เทคนิคการก่อสร้างอาคารสูงพิเศษ

Engineering Techniques for Skyscrapers

ดร.ปิยวัชร ชัยเสรี
อุปนายกสมาคมอาคารชุดไทย
ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร บจก.อรุณ ชัยเสรี คอนซัลติ้ง เอนจิเนียร์ส

ในช่วงสองทศวรรษทีผ่ า่ นมา มีการสร้างอาคารสูง

พิเศษเป็นจำานวนมาก โดยเหตุผลหลักก็นา่ จะเป็นไปเพือ่
การแข่งขัน แสดงความเป็นหนึง่ เพราะผูท้ จี่ ะสร้างได้จะ
ต้องมีทงั้ เงินทุนและเทคโนโลยีอย่างสูง เราจะเห็นว่าเมือ่
กว่าหนึ่งร้อยปีก่อน ฝรั่งเศสก็ได้ลงทุนสร้างหอไอเฟิล
ซึง่ เป็นอาคารทีส่ งู ทีส่ ดุ ในโลกในยุคนัน้ เพือ่ แสดงศักยภาพ
ทางด้านเทคโนโลยี ของตนในงานแสดงสินค้าโลก (World
Fair) แต่หลังจากสงครามโลกครั้งที่สอง ศูนย์กลางของ
ความเจริญทั้งทางเทคโนโลยี และการเงินของโลกก็ย้าย
ไปอยูท่ สี่ หรัฐอเมริกา อาคารเอ็มไพร์สเตท (Empire State
Building) ก็ได้ถกู สร้างขึน้ โดยเป็นอาคารโครงสร้างเหล็ก
ทีม่ คี วามสูงรวมถึงยอดเสาทัง้ สิน้ 381 เมตร และครองแชมป์
ตึกทีส่ งู ทีส่ ดุ ในโลกมานานกว่า 40 ปี จนกระทัง่ อาคารแฝด
เวิลด์ เทรด เซ็นเตอร์ แซงขึ้นมาได้ ซึ่งในอีกไม่กี่เดือน
ถัดมาอาคาร Sears ที่นครชิคาโกก็ขึ้นมายืนเป็นที่หนึ่ง
ด้วยความสูง 442 เมตร เป็นเวลานานกว่า 25 ปี

37

018-053.indd 37 3/19/11 1:16 PM

 เมื่อเศรษฐกิจในเอเชียดีขึ้น ชาติต่างๆ ก็พยายาม นั้นๆ รับน้ำาหนักของอาคารทั้งหมดไม่ได้ อาคารก็ย่อมจะ
ที่ จ ะสร้ า งอาคารที่ สู ง ที่ สุ ด เพื่ อ แสดงความเพี ย บพร้ อ ม สร้างไม่ได้ นี่คือสาเหตุที่อาคารสูงพิเศษส่วนมากในโลก
ทางด้านเทคโนโลยี และความแข็งแกร่งทางด้านการเงิน มักจะสร้างด้วยโครงเหล็ก ซึ่งมีมวลน้อยกว่าอาคารคอนกรีต
โดยเริ่มจากอาคาร Petronas ของมาเลเซีย และตามมา
ด้วย Taipei 101 และ Burj Kalifa ที่ดูไบ นอกจากนั้นยังมี โครงสร้างรับแรงด้านข้าง
อาคารสูงพิเศษอีกมากมายในเมืองต่างๆ ทั่วเอเชีย
อาคารสูงพิเศษจะต้องออกแบบให้รับแรงด้านข้าง
เทคโนโลยีการก่อสร้างอาคารสูงพิเศษ ได้อย่างดี ซึ่งแรงด้านข้างที่กระทำาต่ออาคารก็คือ แรงลม
และแรงแผ่นดินไหว สำาหรับหอไอเฟิล ซึ่งเคยเป็นโครงสร้าง
การที่ ใ ครผู้ ใ ดผู้ ห นึ่ ง จะสร้ า งอาคารสู ง พิ เ ศษนั้ น ที่สูงที่สุดในโลกเมื่อราว 170 ปีที่แล้วนั้น วิศวกรได้ออกแบบ
จะต้ อ งมี เ ทคโนโลยี ใ นการก่ อ สร้ า งที่ สู ง เพราะอุ ป กรณ์ โครงสร้างไปตามแนวโมเมนต์ (Moment Diagram) ทำาให้ได้
และเครื่องจักรเครื่องมือที่ใช้จะไม่เหมือนกับการก่อสร้าง โครงสร้างที่เบาและประหยัดที่สุด ซึ่งรูปร่างนี้ก็เป็นรูปร่าง
ทั่วไปนัก รวมถึงลักษณะของโครงสร้าง และงานระบบต่างๆ เดียวกันกับพระปรางค์ วัดอรุณราชวราราม ซึ่งเคยเป็น
ภายในอาคารด้วย โครงสร้างทีส่ งู ทีส่ ดุ ในประเทศไทยเมือ่ ราว 170 ปี ก่อนเช่นกัน
ทางด้านวิศวกรรมโครงสร้าง สิ่งที่มีผลกระทบต่อ ข้อจำากัดของโครงสร้างประเภทนี้ คือจะต้องมีฐาน
ลักษณะอาคารก็คอื น้ำาหนักขององค์อาคาร และแรงด้านข้าง ที่กว้างใหญ่ ซึ่งจะกินพื้นที่ที่ดินมาก ดังนั้นในยุคต่อมาเมื่อ
ที่กระทำาต่ออาคาร มีการสร้างอาคารสูงพิเศษในเขตเมือง ที่มีพื้นที่ก่อสร้าง
จำากัด โครงสร้างลักษณะอื่นจึงได้ถูกพัฒนาขึ้นมา เพื่อให้ได้
น้ำาหนักของอาคารเป็นตัวที่จะกำาหนดว่า อาคารนั้น
โครงสร้างที่สูงชะลูดในพื้นที่ที่จำากัด
จะสามารถสร้างได้บนพื้นดินตำาแหน่งนั้นๆ หรือไม่ ทั้งนี้
เพราะฐานรากอาคารย่อมต้องวางอยู่บนพื้นดิน ถ้าชั้นดิน
ระบบโครงข้อแข็ง (Framed Structure)
เมื่ อ เทคโนโลยี ท างด้ า นวิ ศ วกรรมพั ฒ นาขึ้ น จน
สามารถก่อสร้างโครงข้อแข็ง (Framed Structure) ได้
อาคารต่างๆ ที่มีความสูงมากขึ้นก็ถูกพัฒนาขึ้นมาด้วย
เหตุที่โครงข้อแข็งสามารถกระจายแรงในรูปต่างๆ ไปได้ทั่ว
ทั้งโครงอาคาร ทำาให้ทุกองค์อาคารช่วยกันรับแรงที่มาจาก
ด้านข้างเหล่านั้นไปได้
โครงสร้างระบบโครงข้อแข็งสามารถเป็นได้ทั้ง
คอนกรีตเสริมเหล็กหรือโครงสร้างเหล็ก ซึง่ จะทำาให้สามารถ
สร้างอาคารได้ถึงประมาณ 50 เมตร เราสามารถพบเห็น
โครงข้อแข็งได้ทั่วไปในประเทศไทย โดยจะสังเกตเห็นว่า
โครงสร้างนั้นประกอบด้วย เสาและคานที่มีขนาดทัดเทียม
กันโดยที่เสาและคานหลักจะยึดกันอย่างแข็งแรง

