Tema 1

kompiuteris teqnikuri saSualebebi. operaciuli garemo

MS WINDOWS 7

sarCevi:

1.1. kompiuteris ZiriTadi mowyobilobebi ....................................................................................................... 1

1.2. klaviaturaze ganlagebuli klaviSebis daniSnuleba ........................................................................ 4
1.3. laTinur klaviaturasTan qarTuli anbanis Sesabamisoba ................................................................ 5
1.4. informaciis erTeulebi.................................................................................................................................... 5
1.5. Windows-is ekrani .................................................................................................................................................. 6
1.6. Windows-is fanjrebi .......................................................................................................................................... 11
1.7. muSaoba obieqtebTan ......................................................................................................................................... 18
1.8. Windows-is interfeisis momarTva ................................................................................................................. 23

1.1. kompiuteris ZiriTadi mowyobilobebi

1981 wels korporacia IBM uSvebs personalur kompiuters IBM PC, romelic xdeba
personaluri kompiuterebis standarti. aqedan warmoiSva `IBM Tavsebadi
kompiuterebi“. dRes sainformacio teqnologiebs mniSvnelovani roli uWiravs
adamianis moRvaweobis sxvadasxva sferoSi. personaluri kompiuteris daxmarebiT
SesaZlebelia sxvadasxvagvari informaciis moZieba, damuSaveba, gaformeba da uamravi
sxva operaciis Catareba, rac mniSvnelovnad zrdis muSaobis xarisxs da amcirebs
samuSao dros.
kompiuteri (ing. computer) inglisuri sityvaa da gamomTvlels niSnavs. misi
ZiriTadi daniSnulebaa sxvadasxva saxis informaciis swrafi damuSaveba. kompiuteri
adamianis neba-survils _ brZanebebs emorCileba. is muSaobs adamianis mier winaswar
Sedgenili programis (manqanisaTvis gasageb enaze Cawerili moqmedebaTa
Tanmimdevroba) mixedviT da amuSavebs saWiro informacias. informacia aris raime
cnoba, Setyobineba (laTinurad niSnavs ganmartebas, gadmocemas), romelic Cvens mier
gadaicema sityvieri, werilobiTi an pirobiTi signalebisa da teqnikuri
saSualebebis daxmarebiT. personaluri kompiuteri warmoadgens gamtarebiT
SeerTebuli blokebis erTobliobas. masSi Semavali ZiriTadi nawilebia:
sistemuri bloki _ sistemuri bloki kompiuteris safuZvelia. arsebobs
kompiuteris sistemuri blokis ori tipi: horizontaluri korpusi _ Desktop da
vertikaluri korpusi Tower. sistemuri blokis ZiriTad elementebs warmoadgenen
Semdegi detalebi:

– sistemuri p l a t a , anu deda plata _ Motherboard. masze

ganlagebulia procesori, budeebi operatiuli mexsierebis platebisaTvis, xmis
plata, qselis plata, swrafi mexsierebis mikrosqemebi, sabazo sistemis (BIOS)
1
mikrosqemebi, portebi da damatebiTi budeebi kompiuteris SesaZleblobebis Semdgomi
gaZlierebisaTvis.

– p r o c e s o r i (CPU-Central Processing Unit) _ aris mikrosqema, romelic

awarmoebs iseTi tipis operaciebs, rogorebicaa: ariTmetikuli, logikuri da
marTvis operaciebi. misi ZiriTadi maxasiaTeblebia: sixSire, qeS mexsiereba da
magistrali.

– o p e r a t i u l i m e x s i e r e b a (RAM – Random Access Memory) _ kompiuteris

erT-erT mniSvnelovani maxasiaTebelia. is gankuTvnilia im monacemebis Sesanaxad,
romlebic monawileoben uSualod operaciis Sesrulebis procesSi. procesori
instruqciebis da morigi monacemebis misaRebad swored operatiul mexsierebas
iyenebs. kompiuteris gamorTvisas operatiuli mexsierebidan avtomaturad iSleba
yvela is informacia, romelic kompiuterma operaciebis Sesrulebisas gamoiyena.
kompiuteris siCqare operatiuli mexsierebis moculobis pirdapirproporciulia

– m y a r i d i s k i (HDD - Hard Disk Drrive) _ myari diskis daniSnulebas

informaciis mudmivad Senaxva warmoadgens. is sistemur blokSia
damontaJebuli da misi mexsierebis moculoba izomeba gigabaitebiT. myar disks
kompiuterul wreebSi eZaxian vinCesters. vinCesteri moxerxebulobisTvis SeiZleba
dayofili iyos 2 an met logikur nawilad. Ees nawilebi danomrilia laTinuri
asoebiT, aTvla C-Ti iwyeba, radgan A da B flopi diskebis wamkiTxvelebs aqvT
dajavSnuli. Tu gvaqvs 2 an meti logikuri diski maSin C diskze, rogorc wesi, aris
dainstalirebuli operaciuli sistema vindousi, usafrTxoebisTvis sjobs Tqveni
failebi SeinaxoT D diskze.

- video plata(SVGA) _ aris mowyobiloba, romelic signalebs

agzavnis monitorze, ris Semdegac vRebulobT gamosaxulebas ekranze (monitorze).
is Seicavs videomexsierebas, Setana-gamotanis registrebs da BIOS–is moduls.
videokartas Wirdeba specialuri programa _ draiveri sruli warmadobiT
muSaobisTvis.

K - k o m p a q t u r i d i s k i (CD) – arc es aris didad axali da progresuli.

