Te ‘A Veo OKRET PODWODNY @ TSEC a MorAMERYKANSKI OKRET PODWODNY USS Spadefish (SS 411) Dane techniezne fosiagi Naped: 4 silniki spalinowe Diesla 9 mocy’$400 KM i 2 slniki elektrycane 9 mocy 2700 KM- 2 sruby Womiary ugose 95,00 m szzrokost 830m zanurzenie 470m Wypornosé: awodna 15264 podwodna alte Gigbokosé zejia pod wode 0 120m Sxybhose nawodna 20w podwodna ow zasieg 13000 Mm pray s2ybkosci 14 w Uzbrojenie 1x 127 mm, 2 x20 mm, 10 wyzzutnitorped 24 torpedy) Zalog: 6 oficeréw, 60 podoficerdw i marynarzy ‘Wezed! do sluzby 09.03.1944 roku jako SS-411, Nalezal do typu BALAO, Skreslony ze stam floty w 1969 2 Marynarka amerykaiska przewidujge driatania na ogromnych obsza- rach Pacyfiku budowala duzeokrqty podwodne charakteryzujace sig ogrom- ‘nym zasiegim i dug szybkoicig konieczna do osignigeia wyznaezonyeh akwendw w doSé kebtkim czasie oraz po2walajace na dlugie pezebywanie wigjonie opera Pierwsze okrety tj rodziny (typ PORPOISE i SHARK) budowane byly w ramach reqdowego programa ratowania gospodarki USA po wielkim kry- asic. ‘W nastepnych typach wprowadzano kolejne usprawenienia pray jedno- czesnym waroscie ich wypomoses Jeszeze przedukoiczenier budowy pierwszych 6 jednostek typuGATO Koneres ~ przyeotowuiae sig do nieuchronnie blizajacej sie wojny ~ zatwierdzit budowe kolejnych 22 okretow podwodaych tego typu (lcznie ‘oudowano 73 jenostki. Kolejny yp - BALAO ~2bligony wyelgdem még zanuraé sig eebie} aigkizastosowaniu sali o podwyésrone) wytraymalose!izwigkszeniu gru- boc poszycia kadluba mocnego, ‘Zoudowano 132 okxety tego typu po czym podjeto budowg podobnych jednostektypu TENCH (32 jednost. W Dowédatwie Marynarki Wojenne) Stanéw Zjednoczonych stale to- ‘ezono rozmowy na temat webrojenia okret6w podwodaych w armaly, ‘Stab MW chege zniechecié dowédcow akretéw podwodnych do dzia Jai na powierzchni celowo ograniezyl uzbrojenie artyeryjskie do jedne} armaty kalibru 75 mm/S0 i jednego karabinu maszynowego kalibru 12,7 mm. (© wadach tak skromnego uzbrojenia przekonano sig jus na pocaatku \woiny {okrety podwodne (r6wnie’ inayeh flot) byly przez eala woine do- zbrajane. Mied2y innymi wymieniono w/w armate na wiekszego kalibru (102 mm/S0 - 1943 rok), a w wkrdtee po tym opracowano now — Mk 17 kalibru 127 mnv25 (dlugosé lufy - 25 kalibrSw) ~ wykonana 2 nierdzewne; stali nie wymagalauszczelniania (ani lufy, ani zamka), Systematycznie wemaeniano uzbrojenie prascivlotnicze - w miejsce arabinw maseynowego watawiono 2 dziatka kalibrw 20 mun lub 40 mm (ub po jednym z nich). ‘Worowadzenie radaru na wyposszenie okretow podwodnych znacznie -zwigkszylo ich ,zaczepnosé” (wyszukiwanie cel6w) i obronnos (radar SD ‘ostrzega preedzblizajacymi si samolotami) Pierasze lata wojny (1942-43) nie przyniosly amerykaiskim podwod- nikom znaezaeych sukeeséw - zatopiono ok. $00 statk6w japoiskich ‘© pojemnosei ok. 2,2 min ton oraz ok. 30 okretéw wojennych. W 1944 r