περιοχής

Στήριξη 1 VAmax = 140 kN


VA+dmax = VAmax - qd·d = 140 - 36·0.46 = 123.44 kN
VA+1.5hmax = V∆ = VAmax - qd·(1.5h) = 140 - 36·1.5·0.5 = 113 kN
V∆+0.9dmax = V∆ - qd·(0.9d) = 113 - 36·0.9·0.46 = 98 kN

VAmin = 19.83 kN
VA+dmin = VAmin - qd·d = 19.83 - 36·0.46 = 3.27 kN
VA+1.5hmin = V∆ = VAmin - qd·(1.5h) = 19.83 - 36·1.5·0.5 = - 7.17 kN
V∆+0.9dmin = V∆ - qd·(0.9d) = - 7.17 - 36·0.9·0.46 = - 22 kN

Στήριξη 2 VBmax = - 149.4 kN


VB+dmax = VBmax + qd·d = -149.4 + 36·0.46 = -132.84 kN
max max
VB+1.5h = VE = VB + qd·(1.5h) = -149.4 + 36·1.5·0.5 = -122.4 kN
VE+0.9dmax = VE + qd·(0.9d) =-122.4+36·0.9·0.46 = -107.5 kN

VBmin = - 29.2 kN
min min
VB+d = VA + qd·d = - 29.2 + 36·0.46 = - 12.64 kN
VB+1.5hmin = VE = VBmin + qd·(1.5h) = - 29.2 + 36·1.5·0.5 = - 2.2 kN
VE+0.9dmin = VE + qd·(0.9d) = - 2.2 + 36·0.9·0.46 = 12,7 kN

. .-132.84 -149.4

-107.5 ..
-122.4

1.5h
d

Κρίσιµη

. . -22
. .
0.9d περιοχή
-29.9

19.83
3.27 -7.17
.. d Κρίσιµη 0.9d
..
12.7
-2.4 -12.64
περιοχή

. . 1.5h

140 .. 113
123.44
98

Σχήµα 13-3. Περιβάλουσα τεµνουσών δυνάµεων

81
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 13

3. Έλεγχος λοξής θλίψης (1ος Έλεγχος σε ∆ιάτµηση)

Πρέπει max VED ≤ VRd,max, (όπου max VED η µέγιστη τέµνουσα στις παρειές)

VRd,max = αn·fcdλ·bw·z·(cotθ+cotα) ·sin2θ (1)

1.25
Nd
Όπου αn = min 1+νd = 1+ bdfcd

2.5(1-νd)

 f (MPa) 
fcdλ = 0.61 − ck  ⋅ f cd
 250 

Για θ (γωνία κλίσης ρωγµών) = 45°, για δοκούς ΚΠΥ


α (γωνία κλίσης συνδετήρων) = 90°

1 cos θ cos 45
cotθ = = = =1
tan θ sin θ sin 45

1 cos α cos 90
cotα = = = =0
tan α sin α sin 90

(5) → VRd,max = 0.5·αn·fcdλ·bw·z (2)

bw (πλάτος κορµού) = 0.25m


d = h-d1 = 0.5-0.04 = 0.46m
z = 0.9d = 0.414m
νd = 0

1.25 1.25
αn = min 1+νd = min 1 =1
2.5(1-νd) 2.5

→ VRd,max = 0.5·1· 0.61 −


20  20000
(6) ⋅ ·0.25·0.414 = 381 kN
 250  1.5

max VED = |µέγιστη τέµνουσα στις παρειές| = 149.4 kN ≤ VRd,max = 381 kN

→ Έλεγχος ικανοποιείται. Άρα δεν υπάρχει αδυναµία παραλαβής της θλίψης των
διαγωνίων. Άρα ∆εν απαιτείται αλλαγή διαστάσεων της διατοµής.

82
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 13

4. Έλεγχος απαίτησης δισδιαγωνίου οπλσιµού (2ος Έλεγχος σε ∆ιάτµηση)

Σύµφωνα µε τη θεωρία γνωρίζουµε ότι:

«η διαστασιολόγηση των συνδετήρων της δοκού εξαρτάται από τη τιµή του λόγου ζ των
ακραίων τιµών που παίρνει η τέµνουσα σε µία διατοµή όταν αλλάζει η φορά της σεισµικής
δράσης».

«η κατ’ απόλυτη τιµή µέγιστη από τις ακραίες αυτές τιµές της τέµνουσας λαµβάνεται στον
υπολογισµό του ζ σαν θετική, και η άλλη ακραία τιµή λαµβάνεται θετική αν έχει το ίδιο
πρόσηµο (φορά) µε τη πρώτη, ή αρνητική αν έχει το αντίθετο».

Συνοπτικά για να απαιτείται δισδιαγώνιος οπλισµός πρέπει να ισχύουν οι τρεις ακόλουθες


προϋποθέσεις:
• Αλλαγή πρόσηµου τεµνουσών
• ζ<-0.5 ή |ζ|>0.5
• Vmax > [2+ζ(x)] fctd bwd, όπου fctd = 0.21·fck2/3 / γc

Από τη στιγµή η τέµνουσα δεν αλλάζει πρόσηµο λόγω σεισµού (δεν χρειάζεται να
υπολογισθεί ο λόγο τους) δεν απαιτείται δισδιαγώνιος. Για λόγους πληρότητας ο έλεγχος
είναι:

Κρίσιµη περιοχή στήριξης 1


VA+dmax = 123.44 kN
3.27
VA+dmin = 3.27 kN → ζ = = 0.026 > - 0.5 → ∆εν Απαιτείται έλεγχος
123.44

Κρίσιµη περιοχή στήριξης 2


VB+dmax = -132.84 kN
− 12.64
VB+dmin = -12.64 kN → ζ = = 0.095 > - 0.5 → ∆εν Απαιτείται έλεγχος
− 132 .84

5. Υπολογισµός Οπλισµού ∆ιάτµησης

5.1 Κρίσιµη περιοχή στήριξης 1


A sw
Από σχέση 6.18 (σελ. 164) VRd,s = f ywd z(cot θ + cot α) sin α
s
θ (γωνία κλίσης ρωγµών) = 45°, για δοκούς ΚΠ Υ
α (γωνία κλίσης συνδετήρων) = 90°
z = 0.9d = 0.9 · 0.46 = 0.414 mm

Ο έλεγχος γίνεται µε τέµνουσα (max V), τη µέγιστη τέµνουσα σε απόσταση d από τη παρειά
Α. Άρα Vmax = 123.44kN.

A sw VRd ,s max V
→ = = =
s f ywd ⋅ z(cot θ + cot α ) sin α f ywd ⋅ z (cot θ + cot α) sin α

83
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 13

Asw 123.44 123.44


= = =
s 500000 500000
⋅ 0.414 ⋅ (cot 45 + cot 90) ⋅ sin 90 ⋅ 0.414 ⋅ (1 + 0) ⋅ 1
1.15 1.15

A sw
= 0.000686 m = 0.686 mm
s

Έστω κλειστούς συνδετήρες Φ8. Άρα Asw = Aswσκ · nσκ = 50mm2·2 = 100 mm2.

100
→s≤ =145.8 mm → Άρα αρχικά επιλέγονται Φ8/140
0.686

Έλεγχος µε βάση Κατασκευαστικές διατάξεις για κρίσιµες περιοχές

Βλ. Άσκηση 12 . Επιλέγονται Φ8/85

5.2 Κρίσιµη περιοχή στήριξης 2

Ο έλεγχος γίνεται µε τέµνουσα (max V), τη µέγιστη τέµνουσα σε απόσταση d από τη παρειά
B. Άρα Vmax = 132.84 kN.

Asw 132 .84


→ = = 0.000738 m = 0.74 mm
s 500000
⋅ 0.414 ⋅ (1 + 0) ⋅ 1
1.15

Έστω κλειστούς συνδετήρες Φ8. Άρα Asw = Aswσκ · nσκ = 50mm2·2 = 100 mm2.

100
→s≤ = 135.1 mm → Άρα αρχικά επιλέγονται Φ8/135.
0.74

Έλεγχος Κατασκευαστικών διατάξεων


Βλ. άσκηση 12. Επιλέγονται Φ8/70

5.3 Μη Κρίσιµη περιοχή

Ο έλεγχος γίνεται µε τέµνουσα (max V), τη µέγιστη τέµνουσα σε απόσταση z·cotθ (= 0.9·d)
µετά τη κρίσιµη περιοχή. Άρα Vmax = max (22, 98, 12.7, 107.5) = 107.5 kN

Asw 107 .5
→ = = 0.000597 m = 0.597 mm
s 500000
⋅ 0.414 ⋅ (1 + 0) ⋅ 1
1.15

Έστω κλειστούς συνδετήρες Φ8. Άρα Asw = Aswσκ · nσκ = 50mm2·2 = 100 mm2.

100
→s≤ = 167.5 mm → Άρα αρχικά επιλέγονται Φ8/165.
0.597

84
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 13

Έλεγχος µε βάση Κατασκευαστικές διατάξεις για µη-κρίσιµες περιοχές

∆ιάµετρος, dbw ≥ 8mm

Απόσταση συνδετήρων, sh ≤ 0,75d = 0.75x460 = 345 mm


A f ( MPa )
Ελάχιστο ποσοστό εγκαρσίου οπλισµού ρw,min= sw = 0.08 ck
bwsh f yk ( MPa )
A sw 20
→ρw,min= = 0.08 =0.00072 = 0.72‰
bwsh 500

→ Τελικά τοποθετούνται Φ8/165


A 100
ρw = sw = = 0.0024 > ρw,min = 0.00072
b w s h 250 ⋅ 165

Εποµένως η τελική τοποθέτηση συνδετήρων είναι:

1.5h=750mm 1.5h=750mm

Φ8/85 Φ8/165 Φ8/70

1 2

Σχήµα 13-4. Τοποθέτηση οπλισµού διάτµησης

5.4 Πρόβολος

Ο έλεγχος του προβόλου γίνεται για τον συνδυασµό δράσεων 1.35G+1.5Q (βλ. άσκηση 12)

5.5 Τελική τοποθέτηση συνδετήρων

Η τελική τοποθέτηση συνδετήρων στη δοκό λόγω των συνδυασµών δράσεων 1.35G+1.5Q
και G+0.3Q±Σεισµός (άσκηση 12 και 13) απεικονίζεται στο σχήµα 13-5.

85
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 13
Εποµένως η τελική τοποθέτηση συνδετήρων είναι:

1.5h=750mm 1.5h=750mm

Φ8/85 Φ8/165 Φ8/70 Φ8/215

1 2

Σχήµα 13-5. Τοποθέτηση οπλισµού διάτµησης λόγω συνδυασµού δράσεων


1.35G+1.5Q και G+0.3Q±Σεισµός

86
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 14η

ΑΣΚΗΣΗ 14

Να γίνει έλεγχος διάτµησης δοκού για περίπτωση συνδυασµού δράσεων G+0.3Q± Σεισµός.
Να εφαρµοστούν οι κατασκευαστικές διατάξεις για Υψηλή Κατηγορία Πλαστιµότητας
(ΚΠΥ).

2Φ16 1 Φ20
0.5m
3Φ20

Α 2Φ16 Β 2Φ16
0.3m 4.7m 0.3m 1.65m

1 2
Σχήµα 14-1. Φορέας προς επίλυση

Να θεωρηθεί ότι στις διατοµές παρειάς Α και Β αναπτύσσονται οι παρακάτω ροπές

ΜΑ+ = 396.44 kNm ΜB- = -212.38 kNm ΜΑ- =-120.84 kNm ΜB+ = 339.74 kNm
ή
2η περίπτωση
1η περίπτωση

∆ίνονται: Φορτία: g = 5 kN/m (συµπεριλαµβανοµένου του ΙΒ), q = 10 kN/m


Υλικά: C 16/20, S500
Πλάτος Υποστυλωµάτων Στήριξης: b = 300 mm

87
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 14η

ΕΠΙΛΥΣΗ

1. Υπολογισµός Φόρτισης

qd = G + 0.3Q = 5 + 0.3·10 = 8 kN/m

2. Εντατικά Μεγέθη (Υπολογισµός Τέµνουσας V).

Vαµφιέριστης (στο µήκος LAB)


q ⋅l 8 ⋅ 4.7
lAB = 4.7m . VAαµφ. = d AB = =18.8 kN = - VBαµφ
2 2
.. A
1
qd = 8kN/m
B . .2
Vροπών
+ M B + − M A − 399.74 − ( −120.84)
=
l12 = 5m
. VM =
lAB 4.7
=
A = 110.76 kN
+ B
.V =18.8 kN
A
VB=-18.8 kN
M B − − M A + − 212.38 − 396.44
VM - = = =
++ l AB 4. 7
VM+ = 110.76 kN = -129.54 kN
-- Επαλληλία
VM-= -129.54 kN 1) Vαµφ + VM+:
VA = 18.8+110.76 = 129.56 kN
VBmax= -148.34
kN
. VB = -18.8+110.76 = 91.96 kN

.V A
min
= -110.74
2) Vαµφ + VM-:
VA = 18.8-129.54 = -110.74 kN
kN - VB = -18.8-129.54 = -148.34 kN

.
+
.
VBmin= 91.96 kN
VAmax= 129.56 kN

Σχήµα 14-2. Εντατικά Μεγέθη.

Χωρίζεται η δοκός σε κρίσιµες και µη κρίσιµες περιοχές (µήκους 1.5h από παρειά στήριξης).
Υπολογίζεται η Τέµνουσα σε απόσταση

• d από τη κάθε παρειά στήριξης


• 1.5h από τη κάθε παρειά στήριξης
• zcotθ = 0.9d, από το τέλος της κάθε κρίσιµης περιοχής

88
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 14η

VE = VB+1.5hmax

V∆min = VA+1.5hmin ..
VE+0,9dma
x
..
VB+dma max
x VB

..
min
V∆+0,9d 0.9d d

VAmin ..
VA+d min

0.9d =z·cotθ
1.5h

d -
1.5h

Κρίσιµη Κρίσιµη
περιοχήαπ περιοχήαπ
ό παρειά + ό παρειά

VAmax .. .. .. ..
VB+dmin
VBmin
VE+0,9dmin
VA+d ma V∆+0,9dmax
x
max
VE = VB+1.5hmin
V∆ = VA+1.5hmax

1.5h 0.9d 0.9d 1.5h

lAB

Σχήµα 14-3. Κρίσιµες και µη κρίσιµες περιοχές.

Οπότε:

Στήριξη 1 VAmax = 129.56 kN


VA+dmax = VAmax - qd·d = 129.56 - 8·0.46 = 125.88 kN
max max
VA+1.5h =V∆= VA - qd·(1.5h) = 129.56 - 8·1.5·0.5 = 123.56 kN
V∆+0.9dmax = V∆ - qd·(0.9d) = 123.56 - 8·0.9·0.46 = 120.25 kN

VAmin = -110.74 kN
VA+dmin = VAmin - qd·d = -110.74 - 8·0.46 = -114.42 kN
VA+1.5hmin =V∆= VAmin - qd·(1.5h) = -110.74 - 8·1.5·0.5 = -116.74 kN
V∆+0.9dmin = V∆ - qd·(0.9d) = -116.74 - 8·0.9·0.46 =-120.05 kN

Στήριξη 2 VBmax = -148.34 kN


VB+dmax = VBmax + qd·d = -148.34 + 8·0.46 = -144.66 kN
VB+1.5hmax =VE= VBmax + qd·(1.5h) = -148.34 + 8·1.5·0.5 = -142.34 kN
VE+0.9dmax = VE + qd·(0.9d) = -142.34 + 8·0.9·0.46=-139.03ΚN

VBmin = 91.96 kN
VB+dmin = VAmin + qd·d = 91.96 + 8·0.46 = 95.64 kN
VB+1.5hmin =VE= VBmin + qd·(1.5h) = 91.96 + 8·1.5·0.5 = 97.96 kN
VE+0.9dmin = VE + qd·(0.9d) = 97.96 + 8·0.9·0.46= 101.27 kN

89
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 14η

..
-139.03 -142.34 ..
-144.66
-148.34

-110.74 ..
-114.42 ..
-116.74 -120.05

0.9d =z·cotθ
0.9d
1.5h
d

d -
1.5h

Κρίσιµη Κρίσιµη
περιοχή περιοχή
+
129.56 .. .. .. ..
95.64
91.96
101.27 97.96
125.88 123.56 120.25
Σχήµα 14-4. Περιβάλλουσα Τεµνουσών.

3. Έλεγχος λοξής θλίψης

Πρέπει max VED ≤ VRd,max

VRd,max = αn·fcdλ·bw·z·(cotθ+cotα) ·sin2θ (1)

Όπου αn = 1 (Επειδή δεν υπάρχει θλιπτικό αξονικό φορτίο)


 f (MPa) 
fcdλ = 0.61 − ck  ⋅ f cd
 250 
Για θ (γωνία κλίσης ρωγµών) = 45°, για δοκούς ΚΠ Υ
α (γωνία κλίσης συνδετήρων) = 90°

(1) → VRd,max = 0.5·αn·fcdλ·bw·z (2)

bw (πλάτος κορµού) = 0.25m


d = h-d1 = 0.5-0.04 = 0.46m
z = 0.9d = 0.414m
νd = 0

(2) → VRd,max = 0.5·1· 0.61 −


16  16000
⋅ ·0.25·0.414 = 310 kN
 250  1.5

max VED = |µέγιστη τέµνουσα στις παρειές| = 148.34 kN ≤ VRd,max = 310 kN

→ Έλεγχος ικανοποιείται. Άρα δεν υπάρχει αδυναµία παραλαβής της θλίψης των διαγωνίων.
Άρα ∆εν απαιτείται αλλαγή διαστάσεων της διατοµής.

90
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 14η

4. Έλεγχος απαίτησης δισδιαγώνιου οπλισµού

Σύµφωνα µε τη θεωρία:
«η διαστασιολόγηση των συνδετήρων της δοκού εξαρτάται από τη τιµή του λόγου ζ των
ακραίων τιµών που παίρνει η τέµνουσα σε µία διατοµή όταν αλλάζει η φορά της σεισµικής
δράσης».

«η κατ’ απόλυτη τιµή µέγιστη από τις ακραίες αυτές τιµές της τέµνουσας λαµβάνεται στον
υπολογισµό του ζ σαν θετική, και η άλλη ακραία τιµή λαµβάνεται θετική αν έχει το ίδιο
πρόσηµο (φορά) µε τη πρώτη, ή αρνητική αν έχει το αντίθετο».