Kkompaqtur diskebsac yoveldRiur cxovrebaSi, albaT, xSirad SexvedrilxarT, isini
kompiuteris garda musikaluri centrebisTvisac gamoiyeneba. Kkompaqturi diskebis
moculobaa 700 Mb. aseve arsebobs 200 megabaitiani mini kompaqturi diskebi.
Qqarxnuli wesiT Caweril kompaqturi diskebidan informaciis waSla SeuZlebelia.
2
saerTod, gavrcelebulia diskebis 2 tipi _ erTjeradi da mravaljeradi Caweris
SesaZleblobebiT. erTjeradi aRiniSneba CD-R, xolo mravaljeradi CD-RW. kompaqturi
diskebis wasakiTx mowyobilobas ewodeba CD-ROM, Tu Tqven marto CD-ROM-i gaqvT,
maSin Tqven ver CawerT diskebs, Casawerad saWiroa CD Writer. Aam ukanaskneliT ki
SeiZleba wakiTxvac da Cawerac. DVD d i s k e b i _ es ki ufro axali mowyobilobaa. DVD
Tavdapirvelad videos Casawerad gamoigones, magram axla isini iseTive
mravalfunqciuria, rogorc kompaqturi diskebi. maTi moculoba meryeobs 4
gigabaitidan 20 gigabaitamde arsebobs cal da ormxrivi DVD diskebi. qarxnuli
wesiT Caweril diskebs ver waSliT. rogorc CD, Casaweri DVD-c aris ori tipis:
erTjeradi da mravaljeradi maT wasakiTxad saWiro DVD-ROM. CD-ROM-i DVD-s ver
kiTxulobs, xolo DVD-ROM-i CD-is kiTxulobs. arsebobs DVD-s wasakiTxi
mowyobiloba, romelic kompaqtur diskebs ara marto kiTxulobs, aramed wers kidec,
maT Combo ewodebaT. DVDD-s Casawerad ki saWiroa DVD Writer gqondeT.
salteebi _ procesors, informaciis dasamuSaveblad, informaciis
mexsierebaSi Casawerad, am informaciis monitorze gamosatanad, an beWdვaze
gadasacemad sWirdeba kavSiri kompiuteris sxva mowyobilobebTan. swored mas
emsaxureba salteebi, romlebic eleqtruli signalebis gamtarebis da kompiuteris
sxva elementebs Soris informaciis gacvlis damxmare detalebis krebuls
warmoadgenen.
q e S m e x s i e r e b a (CACCHE) _ qeS mexsiereba saTadarigo, aseve procesorsa da
ZiriTad mexsierebas oris arsebul zeswraf operatiul, buferul mexsierebas
niSnavs da misi daniSnuleba ZiriTad mexsierebasa da procesors Soris siCqareTa
gansxvavebis regulirebaa.
f l e S - m e x s i e r e b a – informaciis erT kompiuteridan meoreSi gadatanis
funqcias amJamad, fleS-mexsiereba asrulebs, rac Zalian mosaxerxebelia. maTi
moculoba meryeobs 64 megabaitidan 16 gigabaitamde. maT wakiTxvis mowyobiloba ar
sWirdebaT, nebismier Tanamedrove kompiuters aqvs USB porti, sadac unda SevaerToT
fleSi, Windows mas dainaxavs da masze failebis gadawera iseve advilad SeiZleba,
rogorc myari diskis erTi logikuri diskidan meoreze.
s a b a z o s i s t e m a B I O S _ warmoadgens Suamaval rgols diskur-operaciul
sistemasa da aparaturas Soris, romelic kompiuterSi warmodgenilia calkeuli
mikrosqemebis saxiT. BIOS-i amowmebs deda platas, video adapters, klaviaturas,
informaciis Setana-gamotanis portebisa da diskebis kontrolerebs da sxva.
k v e b i s b l o k i _ uzrunvelyofs kompiuteris calkeuli elementebis kvebas
Sesabamisi Zabvisa da amperaJis mqone eleqtruli deniT.
Mmonitori anu disflei _ monitori gankuTvnilia nebismieri saxis informaciis
ekranze gamosatanad. maT SeuZliaT rogorc teqstur, aseve grafikul reJimSi
muSaoba. is patara wertilebisagan Sedgeba. mis mTavar maxasiaTebels swored am
wertilebis zomis simcire warmoadgens. rac ufro pataraa wertilis zoma, miT
ufro maRalia ekranze gamosaxulebis xarisxi. Aam wertilebis naTebis Sedegad
miiReba ekranze gamosaxuleba. monitori martivi mowyobilobaa, romelic Sedgeba
eleqtronuli-sxivuri milakisagan. Mmonitoris erT-erTi maxasiaTebeli misi zomaa,
rac diumebSi (1 diumi = 25,4 mm) izomeba. Aaseve, mniSvnelovan faqtors warmoadgens
ferebis raodenoba da ekranuli mexsiereba.
Mmausi – gamoiyeneba kompiuterSi sxvadasxva moqmedebebis Sesasruleblad. mausi
warmoadgens patara kolofs ori an sami RilakiT. Tanamedrove mausebSi mesame

3
Rilakis nacvlad gamoyenebulia swrafi gadafurcvlis borbali, romelic SuaSi,
or Rilaks Soris mdebareobs. marcxena Rilaki gamoiyeneba obieqtebis mosaniSnad an
sasurveli fanjris gasaxsnelad, marjvena ki konteqstur meniusTan samuSaod.
konteqsturi meniu es aris mausis marjvena RilakiT gamoZaxebuli brZanebebis
erToblioba. yvela piqtogramas, saqaRaldes da fails gaaCnia individualuri
konteqsturi meniu.
Kklaviatura – klaviatura gaTvaliswinebulia kompiuterSi mmarTveli
signalebis da monacemebis Sesatanad. klaviatura, standartulad 101-105
klaviSisagan Sedgeba. klaviaturaze klaviSebi, pirobiTad, ramdenime jgufad
aris dayofili. mis ZiriTad nawils ikavebs simboluri klaviSebi, romelTa
daniSnulebaa asoebis, cifrebis, specialuri simboloebis Setana. erTi da igive
klaviSebi gamoiyeneba rogorc didi, aseve patara asoebis dasawerad. didi asoebis
Cawera xorcieldeba “Shift~ klaviSis daxmarebiT. Ffunqciur klaviSebis
daniSnulebaa brZanebebis gadacema, romelTa Sinaarsic ganisazRvreba
programis mixedviT. klaviaturis marjvena nawilSi moTavsebulia kidev erTi
ganyofileba, romelic cifrebs da ariTmetikul moqmedebaTa niSnebs Seicavs.
cifrebis reJimze gadarTva `Num Lock~ klaviSiT xorcieldeba. Aam dros klaviaturis
zeda marjvena nawilSi ainTeba naTura, rac am reJimis gaaqtiurebis maCvenebelia.

1.2. klaviaturaze ganlagebuli klaviSebis daniSnuleba

<Esc> _ fanjris daxurva an brZanebis gauqmeba;

<F1>-dan <F12>-mde _ funqciuri klaviSebi;
<Tab> _ kursoris gadaadgileba tabulaciis markerebis mixedviT;
<Shift> _ klaviaturaze ganlagebuli simboloebis an didi da patara asoebis
registris Secvla;
<Caps Lock> _ asomTavruli asoebis beWdva. am reJimSi <Shift> klaviSi patara
asoebis weris reJimze gadairTveba;
<Alt> da <Ctrl> _ gamoiyeneba sxva klaviSebTan kombinaciaSi;
<Enter> _ axali abzaci. dadasturebis klaviSi;
<Backspace> an <←> simbolo _ kursoris marcxniv mdebare simbolos waSla;
<Print Screen> _ ekranis an ekranze gamotanili nebismieri fanjris
aslis buferSi (operatiul mexsierebaSi) gadatana;
<Scroll Lock> _ ekranis wanacvlebis reJimis CarTva/gamorTva;
<Pause> an <Break> _ gaSvebuli programis SeCereba, pauza an brZanebis
gauqmeba;
<Insert> _ buferidan teqstis an suraTis Casma;
<Delete> _ moniSnulis waSla an kursoris marjvniv arsebuli simbolos
waSla;
<Home> _ kursoris gadatana striqonis dasawyisSi;
<End> _ kursoris gadatana striqonis bolos;
<Page Up> _ zeda furclis Cveneba;
<Page Down> _ qveda furclis Cveneba;
4
 <Num Lock> _ CarTul reJimSi SesaZlebelia cifrebis Setana;
< ← >, <→ >, <↑ >, <↓> _ kursoris Sesabamisi mimarTulebebiT gadaadgileba.

