You are on page 1of 24

Araling Panlipunan V Reviewer

______________1.ito ang tinguriang "pintuan ng Asya" dahil sa kinalalagyan nito sa


pasipiko.

______________ 2. bansa na matatagpuan sa hilaga ng Pilipinas.

______________ 3.ang anyong tubig na matatagpuan sa timog ng Pilipinas.

______________ 4.ang anyong tubig na matatagpuan sa silangan ng Pilipinas.

______________ 5.Ang bilang ng pulo na matatagpuan sa Pilipinas.

______________ 6.Ito ang kontinente kung saan kabilang ang Pilipinas.

______________ 7.ito ang modelo ng mundo

______________ 8.ang pinakamalaking karagatan sa mundo

______________ 9.ito ay tumutukoy sa kainamang kondisyon ng atmospera

______________ 10.ang pag-ikot sa sariling aksis ng mundo na nagdudulot ng araw at


gabi

______________11.pagligid ng mundo sa araw sa loob ng isang taon

______________12.malawak na lupain na malawak at mahaba na angkop sa


pagtatanim ng gulay, mais at palay.

______________13.pinakamataas na uri ng anyong lupa

______________14.pinakamataas na hanay ng bundok sa Pilipinas

______________15.Kilalang bundok sa Arayat

______________16.Mga bundok na matatagpuan sa Gitnang Luzon

______________17.pinakamataas na bundok na matatagpuan sa Nueva Viscaya

______________ 18.isang mataas na lupa na mas mababa sa bundok at pabilog ang


itaas

______________19.pinakatanyag na burol sa Pilipinas

______________20.mataas na bahagi ng lupa ngunit patag sa ibabaw


______________21.katulad ng bundok ngunit may bunganga sa tuktok nito na may
binubugang nagbabagang putik o lahar.

________________22.pinakatanyag na bulkan sa Pilipinas

________________ 23. matatagpuan sa Zambales na naging aktibo at pumutok noong


1991

________________ 24. pinakamaliit na bulkan sa Pilipinas na nasa Taal Batangas

________________ 25. patag na lupa na nasa gitna ng bundok

________________ 26. pinakamalaking lambak sa Pilipinas

________________ 27. palabigasan ng Mindanao

________________ 28. matatagpuan sa Benguet na tanyag na taniman ng gulay

________________ 29. pinakamalawak, pinakamalalim at pinakamalaki sa lahat ng


anyong tubig

________________30. anyong tubig na bahagi ng karagatan

________________31. isang bahagi ng dagat na nakapaloob sa baybayin nito

________________ 32 isang makipot na anyong tubig na nagdurugtong sa dalawang


anyong tubig

________________ 33. mahaba at paliko-likong anyong tubig na tumutuloy sa dagat

________________34. pinakamahabang ilog sa Pilipinas

________________35. pinakamalaking ilog sa Pilipinas

________________36. anyong tubig na halos napapaligiran ng lupa

________________37. tubig na umaagos mula sa mataas na lugar

________________38. anyong tubig na nagmumula sa ilalim ng lupa

________________39. Ito ang rehiyon ng Ilocos.

________________40. Ito ang rehiyon ng Lambak ng Cagayan.

________________41. Ito ang rehiyon ng Gitnang Luzon.


________________42. Ito ang rehiyon ng Calabarzon.

_______________43. Ito ang rehiyon ng Mimaropa.

_______________44. Ito ang rehiyon ng Bicol.

_______________45. Ito ang sentrong rehiyon ng bansa.

_______________46. Ito ang rehiyon ng Kanlurang Visayas.

_______________47. Ito ang rehiyon ng Cordillera.

_______________48. Ito ang rehiyon ng Gitnang Visayas.

_______________49. Ito ang rehiyon ng Silangang Visayas.

_______________50. Ito ang rehiyon ng Tangway ng Zamboanga.

_______________51. Ito ang rehiyon ng Hilagang Mindanao.

_______________52. Ito ang rehiyon ng Davao.

_______________53. Ito ang rehiyon ng Soksargen.

_______________54. Ito ang rehiyon ng Caraga.

_______________55. Ito ang Autonomous Region of Muslim Mindanao

_______________56. dami ng tao ng naninirahan sa isang tiyak na lugar.

_______________57. Ito ang bilang ng aktibong bulkan sa Pilipinas.

_______________58. isang anyong lupa na binubuo ng malalaki at maliliit na lupa

_______________59. pinakamaliit na unggoy na matatagpuan sa Bohol

_______________60. isang tradisyunal na bangka na may makukulay na banderitas sa


karagatang ng Zamboanga.