Συνοπτικά για να απαιτείται δισδιαγώνιος οπλισµός πρέπει να ισχύουν οι τρεις ακόλουθες


προϋποθέσεις:
• Αλλαγή προσήµου τεµνουσών
• ζ<-0.5 ή |ζ|>0.5
• Vmax > [2+ζ(x)] fctd bwd, όπου fctd = 0.21·fck2/3 / γc

Κρίσιµη περιοχή στήριξης 1

VA+dmax = 125.88 kN
VA+dmin = -114.42 kN

− 114.42
→ζ= = -0.91 < -0.5 → Απαιτείται έλεγχος
125.88
(2+ζ(x))·fctd·bw·d = (2+ζ(x)) ·(0.21·fck2/3/γc) ·bw·d
16 2/3
= ( 2 − 0.91)·0.21 250 ⋅ 460
1.5
= 111429 N = 111.43 kN < Vmax(x) = 125.88 kN
→ Απαιτείται ∆ισδιαγώνιος Οπλισµός

Θα τοποθετηθεί δισδιαγώνιος για τη µισή τέµνουσα και συµβατικός για την υπόλοιπη µισή.

Κρίσιµη περιοχή στήριξης 2

VB+dmax = -144.66 kN
VB+dmin = 95.64 kN

95,64
→ζ= = -0.66 < -0.5 → Απαιτείται έλεγχος
− 144,66

(2+ζ(x))·fctd·bw·d = (2+ζ(x)) ·(0.21·fck2/3/γc) ·bw·d =


16 2/3
= ( 2 − 0.66)·0.21 250 ⋅ 460
1. 5
= 136986 N = 137 kN < Vmax(x) = 144.66 kN
→ Απαιτείται ∆ισδιαγώνιος Οπλισµός

Θα τοποθετηθεί δισδιαγώνιος για τη µισή τέµνουσα και συµβατικός για την υπόλοιπη µισή.

91
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 14η

5. Υπολογισµός Οπλισµού

5.1 Κρίσιµη περιοχή στήριξης 1


Θα τοποθετηθεί δισδιαγώνιος για τη µισή τέµνουσα και συµβατικός για την υπόλοιπη µισή.
Max V = 125.88 kN

Υπολογισµός συµβατικών συνδετήρων


A
Από σχέση 6.18 (σελ. 164) VRd ,s = sw f ywd z (cot θ + cot α ) sin α
s
θ (γωνία κλίσης ρωγµών) = 45°, για δοκούς ΚΠ Υ
α (γωνία κλίσης συνδετήρων) = 90°
z = 0.9d = 0.9 · 0.46 = 0.414 mm

maxV
Asw VRd ,s 2
→ = = =
s f ywd z (cotθ + cot α ) sin α f ywd z (cotθ + cot α ) sin α

125.88
Asw 2
= =0.00035 m = 0.35
s 500000
⋅ 0.414 ⋅ (cot 45 + cot 90) ⋅ sin 90
1.15

Έστω κλειστούς συνδετήρες Φ8. Άρα Asw = Aswσκ·nσκ = 50mm2·2 = 100 mm2.

100
→s≤ =286 mm → Άρα τοποθετούνται Φ8/285
0.35

Έλεγχος µε βάση Κατασκευαστικές διατάξεις για κρίσιµες περιοχές


∆ιάµετρος, dbw ≥ 8mm

Απόσταση συνδετήρων, sh ≤ (6dbL, h/4, 24dbw, 175mm)


→ sh ≤ (6·16, 500/4, 24·8, 175)
→ sh ≤ (96, 125, 192,175)
→ sh ≤ 96 mm.

Ο πρώτος συνδετήρας δεν πρέπει να απέχει από παρειά στήριξης δοκού περισσότερο από
50mm.

A sw f (MPa )
Ελάχιστο ποσοστό εγκαρσίου οπλισµού ρw,min= = 0.08 ck
bwsh f yk (MPa )
A sw 16
→ ρw,min= = 0.08 =0.00064 = 0.64‰
bwsh 500

→ Τοποθετούνται Φ8/95

A sw 100
ρw = = = 0.0042 > ρw,min = 0.00064
b w s h 250 ⋅ 95

92
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 14η

Υπολογισµός δισδιαγώνιου οπλισµού


0.5 ⋅ 125.88
Asw·fywd·sinα ≥ 0.5 Vmax(x) → Asw ≥ =2.05·10-4 m2 = 205mm2 σε µήκος 0.9d.
500000
sin 45 o
1.15

1.5h
Άρα στο µήκος της κρίσιµης περιοχής 1.5h απαιτούνται: ⋅ 205 = 371 mm2.
0.9d

Τοποθετούνται 2Φ16 = 402 mm2 λοξές δισδιαγώνιες ράβδοι

1.5h ∆ισδιαγώνιος 1.5h


2Φ16

συνδετήρες συνδετήρες
Φ8/95 Φ8/130

1
2
Σχήµα 14-5. Τοποθέτηση ∆ισδιαγώνιου Οπλισµού στην αριστερή κρίσιµη περιοχή

Οµοίως επιλύεται και η κρίσιµη περιοχή στήριξης 2

5.2 Μη κρίσιµη περιοχή (εντός του πλαισιώµατος 1-2)


(δεν απαιτείται έλεγχος δισδιαγωνίου)

Max V = max (120.05, 120.25, 139.03, 101.27) = 139 kN

Υπολογισµός συµβατικών συνδετήρων


A
Από σχέση 6.18 (σελ. 164) VRd ,s = sw f ywd z (cot θ + cot α ) sin α
s
θ (γωνία κλίσης ρωγµών) = 45°, για δοκούς ΚΠ Υ
α (γωνία κλίσης συνδετήρων) = 90°
z = 0.9d = 0.9 · 0.46 = 0.414 mm

A sw VRd ,s
→ = =
s f ywd z(cot θ + cot α) sin α

Asw 139
= =0.00077 m = 0.77 mm
s 500000
⋅ 0.414 ⋅ (cot 45 + cot 90) ⋅ sin 90
1.15

Έστω κλειστούς συνδετήρες Φ8. Άρα Asw = Aswσκ·nσκ = 50mm2·2 = 100 mm2.

100
→s≤ =130 mm → Άρα τοποθετούνται Φ8/130
0.77

93
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 14η

Έλεγχος µε βάση Κατασκευαστικές διατάξεις για µη κρίσιµες περιοχές

∆ιάµετρος, dbw ≥ 8mm

Απόσταση συνδετήρων, sh ≤ 0.75 d = 0.75·460 = 345 mm

Ο πρώτος συνδετήρας δεν πρέπει να απέχει από παρειά στήριξης δοκού περισσότερο από
50mm.

A sw f (MPa )
Ελάχιστο ποσοστό εγκαρσίου οπλισµού ρw,min= = 0.08 ck
bwsh f yk (MPa )
A sw 16
→ ρw,min= = 0.08 =0.00064 = 0.64‰
bwsh 500

→ Τοποθετούνται Φ8/130 < 345

5.3 Πρόβολος
Ο έλεγχος του προβόλου γίνεται για τον συνδυασµό δράσεων 1,35G+1.5Q. (βλ. άσκηση 12).

94
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 15η

ΑΣΚΗΣΗ 15

Να γίνει έλεγχος διάτµησης του υποστυλώµατος που φαίνεται στο σχήµα για την περίπτωση
σεισµικής έντασης (που µπορεί να έχει κατεύθυνση είτε προς τη διεύθυνση x-x είτε προς τη
διεύθυνση y-y), θεωρώντας ότι στα άκρα του υποστυλώµατος αναπτύσσονται οι µέγιστες
ροπές αντοχής σχεδιασµού των διατοµών του.

∆ίνονται: Σκυρόδεµα C 20/25


Χάλυβας διαµήκους οπλισµού S400
Χάλυβας συνδετήρων S500
Επικαλύψεις οπλισµών d1 = 4 cm
∆ίνεται ότι το ελάχιστο δυνατό θλιπτικό φορτίο που µπορεί να εµφανιστεί στο
υποστύλωµα (φόρτιση G στο φορέα) είναι 300 kN.

0.50

2.60
2Φ20 2Φ16 2Φ20 0.25 m
α α’

0.50
0.40 m

Τοµή α-α’

Σχήµα 15-1. Φορέας για επίλυση.

95
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 15η

ΕΠΙΛΥΣΗ

Χρησιµοποιώντας τα διαγράµµατα αλληλεπίδρασης υποστυλωµάτων (ορθογωνικών


διατοµών σε µονοαξονική κάµψη) θα υπολογισθεί η µέγιστη ροπή αντοχής, που µπορεί να
αναληφθεί από τις ακραίες διατοµής, κατά διεύθυνση της σεισµικής δράσης.

Α. ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΜΕΓΕΘΟΥΣ ΤΕΜΝΟΥΣΑΣ

Α.1 Σεισµός στη διεύθυνση y-y

Y (+Ε)

h = 0.25 My

h: διάσταση
X
κάθετη στο
βέλος ροπής b = 0.40

Σχήµα 15-2. Σεισµική ένταση στη διεύθυνση Y.

d1/h = 4/25 = 0.16 ≈ 0.15

As,tot = As (4Φ20+2Φ16) = 1658 mm2.

400
As,tot f yd 1658 1658 ⋅ 400 ⋅ 1.5
ωtot = ⋅ → ωtot= ⋅ 1.15 = = 0.43
A c f cd 250 ⋅ 400 20 250 ⋅ 400 ⋅ 20 ⋅ 1.15
1.5

Προσοχή στις µονάδες: b,d σε cm, fyk , fck σε MPa

Nd 300
νd = = = 0.225
A c ⋅ f cd 20000
(0.25 ⋅ 0.4) ⋅
1.5
Προσοχή στις µονάδες: b,d σε m, fcd σε kN/m2

Λόγω του ότι τα διαγράµµατα αλληλεπίδρασης ορθογωνικών


διατοµών σε µονοαξονική κάµψη έχουν ενσωµατωµένο το
συντελεστή α=0.85, που πολλαπλασιάζεται το fck/γc για να
υπολογισθεί το fcd, στην εύρεση της νd, το fcd = fck/γc.

96
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 15η
Από τα νοµογραφήµατα αλληλεπίδρασης ορθογωνικών διατοµών σε µονοαξονική κάµψη
χρησιµοποιείται το πλησιέστερο στη διάταξη οπλισµού του παραπάνω σχήµατος. Επιλέγεται
αυτό για οπλισµό σε πλευρές παράλληλες στο διάνυσµα της ροπής, µε λόγο d1/h = 0.15
(Σχήµα 4.8c, σελίδα 82).

ωtot = 0.43

Σχήµα 15-3. ∆ιάγραµµα αλληλεπίδρασης ορθογωνικής διατοµής σε µονοαξονική


κάµψη (fc < 50 MPa)

Παρατηρείται ότι για κάθε καµπύλη ωtot, το σηµείο που δίνει τη µέγιστη ροπή αντίστασης της
διατοµής, αντιστοιχεί στο γόνατο της καµπύλης (για τιµή του νd περίπου στο 0.4). Άρα, για
δεδοµένο ωtot, αυξάνοντας το νd από 0.225 σε 0.4 (στο γόνατο), προκύπτει µεγαλύτερη ροπή
αντοχής. ∆ηλαδή αυξάνοντας το θλιπτικό φορτίο (µέχρι ένα σηµείο), η διατοµή αντέχει
περισσότερο. Επίσης, σύµφωνα µε την εκφώνηση τα 300 kN είναι το ελάχιστο δυνατό
θλιπτικό φορτίο που µπορεί να εµφανιστεί στο υποστύλωµα, άρα η τιµή του νd = 0.225 είναι
στην ουσία το νd min.

Εποµένως για ωtot = 0.43, προκειµένου να βρεθεί η µέγιστη ροπή αντοχής σχεδιασµού,
επιλέγεται το νd που αντιστοιχεί στο γόνατο (≈ 0.4).

Από το Σχήµα 15-3 προκύπτει ότι µd = 0.27

Md 20000
µd = 0.27 = → M d = µ d ⋅ A c ⋅ h ⋅ f cd = 0.27 ⋅ 0.4 ⋅ 0.25 2 = 90 kNm
A c hf cd 1.5

Άρα η καµπτική αντοχή του υποστυλώµατος όταν ο σεισµός δρα στη διεύθυνση Y είναι 90
kNm.

∆Μ 90 − (−90)
Εποµένως (Σχήµα 12-4) max Vy = = = 69.2 kN
∆x 2.6

97
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 15η

1 90 kNm
+ -

l12=2.6m - + V= +69.2 kN

2
+ -
90 kNm
(Μ) (V)
Σχήµα 15-4. Τέµνουσα δύναµη, λόγω δράσης στα άκρα του υποστυλώµατος µέγιστης ροπής
αντοχής σχεδιασµού για σεισµική φόρτιση στη διεύθυνση y-y

Παρατήρηση
Γενικότερα για το προσδιορισµό της µέγιστης ροπής που µπορεί να αναπτυχθεί σε µια
διατοµή εξετάζεται αν η ανοιγµένη τιµή νd που αντιστοιχεί στο «γόνατο» του διαγράµµατος
(κοντά στο 0.42 ≈ 0.4) βρίσκεται µέσα στα όρια των δυνατών τιµών της ανοιγµένης αξονικής
νd του υποστυλώµατος.

• Αν το γόνατο βρίσκεται µεταξύ των max νd και min νd, λαµβάνεται η τιµή που
αντιστοιχεί στο γόνατο.
• Αν το γόνατο βρίσκεται κάτω από τις max νd και min νd, λαµβάνεται η τιµή που
αντιστοιχεί στο min νd.
• Αν το γόνατο βρίσκεται πάνω από τις max νd και min νd, λαµβάνεται η τιµή που
αντιστοιχεί στο max νd.

Α.2 Σεισµός στη διεύθυνση x-x

Mx

h: διάσταση
κάθετη στο
b = 0.25 βέλος ροπής

X (+E)

h = 0.40

Σχήµα 15-5. Σεισµική ένταση στη διεύθυνση X.

Χρησιµοποιούνται τα νοµογραφήµατα αλληλεπίδρασης ορθογωνικών διατοµών σε


µονοαξονική κάµψη µε διάταξη οπλισµού σε πλευρές παράλληλες στο διάνυσµα της ροπής

98
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 15η
για λόγο d1/h = 4/40=0.10 (Σχήµα 4.8b, σελίδα 82), θεωρώντας As,tot = As (4Φ20) = 1256
mm2.

[Πάντως λόγω της περίπου οµοιόµορφης περιµετρικής κατανοµής του οπλισµού στην
συγκεκριµένη διατοµή, δεν θα ήταν λάθος να χρησιµοποιηθεί και το διάγραµµα του Σχήµατος
4.8j (σελ. 85), θεωρώντας As,tot = As(6Φ20) = 1844 mm2.]
400
A s, tot f yk 1256 1256 ⋅ 400 ⋅ 1.5
ωtot = ⋅ → ωtot= ⋅ 1.15 = = 0.33
A c f ck 250 ⋅ 400 20 250 ⋅ 400 ⋅ 20 ⋅ 1.15
1.5
Nd 300
νd = = = 0.225
A c ⋅ f cd 20000
(0.25 ⋅ 0.4) ⋅
1.5
Για ωtot = 0.33, από την τιµή της νd που αντιστοιχεί στο γόνατο προκύπτει ότι µd = 0.25.
Md 20000
µd = 0.25 = → M d = µ d ⋅ A c ⋅ h ⋅ f cd = 0.25 ⋅ 0.25 ⋅ 0.40 2 = 133.3 kNm
A c hf cd 1.5
Άρα η καµπτική αντοχή του υποστυλώµατος όταν ο σεισµός δρα στη διεύθυνση X είναι
133.3 kNm.

∆Μ 133.3 − (−133.3)
Εποµένως max Vx = = = 102.5 kN
∆x 2.6

Β. ΈΛΕΓΧΟΙ ΚΑΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΟΠΛΙΣΜΟΥ ∆ΙΑΤΜΗΣΗΣ

Β.1 Έλεγχος στη διεύθυνση Χ

Η µέγιστη τέµνουσα που µπορεί να αναπτυχθεί παρουσία σεισµικής έντασης στη διεύθυνση
Χ υπολογίστηκε ως 102.5 kN. Ο έλεγχος στη συνέχεια γίνεται για αυτή τη περίπτωση όπως
ζητείται στην άσκηση. Εποµένως, ως αξονικό φορτίο θα ληφθεί αυτό που αντιστοιχεί στην
ροπή Μ=Μmax που αναπτύσσεται όταν
20000
vd = 0.4, δηλαδή Νd = νd·Ac·fcd = 0.4·0.25·0.4 = 533 kN.
1. 5

B.1.1 Έλεγχος λοξής θλίψης

Για να ικανοποιείται ο έλεγχος πρέπει Vsd ≤ VRd,max.

VRd,max = αn·fcdλ·bw·z·(cotθ+cotα) ·sin2θ (1)

Όπου αn = min 1.25


1+νd
2.5(1-νd)

 f (MPa) 
fcdλ = 0.61 − ck  ⋅ f cd
 250 
Για θ (γωνία ρωγµής) = 45ο, α (γωνία συνδετήρων) = 90⁰

99
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 15η

(1) → VRd,max = 0.5·αn·fcdλ·bw·z (2)

bw = 0.25 m
d = h-d1 = 0.4 - 0.04 = 0.36 m
z = 0.9d = 0.32 m
νd = 0.4 (Έλεγχος όταν Μ=Μmax)
1.25 1.25
αn = min 1+νd = min 1.4 = 1.25
2.5(1-νd) 1.5

 20  20000
(2) → VRd,max = 0.5 ⋅ 1.25 ⋅ 0.61 − ⋅ ⋅ 0.25 ⋅ 0.32 = 368 kN
 250  1.5
Προσοχή: στη διάτµηση, το
fcd=fck/1.5 (χωρίς α=0.85)
→ Vsd = 102.5 kN < VRd,max = 368 kN

Ο έλεγχος Ικανοποιείται (αν όχι επιλέγονται διαφορετική ποιότητα σκυροδέµατος ή


διαστάσεις κολώνας)

Σηµείωση: ο παραπάνω έλεγχος είναι ακριβώς ο ίδιος µε το να χρησιµοποιηθεί η σχέση 6.28,


σελίδα 175).

B.1.1 Υπολογισµός Οπλισµού ∆ιατοµής

Vsd ≤ VRd,s

z A
VRd,s = N d + sw zf ywd cot θ (σχέση 6,34, σελίδα 179), (2)
H cl s

Προσοχή: Νd είναι το αξονικό θλιπτικό φορτίο


(χρησιµοποιείται στη σχέση χωρίς πρόσηµο)

όπου Hcl είναι το καθαρό ύψος του υποστυλώµατος (από παρειά σε παρειά)

0.32 A 500000
(3) → Vsd = 102.5 ≤ VRd,s = 533 + sw 0.32 ⋅ cot 45
2.6 s 1,15
Asw
→ ≥ 0.26 · 10-3 m = 0.26 mm.
s

100
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 15η

Σε προηγούµενη άσκηση είχε επισηµανθεί ότι:

Σηµείωση: Γενικά, προκειµένου να επιλέξω και να υπολογίσου τι είδους συνδετήρες θα


βάλω, ακολουθούνται τα εξής βήµατα:

1) Επιλέγεται το είδος των ράβδων που θα τοποθετηθούν. Άρα,

Α) επιλέγεται η κλίση των συνδετήρων, γωνία α = 90⁰

Β) επιλέγεται η διάµετρος των συνδετήρων, έστω Φ8, άρα υπολογίζεται το Asw.