1.3. laTinur klaviaturasTan qarTuli anbanis Sesabamisoba

roca qarTul Srifts vusadagebT laTinur klaviaturas, imis gamo, rom

qarTul anbanSi 33 asoa, xolo laTinurSi – 26, zogierTi qarTuli simbolo iwereba
Shift klaviSis kombinaciiT:
Q-q U-u D-d L-l N-n Shift + R = R
W-w I-i F-f Z-z M-m Shift + S = S
E-e O-o G-g X-x Shift + Z = Z
R-r P-p H-h C-c Shift + W =W
T-t A-a J-j V-v Shift + T =T
Y-y S-s K-k B-b Shift + J = J
Shift + C = C

1.4. informaciis erTeulebi

kompiuterSi informacia warmodgenilia eleqtro impulsebis saxiT. rogorc

yvela sidides, informaciasac aqvs Tavisi sazomi erTeulebi. yvelaze mcire
erTeulia biti (bit), 8 biti aris erTi baiti (byte). kompiuteris enaze arsebobs
mxolod ori cneba _ CarTuli an gamorTuli, eleqtro impulsi an aris, an ar aris,
anu `ki” an `ara”, aRiniSneba 0-iT (gamorTuli) an 1-iT (CarTuli). am sistemas ewodeba
orobiTi sistema, anu kompiuteris mSobliuri ena orobiT sistemazea dafuZnebuli.
bitic SeiZleba iyos an 0 an 1. 1 baiti aris 8 bitis kombinacia, anu, martivad rom
vTqvaT 1 baiti = 8 bits.
1 baiti, uxeSad rom vTqvaT, aris erTi simbolo, adgilis gamotovebac (space)
simboloa, magaliTad, frazaSi `ai ia” aris 5 baiti. 1024 baiti (da ara 1000!) aris 1
kilobaiti.
1024 byte = 1 KB (kilobyte)
1024 KB = 1 MB (megabyte)
1024 MB = 1 GB (gigabyte)
1024 GB = 1 TB (terabyte)
mowyobilobebi, romlebic Cven mier zemoT iyo ganxiluli, warmoadgenen
kompiuteris fizikur mowyobilobebs. imisaTvis, rom kompiuteri amuSavdes, saWiroa
Sesabamisi programebis arseboba, anu programuli uzrunvelyofa. kompiuteruli

5
programebidan erT-erT umniSvnelovaness e.w. sistemuri programebi warmoadgens.
sistemuri programebis erT-erT gavrcelebul saxes operaciuli sistema Windows–i
warmoadgens, romlis Sesaxebac vrclad Semdeg leqciaSi visaubrebT.

1.5. Windows-is ekrani

operaciuli sistema aris programa, romelic saSualebas gvaZlevs

zemoaRniSnuli kompiuteruli mowyobilobebi moqmedebaSi moviyvanoT da amiT
SevZloT kompiuterTan muSaoba. operaciuli sistema ramdenime saxis arsebobs. Cven
SemTxvevaSi ganvixilavT operaciul sistemas _ Microsoft Windows 7. es aris kompania
Microsoft-is mier Seqmnili programa, romelic 2009 wels gamovida da warmoadgens
Windows XP-is Semdgom versias.
operaciuli sistema kompiuteris CarTvisTanave avtomaturad iwyebs CatvirTvas
operatiul mexsierebaSi. sistemis CatvirTvisTanave monitorze aisaxeba Windows-is
ekrani, romelic ori nawilisagan Sedgeba. esenia: samuSao magida _ Desktop,
romelsac ZiriTadi are uWiravs da programuli paneli _ Taskbar--i, romelic ekranis
qveda areSia moTavsebuli. mas xSirad davalebaTa panels an amocanaTa panels
uwodeben (sur. 1-1).

sur. 1-1. Microsoft Windows 7-is ekrani

Desktop _ samuSao magidaze ganlagebulia specialuri obieqtebi, e.w.

piqtogramebi (Icon), romlebic warmoadgenen programebis, failebisa da saqaRaldeebis
niSnakebs, patara naxatebs, romlebic garkveul informacias Seicaven. Tu ra
6
ganlageba hqondeT maT an ra iyos samuSao magidaze da ra ara, amas Tavad
momxmarebeli gansazRvravs. Tumca, ar aris sasurveli samuSao magidis gadatvirTva
piqtogramebiT, radgan, erTi mxriv, daitvirTeba C diski, xolo, meore mxriv,
rTuldeba saWiro piqtogramis moZebna.
Windows 7 sistemis mniSvnelovani piqtogramebis Desktop-ze gansaTavseblad
saWiroa Semdegi moqmedebebis Catareba: samuSao magidaze davawkapunoT mausis
marjvena Rilakze da amonaTebul konteqstur meniudan gamoviZaxoT Personalize
brZaneba. amis Semdeg gaxsnil Personalization→Change desktop icons →Desktop Icon Settings
fanjaraSi movmarToT sasurveli piqtogramebi da davasruloT operacia OK Rilakze
dawkapunebiT (sur. 1-2).
Desktop-ze SesaZlebelia Semdegi ZiriTadi piqtogramebis ganTavseba:
kompiuteris ZiriTadi saqaRalde _ Computer;
momxmareblis failebi - User’s Files;
lokaluri qseli - Network;
sanagve kalaTa - Recycle Bin;
marTvis paneli - Control Panel.

sur. 1-2. Desktop Icon Setings fanjara

garda am ZiriTadi piqtogramebisa, Desktop-ze SesaZlebelia damatebiT iseT

programebis Semotana, rogorebicaa Gadgets (sur. 1-3) _ romelTa daniSnuleba

7
damatebiTi, momxmareblisTvis xSirad saWiro informaciis miwodebaa: amindi,
kalendari da saaTi, ganaxlebadi hedlainebi da sxva, rac Semdegnairad
xorcieldeba Start mTavari meniudan gamoviZaxoT Control Panel→Desktop Gadgets programa
da mocemul CamonaTvalSi (kalendari, saaTi, centraluri procesoris eqsponometri,
valutis kursi, hedlainebi, suraTi, Tavsatexi, slaidebis Cveneba, amindi, vindousis
media centri) SevarCioT sasurveli (sur. 1-4, 1-5).

sur. 1-3 ZiriTadi da damatebiTi piqtogramebi

im SemTxvevaSi, Tu gagiCndaT internetidan gadgets-ebis gadmoweris survili,

maSin gamoiyeneT amave fanjris marjvena qveda areSi moTavsebuli Get more gadgets
online mimarTva.

sur. 1-4. Control Panel–is fanjara

8
 sur. 1-5. Desktop Gadgets fanjara

Taskbar _ amocanaTa paneli sam nawilad aris dayofili, esenia: sastarto Rilaki,
ZiriTadi are da Setyobinebis are (sur. 1-6).

sur. 1-6. Taskbar fanjara

Setyobinebis areSi moTavsebulia saaTi da kompiuteris sistemur programebTan

kavSirSi myofi sxva piqtogramebi. saaTi, kompiuteris gamorTvis miuxedavad ar
wyvets muSaobas. mausis dawkapunebiT mis piqtogramasTan ekranze gamonaTdeba
fanjara (sur. 1-7), romlis Change date and time settings velze dawkapunebis Semdeg
amonaTebul fanjaraSi (sur. 1.8) SesaZlebelia TariRisa da drois momarTva.
gaxsnili fanjris Change date and time Rilakze dawkapuneba saSualebas mogvcems
ekranze gamotanil fanjaraSi movmarToT an SevcvaloT saaTi da TariRi xolo
Change time zone Rilaki droiTi zonis momarTvas emsaxureba. Setyobinebis ares erT-
erT mniSvnelovan piqtogramas EN simbolo warmoadgens, romelic saSualebas
gvaZlevs SevcvaloT klaviaturis klaviSebis mniSvnelobebi, gadaviyvanoT
inglisuri simboloebidan qarTulze, rusulze da a.S. aqvea dinamikis
gamosaxulebiani piqtogramac, romelTanac mausis dawkapuneba ekranze gamoanaTebs
xmovan failebTan samuSao instrumentebis Semcvel fanjaras da a. S.

