Rule of Thumbs for Compressed Air Systems and Air compressors

“Rule of Thumb” ဆု ိသည္မွာ အၾကမ္းအားျဖင့္ ခန္႔မွန္း တြက္ခ်က္မႈမ်ားျပဳလု ပ္ရန္ အသံ ု းျပဳႏု ိင္သည့္ တန္ဖိုးမ်ားျဖစ္သည္။
လု ိအပ္သည့္ အခ်က္အ လက္မ်ား အတိအက် မရႏု ိင္သည့္အခါ Rule of Thumb တန္ဖိုးမ်ားကို အေျခခံ ၍ တြက္ခ်က္မႈမ်ား ဆက္လ က္ျပဳလု
ပ္ႏု ိင္သည္။ သင့္ေလ်ာ္သည့္ ယူ ဆခ်က္မ်ား (suitable assumption)ျပဳလု ပ္၍ Rule of Thumb မ်ားကို ျပင္ဆင္ ျပဳစု ထားသည္။
(၁) Air compressor မ်ားသည္ ဖိအား(discharge pressure) 100 psig ျဖင့္ 4 CFM သု ိ႔မဟု တ္ 5 CFM ထု တ္ေပးရန္
အတြက္ ျမင္းေကာင္ေရ တစ္ေကာင္အား(1HP) လို အပ္သည္။
(၂) Compressed air system မ်ား၏ အရြယ္အ စားကို လို က္၍ 1000 CFM ထု တ္ရန္အတြက္ ကု န္က်စရိတ္ အေမရိကန္ေဒၚ
လာ(၂၅)ဆင့္မွ (၃၀)ဆင့္ ကု န္က်သည္။ ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းခစရိတ္ (maintenance cost) ပါဝင္သည္ ။
(၃) ဖိအား(pressure) 2 psi ေလ်ွာ့ ခ်ႏို င္တိုင္း efficiency ပို ေကာင္းလာၿပီး စြမ္းအင္သံ ု းစဲြမႈ (energy consumption) ၁%
ေလ်ာ့ နည္းလိမ့္မည္။
(၄) 4 CFM မွ 5 CFM 100 psig ကို ထု တ္ရန္အတြက္ စက္စြမ္းအား ျမင္းေကာင္ေရတစ္ေကာင္ လို အပ္သည္။ ျမင္းေကာင္ေရ
တစ္ေကာင္အားကို တစ္ႏွစ္ပတ္လံ ု း အဆက္မျပတ္ေမာင္းလ်ွင္ $750 ကု န္က်မည္။ (လ်ွပ္စစ္ဓာတ္အ ား တစ္ယူနစ္(kWh)လ်ွင္ (၁၀)ဆင့္ႏႈန္း (10
cent/kWh)
(၅) ျမင္းေကာင္ေရ(၅၀)အား (50 HP)ရွိေသာ compressor မွ တစ္နာရီလ်ွင္ 126,000 Btu အပူ ပမာဏကို စြန္႔ထု တ္သည္။
(Heat rejection လု ပ္မည္။)
(၆) အပူ ခ်ိန္(၁၀၀)ဒီဂရီဖာရင္ဟို ု က္ (100ºF)ရွိေသာ saturated compressed air အတြင္း၌ ပါရွိေသာ ေရခို း ေရေ
ငြ႔(water vavpor content)မွ 100 CFM compressor ကို အျမဲတမ္းေမာင္းထားလ်ွင္ ရရွိႏု ိင္ေသာ ေရပမာဏသည္ တ
စ္ေန႔လ်ွင္ ေရေျခာက္ဂါလံ (6 gallons per day)ႏႈန္း ျဖစ္သည္။
(၇) ဖိအား 100 psig ျဖင့္ေမာင္းေနသည့္ compressor မွ ထြက္လာသည့္ compressed air ကို ေရျဖင့္ အေအးခံ လို လ်ွ
င္(water-cooled after cooler ကို သံ ု း၍) 100 CFM တို င္းအတြက္ တစ္မိနစ္လ်ွင္ ေရသံ ု းဂါလံ ႏႈန္း လို အပ္သည္။ (3 GPM per
100 CFM)
(၈) Saturated compressed air မွ 20ºF က်ဆင္းေအာင္ ျပဳလု ပ္ႏို င္လ်ွင္ compressed air ထဲ၌ ပါရွိသည့္ ေရခို းေရေ
ငြ႔ပါဝင္မႈ (water vapor content)၏ ၅၀% သည္ condensation ျဖစ္သြားလိ္မ့္မည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ ေရအျဖစ္သို႔ ေျ