Σηµειώνεται ότι η ποσότητα Asw/s αναφέρεται στο συνολικό εµβαδό της µίας ράβδου
που θα τοποθετηθεί. Αν επιλεγούν συνδετήρες τύπου «κλειστά τσέρκια» τότε έχουν 2
σκέλη που δουλεύουν παράλληλα. Οπότε Asw = Aswσκ. · nσκ. (όπου nσκ. το πλήθος των
σκελών)

Γ) επιλέγεται η ποιότητα υλικού, άρα υπολογίζεται το fywd.

2) Με γνωστά τα παραπάνω υπολογίζεται η απόσταση s.

Ειδικά για τα υποστυλώµατα, το Asw/s αφορά ράβδους που ενώνουν την εφελκυόµενη µε
τη θλιβόµενη ζώνη. Άρα θα πρέπει να προαποφασιστεί η διάταξη των συνδετήρων και να
υπολογιστούν πόσα σκέλη θα ληφθούν υπόψη ανά διεύθυνση σεισµού.

Εφελκυόµενη
περιοχή Y
αριστερά από
διάνυσµα
Mx Θλιβόµενη περιοχή
ροπής, για τη
δεξιά από διάνυσµα ροπής, για
συγκεκριµένη
τη συγκεκριµένη διεύθυνση
διεύθυνση
σεισµού
σεισµού

b = 0.25

X (+E)

h = 0.40
Mx

nσκ. = 2

X (+E)

Σχήµα 15-6. ∆ιάταξη συνδετήρων και πλήθος σκελών που «δουλεύουν» για σεισµική ένταση
στη διεύθυνση X.

101
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 15η
Επιλέγεται η διάταξη συνδετήρων του Σχήµατος 15-6. Παρατηρείται ότι ο αριθµός των
σκελών για σεισµική δράση κατά Χ είναι 2 (δύο σκέλη ενώνουν τη θλιβόµενη και
εφελκυόµενη περιοχή, δύο σκέλη είναι παράλληλα στη διάσταση του ύψους της διατοµής).
Άρα τοποθετούνται δίτµητοι συνδετήρες Φ8 κατά Χ.

As(Φ8) = 50 mm2.
Asw = n · Aswσκέλους = 2·50 = 100 mm2
Asw 100
≥ 0.26 → s ≤ = 384.6 mm
s 0.26
Άρα από έλεγχο διάτµησης απαιτούνται Φ8/385 mm.

B.1.2 Ελάχιστα σύµφωνα µε Κατασκευαστικούς Κανόνες για ΚΠΥ

Σύµφωνα µε τον Πίνακα 5.7 (σελίδα 141) το µήκος της κρίσιµης περιοχής (για ΚΠΥ) δίνεται
ως:
lcr = max (1.5hc, 1.5bc, 0.6m, Hcl/5)
→ lcr = max (1.5·0.4, 1.5·0.25, 0.6m, 2.6/5)
→ lcr = max (0.60, 0.38, 0.6m, 0.52)
→ lcr = 0.60 m = 600 mm

Η διάµετρος των συνδετήρων στην κρίσιµη περιοχή (ΚΠΥ) δίνεται ως:

 f yd 
dbw = max  6mm,0.4d bl  όπου dbL η µεγαλύτερη διάµετρος διαµήκους ράβδου
 f ywd 
 
400
→ dbw = max (6mm, 0.4·20· ) =max (6, 7.16)
500

→ dbw = max (6mm, 7.16 mm)


→ dbw = 8 mm

Η απόσταση των συνδετήρων στην κρίσιµη περιοχή (ΚΠΥ) δίνεται ως:

sw = min (6dbl, bo/3, 125mm), όπου dbL η µικρότερη διάµετρος διαµήκους ράβδου

όπου bo = b – 2(c+Φh+ΦL/2), η µικρότερη διάσταση του πυρήνα της διατοµής

→ bo = b – 2(c+Φh+ΦL/2) = b – 2 d1 = 250 - 2·40 = 170 mm


→ sw = min (6dbl, bo/3, 125mm)
→ sw = min (6·16, 170/3, 125mm) = min (96, 56.7, 125)
→ sw = 56.7 mm

Άρα στη κρίσιµη περιοχή απαιτούνται δίτµητοι Φ8/55.

Η διάµετρος των συνδετήρων εκτός κρίσιµης περιοχή (ΚΠΥ) δίνεται ως:

dbw = max (6mm, dbL/4)


→ dbw = max (6mm, 16/4)
→ dbw = 6 mm → Τοποθετείται ελάχιστα Φ8.

102
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 15η

Η απόσταση των συνδετήρων εκτός κρίσιµης περιοχής (ΚΠΥ) δίνεται ως:

sw = min (12dbl, 0.6hc, 0.6bc, 240mm), όπου hc, bc οι διαστάσεις της διατοµής

→ sw = min (240, 240, 150, 240mm)


→ sw = 150 mm

Άρα εκτός κρισίµου περιοχής Φ8/150. Από έλεγχο διάτµησης υπολογίσαµε Φ8/375.
Tελικά τοποθετούµε δίτµητους Φ1/150.

Β.2 Έλεγχος στη διεύθυνση Υ

Η τέµνουσα που δρα λόγω σεισµικής έντασης στη διεύθυνση Υ υπολογίστηκε ως 69.2 kN. Ο
έλεγχος γίνεται όπως και στη διεύθυνση Χ, θεωρώντας όµως τρίτµητους συνδετήρες Φ8,
σύµφωνα µε το παρακάτω σχήµα. ∆ηλ. εδώ Αsw=3x50=150mm2.

Εφελκυόµενη
περιοχή Y (+Ε)
αριστερά από
διάνυσµα
ροπής, για τη
συγκεκριµένη Θλιβόµενη
h= 0.25 My
διεύθυνση περιοχή
σεισµού δεξιά από διάνυσµα
X ροπής, για τη
συγκεκριµένη
διεύθυνση σεισµού
b= 0.40

Y (+Ε)

nσκ. = 3

Σχήµα 15-7. ∆ιάταξη συνδετήρων και πλήθος σκελών που «δουλεύουν» για
σεισµική ένταση στη διεύθυνση Υ.

103
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 16η

ΑΣΚΗΣΗ 16

Υπολογίστε και σχεδιάστε τον οπλισµό περίσφιγξης ενός υποστυλώµατος (όπου ισχύει ο
κανόνας ικανοτικού σχεδιασµού) διατοµής 300x600 µε αξονικό θλιπτικό φορτίο σχεδιασµού
που µπορεί να πάρει τιµές από 200 έως 500 kN.

Θεωρείστε ότι το υποστύλωµα ανήκει σε όροφο πολυωρόφου, κανονικού καθ’ ύψος κτιρίου
µε πολύστυλο πλαισιακό φορέα. Ο φορέας σχεδιάζεται για Κατηγορία Υψηλής
Πλαστιµότητας (ΚΥΠ). Το κτίριο έχει ιδιοπερίοδο T = 0.5 sec και είναι θεµελιωµένο σε
έδαφος κατηγορίας C.

Θεωρείστε: Σκυρόδεµα C20/25, χάλυβας S500

ΕΠΙΛΥΣΗ

Έστω επικάλυψη c = 30 mm.


Έστω ότι έχουµε συνδετήρα Φ8 και διαµήκη οπλισµό µε ελάχιστη διάµετρο Φ16.

d1 = c + Φh + ΦL/2 = 30 + 8 + 16/2 = 46 mm

Σύµφωνα µε τον Πίνακα 5.7 (σελίδα 141) για κατηγορία πλαστιµότητας υψηλή (ΚΠΥ),
πρέπει να ικανοποιούνται συγκεκριµένοι έλεγχοι που αφορούν α) το µηχανικό ποσοστό
συνδετήρων ωwd, και β) το ενεργό µηχανικό ποσοστό συνδετήρων αωwd.

1. 1ος Έλεγχος Περίσφιγξης

Σύµφωνα µε τη θεωρία (σελ. 141, Πίνακας 5.7), στις κρίσιµες περιοχές, το µηχανικό
ογκοµετρικό ποσοστό συνδετήρων ωwd ≥ 0.08 (για ΚΠΥ)

Είναι γνωστό (σελ. 142) ότι το µηχανικό ογκοµετρικό ποσοστό συνδετήρων (ωwd)
υπολογίζεται ως το γινόµενο του γεωµετρικού ογκοµετρικού ποσοστού (ρw) επί το λόγο των
τιµών σχεδιασµού των αντοχών fyd/fcd.

f ywd
Άρα, ωwd = ρw
f cd
f ywd f cd
→ ρw ≥ 0.08 → ρw ≥ 0.08 (1)
f cd f ywd

Επίσης στη σελίδα 142 αναφέρεται ότι

• «Σε ορθογωνικές διατοµές πρέπει να επιδιώκεται οµοιόµορφη περίσφιγξη και στις δύο
διευθύνσεις, ρb=ρh».
• «.. σε διατοµές µε διαφορετικά ρb, ρh, ο Ευρωκώδικας ορίζει να λαµβάνεται το
γεωµετρικό ποσοστό συνδετήρων ίσο µε 2min (ρb, ρh)».

104
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 16η

f cd
→ Άρα ρw = 2min (ρb, ρh) ≥ 0.08 (2)
f ywd
ρb = (nb/bo)Asw/s
ρh = (nh/ho)Asw/s

nb, nh: αριθµός των σκελών των συνδετήρων των καθέτων στις πλευρές b και h της
διατοµής
bo, ho: οι πλευρές του περισφιγµένου πυρήνα µέχρι τα κέντρα των διαµήκων ράβδων

bo = b – 2(c+Φh+ΦL/2) = b – 2 d1
ho = h – 2(c+Φh+ΦL/2) = h – 2 d1,

Σύµφωνα µε την θεωρία (σελ. 139) «Για τη δηµιουργία του πλέγµατος διαµήκων και
εγκαρσίων οπλισµών που απαιτείται για τη περίσφιγξη του σκυροδέµατος, πρέπει να υπάρχει
µία διαµήκης ράβδος σε γωνία συνδετήρα κάθε 200 mm το πολύ κατά µήκος της περιµέτρου της
διατοµής για υποστυλώµατα Κατηγορίας Πλαστιµότητας Μ (Μέση) ή κάθε 150 mm για
υποστυλώµατα ΚΠ Υ (Υψηλή).»

Άρα, για κατηγορία πλαστιµότητας υψηλή (ΚΠ Υ), επιλέγεται να τοποθετηθούν διαµήκη
ράβδοι κάθε 150 mm το πολύ, συνολικά (5) πέντε (άρα nh=5), σε κάθε µεγάλη διάσταση της
διατοµής, και (3) τρεις (άρα nb=3) σε κάθε µικρή (Σχήµα 16-1).

≤ 150 mm

≤ 150 mm

h = 600 mm, nh = 5

b =300 mm, nb = 3

Σχήµα 16-1. ∆ιάταξη συνδετήρων και πλήθος σκελών

Άρα, µε βάση τα παραπάνω:

bo = 300 - 2·46 = 208 mm, ho = 600 - 2·46 = 508 mm


105
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 16η
σκ.
3 Asw A σκ .
→ ρb = (nb/bo)Asw/s = ⋅ = 14.4 sw
0.208 s s
σκ.
5 Asw A sw σκ . A sw σκ .
ρh = (nh/ho)Asw/s = ⋅ = 9.84 → min (ρb, ρh) = ρh =9.84 (3)
0.508 s s s

Οπότε:

20
f cd f 1.5
(2) → ρw = 2min (ρb, ρh) ≥ 0.08 → 2 ρh ≥ 0.08 cd → ρh ≥ 0.04
f ywd f ywd 500
1.15

→ ρh ≥ 0.0012 = 1.2 · 10-3 m.

A sw σκ . A σκ .
(3) → 9.84 ≥ 1.2 · 10-3 m → sw ≥ 1.22 · 10-4 m = 0.125 mm.
s s

Έστω συνδετήρας Φ8 (Αs = 50 mm2).

50
→S≤ = 401 mm ≈ 400 mm.
0.122

Από τις κατασκευαστικές διατάξεις (σελ. 141, Πίνακας 5.7) η απόσταση των συνδετήρων
στην κρίσιµη περιοχή (ΚΠ Υ) δίνεται ως:

sw = min (6dbl, bo/3, 125mm),

όπου bo = b – 2(c+Φh+ΦL/2), η µικρότερη διάσταση του πυρήνα της διατοµής


και dbl η ελάχιστη διάµετρος κατακόρυφων ράβδων (έστω Φ16)

→ sw = min (6dbl, bo/3, 125mm) = min (6·16, 208/3, 125mm) = min (96, 69.3, 125)
→ sw = 69.3 ≈ 70 mm

Άρα στις κρίσιµες περιοχές του υποστυλώµατος τοποθετούνται συνδετήρες Φ8/70.

106
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 16η

2. 2ος Έλεγχος Περίσφιγξης

Σύµφωνα µε τη θεωρία (σελ. 141, Πίνακας 5.7), στις κρίσιµες περιοχές, το ενεργό µηχανικό
ποσοστό συνδετήρων α·ωwd , πρέπει να είναι:

α·ωwd ≥ 30 µΦ* · νd · εyd · bc/bo - 0.035 (3)

Στην παραπάνω σχέση, το α είναι ο συντελεστής αποδοτικότητας περίσφιγξης συνδετήρων,


που υπολογίζεται σύµφωνα µε τις παρακάτω σχέσεις (σελ. 13-14 του βιβλίου):

α = αs· αn (4)

αn: ποσοστό εντός του συνδετήρα τµήµατος διατοµής που περισφίγγεται


2(b 0 + h 0 ) 2
αn = 1 − (Εξίσωση 2.19, σελ. 13)
3b 0 h 0 n

αs: το περισφιγµένο τµήµα του πυρήνα


 s  s 
αs = 1 − 1 −  (Εξίσωση 2.22, σελ. 14)
 2b 0  2h 0 

s: απόστάσεις συνδετήρων
n: συνολικός αριθµός ράβδων σε γωνία συνδετήρα κατά µήκος περιµέτρου

 s  s   70  70 
Άρα αs = 1 − 1 −  = 1 − 1 −  = 0.775
 2b 0  2h 0   2 ⋅ 208  2 ⋅ 508 

2(b 0 + h 0 ) 2 2(208 + 508) 2


αn = 1 − = 1− = 0.73
3b 0 h 0 n 3 ⋅ 208 ⋅ 508 ⋅ 12

→ α = αs· αn = 0.566

Ελέγχεται το αν επαρκούν οι συνδετήρες Φ8/70.

→ Υπολογίζεται το ωwd που αντιστοιχεί στους συνδετήρες Φ8/70.

500
f ywd f ywd A sw σκ. f ywd 50 ⋅ 10 −6 1.15 = 0.458
ωwd = ρ w = 2 ⋅ ρh = 2 ⋅ 9.84 = 2 ⋅ 9.84
f cd f cd s f cd 0.070 20
1.5

→ α·ωwd = 0.566 · 0.459 = 0.259

Ελέγχεται αν το ενεργό µηχανικό ποσοστό συνδετήρων α· ωwd είναι µεγαλύτερο από 30


µΦ*·νd·εyd·bc/bo-0.035, σύµφωνα µε την Εξίσωση 3.

107
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 16η
Στην εξίσωση αυτή οι συντελεστές της υπολογίζονται ως εξής:

• µΦ*, είναι ο δείκτης πλαστιµότητας καµπυλοτήτων που αντιστοιχεί στα 2/3 του q0
(συντελεστή συµπεριφοράς), όταν στα άκρα των υποστυλωµάτων ισχύει ο κανόνας
ικανοτικού σχεδιασµού.

Ο δείκτης πλαστιµότητας καµπυλοτήτων µφ υπολογίζεται (Σχέση 5.8, σελ. 130)


συναρτήσει του δείκτη πλαστιµότητας µετακινήσεων µδ (Σχέση 3.18, σελ. 42), ως εξής:

→ µΦ = 2µδ-1

q, αν T1 ≥ Tc
→ µδ =
Tc
1 + (q − 1) , αν T1 < Tc
T1

µε Τ1: θεµελιώδης ιδιοπερίοδο κτιρίου = 0.5 sec


Tc: περίοδος στο τέλος περιοχής φασµατικής επιτάχυνσης φάσµατος
q: συντελεστής συµπεριφοράς (σελ. 46-47, Πίνακας 3,7).

Σύµφωνα µε τον Πίνακα 3.7 (σελ. 47) λόγω του ότι το υποστύλωµα ανήκει σε πολυώροφο,
κανονικό καθ’ ύψος κτίριο µε πολύστυλο πλαισιακό φορέα, ο συντελεστής συµπεριφοράς
q0 = 4.5·αu/α1, µε αu/α1, = 1.3 (σελ. 46).

Άρα: q0 = 4.5 αu/α1 = 4.5 · 1.3 = 5.85

Όµως λόγω του ότι στο υποστύλωµα ισχύει ο ικανοτικός σχεδιασµός, σύµφωνα µε την
υποσηµείωση 7 του Πίνακα 5.7 (σελ. 141), στον υπολογισµό των δεικτών πλαστιµότητας
λαµβάνονται υπόψη τα 2/3 του q.

Εν τέλει, q = 2/3 · 5.85 = 3.9.

Σύµφωνα µε την εκφώνηση το κτίριο έχει ιδιοπερίοδο T = 0.5 sec και είναι θεµελιωµένο
σε έδαφος κατηγορίας C. Από Πίνακα 3.3 (σελ, 37) για κατηγορία εδάφους C → Tc = 0.6
sec.

Άρα T1 = 0.5 sec < Tc = 0.6 → µδ = 1+(q-1)Tc/T1 = 1 + (3.9-1)·0.6/0.5 = 4.48


→ µΦ = 2µδ-1 = 2·4.48 - 1 = 7.96

500
• εyd = fyd/Es = 1.15 = 0.00217
200000

• Λόγω του ότι το αξονικό θλιπτικό φορτίο µπορεί να πάρει τιµές από 200 έως 500 kN,
λαµβάνεται υπόψη η δυσµενέστερη φόρτιση, και υπολογίζεται το ανοιγµένο αξονικό νd
ως:
Nd 500
νd = = = 0.208
bhf cd 20000
0.3 ⋅ 0.6
1.5

108
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 16η

Οπότε 30· µΦ· νd· εyd·bc/bo-0.035 = 30·7.96·0.208·0.00217·400/284-0.035 = 0.117

→ α· ωwd = 0.259 > 0.117 → Ο έλεγχος ισχύει.

