Professional Documents
Culture Documents
การวิเคราะห์และออกแบบโครงสร้างอาคาร 1 ชั้นด้วยโปรแกรม ETABS
การวิเคราะห์และออกแบบโครงสร้างอาคาร 1 ชั้นด้วยโปรแกรม ETABS
ั้
อาคารคอนกรีตเสริมเหล็ก 1 ชน
ด้วยโปรแกรม ETABS
Step by Step
โดย นายวิเศษ ฝากาทอง
เนื้อหา
1. การจัดเตรียมอาคาร
2. การกาหนดสภาพแวดล้อมการใช้งานของโปรแกรม
3. การกาหนดวัสดุ
3.1 คอนกรีต
3.2 เหล็กเสริมคอนกรีต SD40 (เหล็กข้ออ้อย)
3.3 เหล็กเสริมคอนกรีต SD24 (เหล็กกลม)
3.4 เหล็กรูปพรรณ
4. การกาหนดหน้าตัดองค์อาคาร
4.1 พื้น คสล. ชนิดหล่อในที่หนา 10 cm
4.2 หน้าตัดคาน คสล.
4.3 หน้าตัดเสา คสล.
4.4 หน้าตัดเหล็กรูปพรรณ
5. การ Model อาคาร
5.1 ขั้นตอนการเตรียมการขึ้น Model
5.2 เขียน Model โครงสร้างชั้น1
5.2.1 Model เสาชั้น 1 (ตอม่อ)
5.2.2 กาหนดจุดรองรับฐานรากเสาชั้น 1 (ตอม่อ)
5.2.3 Model คานชั้น 1
5.2.4 Model พื้นชั้น 1
5.3 เขียน Model โครงสร้างชั้นคานหลังคา
5.3.1 Model เสาชั้นคานหลังคา
5.3.2 Model คานชั้นคานหลังคา
5.4 เขียน Model โครงสร้างหลังคา
6. การใส่ Load และการกาหนด Load Combination
6.1 กาหนด Load Pattern
6.2 กาหนด Load Combinations
6.2.1 Load Combinations โครงสร้าง คสล.
6.2.2 Load Combinations โครงสร้างเหล็ก
6.2.3 การกาหนด Load Combinations ในโปรแกรม
6.3 การใส่ Load ใน Model
6.3.1 ใส่ Load พื้นชั้น 1
6.3.2 ใส่ Load ผนังชั้น 1
6.3.3 ใส่ Load หลังคา
6.4 การเตรียม Load Combinations เพื่อการออกแบบ
6.4.1 ใส่ Load Combinations สาหรับการออกแบบโครงสร้าง คสล.
6.4.2 ใส่ Load Combinations สาหรับการออกแบบโครงสร้างเหล็ก
7. การวิเคราะห์โครงสร้าง
7.1 Check Model
7.2 วิเคราะห์โครงสร้าง
7.3 ดูผลวิเคราะห์โครงสร้าง
7.3.1 ดูผล Reaction
7.3.2 ดูผลแรงลัพธ์ในคาน
7.3.3 ดูผลแรงลัพธ์ในเสา
7.3.4 ดูผลแรงลัพธ์ในโครงสร้างเหล็ก
8. การออกแบบโครงสร้าง
8.1 การออกแบบโครงสร้าง คสล.
8.2 การออกแบบโครงสร้างเหล็ก
8.3 การดูผลการออกแบบโครงสร้าง คสล.
8.4 การดูผลการออกแบบโครงสร้างเหล็ก
*****
1. การจัดเตรียมอาคาร
อาคารสาหรับวิเคราะห์และออกแบบ ในเอกสารนี้เลือกแบบสถาปัตยกรรมของอาคารห้องน้าสาธารณะ ขนาด 70 ตร.ม.