ပာင္းသြားလိမ့္မည္။
(၉) Compressed air filter ျဖင့္ စစ္ၿပီးထြက္လ ာသည့္ compressed air သည္ ကၽြႏု ္ပ္တုိ႔ေန႔စဥ္ အသက္႐ွဴ ေနသ
ည့္ ေလထက္ အဆေပါင္း ႏွစ္သိန္းခဲြခန္႔ ပို ၍ သန္႔ရွင္းသည္။
(၁၀) Compressed air system တစ္ခုတြင္ ပါရွိသည့္ component မ်ားအားလံ ု း (ပို က္မ်ားပါဝင္သည္။) ၏ ဖိအားက်ဆင္း
မႈ(pressure drop)သည္ 15 psi ထက္ ပို မမ်ားသင့္ေပ။ တစ္နည္းအားျဖင့္ 15 psi ထက္နည္း ရမည္။
(၁၁) ေလေလွာင္ကန္(storage tank)၏ အရြယ္အ စားေရြးခ်ယ္ရာတြင္ demand profile ကို အေျခခံ သင့္သည္။ System
အမ်ားစု ၌ လံ ု ေလာက္ေသာေလေလွာင္ကန္(storage tank)အရြယ္အ စား မရွိၾကပါ။ ေလေလွာင္ကန္(storage tank)ကို ႀ
ကီးေအာင္ျပဳလု ပ္ျခင္းသည္ system တစ္ခုလံ ု း၏စြမ္းေဆာင္ရည္ (performance) ပို ေကာင္းေစရန္အတြက္ ေစ်းအေ
ပါဆံ ု းနည္း(အကု န္အက် အနည္းဆံ ု းေသာနည္း) ျဖစ္သည္။

Compressor Plant Room Ventilation and Intake Air

ဆာ ရဲေက်ာ္ သူ ေမးထားတဲ့ ေမးခြန္းအတြက္ အေျဖပါ။ ေမးခြန္းက 
" ျပီးေတာ့ Boiler Room တို ႔ Compressor Room တို ႔မွာ + pressure ထားသင့္လား - pressure ထားသင့္လားဆို တာ
ပါ သိခ်င္ပါတယ္။"
အေျဖက Slightly lower than adjacent room or surrounding pressure ျဖစ္ရပါမယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆု ိတာ ေ
အာက္မွာ ဆက္ဖတ္ၾကည့္ပါ။
Compressor Plant Room Ventilation and Intake Air
Compressor မ်ား တပ္ဆင္ထားသည့္ အခန္းကု ိ “Plant Room” ဟု ေခၚသည္။ ထု ိစက္ခန္း (plant room) အတြင္း၌
compressor မ်ားမွ စြန္႔ထု တ္လ ုိက္ေသာ အပူ မ်ား(rejected heat)ေၾကာင့္ အပူ ခ်ိန္ အလြန္ ျမင့္မားသည္။ Compressor
မွ ထြက္ေသာ အပူ မ်ားကု ိ ventilation နည္းျဖင့္ အခန္းအတြင္းမွ ဖယ္ရွားႏု ိင္သည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ ေလပူ (hot air)မ်ား
ကု ိ ventilation နည္းျဖင့္ စု ပ္ထုတ္ႏု ိင္သည္။ Ventilation လု ပ္ေပးရမည့္ ေလပမာဏသည္ compressor အမ်ိဳးအစား၊ ေ
လျဖင့္ compressor ကို ေအးေအာင္ ျပဳလု ပ္ျခင္း(air cooled) သု ိ႔မဟု တ္ ေရျဖင့္ compressor ကို ေအးေအာင္ျ
ပဳလု ပ္ျခင္း(water cooled) ႏွင့္ compressor အရြယ္အ စား၊ compressor အေရအတြက္ စသည္တို႔ အေပၚတြင္ မူ တည္သည္။
Air cooled compressor မ်ားအတြက္ လု ိအပ္သည့္ ventilation သည္ လ်ွပ္စစ္ေမာ္တာ စြမ္အား (kW or HP) ႏွင့္ညီမ်ွသည္။ လ်ွ