Άρα στις κρίσιµες περιοχές του υποστυλώµατος τοποθετούνται συνδετήρες Φ8/70.

Στις µη κρίσιµες περιοχές


sw = min (20dbl, hc, bc, 400 mm) = min (20·16, 600, 300, 400 mm) = 300 mm

Άρα στις µη κρίσιµες περιοχές του υποστυλώµατος τοποθετούνται συνδετήρες Φ8/300.

109
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 17η

ΑΣΚΗΣΗ 17

1. Προσδιορίστε τη καµπτική αντοχή του υποστυλώµατος του σχήµατος όταν ο σεισµός


δρα:
(α) στη διεύθυνση Χ, και
(β) υπό γωνία 45⁰ ως προς τη διεύθυνση Χ.

∆είξτε πάνω σε µία διατοµή την εφελκυόµενη και τη θλιβόµενη περιοχή για σεισµό στη
διεύθυνση +Χ.

2. Σχεδιάστε το διάγραµµα τεµνουσών δυνάµεων του υποστυλώµατος για τη περίπτωση


σεισµικής δράσης στη διεύθυνση Χ, θεωρώντας ότι στα άκρα του υποστυλώµατος
αναπτύσονται ροπές Md=±250·l (kNm) και ελέγξτε το υποστύλωµα σε διάτµηση.

3. Προσδιορίστε τους ελάχιστους απαιτούµενους συνδετήρες στη βάση του υποστυλώµατος


(όπου δεν ισχύει ο κανόνας ικανοτικού σχεδιασµού) µε βάση τις κατασκευαστικές
διατάξεις του Κανονισµού. Θεωρείστε ότι:
(α) το υποστύλωµα ανήκει σε πολυώροφο, κανονικό καθ’ ύψος κτίριο µε πολύστυλο
πλαισιακό φορέα, και
(β) ο φορέας που ανήκει, σχεδιάζεται για Κατηγορία Υψηλής Πλαστιµότητας (ΚΥΠ).

Το κτίριο έχει ιδιοπερίοδο T = 0.5 sec και είναι θεµελιωµένο σε έδαφος κατηγορίας C.

∆ίνονται: Αξονικό (θλιπτικό) φορτίο Nd = 400 kN


Σκυρόδεµα C25/30,
Κατηγορία περιβαλλοντικής έκθεσης: XC3 (∆ιάβρωση από ενανθράκωση,
Μέτρια υγρασία).
Οπλισµός 10Φ20 S500,
Μήκος l = 2.3 m

10 Φ20 S500

l
α α’ 0.40 m

0.70 m

Τοµή α-α’
X
Σχήµα 17-1. Φορέας προς επίλυση

110
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 17η

ΕΠΙΛΥΣΗ

1.A Υπολογισµός καµπτικής αντοχή του υποστυλώµατος του σχήµατος όταν ο


σεισµός δρα στη διεύθυνση Χ

1.A.1 Υπολογισµός στατικού ύψους

∆ίνεται ότι η κατηγορία περιβαλλοντικής έκθεσης είναι XC3.


Είναι γνωστό ότι η ονοµαστική επικάλυψη cnom = cmin + 10mm (σχέση 5.3, σελίδα 117).
Η ελάχιστη επικάλυψη cmin για ανθεκτικότητα σε διάρκεια, σύµφωνα µε το Πίνακα 5.2
(σελίδα 119), για επιθετικό περιβάλλον XC3 και για διάρκεια ζωής του κτιρίου 50 ετών
(Κατηγορία φορέα S4) είναι 30 mm.
Άρα c = cnom = cmin + 10mm = 30+10 = 40 mm
Έστω συνδετήρα Φ8, Άρα d1 = c + Φh + ΦL/2 = 40 + 8 + 20/2 = 58 mm = d2
Άρα d1/h = 58/700 = 0.083 ≈ 0.1.

Ο σεισµός δρα στη διεύθυνση Χ, άρα το ύψος της διατοµής είναι h = 0.70 m. Γενικά το h
είναι αυτό που είναι κάθετο στο διάνυσµα της ροπής (ενώνει τη θλιβόµενη µε την
εφελκυόµενη ζώνη).

Άρα το στατικό ύψος d = h – d1 = 700 – 58 = 642 mm.

d
d1 h d2
1
c
Φh
c 0.40 m
Τοµή α-α’

X (+Ε)

0.70 m

Εφελκυόµενη
περιοχή Θλιβόµενη περιοχή
αριστερά από δεξιά από διάνυσµα
διάνυσµα ροπής, ροπής, για τη
για τη συγκεκριµένη διεύθυνση
συγκεκριµένη σεισµού
διεύθυνση X (+Ε)
σεισµού

Σχήµα 17-2. Σεισµική ένταση στην διεύθυνση Χ

1.A.2 Υπολογισµός αντοχής

Από τα νοµογραφήµατα αλληλεπίδρασης ορθογωνικών διατοµών σε µονοαξονική κάµψη


χρησιµοποιείται το πλησιέστερο στη διάταξη οπλισµού του παραπάνω σχήµατος. Επιλέγεται

111
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 17η
να χρησιµοποιηθεί αυτό για ισοκατανοµή στις τέσσερις πλευρές, µε λόγο d1/h = 0.10 (Σχήµα
4.8j, σελίδα 85).

A s,tot f yd
ωtot = ⋅ , ΑΦ20 = πr2= 314 mm2, ΑS,tot =10 ΑΦ20 = 3140 mm2
A c f cd
500
3140 1.15
→ ωtot= ⋅ = 0.293 ≈ 0.30
400 ⋅ 700 25
1 .5
Nd 400
νd = = = 0.0857 ≈0.09 Προσοχή στις µονάδες: b,d σε m, fcd σε kN/m2
Ac ⋅ f cd (0.4 ⋅ 0.7) ⋅ 25000
1.5

Άρα από διάγραµµα 4.8j (σελ. 85) για d1/h = 0.10, νd = 0.09, ωtot= 0.30 →µd = 0.16

Md 25000
µd = 0.16 = → M d = µ d ⋅ Ac ⋅ h ⋅ f cd = 0.16 ⋅ 0.4 ⋅ 0.7 ⋅ 0.7 = 522.67 kNm
Ac hf cd 1.5

Άρα η καµπτική αντοχή του υποστυλώµατος όταν ο σεισµός δρα στη διεύθυνση Χ είναι
522.67 kNm.

1.B Υπολογισµός καµπτικής αντοχή του υποστυλώµατος του σχήµατος όταν ο


⁰ ως προς τη διεύθυνση Χ
σεισµός δρα υπό γωνία 45⁰

d1 = 58 mm, Υποθέτουµε ότι d1 = d1’, Άρα d1’/h = 58/700 = 0.083 ≈ 0.10.


Md MYd (+Ε)

45⁰
MZd 45⁰
0.40 m = b

0.70 m = h

Σχήµα 17-3. Σεισµική ένταση σε διεύθυνση 45ο ως προς Χ

MYd = Md · sin45⁰, MZd = Md · cos45⁰


M Yd M d ⋅ sin 45o M Zd M d ⋅ cos 45o
µYd = = , µZd = =
bh 2 f ck bh 2 f ck b 2 hf ck b 2 hf ck

Σηµείωση: Πάντα η πλευρά κάθετη στη ροπή υψώνεται εις το τετράγωνο

112
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 17η
h>b → µZd > µYd → µZd = µ1, µYd = µ2

Md ⋅ cos 45o
µ1 µZd b2 hfck h 0.7
= = = =
→ µ2 µYd Md ⋅ sin 45o
b 0.4 = 1.75
2
bh fck
As tot f yk 3140 500
Astot = 10Φ20 = 3140 mm2 → ωtot = ⋅ = ⋅ = 0.224
A c f ck 400 ⋅ 700 25
Nd 400
n= = = 0.057
A c ⋅ f ck 0.4 ⋅ 0.7 ⋅ 25000

Άρα για n = 0.057 (θεωρείται = 0.1), ωtot = 0.224 και µ1/µ2 = 1.75
από το διάγραµµα 4.14 (σελ. 99), στην περιοχή όπου n = 0.1:

[1]. Χαράσσεται ευθεία γραµµή που να ενώνει τα σηµείο µ1=µ2=0 (σηµείο 1), µε ένα
σηµείο όπου να ισχύει µ1/µ2 = 1.75, π.χ. το σηµείο µ2 = 0.20, µ1=0.35 (σηµείο 2). Με
άλλα λόγια η ευθεία σχηµατίζει γωνία µε τον άξονα του µ1 η οποία έχει
συνεφαπτοµένη 1.75
[2]. Βρίσκεται το σηµείο τοµής µε τη γραµµή για ωtot=0.224 (σηµείο 3)
[3]. Από αυτό το σηµείο τοµής υπολογίζονται οι τιµές µ1 και µ2 (σηµείο 4).

µ2

µ1 (2)

µ2

(3)
(4)

(1)
µ1
Σχήµα 17-4. ∆ιάγραµµα αλληλεπίδρασης ορθογωνικής διατοµής µε οπλισµό
ισοκατανεµηµένο στις 4 πλευρές σε διαξονική κάµψη µε ορθή δύναµη

Οπότε προκύπτει ότι µ2 = 0.05, και ότι µ1 = 1.75 · µ2 = 0.0875.

Άρα, MYd = µ2· b· h2· fck = 0.05 · 0.4 · 0.72 · 25000 = 245 kNm
MZd = µ1· b2· h· fck = 0.0875 · 0.42 · 0.7 · 25000 = 245 kNm

Md = M Yd2 + M Zd
2
= 2452 + 2452 = 346.5 kNm

113
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 17η

2. ∆ιάγραµµα τεµνουσών δυνάµεων του υποστυλώµατος για τη περίπτωση


σεισµικής δράσης στη διεύθυνση Χ, & Έλεγχος σε διάτµηση.

∆Μ M 2 − M 1 575 − (−575)
Md = ±250·l = ±250·2.3 = ±575 kNm → V= = = = 500 kN
∆x l12 2.3

1 575 kNm
+ - Για το –x το διάγραµµα
τεµνουσών θα είναι ίδιο
µε το παραπάνω µε
l12=2.3m - + V= +500 kN
αρνητικό πρόσηµο και
V= -500 kN.
2
+ -
575 kNm
(Μ) (V)

Σχήµα 17-5. ∆ιάγραµµα τεµνουσών δυνάµεων υποστυλώµατος για σεισµική δράση στην
διεύθυνση Χ
2.1 Έλεγχος λοξής θλίψης

Για να ικανοποιείται ο έλεγχος πρέπει Vsd ≤ VRd,max.

VRd,max = αn·fcdλ·bw·z·(cotθ+cotα) ·sin2θ (1)

Όπου αn = min 1.25


1+νd
2.5(1-νd)

 f (MPa ) 
fcdλ = 0.61 − ck  ⋅ f cd
 250 

Για θ (γωνία ρωγµής) = 45⁰, α (γωνία συνδετήρων) = 90⁰

(4) → VRd,max = 0.5·αn·fcdλ·bw·z (2)

bw = 0.4m
d = h-d1 = 0.7-0.058 = 0.642m
z = 0.9d = 0.58m
Nd 400
νd = = = 0.086
bhf cd 25000
0.4 ⋅ 0.7 ⋅
1.5
1.25 1.25
αn = min 1+νd = min 1.086 = 1.086
2.5(1-νd) 1.828

 25  25000
(5) → VRd,max = 0.5 ⋅ 1.086 ⋅ 0.61 −  ⋅⋅ ⋅ 0.4 ⋅ 0.58 = 1133.8 kN
 250  1.5

→ Vsd = 500 kN < VRd,max = 1133,8 kN

114
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 17η

Ο έλεγχος Ικανοποιείται (αν όχι αλλάζω ποιότητα σκυροδέµατος ή διαστάσεις κολώνας)

Σηµείωση: ο παραπάνω έλεγχος είναι ακριβώς ο ίδιος µε το να χρησιµοποιηθεί η σχέση 6.28,


σελίδα 175).

2.2 Έλεγχος απαιτούµενου οπλισµού διάτµησης

Vsd ≤ VRd,s

z A
VRd,s = N d + sw zf ywd cot θ (σχέση 6,34, σελίδα 179), (2)
H cl s

όπου Hcl είναι το καθαρό ύψος του υποστυλώµατος (από παρειά σε παρειά)

0,58 A 500000
(6) → Vsd = 500 ≤ VRd,s = 400 + sw 0,58 ⋅ cot 45
2,3 s 1,15
Asw
→ ≥ 1.58 · 10-3 m = 1.58 mm.
s

Επιλέγεται η διάταξη του σχήµατος

Τρίτµητοι συνδετήρες κατά x,


τετράτµητοι συνδετήρες κατά y
0.40 m = b

Έστω τρίτµητος συνδετήρας Φ8.


Άρα As(Φ8) = 50 mm2.

Asw = n · Aswσκέλους = 3·50 = 150 mm2


0.70 m = h
Asw 3 ⋅ 50
≥ 1.58 → s ≤ = 94.9 mm
s 1,58

Άρα από έλεγχο διάτµησης απαιτούνται Φ8/95 mm.

2.3 Ελάχιστα σύµφωνα µε Κατασκευαστικούς Κανόνες για ΚΠΥ

Σύµφωνα µε τον Πίνακα 5.7 (σελίδα 141) το µήκος της κρίσιµης περιοχής (για ΚΠΥ) δίνεται
ως:

lcr = max (1.5hc, 1.5bc, 0.6m, Hcl/5)


→ lcr = max (1.5·0.7, 1.5·0.4, 0.6m, 2.3/5)
→ lcr = max (1.05, 0.6, 0.6m, 0.45)
→ lcr = 1.05 m = 1050 mm

115
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 17η
Η διάµετρος των συνδετήρων στην κρίσιµη περιοχή (ΚΠΥ) δίνεται ως:

 f yd 
dbw = max  6mm ,0.4d bl 
 f ywd 
 
→ dbw = max (6mm, 0.4·20·1)
→ dbw = max (6mm, 8mm)
→ dbw = 8 mm

Η απόσταση των συνδετήρων στην κρίσιµη περιοχή (ΚΠΥ) δίνεται ως:

sw = min (6dbl, bo/3, 125mm), όπου bo = b – 2(c+Φh+ΦL/2), η µικρότερη διάσταση του


πυρήνα της διατοµής

→ bo = b – 2(c+Φh+ΦL/2) = b – 2 d1 = 400 - 2·58 = 284 mm


→ sw = min (6dbl, bo/3, 125mm)
→ sw = min (6·20, 284/3, 125mm) = min (120, 95, 125)
→ sw = 95 mm

Άρα στη κρίσιµη περιοχή απαιτούνται τρίτµητοι Φ8/95 (όσοι έχουν υπολογισθεί από
διάτµηση).

Η διάµετρος των συνδετήρων εκτός κρίσιµης περιοχή (ΚΠΥ) δίνεται ως:

dbw = max (6mm, dbL/4)


→ dbw = max (6mm, 20/4)
→ dbw = 6mm → Τοποθετείται ελάχιστα Φ8.

Η απόσταση των συνδετήρων εκτός κρίσιµης περιοχής (ΚΠΥ) δίνεται ως:

sw = min (12dbl, 0.6hc, 0.6bc, 240mm), όπου hc, bc οι διαστάσεις της διατοµής

→ sw = min (12·20, 420, 240, 240mm)


→ sw = 240 mm

Άρα εκτός κρισίµου περιοχής Φ8/240. Από έλεγχο διάτµησης υπολογίσθηκαν Φ8/95, οπότε
τοποθετούνται τρίτµητοι Φ8/95.

3. Προσδιορισµός ελάχιστων απαιτούµενων συνδετήρων στη βάση του


υποστυλώµατος (όπου δεν ισχύει ο κανόνας ικανοτικού σχεδιασµού) µε βάση τις
κατασκευαστικές διατάξεις του Κανονισµού.

Σύµφωνα µε τον Πίνακα 5.7 (σελίδα 141) στη βάση του υποστυλώµατος (για ΚΠΥ και
ΚΠΜ) πρέπει να ικανοποιούνται συγκεκριµένοι έλεγχοι που αφορούν α) το µηχανικό
ποσοστό συνδετήρων ωwd, και β) το ενεργό µηχανικό ποσοστό συνδετήρων αωwd.

116
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 17η

3.1 Έλεγχος Περίσφιγξης (1η Απαίτηση)

(Στη κρίσιµη περιοχή στη βάση της κολώνας στο κτίριο)

Μηχανικό ογκοµετρικό ποσοστό συνδετήρων ωwd ≥ 0.12 (για ΚΠΥ)

f ywd
Από σελίδα 142, ωwd = ρw
f cd
f ywd f cd
→ Άρα ρw ≥ 0.12 → ρw ≥ 0.12
f cd f ywd

Στη σελίδα 142 αναφέρεται ότι «.. σε διατοµές µε διαφορετικά ρb, ρh, ο Ευρωκώδικας ορίζει
να λαµβάνεται το γεωµετρικό ποσοστό συνδετήρων ίσο µε 2min (ρb, ρh)

f cd
→ Άρα ρw = 2min (ρb, ρh) ≥ 0.12 (3)
f ywd
ρb = (nb/bo)Asw/s
ρh = (nh/ho)Asw/s

nb, nh = αριθµός των σκελών των συνδετήρων των καθέτων στις πλευρές b και h της
διατοµής

bo = b – 2(c+Φh+ΦL/2) = b – 2 d1
ho = h – 2(c+Φh+ΦL/2) = h – 2 d1, οι πλευρές του περισφιγµένου πυρήνα µέχρι τα
κέντρα των διαµήκων ράβδων
Άρα bo = 400 - 2·58 = 284 mm
ho = 700 - 2·58 = 584 mm

ho, bo: αποστάσεις µεταξύ


κ.β. οπλισµού
bο 0.40 m =
ho· bo: τµήµα που
ευεργετείται από περίσφιγξη

hο
0.70 m =
h
Σχήµα 17-6. ∆ιάταξη συνδετήρων

σκ . σκ .
3 A Asw
→ ρb = (nb/bo)Asw/s = ⋅ sw = 10.5
0.284 s s
σκ . σκ .
ρh = (nh/ho)Asw/s = 4 A = 6.85 Asw (4)
⋅ sw
0 . 584 s s

σκ .
→min (ρb, ρh) = ρh =6.85 Asw (5)
s

117
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 17η

f cd f
(3), (5) → ρw = 2min (ρb, ρh) ≥ 0.12 → 2 ρh ≥ 0.12 cd
f ywd f ywd
25
→ ρh ≥ 0.06 .5 = 0.0023 = 2.3 · 10-3 m.
1
500
1.15
σκ .
(1) →6.85 Asw ≥ 2.3 · 10-3 m.
s

σκ .
→ Asw ≥ 3.36 · 10-4 m = 0.336 mm.
s
S ≤ 50 = 148.8 ≈ 150 mm
0.336
Έστω συνδετήρας Φ8 (Αs = 50 mm2).
σκ .
Άρα Asw = Φ8/150 < Φ8/95 (απαίτηση διάτµησης) → Τοποθετούνται Φ8/95
s

3.2 Έλεγχος Περίσφιγξης (2η Απαίτηση)

Ενεργό µηχανικό ποσοστό συνδετήρων α· ωwd ≥ 30 µΦ· νd· εyd·bc/bo-0.035 (6)

α = αs· αn, συντελεστής αποδοτικότητας περίσφιγξης συνδετήρων

αn = 2 (b o + h o ) 2 , ποσοστό εντός του συνδετήρα τµήµατος διατοµής που περισφίγγεται


1−
3b o h o n
(2.19)

  
αs = 1 − s 1 − s  , σχέση 2.22, σελίδα 14.
 2b o   2 ho 

s: απόστάσεις συνδετήρων
n: συνολικός αριθµός ράβδων σε γωνία συνδετήρα κατά µήκος περιµέτρου

 s  s  
Άρα αs = 1 − 1 −  =  1 − 95   1 − 95  = 0.765
 2 b o  2 ho   2 ⋅ 284   2 ⋅ 584 

αn = 1 − 2 ( b o + h o ) 2 = 1 − 2 ( 284 + 584 ) = 0.697


2

3b o h o n 3 ⋅ 284 ⋅ 584 ⋅ 10
→ α = αs· αn = 0.533

Ελέγχεται το αν επαρκούν οι συνδετήρες Φ8/95.