_______________ 61. Matatagpuan sa Banawe Ifugao sa Luzon na napabilang sa


listahan ng world heritage

_______________62. Malalaking elisi na pinagkukunan ng enerhiya mula sa lakas ng


hangin at matatagpuan
sa Ilocos Norte.
_______________63. tumpuk tumpok na ma pulo sa golpo ng Lingayen, Pangasinan

_______________ 64. epekto ng pagganap ng lindol kung saan higit sa normal ang
pagtaas ng tubig sa dagat

_______________ 65. tumutukoy sa anyo o hugis ng isang lugar

_______________ 66. Ito ang anyong tubig na nasa hilaga ng Pilipinas.

_______________ 67. Ito ang bansa na matatagpuan sa timog kanluran ng Pilipinas.

_______________ 68. malamig na hangin buhat sa hilagang silangan

_______________ 69. mainit na hangin buhat sa timog kanluran

_______________ 70. paiba ibang ihip ng hangin kung saan mainit o malamig ang
lugar

_______________ 71. ang patuloy na paglakas ng hangin na namumuo sa isang lugar

_______________ 72. Ito ang rehiyon kung saan nakalatag ang maraming bulkan at
nagaganap ang madalas na paglindol.

_______________ 73. kauna unahang lungsod na itinatag ng mga Espanyol sa


Pilipinas.

_______________ 74. ang tawag sa sapilitang paggawa ng mga lalaking may edad na
16-60 taong gulang?
_______________ 75. ang tawag sa buwis na binabayaran upang makaiwas sa polo?

_______________ 76. Ano ang tawag sa taong namamahala sa encomienda?

_______________ 77. Ito ay kapirasong papel na nagpapatunay ng buwis na


binabayaran.

_______________ 78. Ano ang tawag sa mga paring Espanyol na kabilang sa mga
misyonerong dumating sa Pilipinas?

_______________ 79. Pag- aaral ng pisikal na daigdig at atmospera nito pati na ang
mga tao at kanilang ugnayan sa kapaligiran.

_______________ 80. Ang ahensiya ng gobyerno na may tungkuling bigyan ng


proteksyon ang mga tao lanaban sa natural na kalamidad, gamit ang mga kagamitang
pang- agham sa pagtiyak ng kaligtasan at kabutihan ng mga tao.
Araling Panlipunan V Reviewer

Pilipinas
1. Ito ay tinguriang "pintuan ng Asya" dahil sa kinalalagyan nito sa pasipiko.

Taiwan
2. Ito ang bansa na matatagpuan sa hilaga ng Pilipinas.

Dagat Celebes
3. Ito ang anyong tubig na matatagpuan sa timog ng Pilipinas.

Karagatang Pasipiko
4. Ito ang anyong tubig na matatagpuan sa silangan ng Pilipinas.

7107
5. Ang bilang ng pulo na matatagpuan sa Pilipinas.

Asya
6. Ito ang kontinente kung saan kabilang ang Pilipinas.

globo
7. ito ang modelo ng mundo

karagatang pasipiko
8. ang pinakamalaking karagatan sa mundo

klima
9. ito ay tumutukoy sa kainamang kondisyon ng atmospera

rotasyon
10. ang pag-ikot sa sariling aksis ng mundo na nagdudulot ng araw at gabi

rebolusyon
11. pagligid ng mundo sa araw sa loob ng isang taon

arkipelago
58. isang anyong lupa na binubuo ng malalaki at maliliit na lupa

Bashi Channel
66. Ito ang anyong tubig na nasa hilaga ng Pilipinas.

Malaysia
67. Ito ang bansa na matatagpuan sa timog kanluran ng Pilipinas.

amihan
68. malamig na hangin buhat sa hilagang silangan

habagat
69. mainit na hangin buhat sa timog kanluran
monsoon
70. paiba ibang ihip ng hangin kung saan mainit o malamig ang lugar

bagyo
71. ang patuloy na paglakas ng hangin na namumuo sa isang lugar

Pacific Ring of Fire


72. Ito ang rehiyon kung saan nakalatag ang maraming bulkan at nagaganap ang madalas na
paglindol.

Cebu
73. Ano ang kauna unahang lungsod na itinatag ng mga Espanyol sa Pilipinas?

polo y servicio
74. Ano ang tawag sa sapilitang paggawa ng mga lalaking may edad na 16-60 taong gulang?

falla
75. Ano ang tawag sa buwis na binabayaran upang makaiwas sa polo?

encomiendero
76. Ano ang tawag sa taong namamahala sa encomienda?

cedula personal
77. Ito ay kapirasong papel na nagpapatunay ng buwis na binabayaran.

Prayle
78. Ano ang tawag sa mga paring Espanyol na kabilang sa mga misyonerong dumating sa
Pilipinas?

Heograpiya
79. Pag- aaral ng pisikal na daigdig at atmospera nito pati na ang mga tao at kanilang ugnayan
sa kapaligiran.