ลักษณะอาคาร เป็นอาคารคอนกรีตเสริมเหล็ก 1 ชั้น ใช้ฐานรากเสาเข็ม หลังคาเป็นโครงสร้างเหล็ก โดยมุงหลังคาด้วย
Metal Sheet
พิจารณาข้อมูลเพื่อการออกแบบ เช่น ระดับชั้น, ความสูง, ระยะ Gridline, ชนิดวัสดุ ฯลฯ
สรุป
- ระดับอ้างอิงการออกแบบ พื้นชั้น1 +0.10 ม., คานหลังคา +3.10 ม., จุดสูงสุดโครงหลังคา +4.60 ม.
- คอนกรีตใช้ f’c = 240 ksc
- เหล็กเสริมคอนกรีตใช้ fy = 4,000 ksc
- เหล็กรูปพรรณใช้ fy = 2,400 ksc
- ผนังอิฐมอญก่อครึ่งแผ่นหนัก 180 กก./ตร.ม.
- หน่วยน้าหนักคอนกรีตกับเหล็กรูปพรรณใช้ค่าตามที่โปรแกรมกาหนด
- ไม่ใช้แปเป็นโครงสร้างใน Model และรวมหน่วยน้าหนักไปกับวัสดุมุงหลังคา Metal Sheet = 15 กก./
ตร.ม.
*****
2. การกาหนดสภาพแวดล้อมการใช้งานของโปรแกรม
เมื่อเปิดโปรแกรมขึ้นมาจะพบกับหน้าจอตั้งต้น เลือก New Model
จะมีหน้าต่าง New Model Quick Templates ให้เลือกที่กรอบ Add Structural Objects เป็น Blank เพื่อกาหนดค่า
ทุกอย่างด้วยตัวเอง กรอกค่าเริ่มแรกในส่วนของ Grid Dimensions (Plan) กับ Story Dimensions ตามกรอบสีแดง
กาหนดระยะขอบเขตต่างๆ ของ Grid Line ใน Model เลือก Custom Grid Spacing แล้วกดปุม่ Edit Grid Data…
ตามกรอบสีแดง
กรอกค่าระยะ Grid Line ที่ต้องการ โดยเลือก Display Grid Data as Spacing และปรับขนาดวงกลมชื่อ Grid Line
ตามกรอบสีแดง เสร็จแล้วกดปุ่ม OK
กาหนดความสูง Story ของ Model เลือก Custom Story Data แล้วกดปุ่ม Edit Story Data… ตามกรอบสีแดง
กรอกค่าความสูงของแต่ละชั้น เสร็จแล้วกดปุ่ม OK
จะมีหน้าต่าง Set View Options ให้ยกเลิกการเลือกที่รายการ Dimension Lines กับ Horizon ตามกรอบสีแดง
หน้าจอโปรแกรมดูสะอาดตาพร้อมใช้งานในขัน้ ตอนต่อไป ก่อนจะใช้งานต่อ ให้ Save ชื่อ File ไว้ตามต้องการ
3. การการกาหนดวัสดุ
3.1 คอนกรีต
กาหนดคุณสมบัติวัสดุ ไปที่เมนู Define เลือก Material Properties…
ที่หน้าต่าง Add New Material Property เลือก Region เป็น User และเลือก Material Type เป็น Concrete
จะมีหน้าต่าง Material Property Data ตั้งชื่อ Material Material Name เป็น Concrete แล้วไปกาหนดค่าเพิ่มเติม
โดยกดปุม่ Modify/Show Material Property Design Data…
ตั้งชื่อ Material Material Name เป็น SD40 (เหล็กข้ออ้อย) แล้วไปกาหนดค่าเพิ่มเติม โดยกดปุ่ม Modify/Show
Material Property Design Data…
ที่หน้าต่าง Material Property Data ตั้งชื่อ Material Material Name เป็น Steel แล้วไปกาหนดค่าเพิ่มเติม โดยกด
ปุ่ม Modify/Show Material Property Design Data…
กดปุ่ม OK ทั้งหมดจนสิ้นสุดคาสัง่ แล้ว Save File ไว้ (ควร Save File งานไว้เป็นระยะๆ)
4. การกาหนดหน้าตัดองค์อาคาร
4.1 พื้น คสล.
