Sremska Mitrovica

27.novembra 2012.

Dr Vladimir Filipović

DIABETESNO STOPALO
WHO: 300 miliona obolelih do 2025.,
odnosno 5% ukupne populacije
populacije
 25% dijabetičara razvije ulceraciju
na stopalu

 Rizik od amputacije je 1% godišnje

 70% svih amputacija uzrokovano je

dijabetom
 Frykberg RG, Armstrong DG, Giurini J, Edwards A, Kravette M, Kravitz S, Ross
C, Stavosky J, Stuck R, Vanore J. Diabetic footdisorders: a clinical practice
guidelines. American College of Foot and Ankle Surgeons. J Foot Ankle Surg
2000;39 (5 Suppl):S1-60.

 Frykberg RG, Zgonis T, Armstrong DG, Driver VR, Giurini JM, Kravitz SR,
Landsman AS, Lavery LA, Moore C, Schubert JM, Wukick DK, Andersen C,
Vanore JV. Diabetic footdisorders: a clinical practice guidelines. J Foot Ankle
Surg 2006 Sep-Okt;45(5):S2-66.

 Robert G. Frykerberg, DPM, MPH; Thomas Zgonis, DPM; David G. Armstrong,

DPM, PhD; Vickie R. Driver, DPM, MS; John M. Giurini, DPM; Steven R. Kravity,
DPM; Adam S. Landsman, DPM, PhD; Lawrence A. Lavery, DPM, MPH; J.
Christopher Moore, DPM; John M. Schubert, DPM; Dane K. Wukich, MD; Charles
Andersen, MD; and John V. Vanore. Diabetic foot disorders: a clinical practice
guideline. American College of Foot and Ankle Surgeons – Medical Specialty
Society. National Guideline Claringhouse, Mar 2008.

 2009. DIJABETESNO STOPALO – KLINICKI VODIC

 • NEUROTROFIČKA ULCERACIJA

• INFEKCIJA DIJABETESNOG STOPALA

• OKLUZIVNA ARTERIJSKA BOLEST

NEUROTROFIČKI ULKUS
“Malum Perforans Pedis”
 Senzomotorna denervacija

 Pritisak

 Šarkoovo stopalo

 Ishemija, Patološka fraktura

 Ulkus, Osteomijelitis, Fistula

VASKULNI STATUS
 U početnoj fazi bolesti
nema simptoma!!!

Treba ih traţiti!!!

Neurpad test
 Faktori rizika za nastanak
ulceracija
Sistemski faktori
nekontrolisana glikemija
trajanje dijabeta
periferna vaskularna bolest
slabovidost
hronična bubreţna obolenja
starost
Lokalni faktori
periferna neuropatija
strukturalni deformitet stopala
trauma i neudobna obuća
kalus
istorija ranije ulceracije ili
amputacije
povišen pritisak stopala
ograničena pokretljivost stopala
PRIMARNI CILJ LEČENJA JE
ŠTO BRŢE ZARASTANJE,
PREVENCIJA RECIDIVA
I REDUKCIJA STOPE
AMPUTACIJA
MULTIDISCIPLINARNI
PRISTUP!
 EVALUACIJA DIJABETSKOG
STOPALA
International Consensus on the Diabetic Foot, 2004

Perfuzija
Ekstenzivnost
ULCERACIJA Dubina
Infekcija
Senzorna neuropatija

INFEKCIJA

I stepen – odsustvo infekcije sa ili bez ulceracije

II stepen – blaga, lokalna, ograničena infekcija
III stepen – umerena lokalna infekcija, bez sistemskih
poremećaja
IV stepen – teška infekcija sa sistemskim poremećajima i
sepsom
 TRETMAN NEUROTROFIČKOG
ULKUSA
Uklanjanje pritiska
• ulošci, cipele
• imobilizacija, oslonac
• ortoze
Lokalni tretman “dressing”
• sprečavaju sušenje tkiva
• absorbuju eksudat, antiseptički
• štite ranu od kontaminacije
Terapija negativnim pritiskom
• vacuum assisted closure
• negative pressure wound therapy

Hirurški tretman
• ukloniti nekrotično
tkivo i okolni kalus
• Patološka fraktura
• Osteomijelitis
 INFEKCIJA
Minimalna trauma
Fudroajantan tok
Senzorna
neuropatija
Mešovita flora
Ishemija
 INFEKCIJA
Metabolička Kontrola
kontrola infekcije

Lokalni Tretman
tretman ishemije
 INFEKCIJA
Lokalni tretman

• incizija
• kontraincizija
• drenaţa • debridman
svog
nekrotičnog
NE!!! DA!!!
tkiva
opseţan debridman nekrotičnog tkiva
lokalni tretman rane
ponavljane nekrektomije, antiseptici, previjanje,
“dressing”
ciljana antibiotska terapija
 HIPERBARIČNA
OKSIGENOTERAPIJA

Efekat

Vreme
Troškovi
 EDUKACIJA BOLESNIKA
I
NJEGOVE PORODICE

upoznati sa faktorima rizika

vaţnost nege stopala
samoispekcija
praćenje temperature stopala
odgovarajuća i svakodnevna
higijena stopala
adekvatna kontrola glikemije
 Sremska Mitrovica
27.novembra 2012.

Dr Vladimir Filipović

DIABETESNO STOPALO