PAGASA
80. Ang ahensiya ng gobyerno na may tungkuling bigyan ng proteksyon ang mga tao lanaban
sa natural na kalamidad, gamit ang mga kagamitang pang- agham sa pagtiyak ng kaligtasan at
kabutihan ng mga tao.
Relatibong Lokasyon
________________ 1. Natutukoy batay sa mga anyong lupa at anyong tubig na nakapaligid sa
isang lugar.

Ekwador
________________ 2. Ang imahinasyong guhit na humahati sa daigdig sa hilagang hating-
globo at timog hating-globo

International Date Line


_________________ 3. Ang imahinasyong guhit na naghahati sa mundo sa magkaibang araw.

Kabilugang Antartiko/ Antartic Circle


__________________ 4. Ang pinakadulong bahagi ng daigdig sa timog na naaabot ng pahils
na sinag ng araw.

Humidity
__________________ 5. Ang dami ng water vapor sa himpapawid.

Temperature
__________________ 6. Lamig o init ng atmospera sa isang lugar sa isang tiyak na panahon.

Presipitasyon
__________________ 7. Ang pagbagsak ng ulan o snow mula sa ulap

Bilis ng hangin
_________________ 8. Sinusukat ito sa pamamagitan ng anemometer

Rebolusyun
_________________ 9. Ang pag-ikot ng daigdig palibot sa araw.

365 at ¼ na araw
_________________ 10. Ang kumpletong rebolusyon ng daigdig sa araw.

Panahon
_________________ 11. Ang kalagayan ng atmospera sa loob ng isang araw sa isang tiyak na
lugar

23.5⁰
_________________ 12. Nakahilig ang axis ng daigdig sa anggulong ________.

Meridian
_________________ 13. Ang imahinasyong guhi sag lobo na tumatagos mula North Pole
hanggang South Pole.

Arkipelago o kapuluan
_________________ 14. Tumutukoy sa pangkat ng mga pulo na nasa bahgi ng isang anyong
tubig tulad ng karagatan o dagat.

Mapa
_________________ 15. Isang lapat o patag na larawan na maaring kumakatawan sa buong
munso, isang bansa o isang tiyak na lugar.
Parallel o latitude
________________ 16. Ang mga guhit na pahalang na makikita sag lobo.

4⁰23 at 21⁰25 silangang longhitud


________________ 17. Ang lokasyon ng Pilipinas ayon sa latitud.

116’00⁰ at 127’00⁰
________________ 18. Ang lokasyon ng Pilipinas ayon sa longhitud.

Grid
________________ 19. Ang mga guhit latitude at mga guhit longhitud na nagsasalubong.

Panahon/ weather
________________ 20. Ang kondisyon sa isang lugar sa maikling oras.

El Niño
________________ 21. Ang pag-init ng tubig na bahagi ng karagatang Pasipiko.

La Niña
________________ 22. Ang paglamig ng tubig sa bahagi ng karagatang Pasipiko.

Oblate Spheroid
________________ 23. Ito ang hugis ng mundo.

0⁰
________________ 24. Tuyak na digri na kinaroroonan ng ekwador.

Pilipinas
________________ 25. Tinaguriang “Perlas ng Dagat Silangan’ at “ Hardin ng Pasipiko”.

Las Islas Felipinas


________________ 26. Ipinangalan ng mga Espanyol sa bansang Pilipinas ng ito ay sakupin.

Teorya
________________ 27. Ang mga paliwanag na binuo ng mga eksperto batay sa resulta ng
kanilang ginawang pag-aaral.

Tulay na lupa
________________ 28. Tawag sa isang isthmus o mas malawak na lupang nag-uugay sa
magkahiwalay na lugar.

Tectonic Plate
________________ 29. Malalaki at makakapal na tipak ng lupa na bahagi ng crust.

Laurasia
________________ 30. Bahagi ng Pangaea na pinaniniwalang nagmula ang Pilipinas.

Bailey Willis
________________ 31. Siyentistang Amerikano na naniniwala na ang Pilipinas ay nabuo sanhi
ng pagputok ng mga bulkan sa ilalim ng karagatan.

Continental Shelf
________________ 32. Mga tipak ng lupa sa ilalim ng katubigan na nakakabit sa mga
kontinente.

Pangea
________________ 33. Ang supercontinent na may 240 milyong taon na ang nakalilipas na
sinsabing pinagmulan ng mga kontinente ngayon.

Alfred Wegener
_______________ 34. Ang siyentistang nagpanukala ng Teoryang Continental Drift.

Asthenosphere
________________ 35. Ang itaas na bahagi ng mantle ng mundo.