→ Υπολογίζεται το ωwd που αντιστοιχεί στους συνδετήρες Φ8/95.

f ywd f ywd A sw σκ . f ywd


ωwd = ρ w = 2ρ h = 2 ⋅ 6 .85
f cd f cd s f cd

118
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 17η

500
50 ⋅10−6 1.15
→ ωwd = 2 ⋅ 6.85 = 0.144
0.095 25
1.5

→ α·ωwd = 0.533·0.144 = 0.077

Ελέγχεται το αν το ενεργό µηχανικό ποσοστό συνδετήρων α· ωwd είναι µεγαλύτερο από 30


µΦ·νd·εyd·bc/bo-0.035, σύµφωνα µε την Εξίσωση 6.

Στην εξίσωση αυτή οι συντελεστές της υπολογίζονται ως εξής:

→ µΦ = 2µδ-1 , (µΦ: δείκτης πλαστιµότητας καµπυλοτήτων) από Σχέση 5.8, σελ. 130

q, αν T1 ≥ Tc
→ µδ = (Σχέσεις 3.18, σελίδα 42)
T
1 + (q − 1) c , αν T1 < Tc
T1

µε Τ1: θεµελιώδης ιδιοπερίοδο κτιρίου = 0.5 sec


Tc: περίοδος στο τέλος περιοχής φασµατικής επιτάχυνσης φάσµατος
q: συντελεστής συµπεριφοράς (σελ. 46-47, Πίνακας 3,7).

Λόγω του ότι, σύµφωνα µε την εκφώνηση, το υποστύλωµα ανήκει σε πολυώροφο, κανονικό
καθ’ ύψος κτίριο µε πολύστυλο πλαισιακό φορέα, από τη σελίδα 46 → αu/α1 = 1.3

Άρα: q0 = 4.5 αu/α1 = 4.5 · 1.3 = 5.85

Λόγω του ότι το κτήριο είναι κανονικό, q = q0. Άρα ο συντελεστής συµπεριφοράς q = 5.85.

Σύµφωνα µε την εκφώνηση το κτίριο έχει ιδιοπερίοδο T = 0.5 sec και είναι θεµελιωµένο σε
έδαφος κατηγορίας C. Από Πίνακα 3.3 (σελ, 37) για κατηγορία εδάφους C → Tc = 0.6 sec.

Άρα T1 = 0.5 sec < Tc = 0.6 → µδ = 1+(q-1)Tc/T1 = 1 + (5.85-1) 0.6/0.5 = 6.82


→ µΦ = 2µδ-1 = 2·6.82-1 = 12.64

500
εyd = fyd/Es = 1 .15 = 0.00217
200000

νd = N d = 400
= 0.086
bhf cd 25000
0 .4 ⋅ 0 .7 ⋅
1 .5

Οπότε 30· µΦ· νd· εyd·bc/bo-0.035 = 30·12.64·0.086·0.00217·400/284-0.035 = 0.064

→ α· ωwd = 0.077 > 0.064 → Ο έλεγχος ισχύει.

119
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 17η

Άρα στη κρίσιµη περιοχή στη βάση του υποστυλώµατος τοποθετούνται συνδετήρες Φ8/95
στη µορφή της διάταξης του σχήµατος:

0.40 m = b

0.70 m = h

Στη µη κρίσιµη περιοχή (στο µέσο του υποστυλώµατος) τοποθετούνται ίδιας µορφής
συνδετήρες Φ8/95, όπως έχει προκύψει από τον έλεγχο σε διάτµηση.

Στη κρίσιµη περιοχή στη κορυφή του υποστυλώµατος τοποθετούνται επίσης ίδιας µορφής
συνδετήρες Φ8/95, αφού η απαίτηση από διάτµηση στη διεύθυνση Χ είναι συνδετήρες
τρίτµητοι Φ8/95 και η απαίτηση από περίσφιγξη είναι λιγότερο από ότι προκύπτει στη βάση
του υποστυλώµατος

120
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 18η

ΑΣΚΗΣΗ 18

Στον ξυλότυπο τυπικού ορόφου κτιρίου όπως φαίνεται στο σχήµα, ζητείται ο έλεγχος σε
κάµψη της πλάκας, πάχους hf, για τον συνδυασµό δράσεων 1.35G+1.5Q. Να σχεδιαστούν οι
οπλισµοί επί του ξυλοτύπου και σε µία κατά µήκος τοµή. Λαµβάνονται υπ’ όψιν όλες οι
σχετικές κατασκευαστικές διατάξεις των Κανονισµών.

∆ίνονται: Υλικά: σκυρόδεµα C20/25, χάλυβας S500


Φορτία: Φορτίο επίστρωσης, gεπ. = 1.4 kN/m2, Ωφέλιµο φορτίο, q = 2.0 kN/m2.
∆ιατοµές υποστυλωµάτων: αx/αy = 0.45/0.30

Υ
L2 L1 L2

hf
Χ
L3
∆οκοί 250/550

αy

αx

Σηµείωση: Τα µήκη L1, L2, L3 αλλά και το πάχος της πλάκας hf, ορίζονται για κάθε
φοιτητή µε βάση το πλήθος γραµµάτων ονόµατος [Ο] και επωνύµου [Ε].

Εφαρµογή για L1 = 5.25 m


L2 = 2.125 m
L3 = 6.0 m
hf = 150 mm

121
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 18η

ΕΠΙΛΥΣΗ

Επιλέγεται λωρίδα πλάτους b = 1m στη διεύθυνση που θα οπλιστεί η πλάκα, δηλ. έτσι ώστε η
λωρίδα να «πατάει» στα στηρίγµατα της πλάκας (στις δοκούς). Επιλέγεται η λωρίδα του
Σχήµατος 1-1. Το στατικό σύστηµα το οποίο θα επιλυθεί (θεωρώντας τη λωρίδα πλάτους 1
m) προκύπτει κάνοντας τοµή Α-Α πάνω στη λωρίδα.

Τυπική
L2 L1 L2 επαναλαµβανόµενη
λωρίδα πλάτους 1m.

hf = 150 mm
Α Α

1m

2m 5m 2m

0.15m

2.125m 5.25m 2.125m

qd

Α Β

Σχήµα 18-1. Τυπική λωρίδα και στατικό σύστηµα προς επίλυση

1 Υπολογισµός Φόρτισης (λωρίδας)

G = ίδιο βάρος (Gιβ) + φορτίο επίστρωσης (Gεπ)


Gιβ = γc·hf = 25 kN/m3 · 0.15 m = 3.75 kN/m2
Gεπ = 1.3 kN/m2

Άρα G = 3.75+1.3 = 5.05 kN/m2

Φορτίο Σχεδιασµού qd = 1.35G + 1.5Q = 1.35·5.05 + 1.5·2 = 9.8 kN/m2

Γραµµικό Φορτίο Σχεδιασµού qd = 9.8 kN/m2 · 1m = 9.8 kN/m

122
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 18η

2 Υπολογισµός Εντατικών Μεγεθών

Όταν κάποιοι φορείς έχουν ορισµένα χαρακτηριστικά µπορώ να υπολογισθούν τα εντατικά


µεγέθη πιο εύκολα από τη κλασσική-αναλυτική διαδικασία (ροπές, αντιδράσεις, κλπ.). Οι
έλεγχοι ξεκινούν από κάτι απλό υπολογιστικά (π,χ, πρόβολο) και µετά προχωρούν ανάλογα.

Στον πρόβολο:
q d l12 9.8 ⋅ 2.125 2
ΜA = ΜBb = − =− = - 22.13 kNm
2 2
VAαρ. = - qd · l1 = - 9.8 · 2.125 = - 20.82 kN = - VBδεξ.

Αυτά είναι τα εντατικά µεγέθη που ασκούν οι πρόβολοι στα σηµεία Α και Β της δοκού.

Είναι γνωστό ότι σε τµήµα δοκού που φορτίζεται µε οµοιόµορφα κατανεµηµένο φορτίο και
µε ροπές στα άκρα της MA, MB, η µέγιστη ροπή στο άνοιγµα είναι:
VA 2 V 2
max Mαν = + MA = B + MB (1)
2 ⋅ qd 2 ⋅ qd
ΜΑ qd ΜΒ

A B
Εάν οι ροπές ΜΑ=ΜΒ = 0, τότε από τον παραπάνω τύπο προκύπτει η ροπή απλής αµφιέριστης
δοκού:
q d 2 ⋅ l2
V 2 4 q ⋅ l2
max Mαν = A = = d
2q d 2 ⋅ qd 8

Επίσης η τέµνουσα σε οποιαδήποτε σηµείο δίνεται σαν το άθροισµα της τέµνουσας από το
φορτίο q µεταξύ των Α και Β (σαν να ήταν αµφιέριστη) συν τη πρόσθετη τέµνουσα λόγω
ροπών στα άκρα της δοκού:
M − MA
V(x) = V(x) αµφ + VM = V(x)αµφ + B (2)
l AB

Οπότε για να υπολογισθούν τα διαγράµµατα τεµνουσών στα δοκάρια αρκεί να είναι γνωστές
οι ροπές στις στηρίξεις.

MB − MA qd ⋅ L2 MB − MA
Από την (2) → VAδεξ. = VΑ, αµφ + = +
l AB 2 L1

9.8 ⋅ 5.25 − 22.13 − ( −22.13) 9.8 ⋅ 5.25


= + = = 25.72 kN = - VΒαρ.
2 5.25 2

VA 2 25.72 2
Από την (1) → max Mαν = + MA = + (−22.13) = 11.62 kN
2 ⋅ qd 2 ⋅ 9.8

123
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 18η

qd

Α Β
2.125m 5.25m 2.125m

.
MA= -22.13 kNm
.
MB= -22.13 kNm

- -
+
.
max M = 11.62 kNm

.
VAαρ.= -20.82 kN .
VΒαρ.= - 25.72 kN
- -
+
. δεξ .
.+
V = 25.72 kN
A VΒδεξ.= -20.82 kN

Σχήµα 18-2. ∆ιαγράµµατα και τιµές εντατικών µεγεθών.

Σηµειώνεται ότι στο άνοιγµα η ροπή είναι θετική (εφελκυσµός στο κάτω πέλµα), οπότε τα
σίδερα τοποθετούνται κάτω. Ενώ στο πρόβολο που η ροπή είναι αρνητική, ο εφελκυσµός
είναι στο πάνω πέλµα, άρα τα σίδερα τοποθετούνται στο επάνω πέλµα του προβόλου (στο
σωστό στατικό ύψος).

3 Έλεγχος Ανοίγµατος

Έστω d1 = 3 cm = 0.03 m (εάν το d1 δεν καθορίζεται, θεωρείται αντιπροσωπευτική τιµή για


πλάκες 3 cm).

Στατικό ύψος d = hf – d1 = 0.15 – 0.03 = 0.12 m.

Υπενθυµίζεται ότι διαστασιολογείται διατοµή πλάτους 1m και ύψους hf.

f ck 20000
fcd = 0.85 = 0.85 = 11333.33 kPa (kN/m2)
1.5 1. 5

M sd 11.62
→ µsd = 2
= = 0.071 < µ*sd,lim = 0.317 (για S500).
b ⋅ d ⋅ f cd 1 ⋅ 0.12 2 ⋅ 11333.33

124
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 18η

Από Πίνακα 4.1 (σελ. 73) ή από τη σχέση ω1 = 1 − 1 − 2 ⋅ µsd + ν d (µε νd=0), για χρήση
απλοποιηµένου ορθογωνικού διαγράµµατος τάσεων, προκύπτει ότι ω1 = 0.073 (παρατηρείται
ότι το ω1 είναι λίγο µεγαλύτερο από το µsd).
20
0.85
f cd 1.5 = 228.35 mm2
Άρα As1 = ω1 ⋅ b ⋅ d ⋅ = 0.073 ⋅ 1000 ⋅ 120 ⋅
f yd 500
1.15
Προσοχή στις µονάδες: bef, d σε (mm), fck, fyk (MPa)

4 Έλεγχος Στήριξης

Στη στήριξη η κρίσιµη διατοµή είναι στη παρειά και όχι στον άξονα της στήριξης. Στη παρειά
αναπτύσσεται µεγάλη ροπή (πολύ κοντά στη τιµή της µέγιστης ροπής στον άξονα) η οποία
όµως εφαρµόζεται σε πολύ µικρότερη διατοµή. Η ροπή στης παρειές της στήριξης (πλάτους
0.25 m) του Σχήµατος 1-3 στα σηµεία 1 και 2, υπολογίζεται εάν από τη ροπή στον άξονα της
στήριξης (ΜΑ) αφαιρεθεί η ροπή ∆Μ (βλέπε σχήµα):

M1 = ΜΑπαρειάς,αρ. = ΜΑ – ∆Μ = ΜΑ – Vαρ. · bστ/2


M2 = ΜΑπαρειάς,δεξ. = ΜΑ – ∆Μ = ΜΑ – Vδεξ. · bστ/2

bστ=0.25m

Μστ = ΜΑ
Κλίση γωνίας = ∆Μ/∆x = V
ΜA παρειάς,αρ.
∆Μ
[1] . . [2] ΜA παρειάς,δεξ.
-
bστ/2 = 0.25/2 = 0.125m

VAαρ.= -20.82 kN

-
+
VAδεξ.= 25.72 kN

Σχήµα 18-3. Προσδιορισµός ροπής παρειάς.


Οπότε
M1 = ΜΑπαρειάς,αρ. = ΜΑ – ∆Μ = ΜΑ – Vαρ. · bστ/2 = 22.13 - 20.82·0.125 = 19.52 kNm
M2 = ΜΑπαρειάς,δεξ. = ΜΑ – ∆Μ = ΜΑ – Vδεξ. · bστ/2 = 22.13 - 25.72·0.125 = 18.9 kNm
Προσοχή στο ότι και οι 2 παραπάνω ροπές στη παρειά είναι αρνητικές.

125
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 18η

Κανονικά, θα έπρεπε να ληφθούν υπόψη τα πρόσηµα τους, και να προστεθεί ή να αφαιρεθεί


το ∆Μ ανάλογα. Για Μ (-) και V (-) αφαιρείται το ∆Μ, ενώ για Μ (-) και V (+) προστίθεται
το ∆Μ, όπως φαίνεται στο παρακάτω υπολογισµό.
M1 = ΜΑπαρειάς,αρ. = ΜΑ – ∆Μ = ΜΑ – Vαρ. · bστ/2 = - 22.13 – (-20.82)·0.125 = - 19.52 kNm
M2 = ΜΑπαρειάς,δεξ. = ΜΑ – ∆Μ = ΜΑ – Vδεξ. · bστ/2 = - 22.13 + 25.72·0.125 = - 18.9 kNm

Λόγω του ότι στη στήριξη θα µπουν ενιαία σίδερα, η ροπή παρειάς η οποία θα
χρησιµοποιηθεί στους υπολογισµούς είναι η µέγιστη κατά απόλυτη τιµή.

M sd 19.52
→ µsd = 2
= = 0.119 < µ*sd,lim = 0.317 (για S500).
b ⋅ d ⋅ f cd 1 ⋅ 0.12 2 ⋅ 11333.33

Από Πίνακα 4.1 (σελ. 73) ή από τη σχέση ω1 = 1 − 1 − 2 ⋅ µsd + ν d (µε νd=0), για χρήση
απλοποιηµένου ορθογωνικού διαγράµµατος τάσεων, προκύπτει ότι ω1 = 0.127
20
0.85
f cd 1.5 = 397.2 mm2
Άρα As1 = ω1 ⋅ b ⋅ d ⋅ = 0.127 ⋅ 1000 ⋅ 120 ⋅
f yd 500
1.15
Συνολικά οι απαιτήσεις διαµήκους οπλισµού στο άνοιγµα και στις στηρίξεις προέκυψαν από
έλεγχο σε κάµψη, όπως φαίνεται στο σχήµα που ακολουθεί

397.2 mm2 228.35 397.2 mm2


mm2

2.0 m 5.0 m 2.0 m

Σχήµα 18-4. Ποσότητες διαµήκους οπλισµού (όπως υπολογίσθηκαν).

126
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 18η

5 Έλεγχος µε βάση Κατασκευαστικές ∆ιατάξεις

Για τις πλάκες ισχύουν οι κατασκευαστικές διατάξεις του Πίνακα 5.4 (σελ. 128) για ΚΠ Χ.

Υπολογισµός Ελάχιστου Οπλισµού µε Βάση τον Κανονισµό

Ελάχιστο ποσοστό διαµήκους οπλισµού σε κάθε πέλµα (Πίνακας 5.4, σελ. 128, 2η γραµµή):
f
ρmin = As,min / bd εφελκυόµενου πέλµατος = 0.26 ctm
f yk
ρmin > 0.0013

fctm = 0.3 [fck(MPa)]2/3 = 0.3 · 202/3 = 2.21 MPa

f ctm 2.21
→ ρmin = 0.26 = 0.26 = 0.0011 < 0.0013
f yk 500
→ As,min = ρmin · b· d = 0.0011 · 1000 · 120 = 132 mm2

Οπότε στο άνοιγµα As1 = 228.35 mm2 > As,min και στη στήριξη As1 =397.2 mm2 > As,min.