operuac z wysunieiych baz (Zat. Milme, Manus, Saipan Guam) amerykarskie okrety pode wykonaly ponad 500 bojowyeh rj. s6w i zatopily ponad 600 statkw o tonaau 2,7 mln ton, Stan japoiskejfloty handlowej skurezyt sig 7 min ton na poczathu wojny da 2 mia ton. Tak ogromne straty odbily sig dramatycanie na japos- skim trasporeie - zdobyte na poezatku wojny kraje w wyaiku blokady ‘morskich lini komunikaeyjnych preesaly odgrywaé wigksza role w pos ski) gospodarce. Dowéz wojska i pregtu sal sig trudny i kosztowny. Rovwniedjaposka fota wena nie unkagla strat ~ w ciagu 1984 x amerykafiskie okrely pogwodne nawizaly ok 100 kantaktéw bojowyeh i'w wymiku preeprowadzonyeh atk zatopty 54 okrely apotiskie (pa cemik, 7 loniskowebw, 9 krgovrikéw, ok. 30 niseayeelt i 7 okretsw podwodnych). Zzinlo pray tym 19 amerykadskich okrgtow podwodnyeh (Gr lagu cate} wojny - 4). Najwiehszy sukces w walce 2 japodska Mota wojenng odniés! USS ARCHTERFISH ~ 29.11.1944. zatoil SHINANO (onjwighsy lot skowiee Iw). nny okt podwoday -USS REDFISH -zatop!Toshowiee UNRYU, ainay eigeho uszkodzit USS SEALION If tpi pancemik KONO. [USS BATFISH na dobre pograzyt 3 japtskie kretypodwode(ty 1945). Pierwszysukees USS SPADEFISH oxide w sirpni 1944 roky ~ zatopi 6 stathow (31500), W marci 1945 roku iopem jegotorped padly 5 sath, aw ezerweu ~6 dalszyeh oraz male jednosk. ‘Sw njwgksry sukces oda 17.1,1944rolekzatopit2 taki lt niskowiee, ,Stado” okretsw podwodnysh dowodzane razz Komandora Underiooda (doédee USS SPADEFISH) ztakowalo japofsk’ konw6) 5 satkow (2 zoslyzatopione wozeie| proce akrtypodwodne 2 imnego { sada”) oslanianyeh przez Gnisze7yccileniskowiee SHINYO (175000. 26 wysirzelonych w song loniskowea torped 4 tail w cel~ SHINYO recht sig gwaownie a prawa burg, 2 pokladu zarelysaczaé sig samoloty aly kre ploma po krdtkim ezasie ,zjecal” ru pod wode. ‘Opracowanie— Andrzej Domadzierski Prrygotowanie do druku Jadwiga Halliska i Alvar Hansen opis BUDOWY Uwagi ogélne datyezqce budowy model 1. Preed rozpoczeciem budowy modelu presanalizowaé dokladnie rysunki 2, Stosowaé zalecane gruboici kartonu ora kleje szybkoschnace 53. Wazysthie elementy wyeinaé po lini, « preed preyklejeniem starannie uwormowae i dopasowae 4, Szablony (oznaczone eyframi rzymskimi) wykonaéz dru ralecane)gru- bose zgodnie z ksztaltem (rysunki szablonéw w skal :1 ) Elementy owalne wformowaé np przeciagajae po krawedzi solu 6 ‘Weaysthie ubytki koloru powstale ma skutek rozcinania, wycinania,sli- fowania waupelnié odpowiednim kolorem. Scisle przestrzegaénidej podanych oznaczes, Ww - wyeiag ciasno (stzalka wskaruje kieranck 2vijania) wingé w rwcke roiaé = natyé i skleié ‘ierunek przodu modelu eszlifowaé we weore cByaxoe + lewa strona - prawa strona * - podkleié kartonem grubosci 0,5 mm. ** podkleié kartonem grubote 1 am ‘se poudleié kartonem grubosei 2mm + podkleié brystolem 8, Do wycinania clementiw stosowaé nalepig