38

038-043.indd 38 3/21/11 9:05 PM

 แต่เราจะมองจากภายนอกไม่เห็น เพราะโครงเหล่านัน้ ถูกปิด
ระบบผนังรับแรงเฉือน (Shear Wall) โดยผนังภายนอกแต่สำาหรับอาคารที่มีการนำาโครงยึดทะแยง
สำาหรับอาคารที่มีความสูงมากขึ้น แรงด้านข้างที่ นีม้ าอยูภ่ ายนอกให้เห็นอย่างสวยงาม เช่น อาคาร JohnHancock
กระทำาก็ย่อมมีมากขึ้นด้วย โครงสร้างระบบโครงข้อแข็ง ที่ชิคาโก หรือ อาคาร Sumitomo ที่ชินจูกุ โตเกียว ส่วน
ไม่สามารถรับแรงด้านข้างได้เพียงพอ เราจึงจำาเป็นต้องมี อาคารที่โดดเด่น ทีน่ าำ โครงทรัสส์มาเป็นโครงสร้างรับแรงด้าน
ระบบโครงสร้างที่มีค่า Moment of Inertia มากกว่าเสาปกติ ข้าง และรับน้ำาหนักด้วยเห็นจะได้แก่อาคาร Bank of China
ทั่วไป ถ้าพูดง่ายๆ ก็คือ เป็นโครงสร้างที่มีความลึกต่อเนื่อง ที่ฮ่องกง ที่ออกแบบโดยสถาปนิก I.M. Pei
มากขึ้น ซึ่งโดยทั่วไปก็คือ ผนังคอนกรีตเสริมเหล็กต่างๆ
เช่น ผนังลิฟต์ หรือผนังบันไดหนีไฟ เป็นต้น สิ่งสำาคัญก็คือ
ผนังรับแรงเฉือน (Shear Wall) เหล่านี้จะต้องถูกยึดโยง
กับองค์อาคารโดยรอบของอาคารนั้นๆ เพื่อเป็นการถ่ายแรง
เข้ า มา ถ้ า ผนั ง รั บ แรงเฉื อ นถู ก ยึ ด โยงด้ ว ยเสาและคาน
ที่เป็นโครงข้อแข็ง ทั้งผนังรับแรงเฉือนและโครงข้อแข็งก็
จะช่วยกันรับแรงด้านข้าง แต่ถ้าเป็นโครงสร้างแบบพื้น
ไร้คาน โครงสร้างหลักทีร่ บั แรงด้านข้างก็คอื ผนังรับแรงเฉือน
โดยแผ่นพืน้ ทีค่ อ่ นข้างจะบางนัน้ จะเป็นเพียงตัวถ่ายแรงด้าน
ข้างจากภายนอกเข้ามาสู่ผนังรับแรงเฉือน
ขอให้ทำาความเข้าใจให้ดีว่า ไม่ใช่ว่าผนังคอนกรีต ระบบโครงท่อข้อแข็ง (Tubed Frame)
หรื อ ผนั ง ลิ ฟ ต์ ทุ ก ผนั ง เป็ น ผนั ง รั บ แรงเฉื อ นหรื อ ถ้ า ผนั ง
เหล่ า นั้ น ไม่ ไ ด้ ถู ก ออกแบบให้ รั บ แรงด้ า นข้ า ง เช่ น เช่นเดียวกับสิง่ ต่างๆ ในธรรมชาติเมือ่ มีความสูงมาก
ผนั ง ลิ ฟ ต์ ที่ ป ระกอบด้ ว ยเสา-คาน และผนั ง ก่ อ อิ ฐ ก็มักจะต้านทานแรงลมไม่ไหว ในที่สุดก็จะหักโค่นหรือพัง
ก็ไม่ใช่ผนังรับแรงเฉือน เป็นต้น ทลายลงมา แต่มีสิ่งที่สูงชะลูดและคงทนต่อแรงลมด้านข้าง
นัน้ ก็คอื ต้นไผ่ วิศวกรได้นาำ แนวคิดจากต้นไผ่มาใช้กบั อาคาร
ระบบโครงทรัสส์ (Truss) หรือโครงยึดทะแยง สูงพิเศษ โดยทำาเป็นระบบโครงท่อข้อแข็ง ซึ่งประกอบด้วย
(Diagonal Bracing) เสา เรียงเป็นแถวรอบนอกของอาคารและเชื่อมโยงกันด้วย
คานขนาดใหญ่ เ หมื อ นกั บ ต้ น ไผ่ ซึ่ ง มี ท่ อ น้ำ า เลี้ ย งเล็ ก ๆ
โครงทรัสส์ หรือโครงยึดทะแยง เป็นโครงสร้างที่ อยู่โดยรอบ และมีข้อปล้องรัดอยู่เป็นระยะๆ และโครงสร้างนี้
เสริมเข้ามาเพื่อรับแรงด้านข้างโดยเฉพาะ ซึ่งเหมาะสำาหรับ จะมีความคงทนต่อแรงด้านข้าง และมีความอ่อนตัวสามารถ
อาคารทีม่ ขี นาด เสา-คาน (โครงข้อแข็ง) และผนังลิฟต์-บันได โยกเอนได้ โดยไม่ก่อให้เกิดความเสียหายต่อโครงสร้าง
(ผนังรับแรงเฉือน) ไม่เพียงพอ จึงจำาเป็นต้องเพิม่ โครงสร้างทรัสส์
อาคารสูงพิเศษที่ใช้ระบบโครงท่อข้อแข็ง ที่เรารู้จัก
หรือโครงยึดทะแยง โดยต้องยึดให้ถึงฐานรากหรือโครงสร้าง
กันดีก็คือ อาคาร World Trade Center ที่นิวยอร์ก ซึ่งถูก
อาคารในส่วนที่มั่นคงเพียงพอ
ทำาลายลงโดยผู้กอ่ การร้าย ได้นาำ เครื่องบินโดยสารโบอิ้ง 767
อาคารใบหยก 2 และอาคารชาเตอร์สแควร์ ถนนสาทร 2 ลำา ซึง่ มีขนาดใหญ่บรรทุกน้าำ มันเชือ้ เพลิงเต็มถัง บินพุง่ ชน
เหนือ เป็นอาคารที่ใช้ระบบโครงยึดทะแยงเพือ่ รับแรงด้านข้าง อาคารทั้ง 2 หลัง ในส่วนบน โดยในครั้งนั้นเสาโดยรอบ