Έστω ότι τοποθετούνται Φ8 → As (Φ8) = 50 mm2.

228.35
• Άρα στο άνοιγµα χρειάζονται: n = = 4.6 σίδερα.
50

Στις πλάκες δεν υπολογίζεται πλήθος ράβδων, αλλά ράβδοι ανά αποστάσεις, λόγω του
ότι η λωρίδα πλάτους 1 m είναι ιδεατή.

1000
Σε λωρίδα πλάτους 1m, οι αποστάσεις µεταξύ των ράβδων Φ8 θα είναι, s = =
4.6
217.3 ≈ 217 mm.

Άρα στο άνοιγµα τοποθετούνται Φ8/217

397.2
• Στη στήριξη χρειάζονται: n = = 7.94 σίδερα.
50
1000
Σε λωρίδα πλάτους 1m, οι αποστάσεις µεταξύ των ράβδων Φ8 θα είναι, s = =
7.94
126 mm.

∆ύναται να γίνει εκµετάλλευση του οπλισµού από το άνοιγµα. Τα µισά σίδερα συνεχίζονται προς
τη δοκό και τα άλλα µισά στέλνονται στη µεσαία στήριξη.

A s1 228.35
Άρα σε κάθε στήριξη, έρχονται = = 114.17 mm2 από το άνοιγµα.
2 2
Εν τέλει στη στήριξη χρειάζονται επιπλέων 397.2 – 114.17 = 283 mm2.

127
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 18η

283 1000
n= = 5.66 σίδερα. , s= = 176.7 mm →
50 5.66

→ Τοποθετούνται πρόσθετα στη στήριξη Φ8/177.

Φ8/177 Φ8/177
[A]

Φ8/217

[Β] Φ8/177 Φ8/177

Φ8/217

Σχήµα 18-5. Απεικόνιση οπλισµού σε κατάκλιση [Α] και σχηµατική απεικόνιση [Β]
(υπό κλίµακα κατά τη διεύθυνση του µήκους)

128
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 19η

ΑΣΚΗΣΗ 19

Το κτίριο της άσκησης 18 να θεωρηθεί πολυώροφο, κανονικό καθ’ ύψος, µε πολύστυλο


πλαισιακό φορέα, που βρίσκεται σε περιβάλλον XC1. Η ιδιοπερίοδος του είναι T = 0.5 sec
και είναι θεµελιωµένο σε έδαφος κατηγορίας C (βλέπε Βιβλίο µαθήµατος Σχήµα 3.2, Πίνακα
3.3, σελ. 37). Το κτίριο σχεδιάζεται για Κατηγορία Υψηλής Πλαστιµότητας (ΚΠΥ).
Ζητείται ο έλεγχος κάµψης της τυπικής δοκού για τον συνδυασµό δράσεων 1.35G+1.5Q. Να
δειχθούν οι οπλισµοί στις διατοµές στήριξης και ανοίγµατος καθώς και σε µια κατά µήκος
τοµή. Λαµβάνονται υπ’ όψιν όλες οι σχετικές κατασκευαστικές διατάξεις των Κανονισµών.

∆ίνονται: Υλικά: σκυρόδεµα C20/25, χάλυβας S500


Φορτία: Φορτίο επίστρωσης, gεπ. = 1.4 kN/m2, Ωφέλιµο φορτίο, q = 2.0 kN/m2.
∆ιατοµές υποστυλωµάτων: αx/αy = 0.45/0.30

Υ
L2 L1 L2

hf
Χ
L3
∆οκοί 250/550

αy

αx

Σηµείωση: Τα µήκη L1, L2, L3 αλλά και το πάχος της πλάκας hf, ορίζονται για κάθε
φοιτητή µε βάση το πλήθος γραµµάτων ονόµατος [Ο] και επωνύµου [Ε].

Εφαρµογή για L1 = 5.25 m


L2 = 2.125 m
L3 = 6.0 m
hf = 150 mm

129
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 19η

ΕΠΙΛΥΣΗ

1 Επιλογή Στατικού Συστήµατος

Για να επιλεχθεί το στατικό σύστηµα της δοκού, γίνεται τοµή (B-B, Σχήµα 19-1) κατά µήκος
της δοκού (πάντα τοµή επάνω στο στοιχείο που ελέγχεται). Η δοκός στηρίζεται στα
υποστυλώµατα Κ1, Κ2 και Κ3 (45 x 30), άρα στην ουσία επιλύεται µία συνεχής δοκό απείρων
ίσων ανοιγµάτων.

K1
L2 L1 L2
Τυπική
επαναλαµβανόµενη
K2 hf = 150 mm λωρίδα πλάτους 1m.

1m L3
Φορτίο που δίνει η
λωρίδα πλάκας επάνω
K3
στη δοκό (σε 1m)

2m 5m 2m

Τοµή B-Β
B

0.15m
0.55m

0.35m
K1 K2 K3
L3=6 m L3=6 m

qd

L3=6 m L3=6 m

Σχήµα 19-1. Στατικό σύστηµα δοκού προς επίλυση

130
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 19η

2 Υπολογισµός Φόρτισης (λωρίδας)

Από την επίλυση του στατικού συστήµατος της επαναλαµβανόµενης τυπικής λωρίδας της
πλάκας για γραµµικό φορτίο σχεδιασµού 9.8 kN/m, προηγουµένως έχουν υπολογισθεί τα
ακόλουθα εντατικά µεγέθη.

qd = 9.8 kN/m

Α Β
2.125m 5.25m 2.125m

.
MA= -22.13 kNm
.
MB= -22.13 kNm

- -
+
.
max M = 11.62 kNm

VAαρ.= -20.82 kN
. .
VΒαρ.= - 25.72 kN
- -

P1 = 20.82+25.72 = 46.54 kN
.+ .+
VΒδεξ.= -20.82 kN
VAδεξ.= 25.72 kN

Σχήµα 19-2. Εντατικά µεγέθη όπως προέκυψαν από τον έλεγχο πλάκας

Το ζητούµενο είναι να υπολογισθεί τι φορτίο δίνει η λωρίδα πλάκας 1m πάνω στη δοκό.

Από το διάγραµµα τεµνουσών, µε βάση το φορτίο λωρίδας, δύναται να υπολογισθεί το


φορτίο που θα µεταφέρει το δοκάρι. Από ισορροπία, αθροίζοντας της τέµνουσες δυνάµεις
(20.82 kN και 25.72 kN) υπολογίζεται η αντίδραση (σαν συγκεντρωµένο φορτίο) που θα
παραλάβει η δοκός (46.54 kN). Με άλλα λόγια σε κάθε ένα µέτρο κατά µήκος της δοκού
ασκείται συγκεντρωµένο φορτίο 46.54 kN.

Σε αυτό το φορτίο πρέπει να προστεθεί το ίδιο βάρος της κρέµασης της δοκού.

Gιβ(κρέµασης) = γc·h∆οκού καθαρό = 25 kN/m3·0.25·(0.55-hf) = 25 kN/m3·0.25·(0.55-0.15) = 2.5


kN/m

Άρα το Γραµµικό Φορτίο Σχεδιασµού της δοκού qd θα ισούται µε,

qd = 46.54 kN/m + 1.35 · 2.5 kN/m = 49.92 kN/m

131
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 19η
Προκειµένου να υπολογισθούν τα εντατικά µεγέθη (τέµνουσες δυνάµεις και καµπτικές
ροπές), λόγω δράσης κατανεµηµένου φορτίου qd = 49.92 kN/m, παρατηρείται ότι λόγω
συµµετρίας φόρτισης (άρα ίδιες αντιδράσεις στα σηµεία στήριξης της δοκού 1-3) η δοκός
λειτουργεί σαν αµφίπακτη (υπάρχει αδυναµία στροφής των στηρίξεων).

Σηµείωση: Εάν η δοκός αποτελείτο από δύο ανοίγµατα ίσου µήκους, τότε λόγω αδυναµίας
στροφής µόνο στη µεσαία στήριξη, θα µπορούσε να εξιδανικευθεί σαν µονόπακτη.

Οπότε µε βάση τα παραπάνω, η ροπή στη στήριξη και η µέγιστη ροπή στο άνοιγµα θα είναι
αντίστοιχα,

q d L23 49.92 ⋅ 6 2
Μστ = − =− = - 149.76 kNm
12 12
q L2 49.92 ⋅ 6 2
max Μαν = d 3 = − = 74.94 kNm
24 24

0.15m
0.55m

0.35m
K1 K2 K3
L3=6 m L3=6 m

qd = 49.92 kN/m

. q L /2
d· 3 .
- - -

. +
q L /2 = 149.8 kN
.+ .+
d· 3

.
-
.- .- 149.76 kNm
.
+
.+
74.94 kNm

Σχήµα 19-3. Εντατικά µεγέθη από στατική επίλυση δοκού

132
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 19η
Εν κατακλείδι,
• από την στατική επίλυση της λωρίδας της πλάκας (τοµή Α-Α, Βήµα 1) υπολογίζεται η
συνολική αντίδραση από το διάγραµµα τεµνουσών (σαν συγκεντρωµένο φορτίο) που
παραλαµβάνει η δοκός (Βήµα 2).
• Σε αυτό προστίθεται το ίδιο βάρος της κρέµασης της δοκού (επί 1.35. λόγω της
δράσης σχεδιασµού 1.35G+1.5Q), και έτσι υπολογίζεται το φορτίο σχεδιασµού qd της
δοκού Βήµα 3).
• Το στατικό σύστηµα της δοκού προκύπτει κάνοντας τη τοµή Β-Β, µε φορτίο
σχεδιασµού qd, Βήµα 3), το οποίο λόγο συµµετρίας φόρτισης απλοποιείται από
συνεχή δοκό απείρων ίσων ανοιγµάτων σε αµφίπακτη δοκό (Βήµα 4).

Τοµή Β-Β

Βήµα 3,4

Τοµή Α-Α

Βήµα 1

Βήµα 2

Σχήµα 19-4. Εντατικά µεγέθη από στατική επίλυση δοκού

133
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 19η

3 ∆ιατοµή δοκού

Η διατοµή της προ επίλυση δοκού είναι πλακοδοκός, όπως απεικονίζεται στο παρακάτω
σχήµα. Το ζητούµενο σε αυτή τη περίπτωση είναι ο υπολογισµός του πλάτους ενεργού ή
συνεργαζόµενου πλάτους bef της πλάκας.

bef = bef,1+ bw + bef,2

bef1 bef2

hf = 150 mm

550 mm

d1 = c+φh+φL/2

bw = 250 mm

Σχήµα 19-5. Συνεργαζόµενο πλάτος πλακοδοκού

Είναι γνωστό ότι το ενεργό πλάτος bef, µπορεί να θεωρηθεί σαν το άθροισµα του πάχους του
κορµού της δοκού bw και των δύο ενεργών «ηµιπλατών» της πλάκας bef1, bef2, δεξιά και
αριστερά του κορµού. Τα δε ενεργά ηµιπλάτη bef,i εξαρτώνται από τη γεωµετρία της
πλακοδοκού και από το διάγραµµα ροπών κάµψης της δοκού. Προσεγγίζονται ως:

l0
bef,i = + 0.2 ⋅ b i ≤ 0.2·l0,
10

όπου, l0, είναι το σηµείο µηδενισµού της ροπής κάµψης και µήκος της δοκού
(θεωρητικό άνοιγµα l), ίσο µε 0.7·l για το µεσαίο άνοιγµα συνεχής δοκού.

bi, τα µισά της απόστασης της παρειάς του κορµού από αυτή της πρώτης
παράλληλης δοκού,
ή η απόσταση παρειάς κορµού από το άκρο της πλάκας, εφόσον το ηµιπλάτος bef,i
είναι µεταξύ δοκού και άκρου πλάκας.

Οπότε (και σύµφωνα µε το Σχήµα 11):

l0 0. 7 ⋅ l 0. 7 ⋅ 6
bef,1 = + 0. 2 ⋅ b i = + 0.2 ⋅ b i = + 0.2 ⋅ 2 = 0.82 m
10 10 10
0.2·l0 =0.2 · (0.7·l) = 0.2·0.7·6 = 0.84 m → bef,1 = 0.82 < 0.2·l0 = 0.84 → bef,1 = 0.82 m

134
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 19η

l0 0.7 ⋅ l 0.7 ⋅ 6
bef,2 = + 0. 2 ⋅ b i = + 0.2 ⋅ b i = + 0.2 ⋅ 2.5 = 0.92 m > 0.2·l0 = 0.84 m
10 10 10
→ bef,2 = 0.84 m

Άρα bef = bef,1+ bw + bef,2 = 0.82 + 0.25 + 0.84 = 1.91 m

K1 hf = 150 mm
L2 L1 L2

K2

L3

b1=L1-bw/2 b2=(L1-bw)/2
K3

2m 5m 2m

Σχήµα 19-6. Υπολογισµός µηκών bi

4 Έλεγχος διατοµής ανοίγµατος σε κάµψη

Από διάγραµµα καµπτικών ροπών → εφελκυσµός κάτω (στο κορµό)


→ πλάκα στη θλιβόµενη ζώνη (θλίψη στο πέλµα)
→ b = bef (βιβλ. σελ. 111).

Η εκτίµηση του στατικού ύψους d γίνεται ως εξής:


Είναι γνωστό ότι η ονοµαστική επικάλυψη ράβδων µε το σκυρόδεµα cnom ≈ c = cmin + 10 mm.
Από Πίνακα 5.2 (σελ. 119) για κατηγορία έκθεσης XC1, cmin = 15 mm.
Άρα c = cnom = cmin + 10 = 15 + 10 = 25 mm.

Έστω ότι οι οπλισµοί θα µπουν σε µία στρώση


d1 = c +φh + φL/2.
Έστω φL = 16 mm, φh = 8 mm
→ d1 = 25 + 8 + 8 = 41 ≈ 40 mm
→ d = h – d1 = 550 - 40 = 510 mm

Έλεγχος ύψους θλιβόµενης ζώνης

d = h-d1 = 0.55 – 0.04 = 0.51 m.


(Εάν το d1 δεν καθορίζεται, θεωρείται αντιπροσωπευτική τιµή για δοκάρια 4-5 cm).

135
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 19η

f ck 20000
fcd = 0.85 = 0.85 = 11333.33 kPa (kN/m2)
1.5 1.5
M sd 74.94
→ µsd = 2
= 2
= 0.0133 < µ*sd,lim = 0.317 (για S500)
b ef ⋅ d ⋅ f cd 1.91 ⋅ 0.51 ⋅ 11333.33

Παρατηρείται ότι το µsd είναι πολύ µικρό, εκτός των ορίων του Πίνακα 4.1 (σελίδα 73). Από
τον Πίνακα 4.1 για τη πιο µικρή τιµή του µsd (0.04) το ξ ισούται µε 0.050.

Άρα το ύψος της θλιβόµενης ζώνης x = ξ·d = 0.050 · 510 = 25.5 mm < hf = 150 mm. Οπότε
και για ακόµα µικρότερο µsd το ύψος της θλιβόµενης ζώνης είναι µέσα στη πλάκα.

Εποµένως, η πλακοδοκός θα επιλυθεί ως ορθογωνική διατοµή µε πλάτος αυτό του


πέλµατος bef = 1910 mm (σύµφωνα µε τη θεωρία, σελ. 111).

Από σχέση 4.21β (σελ. 72) ω1 = → ω1 = 0.0134.

20
0.85
f cd 1.5 = 340.25 mm2
Άρα As1 = ω1 ⋅ b ef ⋅ d ⋅ = 0.0134 ⋅ 1910 ⋅ 510 ⋅
f yd 500
1.15
Προσοχή στις µονάδες: bef, d σε (mm), fck, fyk (MPa)

5 Έλεγχος διατοµής στήριξης σε κάµψη

Από διάγραµµα καµπτικών ροπών → εφελκυσµός πάνω


→ πλάκα στη εφελκυόµενη ζώνη
→ b=bw (σελ. 111).

Οι κρίσιµες διατοµές είναι στις παρειές, άρα ο έλεγχος θα γίνει στη παρειά. Οπότε θα πρέπει
να υπολογισθεί η ροπή παρειάς Μπαρειάς.

Είναι γνωστό (βλέπε παρακάτω σχήµα) ότι Μστ. – ∆Μ = Μπαρειάς.

Γενικώς από τις ροπές στήριξης µπορούν να υπολογισθούν οι ροπές παρειάς.

dM b στ . b 0 .25
Μ2παρειάς,δεξ. = Μ 2 + ⋅ = Μ 2 + V2 δεξ . ⋅ στ . = −149 .76 + 149 .8 ⋅ = -131.03 kNm
dx 2 2 2

dM b στ . b 0.25
Μ2παρειάς,αρ. = Μ 2 + ⋅ = Μ 2 + V2 αρ. ⋅ στ . = −149 .76 + 149 .8 ⋅ = - 131.03 kNm
dx 2 2 2

Οπότε µε Msd = 131.03 kNm:

136
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 19η

M sd 131.03
µsd = 2
= = 0.178 < µ*sd,lim = 0.317 (για S500).
b w ⋅ d ⋅ f cd 0.25 ⋅ 0.512 ⋅ 11333.33

Από σχέση 4.21β (σελ. 72) ω1 = → ω1 = 0.198

20
0.85
f cd
Άρα As1 = ω1 ⋅ b w ⋅ d ⋅ = 0.198 ⋅ 250 ⋅ 510 ⋅ 5001.5 = 658.05 mm2
f yd
1.15

Συνολικά οι απαιτήσεις διαµήκους οπλισµού στο άνοιγµα και στις στηρίξεις προέκυψαν από
έλεγχο σε κάµψη, όπως φαίνεται στο σχήµα που ακολουθεί

658.05 658.05 658.05

340.25 340.25

K1 K2 K3
L3=6 m L3=6 m

Σχήµα 19-7. Ποσότητες διαµήκους οπλισµού (όπως υπολογίσθηκαν).

Β.2 ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΟΠΛΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΩΝ


∆ΙΑΤΑΞΕΩΝ

1 Υπολογισµός Ελάχιστου Οπλισµού µε Βάση τον Κανονισµό

α) Ελάχιστο ποσοστό διαµήκους οπλισµού σε κάθε πέλµα (Πίνακας 5.4, σελ. 128, 2η
γραµµή):

f ctm
ρmin = As,min / bd εφελκυόµενου πέλµατος = 0.5
f yk
fctm = 0.3 [fck(MPa)]2/3 = 0.3 · 202/3 = 2.2 MPa

f ctm 2 .2
Άρα ρmin = 0.5 = 0.5 = 0.0022
f yk 500
Σηµειώνεται ότι στο εφελκυόµενο πέλµα µιας οποιασδήποτε δοκού, το ελάχιστο ποσοστό
διαµήκους οπλισµού είναι ανηγµένο στη διατοµή bd του κορµού.

