'.-S I.
'
Τα δεσßματα του
πασσαλüπηκτου
οικΙσμοý του Δßrπηλιοý
r εßνατ αυτü που απü πολυ παλτÜ
Ýσπρωχνε τουò ανOρþπουò κονιÜ
σßα φτλü6ενα νερÜ μταò λψνηò:
Απü την ιιροßοιορßα þò ιιò μòρεò
μαò, σθ δτÜφορα σημεßα ιου πλα-
νητη υπαρΧουν εΥΚαταστασετò
πληθυσμþν στlò üχθθò των λτ-
μνþν, οε νησßδεò μÝσα στιò λßμνεò, ακüμη
και μÝσα σε αυτü καθαυτü το νερü, με πε-
ρισοüιερο η λιγüτερο αναπιυγμÝνεò πασ-
οαλοκαταοκευÝò.
Εναò τÝτοτοò οικισμüò υπηρχε οε Ýνα Ü-
γνωοτο μτκρü χωριü, το Δτσπηλτü, που
θρßσκεται κονιÜ οιην ΚαστοριÜ. σιη νοιlο-
δυττκß πλευρÜ τηò λßμνηò. Εκεß, μια ομÜ-
δα αρχατολüγωγ με επτκεφαληò τον καθη-
γηιÞ Προßοτορτκßò Αρχατολογßαò του Αρι-
στοτελεßου Πανεπτστημßου Θεσσαλονßκηò,
Γτþργο ΧουρμουΖτÜδη, αποκÜλυψε -Ýπεττα
απü συστηματτκÝò ανασκαφÝò- πωò οτο Δτ-
σπηλτü υπßρχε ΖωÞ ηδη απü τη νεολτΒτ-
κη περßοδο (απü την 6η χτλτετßα π,Χ.). Ψα-
ρÜδεò, γεωργοß, κτηνοτρüφοτ, yra μÜδια Ζωηò 4
πολλÝò χτλιÜδεò χρüντα εκμεταλλευ- Χηò, οτο υ_ιΕ}_ :
ονταν το πλοýστο φυοικü περτθÜλλον ιηò γßνετ πλßρηò
λßμνηò yra την επτβßωση τουò. Κατασκεýα- συνθηκþν δταθßωοηò.
Ζαν υποτυπþδη εργαλεßα kar σκεýη -απü ΣυγκεκρτμÝνα, Ýτοι-;
κüκαλο, πÝτρα αλλÜ kar κòραμτκÜ- yra πλα στη λψνη οχτþ
ιην αξτοποßηοη των προßüντων που συνÝ- εξοπλτσμÝνεò με τητ
λεγαν. Εμπηγαν πασσÜλουò στο σταθερü Ý- στεýειαι -με θÜση τα
δαφοò kar πÜνω τουò τοποδετοýσαν ττò κα- μüνα- üττ θα πρÝπει ιτ
λýΒεò τουò, φτιαγμÝνεò απο ξýλο, πηλü ον, οτην προσπÜθετα τ-.
kar καλÜμτα. Μειακτνοýνταν με μικρÜ, ευ- κληρη η ετκüνα ενüò
κßνητα πλοτÜρτα, τα μονüξυλα, που εξυπη- Ýχουν γßνετ μερτκÝò τ
ρετοýσαν τη μειαφορÜ των ανθρþπων, αλ- kar Ýχετ επιχετρηθεß
λÜ kar των εμπορευμÜτων. Ηταν Üνθρωποτ ιÜσταση ιηò χλωρßδαò --επ
τηò πÝτραò, του πηλοý ι<ar τηò λÜσπηò. Η ρτοΧη.
λßμνη ßταν η πατρßδα τουò Kar ο πολτττ- ΜÝσα σττò καλυΒεò
σμüò τουò Ýναò πολιτισμüò του νερου. θηκευττκÜ kar μαγεψ- -Ξ-
Το σημερτνü επτσκÝπιη του Δτοπηλτου πþδη εργαλεßα, το τφ:
περτμÝνετ μτα ευχÜρτστη Ýκπληξη, Σε α- ΧρησΙμοποΙουσε ο
ντßθεση με Üλλουò προßσιορτκουò orkr- Εξω, τα δßχτυα και ια
σμοýò üπου πρεπει κανεßò να χρηστμοποτη- μοποτουοε Yra το ψαρ-ΞΕ-
σεr τη φαντασßα του yra να δτακρßνετ τα οη- ξυλνα πλοιÜρτα με ß:
Ι
.αν. ΟιιO)ò εßγα1 φυοτκü. ιτα ιην αναπα-
:ßιοιαοη Ýχουν προιτμηδεß ιιι υλικÜ που
,.ρησηιΟΠοτυΟαν Κα1 ο1 ΠρΟτΟιορΙΚΟ1 Καια-
\ευασιÝò. ιουλÜχτοιοι, üοòι òικüμιιτ Βρß-
λονταν σε αφθοντα στο περιΒα_\-\ον ιου
,1κτσμου. Καλαμτα, Üχιρα, καρποß. ξυλο,
, _ι-ιλüò, ακüμη κα1 κροκÜλεò απο ιιr λßμνη.