39

038-043.indd 39 3/21/11 9:05 PM

 ประมาณ 2 ใน 3 ถูกแรงกระแทกทำาลายลงและความร้อน ในยุคปัจจุบนั ระยะเวลาการก่อสร้างเป็นอีกปัจจัยหนึง่
จากน้ำามันเชื้อเพลิงที่ลุกไหม้สูงกว่า 1,000 องศาเซลเซียส ซึ่งผู้ออกแบบจะต้องคำานึง โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำาหรับอาคาร
แต่ด้วยความแข็งแรงของระบบโครงท่อข้อแข็งทำาให้อาคาร สูงพิเศษ ชิ้นส่วนสำาเร็จรูปจึงมีความจำาเป็นมากขึ้น เพราะ
สามารถยืนหยัดอยู่ได้ถึงกว่า 40 นาที ก่อนที่โครงสร้างซึ่ง นอกเหนือจากการที่ช่วยร่นระยะเวลาการก่อสร้างแล้ว ยังจะ
เป็นเหล็กจะอ่อนตัวลงจากความร้อนของเพลิงที่ลุกไหม้อยู่ ช่วยให้เนื้องานมีคุณภาพดีตามที่กำาหนดได้เนื่องจากมีการ
และพังทลายลงมาในที่สุด ผลิตจากโรงงานที่มีการควบคุมคุณภาพ
อาคารสูงพิเศษที่มีขนาดพื้นที่มาก มักจะใช้ระบบ
โครงท่อข้อแข็งหลายวงมาต่อรวมกัน ซึ่งจะเรียกว่าระบบ งานวิศวกรรมระบบสำาหรับอาคารสูงพิเศษ
โครงท่อข้อแข็งรวม (Bundled Tubed Frame) ซึ่งจะเห็นได้
สิ่งสำาคัญอีกสิ่งหนึ่งสำาหรับอาคารสูงพิเศษ คือระบบ
จากอาคาร Sears Tower ที่ชิคาโก ที่ครองความเป็นอาคาร
ภายในอาคารซึ่งต้องคำานึงถึงในสามประการคือ ความสะดวก
ที่สูงที่สุดในโลกมานานกว่า 25 ปี อาคารนี้มีระบบโครงท่อ
สบาย ความปลอดภัย และความประหยัด การขนส่งภายในอาคาร
ข้อแข็งถึง 9 วง ต่อรวมกันเป็นลักษณะ 3 แถว แถวละ
ให้มีประสิทธิภาพสูงเป็นสิ่งจำาเป็นอย่างยิ่ง ลิฟต์ความเร็วสูง
3 วง แล้วลดหลั่นลงในชั้นบนจนเหลือเพียงวงเดียวในส่วนที่
ประกอบกับการจัดการทีด่ จี ะช่วยให้สามารถขนถ่ายผูโ้ ดยสาร
สูงที่สุด
รวมถึงสิง่ ของต่างๆ ได้อย่างรวดเร็ว ในปัจจุบนั ได้มกี ารติดตัง้
ในอาคารสูงพิเศษบางอาคารจะใช้ระบบโครงสร้างรับ ลิฟต์สองชั้นในอาคารสูงพิเศษใหม่ๆ บางอาคารซึง่ จะช่วยให้
แรงด้านข้างหลายแบบผสมกัน เช่น อาคารใบหยก 2 จะใช้ ประหยัดพื้นที่ที่จะต้องทำาปล่องลิฟต์ลงไปได้
ทั้งระบบโครงท่อข้อแข็ง ร่วมกับโครงยึดทะแยงและผนังรับ
การประหยั ด พลั ง งานเป็ น สิ่ ง ที่ มี ความสำ า คั ญ ใน
แรงเฉือน ทั้งนี้ด้วยเหตุที่มีพื้นที่อาคารจำากัด ถ้าใช้ระบบ
ปัจจุบัน ในหลายประเทศได้มีการกำาหนดเรื่องการประหยัด
โครงสร้างรับแรงด้านข้างระบบเดียวจะไม่เพียงพอทีจ่ ะรับแรง
พลังงาน Carbon Footprint และการก่อสร้างอาคารสีเขียว
(Green Building) เป็นตัวชีว้ ัดของผูป้ ระกอบการต่างๆ ทำาให้
งานสถาปัตยกรรมสำาหรับอาคารสูงพิเศษ อาคารสมัยใหม่ต้องให้ความสำาคัญกับเรื่องเหล่านี้
การก่อสร้างอาคารสูงพิเศษคงจะมีขึ้นอย่างต่อเนื่อง
ในปัจจุบนั โครงการอาคารสูงพิเศษได้รบั การออกแบบ
รูปลักษณ์ของอาคารและวัสดุอันทันสมัยก็จะมีการนำามาใช้
ให้มีรูปลักษณ์แปลกตาทันสมัย โดยที่โครงสร้างของอาคารก็
แต่สิ่งที่สำาคัญที่สุดก็คือการออกแบบก่อสร้างที่เป็นมิตรกับ
เป็นไปตามระบบโครงสร้างดังได้กล่าวมาแล้ว ทั้งนี้สิ่งสำาคัญ
สิ่งแวดล้อมเพื่อคุณภาพชีวิตที่ดีอย่างยั่งยืนของเราทุกคน
สำาหรับการออกแบบสถาปัตยกรรมของอาคารสูงพิเศษก็คือ
คุณสมบัตขิ องวัสดุทนี่ าำ มาใช้ในอาคาร โดยคุณสมบัตทิ สี่ าำ คัญ
มากประการหนึง่ ก็คอื มวล ทัง้ นีเ้ พราะวัสดุทเ่ี ข้ามาประกอบไม่วา่
จะเป็นผนัง พืน้ ฝ้า ถ้ามีมวลมาก ฐานรากก็ยอ่ มต้องรับน้าำ หนัก
มากขึ้นด้วย ซึ่งจะเป็นผลให้ราคาค่าก่อสร้างสูงขึ้น และอาจ
ทำาให้ชนั้ ดินเบือ้ งล่างไม่สามารถรับน้าำ หนักรวมของอาคารได้
ดังนั้น วัสดุมวลเบาต่างๆ มีบทบาทสำาคัญในอาคาร
สูงพิเศษ อาทิเช่น อิฐมวลเบา ผนังเบาชนิดต่างๆ หรือแผ่นบุ
รอบอาคารแบบ Aluminium Composite เป็นต้น
40