Peter Bellwood
________________ 36. Ang bumuo ng Teoryang Austronesian Migration.

Armand Salvador Mijares


________________ 37.Ang nakatuklas ng maliliit na bahagi ng buto ng paa ng tao sa Callao
Cave sa Cagayan

Nusanto
________________ 38. Ang salitang Austronesian na nangangahulugang tao mula sa timog.

Lipuun Point, Palawan


________________ 39. Lugar kung saa natagpuan ang mga labi ng mga Tabon noong 1962.

Timog-silangan Asya
________________ 40. Rehiyon sa Asya na kabilang ang Pilipinas.

Pacific Ocean
________________ 41. Ang karagatan sa hangganan ng Pilipinas sa silangan.

Ayuey
________________ 42. Ang mga taong nanilbihan kailanman naisin ng datu.

Bagani
________________ 43. Ang mga mahuhusay na mandirigma ng mga sinaunang Filipino.

Oripun
_________________ 44. Ang tawag sa pinakamababang uring panlipunan noon sa sinaunang
panahon ng mga bisaya.

3
_________________ 45. Bilang ng antas o pagpapangkat ng mga sinaunang tao sa lipunang
Tagalog at Bisaya.

Maginoo at Datu
________________ 46. Ang pinakamataas na antas ng tao sa lipunang Tagalog at Bisaya.

Sultanato
________________ 47. Isang sistema ng pamahalaan na batay sa katuruan ng Islam.

Panahon ng Lumang Bato


_________________ 48. Panahon sa kasaysayan na ang mga kagamitan ay gawa sa
magaspang na mga bato.

Sultan
_________________ 49. Ang titulo ng pinuno ng pamahalaang sultanato.

Prehistoriko
_________________ 50. Panahon ng kasysayan na wala pang naitalang mga pangyayari.

Katalonan ( Tagalog) Babaylan ( Bisaya)


_________________ 51. Ang tawag sa Tagalog sa nagsisilbing mga espiritwal na pinuno sa
sinaunang lipunang Filipino.

Datu
_________________ 52. Buhat sa salitang datuk o dato na nangangahulugang ‘marangal na
tao ‘ o ‘may dugong bughaw.

Barangay
________________ 53. Salitang halaw sa barangay na tumutukoy sa sasakyang pandagat na
ginamit noon ng mga sinaunang Filipino.

Umalohokan
________________ 54. Ang tagapagbalita ng mga bagong batas sa barangay.

Abu Bakr
________________ 55. Arabong naglayag patungong Pilipinas noong dekada 1450 at nagtatag
ng Sultanato sa Sulu.

Industriya
_________________ 56. Gawaing pangkabuhayan kaugnay sa paggawa ng bagong produkto
mula sa hilaw na material.

Barter
_________________ 57. Ang sistemang pagpapalita ng produkto.

Piloncitos
_________________ 58. Ang tawag sa inukitang gintong barya na ginagamit bng mga
sinaunang Filipino sa pakikiagkalakalan.

Islam
_________________ 59. Isang relihiyong naniniwal sa iisang Diyos na tinatawag na si Allah.

Pintados
_________________ 60. Ang tinawag ng mga Espanyol sa mga katutubong puno ng tato ang
katawan.
Mumbaki
________________ 61. Tawag sa pinunong panrelihiyon ng mga Igorot na nagsisilbing
tagapamagitan ng tao sa mga espiritu.

Anito
________________ 62. Ang mga espiritung nananahan sa mga kapaligiran.

Bathala
________________ 63. Ang itinuturing ng mga Tagalog na dakilang nilalang na siyang may
likha ng langut

Kangan
_________________ 64. Pang-itaas na kasuotan ng mga sinaunag kalalakihang Filipino.

Qur’an
_________________ 65. Ang tawag sa banal na kasulatan ng mga Muslim.

Baybayin
_________________ 66. Ang tawag sa alpabeto ng mga sinaunang Filipino.

Dallot
_________________ 67. Isang mahabang berso na binibigkas nang paawit.

Saya
_________________ 68. Pang- ibabang damit ng sinaunang kababaihang Filipino.

putong
_________________ 69.Kapirasong tela na ibinabalot sa ulo ng mga sinaunang kalalakihang
Filipino.

Tarsila
_________________ 70. Ang salaysay ng pinagmulan at pinangnunuan ng mga Muslim.

Tambuli
_________________ 71. Isang uri ng instrument ng mga Tagalog na yari sa sungay ng
kalabaw

Tinikling
_________________ 72. Isang sayaw na hinahango sa galaw ng ibong tikling.
Second Quarter Reviewer

Caravel
1. Barkong higit na mabilis at may kakayahang makapaglayag sa kabila ng malalakas na alon sa dagat.