Άρα: As,min = ρmin · bw d = 0.0022 · 250 · 510 = 280.5 mm2

137
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 19η

β) Τουλάχιστον 2Φ14 σε κάθε πέλµα δοκών Κατηγορίας Πλαστιµότητας Υ. (Πίνακας 5.4,


σελ. 128, 4η γραµµή)
Ο έλεγχος αυτός γίνεται, γιατί σύµφωνα µε τις
κατασκευαστικές διατάξεις πρέπει: “Σε όλο το µήκος
As,2Φ14 = 2 · 154 mm2 = 308 mm2 κάθε πέλµατος δοκών Κατηγορίας Πλαστιµότητας Υ,
πρέπει κατά τον Ευρωκώδικα 8 να τοποθετούνται
τουλάχιστον 2 ράβδοι Φ14.

Άρα από (α) + (β): As,min = 2Φ14 = 308 mm2.

2 Πρώτη Τοποθέτηση Οπλισµού (όπως υπολογίσθηκε)

Άνοιγµα:
Κάτω πέλµα (εφελκυσµός):
As1 = 340.25 mm2. Θα τοποθετηθούνε 2Φ14 (308 mm2) + 1Φ10 (79 mm2) = 387 mm2.

Άνω πέλµα (θλίψη):


Θα τοποθετηθούνε τα ελάχιστα 2Φ14 = 308 mm2.

Στήριξη/πρόβολος:
Άνω πέλµα (εφελκυσµός):
As1 = 658.05 mm2. Έχουµε είδη 2Φ14 = 308 mm2 (ελάχιστα σύµφωνα µε κανονισµό)
Πρόσθετα = 658.05-308 = 350.05 mm2. Θα τοποθετηθούνε πρόσθετα 1Φ16+1Φ14 (355
mm2). Άρα συνολικά As1 = 308+355=663 mm2.

Κάτω πέλµα (θλίψη):


Θα τοποθετηθούνε τα ελάχιστα 2Φ14 = 308 mm2.

Τοποθετώντας τον οπλισµό όπως υπολογίσθηκε προκύπτει:


[4] [5] [6]

663 mm2 308 mm2 663 mm2 308 mm2 663 mm2
(3Φ14+1Φ16) (2Φ14) (3Φ14+1Φ16) (2Φ14) (3Φ14+1Φ16)
308 mm2 387 mm2 308 mm2 387 mm2 308 mm2
(2Φ14) (2Φ14+1Φ10) (2Φ14) (2Φ14+1Φ10) (2Φ14)
[1] [2] [3]
K1 K2 K3

L3=6 m L3=6 m

Σχήµα 19-8. 1η τοποθέτηση διαµήκους οπλισµού.

138
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 19η

3 Έλεγχος Κατασκευαστικών ∆ιατάξεων

Σύµφωνα µε την Ενότητα 5.4.2.3 & Πίνακα 5.4 (σελ. 128)

α) «Σε όλο το µήκος του επάνω πέλµατος της δοκού πρέπει ο οπλισµός να είναι τουλάχιστον
ίσος µε το ¼ του µεγαλύτερου πάνω οπλισµού των δύο ακραίων διατοµών στήριξης.»

As,min,πάνω ράβδοι άνοιγµα = 0.25 Αs,top-supports (Πίνακας 5.4, σελ. 128, 5η γραµµή).

Με άλλα λόγια στο ο οπλισµός στο άνοιγµα στο πάνω πέλµα (θέση οπλισµού 5), πρέπει να
είναι τουλάχιστον ίσος µε το ¼ του µεγαλύτερου οπλισµού των στηρίξεων πάνω (θέσεις 4
και 6).

Ο µεγαλύτερος πάνω οπλισµός των ακραίων διατοµών στήριξης είναι 3Φ14+1Φ16 (663
mm2).

Άρα: As,min,πάνω ράβδοι άνοιγµα = 0.25 · 663 = 166 mm2


Στο άνοιγµα έχουν τοποθετηθεί 2Φ14 = 308 mm2 > 166 mm2 → Άρα ο έλεγχος
ικανοποιείται.

β) Για τον οπλισµό στο κάτω πέλµα στις ακραίες περιοχές στήριξης πρέπει

Αs,κάτω ράβδοι κρίσιµων περιοχών ≥ 0.5 As,πάνω (Πίνακας 5.4, σελ. 128, 6η γραµµή).

Με άλλα λόγια οι κάτω ράβδοι στις στηρίξεις (στις παρειές των κρίσιµων περιοχών)
(θέσεις 1 και 3) πρέπει να είναι τουλάχιστον ίσες µε το ½ των πάνω ράβδων στις στηρίξεις
(θέσεις 4 και 6).

Στις στηρίξεις στο κάτω πέλµα έχουν τοποθετηθεί τα ελάχιστα 2Φ14 (308 mm2 ), ενώ στο
επάνω πέλµα 3Φ14+1Φ16 (663 mm2).

Άρα Αs,κάτω ράβδοι κρίσιµων περιοχών = 308 mm2


As,πάνω = 663 mm2. → 0.5·As,πάνω = 331.5 mm2.

→ Αs,κάτω ράβδοι κρίσιµων περιοχών < 0.5 As,πάνω (ο έλεγχος δεν ισχύει).

Τοποθετούνται λοιπόν στα κάτω πέλµατα των στηρίξεων πρόσθετα 1Φ10, επεκτείνοντας το
1Φ10 του ανοίγµατος µέχρι τις στηρίξεις. Άρα, συνολικά, στο κάτω πέλµα των στηρίξεων
είναι 2Φ14+1Φ10 (= 387 mm2), οπότε ο έλεγχος ισχύει.

139
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 19η

γ) «Το 25% ράβδων κάτω πέλµατος στο άνοιγµα δοκού Κατηγορίας Πλαστιµότητας Υ
χρειάζεται να επεκτείνεται µέχρι της δύο στηρίξεις της και να αγκυρώνεται εκεί.» Με άλλα
λόγια

As,min,κάτω ράβδοι στηρίξεις = 0.25 Αs,bottom-span (Πίνακας 5.4, σελ. 128, 7η γραµµή)

Με άλλα λόγια οι κάτω ράβδοι στις στηρίξεις (στις παρειές των κρίσιµων περιοχών)
(θέσεις 1 και 3) πρέπει να είναι τουλάχιστον ίσες µε το ¼ των κάτω ράβδων στο άνοιγµα
(θέση 2).
Από τη στιγµή που στο κάτω πέλµα του ανοίγµατος και των στηρίξεων έχει τοποθετηθεί η
ίδια ποσότητα οπλισµού, ο έλεγχος ικανοποιείται.

Με την ολοκλήρωση των άνω ελέγχων ολοκληρώθηκαν στην ουσία οι έλεγχοι των
κατασκευαστικών διατάξεων που αφορούν τη πλαστιµότητα. Αποµένει να ελεχθεί το µέγιστο
ποσοστό οπλισµού. Πρώτα όµως θα λάβει χώρα η τελική τοποθέτηση του οπλισµού.

• Πρώτα τοποθετούνται στο άνω και κάτω πέλµα τα ελάχιστα απαιτούµενα από τον
κανονισµό 2Φ14.

• Στη συνέχεια τοποθετούνται στο άνοιγµα στο εφελκυόµενο πέλµα 1Φ10. Κανονικά
στα σίδερα αυτά (θεωρητικά) θα συνέχιζαν έως το σηµείο µηδενισµού των καµπτικών
ροπών στο άνοιγµα (+/- το µήκος αγκύρωσης τους). Στη πράξη όµως συνεχίζουν έως
τις στηρίξεις.

• Τέλος τοποθετούνται στο εφελκυόµενο πέλµα στη στήριξη πρόσθετα 2Φ14+1Φ10.

140
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 19η

[4] [5] [6]

663 mm2 308 mm2 663 mm2 308 mm2 663 mm 2

3Φ14+1Φ16 2Φ14 3Φ14+1Φ16 2Φ14 3Φ14+1Φ16


387 mm2 387 mm2 387 mm2 387 mm 2
387 mm2
2Φ14+1Φ10 2Φ14+1Φ10 2Φ14+1Φ10 2Φ14+1Φ10 2Φ14+1Φ10
[1] [2] [3]
K1 K2 K3

L3=6 m L3=6 m

2Φ14
1Φ16+1Φ14 1Φ16+1Φ14 1Φ16+1Φ14
1Φ10

2Φ14
K1 K2 K3

Σχήµα 19-9. 2η τοποθέτηση διαµήκους οπλισµού.

Άρα µε βάση τη 2η τοποθέτηση οπλισµού, µετά τον έλεγχο κατασκευαστικών διατάξεων, οι


ποσότητες που έχουν προκύψει είναι ως εξής:

Άνοιγµα:
Κάτω πέλµα (εφελκυσµός): 2Φ14+1Φ10 = 387 mm2
Άνω πέλµα (θλίψη): 2Φ14 = 308 mm2 (ελάχιστα).

Στήριξη:
Άνω πέλµα (εφελκυσµός): 3Φ14+1Φ16 = 663 mm2.
Κάτω πέλµα (θλίψη): 2Φ14+1Φ10 = 387 mm2 .

141
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 19η

δ) Μέγιστο ποσοστό εφελκυόµενου οπλισµού (στις στηρίξεις)

Ειδικά για δοκούς µε Κατηγορία Πλαστιµότητας Μ ή Υ: Το µέγιστο επιτρεπόµενο ποσοστό


εφελκυόµενου χάλυβα κρισίµων περιοχών δοκών µε αυξηµένες απαιτήσεις πλαστιµότητας
δίνεται από τον Ευρωκώδικα 8 από τη σχέση:

0.0018 f cd
ρ1,max = ⋅ + ρ 2 (σελ. 130),
µ Φ ⋅ ε yd f yd

όπου εyd = fyd/Es,


ρ2: ποσοστό θλιβόµενου χάλυβα (υπάρχων οπλισµός).
µΦ: δείκτης πλαστιµότητας καµπυλοτήτων

Υπολογισµός µφ

→ µΦ = 2µδ-1 , (µΦ: δείκτης πλαστιµότητας καµπυλοτήτων) από Σχέση 5.8, σελίδα 130

q, αν T1 ≥ Tc
→ µδ = , (δείκτης πλαστιµότητας µετακινήσεων)
T
1 + (q − 1) c , αν T1 < Tc από Σχέσεις 3.18, σελίδα 42
T1

µε Τ1: θεµελιώδης ιδιοπερίοδος κτιρίου


Tc: περίοδος στο τέλος περιοχής φασµατικής επιτάχυνσης φάσµατος
q: συντελεστής συµπεριφοράς (σελ. 46-47, Πίνακας 3,7).

Λόγω του ότι, σύµφωνα µε την εκφώνηση, το υποστύλωµα ανήκει σε πολυώροφο, κανονικό
καθ’ ύψος κτίριο µε πολύστυλο πλαισιακό φορέα, από τη σελίδα 46 → αu/α1 = 1.3

Άρα: q0 = 4.5 αu/α1 = 4.5 · 1.3 = 5.85

Λόγω του ότι το κτήριο είναι κανονικό, q = q0. Άρα ο συντελεστής συµπεριφοράς q = 5.85.

Σύµφωνα µε την εκφώνηση το κτίριο έχει ιδιοπερίοδο T = 0.5 sec και είναι θεµελιωµένο σε
έδαφος κατηγορίας C. Από Πίνακα 3.3 (σελ, 37) για κατηγορία εδάφους C → Tc = 0.6 sec.

Άρα T1 = 0.5 sec < Tc = 0.6

→ µδ = 1+(q-1)Tc/T1 = 1 + (5.85-1) 0.6/0.5 = 6.82

→ µΦ = 2µδ-1 = 2·6.82-1 = 12.64

0.0018 f cd
Υπολογισµός του ρ1,max = ⋅ + ρ 2 (σελ. 130),
µ Φ ⋅ ε yd f yd

142
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 19η

500
εyd = fyd/Es = 1.15 = 0.00217
200000

Α s2 2Φ14 + 1Φ10 387


ρ2 = = = = 0.0030
bw ⋅ d bw ⋅ d 250 ⋅ 510
20
0.0018 f cd 0.0018
→ ρ1,max = ⋅ + ρ2 = ⋅ 1.5 + 0.0030 = 0.0050
µΦ ⋅ ε yd f yd 12.64 ⋅ 0.00217 500
1.15
→As1,max = ρ1,max · bw · d = 0.0050 · 250 · 510 = 639 mm2 < 663 mm2

→ Ο έλεγχος δεν ικανοποιείται. Κανονικά χρειάζεται αύξηση των διαστάσεων b ή d του


κορµού. Επιλέγεται ή αύξηση του ποσοστού θλιβόµενου οπλισµού στη κρίσιµη διατοµή στη
στήριξη, ρ2.

Αυξάνεται το ρ2 από 2Φ14+1Φ10 προσθέτοντας ένα 1Φ10 (=79 mm2).

Αs2 2Φ14 + 2Φ10 466


Άρα, ρ2 = = = = 0.0037
bw ⋅ d bw ⋅ d 250 ⋅ 510
20
0.0018 f cd 0.0018
→ ρ1,max = ⋅ + ρ2 = ⋅ 1.5 + 0.00365 = 0.00565
µΦ ⋅ ε yd f yd 12.64 ⋅ 0.00217 500
1.15

→As1,max = ρ1,max · bw · d = 0.00565 · 250 · 510 = 720 mm2 > 663 mm2

→ Ο έλεγχος ικανοποιείται.
(κανονικά θα πρέπει να ελεγχθεί πάλι αν ικανοποιούνται οι προηγούµενες απαιτήσεις α-γ)

ε) Έλεγχος θλιβόµενου οπλισµού στις κρίσιµες περιοχές στις στηρίξεις.

«Πέραν του µέγιστου ποσοστού εφελκυόµενου οπλισµού κρισίµων περιοχών, ο


Ευρωκώδικας επιβάλλει ένα ελάχιστο ποσοστό θλιβόµενου χάλυβα ρ2, στο κάτω πέλµα των
ακραίων κρισίµων περιοχών στις στηρίξεις δοκών Κατηγορίας Πλαστιµότητας Μ ή Υ ίσο µε
το 50% του ποσοστού του εφελκυόµενου οπλισµού ρ1.»

Με άλλα λόγια στη στήριξη εξασφαλίζεται ότι:

ρ2 > 0.5 ρ1
2Φ14 + 2Φ10
ρ2 bw ⋅ d 466
Έλεγχος δεξιάς παρειάς: = = = 0.70 > 0.5
ρ1 3Φ14 + 1Φ16 663
bw ⋅ d

→ Άρα ο έλεγχος ικανοποιείται


Έλεγχος αριστερής παρειάς: (οµοίως) → Οµοίως ο έλεγχος ικανοποιείται

143
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 19η

Η τελική τοποθέτηση οπλισµού, µετά την αύξηση του ρ2, στη στήριξη, φαίνεται στο Σχήµα
19-10.

[4] [5] [6]

663 mm2 308 mm2 663 mm2 308 mm2 663 mm 2

3Φ14+1Φ16 2Φ14 3Φ14+1Φ16 2Φ14 3Φ14+1Φ16


387 mm2 387 mm2
466 mm2 2Φ14+1Φ10 466 mm2 2Φ14+1Φ10 466 mm2

[1] [2] [3]


2Φ14+2Φ10

L3=6 m L3=6 m

2Φ14 2Φ14
1Φ14+1Φ16 1Φ14+1Φ16 1Φ14+1Φ16

1Φ10 1Φ10 1Φ10


1Φ10

K1 K2 2Φ14 K3

Σχήµα 19-10. Τελική τοποθέτηση διαµήκους οπλισµού.

Άρα µε βάση τη τελική τοποθέτηση οπλισµού, µετά τον έλεγχο κατασκευαστικών διατάξεων,
οι ποσότητες που έχουν προκύψει είναι ως εξής:

Άνοιγµα:
Κάτω πέλµα (εφελκυσµός): 2Φ14+1Φ10 = 387 mm2
Άνω πέλµα (θλίψη): 2Φ14 = 308 mm2 (ελάχιστα).

Στήριξη:
Άνω πέλµα (εφελκυσµός): 3Φ14+1Φ16 = 663 mm2.
Κάτω πέλµα (θλίψη): 2Φ14+2Φ10= 466 mm2.

144
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 19η

4 Έλεγχος απόστασης οπλισµών

«Οι ελάχιστες οριζόντιες (ch) ή κατακόρυφες (cv) αποστάσεις µεταξύ ράβδων ορίζονται στον
Ευρωκώδικα 2:

20 mm 20 mm
cv, ch ≥ max ∆ιάµετρος µεγαλύτερης ράβδου ΦL = max 14 mm
Μέγιστος κόκκος αδρανών + 5mm. 30+5 = 35 mm

Άρα cv, ch ≥ max (20mm, 16mm, 30+5mm) = 35 mm

Έλεγχος στη διατοµή στήριξης

Στο κάτω πέλµα έχουµε συνολικά 2Φ14 + 2Φ10. Έστω συνδετήρα Φ8


Πλάτος διατοµής = επικαλύψεις + διατοµή συνδετήρα + διατοµές ράβδων + αποστάσεις
ράβδων

Ή αλλιώς 2c+ ΣΦh +ΣΦL+Σch = 2·25 + 2·8 + 2·14 + 2.10 + 3·35 = 219 mm < 250 mm

Άρα οι οπλισµοί µπορούν να µπουν σε µία σειρά, όπως φαίνεται στο παρακάτω σχήµα,
αυξάνοντας το ch ή και το c.

Στο πάνω πέλµα έχουµε 3Φ14 + 1Φ16.


Άρα 2c+ ΣΦh +ΣΦL+Σch = 2·25 + 2·8 + 3·14 + 16 + 3·35 = 229 mm > 250 mm

Άρα οι οπλισµοί µπορούν να µπουν σε µία σειρά (βλ.σχ.19α).


Φ14
Φ14
Φ16

Φ10

c
c

ch
Φ10 Φ14
Φ14
Φ14 Φ10 Φ14
c
c
(α)
(β)

Σχήµα 19-11. Θέσεις οπλισµού στις διατοµές (α) στήριξης και (β) µέσον ανοίγµατος

Στο κάτω πέλµα του ανοίγµατος ο οπλισµός είναι 2Φ14+2Φ10 και προφανώς χωράει σε µία
στρώση (σχ. 19-11β) αφού ο αντίστοιχος στην στήριξη ήταν 1Φ10 παραπάνω και
αποδείχθηκε ότι χωρούσε.