ZiriTad areSi Tavsdeba yvela gaxsnili fanjris Sesabamisi Rilakebi. es

Rilakebi SesaZlebelia iyos droebiT Cakecili an ekranze gaxsnili fanjris
Sesabamisi. Cakecili fanjris SemTxvevaSi sakmarisia masTan mausis erTxel
dawkapuneba da is ekranze gaiSleba. Rilakebis mimdevrobis Secvla martivad, mausiT
gadaadgilebis gziT SeiZleba.

9
 N sur. 1-7. Setyobinebis areSi moTavsebuli
droisa da TariRis maCvenebeli fanjara

sur. 1-8. TariRisa da drois momarTvis fanjara

Start – mTavari menius Rilakidan xdeba programebis gaSveba, anu is aris

kompiuteris programebisa da parametrebis gamotanis dasawyisi. sastarto menius
gaxsna ramodenime gziT aris SesaZlebeli. ra Tqma unda Start Rilakze dawkapunebiT,
<Ctrl+Esc> klaviaturuli kombinaciis gamoyenebiT an klaviaturidan mis Sesabamis
klaviSze daWeriT (sur. 1-9).
10
 sur. 1-9. sastarto meniu

gaxsnili sastarto menius CamonaTvalSi All Programs _ ganlagebulia

kompiuterSi arsebuli yvela programa; fanjris marjvena nawili ukavia: Documents _
ganlagebulia is 15 dokumenti, romliTac sargeblobda momxxmarebeli bolo
periodis ganmavlobaSi; Pictures, Music, Games, Computer _ gamoiyeneba im saqaRaldeebisa
da failebis gasaxsnelad, romlebsac muSaobis procesSi iyenebs momxmarebeli;
Control Panel, Devices and Printers, Default Programs _ gamoiyeneba kompiuteris sxvadasxva
parametris mosamarTad; Help and Support _ saSualebas gvaZlevs daxmarebisaTvis
mivmarToT Windows-s; Shut down – gamorTavs an sxva momxmarebelze gadatvirTavs
kompiuters (im SemTxvevaSi, Tu kompiuteriT sargeblobs ramdenime momxmarebeli da
yvelas gaaCnia individualuri paroli). Search programs and files – velSi SegviZlia
vawarmooT Zebna rogorc kompiuterSi, ise internetSi.

1.6. Windows-is fanjrebi

sasurvel piqtogramaze mausis orjer dawkapuneba gaxsnis fanjaras. samuSao

magidaze SesaZlebelia erTdroulad ramodenime fanjara iyos gaxsnili, magram
maTgan mxolod erTi iqneba aqtiuri, anu mimdinare. aqtiuri fanjris saTauris zoli
yovelTvis ferSi gamokveTilia. sxva fanjris gaaqtiureba masTan mausis miyvaniT da
dawkapunebiT aris SesaZlebeli. nebismieri gaxsnili fanjris zeda marjvena kuTxeSi
moTavsebulia sami Rilaki, romlebic gamoiyeneba mimdinare fanjris Casakecad -
Minimize, im zomis dasabruneblad, rac am fanjaras Cakecvamde an gaSlamde (Maximize)
11
hqonda - Restore da damketi Rilaki - Close. aRsaniSnavia, rom am moqmedebebis
Sesruleba sistemuri meniudanac aris SesaZlebeli, romelic saTauris zolSi mis
marcxena mxares sistemur RilakTan mausis marjvena Rilakis (konteqsturi meniu)
dawkapunebiT gamonaTdeba:

Restore – fanjris wina zomis aRdgena;

Move - fanjris erTi adgilidan meoreze gadatana zomis cvlilebis gareSe;
Size _ fanjris zomis Secvla;
Minimize _ fanjris Cakecva;
Maximize _ fanjris gaSla mTel ekranze;
Close (Alt+F4) _ fanjris daxurva.

TiTqmis yvela fanjaras, garda dialoguri fanjrebisa, romelTagan zogierTi

informaciuls warmoadgens, aqvs standartuli velebi. esenia:

✓ dasaxelebis, anu saTauris striqoni;

✓ samisamarTo veli;
✓ saZiebo veli;
✓ menius veli;
✓ instrumentTa paneli;
✓ ZiriTadi veli saqaRaldeebisa da failebisaTvis;
✓ sanavigacio paneli;
✓ daTvalierebis paneli;
✓ gverdis gadaxveva/gadafurcvlis zoli (Scroll Bar);
✓ detalebis paneli;
✓ statusis, anu mdgomareobis veli.

ganvixiloT isini:
samisamarTo veli fanjris mniSvnelovani nawilia, radgan, pirvel rigSi, masSi
Cans mocemul momentSi fanjaraSi gaaqtiurebuli obieqtis sruli misamarTi da maTi
ierarqiuli damokidebulebebi. maTze dawkapuneba ki swrafad gamoiZaxebs am obieqtis
SigTavss. meore rigSi mis gaswvriv, marjvena mxares moTavsebuli isris gaxsnis
SemTxvevaSi gamonaTdeba moceemuli obieqtis qvesaqaRaldeebis nusxxa. am velis
ukidures marjvena kideSi moTavsebul samkuTxedze dawkapunebiT CamoiSleba sia,
saidanac SegviZlia sasurvelis gamoZaxeba. samisamarTo velSi SeiZleba misamarTis
xeliT Cawerac samisamarTTo velis bolo elementi Refresh ( an F5) Rilakia. is

12
fanjris arsebuli SigTavsis ganaxlebas emsaxureba.

saZiebo veli samisamarTo velis gverdiT aris moTavsebuli. misi daxmarebiT

SesaZlebelia mimdinare saqaRaldis SigniT Zebnis operaciis ganxorcieleba. is
gaaqtiurdeba, rogorc ki masze mausiT davawkapunebT an davaWerT F3 funqciur
klaviSs. saZiebo velis gaaqtiureba CTRL+F an CTRL+E klaviaturul klaviSTa
kombinaciebiTac aris SesaZlebeli. pirveli asos an simbolos akrebisTanave
gamoCndeba am asos an simbolos Semcveli failebis sia, romelic akrebasTan erTad
nel-nela gaifiltreba.

menius veli Semdegi datvirTviT aris warmodgenili: File, Edit, View, Tools da Help.
mausiT romelime maTganze dawkapunebiT CamoiSleba CamonaTvali, brZanebis
Sesruleba sasurveli punqtis arCevazea damokidebuli (sur. 1-10).

sur. 1-10. menius veli da sanavigacio paneli

sainformacio panelebi. am panelebis SemadgenlobaSi gaxsnili fanjris bolo

ori Details pane _ detalebis paneli da Status bar _ mdgomareobis, anu statusis
striqoni Sedis. pirveli fanjaraSi aqtiuri obieqtis Sesaxeb gvaZlevs informacias
anu gviCvenebs mis zogad parametrebs _ Seqmnis TariRs, zomas, bolo modifikaciis
TariRs da sxv. xolo statusis striqoni gviCvenebs obieqtTa saerTo raodenobas,
Tu obieqtebi moniSnulia - maSin moniSnuli piqtogramebis raodenobas. CamoSlili
menius romelime punqtTan mausis maCveneblis miyvanis SemTxvevaSi statusis
striqonSi gamonaTdeba misi daniSnulebis amxsneli teqsti (sur. 1-11).

