ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Η επιστολή γράφτηκε πριν από το 367 π.Χ. προς τον Διονύσιο Α΄, τύραννο των Συρακουσών
ο οποίος ασχολούνταν και με τα γράμματα και ένιωθε ιδιαίτερη ευχαρίστηση να επαινούν
τα ποιήματά του. Ο ρήτορας, εκμεταλλευόμενος την δύναμη του Διονύσιου και τις καλές
του σχέσεις με την Αθήνα, τον συμβουλεύει να συντελέσει στη συμφιλίωση των Ελλήνων
και την ανάληψη πολέμου εναντίον των βαρβάρων (των Περσών).

Ἐπήρθην μὲν οὖν ἐπιστέλλειν σοι διὰ ταῦτα. Λέγειν δὲ μέλλω περὶ μεγάλων πραγμάτων καὶ
περὶ ὧν οὐδενὶ τῶν ζώντων ἀκοῦσαι μᾶλλον ἢ σοὶ προσήκει. Καὶ μὴ νόμιζέ με προθύμως
οὕτω σε παρακαλεῖν, ἵνα γένῃ συγγράμματος ἀκροατής· οὐ γὰρ οὔτ’ ἐγὼ τυγχάνω
φιλοτίμως διακείμενος πρὸς τὰς ἐπιδείξεις οὔτε σὺ λανθάνεις ἡμᾶς ἤδη πλήρης ὢν τῶν
τοιούτων. Πρὸς δὲ τούτοις κἀκεῖνο πᾶσι φανερόν, ὅτι τοῖς μὲν ἐπιδείξεως δεομένοις αἱ
πανηγύρεις ἁρμόττουσιν, ἐκεῖ γὰρ ἄν τις ἐν πλείστοις τὴν αὑτοῦ δύναμιν διασπείρειεν, τοῖς
δὲ διαπράξασθαί τι βουλομένοις πρὸς τοῦτον διαλεκτέον, ὅστις τάχιστα μέλλει τὰς πράξεις
ἐπιτελεῖν τὰς ὑπὸ τοῦ λόγου δηλωθείσας. Εἰ μὲν οὖν μιᾷ τινι τῶν πόλεων εἰσηγούμην, πρὸς
τοὺς ἐκείνης προεστῶτας τοὺς λόγους ἂν ἐποιούμην· ἐπειδὴ δ’ ὑπὲρ τῆς τῶν Ἑλλήνων
σωτηρίας παρεσκεύασμαι συμβουλεύειν, πρὸς τίν’ ἂν δικαιότερον διαλεχθείην ἢ πρὸς τὸν
πρωτεύοντα τοῦ γένους καὶ μεγίστην ἔχοντα δύναμιν; Ἰσοκράτους Ἐπιστολαί, Ι, Διονυσίῳ,

ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ ἐπαίρω = παρακινώ

διάκειμαι φιλοτίμως = επιδιώκω τις τιμές

ἡ ἐπίδειξις = ο επιδεικτικός λόγος

λανθάνω = μου διαφεύγει την προσοχή

διαπράττομαι = κατορθώνω

οἱ προεστῶτες = οι ηγέτες

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

Γ1. Να μεταφράσετε το παρακάτω απόσπασμα από το κείμενο που σας δίνεται: «Λέγειν δὲ
μέλλω περὶ μεγάλων πραγμάτων … πλήρης ὢν τῶν τοιούτων». (Mονάδες: 10)

Γ2. Σύμφωνα με τα δεδομένα του κειμένου να προσδιορίσετε ποιος είναι ο σκοπός των
επιδεικτικών λόγων, σε ποιο ακροατήριο πρέπει να απευθύνεται ο ρήτορας για να τον
πετύχει, και σε τι διαφοροποιείται σε σχέση με τα παραπάνω η επιστολή του Ισοκράτη προς
τον Διονύσιο. (Mονάδες: 10)

Γ3. Για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου να γράψετε τον τύπο που σας
ζητείται:

πραγμάτων: τον ίδιο τύπο στον άλλο αριθμό

ἀκροατής: την κλητική ενικού αριθμού

παρακαλειν γ πληθ παρατατικου μεσης φωνης

τὰς ἐπιδείξεις: τη δοτική πληθυντικού αριθμού

διαπραξασθαι τα υπολοιπα απαρεμφατα στην ιδια φωνή

επιτελειν γ πληθ προστ ενεστωτα

λέγειν: το β΄ ενικό πρόσωπο προστακτικής αορίστου

β΄ τυγχάνω: το α΄ πληθυντικό πρόσωπο ευκτικής αορίστου β΄

βουλομένοις: το β΄ ενικό πρόσωπο οριστικής του ίδιου χρόνου

διαλεχθείην: το γ΄ ενικό πρόσωπο προστακτικής του ίδιου χρόνου και της ίδιας διάθεσης
(Μονάδες: 10)

Γ4.α. Να χαρακτηρίσετε συντακτικά τους παρακάτω όρους και να αναφέρετε τον όρο που
προσδιορίζουν: περὶ πραγμάτων, ἀκροατής, διακείμενος, αἱ πανηγύρεις, τοὺς λόγους, τῶν
Ἑλλήνων. (Μονάδες: 6)

Γ4.β. Να βρείτε το υποκείμενο των απαρεμφάτων παρακαλεῖν και ἐπιτελεῖν και να

προσδιορίσετε σε κάθε περίπτωση αν υπάρχει ταυτοπροσωπία ή ετεροπροσωπία.
(Μονάδες: 4)

ΤΥΧΗ ΑΓΑΘΗ !!!

ΖΟΥΡΙΔΑΚΗ ΧΡΥΣΑ