ပ္စစ္ေမာ္တာမွသုံ းလု ိက္သည့္ လ်ွပ္စစ္စြမ္းအားသည္ အပူ စြမ္းအင္ (Heat energy)အျဖစ္သုိ႔ ေျပာင္းသြားသည္။ Water
cooled compressor မ်ားအတြက္လ ုိအပ္သည့္ ventilation သည္ လ်ွပ္စစ္ေမာ္တာမွ အသုံ းျပဳလု ိက္သည့္ စြမ္းအား (kW or
HP)၏ ၁၀% မ်ွသာျဖစ္သည္။
အခန္း၏ အပူ ခ်ိန္ျမင့္တက္ မလာေစရန္အတြက္ compressor မွ ထြက္ေနသည့္ အပူ မ်ားကု ိ အျမဲမျပတ္ ဖယ္ထုတ္ေပးရန္ လု ိ
အပ္သည္။ အခန္း၏ အပူ ခ်ိန္ကုိ လက္ခံ ႏု ိင္သည့္ အပူ ခ်ိန္၌ ထားရိွရမည္။ Compressor ထားရိွမည့္ စက္ခန္း(plant room)အတြက္
လု ိအပ္ေသာ အခ်က္အ လက္ (information)မ်ားကု ိ compressor ထု တ္လ ုပ္သူမ်ား ထံ မွ ရႏု ိင္သည္။ 
ေအာက္ပါပုံ ေသနည္းျဖင့္လည္း တြက္ယ ူႏု ိင္သည္။
Pv= Qv/(1.25 x ΔT)
Pv =Quantity of ventilation air (m3/s)
Q = heat flow (kW)
ΔT=permitted temperature raise
Ventilation air ကု ိ ျပင္ပမွ ရယူ သင့္သည္။ အလြန္ရွည္လ်ားသည့္ duct ကု ိ အသုံ းမျပဳသင့္ပါ။ ေလရယူ မည့္ အေပါ
က္(inlet)ကု ိ ေနေရာင္မထု ိးသည့္ နံ ရံ မ်က္ႏွာျပင္ေပၚ၌ ထားရိွသင့္သည္။ ထု ိ႔ေၾကာင့္ ေအးသည့္ ေလမ်ား ဝ
င္ေရာက္ႏု ိင္သည္။ ျပင္ပမွ ငွက္မ်ား၊ အမိႈက္မ်ား မဝင္ေရာက္ေစရန္ အတြက္ သံ ဇကာျဖင့္ ကာရံ ထားသင့ ္သည္။
ပံ ု (၆-၈)တြင္ double independent system တစ္ခုကို ေဖာ္ျပထားသည္။ 100% reserve system ဟု လည္း ေခၚ
ဆု ိေလ့ ရွိသည္။ Compressor ၊ receiver ၊ dryer တု ိ႔ကို ႏွစ္ခုစီ တပ္ဆင္ထားေသာေၾကာင့္ တစ္လံ ု းလံ ု းပ်က္လ်ွင္
compressed air system သည္ ဆက္လက္ အလု ပ္လုပ္ေန လိမ့္မည္။
စု ပ္ထုတ္မည့္ ပန္ကာ(exhaust fan)ကု ိ air intake ရိွသည့္ နံ ရံ ၏ မ်က္ႏွာခ်င္းဆု ိင္ဘ က္တြ င္ တပ္ဆင္ ထားသင့္သည္။ Compressor ထ
က္ျမင့္သည့္ ေနရာ၌ တပ္ဆင္ထား သင့္သည္။ Compressor မွ ေလပူ မ်ား အေပၚသု ိ႔ တက္လ ာသည့္အခါ exhaust fan က စု ပ္ယူ
သြားလိမ့္မည္။ ေလဝင္လာသည့္ အေပါက္မွair velocity သည္ 4 m/s ထက္ မမ်ားသင့္ေပ။
တပ္ဆင္ထားသည့္ ပန္ကာကု ိ thermostat ျဖင့္ control လု ပ္၍ ေမာင္းသင့္သည္။ လု ိအပ္သည့္ အခန္း အပူ ခ်ိန္ ေရာက္လ်ွင္ ပန္ကာ
ကု ိ ပိတ္ပစ္ျခင္း ႏွင့္ လက္ခံ ႏု ိင္သည့္ အခန္းအပူ ခ်ိန္ ထက္မ်ားလ်ွင္ ပန္ကာကု ိ ျပန္ေမာင္းျခင္းနည္း တု ိ႔ျဖင့္ control လု ပ္ႏု ိ
င္သည္။ အခန္းအတြင္းရိွ လက္ခံ ႏု ိင္ေသာ အျမင့္ဆုံ း အပူ ခ်ိန္သည္ ျပင္ပ အပူ ခ်ိန္(outdoor temperature)ထက္ 7°C သာမ်ားရမ
ည္။
ေအာက္တြ င္ ventilation လု ပ္နည္း ေလးမ်ဳိးကို ေဖာ္ျပထားသည္။
Option(1) Option(2)
Option(3) Option(4)
ေကာင္းထက္ညြ န္႔
၂၂-၀၂-၂၀၁၆