13
 sanavigacio paneli gaxsnili fanjris marcxena mxares vertikalurad aris
moTavsebuli (sur. 1-10). is oTxi ganyofilebisagan Sedgeba:
Favorites _ rCeuli obieqtebi;
Libraries _ biblioTeka;
Computer _ lokaluri kompiuteri;
Network _ lokaluri qselis kompiuterebi.

TiToeuli ganyofileba, Tavis mxriv, iyofa qveganyofilebebad da saWiro

obieqtebis gamotanis saSualebas iZleva. magaliTad, Favorites ganyofilebidan
SesaZlebelia fanjaraSi Semdegi sasurveli obieqtebis gamotana:

1. Desktop _ samuSao magidaze arsebuli piqtogramebis nusxa;

2. Downloads _ internetidan gadmoweril failebis nusxa;
3. Recent Places _ bolo periodSi gamoyenebuli saqaRaldeebis nusxa.

sur. 1-11. statusis striqonSi gamonaTebuli teqsti

Libraries ganyofileba emsaxureba kompiuterSi gabneuli failebis Tavmoyras. es
failebia:
1. Documents _ dokumentebi;
2. Music _ musikaluri failebi
3. Pictures _ suraTebi;
4. Videos _ video failebi.

14
 Computer ganyofilebidan SesaZlebelia gamoviZaxoT:
1. Local Disk (C:) _ lokaluri C: diski;
2. Local Disk (D:) _ lokaluri D: diski;
3. CD Drive (E:) _ kompaqt-diski;
4. KINNGSTON (F:) _ fleS-mexsiereba.

Network ganyofileba emsaxureba lokaluri qselis kompiuterebis kavSirebs da

maTi resursebis gamoyenebas.
instrumentebis panelze mTavsebuli instrumentebis jgufi cvalebadia da
gaxsnil fanjaraSi maTi gamoCena damokidebulia imaze, Tu romeli obieqtia
fanjaraSi moniSnuli. instrumentebis panelze moTavsebuli Rilakebis daxmarebiT
SeiZleba Semdegi brZanebebis Sesruleba:

1. Organize _ saqaRldis parametrebis ekranze gamoZaxeba;

am instrumentis Folder and search options brZaneba ekranze gamoitans Folder Options
dialogur fanjaras (sur. 1-12), romelic saqaRaldis parametrebs gansazRvravs. am
fanjaras aqvs sami CanarTi: General, View da Search. General CanarTis Browse Folders
ganyofilebaSi ori gadamrTvelia. isini Windows Explorer-s gadarTaven erTfanjriani
reJimidan mravalfanjrian reJimze da piriqiT.

sur. 1-12. Folder Options dialoguri fanjara

General CanarTis Click items as follows ganyofilebaSi SesaZlebelia mausis

15
erTjeradi dawkapunebis reJimidan orjerad dawkapunebis reJimze gadarTva da
piriqiT.
View CanarTis daxmarebiT SesaZlebelia sxvadasxva tipis failebisa da
folderebis fanjaraSi gamoCena an piriqiT (sur. 1-13).

sur. 1-13. View CanarTi

Search CanarTi saSualebas gvaZlevs movmarToT obieqtebis Ziebis parametrebi

(sur. 1-14).
2. Open _ moniSnuli failis, saqaRaldis an romelime obieqtis
gaxsna;
3. Include in Library _ moniSnuli obieqtis biblioTekaSi CarTva;
4. Share with _ sxva momxmareblis uflebebis gansazRvra saqaRaldis
mimarT;
5. Burn _ obieqtis CD an DVD diskze gadawera
6. Print _ failis printerze amobeWdva;
7. Save search _ moZiebuli failebis diskze Senaxva. Senaxuli faili
moTavsdeba sanavigacio panelis Favorites ganyofilebaSi. es instrumenti
instrumentebis panelze gamoCndeba mxolod obieqtebis
Ziebis procesis ganxorcielebis dros;

8. New Folder _ axali saqaRaldis Seqmna.

16
 sur. 1-14. Search CanarTi

New Folder brZanebis Sesrulebis Semdeg fanjaraSi gamoCndeba saqaRaldis

niSnaki, moniSnuli, Seferadebuli saxeliT New Folder _ , klaviaturidan
SeiyvaneT axali, TqvenTvis sasurveli saxeli da daafiqsireT is Enter klaviSze
daWeriT an saqaRaldesTan mausis dawkapunebiT. axali saqaRaldis Seqmna
SesaZlebelia menius File→ New Folder brZanebiT an konteqsturi menius Sesabamisi
brZanebiTac.


brZanebebs, romlebsac gaaCniaT gverdiT isari, aqvT qvemeniu, xolo romlebsac
gaaCniaT gverdiTi sami wertili, maSin, maTi gaaqtiurebis Semdeg ekranze aisaxeba
dialoguri fanjara.

instrumentebis panelis marjvena mxares ganTavsebulia sami Rilaki:

Get Help - misi daxmarebiT ekranze gamonaTdeba Windows 7–is sacnobaro
informaciis Semcveli daxmarebis sistema, romelic gvawvdis informacias sistemis
muSaobis Sesaxeb. igive SesaZlebelia Sesruldes klaviaturis F1 funqciur klaviSze
daWeriT an menius Help and Suppoort brZanebis gamoZaxebiT.
Show the preview pane – Rilaki fanjaraSi winaswar daTavalierebis panels
gamoaCens, masze xelmeore dawkapunebis Semdeg es paneli daimaleba. igive Sedegis
miReba SesaZlebelia klaviaturis Alt+P klaviSTa kombinaciiT.
Change your view _ Rilaki obieqtebis sxvadasxva saxiT Cveneba-warmodgenas
emsaxureba. Rilakis marjvena mxares moTavsebul isarze mausis dawkapunebis Semdeg

17
CamoiSleba qvemeniu Semdegi brZanebebiT (sur. 1-15):

sur. 1-15. Change your view qvemeniu

Extra Large Icons _ eqstra didi zomis piqtogramebi;

Large Icons _ didi zomis piqtogramebi;
Medium Icons _ saSualo zomis piqtogramebi;
Small Icons _ patara zomis piqtogramebi;
List _ siiseburi Cveneba, sadac piqtogramebi anbanis mixedviT lagdeba;
Details _ piqtogramebis Cveneba detaluri informaciiT igulisxmeba
failebisa da saqaRaldeebis CamonaTvalis gverdiT miwerili informacia
maTi tipis, zomis da Seqmnis TariRis Sesaxeb. Sesabamis svetis
dasaxelebasTan mausis dawkapuneba cvlis obieqtebis mimdevrobas;
Tiles _ piqtogramebis Cveneba matriculi saxiT;
Content _ obieqtebis Cveneba seqciebad.