038-043.indd 40 3/21/11 9:05 PM

 ประมาณ 2 ใน 3 ถูกแรงกระแทกทำาลายลงและความร้อน ในยุคปัจจุบนั ระยะเวลาการก่อสร้างเป็นอีกปัจจัยหนึง่
จากน้ำามันเชื้อเพลิงที่ลุกไหม้สูงกว่า 1,000 องศาเซลเซียส ซึ่งผู้ออกแบบจะต้องคำานึง โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำาหรับอาคาร
แต่ด้วยความแข็งแรงของระบบโครงท่อข้อแข็งทำาให้อาคาร สูงพิเศษ ชิ้นส่วนสำาเร็จรูปจึงมีความจำาเป็นมากขึ้น เพราะ
สามารถยืนหยัดอยู่ได้ถึงกว่า 40 นาที ก่อนที่โครงสร้างซึ่ง นอกเหนือจากการที่ช่วยร่นระยะเวลาการก่อสร้างแล้ว ยังจะ
เป็นเหล็กจะอ่อนตัวลงจากความร้อนของเพลิงที่ลุกไหม้อยู่ ช่วยให้เนื้องานมีคุณภาพดีตามที่กำาหนดได้เนื่องจากมีการ
และพังทลายลงมาในที่สุด ผลิตจากโรงงานที่มีการควบคุมคุณภาพ
อาคารสูงพิเศษที่มีขนาดพื้นที่มาก มักจะใช้ระบบ
โครงท่อข้อแข็งหลายวงมาต่อรวมกัน ซึ่งจะเรียกว่าระบบ งานวิศวกรรมระบบสำาหรับอาคารสูงพิเศษ
โครงท่อข้อแข็งรวม (Bundled Tubed Frame) ซึ่งจะเห็นได้
สิ่งสำาคัญอีกสิ่งหนึ่งสำาหรับอาคารสูงพิเศษ คือระบบ
จากอาคาร Sears Tower ที่ชิคาโก ที่ครองความเป็นอาคาร
ภายในอาคารซึ่งต้องคำานึงถึงในสามประการคือ ความสะดวก
ที่สูงที่สุดในโลกมานานกว่า 25 ปี อาคารนี้มีระบบโครงท่อ
สบาย ความปลอดภัย และความประหยัด การขนส่งภายในอาคาร
ข้อแข็งถึง 9 วง ต่อรวมกันเป็นลักษณะ 3 แถว แถวละ
ให้มีประสิทธิภาพสูงเป็นสิ่งจำาเป็นอย่างยิ่ง ลิฟต์ความเร็วสูง
3 วง แล้วลดหลั่นลงในชั้นบนจนเหลือเพียงวงเดียวในส่วนที่
ประกอบกับการจัดการทีด่ จี ะช่วยให้สามารถขนถ่ายผูโ้ ดยสาร
สูงที่สุด
รวมถึงสิง่ ของต่างๆ ได้อย่างรวดเร็ว ในปัจจุบนั ได้มกี ารติดตัง้
ในอาคารสูงพิเศษบางอาคารจะใช้ระบบโครงสร้างรับ ลิฟต์สองชั้นในอาคารสูงพิเศษใหม่ๆ บางอาคารซึง่ จะช่วยให้
แรงด้านข้างหลายแบบผสมกัน เช่น อาคารใบหยก 2 จะใช้ ประหยัดพื้นที่ที่จะต้องทำาปล่องลิฟต์ลงไปได้
ทั้งระบบโครงท่อข้อแข็ง ร่วมกับโครงยึดทะแยงและผนังรับ
การประหยั ด พลั ง งานเป็ น สิ่ ง ที่ มี ความสำ า คั ญ ใน
แรงเฉือน ทั้งนี้ด้วยเหตุที่มีพื้นที่อาคารจำากัด ถ้าใช้ระบบ
ปัจจุบัน ในหลายประเทศได้มีการกำาหนดเรื่องการประหยัด
โครงสร้างรับแรงด้านข้างระบบเดียวจะไม่เพียงพอทีจ่ ะรับแรง
พลังงาน Carbon Footprint และการก่อสร้างอาคารสีเขียว
(Green Building) เป็นตัวชีว้ ัดของผูป้ ระกอบการต่างๆ ทำาให้
งานสถาปัตยกรรมสำาหรับอาคารสูงพิเศษ อาคารสมัยใหม่ต้องให้ความสำาคัญกับเรื่องเหล่านี้
การก่อสร้างอาคารสูงพิเศษคงจะมีขึ้นอย่างต่อเนื่อง
ในปัจจุบนั โครงการอาคารสูงพิเศษได้รบั การออกแบบ
รูปลักษณ์ของอาคารและวัสดุอันทันสมัยก็จะมีการนำามาใช้
ให้มีรูปลักษณ์แปลกตาทันสมัย โดยที่โครงสร้างของอาคารก็
แต่สิ่งที่สำาคัญที่สุดก็คือการออกแบบก่อสร้างที่เป็นมิตรกับ
เป็นไปตามระบบโครงสร้างดังได้กล่าวมาแล้ว ทั้งนี้สิ่งสำาคัญ
สิ่งแวดล้อมเพื่อคุณภาพชีวิตที่ดีอย่างยั่งยืนของเราทุกคน
สำาหรับการออกแบบสถาปัตยกรรมของอาคารสูงพิเศษก็คือ
คุณสมบัตขิ องวัสดุทนี่ าำ มาใช้ในอาคาร โดยคุณสมบัตทิ สี่ าำ คัญ
มากประการหนึง่ ก็คอื มวล ทัง้ นีเ้ พราะวัสดุทเ่ี ข้ามาประกอบไม่วา่
จะเป็นผนัง พืน้ ฝ้า ถ้ามีมวลมาก ฐานรากก็ยอ่ มต้องรับน้าำ หนัก
มากขึ้นด้วย ซึ่งจะเป็นผลให้ราคาค่าก่อสร้างสูงขึ้น และอาจ
ทำาให้ชนั้ ดินเบือ้ งล่างไม่สามารถรับน้าำ หนักรวมของอาคารได้
ดังนั้น วัสดุมวลเบาต่างๆ มีบทบาทสำาคัญในอาคาร
สูงพิเศษ อาทิเช่น อิฐมวลเบา ผนังเบาชนิดต่างๆ หรือแผ่นบุ
รอบอาคารแบบ Aluminium Composite เป็นต้น
40