Imperyalismo
2. Tumutukoy sa pakikialam o tuwirang pananakop ng isang makpangyarihang bansa sa ibang lupain
upang isulong ang mga pansariling inters nito.

Pope Alexander VI
3. Ang naghati sa daigdig para sa mga lugar na tutyklasin ng bansang Spain at Portugal.

Pacific Ocean
4. Ang karagatang pinangalanan ni Magellan na “ Mar Pacifico” na nangangahulugang “ Payapang
Dagat”.

Kalye Colon sa Cebu


5. Tinuturing na pinakamatandang kalye sa Pilipinas.

Paganismo
6. Pagsamba sa maraming diyos diyosann pinaniniwalaang naninirahan sa kalikasan.

Kura Paroko
7. Tawag sa paring namumuno sa parokya.

St. Agustine Church/ Paoay Church


8. Isa sa pinakamatandang simbahan sa Pilipinas na matatagpuan sa Ilocos Norte.

Tulisaneas o mga Taong –labas


9. Tawag sa mga katutubong hindi nagbabayad ng buwis, hindi sumailalim sa Kristiyanisasyon, at hindi
sumusunod sa patakarang Espanyol.

Binyag/ Pagbibinyag
10. Ang unang hakbang sap pagtanggap ng Kristiyanismo.
Third Quarter

Principalia
1. Tawag sa pangkat ng mga inapo ng mga datu at maharlika na pinagkalooban ng mga karapatang
panlipunan at pampolitika.

Gobernador- heneral
2. Tawag sa kinatawan ng hari at pinakamataas na opisyal ng pamahalaan sa Pilipinas bilang kolonya.

Igorot
3. Pangkat ng katutubong Filipino na naninirahan sa mga kabundukan ng Cordillera.

Kalakalag Galyon
4. Tawag sa kalakalang panlabas sa pagitan ng Pilipinas at Mexico na iniluluwas ang mga produkto sakay
ng isang barko.

Commandancia
5. Isang pamahalaang military na itinatag ng pamahalaang kolonyal upang matiyak na magiging
mapayapa ang isang teritoryo at susunod sa mga patakarang Espanyol ang mga nakatira dito.

Alcaldia
6. Tawag sa mapayapang lalawigan.

Cumplase
7. Karapatan ng gobernador- henaral na suspindihin ang anumang kautusan ng hari at Counsel of Indies.
Kapangyarihan ng gobernador- heneral na tutulan ang pagpapatupad ng batas ng hari.

Gobernadorcillo
8. Opisyal na namumuno sa pueblo o bayan.

Royal Audiencia
9. Kataas- taasang hukuman sa Pilipinas sa panahon ng Espanyol.

Pamahalaang Sentral
10. Uri ng pamahalaang itinatag ng Spain sa Pilipinas.

Corregimiento
11. Pamalahang lokal para sa lalawigan hindi pa napayapa.

Indulto de Comercio
12. Lisensiyang pribilehiyo ng alcalde mayor na makalahok s akomersio at kalakalan.

Barangay
13. Pinakamaliit nay unit political ng kolonya.

Pangulo ng Audiencia
14. Titulo ng gobernador- henaral bilang opisyal ng katas- taasang hukuman.

Alcalde mayor
15. Pinuno ng alcaldia

Pamahalaang Lokal
Ito ay nahahati sa panlalawigan, pang-lungsod, pambayan at pambarangay.

Merkantilismo
Tumutukoy sa tearyang ang kapangyarihan ng isang bansa ay batay sa kayamanan nito.

Reales
Ang yunit ng pananalapi na ginamit ng Spain mula ika- 14 na siglo hanggang sa mapalitan ito.

Escudo- 1864
Peseta- 1868

Real
Nangangahulugang “marangal” sa wikang Espanyol.

Council of Indies
16. Pangkat ng mga pinuno ng Mexico.

Mexico
17. Kolonya ng Spain kung saan nagmumula ang mga utos ng hari ng Spain na ipatutupad sa mga
nasasakupang lupaing katulad ng Pilipinas.

Masaklaw
18. Salitang naglalarawan sa taglay na kapangyarihan ng gobernador- heneral bilang kinatawan ng Spain
sa Pilipinas upang mamahala.

Malacañang Palace (Palacio de Malacañan)


19. Ang opisyal na tirahan ng Pangulo ng republika ng Pilipinas.

Miguel Lopez de Legazpi


20. Anghinirang na kauna- unahang gobernador- heneral ng Pilipinas.

Palacio del Gobernador sa Intramuros


21. Naging opisyal na tirahan ng gobernador- heneral.

Diego de los Rios


22. Ang huling gob-hen ng Pilipinas na nangasiwa sa bansa mula 1898 hanggang 1899.

Polo y servicio
23. Isang puwersahang paggawa na pinalahok ang mga Filipino sa iba’t ibang mabibigat na trabaho.