145
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ

ΑΣΚΗΣΗ 20

Ζητείται ο έλεγχος σε κάµψη στην στάθµη θεµελίωσης του τυπικού υποστυλώµατος Ki που
φαίνεται στον ξυλότυπο του τυπικού ορόφου ενός διωρόφου κτιρίου (βλ. σχήµα), για
συνδυασµό δράσεων G+0.6Q+Σεισµός στην διεύθυνση Y. Η ροπή που αναπτύσσεται στην
βάση του υποστυλώµατος στην στάθµη θεµελίωσης να θεωρηθεί Md = 10[O]+4[E] (kNm).
Επίσης να προσδιοριστούν οι ελάχιστοι απαιτούµενοι συνδετήρες σύµφωνα µε τις
κατασκευαστικές διατάξεις, καθ’ όλο το ύψος του υποστυλώµατος. Να δειχτούν όλοι οι
οπλισµοί σε µία καθ’ ύψος τοµή.

Το κτίριο να θεωρηθεί κανονικό καθ’ ύψος µε πολύστυλο πλαισιακό φορέα, που βρίσκεται σε
περιβάλλον XC1. Η ιδιοπερίοδος του είναι T = 0.25 sec και είναι θεµελιωµένο σε έδαφος
κατηγορίας C (βλέπε Βιβλίο µαθήµατος Σχήµα 3.2, Πίνακα 3.3, σελ. 37). Το κτίριο
σχεδιάζεται για Κατηγορία Υψηλής Πλαστιµότητας (ΚΠΥ).

∆ίνονται: Υλικά: σκυρόδεµα C20/25, χάλυβας S500


Φορτία: Φορτίο επίστρωσης, gεπ. = 1.4 kN/m2, ωφέλιµο φορτίο, q = 2.0 kN/m2.
∆ιατοµές υποστυλωµάτων: αx/αy = 0.45/0.30

Να θεωρηθεί ότι δεν υπάρχουν άλλα φορτία (π.χ. από τοιχοπληρώσεις)

Σηµείωση: Τα µήκη L1, L2, L3 αλλά και το πάχος της πλάκας hf, ορίζονται για κάθε φοιτητή
µε βάση το πλήθος γραµµάτων ονόµατος [Ο] και επωνύµου [Ε], ως εξής:

L1 = 0.2·[E] + 0.3·[O] (m)


L2 = 0.4 · L1
L3 = 1.2 · L1
H = 0.6 · L1
hf = L1/25 ≥ 120 mm

Εφαρµογή για: L1 = 5.25 m, L3 = 6.0 m, L2 = 2.125 m,


H = 3.55 m, hf = 150 mm, Μd = 150 kNm

146
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 20η

αy
X
αx

(α) ξυλότυπος

(β) καθ’ ύψος τοµή Α-Α

Σχήµα 20-1: Ξυλότυπος τυπικού ορόφου και καθ’ ύψος τοµή

147
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 20η

ΕΠΙΛΥΣΗ

Για τα φορτία και τα εντατικά µεγέθη ακολουθείται η διαδικασία που παρουσιάστηκε στην
επίλυση της 1ης και της 2ης άσκησης.

Γραµµικό φορτίο σχεδιασµού πλάκας qd = G + 0.6Q = 5.05 + 0.6·2 = 6.25 kN/m

Από την επίλυση του στατικού συστήµατος της λωρίδας της πλάκας

VAαρ. = - qd · l1 = - 6.25 · 2.125 = - 13.28 kN = - VBδεξ


M B − M A q d ⋅ L 2 M B − M A 6.25 ⋅ 5.25
VAδεξ. = VΑ, αµφ + = + = + 0 = 16.40 kN = -
l AB 2 L1 2
VΒαρ.

Εποµένως λόγω των πλακών, το φορτίο που θα παραλάβει η δοκός είναι 13.28 + 16.4 = 29.69
kN/m.

Σε αυτό το φορτίο πρέπει να προστεθεί το ίδιο βάρος της κρέµασης της δοκού
Gιβ(κρέµασης) = γc·h∆οκού καθαρό = 25 kN/m3·0.25·(0.55-hf) = 25 kN/m3·0.25·(0.55-0.15) = 2.5
kN/m

Άρα το Γραµµικό Φορτίο Σχεδιασµού της δοκού qd ισούται µε,

qd = 29.69 kN/m + 2.5 kN/m = 32.19 kN/m

Η δοκός επιλύεται ως δοκός απείρων ανοιγµάτων.


Έτσι η τέµνουσα στις στηρίξεις προκύπτει qd·L3/2 =32.19x6/2= 96.57 kN
Το διάγραµµα τεµνουσών δυνάµεων (∆.Τ.∆.) όπως προκύπτει από τη στατική επίλυση δοκού,
απεικονίζεται στο σχήµα 20-2.

0.15m
0.55m

0.30m
K1 K2 K3
L3=6 m L3=6 m

qd = 32.19 kN/m

. 96.57 kN - . (∆.Τ.∆.)
- -
Nδ = 2·96.57= 193.14 kN .+ .+ .+
96.57 kN

Σχήµα 20-2. ∆ιάγραµµα τεµνουσών δυνάµεων από στατική επίλυση δοκού

148
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 20η

Από το παραπάνω ∆.Τ.∆. µπορεί να υπολογισθεί το φορτίο που δίνει η δοκός στο
υποστύλωµα (σηµείο 1, Σχήµα 3) ως,

Nδ. = 2·96.57 = 193.14 kN.

Εναλλακτικός τρόπος υπολογισµού του αξονικού φορτίου που δέχεται το υποστύλωµα


από τη κατασκευή
Ο προηγούµενος τρόπος υπολογισµού του αξονικού φορτίου υποστυλωµάτων, είναι γενικής
εφαρµογής. Εδώ, εναλλακτικά και απλούστερα λόγω συµµετρίας, το αξονικό φορτίο που
δέχονται τα υποστυλώµατα από τη κατασκευή, µπορεί να υπολογισθεί µέσω επιφανειών
επιρροής, από επιµερισµό του φορτίου των πλακών.

Η γραµµοσκιασµένη επιφάνεια επιρροής ενός τυπικού υποστυλώµατος (Σχήµα 20-3), έχει


εµβαδόν (L1 + L2/2)·L3 = (2.125 + 2.625) · 6 = 28.5 m2.

Άρα το φορτίο που δέχεται από την πλάκα είναι qdπλ. · E = 6.25 kN/m2 · 28.5 m2 = 178.125
kN.

Σε αυτό, προστίθεται το ίδιο βάρος της κρέµασης της δοκού (που εµπίπτει στην ως άνω
επιφάνεια επιρροής) που είναι 2.5 kN/m · 6 m = 15 kN.

Άρα το συνολικό αξονικό φορτίο που δέχεται το υποστύλωµα Κ2 από τη κατασκευή ισούται
µε 178.125 + 15 = 193.13 kN.

L1
L1
αx

αy L2/2 L3
L2

L1

L3

Σχήµα 20-3. Επιφάνεια επιρροής από επιµερισµό φορτίου πλακών στο υποστύλωµα

Το ίδιο βάρος του υποστυλώµατος Nι.β. ισούται µε: Νι.β. = 25 kN/m3 · αx · αy · Hκαθαρό
όπου Hκαθαρό το καθαρό ύψος του υποστυλώµατος (Σχήµα 4) ίσο µε:
Hκαθαρό = Η – h∆οκού = 3.55-0.55 = 3.0 m

Άρα, Νι.β. = 25 kN/m3 · 0.45·0.30·3 = 10.13 kN.

149
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 20η

Στη συγκεκριµένη άσκηση, ζητείται ο έλεγχος σε κάµψη στην στάθµη θεµελίωσης του
τυπικού υποστυλώµατος Ki (διατοµή Α, Σχήµα 20-4), για δράση σεισµού στη διεύθυνση Υ.

∆οκός 1
Φορτίο από δοκό στο
Nδ. = 193.14 kN υποστύλωµα

Hκαθαρό Ίδιο βάρος


Nι.β. =10.13 kN
υποστυλώµατος

∆οκός 2 Μd =150 kNm


Μd =150 kNm
Β
Nδ. = 193.14 kN

Nι.β. =10.13 kN
Ki

Α
Μd =150 kNm
Μd =150 kNm

Σχήµα 20-4. Φορτία και καµπτική ροπή στο τυπικό υποστύλωµα Ki

∆εδοµένου ότι το κτίριο δίνεται ως 2όροφο τα φορτία (από τα δοκάρια και λόγω ιδίου
βάρους) που δέχεται το υποστύλωµα Ki, σύµφωνα µε το Σχήµα 4, στη κρίσιµη διατοµή Α
(στάθµη θεµελίωσης) είναι Nd = Nδ. + Νι.β. + Νδ. + Νι.β. = 193.14 + 10.13 + 193.14 + 10.13 =
406.54 kN και εποµένως έλεγχος κάµψης θα γίνει για τα εξής εντατικά µεγέθη:

Md = 150 kNm και Νd = 406,54 kN

Σηµείωση: Ενώ εάν ζητείτο ο έλεγχος στη διατοµή Β (πάνω) του υποστυλώµατος, θα
γινόταν µε την ίδια ροπή, αλλά αξονική Nd = Nδ. + Νι.β. + Νδ. = 193.14 + 10.13 + 193.14 =
396.41 kN.

Στο Σχήµα 20-5 απεικονίζονται (και διευκρινίζονται) οι θέσεις της εφελκυόµενης και
θλιβόµενης ζώνης της διατοµής λόγω της ροπής Md για σεισµική δράση στη διεύθυνση Υ.

150
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 20η

X αy

αx

X Md

Θλιβόµενη
Εφελκυόµενη
περιοχή
περιοχή
δεξιά από διάνυσµα
αριστερά από
ροπής, για τη
διάνυσµα ροπής,
συγκεκριµένη
για τη
διεύθυνση σεισµού
συγκεκριµένη
διεύθυνση
σεισµού
b = αx

Y(+E)

h = αy

h: διάσταση κάθετη στο


διάνυσµα της ροπής
Σχήµα 20- 5. Σεισµική ένταση στη διεύθυνση Y στη διατοµή υποστυλώµατος

2. Υπολογισµός στατικού ύψους

∆ίνεται ότι η κατηγορία περιβαλλοντικής έκθεσης είναι XC1.


Είναι γνωστό ότι η ονοµαστική επικάλυψη cnom = cmin + 10mm (σχέση 5.3, σελίδα 117).
Η ελάχιστη επικάλυψη cmin για ανθεκτικότητα σε διάρκεια, σύµφωνα µε το Πίνακα 5.2
(σελίδα 119), για επιθετικό περιβάλλον XC1 και για διάρκεια ζωής του κτιρίου 50 ετών
(Κατηγορία φορέα S4) είναι 15 mm.
Άρα c = cnom = cmin + 10mm = 15+10 = 25 mm

Έστω συνδετήρας Φ8, Άρα d1 = c + Φh + ΦL/2 = 25 + 8 + 16/2 = 41 mm = d2

Άρα d1/h = 41/300 = 0.137 ≈ 0.14 (αυτός ο όρος χρειάζεται προκειµένου να επιλεχθεί το
κατάλληλο νοµογράφηµα διάγραµµα αλληλεπίδρασης ορθογωνικών διατοµών σε µονοαξονική
κάµψη).

Άρα το στατικό ύψος d = h – d1 = 300 – 41 = 259 mm.


Σηµειώνεται ότι σαν ύψος h του υποστυλώµατος θεωρείται η διάσταση που είναι κάθετη στο
διάνυσµα της ροπής (που ενώνει τις ακραίες εφελκυόµενης και θλιβόµενες ζώνες).

151
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 20η

3. Έλεγχος σε κάµψη

Ο έλεγχος κάµψης γίνεται µέσω νοµογραφηµάτων λαµβάνοντας υπ’ όψιν ότι στα
νοµογραφήµατα µονοαξονικής κάµψης (Σχ. 4.8)
• χρησιµοποιείται το ύψος της διατοµής h και όχι το στατικό ύψος d
• τo fcd = fck/1.5 και όχι 0.85· fck/1.5, λόγω του ότι το 0.85 είναι ήδη ενσωµατωµένο στα
σχετικά νοµογραφήµατα.
• Υπολογίζεται As,tot

Για τον έλεγχο σε κάµψη του υποστυλώµατος, τα ανοιγµένα µεγέθη είναι:

Md 150
µd = = = 0.29
A c ⋅ h ⋅ f cd 20000
(0.45 ⋅ 0.30) ⋅ 0.30 ⋅
1.5

Nd 406 .54
νd = = = 0.23 Προσοχή στις µονάδες: b,h σε m, fcd σε kN/m2
Ac ⋅ f cd 20000
(0.45 ⋅ 0.30) ⋅
1.5

Αν και στη συγκεκριµένη άσκηση η κάµψη του υποστυλώµατος είναι µονοαξονική, λόγω του
ότι το υποστύλωµα θα καταπονείται µε ροπές και στην άλλη διεύθυνση επιλέγεται σαν
προσφορότερη διάταξη οπλισµού την τοποθέτηση περιµετρικού οµοιόµορφα κατανεµηµένου
οπλισµού στην περίµετρο του υποστυλώµατος.

Από τα σχετικά νοµογραφήµατα (Σχήµατα 4.8 i-l, σελίδα 84-85) χρησιµοποιείται αυτό
(Σχήµα 4.8k) µε d1/h = 0.15 (το πιο κοντινό στο d1/h που υπολογίσθηκε ως 0.14). Κανονικά
θα έπρεπε να γίνει γραµµική παρεµβολή µεταξύ των νοµογραφηµάτων για d1/h 0.10 και 0.15.

Άρα από το Σχήµα 4.8k, για d1/h=0.15, µd=0.29 και νd=0.23, εκτιµάται ότι ωtot ≈ 0.8

20
f ck
Οπότε, As,tot = ω tot ⋅ Ac = 0.8 ⋅ 450 ⋅ 300 1.5 = 3312 mm2.
f yk 500
1.15

Επιλέγονται 12Φ20 (3768 mm2) περιµετρικά στις πλευρές του υποστυλώµατος, µε την
τυπική διάταξη συνδετήρων όπως φαίνεται στο σχήµα 20-6.

152
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 20η

0.30
c=25 mm

ch
0.45

ch
c=25 mm

Σχήµα 20-6. ∆ιάταξη οπλισµού

4. Έλεγχος κατασκευαστικών διατάξεων για τους διαµήκεις οπλισµούς

A s, tot 3768
As,tot = 3768 mm2. → ρ = = = 0.0279 = 2.79 % < ρmax = 4%, > ρmin = 1%
Ac 450 ⋅ 300

• ∆ιάµετρος ράβδων = Φ20 > 8 mm

• Αριθµός ράβδων ανά πλευρά = 4 > 3.

«Οι ελάχιστες οριζόντιες ch ή κατακόρυφες cv αποστάσεις µεταξύ ράβδων προβλέπεται (κατά


Ευρωκώδικα 2) να είναι:

20 mm 20 mm
cv, ch ≥ max ∆ιάµετρος µεγαλύτερης ράβδου ΦL = max 20 mm
Μέγιστος κόκκος αδρανών + 5mm. 30+5 = 35 mm

Άρα cv, ch ≥ max (20mm, 20mm, 30+5mm) = 35 mm

• Απόσταση κατά τη περίµετρο µεταξύ ράβδων που συγκρατούνται σε γωνία συνδετήρα


≤ 150 mm (KP Y).

Έλεγχος στην πλευρά των 300mm.

c+Φ8+Φ20+ch+Φ8+Φ20+ch+Φ20+Φ8+ch+Φ20+Φ8+c = 300
2c + 4Φ8 + 4Φ20 + 3ch = 350 → ch = 46 mm > 35 mm, και < 150 mm

Στην πλευρά των 450mm προκύπτει ch = 96 mm, > 35 mm, και < 150 mm

Όλες οι απαιτήσεις ικανοποιούνται.

153
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ. Άσκηση 20η

5. Ελάχιστοι απαιτούµενοι συνδετήρες

Ο προσδιορισµός των ελαχίστων απαιτούµενων συνδετήρων γίνεται όπως η αριθµητική


εφαρµογή της άσκησης 16. Εδώ για την κρίσιµη περιοχή στην στάθµη θεµελίωσης
(περιοχή Α) θα ληφθεί Νd=396.41kN και για τον προσδιορισµό της τιµής του συντελεστή
συµπεριφοράς q θα ληφθεί υπ’ όψιν ότι η ιδιοπερίοδος του κτιρίου είναι T=0,25 sec.
Επισηµαίνεται ότι επειδή ο έλεγχος ζητείται στην στάθµη θεµελίωσης, ο προσδιορισµός
οπλισµού περίσφιγξης θα γίνει για q=qo και όχι για q=2/3qo. Επίσης εδώ ωwd≥0,12 (βλ.
πιν. 5.7).

154
Σχεδιασµός Γραµµικών Στοιχείων Ο.Σ Άσκηση 21η

ΑΣΚΗΣΗ 21

Να γίνει έλεγχος διάτµησης του υποστυλώµατος τυπικού ορόφου µιας πολυώροφης


οικοδοµής για την περίπτωση σεισµικής έντασης στην διεύθυνση x-x, θεωρώντας ότι στα
άκρα (Α και Β) του υποστυλώµατος, αναπτύσσονται λόγω της δράσης G + 0.6Q ± Σεισµός,
οι ροπές αντοχής των διατοµών του. Το αξονικό θλιπτικό φορτίο του υποστυλώµατος να
θεωρηθεί Nd = 20[O] + 15[E]kN .

Θεωρείστε: - Σκυρόδεµα C 20/25


- Χάλυβας διαµήκους οπλισµού S400
- Χάλυβας συνδετήρων S220
- Επικαλύψεις οπλισµών d1 = 4 cm
- H = 0,18[O] + 0,12[E](m)
Για απλοποίηση των υπολογισµών το ίδιο βάρος του υποστυλώµατος µπορεί
να αγνοηθεί.

0.50
Β

Η
2Φ20 2Φ16 2Φ20 0.25 m
α α’
Α
0.50
0.40 m

Τοµή α-α’

X
Καθ’ ύψος τοµή υποστυλώµατος

ΕΠΙΛΥΣΗ

Η άσκηση επιλύεται όπως ακριβώς η αριθµητική εφαρµογή της άσκησης 15 αλλά


µόνο για έλεγχο στην διεύθυνση x-x.
Εδώ η τιµή του αξονικού φορτίου είναι συγκεκριµένη και θα ληφθεί σύµφωνα µε την
εκφώνηση Nd=20[O]+15[E]KΝ.
Εποµένως οι ροπές αντοχής των άκρων θα προκύψουν για την παραπάνω τιµή του
αξονικού φορτίου και δεν θα αναζητηθεί άλλη τιµή του Νd (π.χ. στο “γόνατο” των
διαγραµµάτων αλληλεπίδρασης) για την οποία θα µπορούσε να προκύψει µεγαλύτερη
ροπή αντοχής.

155

You might also like