038-043.indd 40 3/21/11 9:05 PM

 ประมาณ 2 ใน 3 ถูกแรงกระแทกทำาลายลงและความร้อน ในยุคปัจจุบนั ระยะเวลาการก่อสร้างเป็นอีกปัจจัยหนึง่
จากน้ำามันเชื้อเพลิงที่ลุกไหม้สูงกว่า 1,000 องศาเซลเซียส ซึ่งผู้ออกแบบจะต้องคำานึง โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำาหรับอาคาร
แต่ด้วยความแข็งแรงของระบบโครงท่อข้อแข็งทำาให้อาคาร สูงพิเศษ ชิ้นส่วนสำาเร็จรูปจึงมีความจำาเป็นมากขึ้น เพราะ
สามารถยืนหยัดอยู่ได้ถึงกว่า 40 นาที ก่อนที่โครงสร้างซึ่ง นอกเหนือจากการที่ช่วยร่นระยะเวลาการก่อสร้างแล้ว ยังจะ
เป็นเหล็กจะอ่อนตัวลงจากความร้อนของเพลิงที่ลุกไหม้อยู่ ช่วยให้เนื้องานมีคุณภาพดีตามที่กำาหนดได้เนื่องจากมีการ
และพังทลายลงมาในที่สุด ผลิตจากโรงงานที่มีการควบคุมคุณภาพ
อาคารสูงพิเศษที่มีขนาดพื้นที่มาก มักจะใช้ระบบ
โครงท่อข้อแข็งหลายวงมาต่อรวมกัน ซึ่งจะเรียกว่าระบบ งานวิศวกรรมระบบสำาหรับอาคารสูงพิเศษ
โครงท่อข้อแข็งรวม (Bundled Tubed Frame) ซึ่งจะเห็นได้
สิ่งสำาคัญอีกสิ่งหนึ่งสำาหรับอาคารสูงพิเศษ คือระบบ
จากอาคาร Sears Tower ที่ชิคาโก ที่ครองความเป็นอาคาร
ภายในอาคารซึ่งต้องคำานึงถึงในสามประการคือ ความสะดวก
ที่สูงที่สุดในโลกมานานกว่า 25 ปี อาคารนี้มีระบบโครงท่อ
สบาย ความปลอดภัย และความประหยัด การขนส่งภายในอาคาร
ข้อแข็งถึง 9 วง ต่อรวมกันเป็นลักษณะ 3 แถว แถวละ
ให้มีประสิทธิภาพสูงเป็นสิ่งจำาเป็นอย่างยิ่ง ลิฟต์ความเร็วสูง
3 วง แล้วลดหลั่นลงในชั้นบนจนเหลือเพียงวงเดียวในส่วนที่
ประกอบกับการจัดการทีด่ จี ะช่วยให้สามารถขนถ่ายผูโ้ ดยสาร
สูงที่สุด
รวมถึงสิง่ ของต่างๆ ได้อย่างรวดเร็ว ในปัจจุบนั ได้มกี ารติดตัง้
ในอาคารสูงพิเศษบางอาคารจะใช้ระบบโครงสร้างรับ ลิฟต์สองชั้นในอาคารสูงพิเศษใหม่ๆ บางอาคารซึง่ จะช่วยให้
แรงด้านข้างหลายแบบผสมกัน เช่น อาคารใบหยก 2 จะใช้ ประหยัดพื้นที่ที่จะต้องทำาปล่องลิฟต์ลงไปได้
ทั้งระบบโครงท่อข้อแข็ง ร่วมกับโครงยึดทะแยงและผนังรับ
การประหยั ด พลั ง งานเป็ น สิ่ ง ที่ มี ความสำ า คั ญ ใน
แรงเฉือน ทั้งนี้ด้วยเหตุที่มีพื้นที่อาคารจำากัด ถ้าใช้ระบบ
ปัจจุบัน ในหลายประเทศได้มีการกำาหนดเรื่องการประหยัด
โครงสร้างรับแรงด้านข้างระบบเดียวจะไม่เพียงพอทีจ่ ะรับแรง
พลังงาน Carbon Footprint และการก่อสร้างอาคารสีเขียว
(Green Building) เป็นตัวชีว้ ัดของผูป้ ระกอบการต่างๆ ทำาให้
งานสถาปัตยกรรมสำาหรับอาคารสูงพิเศษ อาคารสมัยใหม่ต้องให้ความสำาคัญกับเรื่องเหล่านี้
การก่อสร้างอาคารสูงพิเศษคงจะมีขึ้นอย่างต่อเนื่อง
ในปัจจุบนั โครงการอาคารสูงพิเศษได้รบั การออกแบบ
รูปลักษณ์ของอาคารและวัสดุอันทันสมัยก็จะมีการนำามาใช้
ให้มีรูปลักษณ์แปลกตาทันสมัย โดยที่โครงสร้างของอาคารก็
แต่สิ่งที่สำาคัญที่สุดก็คือการออกแบบก่อสร้างที่เป็นมิตรกับ
เป็นไปตามระบบโครงสร้างดังได้กล่าวมาแล้ว ทั้งนี้สิ่งสำาคัญ
สิ่งแวดล้อมเพื่อคุณภาพชีวิตที่ดีอย่างยั่งยืนของเราทุกคน
สำาหรับการออกแบบสถาปัตยกรรมของอาคารสูงพิเศษก็คือ
คุณสมบัตขิ องวัสดุทนี่ าำ มาใช้ในอาคาร โดยคุณสมบัตทิ สี่ าำ คัญ
มากประการหนึง่ ก็คอื มวล ทัง้ นีเ้ พราะวัสดุทเ่ี ข้ามาประกอบไม่วา่
จะเป็นผนัง พืน้ ฝ้า ถ้ามีมวลมาก ฐานรากก็ยอ่ มต้องรับน้าำ หนัก
มากขึ้นด้วย ซึ่งจะเป็นผลให้ราคาค่าก่อสร้างสูงขึ้น และอาจ
ทำาให้ชนั้ ดินเบือ้ งล่างไม่สามารถรับน้าำ หนักรวมของอาคารได้
ดังนั้น วัสดุมวลเบาต่างๆ มีบทบาทสำาคัญในอาคาร
สูงพิเศษ อาทิเช่น อิฐมวลเบา ผนังเบาชนิดต่างๆ หรือแผ่นบุ
รอบอาคารแบบ Aluminium Composite เป็นต้น
40

038-043.indd 40 3/21/11 9:05 PM

 ประมาณ 2 ใน 3 ถูกแรงกระแทกทำาลายลงและความร้อน ในยุคปัจจุบนั ระยะเวลาการก่อสร้างเป็นอีกปัจจัยหนึง่
จากน้ำามันเชื้อเพลิงที่ลุกไหม้สูงกว่า 1,000 องศาเซลเซียส ซึ่งผู้ออกแบบจะต้องคำานึง โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำาหรับอาคาร
แต่ด้วยความแข็งแรงของระบบโครงท่อข้อแข็งทำาให้อาคาร สูงพิเศษ ชิ้นส่วนสำาเร็จรูปจึงมีความจำาเป็นมากขึ้น เพราะ
สามารถยืนหยัดอยู่ได้ถึงกว่า 40 นาที ก่อนที่โครงสร้างซึ่ง นอกเหนือจากการที่ช่วยร่นระยะเวลาการก่อสร้างแล้ว ยังจะ
เป็นเหล็กจะอ่อนตัวลงจากความร้อนของเพลิงที่ลุกไหม้อยู่ ช่วยให้เนื้องานมีคุณภาพดีตามที่กำาหนดได้เนื่องจากมีการ
และพังทลายลงมาในที่สุด ผลิตจากโรงงานที่มีการควบคุมคุณภาพ
อาคารสูงพิเศษที่มีขนาดพื้นที่มาก มักจะใช้ระบบ
โครงท่อข้อแข็งหลายวงมาต่อรวมกัน ซึ่งจะเรียกว่าระบบ งานวิศวกรรมระบบสำาหรับอาคารสูงพิเศษ
โครงท่อข้อแข็งรวม (Bundled Tubed Frame) ซึ่งจะเห็นได้
สิ่งสำาคัญอีกสิ่งหนึ่งสำาหรับอาคารสูงพิเศษ คือระบบ
จากอาคาร Sears Tower ที่ชิคาโก ที่ครองความเป็นอาคาร
ภายในอาคารซึ่งต้องคำานึงถึงในสามประการคือ ความสะดวก
ที่สูงที่สุดในโลกมานานกว่า 25 ปี อาคารนี้มีระบบโครงท่อ
สบาย ความปลอดภัย และความประหยัด การขนส่งภายในอาคาร
ข้อแข็งถึง 9 วง ต่อรวมกันเป็นลักษณะ 3 แถว แถวละ
ให้มีประสิทธิภาพสูงเป็นสิ่งจำาเป็นอย่างยิ่ง ลิฟต์ความเร็วสูง
3 วง แล้วลดหลั่นลงในชั้นบนจนเหลือเพียงวงเดียวในส่วนที่
ประกอบกับการจัดการทีด่ จี ะช่วยให้สามารถขนถ่ายผูโ้ ดยสาร
สูงที่สุด
รวมถึงสิง่ ของต่างๆ ได้อย่างรวดเร็ว ในปัจจุบนั ได้มกี ารติดตัง้
ในอาคารสูงพิเศษบางอาคารจะใช้ระบบโครงสร้างรับ ลิฟต์สองชั้นในอาคารสูงพิเศษใหม่ๆ บางอาคารซึง่ จะช่วยให้
แรงด้านข้างหลายแบบผสมกัน เช่น อาคารใบหยก 2 จะใช้ ประหยัดพื้นที่ที่จะต้องทำาปล่องลิฟต์ลงไปได้
ทั้งระบบโครงท่อข้อแข็ง ร่วมกับโครงยึดทะแยงและผนังรับ
การประหยั ด พลั ง งานเป็ น สิ่ ง ที่ มี ความสำ า คั ญ ใน
แรงเฉือน ทั้งนี้ด้วยเหตุที่มีพื้นที่อาคารจำากัด ถ้าใช้ระบบ
ปัจจุบัน ในหลายประเทศได้มีการกำาหนดเรื่องการประหยัด
โครงสร้างรับแรงด้านข้างระบบเดียวจะไม่เพียงพอทีจ่ ะรับแรง
พลังงาน Carbon Footprint และการก่อสร้างอาคารสีเขียว
(Green Building) เป็นตัวชีว้ ัดของผูป้ ระกอบการต่างๆ ทำาให้
งานสถาปัตยกรรมสำาหรับอาคารสูงพิเศษ อาคารสมัยใหม่ต้องให้ความสำาคัญกับเรื่องเหล่านี้
การก่อสร้างอาคารสูงพิเศษคงจะมีขึ้นอย่างต่อเนื่อง
ในปัจจุบนั โครงการอาคารสูงพิเศษได้รบั การออกแบบ
รูปลักษณ์ของอาคารและวัสดุอันทันสมัยก็จะมีการนำามาใช้
ให้มีรูปลักษณ์แปลกตาทันสมัย โดยที่โครงสร้างของอาคารก็
แต่สิ่งที่สำาคัญที่สุดก็คือการออกแบบก่อสร้างที่เป็นมิตรกับ
เป็นไปตามระบบโครงสร้างดังได้กล่าวมาแล้ว ทั้งนี้สิ่งสำาคัญ
สิ่งแวดล้อมเพื่อคุณภาพชีวิตที่ดีอย่างยั่งยืนของเราทุกคน
สำาหรับการออกแบบสถาปัตยกรรมของอาคารสูงพิเศษก็คือ
คุณสมบัตขิ องวัสดุทนี่ าำ มาใช้ในอาคาร โดยคุณสมบัตทิ สี่ าำ คัญ
มากประการหนึง่ ก็คอื มวล ทัง้ นีเ้ พราะวัสดุทเ่ี ข้ามาประกอบไม่วา่
จะเป็นผนัง พืน้ ฝ้า ถ้ามีมวลมาก ฐานรากก็ยอ่ มต้องรับน้าำ หนัก
มากขึ้นด้วย ซึ่งจะเป็นผลให้ราคาค่าก่อสร้างสูงขึ้น และอาจ
ทำาให้ชนั้ ดินเบือ้ งล่างไม่สามารถรับน้าำ หนักรวมของอาคารได้
ดังนั้น วัสดุมวลเบาต่างๆ มีบทบาทสำาคัญในอาคาร
สูงพิเศษ อาทิเช่น อิฐมวลเบา ผนังเบาชนิดต่างๆ หรือแผ่นบุ
รอบอาคารแบบ Aluminium Composite เป็นต้น
40