Kalakalang galyon
24. Kalakalang panlabas ng Pilipinas at Mexico na isinasakay ang mga produkto sa malalaking barko.

Tributo
25. Tawag sa mga produkto o salapi na sapilitang ibinibigay sa pamahalaan ng mga mamamayang may
gulang na 19 hanggang 60.

Monopolyo ng tabako
26. Eksklusibong pagbili ng pamahalaan ng mga dahon ng tabako sa tagapagtanim nito.

Encomienda
27. Ang sistema kung saan binibigyang-karapatan ang mananakop na pamahalaan ang isang teritoryo at
mga mamamayan nito.

Polo
28. Ang patakaran sa sapilitang paggawa.

Boleta
29. Ang tiket na nagbigay-karapatan sa mga mangangalakal na makilahok sa kalakalang galyon.

Samboangan
30. Ang buwis na binayaran ng mga taga-Zamboanga sa mga Espanyol para sa pagsupil ng mga Moro.

Vinta
31. Ang buwis na binayaran ng mga naninirahan sa may pampang ng kanlurang Luzon bilang tulong sa
pagdepensa ng mga lalawigan dito mula sa banta ng mga Muslim.

Bandala
32. Ay ang patakarang sapilitang pagbili ng pamahalaan ng ani ng mga magsasaka sa mababang halaga.

Encomendero
33. Ang tawag sa mga pinunong Espanyol na nabigyan ng karapatang sakupin at pamunuan ang isang
teritoryo at mga mamamayan nito.

Falla
34. Ang buwis na binayaran ng kalalakihan upang maligtas sila mula sa sapilitang paggawa.

Tributo
35. Ang sistema ng pagbubuwis ng salapi o katumbas na halaga nito sa ani.

Polista
35. Ang tawag sa mga manggagawa sa sapilitang paggawa.

Tranvia
36. Cable cars o sasakyang de-kable na pinaaandar ng kuryente.

Banco Español Filipino de Isabel II


37. Ang pinamatandang bangko hindi lamang sa pilipinas kung hind imaging sa buong Timog-silangang
Asya.

Pricipalia
Pangkat ng tao sa lipunang kolonyal na kinabibilangan ng mga inapo ng mga datu at maharlika,
mayayaman haciendero, at mga pinuno ng pamhalaang loakal.

Doctrina Christiana
Unang aklat na nailimbag sa Pilipinas na naglalaman ng mga dasal ng mga Katoliko.

Paaralang Pamparokya
Tawag sa paaralang pinangasiwaan ng mga kura paroko.

Salitang Indio
38. Isang mapanghamak na tawag sa mga Filipino noong panahong kolonyal.Mababa ang pagtiningin ng
mga Espanyol sa mga katutubo at itinuring silang hindi sibilisado sa lipunan.

Pabasa
39. Pagbasa o pag awit ng pasyon.

Flores de Mayo
40. Prusisyon para kay Birheng Maria.

Panunuluyan
41. Pagsasadula sa pagsilang kay Hesukristo.
Salubong
42. Pagsasadula sa pagkikitang muli ng nabuhay na si Kristo at ni Birheng Maria.

Cariñosa
43. Isang sayaw ng panunuyo o panliligaw kung saan ang babae ay animo nahihiyang magpakita ng
damdamin sa lalaki at itinatago ang mukha gamit ang panyo o pamypay.

Awit
44. Berso o tulang nagsasalaysay ng kabayanihan at pakikipagsapalaran ng isang kabalyero.

Korido
45. Isang tulang may temang panrelihiyon.

Senakulo
46. Dula tungkol sa pagpapakasakit at pagkamatay sa krus ni Hesus.

Komedya
47. Dula tungkol sa tunggalian ng mga Kristiyano at Muslim.

Sarsuwela
48. Dulang may saliw ng musika at tungkol sa mga karaniwang paksang panlipunan t pampolitika.

University of Sto. Tomas


49. Isa sa mga kolehiyong itinayo sa Intramuros noong panahon ng Espanyol na matatagpuan sa
España,Sampaloc , Maynila sa kasalukuyan.

Bahay na Bato
Isang uri ng tirahan na malaki at matibay na naging simbolo ng antas ng pamumuhay ng isang pamilya

Igorot
Katutubong Filipino naninirahan sa kabundukan ng Cordillera.

Digmaang Moro
Tawag s labanang Muslim sa Mindanao at puwersang Espanyol

Sultan Kudarat
Sultan na nagpasimula ng ikaapat na Digmaan Moro at unang naglunsad ng Jihad laban sa mga Espanyol.