shalpele i nade introligator ski oraz linijki i kraywiki. WSZELKIE PRAWA ZASTRZEZONE. KOPIOWANIE FRAGMENTOW LUB CALOS 1 BEZ ZGODY WYDAWCY ZABRONIONE.Budowg modelu rozpoceaé od skejenia sekilet, Podtuznice i wreei zeszifowaé 2godnie'zksztaltem kadluba —jest to podstawowy warunck popravmego wykonania modelu, Slejkizbry~ stolu (wykonaé we wlasnym zakresie)nalezy pezykleié do spoda podiuénie C 1, 1, II tak by sigaly do ich krawedzi i od wregi do \wregi = do nich praykleié poszycie dna (cz.1+17) zaczynaige od 2.8, potem 7, 9, 6,10 id Prayklei¢ poszycie burt (podobnie jak poszycie dna aczaé od Srod- ka) ~dla epszego efektu wyciaé czarne podluie pola imitujgce otwo- 1y 1 podklei je paskami ezamego papier, ale tk by nie zachodzity fone na wregi Nie dotyezy to pt Jeéacyeh na wregach” ich nie wyeinaé. Krag aie cz. 20a (LP) oraz 22 (LP) stykajace ig z kadlubem zeszlifo~ [Uformowane cz. 4, Ha wheié w otwory w pokladzie ~caeéci te ‘mozna pominaé ady otwory zaslonimy pokrywami (cz. 4b), Uformowa¢ i sklet ez. 35a, 35bi whet w cz. 35 — alos wmonto- .wa€ w etwér w pokladzie (2.19). Poszycie kiosku (cz. 36) wyklelé po stronie niezadrukowane} 36 (LP), 36y, 362, Pokiad kiosku (cz. 36b) zsynchronizowaé 2 c2. 361 — dopasowaé wytigte w nich otwory Calosé okleié poszyciem (cz. 36). Ziylukiosku od dou praykleé najpien lekko gigta ¢2. 36x, potem x 36d (LP) a praodu— cz, 366 W zeszyeie zamieszezono dwie armaty 127mm (cz-$4) ~do modela swykorzystaé tylko jedna, kt nalezy umieseié za hioskiem, ‘miastpraed kioskiem (w miejseu oznaceonym) preykleié ez, $4 Pozostaleclementy skleié wediug rysunk6w montazowyh. Relingi a kiosku wykonaéz cienkiego drutu we szablonéw— pozo- stale relingi wykonaé zszare nici syntetycene Slupki relingéw ez. XIX i XIXa wykonaé dluasze o odcinek zagle- biony w pokladach. Swiatla (cz. $0) pomalowaé na Kolor zielony (Iewe) i ezerwony (prawe) Wystajace czesci peryskopéw (cre8 biala szablons IV) pomalowaé na kolorrézowy, dale} ~ na szaro. Saablony I I, XXIV XXVI pomalowaé na kolor czamy a pozostale szablony ~na sary ‘Watach I wojny swiatowe} amerykaikie okrgly podwodne ma- Towano generale na dwa sposoby W poezatkcowym okresie wojny ealy okrgt malowano ng kolor czar ny lub ciemnogranatowy. W polowie 1944 roku wprowadzono die odmiany kamuflaz ‘ceamo-searego ~ poszysie da i poklad malowano na ezamno,nato= ‘miast c2gsé nawodna kadluba preechodzilaz czamne ruly w coraz jninicjzy sear dzidh, W czasieeksploataifarba ulogalaScieraniu juz po 34 miesia- cach kamufla tract swq intensywnos¢ ~stawat sig jasniejzy.BIIp All *** BIIL** 10 Blip **eee =z whe St| | OM OLA +« 110 | Dix — 4 | yt — | | -W6 LL | _ wep | ! Sa DIN ** " wre CIL*™ wer wi Cip** wis wre I ———_ — ZUM x» dH elr/M AMS co 36f ** a of @ Ww - : ; wits ‘ wiit2 cil. ** W's eK —_ - _— ~ ~ ~ —_ : 7 W 38a a || i bin ; Wyo Clip wg ——— — _ ~ - ** 4 : W i] ie oe ws ClIL — WyUSS Spadefish (SS 411)