ESKİ TÜRK EDEBİYATINA GİRİŞ-BİÇİM VE ÖLÇÜ DERSİ ÇIKMIŞ SINAV SORULARI VE ÇÖZÜMLERİ
1- Divan şiirinde sevgilinin güzelliği hangi tabiat unsuru ile anlatılmış?
AHU 2- Edebiyat-ı Osmaniye ismini kullanan kişiABDÜLHALİM MEMDUH 3- Sen kim gelesin meclise bir yer mi bulunmaz? Başüzre yerin var Gülgancesisin guşe-i destar senindir. Geley gül-i rana, Şiirin nazım biçimi nedir? MÜSTEZAD 4- Batı Türkçesinin ilk dönemine verilen isim nedir? ESKİ TÜRKİYE TÜRKÇESİ 5- İslami dönem Batı Türk Edebiyatı için “Klasik Edebiyat” ve “Klasik Türk Edebiyatı” adlandırmalarını kullanan kişi kimdir? FUAT KÖPRÜLÜ 6- MUHTEVA Divan şiirinde ahenk ögesi DEĞİLDİR 7- Ahrem grubu vezinleri nasıl başlar? Mef’ülun fa’ilün mefa’ilün fa Mef’ülin fa’ilün mefa’ilu fe’ul 8- Halk Edebiyatında aşağıdaki vezinle yazılan gazel biçimli şiirin adı nedir? Müfte’ilün/ Müfte’ilün/ Müfte’ilün/ Müfte’ilün SATRANÇ 9- Halk Edebiyatında ; Failatun/Failatun/Failatun/Failun vezniyle yazılan gazel biçimli şiirin adı nedir? CEVAP: DİVAN 10- “Işkun adına gönül pervanedür Takatüm yoh bilmezem pervanedür Fursat olunca gönül sen yanadur Aşukunyini budur yanedür” Verilen nazım biçiminin adı? CEVAP: TUYUĞ 11- İkinci grup musammatlar genel olarak kaç dizeden oluşur? CEVAP: 3 12- Mesnevilerde ara söz olarak kullanılmış manzumelere ne ad verilir? CEVAP: TARDİYYE 13- Osmanlı Türkçesini adlandırırken; Hammer Purgstall Osmanlı Edebiyatı Ömer SeyfettinDivan Edebiyatı Fuat KöprülüKlasik Türk Edebiyatı, isimlerini kullanmıştır. 14- MECMÜ’ATÜN-NEZA’İR adlı eseri derleyen kişi kimdir? CEVAP: ÖMER B. MEZİD( Diğer eserler ve derleyiciler sayfa 14ŞİİR MECMUALARI) 15- Divan şiirinde tabiat ile ilgili unsurlar (kozmik alem) ve anlamları Güneş Sultan AyVezir UtaritKatip ZühreÇalgıcı-Rakkase MirrihKomutan MüşteriKadı ZuhalHazinedar Seyyaregezegen Seb’a Seyyare7 gezegen Kamer, mahAy UtaritMerkür ZühreVenüs,Nahid(Tabiat ile ilgili unsurlarda bu ismi alır) ŞemsGüneş,Hurşit MirrihMerih ZuhalSatürn (Tabiat ile ilgili unsurlarda bu ismi alır) Müşteri Jüpiter(SAYFA 30)
16- Bursalı Mehmet Tahir tarafından yazılan biyografik eserin adı nedir? OSMANLI MÜELLİFLERİ
17- Divan şiirinde bütün mısraları kafiyeli gazele ne ad verilir?