1.7. muSaoba obieqtebTan

obieqtTa (folderebisa da failebis) gadatana an aslis miReba erTi

saqaRaldidan meoreSi, diskidan kompaqt-diskze an piriqiT, moniSvnis Semdeg or
etapad xorcieldeba. jer obieqti an misi asli buferul mexsierebaSi unda
gadavitanoT gadatanis an kopirebis operaciis Sesrulebis gziT, mxolod amis
Semdeg, buferuli mexsierebidan asli gadmovitanoT sasurvel saqaRaldeSi, diskze
da a.S. Casmis operaciis SesrulebiT. obieqtis asli buferul mexsierebaSi inaxeba,
vidre buferul mexsierebaSi ar moxdeba sxva axali obieqtis damaxsovreba
gadatanis an kopirebis operaciebis SesrulebiT.
obieqtis an obieqtebis jgufis gadatana an aslis miReba SesaZlebelia

18
ramdenime gziT.
buferTan samuSaod SesaZlebelia gamoviyenoT Organize instrumentis pirveli
sami brZaneba:
o Cut _ obieqtis an obieqtebis jgufis buferSi gadatana;
o Copy _ obieqtis an obieqtebis jgufis buferSi kopireba;
o Paste _ obieqtis an obieqtebis jgufis buferidan Casma.
Zalzed mosaxerxebelia am brZanebebis klaviaturis kombinaciaTa daxmarebiT
Sesruleba:
o Ctrl+X _ obieqtis an obieqtebis jgufis buferSi gadatana;
o Ctrl+C _ obieqtis an obieqtebis jgufis buferSi kopireba;
o Ctrl+V _ obieqtis an obieqtebis jgufis buferidan Casma.
es operaciebi SesaZlebelia CavataroT mausis daxmarebiTac, buferuli
mexsierebis gamoyenebis gareSe. amisaTvis, saWiroa, mausis maCvenebeli miviyvanoT
moniSnul obieqtTan da mausis marcxena Rilakidan xelis auReblad gadavitanoT is
saWiro saqaRaldeSi, diskze an sxva sasurvel adgilze. am dros Sesruldeba
gadatanis operacia, magram, Tu imave operacias SevasrulebT klaviaturis <Ctrl>
klaviSis gamoyenebiT, maSin Sesruldeba aslis miRebis operacia.


vinaidan buferi operatiuli mexsierebis nawilia, kompiuteris gamorTvasTan
erTad is sufTavdeba da Sesabamisad masSi Cawerili informacia ikargeba.

obieqtis sxvadasxva adgilas gadatana-gadagzavna SesaZlebelia menius File →

Send to brZanebiT. brZanebis gamonaTebuli siis an konteqsturi menius Send to
brZanebis kaskadSi SesaZlebelia SeirCes sasurveli varianti. magaliTad:
Compressed (zipped) Folder _ obieqtis aslis amave saqaRaldeSi Casma SekumSuli
saxiT;
Desktop (Create shortcut) _ obieqtis iarliyis Seqmna samuSao magidaze;
Documents _ obieqtTa gadagzavna saqaRaldeSi;
Fax recipient _ obieqtTa an obieqtis gagzavna faqsiT;
Mail recipient _ obieqtTa an obieqtis gagzavna eleqtronuli fostiT;
Floppy Disk Drive (A:) _ obieqtis gadatana an aslis miReba drekad (disketebi)
diskze;
DVD RW Drive (E:) _ obieqtis gadatana an aslis miReba kompaqt-diskze.

iarliyi inglisuri shortcut sityvaa da maCvenebels niSnavs. is miuTiTebs sxva
adgilze myof failze, romlis SigniT inaxeba ara programa, aramed am programaze
mimarTvis brZaneba. iarliyebi Cveulebrivi piqtogramebisagan gansxvavdeba qveda
marcxena kuTxeSi moTavsebuli patara Savi isris formiT. iarliyis zoma Zalian
mcirea, radgan mis qveS praqtikulad gamSvebi failis misamarTi imaleba. Aamitom
mizanSewolilia Desktop-ze ganTavsebuli iqnas iarliyebi da ara programis
piqtogramebi. iarliyze mausis orjeradi dawkapuneba aamuSavebs programas

obieqtis saxelis Secvla SesaZlebelia ramodenime xerxiT ganxorcieldes (sur.

1-16). magaliTad:
o Organize instrumentis Rename brZanebiT;
19
 o moniSnul obieqtze gaxsnili konteqsturi menius Rename brZanebiT;
o klaviaturis <F2> klaviSze daWeriT;
o moniSnuli obieqtis dasaxelebaze mausis marcxena Rilakze erTxel
dawkapunebiT, ris Semdegac obieqtis dasaxeleba gadava
redaqtirebis reJimSi.


gamonaTebuli fanjris brZanebebi gaaqtiurdeba mxolod mas Semdeg, rodesac
moiniSneba is obieqti an obieqtebi, romelzec Sesabamis operaciebs vasrulebT.

yoveli zemo CamoTvlili operaciis Sesrulebis Semdeg moniSnuli obieqtis

saxeli moTavsdeba ferad CarCoSi, amis Semdeg klaviaturis daxmarebiT avkrebT
obieqtis axal saxels da davamowmebT <Enter> klaviSiT an mauss fanjris nebismier
adgilze davawkapunebT.

sur. 1-16. Organize instrumentis

sxva brZanebebi

moniSnuli obieqtis an obieqtTa jgufis waSla aseve SesaZlebelia

ganxorcieldes ramodenime gziT:
o Organize instrumentis Delete rZanebiT;
o moniSnul obieqtze gaxsnili konteqsturi menius Delete brZanebiT;
o klaviaturis <Del> klaviSze daWeriT
yoveli zemo CamoTvlili operaciis ganxorcielebis Semdeg gaixsneba
dialoguri fanjara (sur. 1-17), romelic kidev erTxel gadaamowmebs
gadawyvetilebis siswores. Tu miRebuli gadawyvetileba ucvlelia, maSin mausi
daawkapuneT <Yes> Rilakze, winaaRmdeg SemTxvevaSi <No> Rilakze. obieqti waSlis
Semdeg gadainacvlebs Recycle Bin _ sanagve kalaTaSi, saidanac SesaZlebelia rogorc
misi waSla, kalaTis gasufTavebis mizniT, aseve misi aRdgena.
20
 sur. 1-17. Delete brZanebis Sesrulebis dros
gamonaTebuli dialoguri fanjara
im SemTxvevaSi, Tu zemoT aRweril waSlis romelime operacias SevasrulebT
<Shift+Delete> klaviSTa kombinaciis gamoyenebiT, maSin wasaSleli obieqti aRar
moTavsdeba sanagve kalaTaSi da is saerTod waiSleba kompiuteridan.
obieqtis waSla SeiZleba ganxorcieldes gadatanis operaciis gamoyenebis
gziTac mxolod im SemTxvevaSi, Tu am obieqtis gadatanas sanagve kalaTaSi
movaxdenT.
sanagve kalaTidan calkeuli obieqtis aRdgena SeiZleba ramodenime xerxiT:
gavxsnaT sanagve kalaTis fanjara (sur. 1-18) da movniSnoT aRsadgeni obieqti an
obieqtTa jgufi. gamoviyenoT CamoTvlil brZanebaTa Soris erT-erTi:

sur. 1-18. sanagve kalaTis File meniu

o menius File→ Restore brZaneba;

o konteqsturi menius Restore brZaneba;
o sanagve kalaTidan nebismier sxva saqaRldeSi gadatanis operacia.