038-043.indd 40 3/21/11 9:05 PM

 ประมาณ 2 ใน 3 ถูกแรงกระแทกทำาลายลงและความร้อน ในยุคปัจจุบนั ระยะเวลาการก่อสร้างเป็นอีกปัจจัยหนึง่
จากน้ำามันเชื้อเพลิงที่ลุกไหม้สูงกว่า 1,000 องศาเซลเซียส ซึ่งผู้ออกแบบจะต้องคำานึง โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำาหรับอาคาร
แต่ด้วยความแข็งแรงของระบบโครงท่อข้อแข็งทำาให้อาคาร สูงพิเศษ ชิ้นส่วนสำาเร็จรูปจึงมีความจำาเป็นมากขึ้น เพราะ
สามารถยืนหยัดอยู่ได้ถึงกว่า 40 นาที ก่อนที่โครงสร้างซึ่ง นอกเหนือจากการที่ช่วยร่นระยะเวลาการก่อสร้างแล้ว ยังจะ
เป็นเหล็กจะอ่อนตัวลงจากความร้อนของเพลิงที่ลุกไหม้อยู่ ช่วยให้เนื้องานมีคุณภาพดีตามที่กำาหนดได้เนื่องจากมีการ
และพังทลายลงมาในที่สุด ผลิตจากโรงงานที่มีการควบคุมคุณภาพ
อาคารสูงพิเศษที่มีขนาดพื้นที่มาก มักจะใช้ระบบ
โครงท่อข้อแข็งหลายวงมาต่อรวมกัน ซึ่งจะเรียกว่าระบบ งานวิศวกรรมระบบสำาหรับอาคารสูงพิเศษ
โครงท่อข้อแข็งรวม (Bundled Tubed Frame) ซึ่งจะเห็นได้
สิ่งสำาคัญอีกสิ่งหนึ่งสำาหรับอาคารสูงพิเศษ คือระบบ
จากอาคาร Sears Tower ที่ชิคาโก ที่ครองความเป็นอาคาร
ภายในอาคารซึ่งต้องคำานึงถึงในสามประการคือ ความสะดวก
ที่สูงที่สุดในโลกมานานกว่า 25 ปี อาคารนี้มีระบบโครงท่อ
สบาย ความปลอดภัย และความประหยัด การขนส่งภายในอาคาร
ข้อแข็งถึง 9 วง ต่อรวมกันเป็นลักษณะ 3 แถว แถวละ
ให้มีประสิทธิภาพสูงเป็นสิ่งจำาเป็นอย่างยิ่ง ลิฟต์ความเร็วสูง
3 วง แล้วลดหลั่นลงในชั้นบนจนเหลือเพียงวงเดียวในส่วนที่
ประกอบกับการจัดการทีด่ จี ะช่วยให้สามารถขนถ่ายผูโ้ ดยสาร
สูงที่สุด
รวมถึงสิง่ ของต่างๆ ได้อย่างรวดเร็ว ในปัจจุบนั ได้มกี ารติดตัง้
ในอาคารสูงพิเศษบางอาคารจะใช้ระบบโครงสร้างรับ ลิฟต์สองชั้นในอาคารสูงพิเศษใหม่ๆ บางอาคารซึง่ จะช่วยให้
แรงด้านข้างหลายแบบผสมกัน เช่น อาคารใบหยก 2 จะใช้ ประหยัดพื้นที่ที่จะต้องทำาปล่องลิฟต์ลงไปได้
ทั้งระบบโครงท่อข้อแข็ง ร่วมกับโครงยึดทะแยงและผนังรับ
การประหยั ด พลั ง งานเป็ น สิ่ ง ที่ มี ความสำ า คั ญ ใน
แรงเฉือน ทั้งนี้ด้วยเหตุที่มีพื้นที่อาคารจำากัด ถ้าใช้ระบบ
ปัจจุบัน ในหลายประเทศได้มีการกำาหนดเรื่องการประหยัด
โครงสร้างรับแรงด้านข้างระบบเดียวจะไม่เพียงพอทีจ่ ะรับแรง
พลังงาน Carbon Footprint และการก่อสร้างอาคารสีเขียว
(Green Building) เป็นตัวชีว้ ัดของผูป้ ระกอบการต่างๆ ทำาให้
งานสถาปัตยกรรมสำาหรับอาคารสูงพิเศษ อาคารสมัยใหม่ต้องให้ความสำาคัญกับเรื่องเหล่านี้
การก่อสร้างอาคารสูงพิเศษคงจะมีขึ้นอย่างต่อเนื่อง
ในปัจจุบนั โครงการอาคารสูงพิเศษได้รบั การออกแบบ
รูปลักษณ์ของอาคารและวัสดุอันทันสมัยก็จะมีการนำามาใช้
ให้มีรูปลักษณ์แปลกตาทันสมัย โดยที่โครงสร้างของอาคารก็
แต่สิ่งที่สำาคัญที่สุดก็คือการออกแบบก่อสร้างที่เป็นมิตรกับ
เป็นไปตามระบบโครงสร้างดังได้กล่าวมาแล้ว ทั้งนี้สิ่งสำาคัญ
สิ่งแวดล้อมเพื่อคุณภาพชีวิตที่ดีอย่างยั่งยืนของเราทุกคน
สำาหรับการออกแบบสถาปัตยกรรมของอาคารสูงพิเศษก็คือ
คุณสมบัตขิ องวัสดุทนี่ าำ มาใช้ในอาคาร โดยคุณสมบัตทิ สี่ าำ คัญ
มากประการหนึง่ ก็คอื มวล ทัง้ นีเ้ พราะวัสดุทเ่ี ข้ามาประกอบไม่วา่
จะเป็นผนัง พืน้ ฝ้า ถ้ามีมวลมาก ฐานรากก็ยอ่ มต้องรับน้าำ หนัก
มากขึ้นด้วย ซึ่งจะเป็นผลให้ราคาค่าก่อสร้างสูงขึ้น และอาจ
ทำาให้ชนั้ ดินเบือ้ งล่างไม่สามารถรับน้าำ หนักรวมของอาคารได้
ดังนั้น วัสดุมวลเบาต่างๆ มีบทบาทสำาคัญในอาคาร
สูงพิเศษ อาทิเช่น อิฐมวลเบา ผนังเบาชนิดต่างๆ หรือแผ่นบุ
รอบอาคารแบบ Aluminium Composite เป็นต้น
40