,ιην πραγμαιικüιηια ηροκιιια] για Γνα
: οι,ιανü οτκομουοεßο, το πρþιο σιιτν ΕλλÜ-
,α
Ο σημερινüò επlοκεπιηò ιιυν αρχατολο,
"ºΚι ι\ \(ιJριι,\ Γ\ι t οι,\ ηθιοι
_ ι \α ι Ρ\ι ιαι οC
.παφη. ι,_ιò επß ιο πλετστον. με τα αρχτιε-
-ιοντκÜ αρτσιουργημαια τι,ιν κλαστκιυν
,:ρονων, Η κυθημι ρι\οιηια. ιι οργανßιση
,ηò ΖιDηò, ια επττευγμαια του αιιλου αν-
Cpιbrιou ερχονται συτ,Þθο,ßò οε δευιερη μοτ-
α Ωοιοσο. αγνανιι Γονιαò κανι ιò ια ηρε-
,-1α
νερÜ ιηò λßμι,ηò σιο Δτσπι-ιλτü κα1 απÝ-
,ιιντ] tΟ ι ιιιβ\ητικο
Βιτσι. αρΧιΖι ι να α-
,ßοßß ι ιΙò ([ιωγι ò ιω\, αι θρι,,Πυιι ΠοΙ, ι Ιηοαν
,nι χιλιαδεò λρονια στη μαγΓυι ικη αι,ιη
Το μονüξυλο, Ýνα πρþτο εßδοò βÜρκOò, που
ΧρησΙμοποΙοýσε ο προΙστορΙκüò Üνθρωποò γΙα τΙò
rlερτοχη. ΑρχßΖειò να ατσδÜνεσατ ιον κα-
θηlιερινü τουò μüχθο yra επιΒßιυσι-ι, ττò μτ-
κρßò Γμπορικιò οι,ια\_\α1 ιò ιηι ò. ιιò οιιγ-
μεò ιου πονου κα1 ιηò χαρÜò ιουò, Μτα
φλογÝρα καιασκευασμενη απü Ýνα κοκαλο,
Γνα ΧαραΚιιΚο πανιυ σε Γνα ο(;ιραΚο η Γνα
ξυλο, μαò δßνουν Ýμμεοεò πληροφορßεò
γΙα ιη οι λλογικη δρασιηριüιιιια μταò κοι_
νüιηιαò ιιου ψ6ßγa,ο, πιιιζ 0ποκιουοΓ οι!Ü
σιγÜ }ιlα σιοτχειιυδη κοινιι]νικη δομιτ. Τα
Γι,ρημιιι(ι αυια δετ,μΠορου\ ι(;υιζ \,α κο-
ομÞσουγ ιιò αιδουοεò 1111, μgγÜλιυν ελλη-
νlκιýν μουοεlων. μπορου\ι üμιοò να μαò κα-
νουν να \,ιþσουμΓ ιη ουνßχι ια μαò με ιον
προßσιοlιικο Üνθρωπο.
Εξαλλου Ýνα σκευοò που Βρτιßκειατ οτην
προδηκη ενüò μουοεßου δßνετ μια διαφορε-
ττκÞ αßι;δηση απü ενα οκευοò που Βρßσκε-
ιαι ιοποΒετιτμÝνο οιmι εοιßα μlιιò καλυβαò
σιο Δισπηλτü.
Σιη μßα πß ριηιωση ετναι ι να ιιιι,χρο ιυ-
ρημα. ιΙιιt δι υιερη Γνα λΓιιουρ\ ιΚΟ ΓρΥα-
μετοκινÞσεΙò ΚαΙ τΙò μετOφορÝò του
λεßο κιιι οπιτιου. Μßα ιρßαινα η Ýνα δρεπÜ-
νι σιο ιρυστκü τουò περιΒÜλλο\,παραπÝ-
μπουν αυιüμαια οτο ψÜρε]Lια και ιην κα.\-
λιßργι ιυ ιηò γηò. Γι νικο. ο ß ιιιοκΓπιηò ιοι,
προτστορτκου Χωρτου ιοποθειεß ια ξεκομμε-
να ανιικΓιμΓνο σιο καθημιρινο ιουò πΓρι-
ΒÜλλον. αποκομßΖο\,ιαò μι(ι σqιαιρικÞ Γ-
νιýπιυση για το νεολτδτκü τιολιιτσμü
Ο προßσιορτκüò Üνδρωποò γßνειαι ξαφ-
νικÜ οικι ιοò. Παυει να Γχ) ι ιιι 1ιορφß ιοι,
πρι,ιιüγονου ιι,ιν οπηλαßιιι, που οιερεοιυπ1,
κα εχουμε αποκομτσετ ατιü ια σχολτκÜ εγ-
xειprδιa ΧιßΖετ το σπßιι ιου. ρßχνετ ια δß-
χιυπ ιου. καλλιεργιι ιιr γιl. κυνηγÜι ι και
αποθιικι,υει ιουò καρπουò ιηò πΓριοχηò
ιου. ΘυμßΖει ακüμη και ιοι ò οημΓρινουò
καιοßκουò περτδιυριακων αγροι ικω\, περιο-
Χων,
Πανυ απο ü.\α Ζει biιι.\a και ιιι οα οια
ε ρ\,Γιικα νιρÜ ιηò \ιμι ηò. υ' , νο ι ι φορο
υι
επτβßωση. r
περιΒÜλλον, που ιου εξαοφαλßΖει ιο uuJτ-
σιο αγαδü: την