พื้น คสล. เป็นชนิดหล่อในที่หนา 10 cmจากเมนู Define เลือก Section Properties และเลือก Slab Section… ที่
หน้าต่าง Slab Properties เลือก Slab1 และกดปุ่ม Modify/Show Property…
เข้ามาแก้ไขรายละเอียดพื้น ในส่วน General Data ตั้งชื่อเป็น Slab10cm วัสดุกาหนดที่ Slab Material เป็น
Concrete ชนิดของพื้น Modeling Type เป็น Membrane เพราะไม่ต้องการให้ Stiffness ของพื้นมีผลต่อการ
วิเคราะห์โครงสร้าง ในส่วน Property Data กาหนด Type เป็น Slab ระบุความหนาพื้น 10 cm
กดปุ่ม OK ทั้งหมดจนสิ้นสุดคาสัง่
จากนัน้ กาหนดหน้าตัดคานที่เหลือตามวิธีที่ผ่านมา
แก้ไขข้อมูลเฉพาะจานวนเหล็กเสริม
เสร็จกดปุ่ม OK จะกลับมาที่หน้าต่าง Frame Section Property Data อีกครั้ง สังเกตุหน้าตัดเสาจะแสดงผล 8-DB12
อย่างถูกต้อง
กดปุ่ม OK ทั้งหมดจนสิ้นสุดคาสัง่
4.4 หน้าตัดเหล็กรูปพรรณ
โดยเตรียมไว้คือ เหล็กกล่อง 100x50x3.2mm และ เหล็กกล่อง 100x100x3.2mm
จากเมนู Define เลือก Section Properties และเลือก Frame Section…
จะเข้ามาที่หน้าต่าง Frame Properties เลือก Section ต้นแบบที่โปรแกรมให้มาคือ SteelBm แล้วกดปุ่ม Add Copy
of Property…
เข้ามากาหนดรายละเอียดในหน้าต่าง Frame Section Property Data
ในส่วน General Data ตั้งชื่อใหม่เป็น TUBE-100X50X3.2mm ที่ Material เลือก Steel
ในส่วน Shape เลือก Section Shape เป็น Steel Tube
ในส่วนของ Section Dimensions กาหนดรายละเอียด
โครงสร้างชั้นคานหลังคา
โครงสร้างหลังคา
5.2 เขียน Model โครงสร้างชั้น1
กดปุ่ม ไอคอน มุมมอง Plan จะมีหน้าต่าง Select Plan View เลือก Story1 กดปุ่ม OK หน้าจอจะแสดงผลแปลน
Story1
เขียนเส้นคานจากจุดตัดถึงจุดตัดจนครบทุกตาแหน่งตามรูป (ควรเขียนเส้นคานจากซ้ายไปขวาและจากล่างขึ้น
บน เพื่อความสะดวกในการใช้งานคาสั่งอื่นๆ ต่อไป)
ต่อไปเขียนคาน B20x50cm จนครบทุกตาแหน่งตามรูป
ทีห่ น้าต่าง Replicate ใส่ค่า dy เป็น -1.6 เพื่อ Copy คานมาด้านล่างเป็นระยะ 1.60 m แล้วกดปุ่ม OK
คาน B20x50cm จะถูก Copy มาที่ระยะที่ต้องการ ตามกรอบสีเขียว
เลือก คานที่ Copy มาแล้วเปลี่ยนชื่อ โดยไปที่เมนู Assign เลือก Frame แล้วเลือก Section Property…
ทีเ่ มนู Edit เลือก Edit Frames แล้วเลือก Divide Frames… ตามกรอบสีแดง จะมีหน้าต่าง Divide
Selected Frames ขึ้นมา เลือก Break at Intersections with Selected Frames and Joints แล้วกดปุ่ม OK
ทาการแบ่งคาน ที่หน้าต่าง Divide Selected Frames เลือก Option ตัวแรกเป็น Divide into 3 Frame
Objects ตามกรอบสีแดง แล้วกดปุ่ม OK