038-043.indd 40 3/21/11 9:05 PM

 ประมาณ 2 ใน 3 ถูกแรงกระแทกทำาลายลงและความร้อน ในยุคปัจจุบนั ระยะเวลาการก่อสร้างเป็นอีกปัจจัยหนึง่
จากน้ำามันเชื้อเพลิงที่ลุกไหม้สูงกว่า 1,000 องศาเซลเซียส ซึ่งผู้ออกแบบจะต้องคำานึง โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำาหรับอาคาร
แต่ด้วยความแข็งแรงของระบบโครงท่อข้อแข็งทำาให้อาคาร สูงพิเศษ ชิ้นส่วนสำาเร็จรูปจึงมีความจำาเป็นมากขึ้น เพราะ
สามารถยืนหยัดอยู่ได้ถึงกว่า 40 นาที ก่อนที่โครงสร้างซึ่ง นอกเหนือจากการที่ช่วยร่นระยะเวลาการก่อสร้างแล้ว ยังจะ
เป็นเหล็กจะอ่อนตัวลงจากความร้อนของเพลิงที่ลุกไหม้อยู่ ช่วยให้เนื้องานมีคุณภาพดีตามที่กำาหนดได้เนื่องจากมีการ
และพังทลายลงมาในที่สุด ผลิตจากโรงงานที่มีการควบคุมคุณภาพ
อาคารสูงพิเศษที่มีขนาดพื้นที่มาก มักจะใช้ระบบ
โครงท่อข้อแข็งหลายวงมาต่อรวมกัน ซึ่งจะเรียกว่าระบบ งานวิศวกรรมระบบสำาหรับอาคารสูงพิเศษ
โครงท่อข้อแข็งรวม (Bundled Tubed Frame) ซึ่งจะเห็นได้
สิ่งสำาคัญอีกสิ่งหนึ่งสำาหรับอาคารสูงพิเศษ คือระบบ
จากอาคาร Sears Tower ที่ชิคาโก ที่ครองความเป็นอาคาร
ภายในอาคารซึ่งต้องคำานึงถึงในสามประการคือ ความสะดวก
ที่สูงที่สุดในโลกมานานกว่า 25 ปี อาคารนี้มีระบบโครงท่อ
สบาย ความปลอดภัย และความประหยัด การขนส่งภายในอาคาร
ข้อแข็งถึง 9 วง ต่อรวมกันเป็นลักษณะ 3 แถว แถวละ
ให้มีประสิทธิภาพสูงเป็นสิ่งจำาเป็นอย่างยิ่ง ลิฟต์ความเร็วสูง
3 วง แล้วลดหลั่นลงในชั้นบนจนเหลือเพียงวงเดียวในส่วนที่
ประกอบกับการจัดการทีด่ จี ะช่วยให้สามารถขนถ่ายผูโ้ ดยสาร
สูงที่สุด
รวมถึงสิง่ ของต่างๆ ได้อย่างรวดเร็ว ในปัจจุบนั ได้มกี ารติดตัง้
ในอาคารสูงพิเศษบางอาคารจะใช้ระบบโครงสร้างรับ ลิฟต์สองชั้นในอาคารสูงพิเศษใหม่ๆ บางอาคารซึง่ จะช่วยให้
แรงด้านข้างหลายแบบผสมกัน เช่น อาคารใบหยก 2 จะใช้ ประหยัดพื้นที่ที่จะต้องทำาปล่องลิฟต์ลงไปได้
ทั้งระบบโครงท่อข้อแข็ง ร่วมกับโครงยึดทะแยงและผนังรับ
การประหยั ด พลั ง งานเป็ น สิ่ ง ที่ มี ความสำ า คั ญ ใน
แรงเฉือน ทั้งนี้ด้วยเหตุที่มีพื้นที่อาคารจำากัด ถ้าใช้ระบบ
ปัจจุบัน ในหลายประเทศได้มีการกำาหนดเรื่องการประหยัด
โครงสร้างรับแรงด้านข้างระบบเดียวจะไม่เพียงพอทีจ่ ะรับแรง
พลังงาน Carbon Footprint และการก่อสร้างอาคารสีเขียว
(Green Building) เป็นตัวชีว้ ัดของผูป้ ระกอบการต่างๆ ทำาให้
งานสถาปัตยกรรมสำาหรับอาคารสูงพิเศษ อาคารสมัยใหม่ต้องให้ความสำาคัญกับเรื่องเหล่านี้
การก่อสร้างอาคารสูงพิเศษคงจะมีขึ้นอย่างต่อเนื่อง
ในปัจจุบนั โครงการอาคารสูงพิเศษได้รบั การออกแบบ
รูปลักษณ์ของอาคารและวัสดุอันทันสมัยก็จะมีการนำามาใช้
ให้มีรูปลักษณ์แปลกตาทันสมัย โดยที่โครงสร้างของอาคารก็
แต่สิ่งที่สำาคัญที่สุดก็คือการออกแบบก่อสร้างที่เป็นมิตรกับ
เป็นไปตามระบบโครงสร้างดังได้กล่าวมาแล้ว ทั้งนี้สิ่งสำาคัญ
สิ่งแวดล้อมเพื่อคุณภาพชีวิตที่ดีอย่างยั่งยืนของเราทุกคน
สำาหรับการออกแบบสถาปัตยกรรมของอาคารสูงพิเศษก็คือ
คุณสมบัตขิ องวัสดุทนี่ าำ มาใช้ในอาคาร โดยคุณสมบัตทิ สี่ าำ คัญ
มากประการหนึง่ ก็คอื มวล ทัง้ นีเ้ พราะวัสดุทเ่ี ข้ามาประกอบไม่วา่
จะเป็นผนัง พืน้ ฝ้า ถ้ามีมวลมาก ฐานรากก็ยอ่ มต้องรับน้าำ หนัก
มากขึ้นด้วย ซึ่งจะเป็นผลให้ราคาค่าก่อสร้างสูงขึ้น และอาจ
ทำาให้ชนั้ ดินเบือ้ งล่างไม่สามารถรับน้าำ หนักรวมของอาคารได้
ดังนั้น วัสดุมวลเบาต่างๆ มีบทบาทสำาคัญในอาคาร
สูงพิเศษ อาทิเช่น อิฐมวลเบา ผนังเบาชนิดต่างๆ หรือแผ่นบุ
รอบอาคารแบบ Aluminium Composite เป็นต้น
40

