ĐẠI HỌC Y KHOA PHẠM NGỌC THẠCH

BỘ MÔN NGOẠI
PHÂN MÔN PHẪU THUẬT THỰC HÀNH

TRANG THIẾT BỊ
PHẪU THUẬT
ThS.Bs.Phạm Phú Thái

2014
 Đại cương
• Trang thiết bị phẫu thuật luôn được cải tiến

• Theo khuynh hướng ngày càng đi sâu chuyên cho

từng chuyên khoa riêng biệt

• Chất liệu ngày càng tốt

• Mở rộng cho các hướng can thiệp khác như

chuyên nghành hình ảnh học can thiệp
dsa,ercp,nội soi....với sự bổ sung các vi mạch điện
tử
Phẫu thuật nội soi
 Hệ thống phẫu thuật Robot da Vinci
Đã thương mại hoá .Cung cấp cho bác sĩ phương tiện phẫu
thuật có sự kiểm soát trực quan,chính xác các chuyển động
Khả năng thao tác tốt và 3D trực quan như phẫu thuật hở,
trong khi đồng thời cho phép các bác sĩ phẫu thuật làm việc
thông qua vết rạch nhỏ như các phẫu thuật xâm lấn tối thiểu
hiện đại nhất
 CÁC ĐẶC TÍNH CỦA
DỤNG CỤ PHẪU THUẬT
• Hình dáng

• Kích thước

• Chiều dài

• Tính mềm dẻo

• Răng

• Móc cài
TÊN DỤNG CỤ
 Theo các yếu tố
• Theo đặc tính triển:nhịp có mấu,kelly cong,kẹp
chết...

• Theo công dụng:kềm tiếp liệu,kềm kẹp cổ tử

cung,kềm kẹp kim,kẹp săn

• Theo tên người phát minh:rất thường gặp ở các

dụng cụ phát minh ngày xưa và ít ngày nay vd :
kẹp kelly,kéo metzenbaud.....
CÁC DỤNG CỤ CƠ
BẢN
DỤNG CỤ CẮT
 Dao phẫu thuật

• Theo đặc tính

triển:nhịp có.....
KÉO PHẪU
THUẬT
KÉO CẮT CHỈ ( MayO)
 Dụng cụ cầm nắm

• Các dụng cụ có tác dụng cầm nắm,giữ và cố

định trong phẫu thuật:Kocher,kelly,allis,babcock
 • KOCHER

• có ngàm răng chuột

ở đầu bấm huỷ mô
không tụt

• công dụng:kẹp giữ

mô,trong phẫu thuật
khâu nối ruột kẹp ở
phần đầu ruột chết
tránh trào dịch ruột và
phân ra ngoài
 Allis

Là loại dụng cụ có vòng và

khoá , răng chết

Công dụng:
bấm và giữ chặt mô,huỷ
mô,thuộc loại kềm chết
 KELLY,MOSQUTO,CRILE

Thường được sử dụng để cầm nắm, cầm máu khi phẫu tích
 DỤNG CỤ BANH

• Mở rộng phẫu trường theo cả hai trường rộng và

cao
• Biến phẫu trường từ hình ống hay hình thoi dẹp thành hình
thang

• Nâng rộng các thành cơ thể làm rộng và phẫu trường có

thể thao tác được
Dụng cụ banh 1 đầu
Banh Richardson

Banh Deaver

Tay cầm thường thoải mái giúp cầm nắm trong thời gian
phẫu thuật lâu,lực kéo mạnh
 Dụng cụ banh 2 đầu

Banh Farabeuf

Các dụng cụ này với 2 đầu

với kích thước # nhau
Giúp cho PTV chủ động
trong lựa chọn độ sâu của
trường mổ
Banh Hartmann
Dụng cụ banh điều chỉnh được hình dạng

Banh maleable hay banh ribbon

Loại banh này cho phép chủ động điều chỉnh hình dạng chủ yếu là hình
dạng cong phù hợp với tình mô cơ quan cần vén ( vd Gan,phúc
mạc,thận.ruột)
Chú ý : các loại banh này có mức độ sử dụng không dùng khi banh quá
cũ , có nhiều nếp gấp và cạnh sắc bén sẽ gây tổn thương các tạng khi thao
tác
 Banh tự động
Các banh thuộc loại này chức năng giống banh 1
đầu nhưng thường có hệ thống cơ khí giúp cố định banh
giảm sức cầm, giảm các rung động của tay.
Một số banh có hệ thống cảm biến giúp triệt tiêu
rung động giúp thao tác trên các cơ quan đang hoạt
động như tim
 Banh Balfour

Được cấu thành tương đương 3

thành phần: 2 banh hartmann + 1
banh richardson
Thường được sử dụng trong các
phẫu thuật vùng bụng dưới hay tiểu
khung :các PT sản phụ khoa, đại
trực tràng,mạch máu
 Weilaner

Dụng cụ banh tự động có khả năng điều chỉnh được độ mở

rộng và góc gập
Giúp cho khả năng sử dụng linh hoạt trong các phẫu thuật
có vùng phẫu thuật sâu khó thao tác như các phẫu thuật
mạch máu , thần kinh....
 DỤNG CỤ KHÂU
Mục đích tạo sự gắn kết giữa các mô,tạo hình và chức năng
mong muốn nhằm điều trị các tổn thương
Là giai đoạn quan trọng quyết định sự thành công của phẫu
thuật
Sử dụng thành thạo các kỹ thuật này là yếu tố quan trọng
trong công việc của Phẫu Thuật Viên
 Kềm mang kim ( kềm hega)
Chức năng:kẹp chặt và giữ kim giúp thực hiện các mũi khâu
chính xác
kỹ thuật sử dung:
* dùng khoá ngàm kẹp và nhả kim nhẹ nhàng chính xác
* động tác xoay tay thuận và nghịch thuần thục tạo quỹ đạo
kim chính xác để tạo các mối khâu chắc,đúng kỹ thuật,ít gây tổn
thương các cơ quan lân cận


 CHỈ

kích cỡ chỉ theo tiêu chuẩn USP và EP

KIM
CẤU TẠO ĐUÔI KIM
 THÂN KIM

a.Mũi kim tròn,đầu nhọn sắc ,thân kim tròn hoặc vuông
b.Mũi kim tam giác, đầu nhọn sắc,thân kim dẹp
c.mũi kim tròn,đầu tù,thân kim dẹp
DẠNG TRÌNH BÀY

4-0 cỡ chỉ theo tiêu chuẩn Mỹ USP tương ứng với 1.5 theo
tiêu chuẩn châu âu EP
Vicryl rapide:chất liêu Vicry ( Polyglactin) , nhưng tiêu
nhanh , đa sợi có khả năng tự tiêu
sơi chỉ dài 75 cm
19mm 3.8c reverse cutting: mũi kim dài 19mm độ cong 3/8
chu vi vòng tròn, mũi kim hình tam giác ngược
2007.12: thời hạn sử dụng
Sterile R : đã được chứng nhận đạt tiêu chuẩn tiệt trùng
w9922 mã số hàng hoá
 CÁCH SỬ DỤNG CÁC
DỤNG CỤ
• cách cầm dao

• cách cầm kéo

• cách cầm kẹp

• cách dùng kềm mang kim

• cách buộc chỉ

• cách cắt chỉ

CÁC THAO TÁC CƠ BẢN
• Rạch da

• Cầm máu

• Phẫu tích cơ quan

• khâu da

• các mũi khâu thông thường

• rửa tay

• mặc áo

• mang găng