Ginto
Tunay na dahilan ng mga Espanyol sa kanilang pagsalakay sa Cordillera.
Panuelo
Malaking panyo na ipinapatong sa balikat bilang palamuti sa katawan.
Igorot
Mula sa sa slitang tagalog na golot na nangangahulugang “ bulubundukin”.

Moro
Buhat sa” Moros”o pangkat-etnikong sunmakop sa Spain na tulad ng mga katutubong Filipino sa
Mindanao ay mga tagsunod ng Islam.

Jihad
Banal na digmaang inululunsad ng mga Muslim upang ipagtanggol ang kanilang relihiyon at paraang ng
pamumuhay.
Fourth Quarter

Pag-aalsang Agraryo 1745


Isang pagkilos upanh tubusin o bawiin sa mga prayle at mga orden ang mga lupang pamana sa knila ng
kanilang ninuno o ancestral domain.

Ancestral Domain
Tumutukoy sa mga lupa, teritoryo, at kayamanan ng likas na pagmamay-ari ng mga katutubo na naging
dahilan ng pag- aalsang agraryo noong 1745.

Seven Years War


Tunggalian sa pagitan ng mga bansa sa Europe noong 1756-1763.

Mga Pag- aalsang Politikal

1. Pag- aalsa ni Lakandula- 1574 – “Lakandula” ang huling hari ng Maynila.


2. Pag-aalsa ng mga Datu ng Tondo 1578-1588- sa pngunguna ni Magat Salama, Martin Pangan, at Juan
Banal at Pedro Balingit- mabawing muli ang kanilang kalayaan at karangalan.

Mga Pag- aalsang Panrelihiyon

Francisco Dagohoy ng Bohol noong 1744- tinaguriang pinakamahabang pag-aalsa sa Pilipinas.


Dahil sa hindi pinanhintulutan na bigyan ng Kristiyanong libing ang kaniyang kapatid.

Pag-aalsa ng mga Igorot 1601- pagtututol sa apagbibinyag sa mga Igorot ng hilagang Luzon sa
Kristiyanismo.

Pag-aalsa ni Datu Bancao 1621- ng Carigara na lumaban sa Simbahang Katolika ng Leyte.

Pag-aalsa ni Tamblot 1621-1622 – pagtutol ng mga Boholano sa Kristiyanismo.

Pag-aalsa ng mga Itneg 1625- 1627- Pinamunuan nina Miguel Lanan ng Cagayan at Alababan ng Apayao.

Pag-aalsa ni Tapar sa Panay 1663 ng Iloilo na naghahangad na magtayo ng bagong sangay ng


Kristiyanismo sa bayan ng Oton.

Pag-aalsa ng mga Magtangagang ng Cagayan 1718- sa pamumuno ni Francisco Rivera na ninanis na


matawag na “ Papa Rey” – ( papa o pope at hari).

Pag-aalsa ni Apolinanrio dela Cruz (“ Hermano Pule”) sa Tayabas 1840- 1841-dahil tinanghinan siyang
maging pari at kilalanin ang kaniyang samahang Cofradia de San Jose.
Confradia de San Jose
Isang kapatirang panrelihiyon na kinabibilangan ng mga indio.

Mga Pag—aalsang Ekonomiko

Ang Pag-aalsa ni Diego Silang sa Ilocos Disyembre 14, 1762 - bunsod sa pagmamalabis ng pagbabayad
ng tribute sa mga Espanyol.

Gabriela Silang- asawa ni Diego Silang namatay noong Styembre 10, 1763.

Pag-aalsa ni Magalat 1596- isang rebelled mula sa Cagayan, dahil sa hindi makatuwirang paniningil ng
buwis ng mga Espanyol.

Pag-aalsa ni Pedro Ladia sa Malolos Bulacan 1643- isang Moro na taga Borneo na naniniwalang mula
siya sa lahi ni Lakandula. Kinumpiska ang kaniyang ari-arian, nagtulak ito upang mag-alsa laban sa mga
mananakop.

Pag-aalsa ni Agustin Sumuroy 1649-1650- ang pag- aaklas laban sa polo y servicio sa Samar.

Pag-aalsa ni Maniego 1660-1661- sa Pamumuno ni Francisco Maniego ng Mexico, Pampanga.- pagtutulo


ng mga Kapampangan sa sapilitang paggawa sa mga galyon at hindi pagbabayad ng pamahalaan sa mga
biniling palay mula sa mga magsasaka.

Pag-aalsa ni Malong sa San Carlos, Pangasinan 1660- 1661- sa pamumuno ni Andres Malong dahil sa
hindi pagbabayad ng mga Espanyol ng kaukulang sahod sa libo- libung katutubong nag tatrabaho sa
paggawaan ng barko.