038-043.indd 40 3/21/11 9:05 PM

 ประมาณ 2 ใน 3 ถูกแรงกระแทกทำาลายลงและความร้อน ในยุคปัจจุบนั ระยะเวลาการก่อสร้างเป็นอีกปัจจัยหนึง่
จากน้ำามันเชื้อเพลิงที่ลุกไหม้สูงกว่า 1,000 องศาเซลเซียส ซึ่งผู้ออกแบบจะต้องคำานึง โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำาหรับอาคาร
แต่ด้วยความแข็งแรงของระบบโครงท่อข้อแข็งทำาให้อาคาร สูงพิเศษ ชิ้นส่วนสำาเร็จรูปจึงมีความจำาเป็นมากขึ้น เพราะ
สามารถยืนหยัดอยู่ได้ถึงกว่า 40 นาที ก่อนที่โครงสร้างซึ่ง นอกเหนือจากการที่ช่วยร่นระยะเวลาการก่อสร้างแล้ว ยังจะ
เป็นเหล็กจะอ่อนตัวลงจากความร้อนของเพลิงที่ลุกไหม้อยู่ ช่วยให้เนื้องานมีคุณภาพดีตามที่กำาหนดได้เนื่องจากมีการ
และพังทลายลงมาในที่สุด ผลิตจากโรงงานที่มีการควบคุมคุณภาพ
อาคารสูงพิเศษที่มีขนาดพื้นที่มาก มักจะใช้ระบบ
โครงท่อข้อแข็งหลายวงมาต่อรวมกัน ซึ่งจะเรียกว่าระบบ งานวิศวกรรมระบบสำาหรับอาคารสูงพิเศษ
โครงท่อข้อแข็งรวม (Bundled Tubed Frame) ซึ่งจะเห็นได้
สิ่งสำาคัญอีกสิ่งหนึ่งสำาหรับอาคารสูงพิเศษ คือระบบ
จากอาคาร Sears Tower ที่ชิคาโก ที่ครองความเป็นอาคาร
ภายในอาคารซึ่งต้องคำานึงถึงในสามประการคือ ความสะดวก
ที่สูงที่สุดในโลกมานานกว่า 25 ปี อาคารนี้มีระบบโครงท่อ
สบาย ความปลอดภัย และความประหยัด การขนส่งภายในอาคาร
ข้อแข็งถึง 9 วง ต่อรวมกันเป็นลักษณะ 3 แถว แถวละ
ให้มีประสิทธิภาพสูงเป็นสิ่งจำาเป็นอย่างยิ่ง ลิฟต์ความเร็วสูง
3 วง แล้วลดหลั่นลงในชั้นบนจนเหลือเพียงวงเดียวในส่วนที่
ประกอบกับการจัดการทีด่ จี ะช่วยให้สามารถขนถ่ายผูโ้ ดยสาร
สูงที่สุด
รวมถึงสิง่ ของต่างๆ ได้อย่างรวดเร็ว ในปัจจุบนั ได้มกี ารติดตัง้
ในอาคารสูงพิเศษบางอาคารจะใช้ระบบโครงสร้างรับ ลิฟต์สองชั้นในอาคารสูงพิเศษใหม่ๆ บางอาคารซึง่ จะช่วยให้
แรงด้านข้างหลายแบบผสมกัน เช่น อาคารใบหยก 2 จะใช้ ประหยัดพื้นที่ที่จะต้องทำาปล่องลิฟต์ลงไปได้
ทั้งระบบโครงท่อข้อแข็ง ร่วมกับโครงยึดทะแยงและผนังรับ
การประหยั ด พลั ง งานเป็ น สิ่ ง ที่ มี ความสำ า คั ญ ใน
แรงเฉือน ทั้งนี้ด้วยเหตุที่มีพื้นที่อาคารจำากัด ถ้าใช้ระบบ
ปัจจุบัน ในหลายประเทศได้มีการกำาหนดเรื่องการประหยัด
โครงสร้างรับแรงด้านข้างระบบเดียวจะไม่เพียงพอทีจ่ ะรับแรง
พลังงาน Carbon Footprint และการก่อสร้างอาคารสีเขียว
(Green Building) เป็นตัวชีว้ ัดของผูป้ ระกอบการต่างๆ ทำาให้
งานสถาปัตยกรรมสำาหรับอาคารสูงพิเศษ อาคารสมัยใหม่ต้องให้ความสำาคัญกับเรื่องเหล่านี้
การก่อสร้างอาคารสูงพิเศษคงจะมีขึ้นอย่างต่อเนื่อง
ในปัจจุบนั โครงการอาคารสูงพิเศษได้รบั การออกแบบ
รูปลักษณ์ของอาคารและวัสดุอันทันสมัยก็จะมีการนำามาใช้
ให้มีรูปลักษณ์แปลกตาทันสมัย โดยที่โครงสร้างของอาคารก็
แต่สิ่งที่สำาคัญที่สุดก็คือการออกแบบก่อสร้างที่เป็นมิตรกับ
เป็นไปตามระบบโครงสร้างดังได้กล่าวมาแล้ว ทั้งนี้สิ่งสำาคัญ
สิ่งแวดล้อมเพื่อคุณภาพชีวิตที่ดีอย่างยั่งยืนของเราทุกคน
สำาหรับการออกแบบสถาปัตยกรรมของอาคารสูงพิเศษก็คือ
คุณสมบัตขิ องวัสดุทนี่ าำ มาใช้ในอาคาร โดยคุณสมบัตทิ สี่ าำ คัญ
มากประการหนึง่ ก็คอื มวล ทัง้ นีเ้ พราะวัสดุทเ่ี ข้ามาประกอบไม่วา่
จะเป็นผนัง พืน้ ฝ้า ถ้ามีมวลมาก ฐานรากก็ยอ่ มต้องรับน้าำ หนัก
มากขึ้นด้วย ซึ่งจะเป็นผลให้ราคาค่าก่อสร้างสูงขึ้น และอาจ
ทำาให้ชนั้ ดินเบือ้ งล่างไม่สามารถรับน้าำ หนักรวมของอาคารได้
ดังนั้น วัสดุมวลเบาต่างๆ มีบทบาทสำาคัญในอาคาร
สูงพิเศษ อาทิเช่น อิฐมวลเบา ผนังเบาชนิดต่างๆ หรือแผ่นบุ
รอบอาคารแบบ Aluminium Composite เป็นต้น
40

038-043.indd 40 3/21/11 9:05 PM