คานที่เลือกไว้จะทาการแบ่งเป็น 3 ส่วนเท่ากันตามรูป
ต่อไปเขียนคาน B15x30cm ในจุดแบ่งคานที่ทาไว้ในขั้นตอนที่ผ่านมา
กดปุ่ม ไอคอน Quick Draw Columns (Plan, 3D) จะมีหน้าต่าง Properties of Object ที่มุมล่างซ้ายแสดงขึ้นมา
เลือก Property เป็น TUBE-100x100x3.2mm
เขียนเสาเหล็กตามตาแหน่งในกรอบสีเขียว
Copy เสาเหล็ก Line B ไปทิศ Y เป็นระยะ -1.10 m กับ -2.10 m และ Copy เสาเหล็ก Line C ไปทิศ Y เป็นระยะ
1.10 m จะได้เสาเหล็กเพิ่มเข้ามาตามกรอบสีเขียว
กาหนดให้แสดงผล Points กดไอคอน Set Display Options หน้าต่าง Set View Options ให้ ยกเลิกการ Check ถูก
ข้อ Invisible ของ Joint Objects ออกตามกรอบสีแดง (ถ้าไม่ต้องการแสดงให้ Check ถูก)
เปิดมุมมอง 3 มิติเพื่อตรวจสอบว่าโครงสร้างเหล็กทั้งหมดอยู่ในตาแหน่งที่ถูกต้องแล้ว
เขียนคานเหล็ก TUBE-100x50x3.2mm เชื่อมปลายจันทันในส่วนที่ยื่นออกมาด้านหน้า 2.10 m
พิมพ์ชื่อในช่อง Load ว่า SDL กาหนด Type เป็น Dead และ Self Weight Multiplier เป็น 0 แล้วกดปุ่ม Add New
Load และจะเห็นว่า Load ชื่อ SDL จะเข้ามาอยู่ใน List เสร็จแล้วกดปุ่ม OK
เมื่อมีหน้าต่าง Load Combination Data ขึ้นมา ตั้งชื่อ Load Combination Name ว่า ServiceLoad
และข้อมูลต่างๆ ตามกรอบสีแดง
เรียบร้อยแล้วกดปุ่ม OK จะกลับมาที่หน้าต่าง Load Combinations สังเกตุดูว่าจะปรากฏชื่อ ServiceLoad
ใน List แล้ว
จะมีหน้าต่าง Shell Load Assignment - Uniform แสดงขึ้นมา ตรง Load Pattern Name เลือก Live
แล้วใส่ข้อมูลต่างๆ ของ Live Load ตามกรอบสีแดง
กดปุ่ม OK แล้วปิดการแสดงผลของหน้าตัดออกก่อนตามรูป
ใส่ Super Dead Load 100 กก./ตร.ม. ในหน้าต่าง Shell Load Assignment - Uniform ตรง Load
Pattern Name เลือก SDL แล้วใส่ข้อมูลต่างๆ ของ Super Dead Load ตามกรอบสีแดง
กดปุ่ม OK พื้นจะแสดงผล Super Dead Load 100 กก./ตร.ม.
เมื่อหน้าต่าง แสดงขึ้นมาใส่ข้อมูลตามกรอบสีแดง
สาหรับ Tab Deflection ให้เลือก ServiceLoad จากช่อง List of Combinations ด้านซ้าย แล้วกดเลือกให้
มาอยู่ช่อง Design Conbinations ด้านขวา เมื่อเสร็จเรียบร้อยแล้วกดปุ่ม OK
7. การวิเคราะห์โครงสร้าง
7.1 Check Model
ต้องตรวจสอบ Model ให้เรียบร้อยก่อนวิเคราะห์โครงสร้าง หากมีข้อผิดผลาดต้องทาการแก้ไขจนไม่มีข้อผิดผลาด
7.2 วิเคราะห์โครงสร้าง
ไปที่เมนู Analyze เลือก Run หรือกดที่ไอคอนตามกรอบสีแดง
หน้าจอจะแสดงผลเฉพาะเสาที่เลือกไว้
ไปที่เมนู Display เลือก Force/Stress Diagrams และเลือก Frame/Pier/Spandrel/Link Forces…
ทาการปิด Grid Line จากนัน้ ไปที่เมนู View เลือก Show Selection Only หน้าจอจะแสดงผลเฉพาะ