MÜSELSEL GAZEL 18- Genellikle 2 veya 2’den uzun mısradan oluşan matla ve mahlas beyti olmayan nazım biçiminin adı nedir? KIT’A 19- GAZELLE İLGİLİ DETAYLAR SAYFA 56-57 20- Genceli Nizami’nin Hamse’sinde yer alan eserler nelerdir? Yusuf ve Zeliha Leylavi Mecnun Hüsrev-ü Şirin 21- “Dalmışam şol bahkerim payanı yok Batmışam şol gence hüsanı yok Bulmuşam……………… yok Girmişem ol şehre……….yok” NAZIM BİÇİMİ NEDİR? TUYUĞ 22- Osmanlı Devletinde bir eğitim kurumuna adı verilen eser? MİFTAHÜ-L ULUM 23- 1.klasik dönem temsilcileri kimlerdir? NEV’İ, AHMET PAŞA, NECATİ, ZATİ, FUZULİ, BAKİ, HAYALİ,TAŞLICALI YAHYA 24- Oluşum dönemi yazarları? AŞIK PAŞA, GÜLŞEHRİ, ŞEYHOĞLU MUSTAFA, AHMEDİ,ŞEYHİ 25- 2.Klasik Dönem temsilcileri? FEHİM-İ KADİM, NA’İLİ, NEDİM-İ KADİM,NEF’İ,ŞEYH GALİB
26- * Katiplerin ve terzilerin piri olan peygamberHZ.İDRİS
Dokuma sanatına vakıf olan peygamberHz. ŞİT Ömrü uzun olanHz. NUH Sesi güzel ve etkili, demiri elinde yumuşatanHz. DAVUD Rüya yorumunda usta olan, Hz. Yusuf’un babasıHz. YAKUB Dünyada saltanatlı, insanlara, cinlere hükmedenHz. Süleyman Diğer peygamberler(Sayfa 18-19-20-21) 27- Çeşitli eserlerde farklı amaçlarla kullanılmış tek mısralara ne ad verilir? MISRA-İ AZADE 28- Kasidede şairin mahlasını söylediği beyte ne ad verilir? TAÇ BEYT 29- Ziyade mısraları uzun mısraların başında tekrarlanan müstezatlara ne denir? MÜDEVVER MÜSTEZAD 30- “Esdi nesim-i Nevbahar Açıldı güller subh-dem Açsun bizüm de gönlümüz Saki meded sun cam-ı Cem” Yukarıda verilen nazımla ilgili doğru olan bilgiler Beyitte iç kafiye yoktur. IV.Murad’ı över Bir kasideden alınmıştır Baharın gelişi kutlanır. Yanlış olan Beyit NEV’i ye ait değildir. 31- aaaa-bbba-ccca- nazım biçimi nedir? MÜZDEVİC MURABBA 32- aaaa(aa)-bbbb(ba)-cccc(ca) nazım biçimi nedir? TESDİS 33- aaaaaaA,bbbbbbA,ccccccA nazım biçimi nedir? MÜTEKERRİR MÜSEBBA 34- aaaA-bbbA-cccA nazım biçimi nedir? MÜTEKERRİR MURABBA 35- (a)aaa(a),(b)bbb(a),(c)ccc(a) nazım biçimi? TAHMİS-İ MUTARRAF 36- aaaass,bbbbşş,cccctt, nazım biçimi? MÜZDEVİC MÜSEDDES 37- aa,xa,xa,xa,xa…ZZ; bb,xb,xb,xb,xb…ZZ nazım biçimi nedir? TERCİ-İ BEND( En başarılı örneği Ziya Paşa’nın Terci-i Bendi) 38- aa,xa,xa,xa,xa…yy; bb,xb,xb,xb,xb…zz nazım biçimi? TERKİB-İ BEND 39- Terci-i Bendin Terkib-i Bendden farkı nedir? Vasıta beytinin bend sonlarında aynen tekrarlanması 40- Muhammes ve müseddes örnekleri olsa da genellikle murabba nazım biçimi ile yazılan türün ismi? ŞARKI 41- ESAMİ isimli eser kime aittir?-MUALLİM NACİ 42- Faik Reşad gibi modern anlamda ilk yerli edebiyat tarihçilerinin kullandığı isim nedir? EDEBİYAT-I OSMANİYE
43- KASİDENİN BÖLÜMLERİNDEN SORULAR VAR GENELLİKLE MEDHİYYE BÖLÜMÜ SORULMUŞ
44- OSMANLI TÜRKÇESİ’NİN ADLANDIRMA SORUNU SAYFA 5’TE YER ALAN HEMEN HEMEN HER ŞEY SORULMUŞ 45- DİVAN ŞİİRİNDE BÜTÜN ŞAİRLER MAHLAS KULLANMIŞ, YALNIZCA 14.yy da KADI BURHANETTİN ve KEMAL PAŞAZADE mahlas KULLANMAMIŞTIR. 47- FESAHAT: Sözün telaffuzunun akıcı olup kulağa hoş gelmesi ve manasının açık olmasıdır.