Pag-aalsa ni Almazan sa San Nicolas, Laoag Ilocos Norte- nagsagawa ng pag- aalsa bilang suporta sa
ipinaglalaban ni Malong.

Don Pedro Almazan – isang mayamang pinuno ng Laoag.

Pag-aalsang Agraryo sa Katagalugan 1745-1746, Malawakang pag-aalsa ng mga magsasaka ng rehiyon


ng Katagalugan, sa pangunguna ng mga lalawigan ng Batangas, Laguna, at Cavite dulot ng
pangangamkam ng mga prayle a kanilang lupa.

Pag-aalsang Basi 1807- sa pamumuno ni Pedro Ambaristo, dahil sa paghihigpit ng mga Espanyol sa
produksiyon ng basi.

Basi
Isang uri ng alak mula sa tubo.
Mersenaryo
Bayarang sundalo na nakatulong ng mga kastila upang masupil ang rebelyon.

Sepoy
Tawag sa mga sundalong Indian.

Hermano Pule- nagtatag ng Confradia de San Jose.

Jose Basco y Vargas – nagpatupad ng Monopolyo ng Tabako.

Dagohoy- namuno sa pinakamahabang pag-aalsa sa Pilipinas laban sa mga Espanyol.

Tapar- pinuno ng pag-aalsa sa Iloilo na tinagurian ang sarili na “Diyos na Makapangyarihan”.

Miguel Vicos- kaibigan ni Diego Silang na nagtaksil sa kaniya.

Oath of the Cortes of Cadiz- dibuho ni Jose Casado del Anisal- nagpapakita ng panunumpa sa Iglesia
Mayor de San Pedro y San Pablo ng mga kintawan ng bumuo ng Cadiz Constitution of 1812.

La Ilustracion – kaisipan sa Spain na nakilala bilang Age of Enlightenment sa Europe noong ika – 18 siglo.
Ang konstitusyong ito ay direktangnakaapekto sa kalagayan ng Pilipinas bilang kolonya at sa
paggising sa hangarin ng mga Filipino na maging malaya.
- Tawag sa Enlightenment o Kaliwanagan sa Spain.
- “Age of Reason sa Europe”.

Merkantalismo- prinsipyo na lumaganap sa Europe na ang naging sukatan ng kapangyarihan ng bansa sa


dami ng mahahalaganag metal tulad ng ginto at pilak na mayrron ito.

Nasyonalismo- pagmamahal sa sariling bayan.

Monarkiya- pamahalaang pinamumunuan ng hari, reyna o emperador.

Kontitusyong Cadiz- ang tinawag sa pinakamataas na batas na nilikha sa Spain noong 1812.
-Unang konstitusiyon ng Spain.

Spanish cortes- Lehislatura ng Spain na nagkaroon ng representatsyon ang Filipino.

Venture delos Reyes – ang unang Filipinong naging Representative ng Spanish Cortes.

Sekularisasyon- Pagbibigya sa mga paring secular ng kapangyarihang pamunuan ang mga prokya.

Spain- Ferdinand VII


France- Napoleon Bonaparte

Malayang Kalakalan- Malaya at pantay na hatiian ng yaman mula sa kalakalan.

Konserbatibo- pang-aabuso at pagmamalabis

Liberalismo- bukas na pag-iisip at kalayaan at karapatan.

Pgbubukas ng Suez Canal- sa pagbubukas ng kanal na ito, higit na napadali ang pag-aangkat ng kalakal at
pagdating ng kaisipang liberal mula sa Europe patungo sa ibang panig ng daigdig.

Pag-usbong ng Panggitnang Uri- ang panggitnang uri ay karaniwang kinabibilangan ng mga Chinese at
Spanish mestizo.

Tabako- ang tanim na tanging pinamahalaan ng mga Espanyol bna kanilang pinakinabangan.

Lakndula- Hari ng Maynila

William Draper- Battle of Manila 1762

Jose Rizal- nagtatag ng “ La Liga Filipina” noong Hulyo 1892 sa Ilaya, Tondo upang maging daan sa
pagkakaisa ng mg aPilipino.

Noli Me Tangere- kwentong naghahayag ng pagmamalabis, pagmamalupit, at pagkaganid ng mga


pinuno at prayleng Espanyol sa mga Pilipino.

El Filibuterismo- isang nobelang political na naglalahad ng nalalapit ng rebolusyon sa Pilipinas.

Graciano Lopez Jaena- isunulat niya ang akda na “ Fray Botod”- na ngabubunyag ng kasibaan at
kasamaan ng ilang pryle. Nagtatag ng pahayagang “ La Solidaridad”

Marcelo H. Del Pilar- Kinilala bilang bantog na mamamahayag.

KKK o Kataastaasang Kagalanggalang Katipunan

You might also like