sanagve kalaTaSi moTavsebuli gadayrili obieqtebi diskze garkveul adgils

ikaveben. drodadro maTi raodenobis gazrda xdeba, rac diskze Tavisufali sivrcis
SezRudvas iwvevs. amitom, periodulad saWiro xdeba misi dacla. sanagve kalaTidan
calkeuli obieqtis wasaSlelad SesaZlebelia obieqtTa waSlis zemoT aRwerili
nebismieri xerxis gamoyeneba. misi mTlianad gasufTaveba SesaZlebelia File→ Empty
Recycle Bin brZanebiT, konteqstur menius amave brZanebiT an programa Recycle Bin-is
gauxsnelad, misi piqtogramis konteqsturi meniudan.
momxmareblis mier Sesrulebuli bolo brZanebis gasauqmeblad gamoviyenoT

21
brZaneba Organize→Undo (sur. 1-16), misi sapirispiro moqmedeba aris brZaneba
Organize→Redo, anu is aRadgens gauqmebul moqmedebas. es brZanebebi SesaZlebelia
Sesruldes klaviaturis klaviSTa <Ctrl+Z> da <Ctrl+Y> kombinaciebiTac.
fanjaraSi yvela obieqtis mosaniSnad SevasruloT brZaneba Organize→Select All. am
operaciis Sesruleba klaviaturis <Ctrl+A> klaviSTa kombinaciis daxmarebiTac
SeiZleba.

sur. 1-19. Propeerties brZanebis General CanarTi

brZaneba Organize→Properties moniSnuli obieqtis tipis Sesabamisad, ekranze

gamoitans sxvadasxva CanarTian, sxvadasxva CvenebiT dialogur fanjaras (nax. 1-19). am
fanjris General CanarTi iZleva am obieqtis Sesaxeb srul informacias: gviCvenebs
mis Sesabamis piqtogramas, saxels, tips, adgilmdebareobas da zomas. აseve,
vRebulobT informacias obieqtis Seqmnis, bolo modifikaciis da bolo gamoZaxebis
TariRis Sesaxeb. amave fanjaraSi SesaZlebelia obieqtis atributebis Secvla.
Propertties fanjris ekranze gamotana aseve SesaZlebelia sasurvel obieqtis
moniSvniT da klaviaturis <Alt + Enter> klaviSTa kombinaciis akrefiT an obieqtis
konteqsturi meniudan.

22
 1.8. Windows-is interfeisis momarTva

Windows 7–is interfeisis upiratesoba misi Secvlisa da momarTvis

instrumentebis simravleSi mdgomareobs. momxmarebels saSualeba aqvs interfeisi,
samuSao magida da fanjrebi Tavisi survilisa da gemovnebis mixedviT momarTos.
kompiuteris yvela elementis, samuSao magidis fonis, damcavi fardis, fanjris
ferebis, fonuri musikis da sxva gaformebas gaerTianebuls raime Tematikis
mixedviT, Tema ewodeba. Windows 7–s mravali standartuli Tema gaaCnia maT sanaxavad
konteqsuri meniudan SevasruloT Personalize→Personalization brZaneba. gamonaTdeba
kategoriebad dayofili Temebis sia: My Themes _ momxmareblis mier Seqmnili Temebi;
Aero Themes _aero Temebi; Basic and High Contrast Themes _ ZiriTadi da kontrastuli
Temebi (sur. 1-20).

sur. 1-20. interfeisis Secvlisa da momarTvis fanjara

samuSao magidis fonis Sesacvlelad Personalization→Desktop Backkground→Choose

your desktop background brZanebebis Sesrulebis Semdeg amonaTebul fanjaraSi SearCieT
saWiro varianti da mausiT daawkapuneT masTan.

Picture Location→Browse-is daxmarebiT SegiZliaT sxva saqaRaldeSi moTavsebuli

suraTebidan sasurvelis amorCeva sur. 1-21).

23
 Nsur. 1-21. Browse RilakiT gaxsnili fanjara

arCeuli suraTis ekranze ganTavsebis tipi mieTiTeba Picture position velidan.

suraTis ganTavsebis variantebia:

o Fill _ SerCeul suraTiT ekranis dafarva. Tu suraTis zomebi

o ekranis zomebze metia, misi nawili ekrans gareT gava;
o Fit _ SerCeuli suraTiT ekranis nawilobrivi dafarva. Tu suraTis
zomebi ekranis zomebze naklebia, ekranis nawili carieli darCeba;
o Stretch _ SerCeuli suraTiT ekranis sruli dafarva. Tu suraTi
Zalzed pataraa, suraTi gaiWimeba da damaxinjdeba;
o Tile _ ekranis sruli dafarva SerCeuli suraTis ramdenime asliT
o Center _ SerCeuli suraTis ekranis centrSi ganTavseba. xolo mis
garSemo iqneba Cvens mier SerCeuli fonis feri.

sasurveeli SerCevebis Semdeg operacia daasruleT da Sesabamisad daafiqsireT

arCevani Save changes Rilakze daWeriT im SemTxvevaSi, Tu gaqvT survili periodulad
Seicvalos suraTebi, mogiwevT daawkapunoT mausi Rilakze Select all da mxolod amis
Semdeg SearCioT suraTebis cvlis dro Change picture every velSi. im SemTxvevaSi, Tu
gsurT gaqtiurebis moxsna, daaWireT mausi Clear all Rilakze.
ekranis damcavi farda, ekranis dasvenebis reJimi, anu Screen Saver kompiuteris
24
umoqmedobis SemTxvevaSi garkveuli periodis Semdeg gamoCndeba ekranze da imuSavebs
manam, sanam ar SevexebiT mauss an klaviaturis romelime klaviSs. damcavi fardis
SerCeva da misi parametrebis momarTva xdeba Personalization→Screen Saver→ Scrren Saver
Setting dialoguri fanjris daxmarebiT. Sccreen Saver CamonaTvalTa velSi SevarCioT
sasurveli varianti, romelic momentalurad aisaxeba mocemuli CanarTis zeda areSi
moTavsebul ekranis gamosaxulebaze (sur. 1-22).

Nsur. 1-22. dasvenebis reJimis momarTvis fanjara

Wait velSi unda movmarToT dro _ kompiuteris umoqmedobis SemTxvevaSi

ramdeni wuTis Semdeg Caqres ekrani da CairTos dasvenebis reJimi. yvela arsebul
damcav fardas aqvs sxvadasxva, misTvis damaxasiaTebeli parametrebi, romelTa
momarTva SesaZlebelia damcavi fardis arCevis Semdeg Settings Rilakis daxmarebiT.
miRebuli Sedegis naxva ki SegviZlia Preview Rilakze daWeriT.