โครงสร้างเหล็ก
แล้วไปที่เมนู Display เลือก Force/Stress Diagrams และเลือก Frame/Pier/Spandrel/Link Forces…
ไปที่เมนู Design เลือก Concrete Frame Design และเลือก Start Design/Check หรือกดทีไ่ อคอน Concrete
Frame Design และเลือก Start Design/Check ก็ได้เช่นกัน
โปรแกรมจะแสดงผลการออกแบบ
8.2 การออกแบบโครงสร้างเหล็ก
ไปที่เมนู Design เลือก Steel Frame Design และเลือก Start Design/Check หรือกดที่ไอคอน Steel Frame
Design และเลือก Start Design/Check โปรแกรมจะแสดงผลการออกแบบ
จะเห็นว่าจันทันเหล็กที่ออกแบบไม่ผ่านต้องทาการแก้ไข ให้กดที่ไอคอน Lock/Unlock Model รูปกุญแจ แล้วกดปุ่ม OK
โปรแกรมจะสามารถแก้ไข Model ได้
ทาการวิเคราะห์และออกแบบโครงสร้างเหล็กอีกครั้ง โครงสร้างเหล็กทั้งหมดออกแบบผ่านตามรูป
8.3 การดูผลการออกแบบโครงสร้าง คสล.
เลือกแสดงมุมมองที่แปลน Story1 และให้แสดงหน่วยของหน้าตัดเหล็กเสริมเป็น ตร.ซม. ไปที่มุมล่างขวา กดที่ปุ่ม
Units… เลือก Show Units Form…เพื่อตั้งค่าหน่วย
จะมีรายงานการคานวณอย่างละเอียดให้ดู
ถ้าต้องการดูผลออกแบบอื่นๆ ไปที่เมนู Design เลือก Concrete Frame Design และเลือก Display Design Info…
หรืออาจจะเลือกจากไอคอน Concrete Frame Design และเลือก Display Design Info… ก็ได้เช่นกัน
จะมีหน้าต่างให้เลือกการแสดงผลโดยค่าเริ่มแรกจะแสดงค่า Longitudinal Reinforcing (แสดงผลเหมือนในรูปที่ผ่าน
มา) เมื่อกดเข้าไปโปรแกรมจะแสดงผลที่มีตัวเลือกอื่นๆ ตามที่ต้องการ ทั้งนี้ก็ขึ้นอยู่กบั ชนิดของโครงสร้างด้วย ลองเลือก
รายการ Shear Reinforcing เพื่อดูรายละเอียดการออกแบบเหล็กปลอกคาน
โปรแกรมก็จะแสดงผลเหล็กปลอกคาน
โปรแกรมจะแสดงรายงานการคานวณอย่างละเอียดให้ดู
ถ้าต้องการดูผลออกแบบของเสาแบบอื่นๆ ไปที่เมนู Design เลือก Concrete Frame Design และเลือก Display
Design Info… หรืออาจจะเลือกจากไอคอน Concrete Frame Design และเลือก Display Design Info… ก็ได้
เช่นเดียวกันกับคานที่ผ่านมา
8.4 การดูผลการออกแบบโครงสร้างเหล็ก
เลือกให้แสดงผลเฉพาะโครงสร้างเหล็ก และเมื่อโปรแกรมออกแบบโครงสร้างเหล็กแล้วเสร็จจะแสดงผลดังรูป ลองคลิก
ขวาเลือกคานในตาแหน่งกรอบสีเขียว
โปรแกรมจะแสดงรายงานการคานวณอย่างละเอียดให้ดู
ถ้าต้องการดูค่า Deflection ในช่วงต่างๆ ให้เลือกที่ Deflection ถ้าต้องการดูรายงานให้กดที่ปุ่ม Details
โปรแกรมจะแสดงรายงานการคานวณอย่างละเอียดให้ดู
เมื่อต้องการดูผลการออกแบบเสา ลองคลิกขวาที่เสาในตาแหน่งกรอบสีเขียว
โปรแกรมจะแสดงรายงานการคานวณเสาอย่างละเอียดให้ดู