25
 საკითხები თვითშემოწმებისათვის

1. My Computer-is gaxsna
1. axali saqaRaldis Seqmna
2. saqaRaldeSi sxva saqaRaldisa da sxvadasxva tipis (გრაფიკული, teqsturi
cxriluri) failebis Seqmna
3. saqaRaldis fanjaraSi yvela obieqtis (folderebisa da failebis) moniSvna
4. moniSnuli obieqtebis amoWra (gadatana mexsierebis buferSi)
5. buferSi Cawerili obieqtis Casma aqtiur saqaRaldeSi
6. moniSnuli obieqtebis waSla Recycle Bin-Si gadatanis gareSe
7. programaSi gaxsnili aqtiuri dokumentis daxurva
8. aqtiuri fanjris daxurva
9. moniSnuli obieqtis Properties gamotana ekranze
10. mTliani ekranis aslis miReba da gadatana mexsierebis buferSi
11. MS Windows –is parametrebis momarTva

ტესტი

1. რომელ წელს შეიქმნა თავსებადი პერსონალური კომპიუტერი (კომპიუტერების სტანდარტი)?

ა) 1900 ბ) 2001 გ) 1981 დ) 2008

2. რომელი კორპორაციის მიერ შეიქმნა თავსებადი პერსონალური კომპიუტერი (კომპიუტერების

სტანდარტი)?
ა) IBM ბ) INTEL გ) AMD დ) MICROSOFT

3. მოწყობილობა, რომელიც კომპიუტერში აწარმოებს არითმეტიკულ, ლოგიკურ და მართვის

ოპერაციებს
ა) ოპერატიული მეხსიერება ბ) ვიდეო პლატა გ) ვინჩესტერი დ) პროცესორი

4. მოწყობილობა, რომელიც განკუთვნილია იმ მონაცემების შესანახად, რომლებიც მონაწილეობენ

უშუალოდ ოპერაციის შესრულების პროცესში (დროებითი მეხსიერება)
ა) ვიდეო პლატა ბ) ოპერატიული მეხსიერება გ) ვინჩესტერი დ) პროცესორი

5. რა ეწოდება ზესწრაფ ოპერატიულ მეხსიერბას, რომლის დანიშნულებაა ძირითად მეხსიერებასა და

პროცესორს შორის სიჩქარეთა განსხვავების რეგულირება
ა) ქეშ მეხსიერება ბ) ოპერატიული მეხსიერება გ) ვინჩესტერი დ) პროცესორი

6. მოწყობილობა, რომლის დანიშნულებას ინფორმაციის მუდმივად შენახვა წარმოადგენს

ა) ვიდეო პლატა ბ) ოპერატიული მეხსიერება გ) ვინჩესტერი დ) პროცესორი

7. მოწყობილობა, რომელიც სიგნალებს აგზავნის მონოტორზე, რის შედეგადაც ვღებულობთ

გამოსახულებას ეკრანზე
ა) ვიდეო პლატა ბ) ოპერატიული მეხსიერება გ) ვინჩესტერი დ) პროცესორი

8. მოწყობილობა, რომელზეც განლაგებულია კომპიუტერის სხვა დანარჩენი ტექნიკური საშუალებები

ა) ვიდეო პლატა ბ) ოპერატიული მეხსიერება გ) დედა პლატა დ) პროცესორი

26
9. 1 ბაიტი არის:
ა) 5 სიმბოლო ბ) 1 სიმბოლო გ) 2 სიმბოლო დ) 10 სიმბოლო

10. რამდენი ბაიტია 1 კილობაიტში

ა) 1000 ბ) 12002 გ) 1024 დ) 2000

11. რამდენი ბაიტია 1 მეგაბაიტში

ა) 1000 ბ) 12002 გ) 1024 დ) 10242

12. რამდენი ბაიტია 1 გიგაბაიტში

ა) 10243 ბ) 10003 გ) 1304 დ) 2024

13. პროცესორის სიხშირის საზომი ერთეულია

ა) ბაიტი ბ) კმ/სთ გ) ჰერცი დ) კგ

14. ოპერატიული მეხსიერების საზომი ერთეულია

ა) ბაიტი ბ) კმ გ) ჰერცი დ) კგ

15. ვინჩესტერის მოცულობის საზომი ერთეულია

ა) ბაიტი ბ) კმ3 გ) ჰერცი დ) მ3

16. რამდენი მილიმეტრია 1 დიუმი

ა) 101 ბ) 27 გ) 15,5 დ) 25,4

17. პროგრამა, რომელიც საშუალებას გვაძლევს მოქმედებაში მოვიყვანოთ კომპიუტერული

მოწყობილობები და შევძლოთ კომპიუტერთან მუშაობა
ა) Microsoft Word ბ) Microsoft Windows
გ) Microsoft Excel დ) Microsoft PowerPoint

18. რა და რამდენი პარამეტრი გააჩნია საქაღალდეს

ა) ერთი - შექმნის თარიღი
ბ) ორი - შექმნის თარიღი და დრო
გ) სამი - სახელი, ზომა, შექმნის თარიღი და დრო
დ) ოთხი - ზომა, გაფართოება, შექმნის თარიღი და დრო

19. რა და რამდენი პარამეტრი გააჩნია ფაილს?

ა) ერთი - შექმნის თარიღი
ბ) ორი - შექმნის თარიღი და დრო
გ) სამი - ზომა, შექმნის თარიღი და დრო
დ) ოთხი - სახელი, ზომა, გაფართოება, შექმნის თარიღი და დრო

20. რა არის იარლიყი?

ა) იარლიყი არის პროგრამა
ბ) პიქტოგრამაზე მარცხენა კუთხეში მოთავსებულია პატარა შავი ფერის ისარი, რომლის ქვეშ
გამშვები ფაილის მისამართი იმალება.
გ) ირლიყი არის კომპიუტერი მოწყობილობა
დ) ყველა პასუხი სწორია

21. კლავიატურის ზედა რეგისტრში განლაგებული სიმბოლოების და დიდი ასოების ბეჭდვა ხდება
ა) Shift კლავიშით
ბ) Delete კლავიშით
გ) Num Look კლავიშით
დ) Caps Lock კლავიშით

27
22. ასომთავრული (დიდი) ასოების ბეჭდვა ხდება კლავიატურაზე
ა) Caps Lock კლავიშით
ბ) Num Lock კლავიშით
გ) Shift კლავიშით
დ) Backspace ( )კლავიშით

23. ეკრანის ან ეკრანზე გამოტანილი ნებისმიერი ფანჯრის ასლის ბუფერში გადატანა ხდება
კლავიატურაზე
ა) Print Screen კლავიშით
ბ) Num Lock კლავიშით
გ) Caps Lock კლავიშით
დ) Backspace ან  კლავიშით

24. კლავიატურის მარჯვენა ნაწილში მოთავსებული კლავიშების ციფრების რეჟიმზე გადართვა ხდება
ა) Num Lock კლავიშით
ბ) Tab კლავიშით
გ) Print Screen კლავიშით
დ) Backspace ( ) კლავიშით

25. გადაფურცვლა ერთი ეკრანით ზემოთ ხდება კლავიატურაზე

ა) Page UP კლავიშით
ბ) F1 კლავიშით
ბ) Page Down კლავიშით
დ) Tab კლავიშით

26. გადაფურცვლა ერთი ეკრანით ქვემოთ ხდება კლავიატურაზე

ა) Page Down კლავიშით
ბ) Page UP კლავიშით
გ) F1 კლავიშით
დ) Enter კლავიშით

27. პროგრამაში მუშაობის დროს დახმარების მიღება შესაძლებელია კლავიატურაზე

ა) F1 კლავიშით
ბ) Page UP კლავიშით
გ) Page Down კლავიშით
დ) Enter კლავიშით

28